PUBLIC LIMITE EL. Βρυξέλλες, 17 Σεπτεμβρίου 2008 (24.09) (OR. fr) ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ 13070/08 LIMITE CULT 99

Transcript

1 Conseil UE ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ Βρυξέλλες, 17 Σεπτεμβρίου 2008 (24.09) (OR. fr) 13070/08 LIMITE PUBLIC CULT 99 ΣΗΜΕΙΩΜΑ της : Γενικής Γραμματείας του Συμβουλίου προς : τις αντιπροσωπίες αριθ. προηγ. εγγρ. : 12338/08 CULT 84 REV 1 Θέμα : Σχέδιο συμπερασμάτων του Συμβουλίου σχετικά με τη δημιουργία από την Ευρωπαϊκή Ένωση «Χαρακτηρισμού για την Ευρωπαϊκή πολιτιστική κληρονομιά» Επισυνάπτεται για τις αντιπροσωπίες το προαναφερόμενο αναθεωρημένο σχέδιο συμπερασμάτων, προκειμένου να εξετασθεί κατά την συνεδρίαση της Επιτροπής Πολιτιστικών Υποθέσεων στις 23 Σεπτεμβρίου Οι τροποποιήσεις της προηγούμενης απόδοσης επισημαίνονται με μαύρους χαρακτήρες ή με αγκύλες ([.]) /08 ΧΜ/γπ 1

2 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Σχέδιο συμπερασμάτων του Συμβουλίου σχετικά με τη δημιουργία από την Ευρωπαϊκή Ένωση «Χαρακτηρισμού για την Ευρωπαϊκή πολιτιστική κληρονομιά» ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ, 1. ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ Το άρθρο 151 της συνθήκης για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας 2. ΑΝΑΦΕΡΟΜΕΝΟ στην ανακοίνωση της Επιτροπής της 10ης Μαΐου 2007 σχετικά με μια ευρωπαϊκή ατζέντα για τον πολιτισμό σ έναν κόσμο παγκοσμιοποίησης 1 στο ψήφισμα του Συμβουλίου της 16ης Νοεμβρίου σχετικά με μια ευρωπαϊκή ατζέντα για τον πολιτισμό και στα συμπεράσματα του Συμβουλίου και των αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των κρατών μελών, συνελθόντων στο πλαίσιο του Συμβουλίου, της 21ης Μαΐου 2008, σχετικά με το πρόγραμμα εργασιών στον πολιτιστικό τομέα , έναν από τους στόχους του οποίου αποτελεί η προώθηση της πολιτιστικής κληρονομιάς [.] COM(2007) 242 τελικό - έγγρ. 9496/07. ΕΕ C 287, , σ. 1. ΕΕ C 143, , σ /08 ΧΜ/γπ 2

3 καθώς και στο ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με ημερομηνία 10 Απριλίου 2008 σχετικά με μια ευρωπαϊκή ατζέντα για τον πολιτισμό σ έναν κόσμο παγκοσμιοποίησης 1, βάσει του οποίου το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θεωρεί ότι πρέπει «να καθιερωθεί σήμα ευρωπαϊκής κληρονομιάς με σκοπό να δοθεί έμφαση στην ευρωπαϊκή διάσταση των πολιτιστικών αγαθών, μνημείων και τόπων μνήμης, που αποτελούν όλα μαρτυρίες της ευρωπαϊκής ιστορίας και κληρονομιάς» 3. ΣΗΜΕΙΩΝΟΝΤΑΣ το ενδιαφέρον και την αυξανόμενη υποστήριξη των κρατών μελών προς το διακυβερνητικό σχέδιο «Χαρακτηρισμού για την Ευρωπαϊκή πολιτιστική κληρονομιά», το οποίο αποσκοπεί στην έμπρακτη αξιοποίηση της κοινής ιστορίας της Ευρώπης με την διάκριση και την αξιοποίηση της πολιτιστικής κληρονομιάς ευρωπαϊκής σημασίας την ιδιαιτερότητα αυτού του σχεδίου, το οποίο διακρίνεται από άλλες πρωτοβουλίες, οι οποίες υφίστανται μεν, αλλά έχουν τη δική τους λογική, όπως είναι η εγγραφή στον κατάλογο της «παγκόσμιας κληρονομιάς» της ΟΥΝΕΣΚΟ, με στόχο που επικεντρώνεται στην προστασία των μνημείων και χώρων λαμβάνοντας υπόψη την παγκόσμια αξία τους, ή ακόμη οι «ευρωπαϊκές πολιτιστικές διαδρομές» του Συμβουλίου της Ευρώπης, οι οποίες ανακαλούν την ιστορία των λαών και των μεταναστεύσεων καθώς και την διάδοση των μεγάλων ευρωπαϊκών πολιτιστικών ρευμάτων [ ] /2211 (ΙΝΙ) /08 ΧΜ/γπ 3

4 4. ΕΚΤΙΜΩΝΤΑΣ ΟΤΙ Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ «ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ» ΘΑ ΜΠΟΡΟΥΣΕ ΝΑ ΣΥΜΒΑΛΕΙ [.] στην προαγωγή των ευρωπαϊκών αξιών και [.] της κοινής πολιτιστικής κληρονομιάς [.] σε καλύτερη αξιοποίηση και μεγαλύτερη ακτινοβολία της κληρονομιάς των κρατών μελών στην ενίσχυση της γνώσης και της προσήλωσης των ευρωπαϊκών λαών στην κοινή, παρά την πολυμορφία της, κληρονομιά τους και την ιστορία τους [ ] στην οικονομική ελκυστικότητα και στην αειφόρο ανάπτυξη των εδαφών, ιδίως μέσω του πολιτιστικού τουρισμού στην καλλιτεχνική και πολιτιστική εκπαίδευση και παράλληλα στην εμβάθυνση του διαπολιτισμικού διαλόγου, ιδίως δε μεταξύ των νέων, η πρόσβαση των οποίων στους χαρακτηρισμένους χώρους θα μπορούσε ενδεχομένως να ευνοηθεί στην ανταλλαγή εμπειριών και ορθής πρακτικής δια μέσου της Ευρώπης όσον αφορά την αξιοποίηση της πολιτιστικής κληρονομιάς γενικότερα, στην ενίσχυση του αισθήματος προσήλωσης των ευρωπαίων πολιτών στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στην ανάδυση μιας ευρωπαϊκής ιθαγένειας 13070/08 ΧΜ/γπ 4

5 5. ΕΚΤΙΜΩΝΤΑΣ ΟΤΙ Ο «ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ» ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΠΟΝΕΜΕΤΑΙ ΒΑΣΕΙ ΚΟΙΝΩΝ ΣΑΦΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΦΑΝΩΝ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ: θα μπορούσαν να είναι επιλέξιμα για τον χαρακτηρισμό αυτό πολιτιστικά αγαθά, μνημεία, φυσικοί ή αστικοί χώροι και τόποι μνήμης, μεταξύ άλλων η σύγχρονη κληρονομιά και η άυλη κληρονομιά ως συνδεόμενη με έναν τόπο, [...] εφόσον συνιστούν μαρτυρίες, ιδίως με τον διασυνοριακό ή πανευρωπαϊκό χαρακτήρα τους, της ιστορίας, των αξιών και της ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς, και συγκεκριμένα της οικοδόμησης της Ευρώπης [ ] οι υποψήφιοι για τον χαρακτηρισμό θα πρέπει να παρουσιάσουν ένα μακρόπνοο σχέδιο το οποίο θα τους δεσμεύει: - να προωθήσουν την ευρωπαϊκή ταυτότητα και διάσταση του χώρου, δηλαδή τη θέση και τον ρόλο του στην ευρωπαϊκή ιστορία και τον πολιτισμό, καθώς και τα καλλιτεχνικά ρεύματα, τις προσωπικότητες και τα γεγονότα που συνδέονται με τον χώρο και έχουν σημαδέψει την ιστορία και την οικοδόμηση της Ευρώπης [ ] - να αξιοποιήσουν τον χώρο συγκεκριμένα με την οργάνωση εκπαιδευτικών, καλλιτεχνικών, πολιτιστικών και επιστημονικών δραστηριοτήτων υπό διάφορες μορφές (συμβάντα, φεστιβάλ, παραμονή καλλιτεχνών κλπ), συμβάλλοντας με αυτόν τον τρόπο στην κινητικότητα των καλλιτεχνών και των συλλογών στην Ευρώπη, στον διαρκή διάλογο μεταξύ κληρονομιάς και δημιουργίας, στην πολιτιστική και καλλιτεχνική εκπαίδευση και στον διαπολιτισμικό διάλογο - να μεριμνήσουν για την ποιότητα της φιλοξενίας, παραδείγματος χάριν μέσω μιας πολιτικής που θα καθιστά προσβάσιμο τον χώρο σε κάθε κοινό και με την προώθηση του γλωσσικού πλουραλισμού - πινακίδες τουλάχιστον σε τρεις γλώσσες, εκ των οποίων τουλάχιστον δύο ξένες γλώσσες, από τις επίσημες γλώσσες της Ένωσης 13070/08 ΧΜ/γπ 5

6 - να παρέχουν ιδιαίτερη προσοχή στο νεανικό κοινό, επιτρέποντάς του συγκεκριμένα την πρόσβαση στη θέση υπό προνομιακές συνθήκες - να ευνοήσουν την ορατότητα και την ελκυστικότητα της θέσης σε ευρωπαϊκή κλίμακα, συγκεκριμένα με κατάλληλες πινακίδες και τη χρησιμοποίηση νέων τεχνολογιών - να συμμετέχουν στις δραστηριότητες του δικτύου των χαρακτηρισμένων θέσεων, ενδεχομένως μέσα στο πλαίσιο ομάδων με ιδιαίτερη θεματική της ευρωπαϊκής κληρονομιάς, προκειμένου να επιτρέψουν τις ανταλλαγές εμπειριών και την κυκλοφορία της ορθής πρακτικής, συμβάλλοντας με αυτόν τον τρόπο στην ενίσχυση της ενδοευρωπαϊκής συνεργασίας [ ] 6. ΕΚΤΙΜΩΝΤΑΣ ΟΤΙ το σχέδιο θα πρέπει να εμπνέεται από τις ακόλουθες αρχές: - τους ελαστικούς και ευέλικτους τρόπους διαχείρισης, τηρουμένης της αρχής της επικουρικότητας η γραμματεία του σχεδίου, ελαφριά δομή διαχείρισης, θα ανατεθεί στην Επιτροπή - την τακτική διαδικασία επιλογής, που θα ενέχει εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, η οποία θα αφορά εκάστοτε λογικό αριθμό θέσεων [ ] 13070/08 ΧΜ/γπ 6

7 - την θέση σε εφαρμογή με την οποία θα επιδιώκονται οι συνέργειες και η συνεργασία με υφιστάμενα σχέδια, όπως της ΟΥΝΕΣΚΟ και του Συμβουλίου της Ευρώπης, καθώς και μια συντονισμένη προσέγγιση όσον αφορά την επικοινωνία των χαρακτηρισμένων θέσεων το σχέδιο θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει υφιστάμενες κοινοτικές χρηματοδοτήσεις, με την επιφύλαξη των πολιτικών υποστήριξης από κάθε κράτος μέλος [ ] τα κράτη μέλη θα συμμετέχουν σε αυτή την πρωτοβουλία σε εθελοντική βάση σε αυτή την πρωτοβουλία θα μπορούσαν επίσης να έχουν πρόσβαση οι υποψήφιες για προσχώρηση χώρες και οι χώρες του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου ο χαρακτηρισμός της «Ευρωπαϊκής κληρονομιάς» θα υπόκειται στην τήρηση των δεσμεύσεων που θα έχουν αναλάβει οι χαρακτηρισμένες θέσεις και θα μπορούσε να αποτελέσει το αντικείμενο περιοδικών επανεξετάσεων θα πρέπει να καθορισθεί το καθεστώς των ήδη χαρακτηρισμένων θέσεων μέσα στο πλαίσιο του διακυβερνητικού σχεδίου του «Χαρακτηρισμού για την Ευρωπαϊκή πολιτιστική κληρονομιά» 7. ΕΚΤΙΜΩΝΤΑΣ ΤΕΛΟΣ ΟΤΙ η πολιτιστική και καλλιτεχνική εκπαίδευση συνιστά προτεραιότητα της ευρωπαϊκής ατζέντας για τον πολιτισμό το σχέδιο «Χαρακτηρισμός για την Ευρωπαϊκή πολιτιστική κληρονομιά» θα πρέπει να απευθύνεται κατά προτεραιότητα στους νέους Ευρωπαίους θα συμβάλει έτσι, ώστε να οικειοποιηθούν αυτή την κοινή κληρονομιά για τον σκοπό αυτό, θα μπορούσαν να εξετασθούν πρωτοβουλίες, όπως είναι ένα «διαβατήριο πολιτισμού» που θα τους επιτρέπει την ελεύθερη πρόσβαση στις θέσεις στις οποίες έχει ήδη απονεμηθεί ο χαρακτηρισμός της «ευρωπαϊκής κληρονομιάς» 13070/08 ΧΜ/γπ 7

8 8. ΚΑΛΕΙ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ να υποβάλει εντός λογικού χρονικού διαστήματος και λαμβάνοντας υπόψη τα παρόντα συμπεράσματα και τις διάφορες υφιστάμενες πρωτοβουλίες, και συγκεκριμένα της ΟΥΝΕΣΚΟ και του Συμβουλίου της Ευρώπης, μία πρόταση απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη δημιουργία από την Ευρωπαϊκή Ένωση ενός «Χαρακτηρισμού για την Ευρωπαϊκή πολιτιστική κληρονομιά» διευκρινίζοντας παράλληλα τις πρακτικές λεπτομέρειες εφαρμογής αυτού του σχεδίου να εξετάσει με ποιόν τρόπο θα βελτιωθεί η πρόσβαση των νέων στον πολιτισμό, και ιδιαιτέρως στην ευρωπαϊκή πολιτιστική κληρονομιά, με την ανταλλαγή ορθής πρακτικής ή συγκεκριμένων σχεδίων, είτε αυτά ήδη υφίστανται είτε πρόκειται να αρχίσουν, όπως είναι παραδείγματος χάριν το «διαβατήριο πολιτισμού». Αυτό θα έχει ως στόχο να επιτραπεί στους νέους η δωρεάν πρόσβαση ή η πρόσβαση με προνομιακούς όρους στις θέσεις που έχουν λάβει τον χαρακτηρισμό της «ευρωπαϊκής κληρονομιάς», πράγμα που θα συμβάλει στην πολιτιστική και καλλιτεχνική εκπαίδευση και τον διαπολιτισμικό διάλογο /08 ΧΜ/γπ 8