ΟΙ ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΤΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΪΚΗΣ ΑΚΡΟΠΟΛΗΣ

Transcript

1 ΑΠΘ-Θεσσαλονίκη 20/3/2015 ΗΜΕΡΙΔΑ ΜΕ ΘΕΜΑ: ΟΙ ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΤΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΪΚΗΣ ΑΚΡΟΠΟΛΗΣ Βασιλική Ελευθερίου, αρχιτέκτων μηχανικός, Διευθύντρια Υπηρεσίας Συντήρησης Μνημείων Ακρόπολης (Υ.Σ.Μ.Α.) ΘΕΜΑ: Το έργο της Υπηρεσίας Συντήρησης Μνημείων Ακρόπολης Η Υπηρεσία Συντήρησης Μνημείων Ακρόπολης (ΥΣΜΑ), ειδική υπηρεσία του Υπουργείου Πολιτισμού,συνεχίζει από το 2000 το έργο αποκατάστασης των μνημείων της Ακρόπολης, που ξεκίνησε το 1975 υπό την εποπτεία της Επιτροπής Συντηρήσεως Μνημείων Ακροπόλεως (ΕΣΜΑ). Στο πλαίσιο της παρουσίασης θα γίνει αναφορά στα αίτια των φθορών που εκδηλώνονται στα μνημεία, στις αρχές των σύγχρονων επεμβάσεων, στη οργάνωση και μεθοδολογία που ακολουθείται, θα παρουσιαστούν συνοπτικά προγράμματα που έχουν ολοκληρωθεί ενώ ιδιαίτερη μνεία θα γίνει σε δράσεις που υποστηρίζουν και συμπληρώνουν το αναστηλωτικό έργο όπως η συστηματική και πολύπλευρη τεκμηρίωση αλλά και η προβολή του έργου μέσω εκπαιδευτικών προγραμμάτων και ψηφιακών δράσεων. Βασιλική Ελευθερίου- Σύντομο βιογραφικό σημείωμα Είναιαρχιτέκτων μηχανικός, απόφοιτος του ΕΜΠ και κάτοχος μεταπτυχιακούτίτλου σπουδών στο πρόγραμμα «Προστασία μνημείων Συντήρηση και αποκατάσταση ιστορικών κτιρίων και συνόλων». Υπάλληλος του Υπουργείου Πολιτισμού από το 1988, ήταν υπεύθυνη του αναστηλωτικού προγράμματος των μνημείων στην ακρόπολη της Λίνδου έως το 2005 οπότε αποσπάστηκε στο αναστηλωτικό πρόγραμμα του Παρθενώνα. Από τον Δεκέμβρη του 2011 είναι Διευθύντρια της Υπηρεσίας Συντήρησης Μνημείων Ακρόπολης.Έχει εκπονήσει 38 μελέτεςαποκατάστασης μνημείων, οι περισσότερες από τις οποίες αφορούνστα μνημεία της Λίνδου και έχει δώσει περισσότερες από 30 διαλέξεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Έχει 24 δημοσιεύσεις με κυριότερες τους τόμους: Β. Ελευθερίου - Μ. Πίκουλα, Αναστηλωτικές εργασίες στην ακρόπολη της Λίνδου Ι, Η ελληνιστική Στοά Α, Αθήνα Π. Βενέρης- Β. Ελευθερίου- Ε. Κακά, Ρόδος, η πόλη εκτός των τειχών , Αρχιτεκτονική Πολεοδομία, Συλλογική έκδοση Ομάδας ΤΕΕ- Τμήμα Δωδεκανήσου, Ρόδος Β. Ελευθερίου- Β. Μανιδάκη- Α. Βρούβα, Μελέτη Αποκαταστάσεως Παρθενώνα, Τόμος 8ος, Μελέτη αποκατάστασης της δυτικής πλευράς του Παρθενώνα στο Χ. Μπούρας- Β. Ελευθερίου, Μελέτες Αποκαταστάσεως των Μνημείων της Ακρόπολης, Ψηφιακή Συλλογική έκδοση ΥΣΜΑ- ΕΣΜΑ, Αθήνα 2013.

2 Ροζαλία Χριστοδουλοπούλου, αρχιτέκτων μηχανικός Ε.Μ.Π., Προϊσταμένη Τεχνικού Γραφείου και Εργοταξίου Αναστήλωσης Παρθενώνα, Υπηρεσία Συντήρησης Μνημείων Ακρόπολης (Υ.Σ.Μ.Α.) ΘΕΜΑ: Τα τρέχοντα αναστηλωτικά προγράμματα στον Παρθενώνα Τα αναστηλωτικά προγράμματα που εξελίσσονται στον Παρθενώνα,τα οποία και θα παρουσιασθούν εν συντομία,ξεκίνησαν το 2011, με την ένταξη τους στο ΕΣΠΑ. Η τελική λάξευση των συμπληρωμάτων των κιόνων της βόρειας πλευράς έχει ήδη ολοκληρωθεί, ενώ σε εξέλιξη βρίσκονται : η αποκατάσταση των δύο γωνιών της δυτικής πλευράςπου είναι και το βασικότερο από τα προγράμματα, η ράβδωση των δύο βορειότερων κιόνων του Προνάου, η εξυγίανση του τοιχοβάτη και αναστήλωση του ορθοστάτη και του 1ου δόμου του βόρειου τοίχου του σηκού. Επιπλέον, το πρόγραμμα αποκατάστασης της οροφής του δυτικού πτερού, με τα προαπαιτούμενα προγράμματα της αποκατάστασης του εσωτερικού θριγκού της δυτικής πλευράς και της εξασφάλισης της στατικής επάρκειας των κιονοστοιχιών της δυτικής πλευράς και του Οπισθονάου, όπως και η δομική αποκατάσταση των δύο μεσαίων δοκών του υπερθύρου της δυτικής θύρας του σηκού. Επίσης θα γίνει μνεία των προκλήσεων αλλά και των προβλημάτων που παρουσιάζονται σε ιδεολογικό και θεωρητικό επίπεδο, αλλά και σε επίπεδο οργάνωσης εργοταξίου και χρηματοδότησης,κατά την ταυτόχρονη εξέλιξη όλων αυτών των προγραμμάτων και την εφαρμογή των αρχιτεκτονικών αλλά κυρίως των στατικών μελετών. Ροζαλία Χριστοδουλοπούλου - Σύντομο βιογραφικό σημείωμα Είναι απόφοιτος της Αρχιτεκτονικής Σχολής ΕΜΠ (1987) και υποψήφια διδάκτωρ στην ίδια σχολή.συμμετείχε σε ερευνητικά προγράμματα στις Έδρες Μορφολογίας και Ιστορίας Αρχιτεκτονικής της Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ. Συμμετείχε σε 15 πανελλήνιους και διεθνείς αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς, βραβεύτηκε σε6, όπωςκαι στον Πανευρωπαϊκό Διαγωνισμό EUROPANγια τη μεσαιωνική πόλη της Ρόδου(1991). Ως εξωτερικός συνεργάτης και από το 1997 ως υπάλληλος του Υπουργείου Πολιτισμού, εκπόνησε μελέτες αποκατάστασης της Δωρικής Στοάς και του Ναού του Ασκληπιού στο Ασκληπιείο Νότιας Κλιτύος Ακροπόλεως, των οποίων την εφαρμογή επιβλέπει. Επίσης εργάστηκε στο Γραφείο Ενοποίησης Αρχαιολογικών χώρων και επέβλεψε την υλοποίηση των μελετώνστην Νότια κλιτύ. Από το 2000 έως το 2007 ως αποσπασμένη μηχανικός στην ΥΣΜΑ εργάστηκε στα προγράμματα αποκατάστασης του Οπισθονάου και της Βόρειας πλευράς του Παρθενώνα. Από το 2012, ανέλαβε προϊσταμένη του Τεχνικού Γραφείου και του Εργοταξίου Αναστήλωσης Παρθενώνα. Έχει δώσει 20 διαλέξεις σε επιστημονικά συνέδρια και ημερίδες καιέχει δημοσιεύσει 38 άρθρα σε επιστημονικά περιοδικά και συλλογικούς τόμους...

3 Διονυσία Μιχαλοπούλου, πολιτικός μηχανικός, Προϊσταμένη Τεχνικού Γραφείου και Εργοταξίου Αναστήλωσης Προπυλαίων, Υπηρεσία Συντήρησης Μνημείων Ακρόπολης (Υ.Σ.Μ.Α.) ΘΕΜΑ: Το αναστηλωτικό έργο στα Προπύλαια και ειδικές επεμβάσεις στο Ναό της Αθηνάς Νίκης Τα δομικά προβλήματα που εμφάνιζε το μνημείο του ναού της Αθηνάς Νίκης, τόσο στη θεμελίωση όσο και στην ανωδομή, επέβαλαν την τρίτη κατά σειρά αποκατάστασή του η οποία πραγματοποιήθηκε από την ΥΣΜΑ ( ). Πραγματοποιήθηκε μία σειρά επεμβάσεων και στον υπόγειο χώρο του ναού με σκοπό να αντιμετωπιστούν δομικά προβλήματα σχετιζόμενα με τη γήρανση των υλικών της σύμμικτης κατασκευής κάτω από το δάπεδο του ναού της περιόδου Στη θέση της μελετήθηκε και κατασκευάσθηκε μεταλλική εσχάρα από ανοξείδωτο χάλυβα που φέρει τμήμα του μνημείου. Η μελέτη της Νότιας Πτέρυγας του κεντρικού κτηρίου των Προπυλαίων προβλέπει την ανατοποθέτηση του συνόλου του εκτός θέσης αρχαίου υλικού με την ένταξη του οποίου θα βελτιωθεί η συμπεριφορά του σε σεισμικά φορτία. Η επέμβαση στη ΒΔ γωνία των Προπυλαίων αποσκοπεί στην αντιμετώπιση των δομικών προβλημάτων της περιοχής αυτής του μνημείου λόγω θραύσεων, μετατοπίσεων και διαρρήξεων των αρχιτεκτονικών μελών, τα οποία θέτουν σε κίνδυνο την ευστάθεια του συνόλου της ΒΔ γωνίας του Κεντρικού Κτηρίου. Η επέμβαση, εκτός από τον σωστικό της χαρακτήρα, θα έχει ευνοϊκά αποτελέσματα στη γενικότερη στατική επάρκεια της περιοχής. Διονυσία Μιχαλοπούλου - Σύντομο βιογραφικό σημείωμα Η Διονυσία Μιχαλοπούλου είναι πολιτικός μηχανικός με σπουδές στο TechnischeHochschuleDarmstadt, Δ. Γερμανίας. Υπάλληλος του ΥΠΠΟ στη 2η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων ( ) ως μελετήτρια και επιβλέπουσα έργων αποκατάστασης βυζαντινών μνημείων στα νησιά των Κυκλάδων, στη Διεύθυνση Αναστήλωσης Αρχαίων Μνημείων ( ) ως μελετήτρια έργων αποκατάστασης κλασικών και ταφικών μνημείων καιεπιβλέπουσα έργου στερέωσης βραχώδους μάζας και αναλήμματος αρχαίου θεάτρου Θωρικού στο Λαύριο. Στην ΥΣΜΑ ήταν Προϊσταμένη στο Τεχνικό Γραφείο και Εργοτάξιο Αναστήλωσης ναού Αθηνάς Νίκης ( ) και από το 2012 είναι Προϊσταμένη στο Τεχνικό Γραφείο και Εργοτάξιο Αναστήλωσης των Προπυλαίων. Συμμετοχή σε συνέδρια στην Ελλάδα και στο εξωτερικό και δημοσιεύσεις σε συλλογικούς τόμους και επιστημονικά περιοδικά.

4 Ε. Αγγελακοπούλου, Δρ. Χημικός Μηχανικός, Προϊσταμένη Τεχνικού Γραφείου για τη Συντήρηση της Επιφάνειας των μνημείων της Ακρόπολης, Υπηρεσία Συντήρησης Μνημείων Ακρόπολης (Υ.Σ.Μ.Α.) ΘΕΜΑ: Επεμβάσεις Συντήρησης στα μνημεία της Ακρόπολης Το Τεχνικό Γραφείο της Συντήρησης της Επιφάνειας της Υ.Σ.Μ.Α. επιλέγει, σχεδιάζει και εφαρμόζει τα υλικά και τις επεμβάσεις συντήρησης στα μνημεία της Ακρόπολης, προκειμένου να αντιμετωπίσει τις φθορές που παρουσιάζονται στην επιφάνεια των δομικών υλικών των μνημείων και να διασφαλίσει την μακροβιότητά τους. Οι επεμβάσεις συντήρησης που εφαρμόζονται στα μνημεία της Ακρόπολης αφορούν στην επιφανειακή στερέωση, στον καθαρισμό της επιφάνειας, στα κονιάματα αποκατάστασης και στα ενέματα. Ταυτόχρονα, το τεχνικό γραφείο αναπτύσσει ερευνητικά θέματα όπως διερεύνηση της πολυχρωμίας στα μνημεία της Ακρόπολης, χαρακτηρισμός των υλικών και της φθοράς τους και σχεδιασμός κατάλληλων υλικών και τεχνικών συντήρησης, σε συνεργασία με πλήθος ερευνητικών φορέων και πανεπιστημίων. Ελένη Αγγελακοπούλου Σύντομο βιογραφικό σημείωμα Η Ε. Αγγελακοπούλου είναι χημικός μηχανικός με ΜΔΕ «Προστασία Μνημείων: Υλικά και επεμβάσεις συντήρησης» και διδακτορικό δίπλωμα με τίτλο «Κονιάματα αποκατάστασης για ιστορικές κατασκευές». Έχει εργαστεί για 9 χρόνια ως ερευνήτρια στο Τμήμα Χημικών Μηχανικών του ΕΜΠ και από το 2011 εργάζεται στη ΥΣΜΑ, ως προϊσταμένη του Τεχν. Γρ. για τη Συντήρηση της Επιφάνειας των μνημείων της Ακρόπολης. Είναι συν-συγγραφέας σε 10 δημοσιεύσεις σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά και σε 30 δημοσιεύσεις σε διεθνή και ελληνικά συνέδρια.

5 Ελένη Ταβουκτσή, πολιτικός μηχανικός MSc, Τεχνικό Γραφείο Αναστήλωσης Παρθενώνα, Υπηρεσία Συντήρησης Μνημείων Ακρόπολης (Υ.Σ.Μ.Α.) ΘΕΜΑ: Επεμβάσεις δομικής αποκατάστασης και ζητήματα συνδεσμολογίας λίθων στον Παρθενώνα. Η παρουσίαση θα περιλαμβάνει τυπικές βλάβες αρχιτεκτονικών μελών του βόρειου τοίχου του σηκού και των δύο γωνιών της δυτικής πλευράς του Παρθενώνα και τον τρόπο αποκατάστασής τους βάσει των αρχών σχεδιασμού και της μεθοδολογίας που ακολουθείται στα έργα της Ακρόπολης. Θα παρουσιαστούν επίσης ζητήματα που αφορούν στη σύνδεση των αρχιτεκτονικών μελών του μνημείου εστιάζοντας στις διαφοροποιήσεις της εφαρμοζόμενης συνδεσμολογίας, όπως αυτή επιβάλλεται από την παθολογία των μαρμάρων, ως προς την συνδεσμολογία της αρχαίας κατασκευής. Ελένη Ταβουκτσή - Σύντομο βιογραφικό σημείωμα Η Ελένη Ταβουκτσή αποφοίτησε το 2008 από το τμήμα Πολιτικών Μηχανικών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Το 2009 ολοκλήρωσε το μεταπτυχιακό πρόγραμμα Αντισεισμικός Σχεδιασμός Τεχνικών Έργων στο Α.Π.Θ. και από το 2014 είναι υποψήφια διδάκτορας της σχολής πολιτικών μηχανικών του ΕΜΠ. Το 2011 εργάστηκε για την «Επιστημονική Επιτροπή για την Ανάδειξη των Κάστρων της Επαρχίας Πυλίας» του ΥΠΠΟ στο Κάστρο της Μεθώνης. Από το 2012 εργάζεται στην Υπηρεσία Συντήρησης Μνημείων Ακροπόλεως, στο έργο αποκατάστασης του Παρθενώνα.