Οδηγός Εκπαιδευτικού Λογισµικού Έκδοση_Σεπτέµβριος 2004 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΝΤΥΠΟΥ

Transcript

1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΝΤΥΠΟΥ ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1 1. ΑΝΑΚΑΛΥΠΤΩ ΤΙΣ ΜΗΧΑΝΕΣ 5 2. ΑΝΑΚΑΛΥΠΤΩ ΤΗ ΓΗ ΑΝΑΚΑΛΥΠΤΩ ΤΗ ΦΥΣΗ ΑΡΧΑΙΑ ΑΤΤΙΚΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ ΑΣΤΕΡΕΣ & ΠΛΑΝΗΤΕΣ Auto CAD Auto HALL ΒΟΤΑΝΙΚΟΣ ΚΗΠΟΣ ΓΑΙΑ ΓΑΙΑ ΙΙ CABRI GEOMETRY II CENTENNIA -ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ ΆΤΛΑΝΤΑΣ CHEMISTRY SET ΕΛΥΣ ΗΜΙΟΥΡΓΟΣ ΜΟΝΤΕΛΩΝ ΗΜΙΟΥΡΓΟΣ ΜΟΝΤΕΛΩΝ ΙΙ ΗΜΟΚΡΙΤΟΣ ΙΑΝΟΙΑ ΙΑΣΗΜΑ ΜΟΥΣΕΙΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ ΙΑΣΤΗΜΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΙΑΦΥΛ-Α ΙΚΤΥΑ ΙΚΤΥΩΜΑ ΟΜΗΜΕΝΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙ ΕΙΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ ΕΙΚΩΝ ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΣΧΕ ΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΚΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΑ EDISON: Εργαστήριο Πολυµέσων για την εξερεύνηση του Ηλεκτρισµού & της Ηλεκτρονικής EINBLICKE ENGLISH DISCOVERIES v ΕΡΜΗΣ ΕΦΤΕΚΠΕΜ ΖΙΖΑΝΙΑ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ 91 ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ

2 35. Η ΕΛΛΑ Α ΚΑΙ Ο ΚΟΣΜΟΣ ΑΠΟ ΤΟ 19 ο ΣΤΟΝ 20 ο ΑΙΩΝΑ Η ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ ΑΠΟ ΤΟΝ 19 ο ΣΤΟΝ 20 ο ΑΙΩΝΑ ΗΡΟ ΟΤΟΣ ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΕΧΝΗΣ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΘΥΜΗΣΙΣ INTERACTIVE PHYSICS ΙΡΙΣ ΚΑΣΤΑΛΙΑ ΚΟΣΜΟΣ ΚΟΤΙΝΟΣ ΚΥΤΤΑΡΟ, ΜΙΑ ΠΟΛΗ ΛΕΞΙΚΟ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΟΡΟΛΟΓΙΑΣ ΛΕΞΙΠΛΟΗΓΗΣΗ ΜΑΘΑΙΝΩ ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΛΗΚΤΡΟΛΟΓΙΟ ΙΙ MARKETING PLAN MICROWORLDS PRO ΜΙΚΡΟΚΟΣΜΟΙ ΓΙΑ ΤΗ ΙΑΤΗΡΗΣΗ ΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΜΙΚΡΟΚΟΣΜΟΙ ΙΑΝΥΣΜΑΤΩΝ MODELLUS ΜΥΚΗΝΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΞΕΝΙΟΣ ΌΨΕΙΣ ΤΗΣ ΘΡΗΣΚΕΙΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ E-Slate ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΠΟΛΛΑΠΛΕΣ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ ΠΡΩΤΕΑΣ ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ Σ.Ε.Π SIMCALC Mathworlds ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ TABLETOP & TABLETOP Jr ΤΑΞΙΝΟΜΟΥΜΕ THE GEOMETER s SKETCHPAD 173 ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ

3 73. TINA PRO ΤΟ '21 ΕΝ ΠΛΩ ΥΠΟ ΕΙΓΜΑΤΑ FUNCTION PROBE 185 ραστηριότητες για τα Μαθηµατικά 187 βασισµένες στο Function Probe ΦΥΣΙΚΗ ΧΕΛΩΝΟΚΟΣΜOI ΧΗΜΕΙΑ ΧΗ.ΠΟ.ΛΟ. 195 ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ

4 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το τεύχος αυτό ετοιµάστηκε για να βοηθήσει τους Επιµορφωτές της Οδύσσειας στο έργο τους την άνοιξη του Το κάναµε ανταποκρινόµενοι σε αίτηµα των επιµορφωτών για καλύτερη ενηµέρωση σχετικά µε το διαθέσιµο εκπαιδευτικό λογισµικό. Περιλαµβάνει κατάλογο και σύντοµες περιγραφές των περισσότερων από τα πακέτα εκπαιδευτικού λογισµικού που έχουν ετοιµαστεί στα πλαίσια των έργων της Οδύσσειας την περασµένη 5ετία. Το λογισµικό που παρουσιάζεται εδώ είναι αποτέλεσµα συλλογικής δουλειάς πολλών εκατοντάδων ερευνητών και δασκάλων όλων των βαθµίδων της εκπαίδευσης, µηχανικών υπολογιστών και πληροφορικής, προγραµµατιστών, τεχνικών και διοικητικών υπαλλήλων, πολλών ειδικοτήτων που δούλεψαν στα πλαίσια δεκάδων Πανεπιστηµίων, εταιριών και άλλων οργανισµών. Κύριοι φορείς που συντόνισαν τη δουλειά αυτή είναι το Ινστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών (ΙΤΥ), η ιεύθυνση Σπουδών ευτεροβάθµιας Εκπαίδευσης ( Σ Ε) και το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο (Π.Ι.) του Υπουργείου Παιδείας. Κύρια, αλλά όχι µοναδική, πηγή χρηµατοδότησης ήταν το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταµείο (ΕΚΤ) µέσω του ΕΠΕΑΕΚ/Β ΚΠΣ στην Ενέργεια 1.1.α Οδύσσεια - Ελληνικά Σχολεία στην Κοινωνία της Πληροφορίας. Τα περισσότερα έργα συντονίστηκαν από τη ράση ΙΙ (Εκπαιδευτικό Λογισµικό) της Οδύσσειας µε συνολικά υπεύθυνο τον καθηγητή Χ. Ζαγούρα και υπευθύνους των επιµέρους έργων τα οποία παρήγαγαν το λογισµικό τους ρ Β. Κάλλιστρο (Σειρήνες, Ναυσικά), ρ Ε. Μεγάλου (Κίρκη),. Εγγάρχου (Κίρκη), και Γ. Πανόπουλο (Ναυσικά, Πηνελόπη). Λογισµικό έχει παραχθεί και από τα έργα Οδυσσέας (αφορά Γυµνάσια, υπεύθυνη. Νούσια) Λαέρτης (αφορά τα σχολεία Τεχνικής Επαγγελµατικής Εκπαίδευσης, υπεύθυνη Ν. Ρενιέρη), Ελπήνωρ (αφορά τα Ενιαία Λύκεια, υπεύθυνη Μ. Σκιαδέλλη). Ακόµη περιλαµβάνεται στον Οδηγό και λογισµικό που έχει παραχθεί από την οµάδα «Εργαλεία Μάθησης» της Ερευνητικής Μονάδας 3 (Υπεύθυνος Μ. Κουτλής) του ΙΤΥ στα πλαίσια διαφόρων κοινοτικών και ελληνικών έργων. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 1

5 Τα πακέτα εκπαιδευτικού λογισµικού είναι τελείως διαφορετικά µεταξύ τους. Ορισµένα είναι εργαλεία γενικής χρήσης, άλλα µπορούν να χρησιµοποιηθούν για εκατοντάδες ώρες διδασκαλίας, ενώ κάποια αφορούν συγκεκριµένες, ειδικές και περιορισµένες σχολικές χρήσεις. Πιστεύουµε ότι ο κατακερµατισµός της γνώσης, της διαδικασίας της µάθησης και των διδασκόντων σε γνωστικά αντικείµενα έχει σοβαρά ελαττώµατα το κυριότερο από τα οποία είναι ίσως το γεγονός ότι ενισχύει µονόπλευρα τη γνώση στο διάνυσµα στάσεις-δεξιότητες-γνώσεις όπου υποτίθεται ότι στηρίζεται η µάθηση. Ακόµη πιστεύουµε ότι οι υπολογιστικές και δικτυακές τεχνολογίες, οι τεχνολογίες της πληροφορίας και επικοινωνίας, είναι εξαιρετικά κατάλληλο εργαλείο στα χέρια των δασκάλων για να στηρίξει την ανάπτυξη δεξιοτήτων και στάσεων βασισµένων στη διαθεµατικότητα. Γι αυτούς τους λόγους είχαµε και έχουµε- µεγάλες επιφυλάξεις να καταλογίσουµε το εκπαιδευτικό λογισµικό βάσει των µαθηµάτων ηµοτικού, Γυµνασίου, Λυκείου, ή ΤΕΕ. Από την άλλη είναι σαφής η ανάγκη των επιµορφωτών για γρήγορη απάντηση στο ερώτηµα για την ειδικότητά µας τι υπάρχει. Όπως και κάθε υλικό στην εκπαίδευση, ο τυφλοσούρτης αυτός µπορεί να χρησιµοποιηθεί εποικοδοµητικά ή αρνητικά κι αυτό δε µπορεί παρά να είναι στα χέρια του δάσκαλου εν προκειµένω του Επιµορφωτή. Το τεύχος ετοιµάστηκε στα γρήγορα. εν είναι πλήρες και έχει και σφάλµατα. Θα ανανεώνεται στην ηλεκτρονική του µορφή (odysseia.cti.gr/action-logismiko/) και λογαριάζουµε να εκτυπώσουµε µια οριστική έκδοση το Σεπτέµβρη. Εντωµεταξύ περιµένουµε τις παρατηρήσεις σας και ελπίζουµε να σας φανεί χρήσιµο. Θανάσης Χατζηλάκος Πρόγραµµα «Οδύσσεια» Τοµέας Εκπαιδευτικής Τεχνολογίας, Ε.Α. ΙΤΥ Αθήνα, Μάρτης 2001 Τελευταία ενηµέρωση Σεπτέµβριος 2004 ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 2

6 ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 3

7 ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 4

8 1. ΑΝΑΚΑΛΥΠΤΩ ΤΙΣ ΜΗΧΑΝΕΣ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Όνοµα λογισµικού στη διεθνή αγορά (αγγλική έκδοση) και κατασκευάστρια εταιρία: Γνωστικό Αντικείµενο: Επίπεδο / τάξεις: Φορέας που υλοποίησε τον εξελληνισµό και την προσαρµογή στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστηµα: The New Way Things Work της εταιρίας Dorling Kindersley Τεχνολογία, Πληροφορική, Φυσική Γυµνάσιο και Λύκειο Ερευνητές ΑΕΕΕ Στοιχεία για το εξελληνισµένο λογισµικό και τη διάθεσή του Πνευµατικά ικαιώµατα: Η πνευµατική ιδιοκτησία του εξελληνισµένου λογισµικού «Ανακαλύπτω τις Μηχανές» ανήκει στις εταιρείες Dorling Kindersley Limited και ΕΡΕΥΝΗΤΕΣ ΑΕΕΕ. ικαίωµα διάθεσης του εξελληνισµένου λογισµικού στην ελληνική αγορά έχει η εταιρία ΕΡΕΥΝΗΤΕΣ ΑΕΕΕ. Το ΥπΕΠΘ έχει αποκτήσει άδειες χρήσης και αντίτυπα του εξελληνισµένου λογισµικού και του συνοδευτικού υλικού για 350 σχολικά εργαστήρια των 8-12 σταθµών εργασίας. Πιστοποίηση λογισµικού ιάθεση στα σχολικά εργαστήρια Τρέχουσα Έκδοση λογισµικού: ιαθέσιµη έκδοση για αξιολόγηση / επιµόρφωση ιάθεση λογισµικού στην αγορά: Ειδικές τιµές - Το εξελληνισµένο λογισµικό αξιολογήθηκε από το Π.Ι. και κρίθηκε ως κατάλληλο και ολοκληρωµένο ως προς τη συµβατότητά του µε τα προγράµµατα σπουδών και τα πρότυπα ποιότητας του Π.Ι. και εγκρίθηκε η εισαγωγή του λογισµικού στην εκπαιδευτική διαδικασία. Η ολοκληρωµένη τελική ελληνική έκδοση του λογισµικού «Ανακαλύπτω τις Μηχανές» εστάλη τον Μάιο του 2001 σε 329 σχολικά εργαστήρια µετά από συνεργασία µε την /νση Σπουδών Β/θµιας εκπαίδευσης. Επιπλεόν 21 πακέτα εκπαιδευτικού λογισµικού είναι διαθέσιµα για αποστολή σε ισάριθµα σχολεία. Σε µερικά σχολικά εργαστήρια της Οδύσσειας είχε διατεθεί η προηγούµενη εξελληνισµένη έκδοση του λογισµικού: «Οι µηχανές από το Α ως το Ω». Ολοκληρωµένη τελική έκδοση εξελληνισµένου λογισµικού. Περιορισµένος αριθµός αντιτύπων της Beta τελικής έκδοσης του εξελληνισµένου λογισµικού «Ανακαλύπτω τις Μηχανές», είχε διατεθεί σε επιµορφωτές για σκοπούς αξιολόγησης και επιµόρφωσης. Τα εγχειρίδια του εκπαιδευτικού λογισµικού εστάλησαν στους επιµορφωτές των αντίστοιχων ειδικοτήτων (ΠΕ03, ΠΕ04, ΠΕ19/20) τον Νοέµβριο του Από τον Μάιο του 2001 διατίθεται στην ελληνική αγορά η ολοκληρωµένη τελική έκδοση του εξελληνισµένου λογισµικού από την εταιρία Ερευνητές ΑΕΕΕ. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Το "Ανακαλύπτω τις Μηχανές" είναι ένας ποιοτικός πολυµεσικός εκπαιδευτικός τίτλος που πραγµατεύεται και καλύπτει έναν σηµαντικό αριθµό µηχανών. Παρουσιάζει τις επιστηµονικές αρχές στις οποίες βασίζεται η λειτουργία της κάθε µηχανής καθώς και ιστορικά στοιχεία και πληροφορίες για τους εφευρέτες των µηχανών. Ο τίτλος έχει µια σηµαντική διεθνή πορεία και έχει επιτύχει πολλές διακρίσεις. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 5

9 Η ελληνική έκδοση ανταποκρίνεται στους γενικούς σκοπούς της διδασκαλίας της Τεχνολογίας και των Φυσικών Επιστηµών στη δευτεροβάθµια εκπαίδευση. Η παρουσίαση των µηχανών βασίζεται στην ισορροπηµένη χρήση πολυµεσικού υλικού (video, animation, ήχοι, εικόνες κλπ). Τα κείµενα και τα γραφικά είναι σαφή αλλά ταυτόχρονα ελκυστικά για το µαθητή µε σκοπό να τον παρακινήσουν ευχάριστα στη µάθηση. ιαθέτει ένα εύχρηστο περιβάλλον πλοήγησης και δυνατότητα επαναχρησιµοποίησης του διαθέσιµου υλικού (φωτογραφίες, ήχοι, animation, video κλπ). Είναι µια πλούσια πηγή παρατηρήσεων και πληροφοριών (φυσικές διαδικασίες, τεχνολογικές εφαρµογές κλπ) οι οποίες βοηθούν στην ανάκληση και εµπέδωση των γνώσεων που έχουν ήδη αποκτηθεί από τη µελέτη σχετικών φαινοµένων ή εφαρµογών. Υποδειγµατικές Εκπαιδευτικές ραστηριότητες / Παιδαγωγική αξιοποίηση / ιδακτικοί Στόχοι Το εξελληνισµένο λογισµικό συνοδεύεται από µια σειρά έτοιµων φύλλων εργασίας και οδηγιών για εκπαιδευτικές δραστηριότητες, οι οποίες αντιστοιχούν σε 20 διδακτικές ώρες για τα γνωστικά αντικείµενα της Φυσικής, Τεχνολογίας, Πληροφορικής και της Ιστορίας. ηµιουργήθηκαν για να υποστηρίζουν πρακτικά την παιδαγωγική αξιοποίηση του λογισµικού σεβόµενες τις αρχές επιστηµονικής µεθοδολογίας που απαρτίζεται από τα παρακάτω βήµατα : Έναυσµα ιατύπωση Υπόθεσης Πειραµατισµός / ραστηριότητες ιατύπωση Συµπερασµάτων Συνεχής Έλεγχος Επιβεβαίωση / Απόρριψη Εφαρµογές. Οι δραστηριότητες προτείνεται να εφαρµοσθούν σε συνεργατικό µοντέλο οµαδικής εργασίας. Ακολουθεί αναλυτικός πίνακας των θεµάτων που καλύπτουν: ΟΝΟΜΑ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ - Ι ΑΚΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΜΕΣΑ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΣΤΟΝ ΑΕΡΑ ΚΑΙ ΣΤΟ ΝΕΡΟ Τεχνολογία Α Γυµνασίου (Ενότητα: Μεταφορές στον Αέρα και στο Νερό) (2 διδακτικές ώρες) ΙΑ ΟΣΗ ΤΗΣ ΘΕΡΜΟΤΗΤΑΣ Φυσική Β Γυµνασίου (2 η Γενική ενότητα 3 η ενότητα) (1 διδακτική ώρα) ΑΝΑΚΑΛΥΠΤΩ ΤΙΣ ΜΗΧΑΝΕΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΕΣ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Ι ΑΚΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΑΕΡΟΣΤΑΤΟ ΑΕΡΟΠΛΑΝΟ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ ΕΛΙΚΟΠΤΕΡΟ ΙΣΤΙΟΦΟΡΟ ΠΥΡΑΥΛΟΣ Υ ΡΟΠΤΕΡΥΓΟ ΥΠΟΒΡΥΧΙΟ ΗΛΙΑΚΟΣ ΘΕΡΜΟΣΙΦΩΝΑΣ - ΘΕΡΜΟΣ ΘΕΡΜΟΤΗΤΑ Να εντοπίσουν διάφορα µέσα µεταφοράς και να τα κατηγοριοποιήσουν σε µέσα για συγκοινωνίες στον αέρα και στο νερό. Να ανακαλύψουν τις βασικές αρχές λειτουργίας των µέσων µεταφοράς στον αέρα και στο νερό. Να σχεδιάσουν µοντέλα µέσων µεταφοράς. Να διακρίνουν οι µαθητές τους τρόπους διάδοσης θερµότητας µέσα από καθηµερινές εφαρµογές Να γνωρίσουν τις αρχές λειτουργίας του ηλιακού θερµοσίφωνα Να µελετήσουν τους τρόπους µετάδοσης της θερµότητας µε βάση το µικρόκοσµο Να µελετήσουν εφαρµογές που συνδέονται µε τους τρόπους µετάδοσης της θερµότητας Να γνωρίσουν τη χρονολογία εφεύρεσης και τον εφευρέτη του ηλιακού θερµοσίφωνα και του θερµός ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 6

10 ΦΩΣ ΚΑΙ ΕΙ ΩΛΑ Φυσική Β Γυµνασίου (2 η Γενική ενότητα 1 η ενότητα) σε συνδυασµό µε 3 η Γενική ενότητα 2 η ενότητα) (1 διδακτική ώρα) ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΜΗΧΑΝΗ SLR ΦΩΣ ΚΑΙ ΕΙ ΩΛΑ ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΟ ΤΗΛΕΣΚΟΠΙΟ ΠΕΡΙΣΚΟΠΙΟ Να συσχετίσουν την ευθύγραµµη διάδοση του φωτός µε µηχανές της καθηµερινής ζωής Να συσχετίσουν την λειτουργία διάφορων συσκευών µε τον ρόλο των φακών και των κατόπτρων Να γνωρίσουν τις χρονολογίες εφεύρεσης και τους εφευρέτες µηχανών που σχετίζονται µε το φως και τα είδωλα ΜΑΓΝΗΤΙΣΜΟΣ Φυσική Β Γυµνασίου (3 η Γενική ενότητα, 2 η ενότητα) (1 διδακτική ώρα) ΤΟ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΚΥΚΛΩΜΑ Φυσική Β Γυµνασίου (4 η Γενική ενότητα, 6 η ενότητα) (1 διδακτική ώρα) ΘΕΡΜΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ Φυσική Β Γυµνασίου (2 η Γενική, 2 η ενότητα) σε συνδυασµό µε Οικιακή Οικονοµία Β Γυµνασίου (2 διδακτικές ώρες) ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗΣ Πληροφορική Β Γυµνασίου (2 διδακτικές ώρες) ΥΝΑΜΕΙΣ - ΑΝΩΣΗ Φυσική Γ Γυµνασίου (1 η Γενική Ενότητα, 2 η Ενότητα) (2 διδακτικές ώρες) ΜΑΓΝΗΤΙΣΜΟΣ ΜΕΣΑ ΣΤΟΝ ΜΑΓΝΗΤΗ ΜΑΓΝΗΤΙΚΟ ΠΕ ΙΟ ΤΗΣ ΓΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΚΥΚΛΩΜΑ ΛΑΜΠΤΗΡΑΣ ΑΝΤΙΚΛΕΠΤΙΚΟΣ ΣΥΝΑΓΕΡΜΟΣ ΘΕΡΜΟΜΕΤΡΟ ΘΕΡΜΟΣΤΑΤΗΣ ΑΕΡΟΣΤΑΤΟ ΨΥΓΕΙΟ ΚΛΙΜΑΤΙΣΤΙΚΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗΣ ΠΛΕΥΣΗ ΠΛΟΙΟ ΥΠΟΒΡΥΧΙΟ ΑΕΡΟΠΛΟΙΟ ΑΕΡΟΣΤΑΤΟ Να αντιληφθούν ότι ο µαγνητισµός είναι ιδιότητα της ύλης. Να προβληµατιστούν για τους πόλους του µαγνητικού πεδίου της γης. Να γνωρίσουν µηχανές όπου εφαρµόζονται οι αρχές του µαγνητισµού Να περιγράφουν το ηλεκτρικό κύκλωµα ως κλειστή διαδροµή των ηλεκτρικών φορτίων. Να αναγνωρίσουν τα διάφορα µέρη απλών κυκλωµάτων Να γνωρίσουν ποιοτικά τα αποτελέσµατα του ηλεκτρικού ρεύµατος. Να παρατηρήσουν και να περιγράψουν τα διαφορά θερµικά φαινόµενα µέσα από τις εφαρµογές τους Να διαπιστώσουν την αξιοποίηση από τον άνθρωπο των θερµικών φαινοµένων Να εντάξουν µερικές οικιακές συσκευές (ή εξαρτήµατά τους) και µηχανήµατα στη γραµµή του χρόνου Να εντοπίσουν τις κυριότερες µονάδες του προσωπικού υπολογιστή Να περιγράψουν τον τρόπο λειτουργίας των µονάδων αυτών Να περιγράψουν τον τρόπο αναπαράστασης και αποθήκευσης των δεδοµένων. Να σχεδιάσουν τα διανύσµατα των δυνάµεων που ασκούνται σ ένα σώµα Να προβλέψουν το είδος της κίνησης ενός σώµατος, όταν είναι γνωστές οι δυνάµεις που ασκούνται σ αυτό και αντίστροφα. Να διατυπώσουν τον ορισµό της άνωσης ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 7

11 Να προσδιορίσουν τους παράγοντες από τους οποίους εξαρτάται η άνωση Να γνωρίσουν τον τρόπο κίνησης του αερόπλοιου και του υποβρυχίου ΠΙΕΣΗ Φυσική Γ Γυµνασίου (1 η Γενική ενότητα, 3 η Ενότητα) (1 διδακτική ώρα) ΗΧΟΣ Φυσική Γ Γυµνασίου (2 η Γενική ενότητα 2 η ενότητα) σε συνδυασµό µε Αισθητική Αγωγή (Μουσική) (1 διδακτική ώρα) Η ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ Ιστορία Γ Γυµνασίου (1 διδακτική ώρα) ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Φυσική Γ Γυµνασίου (3 η Γενική ενότητα, 6 η ενότητα) (1 διδακτική ώρα) ΠΙΕΣΗ - ΦΡΕΝΑ ΜΗΧΑΝΕΣ ΠΙΕΣΗΣ - ΠΙΕΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑ ΗΧΟΣ ΠΙΑΝΟ ΜΕ ΟΥΡΑ ΚΡΟΥΣΤΑ ΠΙΣΤΟΛΙ ΑΦΕΤΗ ΕΓΧΟΡ Α ΣΟΝΑΡ-ΧΑΛΚΙΝΑ ΠΝΕΥΣΤΑ ΕΦΕΥΡΕΣΕΙΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΣΤΑΘΜΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΙΣΧΥΟΣ - Υ ΡΟΗΛΕΚΤΡΙΚΟΣ ΣΤΡΟΒΙΛΟΣ ΑΕΡΟΣΤΡΟΒΙΛΟΣ Να εξοικειωθούν µε τα αίτια δηµιουργίας της πίεσης. Να παρατηρήσουν τα αποτελέσµατα της άσκησης πίεσης στα ρευστά. Να συγκρίνουν την έννοια της πίεσης µε εκείνη της δύναµης Να ερµηνεύσουν τη λειτουργία διαφόρων µηχανών, η οποία στηρίζεται στην επιστηµονική αρχή της πίεσης Να εξοικειωθούν µε τις βασικές έννοιες των κυµάτων ελαστικότητας Να συσχετίσουν τα υποκειµενικά χαρακτηριστικά του ήχου µε τα αντικειµενικά Να περιγράφουν τους µηχανισµούς παραγωγής ήχου. Να διακρίνουν τις κατηγορίες των µουσικών οργάνων, να αναζητήσουν τους εφευρέτες τους και να εντοπίσουν τα βασικά µέρη ορισµένων αντιπροσωπευτικών µουσικών οργάνων Να καταγράψουν τις συσκευές που εφευρέθηκαν κατά τη Βιοµηχανική Επανάσταση Να καταγράψουν τις χρονολογίες εφεύρεσής τους Να ανακαλύψουν τις φυσικές αρχές που τις διέπουν Να συγκρίνουν τις συσκευές που εφευρέθηκαν κατά την εποχή της βιοµηχανικής επανάστασης µε αυτές παλαιότερων εποχών ως προς τις φυσικές αρχές που τις διέπουν. Να αντιληφθούν το ρόλο των βασικών στοιχείων παραγωγής και µεταφοράς ηλεκτρικής ισχύος. Να κατανοήσουν τις δυνατότητες που υπάρχουν στη χρήση διαφορετικών διατάξεων για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας που όµως όλες στηρίζονται στις ίδιες φυσικές αρχές ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 8

12 ΗΜΙΑΓΩΓΟΙ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΟΥΣ Φυσική Γ Γυµνασίου (4 η Γενική ενότητα, 1 η ενότητα) (2 διδακτικές ώρες) ΗΛΙΑΚΟ ΣΤΟΙΧΕΙΟ - ΤΣΙΠ ΠΥΡΙΤΙΟΥ ΜΙΚΡΟΕΠΕΞΕΡΓΑΣΤΗΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗΣ ΤΣΕΠΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗΣ Να ανακαλύψουν τις ιδιότητες των ηµιαγωγών και να διακρίνουν τους τύπους τους Να εντοπίσουν ηλεκτρονικές διατάξεις στις οποίες χρησιµοποιούνται ηµιαγωγοί Να αναφέρουν µηχανές όπου χρησιµοποιούνται ηλεκτρονικές διατάξεις µε ηµιαγωγούς Να περιγράψουν τη λειτουργία του τρανζίστορ και του φωτοστοιχείου ΤΟ ΙΑ ΙΚΤΥΟ Πληροφορική Γ Γυµνασίου (2 η ενότητα) (1 διδακτική ώρα) ΙΑ ΙΚΤΥΟ (INTERNET) Να µπορούν να εξηγούν τις βασικές έννοιες και τη βασική ορολογία της σύγχρονης δικτυακής τεχνολογίας Να περιγράφουν τη διαδικασία µετατροπής αναλογικών σηµάτων σε ψηφιακά και το αντίστροφο ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΑΙΟΛΙΚΗ - Υ ΡΑΥΛΙΚΗ Τεχνολογία Α Ενιαίου Λυκείου (1 διδακτική ώρα) ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΓΕΝΝΗΤΡΙΑ ΘΕΡΜΟΗΛΕΚΤΡΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ Υ ΡΟΗΛΕΚΤΡΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ - ΑΝΕΜΟΓΕΝΝΗΤΡΙΑ Να εντοπίσουν τις ενεργειακές πηγές που χρησιµοποιούνται σε ένα ηλεκτροπαραγωγικό σταθµό Να ανακαλύψουν τη βασική αρχή λειτουργίας της γεννήτριας και να εντοπίσουν τη χρήση της συσκευής στην ανεµογεννήτρια, στο υδροηλεκτρικό εργοστάσιο και στο θερµοηλεκτρικό εργοστάσιο Να σχεδιάσουν το µοντέλο ενός θερµοηλεκτρικού εργοστασίου ΡΟΜΠΟΤ - ΛΕΪΖΕΡ Τεχνολογία Α Ενιαίου Λυκείου (1 διδακτική ώρα) ΦΩΣ ΚΑΙ ΕΙ ΩΛΑ ΛΕΪΖΕΡ - ΡΟΜΠΟΤ Να ανακαλύψουν τον τρόπο λειτουργίας µιας πηγής λέιζερ Να πληροφορηθούν για τους εφευρέτες της πηγής λέιζερ και του ροµπότ Να σχεδιάσουν το µοντέλο µιας πηγής λέιζερ Να ανακαλύψουν τον τρόπο χειρισµού και αξιοποίησης του ροµπότ στη γραµµή παραγωγής Συνοδευτικά Εγχειρίδια: Το εξελληνισµένο λογισµικό συνοδεύεται από τα εξής βιβλία: 1. Οδηγός για το χρήστη (περιλαµβάνεται στο κουτί του CD του λογισµικού) 2. Οδηγός για τον εκπαιδευτικό 3. Οδηγός για το µαθητή 4. Ανακαλύπτω τις Μηχανές (Βιβλίο επέκτασης διδασκαλίας -Πολυτελής Ελληνική έκδοση) Τα 1,2 και 3 διατίθενται και σε ηλεκτρονική (εκτυπώσιµη) µορφή µέσα στο CD του λογισµικού. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 9

13 Περισσότερα στοιχεία Web site κατασκευάστριας εταιρίας: ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 10

14 2. ΑΝΑΚΑΛΥΠΤΩ ΤΗ ΓΗ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Όνοµα λογισµικού στη διεθνή αγορά (αγγλική έκδοση) και κατασκευάστρια εταιρία: Γνωστικό Αντικείµενο: Επίπεδο / τάξεις: Φορέας που υλοποίησε τον εξελληνισµό και την προσαρµογή στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστηµα: Eyewitness Virtual Reality Earth Quest της εταιρίας Dorling Kindersley Γεωγραφία, Φυσική, Χηµεία, Περιβαλλοντική εκπαίδευση. Γυµνάσιο και Λύκειο Ερευνητές ΑΕΕΕ Στοιχεία για το εξελληνισµένο λογισµικό και τη διάθεσή του Πνευµατικά ικαιώµατα: Η πνευµατική ιδιοκτησία του εξελληνισµένου λογισµικού «Ανακαλύπτω τη ΓΗ» ανήκει στις εταιρείες Dorling Kindersley Limited και ΕΡΕΥΝΗΤΕΣ ΑΕΕΕ. ικαίωµα διάθεσης του εξελληνισµένου λογισµικού στην ελληνική αγορά έχει η εταιρία ΕΡΕΥΝΗΤΕΣ ΑΕΕΕ. Το ΥπΕΠΘ έχει αποκτήσει άδειες χρήσης και αντίτυπα του εξελληνισµένου λογισµικού και του συνοδευτικού υλικού για 350 σχολικά εργαστήρια των 8-12 σταθµών εργασίας. Πιστοποίηση λογισµικού ιάθεση στα σχολικά εργαστήρια Το εξελληνισµένο λογισµικό αξιολογήθηκε από το Π.Ι. και κρίθηκε ως κατάλληλο και ολοκληρωµένο ως προς τη συµβατότητά του µε τα προγράµµατα σπουδών και τα πρότυπα ποιότητας του Π.Ι. και εγκρίθηκε η εισαγωγή του λογισµικού στην εκπαιδευτική διαδικασία. Η ολοκληρωµένη τελική ελληνική έκδοση του λογισµικού «Ανακαλύπτω τη ΓΗ» εστάλη τον Μάιο του 2002 σε 345 σχολικά εργαστήρια µετά από συνεργασία µε την /νση Σπουδών Β/θµιας εκπαίδευσης. Επιπλεόν 5 πακέτα εκπαιδευτικού λογισµικού είναι διαθέσιµα για αποστολή σε ισάριθµα σχολεία. Τρέχουσα Έκδοση λογισµικού: ιαθέσιµη έκδοση για αξιολόγηση / επιµόρφωση ιάθεση λογισµικού στην αγορά: Ολοκληρωµένη τελική έκδοση εξελληνισµένου λογισµικού. Τα εγχειρίδια του εκπαιδευτικού λογισµικού εστάλησαν στους επιµορφωτές των αντίστοιχων ειδικοτήτων (ΠΕ03, ΠΕ04, ΠΕ19/20) τον Ιούνιο του Από τον Μάιο του 2002 διατίθεται στην ελληνική αγορά η ολοκληρωµένη τελική έκδοση του εξελληνισµένου λογισµικού από την εταιρία Ερευνητές ΑΕΕΕ. Ειδικές τιµές - ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Το λογισµικό "Ανακαλύπτω τη Γη" αποτελεί ένα πολυµεσικό εκπαιδευτικό υλικό για τον πλανήτη Γη, ο οποίος παρουσιάζεται µέσα από κατατοπιστικά κείµενα, περιγραφές στατικές και κινούµενες, τρισδιάστατες εικόνες και βίντεο. Ο µαθητής παρακολουθεί την πορεία της διαµόρφωσης του πλανήτη, τα φυσικά φαινόµενα που παρατηρούνται, ανακαλύπτει και µελετά το υλικό κατασκευής της γης και τους φυσικούς πόρους του πλανήτη κατά το πέρασµα του χρόνου. Επιπλέον, προσφέρει τη δυνατότητα προσοµοίωσης φυσικών φαινοµένων όπως οι σεισµοί και οι εκρήξεις ηφαιστείων. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 11

15 ΜΑΘΗΜΑΤΑ Το λογισµικό παράλληλα µε το συνοδευτικό διδακτικό υλικό του σχολικού εγχειριδίου, µπορεί να χρησιµοποιηθεί στα παρακάτω µαθήµατα: Γεωγραφία Γυµνασίου Φυσική Γυµνασίου/ Λυκείου (Γενική Παιδεία) Χηµεία Γυµνασίου/ Λυκείου (Γενική Παιδεία) Περιβαλλοντική εκπαίδευση Γυµνασίου/ Λυκείου Ι ΑΚΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΕΣ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Το λογισµικό συνοδεύεται από σειρά φύλλων εργασίας, που περιλαµβάνουν δραστηριότητες βασισµένες στο επίσηµο αναλυτικό πρόγραµµα. Τα φύλλα εργασίας, που δηµιουργήθηκαν, περιστρέφονται γύρω από τα παρακάτω θέµατα: ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ι ΑΚΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ Ι ΑΚΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ (για τους Μαθητές) Η διαµόρφωση Μάθηµα: Γεωγραφία Να διαπιστώσουν ότι το ανάγλυφο της του ανάγλυφου Γης διαµορφώνεται αδιάκοπα, της γης Τάξη: Α Γυµνασίου Να αναγνωρίσουν τους παράγοντες στους οποίους οφείλεται η αδιάκοπη Ενότητα: Λιθόσφαιρα αυτή µεταβολή, Ν αναφέρουν τις κυριότερες τεκτονικές ιάρκεια: 3 διδακτικές ώρες πλάκες και τους τρόπους µετακίνησής τους, Να περιγράψουν πώς δρουν οι κυριότεροι παράγοντες, που διαµορφώνουν το ανάγλυφο της Γης, Να κατηγοριοποιήσουν σε ενδογενείς και εξωγενείς τους παραπάνω παράγοντες. Οι λιθάνθρακες Μάθηµα: Γεωγραφία Περιβαλλοντική εκπ/ση Το ορυκτό «Μαγνητίτης» Το κρυσταλλικό πλέγµα των στερεών Μεταλλουργία Τάξη: Α Γυµνασίου Ενότητα: Ανανεώσιµοι και µη Ανανεώσιµοι Φυσικοί Πόροι ιάρκεια: 2 διδακτικές ώρες Μάθηµα: Φυσική Τάξη: Β Γυµνασίου Ενότητα: Μαγνήτες ιάρκεια: 1 διδακτική ώρα Μάθηµα: Φυσική Τάξη: Β Γυµνασίου Ενότητα: Τα στερεά Κρυσταλλικό Πλέγµα ιάρκεια: 1 διδακτική ώρα Μάθηµα: Χηµεία Τάξη: Β Λυκείου Ενότητα: Μεταλλουργία ιάρκεια: 2 διδακτικές ώρες Ν αναγνωρίσουν τα στάδια δηµιουργίας των λιθανθράκων, τα είδη τους κ.τ.λ. Ν αναγνωρίσουν τον τρόπο και τις περιοχές εξόρυξης των λιθανθράκων Να µελετήσουν τους λιθάνθρακες ως ενεργειακό πόρο, εντοπίζοντας χρήσεις, συσχετισµούς κ.τ.λ. Να κατανοήσουν ότι οι λιθάνθρακες είναι µη ανανεώσιµοι φυσικοί πόροι Να εντοπίσουν αιτίες εξάντλησής τους και εναλλακτικούς πόρους. Να κατανοήσουν ότι ο µαγνητισµός είναι ιδιότητα της ύλης Ν αναγνωρίσουν τα χαρακτηριστικά του µαγνητίτη, να τον κατατάξουν στην κατηγορία των ορυκτών οξειδίων και να προσδιορίσουν την κατηγορία της κρυσταλλικής δοµής του. Να κατανοήσουν ότι η επόµενη κλίµακα στη δοµή της ύλης είναι ένα κρυσταλλικό στερεό Ν αναγνωρίσουν τα είδη κρυσταλλικών πλεγµάτων, να τα σχεδιάσουν, να τα εντοπίσουν ανά κατηγορίες κ.τ.λ. Να περιγράψουν τη διαδικασία εξόρυξης Να διακρίνουν τα στάδια αυτής Ν αναγνωρίσουν, να περιγράψουν κοιτάσµατα µετάλλων ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 12

16 Ιδιότητες των µετάλλων Ρύπανση από τις µεταλλουργικές βιοµηχανίες Ενεργειακοί πόροι και µορφές ενέργειας Το πετρέλαιο Μάθηµα: Χηµεία Τάξη: Β Γυµνασίου Ενότητα: Μέταλλα ιάρκεια: 2 διδακτικές ώρες Μάθηµα: Χηµεία Τάξη: Β Λυκείου Ενότητα: Βιοµηχανική ρύπανση ιάρκεια: 1 διδακτική ώρα Μάθηµα: Φυσική Τάξη: Γ Γυµνασίου Ενότητα: Ενέργεια ιάρκεια: 2 διδακτικές ώρες Μάθηµα: Χηµεία Τάξη: Γ Γυµνασίου Ενότητα: Πετρέλαιο ιάρκεια: 1 διδακτική ώρα Το φυσικό αέριο Μάθηµα: Χηµεία Υπολογισµός ηλικίας πετρωµάτων Το µαγνητικό πεδίο της γης Τάξη: Γ Γυµνασίου Ενότητα: Το Φυσικό Αέριο ιάρκεια: 1 διδακτική ώρα Μάθηµα: Χηµεία Τάξη: Α Λυκείου Ενότητα: Εφαρµογές ραδιοϊσοτόπων ιάρκεια: 1 διδακτική ώρα Μάθηµα: Φυσική Τάξη: Γ Λυκείου Ενότητα: Μαγνητικό πεδίο της Γης. ιάρκεια: 1 διδακτική ώρα Να µάθουν τις 4 βασικές ιδιότητες των µετάλλων Να διακρίνουν τα µέταλλα σε αυτοφυή και σ αυτά που προέρχονται από πετρώµατα Ν αναφέρουν τις φυσικές και τις χηµικές ιδιότητες των µετάλλων Να µάθουν τις βασικές τους χρήσεις Να συγκρίνουν τα χαρακτηριστικά διάφορων µετάλλων και να εντοπίσουν περιοχές του πλανήτη µε πλούσια κοιτάσµατα. Ν αναφέρουν πως ρυπαίνεται το περιβάλλον από τις διάφορες µεταλλουργικές βιοµηχανίες και τα ορυχεία Να µάθουν τρόπους ελέγχου της ρύπανσης από τις µεταλλουργικές βιοµηχανίες και τα ορυχεία. Να εντοπίσουν τις περιοχές του πλανήτη, όπου η εξόρυξη απολιθωµένων καυσίµων είναι εκτενής Ν αναφέρουν άλλους ενεργειακούς πόρους Να εντοπίσουν τις ενεργειακές µετατροπές των σηµαντικότερων µορφών ενέργειας Να διακρίνουν τους ενεργειακούς πόρους σε ανανεώσιµους και µη Να γνωρίσουν τις βασικές συσκευές µετατροπής διαφόρων µορφών ενέργειας σε ηλεκτρική και τον τρόπο λειτουργίας τους. Ν αναγνωρίσουν τα χαρακτηριστικά του πετρελαίου, το µηχανισµό δηµιουργίας του, τον τρόπο και τις περιοχές εξόρυξής του Ν αναφέρουν τα κυριότερα προϊόντα του Να το µελετήσουν ως ενεργειακό πόρο Ν αναγνωρίσουν τα χαρακτηριστικά του φυσικού αερίου, την προέλευσή του, το µηχανισµό δηµιουργίας του, τον τρόπο και τις περιοχές εξόρυξής του Ν αναφέρουν τις χρήσεις του Να το µελετήσουν ως ενεργειακό πόρο Να διαπιστώσουν ότι µια εφαρµογή των ραδιοϊσοτόπων είναι η εύρεση της ηλικίας ενός αντικειµένου Να περιγράψουν τη διαδικασία της πυρηνικής διάσπασης, Ν αναγνωρίσουν τον τρόπο υπολογισµού ηλικίας ενός πετρώµατος, να διακρίνουν µεταξύ απόλυτης και σχετικής ηλικίας. Να διερευνήσουν τα αίτια δηµιουργίας του µαγνητικού πεδίου της Γης ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 13

17 Σεισµοί Μάθηµα: Φυσική Τάξη: Β Λυκείου Ενότητα: Κύµατα ιάρκεια: 2 διδακτικές ώρες Να περιγράψουν ποιοτικά τον τρόπο δηµιουργίας και διάδοσης των σεισµικών κυµάτων Να κατανοήσουν τις συνέπειες ενός σεισµού και να τις συσχετίσουν µε τη σεισµική κλίµακα Ν αναγνωρίσουν την αιτία ενός σεισµού Να διακρίνουν τα είδη των σεισµικών κυµάτων Να προσδιορίσουν τη µονάδα µέτρησης της έντασης ενός σεισµού και να κάνουν συσχετισµούς µεταξύ της διαβάθµισης της κλίµακας και της ποσότητας της ενέργειας που εκλύεται Να αναφέρουν τρόπους προστασίας Συνοδευτικά Εγχειρίδια: Το εξελληνισµένο λογισµικό συνοδεύεται από τα εξής βιβλία: 1. Οδηγός για το χρήστη (περιλαµβάνεται στο κουτί του CD του λογισµικού) 2. Οδηγός για τον εκπαιδευτικό 3. Οδηγός για το µαθητή 4. Ανακαλύπτω τη ΓΗ (Ο επιστηµονικός µου οδηγός -Πολυτελής Ελληνική έκδοση) Τα 1,2 και 3 διατίθενται και σε ηλεκτρονική (εκτυπώσιµη) µορφή µέσα στο CD του λογισµικού. Περισσότερα στοιχεία Web site κατασκευάστριας εταιρίας: ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 14

18 3. ΑΝΑΚΑΛΥΠΤΩ ΤΗ ΦΥΣΗ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Όνοµα λογισµικού στη διεθνή αγορά (αγγλική έκδοση) και κατασκευάστρια εταιρία: Eyewitness Encyclopedia of Nature της εταιρίας Dorling Kindersley Γνωστικό Αντικείµενο: Βιολογία, Γεωγραφία Φυσική, Μελέτη Περιβάλλοντος και Αισθητική Αγωγή Επίπεδο / τάξεις: ηµοτικό - Γυµνάσιο Φορέας που υλοποίησε τον εξελληνισµό και την Ερευνητές ΑΕΕΕ προσαρµογή στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστηµα: Στοιχεία για το εξελληνισµένο λογισµικό και τη διάθεσή του Πνευµατικά ικαιώµατα: Η πνευµατική ιδιοκτησία του εξελληνισµένου λογισµικού «Ανακαλύπτω τη Φύση» ανήκει στις εταιρείες Dorling Kindersley Limited και ΕΡΕΥΝΗΤΕΣ ΑΕΕΕ. ικαίωµα διάθεσης του εξελληνισµένου λογισµικού στην ελληνική αγορά έχει η εταιρία ΕΡΕΥΝΗΤΕΣ ΑΕΕΕ. Το ΥπΕΠΘ έχει αποκτήσει άδειες χρήσης και αντίτυπα του εξελληνισµένου λογισµικού και του συνοδευτικού υλικού για 350 σχολικά εργαστήρια των 8-12 σταθµών εργασίας. Πιστοποίηση λογισµικού ιάθεση στα σχολικά εργαστήρια Το εξελληνισµένο λογισµικό αξιολογήθηκε από το Π.Ι. και κρίθηκε ως κατάλληλο και ολοκληρωµένο ως προς τη συµβατότητά του µε τα προγράµµατα σπουδών και τα πρότυπα ποιότητας του Π.Ι. και εγκρίθηκε η εισαγωγή του λογισµικού στην εκπαιδευτική διαδικασία. Η ολοκληρωµένη τελική ελληνική έκδοση του λογισµικού «Ανακαλύπτω τη Φύση» εστάλη τον Μάιο του 2004 σε 350 σχολικά εργαστήρια, που υποδείχθηκαν από τη /νση ΣΕΠΕ του ΥπΕΠΘ. Τρέχουσα Έκδοση λογισµικού: ιαθέσιµη έκδοση για αξιολόγηση / επιµόρφωση ιάθεση λογισµικού στην αγορά: Τελική έκδοση εξελληνισµένου λογισµικού. - Από την Άνοιξη του 2004 διατίθεται στην ελληνική αγορά η ολοκληρωµένη τελική έκδοση του εξελληνισµένου λογισµικού από την εταιρία Ερευνητές ΑΕΕΕ. Ειδικές τιµές - ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Το λογισµικό «Ανακαλύπτω τη Φύση» είναι από τα πλέον δηµοφιλή προϊόντα στο χώρο της µελέτης και της πολυµεσικής παρουσίασης των µυστικών του φυσικού κόσµου. Η διαδραστικότητα και η συµµετοχή του χρήστη στη διαδικασία αναζήτησης και ανεύρεσης της πληροφορίας αποτελεί ένα από τα βασικά στοιχεία της αρχιτεκτονικής δοµής του CD-ROM. Τα προσεγµένα και εντυπωσιακά γραφικά, η ποικιλία animations και video, καθώς και οι αναλυτικές αφηγήσεις προσδίδουν ελκυστικότητα και ενδιαφέρον, ενώ η έκταση της πληροφορίας φτάνει σε µεγάλο βαθµό επιστηµονικής λεπτοµέρειας. Η πλοήγηση στο λογισµικό υποστηρίζεται από ένα σύστηµα επιλογών, που διευρύνεται και ανανεώνεται καθώς ο χρήστης µεταβαίνει σε διαφορετικά σηµεία του λογισµικού. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 15

19 Καθ όλη την πορεία του χρήστη, το λογισµικό παρέχει τη δυνατότητα βοήθειας, τόσο σε επίπεδο πλοήγησης, όσο και σε επίπεδο αναζήτησης στις οθόνες, διευκολύνοντας έτσι το ταξίδι του χρήστη στις οθόνες του λογισµικού. Συγκεκριµένα το λογισµικό συµβάλλει στη δηµιουργία ενός κατάλληλου παιδαγωγικού και µαθησιακού κλίµατος, όπου οι µαθητές µπορούν να αναπτύξουν επιστηµονικές δεξιότητες όπως η κατηγοριοποίηση, η παρατήρηση, η διαµόρφωση µοντέλων αναφορικά µε ειδικότερα θέµατα όπως είναι τα οικοσυστήµατα, οι τροφικές αλυσίδες, τα διάφορα καιρικά φαινόµενα, ο κύκλος του νερού, του αζώτου, του διοξειδίου του άνθρακα, το φυσικό περιβάλλον και οι αλλαγές που επιφέρει ο άνθρωπος σε αυτό. Αξιοποιείται επίσης ως πηγή άντλησης υλικού που ο εκπαιδευτικός χρησιµοποιεί για να προκαλέσει το ενδιαφέρον των µαθητών του. Γενικότερα, οι µαθητές λειτουργούν σε ένα περιβάλλον αλληλεπιδραστικό που µπορεί να υποστηρίξει την ενεργητική µάθηση και προσφέρει τη δυνατότητα διαθεµατικής αντιµετώπισης του προς µελέτη αντικειµένου. Πρόκειται για δύο διαστάσεις / χαρακτηριστικά της µαθησιακής διαδικασίας σύµφωνες µε τη φιλοσοφία που διέπει την εφαρµογή του εθνικού αναλυτικού προγράµµατος. Στο πλαίσιο που περιγράφηκε παραπάνω - µε τη συµβολή του λογισµικού και σύµφωνα µε το εθνικό αναλυτικό πρόγραµµα - οι µαθητές έχουν τη δυνατότητα να παρατηρούν µια σειρά οργανισµών και µικροοργανισµών µέσω φωτογραφιών συνοδευόµενων από διευκρινιστικά κείµενα και να αναζητούν τα κοινά χαρακτηριστικά τους ώστε να τα εντάξουν στις οικογένειες και κατηγορίες τους, να παρακολουθούν κινούµενες εικόνες και να οδηγούνται στη διαµόρφωση µοντέλων για την εξέλιξη διαφόρων φυσικών φαινοµένων, όπως π.χ. η φωτοσύνθεση, να παρατηρούν εικονοσκοπηµένα θέµατα (βίντεο) σχετικά µε τη ζωή διαφόρων ζώων και να αναζητούν τρόπους προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος, και να µελετήσουν τα κοινωνικά, πολιτισµικά, οικονοµικά και περιβαλλοντικά ζητήµατα που συνδέονται µε το φυσικό περιβάλλον. Ι ΑΚΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ - ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΕΣ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Φυτά και ζώα του γεωγραφικού µας διαµερίσµατος και της Ελλάδας ηµοτικού (2 διδακτικές ώρες) Οικολογικά Φαινόµενα ηµοτικού (3 διδακτικές ώρες) Οι Λειτουργίες των Φυτών Ε ηµοτικού (2 διδακτικές ώρες) ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Φυτά και ζώα της Ελλάδας Αύξηση Θερµοκρασίας Ρύπανση Απειλούµενα Είδη Φυτά Κύκλος Οξυγόνου και ιοξειδίου του Άνθρακα ΣΤΟΧΟΙ (για τους µαθητές) Να γνωρίσουν τη χλωρίδα της Ελλάδας Να γνωρίσουν την πανίδα της Ελλάδας Να εντοπίσουν τα φυτά και τα ζώα του γεωγραφικού τους διαµερίσµατος Να συνδέσουν το ανάγλυφο του γεωγραφικού τους διαµερίσµατος µε τη χλωρίδα και την πανίδα του Να κατανοήσουν τη σηµασία της χλωρίδας και της πανίδας στη ζωή (επαγγελµατική κτλ.) των ανθρώπων της περιοχής τους Να εντοπίσουν τα κυριότερα οικολογικά φαινόµενα και προβλήµατα Να γνωρίσουν τις αιτίες και τα αποτελέσµατα της αύξησης της θερµοκρασίας στη Γη Να γνωρίσουν τις αιτίες και τα αποτελέσµατα της ρύπανσης Να γνωρίσουν απειλούµενα είδη πανίδας παγκοσµίως και στην Ελλάδα και τους παράγοντες που τα απειλούν Να ανακαλύψουν τρόπους αντιµετώπισης των παραπάνω προβληµάτων. Να διακρίνουν τα µέρη ενός φυτού Να διακρίνουν τις διάφορες λειτουργίες των φυτών (αναπνοή, διαπνοή, φωτοσύνθεση) Να αναγνωρίσουν το ρόλο της χλωροφύλλης στη ζωή των φυτών. Να γνωρίσουν τι χρησιµοποιείται και τι παράγεται κατά τη φωτοσύνθεση. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 16

20 Τα Θηλαστικά Ε ηµοτικού (2 διδακτικές ώρες) Aπό το κύτταρο στον οργανισµό Βιολογία Α Γυµνασίου (2 διδακτικές ώρες) Κίνηση σε µονοκύτταρους και πολυκύτταρους οργανισµούς Βιολογία Α Γυµνασίου (1 διδακτική ώρα) Θρέψη Τροφικές αλυσίδες Βιολογία σε συνδυασµό µε Περιβαλλοντική Εκπαίδευση Α Γυµνασίου (1 διδακτική ώρα) Η διαδικασία της θρέψης στα φυτά Η Φωτοσύνθεση Βιολογία Α Γυµνασίου (1 διδακτική ώρα) Αντίδραση στα ερεθίσµατα του περιβάλλοντος Βιολογία Α Γυµνασίου (1 διδακτική ώρα) Αναπαραγωγή στα Φυτά Βιολογία Α Γυµνασίου (1 διδακτική ώρα) Αναπαραγωγή στα Σπονδυλόζωα Βιολογία Α Γυµνασίου (1 διδακτική ώρα) Το Φυσικό Περιβάλλον Γεωγραφία Α' Γυµνασίου (2 διδακτικές ώρες) Θηλαστικά Να οµαδοποιήσουν τα θηλαστικά µε κριτήριο το είδος της τροφής τους και να διακρίνουν χαρακτηριστικά που σχετίζονται µε αυτό (δόντια, πόδια, ταχύτητα κ.λ.π.) Να διακρίνουν ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των µεγάλων θηλαστικών και πώς αυτά βοηθούν στην προσαρµογή τους στο περιβάλλον (τροφή, κλίµα, εχθροί) Φυτικό και Ζωικό Κύτταρο (συνδυασµός µε την "Η Εγκυκλοπαίδεια του Ανθρώπινου Σώµατος") Κίνηση Αµοιβάδας, φιδιού, φάλαινας σε βίντεο Να περιγράψουν τη δοµή ενός φυτικού και ενός ζωικού κυττάρου. Να διακρίνουν τις οµοιότητες και τις διαφορές µεταξύ ενός φυτικού και ενός ζωικού κυττάρου. Να παρατηρήσουν και να περιγράψουν την κίνηση διαφόρων οργανισµών. Να διακρίνουν τις διαφορές στην κίνηση διαφόρων οργανισµών και να ανακαλύψουν τις οργανικές αιτίες αυτών των διαφορών. Τροφικές Αλυσίδες Να διατυπώσουν τον ορισµό της τροφικής αλυσίδας. Να ανακαλύψουν διάφορες τροφικές αλυσίδες σε διαφορετικά οικοσυστήµατα. Να σχεδιάσουν την τροφική αλυσίδα ενός χαρακτηριστικού του οικοσυστήµατος. Να κατανοήσουν την έννοια της διαταραχής της τροφικής αλυσίδας. Να προβλέψουν τις επιπτώσεις της διαταραχής µιας τροφικής αλυσίδας. Φωτοσύνθεση Να περιγράψουν τη διαδικασία της φωτοσύνθεσης. Να ανακαλύψουν τη σχέση του φαινοµένου της φωτοσύνθεσης µε τον κύκλο διαφόρων φυσικών στοιχείων στη φύση. Όραση Ζώων Ήχοι Πουλιών οµή και Αναπαραγωγή στα φυτά Αναπαραγωγή ψαριών, ερπετών, πτηνών, θηλαστικών Να ανακαλύψουν το διαφορετικό τρόπο µε τον οποίο βλέπουν διάφοροι οργανισµοί. Να ανακαλύψουν τους διαφορετικούς ήχους που παράγει ένα πουλί ανάλογα µε τα ερεθίσµατα που δέχεται από το περιβάλλον. Να περιγράψουν τη δοµή ενός φυτού µε άνθος. Να περιγράψουν τη διαδικασία γονιµοποίησης ενός φυτού. Να ανακαλύψουν τους τρόπους αναπαραγωγής των διαφόρων ζώων. Να επισηµάνουν τα κοινά σηµεία και τις διαφορές των τρόπων αναπαραγωγής. Οικοσυστήµατα Να διατυπώσουν τον ορισµό της βιόσφαιρας και του οικοσυστήµατος. Να εντοπίσουν τα βασικά χαρακτηριστικά ενός οικοσυστήµατος. Να µελετήσουν µερικά από τα σηµαντικότερα οικοσυστήµατα της Γης. Να εντοπίσουν µερικά (ειδικά) οικοσυστήµατα στο τοπικό περιβάλλον. Να παρατηρήσουν τη γεωγραφική κατανοµή των οικοσυστηµάτων. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 17

21 Το Φυσικό Περιβάλλον Γεωγραφία Α' Γυµνασίου (1 διδακτική ώρα) Καιρός και Κλίµα Να διατυπώσουν τον ορισµό του κλίµατος Να αναφέρουν τις διάφορες κατηγορίες κλιµάτων Να εντοπίσουν τα βασικά χαρακτηριστικά ορισµένων κατηγοριών κλιµάτων Να εντοπίσουν τις κλιµατικές συνθήκες χαρακτηριστικών οικοσυστηµάτων Να συσχετίσουν τη µεταβολή του κλίµατος µε τις ανθρώπινες δραστηριότητες. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 18

22 4. ΑΡΧΑΙΑ ΑΤΤΙΚΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Πλήρης τίτλος Αρχαία Αττική Πεζογραφία Προέλευση ΕΛΠΗΝΩΡ Website έργου Ανάδοχος Ινστιτούτο Επεξεργασίας του Λόγου Στάδιο Ανάπτυξης Ολοκληρωµένη τελική έκδοση λογισµικού Πνευµατικά Το ΥπΕΠΘ έχει εξασφαλίσει άδειες χρήσης για όλα τα ελληνικά σχολεία ικαιώµατα: ιάθεση Το cd του λογισµικού έχει αποσταλεί σε πλήθος επιµορφωτών και σε 15 Εννιαία Λύκεια της Οδύσσειας. Η αναπαραγωγή και διάθεση του λογισµικού επιτρέπεται µόνο από τους δικαιούχους (φορείς του ΥπΕΠΘ, κατασκευαστής). ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Εκπαιδευτικό λογισµικό για το µάθηµα των Αρχαίων Ελληνικών το οποίο προσφέρει ένα περιβάλλον µελέτης αρχαίων ελληνικών κειµένων και των µεταφράσεών τους µε τη µέθοδο των στοιχισµένων (παράλληλων) κειµένων. Τα κείµενα είναι κατάλληλα επιλεγµένα ώστε να εντάσσονται στο πρόγραµµα σπουδών του Ενιαίου Λυκείου ενώ στο µαθητή προσφέρεται και η δυνατότητα εισαγωγής δικής του µετάφρασης. ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Το λογισµικό ΑΡΧΑΙΑ ΑΤΤΙΚΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ καλύπτει 36 αποσπάσµατα από έξι διαφορετικούς συγγραφείς: Αριστοτέλη, Πλάτωνα, Λυσία, Ισοκράτη, Ξενοφώντα και Θουκυδίδη. Είναι συµβατό µε την διδασκόµενη ύλη, αφού τα µισά αποσπάσµατα που επελέγησαν προς ανάλυση προέρχονται από το αναλυτικό πρόγραµµα. Τα υπόλοιπα εξυπηρετούν την διδασκαλία άγνωστου κειµένου ως προετοιµασία των µαθητών για τις εξετάσεις. Για κάθε έναν από τους έξι συγγραφείς υπάρχει ένα σύντοµο βιογραφικό σηµείωµα. Σε κάθε απόσπασµα προηγείται ένα εισαγωγικό σηµείωµα για το συγκεκριµένο έργο του συγγραφέα. Επιπλέον, για κάθε κείµενο υπάρχει και ένας αριθµός από πραγµατολογικά και εγκυκλοπαιδικά κείµενα. Μια σειρά από φωτογραφικό υλικό και βίντεο πλαισιώνει τα αποσπάσµατα καθιστώντας την παρουσίαση περισσότερο ελκυστική. Η ποσότητα του υλικού αυτού θα ποικίλλει ανάλογα µε το απόσπασµα. Το λογισµικό αξιοποιεί πλήρως τα πολυµέσα µε στόχο να τοποθετεί τον µαθητή σε κατάσταση πραγµατικής επικοινωνίας και να δηµιουργεί γι' αυτόν ένα πραγµατικό σενάριο δράσης που κεντρίζει το ενδιαφέρον του. Ο µαθητής έχει την δυνατότητα να διαβάσει κάθε κείµενο αλλά και να το ακούσει και έπειτα να προσθέσει τη δική του µετάφραση, προτού δει την ήδη έτοιµη. Έπειτα µπορεί να προχωρήσει σε ασκήσεις και άλλες δραστηριότητες. ΜΑΘΗΜΑΤΑ Το λογισµικό καλύπτει τη διδασκαλία των αρχαίων ελληνικών και στις 3 τάξεις του λυκείου. Αναλυτικά, τα αποσπάσµατα που έχουν επιλεγεί από κάθε συγγραφέα είναι τα ακόλουθα: Α. «ΓΝΩΣΤΑ ΚΕΙΜΕΝΑ» Α ΤΑΞΗ ΛΥΚΕΙΟΥ: Α. ΞΕΝΟΦΩΝ «ΕΛΛΗΝΙΚΑ» ΚΕΦ. Ι , ΚΕΦ. ΙΙ. 3-4, ΚΕΦ. ΙΙΙ Β. ΘΟΥΚΥ Ι ΗΣ «ΙΣΤΟΡΙΑΙ» ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 19

23 1. ΒΙΒΛΙΟ Α-ΚΕΦ. 26 ΠΑΡ ΒΙΒΛΙΟ Γ-ΚΕΦ. 77 ΠΑΡ Β ΤΑΞΗ ΛΥΚΕΙΟΥ: Α. ΛΥΣΙΑΣ «ΚΑΤΑ ΦΙΛΩΝΟΣ ΟΚΙΜΑΣΙΑΣ» 1. ΙΗΓΗΣΗ.. ΠΑΡ Β. ΛΥΣΙΑΣ «ΥΠΕΡ ΜΑΝΤΙΘΕΟΥ» ΙΗΓΗΣΗ-ΑΠΟ ΕΙΞΗ.. ΠΑΡ ΕΠΙΛΟΓΟΣ ΠΑΡ Γ. ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ «ΠΕΡΙ ΕΙΡΗΝΗΣ» ΠΡΟΟΙΜΙΟ.. ΠΑΡ ΚΥΡΙΩΣ ΜΕΡΟΣ.. ΠΑΡ ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ «ΑΡΕΟΠΑΓΙΤΙΚΟΣ» 1. ΠΡΟΟΙΜΙΟ.. ΠΑΡ Γ ΤΑΞΗ ΛΥΚΕΙΟΥ: Α. ΘΟΥΚΥ Ι ΗΣ «ΠΕΡΙΚΛΕΟΥΣ ΕΠΙΤΑΦΙΟΣ» ΒΙΒΛΙΟ Β ΚΕΦ. 40. Β. ΠΛΑΤΩΝΑΣ «ΠΡΩΤΑΓΟΡΑΣ» 321Β6-322Α.. «Η κλοπή της φωτιάς». Γ. ΠΛΑΤΩΝΑΣ «ΠΟΛΙΤΕΙΑ» 359Ε-360Β.. «Το δαχτυλίδι του Γύγη» (Β ). 617C-E.. «Λαχέσεως Λόγος».. ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ «ΗΘΙΚΑ ΝΙΚΟΜΑΧΕΙΑ» Β 6, «Η αρετή βρίσκεται στην µεσότητα Προσδιορισµός της έννοιας «µεσότητα». Γ 1, «Ο πολίτης είναι το συστατικό στοιχείο της πόλης». Θ 2, «Οι στόχοι της παιδείας». Β. «ΑΓΝΩΣΤΑ ΚΕΙΜΕΝΑ» Α. ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ: 1. «Προς ηµόνικον». (50-52 «Το παράδειγµα της µέλισσας). 2. «Περί αντιδόσεως». ( «Ο λόγος και ο άνθρωπος»). 3. «Πανηγυρικός». (45-50 «Αθήναι της Ελλάδος παίδευσις»). Β. ΛΥΣΙΑΣ: «Κατά Ερατοσθένους». (92-97 «Ένα αµείλικτο κατηγορητήριο»). «Επιτάφιος». (7-9 «Οι Αθηναίοι και η ταφή των νεκρών»). «Υπέρ Αδυνάτου». (13-14 «Αντίκρουση της κατηγορίας για τη σωµατική δύναµη»). Γ. ΠΛΑΤΩΝΑΣ: «Απολογία Σωκράτους».(30 c-e «Η καταδίκη του Σωκράτη και το συµφέρον της πόλης»). «Φαίδων». (59 d-e «Οι µαθητές του Σωκράτη έξω από τη φυλακή του»). «Φαίδρος». (274 c-275 b «Υπεροχή του προφορικού λόγου σε σύγκριση µε τον γραπτό»).. ΞΕΝΟΦΩΝΤΑΣ: «Κύρου Παιδεία». (1, «Η εκπαίδευση των αρχαίων Περσών»). «Κύρου Ανάβασις». (2, 1, 7-23 «Οι Έλληνες και τα όπλα»). «Αποµνηµονεύµατα». (4, 2, 1-5 «Ένα µάθηµα σε υπερόπτη νέο»). Ε. ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ: 1. «Ρητορική». (1389a 3-b18 «Τα ήθη των νέων»). 2. «Ηθικά Νικοµάχεια». (Β, 2, 1104b) 3. «Αθηναίων Πολιτεία». (Κεφ. 11) ΣΤ. ΘΟΥΚΥ Ι ΗΣ: «Ιστορίαι» Ζ, («Ακρωτηριασµός των Ερµών, ασέβεια στα µυστήρια»). «Ιστορίαι» Γ, 104. («Ο καθαρµός της ήλου»). «Ιστορίαι» Α, 138. («Η µεγαλοφυΐα του Θεµιστοκλή»). ΣΥΝΟ ΕΥΤΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΑ Εκτός από το cd του λογισµικού, περιλαµβάνονται και τα παρακάτω εγχειρίδια: α) Οδηγίες χρήσης, β) Βιβλίο Καθηγητή και σενάρια ένταξης του λογισµικού στην τάξη, γ) Βιβλίο Μαθητή. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 20

24 5. ΑΣΤΕΡΕΣ & ΠΛΑΝΗΤΕΣ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Πλήρης τίτλος Αστέρες και Πλανήτες Προέλευση ΕΛΠΗΝΩΡ Website έργου Ανάδοχος Exodus Στάδιο Ανάπτυξης Ολοκληρωµένη τελική έκδοση λογισµικού Πνευµατικά ικαιώµατα: Το ΥπΕΠΘ έχει εξασφαλίσει άδειες χρήσης για όλα τα ελληνικά σχολεία ιάθεση Το cd του λογισµικού έχει αποσταλεί σε 15 Εννιαία Λύκεια Οδύσσειας. Η αναπαραγωγή και διάθεση του λογισµικού επιτρέπεται µόνο από τους δικαιούχους (φορείς του ΥπΕΠΘ, κατασκευαστής). ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Οπτικοποίηση και εικονική αναπαράσταση φαινοµένων του σύµπαντος µε στόχο την υποστήριξη της διδασκαλίας στοιχείων αστρονοµίας και διαστηµικής. ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Το λογισµικό της Αστρονοµίας παρουσιάζει πολυµεσικό υλικό όπως video, εικόνες, ήχος, animations, αποσκοπώντας στην οπτικοποίηση και εικονική αναπαράσταση φαινοµένων του σύµπαντος, συντελώντας έτσι στην καλύτερη κατανόηση της ύλης. Το λογισµικό υλοποιείται µε το εργαλείο Asymetrix Toolbook. Η οργάνωση του υλικού γίνεται σε δύο άξονες: έναν που παρακολουθεί την χρονική εξέλιξη της επιστήµης από την αρχαιότητα έως σήµερα παρουσιάζοντας τα γεγονότα που αποτέλεσαν σταθµό στην επιστήµη της αστρονοµίας, τους βασικούς συντελεστές τους, το επίτευγµα τους, ενώ στον δεύτερο άξονα παρουσιάζονται τα αντικείµενα παρατήρησης της αστρονοµίας σε σχέση µε την απόσταση από τη γη. ΜΑΘΗΜΑΤΑ Το λογισµικό αυτό συνοδεύει τη διδασκαλία των µαθηµάτων "Αστρονοµία" της Β' τάξης του Ενιαίου Λυκείου και Ιστορία των Επιστηµών και της Τεχνολογίας της Β' τάξης του Ενιαίου Λυκείου. ΣΥΝΟ ΕΥΤΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΑ Εκτός από το cd µε το λογισµικό, αναπτύχθηκαν και τα παρακάτω εγχειρίδια: α) Οδηγίες εγκατάστασης - χρήσης, β) Οδηγίες αξιοποίησης για τον εκπαιδευτικό, και γ) Τετράδιο Μαθητή. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 21

25 6. Auto CAD Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Όνοµα λογισµικού AutoCAD της εταιρείας Autodesk Inc. Οίκος (κατασκευάστρια εταιρία) Γνωστικό Αντικείµενο: Ηλεκτρονική Σχεδίαση Επίπεδο / τάξεις: Φορέας που δηµιουργεί εκπαιδευτικές δραστηριότητες και συνοδευτικό υλικό: ΤΕΕ / Τοµείς: Ηλεκτρολογικός, Μηχανολογικός, Καλλιτεχνικών Εφαρµογών EXODUS AE Στοιχεία για το λογισµικό και τη διάθεσή του Πνευµατικά Έχουν εξασφαλιστεί οι απαραίτητες άδειες χρήσης για τα σχολεία (ΤΕΕ) του ικαιώµατα: Λαέρτη. Πιστοποίηση Το λογισµικό εγκρίθηκε από το Π.Ι. και κρίθηκε ως κατάλληλο για να λογισµικού χρησιµοποιηθεί στα σχολεία ως βοηθητικό υλικό. (Πράξη ΤΕΕ 20/2000 της 12/7/00) ιάθεση στα Το λογισµικό εστάλη στα 15 σχολεία (ΤΕΕ) του έργου Λαέρτη. σχολικά εργαστήρια Τρέχουσα AutoCAD 2000i Έκδοση λογισµικού: ιάθεση λογισµικού στην αγορά: Όµιλος ΠΟΥΛΙΑ Η, από το site της κατασκευάστριας εταιρείας δίνονται και demo CDs. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Το λογισµικό αυτό απευθύνεται σε µια σειρά από τοµείς των ΤΕΕ, όπως οι τοµείς Ηλεκτρολογικός, Μηχανολογικός, Κατασκευών και Καλλιτεχνικών Εφαρµογών, µπορεί δε να συνοδεύσει τη διδασκαλία του µαθήµατος του γραµµικού σχεδίου. Οι εκπαιδευτικές δραστηριότητες που θα παραχθούν για αυτό το λογισµικό θα καλύπτουν τους τοµείς των ΤΕΕ που αναφέρονται παραπάνω. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 22

26 7. Auto HALL Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Όνοµα λογισµικού Autohall, της εταιρείας Exodus AE, Πανεπιστήµιο της Ουαλίας Οίκος (κατασκευάστρια Swansea, σε συνεργασία µε την Νικ. Ι. Θεοχαράκης ΑΕ και τις εταιρία) Σχολές Όµηρος Γνωστικό Αντικείµενο: Αγγλικά για Μηχανικούς Αυτοκινήτου Επίπεδο / τάξεις: ΤΕΕ / Τοµέα Μηχανολογικός Ειδικότητα Μηχανών και Συστηµάτων Αυτοκινήτου Στοιχεία για το λογισµικό και τη διάθεσή του Πνευµατικά Έχουν εξασφαλιστεί οι απαραίτητες άδειες χρήσης για τα 10 σχολεία (ΤΕΕ) του ικαιώµατα: Λαέρτη. Πιστοποίηση Το λογισµικό εγκρίθηκε από το Π.Ι. και κρίθηκε ως κατάλληλο για να λογισµικού χρησιµοποιηθεί στα σχολεία ως βοηθητικό υλικό. (Πράξη ΤΕΕ 20/2000 της 12/7/00) ιάθεση στα σχολικά εργαστήρια ιάθεση λογισµικού στην αγορά: Το λογισµικό εστάλη στα σχολεία (ΤΕΕ) του έργου Λαέρτη, που λειτουργούν το συγκεκριµένο τοµέα. Στην ελληνική αγορά διατίθεται από την εταιρεία EXODUS AE. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Η επιλογή του συγκεκριµένου λογισµικού έγινε µε στόχο την αναβάθµιση της ειδικότητας των µηχανικών αυτοκινήτων και την εξοικείωσή τους µε την εξειδικευµένη αγγλική ορολογία του κλάδου τους. Η ανάγκη χρήσης ενός τέτοιου λογισµικού στην ΤΕΕ προκύπτει από το γεγονός ότι για να µπορέσουν να εκπαιδευτούν οι µηχανικοί αυτοκινήτων σήµερα πρέπει να γνωρίζουν καλά την αγγλική ορολογία µιας και τα αυτοκίνητα είναι κατ εξοχήν εισαγόµενο είδος, και εποµένως η βασική γλώσσα εκπαίδευσης και ενηµέρωσης για τις τρέχουσες εξελίξεις είναι τα Αγγλικά. Το λογισµικό αυτό µπορεί να χρησιµοποιηθεί σε εκπαιδευτικές δραστηριότητες σε συνδυασµό µε τα sites των αυτοκινητοβιοµηχανιών στο internet. To Autohall που έχει κατασκευασθεί και διατίθεται στην ελληνική αγορά από την εταιρία EXODUS A.E., αποτελείται από αγγλοελληνικό και ελληνο-αγγλικό λεξικό τεχνικών όρων αυτοκινήτου σε έντυπη και ηλεκτρονική µορφή µε ηχητική προφορά των αγγλικών λέξεων και βοηθήµατα εκµάθησης των αγγλικών ορολογιών µε παιχνίδια, διάλογους και ασκήσεις. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 23

27 8. ΒΟΤΑΝΙΚΟΣ ΚΗΠΟΣ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Όνοµα λογισµικού Οίκος (κατασκευάστρια εταιρία) Γνωστικό Αντικείµενο: Επίπεδο / τάξεις: Φορέας που υλοποίησε την προσαρµογή στο Ελληνικό εκπαιδευτικό σύστηµα: Βοτανικός Κήπος, της εταιρείας Natura Media Γεωπονία ΤΕΕ / Τοµέα Γεωπονία, Τροφίµων και Περιβάλλοντος Exodus A.E. µε υπεργολάβο τις Εκδόσεις Καστανιώτη Α.Ε Στοιχεία για το λογισµικό και τη διάθεσή του Πνευµατικά ικαιώµατα: Έχουν εξασφαλιστεί οι απαραίτητες άδειες χρήσης για τα σχολεία (ΤΕΕ) του Λαέρτη. Πιστοποίηση Το λογισµικό εγκρίθηκε από το Π.Ι. και κρίθηκε ως κατάλληλο για να λογισµικού χρησιµοποιηθεί στα σχολεία ως βοηθητικό υλικό. (Πράξη ΤΕΕ 12/2001 της 2/5/01) ιάθεση στα σχολικά Το λογισµικό εστάλη στα 6 σχολεία (ΤΕΕ) του έργου «Λαέρτης», που λειτουργούν το συγκεκριµένο τοµέα. εργαστήρια ιάθεση Στην ελληνική αγορά διατίθεται από την εταιρεία Natura Media. λογισµικού στην αγορά: ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Το λογισµικό περιγράφει 2000 είδη φυτών. Κάθε καρτέλα φυτού περιλαµβάνει µορφολογικά και βιολογικά χαρακτηριστικά καθώς και 1-4 φωτογραφίες. Είναι δυνατό να γίνει αντιγραφή κειµένων και φωτογραφιών σε άλλες εφαρµογές καθώς επίσης και κράτηση σηµειώσεων για κάθε φυτό. Μπορούµε επίσης να αναζητήσουµε φυτά µε βάση παραµέτρους όπως: όνοµαοικογένεια φυτού, είδος & χρώµα φυλλώµατος, εποχή & χρώµα ανθοφορίας, χρώµα καρπών κ.α. καθώς και ανάλογα µε τις απαιτήσεις τους σε νερό, φως, ph εδάφους, το µέγιστο ύψος τους, την αντοχή τους στον παγετό κ.α. Παράλληλα δίνεται η δυνατότητα εκτύπωσης λίστας φυτών µε κοινά µορφολογικά χαρακτηριστικά ή εξαγωγής της σε αρχεία τύπου txt & html. ΣΥΝΟ ΕΥΤΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΑ Εκτός από το cd µε το λογισµικό, αναπτύχθηκαν και τα παρακάτω εγχειρίδια: α) Οδηγίες εγκατάστασης - χρήσης, β) Οδηγίες αξιοποίησης για τον εκπαιδευτικό, και γ) Τετράδιο Μαθητή. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 24

28 9. ΓΑΙΑ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Πλήρης τίτλος ΙΑΣΥΝ ΕΟΜΕΝΟΙ ΜΙΚΡΟΚΟΣΜΟΙ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΗΣ ΓΗΣ Website προϊόντος Κατασκευαστής ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ ΤΕΧΝΟΓΝΩΣΙΑ Στάδιο Ανάπτυξης Τελική πιλοτική έκδοση (Αναπτύσσεται και προβλέπεται να ολοκληρωθεί στη συνέχεια το ολοκληρωµένο προϊόν που βασίζεται στην πιλοτική έκδοση) ικαιώµατα Έγκριση Π.Ι. ιάθεση Το ΥπΕΠΘ έχει εξασφαλίσει τα δικαιώµατα χρήσης του λογισµικού σε όλα τα σχολεία της Οδύσσειας. Το λογισµικό έχει λάβει την έγκριση του Π.Ι. για δοκιµαστική χρήση στα σχολεία. Το cd του λογισµικού έχει διανεµηθεί σε πάνω από 100 σχολεία της Ο ΥΣΣΕΙΑΣ και έχει αποσταλεί σε σηµαντικό αριθµό επιµορφωτών. Η αναπαραγωγή του λογισµικού επιτρέπεται µόνο από τους δικαιούχους (φορείς του ΥπΕΠΘ, κατασκευαστής). ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ιερευνητικό εκπαιδευτικό λογισµικό µε διαθεµατικό χαρακτήρα που εξυπηρετεί το στόχο της σφαιρικής προσέγγισης των θεµάτων που αφορούν την Γη και υποστηρίζει την πειραµατική µέθοδο έρευνας. Με τη ΓΑΙΑ είναι δυνατή η µελέτη: (α) των γεωγραφικών χαρακτηριστικών της Γης, (β) του µαγνητικού πεδίου της, (γ) της κίνησης των δορυφόρων και (δ) ο υπολογισµός της ακτίνας της Γης. ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Η ΓΑΙΑ είναι ένα εκπαιδευτικό λογισµικό µε διαθεµατικό χαρακτήρα το οποίο ανταποκρίνεται στο σύγχρονο πνεύµα οργάνωσης του Προγράµµατος Σπουδών εξυπηρετώντας τον γενικά αποδεκτό σκοπό της σφαιρικής προσέγγισης των θεµάτων και επιδιώκοντας την πειραµατική µέθοδο έρευνας. Επιλέγοντας την ίδια τη Γη ως αντικείµενο πειραµατισµού και διερεύνησης, µε τη ΓΑΙΑ είναι δυνατή η µελέτη: (α) των γεωγραφικών χαρακτηριστικών, (β) του µαγνητικού πεδίου, (γ) της κίνησης των δορυφόρων και (δ) ο υπολογισµός της ακτίνας της Γης. Ένα παιδαγωγικό αντικείµενο-εργαλείο, ο εξερευνητής, παρουσιάζεται µε διάφορες µορφές (π.χ. όχηµα, µαγνητική βελόνα, δορυφόρος). Σε κάθε ένα από τα τέσσερα παραπάνω θέµατα αντιστοιχούν και τα παρακάτω περιβάλλοντα µε τη µορφή µικρόκοσµου: ΙΑΣΩΝ: Οι µαθητές εξοικειώνονται µε τις βασικές γεωγραφικές έννοιες του χώρου και του χρόνου, µε ταξίδια στην επιφάνεια της Γης. GILBERT: Οι µαθητές ερευνούν το µαγνητικό πεδίο της Γης ή ραβδόµορφων µαγνητών και εστιάζουν το ενδιαφέρον τους στις µαγνητικές γραµµές και στις ιδιότητές τους, επιστρατεύοντας και τις γνώσεις τους στη φυσική. NEWTON: Οι µαθητές καθορίζουν τις παραµέτρους και παρακολουθούν την κίνηση ενός δορυφόρου γύρω από τη Γη-σφαίρα και ταυτόχρονα στον επίπεδο παγκόσµιο χάρτη. ΕΡΑΤΟΣΘΕΝΗΣ: Οι µαθητές υπολογίζουν την ακτίνα της Γης µε δύο τρόπους. Στην πρώτη περίπτωση επαναλαµβάνουν τις ενέργειες του Ερατοσθένη και στη δεύτερη συνεργάζονται µε µαθητές ενός άλλου σχολείου συνδεδεµένου στο διαδίκτυο, επιστρατεύοντας και τις µαθηµατικές τους γνώσεις. Οι λειτουργίες του µικρόκοσµου υποστηρίζονται, στο περιβάλλον επικοινωνίας του χρήστη, από εργαλεία που επιτρέπουν στο µαθητή µια ποικιλία δράσεων. Τα υπολογιστικά αυτά εργαλεία αναφέρονται σε: ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 25

29 αναπαράσταση εννοιολογικών αντικειµένων από τη Γεωγραφία, τα Μαθηµατικά και τη Φυσική (όπως µεσηµβρινοί, παράλληλοι, άτρακτοι, αποστάσεις, γωνίες, ταχύτητες, µαγνητικό πεδίο κτλ.), logo-like λειτουργίες και διαχείριση πολυµέσων (όπως κίνηση - στροφή αντικειµένων, αποτύπωση πορείας µε ή χωρίς ίχνη, σχεδίαση γεωµετρικών σχηµάτων, αντιγραφή - επικόλληση, αποθήκευση, εκτύπωση, εισαγωγή-προβολή αρχείων πολυµέσων), διασύνδεση δεδοµένων στο διαδίκτυο (όπως πηγές πληροφόρησης, δραστηριότητες των µαθητών, ερωτηµατολόγια αξιολόγησης), και αναζήτηση πληροφοριών µέσα από σχεσιακές βάσεις δεδοµένων (όπως ιστορικά ενεργειών του µαθητή, δεδοµένα δραστηριοτήτων και στατιστική επεξεργασία αξιολόγησης). Για την υλοποίηση του τοπικού λογισµικού της ΓΑΙΑΣ χρησιµοποιείται η τεχνολογία των ψηφίδων (OCX-applets σε Java) και ο πυρήνας της, µέσω του περιβάλλοντος διεπαφής, συνεργάζεται µε την ψηφίδα της Βάσης εδοµένων (που έχει αναπτυχθεί από το ΙΤΥ) και τα περιβάλλοντα της Μicrosoft Office και Internet Explorer. Για το εξ αποστάσεως λογισµικό της ΓΑΙΑΣ υλοποιείται υπηρεσία World Wide Web µε σελίδες html (κείµενο, φόρµες, γραφικά, ήχος κτλ), hyperlinks, και ειδικά προγράµµατα (asp scripts ή cgi programs) για τη διαχείριση των δεδοµένων. Η ΓΑΙΑ στηρίζεται στη γνωστική (cognitive) προσέγγιση για την απόκτηση ικανότητας σύνθεσης, την αφοµοίωση των γνώσεων µέσα από δραστηριότητες εξελικτικού χαρακτήρα, την οργάνωση των νοητικών δοµών και την κινητοποίηση του µαθητή ώστε να αντικαταστήσει τις υπάρχουσες δοµές µε πλουσιότερες και αποτελεσµατικότερες. ΜΑΘΗΜΑΤΑ Στο λογισµικό περιλαµβάνονται δραστηριότητες για: Μαθηµατικά Α Γυµνασίου: Παράσταση σηµείου στο επίπεδο, Μονάδες Μέτρησης χρόνου και µάζας, Κλίµακα, Έννοια της γωνίας / είδη γωνιών / Σύγκριση και µέτρηση γωνιών / Θετικοί και αρνητικοί αριθµοί. Μαθηµατικά Β Γυµνασίου: Γεωγραφικές συντεταγµένες, Επίκεντρη Γωνία, Μέτρηση µήκους κύκλου, Μέτρηση µήκους περιφέρειας της Γης / Πείραµα του Ερατοσθένη / Σφαίρα. Μαθηµατικά Γ Γυµνασίου: Όµοια τρίγωνα, Θεώρηµα Θαλή. Φυσική Β' Γυµνασίου: Ευθύγραµµη Οµαλή Κίνηση, Βάρος, ιάδοση του Φωτός. Φυσική Γ' Γυµνασίου: Ελεύθερη πτώση, Επιτάχυνση της βαρύτητας, Οµαλή κυκλική κίνηση, Μαγνήτες / Μαγνητικό Φάσµα / Γήινο Μαγνητικό Πεδίο / Πυξίδα. Γεωγραφία Α Γυµνασίου: Ηλιακό Σύστηµα / Πλανήτες και δορυφόροι, Κλίµακα, Γη / άξονας / Γεωγραφικές συντεταγµένες. Γεωγραφία Β Γυµνασίου: Χρήση των γεωγραφικών συντεταγµένων για τον εντοπισµό ενός τόπου στο χάρτη. Η µελλοντική ολοκληρωµένη έκδοση του προϊόντος, που αναπτύσσεται αυτόν τον καιρό, θα περιλαµβάνει δραστηριότητες για: Μαθηµατικά Α' Γυµνασίου Μαθηµατικά Β' Γυµνασίου Μαθηµατικά Γ' Γυµνασίου Φυσική Β' Γυµνασίου Φυσική Γ' Γυµνασίου Φυσική Α' Λυκείου Φυσική Β' Λυκείου Φυσική Γ' Λυκείου Γεωγραφία Α' Γυµνασίου Γεωγραφία Β' Γυµνασίου Αστρονοµία Β' Λυκείου Ιστορία Επιστηµών Γ' Λυκείου ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 26

30 ΣΥΝΟ ΕΥΤΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΑ Στο λογισµικό, εκτός από το CD, περιλαµβάνονται και τα παρακάτω εγχειρίδια: α) Εγχειρίδιο Χρήσης, β) Βιβλίο του ασκάλου, γ) Βιβλίο Μαθητικών ραστηριοτήτων. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 27

31 ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 28

32 10. ΓΑΙΑ ΙΙ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Πλήρης τίτλος ΓΑΙΑ ΙΙ Website προϊόντος Κατασκευαστής Πληροφορική Τεχνογνωσία Ε.Π.Ε. Στάδιο Ανάπτυξης Τελική έκδοση ικαιώµατα Το ΥπΕΠΘ έχει εξασφαλίσει τα δικαιώµατα χρήσης του λογισµικού για όλα τα ελληνικά σχολεία. Έγκριση Π.Ι. Θα υποβληθεί για έγκριση σύντοµα. ιάθεση Η αναπαραγωγή του λογισµικού επιτρέπεται µόνο από τους δικαιούχους (φορείς του ΥπΕΠΘ, κατασκευαστής). ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Εκπαιδευτικό περιβάλλον αποτελούµενο από 7 µικρόκοσµους για τη διδασκαλία φαινοµένων που σχετίζονται µε τη ΓΗ, µε διαθεµατική προσέγγιση 5 γνωστικών αντικείµενων: Γεωγραφία, Φυσική, Μαθηµατικά, Αστρονοµία, Ιστορία Επιστηµών και Τεχνολογίας ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Η ΓΑΙΑ ΙΙ δηµιουργήθηκε µε αφετηρία ορισµένα µαθήµατα ή κάποιες ενότητες του προγράµµατος σπουδών Γεωγραφίας, Φυσικής ή Μαθηµατικών. Σηµείο αφετηρίας της ΓΑΙΑΣ είναι η ιδέα µιας διαθεµατικής µελέτης της ίδιας της Γης, όπου φιλοξενείται και δραστηριοποιείται το ανθρώπινο είδος για πολλές χιλιάδες χρόνια. Το εκπαιδευτικό λογισµικό αποτελείται από 7 θεµατικές ενότητες, τις οποίες ονοµάζουµε «κόσµους». Ο κάθε κόσµος απ αυτούς εµπεριέχει έναν ή περισσότερους µικρόκοσµους και στον καθένα απ αυτούς αντιστοιχούν διαφορετικά «Εκπαιδευτικά Σενάρια» τα οποία είναι συµβατά µε το Πρόγραµµα Σπουδών. Αυτά τα εκπαιδευτικά σενάρια βασίζονται τόσο στις δυνατότητες κάθε µικρόκοσµου όσο και στην εννοιολογική ανάλυση του γνωστικού αντικειµένου που κάθε φορά µας ενδιαφέρει. Έτσι, µε βάση ένα συγκεκριµένο σενάριο µπορούµε να οργανώνουµε δραστηριότητες που παρουσιάζονται µε τη µορφή «Φύλλων Εργασίας». Κάθε δραστηριότητα εξυπηρετεί συγκεκριµένους στόχους (γνώσης κατανόησης, µεθόδου έρευνας, επίλυσης προβληµάτων) και ενσωµατώνει τις προϋποθέσεις ή τους όρους οργανικής ένταξης στη διδακτική πράξη και στη σχολική ζωή. Τα θέµατα που επελέγησαν ως πιο κατάλληλα για µελέτη στο προτεινόµενο πληροφορικό περιβάλλον, και τα οποία αντιστοιχούν σε βασικά περιβάλλοντα µε τη µορφή «εικονικού εργαστηρίου», είναι τα ακόλουθα για κάθε έναν από τους µικρόκοσµους : Οι Μικρόκοσµοι του Ιάσoνα Γεωγραφικές συντεταγµένες Ταξίδια στον κόσµο Ιστορία ευρωπαϊκών πόλεων Αποστάσεις ελληνικών πόλεων Γεωγραφικά χαρακτηριστικά της Γης, στον ΙΑΣΟΝΑ (4 µικρόκοσµοι): Οδηγώντας έναν ή και δύο «εξερευνητές» ταξιδεύουµε στην επιφάνεια της Γης. Έχουµε τη δυνατότητα να κατανοήσουµε καλύτερα την έννοια της απόστασης (εισάγοντας τη µετατόπιση ως διανυσµατικό µέγεθος) και των γεωγραφικών στοιχείων. Με εικονικά ταξίδια αξιοποιούµε ακόµα γεωγραφικά και ιστορικά δεδοµένα. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 29

33 Οι Μικρόκοσµοι του Gilbert Οι Μικρόκοσµοι του Torricelli Ο Μικρόκοσµος του Ερατοσθένη Οι Μικρόκοσµοι του Εγκέλαδου Οι Μικρόκοσµοι του Newton Οι Μικρόκοσµοι του Αρίσταρχου Μέτρηση γήινου µαγνητικού πεδίου Μαγνητικοί χάρτες Μαγνητική διασκόπηση Γήινο µαγνητικό δίπολο Ατµόσφαιρα Πτήση αεροσκάφους Κίνηση Μέτρηση ακτίνας της Γης οµή εσωτερικού της Γης ιάδοση σεισµικών κυµάτων Κίνηση δορυφόρων γύρω από πλανήτες Θέα πλανήτη από δορυφόρο Παρατηρώντας τον ουρανό Σύστηµα Ήλιου - Γης - Σελήνης Ηλιακό - Εικονικό πλανητικό σύστηµα Γήινο µαγνητικό πεδίο, στον GILBERT (4 µικρόκοσµοι): Πειραµατιζόµαστε και κατανοούµε τη µορφή του διπολικού µαγνητικού πεδίου, τη λειτουργία της µαγνητικής βελόνας, τη µορφή και τα στοιχεία του γήινου µαγνητικού πεδίου, τις εφαρµογές του στη ναυσιπλοΐα αλλά και την επίδραση της µαγνητικής διαπερατότητας των υλικών του υπεδάφους στη µέτρηση του γεωµαγνητικού πεδίου. Γήινη ατµόσφαιρα, στον TORRICELLI (3 µικρόκοσµοι): Χρησιµοποιούµε ένα αερόστατο για να µετρήσουµε την ατµοσφαιρική πίεση, τη θερµοκρασία και τη σύσταση της ατµόσφαιρας της Γης, ένα αεροσκάφος για τη µελέτη της δυναµικής άνωσης µε τη βοήθεια ρευµατικών γραµµών καθώς κι έναν αλεξιπτωτιστή για την προσοµοίωση της πτώσης του. Υπολογισµός της ακτίνας της Γης, στον ΕΡΑΤΟΣΘΕΝΗ (1 µικρόκοσµος): Ακολουθώντας την ίδια µέθοδο που χρησιµοποίησε ο µεγάλος αλεξανδρινός µαθηµατικός πριν από 2300 χρόνια επιχειρούµε να υπολογίσουµε την ακτίνα της Γης. Για να το πετύχουµε, χρειάζεται να συνεργαστούµε µε µαθητές άλλων σχολείων της Ελλάδας, µε τους οποίους θα επικοινωνήσουµε µέσω του υπολογιστή µας. οµή του εσωτερικού της Γης, στον ΕΓΚΕΛΑ Ο (2 µικρόκοσµοι): Ο εξερευνητής εδώ παίρνει τη µορφή «γεωτρύπανου» µε σκοπό να περιγραφεί το απρόσιτο στην άµεση παρατήρηση εσωτερικό της Γης (φλοιός, µανδύας, πυρήνας). Επιπλέον, µε τη βοήθεια µιας εικονικής διάταξης από σεισµογράφους τοποθετηµένους στην περιφέρεια της Γης, εξετάζουµε πώς τα σεισµικά κύµατα οδήγησαν στην κατασκευή του αποδεκτού σήµερα µοντέλου του εσωτερικού της Γης. Κίνηση τεχνητών δορυφόρων γύρω από τη Γη, στον NEWTON (2 µικρόκοσµοι): Μελετάµε τις τροχιές των δορυφόρων, λύνοντας προβλήµατα που σχετίζονται µε την ταχύτητα και το είδος της κίνησης των δορυφόρων γύρω από τους πλανήτες (παρατηρώντας τη Γη ή και κάποιον άλλο πλανήτη, όπως φαίνονται από τον δορυφόρο). Η Γη ως πλανήτης του ηλιακού µας συστήµατος, στον ΑΡΙΣΤΑΡΧΟ (3 µικρόκοσµοι): Μελετάµε τις τροχιές των πλανητών σ ένα µοντέλο του Ηλιακού µας Συστήµατος ή σ ένα Εικονικό τρισδιάστατο Πλανητικό Σύστηµα, επιλέγοντας πλανήτες µε διαφορετικά χαρακτηριστικά, µε τη βοήθεια των νόµων του Kepler. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 30

34 ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Στο λογισµικό περιλαµβάνονται δραστηριότητες για: Γεωγραφία Α και Β Γυµνασίου Μαθηµατικά Β και Γ Γυµνασίου Ιστορία Γ Γυµνασίου Ιστορία Α και Γ Λυκείου Πληροφορική Β και Γ Γυµνασίου Φυσική Β και Γ Γυµνασίου Φυσική Α, Β και Γ Λυκείου Χηµεία Β Γυµνασίου Αστρονοµία Β Λυκείου Συνοπτικά, τα φύλλα εργασίας για κάθε Μικρόκοσµο πραγµατεύονται τα εξής θέµατα: Μικρόκοσµοι ΙΑΣΟΝΑ - Φύλλα εργασίας: 24 Θεµατολογία: Γεωγραφικές συντεταγµένες, Ταξίδια στον κόσµο, Ιστορία ευρωπαϊκών πόλεων, Αποστάσεις στην Ελλάδα Μικρόκοσµοι GILBERT - Φύλλα εργασίας: 10 Θεµατολογία: Γήινο µαγνητικό δίπολο, Μέτρηση γήινου µαγνητικού πεδίου, Μαγνητικοί χάρτες, Πειράµατα προσοµοίωσης στον ικτυακό Τόπο, Μαγνητική διασκόπηση Μικρόκοσµοι TORRICELLI Φύλλα εργασίας: 14 Θεµατολογία: Ατµόσφαιρα, Πειράµατα προσοµοίωσης στο ικτυακό Τόπο, Κίνηση, Πτήση αεροσκάφους Μικρόκοσµος ΕΡΑΤΟΣΘΕΝΗ - Φύλλα εργασίας: 3 Θεµατολογία: Μέτρηση ακτίνας της Γης Μικρόκοσµοι ΕΓΚΕΛΑ ΟΥ - Φύλλα εργασίας: 7 Θεµατολογία: Πειράµατα προσοµοίωσης στο ικτυακό Τόπο, ιαδικτυακοί τόποι ΓΑΙΑΣ κ.ά., οµή εσωτερικού της Γης, ιάδοση σεισµικών κυµάτων. Μικρόκοσµοι NEWTON - Φύλλα εργασίας: 14 Θεµατολογία: Θέα πλανήτη, Κίνηση δορυφόρων, Πειράµατα προσοµοίωσης στο ικτυακό Tόπο, Ιστορικά πειράµατα. Μικρόκοσµοι ΑΡΙΣΤΑΡΧΟΥ - Φύλλα εργασίας: 8 Θεµατολογία: Παρατηρώντας τον ουρανό, Ηλιακό εικονικό πλανητικό σύστηµα, Πειράµατα προσοµοίωσης και Σύστηµα Ήλιου Γης - Σελήνης. ΣΥΝΟ ΕΥΤΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΑ Στο λογισµικό, εκτός από το CD, περιλαµβάνονται και τα παρακάτω εγχειρίδια: α) Εγχειρίδιο Χρήσης, β) Βιβλίο Καθηγητή, γ) Βιβλίο ραστηριοτήτων. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 31

35 ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 32

36 11. CABRI GEOMETRY II Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Όνοµα λογισµικού στη διεθνή αγορά (αγγλική έκδοση) και κατασκευάστρια εταιρία: Γνωστικό Αντικείµενο: Επίπεδο / τάξεις: Φορέας που υλοποίησε τον εξελληνισµό και την προσαρµογή στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστηµα: Cabri Geometry II της εταιρίας CABRILOG Γεωµετρία, Άλγεβρα, Τριγωνοµετρία Γυµνάσιο και Λύκειο Εκδόσεις Καστανιώτη Πληροφορική Τεχνογνωσία Στοιχεία για το εξελληνισµένο λογισµικό και τη διάθεσή του Πνευµατικά Η πνευµατική ιδιοκτησία του εξελληνισµένου λογισµικού «Cabri ικαιώµατα: Geometry II» ανήκει στον αρχικό δικαιούχο πνευµατικής ιδιοκτησίας ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ CNRS-UJF. ικαίωµα διάθεσης του εξελληνισµένου λογισµικού στην ελληνική αγορά έχει ο Εκδοτικός Οίκος ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ Α.Ε. Το ΥπΕΠΘ έχει αποκτήσει άδειες χρήσης και αντίτυπα του εξελληνισµένου λογισµικού και του συνοδευτικού υλικού για 350 σχολικά εργαστήρια των 8-12 σταθµών εργασίας. Πιστοποίηση λογισµικού ιάθεση στα σχολικά εργαστήρια Τρέχουσα Έκδοση λογισµικού: ιαθέσιµη έκδοση για αξιολόγηση / επιµόρφωση Το εξελληνισµένο λογισµικό αξιολογήθηκε από το Π.Ι. και κρίθηκε ως κατάλληλο και ολοκληρωµένο ως προς τη συµβατότητά του µε τα προγράµµατα σπουδών και τα πρότυπα ποιότητας του Π.Ι. και εγκρίθηκε η εισαγωγή του λογισµικού στην εκπαιδευτική διαδικασία. Από τον Μάιο του 2002 έχει διατεθεί σε 345 σχολικά εργαστήρια η ολοκληρωµένη τελική ελληνική έκδοση του λογισµικού «Cabri Geometry II». Επιπλέον 5 πακέτα του εκπαιδευτικού λογισµικού είναι διαθέσιµα να σταλούν σε ισάριθµα σχολεία. Ολοκληρωµένη τελική έκδοση εξελληνισµένου λογισµικού. Το cd του λογισµικού στη τελική του έκδοση έχει αποσταλεί σε επιµορφωτές των αντίστοιχων ειδικοτήτων. Η αναπαραγωγή του λογισµικού επιτρέπεται µόνο από τους δικαιούχους (φορείς του ΥπΕΠΘ, κατασκευαστής). ιάθεση λογισµικού στην αγορά: Από τον Μάιο του 2002 διατίθεται στην ελληνική αγορά η τρέχουσα ελληνική έκδοση του λογισµικού από τις Εκδόσεις ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ ΑΕ. Ειδικές τιµές - ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Το «Cabri Geometry II» είναι ένα ισχυρό εργαλείο για τη διδασκαλία της Γεωµετρίας και της Τριγωνοµετρίας. Ο σχεδιασµός και η κατασκευή του στηρίχθηκαν σε πολύχρονες έρευνες στην περιοχή της ιδακτικής των Μαθηµατικών. Είναι ένα δοκιµασµένο διεθνώς εργαλείο µάθησης και η διεθνής βιβλιογραφία και τεκµηρίωση που υπάρχει το καθιστά µοναδικό στο είδος του εκπαιδευτικό λογισµικό. ιαλογικό περιβάλλον για τη διδασκαλία και κατασκευή γεωµετρικών εννοιών µέσα από πειραµατισµό, διερεύνηση και άµεσο χειρισµό των γεωµετρικών σχηµάτων και αντικειµένων. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 33

37 ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ To Cabri ανήκει στη κατηγορία του λογισµικού που προσφέρεται κυρίως για διερευνητική µάθηση και πειραµατισµό σε ένα µεγάλο µέρος των Μαθηµατικών, των τελευταίων τάξεων του ηµοτικού, καθώς και όλων των τάξεων του Γυµνασίου και του Λυκείου. Επιτρέπει στον χρήστη, µε εργαλεία τα βασικά γεωµετρικά σχήµατα της Ευκλείδειας Γεωµετρίας (σηµείο, κύκλο, ευθ. τµήµα, ηµιευθεία και ευθεία), τις στοιχειώδεις κατασκευές και τους βασικούς µετασχηµατισµούς (µεταφορά, στροφή κτλ), να κατασκευάζει οποιοδήποτε γεωµετρικό σχήµα, και να το επεξεργάζεται µετρώντας τα βασικά µεγέθη του (µήκη πλευρών και της περιµέτρου του, το εµβαδόν του και µέτρα των γωνιών του). Ο δυναµικός τρόπος επεξεργασίας του σχήµατος καθώς και επεξεργασία των αριθµητικών αποτελεσµάτων µέσω calculator που υπάρχει ενσωµατωµένος στο πρόγραµµα, επιτρέπει στον χρήστη να πειραµατίζεται µε απλό τρόπο και να οικοδοµεί την γνώση. Η χρήση συντεταγµένων και άλλων στοιχείων της Αναλυτικής Γεωµετρίας (εξισώσεις κτλ) διευρύνει ακόµα περισσότερο τις δυνατότητες επεξεργασίας των γεωµετρικών σχηµάτων. Τέλος η δυνατότητα κατασκευής animations κάνει το πρόγραµµα ένα ιδανικό εργαλείο για τη διδασκαλία γεωµετρικών εννοιών. Το πρόγραµµα µπορεί να ενταχθεί στο κύριο διδακτικό έργο και την καθηµερινή πραγµατικότητα του σχολείου και ανταποκρίνεται τόσο στις ανάγκες των µαθητών, όσο και των εκπαιδευτικών. Συµπληρώνει τη µαθησιακή και διδακτική διαδικασία. Προκαλεί και διατηρεί το ενδιαφέρον των µαθητών. Ενισχύει τη διερευνητική και ενεργητική µάθηση. Αξιοποιεί την προσοµοίωση φαινοµένων. Προσφέρει την δυνατότητα για πολλαπλή αναπαράσταση της γνώσης. Είναι απλό και φιλικό στη χρήση του από εκπαιδευτικούς και µαθητές που δεν έχουν ιδιαίτερη ειδίκευση σε υπολογιστές. Απευθύνεται κυρίως σε Μαθηµατικούς και δευτερευόντως σε Φυσικούς. Ι ΑΚΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΕΣ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Τάξη Α Γυµνασίου Κεφάλαιο 5: Ευθεία και σχετικές θέσεις δύο ευθειών στο επίπεδο. ραστηριότητες 2-1 διδακτική ώρα Τάξη Α Γυµνασίου Κεφάλαιο 5: Κάθετες ευθείες ραστηριότητα 1-1 διδακτική ώρα Τάξη Α Γυµνασίου Κεφάλαιο 5: Παράλληλες ευθείες Απόσταση παράλληλων ευθειών ραστηριότητες 2-1 διδακτική ώρα Τάξη Α Γυµνασίου Κεφάλαιο: Η µεσοκάθετος ευθύγραµµου τµήµατος ραστηριότητες 2-1 διδακτική ώρα Τάξη Α Γυµνασίου Κεφάλαιο 6: Γωνίες ραστηριότητα 1-1 διδακτική ώρα Τάξη Α Γυµνασίου Κεφάλαιο 6: Παράλληλες ευθείες τεµνόµενες υπό τρίτης ραστηριότητα 1-1 διδακτική ώρα Τάξη Α Γυµνασίου Κεφάλαιο 6: Γωνίες και πλευρές ενός τριγώνου ραστηριότητα 1-1 διδακτική ώρα Τάξη Α Γυµνασίου Κεφάλαιο 7: Παραλληλόγραµµα και ιδιότητες παραλληλογράµµων ραστηριότητα 1-1 διδακτική ώρα Τάξη Α Γυµνασίου Κεφάλαιο 7: Εµβαδά ραστηριότητες 3-1 διδακτική ώρα και 20 λεπτά ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 34

38 Τάξη Β Γυµνασίου Κεφάλαιο 3: Το Πυθαγόρειο θεώρηµα ραστηριότητα 1-1 διδακτική ώρα Τάξη Β Γυµνασίου Κεφάλαιο 3: Συντεταγµένες στο επίπεδο ραστηριότητα 1-1 διδακτική ώρα Τάξη Β Γυµνασίου Κεφάλαιο 4: Ηµίτονο, συνηµίτονο και εφαπτοµένη οξείας γωνίας ραστηριότητα 1-1 διδακτική ώρα Τάξη Β Γυµνασίου Κεφάλαιο 7: Συµµετρία ως προς τον άξονα ραστηριότητα 1-1 διδακτική ώρα Τάξη Β Γυµνασίου Κεφάλαιο 7: Συµµετρία ως προς σηµείο και ως προς άξονα ραστηριότητα 1-1 διδακτική ώρα Τάξη Β Γυµνασίου Κεφάλαιο 8: Σχέση µεταξύ επίκεντρης και εγγεγραµµένης γωνίας ραστηριότητα 1-30 λεπτά Τάξη Β Γυµνασίου Κεφάλαιο 8: Κανονικά πολύγωνα Μήκος και εµβαδόν κύκλου ραστηριότητα 1-1 διδακτική ώρα Τάξη Β Γυµνασίου Κεφάλαιο 8: Εµβαδόν τόξου και κύκλου ραστηριότητα 1-25 λεπτά Τάξη Γ Γυµνασίου Κεφάλαιο 6: Τρίγωνα και ίσα τρίγωνα ραστηριότητα 1-1 διδακτική ώρα Τάξη Γ Γυµνασίου Κεφάλαιο 6: Ίσα τµήµατα µεταξύ παράλληλων Θεώρηµα του Θαλή ραστηριότητα 1-1 διδακτική ώρα Τάξη Γ Γυµνασίου Κεφάλαιο 6: Όµοια πολύγωνα και όµοια τρίγωνα ραστηριότητα 1-1 διδακτική ώρα Τάξη Γ Γυµνασίου Κεφάλαιο 6: Εµβαδά των όµοιων σχηµάτων ραστηριότητα 1-1 διδακτική ώρα Τάξη Γ Γυµνασίου Κεφάλαιο 7: Τριγωνοµετρικοί αριθµοί γωνίας ραστηριότητα 1-1 διδακτική ώρα Τάξη Γ Γυµνασίου Κεφάλαιο 7: Σχέσεις τριγωνοµετρικών αριθµών µιας γωνίας ραστηριότητα 1-1 διδακτική ώρα Τάξη Γ Γυµνασίου Κεφάλαιο 7: Νόµος των ηµιτόνων ραστηριότητα 1-20 λεπτά Τάξη Γ Γυµνασίου Κεφάλαιο 7: Νόµος των συνηµιτόνων ραστηριότητα 1-20 λεπτά Τάξη Γ Γυµνασίου Κεφάλαιο 9: ιανύσµατα Πράξεις µεταξύ διανυσµάτων ραστηριότητες 2-1 διδακτική ώρα ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 35

39 ΣΥΝΟ ΕΥΤΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΑ Συνοδευτικά Εγχειρίδια: Το εξελληνισµένο λογισµικό συνοδεύεται από τα εξής βιβλία: 1. Εγχειρίδιο χρήσης λογισµικού 2. Βιβλίο Καθηγητή για το Γυµνάσιο 3. Βιβλίο Μαθητή Γυµνασίου 3. Βιβλίο Καθηγητή για το Λύκειο 4. Βιβλίο Μαθητή Λυκείου 5. Θέµατα ιδακτικής της Γεωµετρίας στο περιβάλλον Cabri Geometry II Περισσότερα στοιχεία Web site κατασκευάστριας εταιρίας: ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 36

40 12. CENTENNIA -ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ ΆΤΛΑΝΤΑΣ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Όνοµα λογισµικού στη διεθνή αγορά (αγγλική έκδοση) και κατασκευάστρια εταιρία: Γνωστικό Αντικείµενο: Επίπεδο / τάξεις: Φορέας που υλοποίησε τον εξελληνισµό και την προσαρµογή στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστηµα: Centennia της εταιρίας Clockwork Software Inc. Ιστορία Γυµνάσιο και Λύκειο MLS Πληροφορική Α.Ε. Στοιχεία για το εξελληνισµένο λογισµικό και τη διάθεσή του Πνευµατικά ικαιώµατα: Η πνευµατική ιδιοκτησία του εξελληνισµένου λογισµικού «Centennia» ανήκει στην εταιρία Clockwork Software Inc. ικαίωµα χρήσης, διάδοσης και εκµετάλλευσης του εξελληνισµένου λογισµικού στην ελληνική αγορά έχει η εταιρία MLS Πληροφορική Α.Ε. Το ΥπΕΠΘ έχει αποκτήσει άδειες χρήσης και αντίτυπα του εξελληνισµένου λογισµικού και του συνοδευτικού υλικού για 350 σχολικά εργαστήρια των 8-12 σταθµών εργασίας. Πιστοποίηση λογισµικού ιάθεση στα σχολικά εργαστήρια Τρέχουσα Έκδοση λογισµικού: ιαθέσιµη έκδοση για αξιολόγηση / επιµόρφωση ιάθεση λογισµικού στην αγορά: Ειδικές τιµές - Το εξελληνισµένο λογισµικό αξιολογήθηκε από το Π.Ι. και κρίθηκε ως κατάλληλο και ολοκληρωµένο ως προς τη συµβατότητά του µε τα προγράµµατα σπουδών και τα πρότυπα ποιότητας του Π.Ι. και εγκρίθηκε η εισαγωγή του λογισµικού στην εκπαιδευτική διαδικασία. Η ολοκληρωµένη τελική ελληνική έκδοση του λογισµικού «Ιστορικός Ατλαντας Centennia» εστάλη τον Σεπτέµβριο του 2004 στα 350 σχολικά εργαστήρια, που υποδείχθηκαν από τη /νση ΣΕΠΕ του ΥπΕΠΘ. Τελική έκδοση εξελληνισµένου λογισµικού. - Από το καλοκαίρι του 2004 διατίθεται στην ελληνική αγορά η ολοκληρωµένη τελική έκδοση του εξελληνισµένου λογισµικού από την εταιρία MLS Πληροφορική Α.Ε. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Ο Ιστορικός Άτλαντας «Centennia» είναι ένας οδηγός στην ιστορία της Ευρώπης, της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής κατά την δεύτερη χιλιετία µ. Χ. Βασισµένος σε µια πλούσια ακολουθία χαρτών, παρουσιάζει, µέσα από αλλαγές συνόρων την ιστορική διαδροµή όλων των αυτοκρατοριών, βασιλείων και εθνικών κρατών των προαναφερθέντων περιοχών. Μπορεί να αποτελέσει ένα ενδιαφέρον εργαλείο προς χρήση των µαθητών της Β και Γ τάξης Γυµνασίου και όλων των τάξεων του Λυκείου, εφόσον καλύπτει την διδακτέα ύλη των τάξεων αυτών. Προσφέρει αρκετές επιλογές, που βοηθούν τον χρήστη να επεξεργαστεί την πληροφορία µε διάφορους τρόπους. Η εφαρµογή είναι διαθέσιµη σε αρκετές γλώσσες και αποτελεί διδακτικό υλικό σε πολλά Αµερικανικά και Ευρωπαϊκά Πανεπιστήµια, ενώ είναι ένας από τους γνωστότερους και εγκυρότερους Ιστορικούς Άτλαντες, όπως µαρτυρείται από την µνηµόνευση του σε πολλές βάσεις δεδοµένων του ιαδικτύου. Ο Ιστορικός Άτλαντας «Centennia» µπορεί να δηµιουργήσει καινούργιες προοπτικές στον τρόπο διδασκαλίας του µαθήµατος της Ιστορίας στο ελληνικό σχολείο, να θέσει τις βάσεις ώστε να αυξηθεί η αποτελεσµατικότητα στην αφοµοίωση της ιστορικής γνώσης και να κεντρίσει τους µαθητές να διερευνήσουν µόνοι τους το πεδίο που καλύπτει η εφαρµογή, εκµεταλλευόµενοι την δυναµική δόµηση της και τον αλληλεπιδραστικό της χαρακτήρα. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 37

41 ΠΑΙ ΑΓΩΓΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΥΝΟ ΕΥΤΙΚΩΝ ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΩΝ Το εναλλακτικό πρόγραµµα διδασκαλίας µε τη βοήθεια του CD-ROM έρχεται να προτείνει στον καθηγητή που διδάσκει ιστορία ένα διαφορετικό τρόπο ανάπτυξης του µαθήµατος. Έτσι, τα βιβλία του καθηγητή και του µαθητή θα έχουν άµεση σχέση µεταξύ τους, καθώς ο καθηγητής, έχοντας υπόψη του τους στόχους που τίθενται, να κατευθύνει το µαθητή στην ανίχνευση νέων ιστορικών οριζόντων. Και τα δύο βιβλία συνδέονται άµεσα µε το λογισµικό που συνοδεύουν. Πιο αναλυτικά το βιβλίο καθηγητή: Θα περιέχει συγκεκριµένες οδηγίες και καθοδηγητικούς άξονες για την όσο το δυνατόν µεγαλύτερη και καλύτερη αξιοποίηση των δυνατοτήτων που παρέχει το συγκεκριµένο πρόγραµµα. Ο ρόλος του καθηγητή, κι από τη φύση του προγράµµατος δεν µπορεί να είναι µόνο ρόλος ποµπού, αλλά ρόλος καθοδηγητικός. Γι αυτό πρέπει ο ίδιος πρώτα να κατανοήσει το πώς θα εκµεταλλευτεί όσο το δυνατόν καλύτερα το πρόγραµµα, χωρίς να είναι απαραίτητο να εµµείνει µόνο στα προτεινόµενα φύλλα δραστηριότητας. Το βιβλίο λοιπόν, θα δίνει στον καθηγητή παραδείγµατα καθοδηγητικών ερωτήσεων, υποβολής προτάσεων και παροχής συµπληρωµατικών πληροφοριών. Οι γενικοί διδακτικοί στόχοι που τίθενται για τις δραστηριότητες είναι: Η ενθάρρυνση για αυτενέργεια των µαθητών, προς αναζήτηση ιστορικών πληροφοριών µέσω του λογισµικού. Η κατανόηση της έννοιας του χρόνου και των αλλαγών που συντελούνται µέσα στο ιστορικό γίγνεσθαι. Η όξυνση της κρίσης µέσα από τη σύγκριση των ιστορικών περιόδων βάσει των χαρτών, που ανοίγουν στην οθόνη. Η σύνδεση γεγονότων, προσώπων και χρονολογιών σε σχέση και αναφορά µε τους χάρτες. Η εξακρίβωση της πολυπλοκότητας των ιστορικών εξελίξεων και αλληλεπιδράσεων των ανθρώπινων δραστηριοτήτων. Η κατανόηση της σηµαντικότητας της παρουσίας του ελληνισµού στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι. Σε κάθε φύλλο δραστηριότητας θα προτάσσονται το παιδαγωγικό πλαίσιο κάθε δραστηριότητας, το σηµείο εκείνο του αναλυτικού προγράµµατος στο οποίο εναλλακτικά µπορεί να χρησιµοποιηθεί, σε ποια βαθµίδα και σε ποια τάξη θεωρείται προσφορότερο να διδαχθεί, καθώς και ειδικοί διδακτικοί στόχοι που θα έχει καθεµιά από τις δραστηριότητες αυτές. Τέλος θα δίνονται οι απαντήσεις στις δραστηριότητες. Αντίστοιχα, το βιβλίο του µαθητή, το οποίο θα µπορεί να χρησιµοποιείται και ως βιβλιοτετράδιο, είναι πολύ πιο απλό, καθώς µετά από µια εισαγωγή και τις πρακτικές οδηγίες για την καλύτερη αξιοποίηση του προγράµµατος, θα παρουσιάζει µε τρόπο κατανοητό στους µαθητές τις εκπαιδευτικές δραστηριότητες, που θα τους προκαλεί να εκτελέσουν, µέσα από την οπτικοποίηση των ιστορικών εξελίξεων που συντελέστηκαν στην Ευρώπη από το 1000 µ.χ. έως σήµερα. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 38

42 13. CHEMISTRY SET 2000 Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Όνοµα λογισµικού στη διεθνή αγορά (αγγλική έκδοση) και κατασκευάστρια εταιρία: Γνωστικό Αντικείµενο: Επίπεδο / τάξεις: Φορέας που υλοποίησε τον εξελληνισµό και την προσαρµογή στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστηµα: Chemistry Set 2000 της εταιρίας New Media Projects Ltd. Χηµεία Γυµνάσιο και Λύκειο Athens Technology Center ΑΒΕΤΕ (ATC). Στοιχεία για το εξελληνισµένο λογισµικό και τη διάθεσή του Πνευµατικά ικαιώµατα: Η πνευµατική ιδιοκτησία του εξελληνισµένου λογισµικού «Chemistry Set 2000» ανήκει στην εταιρία New Media Projects Ltd. ικαίωµα εµπορικής εκµετάλλευσης του εξελληνισµένου λογισµικού στην ελληνική αγορά έχει η εταιρία Athens Technology Center ΑΒΕΤΕ. Το ΥπΕΠΘ έχει αποκτήσει άδειες χρήσης και αντίτυπα του εξελληνισµένου λογισµικού και του συνοδευτικού υλικού για 350 σχολικά εργαστήρια των 8-12 σταθµών εργασίας. Πιστοποίηση λογισµικού Αναµένεται η ολοκλήρωση της διαδικασίας πιστοποίησης από το ΠΙ µέσα στον Ιούνιο του ιάθεση στα σχολικά εργαστήρια Τρέχουσα Έκδοση λογισµικού: ιαθέσιµη έκδοση για αξιολόγηση / επιµόρφωση ιάθεση λογισµικού στην αγορά: Ειδικές τιµές - Η ολοκληρωµένη τελική ελληνική έκδοση του λογισµικού «Chemistry Set 2000» εστάλη τον Σεπτέµβριο του 2004 σε 350 σχολικά εργαστήρια, που υποδείχθηκαν από τη /νση ΣΕΠΕ του ΥπΕΠΘ. Τελική έκδοση εξελληνισµένου λογισµικού. - Μετά το καλοκαίρι του 2004 θα διατίθεται στην ελληνική αγορά η ολοκληρωµένη τελική έκδοση του εξελληνισµένου λογισµικού από την εταιρία Athens Technology Center (ATC). ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Το Chemistry Set 2000 πρόκειται για πολυµεσική εγκυκλοπαίδεια Χηµείας και καλύπτει ένα µεγάλο φάσµα αυτής της επιστηµονικής περιοχής. Χρησιµοποιεί εικόνες, video, animations, slides, προσοµοιώσεις, κείµενο, ήχο. Το ικανοποιητικό και πλήρες περιβάλλον διεπαφής του λογισµικού, οι πολλές πληροφορίες και η ποικιλία θεµάτων αποτελούν σηµαντικά πλεονεκτήµατα του λογισµικού. Το λογισµικό εκτιµάται ότι θα προκαλέσει το ενδιαφέρον των µαθητών και θα συµβάλλει στην κατανόηση, εµβάθυνση και διερεύνηση θεµάτων χηµείας. Στην εξελληνισµένη του έκδοση το λογισµικό θα συνοδεύεται µε εγχειρίδια που θα ενηµερώνουν τον εκπαιδευτικό για το περιεχόµενο και για τον τρόπο χρήσης του, καθώς δεν είναι δοµηµένο σε ενότητες και απαιτείται ο καθηγητής να κάνει επιλεκτική χρήση υλικού. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 39

43 ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 40

44 14. ΕΛΥΣ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Πλήρης τίτλος ιαδραστικό Εκπαιδευτικό Λογισµικό για Υπολογιστικά Συστήµατα Website προϊόντος Κατασκευαστής Πανεπιστήµιο Μακεδονίας, Τµήµα Εφαρµοσµένης Πληροφορικής, Εργαστήριο Τεχνολογίας Εκπαίδευσης Στάδιο Ανάπτυξης Ολοκληρωµένη τελική έκδοση λογισµικού (σχεδιάστηκε και κατασκευάζεται µε στόχο να αποτελέσει την αφετηρία για ένα µελλοντικό ολοκληρωµένο προϊόν) ικαιώµατα Έγκριση Π.Ι. ιάθεση Το ΥπΕΠΘ έχει εξασφαλίσει τα δικαιώµατα χρήσης του λογισµικού για όλα τα ελληνικά σχολεία. Το λογισµικό έχει εγκριθεί από το Π.Ι. για χρήση στα σχολεία. Το cd του λογισµικού έχει αποσταλεί σε πλήθος επιµορφωτών και σε περισσότερα από 100 σχολεία της Οδύσσειας. Η αναπαραγωγή του λογισµικού επιτρέπεται µόνο από τους δικαιούχους (φορείς του ΥπΕΠΘ, κατασκευαστής). ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Λογισµικό που υποστηρίζει τη διδασκαλία του µαθήµατος της Πληροφορικής στο επίπεδο του Λυκείου. Περιλαµβάνει τέσσερις µικρόκοσµους (α) ιερεύνησης των τµηµάτων από ενός Η/Υ και της λειτουργίας τους (β) ιερεύνησης της διαδικασίας εκκίνησης ενός Η/Υ (γ) Κωδικοποίησης δεδοµένων και την εκτέλεση βασικών πράξεων στο δυαδικό σύστηµα, (δ) Προγραµµατισµού, στον οποίο ο µαθητής µπορεί να γράψει ένα πρόγραµµα και να δει την εκτέλεσή του σε µια εικονική µηχανή. ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Το προϊόν.ε.λ.υ.σ. ( ιαδραστικό Εκπαιδευτικό Λογισµικό για Υπολογιστικά Συστήµατα) αποτελεί εκπαιδευτικό λογισµικό που υποστηρίζει τη διδασκαλία του µαθήµατος της Πληροφορικής στο επίπεδο της Α και Β Ενιαίου Λυκείου ("Εφαρµογές Η/Υ" της Α' τάξης και «Εφαρµογές Πληροφορικής» της Β τάξης). Συγκεκριµένες θεµατικές ενότητες του λογισµικού µπορούν να χρησιµοποιηθούν και στο µάθηµα της Πληροφορικής στο Γυµνάσιο όπως και στο µάθηµα «Τεχνολογία Υπολογιστικών Συστηµάτων» της Τεχνολογικής Κατεύθυνσης του Ενιαίου Λυκείου. Η ύλη που περιέχεται στο λογισµικό καλύπτει συγκεκριµένες ενότητες των οποίων η διδασκαλία υπολογίζεται ότι απαιτεί τουλάχιστον 10 διδακτικές ώρες. Η ανάπτυξη του λογισµικού στηρίχθηκε στις εξής διαπιστώσεις: Επισταµένες έρευνες διαπιστώνουν διεθνώς την ύπαρξη µαθησιακών δυσκολιών σχετικών µε ορισµένες έννοιες της Πληροφορικής. Οι δυνατότητες που προσφέρουν οι νέες τεχνολογίες για τη διδασκαλία του µαθήµατος της Πληροφορικής είναι πολύ µεγάλες (κυρίως τα σύγχρονα συστήµατα GUI και πολυµέσων, αλλά και οι δικτυακές δυνατότητες) - τόσο για τη δηµιουργία διδακτικών καταστάσεων που θα βοηθήσουν την υπέρβαση των δυσκολιών όσο και για τη ενίσχυση των κοινωνικών αλληλεπιδράσεων µεταξύ των µαθητών. Η έρευνα της αγοράς έδειξε ότι το προϋπάρχον εκπαιδευτικό λογισµικό για την Πληροφορική ελάχιστα διαφέρει από ένα ηλεκτρονικό βιβλίο - κι εν γένει ελάχιστα µπορεί να ικανοποιήσει τις τρέχουσες διδακτικές ανάγκες. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 41

45 Το λογισµικό.ε.λ.υ.σ. αντίθετα, στηρίζεται σε µια διδακτική ανάλυση των αναγκών. Έτσι η λειτουργία του δε θα πρέπει να νοηθεί αυτόνοµη. Το λογισµικό έχει λειτουργικότητα µόνο στα πλαίσια οργανωµένων διδακτικών καταστάσεων ως συστατικό µέρος τους. Το λογισµικό περιλαµβάνει ορισµένους µικρόκοσµους: Έναν µικρόκοσµο διερεύνησης των τµηµάτων από τα οποία αποτελείται ένας Η/Υ και της λειτουργίας τους. Έναν µικρόκοσµο που διερευνά τη λειτουργία των Η/Υ και περιλαµβάνει ένα τµήµα σχετικό µε την εκκίνηση ενός Η/Υ. Έναν µικρόκοσµο σχετικό µε την κωδικοποίηση φυσικών αριθµών και την εκτέλεση της πρόσθεσης των δυαδικών αναπαραστάσεων δύο φυσικών αριθµών. Έναν µικρόκοσµο προγραµµατισµού στον οποίο ο µαθητής µπορεί να γράψει ένα πρόγραµµα και στη συνέχεια να διαπιστώσει - κατά την εκτέλεση του προγράµµατος - τις ενδιάµεσες τιµές των µεταβλητών, τον τρόπο µε τον οποίο γίνεται η διερµηνεία του προγράµµατος του σε assembly και την εκτέλεση του σε µια δυνητική µηχανή. Ο µαθητής µπορεί να διαπιστώσει τις ενδιάµεσες τιµές των καταχωρητών και των προσωρινών µεταβλητών που χρησιµοποιεί η δυνητική µηχανή. Τονίζεται ότι σε κάθε µικρόκοσµο και για κάθε τµήµα του, συµπεριλαµβάνονται πολλές δραστηριότητες των µαθητών - προσανατολισµένες κυρίως στην επίλυση προβληµάτων. Όλοι αυτοί οι µικρόκοσµοι λειτουργούν διαδραστικά - δηλαδή ο χρήστης µπορεί να παρέµβει όποτε θέλει κι όπου θέλει. ΜΑΘΗΜΑΤΑ Στο λογισµικό περιλαµβάνονται δραστηριότητες για: Πληροφορική Α' Λυκείου: εξοικείωση µε τη λειτουργία και τα βασικά συστατικά µέρη του Η/Υ, εκκίνηση ενός προσωπικού Η/Υ, εξοικείωση µε το δυαδικό σύστηµα, τεχνολογία και µαθηµατικές βάσεις του συστήµατος επεξεργασίας δεδοµένων ενός Η/Υ, εξοικείωση µε περιβάλλοντα προγραµµατισµού και προγραµµατιστικές δραστηριότητες. Εφαρµογές Πληροφορικής Α' Λυκείου: εξοικείωση µε τη λειτουργία και τα βασικά συστατικά µέρη του Η/Υ, εκκίνηση ενός προσωπικού Η/Υ. Πληροφορική Β' Λυκείου: εξοικείωση µε τη λειτουργία και τα βασικά συστατικά µέρη του Η/Υ, εκκίνηση ενός προσωπικού Η/Υ, εξοικείωση µε το δυαδικό σύστηµα, τεχνολογία και µαθηµατικές βάσεις του συστήµατος επεξεργασίας δεδοµένων ενός Η/Υ, εξοικείωση µε περιβάλλοντα προγραµµατισµού και προγραµµατιστικές δραστηριότητες. Ανάπτυξη εφαρµογών σε προγραµµατιστικά περιβάλλοντα Γ Λυκείου: εξοικείωση µε περιβάλλοντα προγραµµατισµού και προγραµµατιστικές δραστηριότητες. Ορισµένα τµήµατα του λογισµικού θα µπορούσαν, µε την εκπόνηση κατάλληλων εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων από καθηγητές ή επιµορφωτές, να υποστηρίξουν την διδασκαλία του µαθήµατος της Πληροφορικής στην Α' και Β' Γυµνασίου (εξοικείωση µε τη λειτουργία και τα βασικά συστατικά µέρη του Η/Υ, εκκίνηση ενός προσωπικού Η/Υ) καθώς και την διδασκαλία αντίστοιχων µαθηµάτων των Τ.Ε.Ε. ΣΥΝΟ ΕΥΤΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΑ Στο λογισµικό, εκτός από το CD, περιλαµβάνονται και τα παρακάτω εγχειρίδια: α) Βιβλίο Καθηγητή, β) Βιβλίο Μαθητή, γ) Οδηγίες Εγκατάστασης. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 42

46 Οδηγός Εκπαιδευτικού Λογισµικού 2004 Έκδοση_Σεπτέµβριος 15. ΗΜΙΟΥΡΓΟΣ ΜΟΝΤΕΛΩΝ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Πλήρης τίτλος ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΕΚΦΡΑΣΗΣ, ΜΟΝΤΕΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ ΤΗΣ ΦΑΝΤΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΣΚΕΨΗΣ Website προϊόντος Κατασκευαστής ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΤΜΗΜΑ ΠΑΙ ΑΓΩΓΙΚΟ ΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ Ι ΑΚΤΙΚΗΣ ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Στάδιο Ανάπτυξης ικαιώµατα Έγκριση Π.Ι. ιάθεση Τελική πιλοτική έκδοση (Αναπτύσσεται και προβλέπεται να ολοκληρωθεί στη συνέχεια το ολοκληρωµένο προϊόν που βασίζεται στην πιλοτική έκδοση) Το ΥπΕΠΘ έχει εξασφαλίσει τα δικαιώµατα χρήσης του λογισµικού για όλα τα σχολεία της "Οδύσσειας". Το λογισµικό έχει λάβει την έγκριση του Π.Ι. για δοκιµαστική χρήση στα σχολεία. Το cd του λογισµικού έχει διανεµηθεί σε τουλάχιστον 100 σχολεία της Ο ΥΣΣΕΙΑΣ και έχει αποσταλεί σε σηµαντικό αριθµό επιµορφωτών. Η αναπαραγωγή του λογισµικού επιτρέπεται µόνο από τους δικαιούχους (φορείς του ΥπΕΠΘ, κατασκευαστής). ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Λογισµικό που συνιστά αντικειµενοστραφές περιβάλλον µοντελοποίησης, υποστηρίζει ποιοτικούς, ηµιποσοτικούς και ποσοτικούς συλλογισµούς, και επιτρέπει εναλλακτικούς τρόπους έκφρασης και οπτικοποίησης µοντέλων. Η ύλη που καλύπτει έχει ως εξής: Μαθηµατικά (αναλογίες), Περιβαλλοντική (Βοτανική Ζωολογία). Φυσική (κινηµατική, δυναµική), Πληροφορική (Θέµατα λήψης αποφάσεων). ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ O " ΗΜΙΟΥΡΓΟΣ ΜΟΝΤΕΛΩΝ" συνιστά ένα περιβάλλον µάθησης που επιτρέπει στους µαθητές, να εκφράζουν τις ιδέες τους, να επινοούν και να σχεδιάζουν µοντέλα καταστάσεων και φαινοµένων (πραγµατικών ή ιδεατών), να διερευνούν τη συµπεριφορά τους και να τα βελτιώνουν, καθώς και να επικοινωνούν µέσω αυτών µε άλλους µαθητές σε επίπεδο τοπικού δικτύου και διαδικτύου. Οι λόγοι της επιλογής σχεδιασµού και ανάπτυξης ενός εκπαιδευτικού λογισµικού που υποστηρίζει δραστηριότητες µοντελοποίησης είναι δύο ειδών: επιστηµολογικής υφής: τα µοντέλα παίζουν κεντρικό ρόλο στις επιστήµες και η µοντελοποίηση είναι µια σηµαντική µέθοδος της επιστηµονικής έρευνας. µαθησιακής υφής: έρευνες στα πλαίσια της διδακτικής των επιστηµών και της γνωστικής ψυχολογίας δείχνουν ότι η εφαρµογή διαδικασιών µοντελοποίησης συνιστά ουσιαστικά µια διαδικασία µάθησης για τον ίδιο το µαθητή που τις εφαρµόζει. Ο " ΗΜΙΟΥΡΓΟΣ ΜΟΝΤΕΛΩΝ", είναι ένα αντικειµενοστραφές περιβάλλον µοντελοποίησης, που υποστηρίζει ποιοτικούς, ηµιποσοτικούς και ποσοτικούς συλλογισµούς, και επιτρέπει εναλλακτικούς τρόπους έκφρασης και οπτικοποίησης µοντέλων. Το περιβάλλον αυτό αποτελείται από πέντε βασικές συνιστώσες: τον «Χώρο των Προβληµάτων - Καταστάσεων», τον «Χώρο Σχεδιασµού του Μοντέλου», τον «Χώρο οκιµής του Μοντέλου», το «Ντοσιέ Σηµειώσεων», και την «Εγκυκλοπαίδεια: Μοντέλα των Επιστηµών», ενώ συγχρόνως υποστηρίζει λειτουργίες µέσω τοπικού δικτύου και διαδικτύου. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 43

47 Οδηγός Εκπαιδευτικού Λογισµικού 2004 Έκδοση_Σεπτέµβριος Οι κύριοι διδακτικοί - γνωστικοί στόχοι για την αλληλεπίδραση των µαθητών µε τον " ΗΜΙΟΥΡΓΟ ΜΟΝΤΕΛΩΝ" είναι οι ακόλουθοι: να κατανοήσουν οι µαθητές το ρόλο των µοντέλων στις επιστήµες, να αποκτήσουν ικανότητες µοντελοποίησης, να κατανοήσουν έννοιες και νόµους για τα γνωστικά αντικείµενα που εµπλέκονται στη µελέτη των προτεινόµενων καταστάσεων να αναπτύξουν ικανότητες έκφρασης µε διάφορες αναπαραστάσεις ΜΑΘΗΜΑΤΑ Στο λογισµικό περιλαµβάνονται δραστηριότητες για: Μαθηµατικά Α' Γυµνασίου: Αναλογία / Ποσά ανάλογα/ Κλίµακες/ Ποσά αντιστρόφως ανάλογα Μαθηµατικά Β' Γυµνασίου: Αναλογία Συναρτήσεις Γραµµική εξίσωση Φυσική Β' Γυµνασίου: Ευθύγραµµη οµαλή κίνηση, Ευθύγραµµη οµαλά µεταβαλλόµενη κίνηση Βιολογία Γ' Γυµνασίου: Ρύπανση από τροφικές αλυσίδες, Φωτοσύνθεση Οικιακή Οικονοµία Β' Γυµνασίου: Ενέργεια αποθηκευµένη στις τροφές, Θρεπτικά συστατικά, Χηµικές αντιδράσεις στον ανθρώπινο οργανισµό Βιολογία Γ' Γυµνασίου: Ενέργεια αποθηκευµένη στα φυτά, Τροφική αλυσίδα, Οικοσυστήµατα, Ρύπανση νερού Η µελλοντική ολοκληρωµένη έκδοση του προϊόντος, που αναπτύσσεται αυτόν τον καιρό, θα περιλαµβάνει δραστηριότητες για: Μαθηµατικά Β' Γυµνασίου Μαθηµατικά Γ' Γυµνασίου Μαθηµατικά Α' Λυκείου Φυσική Β' Γυµνασίου Φυσική Γ' Γυµνασίου Φυσική Α' Λυκείου Βιολογία Β' Λυκείου ΣΥΝΟ ΕΥΤΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΑ Στο λογισµικό, εκτός από το CD, περιλαµβάνονται και τα παρακάτω εγχειρίδια: α) Εγχειρίδιο Χρήσης για τον Υπεύθυνο Εργαστηρίου, β) Εγχειρίδιο Χρήσης για τον Καθηγητή, γ) Οδηγίες ιδασκαλίας για τον Καθηγητή, δ) Εγχειρίδιο Χρήσης για τον Μαθητή, ε) Τετράδιο Εργασίας Μαθητή ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 44

48 Οδηγός Εκπαιδευτικού Λογισµικού 2004 Έκδοση_Σεπτέµβριος 16. ΗΜΙΟΥΡΓΟΣ ΜΟΝΤΕΛΩΝ ΙΙ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Πλήρης τίτλος ΗΜΙΟΥΡΓΟΣ ΜΟΝΤΕΛΩΝ ΙΙ Website προϊόντος Κατασκευαστής Παιδαγωγικό Τµήµα Νηπιαγωγών, Πανεπιστήµιο Πατρών Στάδιο Ανάπτυξης ικαιώµατα Έγκριση Π.Ι. ιάθεση Εκκρεµεί η έγκριση της τελικής έκδοσης Το ΥπΕΠΘ διατηρεί πλήρη δικαιώµατα για κάθε είδους χρήση στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστηµα (δηλαδή σε όλα τα δηµόσια σχολεία που βρίσκονται υπό τη διακαιοδοσία και εποπτεία του ΥπΠΕΘ εντός και εκτός της ελληνικής επικράτειας). Θα υποβληθεί για έγκριση σύντοµα. Η αναπαραγωγή του λογισµικού επιτρέπεται µόνο από τους δικαιούχους (φορείς του ΥπΕΠΘ, κατασκευαστής). ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Περιβάλλον µοντελοποίησης µε τη χρήση «αντικειµένων».υποστηρίζει τη δηµιουργία ποιοτικών, ηµιποσοτικών και ποσοτικών µοντέλων, επιτρέπει τη διερεύνηση και τον έλεγχο των ορίων της συµπεριφοράς τους και παρέχει εναλλακτικούς τρόπους έκφρασης και οπτικής αναπαράστασης. ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ O " ΗΜΙΟΥΡΓΟΣ ΜΟΝΤΕΛΩΝ" συνιστά ένα ανοικτό υπολογιστικό περιβάλλον µάθησης που επιτρέπει στους µαθητές να εκφράζουν τις ιδέες τους, να επινοούν και να σχεδιάζουν µοντέλα καταστάσεων και φαινοµένων (πραγµατικών ή ιδεατών), να διερευνούν τη συµπεριφορά τους και να τα βελτιώνουν. Παρέχει επίσης τη δυνατότητα ανταλλαγής των µοντέλων ανάµεσα σε µαθητές τόσο σε επίπεδο τοπικού δικτύου όσο και διαδικτύου. Πρόκειται για ένα αντικειµενοστραφές περιβάλλον µοντελοποίησης, που επιτρέπει τη δηµιουργία ποιοτικών, ηµιποσοτικών και ποσοτικών µοντέλων ενώ ταυτόχρονα υποστηρίζει εναλλακτικούς τρόπους έκφρασης, οπτικοποίησης και αναπαράστασής τους. Οι λόγοι της επιλογής σχεδιασµού και ανάπτυξης ενός εκπαιδευτικού λογισµικού που υποστηρίζει δραστηριότητες µοντελοποίησης είναι δύο ειδών: επιστηµολογικής υφής: τα µοντέλα παίζουν κεντρικό ρόλο στις επιστήµες και η µοντελοποίηση είναι µια σηµαντική µέθοδος επιστηµονικής έρευνας. µαθησιακής υφής: έρευνες στα πλαίσια της διδακτικής των επιστηµών και της γνωστικής ψυχολογίας δείχνουν ότι η εφαρµογή διαδικασιών µοντελοποίησης συνιστά ουσιαστικά µια διαδικασία µάθησης για το µαθητή που τις εφαρµόζει. Το περιβάλλον του ΗΜΙΟΥΡΓΟΥ ΜΟΝΤΕΛΩΝ αποτελείται από οκτώ βασικές συνιστώσες: το «Χώρο των Προβληµάτων - Καταστάσεων», το «Χώρο Σχεδιασµού- οκιµής Μοντέλων», τη συνιστώσα των «Αναπαραστάσεων» που στηρίζει το χώρο «οκιµής Μοντέλων», το «Σηµειωµατάριο», την «Εγκυκλοπαίδεια Μοντέλων», το «Σύστηµα ιαχείρισης Αρχείων», το «Σύστηµα Βοήθειας» και το «Σύστηµα Επικοινωνίας» που υποστηρίζει λειτουργίες µέσω τοπικού δικτύου και διαδικτύου. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 45

49 Οδηγός Εκπαιδευτικού Λογισµικού 2004 Έκδοση_Σεπτέµβριος ΕΠΙ ΙΩΚΟΜΕΝΟΙ Ι ΑΚΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ Οι κύριοι διδακτικοί - γνωστικοί στόχοι του " ΗΜΙΟΥΡΓΟΥ ΜΟΝΤΕΛΩΝ" είναι οι µαθητές: να κατανοήσουν το ρόλο και την ανάγκη της δηµιουργίας µοντέλων στις επιστήµες, να αποκτήσουν ικανότητες µοντελοποίησης, να κατανοήσουν έννοιες και νόµους για τα γνωστικά αντικείµενα που εµπλέκονται στη µελέτη των προτεινόµενων καταστάσεων καθώς και τη δοµή της γνώσης να αναπτύξουν ικανότητες έκφρασης µε πολλαπλές αναπαραστάσεις. ΕΙ ΙΚΟΤΗΤΕΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΩΝ & ΤΑΞΕΙΣ Η νέα έκδοση του ΗΜΙΟΥΡΓΟΥ ΜΟΝΤΕΛΩΝ (2.0) θα υποστηρίζει θέµατα µελέτης και επιµέρους δραστηριότητες : στις θεµατικές ενότητες : Μαθηµατικά, Φυσική, Περιβαλλοντική Εκπαίδευση, Πληροφορική, Βιολογία, Χηµεία, Οικιακή Οικονοµία, θα απευθύνεται στο ηµοτικό (τάξεις Ε και ΣΤ ), στο Γυµνάσιο (τάξεις Α, Β, και Γ ) και στο Λύκειο (τάξεις Α και Β ). Προτείνει περίπου 90 Θέµατα Μελέτης, που καλύπτουν πάνω από 100 ιδακτικές ώρες και υποστηρίζει τη διδακτική τους διαχείριση. ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥ ΗΜΙΟΥΡΓΟΥ ΜΟΝΤΕΛΩΝ V. 2.0 ηµοτικό Γυµνάσιο Λύκειο Μαθηµατικά Θέµατα Μελέτης: 26 ιδακτικές ώρες: >30 Ε ηµοτικού [4 Ω]: Αναλογίες [2 ΘΕ] ΣΤ ηµοτικού [10 Ω]: Αναλογίες [2 ΘΕ] Ποσοστά [2 ΘΕ] Τόκοι [1 ΘΕ] Α Γυµνασίου [4 Ω] Αναλογίες [1 ΘΕ], Κλίµακες [2 ΘΕ] Β Γυµνασίου [10 Ω] Εξισώσεις [2 ΘΕ] Συναρτήσεις [3 ΘΕ] Ψ=αχ [1 ΘΕ] Α Λυκείου: [10 Ω] Συναρτήσεις [1 ΘΕ] Εξισώσεις [1 ΘΕ] Έννοια παραγώγου [1 ΘΕ] Ψ=αχ+β [1 ΘΕ] Ψ=α/χ [1 ΘΕ] Γ Γυµνασίου [10 Ω] Εξισώσεις α βαθµού [1 ΘΕ] Εξισώσεις β βαθµού [2 ΘΕ] Συναρτήσεις [2 ΘΕ] Φυσική Ε ηµοτικού [7 Ω]: 1. Μορφές Μετατροπές Γ Γυµνασίου: Α Λυκείου: [15 Ω]: 1. Κινηµατική [4ΘΜ] ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 46

50 Οδηγός Εκπαιδευτικού Λογισµικού 2004 Έκδοση_Σεπτέµβριος Ενέργειας, [2ΘΜ] Μηχανική: [5ΘΜ] 2. υναµική [3ΘΜ] Θέµατα Μελέτης: 23 ιδακτικές ώρες: >30 2. Έργο, Μηχανική Ενέργεια, [2ΘΜ] 3. Υδροδυναµικά φαινόµενα- Παροχή νερού [1ΘΜ] Νόµοι Κίνησης Θεµελιώδης Μηχανικής Νόµος 3. Μηχανική Ενέργεια [3ΘΜ] 4. Μετατροπές Ενέργειας [3ΘΜ] Βιολογία Θέµατα Μελέτης: 12 ιδακτικές ώρες: >18 Ε ηµοτικού: [2 Ω] Φωτοσύνθεση [1ΘΜ] Α & Γ Γυµνασίου: [12 Ω] Κύτταρα [2ΘΜ] Κληρονοµικότητα[3Θ] Φωτοσύνθεση [4ΘΜ] Β Λυκείου: [4 Ω] Φωτοσύνθεση [2ΘΜ] Χηµεία Θέµατα Μελέτης: 4 Γ Γυµνασίου: Οξέα, Βάσεις, Άλατα [2ΘΜ] Α Λυκείου: [3 Ω] Οξέα, Οξείδια, Βάσεις, Άλατα [2ΘΜ] ιδακτικές ώρες: >5 Περιβαλλοντική Εκπαίδευση Θέµατα Μελέτης: 7 ιδακτικές ώρες: >10 Ε ηµοτικού: [4 Ω] ιαχείριση Φυσικού Πόρου [2ΘΜ] Γ Γυµνασίου: [3 Ω] ιαχείριση Φυσικών Πόρων [2ΘΜ] Α Λυκείου: [4 Ω] Βιολογική Ισορροπία σε Οικοσύστηµα [3ΘΜ] Πληροφορική (Κανόνες Λογικής, Άλγεβρα Βοole) Θέµατα Μελέτης: 6 Γ Γυµνασίου: Βάσεις εδοµένων [1ΘΜ] ιαδικασίες µε συνθήκη[2θμ] Α Λυκείου: Άλγεβρα Boole[1ΘΜ] Εντολές ελέγχου και επανάληψης[2θμ] ιδακτικές ώρες: >15 Οικιακή Οικονοµία B Γυµνασίου: Λήψη Αποφάσεων [4ΘΜ] Θέµατα Μελέτης: 4 ιδακτικές ώρες: >7 ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 47

51 Οδηγός Εκπαιδευτικού Λογισµικού 2004 Έκδοση_Σεπτέµβριος ια-θεµατικές δραστηριότητες Θέµατα Μελέτης: 4 Φυσική- Βιολογία - Μαθηµατικά Φυσική-Μαθηµατικά, Πληροφορική-Οικιακή Οικονοµία- Αγωγή Υγείας Βιολογία - Περιβαλλοντική - Χηµεία - Μαθηµατικά - Φυσική ιδακτικές ώρες: >5 Συνεργατικές δραστηριότητες Θέµατα Μελέτης: 4 ιδακτικές ώρες: >5 Ε ηµοτικού: ιαχείριση υδάτινων πόρων [1ΘΜ] Γ Γυµνασίου: ιαχείριση ενεργειακών πόρων ιαχείριση υδάτινων πόρων [2ΘΜ] Α Λυκείου: ιαχείριση ενεργειακών πόρων ιαχείριση υδάτινων πόρων [1ΘΜ] ΣΥΝΟ ΕΥΤΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΑ Στο λογισµικό, εκτός από το CD, περιλαµβάνονται και τα παρακάτω εγχειρίδια: α) Οδηγίες Χρήσης, β) Οδηγίες ιδασκαλίας για τον Καθηγητή, γ) Τετράδιο Εργασίας Μαθητή. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 48

52 17. ΗΜΟΚΡΙΤΟΣ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Πλήρης τίτλος ΗΜΟΚΡΙΤΟΣ - ΜΕΛΕΤΗ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΙΛΟΤΙΚΟΥ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟΥ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΜΕ ΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΤΗΝ ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΧΗΜΕΙΑ Website προϊόντος Κατασκευαστής EUROCOM EXPERTISE Στάδιο Ανάπτυξης Τελική πιλοτική έκδοση (σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε µε στόχο να αποτελέσει την αφετηρία για ένα µελλοντικό ολοκληρωµένο προϊόν) ικαιώµατα Έγκριση Π.Ι. ιάθεση Το ΥπΕΠΘ έχει εξασφαλίσει τα δικαιώµατα χρήσης του λογισµικού σε όλα τα σχολεία της "Οδύσσειας". Το λογισµικό έχει λάβει την έγκριση του Π.Ι. για δοκιµαστική χρήση στα σχολεία. Οι καθηγητές που θα το χρησιµοποιήσουν θα πρέπει να έχουν υπόψη τους ορισµένα προβλήµατα/ σφάλµατα που εντοπίσθηκαν στο περιεχόµενο του λογισµικού κατά την αξιολόγησή του από το Π.Ι. Σχετικός διευκρινιστικός κατάλογος συνοδεύει το λογισµικό. Το cd του λογισµικού έχει διανεµηθεί σε µεµονωµένα σχολεία της Ο ΥΣΣΕΙΑΣ και έχει αποσταλεί σε ορισµένους επιµορφωτές. Η αναπαραγωγή του λογισµικού επιτρέπεται µόνο από τους δικαιούχους (φορείς του ΥπΕΠΘ, κατασκευαστής). ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Λογισµικό παρουσίασης µε χρήση πολυµέσων αλλά και χρήση του ιαδικτύου που υποστηρίζει τα µαθήµατα της Φυσικής και της Χηµείας και συγκεκριµένα τις έννοιες της Ενέργειας και των Ατόµων. ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Πρόκειται για εκπαιδευτικό λογισµικό που απευθύνεται στη δευτεροβάθµια εκπαίδευση, λαµβάνοντας υπόψη την διαθέσιµη υπολογιστική τεχνολογία στα σχολικά εργαστήρια της "Οδύσσειας", τις ιδιαίτερες ανάγκες της δευτεροβάθµιας εκπαίδευσης και τις δυνατότητες ενδιαφέρουσας παρουσίασης µαθηµάτων µε χρήση τεχνολογιών Internet και πολυµέσων. Το εκπαιδευτικό λογισµικό κινείται στον χώρο των Φυσικών Επιστηµών, παρουσιάζοντας τα µαθήµατα της Φυσικής και της Χηµείας και συγκεκριµένα τις έννοιες της Ενέργειας και των Ατόµων. Επιχειρείται διαθεµατική προσέγγιση αυτών των εννοιών και επιδιώκεται η ανάπτυξη εύκολα επεκτάσιµου και ανανεώσιµου εκπαιδευτικού υλικού. Το εκπαιδευτικό υλικό αντιστοιχεί σε έξι διδακτικές ώρες, και περιλαµβάνει παρουσίαση θεωρητικού υλικού που υποστηρίζεται από κινούµενη εικόνα, ήχο και άλλα µέσα, ασκήσεις και δραστηριότητες διαφορετικού επιπέδου δυσκολίας, βιβλιοθήκη θεµάτων και λεξικό µε επεξηγήσεις όρων, δυναµική διασύνδεση πληροφοριών, υποστήριξη δικτυακών υπηρεσιών, συνεργασία µε άλλες εφαρµογές λογισµικού, κ.ά. Το εκπαιδευτικό λογισµικό κάνει εκτενή χρήση πολυµέσων και συνδέεται δυναµικά µε περιβάλλον Internet, έτσι ώστε να είναι δυνατή η παρακολούθησή του από όλα τα σχολεία του δικτύου Ο ΥΣΣΕΑΣ, η σύνδεσή του µε άλλες πηγές πληροφοριών, και η επικοινωνία - συνεργασία των χρηστών και µε ηλεκτρονικά µέσα. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 49

53 Ο επιδιωκόµενος διδακτικός στόχος είναι η επαφή των µαθητών µε βασικές έννοιες της Φυσικής και της Χηµείας να γίνει µε τρόπο ώστε: να ελεγχθούν πιθανές αντιλήψεις των µαθητών που έρχονται σε αντίθεση µε τα επιστηµονικά πορίσµατα, να αξιοποιηθεί η προϋπάρχουσα βιωµατική και κοινωνική γνώση που έχει αποκτηθεί από τα προηγούµενα χρόνια της σχολικής και κοινωνικής εµπειρίας τους, και να δοθεί η δυνατότητα ερµηνείας και κατανόησης των φαινοµένων του φυσικού κόσµου. Στο εκπαιδευτικό λογισµικό ο φυσικός κόσµος παρουσιάζεται χωρίς να κρύβεται η πολυπλοκότητά του, αποδεικνύοντας παράλληλα ότι διέπεται από απλούς νόµους. Για τη µελέτη ενός φαινοµένου και για την κατάληξη σε συµπεράσµατα δεν χρησιµοποιείται µόνο η παρατήρηση αλλά και η επισήµανση και ανάλυση των παραγόντων που υπεισέρχονται στο φαινόµενο, η µέτρησή τους και η καταγραφή της µεταβολής τους. Η παρουσίαση βασικών εννοιών και φαινοµένων γίνεται µε τέτοιο τρόπο, ώστε ο µαθητής: να αντιλαµβάνεται πως ο φυσικός κόσµος παρόλη τη σύνθετη µορφή του υπακούει σε απλούς νόµους, να αντιλαµβάνεται ότι ένα φαινόµενο µπορεί να κατανοηθεί σε συνάρτηση µε τους παράγοντες που το καθορίζουν, να αναγνωρίζει τους σηµαντικούς (πρωτεύοντες) παράγοντες διαφοροποίησης ενός φαινοµένου από τους δευτερεύοντες, να εισαχθεί στην βασική µεθοδολογία των εργαστηριακών πειραµάτων, κρατώντας σταθερά κάποιες παραµέτρους και διαφοροποιώντας άλλες, να ελέγχει ο ίδιος τη σειρά των επιλογών καταλήγοντας σε συµπεράσµατα, και να έχει τη δυνατότητα της επανάληψης ώστε η δουλειά του να είναι αποτέλεσµα συνειδητής επιλογής και όχι τυχαίων ενεργειών. ΜΑΘΗΜΑΤΑ Στο λογισµικό περιλαµβάνονται δραστηριότητες για: Φυσική Β' Γυµνασίου: Ενέργεια - Ενέργεια στο Σύµπαν Μορφές Ενέργειας- Θερµικά και µηχανικά φαινόµενα - η θερµότητα ως µορφή ενέργειας- Αέριο θερµαινόµενο υπό σταθερή πίεση-παραγωγή έργου αρχή διατήρησης της µηχανικής ενέργειας. Χηµεία Β' Γυµνασίου: Ενέργεια - Σχέση ενέργειας ύλης/ Ενεργειακό περιεχόµενο των ατόµων/ Ενέργεια και δοµή της ύλης στα θερµικά φαινόµενα, Άτοµα από τον ηµόκριτο ως τον Dalton/ Ιδιότητες της ύλης/ Θεωρία FARADAY για την ηλεκτρική φύση των συστατικών του ατόµου/ Πρότυπο του Rutherford, Χηµικές ενώσεις, Ατοµικό πρότυπο του Bohr / Συστατικά του ατόµου/ Ατοµικός και µαζικός αριθµός/ Ισότοπα /Χηµικός δεσµός/ Χηµικές αντιδράσεις Περιβάλλον - Οικολογία: Πηγές και αποθήκες ενέργειας, Μεταφορά ενέργειας/ Ανανεώσιµες µορφές ενέργειας, Χηµικές ενώσεις στην καθηµερινή ζωή ΣΥΝΟ ΕΥΤΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΑ Στο λογισµικό, εκτός από το CD, περιλαµβάνονται και τα παρακάτω εγχειρίδια: α) Οδηγίες Εγκατάστασης, β) Βιβλίο για τον καθηγητή - οδηγίες χρήσης, γ) Βιβλίο για τον καθηγητή - εκπαιδευτικό υλικό, δ) Βιβλίο για τον µαθητή ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 50

54 18. ΙΑΝΟΙΑ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Πλήρης τίτλος ΙΚΤΥΑΚΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ (ΜΕ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΝΟΜΙΑ) ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ, ΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ ΚΑΙ ΤΑ ΣΥΝΑΦΗ ΑΛΛΗΛΕΝ ΕΤΑ ΠΕ ΙΑ Website προϊόντος Κατασκευαστής Στάδιο Ανάπτυξης ικαιώµατα Έγκριση Π.Ι. ιάθεση ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Η/Υ & ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΩΝ ΥΨΗΛΩΝ ΕΠΙ ΟΣΕΩΝ Τελική πιλοτική έκδοση (σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε µε στόχο να αποτελέσει την αφετηρία για ένα µελλοντικό ολοκληρωµένο προϊόν) Το ΥπΕΠΘ έχει εξασφαλίσει τα δικαιώµατα χρήσης του λογισµικού σε όλα τα σχολεία της "Οδύσσειας". Το λογισµικό έχει λάβει την έγκριση του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου για δοκιµαστική χρήση στα σχολεία. Οι καθηγητές που θα το χρησιµοποιήσουν θα πρέπει να έχουν υπόψη τους ορισµένα προβλήµατα/ σφάλµατα, που εντοπίσθηκαν στο περιεχόµενο του λογισµικού κατά την αξιολόγησή του από το Π.Ι. Σχετικός διευκρινιστικός κατάλογος συνοδεύει το λογισµικό. Το cd του λογισµικού έχει διανεµηθεί σε µεµονωµένα σχολεία της Ο ΥΣΣΕΙΑΣ και έχει αποσταλεί σε ορισµένους επιµορφωτές. Η αναπαραγωγή του λογισµικού επιτρέπεται µόνο από τους δικαιούχους (φορείς του ΥπΕΠΘ, κατασκευαστής). ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Λογισµικό που βασίζεται στην παρουσίαση HTML σελίδων και υποστηρίζει και συµπληρώνει το µάθηµα της Ιστορίας και συγκεκριµένα την περίοδο των Προϊστορικών Χρόνων και του Μυκηναϊκού πολιτισµού. Κύριο σενάριο χρήσης είναι, η διερεύνηση σε µεγάλο σύνολο πολυµεσικής πληροφορίας και διάφορες πηγές, η συλλογή στοιχείων και η σύνθεση εργασιών µε την παρεµβολή των απόψεων του χρήστη. ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Το εκπαιδευτικό λογισµικό υποστηρίζει και συµπληρώνει το µάθηµα της Ιστορίας αλλά και την γενικότερη εκπαιδευτική προσπάθεια για τη ενίσχυση της πολιτιστικής καλλιέργειας του µαθητή. Έχει διαφορετική προσέγγιση από αυτή του κανονικού µαθήµατος. Εκτός από τα έτοιµα µαθήµατα και εργασίες, το λογισµικό παρέχει τη δυνατότητα σύνθεσης και παραγωγής παρουσιάσεων για διάφορα θέµατα επιλογής του διδάσκοντα. Ο αριθµός των θεµάτων µπορεί να είναι απεριόριστος χάρις στο µεγάλο µέγεθος και την ευρύτητα του υποκειµένου υλικού (πολυµεσικού περιεχοµένου). Η χρήση του λογισµικού µπορεί να γίνεται ανεξάρτητα από την πορεία του συγκεκριµένου µαθήµατος και από το ωρολόγιο πρόγραµµα. Mπορεί επίσης να γίνεται, µέσω της εκπόνησης εργασιών, και σαν εµβάθυνση και συνέχιση του θέµατος που διδάσκεται στο κανονικό µάθηµα και για ενίσχυση της πολλαπλότητας απόψεων για το συγκεκριµένο θέµα. Οι παιδαγωγικοί στόχοι εστιάζουν κυρίως στην ενίσχυση της ικανότητας διερεύνησης και κριτικής επεξεργασίας την πληροφοριών. Η µέγιστη δυνατότητα διερεύνησης από πλευράς τεχνολογίας παρέχεται σήµερα µε τη χρήση του Παγκόσµιου Ιστού και αυτός είναι ένας από του λόγους της υβριδικής φύσης (on-line, off-line) του λογισµικού. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 51

55 Επιπλέον, προωθείται η απόκτηση από τον µαθητή της δυνατότητας να αξιολογεί τα γεγονότα, να εντοπίζει τις αιτίες τους, να βρίσκει σχέσεις αλληλεξάρτησης και αλληλουχίας µεταξύ τους. Αντίστοιχα, το σύστηµα από τεχνικής πλευράς ενισχύει την ουσιαστική συµµετοχή του µαθητή στην εκπόνηση της εργασίας, µε δικά του κείµενα, κριτική, αξιολογήσεις, κ.λ.π. Στην ίδια κατεύθυνση, παιδαγωγικό απαιτούµενο και µετρήσιµο κριτήριο αξιολόγησης είναι ο βαθµός παρέµβασης του µαθητή στην εκπόνηση της εργασίας αντί της απλής συρραφής οθονών. Οι αναλυτικοί στόχοι µετατράπηκαν σε απαιτήσεις χρηστών που καθόρισαν το σχεδιασµό του λογισµικού. Η υβριδική φύση του λογισµικού αποτελεί βασική επιλογή, τόσο για την κάλυψη των αναγκών όσο και για την ισχυροποίηση της βιωσιµότητας του προϊόντος. Κύριο σενάριο χρήσης είναι, συνοπτικά, η διερεύνηση σε µεγάλο σύνολο πολυµεσικής πληροφορίας και διάφορες πηγές, η συλλογή στοιχείων και η σύνθεση µε την παρεµβολή των απόψεων του χρήστη. Το τελικό προϊόν περιλαµβάνει αρκετές και σηµαντικές υπηρεσίες και έτοιµα υποδείγµατα µαθηµάτων και εργασιών διερεύνησης. Ενδεικτικά οι υπηρεσίες και εφαρµογές περιλαµβάνουν: έξυπνους υπερσυνδέσµους, µηχανή αναζήτησης, θεµατικό κατάλογο, χρονολόγιο, σύστηµα γεωγραφικής πλοήγησης σε χάρτες, περιβάλλον συγγραφής εργασιών από µαθητές, περιβάλλον συγγραφής οθονών από ιστορικούς και αρχαιολόγους, εστιασµένη αναζήτηση, καθοδηγούµενη πλοήγηση, αξιολόγηση προόδου. Το όλο περιβάλλον είναι ολοκληρωµένο στο σχολικό VPN. ΜΑΘΗΜΑΤΑ Στο λογισµικό περιλαµβάνονται δραστηριότητες για: Ιστορία Α' Γυµνασίου: Ανατολικοί πολιτισµοί, υτικοί πολιτισµοί και αίτια που οδήγησαν στην ανάπτυξή τους, Πολιτικά συστήµατα, Πολιτική, Πολιτισµός Τέχνες, ιακρατικές σχέσεις /συµφωνίες αντιθέσεις, Γεωγραφική κατανοµή της ελληνικής παρουσίας/ Παράλια Ιωνίας/ Εύξεινος Πόντος/ Αιγαίο/ Ηπειρωτική Ελλάδα/ Ιόνια/ Κάτω Ιταλία / Σικελία, Οικονοµική Ανάπτυξη των περιοχών αυτών, Κοινωνική οργάνωση, Πολιτισµός- Αρχιτεκτονική/ εξέλιξη κατοικίας/ Μυκηναϊκά και Μινωικά ανάκτορα/ Οχυρώσεις /τάφοι/ Κεραµική Γλυπτική/ Μεταλλουργία, Τα ελληνικά κράτη/ Η ελληνική πόλις /Πολιτεύµατα/ υναστείες, Γλώσσα/ Θρησκεία/ Έθιµα /Επιστήµες/ Λογοτεχνία/ Αθλητισµός ΣΥΝΟ ΕΥΤΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΑ Στο λογισµικό, εκτός από το CD, περιλαµβάνονται και τα παρακάτω εγχειρίδια: α) Οδηγίες Εγκατάστασης στο Σχολικό Εργαστήριο, β) Οδηγίες Χρήσης του Λογισµικού στην Τάξη, γ) Εγχειρίδιο Χρήσης - Συµπλήρωµα για τον Εκπαιδευτικό, δ) Εγχειρίδιο Χρήσης ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 52

56 19. ΙΑΣΗΜΑ ΜΟΥΣΕΙΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Όνοµα λογισµικού στη διεθνή αγορά (αγγλική έκδοση) και κατασκευάστρια εταιρία: Γνωστικό Αντικείµενο: Επίπεδο / τάξεις: Φορέας που υλοποίησε τον εξελληνισµό και την προσαρµογή στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστηµα: Famous Museums of Europe, vol. 1 & 2 της εταιρίας ΕΜΜΕ Interactive. Αισθητική Αγωγή Γυµνάσιο και Λύκειο EXODUS Α.Ε. (µε την CD-MEDIA Οπτικά Συστήµατα Multimedia) Στοιχεία για το εξελληνισµένο λογισµικό και τη διάθεσή του Πνευµατικά ικαιώµατα: Η πνευµατική ιδιοκτησία του εξελληνισµένου λογισµικού «Famous Museums of Europe, vol. 1 & 2» ανήκει στην εταιρία ΕΜΜΕ Interactive. ικαίωµα χρήσης, διάδοσης και εκµετάλλευσης του εξελληνισµένου λογισµικού στην ελληνική αγορά έχουν οι φορείς υλοποίησης και εξελληνισµού. Το ΥπΕΠΘ έχει αποκτήσει άδειες χρήσης και αντίτυπα του εξελληνισµένου λογισµικού και του συνοδευτικού υλικού για 350 σχολικά εργαστήρια των 8-12 σταθµών εργασίας. Πιστοποίηση λογισµικού Αναµένεται η ολοκλήρωση της διαδικασίας της πιστοποίησης από το ΠΙ µέχρι τις αρχές Ιουνίου ιάθεση στα σχολικά εργαστήρια Τρέχουσα Έκδοση λογισµικού: ιαθέσιµη έκδοση για αξιολόγηση / επιµόρφωση ιάθεση λογισµικού στην αγορά: ύειδικές τιµές - Η τελική εξελληνισµένη έκδοση του λογισµικού «ιάσηµα Μουσεία της Ευρώπης (Μέρη 1 & 2)» εστάλη τον Σεπτέµβριο του 2004 στα 350 σχολικά εργαστήρια, που υπέδειξε η /νση Σ.Ε.Π.Ε. του ΥπΕΠΘ. Τελική έκδοση εξελληνισµένου λογισµικού. - Από το καλοκαίρι του 2004 διατίθεται στην ελληνική αγορά η ολοκληρωµένη τελική έκδοση του εξελληνισµένου λογισµικού από την εταιρία EXODUS A.E. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Μέσα σε 2 CD ROMs παρουσιάζονται 14 από τα πιο σηµαντικά µουσεία της Ευρώπης, το ιστορικό της ίδρυσής τους, η αρχιτεκτονική των κτιρίων τους, τα έργα που περιέχονται στις συλλογές τους, τα σηµαντικότερα έργα ανά δηµιουργό καθώς και βιογραφίες των ζωγράφων. Πρόκειται για µία υπερκειµενική εγκυκλοπαίδεια πολυµέσων που µπορεί να χρησιµοποιηθεί για παρουσίαση περιεχοµένου, για επανάληψη, υποστηρικτική διδασκαλία και συνεργατικές εργασίες. Το λογισµικό µπορεί να χρησιµοποιηθεί για τη διδασκαλία της Αισθητικής Αγωγής. Σηµαντικότερα πλεονεκτήµατα του λογισµικού είναι η επιλογή, η σαφήνεια και η ακρίβεια των πληροφοριών καθώς και η ποιότητα, η οργάνωση της παρουσίασης. Και η καλή εργονοµία και πλοήγηση. ΣΥΝΟ ΕΥΤΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΑ Το εξελληνισµένο λογισµικό, θα συνοδεύεται από τα παρακάτω εγχειρίδια: α) Εγχειρίδιο Χρήστη, β) Βιβλίο Καθηγητή και γ) Βιβλίο Μαθητή. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 53

57 ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 54

58 20. ΙΑΣΤΗΜΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Πλήρης τίτλος ΤΟ ΙΑΣΤΗΜΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ Website προϊόντος Κατασκευαστής EXODUS A.E. Στάδιο Ανάπτυξης Τελική πιλοτική έκδοση (σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε µε στόχο να αποτελέσει την αφετηρία για ένα µελλοντικό ολοκληρωµένο προϊόν) ικαιώµατα Έγκριση Π.Ι. ιάθεση Το ΥπΕΠΘ έχει εξασφαλίσει τα δικαιώµατα χρήσης του λογισµικού σε όλα τα σχολεία της "Οδύσσειας". Το λογισµικό έχει λάβει την έγκριση του Π.Ι. για δοκιµαστική χρήση στα σχολεία. Το cd του λογισµικού έχει διανεµηθεί σε µεµονωµένα σχολεία της Ο ΥΣΣΕΙΑΣ και έχει αποσταλεί σε ορισµένους επιµορφωτές. Η αναπαραγωγή του λογισµικού επιτρέπεται µόνο από τους δικαιούχους (φορείς του ΥπΕΠΘ, κατασκευαστής). ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Λογισµικό σπονδυλωτής µορφής, µε αντικειµενοστραφή προγραµµατισµό. Έχει τη µορφή παιγνιδιού και διαπραγµατεύεται τα ακόλουθα γνωστικά αντικείµενα : Φυσική / Αστρονοµία (Μηχανική, Αστροφυσική) Ιστορία (Ανακαλύψεις,Επιστήµες και Τέχνες 15ος-18ος αιώνας. Αναγέννηση και ανθρωπισµός), Μαθηµατικά (Συναρτήσεις, Τριγωνοµετρία, ιανύσµατα, Σφαίρα) Βιολογία (Κύτταρο, Γενετική, Οργανισµός και περιβάλλον, Οικολογία). ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Το εκπαιδευτικό λογισµικό ιαστηµικό Σχολείο αποτελεί ένα πολυχρηστικό παιγνίδι για τους µαθητές του Γυµνασίου το οποίο είναι ταυτόχρονα και καινοτοµικό όσον αφορά τον τρόπο παρουσίασης γνωστικών αντικειµένων από όλο το φάσµα του αναλυτικού προγράµµατος της Γ γυµνασίου. Η εφαρµογή συνδυάζει όχι µόνον συγκεκριµένες έννοιες, που αναπτύσσονται στα επί µέρους εµπλεκόµενα γνωστικά αντικείµενα (φυσική, ιστορία, µαθηµατικά και βιολογία) αλλά συνεισφέρει σε µία σφαιρική αντιµετώπιση των εν λόγω εννοιών πέρα των ορίων των κλασσικών µαθηµάτων του γυµνασίου προσφέροντας έτσι µία διεπιστηµονική άποψη και σύνδεσή τους. Ο µύθος τοποθετείται στο -όχι πολύ µακρινό- µέλλον όπου οι γειτονικοί πλανήτες έχουν κατοικηθεί από την ανθρωπότητα και που οι άνθρωποι εκεί ζουν σε ειδικούς διαστηµικούς σταθµούς-αποικίες. Η Σελήνη αποτελεί τη βασική αποικία συγκεντρώνοντας το µεγαλύτερο µέρος των δραστηριοτήτων. Ο Σεληνιακός Σταθµός που βρίσκεται στην επιφάνεια της σελήνης καλύπτεται από έναν εδικό θόλο ο οποίος επιτρέπει στο ηλιακό φως να εισέρχεται, φιλτράρει όµως την υπεριώδη ακτινοβολία που είναι ιδιαιτέρως επικίνδυνη για τον άνθρωπο. Μέσα στο θόλο υπάρχει τεχνητή ατµόσφαιρα. Ο σταθµός περιβάλλεται από σήραγγες οι οποίες τον συνδέουν µε τα δύο κοσµοδρόµια (εξέδρες άφιξης και αναχώρησης των διαστηµοπλοίων). Οι δύο σήραγγες οδηγούν σε ένα χώρο υποδοχής από όπου οι ταξιδιώτες κατευθύνονται στο εσωτερικό του σταθµού. Πέραν από τους διάφορους βοηθητικούς χώρους ο σταθµός διαθέτει Κέντρο Βιολογίας (το οποίο περιλαµβάνει και το Τεχνητό Οικοσύστηµα του σταθµού), Κέντρο Φυσικής, Κέντρο Πληροφορικής, Κέντρο Επικοινωνιών, Κέντρο Ψυχαγωγίας, Βιβλιοθήκη, Αποθήκες, Ιατρικό Κέντρο, Σταθµό Ηλεκτρισµού κλπ. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 55

59 Η µορφή του λογισµικού είναι σπονδυλωτή (modular) και αντικειµενοστραφής (objectoriented), ενώ σε ορισµένα τµήµατα χρησιµοποιούνται "ψηφίδες" (components). Η εφαρµογή είναι χωρισµένη σε αριθµό τµηµάτων (Μαθησιακές δραστηριότητες / πειράµατα, Περιβάλλον παρουσίασης γνώσεων - Βιβλίο Επιβίωσης, Περιβάλλον επικοινωνίας, Εργαλείο δόµησης και παρουσίασης HTML σελίδων κλπ) τα οποία είναι διασυνδεδεµένα µεταξύ τους και για κάθε ένα από αυτά χρησιµοποιήθηκε το πλέον κατάλληλο εργαλείο ανάπτυξης. Ο σχεδιασµός και η υλοποίηση βασίζονται σε αντικειµενοστραφείς τεχνικές. Χρησιµοποιήθηκε η τεχνολογία ActiveX, ενώ η γλώσσα υλοποίησης των components ήταν η Java της Microsoft, J++. Βασική απαίτηση για την καλή λειτουργία της εφαρµογής είναι η συνεχής προσθήκη νέου υλικού και πληροφοριών όπως για παράδειγµα τα σχόλια των µαθητών και των δασκάλων, ενδιαφέρουσες εργασίες, χρήσιµες πηγές στο Internet κλπ. Η συνολική δοµή και συγκρότηση της εφαρµογής βασίζεται σε ένα πλαίσιο παιδαγωγικών αντιλήψεων στο οποίο κυριαρχεί µία σύγχρονη ψυχοπαιδαγωγική θέση µε βάση την οποία η γνώση δεν µεταφέρεται αλλά οικοδοµείται, τόσο στο πλαίσιο της κοινωνικής διδακτικής αλληλεπίδρασης όσο και σε αυτά της οργανωµένης αλληλεπίδρασης υπολογιστή-παιδιού. Στα Μαθηµατικά, η προσπάθεια στρέφεται κυρίως προς την ανάπτυξη δεξιοτήτων οι οποίες ανταποκρίνονται σε βασικές µαθηµατικές ανάγκες όπως αυτές προσδιορίζονται από το αναλυτικό πρόγραµµα. Έτσι, ιδιαίτερη σηµασία δίνεται στην κατανόηση βασικών µαθηµατικών εννοιών και την εφαρµογή τους στη λύση προβληµάτων, στο χειρισµό των µεταβλητών και συναρτήσεων, στις σχέσεις µαθηµατικών µεγεθών. Στη Φυσική και τη Βιολογία οι επιλογές στρέφονται προς δύο κατευθύνσεις. Στην πρώτη, επιχειρείται η προσπάθεια αναδιοργάνωσης των βιωµατικών νοητικών παραστάσεων των µαθητών και η διαµόρφωση στη σκέψη τους νέων αναπαραστάσεων οι οποίες έχουν χαρακτηριστικά συµβατά µε αυτά των Φυσικών Επιστηµών. Στην δεύτερη κατεύθυνση, ιδιαίτερη µέριµνα δίνεται στη µύηση των µαθητών στην επιστηµονική µεθοδολογία και στην ανάπτυξη επιστηµονικών στάσεων απέναντι στα προβλήµατα. Στην Ιστορία, η ανάπτυξη της εφαρµογής επιχειρεί από τη µία πλευρά να οδηγήσει τα παιδιά στην προσέγγιση ιστορικών θεµάτων µέσα από µία συνεχή µετακίνηση µεταξύ παρόντος και παρελθόντος και από την άλλη να βοηθήσει τα παιδιά να αντιληφθούν τα άλλα διδακτικά αντικείµενα ως προϊόντα ιστορικών διαδικασιών ανταποκρινοµένων σε πραγµατικά κοινωνικά και πολιτισµικά προβλήµατα. ΜΑΘΗΜΑΤΑ Στο λογισµικό περιλαµβάνονται δραστηριότητες για: Ιστορία Γ' Γυµνασίου: Ανακαλύψεις Νέων Χρόνων, Γράµµατα, επιστήµες και Τέχνες από τον 15ο µέχρι τις αρχές του 17ου αιώνα, Γράµµατα, επιστήµες και Τέχνες κατά τον 17ο και 18ο αιώνα, Αναγέννηση και ανθρωπισµός Βιολογία Γ' Γυµνασίου: Κυτταρολογία, Γενετική, Οργανισµός και περιβάλλον, Οικολογία Φυσική Γ' Γυµνασίου: Βαρύτητα / επιτάχυνση της βαρύτητας / Κυκλική κίνηση / ιάγραµµα επιτάχυνσης - χρόνου / Βολές - Γωνίες βολής, Αστροφυσική - Ατµόσφαιρα πλανητών / Άρης Μαθηµατικά Γ Γυµνασίου: Συναρτήσεις/ Γραφική παράσταση συνάρτησης, Τριγωνοµετρία/ Τριγωνοµετρικές συναρτήσεις, ιανύσµατα, Σφαίρα/ Όγκος- Εµβαδόν επιφανείας σφαίρας ΣΥΝΟ ΕΥΤΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΑ Στο λογισµικό, εκτός από το CD, περιλαµβάνονται και τα παρακάτω εγχειρίδια: α) Βιβλίο Καθηγητή, β) Εγχειρίδιο Χρήσης Καθηγητή, γ) Βιβλίο Μαθητή, δ) Εγχειρίδιο Χρήσης Μαθητή. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 56

60 21. ΙΑΦΥΛ-Α Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Πλήρης τίτλος Μαθήµατα ιαφυλικής Αγωγής µε χρήση πολυµέσων Website προϊόντος Κατασκευαστής Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, Τµήµα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών, Τοµέας Πληροφορικής, Εργαστήριο Τηλεπικοινωνιών Στάδιο Ανάπτυξης Προ - Τελική πιλοτική έκδοση του λογισµικού ικαιώµατα Το ΥπΕΠΘ έχει εξασφαλίσει άδειες χρήσης του λογισµικού σε όλα τα ελληνικά σχολεία. Έγκριση Π.Ι. Εκκρεµεί η αξιολόγηση από το Π.Ι. ιάθεση Η αναπαραγωγή και διάθεση του λογισµικού επιτρέπεται µόνο από τους δικαιούχους (φορείς του ΥπΕΠΘ, Ανάδοχος). ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ιαδραστικό λογισµικό παρουσίασης και εξάσκησης για την υποστήριξη του αντικειµένου της ιαφυλικής Αγωγής στο πλαίσιο του µαθήµατος Αγωγής Υγείας. Αναφέρεται στα ζητήµατα (α) της ενήβωσης, (β) της αντισύλληψης. (γ) του αναπαραγωγικού συστήµατος και (δ) του ιού HIV AIDS και της προφύλαξης. ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Το λογισµικό επιδιώκει να αποτελέσει πρόσφορο όχηµα για την άµεση εισαγωγή στα σχολεία µιας ορθολογικά οργανωµένης διαφυλικής αγωγής, σε συνεργασία πάντα µε τους ενηµερωµένους καθηγητές των παιδιών. Η πρόταση αφορά το σχεδιασµό και την υλοποίηση λογισµικού για τρεις ενότητες των διαφυλικών σχέσεων και της σεξουαλικής αγωγής: i) Ενήβωση: Βιοσωµατικές και ψυχολογικές αλλαγές ii) Το δικαίωµα να λες ΟΧΙ iii) Επιπτώσεις της πρώιµης σεξουαλικής δραστηριότητας. Το λογισµικό είναι προδιαγεγραµµένο για χρήση στο Γυµνάσιο ή το Λύκειο µε τη συνεργασία των καθηγητών και όχι για να χρησιµοποιείται από τον µαθητή στο σπίτι. Βασισµένο σε παιδαγωγικές προσεγγίσεις εισάγει τη διαφυλική αγωγή µε διαδραστικά σενάρια βασισµένα σε κινούµενα σχέδια και αντίστοιχους χαρακτήρες και πληροφορία πολυµεσικής µορφής. Το λογισµικό είναι έτσι δοµηµένο ώστε να παρακινεί το µαθητή για συµµετοχή στη διαδικασία των σεναρίων και συνεπώς στη διαδικασία της γνώσης αντί του να είναι απλός δέκτης της πληροφορίας. Το λογισµικό αποτελείται από δοµικές µονάδες οι οποίες επιτρέπουν ευελιξία και στον καθηγητή και στο µαθητή. Το λογισµικό περιλαµβάνει : ιδακτικές ενότητες οι οποίες εµπεριέχουν πολυµέσα Μικρόκοσµους µε διάφορους χαρακτήρες (animation) µε τους οποίους ο χρήστης µπορεί να συµµετέχει ενεργά στην εξέλιξη ενός σεναρίου Ερωτήσεις και Τεστ για την εξέταση της ύλης που έχει διδαχθεί Βιβλιοθήκη και λεξικό υνατότητα αξιολόγησης της εργασίας του µαθητή υνατότητα επικοινωνίας µεταξύ των χρηστών. ΜΑΘΗΜΑΤΑ Στο λογισµικό περιλαµβάνονται δραστηριότητες για: Βιολογία Γ Γυµνασίου: Αναπαραγωγή του ανθρώπου (αναπαραγωγικό σύστηµα, µηνιαίος κύκλος, σύλληψη) Αγωγή Υγείας Γ' Γυµνασίου (εκτός αναλυτικού προγράµµατος): Ανθρώπινο βιολογικό αναπαραγωγικό σύστηµα, AIDS, Οικογενειακός προγραµµατισµός ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 57

61 ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 58

62 22. ΙΚΤΥΑ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Πλήρης τίτλος Λογισµικό ικτύων Προέλευση ΛΑΕΡΤΗΣ Website έργου Ανάδοχος Conceptum Α.Ε. Στάδιο Ανάπτυξης Ολοκληρωµένη τελική έκδοση λογισµικού Πνευµατικά ικαιώµατα Το ΥπΕΠΘ έχει εξασφαλίσει άδειες χρήσης του λογισµικού για όλα τα ελληνικά σχολεία. ιάθεση Το λογισµικό έχει διανεµηθεί σε 13 σχολεία (ΤΕΕ) του έργου «Λαέρτης». ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Στο λογισµικό περιγράφονται αναλυτικά θεµελιώδεις έννοιες και λειτουργίες των δικτύων που είναι δύσκολο να γίνουν κατανοητές από τους µαθητές. Οι µαθητές µέσα από ένα διαδραστικό περιβάλλον µπορούν να έρθουν σε επαφή µε το γνωστικό αντικείµενο που στον πραγµατικό κόσµο είναι δύσκολο να παρατηρήσουν. ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Για την ανάπτυξη του λογισµικού χρησιµοποιήθηκε µια λογική δυο επιπέδων, το επίπεδο διεπαφής (GUI tier) και το επίπεδο λειτουργικών συναρτήσεων (Component tier). Το επίπεδο διεπαφής αναπτύχθηκε στο περιβάλλον Macromedia Director 8 ενώ το επίπεδο λειτουργικών συναρτήσεων σε Lingo, µε τη βοήθεια ειδικών οντοτήτων λογισµικού όπως τα ActiveX Controls. Στο λογισµικό αυτό εντάχθηκαν οι παρακάτω ενότητες: Η λειτουργία επικοινωνίας δεδοµένων Η λειτουργία των επιπέδων OSI Οι λειτουργίες µεταγωγής Σχεδίαση τοπικών δικτύων και στοιχείων απόδοσής τους µε κανόνες επιλογής τοπολογιών, µονάδων διασύνδεσης και µέσων µετάδοσης. Στο σχεδιασµό του λογισµικού έγινε προσπάθεια αναλυτικής περιγραφής των εννοιών και των διαδικασιών των δικτύων που περιλαµβάνονται στις παραπάνω ενότητες. Οι έννοιες και οι διαδικασίες διαχωρίστηκαν σε επιµέρους ιδιότητες και χαρακτηριστικά µε στόχο τη δηµιουργία µοντέλων προσοµοίωσης δικτυακών λειτουργιών. Οι µαθητές µπορούν µέσα από τα µοντέλα αυτά να έρθουν σε επαφή µε εσωτερικές διεργασίες που λαµβάνουν µέρος σε µια δικτυακή επικοινωνία και να κατανοήσουν λειτουργίες όπως η αποστολή/ λήψη ενός , η µεταφορά κάποιου αρχείου από έναν υπολογιστή σε κάποιον άλλο σε LAN, κ.ά. Ο µαθητής µπορεί να εισαχθεί σε ένα από τα παρακάτω περιβάλλοντα που περιέχουν: Έναν προσωπικό υπολογιστή, ένα modem χρήστη, µια τηλεφωνική σύνδεση, ένα modem παροχέα (Internet Service Provider) και τον server του παροχέα, ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 59

63 υο στήλες από κελιά, όπου κάθε κελί θα αντιστοιχεί σε ένα από τα επίπεδα OSI, δεξιά για τον server και αριστερά για τον client, Την τοπολογία ενός δικτύου που περιλαµβάνει τερµατικά και κόµβους δροµολόγησης, Τους δυνατούς τύπους διασύνδεσης δικτύων (Ethernet, Token Ring, FDDI). Με τα περιβάλλοντα αυτά ο καθηγητής θα µπορεί σε κατάλληλο συνδυασµό µε τη θεωρητική διδασκαλία να επιτύχει το βέλτιστο εκπαιδευτικό αποτέλεσµα. ΜΑΘΗΜΑΤΑ Το λογισµικό µπορεί να χρησιµοποιηθεί στον τοµέα Πληροφορικής και ικτύων των ΤΕΕ αλλά και σε µαθήµατα του Ενιαίου Λυκείου. ΣΥΝΟ ΕΥΤΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΑ Εκτός από το cd µε το λογισµικό, αναπτύχθηκαν και τα παρακάτω εγχειρίδια: α) Οδηγίες εγκατάστασης - χρήσης, β) Οδηγίες αξιοποίησης για τον εκπαιδευτικό, και γ) Τετράδιο Μαθητή. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 60

64 23. ΙΚΤΥΩΜΑ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Πλήρης τίτλος ικτυωµένη Μάθηση Website προϊόντος Κατασκευαστής CONCEPTUM Α.Ε. Στάδιο Ανάπτυξης Τελική πιλοτική έκδοση λογισµικού ικαιώµατα Έγκριση Π.Ι. ιάθεση Το ΥπΕΠΘ έχει εξασφαλίσει άδειες χρήσης του λογισµικού για όλα τα ελληνικά σχολεία. Το λογισµικό έχει λάβει την έγκριση του Π.Ι. για χρήση στα σχολεία. Η αναπαραγωγή και διάθεση του λογισµικού επιτρέπεται µόνο από τους δικαιούχους (φορείς του ΥπΕΠΘ, Ανάδοχος). ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Λογισµικό που αξιοποιεί το διαδίκτυο για την υλοποίηση ενός συστήµατος τηλεµάθησης. Το σύστηµα χρησιµοποιεί την µέθοδο των «σεναρίων µε σκοπιµότητα» (goal based scenarios), τα οποία εξελίσσονται στα πλαίσια εικονικών κόσµων που περιλαµβάνουν αλληλεπιδρώντες «πόρους» και «χαρακτήρες» - τους οποίους υποδύονται οι χρήστες. Το υλικό της εφαρµογής περιλαµβάνει την παρουσίαση δύο ελληνικών οικοσυστηµάτων και µιας παραλιακής τουριστικής πόλης και υποστηρίζει το µάθηµα των Αρχών Περιβαλλοντικών Επιστηµών και δευτερευόντως τα µαθήµατα των Αρχών Οικονοµίας και της Βιολογίας. ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Το λογισµικό αξιοποιεί τις διαθέσιµες τεχνολογίες του διαδικτύου και υλοποιεί ένα σύστηµα ανάπτυξης εφαρµογών τηλεµάθησης για χρήση στα τοπικά δίκτυα των σχολείων. Το σύστηµα χρησιµοποιεί την µέθοδο των «σεναρίων µε σκοπιµότητα» (goal based scenarios) ως µέθοδο υλοποίησης των εφαρµογών τηλεµάθησης. Με την βοήθεια του συστήµατος µπορούν να προδιαγραφούν διάφορα σενάρια όπου κάθε κατάσταση στην εξέλιξη του σεναρίου εξυπηρετεί κάποια συγκεκριµένη σκοπιµότητα και εµπεριέχει µία συλλογιστική την οποία αποδέχθηκε και κατανόησε ο µαθητής. Τα σενάρια µπορούν να είναι περισσότερα του ενός και µοιράζονται κοινές καταστάσεις. Έτσι ανάλογα µε τις επιλογές που κάνει ο χρήστης µπορεί να µεταβαίνει από το ένα σενάριο στο άλλο και να συµµετέχει στην µαθησιακή διαδικασία από πολλές διαφορετικές οπτικές γωνίες. Ο χρήστης µπορεί επίσης να υποδυθεί κάποιους συγκεκριµένους χαρακτήρες οι οποίοι έχουν διαφορετική αντιµετώπιση ανάλογα µε την κατάσταση του σεναρίου στο οποίο βρίσκονται. Οι χαρακτήρες αυτοί δραστηριοποιούνται µέσα σ ένα εικονικό κόσµο µε προδιαγραµµένες από το σύστηµα διαδικασίες και αξίες. Ο κάθε χρήστης υιοθετεί ένα χαρακτήρα και συµµετέχει στον εικονικό κόσµο µέσα από την επαφή χρήσης (User Interface) που έχει συσχετιστεί µε τον συγκεκριµένο χαρακτήρα, ενώ παράλληλα µπορεί και επιδρά πάνω σε αντικείµενα ή άλλους χαρακτήρες του εικονικού κόσµου στο πλαίσιο των δυνατοτήτων του. Οι εικονικοί κόσµοι περιέχουν επίσης πόρους που αλληλεπιδρούν µε τους χαρακτήρες αλλά βρίσκονται υπό τον έλεγχο του συστήµατος. Τέλος όλοι οι χρήστες ανεξάρτητα σε ποιο σενάριο ή κατάσταση βρίσκονται µπορούν να συµµετέχουν σε οµάδες συζητήσεων οι οποίες έχουν συσταθεί είτε από το διαχειριστή του συστήµατος είτε από τους ίδιους τους χρήστες δυναµικά. Στις οµάδες αυτές µπορεί να γίνονται συζητήσεις ή να διατυπώνονται ερωτήσεις και απαντήσεις. Ειδικά εργαλεία βοηθούν το διαχειριστή του συστήµατος να οργανώνει αποδοτικά τις συζητήσεις και να παράγει αναφορές για τα θέµατα που συζητήθηκαν. Το Συνοδευτικό Υλικό της εφαρµογής αφορά την παρουσίαση τριών Ελληνικών οικοσυστηµάτων, των παραγόντων που τα επηρεάζουν και του κύκλου ζωής τους. Ο άνθρωπος αντιµετωπίζεται ως µέλος του οικοσυστήµατος και αλληλεπιδρά µε αυτό. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 61

65 Προτείνονται συγκεκριµένα θέµατα για µελέτη µε την µορφή ερωτηµάτων στις απαντήσεις των οποίων οδηγείται ο µαθητής µέσα από µία διαδικασία επιλογών και παρατήρησης των αποτελεσµάτων που φέρνουν οι επιλογές του στο εξεταζόµενο οικοσύστηµα. Η επιλογή να καλυφθούν δύο οικοσυστήµατα - Νησί του κεντρικού Αιγαίου, Φυλλοβόλο δάσος της Βορείου Ελλάδας - και µία παραλιακή πόλη µε τουριστικές δραστηριότητες επιτρέπει την άνετη κάλυψη οκτώ και πλέον διδακτικών ωρών. ΜΑΘΗΜΑΤΑ Στο λογισµικό περιλαµβάνονται δραστηριότητες για: Αρχές Οικονοµίας Α Λυκείου: παραδοσιακά επαγγέλµατα, οικονοµική ανάπτυξη µε σεβασµό στο οικοσύστηµα Περιβαλλοντική Αγωγή Γ Γυµνασίου, Α και Β Λυκείου: οικοσυστήµατα (νησιωτικό µεσογειακό οικοσύστηµα, φυλλοβόλο δάσος Βορείου Ελλάδος, ισορροπία οικοσυστηµάτων, επίδραση του ανθρώπινου παράγοντα) Αρχές Περιβαλλοντικών Επιστηµών Τεχνολογικής Κατεύθυνσης Β Λυκείου ΣΥΝΟ ΕΥΤΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΑ Στο λογισµικό, εκτός από το CD, περιλαµβάνονται και τα παρακάτω εγχειρίδια: α) Εγχειρίδιο χρήσης για τον Καθηγητή, β) Εγχειρίδιο χρήσης για τον Μαθητή γ) Συνοδευτικό υλικό- ραστηριότητες. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 62

66 24. ΟΜΗΜΕΝΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Πλήρης τίτλος Πληροφορική Προέλευση ΕΛΠΗΝΩΡ Website έργου Ανάδοχος CONCEPTUM Στάδιο Ανάπτυξης ικαιώµατα Ολοκληρωµένη τελική έκδοση λογισµικού Το ΥπΠΕΘ έχει εξασφαλίσει άδειες χρήσης του λογισµικού για όλα τα ελληνικά σχολεία. ιάθεση Το cd του λογισµικού έχει αποσταλεί σε 15 Ενιαία Λύκεια και ορισµένους επιµορφωτές. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Με αυτό το ειδικά σχεδιασµένο λογισµικό οι µαθητές εισάγονται στη µεθοδολογία του δοµηµένου προγραµµατισµού. Με τη χρήση βασικών δοµών προγραµµατισµού, σε µορφή ψευδοκώδικα (ο οποίος αποτελείται από εντολές που προσεγγίζουν πολύ τη φυσική γλώσσα), οι µαθητές δηµιουργούν προγράµµατα, τα οποία µετατρέπονται δυναµικά σε λογικό διάγραµµα, ενώ το πρόγραµµα κάνει αυτόµατη κωδικοποίησή τους σε µορφή procedural γλώσσας (Basic). ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Οι µαθητές κατανοούν τις θεµελιώδεις έννοιες του προγραµµατισµού και αποκτούν γνώσεις τις οποίες µπορούν να εφαρµόσουν µε διαδραστικό τρόπο και να δουν άµεσα τα αποτελέσµατά τους, παίρνοντας σηµαντικά εφόδια και ερεθίσµατα ακόµη και για την παραπέρα ενασχόλησή τους µε την πληροφορική. Επίσης, η κατανόηση της λειτουργίας των πληροφοριακών συστηµάτων µέσα από την επίλυση συγκεκριµένων προβληµάτων, υποβοηθά την ορθή αντίληψη της διάρθρωσής του, αφήνοντας περιθώρια πειραµατισµού και επίλυσης λαθών. Πιο αναλυτικά το λογισµικό του προγραµµατιστικού περιβάλλοντος: δίνει τη δυνατότητα του πειραµατισµού και της κατανόησης των βασικών εννοιών του προγραµµατισµού. Αυτές περιλαµβάνουν τις έννοιες του ψευδοκώδικα, της procedural γλώσσας, των εντολών (ανάθεσης τιµών που συµπεριλαµβάνουν τη χρήση τελεστών), των σύνθετων εντολών όπως είναι οι εντολές απόφασης και επανάληψης, των φωλιασµένων εντολών, των πινάκων, των µεταβλητών και των τιµών τους, που διδάσκονται στο Λύκειο. βοηθά τους µαθητές στην κατανόηση των εννοιών του αλγόριθµου, του λογικού διαγράµµατος, και του προγράµµατος, πώς αυτά δοµούνται και τη δυναµική αλληλεπίδραση του ενός ως προς το άλλο. προσφέρει στους µαθητές τη δυνατότητα σχεδιασµού και εκτέλεσης απλών αλγόριθµων σε µορφή ψευδοκώδικα (ο οποίος αποτελείται από εντολές που προσεγγίζουν πολύ τη φυσική γλώσσα) και όχι κώδικα µιας ορισµένης γλώσσας προγραµµατισµού. αποκαλύπτει στους µαθητές ότι µε τη δοµηµένη οργάνωση των δεδοµένων και τη λογική ακολουθία της επεξεργασίας τους (δηλαδή τον προγραµµατισµό), µπορούν να επιλυθούν πολύπλοκα προβλήµατα µε τη χρήση υπολογιστή, µε µεγαλύτερη ακρίβεια και σε µικρότερο χρονικό διάστηµα συγκριτικά µε τις παραδοσιακές µεθόδους. Το λογισµικό αποτελείται από δύο µέρη: α) Την ανάπτυξη λογισµικού σε ειδικά διαµορφωµένο προγραµµατιστικό περιβάλλον, και β) Τον οπτικοποιηµένο σχεδιασµό πληροφοριακών συστηµάτων. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 63

67 Στο πρώτο µέρος, ο χρήστης έχει στη διάθεσή του ένα σύνολο από εντολές σε µορφή ψευδοκώδικα τις οποίες µπορεί να επιλέξει και να δηµιουργήσει το δικό του πρόγραµµα. Παράλληλα σχηµατίζεται αυτόµατα το λογικό διάγραµµα και ο αντίστοιχος κώδικας σε procedural γλώσσα (Basic). Κατά την ώρα της προσθήκης ή αφαίρεσης εντολών ή κατά την αλλαγή τιµών σε κάποιο σηµείο του κώδικα παρατηρεί τι επιπτώσεις έχουν οι ενέργειές του στο λογικό διάγραµµα και τον κώδικα της procedural γλώσσας. Στη συνέχεια µπορεί να εκτελέσει το πρόγραµµα και να δει τα αποτελέσµατα. Υπάρχουν επίσης οι λειτουργίες άνοιγµα και αποθήκευση προγράµµατος. ΜΑΘΗΜΑΤΑ Το λογισµικό καλύπτει ενότητες του µαθήµατος «Ανάπτυξη Εφαρµογών σε Προγραµµατιστικό Περιβάλλον» από τον Κύκλο Πληροφορικής και Υπηρεσιών Τεχνολογικής Κατεύθυνσης της Γ τάξης του Ενιαίου Λυκείου. ΣΥΝΟ ΕΥΤΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΑ Εκτός από το cd µε το λογισµικό, αναπτύσσονται και τα παρακάτω εγχειρίδια: α) Οδηγίες εγκατάστασης και χρήσης, β) Βιβλίο Καθηγητή, γ) Βιβλίο Μαθητή. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 64

68 25. ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙ ΕΙΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Όνοµα λογισµικού στη διεθνή αγορά (αγγλική έκδοση) και κατασκευάστρια εταιρία: Γνωστικό Αντικείµενο: Επίπεδο / τάξεις: Φορέας που υλοποίησαν τον εξελληνισµό και την προσαρµογή στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστηµα The Ultimate Human Body της εταιρίας Dorling Kindersley Βιολογία, Ανθρωπολογία Γυµνάσιο και Λύκειο Ερευνητές ΑΕΕΕ Στοιχεία για το εξελληνισµένο λογισµικό και τη διάθεσή του Πνευµατικά Η πνευµατική ιδιοκτησία του εξελληνισµένου λογισµικού «Εγκυκλοπαίδεια ικαιώµατα: του Ανθρώπινου Σώµατος» ανήκει στις εταιρείες Dorling Kindersley Limited και ΕΡΕΥΝΗΤΕΣ ΑΕΕΕ. ικαίωµα διάθεσης του εξελληνισµένου λογισµικού στην ελληνική αγορά έχει η εταιρία ΕΡΕΥΝΗΤΕΣ ΑΕΕΕ. Το ΥπΕΠΘ έχει αποκτήσει άδειες χρήσης και αντίτυπα του εξελληνισµένου λογισµικού και του συνοδευτικού υλικού για 350 σχολικά εργαστήρια των 8-12 σταθµών εργασίας. Πιστοποίηση λογισµικού ιάθεση στα σχολικά εργαστήρια Τρέχουσα Έκδοση λογισµικού: ιαθέσιµη έκδοση για αξιολόγηση / επιµόρφωση Το εξελληνισµένο λογισµικό αξιολογήθηκε από το Π.Ι. και κρίθηκε ως κατάλληλο και ολοκληρωµένο ως προς τη συµβατότητά του µε τα προγράµµατα σπουδών και τα πρότυπα ποιότητας του Π.Ι. και εγκρίθηκε η εισαγωγή του λογισµικού στην εκπαιδευτική διαδικασία. Η ολοκληρωµένη τελική ελληνική έκδοση του λογισµικού «Εγκυκλοπαίδεια του Ανθρώπινου Σώµατος» 2000, εστάλη σε 329 σχολικά εργαστήρια τον Μάρτιο του Επιπλέον 21 πακέτα του εκπαιδευτικού λογισµικού είναι διαθέσιµα για να σταλούν σε ισάριθµα σχολεία. Τελική έκδοση του εξελληνισµένου λογισµικού. Περιορισµένος αριθµός αντιτύπων της Beta τελικής έκδοσης του εξελληνισµένου λογισµικού εξελληνισµένου λογισµικού «Εγκυκλοπαίδεια του Ανθρώπινου Σώµατος» 2000, είχε διατεθεί για σκοπούς αξιολόγησης και επιµόρφωσης. Τα εγχειρίδια του εκπαιδευτικού λογισµικού εστάλησαν στους επιµορφωτές των αντίστοιχων ειδικοτήτων (ΠΕ03, ΠΕ04, ΠΕ19/20) τον Νοέµβριο του ιάθεση λογισµικού στην αγορά: Από τον Μάρτιο του 2001 διατίθεται στην ελληνική αγορά η ολοκληρωµένη τελική έκδοση του εξελληνισµένου λογισµικού από την εταιρία Ερευνητές ΑΕΕΕ. Ειδικές τιµές - ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Το Ultimate Human Body θεωρείται ο ποιοτικότερος τίτλος της Dorling Kindersley για σχολική χρήση σε θέµατα σχετικά µε το ανθρώπινο σώµα έχει κερδίσει πολλές διεθνείς διακρίσεις. Η ελληνική έκδοση ανταποκρίνεται στους γενικούς σκοπούς της διδασκαλίας των Φυσικών Επιστηµών και ειδικότερα της Βιολογίας στην δευτεροβάθµια εκπαίδευση. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 65

69 Προσφέρεται για τη µελέτη µέσα από µία διαδικασία καθοδηγούµενης ανακάλυψης των φυσικών διαδικασιών, των έµβιων όντων και της λειτουργίας τους, που προτείνονται από το εθνικό αναλυτικό πρόγραµµα. Συγκεκριµένα το λογισµικό συµβάλλει στη δηµιουργία ενός κατάλληλου παιδαγωγικού και µαθησιακού κλίµατος, όπου οι µαθητές µπορούν να αναπτύξουν επιστηµονικές δεξιότητες όπως η κατηγοριοποίηση, η παρατήρηση, η διαµόρφωση µοντέλων αναφορικά µε ειδικότερα θέµατα όπως είναι οι ανθρώπινες αισθήσεις, η λειτουργία των οργάνων και των συστηµάτων του ανθρώπινου σώµατος, η ένταξη του οργανισµού στο περιβάλλον, τα χαρακτηριστικά και τα είδη των κυττάρων, το γενετικό υλικό, ο µεταβολισµός και οι µετατροπές της ενέργειας, η ανθρώπινη υγεία. Αξιοποιείται επίσης ως πηγή άντλησης υλικού που ο εκπαιδευτικός χρησιµοποιεί για να προκαλέσει το ενδιαφέρον των µαθητών του. Παρέχει επίσης τη δυνατότητα στους µαθητές να παρακολουθήσουν µέσα από κινούµενες εικόνες τη διαδροµή του αίµατος στον οργανισµό, την κίνηση και λειτουργία οργάνων, να διαπιστώσουν τη µεταβολή του ρυθµού του σφυγµού ανάλογα µε τη δραστηριότητα του οργανισµού, να συγκρίνουν τις µεθόδους ελέγχου της ανθρώπινης υγείας, να περιστρέψουν τον ανθρώπινο σκελετό σε ένα χώρο τριών διαστάσεων και να παρατηρήσουν τον τρόπο κίνησης των οστών. Η αγγλική έκδοση του λογισµικού χρησιµοποιείται στο Αγγλικό εκπαιδευτικό σύστηµα ήδη από τα επίπεδα Κ3 και Κ4, που αντιστοιχούν σε µαθητές ηλικίας από 11 ετών και άνω, για τα µαθήµατα των Φυσικών Επιστηµών και ειδικότερα της Βιολογίας. Παιδαγωγική προσέγγιση και αξιοποίηση / Υποδειγµατικές Εκπαιδευτικές ραστηριότητες και ιδακτικοί Στόχοι Το λογισµικό επιτρέπει στους µαθητές να λειτουργούν σε ένα περιβάλλον αλληλεπιδραστικό, που µπορεί να υποστηρίξει την ενεργητική µάθηση και προσφέρει τη δυνατότητα διαθεµατικής αντιµετώπισης του προς µελέτη αντικειµένου. Για να µετατραπεί ένα εκπαιδευτικό λογισµικό από απλή εγκυκλοπαιδική αναφορά σε παιδαγωγικό εργαλείο πρέπει να συνοδεύεται από µια σαφή µεθοδολογία και πρακτική χρήσης του. Αυτή η µεθοδολογία υποκρύπτεται στη δοµή και στον προτεινόµενο από τον κατασκευαστή τρόπο πλοήγησης, όµως συχνά απαιτείται και ο εκπαιδευτικός / «εµψυχωτής» που θα παροτρύνει, θα καθοδηγήσει και θα βοηθήσει το µαθητή σε όλες τις φάσεις της. Ο εκπαιδευτικός θα αναζητήσει έναυσµα /κέντρισµα ενδιαφέροντος, θα οργανώσει συζήτηση και ανταλλαγή απόψεων / υποθέσεων, θα ενθαρρύνει τις όποιες δραστηριότητες / πειραµατισµούς και περαιτέρω έρευνα, θα βοηθήσει στην εξαγωγή συµπερασµάτων και στη µεταφορά / εφαρµογή της γνώσης και αλλού. Το εξελληνισµένο λογισµικό «Εγκυκλοπαίδεια του Ανθρώπινου Σώµατος» συνοδεύεται από µια σειρά έτοιµων φύλλων εργασίας και οδηγιών για εκπαιδευτικές δραστηριότητες, οι οποίες αντιστοιχούν σε 20 διδακτικές ώρες, για τα γνωστικά αντικείµενα της Βιολογίας / Ανθρωπολογίας. ηµιουργήθηκαν για να υποστηρίζουν πρακτικά την παιδαγωγική αξιοποίηση του λογισµικού σεβόµενες τις αρχές επιστηµονικής µεθοδολογίας που απαρτίζεται από τα παρακάτω βήµατα : Έναυσµα ιατύπωση Υπόθεσης Πειραµατισµός / ραστηριότητες ιατύπωση Συµπερασµάτων Συνεχής Έλεγχος Επιβεβαίωση / Απόρριψη Εφαρµογές. Οι δραστηριότητες προτείνεται να εφαρµοσθούν σε συνεργατικό µοντέλο οµαδικής εργασίας. Παράλληλα οι δραστηριότητες αυτές διευκολύνουν τον εκπαιδευτικό να ακολουθήσει µια διδακτική πρακτική δοµηµένη κατά βήµατα, η οποία να εξοικειώνει το µαθητή µε τα βήµατα της επιστηµονικής µεθόδου όπως αυτή εφαρµόζεται στις Φυσικές Επιστήµες. Ακολουθεί αναλυτικός πίνακας των θεµάτων που καλύπτουν: ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 66

70 ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙ ΕΙΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΕΣ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΟΝΟΜΑ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Ι ΑΚΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ Ι ΑΚΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΙΣΤΟΙ ΚΑΙ ΚΥΤΤΑΡΑ Βιολογία Α Γυµνασίου Ενότητα: Το κύτταρο ως Κύτταρα (εσωτερικό video- οργανίδια) Ιστοί και Κύτταρα Να παρατηρήσουν και να συγκρίνουν τα µέρη και τα οργανίδια του κυττάρου. Να συγκρίνουν ως προς τη δοµή και τη οµική και Λειτουργική λειτουργία διάφορους ιστούς του Μονάδα της Ζωής ανθρώπινου οργανισµού. (2 ιδακτικές ώρες) ΑΡΘΡΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΚΙΝΗΣΗ Βιολογία Α Γυµνασίου Ενότητα: Βασικές Λειτουργίες του Οργανισµού Κίνηση του Ανθρώπου (1 ιδακτική Ώρα) Αρθρώσεις και Κίνηση ιαφορές στο βάδισµα και στο τρέξιµο Είδη αρθρώσεων Να περιγράψουν το ρόλο των αρθρώσεων στην κίνηση του ανθρώπου Να συγκρίνουν διαφορετικές αρθρώσεις Να κατανοήσουν τη συνεργασία του Μυϊκού Συστήµατος µε το Ερειστικό Να παρατηρήσουν την αύξηση των οστών και να αναζητήσουν τις αιτίες των διαφορών στις κινήσεις του ανθρώπου σε διάφορες ηλικίες ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΓΟΝΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΕΜΜΗΝΟΡΡΥΣΙΑΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ Βιολογία Α Γυµνασίου Ενότητα: Αναπαραγωγή του Ανθρώπου (1 ιδακτική ώρα) Η ΑΝΑΠΝΟΗ ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ ΑΕΡΙΩΝ ΣΤΟΥΣ ΠΝΕΥΜΟΝΕΣ Βιολογία Α Γυµνασίου Ενότητα: Αναπνοή Ανταλλαγή Αερίων (2 ιδακτικές ώρες) ΑΜΥΝΤΙΚΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ Βιολογία Γ Γυµνασίου Ενότητα: Άµυνα του σώµατος (2 ιδακτικές ώρες) ΚΟΡΙΤΣΙ Ή ΑΓΟΡΙ; Βιολογία Γ Γυµνασίου Ενότητα: Αναπαραγωγή στον Άνθρωπο Γενετική (2 ιδακτικές ώρες) Χάρτης αναπαραγωγικού συστήµατος Γονιµοποίηση (video) Έµµηνος κύκλος Ανταλλαγή οξυγόνου στους πνεύµονες και µεταφορά του σε ολόκληρο το σώµα µέσα από το κυκλοφορικό σύστηµα. Αµυντικοί µηχανισµοί του σώµατος Βακτήρια-ιοί DNA (video) Χρωµοσώµατα Κορίτσι ή αγόρι; Να περιγράφουν το αναπαραγωγικό σύστηµα στα δύο φύλλα και να εντοπίζουν τις ουσιαστικές διαφορές τους. Να περιγράφουν το µηχανισµό της γονιµοποίησης Να κατανοήσουν το ρόλο και τα στάδια του εµµηνορρυσιακού κύκλου στην αναπαραγωγή του ανθρώπου Να περιγράφουν το ρόλο του οξυγόνου και τον τρόπο που τροφοδοτείται σε όλο το σώµα. Να διαπιστώσουν την άµεση σχέση ανάµεσα στο Αναπνευστικό και Κυκλοφορικό Σύστηµα Να περιγράψουν την ανταλλαγή αερίων στους πνεύµονες Να γνωρίσουν ότι οι µικροοργανισµοί µπορεί να είναι είτε παθογόνοι είτε όχι Να γνωρίσουν τα είδη άµυνας που διαθέτει ο οργανισµός µας Να περιγράψουν τη δράση των λευκών αιµοσφαιρίων και των αντισωµάτων Να περιγράφουν τα χρωµοσώµατα και το ρόλο τους στην κληρονοµικότητα του ανθρώπου Να συνδέσουν τη λειτουργία των χρωµοσωµάτων µε τον φυλοκαθορισµό. Να περιγράφουν τη δοµή και το ρόλο του DNA. Να οργανώσουν και να πραγµατοποιήσουν αυτόνοµα την πλοήγησή τους στο λογισµικό αναζητώντας απαντήσεις σε ερωτήµατα για τις διαφορές των δύο φύλων Να προβληµατιστούν σε σύγχρονα θέµατα που σχετίζονται µε την επιλογή του φύλου. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 67

71 ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΙΑΙΡΕΣΗ ΜΙΤΩΣΗ Βιολογία Γ Γυµνασίου Ενότητα: Η µελέτη της κληρονοµικότητας: η µεταβίβαση της γενετικής πληροφορίας (1 ιδακτική ώρα) Στάδια κυτταρικής διαίρεσης Να παρατηρήσουν την κυτταρική διαίρεση (συγκεκριµένα τη µίτωση) µέσω video από ηλεκτρονικό µικροσκόπιο. Να διακρίνουν τις αλλαγές που υφίστανται τα χρωµοσώµατα ανά στάδιο Κυτταρικής ιαίρεσης, µέσω κινούµενης εικόνας. Να κατανοήσουν τη σηµασία της µίτωσης στον οργανισµό ΕΜΒΡΥΪΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΥΗΣΗ ΓΕΝΝΗΣΗ Βιολογία Γ Γυµνασίου Ενότητα: Η Αναπαραγωγή στον Άνθρωπο (1 ιδακτική ώρα) ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΩΣ ΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΜΟΝΑ Α ΤΗΣ ΖΩΗΣ Βιολογία B Τάξη Λυκείου Γενικής Παιδείας Ενότητα: 2. Κύτταρο: Η θεµελιώδης µονάδα της ζωής (1 ιδακτική ώρα) Ο ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ ΡΟΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Βιολογία B Τάξη Λυκείου Γενικής Παιδείας Ενότητα: 3 Μεταβολισµός (2 ιδακτικές ώρες) ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΚΑΙ ΛΕΜΦΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Βιολογία Β Τάξη Λυκείου Θετικής Κατεύθυνσης Ενότητα: Κυκλοφορικό και Λεµφικό Σύστηµα (2 ιδακτικές ώρες) Αναπαραγωγικό σύστηµα/ Εµβρυϊκή Ανάπτυξη Κύηση (video) Γέννηση Τα µέρη του Κυττάρου, Kυτταρική Μεµβράνη, Εξειδίκευση κυττάρων: Τα κύτταρα της καρδιάς Ιστοί Από πού προέρχεται η ενέργεια του σώµατος Ποιος ο ρόλος του Μεταβολισµού στην Ισορροπία (Θερµική κ.ο.κ.) του Ανθρώπινου Οργανισµού; Υγιεινή ιατροφή Ποιες τροφές περιέχουν Λίπη, Υδατάνθρακες, Πρωτεΐνες; Ποιος ο ενεργειακός τους ρόλος στον ανθρώπινο οργανισµό; Μεταφορά Θρεπτικών Συστατικών στους Ιστούς. Κυκλοφορικό και Λεµφικό σύστηµα Εντοπισµός διαφορών σε φλέβες και Αρτηρίες. ιαδροµές του αίµατος. Ερυθρά Αιµοσφαίρια Τριχοειδή Αγγεία Να εντοπίζουν τα στάδια εµβρυϊκής ανάπτυξης. Να παρατηρήσουν τη διαδικασία της γέννησης Να ενηµερωθούν για τον οικογενειακό προγραµµατισµό. Να περιγράψουν τη βασική δοµή του ευκαρυωτικού κυττάρου Να περιγράψουν το ρόλο της κυτταρικής µεµβράνης Να διακρίνουν τις οµάδες αίµατος και να κατανοήσουν τις δυνατές µεταγγίσεις Να µελετήσουν και να συγκρίνουν διαφορετικούς ιστούς του ανθρωπίνου σώµατος Να αναγνωρίσουν τη σηµασία της διαφοροποίησης των κυττάρων στον ανθρώπινο οργανισµό Να διακρίνουν τις φάσεις του µεταβολισµού Να περιγράψουν τις ενεργειακές µετατροπές στον ανθρώπινο οργανισµό µε αλγορίθµους (ADP-ATP) Να αιτιολογήσουν την ανάγκη συνεχών ενεργειακών µετατροπών Να αναγνωρίσουν ότι πχ η πείνα είναι µηχανισµός άµυνας του σώµατος Να γνωρίσουν τη δοµή, τη λειτουργία και το ρόλο του Κυκλοφορικού συστήµατος στον άνθρωπο. Να γνωρίσουν τους παράγοντες που επηρεάζουν την λειτουργία του Κυκλοφορικού συστήµατος και να ερµηνεύσουν τον τρόπο δράσης τους. Να γνωρίσουν τη δοµή, τη λειτουργία και το ρόλο του Λεµφικού συστήµατος στον άνθρωπο. Να συσχετίσουν το Κυκλοφορικό µε το Λεµφικό σύστηµα ως προς το ρόλο τους και τη λειτουργία τους Να γνωρίσουν τη σύσταση του αίµατος και το ρόλο κάθε συστατικού στη λειτουργία του οργανισµού. Να γνωρίσουν τη δοµή των αγγείων. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 68

72 ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΟΜΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ Βιολογία Β Τάξη Λυκείου Θετικής Κατεύθυνσης Ενότητα: Αναπνευστικό Σύστηµα (1 ιδακτική ώρα) Άσκηση του σώµατος. Άσκηση και Καρδιά, Πνεύµονες, µυς. Μελέτη της µεταβολής του ρυθµού του σφυγµού κατά τη διάρκεια άσκησης και σε ηρεµία. Προσδιορισµός του όγκου του εισπνεόµενου αέρα και της ζωτικής χωρητικότητας των πνευµόνων. Να γνωρίσουν τη δοµή, τη λειτουργία και το ρόλο του Αναπνευστικού συστήµατος στον άνθρωπο. Να περιγράψουν τη διαδικασία ανταλλαγής των αναπνευστικών αερίων στις κυψελίδες. Να γνωρίσουν τους παράγοντες που επηρεάζουν την λειτουργία του Αναπνευστικού συστήµατος και να ερµηνεύσουν τον τρόπο δράσης τους. Να διαµορφώσουν στάσεις και συµπεριφορές που εξασφαλίζουν την διατήρηση της οµαλής λειτουργίας του Αναπνευστικού συστήµατος µέσα από µία µελέτη καθηµερινών συνηθειών και φαινοµένων που σχετίζονται µε το αναπνευστικό σύστηµα ΕΡΕΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Βιολογία Β Τάξη Λυκείου Θετικής Κατεύθυνσης Κεφάλαιο 7 ο : Ερειστικό Σύστηµα (1 ιδακτική ώρα) Ερειστικό σύστηµα (τρισδιάστατες εικόνες) Βάδισµα (κινούµενη εικόνα) Να γνωρίσουν το ρόλο του σκελετού στον ανθρώπινο οργανισµό. Να διαµορφώσουν στάσεις και συµπεριφορές που θα συµβάλλουν στη διατήρηση του σκελετού σε καλή κατάσταση Να εξετάσουν τµήµατα του ερειστικού συστήµατος από διαφορετικές οπτικές γωνίες (τρισδιάστατες εικόνες) ΑΜΥΝΑ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ Βιολογία Γ Τάξη Λυκείου Γενικής Παιδείας Κεφάλαιο: Άνθρωπος και Υγεία (1 ιδακτική ώρα) Άµυνα του Σώµατος. Άσκηση του σώµατος Να ερµηνεύσουν τον τρόπο µε τον οποίο δρουν και επηρεάζουν τη λειτουργία του ανθρώπινου οργανισµού τα βακτήρια και να περιγράφουν µηχανισµούς άµυνας. Να αναγνωρίσουν τη σηµασία της φυσικής άµυνας του οργανισµού και να γνωρίσουν τρόπους ενίσχυσής της (σωµατική άσκηση, διατροφή). Να διαµορφώσουν θετική στάση απέναντι στην ενίσχυση της φυσικής άµυνας του οργανισµού Να γνωρίσουν κατά προσέγγιση ποσοτικά δεδοµένα για λειτουργίες που επηρεάζονται κατά την άσκηση του σώµατός µας. ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟ ΟΙ Βιολογία Γ Τάξη Λυκείου Γενικής Παιδείας Κεφάλαιο: Άνθρωπος και Υγεία (1 ιδακτική ώρα) Απεικονιστικές Μέθοδοι (Ακτινογραφίες, Αγγειογραφία, Υπερηχογράµµατα, Μαγνητικές τοµογραφίες, Σπινθηρογραφήµατα Σπειροµέτρηση) Να διαµορφώσουν θετική στάση απέναντι στον προληπτικό έλεγχο των ασθενειών. Να περιγράψουν συνοπτικά τις διάφορες απεικονιστικές µεθόδους και να εξηγήσουν τη χρησιµότητα τους. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 69

73 Συνοδευτικά Εγχειρίδια: Περισσότερα στοιχεία Το λογισµικό συνοδεύεται από τα εξής βιβλία: 1. Οδηγός για το χρήστη (περιλαµβάνεται στο κουτί του CD του λογισµικού) 2. Οδηγός για τον εκπαιδευτικό 3. Οδηγός για το µαθητή 4. Ανακαλύπτω το Σώµα (Βιβλίο επέκτασης διδασκαλίας Πολυτελής Ελληνική έκδοση) Τα 1,2 και 3 διατίθενται και σε ηλεκτρονική (εκτυπώσιµη) µορφή µέσα στο CD του λογισµικού. Web site κατασκευάστριας εταιρίας: ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 70

74 26. ΕΙΚΩΝ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Πλήρης τίτλος ΕΙΚΟΝΙΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΗ ΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ Website προϊόντος Κατασκευαστής ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΕΚΠΑΙ. ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Στάδιο Ανάπτυξης Τελική πιλοτική έκδοση (σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε µε στόχο να αποτελέσει την αφετηρία για ένα µελλοντικό ολοκληρωµένο προϊόν) ικαιώµατα Έγκριση Π.Ι. ιάθεση Το ΥπΕΠΘ έχει εξασφαλίσει τα δικαιώµατα χρήσης του λογισµικού σε όλα τα σχολεία της «Οδύσσειας». Το λογισµικό έχει λάβει την έγκριση του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου για δοκιµαστική χρήση στα σχολεία. Το cd του λογισµικού έχει διανεµηθεί σε µεµονωµένα σχολεία της Ο ΥΣΣΕΙΑΣ και έχει αποσταλεί σε ορισµένους επιµορφωτές. Η αναπαραγωγή του λογισµικού επιτρέπεται µόνο από τους δικαιούχους (φορείς του ΥπΕΠΘ, κατασκευαστής). ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Λογισµικό που αποτελεί ένα εκπαιδευτικό περιβάλλον στηριγµένο στην τεχνολογία της εικονικής πραγµατικότητας και τις τεχνολογίες των πολυµέσων. Αφορά το γνωστικό αντικείµενο της Τεχνολογίας και ειδικά τα εργαλεία και οι µηχανές της γεωργικής τεχνολογίας. ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Το έργο ΕΙΚΩΝ στοχεύει στην υποβοήθησης της διδακτικής πράξης µε την ενεργό συµµετοχή των µαθητών µέσα από τη χρήση προηγµένων τεχνολογιών πληροφορικής, όπως η εικονική πραγµατικότητα, τα πολυµέσα και τα δίκτυα. Το λογισµικό αποτελεί ένα εκπαιδευτικό περιβάλλον στηριγµένο στην τεχνολογία της εικονικής πραγµατικότητας και φυσικά στις τεχνολογίες των πολυµέσων. Λειτουργικά το σύστηµα διαχωρίζεται σε τρία επίπεδα που περιλαµβάνουν λειτουργίες που επιτελεί µε αυτό ο µαθητής, ο καθηγητής, και διαχειριστικές λειτουργίες όπως καταγραφή δραστηριοτήτων µαθητή κ.λ.π. Το γνωστικό αντικείµενο που έχει επιλεγεί για την διδασκαλία και διερεύνηση από τους µαθητές είναι η Τεχνολογία και απευθύνεται στις δύο πρώτες τάξεις του Γυµνασίου. Η ειδική τεχνολογική ενότητα που έχει επιλεγεί είναι τα εργαλεία και οι µηχανές της γεωργικής τεχνολογίας που προσεγγίζονται διαχρονικά και διαθεµατικά. Το λογισµικό και οι τεχνολογίες µέσω των οποίων αναπτύχθηκε προσφέρονται απόλυτα για µία διερευνητική και κατασκευαστική (κονστρακτιβιστική) παιδαγωγική προσέγγιση του γνωστικού αντικειµένου. Υπάρχει πολύ µεγάλος βαθµός ελευθερίας για αναζήτηση γνώσης αλλά και για κατασκευές από τους µαθητές. ιευκολύνεται η συνεργατική µάθηση (και κατασκευή) µέσω τεχνολογιών εικονικής πραγµατικότητας και διαδικτύων, ενώ επιτρέπεται η χρήση υπάρχοντος εκπαιδευτικού υλικού όπως ηλεκτρονικές εγκυκλοπαίδειες και συνέργια µε λογισµικό που υπάρχει σε όλα τα σχολεία του δικτύου (π.χ. Microsoft Office). ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 71

75 Ακόµη για τον εκπαιδευτικό ο οποίος θέλει να πάρει κάποιες πρωτοβουλίες ώστε να πειραµατισθεί µε διάφορα παιδαγωγικά σενάρια, το σύστηµα υποστηρίζει λειτουργίες µέσω πολύ εύκολων και φιλικών εργαλείων που του παρέχουν τέτοιες δυνατότητες. ΜΑΘΗΜΑΤΑ Στο λογισµικό περιλαµβάνονται δραστηριότητες για: Τεχνολογία Α Γυµνασίου: Γεωργική τεχνολογία/ Καλλιέργειες/ Ενέργεια/ Οικολογία/ Μέθοδοι εργασίας στην προϊστορική, αρχαία και σύγχρονη εποχή. Τεχνολογία Β Γυµνασίου: Οµοίως ΣΥΝΟ ΕΥΤΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΑ Στο λογισµικό, εκτός από το CD, περιλαµβάνονται και τα παρακάτω εγχειρίδια: α) Οδηγός Εγκατάστασης, β) Εγχειρίδιο Χρήσης Καθηγητή, γ) Αναλυτικό Εγχειρίδιο ιαχείρισης Σεναρίων Καθηγητή, δ) Εγχειρίδιο Χρήσης Μαθητή ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 72

76 27. ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΣΧΕ ΙΟ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Πλήρης τίτλος Ελεύθερο Σχέδιο Προέλευση ΕΛΠΗΝΩΡ Website έργου Ανάδοχος MLS Πληροφορική Α.Ε. Στάδιο Ανάπτυξης Ολοκληρωµένη τελική έκδοση λογισµικού ικαιώµατα Το ΥπΠΕΘ έχει εξασφαλίσει άδειες χρήσης του λογισµικού για όλα τα ελληνικά σχολεία. ιάθεση Η αναπαραγωγή και διάθεση του λογισµικού επιτρέπεται µόνο από τους δικαιούχους (φορείς του ΥπΕΠΘ). ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Πρόκειται για εκπαιδευτικές δραστηριότητες µε τη µορφή φύλλων εργασίας, οι οποίες βασίζονται σε δυο έτοιµα πακέτα λογισµικού: στο Paint των Windows και το Anfy 3D. Οι δραστηριότητες των φύλλων εργασίας είναι απλές και αναφέρονται σε βασικές έννοιες του Ελευθέρου Σχεδίου, οι οποίες µπορούν να γίνουν άµεσα κατανοητές στους µαθητές µέσω του αλληλεπιδραστικού χαρακτήρα των λογισµικών. ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Το Paint των Windows προσφέρεται για την δηµιουργία σχηµατικών συνθέσεων στις οποίες µπορούν οι µαθητές να παρέµβουν, να τις τροποποιήσουν και µε τον τρόπο αυτό να κατανοήσουν τις βασικές έννοιες της σύνθεσης και των τονικών διαβαθµίσεων στο Ελεύθερο Σχέδιο. Το Anfy 3D παρέχει την δυνατότητα δηµιουργίας τρισδιάστατων σχηµατικών συνθέσεων τις οποίες µπορούν οι µαθητές να τροποποιήσουν ως προς το µέγεθος των αντικειµένων τους, το φωτισµό, το χρώµα, ή την υφή τους και να παρατηρήσουν πώς οι αλλαγές αυτές επηρεάζουν την συνολική εικόνα του θέµατος του Ελευθέρου Σχεδίου. Και τα δύο αυτά σχεδιαστικά προγράµµατα αναπτύσσονται σε απλό και φιλικό περιβάλλον, τόσο για τον καθηγητή όσο και για το µαθητή. Για αυτόν κυρίως το λόγο επελέγησαν µεταξύ άλλων προγραµµάτων µε µεγαλύτερες δυνατότητες δηµιουργίας, σχετικά µε το αντικείµενο του Ελευθέρου Σχεδίου, ασκήσεων και δραστηριοτήτων που θα χρειάζονταν και ανάλογο χρόνο εξοικείωσης και εκµάθησης του χειρισµού τους. Το λογισµικό καλύπτει µε interactive παραδείγµατα και εικόνες τις εισαγωγικές έννοιες της παρατήρησης, της µελέτης της µορφής και της προοπτικής. Με τη συστηµατική χρήση παρόµοιων τεχνικών υποβοηθάται κατάλληλα η κατανόηση των σχέσεων των επιµέρους διαφορετικών τονικών σχηµάτων ενός συνόλου αντικειµένων που δηµιουργεί το φως, ή οι διαφορετικές πηγές φωτισµών, ή η διαφορετική θέση τους στον χώρο. Πιο αναλυτικά η ύλη του λογισµικού για το Ελεύθερο Σχέδιο καλύπτει τις παρακάτω ενότητες: 1. Εισαγωγικές έννοιες Χώρος, όγκος, φωτοσκίαση, τονικές διαβαθµίσεις, αναλογίες, µετρήσεις, ανάλυση-σύνθεση 2. Παρατήρηση φυσικών προτύπων Θέση του παρατηρητή στον τρισδιάστατο χώρο, παραδείγµατα και ασκήσεις προοπτικής ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 73

77 3. Ανάλυση Ανάλυση της µορφής των επιµέρους στοιχείων των φυσικών προτύπων. Παραδείγµατα υπολογισµού µεγεθών αναλογιών, κλίσεων και τονικών διαβαθµίσεων 4. Σύνθεση και Αισθητική της εικόνας ιευθέτηση και οργάνωση των πλαστικών στοιχείων του Ελεύθερου Σχεδίου ΜΑΘΗΜΑΤΑ Το λογισµικό αυτό συνοδεύει τη διδασκαλία του µαθήµατος επιλογής Θεωρητικής, Θετικής και Τεχνολογικής κατεύθυνσης, «Ελεύθερο Σχέδιο» της Β τάξης του λυκείου. ΣΥΝΟ ΕΥΤΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΑ Στο λογισµικό περιλαµβάνονται και τα ακόλουθα εγχειρίδια: α) Οδηγίες χρήσης, β) Βιβλίο Καθηγητή, γ) Βιβλίο Μαθητή που περιέχει και τα φύλλα εργασίας. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 74

78 28. ΕΡΓΑΣΙΑΚΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΑ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Πλήρης τίτλος Εργασιακά Περιβάλλοντα Προέλευση ΛΑΕΡΤΗΣ Website έργου Ανάδοχος Exodus Στάδιο Ανάπτυξης Έχει ολοκληρωθεί η ανάπτυξή του και έχει αποσταλεί σε 15 σχολεία (ΤΕΕ) του Λαέρτη ικαιώµατα Το ΥπΠΕΘ έχει εξασφαλίσει άδειες χρήσης του λογισµικού για όλα τα ελληνικά σχολεία. ιάθεση Η αναπαραγωγή και διάθεση του λογισµικού επιτρέπεται µόνο από τους δικαιούχους (φορείς του ΥπΕΠΘ). ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Το λογισµικό περιλαµβάνει µια σειρά από βιντεοσκοπήσεις, εικόνες, συνεντεύξεις και ενηµερωτικό υλικό µε σκοπό να κάνει τους µαθητές να κατανοήσουν και να µπορούν να προβλέψουν τη δυναµική του εργασιακού τους περιβάλλοντος και έτσι να γίνουν περισσότερο αποτελεσµατικοί ως επαγγελµατίες και δηµιουργικοί ως επινοητές. ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Το λογισµικό στηρίζεται στη βασική αρχή ότι η γνωστική παρέµβαση γίνεται σε κάθε µάθηµα µε βάση το εργασιακό περιβάλλον του επαγγέλµατος, για το οποίο εκπαιδεύεται ο µαθητής. Στόχος είναι ο µαθητής να έχει τη δυνατότητα, παράλληλα µε την καλλιέργεια µιας δεξιότητας, να κατανοεί και να προβλέπει τη δυναµική του εργασιακού του περιβάλλοντος. Το λογισµικό υποστηρίζει το µάθηµα "Εργασιακά Περιβάλλοντα" στους ακόλουθους τοµείς των ΤΕΕ του 1ου κύκλου της Α' τάξης: Καλλιτεχνικών Εφαρµογών Ηλεκτρολογίας Οικονοµίας και ιοίκησης Γεωπονίας, Τροφίµων και Περιβάλλοντος Για καθέναν από τους παραπάνω τοµείς καλύπτεται πλήρως ένα επάγγελµα και πιο συγκεκριµένα το επάγγελµα του Γραφίστα, του Ηλεκτρολόγου Εγκαταστάσεων, του Βοηθού Λογιστή και του Ειδικού Φυτικών Επιχειρήσεων και Αρχιτεκτονικής Τοπίου αντίστοιχα. Το λογισµικό αναπτύχθηκε µε τη γλώσσα HTML. Η παρουσίαση των εργασιακών περιβαλλόντων στηρίζεται σε πολυµεσικό υλικό, το οποίο περιλαµβάνει βιντεοσκοπήσεις των χώρων εργασίας και των συνθηκών εργασίας. Εργαλεία και άλλα στιγµιότυπα της εργασίας παρουσιάζονται µε τη χρήση εικόνων, ενώ το υλικό συνοδεύεται από συνεντεύξεις των επαγγελµατιών. Μέσα από το εποπτικό υλικό οι µαθητές µπορούν να εξοικειωθούν µε το χώρο εργασίας και τα µέσα του συγκεκριµένου επαγγέλµατος, αλλά και µε τις ιδιαιτερότητες και τους κινδύνους του, ενώ παράλληλα µυούνται σε δραστηριότητες του τύπου αναζήτησης και εύρεσης εργασίας, σύνταξης βιογραφικού σηµειώµατος και διεξαγωγής συνέντευξης. Γίνεται επίσης αναφορά σε θέµατα όπως η σηµασία της εργασίας ως παράγοντας κοινωνικοποίησης και ολοκλήρωσης του ατόµου, ο σεβασµός στο δικαίωµα για εργασία κάθε ανθρώπου, η παιδική εργασία, η ανάγκη προστασίας της υγείας και της σωµατικής ακεραιότητας από πιθανούς κινδύνους που δηµιουργούνται στους χώρους εργασίας κ.α. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 75

79 ΜΑΘΗΜΑΤΑ Το λογισµικό αυτό συνοδεύει τη διδασκαλία του µαθήµατος της Εργασιακά Περιβάλλοντα στους Τοµείς Καλλιτεχνικών Εφαρµογών, Ηλεκτρολογίας, Οικονοµίας και ιοίκησης και Γεωπονίας, Τροφίµων και Περιβάλλοντος ΣΥΝΟ ΕΥΤΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΑ Εκτός από το cd µε το λογισµικό, αναπτύχθηκαν και τα παρακάτω εγχειρίδια: α) Οδηγίες εγκατάστασης - χρήσης, β) Οδηγίες αξιοποίησης για τον εκπαιδευτικό, και γ) Τετράδιο Μαθητή. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 76

80 29. EDISON: Εργαστήριο Πολυµέσων για την εξερεύνηση του Ηλεκτρισµού & της Ηλεκτρονικής. Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Όνοµα λογισµικού στη διεθνή αγορά (αγγλική έκδοση) και κατασκευάστρια εταιρία: Γνωστικό Αντικείµενο: Επίπεδο / τάξεις: Φορέας που υλοποίησε τον εξελληνισµό και την προσαρµογή στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστηµα: Edison: Multimedia Lab for Exploring Electronics & Electricity της εταιρίας DESIGNSOFT Τεχνολογία Γυµνάσιο, Λύκειο και ΤΕΕ ΣΑΡΑΝΤΟΣ ΑΓΙΑΚΑΤΣΙΚΑΣ Στοιχεία για το εξελληνισµένο λογισµικό και τη διάθεσή του Πνευµατικά ικαιώµατα: Η πνευµατική ιδιοκτησία του εξελληνισµένου λογισµικού «Edison: Multimedia Lab for Exploring Electronics & Electricity» ανήκει στην εταιρία DESIGNSOFT. ικαίωµα χρήσης, διάδοσης και εκµετάλλευσης του εξελληνισµένου λογισµικού στην ελληνική αγορά έχει η εταιρία ΣΑΡΑΝΤΟΣ ΑΓΙΑΚΑΤΣΙΚΑΣ. Το ΥπΕΠΘ έχει αποκτήσει άδειες χρήσης και αντίτυπα του εξελληνισµένου λογισµικού και του συνοδευτικού υλικού για 350 σχολικά εργαστήρια των 8-12 σταθµών εργασίας. Πιστοποίηση λογισµικού ιάθεση στα σχολικά εργαστήρια Τρέχουσα Έκδοση λογισµικού: ιαθέσιµη έκδοση για αξιολόγηση / επιµόρφωση ιάθεση λογισµικού στην αγορά: Ειδικές τιµές - Το εξελληνισµένο λογισµικό αξιολογήθηκε από το Π.Ι. και κρίθηκε ως κατάλληλο και ολοκληρωµένο ως προς τη συµβατότητά του µε τα προγράµµατα σπουδών και τα πρότυπα ποιότητας του Π.Ι. και εγκρίθηκε η εισαγωγή του λογισµικού στην εκπαιδευτική διαδικασία. Η ολοκληρωµένη τελική ελληνική έκδοση του λογισµικού «Edison: Εργαστήριο Πολυµέσων για την εξερεύνηση του Ηλεκτρισµού & της Ηλεκτρονικής» εστάλη τον Σεπτέµβριο του 2004 στα 350 σχολικά εργαστήρια, που υπέδειξε η /νση Σ.Ε.Π.Ε. του ΥπΕΠΘ. Τελική έκδοση εξελληνισµένου λογισµικού - Από το καλοκαίρι του 2004 διατίθεται στην ελληνική αγορά η ολοκληρωµένη τελική έκδοση του εξελληνισµένου λογισµικού από την εταιρία Σαράντος Αγικάτσικας. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Το «Edison: Εργαστήριο για την Εξερεύνηση του Ηλεκτρισµού & της Ηλεκτρονικής» πρόκειται για ένα εικονικό εργαστήριο Ηλεκτρισµού και Ηλεκτρονικής. ίνεται η δυνατότητα σχεδιασµού και ανάλυσης µεγάλου αριθµού κυκλωµάτων µε τη χρήση εικόνων συσκευών και εξαρτηµάτων, οι οποίες υπάρχουν διαθέσιµες. Επίσης, δίνεται η δυνατότητα στο χρήστη να µελετήσει και να µετρήσει τις ιδιότητες αυτών των κυκλωµάτων και να σχεδιάσει τις γραφικές τους αποκρίσεις. Μπορεί να χρησιµοποιηθεί από µαθητές τόσο Λυκείου όσο και ΤΕΕ στα γνωστικά αντικείµενα του ηλεκτρισµού και των ηλεκτρονικών καθώς και από καθηγητές αντίστοιχων ειδικοτήτων. Το λογισµικό αποτελεί ένα περιβάλλον προσοµοίωσης/ µοντελοποίησης και µπορεί να αξιοποιηθεί για εξάσκηση και πρακτική, επίδειξη, εµβάθυνση, εκπαιδευτικό παιχνίδι και δραστηριότητες εργαστηρίου βασισµένες σε υπολογιστή. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 77

81 Το λογισµικό συνοδεύεται από έντυπα εγχειρίδια χρήσης αρκετά κατατοπιστικά καθώς και από ηλεκτρονική βοήθεια. Το περιβάλλον διεπαφής είναι λειτουργικό και η εκµάθηση χρήσης του εύκολη. ίνει τη δυνατότητα στον εκπαιδευτικό να εξηγήσει, σε µικρό χρονικό διάστηµα, πολύπλοκα κυκλώµατα, πράγµα που θα ήταν πολύ δύσκολο µε τον παραδοσιακό τρόπο. ΣΥΝΟ ΕΥΤΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΑ Εκτός από το cd µε το λογισµικό, αναπτύσσονται και τα παρακάτω εγχειρίδια: α) Εγχειρίδιο χρήστη, β) Βιβλίο Καθηγητή, γ) Βιβλίο Μαθητή. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 78

82 30. EINBLICKE Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Όνοµα λογισµικού στη διεθνή αγορά (αγγλική έκδοση) και κατασκευάστρια εταιρία: Γνωστικό Αντικείµενο: Επίπεδο / τάξεις: Φορέας που υλοποίησε τον εξελληνισµό και την προσαρµογή στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστηµα: Einblicke Lernprogram Deutsch της εταιρίας DKF Multimedia Γερµανική γλώσσα Γυµνάσιο και Λύκειο ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗΣ Α.Ε. Στοιχεία για το εξελληνισµένο λογισµικό και τη διάθεσή του Πνευµατικά Η πνευµατική ιδιοκτησία του εξελληνισµένου λογισµικού «Einblicke» ικαιώµατα: ανήκει στην εταιρία DKF Multimedia. ικαίωµα διάθεσης του εξελληνισµένου λογισµικού στην ελληνική αγορά έχει η εταιρία ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗΣ Α.Ε. Το ΥπΕΠΘ έχει αποκτήσει άδειες χρήσης και αντίτυπα του εξελληνισµένου λογισµικού και του συνοδευτικού υλικού σε πρώτη φάση για 50 σχολικά εργαστήρια των 8-12 σταθµών εργασίας, στα οποία διδάσκεται η γερµανική γλώσσα. (Ειδική ρύθµιση για υπόλοιπα 300 σχολεία σε δεύτερη φάση) Πιστοποίηση λογισµικού ιάθεση στα σχολικά εργαστήρια Τρέχουσα Έκδοση λογισµικού: ιαθέσιµη έκδοση για αξιολόγηση / επιµόρφωση ιάθεση λογισµικού στην αγορά: Ειδικές τιµές - Το εξελληνισµένο λογισµικό αξιολογήθηκε από το Π.Ι. και κρίθηκε ως κατάλληλο και ολοκληρωµένο ως προς τη συµβατότητά του µε τα προγράµµατα σπουδών και τα πρότυπα ποιότητας του Π.Ι. και εγκρίθηκε η εισαγωγή του λογισµικού στην εκπαιδευτική διαδικασία. Η ολοκληρωµένη τελική ελληνική έκδοση του λογισµικού εστάλει στα 50 σχολεία, που υπεδειξε η /νση Σ.Ε.Π.Ε. του ΥπΕΠΘ, τον Μάιο του Τελική έκδοση εξελληνισµένου λογισµικού. - Από την άνοιξη του 2004 διατίθεται στην ελληνική αγορά η ολοκληρωµένη τελική έκδοση του εξελληνισµένου λογισµικού από την εταιρία ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗΣ Α.Ε. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Το εξελληνισµένο λογισµικό Einblicke είναι ένα πρόγραµµα για τη διδασκαλία και τη µελέτη της γερµανικής γλώσσας στη δευτεροβάθµια εκπαίδευση. Περιλαµβάνει τρία (Folge 1, 2, 3) από τα 9 CD της ολοκληρωµένης σειράς του Einblicke. Το κάθε CD αποτελείται από θεµατικές ενότητες που πλαισιώνονται από ενότητες συστηµατικής εκµάθησης και ασκήσεων τεστ. Το Einblicke βασίζεται στην επικοινωνιακή προσέγγιση της εκµάθησης της γλώσσας και παρέχει χρήσιµο υλικό για την ενασχόληση µε θέµατα Γεωγραφίας, Ιστορίας και Πολιτισµού της Γερµανίας. Το Einblicke προσφέρει πλούσιο πολυµεσικό υλικό για την εξάσκηση στο γραπτό και προφορικό λόγο προσελκύοντας ευχάριστα τον µαθητή να εξερευνήσει το λογισµικό µε την καθοδήγηση του καθηγητή. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 79

83 Ι ΑΚΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ - ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΕΣ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΒΑΘΜΙ Α ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Ι ΑΚΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ Β' Γυµνασίου Η καθηµερινή ζωή της οικογένειας στη Γερµανία Γνωριµία µε την καθηµερινή ζωή της οικογένειας στη Γερµανία Β' και Γ' Γυµνασίου H οικογένεια Koslowski Γνωριµία µε µια γερµανική οικογένεια: ήθη,έθιµα,σχέσεις µεταξύ των µελών της. Σύγκριση της συµπεριφοράς και της νοοτροπίας των Γερµανών µε αυτή των Ελλήνων. Β' Λυκείου Σχέσεις στην οικογένεια ο ρόλος του άντρα και της γυναίκας. Β' Γυµνασίου Σχέσεις στην οικογένεια παιδιά και γονείς Οι ρόλοι του άντρα και της γυναίκας στον παραδοσιακό γάµο Προφορικός λόγος σε καταστάσεις διαφωνίας, εµπλουτισµός λεξιλογίου Β' Λυκείου Τρόποι συµβίωσης στη Γερµανία Τρόποι συµβίωσης: γάµος συγκατοίκηση µονογονεϊκή οικογένεια, πλεονεκτήµατα και µειονεκτήµατα. Εξοικείωση µε τη µελέτη διαγραµµάτων, στατιστικών πινάκων Β' Λυκείου Νέοι σχέσεις και εµπειρίες Γνωριµία µε µια κοπέλα από τη Γερµανία, στο σπίτι της και στις διακοπές της. Αναζήτηση των οµοιοτήτων και των διαφορών σε σύγκριση µε µία συνοµήλική της στην Ελλάδα Γ' Γυµνασίου Η κατοικία στη Γερµανία Περιγραφή των θέσεων διαφόρων αντικειµένων και της µετακίνησής τους. Εµπλουτισµός λεξιλογίου: το σπίτι και οι χώροι του, είδη επίπλωσης, εξοπλισµός του σπιτιού, ηλεκτρικές συσκευές Β' Γυµνασίου Κατοικώντας στο Αµβούργο Περιγραφή της πόλης, τύποι κατοικιών και περιοχές κατοικίας, εσωτερική διαµόρφωση κατοικιών διαφόρων τύπων Β' Γυµνασίου Β' Λυκείου Α' Γυµνασίου Αναζητώντας κατοικία µέσω αγγελίας Ζωή και κατοικία στη Γερµανία πριν από 100 χρόνια ιαχείριση του ελεύθερου χρόνου στη Γερµανία Ανάγνωση και συγγραφή αγγελίας για ενοικίαση σπιτιού Τρόπος ζωής στη Γερµανία τα τελευταία 100 χρόνια/ Ιστορία της Γερµανίας: Β Παγκόσµιος πόλεµος υτική και Ανατολική Γερµανία το Τείχος/επανένωση κίνηµα φοιτητών. Τι προβλήµατα αντιµετώπιζε η οικογένεια κατά τη διάρκεια και µετά τον πόλεµο. Με τι ασχολούνται οι Γερµανοί στον ελεύθερο χρόνο τους: Landeskunde ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 80

84 Γ' Γυµνασίου Ελεύθερος χρόνος και διακοπές στη Γερµανία Β και Γ Γυµνασίου Ένα Σαββατοκύριακο µε την οικογένεια Πως περνούν οι Γερµανοί τον ελεύθερο χρόνο τους. Τουρισµός στη Γερµανία: το νησί Rügen. Περιγραφή δραστηριοτήτων ελεύθερου χρόνου και διακοπών Περιγραφή διαφόρων δραστηριοτήτων και προβληµάτων στην οικογένεια Α' Λυκείου Γνωρίζοντας το Μόναχο. Γνωριµία µε το Μόναχο.Η Γιορτή της Μπίρας (Das Oktoberfest), µια παραδοσιακή γιορτή του Μονάχου. Περιγραφή µε τη χρήση επιθέτων. Γ' Γυµνασίου Β' Λυκείου Γ' Γυµνασίου Κρατίδια, πόλεις, νησιά στη Γερµανία Σύνταξη αγγελίας για την εύρεση εργασίας Χρόνοι του παρελθόντος: Präteritum, Perfekt Γνωριµία µε τις πόλεις Leipzig, Duisburg, Hamburg, Hannover, München και το νησί Rügen ως αντιπροσωπευτικά µέρη της Γερµανίας. Ενίσχυση της διαθεµατικής έρευνας σε οµαδική συνεργασία. Ευρύτερη προσέγγιση και κατανόηση της γερµανικής γλώσσας και του τρόπο Ανάγνωση και συγγραφή αγγελίας για εύρεση εργασίας, σύνθεση λέξεων. Γραµµατική, αναγνωστική, ακουστική κατανόηση, προφορική και γραπτή έκφραση Β' Γυµνασίου Χρήση του επιθέτου Συγκριτικές προτάσεις Α' Γυµνασίου Σχηµατισµός ερωτήσεων σύνταξη της πρότασης Εξάσκηση και επανάληψη του ποιοτικού επιθέτου, η κλίση του στον ενικό (ονοµαστική, αιτιατική, δοτική). Σύγκριση µε συγκριτικό βαθµό του επιθέτου, συγκρίσεις µε «... als» και «so... wie». Οι ερωτηµατικές λέξεις, ο σχηµατισµός ερωτήσεων, γνωριµία µε τα διάφορα µέρη της πρότασης, κατανόηση του καθοριστικού ρόλο του ρήµατος σε µια πρόταση. Γ' Γυµνασίου Β' και Γ' Λυκείου Η ορθή γερµανική προφορά Εξάσκηση της Ορθογραφίας Βελτίωση της ακουστικής κατανόησης και της προφοράς της γερµανικής γλώσσας, µε παραδείγµατα δύσκολων φαινοµένων (ο επιτονισµός της πρότασης, κύριος και δευτερεύων τόνος της πρότασης, µακρύ και σύντοµο φωνήεν, το γράµµα «r», τα φωνήεντα «ö» και «o»). Ανάπτυξη της ικανότητας να γράφουµε ορθογραφηµένα µικρά γερµανικά κείµενα µη διδαγµένα. Συνδυασµός ακουστικής κατανόησης µε σωστή ορθογραφία. Α' Γυµνασίου Εµπλουτισµός λεξιλογίου Συγγενικές λέξεις ο σχηµατισµός τους. Α' και Β' Γυµνασίου Παιχνίδια µε τις λέξεις Γνωριµία µε τα γερµανικά µέσω παιχνιδιού. Εµπλουτισµός λεξιλογίου. ΣΥΝΟ ΕΥΤΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΑ Το cd του λογισµικού θα συνοδεύεται από: α) Βιβλίο Καθηγητή Γυµνασίου/ Λυκείου και β) Βιβλίο Μαθητή Γυµνασίου/ Λυκείου. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 81

85 ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 82

86 31. ENGLISH DISCOVERIES v 2.1 Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Όνοµα λογισµικού στη διεθνή αγορά (αγγλική έκδοση) και κατασκευάστρια εταιρία Γνωστικό Αντικείµενο: Επίπεδο / τάξεις: Φορέας που υλοποίησε τον εξελληνισµό και την προσαρµογή στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστηµα English Discoveries v2.1 της εταιρίας Edusoft Ltd Αγγλική Γλώσσα Γυµνάσιο και Λύκειο Εκδόσεις Πατάκη (Σ.ΠΑΤΑΚΗΣ Α.Ε.) Στοιχεία για το εξελληνισµένο λογισµικό και τη διάθεσή του Πνευµατικά Η πνευµατική ιδιοκτησία του εξελληνισµένου «English Discoveries» ανήκει ικαιώµατα: στον αρχικό δικαιούχο πνευµατικής ιδιοκτησίας Edusoft Ltd. ικαίωµα διανοµής του εξελληνισµένου λογισµικού στην ελληνική αγορά έχει η εταιρία Σ.ΠΑΤΑΚΗΣ Α.Ε. Το ΥπΕΠΘ έχει αποκτήσει δικτυακές άδειες χρήσης και αντίτυπα του εξελληνισµένου λογισµικού και του συνοδευτικού υλικού για 300 σχολικά εργαστήρια των 8-12 σταθµών εργασίας καθώς και 20 αντίτυπα της standalone έκδοσης (ατοµική άδεια χρήσης) Πιστοποίηση λογισµικού ιάθεση στα σχολικά εργαστήρια Τρέχουσα Έκδοση λογισµικού: ιαθέσιµη έκδοση για αξιολόγηση / επιµόρφωση ιάθεση λογισµικού στην αγορά: Ειδικές τιµές - Το εξελληνισµένο λογισµικό αξιολογήθηκε από το Π.Ι. και κρίθηκε ως κατάλληλο και ολοκληρωµένο ως προς τη συµβατότητά του µε τα προγράµµατα σπουδών και τα πρότυπα ποιότητας του Π.Ι. και εγκρίθηκε η εισαγωγή του λογισµικού στην εκπαιδευτική διαδικασία. Η ολοκληρωµένη δικτυακή ελληνική έκδοση του λογισµικού «English Discoveries» έχει ήδη σταλεί σε 287 σχολικά εργαστήρια της Οδύσσειας καθώς και στα 3 Πανεπιστηµιακά Κέντρα Επιµόρφωσης. Τελική έκδοση εξελληνισµένου λογισµικού. Μέρος από τα 20 αντίτυπα της standalone έκδοσης (ατοµική άδεια χρήσης) του εξελληνισµένου «English Discoveries v2.1» είναι στη διάθεση για την κάλυψη εκπαιδευτικών αναγκών πχ. σε επιµορφωτές ξένων γλωσσών. Από τον Απρίλιο του 2001 διατίθεται στην ελληνική αγορά η ολοκληρωµένη τελική έκδοση του εξελληνισµένου λογισµικού από την εταιρία Σ. ΠΑΤΑΚΗΣ. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Η πολυµεσική µέθοδος διδασκαλίας των Αγγλικών "English Discoveries" αποτελείται από 12 CD ROM, που το καθένα αντιστοιχεί σε ένα από τα παρακάτω 4 επίπεδα: Let s Start, Basic (3 CD-ROM), Intermediate (3 CD-ROM), Advanced (4 CD-ROM). Η σειρά English Discoveries αναπτύσσει όλες τις δεξιότητες της γλώσσας (ανάγνωση, γραφή, οµιλία, κατανόηση προφορικού λόγου), χρησιµοποιώντας αυθεντικά αγγλικά µε παραδείγµατα από την καθηµερινή ζωή. Η ύλη είναι ειδικά σχεδιασµένη, ώστε να καλύπτει όλα τα γραµµατικά φαινόµενα, να προωθεί τη σωστή χρήση της γλώσσας και να ενθαρρύνει τη χρήση πλούσιου λεξιλογίου (µε περισσότερες από λέξεις). ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 83

87 Το English Discoveries v2.1 χρησιµοποιεί τεχνολογία αναγνώρισης φωνής, που επιτρέπει στους µαθητές να αξιολογούν την προφορά τους, δίνοντάς τους µία συγκεκριµένη µέτρηση. Το Teachers Management System επιτρέπει στον διδάσκοντα να διαχειρίζεται µε ευελιξία τις τάξεις στις οποίες χρησιµοποιεί το πρόγραµµα, να δηµιουργεί δικά του µαθήµατα από την αρχή ή βασισµένα στα προτεινόµενα από το πρόγραµµα µαθήµατα και να παρακολουθεί την πρόοδο των µαθητών και τον χρόνο τον οποίο αφιερώνουν σε κάθε ενότητα. Παιδαγωγική προσέγγιση Στη σειρά English Discoveries χρησιµοποιούνται διαφορετικές εκπαιδευτικές προσεγγίσεις, ώστε να ανταποκρίνεται σε διαφορετικούς τρόπους µάθησης. Οι εκπαιδευτικοί και οι µαθητές έχουν να διαλέξουν ανάµεσα σε τρεις τρόπους χρήσης του προγράµµατος. 1. Ανοιχτή προσέγγιση - Οι µαθητές διαλέγουν τη δεξιότητα που θέλουν να αναπτύξουν και τον τρόπο προσέγγισης (µέσα από διαφορετικές δραστηριότητες), χαράσσοντας τη δική τους διαδροµή στη µάθηση. 2. οµηµένη προσέγγιση - Προκαθορισµένα µαθήµατα, σχεδιασµένα ώστε να µεγιστοποιούν τα αποτελέσµατα της διδασκαλίας. Οι µαθητές ακολουθούν µία προκαθορισµένη διαδροµή µέσα στο πρόγραµµα. Τα προκαθορισµένα µαθήµατα είναι είτε σχεδιασµένα από τον καθηγητή και προσαρµοσµένα στις ανάγκες της τάξης του ή συγκεκριµένων µαθητών, είτε έτοιµα από το πρόγραµµα. 3. Προσωπική αξιολόγηση µαθητών από το πρόγραµµα. Με όποιο τρόπο και αν δουλεύει ο µαθητής, το σύστηµα εντοπίζει τις αδυναµίες του και του προτείνει, εφόσον υπάρχει ανάγκη, µία σειρά µαθηµάτων σχεδιασµένο ειδικά για το κάθε παιδί. 4. Επίλυση προβληµάτων - Οι µαθητές αναπτύσσουν την ικανότητά τους στην επίλυση προβληµάτων και στην αναζήτηση πληροφοριών (βιβλιογραφική αναζήτηση κτλ.) µέσα από ένα επιµορφωτικό παιχνίδι περιπέτεια το οποίο ταυτόχρονα τους βοηθάει να προσεγγίσουν τον πολιτισµό και την κουλτούρα πολλών ξένων χωρών (αγγλόφωνων ή µη). Πρόκειται κυρίως για µια µέθοδο επικοινωνιακή, που πλησιάζει στη βιωµατική εκπαίδευση. Η µέθοδος ενθαρρύνει την επικοινωνία µαθητών από 27 διαφορετικές χώρες όλου του κόσµου µέσω του προγράµµατος Web Pal Connection. ιδακτικοί στόχοι Η σειρά English Discoveries καλύπτει το γνωστικό περιεχόµενο του µαθήµατος των Αγγλικών τόσο της πρωτοβάθµιας όσο και της δευτεροβάθµιας εκπαίδευσης. Το επίπεδο Let s Start αντιστοιχεί σε εντελώς αρχάριους. Τα επίπεδα Basic, Intermediate και Advanced είναι κατάλληλα για Γυµνάσιο και το Λύκειο. Οι ενότητες Speaking και Listening, µε τη βοήθεια του λεξικού και του συστήµατος αναγνώρισης φωνής, καλλιεργούν σε µεγάλο βαθµό την επικοινωνιακή ικανότητα των µαθητών. Επιπλέον, το English Web Connection είναι ένα site αλλά κυρίως ένα περιβάλλον που δίνει στα παιδιά την ευκαιρία να δοκιµάσουν τις γνώσεις και τις ικανότητές τους επικοινωνώντας τόσο µε φυσικούς οµιλητές της αγγλικής γλώσσας όσο και µε µαθητές από άλλες χώρες. Επιπλέον δίνει την ευκαιρία στον καθηγητή να καλύψει όλους τους στόχους του ενιαίου πλαισίου σπουδών περί παιδείας και αγωγής. Με το "Adventure", ένα παιχνίδι στο οποίο ο µαθητής καλείται να λύσει ένα αίνιγµα, αξιολογώντας την αξιοπιστία «προσώπων» τα οποία «ανακρίνει», αναζητώντας πληροφορίες σε διάφορα βιβλία που είναι διαθέσιµα στο σύστηµα και στο Internet, προσφέρει µοναδικές ευκαιρίες για την ανάπτυξη της κριτικής σκέψης της δηµιουργικής δραστηριότητας και εφευρετικότητας. Μέσα από τα ποικίλα παραδείγµατα διαλόγων που περιέχονται στο English Discoveries παρέχεται η δυνατότητα στους µαθητές να ασκηθούν στις δεξιότητες αντίληψης, κατανόησης, παραγωγής και συνδιαλλαγής στην αγγλική γλώσσα. Είναι επίσης σηµαντική η δυνατότητα που δίνει το English Discoveries να παρακολουθεί ο µαθητής την πρόοδό του πριν και µετά την ενασχόλησή του µε κάθε ενότητα καθώς και να γνωρίζει ανά πάσα στιγµή το ποσοστό της ύλης που έχει καλύψει. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 84

88 Περιεχόµενα του Προγράµµατος VOCABULARY Το English Discoveries περιέχει 10 ενότητες, οι οποίες προσφέρουν συνολικά ένα λεξιλόγιο 3500 λέξεων. ραστηριότητες σε κάθε µία ενότητα: Practice (µε περίπου 800 ασκήσεις) Test (µε περίπου 250 ασκήσεις ) Game LANGUAGE Σε κάθε µία από τις 10 ενότητες παρουσιάζονται ορισµένα (Γραµµατική) κεφάλαια της γραµµατικής. ραστηριότητες σε κάθε µία ενότητα: Practice (µε ασκήσεις πολλαπλής επιλογής, συµπλήρωσης κενού και ασκήσεις δόµησης ολόκληρης πρότασης) Test (µε ασκήσεις πολλαπλής επιλογής, συµπλήρωσης κενού και ασκήσεις δόµησης ολόκληρης πρότασης) Game (παραλλαγή τρίλιζας µε ασκήσεις γραµµατικής) READING Παρουσιάζονται για ανάγνωση τα ακόλουθα είδη κειµένων ανά επίπεδο: BASIC: Postcards, Advertisements, Stories, Articles INTERMEDIATE: Directions, Instructions & Announcements, Stories, Articles. ADVANCED: Letters, Stories, Articles WRITING Τα είδη των κειµένων στον τοµέα Writing ανά επίπεδο είναι τα ακόλουθα: BASIC: Personal Letter, Form (Form-Filling), Personal Check INTERMEDIATE: Business Letter, Office Memo, Report ADVANCED: Letter of Application, Letter of Inquiry, Letter of Complaint, Letter of Apology, Personal Letter Υπάρχουν 2 τύποι εξάσκησης στη δραστηριότητα Practice: συµπλήρωση κενών στο επίπεδο Basic και συγγραφή κειµένου στα επίπεδα Intermediate και Advanced LISTENING Οι δεξιότητες κατανόησης προφορικού λόγου στην ανάπτυξη των οποίων αποσκοπεί ο τοµέας Listening περιλαµβάνουν: εστίαση της προσοχής στην κεντρική ιδέα, στις δευτερεύουσες ιδέες του κειµένου καθώς και σε συγκεκριµένες πολιτισµικές πληροφορίες, εξαγωγή συµπερασµάτων µε βάση φωνολογικά στοιχεία ή τα συµφραζόµενα, εστίαση της προσοχής στο ύφος, τη διάθεση και τους στόχους των εκφωνητών καθώς και αναγνώριση της λειτουργίας του κειµένου. SPEAKING Παρουσιάζονται διάλογοι που εµφανίζονται πολύ συχνά στην αγγλική γλώσσα, και µάλιστα σε ρεαλιστικό περιβάλλον και πραγµατικές καταστάσεις, όπως ο δρόµος, το σπίτι, το εµπορικό κέντρο, η δουλειά. Σε κάθε ενότητα παρουσιάζονται δώδεκα µε δεκαέξι ζευγάρια σε τέσσερις διαφορετικές σκηνές. Στις δραστηριότητες Explore και Practice του Speaking, οι επιλογές «Hear», «Record» και «Play» βοηθούν τους µαθητές να αναπτύξουν την κριτική αντίληψη της ίδιας τους της προφοράς και της ικανότητάς τους να παράγουν ένα προφορικό κείµενο. ENGLISH WEB CONNECTION Το English Discoveries περιλαµβάνει αποκλειστική πρόσβαση στην ιστοσελίδα του English Discoveries (English Web Connection). Το χαρακτηριστικό αυτό επιτρέπει στο µαθητή να αναπτύξει τις δεξιότητές του στην αγγλική γλώσσα µέσα από µια ποικιλία δραστηριοτήτων και παιχνιδιών που θα αποτελέσουν πρόκληση γι αυτόν και θα του κινήσουν το ενδιαφέρον. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 85

89 Συνοδευτικά Εγχειρίδια: Περισσότερα στοιχεία Το λογισµικό συνοδεύεται από τα εξής βιβλία: 1. English Discoveries Εγχειρίδιο Χρήσης Lets Start 2. English Discoveries Εγχειρίδιο Χρήσης Basic Intermediate Advanced 3. English Discoveries Εγχειρίδιο Χρήσης The Executive 4. English Discoveries Οδηγός για το άσκαλο Στη διεύθυνση της κατασκευάστριας εταιρείας στο Internet: ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 86

90 32. ΕΡΜΗΣ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Πλήρης τίτλος Εκπαιδευτικό λογισµικό πολυµέσων µε ψηφίδες για τη συνδυασµένη µελέτη οικονοµικών και κοινωνικών δραστηριοτήτων µε έµφαση στο εµπόριο των λαών Website προϊόντος Κατασκευαστής ΕΚ ΟΤΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΛΙΒΑΝΗ ΑΒΕ Στάδιο Ανάπτυξης Προ - Τελική πιλοτική έκδοση λογισµικού ικαιώµατα Το ΥπΕΠΘ έχει εξασφαλίσει τα δικαιώµατα χρήσης του λογισµικού σε όλα τα σχολεία. Τα δικαιώµατα πνευµατικής ιδιοκτησίας ανήκουν στο ΥπΕΠΘ. Έγκριση Π.Ι. - ιάθεση Το cd του λογισµικού έχει διανεµηθεί σε µεµονωµένα σχολεία της Οδύσσειας και σε ορισµένους επιµορφωτές. Η αναπαραγωγή και διάθεση του λογισµικού επιτρέπεται µόνο από τους δικαιούχους (φορείς του ΥπΕΠΘ, Ανάδοχος). ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ιερευνητικό λογισµικό για τη συνδυασµένη µελέτη οικονοµικών και κοινωνικών δραστηριοτήτων των ανθρώπων. ίνει έµφαση στην οργάνωση και διοίκηση των επιχειρήσεων, την αξιοποίηση και κατανοµή ενεργειακού δυναµικού στον Ελλαδικό χώρο, καθώς τη σχέση προσφοράς και ζήτησης κατά τις εµπορικές συναλλαγές. ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Το λογισµικό ΕΡΜΗΣ είναι ένα εκπαιδευτικό λογισµικό µε διαθεµατικό χαρακτήρα, το οποίο στηρίζεται στην ιδέα της «λειτουργικής συνύπαρξης» και «αξιοποίησης» µε τα άλλα διδακτικά µέσα του σχολείου. Το λογισµικό, µε βάση την ανάπτυξη εµπορικής δραστηριότητας επιδιώκει: Να µεταφέρει στην πράξη οικονοµικούς όρους και θεωρίες που διδάσκονται στο σχολείο. Να δώσει στους καθηγητές ένα εργαλείο µε το οποίο θα µπορούν να διερευνήσουν µαζί µε τους µαθητές πολλαπλές λύσεις για το ίδιο πρόβληµα. Να αναδείξει την πολυπλοκότητα του οικονοµικού φαινοµένου Να ευαισθητοποιήσει τους µαθητές απέναντι στα προβλήµατα που συνεπάγεται η αλόγιστη συµπεριφορά. Το λογισµικό ΕΡΜΗΣ απευθύνεται κυρίως στους καθηγητές των οικονοµικών µαθηµάτων στο λύκειο αλλά και των καθηγητών που διδάσκουν Τεχνολογία και Περιβαλλοντική Εκπαίδευση. Επίσης, µπορεί να χρησιµοποιηθεί για την διδασκαλία της Γεωγραφίας στο γυµνάσιο. Η χρήση του λογισµικού στηρίζεται σε τρεις διαφορετικές διδακτικές ενότητες οι οποίες αποτελούν τη βάση για την ανάπτυξη των εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων. Με το λογισµικό οι µαθητές έχουν την δυνατότητα να πλοηγηθούν σε ένα υπολογιστικό περιβάλλον στο οποίο καλούνται να πραγµατοποιήσουν µία σειρά από επιλογές και να εκτελέσουν συγκεκριµένες δραστηριότητες προκειµένου να συµπληρώσουν και να εµπεδώσουν τις γνώσεις τους. Έχουν την δυνατότητα να ορίσουν τις δικές τους παραµέτρους, να παρατηρήσουν πως επηρεάζονται τα αποτελέσµατα και να συλλέξουν και να επεξεργαστούν στοιχεία. Οι ενότητες που προσφέρονται είναι: ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 87

91 «Η επιχείρησή µου»: σε αυτήν οι µαθητές ασχολούνται µε το δηµιουργία µιας βιώσιµης επιχείρησης και µέσα από την επεξεργασία δεδοµένων γνωρίζουν όλα τα στοιχεία µιας παραγωγικής διαδικασίας και την οργάνωση µιας επιχείρησης. «Η αγορά στην πόλη µου»: οι µαθητές εξετάζουν την λειτουργία της αγοράς για κάποιο υποθετικό προϊόν και µερικούς βασικούς παράγοντες που την επηρεάζουν. «Η ενέργεια στην καθηµερινή ζωή»: οι µαθητές διερευνούν τις πηγές ενέργειας, τους τύπους κατανάλωσης ενέργειας, τα οφέλη και τις επιπτώσεις από τη χρήση διαφόρων ενεργειακών πόρων. Τα αναµενόµενα αποτελέσµατα από τη χρήση του λογισµικού είναι: Αναβάθµιση της µαθησιακής διαδικασίας µέσα από ολοκληρωµένη διαθεµατική προσέγγιση. Εµπλουτισµός και υποστήριξη των αλληλοσυµπληρούµενων µαθηµάτων της Οικονοµίας όπως η Γεωγραφία, η Οικιακή Οικονοµία, Πληροφορική, Περιβαλλοντική Εκπαίδευση, Αγωγή Καταναλωτή, Τεχνολογία κ.α. Πρόκληση συµµετοχής των µαθητών στην µαθησιακή διαδικασία µε όρους συνεργασίας, οµαδικότητας και δηµιουργικότητας. ΜΑΘΗΜΑΤΑ Στο λογισµικό περιλαµβάνονται δραστηριότητες για: Αρχές Οικονοµίας Α Λυκείου: η παραγωγή, η σύγχρονη επιχείρηση, µορφές επιχειρήσεων, παραγωγική διαδικασία, οι κίνδυνοι και οι υποχρεώσεις της επιχείρησης, το κίνητρο της παραγωγής, η οργάνωση της σύγχρονης επιχείρησης, η εργασία στην σύγχρονη επιχείρηση, έσοδα κόστος κέρδος. Αρχές Οικονοµίας Α Λυκείου: η ζήτηση των αγαθών, συµπεριφορά του καταναλωτή, νόµοι ζήτησης καµπύλη ζήτησης, αγοραία καµπύλη ζήτησης, προσδιοριστικοί παράγοντες ζήτησης, ελαστικότητα ζήτησης ως προς την τιµή, συνολική δαπάνη καταναλωτών, ελαστική και ανελαστική ζήτηση. Αρχές Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων Β Λυκείου: ανθρωπογενείς επιδράσεις στο περιβάλλον, οικολογία και άνθρωπος. ιαχείριση Φυσικών Πόρων Β Λυκείου: διαχείριση φυσικών πόρων, µορφές ενέργειας. Γεωγραφία Α Γυµνασίου: φυσικός πόρος, ενέργεια και άνθρωπος, η κατανάλωση ενέργειας στην Ελλάδα. Πληροφορική Λυκείου: γενική επισκόπηση εφαρµογών πληροφορικής, το λογισµικό των εφαρµογών, συνθετικές εργασίες µε λογισµικό, πληροφορική και σύγχρονος κόσµος. Πληροφορική Β Γυµνασίου: τεχνολογία υπολογιστών, αποθήκευση πληροφοριών στον Η/Υ, πολυµέσα, εργαλεία τεχνικές, συνθετικές εργασίες µε λογισµικό, ο υπολογιστής στη ζωή µας. Οικιακή Οικονοµία Β Γυµνασίου: οικονοµικοί πόροι και οικονοµία, οι οικονοµικές µονάδες και ο ρόλος τους, ζήτηση προσφορά, προσδιορισµός της τιµής σε µια αγορά, συµπεριφορά του καταναλωτή και οικονοµική πραγµατικότητα, παράγοντες που επηρεάζουν την συµπεριφορά του καταναλωτή, φυσικοί πόροι και ενεργειακή κατάσταση, ενέργεια και ενεργειακή κατάσταση, ήπιες µορφές ενέργειας και προστασία του περιβάλλοντος, οικολογική κρίση. Τεχνολογία Α Λυκείου: επιλογή θέµατος για πραγµατοποίηση έρευνας ή συγγραφής εργασίας. ΣΥΝΟ ΕΥΤΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΑ Στο λογισµικό, εκτός από το CD, περιλαµβάνονται και τα παρακάτω εγχειρίδια: α) Βιβλίο Καθηγητή, β) Βιβλίο Μαθητή. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 88

92 33. ΕΦΤΕΚΠΕΜ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Πλήρης τίτλος ΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΦΥΣΙΚΗΣ ΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΩΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΚΑΙ ΜΑΘΗΣΗΣ Website προϊόντος Κατασκευαστής ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΗΛΕΚΤΡΟΤΕΧΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΥΛΙΚΩΝ Στάδιο Ανάπτυξης ικαιώµατα Έγκριση Π.Ι. ιάθεση Τελική πιλοτική έκδοση (σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε µε στόχο να αποτελέσει την αφετηρία για ένα µελλοντικό ολοκληρωµένο προϊόν) Το ΥπΕΠΘ έχει εξασφαλίσει τα δικαιώµατα χρήσης του λογισµικού σε όλα τα σχολεία της "Οδύσσειας". Το λογισµικό έχει λάβει την έγκριση του Π.Ι. για δοκιµαστική χρήση στα σχολεία. Οι καθηγητές που θα το χρησιµοποιήσουν θα πρέπει να έχουν υπόψη τους ορισµένα προβλήµατα/ σφάλµατα που εντοπίσθηκαν στο περιεχόµενο του λογισµικού κατά την αξιολόγησή του από το Π.Ι. Σχετικός διευκρινιστικός κατάλογος συνοδεύει το λογισµικό. Το cd του λογισµικού έχει διανεµηθεί σε µεµονωµένα σχολεία της Ο ΥΣΣΕΙΑΣ και σε ορισµένους επιµορφωτές. Η αναπαραγωγή του λογισµικού επιτρέπεται µόνο από τους δικαιούχους (φορείς του ΥπΕΠΘ, κατασκευαστής). ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Λογισµικό παρουσίασης που περιέχει πειράµατα, προσοµοιώσεις, και υλικό πολυµέσων και παρέχει πρόσβαση στο Internet. Το αντικείµενο του λογισµικού είναι τα Κύµατα (Μηχανικά, Ηχητικά, Ηλεκτροµαγνητικά). ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Το λογισµικό αποτελείται από ένα σύνολο εργαλείων και υλικών πολυµέσων, τα οποία φιλοξενούνται σε ένα ιδεατό χώρο εργαστηρίου Φυσικών Επιστηµών. Το αντικείµενο του λογισµικού είναι τα Κύµατα µε τις εξής τρεις υποενότητες: Μηχανικά Κύµατα, Ηχητικά κύµατα, Ηλεκτροµαγνητικά κύµατα. Κατά την εκτέλεση του λογισµικού ερευνητικές οµάδες µαθητών, αποτελούµενες από τρία έως τέσσερα µέλη, επιλέγουν και δουλεύουν σε κάθε µία (ή και σε όλες) από τις τρεις θεµατικές ενότητες του λογισµικού, ανάλογα µε τις δυνατότητές τους. Κατά τη διάρκεια αυτού του χρόνου, οι µαθητές υποβάλλονται στην επιστηµονική διαδικασία (προϋπάρχουσα έρευνα, συλλογή δεδοµένων, εξαγωγή και ερµηνεία αποτελεσµάτων, δηµοσιοποίηση των συµπερασµάτων τους), η οποία κινητοποιεί τους µαθητές να πάρουν µέρος ενεργητικά στη µάθηση. Η διαδικασία αυτή λαµβάνει χώρα στις αντίστοιχες οθόνες του λογισµικού, δηλαδή στις οθόνες: "Εργαστηρίου Φυσικής", "Βιβλιοθήκης", " ιαλέξεων", "Εντευκτηρίου". Το τελικό αποτέλεσµα όλης αυτής της εργασίας είναι η παρουσίασή της από τους µαθητές στην τάξη τους. Το λογισµικό περιέχει πειράµατα, προσοµοιώσεις, κείµενα, εικόνες, ήχο, video, ερωτήσεις, τεστ, πρόσβαση στο Internet, στις αντίστοιχες οθόνες, που παρέχουν στο µαθητή την ευκαιρία χρήσης της σύγχρονης τεχνολογίας. Επίσης, δίνει τη δυνατότητα αλλαγής κειµένων και ερωτήσεων από τον καθηγητή της τάξης, ώστε το υλικό να προσαρµόζεται στο εκάστοτε επίπεδο της τάξης που διδάσκεται. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 89

93 Οι παιδαγωγικοί στόχοι του λογισµικού είναι: Ανάπτυξη λογικής διανόησης και κριτικού πνεύµατος. Ανάπτυξη παρατηρητικότητας. Ανάπτυξη πειραµατικής δεξιότητας. Ανάπτυξη φαντασίας. Ανάπτυξη πνεύµατος συνεργασίας-επικοινωνία. Εκτίµηση προτύπων και σχέσεων. Ανάπτυξη των αποτελεσµάτων της εργασίας των µαθητών και κοινωνικός έλεγχος. Πρόκληση του ενδιαφέροντος των µαθητών για την επιστηµονική έρευνα. Πρόκληση του ενδιαφέροντος των µαθητών για τη Φυσική, µέσω εφαρµογών της στην καθηµερινή ζωή. ΜΑΘΗΜΑΤΑ Στο λογισµικό περιλαµβάνονται δραστηριότητες για: Φυσική Γ Γυµνασίου: Γενικά περί κυµάτων, Ηχητικά κύµατα, Πείραµα µέτρησης ταχύτητας ήχου, Ηλεκτροµαγνητικά κύµατα ΣΥΝΟ ΕΥΤΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΑ Στο λογισµικό, εκτός από το CD, περιλαµβάνονται και τα παρακάτω εγχειρίδια: α) Οδηγίες Εγκατάστασης, β) Συνοδευτικό υλικό για τον καθηγητή, γ) Συνοδευτικό υλικό για τον µαθητή ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 90

94 34. ΖΙΖΑΝΙΑ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Όνοµα λογισµικού Οίκος (κατασκευάστρια εταιρία) Γνωστικό Αντικείµενο: Επίπεδο / τάξεις: Φορέας που υλοποίησε την προσαρµογή στο Ελληνικό εκπαιδευτικό σύστηµα: Ζιζάνια της Μεσογείου, της εταιρείας Natura Media Γεωπονία ΤΕΕ / Τοµέα Γεωπονία, Τροφίµων και Περιβάλλοντος Exodus A.E. µε υπεργολάβο τις Εκδόσεις Καστανιώτη Inter@ctive Στοιχεία για το λογισµικό και τη διάθεσή του Πνευµατικά Έχουν εξασφαλιστεί οι απαραίτητες άδειες χρήσης για τα σχολεία (ΤΕΕ) του ικαιώµατα: Λαέρτη. Πιστοποίηση λογισµικού ιάθεση στα σχολικά εργαστήρια ιάθεση λογισµικού στην αγορά: Το λογισµικό εγκρίθηκε από το Π.Ι. και κρίθηκε ως κατάλληλο για να χρησιµοποιηθεί στα σχολεία ως βοηθητικό υλικό. (Πράξη ΤΕΕ 20/2000 της 12/7/00) Το λογισµικό έχει αποσταλεί στα 6 σχολεία (ΤΕΕ) του Λαέρτη που λειτουργούν το συγκεκριµένο τοµέα. Στην ελληνική αγορά διατίθεται από την εταιρεία Natura Media ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Η εγκυκλοπαίδεια ζιζανίων «Weeds of Μediterranean» περιλαµβάνει µια σειρά από εργαλεία χρήσιµα στην αναγνώριση και καταπολέµηση ζιζανίων. Κάθε είδος ζιζανίου περιγράφεται από µια «καρτέλα» µε µορφολογικά χαρακτηριστικά, οικολογικές απαιτήσεις και 1 έως 6 φωτογραφίες. Στην καρτέλα περιέχονται το Επιστηµονικό όνοµα, το Ελληνικό µε τις τοπωνυµίες, το Αγγλικό µε τις τοπωνυµίες και ο Bayercode. Υπάρχει δυνατότητα κράτησης σηµειώσεων για κάθε ζιζάνιο καθώς και εκτύπωσης των σηµειώσεων. Επίσης υπάρχει µηχανισµός αναζήτησης (προσδιορισµού) ζιζανίων από µορφολογικά χαρακτηριστικά (περίπου 220) συνδυασµένη µε οποιοδήποτε όνοµα, ώστε η αναγνώριση των ζιζανίων να γίνεται απλή και εύκολη. Το λογισµικό περιλαµβάνει 200 είδη ζιζανίων µε περισσότερες από 850 έγχρωµες φωτογραφίες µεγέθους 800x600 pixels. Περιγράφεται η χηµική καταπολέµηση των ζιζανίων, στις 25 κυριότερες καλλιέργειες, µε πάνω από 3000 συνταγές. Κάθε συνταγή περιλαµβάνει τη δραστική ουσία, το εµπορικό σκεύασµα, τη δόση εφαρµογής, την αποτελεσµατικότητα της και το στάδιο εφαρµογής της. Περιλαµβάνεται ο τρόπος δράσης όλων των δραστικών ουσιών (160). Για κάθε δραστική ουσία περιγράφεται ο µηχανισµός δράσης, ο τρόπος εισόδου και µετακίνησης αυτής µέσα στο φυτό, τα συµπτώµατα τοξικότητας καθώς και ο χηµικός της τύπος. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 91

95 Επιπλέον, δίνεται η δυνατότητα εκτύπωσης λίστας ζιζανίων µε κοινά µορφολογικά χαρακτηριστικά ή εξαγωγής της σε αρχεία τύπου txt και html. Υπάρχει ενσωµατωµένο ηµερολόγιο µε δυνατότητα κράτησης σηµειώσεων για κάθε ηµέρα καθώς και εκτύπωσης αυτού. Περιλαµβάνεται γλωσσάριο µε επεξηγήσεις 100 περίπου όρων που χρησιµοποιούνται στην εφαρµογή. ΣΥΝΟ ΕΥΤΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΑ Εκτός από το cd µε το λογισµικό, αναπτύχθηκαν και τα παρακάτω εγχειρίδια: α) Οδηγίες εγκατάστασης χρήσης, β) Οδηγίες αξιοποίησης για τον εκπαιδευτικό, και γ) Τετράδιο Μαθητή. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 92

96 35. Η ΕΛΛΑ Α ΚΑΙ Ο ΚΟΣΜΟΣ ΑΠΟ ΤΟ 19 ο ΣΤΟΝ 20 ο ΑΙΩΝΑ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Πλήρης τίτλος Η Ελλάδα και ο Κόσµος από το 19 ο στον 20 ο αιώνα Προέλευση ΕΛΠΗΝΩΡ Website έργου Ανάδοχος Εκδόσεις Πατάκη Α.Ε. Στάδιο Ανάπτυξης Τελική πιλοτική έκδοση (σχεδιάστηκε και κατασκευάζεται µε στόχο να αποτελέσει την αφετηρία για ένα µελλοντικό ολοκληρωµένο προϊόν) ικαιώµατα Το ΥπΕΠΘ έχει αποκτήσει δικαίωµα χρήσης σε όλα τα ελληνικά σχολεία. ιάθεση Το λογισµικό έχει διανεµηθεί σε 15 Ενιαία Λύκεια και ορισµένους επιµορφωτές. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ιερευνητικό εκπαιδευτικό λογισµικό που µελετά ιστορικά φαινόµενα και γεγονότα της Νεότερης Ευρωπαϊκής και Ελληνικής ιστορίας. Μέσα από κατάλληλα διαµορφωµένες δραστηριότητες, ο µαθητής ταξιδεύει στο χώρο και στο χρόνο ανακαλύπτοντας πληροφορίες για ιστορικά γεγονότα και συνθέτει µια κριτική άποψη για αυτά µέσα από τη συγκριτική µελέτη των διαθέσιµων πηγών. ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Το λογισµικό Η ΕΛΛΑ Α ΚΑΙ Ο ΚΟΣΜΟΣ ΑΠΟ ΤΟ 19 ο ΣΤΟΝ 20 ο ΑΙΩΝΑ, βασισµένο στην πλατφόρµα του Αβακίου (E-Slate), είναι εφαρµογή διερευνητικού χαρακτήρα και µε δυνατότητες αξιοποίησης του Internet. Αποτελείται από δυο παράλληλα σενάρια. Το πρώτο σενάριο είναι αυτό της Ελληνικής Ιστορίας από τη σύσταση του νέου Ελληνικού κράτους έως την µεταπολίτευση. Το δεύτερο σενάριο είναι αυτό της Ευρωπαϊκής και Παγκόσµιας Ιστορίας από την περίοδο των µεγάλων αυτοκρατοριών στο τέλος του 19ου αι., έως τη λήξη του ψυχρού πολέµου και την κατάρρευση του ανατολικού µπλοκ. Το λογισµικό επιτρέπει στο χρήστη µε τη βοήθεια των βασικών εργαλείων του χάρτη και της χρονοµηχανής να εστιάσει καταρχήν χωρικά και χρονικά στο αντικείµενο της ιστορικής του µελέτης και να διερευνήσει τα γεγονότα µέσα από ένα πλήθος ιστορικών πηγών. Η προσέγγιση της ιστορικής εξέλιξης είναι καθολική, καθώς µε τη βοήθεια κατάλληλων ιστορικών χαρτών δίνονται παράλληλα µε τη γενική - πολιτική ιστορία, πληροφορίες και πηγές σχετικές µε τις οικονοµικές, κοινωνικές, δηµογραφικές, εθνογραφικές και άλλες µεταβολές σε διάφορα µέρη του πλανήτη. Επιπλέον οι µεταβολές αυτές προσεγγίζονται µέσα από το πρίσµα των ισορροπιών, των συσχετισµών και των συµµαχιών που διαµορφώθηκαν ανάµεσα σε κράτη στη διεθνή πολιτική σκηνή στις διάφορες ιστορικές περιόδους. Εφόσον η διδασκαλία της Ιστορίας εµπεδώνεται καλύτερα µέσα από τη συσχέτιση παραστάσεων διαφόρων µορφών, στο λογισµικό συµπεριλαµβάνονται κείµενα, ιστορικοί χάρτες, φωτογραφίες, ιστορικά έγγραφα, πίνακες ζωγραφικής, πρωτοσέλιδα εφηµερίδων και κινηµατογραφικά και ηχητικά ντοκουµέντα. Το υλικό είναι οργανωµένο σε µια βάση δεδοµένων που περιέχει πληροφορίες σχετικές µε τις διαθέσιµες πηγές. Ο χρήστης καλείται να αναζητήσει τις ιστορικές πηγές που θα τον οδηγήσουν στα ιστορικά γεγονότα χρησιµοποιώντας τα παρεχόµενα εργαλεία. Συγκεκριµένα ο χρήστης καλείται να: Επιλέξει από τη χρονοµηχανή την χρονική περίοδο που θέλει να µελετήσει Επιλέξει τη γεωγραφική περιοχή όπου θα αναζητήσει τις πηγές εστιάζοντας στην αντίστοιχη περιοχή του χάρτη ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 93

97 Επιλέξει τις κατηγορίες των γεγονότων που θέλει να µελετήσει Αναζητήσει στο χάρτη τις διαφόρων τύπων ιστορικές πηγές που θα τον οδηγήσουν στα γεγονότα. Καταγράψει τις πληροφορίες που ο ίδιος εισπράττει από τις πηγές, να διατυπώσει υποθέσεις και να τις συγκρίνει µε τις πληροφορίες που παρέχονται για την πηγή Συµβουλευτεί τις πληροφορίες που παρέχονται από τη Βάση εδοµένων για τη συγκεκριµένη πηγή Κάνει µεµονωµένες ή συνδυαστικές αναζητήσεις ως προς τα διάφορα πεδία πληροφοριών που του παρέχονται Προσθέσει στη βάση δεδοµένων προσωπικές του σηµειώσεις για παρεχόµενες πηγές και να εισάγει νέες. Το περιβάλλον µέσα στο οποίο αναπτύσσονται τα σενάρια καθορίζονται από δυο βασικές λειτουργίες, τον διαδραστικό χάρτη και τη χρονοµηχανή που επιτρέπουν στο χρήστη να πλοηγηθεί στο χώρο και το χρόνο. Στο περιβάλλον αυτό η ιστορία καταγράφεται µέσα από τις πηγές και ο χρήστης παίζοντας το ρόλο του ιστορικού που περιπλανάται στην Ελλάδα, την Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσµο για να συλλέξει τα στοιχεία εκείνα που θα τον βοηθήσουν να ανακαλύψει την ιστορία. Έτσι η εξέλιξη του σεναρίου δεν είναι προκαθορισµένη. Η έρευνα γίνεται κάθε φορά στο χώρο και το χρόνο που ο χρήστης επιθυµεί. Επιπρόσθετα, ο χρήστης, έχει τη δυνατότητα να οριοθετήσει ακόµα περισσότερο την έρευνα του και να εστιάσει την έρευνα και την µελέτη των πηγών στο αντικείµενο του ενδιαφέροντος του. Στο περιβάλλον αυτό η γνώση της ιστορίας προκύπτει µέσα από την παρατήρηση και µελέτη πηγών και την κριτική αντιµετώπιση των πληροφοριών που περιέχουν. ΜΑΘΗΜΑΤΑ Το λογισµικό καλύπτει ενότητες µαθηµάτων και των τριών τάξεων του Ενιαίου Λυκείου. Στην Α τάξη, το µάθηµα επιλογής «Ρίζες του Ευρωπαϊκού πολιτισµού». Στη Β τάξη το µάθηµα «Θέµατα Ιστορίας». Στη Γ τάξη, το µάθηµα γενικής παιδείας «Ιστορία του νεότερου και σύγχρονου κόσµου», καθώς και το µάθηµα κατεύθυνσης «Ιστορία θέµατα νεοελληνικής ιστορίας». ΣΥΝΟ ΕΥΤΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΑ Εκτός από το cd µε το λογισµικό, περιλαµβάνονται και τα παρακάτω εγχειρίδια: α) Οδηγίες χρήσης, β) Βιβλίο Καθηγητή, γ) Βιβλίο Μαθητή. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 94

98 36. Η ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ ΑΠΟ ΤΟΝ 19 ο ΣΤΟΝ 20 ο ΑΙΩΝΑ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Πλήρης τίτλος Η Ζωγραφική από τον 19 ο στον 20 ο αιώνα Προέλευση ΛΑΕΡΤΗΣ Website έργου Ανάδοχος Exodus Α.Ε. Στάδιο Ανάπτυξης Ολοκληρωµένη τελική έκδοση λογισµικού. ικαιώµατα Το ΥπΕΠΘ έχει αποκτήσει δικαίωµα χρήσης σε όλα τα ελληνικά σχολεία. ιάθεση Το cd του λογισµικού έχει διανεµηθεί σε 8 σχολεία (ΤΕΕ) του Λαέρτη. Η αναπαραγωγή και διάθεση του λογισµικού επιτρέπεται µόνο από τους δικαιούχους (φορείς του ΥπΕΠΘ). ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Το λογισµικό προσφέρει τη δυνατότητα διερευνητικής πλοήγησης σε ζωγράφους και έργα του 19ου και 20ου αιώνα στον Ελλαδικό και παγκόσµιο χώρο. Ο µαθητής θα γνωρίσει τη µοντέρνα καλλιτεχνική παραγωγή των ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών. ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Το λογισµικό σχεδιάστηκε για να βοηθήσει τη διδασκαλία του µαθήµατος της Ιστορίας της Τέχνης το οποίο διδάσκεται στην Α' και Β' τάξη του 1ου κύκλου του Τοµέα Εφαρµοσµένων Τεχνών σε όλες τις κατευθύνσεις. Η ανάπτυξη της ύλης γίνεται περισσότερο σε έκταση παρά σε βάθος καλύπτοντας έτσι όσο το δυνατόν περισσότερα καλλιτεχνικά ρεύµατα και καλλιτέχνες και δίνεται έµφαση στα πιο σηµαντικά έργα. Για την ανάπτυξη της εφαρµογής χρησιµοποιήθηκε η πλατφόρµα του Αβακίου (E-Slate). Στο λογισµικό χρησιµοποιούνται οι ψηφίδες "επεξεργαστής εγγραφών", "εξερευνητής πινάκων", "βάση δεδοµένων", "ερώτηση", "τηλεόραση", "ζωγραφική", ενώ δίνεται η δυνατότητα προβολής σελίδων html. Έχει γίνει προσπάθεια να παρουσιαστούν οι πιο σηµαντικές πηγές από το ιαδίκτυο, το οποίο είναι και η µεγαλύτερη πηγή υλικού για την Ιστορία της Τέχνης. Η εφαρµογή παρουσιάζει τη Ζωγραφική από τον 19ο στον 20ο αιώνα µέσα από δυο µικροκόσµους. Ο ένας αφορά τον ελληνικό χώρο και ο άλλος το σύγχρονο κόσµο. Στον ελληνικό µικρόκοσµο οι µαθητές γνωρίζουν τη µοντέρνα καλλιτεχνική παραγωγή των ελλήνων καλλιτεχνών, ενώ στο µικρόκοσµο του σύγχρονου κόσµου δίνονται αντιπροσωπευτικά δείγµατα από πολλές γεωγραφικές περιοχές και αρκετά καλλιτεχνικά ρεύµατα. Η παρουσίαση πλούσιου εποπτικού υλικού, η αλληλεπίδραση του µαθητή µε αυτό, καθώς και οι δυνατότητες σύγκρισης µεταξύ έργων και καλλιτεχνών καθιστούν το λογισµικό πρόσφορο για την πραγµατοποίηση δραστηριοτήτων διερευνητικού και διαθεµατικού χαρακτήρα. Η συνειδητοποίηση των καλλιτεχνικών ρευµάτων και της πορείας των καλλιτεχνών πρέπει να προκύψει µέσα από τη συγκριτική µελέτη στοιχείων που δίνονται στη βιβλιοθήκη. Το λογισµικό παρέχει επίσης δυνατότητα εστίασης, µεγέθυνσης, αποµόνωσης τµηµάτων ενός καλλιτεχνικού έργου και παραβολής µε άλλα έργα. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 95

99 ΜΑΘΗΜΑΤΑ Το λογισµικό αυτό συνοδεύει τη διδασκαλία του µαθήµατος "Ιστορία της Τέχνης" στον Τοµέα Καλλιτεχνικών Εφαρµογών των ΤΕΕ, αλλά και του µαθήµατος επιλογής "Ιστορίας της Τέχνης", που διδάσκεται στην Γ' τάξη του Ενιαίου Λυκείου. ΣΥΝΟ ΕΥΤΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΑ Εκτός από το cd µε το λογισµικό, αναπτύχθηκαν και τα παρακάτω εγχειρίδια: α) Οδηγίες εγκατάστασης - χρήσης, β) Οδηγίες αξιοποίησης για τον εκπαιδευτικό, και γ) Τετράδιο Μαθητή. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 96

100 37. ΗΡΟ ΟΤΟΣ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Πλήρης τίτλος Ι ΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΤΟΥ ΗΡΟ ΟΤΟΥ Website προϊόντος Κατασκευαστής ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ Στάδιο Ανάπτυξης Τελική πιλοτική έκδοση (Αναπτύσσεται και προβλέπεται να ολοκληρωθεί στη συνέχεια το ολοκληρωµένο προϊόν που βασίζεται στην πιλοτική έκδοση) ικαιώµατα Το ΥπΕΠΘ έχει εξασφαλίσει δικαίωµα χρήσης του λογισµικού σε όλα τα σχολεία της "Οδύσσειας". Έγκριση Π.Ι. Το λογισµικό έχει λάβει την έγκριση του Π.Ι. για δοκιµαστική χρήση στα σχολεία. ιάθεση Το cd του λογισµικού έχει διανεµηθεί σε τουλάχιστον 100 σχολεία της Ο ΥΣΣΕΙΑΣ και έχει αποσταλεί σε σηµαντικό αριθµό επιµορφωτών. Η αναπαραγωγή του λογισµικού επιτρέπεται µόνο από τους δικαιούχους (φορείς του ΥπΕΠΘ, κατασκευαστής). ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Λογισµικό Παρουσίασης και Εξάσκησης µε κειµενοκεντρική προσέγγιση για τη ιδασκαλία της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας, του Πολιτισµού και της Ιστορίας της Αρχαίας Ελλάδας µέσα από αποσπάσµατα του Ηροδότου. ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Οι στόχοι του εκπαιδευτικού λογισµικού ιδασκαλία της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσας, πολιτισµού και ιστορίας µε βάση τα κείµενα του Ηροδότου (συντοµογραφία ΗΡΟ ΟΤΟΣ) µπορούν να συνοψιστούν στους ακόλουθους: κατανόηση της ιστορικής συνέχειας της ελληνικής γλώσσας, µεγαλύτερη κινητοποίηση των µαθητών απέναντι στο µάθηµα των αρχαίων ελληνικών, εξάσκηση στην εκπόνηση γραπτών εργασιών και στην χρήση δικτύου, ανάπτυξη της διερευνητικής µάθησης, εξοικείωση των µαθητών µε νέους τρόπους οργάνωσης της γνώσης, εισαγωγή πολιτιστικής διάστασης στη διδασκαλία των αρχαίων ελληνικών, έµφαση στη διαθεµατική προσέγγιση της διδασκαλίας αρχαίων κειµένων και υποβοήθηση των καθηγητών στην διδασκαλία και την παρακολούθηση της επίδοσης και της προόδου των µαθητών. Με βάση τους παραπάνω στόχους, οι µαθητές ταξιδεύουν µέσα στον χώρο και τον χρόνο, πάνω σε έναν χάρτη που αποτυπώνει τα ταξίδια του Ηροδότου. Η προσέγγιση της διδασκαλίας είναι κειµενοκεντρική. Το αρχαίο κείµενο, πλήρως σχολιασµένο ως προς τα λεξιλογικά του στοιχεία, συνοδεύεται από µια απόδοση στα νέα ελληνικά. Για τον µαθητή υπάρχει η δυνατότητα σύγκρισης των δύο κειµένων µε εισαγωγή της τεχνικής των παραλλήλων στοιχισµένων κειµένων. Κάθε κείµενο συνοδεύεται από σύντοµες γραµµατικοσυντακτικές, λεξιλογικές και ετυµολογικές παρατηρήσεις, καθώς και από ασκήσεις που υπό µορφή παιχνιδιού υποβοηθούν την εµπέδωση της διδασκόµενης ύλης. Η πρωτοτυπία του λογισµικού εστιάζεται στην υλοποίηση ενός παραθύρου στον κόσµο του Ηροδότου, µέσα στο οποίο περιλαµβάνονται πολλά στοιχεία διαθεµατικής προσέγγισης. Εδώ ο µαθητής βρίσκει συγκεντρωµένο εικαστικό υλικό από της αρχαιότητα (από αρχαιολογικούς χώρους, αγγεία και άλλα ευρήµατα) που σχετίζονται θεµατικά µε το κείµενο που εξετάζει κάθε φορά. Υπάρχουν επίσης έργα της νεότερης ελληνικής λογοτεχνίας και ευρωπαϊκής ζωγραφικής που τονίζουν την επίδραση που άσκησε και ασκεί ακόµα και σήµερα ο Ηρόδοτος στον σύγχρονο ευρωπαϊκό πολιτισµό. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 97

101 Οι µαθητές έχουν τη δυνατότητα να εισάγουν δικό τους υλικό, µε τη µορφή συνθετικών εργασιών πάνω στα θέµατα που προτείνονται από το πρόγραµµα, αλλά και να επεκτείνουν το πρόγραµµα εισάγοντας τα δικά τους επεισόδια στο ταξίδι του Ηροδότου. Για τον σκοπό αυτό, χρησιµοποιούν βιβλιοθήκες-τράπεζες υλικού που παρέχει το λογισµικό ή ανατρέχουν στη βιβλιογραφία που επίσης τους προσφέρεται και κάνουν χρήση του τοπικού σχολικού δικτύου, αλλά και του διαδικτύου (Internet). Τα αποτελέσµατα των εργασιών τους µπορούν να διατεθούν στον δικό τους κόµβο στο διαδίκτυο. ΜΑΘΗΜΑΤΑ Στο λογισµικό περιλαµβάνονται δραστηριότητες για: Αρχαία Ελληνικά Α' Γυµνασίου: Επεισόδιο Κροίσου Σόλωνα, Ναυµαχία της Σαλαµίνας, Αιγυπτιακός Λόγος, Μετάφραση- Γραµµατική - Συντακτικό Ιστορία Α Γυµνασίου: Σόλωνας- Κράτη της Ανατολής στην Αρχαία Εποχή, Ναυµαχία της Σαλαµίνας, Αρχαίος Αιγυπτιακός πολιτισµός, Μαντείο των ελφών Νέα Ελληνικά Α' Γυµνασίου Η µελλοντική ολοκληρωµένη έκδοση του προϊόντος, που αναπτύσσεται αυτόν τον καιρό, θα περιλαµβάνει δραστηριότητες για: Αρχαία Ελληνικά Α' Γυµνασίου Αρχαία Ελληνικά Β' Γυµνασίου Αρχαία Ελληνικά Γ' Γυµνασίου Ιστορία Α' Γυµνασίου ΣΥΝΟ ΕΥΤΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΑ Στο λογισµικό, εκτός από το CD, περιλαµβάνονται και τα παρακάτω εγχειρίδια: α) Τεχνικό Εγχειρίδιο, β) Εγχειρίδιο Καθηγητή, γ) Εγχειρίδιο Μαθητή. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 98

102 38. ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΕΧΝΗΣ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Πλήρης τίτλος Ιστορία της Τέχνης Προέλευση ΕΛΠΗΝΩΡ Website έργου Ανάδοχος Exodus Α.Ε. Στάδιο Ανάπτυξης Τελική πιλοτική έκδοση (σχεδιάστηκε και κατασκευάζεται µε στόχο να αποτελέσει την αφετηρία για ένα µελλοντικό ολοκληρωµένο προϊόν) ικαιώµατα Το ΥπΕΠΘ έχει αποκτήσει δικαίωµα χρήσης σε όλα τα ελληνικά σχολεία. ιάθεση Το cd του λογισµικού έχει διανεµηθεί σε 15 ενιαία λύκεια καθώς και σε ορισµένους επιµορφωτές. Η αναπαραγωγή και διάθεση του λογισµικού επιτρέπεται µόνο από τους δικαιούχους (φορείς του ΥπΕΠΘ). ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Το λογισµικό για την Ιστορία της Τέχνης προσφέρει τη δυνατότητα διερευνητικής πλοήγησης σε καλλιτέχνες και έργα του 15ου, 16ου, και 19ου αιώνα. Ο µαθητής ταξιδεύει στην Ευρώπη επιλέγοντας τον τόπο και το χρονικό πλαίσιο και ξεναγείται στα ιστορικά δεδοµένα, στους καλλιτέχνες και τα χαρακτηριστικά τους, στις τεχνοτροπίες και τα έργα τους. ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Το λογισµικό παρέχει µια βιβλιοθήκη πινάκων, γλυπτών, αρχιτεκτονηµάτων κ.ά. (περίπου 300) στην οποία έχουν δυνατότητα άµεσης πρόσβασης ο καθηγητής και οι µαθητές ώστε να εµπλουτίζεται η διδασκαλία µε την ανάλυση και σύγκριση των βασικών εννοιών κάθε τεχνοτροπίας. Στη βιβλιοθήκη περιέχονται και θεωρητικά στοιχεία για κάθε καλλιτεχνικό κίνηµα και τους αντίστοιχους δηµιουργούς (π.χ. χαρακτηριστικά αναγεννησιακής ζωγραφικής ή βιογραφικά στοιχεία ενός καλλιτέχνη), καθώς και ιστορικο-κοινωνικά δεδοµένα της υπό εξέταση περιοχής. Το υλικό οργανώνεται αρχικά ανά ιστορική εποχή και γεωγραφική περιοχή, στη συνέχεια ανά τέχνη και τέλος, ανά καλλιτέχνη. Στη βιβλιοθήκη µπορούν ανά πάσα στιγµή να αλλαχθούν τα δεδοµένα, καθώς και να προστεθούν καινούργιες εγγραφές. Για την ανάπτυξη της εφαρµογής χρησιµοποιείται η πλατφόρµα του Αβακίου (E-Slate). Στο λογισµικό χρησιµοποιούνται οι ψηφίδες «χάρτης», «χρονοµηχανή», «εξερευνητής πινάκων», «γλωσσάρι», «βάση δεδοµένων», «ερώτηση», «τηλεόραση», ενώ µπορεί να προστεθεί και µουσική. Η εφαρµογή καλύπτει τα εξής καλλιτεχνικά ρεύµατα: Αναγέννηση Ρεαλισµό Ιµπρεσιονισµό και τις εξής τρεις εικαστικές τέχνες: Ζωγραφική, Γλυπτική, Αρχιτεκτονική. Ο µαθητής ταξιδεύει στο χώρο και στο χρόνο, για παράδειγµα στην Ιταλία την εποχή της Αναγέννησης. Το ταξίδι γίνεται µε τη χρονοµηχανή και µε επιλογή χώρας και έπειτα πόλης πάνω στον αντίστοιχο χάρτη της κάθε περιόδου. Στη συνέχεια ο µαθητής µέσω της ψηφίδας «εξερευνητής πινάκων» µπορεί να δει πληροφορίες για το κοινωνικό, πολιτικό, οικονοµικό πλαίσιο της περιοχής, τα σηµαντικά µνηµεία και τους καλλιτέχνες που έδρασαν εκεί καθώς και τα έργα τους. Το λογισµικό παρέχει τη δυνατότητα εστίασης, µεγέθυνσης, αποµόνωσης τµηµάτων ενός καλλιτεχνικού έργου και παραβολής µε άλλα έργα. Η παρουσίαση πλούσιου εποπτικού υλικού, η αλληλεπίδραση του µαθητή µε αυτό, καθώς και οι ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 99

103 δυνατότητες σύγκρισης µεταξύ έργων και καλλιτεχνών καθιστούν το λογισµικό πρόσφορο για την πραγµατοποίηση δραστηριοτήτων διερευνητικού και διαθεµατικού χαρακτήρα. Η συνειδητοποίηση των καλλιτεχνικών ρευµάτων και της πορείας των καλλιτεχνών πρέπει να προκύψει µέσα από τη συγκριτική µελέτη των επιµέρους ιστορικών, κοινωνικών και πολιτικών στοιχείων κάθε εποχής, διότι η ιστορία της τέχνης είναι αναπόσπαστο κοµµάτι τους και δεν µπορεί να εξετάζεται ξεκοµµένη από αυτά. ΜΑΘΗΜΑΤΑ Το λογισµικό αυτό συνοδεύει τη διδασκαλία του µαθήµατος επιλογής «Ιστορία Τέχνης» που διδάσκεται στην Γ τάξη του λυκείου. ΣΥΝΟ ΕΥΤΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΑ Εκτός από το cd µε το λογισµικό, αναπτύσσονται και τα παρακάτω εγχειρίδια: α) Οδηγίες χρήσης, β) Βιβλίο Καθηγητή, γ) Βιβλίο Μαθητή. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 100

104 39. ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Πλήρης τίτλος Ανάπτυξη Πιλοτικού Λογισµικού πολυµέσων για τη θεµατική ενότητα της Θρησκευτικής Αγωγής στη ευτεροβάθµια Εκπαίδευση Website προϊόντος Κατασκευαστής Στάδιο Ανάπτυξης MLS Πληροφορική Α.Ε. Τελική έκδοση πιλοτικού λογισµικού ικαιώµατα Το ΥπΕΠΘ έχει εξασφαλίσει το δικαίωµα χρήσης του λογισµικού σε όλα τα ελληνικά σχολεία. Έγκριση Π.Ι. εν έχει λάβει πιστοποίηση από το Π.Ι. ιάθεση Η αναπαραγωγή του λογισµικού επιτρέπεται µόνο από τους δικαιούχους (φορείς του ΥπΕΠΘ, κατασκευαστής). ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Λογισµικό που υποστηρίζει τη διδασκαλία του µαθήµατος των Θρησκευτικών. Περιλαµβάνει τρεις µικρόκοσµους που αφορούν (α) Τη δεύτερη περιοδεία του Αποστόλου Παύλου και την ίδρυση των πρώτων χριστιανικών κοινοτήτων στην Ελλάδα, (β) Τη Βυζαντινή Τέχνη στην πόλη της Θεσσαλονίκης και (γ) Γνωριµία µε το Ισλάµ. ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Το λογισµικό περιλαµβάνει τρεις ενότητες: 1. Η δεύτερη περιοδεία του Αποστόλου Παύλου και η ίδρυση των πρώτων χριστιανικών κοινοτήτων στην Ελλάδα. Οι επιµέρους διδακτικοί στόχοι αυτής της ενότητας είναι η γνώση και κατανόηση του κηρύγµατος του Αποστόλου Παύλου και της σηµασίας του για τη µετέπειτα ιστορία της εκκλησίας καθώς και επισήµανση των δυσκολιών που αντιµετώπισε η διάδοση του Χριστιανισµού στο τότε γεωγραφικό, ιστορικό και πολιτιστικό πλαίσιο. 2. Βυζαντινή Τέχνη στην πόλη της Θεσσαλονίκης Στόχος αυτής της ενότητας είναι να γνωρίσουν οι µαθητές τις πολιτιστικές αξίες της Βυζαντινής Τέχνης, ώστε να είναι σε θέση να τις εντοπίζουν, να τις κατανοούν και να τις ερµηνεύουν. Αυτό επιχειρείται µέσα από τη µελέτη των Βυζαντινών εκκλησιών της Θεσσαλονίκης. 3. Γνωριµία µε άλλες θρησκείες: Το Ισλάµ ιδακτικός στόχος αυτής της ενότητας είναι η διαµόρφωση µιας γενικότερης άποψης για το θρησκευτικό φαινόµενο σε διεθνές επίπεδο και µιας ευρύτερη αντίληψη για την αναζήτηση του Θεού από τον άνθρωπο. Οι µαθητές έχουν τη δυνατότητα να έρθουν σε επαφή µε τους κυριότερους σταθµούς της ιστορικής διαδροµής του Ισλάµ, τις βασικές διδασκαλίες του και τα ουσιώδη της λατρείας του. ΜΑΘΗΜΑΤΑ Το λογισµικό υποστηρίζει δραστηριότητες για: Θρησκευτικά Β Γυµνασίου: Η περιοδεία του Αποστόλου Παύλου και η ίδρυση των πρώτων χριστιανικών κοινοτήτων στην Ελλάδα, η βυζαντινή τέχνη στην πόλη της Θεσσαλονίκης. Θρησκευτικά Β Λυκείου: Γνωριµία µε άλλες θρησκείες: το Ισλάµ. Το λογισµικό µπορεί επίσης να αξιοποιηθεί και σε άλλα µαθήµατα όπως: Ιστορία και Γεωγραφία. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 101

105 ΣΥΝΟ ΕΥΤΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΑ Στο λογισµικό, εκτός από το CD, περιλαµβάνονται και τα παρακάτω εγχειρίδια: α) Βιβλίο Καθηγητή, β) Βιβλίο Μαθητή. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 102

106 40. ΘΥΜΗΣΙΣ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Πλήρης τίτλος ΘΥΜΗΣΙΣ Website προϊόντος Κατασκευαστής Ινστιτούτο Επεξεργασίας του Λόγου (ΙΕΛ) Στάδιο Ανάπτυξης Εκκρεµεί η έγκριση της τελικής έκδοσης ικαιώµατα Έγκριση Π.Ι. ιάθεση Το ΥπΕΠΘ έχει εξασφαλίσει το δικαίωµα χρήσης για όλα τα ελληνικά σχολεία. Θα υποβληθεί για έγκριση σύντοµα. Η αναπαραγωγή του λογισµικού επιτρέπεται µόνο από τους δικαιούχους (φορείς του ΥπΕΠΘ, κατασκευαστής). ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Η σειρά CD-ROM ΘΥΜΗΣΙΣ («Ηρόδοτος+», «Ανθολόγιο», «Οµηρικά Έπη») µε αφετηρία επιλεγµένα κείµενα από την αρχαιοελληνική Γραµµατεία, στοχεύει στην διδασκαλία της αρχαίας ελληνικής γλώσσας µε στοιχεία ιστορίας, πολιτισµού και αρχαιολογίας. Η σειρά απευθύνεται σε µαθητές Γυµνασίου ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Σκοπός του προγράµµατος ήταν η δηµιουργία ενός περιβάλλοντος διδασκαλίας αρχαίων ελληνικών για το Γυµνάσιο. Μέσα στο πλαίσιο του έργου ΠΗΝΕΛΟΠΗ, το ΙΕΛ σχεδίασε και υλοποίησε την σειρά εκπαιδευτικών λογισµικών ΘΥΜΗΣΙΣ, που περιλαµβάνει τα ακόλουθα επιµέρους λογισµικά: τα Οµηρικά Έπη για την διδασκαλία των αρχαίων ελληνικών στην Α' Γυµνασίου τον Ηρόδοτο για την διδασκαλία των αρχαίων ελληνικών στην Β' Γυµνασίου και το Ανθολόγιο για την διδασκαλία των αρχαίων ελληνικών στην Β και Γ' Γυµνασίου. Mε κεντρικό άξονα και αφετηρία κείµενα αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων, η σειρά στοχεύει στην διδασκαλία της αρχαίας ελληνικής γλώσσας µε στοιχεία ιστορίας, πολιτισµού, αρχαιολογίας. Μέσα από τα λογισµικά ο µαθητής κατανοεί την ιστορική συνέχεια και την διαχρονική εξέλιξη της ελληνικής γλώσσας, ενεργοποιείται απέναντι στο µάθηµα των αρχαίων ελληνικών, εξοικειώνεται µε νέους τρόπους παρουσίασης της γνώσης και µπορεί να στηρίξει την εκπαίδευσή του στην αρχαία γλώσσα πάνω στην γνώση της νέας ελληνικής. Η εισαγωγή έντονης πολιτιστικής διάστασης στην διδασκαλία αρχαίων ελληνικών και η έµφαση στην διαθεµατική προσέγγιση της διδασκαλίας αρχαίων κειµένων είναι δύο σηµαντικά χαρακτηριστικά του λογισµικού. Πλήθος εικαστικού υλικού (µουσειακά ευρήµατα, αναπαραστάσεις µουσείων και βιντεοσκοπήσεις) συνοδεύουν τις παρουσιάσεις, καθώς και εικονικές αναπαραστάσεις µαχών και άλλων γεγονότων. Η παρουσίαση βασίζεται σε κείµενα αρχαίων συγγραφέων πλήρως σχολιασµένα ως προς την µορφολογία των λέξεων, που συνοδεύονται από πρωτότυπη απόδοση στα νέα ελληνικά. Υπάρχει η δυνατότητα σύγκρισης των δύο κειµένων µε χρήση της τεχνικής των παραλλήλων, στοιχισµένων και οµιλούντων κειµένων την οποία έχει αναπτύξει το ΙΕΛ. Κάθε κείµενο συνοδεύεται από σύντοµες γλωσσικές παρατηρήσεις, καθώς και από ασκήσεις που υποβοηθούν στην εµπέδωση της ύλης. Το λογισµικό του ΗΡΟ ΟΤΟΥ αποτελεί βελτίωση και επέκταση του εκπαιδευτικού λογισµικού ΗΡΟ ΟΤΟΣ που αναπτύχθηκε µέσα στο πλαίσιο του έργου ΣΕΙΡΗΝΕΣ. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 103

107 ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ Το λογισµικό καλύπτει αποσπάσµατα τόσο από την Ιλιάδα, όσο και από την Οδύσσεια. Ο µαθητής µπορεί να βρει εικονικές αναπαραστάσεις του ταξιδιού του Οδυσσέα από την Τροία στην Ιθάκη και του τείχους των Αχαιών στην Τροία, κείµενα και φωτογραφίες µε περιγραφές των αρχαιολογικών χώρων των Μυκηνών και της Τροίας, ένα πλήθος από µυθολογικά στοιχεία, χάρτες, εικονογραφήσεις αγγείων µε σχετικές σκηνές από τις περιπέτειες του Οδυσσέα και τον Tρωικό πόλεµο, καθώς και µια αναπαράσταση µουσείου µε µυκηναϊκά εκθέµατα από όλη την Ελλάδα. ΗΡΟ ΟΤΟΣ+ Η παρουσίαση βασίζεται σε αποσπάσµατα των Ιστοριών του µεγάλου αρχαίου Έλληνα ιστορικού. Πιο συγκεκριµένα, το λογισµικό καλύπτει τις ενότητες: Κροίσος και Σόλων, ο Νείλος και η Αίγυπτος, το Μαντείο της ωδώνης και των ελφών, Η ναυµαχία της Σαλαµίνας και η µάχη των Θερµοπυλών. Στο λογισµικό του ΗΡΟ ΟΤΟΥ περιλαµβάνονται δύο βιντεοσκοπήσεις από τους αρχαιολογικούς χώρους των ελφών και της ωδώνης, εικονική αναπαράσταση του µουσείου των ελφών, της ναυµαχίας της Σαλαµίνας και της µάχης των Θερµοπυλών, εικαστικό υλικό από την Περσία και την Αίγυπτο, µια περιγραφή συνοδευόµενη από σκίτσα για όλα τα τεχνολογικά επιτεύγµατα του αρχαίου κόσµου που περιγράφει ο ιστορικός, καθώς και µια σειρά από άτλαντες των αρχαίων κρατών και των αντίστοιχων σύγχρονων. ΑΝΘΟΛΟΓΙΟ Θέµατα όπως ο αθλητισµός, η µουσική, η εκπαίδευση, οι σχέσεις άνδρα-γυναίκας, οι µύθοι του Αισώπου καλύπτονται από το λογισµικό. Η παρουσίαση βασίζεται σε κείµενα συγγραφέων όπως ο Αίσωπος, ο Αριστοτέλης, ο Ευριπίδης, ο Παυσανίας, ο Πίνδαρος, ο Πλάτωνας και ο Σηµωνίδης ο Αµοργίνος. Το ΑΝΘΟΛΟΓΙΟ έχει ενσωµατωµένα, µεταξύ άλλων, βιντεοσκοπήσεις από την αρχαία αγορά της Αθήνας και τον αρχαιολογικό χώρο της Ολυµπίας, αναπαράσταση του µουσείου της Ολυµπίας, εικαστικό υλικό µε θέµα τους Ολυµπιακούς Αγώνες στην αρχαιότητα, κ.ά. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 104

108 41. INTERACTIVE PHYSICS 2000 Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Όνοµα λογισµικού στη διεθνή αγορά (αγγλική έκδοση) και κατασκευάστρια εταιρία: Γνωστικό Αντικείµενο: Επίπεδο / τάξεις: Φορέας που υλοποιεί τον εξελληνισµό και την προσαρµογή στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστηµα Interactive Physics 2000 της εταιρίας MSC Working Knowledge Φυσική Γυµνάσιο και Λύκειο Rainbow Computer A.E. Στοιχεία για το εξελληνισµένο λογισµικό και τη διάθεσή του Πνευµατικά Η πνευµατική ιδιοκτησία του εξελληνισµένου λογισµικού «Interactive ικαιώµατα: Physics 2000» ανήκει στον αρχικό δικαιούχο πνευµατικής ιδιοκτησίας MSC Working Knowledge ικαίωµα διάθεσης του εξελληνισµένου λογισµικού στην ελληνική αγορά έχει η εταιρία Rainbow Computer A.E. Το ΥπΕΠΘ έχει εξασφαλίσει την απόκτηση αδειών χρήσης και αντιτύπων του εξελληνισµένου λογισµικού και του συνοδευτικού υλικού για 350 σχολικά εργαστήρια των 8-12 σταθµών εργασίας. Πιστοποίηση λογισµικού ιάθεση στα σχολικά εργαστήρια Τρέχουσα Έκδοση λογισµικού: ιαθέσιµη έκδοση για αξιολόγηση / επιµόρφωση ιάθεση λογισµικού στην αγορά: Ειδικές τιµές - Το εξελληνισµένο λογισµικό αξιολογήθηκε από το Π.Ι. και κρίθηκε ως κατάλληλο και ολοκληρωµένο ως προς τη συµβατότητά του µε τα προγράµµατα σπουδών και τα πρότυπα ποιότητας του Π.Ι. και εγκρίθηκε η εισαγωγή του λογισµικού στην εκπαιδευτική διαδικασία. Η ολοκληρωµένη τελική ελληνική έκδοση του λογισµικού «Interactive Physics 2000» εστάλη τον εκέµβριο του 2001 σε 329 σχολικά εργαστήρια µετά από συνεργασία µε την /νση Σπουδών Β/θµιας εκπαίδευσης. Επιπλέον 21 πακέτα του εκπαιδευτικού λογισµικού είναι διαθέσιµα να αποσταλούν σε ισάριθµα σχολεία. Τελική έκδοση εξελληνισµένου λογισµικού. Περιορισµένος αριθµός αντιτύπων της Beta τελικής έκδοσης του εξελληνισµένου λογισµικού «Interactive Physics 2000», είχε διατεθεί σε επιµορφωτές για σκοπούς αξιολόγησης και επιµόρφωσης. Τα εγχειρίδια του εκπαιδευτικού λογισµικού εστάλησαν στους επιµορφωτές των αντίστοιχων ειδικοτήτων (ΠΕ03, ΠΕ04, ΠΕ19/20) τον Μάρτιο του Από τον Μάιο του 2001 διατίθεται στην ελληνική αγορά η ολοκληρωµένη τελική έκδοση του εξελληνισµένου λογισµικού από την εταιρία Rainbow Computer A.E. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Το εκπαιδευτικό λογισµικό διερευνητικού χαρακτήρα Interactive Physics είναι ένα «ανοιχτό» περιβάλλον µάθησης. Είναι ένα πλήρες εργαστήριο κίνησης στον υπολογιστή που συνδυάζει µια απλή διεπαφή (user interface) µε µια δυνατή µηχανή που προσοµοιώνει τις βασικές αρχές της Κλασσικής Μηχανικής του Νεύτωνα. Με το Interactive Physics ο εκπαιδευτικός δηµιουργεί προσοµοιώσεις σχεδιάζοντας αντικείµενα στην οθόνη και ζωντανεύοντάς τα µε κίνηση. Υπάρχουν διαθέσιµα ελατήρια, σχοινιά, αποσβεστήρες, µετρητές και µια ποικιλία άλλων σχηµατικών αντικειµένων. Κάνοντας κλικ στην Εκτέλεση, η προσοµοίωση τίθεται σε κίνηση. Η ισχυρή µηχανή προσοµοίωσης του Interactive Physics ορίζει πώς θα κινηθούν τα αντικείµενα και παρουσιάζει µια πολύ ρεαλιστική κίνηση. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 105

109 Μεγέθη όπως η ταχύτητα, η επιτάχυνση, η ροπή, η γωνιακή ροπή, η κινητική ενέργεια και η τριβή µπορούν να υπολογιστούν ενώ εκτελείται η προσοµοίωση. Οι µετρήσεις αυτές µπορούν να εµφανιστούν µε αριθµούς, µε γραφικές παραστάσεις ή κινούµενα διανύσµατα. Με το Interactive Physics παρέχεται η δυνατότητα δοκιµής εναλλακτικών υποθετικών σεναρίων. Οι µαθητές µπορούν να κάνουν προβλέψεις, να εκτελούν προσοµοιώσεις και να βλέπουν άµεσα τα αποτελέσµατα. Επίσης, το Interactive Physics διαθέτει ένα ενσωµατωµένο σύστηµα προγραµµατισµού (scripting) που επεκτείνει τις δυνατότητές του. Μερικοί από τους γενικούς διδακτικούς στόχους του λογισµικού είναι: Να ασκηθούν οι µαθητές στην περιγραφή, στην ερµηνεία και στην πρόβλεψη φαινοµένων Να ασκηθούν στη διαδικασία µοντελοποίησης φαινοµένων ή καταστάσεων. Να καλλιεργήσουν νοητικές δεξιότητες για την αντιµετώπιση προβληµάτων Συνοδευτικές Εκπαιδευτικές ραστηριότητες της ελληνικής έκδοσης: Το εξελληνισµένο λογισµικό συνοδεύεται από έτοιµες εκπαιδευτικές δραστηριότητες για τα εξής θέµατα: Τίτλος ενότητας Τίτλος Μαθήµατος Τάξη Γενικές έννοιες και µεγέθη 1. Ταλαντώσεις Ταλαντώσεις Γ Γυµνασίου περιοδικό φαινόµενο, ταλάντωση, πλάτος ταλάντωσης, συχνότητα, περίοδος ταλάντωσης 2. υναµική σε µια διάσταση 3. υναµική στο επίπεδο 4. Κρούσεις και σχετικές κινήσεις 5. ιατήρηση Μηχανικής Ενέργειας 6. υναµική στο επίπεδο 7. Ευθύγραµµη κίνηση 8. Ευθύγραµµη κίνηση 9. υναµική στο Επίπεδο. 10. υναµική στο επίπεδο 11. ιατήρηση µηχανικής ενέργειας Νόµος αδράνειας Α Λυκείου ταχύτητα, ευθύγραµµη οµαλή κίνηση, επιτάχυνση, δύναµη, αδράνεια Ορθογώνιο σύστηµα αναφοράς και ανάλυση µετατόπισης, ταχύτητας και δύναµης σε συντεταγµένες Κρούσεις σε µία και δύο διαστάσεις ιατήρηση µηχανικής ενέργειας στην ελεύθερη πτώση Α Λυκείου Γ Λυκείου Θετική και Τεχνολογική κατεύθυνση Α Λυκείου τριγωνοµετρικοί αριθµοί, συνιστώσες, συνισταµένη. ταχύτητα, επιτάχυνση, επιτάχυνση της βαρύτητας, ανεξαρτησία κινήσεων µάζα, ταχύτητα, χρόνος ανόδου, µέγιστο ύψος, κινητική ενέργεια, δυναµική ενέργεια, µηχανική ενέργεια. Ο νόµος της τριβής Α Λυκείου µάζα, ταχύτητα, επιτάχυνση, βάρος, κάθετη δύναµη, στατική τριβή, τριβή ολίσθησης, συντελεστής τριβής ολίσθησης, συντελεστής στατικής τριβής Οµαλή κίνηση Α Λυκείου σύστηµα αναφοράς, τροχιά, θέση, µετατόπιση, διάστηµα, χρονική στιγµή, χρονική διάρκεια, ταχύτητα. Οµοιόµορφα µεταβαλλόµενη κίνηση Οµαλή κυκλική κίνηση και χαρακτηριστικά της µεγέθη. Νόµος του Νεύτωνα σε διανυσµατική µορφή και σε αλγεβρική µορφή Μεταβολή κινητικής ενέργειας Α Λυκείου Α Λυκείου Α Λυκείου Α Λυκείου σύστηµα αναφοράς, τροχιά, θέση, µετατόπιση, διάστηµα, χρονική στιγµή, χρονική διάρκεια, ταχύτητα, επιτάχυνση τροχιά, ταχύτητα, κεντροµόλος επιτάχυνση, περίοδος, συχνότητα. Ταχύτητα, επιτάχυνση, επιτάχυνση της βαρύτητας, ανεξαρτησία κινήσεων ταχύτητα, επιτάχυνση, έργο, κινητική ενέργεια ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 106

110 12. ιατήρηση ορµής 13. Κινητική Θεωρία των Ιδανικών Αερίων 14. Ηλεκτρικό Πεδίο 15. Μαγνητικό πεδίο 16. Ηλεκτρικό Πεδίο 17. υνάµεις µεταξύ ηλεκτρικών φορτίων 18. Μηχανικές Ταλαντώσεις. 19. Κρούσεις και Σχετικές Κινήσεις. 20. Ηλεκτρικές και Μηχανικές Ταλαντώσεις ιατήρηση ορµής σε κλειστά συστήµατα δύο σωµάτων σε µία διάσταση Κινητική Θεωρία των Ιδανικών Αερίων Πείραµα του Millikan Κίνηση φορτισµένου σωµατιδίου σε οµογενές µαγνητικό πεδίο Μέτρηση ειδικού φορτίου µε τη µέθοδο Thomson Νόµος Coulomb Απλή αρµονική Ταλάντωση, ιατήρηση της µηχανικής ενέργειας και µη διατήρηση της ορµής. Ελαστική κρούση δύο σωµάτων. Φθίνουσα Μηχανική ταλάντωση Α Λυκείου Β Λυκείου Θετικής Τεχνολογικής Κατεύθυνσης B Λυκείου Θετική και τεχνολογική κατεύθυνση Β Λυκείου Θετική/τεχνολ ογική κατεύθυνση B Λυκείου Θετική και τεχνολογική κατεύθυνση B Λυκείου Γενικής Παιδείας Β Λυκείου Γενικής Παιδείας Γ Λυκείου Θετική και Τεχνολογική κατεύθυνση Γ Λυκείου Θετικής και Τεχνολογικής Κατεύθυνσης µάζα, µετατόπιση, ταχύτητα, ορµή, κινητική ενέργεια, διατήρηση ορµής, διατήρηση ενέργειας, ελαστική κρούση, ανελαστική κρούση. Ελαστική κρούση, Ορµή, Πίεση. Οµογενές ηλεκτρικό πεδίο, ένταση ηλεκτρικού πεδίου, δύναµη ηλεκτρικού πεδίου σε ηλεκτρικό φορτίο, αρνητικό ηλεκτρικό φορτίο, συνθήκη ισορροπίας, µέγιστος κοινός διαιρέτης. δύναµη Lorentz, ένταση µαγνητικού πεδίου, κεντροµόλος δύναµη, ταχύτητα, περίοδος, οµαλή κυκλική κίνηση, οµογενές µαγνητικό πεδίο. Ειδικό φορτίο, Οµογενές ηλεκτρικό πεδίο, Ένταση ηλεκτρικού πεδίου, ύναµη ηλεκτρικού πεδίου σε ηλεκτρικό φορτίο, Οµογενές µαγνητικό πεδίο, Ένταση µαγνητικού πεδίου, δύναµη µαγνητικού πεδίου σε κινούµενο ηλεκτρικό φορτίο (δύναµη Lorentz). Σηµειακό ηλεκτρικό φορτίο, αντίθετες δυνάµεις, συνισταµένη δυνάµεων, νόµος δράσηςαντίδρασης. περιοδικό φαινόµενο, ταλάντωση, πλάτος ταλάντωσης, συχνότητα, περίοδος ταλάντωσης, γωνιακή ταχύτητα, ταχύτητα επιτάχυνση ταλαντωτή, δυναµική ενέργεια ταλαντωτή, κινητική ενέργεια ταλαντωτή, ολική ενέργεια ταλαντωτή, ορµή ταλαντωτή. µάζα, ταχύτητα, ορµή, διατήρηση ορµής, ελαστική κρούση. ταλάντωση, φθίνουσα ταλάντωση, πλάτος ταλάντωσης, δύναµη απόσβεσης, σταθερά απόσβεσης, συχνότητα, περίοδος ταλάντωσης, δυναµική ενέργεια ταλαντωτή, κινητική ενέργεια ταλαντωτή, ολική ενέργεια ταλαντωτή. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 107

111 Συνοδευτικά Εγχειρίδια: Περισσότερα στοιχεία Το λογισµικό συνοδεύεται από τα εξής βιβλία: 1. Interactive Physics Εγχειρίδιο Χρήστη 2. Interactive Physics Βιβλίο Μαθητή 3. Interactive Physics Βιβλίο Καθηγητή Τα παραπάνω διατίθενται σε ηλεκτρονική (εκτυπώσιµη) µορφή µέσα στο CD του λογισµικού. Στη διεύθυνση της κατασκευάστριας εταιρείας στο Internet: ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 108

112 42. ΙΡΙΣ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Πλήρης τίτλος Η Τέχνη των Μαθηµατικών και τα Μαθηµατικά της Τέχνης Website προϊόντος Κατασκευαστής Εκπαιδευτήρια ούκα Α.Ε Στάδιο Ανάπτυξης Τελική πιλοτική έκδοση (σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε µε στόχο να αποτελέσει την αφετηρία για ένα µελλοντικό ολοκληρωµένο προϊόν) ικαιώµατα Έγκριση Π.Ι. ιάθεση Το ΥπΕΠΘ έχει εξασφαλίσει το δικαίωµα χρήσης του λογισµικού σε όλα τα ελληνικά σχολεία. Το λογισµικό έχει λάβει την έγκριση του Π.Ι. για χρήση στα σχολεία. Το cd του λογισµικού έχει διατεθεί σε αρκετά σχολεία καθώς και σε ορισµένους επιµορφωτές. Η αναπαραγωγή του λογισµικού επιτρέπεται µόνο από τους δικαιούχους (φορείς του ΥπΕΠΘ, κατασκευαστής). ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ιερευνητικό λογισµικό πολυµέσων το οποίο εµπλουτίζει τη διδασκαλία δύο γνωστικών αντικειµένων, των Μαθηµατικών και Καλλιτεχνικών. ίνεται η δυνατότητα διερεύνησης τρόπων κατασκευής διακοσµητικών µοτίβων µε χρήση µαθηµατικών αλγορίθµων. Επίσης οι µαθητές έρχονται σε επαφή µε νόµους που διέπουν την αισθητική και γεωµετρική τους κατασκευή αρχιτεκτονικών κτισµάτων και έχουν την δυνατότητα εξερεύνησης του τρόπου χρήσης βασικών µονάδων στην κατασκευή και στην κάλυψη επιφάνειας. ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Η ΙΡΙΣ είναι ένα διερευνητικό λογισµικό πολυµέσων το οποίο εµπλουτίζει τη διδασκαλία δύο γνωστικών αντικειµένων, Μαθηµατικά και Καλλιτεχνικά, µε τρόπο τέτοιο ώστε το πλαίσιο του ενός να βοηθάει τη διδακτική και µαθησιακή αντιµετώπιση του άλλου. Οι παιδαγωγικές αρχές που διέπουν το σχεδιασµό του λογισµικού στηρίζονται στην άποψη ότι η µάθηση προϋποθέτει την ενεργητική συµµετοχή των µαθητών σε ένα κοινωνικό πλαίσιο τάξης το οποίο αποτελείται πρωταρχικά από τον εκπαιδευτικό (µέσω των διδακτικών του παρεµβάσεων) και από την αλληλεπίδραση των µαθητών µεταξύ τους µε τα διδακτικά εργαλεία (π.χ. βιβλία, αναλυτικό πρόγραµµα, υπολογιστικά περιβάλλοντα κ.ά.). Οι λειτουργίες των µικρόκοσµων υποστηρίζονται στο περιβάλλον επικοινωνίας του χρήστη, από υπολογιστικά εργαλεία που επιτρέπουν στο µαθητή µια ποικιλία δράσεων. Με τη βοήθεια των εργαλείων αυτών, επιτρέπεται στο µαθητή να σκηνοθετεί και να διαδραµατίζει την αναφερόµενη στο πρόβληµα κατάσταση µε δυνατότητα επιλογής των κατάλληλων αντικειµένων και ενεργειών που θα του επιτρέψουν να επιλύσει το πρόβληµά του. Οι µικρόκοσµοι περικλείουν χαρακτηριστικά και εφαρµογές τα οποία βασίζονται στη διαλογική επικοινωνία µε άµεσο χειρισµό και πολλαπλές αναπαραστάσεις, δηµιουργώντας ένα περιβάλλον φιλικό, εύκολα προσπελάσιµο και εξερευνήσιµο. Οι τρεις µικρόκοσµοι του λογισµικού, βασισµένοι στα τεχνολογικά εργαλεία, είναι: Ο µικρόκοσµος των διακοσµητικών µοτίβων, όπου δίνεται η δυνατότητα διερεύνησης τρόπων κατασκευής διακοσµητικών µοτίβων µε χρήση µαθηµατικών αλγορίθµων (π.χ. νόµοι συµµετρίας). Επίσης, τα διακοσµητικά µοτίβα µπορούν να επεξεργαστούν µαθηµατικά (π.χ. αναγνώριση σχηµάτων, αναγνώριση των νόµων της συµµετρίας που χρησιµοποιήθηκαν στην κατασκευή του µικρόκοσµου, µέτρηση, κατασκευή, οµοιότητα σχηµάτων) µέσα από κατάλληλες δραστηριότητες. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 109

113 Ο µικρόκοσµος του αρχιτέκτονα όπου µέσα από την διερεύνηση αρχιτεκτονικών κτισµάτων (π.χ. µνηµεία, κτίρια, πλατείες) οι µαθητές έρχονται σε επαφή µε νόµους που διέπουν την αισθητική και γεωµετρική τους κατασκευή. Ο µικρόκοσµος του Εscher όπου τα γεωµετρικά επαναλαµβανόµενα µοτίβα του Escher δίνουν την δυνατότητα εξερεύνησης του τρόπου χρήσης βασικών µονάδων στην κατασκευή και στην κάλυψη επιφάνειας. Το λογισµικό συνοδεύεται από 6 πλήρως αναλυµένες εκπαιδευτικές δραστηριότητες µε αντικείµενο την εισαγωγή στη µέτρηση επιφανειών, τα εµβαδά και την οµοιότητα σχηµάτων, το πυθαγόρειο θεώρηµα και την τετραγωνική ρίζα καθώς επίσης και τη δηµιουργία διακοσµητικών µοτίβων από υπάρχοντα ρωµαϊκά µωσαϊκά. Η ΙΡΙΣ αποτελείται από τοπικό και διαδικτυακό λογισµικό. Το τοπικό λογισµικό αποτελείται από τρία εργαλεία: τον ηµιουργό Μονάδων, τον Σχεδιαστή Μωσαϊκών και τη Γεννήτρια Μοτίβων. Με τα δύο πρώτα ο χρήστης έχει τη δυνατότητα δηµιουργίας απλών ή σύνθετων δοµικών µονάδων - µοτίβων. Με το τρίτο, τοποθετεί σε κάναβο ένα ή περισσότερα από τα µοτίβα που κατασκεύασε µε τα δύο παραπάνω εργαλεία και δηµιουργεί το σύνολο του σχεδίου του χρησιµοποιώντας έναν επαναληπτικό τρόπο τοποθέτησης του µοτίβου στις διακριτές θέσεις του κάναβου (συνήθως τετράγωνα). Προβλέπεται επιπλέον η συνέργια του λογισµικού µε το Geometer s Sketchpad ως Γεωµετρικό Κατασκευαστή. Οι ευρύτεροι στόχοι της διδακτικής και µαθησιακής αντιµετώπισης µαθηµατικών εννοιών µέσα από τα παραπάνω σενάρια εστιάζουν στην συσχέτιση αυτών των µαθηµατικών εννοιών µε την πολιτισµική ζωή και ενασχόληση. Μέσα σ ένα τέτοιο πλαίσιο τα µαθηµατικά µαθαίνονται ως τµήµα του πολιτισµικού µας γίγνεσθαι και οι µαθητές µπορούν να κατανοήσουν την αξία χρήσης µαθηµατικών αλγορίθµων στην επίλυση πρακτικών και αισθητικών προβληµάτων. Το διαδικτυακό λογισµικού αποτελείται από τρία κέντρα υπηρεσιών, το Κέντρο Πληροφόρησης (µε Gallery, Πηγές Μαθηµατικών/ Τέχνης, Γλωσσάρι, Αναζήτηση), το Κέντρο Αλληλεπίδρασης και Παρέµβασης (µε Σχέδια Μαθηµάτων, Προτεινόµενες Εργασίες, Πεπραγµένες ραστηριότητες, Αναζήτηση) και το Κέντρο Επικοινωνίας (µε /Mailing List, Chat, Forum). ΜΑΘΗΜΑΤΑ Στο λογισµικό περιλαµβάνονται δραστηριότητες για: Μαθηµατικά Α' Γυµνασίου: αποτύπωση και αναπαράσταση επιφάνειας, µέτρηση και υπολογισµός εµβαδού, ίσα και ισεµβαδικά σχήµατα, µετασχηµατισµός σχηµάτων. Μαθηµατικά Β' Γυµνασίου: αποτύπωση και αναπαράσταση επιφάνειας, µέτρηση πολυγωνικών επιφανειών, Πυθαγόρειο θεώρηµα, ίσα και ισεµβαδικά σχήµατα, µετασχηµατισµός σχηµάτων. Μαθηµατικά Γ' Γυµνασίου: αποτύπωση και αναπαράσταση επιφάνειας, Πυθαγόρειο θεώρηµα, ίσα και ισεµβαδικά σχήµατα, µετασχηµατισµός σχηµάτων. Καλλιτεχνικά Α' Γυµνασίου: αποτύπωση και αναπαράσταση επιφάνειας, διαµόρφωση και διακόσµηση χώρων (µοτίβα και µωσαϊκά), αναπαράσταση µωσαϊκών. Καλλιτεχνικά Β' Γυµνασίου: αποτύπωση και αναπαράσταση επιφάνειας, διαµόρφωση και διακόσµηση χώρων (µοτίβα και µωσαϊκά), αναπαράσταση µωσαϊκών. Καλλιτεχνικά Γ' Γυµνασίου: αποτύπωση και αναπαράσταση επιφάνειας, διαµόρφωση και διακόσµηση χώρων (µοτίβα και µωσαϊκά), αναπαράσταση µωσαϊκών. ΣΥΝΟ ΕΥΤΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΑ Στο λογισµικό, εκτός από το CD, περιλαµβάνονται και τα παρακάτω εγχειρίδια: α) Βιβλίο Μαθητικών ραστηριοτήτων, β) Βιβλίο Καθηγητή, γ) Εγχειρίδιο Χρήσης. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 110

114 43. ΚΑΣΤΑΛΙΑ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Πλήρης τίτλος Μαθησιακό Περιβάλλον ιαλογικών Πολυµέσων για τη ιερευνητική Μελέτη της Ιστορίας και της Τέχνης µε τη Χρήση των Ιστορικών Πηγών Website προϊόντος Κατασκευαστής 01 ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ Α.Ε. Στάδιο Ανάπτυξης Τελική πιλοτική έκδοση (σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε µε στόχο να αποτελέσει την αφετηρία για ένα µελλοντικό ολοκληρωµένο προϊόν) ικαιώµατα Έγκριση Π.Ι. ιάθεση Το ΥπΕΠΘ έχει εξασφαλίσει το δικαίωµα χρήσης του λογισµικού σε όλα τα ελληνικά σχολεία. Το λογισµικό έχει λάβει την έγκριση του Π.Ι. για χρήση στα σχολεία. Το cd του λογισµικού έχει διατεθεί σε αρκετά σχολεία καθώς και σε ορισµένους επιµορφωτές. Η αναπαραγωγή και διάθεση του λογισµικού επιτρέπεται µόνο από τους δικαιούχους (φορείς του ΥπΕΠΘ, Ανάδοχος). ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Λογισµικό διερευνητικής αναζήτησης µε γνωστικά αντικείµενα την Ιστορία και τnν Τέχνη. Συγκεκριµένα αναφέρεται στην Ιστορία της Αρχαϊκής Κορίνθου και Αθήνας και στη διαµόρφωση της αρχαίας Ελληνικής Τέχνης. ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Η ΚΑΣΤΑΛΙΑ είναι ένα µαθησιακό περιβάλλον διαλογικών πολυµέσων, υποστηριζόµενο από υπολογιστές και δίκτυο, για τη διερευνητική µελέτη της ιστορίας και της τέχνης µε τη χρήση των ιστορικών πηγών. Το λογισµικό διαθέτει στον µαθητή ιστορικές πηγές ως πληροφοριακό υλικό και σειρά εργαλείων (βιβλιοθήκες έρευνας οργανωµένες σε βάση δεδοµένων, εικονικό µουσείο, χάρτες, ευρετήρια) για την επεξεργασία των πηγών. ιαθέτει επίσης χώρο εργασίας µέσα στον οποίο µπορούν να µελετηθούν επιλεγµένες θεµατικές ενότητες του γνωστικού αντικειµένου. Οι άξονες για τον προσανατολισµό της µελέτης είναι τα σενάρια, που επιτρέπουν να φωτισθούν διάφορες όψεις των θεµατικών ενοτήτων (µείζονα σενάρια), αλλά και οι δραστηριότητες και οι εργασίες που περιέχονται στα σενάρια. Παρέχονται ακόµη δυνατότητες εµπλουτισµού του λογισµικού µε νέες θεµατικές ενότητες σενάρια - δραστηριότητες και αντίστοιχο υλικό ιστορικών πηγών, όπως επίσης και δυνατότητα χρήσης δικτύου για επικοινωνία µε µαθητές και καθηγητές του ίδιου ή άλλων σχολείων για συλλογική αντιµετώπιση και εκτέλεση εργασιών. Για τη µελέτη του αρχαϊκού κόσµου το διδακτικό υλικό αναφέρεται στις παρακάτω θεµατικές ενότητες: Αρχαϊκή Κόρινθος - εµπορική Πόλη-Κράτος της Μεσογείου Αρχαϊκή Αθήνα - η θεµελίωση δηµοκρατικών θεσµών Η τέχνη της αρχαϊκής Κορίνθου και της αρχαϊκής Αθήνας Για τη µελέτη κάθε θεµατικής ενότητας έχουν αναπτυχθεί σενάρια βαθµιαία αυξανόµενης πολυπλοκότητας. Τα σενάρια ανά θεµατική ενότητα είναι: ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 111

115 Αρχαϊκή Κόρινθος - εµπορική Πόλη-Κράτος της Μεσογείου o Γεωγραφικός χώρος της πρώιµης αρχαϊκής Κορίνθου (τέλος 8ου αι. π.χ. - αρχές 7ου αι. π.χ.) o Πρώιµη αρχαϊκή κοινωνία της Κορίνθου (τέλος 8ου αι. π.χ αρχές 7ου αι. π.χ.) o Ανάπτυξη της πόλης-κράτους Αρχαϊκή Αθήνα - η θεµελίωση δηµοκρατικών θεσµών o Η Αττική χώρα και κοινωνία κατά την πρώιµη Aρχαϊκή φάση (αρχές 7ου αι. π.χ.) o Από τα φυλετικά κράτη στην πόλη-κράτος o Αναζήτηση της ευνοµίας (τέλος 7ου- 6ος π.χ αιώνας) o Η κατάκτηση της ισονοµίας Η τέχνη της αρχαϊκής Κορίνθου και της αρχαϊκής Αθήνας o Η τέχνη της αρχαϊκής Κορίνθου - καινοτοµίες και ανατολικές επιδράσεις o Η τέχνη της αρχαϊκής Αθήνας - ανάδειξη του ατόµου Ο καθηγητής µπορεί να επιλέξει για τη θεµατική ενότητα που θα διαπραγµατευτούν οι µαθητές του σενάριο, δραστηριότητα και τις αντίστοιχες σ αυτήν εργασίες που του παρέχει το λογισµικό και αναθέτει στους µαθητές είτε ατοµικά είτε σε µικρές οµάδες την εκτέλεσή τους µε τη χρήση των ιστορικών πηγών. Το λογισµικό παρέχει επίσης στον καθηγητή τη δυνατότητα να δηµιουργεί και δικά του σενάρια και να τα εντάσσει σ αυτό. Ο µαθητής µπορεί να χρησιµοποιήσει τα εργαλεία που του παρέχει το λογισµικό και να καταγράψει τα συµπεράσµατά του στο φύλλο εργασίας. ΜΑΘΗΜΑΤΑ Στο λογισµικό περιλαµβάνονται δραστηριότητες µε τους εξής διδακτικούς στόχους ανά τάξη Ιστορία Α Λυκείου: o Επιστηµονικός τρόπος προσέγγισης της ιστορικής γνώσης: χρήση ιστορικών πηγών, διατύπωση και έλεγχος υποθέσεων, ερµηνεία δεδοµένων, συγκρότηση επιχειρηµάτων, ένταξη ιστορικών γεγονότων στον χώρο και τον χρόνο, αιτιακές σχέσεις o Πολιτισµική προσφορά του Ελληνισµού από την Αρχαιότητα ως την Αναγέννηση Ιστορία Β' Λυκείου: o o Επιστηµονικός τρόπος προσέγγισης της ιστορικής γνώσης: χρήση ιστορικών πηγών, διατύπωση και έλεγχος υποθέσεων, ερµηνεία δεδοµένων, συγκρότηση επιχειρηµάτων, ένταξη ιστορικών γεγονότων στον χώρο και τον χρόνο, αιτιακές σχέσεις Κοινωνική και πολιτική οργάνωση στην Αρχαία Ελλάδα, δραστηριότητες των κατοίκων Κοινωνιολογία Γ' Λυκείου (επιλογής): o Κοινωνική και πολιτική οργάνωση στην Αρχαία Ελλάδα, δραστηριότητες των κατοίκων o Αποδοχή του δηµοκρατικού ιδεώδους ως βασικού στοιχείου για την οργάνωση της κοινωνικής και πολιτικής ζωής Κοινωνική και πολιτική οργάνωση στην Αρχαία Ελλάδα Β Λυκείου (επιλογής): o Κοινωνική και πολιτική οργάνωση στην Αρχαία Ελλάδα, δραστηριότητες των κατοίκων o Αποδοχή του δηµοκρατικού ιδεώδους ως βασικού στοιχείου για την οργάνωση της κοινωνικής και πολιτικής ζωής Αισθητική Αγωγή Α' Λυκείου: o Πολιτισµική προσφορά του Ελληνισµού από την Αρχαιότητα ως την Αναγέννηση ΣΥΝΟ ΕΥΤΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΑ Στο λογισµικό, εκτός από το CD, περιλαµβάνονται και τα παρακάτω εγχειρίδια: α) Βιβλίο Καθηγητή, β) Τετράδιο Μαθητή γ) Εγχειρίδιο Χρήσης. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 112

116 44. ΚΟΣΜΟΣ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Πλήρης τίτλος ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟΥ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΚΑΤΑΝΕΜΗΜΕΝΩΝ ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΘΕΜΑΤΩΝ ΣΥΝ ΥΑΣΜΕΝΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΤΟΥ ΦΥΣΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΑΤΑΝΟΜΗΣ ΚΑΙ ΕΞΕΛΙΞΗΣ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ Σ ΑΥΤΟ Website προϊόντος Κατασκευαστής ΕΚ ΟΤΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΛΙΒΑΝΗ ΑΒΕ Στάδιο Ανάπτυξης Τελική πιλοτική έκδοση (σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε µε στόχο να αποτελέσει την αφετηρία για ένα µελλοντικό ολοκληρωµένο προϊόν) ικαιώµατα Έγκριση Π.Ι. Το ΥπΕΠΘ έχει εξασφαλίσει το δικαίωµα χρήσης του λογισµικού σε όλα τα σχολεία της "Οδύσσειας". Το λογισµικό έχει πάρει την έγκριση του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου για δοκιµαστική χρήση στα σχολεία. Οι καθηγητές που θα το χρησιµοποιήσουν θα πρέπει να έχουν υπόψη τους ορισµένα προβλήµατα/ σφάλµατα που εντοπίσθηκαν στο περιεχόµενο του λογισµικού κατά την αξιολόγησή του από το Π.Ι. Σχετικός διευκρινιστικός κατάλογος συνοδεύει το λογισµικό. ιάθεση Το cd του λογισµικού έχει διανεµηθεί σε περισσότερα από 100 σχολεία της Ο ΥΣΣΕΙΑΣ και έχει αποσταλεί σε σηµαντικό αριθµό επιµορφωτών. Η αναπαραγωγή του λογισµικού επιτρέπεται µόνο από τους δικαιούχους (φορείς του ΥπΕΠΘ, κατασκευαστής). ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Μαθησιακό εργαλείο εξερεύνησης, πειραµατισµού και σύνθεσης για την απόκτηση γνώσεων και δεξιοτήτων σχετικά µε το φυσικό περιβάλλον και την εξέλιξη των ανθρώπινων δραστηριοτήτων µέσα στο χώρο και το χρόνο. Το λογισµικό είναι επεκτάσιµο καθώς χαρακτηρίζεται από ανοιχτή αρχιτεκτονική. Υποστηρίζει τα µαθήµατα της Γεωγραφίας, της Ιστορίας αλλά και της Περιβαλλοντικής Αγωγής. ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Το εκπαιδευτικό λογισµικό πολυµέσων «ΚΟΣΜΟΣ» είναι ένα µαθησιακό εργαλείο εξερεύνησης, πειραµατισµού και σύνθεσης για την απόκτηση γνώσεων και δεξιοτήτων σχετικά µε την εξέλιξη των ανθρώπινων δραστηριοτήτων µέσα στο χώρο και το χρόνο, καθώς και για το φυσικό περιβάλλον. Το πιλοτικό προϊόν, κατάλληλο για διδασκαλία έξι (6) τουλάχιστον διδακτικών ωρών, αποτελεί στην ουσία ένα δείγµα των δυνατοτήτων που προσφέρονται από το εκπαιδευτικό λογισµικό πολυµέσων «ΚΟΣΜΟΣ». Ο µαθητής, ατοµικά αλλά και σε τριµελείς οµάδες, πλοηγείται σ έναν τρισδιάστατο χώρο και εξερευνώντας τον παίρνει πληροφορίες για τα γνωστικά αντικείµενα που έχουν επιλεγεί, αναλύει και συνθέτει τα δεδοµένα του για να λύσει γρίφους και να συνεχίσει την περιπέτεια µέσα στο χώρο και το χρόνο, ώσπου να εκπληρώσει τον τελικό στόχο του µύθου. Το λογισµικό χαρακτηρίζεται από ανοιχτή αρχιτεκτονική, δίνοντας τη δυνατότητα στον καθηγητή να συνθέσει τις δικές του ασκήσεις, να εισάγει τα δικά του δεδοµένα και πληροφορίες ανάλογα µε τις ανάγκες του µαθήµατός του. Μπορεί να καθορίσει τη σειρά και τον τύπο των σεναρίων, καθώς δίνονται από το λογισµικό τρεις εναλλακτικές δυνατότητες. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 113

117 Έτσι, καλύπτονται όσες διδακτικές ώρες κρίνεται επιθυµητό. Η επικοινωνία γίνεται µε µια έξυπνη µηχανή εύρεσης. Το πρόγραµµα επικοινωνεί µε βάση δεδοµένων ανοιχτής αρχιτεκτονικής δοµής, είναι δηλαδή επεκτάσιµη σε έκταση και σε βάθος πεδίου. Το εκπαιδευτικό λογισµικό πολυµέσων «ΚΟΣΜΟΣ» έχει ως άξονα τους ακόλουθους στόχους: Να αποκτήσουν οι µαθητές/τριες τις ακόλουθες δεξιότητες: α. αναγνώρισης και ταξινόµησης των δεδοµένων, β. παρατήρησης και µέτρησης, γ. καταγραφής παρατηρήσεων σε χάρτες, ηµερολόγια, διαγράµµατα, φωτογραφίες κ.ά., δ. ανάγνωσης χαρτών, ε. ανάγνωσης - ερµηνείας φωτογραφιών, στ. µελέτης. Να αποκτήσουν και να εµπεδώσουν οι µαθητές/τριες βασικούς γεωγραφικούς όρους και άλλες γενικές έννοιες όπως: α. τοποθεσία, απόσταση, κλίµα, λιµνοθάλασσα, υγρότοπος, βουνό, ποτάµι, συγκοινωνία, επικοινωνία, έδαφος, ισθµός, διώρυγα κ.λπ., β. οµοιότητα, διαφορά, ποικιλότητα, εξέλιξη, µεταβολή, συνέχεια, σύγκρουση, ανάπτυξη κ.λπ. Να κατανοήσουν οι µαθητές/τριες το τοπικό περιβάλλον και τους ανθρώπους που ζουν σ' αυτό. Να κατανοήσουν και να διευρύνουν οι µαθητές/τριες τις γνώσεις τους και την κατανόηση των χώρων σε τοπική, περιφερειακή και εθνική κλίµακα. Ιδιαίτερα επιδιώκεται να επιτευχθεί από τη µεριά των µαθητών/τριών: κατανόηση της ιδιαιτερότητας ενός τόπου, κατανόηση οµοιοτήτων και διαφορών ανάµεσα σε τόπους, κατανόηση των ιδιαίτερων θεµάτων και ζητηµάτων που συνδέονται µε µια περιοχή. Να κατανοήσουν οι µαθητές/τριες ανθρώπους και τόπους και να καταλάβουν ότι ο κόσµος περιλαµβάνει µια µεγάλη ποικιλία φυσικών στοιχείων µε τα οποία οι άνθρωποι έρχονται σε επαφή µε διαφορετικούς κάθε φορά όρους. Να διευρύνουν και να εµπεδώσουν οι µαθητές/τριες τις γνώσεις τους σχετικά µε: τη χρήση και κατάχρηση φυσικών πόρων την ποιότητα και το βαθµό υποβάθµισης του περιβάλλοντος, τις δυνατότητες παρέµβασης για ορθολογική αξιοποίηση των φυσικών πόρων. Να διευρύνουν και να ενισχύσουν οι µαθητές/τριες τις θετικές στάσεις και αντιλήψεις για τη χώρα µας και για τις άλλες χώρες της Ευρώπης ή του κόσµου. ΜΑΘΗΜΑΤΑ Στο λογισµικό περιλαµβάνονται δραστηριότητες για: Γεωγραφία Α Γυµνασίου: Αποστάσεις πάνω στο χάρτη, κλίµα, χάρτες Ιστορία Α' Γυµνασίου: Ήθη και έθιµα των λαών σε διαφορετικές χρονικές περιόδους Κοινωνικές σπουδές: Μορφή των συγκοινωνιών σε διαφορετικές χρονικές περιόδους ΣΥΝΟ ΕΥΤΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΑ Στο λογισµικό, εκτός από το CD, περιλαµβάνονται και τα παρακάτω εγχειρίδια: α) Εγχειρίδιο ιαχείρισης της Σχεσιακής Βάσης εδοµένων, β) Συνοπτική Παρουσίαση, γ) Βιβλίο Καθηγητή - Παιδαγωγικές και ιδακτικές Αρχές, δ) Βιβλίο Καθηγητή - Άµεση Βοήθεια, ε) Βιβλίο Μαθητή - Άµεση Βοήθεια, στ) Αρχείο Άµεσης Βοήθειας. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 114

118 45. ΚΟΤΙΝΟΣ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Πλήρης τίτλος Υπόδειγµα Μάθησης & Ανάπτυξης των Ικανοτήτων στην Φυσική Αγωγή και τον Αθλητισµό Website προϊόντος Κατασκευαστής RAINBOW COMPUTER Α.Ε. Στάδιο Ανάπτυξης Τελική πιλοτική έκδοση (σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε µε στόχο να αποτελέσει αφετηρία για ένα µελλοντικό ολοκληρωµένο προϊόν) ικαιώµατα Το ΥπΕΠΘ έχει εξασφαλίσει το δικαίωµα χρήσης του λογισµικού σε όλα τα ελληνικά σχολεία. Έγκριση Π.Ι. Το λογισµικό έχει λάβει την έγκριση του Π.Ι. για χρήση στα σχολεία. ιάθεση Το cd του λογισµικού έχει διανεµηθεί σε αρκετά σχολεία καθώς και σε ορισµένους επιµορφωτές. Η αναπαραγωγή και διάθεση του λογισµικού επιτρέπεται µόνο από τους δικαιούχους (φορείς του ΥπΕΠΘ, Ανάδοχος). ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Λογισµικό διερευνητικού χαρακτήρα που αφορά το γνωστικό αντικείµενο της Φυσικής Aγωγής για το Γυµνάσιο και το Λύκειο. Επίσης, µπορεί να χρησιµοποιηθεί στο πλαίσιο των µαθηµάτων της Οικιακής Οικονοµίας και της Βιολογίας και προσφέρεται για σχεδιασµό και εφαρµογή διαθεµατικών εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων. Προσβλέπει στην ενεργό συµµετοχή του µαθητή στη διαδικασία κατανόησης της δυναµικής σχέσης της άσκησης, της φυσικής κατάστασης και της διατροφής µε την υγεία, ενώ παράλληλα, προτείνει τη διδασκαλία αθλητικών δεξιοτήτων µέσα από ένα αλληλεπιδραστικό και πλούσιο σε αναπαραστάσεις και ευκαιρίες µάθησης περιβάλλον. ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Το λογισµικό ΚΟΤΙΝΟΣ αφορά το γνωστικό αντικείµενο της Φυσικής Aγωγής κυρίως για το Γυµνάσιο αλλά µπορεί κάλλιστα να χρησιµοποιηθεί και στο Λύκειο. Επίσης, µπορεί να χρησιµοποιηθεί στο πλαίσιο των µαθηµάτων της Οικιακής Οικονοµίας και της Βιολογίας και προσφέρεται για σχεδιασµό και εφαρµογή εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων διαθεµατικής προσέγγισης. Η εκπαιδευτική εφαρµογή αναπτύσσεται σε τέσσερις βασικές θεµατικές ενότητες ως τµήµατα µιας πυραµίδας. Στην κορυφή της πυραµίδας βρίσκεται η υγεία ώστε να οδηγηθεί ο µαθητής στη συνειδητοποίηση ότι η υγεία αποτελεί τον τελικό στόχο και απαιτείται η συµβολή των επιµέρους στοιχείων της πυραµίδας στην επίτευξή του. Στην ενότητα υγεία ο µαθητής γνωρίζει την αξία της άσκησης και της καλής φυσικής κατάστασης για τις ανθρώπινες λειτουργίες. Στην ενότητα διατροφή ο µαθητής εξοικειώνεται µε βασικά στοιχεία για τη διατροφή (οµάδες τροφίµων, βιταµίνες κλπ), τη σχέση της µε το ιδανικό βάρος και τη σηµασία της για τον έλεγχο και τη διατήρηση του σωµατικού βάρους σε φυσιολογικά όρια. Η τρίτη θεµατική ενότητα αφορά τη φυσική κατάσταση. Στην ενότητα φυσική κατάσταση ο µαθητής µαθαίνει πώς να αξιολογεί και να ελέγχει τη φυσική του κατάσταση κατανοώντας την έννοια και τη σηµασία της φυσικής κατάστασης. Στη βάση της πυραµίδας βρίσκονται τα αθλήµατα. Στην ενότητα αθλήµατα ο µαθητής περιηγείται στον κόσµο των αθληµάτων. Επιλέγοντας το άθληµα που τοποθετείται στο εκάστοτε επίκεντρο ενδιαφέροντος καθηγητή ή/και µαθητή παρουσιάζονται στοιχεία σχετικά µε την ιστορία του αθλήµατος, τους κανονισµούς, την τεχνική και τους παράγοντες που συντελούν στη σωστή εκτέλεσή του. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 115

119 Το λογισµικό παρέχει τη δυνατότητα στο µαθητή να πειραµατίζεται ελεύθερα, να κάνει υποθέσεις ή/και προβλέψεις, να επιλέγει και να δοκιµάζει τις επιλογές του, να δηµιουργεί εναλλακτικά προγράµµατα άσκησης, να αναζητά συµπληρωµατικές πληροφορίες όταν τις χρειάζεται, να ανατροφοδοτείται, να αξιολογεί την πρόοδό του. Η εφαρµογή µπορεί να χρησιµοποιηθεί ως αυτόνοµο ή/και συµπληρωµατικό διδακτικό- µαθησιακό εργαλείο καθώς και ως βιβλιοθήκη πλούσιου εποπτικού υλικού. ΜΑΘΗΜΑΤΑ Στο λογισµικό περιλαµβάνονται δραστηριότητες για: Φυσική Αγωγή όλων των τάξεων του Γυµνασίου, αλλά µπορεί να χρησιµοποιηθεί και στις τάξεις του Λυκείου: Άσκηση και Υγεία, ιατήρησε το φυσιολογικό σου βάρος, Γνώρισε τη φυσική σου κατάσταση και προσπάθησε να τη βελτιώσεις, Kλασικός αθλητισµός ρόµος 100 µέτρων, Kλασικός αθλητισµός Άλµα σε µήκος, Kλασικός αθλητισµός Σφαιροβολία, Aθλοπαιδιές Καλαθοσφαίριση, Aθλοπαιδιές Πετοσφαίριση, Aθλοπαιδιές Χειροσφαίριση, Eνόργανη γυµναστική Οικιακή Οικονοµία Β Γυµνασίου: µπορεί να χρησιµοποιηθεί η ενότητα της διατροφής ΣΥΝΟ ΕΥΤΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΑ Στο λογισµικό, εκτός από το CD, περιλαµβάνονται και τα παρακάτω εγχειρίδια: α) Βιβλίο Καθηγητή, β) Βιβλίο Μαθητή γ) Εγχειρίδιο Χρήσης και δ) Εγχειρίδιο Εγκατάστασης. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 116

120 46. ΚΥΤΤΑΡΟ, ΜΙΑ ΠΟΛΗ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Όνοµα λογισµικού στη διεθνή αγορά (αγγλική έκδοση) και κατασκευάστρια εταιρία: Γνωστικό Αντικείµενο: Επίπεδο / τάξεις: Φορέας που υλοποίησε τον εξελληνισµό και την προσαρµογή στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστηµα: Cell City της εταιρίας Anglia Multimedia Βιολογία Γυµνάσιο και Λύκειο Systema Technologies Στοιχεία για το εξελληνισµένο λογισµικό και τη διάθεσή του Πνευµατικά ικαιώµατα: Η πνευµατική ιδιοκτησία του εξελληνισµένου λογισµικού «Cell City» ανήκει στην εταιρία Anglia Multimedia. ικαίωµα διάθεσης του εξελληνισµένου λογισµικού στην ελληνική αγορά έχει η εταιρία Systema Technologies. Το ΥπΕΠΘ έχει αποκτήσει άδειες χρήσης και αντίτυπα του εξελληνισµένου λογισµικού και του συνοδευτικού υλικού για 350 σχολικά εργαστήρια των 8-12 σταθµών εργασίας. Πιστοποίηση λογισµικού ιάθεση στα σχολικά εργαστήρια Τρέχουσα Έκδοση λογισµικού: ιαθέσιµη έκδοση για αξιολόγηση / επιµόρφωση ιάθεση λογισµικού στην αγορά: Ειδικές τιµές - Το εξελληνισµένο λογισµικό αξιολογήθηκε από το Π.Ι. και κρίθηκε ως κατάλληλο και ολοκληρωµένο ως προς τη συµβατότητά του µε τα προγράµµατα σπουδών και τα πρότυπα ποιότητας του Π.Ι. και εγκρίθηκε η εισαγωγή του λογισµικού στην εκπαιδευτική διαδικασία. Η ολοκληρωµένη τελική ελληνική έκδοση του λογισµικού «Κύτταρο, Μια Πόλη» εστάλη τον εκέµβριο του 2002 σε 345 σχολικά εργαστήρια µετά από συνεργασία µε την αρµόδια /νση Σ.Ε.Π.Ε.. του ΥπΕΠΘ. Επιπλέον 5 πακέτα του εκπαιδευτικού λογισµικού είναι διαθέσιµα για ν αποσταλούν σε ισάριθµα σχολεία. Τελική έκδοση εξελληνισµένου λογισµικού. Τα εγχειρίδια του εκπαιδευτικού λογισµικού προγραµµατίζεται να διατεθούν στους επιµορφωτές των αντίστοιχων ειδικοτήτων (ΠΕ03, ΠΕ04, ΠΕ19/20). Από τον εκέµβριο του 2002 διατίθεται στην ελληνική αγορά η ολοκληρωµένη τελική έκδοση του εξελληνισµένου λογισµικού από την εταιρία Systema Technologies. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Το «Κύτταρο, Μια Πόλη» είναι ένα εκπαιδευτικό, πολυµεσικό λογισµικό το οποίο απευθύνεται σε µαθητές ηλικίας χρονών µε ιδιαίτερη κάλυψη θεµάτων του µαθήµατος της Βιολογίας για µαθητές ηλικίας χρονών. Παρουσιάζει τις λειτουργίες ενός κυττάρου σε αντιστοιχία µε τις λειτουργίες µιας πόλης ανθρώπων. Οι µαθητές µπορούν να ενηµερωθούν λεπτοµερώς για την δοµή των κυττάρων καθώς και να µελετήσει διάφορα φαινόµενα όπως π.χ. το φαινόµενο της ώσµωσης, της φωτοσύνθεσης κ.α. µέσω ενός συνόλου δραστηριοτήτων αλλά και να λάβουν µέρος σε άλλες αλληλεπιδραστικές δραστηριότητες, οι οποίες αυξάνουν τις γνώσεις τους στην Βιολογία. Στην ελληνική έκδοση του λογισµικού ο µαθητής έχει επιπλέον τη δυνατότητα να πραγµατοποιήσει κάποιες δραστηριότητες σε περιβάλλον εικονικής πραγµατικότητας. To λογισµικό είναι εµπλουτισµένο µε video, ήχο, κείµενα και animation. Το φωτογραφικό υλικό και τα κείµενα µπορούν να αποθηκευτούν και να επεξεργαστούν από τους µαθητές και τους καθηγητές σε ξεχωριστά αρχεία. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 117

121 To εκπαιδευτικο αυτό λογισµικο αναπτύχθηκε µε κύριο στόχο την δηµιουργία ενός αποτελεσµατικού βοηθήµατος µελέτης και ενισχυτικής διδασκαλίας για το µάθηµα της Βιολογίας. Το Cell City χρησιµοποιείται στη δευτεροβάθµια εκπαίδευση στην Αγγλία. Στην ανάπτυξη του έχουν συµβάλλει πέραν της Anglia Multimedia, η RD Educational Consultants, το John Innes Institute και το Institute for Food Research. ΕΝΟΤΗΤΕΣ ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Ι ΑΚΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ Τα φύλλα εργασίας, οι οµαδικές εργασίες και τα φύλλα αξιολόγησης έχουν χωριστεί σε δύο µέρη (Α και Β) ανάλογα µε τη σχολική τάξη για την οποία προτείνονται, Γ Γυµνασίου και Β Λυκείου αντίστοιχα, και καλύπτουν τις παρακάτω 10 ενότητες: ΕΝΟΤΗΤΕΣ Ι ΑΚΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ (για τους µαθητές) Κυτταρική µεµβράνη και κυτταρικό Ν αναγνωρίζουν τη δοµή και τη λειτουργία της τοίχωµα κυτταρικής µεµβράνης. Να διακρίνουν τη σηµασία του κυτταρικού τοιχώµατος για το φυτικό κύτταρο. Μιτοχόνδρια Ν αναγνωρίζουν το ρόλο των οργανιδίων αυτών στην παραγωγή και µετατροπή ενέργειας στο κύτταρο. Κυτταρικά οργανίδια Να περιγράφουν το ρόλο των διαφορετικών αυτών δοµών στις κυτταρικές διαδικασίες. Κυτταρικός πυρήνας Να διακρίνουν το ρόλο του ως επιτελικού κέντρου διατήρησης των γενετικών πληροφοριών και ελέγχου όλων των κυτταρικών λειτουργιών. Ριβοσώµατα Να ερµηνεύουν τον τρόπο µε τον οποίο συµβάλλουν τα οργανίδια αυτά στην παραγωγή όλων των πρωτεϊνών. Λυσοσώµατα Ν αναφέρουν τη σηµασία τους στην αποµάκρυνση άχρηστων συστατικών και τον κυτταρικό θάνατο. Κυτταρικός σκελετός Ν αναγνωρίζουν τη συµβολή του στη διατήρηση του σχήµατος του κυττάρου. Μεταβίβαση µηνυµάτων Να διακρίνουν την ανταλλαγή πληροφοριών µέσα στο κύτταρο και των κυττάρων µεταξύ τους. Κυτταρικός διπλασιασµός και θάνατος Να περιγράφουν τους τρόπους φυσιολογικής διαίρεσης των κυττάρων. Μικροσκόπια Ν αναγνωρίζουν και να περιγράφουν τους διάφορους τρόπους παρατήρησης των κυττάρων και των κυτταρικών δοµών. Συνοδευτικά Εγχειρίδια: Περισσότερα στοιχεία Το εξελληνισµένο λογισµικό συνοδεύεται από τα εξής βιβλία: Εγχειρίδιο εγκατάστασης λογισµικού Εγχειρίδιο Μαθητή Εγχειρίδιο Καθηγητή Web site κατασκευάστριας εταιρίας: ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 118

122 47. ΛΕΞΙΚΟ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΟΡΟΛΟΓΙΑΣ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Πλήρης τίτλος Λεξικό Τεχνικής Ορολογίας Προέλευση ΛΑΕΡΤΗΣ Website έργου Ανάδοχος Ινστιτούτο Επεξεργασίας του Λόγου Στάδιο Ανάπτυξης Έχει ολοκληρωθεί η ανάπτυξή του και έχει αποσταλεί σε 15 σχολεία (ΤΕΕ) του Λαέρτη ικαιώµατα Το ΥπΕΠΘ έχει εξασφαλίσει το δικαίωµα χρήσης του λογισµικού σε όλα τα ελληνικά σχολεία. ιάθεση Η αναπαραγωγή και διάθεση του λογισµικού επιτρέπεται µόνο από τους δικαιούχους (φορείς του ΥπΕΠΘ). ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Ηλεκτρονικό ορολογικό λεξικό που περιλαµβάνει περίπου 500 λήµµατα για 5 τοµείς των ΤΕΕ. Για κάθε λήµµα εκτός από τον ορισµό του δίνεται η αγγλική του µετάφραση, εγκυκλοπαιδικά στοιχεία και σχετικό εικονογραφικό υλικό. ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Το ηλεκτρονικό ορολογικό λεξικό θα καλύπτει τους ακόλουθους τοµείς του προγράµµατος των ΤΕΕ: Οικονοµία και ιοίκηση Πληροφορική Ηλεκτρονικός Ηλεκτρολογικός Εφαρµοσµένων Τεχνών Για κάθε λήµµα του λεξικού υπάρχουν καταχωρηµένες οι ακόλουθες πληροφορίες: Τοµέας στον οποίο ανήκει το λήµµα. Ορισµός του λήµµατος. Εγκυκλοπαιδικά στοιχεία. Πρόκειται για πληροφορίες πέραν του ορισµού, που όµως δεν αποτελούν απαραίτητο στοιχείο του κάθε λήµµατος. Σχετικές λέξεις. Πρόκειται για λέξεις οι οποίες σχετίζονται θεµατικά µε το λήµµα που έχει επιλέξει κάθε φορά ο χρήστης. Πατώντας επάνω, ο χρήστης µπορεί να µεταβεί στο αντίστοιχο λήµµα. Αγγλική µετάφραση του λήµµατος. Εικόνες. Σε όσα λήµµατα κρίνεται απαραίτητο, καταχωρούνται εικόνες (φωτογραφίες, σχεδιαγράµµατα κ.ά.) που διευκολύνουν την κατανόηση του ορισµού. Με την επιλογή ενός λήµµατος από τον κατάλογο των ληµµάτων που έχει προκύψει κάνοντας χρήση µίας από τις παραπάνω αναζητήσεις, ο χρήστης µπορεί να µεταβεί στο συγκεκριµένο λήµµα και να δει σε µια φόρµα οθόνης τα δεδοµένα που έχουν καταχωρηθεί σε αυτό (ορισµός, εγκυκλοπαιδικά στοιχεία, αγγλική µετάφραση, εικονογραφικό υλικό). Από τη φόρµα αυτή ο χρήστης έχει τη δυνατότητα πρόσβασης στις σχετικές λέξεις ΜΑΘΗΜΑΤΑ Το λογισµικό αυτό µπορεί να αξιοποιηθεί στους Τοµείς Οικονοµίας ιοίκησης, Εφαρµοσµένων Τεχνών, Ηλεκτρολογίας, Οικονοµίας και ιοίκησης και Ηλεκτρονικών. ΣΥΝΟ ΕΥΤΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΑ Εκτός από το cd µε το λογισµικό, αναπτύχθηκαν και τα παρακάτω εγχειρίδια: α) Οδηγίες εγκατάστασης - χρήσης, β) Οδηγίες αξιοποίησης για τον εκπαιδευτικό, και γ) Τετράδιο Μαθητή. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 119

123 ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 120

124 48. ΛΕΞΙΠΛΟΗΓΗΣΗ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Πλήρης τίτλος Ανοιχτό Υπολογιστικό Εργαλείο Λεξικογραφίας, Κειµενολογίου Πολυµέσων & Ασκήσεων Λεξιλογίου Website προϊόντος Κατασκευαστής Ινστιτούτο Επεξεργασίας του Λόγου Στάδιο Ανάπτυξης Τελική πιλοτική έκδοση (σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε µε στόχο να αποτελέσει αφετηρία για ένα µελλοντικό ολοκληρωµένο προϊόν) ικαιώµατα Έγκριση Π.Ι. ιάθεση Το ΥπΕΠΘ έχει εξασφαλίσει το δικαίωµα χρήσης του λογισµικού σε όλα τα ελληνικά σχολεία. Το λογισµικό έχει λάβει την έγκριση του Π.Ι. για χρήση στα σχολεία. Η αναπαραγωγή και διάθεση του λογισµικού επιτρέπεται µόνο από τους δικαιούχους (φορείς του ΥπΕΠΘ, Ανάδοχος). ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Ανοιχτό λεξικολογικό εργαλείο τριών επιπέδων που περιλαµβάνει Λεξικογράφο (γλωσσάρι ), Κειµενολόγιο Πολυµέσων και Ασκησιολόγιο λεξιλογίου τα οποία καλύπτουν 5 διαφορετικές θεµατικές περιοχές: Πληροφορική, Βιολογία, Οικονοµία, Πολιτική Eπιστήµη- ίκαιο και Αισθητική Aγωγή. ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Το εκπαιδευτικό λογισµικό «ΛΕΞΙΠΛΟΗΓΗΣΗ» είναι ένα τρίπτυχο ανοικτό λεξικολογικό εργαλείο διαθεµατικής προσέγγισης µαθηµάτων που διδάσκονται στο Ενιαίο Λύκειο. Πρόκειται για ένα λογισµικό που δίνει τη δυνατότητα αφενός µεν στους καθηγητές όλων των ειδικοτήτων του Λυκείου να το χρησιµοποιήσουν για να διαφοροποιήσουν τον µέχρι σήµερα τρόπο προσέγγισης του µαθήµατός τους και αφετέρου στους µαθητές να κατανοήσουν έννοιες/όρους κάθε µαθήµατος µέσα από τη διερευνητική µάθηση, τη διαθεµατική προσέγγιση και τη συνεργατική προσπάθεια σε διασχολικό και ενδοσχολικό επίπεδο. Το ανοιχτό αυτό λεξικολογικό εργαλείο των τριών επιπέδων περιλαµβάνει: Λεξικογράφο Ο Λεξικογράφος είναι ένα γλωσσάρι που καλύπτει στην παρούσα υλοποίηση 5 διαφορετικές θεµατικές περιοχές/µαθήµατα που διδάσκονται στο Λύκειο: 1. Πληροφορική, 2. Βιολογία, 3. Οικονοµία, 4. Πολιτική Eπιστήµη- ίκαιο και 5. Αισθητική Aγωγή. ίνει τη δυνατότητα αναζήτησης/ενηµέρωσης του καταχωρηµένου υλικού, αλλά και καταχώρησης νέων ληµµάτων και νέων Θεµατικών Περιοχών από τους µαθητές και καθηγητές. Κειµενολόγιο πολυµέσων Το Κειµενολόγιο είναι ένα ανθολόγιο επιστηµονικών κειµένων που αντιστοιχούν στις πέντε Θεµατικές Περιοχές/µαθήµατα Επίσης θα περιλαµβάνει σκίτσα, animation και ήχους, τα οποία θα είναι διασυνδεδεµένα µε τα αντίστοιχα κείµενα.το Κειµενολόγιο θα δίνει επίσης τη δυνατότητα αναζήτησης/ενηµέρωσης του καταχωρηµένου υλικού, αλλά και καταχώρησης νέων κειµένων από τους µαθητές και καθηγητές. Ασκησιολόγιο λεξιλογίου Το Ασκησιολόγιο είναι ένα εργαλείο που προσφέρει στους µαθητές τη δυνατότητα να εµπεδώσουν τις γνώσεις τους σε ότι αφορά την ορολογία στα διάφορα γνωστικά αντικείµενα µε την επίλυση ασκήσεων λεξιλογίου. Τους παρέχει επίσης τη δυνατότητα να δηµιουργήσουν τις δικές τους ασκήσεις. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 121

125 ΜΑΘΗΜΑΤΑ Το λογισµικό περιέχει έτοιµο υλικό και δραστηριότητες που καλύπτουν 5 µαθήµατα: Πληροφορική Α, Β, Γ Λυκείου Βιολογία Β, Γ Λυκείου Οικονοµία Α Λυκείου Αρχές ικαίου και Πολιτικών Θεσµών Β Λυκείου Αισθητική Αγωγή Α, Γ Λυκείου Ως ανοικτό λεξικολογικό εργαλείο όµως, µπορεί να εµπλουτιστεί µε υλικό και ασκήσεις για κάθε µάθηµα Γυµνασίου και Λυκείου. ΣΥΝΟ ΕΥΤΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΑ Στο λογισµικό, εκτός από το CD, περιλαµβάνονται και τα παρακάτω εγχειρίδια: α) Εγχειρίδιο Καθηγητή, β) Εγχειρίδιο Μαθητή, γ) Τεχνικό Εγχειρίδιο. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 122

126 49. ΜΑΘΑΙΝΩ ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΛΗΚΤΡΟΛΟΓΙΟ ΙΙ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Όνοµα λογισµικού Οίκος (κατασκευάστρια εταιρία) Μαθαίνω το Ελληνικό Πληκτρολόγιο ΙΙ της εταιρίας MLS Πληροφορική. Γνωστικό Αντικείµενο: Τυφλό σύστηµα σε ελληνικό και αγγλικό πληκτρολόγιο Επίπεδο / τάξεις: ΤΕΕ / Όλοι οι Τοµείς Γενική Παιδεία Φορέας που δηµιουργεί εκπαιδευτικές EXODUS AE δραστηριότητες και συνοδευτικό υλικό: Στοιχεία για το λογισµικό και τη διάθεσή του Πνευµατικά ικαιώµατα: Έχουν εξασφαλιστεί οι απαραίτητες άδειες χρήσης για τα σχολεία (ΤΕΕ) του Λαέρτη. Πιστοποίηση Το λογισµικό εγκρίθηκε από το Π.Ι. και κρίθηκε ως κατάλληλο για να λογισµικού χρησιµοποιηθεί στα σχολεία ως βοηθητικό υλικό. (Πράξη ΤΕΕ 20/2000 της 12/7/00) ιάθεση στα σχολικά εργαστήρια Το λογισµικό έχει αποσταλεί στα 15 σχολεία (ΤΕΕ) του Λαέρτη Τρέχουσα Έκδοση Μαθαίνω το Ελληνικό Πληκτρολόγιο ΙΙ λογισµικού: ιάθεση λογισµικού Στην ελληνική αγορά διατίθεται από την εταιρεία MLS Πληροφορική στην αγορά: ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Το λογισµικό Μαθαίνω το Ελληνικό πληκτρολόγιο ΙΙ βοηθά τους χρήστες να µάθουν γρήγορα, εύκολα και αποτελεσµατικά όλες τις λειτουργίες του ελληνικού πληκτρολογίου µέσα από την παρουσίαση του τυφλού συστήµατος πληκτρολόγησης και 10 ασκήσεις. Περιέχει επίσης µια ιστορική αναδροµή από την γραφοµηχανή στους επεξεργαστές κειµένου των ηλεκτρονικών υπολογιστών, οδηγίες και συµβουλές για προβλήµατα υγείας οφειλόµενα στη χρήση ηλεκτρονικού υπολογιστή, µια ενότητα όπου παρουσιάζονται τα λειτουργικά πλήκτρα των Windows. Μαζί µε το λογισµικό Μαθαίνω το Ελληνικό Πληκτρολόγιο ΙΙ στα σχολεία θα πάει και το λογισµικό KP Typing Tutor for Win 95/NT v 3.0 το οποίο είναι ένα freeware και µπορεί να κατέβει από την ηλεκτρονική διεύθυνση: Το λογισµικό αυτό περιέχει µαθήµατα αγγλικού πληκτρολογίου, δραστηριότητες για πολλά επίπεδα και παιχνίδι. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 123

127 50. MARKETING PLAN Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Όνοµα λογισµικού Οίκος (κατασκευάστρια εταιρία) Γνωστικό Αντικείµενο: Επίπεδο / τάξεις: Φορέας που δηµιουργεί εκπαιδευτικές δραστηριότητες και συνοδευτικό υλικό: Marketing Plan της εταιρείας CD media AE Marketing ΤΕΕ / Τοµέας: Οικονοµίας και ιοίκησης EXODUS AE Στοιχεία για το λογισµικό και τη διάθεσή του Πνευµατικά Έχουν εξασφαλιστεί οι απαραίτητες άδειες χρήσης για τα σχολεία (ΤΕΕ) του ικαιώµατα: Λαέρτη. Πιστοποίηση λογισµικού ιάθεση στα σχολικά εργαστήρια Τρέχουσα Έκδοση λογισµικού: ιάθεση λογισµικού στην αγορά: Το λογισµικό εγκρίθηκε από το Π.Ι. και κρίθηκε ως κατάλληλο για να χρησιµοποιηθεί στα σχολεία ως βοηθητικό υλικό. (Πράξη ΤΕΕ 20/2000 της 12/7/00) Το λογισµικό, στην τρέχουσα έκδοσή του θα αποσταλεί άµεσα στα σχολεία (ΤΕΕ) του Λαέρτη. Μετά το καλοκαίρι θα αντικατασταθεί από νεότερη έκδοση. Marketing Plan (ελληνική έκδοση) Στην ελληνική αγορά διατίθεται από την εταιρεία CD media AE, σε ελληνική και αγγλική έκδοση. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Ηλεκτρονικός οδηγός κατάρτισης επιχειρησιακού σχεδίου µε διαδραστικές δυνατότητες. Η επιλογή του λογισµικού αυτού έγινε µε στόχο την υποβοήθηση της διδασκαλίας του µαθήµατος Αρχές Marketing του τοµέα Οικονοµίας και ιοίκησης. Πρόκειται για ένα σύγχρονο αντικείµενο που επιδέχεται σε µεγάλο βαθµό υποβοήθηση από τις νέες τεχνολογίες. Το Marketing Plan είναι ένα εµπορικό προϊόν το οποίο έχει εξελληνίσει και διαθέτει στην ελληνική αγορά η εταιρία CD Media. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 124

128 51. MICROWORLDS PRO Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Όνοµα λογισµικού στη διεθνή αγορά (αγγλική έκδοση) και κατασκευάστρια εταιρία Γνωστικό Αντικείµενο: Επίπεδο / τάξεις: Φορέας που υλοποίησε τον εξελληνισµό και την προσαρµογή στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστηµα MicroWorlds Pro της εταιρίας Logo Computer Systems Inc. Πληροφορική, Μαθηµατικά, και πολλά άλλα - πρόκειται για περιβάλλον γενικής χρήσης που καλλιεργεί σύνθετες δεξιότητες και µαθησιακές τάσεις Γυµνάσιο, Λύκειο και ΤΕΕ Rainbow Computer A.E. Στοιχεία για το εξελληνισµένο λογισµικό και τη διάθεσή του Πνευµατικά Η πνευµατική ιδιοκτησία του εξελληνισµένου λογισµικού «MicroWorlds Pro» ικαιώµατα: ανήκει στον αρχικό δικαιούχο πνευµατικής ιδιοκτησίας Logo Computer Systems Inc. ικαίωµα διάθεσης του εξελληνισµένου λογισµικού στην ελληνική αγορά έχει η εταιρία Rainbow Computer A.E. Το ΥπΕΠΘ έχει αποκτήσει άδειες χρήσης και αντίτυπα του εξελληνισµένου λογισµικού και του συνοδευτικού υλικού για 350 σχολικά εργαστήρια των 8-12 σταθµών εργασίας. Πιστοποίηση λογισµικού ιάθεση στα σχολικά εργαστήρια Τρέχουσα Έκδοση λογισµικού: ιαθέσιµη έκδοση για αξιολόγηση / επιµόρφωση ιάθεση λογισµικού στην αγορά: Ειδικές τιµές - Το εξελληνισµένο λογισµικό αξιολογήθηκε από το Π.Ι. και κρίθηκε ως κατάλληλο και ολοκληρωµένο ως προς τη συµβατότητά του µε τα προγράµµατα σπουδών και τα πρότυπα ποιότητας του Π.Ι. και εγκρίθηκε η εισαγωγή του λογισµικού στην εκπαιδευτική διαδικασία. Από τον Ιούνιο του 2001 έχει διατεθεί σε 329 σχολικά εργαστήρια η ολοκληρωµένη τελική ελληνική έκδοση του λογισµικού «MicroWorlds Pro». Επιπλέον 21 πακέτα του εκπαιδευτικού λογισµικού είναι διαθέσιµα για ν αποσταλούν σε ισάριθµα σχολεία. Τελική έκδοση εξελληνισµένου λογισµικού. Περιορισµένος αριθµός αντιτύπων της «Beta τελικής» έκδοσης του εξελληνισµένου λογισµικού είχε διατεθεί αρχικά σε επιµορφωτές για σκοπούς αξιολόγησης και επιµόρφωσης. Η «Beta τελική» έκδοση έχει λίγα γνωστά τεχνικά σφάλµατα, αλλά είναι κατάλληλη για χρήση σε επιµορφώσεις. Τα εγχειρίδια του εκπαιδευτικού λογισµικού εστάλησαν στους επιµορφωτές των αντίστοιχων ειδικοτήτων (ΠΕ03, ΠΕ04, ΠΕ19/20) τον Νοέµβριο του Από τον Ιούνιο του 2001 διατίθεται στην ελληνική αγορά η ολοκληρωµένη τελική έκδοση του εξελληνισµένου λογισµικού από την εταιρία Rainbow Computer A.E. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Το MicroWorlds Pro είναι περιβάλλον γενικής χρήσης που καλλιεργεί σύνθετες δεξιότητες και µαθησιακές τάσεις και επιτρέπει τη διερεύνηση επανάληψη - αξιολόγηση δύσκολων εννοιών. Η γλώσσα προγραµµατισµού στην οποία βασίζεται το MicroWorlds Pro είναι η Logo, µια γλώσσα υψηλού επιπέδου που σχεδιάστηκε εξαρχής για την εκπαίδευση. Τα χαρακτηριστικά που τη διακρίνουν και την καταξιώνουν ως γλώσσα µε παιδαγωγικές προδιαγραφές είναι: Προσφέρεται για την αντιµετώπιση ελκυστικών και πλούσιων σε παιδαγωγική αξία εφαρµογών σε ποικίλα γνωστικά πεδία ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 125

129 Μπορεί να χρησιµοποιηθεί σε πολλά επίπεδα προγραµµατισµού, από τις πλέον εξειδικευµένες τεχνικές µέχρι τον πειραµατισµό, µε άµεσες απλές οδηγίες που δεν απαιτούν κανενός είδους προπαιδεία στον προγραµµατισµό. Η εµβάθυνση στον προγραµµατισµό µε τη Logo αναπτύσσει ένα στέρεο υπόβαθρο πληροφορικής παιδείας σε ευρύ φάσµα εννοιών και τεχνικών (ανάπτυξη και δόµηση προγράµµατος, οργανωµένη διαχείριση τοπικών µεταβλητών, δοµές δεδοµένων-λίστες, αναδροµή, παράλληλη επεξεργασία κ.ά.) Από τη δοµή της είναι επεκτάσιµη. Με απλές έννοιες-διαδικασίες µπορεί κανείς να δοµήσει άλλες πιο σύνθετες µε τρόπο επαγωγικό, έτσι όπως δοµείται η ανθρώπινη νόηση. Το χαρακτηριστικό αυτό την καθιστά ένα δυνατό εργαλείο έκφρασης ιδεών που ευνοεί την κατασκευή της γνώσης. ιαθέτει ένα δυναµικό γραφικό περιβάλλον για την µελέτη αναδροµικών µαθηµατικών µοντέλων (φράκταλ κ.α.) και την προσοµοίωση φαινοµένων. Η γεωµετρία της χελώνας αποτελεί βιωµατικό εργαλείο διερεύνησης και προσέγγισης εννοιών ακόµη και σε πρώιµες ηλικίες. Η σπονδυλωτή δοµή των προγραµµάτων της επιτρέπει τη συνεργασία ανάµεσα σε οµάδες µαθητών και τον καταµερισµό εργασίας για την εκπόνηση συνδετικών εργασιών. Το περιβάλλον του MicroWorlds Pro είναι µια από τις πιο αξιόλογες εφαρµογές που βασίζονται στη γλώσσα Logo. Είναι ένα πλούσιο πολυµεσικό περιβάλλον µε ειδικά µελετηµένο σχεδιασµό, που ευνοεί µε πολλούς τρόπους την ανάπτυξη συνθετικών εργασιών στο πλαίσιο πολλών µαθηµάτων (Μαθηµατικά, Φυσική, Bιολογία, κ.ά.): ιαθέτει δυνατότητες δηµιουργίας και αναπαραγωγής πολυµεσικών σεναρίων καθώς και κινούµενων σχεδίων Είναι προγραµµατιστικό και συνεπώς δεν περιορίζεται σε ορισµένα µόνο είδη εφαρµογών Το πλήθος των χελωνών µε την απεριόριστη γκάµα «κουστουµιών» και τη δυναµική κίνηση προσφέρουν τη δυνατότητα και τις ευκολίες προσοµοίωσης ποικίλων φαινοµένων. Η διαχείριση προγραµµατιζόµενων αντικειµένων και η κίνησή τους σε διάφορα επίπεδα διαστρωµάτωσης πάνω στην οθόνη καθιστούν την προσοµοίωση πιο ρεαλιστική. Το περιβάλλον µπορεί να αξιοποιηθεί από διάφορες βαθµίδες της εκπαίδευσης, µια που η διαχείριση των προγραµµατιζόµενων αντικειµένων είναι δυνατό να γίνει και µε οπτικό τρόπο, µε τα προβλεπόµενα εργαλεία τα οποία µπορεί κανείς να χειριστεί µε το ποντίκι. Συνοδευτικές Εκπαιδευτικές ραστηριότητες της ελληνικής έκδοσης: Το εξελληνισµένο λογισµικό συνοδεύεται από έτοιµες εκπαιδευτικές δραστηριότητες µε τα εξής θέµατα: Τίτλος / Που απευθύνεται -Μάθηµα Παιδαγωγικοί Στόχοι 1. ιασκεδαστικές και έξυπνες ιδέες Απευθύνεται στις µικρές τάξεις του Γυµνασίου. Μπορεί να χρησιµοποιηθεί στο µάθηµα Πληροφορικής Α, Β και Γ Γυµνασίου 2. Μάθηµα ανθρωπολογίας Θέµα που µπορεί να ανατεθεί σε οµάδα µαθητών κυρίως της Β και Γ Γυµνασίου, στα πλαίσια των συνθετικών εργασιών. Η εµβάθυνση στις τεχνικές προγραµµατισµού που χρησιµοποιούνται µπορούν να αποτελέσουν αντικείµενο διδασκαλίας στο µάθηµα Εφαρµογές Πληροφορικής / Υπολογιστών Ενιαίου Λυκείου, στην ενότητα προγραµµατιστικά περιβάλλοντα, ως παράδειγµα ανάπτυξης στρατηγικών για την επίλυση προβλήµατος. Να εξοικειωθούν µε προγραµµατισµό αντικειµένων Να εντρυφήσουν σε έννοιες και όρους Πληροφορικής Να λειτουργήσει ως υπόδειγµα οργάνωσης αλληλεπιδραστικών εφαρµογών Η ενασχόληση µε αυτή την εργασία δηµιουργεί ένα πλούσιο περιβάλλον εµπειριών σχετικά µε: την ανάπτυξη προγράµµατος τη δηµιουργία και χρήση µεταβλητών κατάστασης την παράλληλη επεξεργασία τον προγραµµατισµό αντικειµένων την κίνηση, την εµφάνιση και την απόκρυψη των αντικειµένων τη σηµασία της ύπαρξης αντικειµένων που υπακούουν σε εντολές µετακίνησης, όπως η χελώνες, για το ζωντάνεµα των εικόνων ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 126

130 3. Ένα περιβόλι µε λουλούδια Μπορεί να χρησιµοποιηθεί στο µάθηµα Πληροφορικής Γ Γυµνασίου και στο µάθηµα Εφαρµογές Πληροφορικής / Υπολογιστών Ενιαίου Λυκείου Παρουσιάζει ενδιαφέρον από πλευράς: Μαθηµατικών (δυνατότητα διερεύνησης για τη µελέτη και ανακάλυψη των ιδιοτήτων των καµπυλών και των γωνιών τόξων) Πληροφορικής (Ανάλυση προβλήµατος, σε όποιο γνωστικό πεδίο και αν ανήκει, και η µετουσίωσή της σε στρατηγική κατάστρωσης προγράµµατος: προσαρµογή στο συγκεκριµένο προγραµµατιστικό περιβάλλον, ορθή επιλογή και οργάνωση µεταβλητών, οργάνωση δεδοµένων κ.λπ.) 4. Φράκταλ Ο πειραµατισµός µε διάφορες παραλλαγές fractal, η σύνθεση και η παρουσίασή τους µπορούν να αποτελέσουν αντικείµενο συνθετικών οµαδικών εργασιών από την Γ Γυµνασίου (µάθηµα Πληροφορικής) Η µελέτη, όµως σε βάθος της αναδροµής είναι για το Λύκειο (Εφαρµογές Πληροφορικής / Υπολογιστών Ενιαίου Λυκείου) 5. Πως δηµιουργείται ένα παιχνίδι παζλ µε υπολογιστή Λύκειο: Ανάπτυξη Εφαρµογών σε Προγραµµατιστικό Περιβάλλον (του κύκλου Πληροφορικής και Υπηρεσιών Τεχνολογικής Κατεύθυνσης του Ενιαίου Λυκείου) και Εφαρµογές Υπολογιστών / Πληροφορικής των Α / Β Ενιαίου Λυκείου Γυµνάσιο: Β και Γ Γυµνασίου 6. Προσοµοίωση παιχνιδιού τράπουλας Λύκειο: Ανάπτυξη Εφαρµογών σε Προγραµµατιστικό Περιβάλλον (του κύκλου Πληροφορικής και Υπηρεσιών Τεχνολογικής Κατεύθυνσης του Ενιαίου Λυκείου) ιερεύνηση γεωµετρικών εννοιών και ιδιοτήτων µε τη Γεωµετρία της χελώνας. Η µορφή µε την οποία τίθεται εδώ το πρόβληµα είναι: σχεδίαση αλληλεπιδραστικού προγράµµατος, για τη δηµιουργία του συγκεκριµένου πίνακα (συγκεκριµένα λουλούδια µε συγκεκριµένα χρώµατα στις συγκεκριµένες θέσεις) Προσέγγιση των εννοιών «αναδροµή» και «fractal». Εµβάθυνση σε προγραµµατιστικές τεχνικές, όπως είναι η αναδροµή, ο προγραµµατισµός αλλαγής χρώµατος, καθώς και ο προγραµµατισµός συµβάντων. Να αντιληφθούν τι σηµαίνει αλληλεπιδραστική παρουσίαση (Γ Γυµνασίου) Να αντιληφθούν την αναγκαιότητα της αναδροµής, ως τεχνικής προγραµµατισµού. Να παρακινηθούν και να ασκηθούν στη διερεύνηση της δοµής του προγράµµατος από τις καρτέλες. Ανάλυση ενός προβλήµατος και διάκριση των φάσεων ανάπτυξης του προγράµµατος. Οι πληροφορικές έννοιες που προσεγγίζονται είναι: Ανάπτυξη προγράµµατος. ηµιουργία αλληλεπιδραστικού περιβάλλοντος µε το Microworlds. Προγραµµατισµός αντικειµένων. Εµφάνιση και απόκρυψη αντικειµένων. ηµιουργία και χρήση µεταβλητών κατάστασης (χελωνοχαρακτηριστικών) για τις ανάγκες της εργασίας. Χρήση τοπικών και προσωρινών µεταβλητών Χρήση επαναληπτικών δοµών για την αποτελεσµατικότερη οργάνωση και σύνταξη του προγράµµατος. Τεχνάσµατα στη διαχείριση γραφικών. Παρακολούθηση της εκτέλεσης προγράµµατος. Κατανόηση της κωδικοποίησης (κωδικοποίησης των χαρτιών της τράπουλας, των παικτών, των επιδόσεών τους κ.λπ.) ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 127

131 Συνοδευτικά Εγχειρίδια: Περισσότερα στοιχεία Το λογισµικό συνοδεύεται από τα εξής βιβλία: 1. Μαθαίνοντας το MicroWorlds Pro 2. MicroWorlds Pro Μικρές Χρήσιµες Συµβουλές 3. MicroWorlds Pro Βιβλίο Μαθητή 4. MicroWorlds Pro Βιβλίο Καθηγητή Τα παραπάνω διατίθενται σε ηλεκτρονική (εκτυπώσιµη) µορφή µέσα στο CD του λογισµικού. Στη διεύθυνση της κατασκευάστριας εταιρείας στο Internet: διατίθεται ένα πλήθος δραστηριοτήτων που καλύπτουν µια ευρεία περιοχή διδακτικών αντικειµένων και µπορούν να αξιοποιηθούν εκπαιδευτικά από τις δύο βαθµίδες της Β/θµιας εκπαίδευσης (Γυµνάσιο-Λύκειο). ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 128

132 52. ΜΙΚΡΟΚΟΣΜΟΙ ΓΙΑ ΤΗ ΙΑΤΗΡΗΣΗ ΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Πλήρης τίτλος Μικρόκοσµοι για τη ιατήρηση της Ενέργειας: Λογισµικό διερευνητικού χαρακτήρα µε αντικείµενο τον πειραµατισµό και τη µελέτη του φαινοµένου της διατήρησης της ενέργειας κατά την κίνηση µπάλας σε κεκλιµένο επίπεδο. Το λογισµικό έχει υλοποιηθεί µε το µαθησιακό περιβάλλον E-Slate 1. Πλαίσιο ανάπτυξης Έργο Οδυσσέας Ινστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών (Ερευνητική Μονάδα 3: Learning Technology Group) και Παιδαγωγικό Ινστιτούτο. ιάθεση Λογισµικού Το λογισµικό (τέσσερις εναλλακτικοί Μικρόκοσµοι) διατίθεται ως τµήµα του περιβάλλοντος E-Slate 1 (βλέπε περιγραφή στο αντίστοιχο φυλλάδιο), είτε σε µορφή CD-ROM είτε σε µορφή on-line download από τη διεύθυνση Τρέχουσα Έκδοση 2.0 (περιλαµβάνεται στο CD του E-Slate µε έκδοση Beta 1.3). Υποστηρικτικό site Γνωστικό αντικείµενο Άδειες χρήσης Φυσική Γυµνασίου Η διάθεση του λογισµικού (και η αναπαραγωγή του) γίνεται ελεύθερα και δωρεάν για οποιαδήποτε µη κερδοσκοπική χρήση. Πιστοποίηση ΠΙ Το λογισµικό έχει υποβληθεί για πιστοποίηση στο Γραφείο Πιστοποίησης του ΠΙ ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Το λογισµικό παρέχει εργαλεία παρατήρησης του φαινοµένου της διατήρησης της ενέργειας κατά την κίνηση σώµατος (µπάλας) σε κεκλιµένο επίπεδο. Ενδεικτικά ερωτήµατα διερευνήσεων που µπορούν να υλοποιηθούν: Πόση αρχική συσπείρωση ελατηρίου δεδοµένης σταθεράς k απαιτείται για να ανέλθει το σώµα σε συγκεκριµένο ύψος στο κεκλιµένο επίπεδο κλίσης φ; Πώς επηρεάζει την ταχύτητα του σώµατος η αύξηση της σταθεράς του ελατηρίου; Αν ελαττώσω την αρχική συσπείρωση του ελατηρίου, τι θα παρατηρήσω; Προτείνετε συνδυασµούς χαρακτηριστικών τιµών των µεταβλητών (αρχική συσπείρωση του ελατηρίου, σταθερά του ελατηρίου, µάζα του σώµατος, κλίση του κεκλιµένου επιπέδου) ώστε το σώµα να συναντήσει τη βάση του κεκλιµένου επιπέδου µε συγκεκριµένη ταχύτητα. Με ποιους τρόπους µπορώ να αναιρέσω την επίδραση δεδοµένης αύξησης της αρχικής συσπείρωσης του ελατηρίου; Πώς επιδρά η αύξηση της µάζας του σώµατος στη µεταβολή α) της ταχύτητάς του και β) του µέγιστου ύψους στο οποίο φθάνει στο κεκλιµένο επίπεδο; Αν µεταβάλουµε την απόσταση της βάσης του κεκλιµένου επιπέδου από το άκρο του ελατηρίου, ποια µεγέθη θα µεταβληθούν; 1 Προγενέστερη ονοµασία: «Αβάκιο» ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 129

133 Πότε η κινητική ενέργεια του σώµατος είναι ίση µε την ολική ενέργεια του συστήµατος; Ποια/ες χρονική/ές στιγµή/ές η κινητική ενέργεια του σώµατος είναι ίση µε τη βαρυτική δυναµική ενέργεια αυτού; Πόσο χρόνο διαρκεί η άνοδος του σώµατος στο κεκλιµένο επίπεδο; Ποια η σχέση µεταξύ χρόνου ανόδου και χρόνου καθόδου του σώµατος στο κεκλιµένο επίπεδο; Η δυνατότητα τροποποίησης των τιµών των µεταβλητών και η παρατήρηση του τρόπου επίδρασης των µεταβλητών στην εξέλιξη του φαινοµένου ευνοεί τη διερεύνηση και τη µάθηση µέσω ανακάλυψης ενώ ενθαρρύνει την έκφραση υποθέσεων καθώς και τον έλεγχο, τη διάψευση ή επαλήθευση των υποθέσεων. Άλλα πλεονεκτήµατα της χρήσης του λογισµικού (ή καλύτερα της «οικογένειας» Μικρόκοσµων) προσοµοίωσης θεωρούνται τα παρακάτω: Προσφέρει τη δυνατότητα στους µαθητές να διερευνήσουν καταστάσεις- φαινόµενα δύσκολα προσεγγίσιµα σε αντιδιαστολή µε τη συνήθη διδακτική πρακτική. Η µελέτη της κίνησης του ελατηρίου ως διαδικασία πολύ γρήγορη καθώς και, της διατήρησης της µηχανικής ενέργειας ως κατάσταση που εµπλέκει οντότητες µη υπαρκτές ως ιδανικές (λείες επιφάνειες, δεν υπάρχουν τριβές, αβαρές ελατήριο) αποτελούν χαρακτηριστικό παράδειγµα γόνιµου εδάφους για την ανάπτυξη εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων µε σκοπό την αναβάθµιση και εµπλουτισµό της διδακτικής-µαθησιακής διαδικασίας. Επιτρέπει τον άµεσο χειρισµό και έλεγχο των µεταβλητών πολύ πιο εύκολα σε σύγκριση µε τις κλασικές πειραµατικές διατάξεις των σχολικών εργαστηρίων. ίνεται η δυνατότητα άµεσου χειρισµού των µεταβολέων (sliders) που αντιστοιχούν στις µεταβλητές που υπεισέρχονται στο φαινόµενο. Το σηµαντικότερο όµως χαρακτηριστικό του λογισµικού είναι η δυνατότητα που παρέχεται για την ανάπτυξη από τους χρήστες (καθηγητές/µαθητές) εναλλακτικών πειραµατικών διατάξεων για τη µελέτη αντίστοιχων φαινοµένων µηχανικής. Οι χρήστες µπορούν να συνθέσουν τις επιθυµητές διατάξεις δηµιουργώντας αντικείµενα (φυσικά σώµατα), δίνοντάς τους τα επιθυµητά χαρακτηριστικά (µέγεθος, χρώµα, µάζα, κλπ) και προσδιορίζοντας τους νόµους που διέπουν την κίνησή τους (το προς µελέτη φαινόµενο) µέσα από µια υψηλού επιπέδου γλώσσα scripting (Logo). ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 130

134 53. ΜΙΚΡΟΚΟΣΜΟΙ ΙΑΝΥΣΜΑΤΩΝ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Πλήρης τίτλος ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΟ ΜΑΘΗΣΙΑΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΟΜΕΝΟ ΑΠΟ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΕΣ ΚΑΙ ΙΚΤΥΟ ΓΙΑ ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ Website προϊόντος Κατασκευαστής ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ Στάδιο Ανάπτυξης ικαιώµατα Έγκριση Π.Ι. ιάθεση Τελική πιλοτική έκδοση (σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε µε στόχο να αποτελέσει την αφετηρία για ένα µελλοντικό ολοκληρωµένο προϊόν) Το ΥπΕΠΘ έχει εξασφαλίσει άδειες χρήσης του λογισµικού για όλα τα σχολεία της "Οδύσσειας". Το λογισµικό έχει λάβει την έγκριση του Π.Ι. για δοκιµαστική χρήση στα σχολεία. Το cd του λογισµικού έχει διανεµηθεί σε µεµονωµένα σχολεία της Ο ΥΣΣΕΙΑΣ και έχει αποσταλεί σε ορισµένους επιµορφωτές. Η αναπαραγωγή του λογισµικού επιτρέπεται µόνο από τους δικαιούχους (φορείς του ΥπΕΠΘ, κατασκευαστής). ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Ολοκληρωµένο µαθησιακό περιβάλλον, για την εισαγωγή των διανυσµατικών εννοιών και των σχετικών φυσικών µεγεθών. Εξετάζονται οι έννοιες: θέσης - µετατόπισης κίνησης, δύναµης, δύναµης κίνησης, δύναµης ορµής. ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Το εκπαιδευτικό λογισµικό «Μικρόκοσµοι διανυσµάτων» είναι ένα ολοκληρωµένο µαθησιακό περιβάλλον, υποστηριζόµενο από υπολογιστές και δίκτυο, για εισαγωγή των διανυσµατικών εννοιών και των σχετικών φυσικών µεγεθών. Η επιλογή των θεµατικών ενοτήτων και η εκπαιδευτική σχεδίαση υπαγορεύθηκαν από τις ιδιαίτερες δυσκολίες που έχουν οι µαθητές στη κατανόηση των διανυσµατικών εννοιών στα Μαθηµατικά και στη Φυσική, καθώς και των φυσικών φαινοµένων που επιπλέον εισάγουν παρανοήσεις και αδρανή γνώση. Το λογισµικό παρέχει τις παρακάτω διδακτικές ενότητες - µικρόκοσµους µε στοιχεία ανοικτού διερευνητικού περιβάλλοντος που υποστηρίζονται από προτάσεις διδακτικής αξιοποίησης και έτοιµα σενάρια: Μικρόκοσµος διανυσµάτων θέσης - µετατόπισης Μικρόκοσµος κινήσεων Μικρόκοσµος δυνάµεων Μικρόκοσµος δυνάµεων και κίνησης Μικρόκοσµος δύναµης - ορµής Ο καθηγητής επιλέγει από τα έτοιµα σενάρια που περιέχονται στο λογισµικό, ή µπορεί να δηµιουργήσει δικά του σενάρια, προτείνει δραστηριότητες στους µαθητές είτε ατοµικά είτε σε µικρές οµάδες, και συζητά µαζί τους, µε αφορµή τα αποτελέσµατα των ενεργειών τους. Ο µαθητής εργάζεται πάνω σε σενάρια που προτείνει ο καθηγητής, ή συνθέτει το δικό του περιβάλλον και µέσα σ αυτό, εκτελεί δραστηριότητες που σχετίζονται µε διανυσµατικά µεγέθη, κάνει υπολογισµούς και προβλέπει τα στοιχεία τους, παρατηρεί τα αποτελέσµατα των προβλέψεών του µέσα από προσοµοιώσεις κινήσεων, πειραµατίζεται µε διαφορετικές τιµές παραµέτρων και συγκρίνει µε την πραγµατικότητα. Παρέχονται ακόµα δυνατότητες χρήσης δικτύου για επικοινωνία µε µαθητές και καθηγητές του ίδιου ή άλλων σχολείων. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 131

135 Το λογισµικό έχει σχεδιαστεί έτσι ώστε να είναι απλό στη χρήση του, και να δίνει τη δυνατότητα στον µαθητή να το χρησιµοποιεί ανάλογα µε την γνώση του και τις ικανότητες που έχει αναπτύξει. Ο χώρος εργασίας περιλαµβάνει σκηνικά, αντικείµενα µε ιδιότητες και ο µαθητής µπορεί να χρησιµοποιήσει εργαλεία και να αναπτύξει δραστηριότητες που παραπέµπουν σε πραγµατικές καταστάσεις της καθηµερινής ζωής. ΜΑΘΗΜΑΤΑ Στο λογισµικό περιλαµβάνονται δραστηριότητες για: Φυσική Γ Γυµνασίου: Κινηµατική-είδη κίνησης/ Έννοια ταχύτητας σαν διανυσµατικό µέγεθος/ Μεταβολή του διανύσµατος της ταχύτητας στα διάφορα είδη κίνησης/ Σύνθετη κίνηση/ Σχετική κίνηση/ Επιτάχυνση σαν διανυσµατικό µέγεθος/ Σχέση ταχύτηταςεπιτάχυνσης, υναµική συµβολισµός δυνάµεων µε διανύσµατα/ σύνθεση δυνάµεων/ Η δύναµη σαν αιτία παραµόρφωσης/ Νόµοι του Νεύτωνα / Τριβή, Βάρος /Βαρύτητα/ Ελεύθερη πτώση Μαθηµατικά Γ Γυµνασίου: Χρησιµότητα ιανυσµάτων, Ιδιότητες διανυσµάτων, Πράξεις διανυσµάτων, ιάνυσµα θέσης, Συνιστώσες διανύσµατος, Ορθογώνιο σύστηµα αξόνων ΣΥΝΟ ΕΥΤΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΑ Στο λογισµικό, εκτός από το CD, περιλαµβάνονται και τα παρακάτω εγχειρίδια: α) Εγχειρίδιο Χρήσης, β) Συµβουλευτικός Οδηγός για τον Καθηγητή, γ) Τετράδιο Μαθητή - Μαθήτριας ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 132

136 54. MODELLUS Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Όνοµα λογισµικού στη διεθνή αγορά (αγγλική έκδοση) και ηµιουργός / Κατασκευαστής Γνωστικό Αντικείµενο: Επίπεδο / τάξεις: Φορέας που υλοποίησε τον εξελληνισµό και την προσαρµογή στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστηµα Modellus New University of Lisbon, Portugal, Faculty of Sciences and Technology Prof. Vitor Duarte Teodoro Μαθηµατικά, Φυσική, Χηµεία, Βιολογία, Οικονοµία Γυµνάσιο και Λύκειο Ινστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών (µε συµµετοχή στελεχών από την ευρύτερη οµάδα υλοποίησης της Ο ΥΣΣΕΙΑΣ) Στοιχεία για το εξελληνισµένο λογισµικό και τη διάθεσή του Πνευµατικά Η πνευµατική ιδιοκτησία του εξελληνισµένου λογισµικού «Modellus» ανήκει ικαιώµατα: στον αρχικό δικαιούχο πνευµατικής ιδιοκτησίας Καθηγητή Vitor Duarte Teodoro, New University of Lisbon, Portugal, Faculty of Sciences and Technology. ικαίωµα διάθεσης και κυκλοφορίας του εξελληνισµένου λογισµικού στην Ελλάδα έχει το Ινστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών. Το ΥπΕΠΘ έχει αποκτήσει δικαιώµατα χρήσης του εξελληνισµένου λογισµικού στο σύνολο των ελληνικών σχολείων. Πιστοποίηση λογισµικού ιάθεση στα σχολικά εργαστήρια Τρέχουσα Έκδοση λογισµικού: ιαθέσιµη έκδοση για αξιολόγηση / επιµόρφωση ιάθεση λογισµικού στην αγορά: Ειδικές τιµές Το εξελληνισµένο λογισµικό αξιολογήθηκε από το Π.Ι. και κρίθηκε ως κατάλληλο και ολοκληρωµένο ως προς τη συµβατότητά του µε τα προγράµµατα σπουδών και τα πρότυπα ποιότητας του Π.Ι. και εγκρίθηκε η εισαγωγή του λογισµικού στην εκπαιδευτική διαδικασία. Η ολοκληρωµένη τελική ελληνική έκδοση του λογισµικού «Modellus» εστάλη τον Απρίλιο του 2003 στα 350 σχολικά εργαστήρια, που υπέδειξε η αρµόδια /νση Σ.Ε.Π.Ε.. του ΥπΕΠΘ. Επιπλέον, έχει διατεθεί και σε άλλα σχολεία/ εκπαιδευτικούς, οι οποίοι εκδήλωσαν ενδιαφέρον για την απόκτησή του. Σε µερικά σχολικά εργαστήρια της Οδύσσειας είχε διατεθεί η αγγλική έκδοση του λογισµικού. Ολοκληρωµένη τελική έκδοση εξελληνισµένου λογισµικού Αντίτυπα της Alpha έκδοσης του εξελληνισµένου λογισµικού διατέθηκαν αρχικά για σκοπούς αξιολόγησης. Αντίτυπα του τελικού προϊόντος του εκπαιδευτικού λογισµικού είναι στη διάθεση των επιµορφωτών/ εκπαιδευτικών. Εκτός από την αγγλική έκδοση του λογισµικού είναι διαθέσιµη και η ελληνική έκδοση του τελικού προϊόντος από το web site Το προϊόν δεν είναι προς πώληση. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 133

137 ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Το λογισµικό Modellus, το οποίο σχεδιάστηκε από µία οµάδα επιστηµόνων µε την καθοδήγηση του καθηγητή Vitor Duarte Teodoro από το Πανεπιστήµιο Lisbon της Πορτογαλίας, είναι ένα ισχυρό εργαλείο, ιδιαίτερα χρήσιµο για τη διδασκαλία των θετικών επιστηµών. Kυρίως µπορεί να χρησιµοποιηθεί για την υποστήριξη των Μαθηµατικών, της Φυσικής, της Χηµείας, των Οικονοµικών και δευτερευόντως της Βιολογίας. Ανήκει στην κατηγορία του ανοικτού τύπου περιβάλλοντος-εργαλείο για modeling, πειραµατισµό και simulation, απαραίτητο για την ανάπτυξη µαθηµατικών µοντέλων και την επεξεργασία τους µέσα από γραφικές παραστάσεις, πίνακες και animations. Στον πυρήνα του προγράµµατος υπάρχει µια περιοχή εργασίας (παράθυρο) στην οποία ο µαθητής µπορεί να γράψει το µαθηµατικό µοντέλο µε µορφή εξισώσεων ή ορισµών µεγεθών. Στη συνέχεια, το σύστηµα αναλαµβάνει να πραγµατοποιήσει την αναπαράσταση της εξέλιξης του φαινοµένου που υπακούει στο µαθηµατικό µοντέλο. To Modellus αξιοποιεί πολλές προηγούµενες προσπάθειες που έγιναν στην κατεύθυνση της δηµιουργίας ενός λογισµικού κατάλληλου για µοντελοποιήσεις σε ποικίλες γνωστικές περιοχές. Παιδαγωγική προσέγγιση Είναι ένα λογισµικό πολύ εύκολο στην εκµάθηση και τη χρήση του και άµεσα προσαρµόσιµο στις ανάγκες της ευτεροβάθµιας εκπαίδευσης. Χρησιµοποιείται από καθηγητές διαφόρων ειδικοτήτων όπως µαθηµατικούς, φυσικούς, χηµικούς ακόµα και από βιολόγους, οι οποίοι µπορούν να επινοούν σενάρια για διαφορετικά µαθήµατα αξιοποιώντας τα διαθέσιµα εργαλεία του λογισµικού. Συνιστάται για µαθήµατα της Γ Γυµνασίου καθώς και για όλες τις τάξεις του Λυκείου. Μέσα από ήδη σχεδιασµένα πειράµατα από τον κατάλογο των έτοιµων µοντέλων που συνοδεύουν το λογισµικό ή ακόµα και µε τον σχεδιασµό νέων µοντέλων δίνεται στους µαθητές η δυνατότητα να περιγράφουν, να ερµηνεύουν ακόµα και να προβλέπουν διάφορα φαινόµενα, να ασκούνται στη διαδικασία της µοντελοποίησης διαφόρων φαινοµένων ή καταστάσεων και να καλλιεργούν νοητικές ικανότητες για την αντιµετώπιση προβληµάτων. Από παιδαγωγική σκοπιά το Modellus προσφέρει πολλές δυνατότητες διερευνητικής µάθησης. Μέσα από πολλαπλές αναπαραστάσεις (προσοµοιώσεις, πίνακες τιµών, αρχικές συνθήκες, αποθηκεύσεις ειδικών καταστάσεων και ανάκλησή τους), τον άµεσο χειρισµό των αντικειµένων, τη δυνατότητα σκηνοθεσίας του περιβάλλοντος και τις µοντελοποιήσεις οι µαθητές µπορούν να κατανοούν καινούργιες έννοιες και διαδικασίες µέσα από την επίλυση προβληµάτων και τον πειραµατισµό. Για µια πιο εκτεταµένη παρουσίαση των παιδαγωγικών αντιλήψεων του λογισµικού και περισσότερες πληροφορίες µπορεί κανείς να επισκεφθεί την παρακάτω διεύθυνση στο Internet: Συνοδευτικές Εκπαιδευτικές ραστηριότητες της ελληνικής έκδοσης H ελληνική έκδοση της εφαρµογής θα συνοδεύεται από ένα πλήθος (περίπου 50) έτοιµες εκπαιδευτικές δραστηριότητες. Ενδεικτικά σηµειώνουµε µερικές από αυτές στον παρακάτω πίνακα: Τίτλος Εκπαιδευτικής ραστηριότητας ΜΕΛΕΤΗ ΜΙΑΣ ΚΙΝΗΣΗΣ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΑ ΙΑΓΡΑΜΜΑΤΑ Γνωστικό Αντικείµενο Τάξη - Ενότητα Φυσική Γ Γυµνασίου Γενική Ενότητα: Κίνηση ύναµη Ενέργεια Ενότητα: Μελέτη ευθ. Κίνησης όταν η ταχύτητα δεν παραµένει σταθερή (2 διδακτικές ώρες) Περιεχόµενο / Παιδαγωγικοί στόχοι Ευθύγραµµη Οµαλά Επιταχυνόµενη Κίνηση ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 134

138 ΣΥΝΘΕΤΗ ΕΥΘΥΓΡΑΜΜΗ ΚΙΝΗΣΗ ΝΟΜΟΣ ΤΟΥ OHM ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΒΟΛΗ ΕΚΘΕΤΙΚΗ ΜΕΙΩΣΗ ΜΕΓΕΘΩΝ Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΚΥΜΑΤΟΣ Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΗΣ Η ΑΡΧΗ ΤΗΣ Α ΡΑΝΕΙΑΣ ΤΟΥ ΓΑΛΙΛΑΙΟΥ ΓΡΑΜΜΙΚΗ ΑΡΜΟΝΙΚΗ ΤΑΛΑΝΤΩΣΗ Φυσική Α Λυκείου Κεφάλαιο 1.1 Γενικής Παιδείας σαν επαναληπτική δραστηριότητα (1 διδακτική ώρα) Φυσική Γ Γυµνασίου Ενότητα: Νόµος του Ohm (1 διδακτική ώρα) Φυσική Α Λυκείου Κεφάλαιο 1.3: υναµική στο Επίπεδο, Γενικής Παιδείας (1 διδακτική ώρα) Φυσική Β Λυκείου Γενική Ενότητα: Ταλαντώσεις Ενότητα: Εκθετική Μείωση Μεγεθών Χηµεία Α Λυκείου Γενική Ενότητα: Ραδιενέργεια Ενότητα: Ραδιενεργός ιάσπαση Φυσική Γ Λυκείου Γενική Ενότητα: Ραδιενέργεια Ενότητα: Ραδιενεργός ιάσπαση Φυσική Γ Γυµνασίου Φυσική Β Λυκείου Γενικής Παιδείας Γενική Ενότητα: Κύµατα Ενότητα: Εγκάρσια Ελαστικά Κύµατα Ιστορία των Επιστηµών και της Τεχνολογίας Γ Λυκείου Φυσική Α Λυκείου Γενική Ενότητα: Η Γέννηση της Νεότερης Φυσικής Ενότητα: Το έργο του Γαλιλαίου Ιστορία των Επιστηµών και της Τεχνολογίας Γ Λυκείου Φυσική Α Λυκείου Γενική Ενότητα: Η Γέννηση της Νεότερης Φυσικής Ενότητα: Το έργο του Γαλιλαίου Φυσική Β Λυκείου Γενικής Παιδείας Γενική Ενότητα: Ταλαντώσεις και Κύµατα Ενότητα: Μηχανικές Ταλαντώσεις Κίνηση, χρονική στιγµή, χρονική διάρκεια, διάνυσµα, απόσταση, µετατόπιση, ταχύτητα, ευθύγραµµη οµαλή κίνηση, επιτάχυνση, οµοιόµορφα µεταβαλλόµενη κίνηση, ευθύγραµµη οµαλά επιταχυνόµενη κίνηση, µεταβολή µεγέθους, γραφικές παραστάσεις Κατανόηση πειραµατικής µεθόδου, ένταση ηλεκτρικού ρεύµατος, τάση, αντίσταση, ερµηνεία γραφικής παράστασης, έλεγχος υποθέσεων, διερευνητική προσέγγιση Κίνηση, χρονική στιγµή, χρονική διάρκεια, διάνυσµα, απόσταση, ταχύτητα, επιτάχυνση της βαρύτητας, µεταβολή µεγέθους, σύγκριση µεγέθους, σύνθετη κίνηση, ανεξαρτησία κινήσεων Επίλυση προβληµάτων, έλεγχος υποθέσεων, παρατήρηση φαινοµένων, κατανόηση γραφικών παραστάσεων, χρήση µεταβλητών, ερµηνεία δεδοµένων Μοντέλο αναπαράστασης του ελαστικού κύµατος, παρατήρηση φαινοµένου, µέτρηση - µεταβολή ταχύτητας Πείραµα Γαλιλαίου, Συνάντηση Αριστοτέλη Γαλιλαίου, µετρήσεις, ορισµός της επιτάχυνσης Πείραµα Γαλιλαίου, Συνάντηση Αριστοτέλη Γαλιλαίου, µετρήσεις, διατύπωση της Αρχής της Αδράνειας Πείραµα µε ελατήριο, µετρήσεις, γραφικές παραστάσεις ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 135

139 ΘΕΣΗ, ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΚΑΙ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΗ ΣΤΗ ΓΡΑΜΜΙΚΗ ΑΡΜΟΝΙΚΗ ΤΑΛΑΝΤΩΣΗ ΓΡΑΦΙΚΕΣ ΚΑΙ ΙΑΝΥΣΜΑΤΙΚΕΣ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ Φυσική Β Λυκείου Γενικής Παιδείας Γενική Ενότητα: Ταλαντώσεις και Κύµατα Ενότητα: Μηχανικές Ταλαντώσεις Ποιοτική µελέτη φαινοµένου, ιανυσµατική Αναπαράσταση, Γραφικές Παραστάσεις Συνοδευτικά Εγχειρίδια: Περισσότερα στοιχεία και διάθεση αγγλικής έκδοσης Η ελληνική έκδοση του λογισµικού συνοδεύεται από τα εξής βιβλία: 1. Modellus: Εγχειρίδιο Χρήστη 2. Modellus: Εγχειρίδιο Μαθητή (Φύλλα Εργασίας) 3. Modellus: Εγχειρίδιο Καθηγητή Τα παραπάνω θα διατίθενται σε ηλεκτρονική (εκτυπώσιµη) µορφή µέσα στο CD του λογισµικού. Στη διεύθυνση του δηµιουργού / κατασκευαστή του λογισµικού στο Internet: ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 136

140 55. ΜΥΚΗΝΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ 1.1 Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Πλήρης τίτλος Μυκηναϊκός Πολιτισµός: Λογισµικό διερευνητικού χαρακτήρα µε δυνατότητες εκµετάλλευσης του internet, και αντικείµενο την µελέτη του Μυκηναϊκού πολιτισµού µέσα από αρχαιολογικά ευρήµατα. Το λογισµικό έχει υλοποιηθεί µε το µαθησιακό περιβάλλον E-Slate 1. Πλαίσιο ανάπτυξης Έργο Οδυσσέας Ινστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών (Ερευνητική Μονάδα 3: Learning Technology Group) και Παιδαγωγικό Ινστιτούτο. ιάθεση Λογισµικού Το λογισµικό διατίθεται ως τµήµα (Μικρόκοσµος) του περιβάλλοντος E- Slate 2 (βλέπε περιγραφή στο αντίστοιχο φυλλάδιο), είτε σε µορφή CD- ROM είτε σε µορφή on-line download από τη διεύθυνση Slate.cti.gr. Τρέχουσα Έκδοση 2.0 (περιλαµβάνεται στο CD του E-Slate µε έκδοση Beta 1.3). Υποστηρικτικό site Γνωστικό αντικείµενο Άδειες χρήσης Πιστοποίηση ΠΙ Ιστορία Γυµνασίου Η διάθεση του λογισµικού (και η αναπαραγωγή του) γίνεται ελεύθερα και δωρεάν για οποιαδήποτε µη κερδοσκοπική χρήση Το λογισµικό έχει πιστοποιηθεί από το Γραφείο Πιστοποίησης του ΠΙ ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Το λογισµικό προτείνει µία σειρά δραστηριοτήτων που σκοπό έχουν να προάγουν την ενεργό συµµετοχή των µαθητών στη µαθησιακή διαδικασία, τη διερευνητική µάθηση και τη διασχολική επικοινωνία. O µαθητής στο ρόλο του αρχαιολόγου-ερευνητή διενεργεί πλασµατικές ανασκαφές σε αρχαιολογικούς χώρους της επιλογής του και προσπαθεί να ερµηνεύσει τα ευρήµατα που ανακαλύπτει αναπλάθοντας βήµα βήµα τη ζωή της Μυκηναϊκής εποχής. Στη διάθεση του έχει εργαλεία διαχείρισης ευρηµάτων, χάρτες και πληθώρα συνοδευτικού υλικού σε µορφή κειµένων, φωτογραφιών και συνδέσµων σε τοποθεσίες του internet για επίσκεψη σε µουσεία. Επίσης, µπορεί να δηµιουργήσει δικά του αντικείµενα /δεδοµένα σε µορφή σηµειώσεων πάνω σε ευρήµατα ή σε ανασκαφικές περιοχές και να τ ανταλλάξει µε µαθητές άλλων σχολείων. Ο µαθητής καλείται «ν ανασκάψει» έναν αρχαιολογικό χώρο χρησιµοποιώντας τα παρεχόµενα εργαλεία, να αναγνωρίσει τα χαρακτηριστικά των ευρηµάτων, να συνθέσει πληροφορίες και να εξάγει συµπεράσµατα. Συγκεκριµένα ο χρήστης µπορεί: Να επιλέξει µια γεωγραφική περιοχή µέσω του αντίστοιχου εργαλείου του χάρτη. Να παρατηρήσει τον αρχαιολογικό χώρο που εξετάζει από διάφορες οπτικές γωνίες. Να «ανασκάψει» µια περιοχή (χρησιµοποιώντας πάλι το κατάλληλο εργαλείο στον χάρτη), για να φέρει στην επιφάνεια Α.Ε. της περιοχής. Να διατυπώσει υποθέσεις βασιζόµενος στα χαρακτηριστικά του Α.Ε. και να τις επαληθεύσει συγκρίνοντας µε τα πορίσµατα των αρχαιολόγων. Να κάνει συνδυαστικές ερωτήσεις ως προς τα διάφορα χαρακτηριστικά (είδος, υλικό, διάκοσµο, κλπ) ενός Α.Ε.. Να προσθέσει στο χάρτη τις προσωπικές τους σηµειώσεις σε συγκεκριµένες περιοχές (γεωγραφικές ή αρχαιολογικές). Για την υλοποίηση του µαθήµατος ακολουθείται το εξής σενάριο: 2 Προγενέστερη ονοµασία: «Αβάκιο» ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 137

141 Ο χρήστης επιχειρεί µια αναδροµική ανασκαφή στους αρχαιολογικούς χώρους, όπου έχουν εντοπιστεί κατάλοιπα του Μυκηναϊκού Πολιτισµού. Επιλέγει την ευρύτερη αρχαιολογική περιοχή που επιθυµεί να εξερευνήσει (π.χ. Μυκήνες, Πύλος, Ορχοµενός ). Ορίζει µια περιοχή ανασκαφής (π.χ. ταφικός περίβολος Α Μυκηνών, ανάκτορο Μυκηνών ) Αρχίζει την ανασκαφή και εντοπίζει ένα Α.Ε. Εµφανίζεται η εικόνα του Α.Ε. Παρατηρεί το Α.Ε. και το περιγράφει µε βάση τα χαρακτηριστικά του. Συγκρίνει την περιγραφή του µε την περιγραφή του αρχαιολόγου. Στη συνέχεια µπορεί να εµβαθύνει στη µελέτη του Α.Ε. που εξετάζει ανατρέχοντας στις ενότητες ερµηνεία, πληροφορίες και τόπο φύλαξης, να παραµείνει στον ίδιο αρχαιολογικό χώρο και να αναζητήσει και άλλα Α.Ε., να επιλέξει συγκεκριµένα χαρακτηριστικά του Α.Ε. και να βρει τα Α.Ε. που τα συγκεντρώνουν στον ίδιο ή σε άλλο αρχαιολογικό χώρο, να πάει σε άλλο αρχαιολογικό χώρο και να αναζητήσει Α.Ε. ή να µελετήσει συγκεκριµένα χαρακτηριστικά τους. Βλέπει συγκεντρωµένα τα Α.Ε. που έχει εντοπίσει µε τα χαρακτηριστικά τους που έχει µελετήσει. Στο εγχειρίδιο που συνοδεύει το λογισµικό, προτείνονται µια σειρά από σενάρια καθένα από τα οποία εστιάζει σε διαφορετική όψη της ζωής των Μυκηναίων. Επιπρόσθετα σενάρια χρήσης που έχουν υλοποιηθεί κατά τη χρήση του λογισµικού τις τελευταίες δυο σχολικές χρονιές, θα συγκεντρωθούν σε ειδικό υποστηρικτικό web-site. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 138

142 56. ΞΕΝΙΟΣ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Πλήρης τίτλος Ξένιος: Εκπαιδευτικές δραστηριότητες και λογισµικό για το µάθηµα των ξένων γλωσσών στο σχολείο (Αγγλικά, Γαλλικά, Γερµανικά) Πλαίσιο ανάπτυξης 1) Έργο Mentor (Multimedia Education Network for Teaching, Output and Research), ΜΜ1017, EU Joint Call education multimedia. CDU-Univ. of Hull (UK), EDM & CTTL Limburgs Universitair Centrum (BE), Ινστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών (Ερευνητική Μονάδα 3: Learning Technology Group) (GR) 2) Έργο Οδυσσέας Ινστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών (Ερευνητική Μονάδα 3: Learning Technology Group & Τοµέας Εκπαιδευτικής Τεχνολογίας) ιάθεση λογισµικού 1. ικτυακό υλικό Το περιβάλλον E-Slate 3 (βλέπε περιγραφή στο αντίστοιχο φυλλάδιο) 2. Περιβάλλον E-Slate και οι συνοδευτικοί µικρόκοσµοι (14 µικρόκοσµοι) διατίθενται είτε σε και συνοδευτικοί µορφή CD-ROM είτε σε µορφή on-line download από τη διεύθυνση µικρόκοσµοι Τρέχουσα Έκδοση Ολοκληρωµένη τελική έκδοση 2.2, Σεπτέµβριος Υποστηρικτικό site Γνωστικό αντικείµενο Ξένες γλώσσες Γυµνασίου-Λυκείου ικαιώµατα Ερευνητικό Ακαδηµαϊκό Iνστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών (Ε.Α.ΙΤΥ) Άδειες χρήσης Η διάθεση του λογισµικού (και η αναπαραγωγή του) γίνεται ελεύθερα και δωρεάν για µη κερδοσκοπική χρήση Πιστοποίηση Π.Ι. Το λογισµικό έχει υποβληθεί για πιστοποίηση στο γραφείο πιστοποίησης του ΠΙ 3 Προγενέστερη ονοµασία: «Αβάκιο» ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 139

143 ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Εκπαιδευτικές δραστηριότητες και λογισµικό για την υποστήριξη της διδασκαλίας των Αγγλικών, Γαλλικών και Γερµανικών στο σχολείο. Ο «Ξένιος» αποτελείται από: 1) λογισµικό που αναπτύχθηκε σε περιβάλλον E-Slate (14 µικρόκοσµοι για τις ξένες γλώσσες), 2) δικτυακό υλικό µε τη µορφή html σελίδων, όπου αναπτύσσονται οι εκπαιδευτικές δραστηριότητες, 3) ένα web site µε στόχο την επικοινωνία, την υποστήριξη και την ενθάρρυνση της δηµιουργίας κοινότητας των χρηστών του και 4) συνοδευτικά εγχειρίδια τεκµηρίωσης και χρήσης των εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων καθώς και των τεχνολογικών εργαλείων. Ο στόχος του λογισµικού και των δραστηριοτήτων δεν είναι να δώσει ένα έτοιµο, τελικό προϊόν για το µάθηµα των ξένων γλωσσών στον καθηγητή, αλλά στο να δώσει µια ολοκληρωµένη πρόταση µε το να δηµιουργήσει ένα πλαίσιο εκπαιδευτικού σεναρίου µε ποικιλία θεµατικού περιεχοµένου και µέσων παρουσίασης που να καλύπτει, όσο αυτό είναι δυνατόν τις ανάγκες του µαθητή και του καθηγητή σε διάφορες συνθήκες τάξης, επιπέδου και χρονικής διάρκειας µαθήµατος. Το µάθηµα µε τον «Ξένιο» διέπεται από τις βασικές αρχές σχεδιασµού και υλοποίησης ενός µαθήµατος µε τη χρήση των νέων τεχνολογιών ενώ παράλληλα έχει γίνει προσπάθεια να ενσωµατωθούν οι αρχές των σύγχρονων παιδαγωγικών θεωριών όσον αφορά τη διδασκαλία των ξένων γλωσσών. Η βασική παιδαγωγική προσέγγιση είναι αυτή του επικοινωνιακού χαρακτήρα του ξενόγλωσσου µαθήµατος µε ιδιαίτερη έµφαση στη διευκόλυνση της επικοινωνίας των µαθητών, γραπτώς ή προφορικώς, σε όσο το δυνατόν πιο ρεαλιστικές καταστάσεις. Το ιαδίκτυο προσφέρεται µε την επιλογή των κατάλληλων τόπων για την εικονική µεταφορά των µαθητών στις χώρες που οµιλείται η κάθε γλώσσα ως µητρική. Η πλοήγηση αυτών των τόπων είναι καθοδηγούµενη και εξυπηρετεί ένα γενικότερο εκπαιδευτικό σενάριο υιοθετώντας µια ολιστική και όχι αποσπασµατική προσέγγιση στο µάθηµα της ξένης γλώσσας. Το γενικότερο θέµα όλων των εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων είναι «Ταξίδι και ο τουρισµός σε µία ξένη χώρα». Οι δραστηριότητες σχεδιάστηκαν στα πλαίσια του γενικότερου θέµατος του τουρισµού και χωρίστηκαν σε κάποιες γενικές κατηγορίες οι οποίες ονοµάστηκαν "φάσεις". Οι φάσεις αυτές διεξάγονται κάθε µία σε διαφορετικό σκηνικό - που φέρει και την ανάλογη ονοµασία: "στο αεροδρόµιο", "στο ξενοδοχείο", κλπ. Γνώµονας για το σχεδιασµό των δραστηριοτήτων αυτών ήταν η συνεργασία των µαθητών µεταξύ τους και η καλλιέργεια επικοινωνιακών καταστάσεων, στις οποίες οι µαθητές θα χρησιµοποιήσουν στην πράξη την ξένη γλώσσα. Οι φάσεις του σεναρίου διέπονται από θεµατική και χρονική συνέπεια και θέτουν ένα γενικότερο πλαίσιο εργασίας, µέσα στο οποίο η κάθε οµάδα εργασίας µπορεί να επιλέξει τη δική της πορεία. Έτσι ο καθηγητής µπορεί να: α) εστιάσει όσο θέλει σε κάθε φάση και σε κάθε δραστηριότητα ανάλογα µε το θέµα ή το λεξιλόγιο που θέλει να διδάξει ή ανάλογα µε το επίπεδο των µαθητών του, β) να βασιστεί στις υπάρχουσες δραστηριότητες είτε να τις αλλάξει συνολικά ή επιµέρους ως προς τη σειρά, το υλικό, το θέµα, το στόχο, το επιθυµητό αποτέλεσµα. Επιπλέον δίνεται η δυνατότητα σε όσους το επιθυµούν να δηµιουργήσουν νέες δραστηριότητες. Στο υποστηρικτικό web site του «Ξένιου», το βρίσκονται χρήσιµες πληροφορίες, όπως: κείµενα που συνοδεύουν το λογισµικό και υποστηρίζουν τη χρήση του, εκπαιδευτικές δραστηριότητες που µπορούν να πραγµατοποιηθούν µε τη χρήση του λογισµικού, απαντήσεις σε διάφορα ερωτήµατα, λύσεις σε πιθανά προβλήµατα, χρήσιµο υλικό (διευθύνσεις δικτυακών τόπων, φύλλα εργασίας για το λογισµικό, συνοδευτικά εγχειρίδια χρήσης, κλπ). Χρησιµεύει επίσης ως µέσο επικοινωνίας των χρηστών µε την ανταλλαγή µηνυµάτων και τη δυνατότητα να στέλνουν οι χρήστες δραστηριότητες και εργασίες που έχουν γίνει στα πλαίσια των διαθεµατικών δραστηριοτήτων για τις ξένες γλώσσες. Το συνοδευτικό εγχειρίδιο των εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων και του λογισµικού περιλαµβάνει την περιγραφή του λογισµικού, την παιδαγωγική τεκµηρίωση σχετικά µε τις δραστηριότητες, την περιγραφή της ενσωµάτωσης του λογισµικού και των δραστηριοτήτων στην τάξη και τους ρόλους µαθητών και καθηγητών, αναλυτική καταγραφή των δεξιοτήτων που εξασκούνται µε τη χρήση των διαφόρων τµηµάτων-φάσεων του λογισµικού κλπ. Τέλος το quick reference στοχεύει στη συνοπτική περιγραφή των χαρακτηριστικών του λογισµικού και του περιβάλλοντος E-Slate. Σκοπός του είναι να παρέχει γρήγορα και µε εύκολο, σύντοµο τρόπο βοήθεια στη χρήση του λογισµικού. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 140

144 57. ΌΨΕΙΣ ΤΗΣ ΘΡΗΣΚΕΙΑΣ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Όνοµα λογισµικού στη διεθνή αγορά (αγγλική έκδοση) και κατασκευάστρια εταιρία: Γνωστικό Αντικείµενο: Επίπεδο / τάξεις: Φορέας που υλοποίησε τον εξελληνισµό και την προσαρµογή στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστηµα: Aspects of Religion της εταιρίας Granada Learning/YITM Education Θρησκευτικά Γυµνάσιο και Λύκειο Systema Technologies A.E. Στοιχεία για το εξελληνισµένο λογισµικό και τη διάθεσή του Πνευµατικά ικαιώµατα: Η πνευµατική ιδιοκτησία του εξελληνισµένου λογισµικού «Όψεις της Θρησκείας» ανήκει στις εταιρείες Granada Learning/YITM Education και Systema Technologies A.E. Το ΥπΕΠΘ έχει αποκτήσει άδειες χρήσης και αντίτυπα του εξελληνισµένου λογισµικού και του συνοδευτικού υλικού για 350 σχολικά εργαστήρια των 8-12 σταθµών εργασίας. Πιστοποίηση λογισµικού ιάθεση στα σχολικά εργαστήρια Τρέχουσα Έκδοση λογισµικού: ιαθέσιµη έκδοση για αξιολόγηση / επιµόρφωση ιάθεση λογισµικού στην αγορά: Ειδικές τιµές - Το εξελληνισµένο λογισµικό αξιολογήθηκε από το Π.Ι. και κρίθηκε ως κατάλληλο και ολοκληρωµένο ως προς τη συµβατότητά του µε τα προγράµµατα σπουδών και τα πρότυπα ποιότητας του Π.Ι. και εγκρίθηκε η εισαγωγή του λογισµικού στην εκπαιδευτική διαδικασία. Η ολοκληρωµένη τελική ελληνική έκδοση του λογισµικού «Όψεις της Θρησκείας» εστάλη τον Σεπτέµβριο του 2004 σε 350 σχολικά εργαστήρια, που υποδείχθηκαν από τη /νση ΣΕΠΕ του ΥπΕΠΘ. Τελική έκδοση εξελληνισµένου λογισµικού. - Από το καλοκαίρι του 2004 διατίθεται στην ελληνική αγορά η ολοκληρωµένη τελική έκδοση του εξελληνισµένου λογισµικού από την εταιρία SYSTEMA TECHNOLOGIES. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Το Aspects of Religion είναι ένα εκπαιδευτικό CD-ROM το οποίο απευθύνεται σε µαθητές ηλικίας ετών. H πρωτοτυπία του Aspects of Religion έγκειται στον συγκριτικό τρόπο παρουσίασης στοιχείων των κύριων θρησκειών παγκοσµίως. Χαρακτηρίζεται από µια διάθεση ουδετερότητας ανάµεσα στις θρησκείες που παρουσιάζει, καθώς ο χρήστης-µαθητής πλοηγείται στο περιεχόµενο του λογισµικού µέσα από οθόνες οι οποίες δεν διαφοροποιούνται ανάλογα µε την επιλεγείσα θρησκεία. Το λογισµικό αποτελείται από τις τρεις κυρίως ενότητες (Aspects of Religion, The Visit, Contemporary Issues) και ακόµα πέντε συµπληρωµατικές ενότητες (Quiz, Index, Tutorial, Web-Link, TrailSave). Ταυτόχρονα, το λογισµικό συµπληρώνεται από ένα σετ από βοηθητικά εγχειρίδια και εργαλεία: Μία εφαρµογή για Internet Aspects of Religion Support Materials Το εργαλείο Scrapbook Odyssey το οποίο δίνει την δυνατότητα δηµιουργίας πολυµεσικών παρουσιάσεων. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 141

145 ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 142

146 58. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Πλήρης τίτλος ιαθεµατικό Πολυµεσικό Εκπαιδευτικό Λογισµικό για την ενιαία αντιµετώπιση θεµάτων που άπτονται της Βιολογίας, Χηµείας, Φυσικής, Τεχνολογίας και Αγωγής Υγείας στη ευτεροβάθµια Εκπαίδευση Website προϊόντος Κατασκευαστής Byte Computers ABEE Στάδιο Ανάπτυξης Τελική πιλοτική έκδοση (σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε µε στόχο να αποτελέσει την αφετηρία για ένα µελλοντικό ολοκληρωµένο προϊόν) ικαιώµατα Το ΥπΕΠΘ έχει εξασφαλίσει το δικαίωµα χρήσης του λογισµικού σε όλα τα ελληνικά σχολεία. Έγκριση Π.Ι. Το λογισµικό έχει εγκριθεί από το Π.Ι. για χρήση στα σχολεία. ιάθεση Η αναπαραγωγή του λογισµικού επιτρέπεται µόνο από τους δικαιούχους (φορείς του ΥπΕΠΘ, κατασκευαστής). ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ιαθεµατικό Πολυµεσικό Εκπαιδευτικό Λογισµικό παρουσίασης και δηµιουργίας συνθετικών εργασιών που µελετά το γνωστικό αντικείµενο της Βιολογίας και το συνδέει µε συναφή γνωστικά αντικείµενα και επιστήµες (όπως Χηµεία, Φυσική, Αγωγή Υγείας, Περιβαλλοντική Αγωγή, Βιοτεχνολογία) ώστε να γίνει πράξη η ενιαία µελέτη των Φυσικών Επιστηµών. ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Το λογισµικό µελετά το γνωστικό αντικείµενο της Βιολογίας αλλά όχι µεµονωµένα. Το συνδέει µε συναφή γνωστικά αντικείµενα και επιστήµες (όπως Χηµεία, Φυσική, Αγωγή Υγείας, Περιβαλλοντική Αγωγή, Βιοτεχνολογία) ώστε να γίνει πράξη η ενιαία µελέτη των Φυσικών Επιστηµών. Στα πλαίσια της πιλοτικής εφαρµογής τα θέµατα που εξετάζονται σχετίζονται πρωταρχικά µε το µάθηµα της Βιολογίας, ενώ δηµιουργούνται και οι κατάλληλες επεκτάσεις για τη µελέτη και σύνδεση µε τη Χηµεία, την Αγωγή Υγείας, τη Φυσική και την Περιβαλλοντική Αγωγή, που λειτουργούν επικουρικά στο µάθηµα της Βιολογίας. Το λογισµικό λειτουργεί ως εργαλείο ώθησης των µαθητών σε εκπαιδευτικές δραστηριότητες πολλαπλών µαθησιογενών αλληλεπιδράσεων (µαθητές και υπολογιστής, µαθητές µεταξύ τους, µαθητές και εκπαιδευτικός). Πρωταρχικοί στόχοι είναι : 1. να υποστηριχθούν δραστηριότητες των µαθητών που να οδηγούν σε: µάθηση µέσω διεξαγωγής οµαδικής εργασίας, διερευνητική µάθηση, µάθηση µέσω εφαρµογής, και 2. να προσφερθούν κατάλληλα εργαλεία λογισµικού ώστε οι παραπάνω δραστηριότητες να εµπλέκουν τις µαθητικές οµάδες σε ενέργειες που αποτελούν πλέον βασική γνώση ώστε να µην θεωρείται κάποιος υπολογιστικά αναλφάβητος στη εποχή του παγκόσµιου ηλεκτρονικού χωριού (π.χ. περιήγηση και ανεύρεση πληροφοριών στον Παγκόσµιο Ιστό - Web browsing, χρήση επεξεργαστή κειµένου και απλής βάσης δεδοµένων, οργάνωση ηλεκτρονικής παρουσίασης). ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 143

147 Οι µαθητές µε τη χρήση του λογισµικού έχουν την δυνατότητα να προβληµατιστούν πάνω σε προβλήµατα που αφορούν το περιβάλλον και τη σχέση του µε του οργανισµούς, την Φυσική και ειδικά την ενέργεια, την Χηµεία και ειδικά τα στοιχεία της που επηρεάζουν την ζωή ( π.χ οξυγόνο) Καλούνται να προβλέψουν το αποτέλεσµα των υποθέσεων τους και να τις ελέγξουν σε περιβάλλον συνεργατικής µάθησης µε τη βοήθεια και την συνεργασία του καθηγητή. ΜΑΘΗΜΑΤΑ Στο λογισµικό περιλαµβάνονται δραστηριότητες για: Φυσική Β' Γυµνασίου: Άτοµο, πυρήνας. Φυσική Γ' Γυµνασίου: ενέργεια, µορφές ενέργειας, µετατροπές ισχύος, άτοµο, πυρήνας (εισαγωγικά στοιχεία για ασταθείς πυρήνες, πυρηνική διάσπαση, µεταστοιχείωση, ραδιενέργεια, σχάση, σύντηξη), ηλιακή ενέργεια. Χηµεία Γ' Γυµνασίου: µακροµόρια, αµινοξέα, πρωτείνες, νουκλεϊκά οξέα, DNA, RNA. Βιολογία Γ' Γυµνασίου: τι είναι οικολογία, βιόσφαιρα, οικοσύστηµα, οργάνωση και λειτουργία οικοσυστήµατος, παρεµβάσεις του ανθρώπου στο περιβάλλον, προβλήµατα που προκύπτουν από τον τρόπο ζωής και τις ενέργειες σε ατοµικό και κοινωνικό επίπεδο, κύτταρο, γενετικό υλικό. ΣΥΝΟ ΕΥΤΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΑ Στο λογισµικό, εκτός από το CD, περιλαµβάνονται και τα παρακάτω εγχειρίδια: α) Βιβλίο Καθηγητή, β) Βιβλίο Μαθητή, γ) Τεχνικό Εγχειρίδιο. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 144

148 59. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ E-Slate Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Πλήρης τίτλος E-Slate: Εκπαιδευτικό περιβάλλον διερευνητικής µάθησης που προσφέρει έναν «πάγκο εργασίας» για την κατασκευή ποιοτικού εκπαιδευτικού λογισµικού µε υψηλή αλληλεπιδραστικότητα. Πλαίσιο ανάπτυξης Έργα «Υ ΕΕΣ» ( ): ΓΓΕΤ, ΕΠΕΤ ΙΙ, Μέτρο 1.3, έργο #726 IMEL ( ): EU DGXXII, Socrates, CP GR-ODL «Ο ΥΣΣΕΑΣ», «Έργα Επίδειξης» ( ): ΥΠΕΠΘ, ΕΠΕΑΕΚ, Ενέργεια «Οδύσσεια» C3 ( ): Esprit Long Term Research, Experimental School Environments Mentor : MM1017, EC Joint Call educational multimedia «Θρανίο» ( ): ΓΓΕΤ, ΕΠΕΤ ΙΙ, Μέτρο 1.3, έργο #78 Ινστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών Ερευνητική Μονάδα 3: Learning Technology Group ιάθεση Λογισµικού Το λογισµικό διατίθεται είτε σε µορφή CD-ROM είτε σε µορφή on-line download από τη διεύθυνση Για διάθεση CD-ROM, µπορείτε ν απευθύνεστε στη διεύθυνση e_slate@cti.gr. Τρέχουσα Έκδοση Beta 1.3 Υποστηρικτικό site Γνωστικό αντικείµενο Το περιβάλλον E-Slate έχει χρησιµοποιηθεί για την ανάπτυξη εκπαιδευτικών Μικρόκοσµων για τα Μαθηµατικά, την Ιστορία, τις Ξένες Γλώσσες, τη Γεωγραφία και τη Φυσική καθώς και διαθεµατικών Μικρόκοσµων που εντάσσονται σε περισσότερα του ενός γνωστικά αντικείµενα (όλοι οι Μικρόκοσµοι περιλαµβάνονται στο CD-ROM). ικαιώµατα Ερευνητικό Ακαδηµαϊκό Ινστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών (Ε.Α.ΙΤΥ) Άδειες χρήσης Η διάθεση του λογισµικού (και η αναπαραγωγή του) γίνεται ελεύθερα και δωρεάν για οποιαδήποτε µη κερδοσκοπική χρήση. Πιστοποίηση ΠΙ Το περιβάλλον έχει υποβληθεί για πιστοποίηση στο Γραφείο Πιστοποίησης του ΠΙ, ενώ επιµέρους Μικρόκοσµοι (λογισµικά) που έχουν αναπτυχθεί µε το E-Slate (π.χ. «Μυκηναϊκός Πολιτισµός») έχουν ήδη πιστοποιηθεί. ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Το E-Slate προσφέρει στην ευρύτερη εκπαιδευτική κοινότητα (ερευνητές, εκπαιδευτικούς, µαθητές, συγγραφείς εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων, εκδότες) εργαλεία υψηλού επιπέδου για τη σύνθεση εκπαιδευτικών «Μικρόκοσµων» (εστιασµένων εφαρµογών) για πειραµατισµό και διερεύνηση φαινοµένων, εννοιών, υποθέσεων και συσχετισµών. Ιδέες εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων µπορούν εύκολα να µετατραπούν σε λογισµικό, στη µορφή Μικρόκοσµων που απαρτίζονται από αλληλο-συνεργαζόµενες «Ψηφίδες». Οι Ψηφίδες παρέχονται ως µια βιβλιοθήκη προκατασκευασµένων υπολογιστικών αντικειµένων (software components), ειδικά σχεδιασµένων για εκπαιδευτική χρήση, τα οποία µπορούν πολύ εύκολα να συνδεθούν µεταξύ τους σε οποιoνδήποτε συνδυασµό. 4 Προγενέστερη ονοµασία: «Αβάκιο» ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 145

149 Έτσι, µε κατάλληλη διασύνδεση των Ψηφίδων από τον χρήστη-εκπαιδευτικό, συντίθεται το κάθε φορά στοχευόµενο εκπαιδευτικό λογισµικό-δραστηριότητα. Η διασύνδεση και διαχείριση τόσο των ψηφίδων όσο και των εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων (Μικρόκοσµων) µπορεί να προγραµµατιστεί µέσα από µια ειδικά σχεδιασµένη συµβολική γλώσσα βασισµένη στη Logo. Το εκπαιδευτικό λογισµικό που αναπτύσσεται µε το E-Slate «κληρονοµεί» χαρακτηριστικά που του προσδίδουν εκπαιδευτικά αξιοποιήσιµη ποιότητα, όπως: δυναµικά συσχετιζόµενες πολλαπλές αναπαραστάσεις εννοιών κατασκευή και διαχείριση µοντέλων και προσοµοιώσεων υψηλού επιπέδου δια-δραστικότητα δοµήσιµη και προσαρµόσιµη λειτουργικότητα δοµηµένο και προσαρµόσιµο πολυµεσικό υλικό προγραµµατιζόµενα αντικείµενα και συµπεριφορές διασύνδεση µε εργαστηριακά όργανα µετρήσεων Στα κύρια πλεονεκτήµατα της προσέγγισης ανάπτυξης εκπαιδευτικού λογισµικού µε το E-Slate έναντι άλλων «κλασσικών» µεθόδων ανάπτυξης, συγκαταλέγονται τα παρακάτω: 1. ίνεται στους εκπαιδευτικούς η δυνατότητα να συνθέσουν Μικρόκοσµους δικής τους έµπνευσης ή/και να τροποποιήσουν ήδη υπάρχοντες (χρησιµοποιώντας τα ίδια εργαλεία µε τους αρχικούς κατασκευαστές). Κατά τη διαδικασία σύνθεσης Μικρόκοσµων οι σχεδιαστές µπορούν να σκέφτονται για την κατασκευή τους µε βάση δοµικά υλικά υψηλού επιπέδου, τις Ψηφίδες, οι οποίες αναπαριστούν γνώριµες οντότητες του γνωστικού τους χώρου, αντί να ξεκινούν από πρωτόγονα δοµικά συστατικά (π.χ. αριθµούς και δοµές δεδοµένων κάποιας γλώσσας προγραµµατισµού) στην προσπάθεια να κωδικοποιήσουν τις απαραίτητες έννοιες και αλγορίθµους. Οι Ψηφίδες προσφέρουν προπακεταρισµένη την απαιτούµενη συµπεριφορά, εκµεταλλευόµενες τα χαρακτηριστικά του πεδίου εφαρµογών που αναπαριστούν. 2. Η ευελιξία σύνθεσης λειτουργικών διατάξεων (Μικρόκοσµων) που γίνεται δυνατή µε τη χρήση Ψηφίδων, ανοίγει καινούργιες προοπτικές για την υλοποίηση συνδυαστικών λειτουργιών που δεν ήταν εφικτές µε προηγούµενες µεθόδους ανάπτυξης. 3. Γίνεται δυνατή η σε µεγάλη κλίµακα επαναχρησιµοποίηση δοµών και κατασκευών (Ψηφίδων και Μικρόκοσµων) µε προφανή οφέλη: µικρό χρόνο ανάπτυξης πρωτοτύπων (rapid prototyping), ελαχιστοποίηση προσπάθειας και χρόνου δηλαδή κόστους. 4. Ο ρόλος των τεχνικών «περιορίζεται» στο χώρο ειδίκευσής τους, στην κατασκευή δηλαδή υπολογιστικά άρτιων και αποτελεσµατικών Ψηφίδων, δίνοντας την ελευθερία των σχεδιαστικών αποφάσεων για το εκπαιδευτικό λογισµικό στους ειδικούς του χώρου: οι εκπαιδευτικοί µπορούν να επιλέξουν τώρα µόνοι τους το περιεχόµενο, την παιδαγωγική προσέγγιση, τον τρόπο παρουσίασης, πλοκής και συµπεριφοράς ενός Μικρόκοσµου. 5. Οι Ψηφίδες µπορούν να σχεδιαστούν µε τρόπο που να είναι αλληλο-συνεργάσιµες και ανταλλάξιµες ακόµα κι αν προέρχονται από διαφορετικούς κατασκευαστές, γεφυρώνοντας έτσι το κενό µεταξύ των µέχρι τώρα αποµονωµένων «εφαρµογών» που δεν µπορούσαν παρά να χρησιµοποιηθούν µόνο για τις περιστάσεις για τις οποίες σχεδιάστηκαν. Γίνεται δηλαδή εφικτή η σύνθεση παραδοσιακά µεταξύ τους «ξένων» περιβαλλόντων σε ενιαία λειτουργικά σύνολα. Η δυνατότητα αυτή δίνει επιπλέον στους χρήστες των Ψηφίδων την ελευθερία επιλογής ανάµεσα σε διαφορετικούς κατασκευαστές (όπως την περίπτωση επιλογής συσκευών για τη σύνθεση ενός ηχοσυνόλου από συσκευές διαφορετικών κατασκευαστών). ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 146

150 60. ΠΟΛΙΤΕΙΑ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Πλήρης τίτλος Εισαγωγή στο ίκαιο και τους Πολιτικούς Θεσµούς Προέλευση ΕΛΠΗΝΩΡ Website έργου Ανάδοχος Exodus Α.Ε. Στάδιο Ανάπτυξης Τελική πιλοτική έκδοση (σχεδιάστηκε και κατασκευάζεται µε στόχο να αποτελέσει την αφετηρία για ένα µελλοντικό ολοκληρωµένο προϊόν) ικαιώµατα Το ΥπΕΠΘ έχει εξασφαλίσει το δικαίωµα χρήσης του λογισµικού σε όλα τα ελληνικά σχολεία. ιάθεση Το cd του λογισµικού έχει διανεµηθεί σε 15 ενιαία λύκεια της Οδύσσειας και σε ορισµένους επιµορφωτές. Η αναπαραγωγή και διάθεση του λογισµικού επιτρέπεται µόνο από τους δικαιούχους (φορείς του ΥπΕΠΘ). ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Πρόκειται για έναν δικτυακό τόπο µε πολυµεσικό υλικό, σχετικό µε τις εξής θεµατικές: Το Σύνταγµα της Ελλάδας, Ελληνική Βουλή, Ευρωπαϊκή Ένωση και Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Παρουσιάζεται µια µεγάλη συλλογή αρχείων και πληροφοριών, η µελέτη των οποίων θα επιτρέψει στους µαθητές να συνειδητοποιήσουν την πολιτική πραγµατικότητα της εποχής τους, να ενηµερωθούν για τους συνταγµατικά κατοχυρωµένους πολιτικούς θεσµούς, το ρόλο τους, τη δοµή και τη λειτουργία τους. Το λογισµικό ενσωµατώνει όλα τα συντάγµατα από την ίδρυση του ελληνικού κράτους, ευρετήριο όρων, υπερσυνδέσεις κειµένων και παραποµπών, καθώς και εργαλείο αναζήτησης λέξεων ή φράσεων. ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Το λογισµικό προσφέρει µια κατάλληλη συλλογή υλικού άµεσα προσβάσιµη στο µαθητή, ώστε να ενηµερώνεται για τους θεσµούς που αφορούν ένα κράτος, τις σχέσεις των κρατών στη ιεθνή Κοινότητα, να αναζητεί πληροφορίες και να παρακολουθεί την εξέλιξη των θεσµών και των νόµων που τις διέπουν. Στοχεύει επίσης να οργανώσει και να παρουσιάσει υλικό εκτός του σχολικού εγχειριδίου ώστε ο µαθητής να µπορεί να συλλέξει περισσότερες πληροφορίες, που ίσως να του ήταν χρήσιµες. Το υλικό περιστρέφεται γύρω από τρεις άξονες: Α. Το Ελληνικό Κράτος Β. Το Ελληνικό Κράτος και η ένταξή του στην Ευρωπαϊκή Ένωση Γ. Η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι θεσµοί της Στον πρώτο άξονα υπάρχει το κεφάλαιο «το Σύνταγµα της Ελλάδος», που παρουσιάζει παλιά και σύγχρονα συντάγµατα και το κείµενο που καθορίζει το Ελληνικό Πολίτευµα καθώς επίσης και «Συζητήσεις από την Βουλή» έτσι ώστε ο µαθητής να παρακολουθήσει την συνταγµατική ιστορία και να συνειδητοποιήσει τις διαδικασίες µε τις οποίες αυτή εξελίσσεται. Στο δεύτερο κεφάλαιο παρουσιάζονται θέµατα που σχετίζονται µε την Ελληνική Βουλή και τη λειτουργία της. Στον δεύτερο άξονα παρουσιάζονται οι διαδικασίες και η εξέλιξη του θεσµού της Ευρωπαϊκής Ένωσης καθώς και η διαδικασία ένταξης της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Στον τρίτο άξονα παρουσιάζονται οι κανονισµοί και οι θεσµοί που σχετίζονται µε την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Ευρωπαϊκό κοινοβούλιο. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 147

151 Η εφαρµογή αναπτύσσεται µε τεχνολογίες html. Στο αριστερό µέρος υπάρχει ένας κατάλογος πλοήγησης στα κεφάλαια που περιέχονται, η επιλογή των οποίων φορτώνει στο δεξιό µέρος της σελίδας το κατάλληλο κείµενο. Ο χρήστης µπορεί να κινηθεί στο κείµενο µε µπάρες. Οι υπηρεσίες που υποστηρίζονται στην εφαρµογή είναι: Χρονολογική αναζήτηση (όπου αυτή χρειάζεται, π.χ. Συνταγµατική Ιστορία) Αναζητήσεις λέξεων ή εκφράσεων υνατότητα επεξεργασίας, εξαγωγής και εκτύπωσης του συνταγµατικού κειµένου (όλου ή µέρους) Ευρετήριο, µε τους σηµαντικούς επιστηµονικούς όρους οι οποίοι ανάγουν στα σχετικά κείµενα Υπερκείµενα µε επεξηγήσεις και παραποµπές. ΜΑΘΗΜΑΤΑ Το λογισµικό αυτό συνοδεύει τη διδασκαλία του µαθήµατος Εισαγωγή στο ίκαιο και τους Θεσµούς της Β τάξης του λυκείου. ΣΥΝΟ ΕΥΤΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΑ Εκτός από το cd µε το λογισµικό, περιλαµβάνονται και τα παρακάτω εγχειρίδια: α) Οδηγίες χρήσης, β) Βιβλίο Καθηγητή, γ) Βιβλίο Μαθητή. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 148

152 61. ΠΟΛΛΑΠΛΕΣ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Πλήρης τίτλος ιαθεµατική προσέγγιση (επιστηµολογική - φιλοσοφική) µέσω πολλαπλών αναπαραστάσεων στη διδασκαλία των φυσικών επιστηµών Website προϊόντος Κατασκευαστής Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήµιο Αθηνών, Τµήµα ηµοτικής Εκπαίδευσης, Τοµέας Φυσικών Επιστηµών, Τεχνολογίας & Περιβάλλοντος. Στάδιο Ανάπτυξης Τελική πιλοτική έκδοση (σχεδιάστηκε και κατασκευάζεται µε στόχο να αποτελέσει την αφετηρία για ένα µελλοντικό ολοκληρωµένο προϊόν) ικαιώµατα Έγκριση Π.Ι. ιάθεση Το ΥπΕΠΘ έχει εξασφαλίσει το δικαίωµα χρήσης του λογισµικού σε όλα τα ελληνικά σχολεία. Το λογισµικό έχει λάβει την έγκριση του Π.Ι. για χρήση στα σχολεία. Η αναπαραγωγή και διάθεση του λογισµικού επιτρέπεται µόνο από τους δικαιούχους (φορείς του ΥπΕΠΘ, Ανάδοχος). ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ιαθεµατικό λογισµικό προσοµοίωσης και παρουσίασης για την επιστηµολογική και φιλοσοφική προσέγγιση µέσω πολλαπλών αναπαραστάσεων των Φυσικών Επιστηµών. Στο λογισµικό παρουσιάζεται προσοµοίωση πειραµάτων για: 1. Κίνηση σε κεκλιµένο επίπεδο 2. Πειράµατα του Γαλιλαίου σε κεκλιµένο επίπεδο 3. Μηχανή τύπου Atwood 4. ιαδοχικές κινήσεις κινητών 5. Σχετικότητα Γαλιλαίου 6. Σχετικότητα Einstein 7. Ηλεκτρικό πεδίο 8. Λογικά κυκλώµατα Ένα άλλο µέρος του λογισµικού περιλαµβάνει κείµενα Ιστορίας των Επιστηµών αλλά και Επιστηµολογίας σχετικής µε αυτά τα πειράµατα αλλά και µε γενικότερα θέµατα φυσικής. ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Το λογισµικό έχει ως σκοπό: Να υποστηρίξει τη διδασκαλία του µαθήµατος των Φυσικών Επιστηµών µέσα από ένα πληροφορικό µαθησιακό περιβάλλον ανοικτής διερεύνησης και να τη συνδέσει και µε άλλα µαθήµατα όπως η Φιλοσοφία και η Ιστορία. Τα κύρια χαρακτηριστικά του είναι: Η διαθεµατική προσέγγιση Η διερευνητική υφή Η προώθηση της συνεργατικής και ανακαλυπτικής µάθησης Η δυνατότητα πολλαπλών αναπαραστάσεων Στο λογισµικό περιλαµβάνονται τρεις διασυνδεόµενοι άξονες παρουσίασης των φυσικών εννοιών: Ιστορικός Πειραµατικός Φιλοσοφικός Επιστηµολογικός ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 149

153 Ο πρώτος και ο τρίτος άξονας παρουσιάζονται µε χρήση υπερκειµένων ενώ ο δεύτερος µε διαφόρων µορφών αναπαραστάσεις (προσοµοίωση, στιγµιότυπα, γραφικές παραστάσεις). ΜΑΘΗΜΑΤΑ Στο λογισµικό περιλαµβάνονται δραστηριότητες για: Φυσική Α Λυκείου: Μηχανική, Είδη κινήσεων, Επιτάχυνση, Ταχύτητα, Ερµηνεία Γραφικών παραστάσεων, ιάγραµµα επιτάχυνσης χρόνου, ταχύτητας χρόνου, θέσης χρόνου, Υπολογισµός του ολικού διαστήµατος από την γραφική παράσταση, Νόµος του Νεύτωνα Ιστορία των Επιστηµών Γ Λυκείου: Αριστοτέλης, Γαλιλαίος Καρτέσιος, Νεύτωνας, Maxwell, Einstein Φιλοσοφία Γ Λυκείου Φυσική Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου: Θεωρία της σχετικότητας. Φυσική Β Λυκείου: Ηλεκτρισµός, ηλεκτρικό φορτίο, ηλεκτρικό πεδίο, ένταση ηλ. πεδίου Υπάρχουν επίσης πειράµατα µε λογικές πύλες, τα οποία θα µπορούσαν να χρησιµοποιηθούν στα µαθηµατικά και στην πληροφορική αν και η σχετική ύλη έχει αφαιρεθεί από το αναλυτικό πρόγραµµα. ΣΥΝΟ ΕΥΤΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΑ Στο λογισµικό, εκτός από το CD, περιλαµβάνονται και τα παρακάτω εγχειρίδια: α) Βιβλίο του ασκάλου, β) Βιβλίο Μαθητικών ραστηριοτήτων γ) Εγχειρίδιο Χρήσης. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 150

154 62. ΠΡΩΤΕΑΣ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Πλήρης τίτλος Εκπαιδευτικό Λογισµικό ευτεροβάθµιας Εκπαίδευσης Website προϊόντος Κατασκευαστής ΓΡ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ & ΣΙΑ 0.Ε. - KEYSTONE Στάδιο Ανάπτυξης Τελική πιλοτική έκδοση (σχεδιάστηκε και κατασκευάζεται µε στόχο να αποτελέσει την αφετηρία για ένα µελλοντικό ολοκληρωµένο προϊόν) ικαιώµατα Έγκριση Π.Ι. ιάθεση Το ΥπΕΠΘ έχει εξασφαλίσει το δικαίωµα χρήσης του λογισµικού σε όλα τα ελληνικά σχολεία. Το λογισµικό έχει λάβει την έγκριση του Π.Ι. για χρήση στα σχολεία. Η αναπαραγωγή και διάθεση του λογισµικού επιτρέπεται µόνο από τους δικαιούχους (φορείς του ΥπΕΠΘ, Ανάδοχος). ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Λογισµικό διερευνητικού και πειραµατικού χαρακτήρα που παρέχει δυνατότητες συγγραφής, σύνθεσης και οπτικού προγραµµατισµού για τη διδασκαλία των Πιθανοτήτων και της Στατιστικής µε παραδείγµατα από άλλες επιστήµες. Η εφαρµογή αναφέρεται στις έννοιες της πιθανότητας, σχετικής συχνότητας, τυχαίας µεταβλητής, µαθηµατικής ελπίδας, διασποράς, τυπικής απόκλισης, δυωνυµικής κατανοµής, στατιστικής και της αθροιστικής συχνότητας ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Ο ΠΡΩΤΕΑΣ καλύπτει οκτώ διδακτικές ώρες διδασκαλίας των Πιθανοτήτων και της Στατιστικής µε παραδείγµατα από άλλες επιστήµες στο πλαίσιο του µαθήµατος των µαθηµατικών της Γ τάξης του Γυµνασίου. Οι έννοιες που καλύπτονται είναι αυτές της Πιθανότητας, της Σχετικής συχνότητας, της Τυχαίας µεταβλητής της Μαθηµατικής Ελπίδας, της ιασποράς, της Τυπικής απόκλισης, της υωνυµικής Κατανοµής, της Στατιστικής και των ειδικότερων µεθόδων της και της Αθροιστικής Συχνότητας οι οποίες θα προσεγγίζονται µε τις εξής διαδικασίες: α) Παρουσίαση και ανάδειξη του ζητήµατος µέσα από παραδείγµατα και καταστάσεις οικείες στους µαθητές. β) Χρήση ενός παραδείγµατος οπτικοποίησης της έννοιας. γ) Ετυµολογική προσέγγιση στους όρους µε αντίστοιχη εννοιολογική ανάλυση. δ) Χρήση δενδροδιαγραµµάτων για λογική ανάλυση των ενδεχοµένων σε διάφορες «φάσεις» (δενδροδιαγράµµατα τριών σταδίων). Το υλικό παρουσιάζεται µε κείµενο, εικόνες, animations, ήχο, βίντεο, διαγράµµατα και στο τέλος κάθε ενότητας περιλαµβάνονται ασκήσεις και ερωτήσεις διαφόρων τύπων. Ι ΑΚΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ Οι ενότητες που αποτελούν το βασικό κορµό του λογισµικού, καθώς επίσης και οι έννοιες που αποτελούν το διδακτικό στόχο για κάθε διδακτική ενότητα, είναι κατά σειρά: ιδακτική ενότητα 1: Τυχαίο πείραµα (ανάρριψη νοµίσµατος, ρίψη ζαριού, ρουλέτα, ρωµαϊκή κρήνη, κτλ.), δυνατά αποτελέσµατα, δειγµατικός χώρος, ενδεχόµενο και στοιχειώδης λογισµός των ενδεχοµένων, δενδροδιαγράµµατα. ιδακτική ενότητα 2: Πιθανότητα, σχετική συχνότητα, το πείραµα της βροχής, πιθανότητα και εµβαδόν, πιθανότητα και µάζα, ρωµαϊκή κρήνη. Ιδιότητες της πιθανότητας, (βγαλµένες µε εµπειρικό τρόπο µέσα από τα σχετικά πειράµατα). Επίλυση προβληµάτων. ιδακτική ενότητα 3: εσµευµένη πιθανότητα, δενδροδιαγράµµατα, ανεξαρτησία. Επίλυση προβληµάτων. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 151

155 ιδακτική ενότητα 4: Τυχαίες µεταβλητές, κατανοµή της τυχαίας µεταβλητής, χαρακτηριστικά των τυχαίων µεταβλητών. Επίλυση προβληµάτων. ιδακτική ενότητα 5: Μαθηµατική ελπίδα, διασπορά, Επίλυση προβληµάτων. ιδακτική ενότητα 6: ιωνυµική κατανοµή, τρίγωνο του Pascal, Ρωµαϊκή κρήνη, ο πίνακας του Galton και άλλα σχετικά εποπτικά µέσα για την ιωνυµική κατανοµή. Επίλυση προβληµάτων. ιδακτική ενότητα 7: Περιγραφική στατιστική, παρουσίαση δεδοµένων, στατιστική σκέψη και γραφικοί τρόποι παρουσίασης στατιστικών δεδοµένων. ιδακτική ενότητα 8: ειγµατικός µέσος και δειγµατική διασπορά. Αθροιστική συχνότητα. ΜΑΘΗΜΑΤΑ Στο λογισµικό περιλαµβάνονται δραστηριότητες για: Μαθηµατικά Γ Γυµνασίου: Εισαγωγή, Πειράµατα Τύχης, ειγµατικός χώρος, Ενδεχόµενα. Είναι όµως ένα ευέλικτο και ευπροσάρµοστο λογισµικό έτσι ώστε να µπορεί να αξιοποιηθεί και περαιτέρω. ΣΥΝΟ ΕΥΤΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΑ Στο λογισµικό, εκτός από το CD, περιλαµβάνονται και τα παρακάτω εγχειρίδια: α) Εγχειρίδιο Καθηγητή, β) Εγχειρίδιο Μαθητή γ) Εγχειρίδιο Χρήσης. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 152

156 63. ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Όνοµα λογισµικού στη διεθνή αγορά (αγγλική έκδοση) και κατασκευάστρια εταιρία: Γνωστικό Αντικείµενο: Επίπεδο / τάξεις: Φορέας που υλοποίησε τον εξελληνισµό και την προσαρµογή στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστηµα: Interactive First Aid της εταιρίας Attica Interactive Ltd. Αγωγή Υγείας Γυµνάσιο, Λύκειο και ΤΕΕ MLS Πληροφορική Α.Ε. Στοιχεία για το εξελληνισµένο λογισµικό και τη διάθεσή του Πνευµατικά ικαιώµατα: Η πνευµατική ιδιοκτησία του εξελληνισµένου λογισµικού «Interactive First Aid» ανήκει στην εταιρία Attica Interactive Ltd. ικαίωµα χρήσης, διάδοσης και εκµετάλλευσης του εξελληνισµένου λογισµικού στην ελληνική αγορά έχει η εταιρία MLS Πληροφορική Α.Ε. Το ΥπΕΠΘ έχει αποκτήσει άδειες χρήσης και αντίτυπα του εξελληνισµένου λογισµικού και του συνοδευτικού υλικού για 350 σχολικά εργαστήρια των 8-12 σταθµών εργασίας. Πιστοποίηση λογισµικού ιάθεση στα σχολικά εργαστήρια Τρέχουσα Έκδοση λογισµικού: ιαθέσιµη έκδοση για αξιολόγηση / επιµόρφωση ιάθεση λογισµικού στην αγορά: Ειδικές τιµές - Το εξελληνισµένο λογισµικό αξιολογήθηκε από το Π.Ι. και κρίθηκε ως κατάλληλο και ολοκληρωµένο ως προς τη συµβατότητά του µε τα προγράµµατα σπουδών και τα πρότυπα ποιότητας του Π.Ι. και εγκρίθηκε η εισαγωγή του λογισµικού στην εκπαιδευτική διαδικασία. Η ολοκληρωµένη τελική ελληνική έκδοση του λογισµικού εστάλη στα 350 σχολεία, που υπεδειξε η /νση Σ.Ε.Π.Ε. του ΥπΕΠΘ, τον Μάιο του Τελική έκδοση εξελληνισµένου λογισµικού. - Από την άνοιξη του 2004 διατίθεται στην ελληνική αγορά η ολοκληρωµένη τελική έκδοση του εξελληνισµένου λογισµικού από την εταιρία MLS Πληροφορική Α.Ε. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Πρόκειται για το πρώτο CD-ROM που ασχολείται µε το συγκεκριµένο αντικείµενο χρησιµοποιώντας την τεχνολογία των πολυµέσων. H έκδοση αυτή, σε µορφή διαδραστικού CD-ROM, δηµιουργήθηκε µε τη συνεργασία του φηµισµένου St. John Ambulance, του µεγαλύτερου παροχέα εκπαίδευσης για «Πρώτες Βοήθειες» στη Μ. Βρετανία. Σκοπός του είναι να διδάξει τις απαραίτητες δεξιότητες των Πρώτων Βοηθειών, οι οποίες µπορούν να βοηθήσουν τους µαθητές να σώσουν ζωές. Η εφαρµογή διαρθρώνεται σε πέντε περιοχές: Βασικές Αρχές, Πρώτες Βοήθειες στην Πράξη, Καταστάσεις, Συσκευασία Πρώτων Βοηθειών, Ελέγξτε τις Γνώσεις σας. Οι τέσσερις από αυτές προτείνονται και δίνουν τις προϋποθέσεις για να δηµιουργηθούν σ αυτές νέες εκπαιδευτικές δραστηριότητες. Ειδικότερα: Η ενότητα Βασικές Αρχές αποτελείται από 4 υποενότητες, εκ των οποίων οι 3 συνιστούν αυτόνοµες εκπαιδευτικές δραστηριότητες. Στην Αλληλουχία των Πρώτων Βοηθειών, ο µαθητής καλείται βήµα προς βήµα να εκτιµήσει την σοβαρότητα ενός επείγοντος περιστατικού στο δρόµο, να παρέχει ασφάλεια και βοήθεια στο θύµα µέσα σε διαδραστικό περιβάλλον. Στην Εκτίµηση της Κατάστασης του Θύµατος γίνεται µια αρχική εκτίµηση ενός επείγοντος περιστατικού και διαµέσου µιας σειράς ενεργειών σταδιακά αντιµετωπίζεται ένα ατύχηµα στον εργασιακό χώρο. Στη Θέση Ανάνηψης γίνεται αντιµετώπιση και επεξηγείται βήµα προς βήµα η διαδικασία τοποθέτησης του θύµατος σε θέση ανάρρωσης, πάντα µέσα σε διαδραστικό περιβάλλον. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 153

157 Η ενότητα Πρώτες Βοήθειες στην Πράξη αποτελείται από 5 αυτόνοµες περιοχές, οι οποίες µπορούν ν αποτελέσουν αυτόνοµες εκπαιδευτικές δραστηριότητες. Σε αυτές, ο µαθητής καλείται να παρέχει πρώτες βοήθειες µέσα σε ένα διαδραστικό περιβάλλον µέσω µιας βήµα προς βήµα πορείας σε θύµατα στον δρόµο, στη δουλειά, στο σπίτι, στο νερό και στο πάρκο. Η ενότητα Καταστάσεις αποτελείται από 15 αυτόνοµες περιοχές, οι οποίες µπορούν ν αποτελέσουν εκπαιδευτικές δραστηριότητες. Τα θέµατα που πραγµατεύονται είναι: Αεραγωγός και αναπνοή, Κατάγµατα, Ανάνηψη, Συνηθισµένες Ασθένειες, Κεφάλι και εγκέφαλος, αγκώµατα και τσιµπήµατα, Τραύµατα των µαλακών µορίων, Καρδιά, Προσβολές και κρίσεις, Ξένα σώµατα, Σοκ, Εγκαύµατα και ζεµατίσµατα, Υπερέκθεση, Αιµορραγία, ηλητηρίαση. Κάθε περιοχή αποτελείται από 2 εώς 6 υποενότητες, που πραγµατεύονται περιστατικά ή ασθένειες. Στο τρίπτυχο Περιγραφή, ιάγνωση, Θεραπεία ο µαθητής καλείται να αναγνωρίσει, να διαγνώσει και να αντιµετωπίσει επείγοντα περιστατικά. Ιδιαίτερα στην φάση της Θεραπείας, δίνεται βήµα προς βήµα περιγραφή των ενεργειών, τις οποίες ο µαθητής καλείται να αναπαραστήσει εφαρµόζοντας στην πράξη τις οδηγίες που δίνονται, προκειµένου να παρέχει βοήθεια σε επείγοντα περιστατικά. Η ενότητα Ελέγξτε τις γνώσεις σας είναι ένα test γνώσεων, το οποίο µπορεί ν αποτελέσει εκπαιδευτική δραστηριότητα. Μέσα από µια σειρά ερωτήσεων πολλαπλής εκλογής (multiple choice) σε διαδραστικό περιβάλλον µε την χρήση εικόνων, o µαθητής καλείται να µετρήσει τις γνώσεις του σχετικά µε τις Πρώτες Βοήθειες. Στο τέλος του test δίνεται ανάλυση της βαθµολογίας βάσει του αποτελέσµατος του µαθητή. ΣΥΝΟ ΕΥΤΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΑ Στο λογισµικό, εκτός από το CD, θα περιλαµβάνονται και τα παρακάτω εγχειρίδια: α) Εγχειρίδιο Χρήσης, β) Εγχειρίδιο Καθηγητή και γ) Εγχειρίδιο Μαθητή. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 154

158 64. Σ.Ε.Π. Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Πλήρης τίτλος Ανάπτυξη Σύνθετου Εργαστηριακού Περιβάλλοντος (ΣΕΠ) µε χρήση πολυµέσων Website προϊόντος Κατασκευαστής Α.Π.Θ., Παιδαγωγικό Τµήµα ηµοτικής Εκπαίδευσης, Τοµέας Τεχνολογιών και Εκπαίδευσης στις Φυσικές Επιστήµες και τα Μαθηµατικά Στάδιο Ανάπτυξης Τελική πιλοτική έκδοση (σχεδιάστηκε και κατασκευάζεται µε στόχο να αποτελέσει την αφετηρία για ένα µελλοντικό ολοκληρωµένο προϊόν) ικαιώµατα Έγκριση Π.Ι. ιάθεση Το ΥπΕΠΘ έχει εξασφαλίσει το δικαίωµα χρήσης του λογισµικού σε όλα τα ελληνικά σχολεία. Το λογισµικό έχει λάβει την έγκριση του Π.Ι. για χρήση στα σχολεία. Το Cd του λογισµικού έχει διανεµηθεί σε ορισµένους επιµορφωτές. Η αναπαραγωγή και διάθεση του λογισµικού επιτρέπεται µόνο από τους δικαιούχους (φορείς του ΥπΕΠΘ, Ανάδοχος) ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Λογισµικό προσοµοίωσης που επιτρέπει τον πειραµατισµό στα θέµατα Θερµοδυναµικής και Θερµότητας σε εικονικό περιβάλλον. ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Το λογισµικό "ΣΕΠ : Σύνθετο Εργαστηριακό Περιβάλλον" αποτελείται από δυο ανοιχτά εικονικά εργαστήρια: το "Εργαστήριο Θερµότητας" και το "Εργαστήριο Θερµοδυναµικής". Παράλληλα, µε τα εργαστήρια αυτά, προσφέρεται µια επιλεγµένη σειρά θεµάτων πολυµέσων, που άπτονται της τεχνολογίας και των καθηµερινών εφαρµογών. Στο πλαίσιο του λογισµικού, τα εικονικά πειράµατα και το πολυµεσικό υλικό είναι διαρθρωµένα, νοηµατικά και οπτικά, σε τρεις διακριτούς χώρους : α. το εικονικό εργαστήριο θερµότητας β. το εικονικό εργαστήριο θερµοδυναµικής γ. την εικονική βιβλιοθήκη που περιέχει το πολυµεσικό υλικό. Κάθε ένα από τα δυο εικονικά εργαστήρια αποτελούν και ένα προσοµοιωµένο µικρόκοσµο της φυσικής επιστήµης. Το κάθε εικονικό εργαστήριο εξαρτάται, στον τρόπο λειτουργίας του, από τον εκπαιδευτικό ή τον µαθητή στον οποίο αναφέρεται. Αναφερόµενο στον εκπαιδευτικό, διατίθεται όλο το υλικό (όργανα, συσκευές, κλπ) για τη σύνθεση του εικονικού πειράµατος. Ο εκπαιδευτικός επιλέγει τα εικονικά όργανα, και είτε συνθέτει ο ίδιος την πειραµατική διάταξη, είτε απλώς διαθέτει τα εικονικά όργανα στον µαθητή, ώστε ο τελευταίος να συνθέσει την εικονική διάταξη. Έτσι, ο µικρόκοσµος, δεν είναι προκατασκευασµένος, ούτε αυστηρά συγκεκριµένος, αλλά µπορεί να δηµιουργηθεί είτε από τον εκπαιδευτικό, είτε και από το µαθητή, εφόσον ο εκπαιδευτικός το επιθυµεί, σύµφωνα µε τις κατευθύνσεις που προσδίδει στη διδασκαλία. Ιδιαίτερο βάρος στο εικονικό εργαστήριο αποδίδεται στη δηµιουργία και την ερµηνεία από τον µαθητή των γραφικών παραστάσεων. Από την άποψη της οπτικής απεικόνισης του, των χειρισµών και των λειτουργιών στο εσωτερικό του, το εικονικό εργαστήριο προσφέρει αξιοπιστία κατά την αναπαραγωγή των φυσικών φαινοµένων και σε µεγάλο βαθµό πιστότητα των πειραµατικών δραστηριοτήτων και ρεαλιστική απόδοση τους. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 155

159 ΜΑΘΗΜΑΤΑ Στο λογισµικό περιλαµβάνονται δραστηριότητες για: Φυσική Β' Γυµνασίου: Θερµοκρασία και Θερµότητα, Θερµικά Φαινόµενα. Φυσική Α' Λυκείου: ιατήρηση ολικής ενέργειας και υποβάθµισή της Φυσική Β Λυκείου (Θετική-Τεχνολογική Κατεύθυνση): Κινητική θεωρία των ιδανικών αερίων, Θερµοδυναµική Χηµεία Α Λυκείου: Καταστατική εξίσωση των αερίων Χηµεία Β Λυκείου (Θετική-Τεχνολογική Κατεύθυνση): Προσθετικές ιδιότητες των διαλυµάτων. Χηµεία Γ Λυκείου (Θετική Κατεύθυνση): 1 ος θερµοδυναµικός νόµος ΣΥΝΟ ΕΥΤΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΑ Στο λογισµικό, εκτός από το CD, περιλαµβάνονται και τα παρακάτω εγχειρίδια: α) 4 εγχειρίδια καθηγητή (χρήσης, διδακτικής προσέγγισης, θερµότητας, θερµοδυναµικής), β) 3 εγχειρίδια µαθητή (χρήσης, θερµότητας, θερµοδυναµικής) και γ) τεχνικό εγχειρίδιο ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 156

160 65. SIMCALC Mathworlds Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Όνοµα λογισµικού στη διεθνή αγορά (αγγλική έκδοση) και κατασκευάστρια εταιρία: Γνωστικό Αντικείµενο: Επίπεδο / τάξεις: Φορέας που υλοποίησε τον εξελληνισµό και την προσαρµογή στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστηµα: SIMCALC Mathworlds της εταιρίας SimCalc Technologies LLC. Μαθηµατικά, Φυσική Γυµνάσιο και Λύκειο Πληροφορική Τεχνογνωσία Στοιχεία για το εξελληνισµένο λογισµικό και τη διάθεσή του Πνευµατικά Η πνευµατική ιδιοκτησία του εξελληνισµένου λογισµικού «Simcalc ικαιώµατα: Mathworlds» ανήκει στον αρχικό δικαιούχο University of Massachusets και στον αποκλειστικό αδειούχο (licensee) SimCalc Technologies LLC ικαίωµα διάθεσης του εξελληνισµένου λογισµικού στην ελληνική αγορά έχει η εταιρία Πληροφορική Τεχνογνωσία Το ΥπΕΠΘ έχει αποκτήσει άδειες χρήσης και αντίτυπα του εξελληνισµένου λογισµικού και του συνοδευτικού υλικού για 350 σχολικά εργαστήρια των 8-12 σταθµών εργασίας. Πιστοποίηση λογισµικού ιάθεση στα σχολικά εργαστήρια Τρέχουσα Έκδοση λογισµικού: ιαθέσιµη έκδοση για αξιολόγηση / επιµόρφωση ιάθεση λογισµικού στην αγορά: Ειδικές τιµές - Το εξελληνισµένο λογισµικό αξιολογήθηκε από το Π.Ι. και κρίθηκε ως κατάλληλο και ολοκληρωµένο ως προς τη συµβατότητά του µε τα προγράµµατα σπουδών και τα πρότυπα ποιότητας του Π.Ι. και εγκρίθηκε η εισαγωγή του λογισµικού στην εκπαιδευτική διαδικασία. Η ολοκληρωµένη τελική ελληνική έκδοση του λογισµικού εστάλη τον Μάιο του 2004 στα 350 σχολεία, που υπεδειξε η /νση Σ.Ε.Π.Ε. του ΥπΕΠΘ. Τελική έκδοση εξελληνισµένου λογισµικού. - Από την άνοιξη του 2004 η τελική ελληνική έκδοση του λογισµικού διατίθεται στην ελληνική αγορά από την εταιρία Πληροφορική Τεχνογνωσία. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Το SimCalc MathWorlds είναι ένα εργαλείο για τη διδασκαλία της Άλγεβρας, που συνδυάζει την αριθµητική και τη γραφική παράσταση µιας συνάρτησης καθώς και την προσοµοίωση της αντίστοιχης κίνησης που αυτή εκφράζει, παροτρύνοντας το µαθητή να αναπτύξει πρωτοβουλία και δράση κατά τη µελέτη των συναρτήσεων. ίνει τη δυνατότητα στους µαθητές να εξερευνήσουν τον κόσµο των Μαθηµατικών µέσα από κινούµενους κόσµους και από δυναµικές γραφικές παραστάσεις. Η κίνησή τους και η αλληλεπίδρασή τους µε το εξοµοιωµένο περιβάλλον τους ελέγχονται µε τη βοήθεια µεταβαλλόµενων γραφικών παραστάσεων. Ταυτόχρονα δίνει τη δυνατότητα στους εκπαιδευτικούς να προσαρµόσουν το περιβάλλον διεπαφής του προγράµµατος στις ανάγκες και στις απαιτήσεις των µαθητών τους. Το SimCalc MathWorlds χρησιµοποιεί εξελιγµένη τεχνολογία, εφαρµοσµένες ζωντανές εξοµοιώσεις και εργαλεία απεικόνισης. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 157

161 Τα βασικά του εργαλεία είναι: γραφικές παραστάσεις, µετρητές, ρυθµιστές. Έτσι µπορεί µε επιτυχία να χρησιµοποιηθεί για την υποστήριξη της διδασκαλίας θεµατικών ενοτήτων κυρίως στην Άλγεβρα αλλά και στη Φυσική (Κινηµατική). Ι ΑΚΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ Στο λογισµικό περιλαµβάνονται δραστηριότητες για: Μαθηµατικά Β' Γυµνασίου δραστηριότητες 4»» Γ Γυµνασίου δραστηριότητες 3»» Α Λυκείου δραστηριότητες 17»» Β Λυκείου δραστηριότητες 3»» Α Λυκείου δραστηριότητες 4 Ενδεικτικά, η θεµατολογία των εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων και των φύλλων εργασίας σχετίζεται µε τα εξής κεφάλαια: ιαγράµµατα θέσης, Ταχύτητα και Κλίση - Εισαγωγή στις γραφικές παραστάσεις θέσης κινητού σε συνάρτηση µε το χρόνο: Παρουσίαση εναλλακτικού τρόπου περιγραφής και ελέγχου της κίνησης, µε χρήση γραφικών παραστάσεων της θέσης σε συνάρτηση µε το χρόνο - Η σχέση Κλίσης - Ταχύτητας Θέσης - Αλγεβρικός τρόπος γραφής των συναρτήσεων θέσης Εξισώσεις: Σύγκριση συναρτήσεων θέσης, Γραµµικές εξισώσεις, Ανισώσεις, Γραµµικά Συστήµατα, Αλγεβρικές µέθοδοι σύγκρισης δύο γραµµαικών συναρτήσεων για καταστάσεις σταθερής ταχύτητας Γραµµικές εξισώσεις Ορισµός και επίλυση εξισώσεων - Επίλυση εξισώσεων για µεταβαλλόµενη ταχύτητα και ρυθµό µεταβολής, Κίνηση µε διαφορετικά ταχύτητα του κινητού στη διάρκειά της (συνεχής έναντι ασυνεχούς µεταβολής, Σχέση κλιµακωτής και γραµµικής ταχύτητας) Μελέτη εκθετικών τριγωνοµετρικών και ρητών γραφικών παραστάσεων Μελέτη συναρτήσεων Έννοιες ταχύτητας, εµβαδού, θέσης και κλίσης Εισαγωγή στο εµβαδόν και τις γραφικές παραστάσεις της ταχύτητας σε συνάρτηση µε το χρόνο, Μετάβαση στο ίδιο σηµείο µε διαφορετικές ταχύτητες Χρήση του MathWorlds για τη χάραξη γραφικών παραστάσεων ΣΥΝΟ ΕΥΤΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΑ Το εξελληνισµένο λογισµικό θα συνοδεύεται από τα εξής βιβλία: α) Εγχειρίδιο χρήσης, β) Βιβλίο Καθηγητή, γ) Βιβλίο Μαθητή. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 158

162 66. ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Πλήρης τίτλος Εργαλεία Στατιστικής ανάλυσης µε το MS Excel Προέλευση ΕΛΠΗΝΩΡ Website έργου Ανάδοχος MLS Πληροφορική Α.Ε. Στάδιο Ανάπτυξης Τελική πιλοτική έκδοση (σχεδιάστηκε και κατασκευάζεται µε στόχο να αποτελέσει την αφετηρία για ένα µελλοντικό ολοκληρωµένο προϊόν) ικαιώµατα Το ΥπΕΠΘ έχει εξασφαλίσει άδειες χρήσης για όλα τα ελληνικά σχολεία ιάθεση Η αναπαραγωγή και διάθεση του λογισµικού επιτρέπεται µόνο από τους δικαιούχους (φορείς του ΥπΕΠΘ). ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Εκπαιδευτικό λογισµικό για το µάθηµα της Στατιστικής που αξιοποιεί το MS Excel µε στόχο την κατανόηση στατιστικών µεγεθών και διαδικασιών. Συνοδεύεται από σχέδια µαθηµάτων που περιλαµβάνουν διερευνητικές δραστηριότητες καθώς και φύλλα εργασίας. ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Η εφαρµογή της Στατιστικής χρησιµοποιεί το MS Excel 97 και χωρίζεται σε 3 διαφορετικές επιλογές: εδοµένα, Επεξεργασία και Παρουσίαση δεδοµένων. Για την ύλη που υποστηρίζει η εφαρµογή υπάρχουν µακροεντολές και templates σε φύλλο εργασίας. Επιπλέον, τα µενού επιλογής του Excel παραµένουν αναλλοίωτα, έτσι ώστε ένας έµπειρος χρήστης του Excel να έχει τη δυνατότητα να χρησιµοποιήσει την πληθώρα των εργαλείων που του προσφέρει, όπως άλλες στατιστικές συναρτήσεις και γραφικές παραστάσεις που δεν υποστηρίζονται από την εφαρµογή. Οι θεµατικές ενότητες που καλύπτονται είναι: 1. Βασικές Έννοιες και Κατανοµές Συχνοτήτων (πληθυσµός, ποιοτικές και ποσοτικές µεταβλητές, απογραφή, δείγµα, και κατανοµή συχνοτήτων) 2. Γραφικές Παραστάσεις (ραβδογράµµατα, κυκλικά διαγράµµατα, ιστογράµµατα, πολύγωνα συχνοτήτων) 3. Μέτρα κεντρικής θέσης (µέση τιµή, επικρατούσα τιµή, διάµεσος, ποσοστηµόρια) και διασποράς (εύρος, διακύµανση, τυπική απόκλιση) 4. Συντελεστής συσχέτισης και παλινδρόµηση δύο µεταβλητών. Η εφαρµογή ξεκινά µε τα «εδοµένα». Ο µαθητής επιλέγει ανάµεσα σε ένα αποθηκευµένο αρχείο δεδοµένων ή στην εισαγωγή των δικών του και στη συνέχεια προχωρά στην επεξεργασία τους που γίνεται µε την κλήση των διαδικασιών που υπάρχουν στο µενού «Επεξεργασία». Ένα από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του Λογισµικού είναι η δυναµική µορφή και επεξεργασία των δεδοµένων: Ο µαθητής µπορεί να διαφοροποιεί τα δεδοµένα ή την επεξεργασία τους (πρόσθεση ή αφαίρεση στοιχείων, αλλαγή σε κλίµακες), και στη συνέχεια να παρακολουθεί πως αλλάζουν, σε ορισµένες διαδικασίες, οι τιµές των παραµέτρων και το γράφηµα που αντιστοιχεί. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 159

163 Ο διδάσκων, από την πλευρά του, έχει τη δυνατότητα να τοποθετήσει επιλεγµένα σύνολα δεδοµένων στο δίκτυο. Ζητώντας από τους µαθητές να παρέµβουν σε αυτά µε καθορισµένους τρόπους, τους κατευθύνει, αρχικά, στη διερεύνηση των εννοιών της Στατιστικής ενώ, στη συνέχεια, µπορεί να τους αφήσει να πειραµατιστούν µε αυτά. Το Λογισµικό έχει, ως πρώτο στόχο, την κατανόηση και την αποσαφήνιση των εννοιών. Έτσι κάποια από τα σύνολα των δεδοµένων που περιέχει είναι «προκατασκευασµένα» µε τέτοιον τρόπο που να µπορούν να εξυπηρετήσουν τους διδακτικούς στόχους ( π.χ., δείγµατα µε ακραίες τιµές που όταν αφαιρεθούν επηρεάζουν σηµαντικά κάποια από τα µέτρα κεντρικής τάσης ή οµάδες δειγµάτων µε την ίδια µέση τιµή και διαφορετική διασπορά, κ.λ.π.) Ως δεύτερο στόχο έχει την εξοικείωση των µαθητών µε τη γλώσσα της Στατιστικής και την ενηµέρωσή τους για τις δυνατότητες και τους περιορισµούς της στατιστικής µεθοδολογίας. Για το σκοπό αυτό περιέχονται στο Λογισµικό πραγµατικά σύνολα δεδοµένων, που µπορούν να κεντρίσουν το ενδιαφέρον των µαθητών, να τους πείσουν για τη χρησιµότητα της Στατιστικής και να τους βοηθήσουν να απαντούν σε απλά καθηµερινά ερωτήµατα χρησιµοποιώντας τη γλώσσα της Στατιστικής. Η δυναµική µορφή και επεξεργασία των δεδοµένων επιτρέπει τους µαθητές να δουν στην πράξη πώς οι διαφορετικές επιλογές είναι δυνατό να µεταβάλλουν δραµατικά τα µηνύµατα. Στο φύλλο εργασίας Παρουσίαση δεδοµένων υπάρχουν τα διαγράµµατα και οι γραφικές παραστάσεις των διαφόρων στατιστικών παραµέτρων. Υπάρχει επίσης η δυνατότητα να επιλέξει ο χρήστης το είδος του γραφήµατος που ανταποκρίνεται κατά περίπτωση στις απαιτήσεις του, καθώς και η δυνατότητα άµεσων αλλαγών µε τη διαφοροποίηση των δεδοµένων. ΜΑΘΗΜΑΤΑ Το λογισµικό συνοδεύει και συµπληρώνει το µάθηµα των Μαθηµατικών Γενικής Παιδείας της Γ λυκείου. ΣΥΝΟ ΕΥΤΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΑ Εκτός από τη δισκέτα µε την εφαρµογή Stat, το λογισµικό συνοδεύεται και από τα παρακάτω εγχειρίδια: α) Οδηγίες χρήσης, β) Βιβλίο Καθηγητή, γ) Βιβλίο Μαθητή. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 160

164 67. ΣΥΜΜΑΧΙΑ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Πλήρης τίτλος ΣΥΜΜΑΧΙΑ - Εκπαιδευτικό πολυχρηστικό εργαλείο προσοµοίωσης Website προϊόντος Κατασκευαστής EXODUS A.Ε. Στάδιο Ανάπτυξης Τελική πιλοτική έκδοση (σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε µε στόχο να αποτελέσει την αφετηρία για ένα µελλοντικό ολοκληρωµένο προϊόν) ικαιώµατα Έγκριση Π.Ι. ιάθεση Το ΥπΕΠΘ έχει εξασφαλίσει το δικαίωµα χρήσης του λογισµικού σε όλα τα ελληνικά σχολεία.το ΥπΕΠΘ έχει εξασφαλίσει τα δικαιώµατα χρήσης του λογισµικού σε όλα τα σχολεία. Τα δικαιώµατα πνευµατικής ιδιοκτησίας ανήκουν στο ΥπΕΠΘ. Tο λογισµικό έχει λάβει την έγκριση του Π.Ι. για χρήση στα σχολεία. Το cd του λογισµικού έχει διατεθεί σε µεµονωµένα σχολεία της Ο ΥΣΣΕΙΑΣ και σε ορισµένους επιµορφωτές/ εκπαιδευτικούς. Η αναπαραγωγή του λογισµικού επιτρέπεται µόνο από τους δικαιούχους (φορείς του ΥπΕΠΘ, κατασκευαστής). ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Πολυ-χρηστικό παιγνίδι προσοµοίωσης που αντιστοιχεί στα µαθήµατα: Κοινωνιολογία, Αρχές Οικονοµικής Θεωρίας και Στατιστική, Κοινωνική και Πολιτική Οργάνωση στην Αρχαία Ελλάδα και ιαχείριση Φυσικών Πόρων των Β και Γ Λυκείου. ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Το προϊόν αποτελεί πολυ-χρηστικό (multi-user) παιγνίδι προσοµοίωσης το οποίο είναι ελκυστικό για τους µαθητές και ταυτόχρονα καινοτοµικό στο τρόπο διδασκαλίας εκπαιδευτικού υλικού από όλο το φάσµα της διδακτέας ύλης της Β και Γ Ενιαίου Λυκείου. Η «Συµµαχία» είναι ένα εκπαιδευτικό εργαλείο µε σκοπό τη σφαιρική αντιµετώπιση εννοιών από τα διδακτικά αντικείµενα της Γ Λυκείου (Κοινωνιολογία, Αρχές Οικονοµικής Θεωρίας και Στατιστική) και Β Λυκείου (Κοινωνική και Πολιτική Οργάνωση στην Αρχαία Ελλάδα και ιαχείριση Φυσικών Πόρων) πέρα των ορίων των κλασικών µαθηµάτων προσφέροντας έτσι µία διεπιστηµονική άποψη και σύνδεσή τους. Ο κατακερµατισµός της γνώσης, καθώς και ο τρόπος που παρέχονται οι ίδιες έννοιες από τα µαθήµατα του αναλυτικού προγράµµατος δε βοηθάει τους εφήβους της ηλικίας αυτής να κατανοήσουν τις πιθανές διασυνδέσεις τους. Στόχος του λογισµικού είναι να συµβάλλει στη διασύνδεση εννοιών µέσα από ένα πλούσιο περιβάλλον προσοµοίωσης προκειµένου να αναπτυχθεί η αναλυτική καθώς και η συνθετική σκέψη των εφήβων. Απώτερος στόχος είναι επίσης η εναλλακτική προσέγγιση των συγκεκριµένων εννοιών προκειµένου να αναπτυχθεί η διεπιστηµονική σκέψη των παιδιών. Στη Συµµαχία, οι διαδικασίες και οι έννοιες που προσοµοιώνονται είναι κυρίως οικονοµικού, κοινωνιολογικού και πολιτικού (θεσµικού) περιεχοµένου. Η Συµµαχία αποτελεί µία προσοµοίωση πόλης όπου ο µαθητής καλείται να διαχειριστεί οικονοµικές, κοινωνικές και θεσµικές (πολιτικές) παραµέτρους ταυτόχρονα µε τη διαχείριση των φυσικών πόρων της πόλης αλλά και το στατιστικό µοντέλο πάνω στο οποίο βασίζεται η λειτουργία του λογισµικού. Με τον τρόπο αυτό και υποβοηθούµενος από τον παιγνιώδη χαρακτήρα του εργαλείου ο µαθητής µαθαίνει στην πράξη την πρακτική εφαρµογή εννοιών που µέχρι πρόσφατα µάθαινε στη θεωρία. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 161

165 Είναι άλλωστε γεγονός που το νέο πρόγραµµα σπουδών δίδει βάρος στην πρακτική αξία των µαθηµάτων µέσα από τον πειραµατισµό και τις εργασίες. Οι µαθητές µπορούν να χρησιµοποιούν το εργαλείο είτε ατοµικά είτε συναγωνιζόµενοι µεταξύ τους για την ηγεσία της συµµαχίας. Το τελευταίο είναι απαραίτητο εφόσον στο παιχνίδι δηµιουργούνται καταστάσεις που απαιτούν τη συνεργασία των πόλεων για να αντιµετωπίσουν έναν κοινό εχθρό ή µία κρίσιµη κατάσταση. Για τη χρήση του εκπαιδευτικού εργαλείου προτείνονται δύο συµπληρωµατικές στρατηγικές εφαρµογής καθώς και τρεις εναλλακτικές επιλογές διδακτικής που περιγράφονται στο Βιβλίο του Καθηγητή. Τα σενάρια χρήσης του λογισµικού έχουν σχεδιαστεί έτσι ώστε να βρίσκονται σε πλήρη σύµπνοια µε τους παιδαγωγικούς στόχους και προσδοκούν σε σαφές µαθησιακό αποτέλεσµα: να είναι ικανός ο µαθητής να αντιληφθεί και να εφαρµόσει στην πράξη τις έννοιες που έµαθε καθώς και να κατανοήσει την σύνδεση µεταξύ τους. ΜΑΘΗΜΑΤΑ Στο λογισµικό περιλαµβάνονται δραστηριότητες για: ιαχείριση φυσικών πόρων Β Λυκείου: βασικές οικονοµικές έννοιες, εδαφικοί πόροι, υδατικοί πόροι, η σχέση µας µε τη Γη, χλωρίδα και πανίδα, µορφές ενέργειας. Κοινωνική και πολιτική οργάνωση στην Αρχαία Ελλάδα Β Λυκείου: θρησκεία και θρησκευτική ζωή, επαγγέλµατα της υπαίθρου, η κοινωνία κατά την κλασσική εποχή, ο στρατός, η καθηµερινή ζωή, η κοινωνία της πόλης-κράτους στην αρχαϊκή εποχή, κοινωνικοί θεσµοί, η πορεία προς την πόλη-κράτος, η πόλη-κράτος, η δηµοκρατική πόλη. Αρχές οικονοµικής θεωρίας Γ Λυκείου: βασικές οικονοµικές έννοιες, η ζήτηση των αγαθών, η παραγωγή της επιχείρησης και το κόστος, τα δηµόσια οικονοµικά. Κοινωνιολογία Γ Λυκείου: η επιστήµη της κοινωνιολογίας, θεµελίωση και θεωρητικές προσεγγίσεις, πολιτισµικές πρακτικές, κοινωνικοποίηση και κοινωνικός έλεγχος, κοινωνική οργάνωση, κοινωνίες στο χώρο και στο χρόνο, η κοινωνική διάρθρωση διαστρωµάτωση. ΣΥΝΟ ΕΥΤΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΑ Στο λογισµικό, εκτός από το CD, περιλαµβάνονται και τα παρακάτω εγχειρίδια: α) Βιβλίο Καθηγητή, β) Βιβλίο Μαθητή. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 162

166 68. ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Όνοµα λογισµικού στη διεθνή αγορά (αγγλική έκδοση) και κατασκευάστρια εταιρία: Γνωστικό Αντικείµενο: Επίπεδο / τάξεις: Φορέας που υλοποίησε τον εξελληνισµό και την προσαρµογή στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστηµα: Design & Technology: Prime της εταιρίας Graphic Multimedia PTE Ltd Τεχνολογία Γυµνάσιο, Λύκειο και ΤΕΕ MLS Πληροφορική Α.Ε. Στοιχεία για το εξελληνισµένο λογισµικό και τη διάθεσή του Πνευµατικά ικαιώµατα: Η πνευµατική ιδιοκτησία του εξελληνισµένου λογισµικού «Σχεδιαµός & Τεχνολογία» ανήκει στην εταιρία Graphic Multimedia PTE Ltd. ικαίωµα χρήσης, διάδοσης και εκµετάλλευσης του εξελληνισµένου λογισµικού στην ελληνική αγορά έχει η εταιρία MLS Πληροφορική Α.Ε. Το ΥπΕΠΘ έχει αποκτήσει άδειες χρήσης και αντίτυπα του εξελληνισµένου λογισµικού και του συνοδευτικού υλικού για 350 σχολικά εργαστήρια των 8-12 σταθµών εργασίας. Πιστοποίηση λογισµικού ιάθεση στα σχολικά εργαστήρια Τρέχουσα Έκδοση λογισµικού: ιαθέσιµη έκδοση για αξιολόγηση / επιµόρφωση ιάθεση λογισµικού στην αγορά: Ειδικές τιµές - Το εξελληνισµένο λογισµικό αξιολογήθηκε από το Π.Ι. και κρίθηκε ως κατάλληλο και ολοκληρωµένο ως προς τη συµβατότητά του µε τα προγράµµατα σπουδών και τα πρότυπα ποιότητας του Π.Ι. και εγκρίθηκε η εισαγωγή του λογισµικού στην εκπαιδευτική διαδικασία. Η ολοκληρωµένη τελική ελληνική έκδοση του λογισµικού «Σχεδιαµός & Τεχνολογία» εστάλη τον Σεπτέµβριο του 2004 σε 350 σχολικά εργαστήρια, που υποδείχθηκαν από τη /νση ΣΕΠΕ του ΥπΕΠΘ. Τελική έκδοση εξελληνισµένου λογισµικού. - Από το καλοκαίρι του 2004 διατίθεται στην ελληνική αγορά η ολοκληρωµένη τελική έκδοση του εξελληνισµένου λογισµικού από την εταιρία MLS Πληροφορική Α.Ε. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Το λογισµικό «Σχεδιαµός & Τεχνολογία» (Design & Technology:PRIME) είναι ένα ισχυρό εργαλείο για τη διδασκαλία των βασικών µεθοδολογικών αρχών της Τεχνολογικής Σχεδίασης. Πρόκειται για ένα δοκιµασµένο εκπαιδευτικό µέσο που ανταποκρίνεται πλήρως στις απαιτήσεις και τους στόχους της σύγχρονης διδακτικής πρακτικής ενώ ο σχεδιασµός και το περιεχόµενο του επιτρέπουν την πολύπλευρη αξιοποίηση του από εκπαιδευτικούς διαφόρων ειδικοτήτων. Το ακρωνύµιο P.R.I.M.E. σχηµατίζεται από τα αρχικά των πέντε βασικών σταδίων του Τεχνολογικού Σχεδιασµού: Επισήµανση Προβλήµατος (Problem), Έρευνα (Research), Σχεδιασµός (Ideas), Υλοποίηση (Making), Αξιολόγηση (Evaluation). Το «Design & Technology : PRIME» δεν υποστηρίζει απλά µια εναλλακτική µορφή διδασκαλίας, αλλά είναι ιδανικό για την οργάνωση δραστηριοτήτων διερευνητικής µάθησης, στο σχολικό εργαστήριο καθώς όχι µόνο αξιοποιεί τις δυνατότητες των Νέων Τεχνολογιών αλλά λαµβάνει υπόψη τις νέες τάσεις για διερευνητική προσέγγιση στη σχεδίαση του λογισµικού (µε πολλαπλές αναπαραστάσεις, άµεσο χειρισµό κ.τ.λ.). ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 163

167 Με τις δυνατότητες που διαθέτει µπορεί να βοηθήσει τους µαθητές να κατανοήσουν µε ολοκληρωµένο τρόπο έννοιες και διαδικασίες, µέσα από την επίλυση προβληµάτων και τον πειραµατισµό, συµβάλλοντας σηµαντικά στην αναβάθµιση της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Ι ΑΚΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ Αν και αρχικά σχεδιασµένο για τις ανάγκες της γυµνασιακής εκπαίδευσης το Design & Technology µπορεί να χρησιµοποιηθεί χωρίς ιδιαίτερο µετασχηµατισµό και στα πλαίσια της διδασκαλίας του µαθήµατος της «Τεχνολογίας» στην Α τάξη του Ενιαίου Λυκείου. Το αναλυτικό πρόγραµµα της τεχνολογικής εκπαίδευσης στο Γυµνάσιο διαφέρει από το αντίστοιχο των παραδοσιακών µαθηµάτων. Αποτελείται από ένα πλαίσιο κατάλληλων δραστηριοτήτων µε στόχο την ανάπτυξη πρωτοβουλίας και δηµιουργικότητας στους µαθητές και δεν περιλαµβάνει τη διδασκαλία συγκεκριµένης ύλης. Οι µαθητές κατασκευάζουν και µελετούν τεχνολογικά θέµατα της επιλογής τους που ικανοποιούν συγκεκριµένα κριτήρια από όλο το φάσµα της τεχνολογίας. ίνεται έµφαση στην εκµάθηση µεθόδων που µπορούν να εφαρµοστούν σε οποιοδήποτε τεχνολογικό πρόβληµα. Με τη διαδικασία αυτή οι µαθητές αποκτούν πολλές και ουσιαστικές γνώσεις και ικανότητες. Απαίτηση για το µάθηµα της τεχνολογίας αποτελεί η ανάπτυξη πηγών πληροφόρησης για µια µεγάλη ποικιλία τεχνολογικών θεµάτων από όλους τους τοµείς της τεχνολογίας που θα µελετούν και θα αξιοποιούν οι µαθητές για τις κατασκευές και τις µελέτες τους. Στην κάλυψη της ανάγκης αυτής συµβάλλει η εφαρµογή αυτή. Ειδικότερα το λογισµικό αναµένεται να συµβάλει ουσιαστικά στην καλλιέργεια βασικών δεξιοτήτων όπως: Ικανότητα σχεδίασης και οργάνωσης εργασίας και επίλυσης τεχνολογικών προβληµάτων Ικανότητα ανάλυσης τεχνολογικών εννοιών και αρχών Ικανότητα ερµηνείας των τεχνολογικών επιδράσεων στο κοινωνικό σύνολο Ικανότητα επιλογής κατάλληλων εργαλείων, πρώτων υλών, κατασκευαστικών διαδικασιών Ικανότητα ποιοτικού ελέγχου των κατασκευαστικών σχεδίων για την κατασκευή δοκιµίων που απαιτούνται για την πραγµατοποίηση της έρευνας ΣΥΝΟ ΕΥΤΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΑ Εκτός από το cd µε το λογισµικό, αναπτύσσονται και τα παρακάτω εγχειρίδια: α) Εγχειρίδιο χρήσης, β) Βιβλίο Καθηγητή, γ) Βιβλίο Μαθητή. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 164

168 69. ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Πλήρης τίτλος Σχολικός Επαγγελµατικός Προσανατολισµός Προέλευση ΕΛΠΗΝΩΡ Website έργου Ανάδοχος Exodus Α.Ε. Στάδιο Ανάπτυξης Τελική πιλοτική έκδοση (σχεδιάστηκε και κατασκευάζεται µε στόχο να αποτελέσει την αφετηρία για ένα µελλοντικό ολοκληρωµένο προϊόν) ικαιώµατα Το ΥπΕΠΘ έχει εξασφαλίσει το δικαίωµα χρήσης του λογισµικού σε όλα τα ελληνικά σχολεία. ιάθεση Το cd του λογισµικού έχει διατεθεί σε 15 ενιαία λύκεια καθώς και σε ορισµένους επιµορφωτές. Η αναπαραγωγή και διάθεση του λογισµικού επιτρέπεται µόνο από τους δικαιούχους (φορείς του ΥπΕΠΘ). ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Το λογισµικό για το µάθηµα του Σχολικού Επαγγελµατικού Προσανατολισµού περιλαµβάνει µια σειρά από βιντεοσκοπήσεις, εικόνες, συνεντεύξεις και ενηµερωτικό υλικό από επιλεγµένες σύγχρονες κατηγορίες επαγγελµάτων. Η χρήση του υπολογιστή παρέχει τη δυνατότητα επικοινωνίας και αλληλεπίδρασης του µαθητή όχι µόνο µε το συγκεκριµένο οπτικοακουστικό υλικό του λογισµικού, αλλά και µε ολόκληρο τον κόσµο του ιαδικτύου, διευρύνοντας έτσι τις µαθησιακές και πληροφοριακές δυνατότητες και ξεφεύγοντας από το κλειστό περιβάλλον του βιβλίου. ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Στο µάθηµα του ΣΕΠ, οι δυσκολίες που παρουσιάζονται για τους µαθητές βασίζονται κυρίως στην έλλειψη εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων που βοηθούν στη γνωριµία και κατανόηση διαφόρων επαγγελµάτων µέσα από την άµεση αλλά και έµµεση επικοινωνία µε τους εργαζόµενους, τη γνωριµία µε τον εργασιακό χώρο και την πληροφόρηση σε θέµατα όπως για παράδειγµα τα τυπικά προσόντα που χρειάζονται για ένα συγκεκριµένο επάγγελµα ή τις αποδοχές του. Η διδακτική δυσκολία που πρόκειται να αντιµετωπιστεί µε τη χρήση των υπολογιστών και ειδικότερα του συγκεκριµένου λογισµικού, είναι η αδυναµία επίσκεψης των µαθητών στους επαγγελµατίες, λόγω χρόνου αλλά και απόστασης. Το λογισµικό παρέχει τη δυνατότητα συλλογής πληροφοριών από την παρουσίαση επαγγελµάτων που εκτιµάται ότι θα έχουν καλές µελλοντικές προοπτικές. Συνοπτικά, η κεντρική ιδέα πάνω στην οποία βασίζεται το σενάριο του λογισµικού, είναι η γνωριµία του µαθητή µε χαρακτηριστικά επαγγέλµατα των τοµέων παραγωγής σε συνδυασµό µε εκείνα για τα οποία υπάρχει ζήτηση σήµερα, παροχή πληροφοριών για τις κυριότερες παραµέτρους που λαµβάνονται υπόψη στη µονογραφία ενός επαγγέλµατος, αλλά και η καλλιέργεια δεξιοτήτων αναζήτησης, συλλογής και χρήσης πληροφοριών που θα βοηθήσουν στην επιλογή του µελλοντικού του επαγγέλµατος αλλά και στην εκµάθηση των πρακτικών που χρειάζεται να ακολουθήσει για την αναζήτηση θέσης εργασίας στο µέλλον. Το λογισµικό υλοποιείται µε βάση το λογισµικό Αβάκιο (E-Slate). Η παρουσίαση των επαγγελµάτων στηρίζεται σε πολυµεσικό υλικό, το οποίο περιλαµβάνει βιντεοσκοπήσεις των χώρων εργασίας και των συνθηκών εργασίας. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 165

169 Εργαλεία και άλλα στιγµιότυπα της εργασίας παρουσιάζονται µε τη χρήση εικόνων, ενώ το υλικό συνοδεύεται από συνεντεύξεις των επαγγελµατιών. Ακόµα παρουσιάζεται η γνώµη ειδικών του χώρου σχετικά µε τον ορισµό του κάθε επαγγέλµατος, το αντικείµενο, τα απαιτούµενα προσόντα, καθώς επίσης δίνονται ηλεκτρονικές και ταχυδροµικές διευθύνσεις για αναζήτηση περισσότερων πληροφοριών. Οι δεξιότητες αναζήτησης καλλιεργούνται µέσα από µια σειρά κινήσεων (ταξινόµηση κατηγοριών, προετοιµασία ερωτήσεων κ.α.) που θα πρέπει να κάνει ο µαθητής προκειµένου να βρει τις πληροφορίες για τις οποίες ενδιαφέρεται (στα πανεπιστήµια, στις τεχνικές σχολές και στα ΙΕΚ, στα οποία µπορεί να σπουδάσει τα θεωρητικά ή τεχνικά αντικείµενα της προτίµησης του, τι ακριβώς θα σπουδάσει στο κάθε πανεπιστήµιο ή τεχνική σχολή, ποιες συγκεκριµένες σπουδές θα έχουν ζήτηση στο µέλλον στην αγορά εργασίας, τοµείς όπου µπορούν να εφαρµοστούν, χρήση του Internet για ανεύρεση πληροφοριών για φορείς, υπηρεσίες, κέντρα συµβουλευτικής, έντυπα, κ.ά.). ΜΑΘΗΜΑΤΑ Το λογισµικό αυτό συνοδεύει τη διδασκαλία του µαθήµατος του Σχολικού Επαγγελµατικού Προσανατολισµού της Α τάξης του λυκείου. ΣΥΝΟ ΕΥΤΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΑ Εκτός από το cd µε το λογισµικό, περιλαµβάνονται και τα παρακάτω εγχειρίδια: α) Οδηγίες χρήσης, β) Βιβλίο Καθηγητή, γ) Βιβλίο Μαθητή. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 166

170 70. TABLETOP & TABLETOP Jr Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Όνοµα λογισµικού στη διεθνή αγορά (αγγλική έκδοση) και κατασκευάστρια εταιρία: Γνωστικό Αντικείµενο: Επίπεδο / τάξεις: Φορέας που υλοποίησε τον εξελληνισµό και την προσαρµογή στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστηµα: Tabletop & Tabletop Jr της εταιρίας TERC Οργάνωση και επεξεργασία δεδοµένων ( ιαθεµατικό) Γυµνάσιο - Λύκειο & ηµοτικό (Jr) Rainbow Computer Στοιχεία για το εξελληνισµένο λογισµικό και τη διάθεσή του Πνευµατικά Η πνευµατική ιδιοκτησία του εξελληνισµένου λογισµικού «Tabletop» ανήκει ικαιώµατα: στην κατασκευάστρια εταιρία TERC ικαίωµα διάθεσης του εξελληνισµένου λογισµικού στην ελληνική αγορά έχει η εταιρία Rainbow Computer. Το ΥπΕΠΘ έχει αποκτήσει άδειες χρήσης και αντίτυπα του εξελληνισµένου λογισµικού και του συνοδευτικού υλικού για 350 σχολικά εργαστήρια των 8-12 σταθµών εργασίας. Πιστοποίηση λογισµικού ιάθεση στα σχολικά εργαστήρια Τρέχουσα Έκδοση λογισµικού: ιαθέσιµη έκδοση για αξιολόγηση / επιµόρφωση ιάθεση λογισµικού στην αγορά: Ειδικές τιµές - Το εξελληνισµένο λογισµικό αξιολογήθηκε από το Π.Ι. και κρίθηκε ως κατάλληλο και ολοκληρωµένο ως προς τη συµβατότητά του µε τα προγράµµατα σπουδών και τα πρότυπα ποιότητας του Π.Ι. και εγκρίθηκε η εισαγωγή του λογισµικού στην εκπαιδευτική διαδικασία Η ολοκληρωµένη τελική ελληνική έκδοση του λογισµικού «Tabletop» εστάλη στα 350 σχολικά εργαστήρια Β/θµιας, που υπέδειξε η /νση Σ.Ε.Π.Ε.. του ΥπΕΠΘ, τον Μάιο του Επιπλέον 350 πακέτα του εκπαιδευτικού λογισµικού «Tabletop Jr» παραδόθηκαν σε αρµόδια /νση Α/θµιας του ΥπΕΠΘ, ώστε να τα διαθετούν µε ευθύνη τους σε ισάριθµα δηµοτικά σχολεία. Τελική έκδοση εξελληνισµένου λογισµικού. - Από την Άνοιξη του 2004 διατίθεται η τελική εξελληνισµένη έκδοση του λογισµικού στην ελληνική αγορά από την εταιρία Rainbow Computer ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Το εκπαιδευτικό λογισµικό διερευνητικού χαρακτήρα Tabletop Jr & Tabletop αποτελεί εργαλείο για την κατανόηση των εννοιών της συλλογής, καταχώρησης, επεξεργασίας και απεικόνισης δεδοµένων. H συγκεκριµένη εκπαιδευτική εφαρµογή συµπληρώνει τη µαθησιακή και διδακτική διαδικασία και αποτελεί εργαλείο στα χέρια του καθηγητή που επιθυµεί να δηµιουργήσει δραστηριότητες µε σκοπό την ανάπτυξη ειδικών δεξιοτήτων ή τη διερεύνηση - επανάληψη - αξιολόγηση δύσκολων εννοιών. H εφαρµογή συνοδεύεται από ένα πλήθος δραστηριοτήτων που καλύπτουν µια ευρεία περιοχή διδακτικών αντικειµένων και µπορούν να αξιοποιηθούν εκπαιδευτικά στη δευτεροβάθµια εκπαίδευση. Το Tabletop παρέχει τη δυνατότητα κατασκευής βάσεων δεδοµένων µε τη µορφή πίνακα αποτελούµενου από γραµµές και στήλες. Ο χρήστης µπορεί να καταχωρήσει, να διαγράψει να προσθέσει ή να τροποποιήσει πληροφορίες µε τη µορφή συµβολοσειράς, αριθµού, λογικού ή αλγοριθµικού τύπου σε βάσεις δεδοµένων. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 167

171 Το Junior Tabletop επιτρέπει στους µαθητές να εξοικειώνονται µε βάσεις δεδοµένων και να εκτελούν τις παραπάνω λειτουργίες µε µεγάλη ευκολία και µάλιστα υπό τη µορφή παιχνιδιού, αφού τα δεδοµένα αναπαριστώνται µε τη µορφή σκίτσων που απεικονίζουν οµοιώµατα ανθρώπων. Το χαρακτηριστικό όµως του Tabletop που το καθιστά ιδιαίτερα λειτουργικό και αποτελεσµατικό για τη µάθηση είναι η δυνατότητα που δίνει στο χρήστη να αναπαριστά τα δεδοµένα κάθε βάσης δεδοµένων που έχει κατασκευάσει και µε τη µορφή επιφάνειας τραπεζιού. Έτσι ο χρήστης µπορεί να συσχετίζει την αναπαράσταση κάποιων δεδοµένων µε τη µορφή πίνακα µε την αντίστοιχη αναπαράστασή τους µε τη µορφή επιφάνειας τραπεζιού, εξασκώντας έτσι διαφορετικά είδη συµβολικής σκέψης. Επίσης ο µαθητής έχει τη δυνατότητα να παρεµβαίνει απευθείας στις συµβολικές αναπαραστάσεις των δεδοµένων, γεγονός που διευκολύνει την κατανόησή τους εκ µέρους των µαθητών. Είναι παράλληλα εφικτή η οργάνωση των πληροφοριών που περιέχονται σε µία βάση µε τη µορφή συνόλου, καθώς και ο αυτόµατος υπολογισµός της τοµής και της ένωσης δύο ή περισσοτέρων συνόλων, καθώς και η εκτέλεση πράξεων σε γλώσσα Boole µε βάση την προτασιακή λογική. Εκτός από την αναπαράσταση και την ανάλυση των δεδοµένων µε τη µορφή συνόλων είναι δυνατή και η αντίστοιχη αναπαράσταση και ανάλυσή τους µε τη µορφή ραβδογράµµατος, µονοδιάστατου και δισδιάστατου. Ι ΑΚΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΕΣ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Τίτλος δραστηριότητας - ιδακτικό πλαίσιο Εισαγωγή και αποθήκευση δεδοµένων Τάξεις: Ε ηµοτικού, Γ Γυµνασίου ιάρκεια: 2-5 διδακτικές ώρες Μαθήµατα: Μαθηµατικά, Ελληνικά, Πληροφορική Κοινωνικές Επιστήµες, Ανάλυση και παρουσίαση δεδοµένων Τάξεις: Ε ηµοτικού, Γ Γυµνασίου ιάρκεια 2-3 διδακτικές ώρες Μαθήµατα: Όλα (Ενδεικτικά: Μαθηµατικά [γραφική παράσταση συνάρτησης, Ανεξάρτητη και εξαρτηµένη µεταβλητή) Το εκκρεµές Τάξεις: Β και Γ Γυµνασίου ιάρκεια 2-3 διδακτικές ώρες Μαθήµατα: Μαθηµατικά, Φυσική (Ενδεικτικά: Φυσική Β Γυµνασίου Η ανάγκη δηµιουργίας µοντέλων, Φυσική Γ Γυµνασίου Ταλαντώσεις) Εκπαιδευτικοί στόχοι (για τους µαθητές) Να εισαχθούν δεδοµένα σε µια βάση δεδοµένων, ν αποθηκευτούν και ν ανακτηθούν αργότερα Να ταξιονοµηθούν τα δεδοµένα σε µια βάση δεδοµένων και να εξαχθούν συµπεράσµατα Να σχεδιαστεί µια βάση δεδοµένων Να αναλύουν τα διαθέσιµα δεδοµένα χρησιµοποιώντας πίνακες, γραφικές παραστάσεις, γραφήµατα και εξάγουν συµπεράσµατα Να επιλέγουν τις αναπαραστάσεις των δεδοµένων, που µπορούν καλύτερα να ενηµερώσουν και να πείσουν άλλους Να συνθέτουν τεκµηριωµένα επιχειρήµατα µε βάση την ανάλυση δεδοµένων χρησιµοποιώντας γραφήµατα και γραφικές παραστάσεις Να αξιολογούν επιχειρήµατα βασισµένα στην ανάλυση των δεδοµένων Να συλλέξουν και να καταγράψουν δεδοµένα χρησιµοποιώντας µια πειραµατική συσκευή Να οργανώσουν και ν απεριγράψουν δεδοµένα µε συστηµατικό τρόπο Να διατυπώσουν υποθέσεις και να πειραµατιστούν για να ελέγξουν την ορθότητά τους µεταβάλλοντας µόνο µια φυσική παράµετρο κάθε φορά Να εξεικειωθούν µε την κατασκευή γραφηµάτων και την ανάλυση δεδοµένων Να ερµηνεύουν πίνακες και γραφήµατα Να αναπτύξουν, τεκµηριώσουν και αξιολογήσουν επιχειρήµατα βασισµένα σε σνάλυση δεδοµένων Να αναπτύξουν µαθηµατικές εκφράσεις ώστε να αναπαραστήσουν ένα φυσικό φαινόµενο Να δείξουν ότι η επιτάχυνση της βαρύτητας είναι ανεξέρτητη από την µάζα του αντικειµένου στο οποίο επιδρά. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 168

172 Ακούµε µουσική Να εξετάσουν τις σχέσεις µεταξύ τέχνης και επιστήµης Τάξεις: Β Γυµνασίου, Α Λυκείου Να εξετάσουν την παραγωγή του ήχου σαν φυσικό ιάρκεια 2-3 διδακτικές ώρες φαινόµενο Να κατηγοριοποιήσουν, να καταγράψουν κια να Μαθήµατα: Μαθηµατικά, Μουσική, οργανώσουν δεδοµένα Φυσικές Επιστήµες Να βελτιώσουν τις δεξιότητές τους στην ανάλυση και την παρουσίαση των δεδοµένων. Εικονική ανασκαφή Τάξεις: Στ ηµοτικού, Γ Γυµνασίου ιάρκεια 2-3 διδακτικές ώρες Μαθήµατα: Ιστορία, Κοινωνικές Επιστήµες, Μαθηµατικά (Ενδεικτικά: Μαθηµατικά Γ Γυµνασίου Μετατροπή δεδοµένων σε ερµηνευτικά εργαλεία και Εξαγωγή συµπερασµάτων και Ανάπτυξη επιχειρηµάτων µε βάση την ανάλυση δεδοµένων) Ο περιοδικός πίνακας των χηµικών στοιχείων Τάξεις: Β και Γ Γυµνασίου ιάρκεια 2-3 διδακτικές ώρες Μαθήµατα: Χηµεία, Μαθηµατικά, Ιστορία Φυσικών Επιστηµών (Ενδεικτικά: Χηµεία Γ Γυµνασίου Περιοδικό Σύστηµα) Να µετατρέψουν δεδοµένα σε ερµηνευτικά εργαλεία και να εξάγουν συµπεράσµατα Να αναπτύξουν και να αξιολογήσουν επιχειρήµατα βασισµένα στην ανάλυση δεδοµένων Να συνδέσουν το χώρο εύρεσης αντικειµένων µε τον χρόνο χρησιµοποίησής τους Να ασχοληθούν µε τις µεθόδους αρχαιολογικής µελέτης και ανάλυσης και να συσχετίσουν την αρχαιολογική έρευνα µα την κατανόηση της σύγχρονης πραγµατικότητας Να χρησιµοποιήσουν πολυπαραγοντική ανάλυση για να ερµηνεύσουν ένα πολυπληθές σύνολο αδιαφοροποίητων δεδοµένων Να χρησιµοποιήσουν ένα τρισδιάστατο σύστηµα καρτεσιανών συντεταγµένων. Να εξετάσουν οι µαθητές τις ιδιότητες των χηµικών στοιχείωνκαι να ανακαλύψουν τις σχέσεις τους Να διερευνήσουν ένα σύνολο δεδοµένων και τις σχέσεις που διέπουν τα στοιχεία, ώστε να κάνουν προβλέψεις Να οργανώσουν και να απεικονίσουν σύνθετα επιστηµονικά δεδοµένα Να οργανώσουν τα στοιχεία στον περιοδικό πίνακα ΣΥΝΟ ΕΥΤΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΑ Το εξελληνισµένο λογισµικό θα συνοδεύεται από τα εξής βιβλία: α) Εγχειρίδιο εγκατάστασης λογισµικόύ, β) Εγχειρίδιο Καθηγητή, γ) Εγχειρίδιο Μαθητή. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 169

173 ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 170

174 71. ΤΑΞΙΝΟΜΟΥΜΕ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Πλήρης τίτλος Ταξινοµούµε: Λογισµικό διερευνητικού χαρακτήρα για την κατανόηση εννοιών διαχείρισης πληροφορίας και δεδοµένων. Το λογισµικό έχει υλοποιηθεί µε το µαθησιακό περιβάλλον E-Slate 1 (βλέπε περιγραφή στο αντίστοιχο φυλλάδιο). Πλαίσιο ανάπτυξης Έργα: 1. «Θρανίο»: Επαναχρησιµοποιήσιµες Ψηφίδες Λογισµικού για την Ανάπτυξη Υψηλής Ποιότητας Εκπαιδευτικού Λογισµικού για ιερευνητική ραστηριότητα, Γενική Γραµµατεία Έρευνας και Τεχνολογίας, έργο #78, E56, Έργα Επίδειξης Νέων Τεχνολογιών: Ανάπτυξη Ψηφίδων Γενικής Χρήσης Υπ.Ε.Π.Θ., Β Κ.Π.Σ., Ε.Π.Ε.Α.Ε.Κ., ενέργεια Ο ΥΣΣΕΙΑ: Αξιοποίηση των Υπολογιστικών και ικτυακών Τεχνολογιών στη ευτεροβάθµια Εκπαίδευση. ιάθεση Λογισµικού Το λογισµικό διατίθεται ως τµήµα (σειρά Μικρόκοσµων) του περιβάλλοντος E-Slate 5 (βλέπε περιγραφή στο αντίστοιχο φυλλάδιο), είτε σε µορφή CD-ROM είτε σε µορφή on-line download από τη διεύθυνση Τρέχουσα Έκδοση 2.0 (περιλαµβάνεται στο CD του E-Slate µε έκδοση Beta 1.3). Υποστηρικτικό site Γνωστικό αντικείµενο Άδειες χρήσης Πιστοποίηση ΠΙ ιαθεµατικό / Οργάνωση και Επεξεργασία δεδοµένων Η διάθεση του λογισµικού (και η αναπαραγωγή του) γίνεται ελεύθερα και δωρεάν για οποιαδήποτε µη κερδοσκοπική χρήση Εκκρεµεί η έγκρισή του από το Π.Ι. ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Το λογισµικό προτείνει µία σειρά δραστηριοτήτων που σκοπό έχουν να προάγουν την ενεργό συµµετοχή των µαθητών στη µαθησιακή διαδικασία, τη διερευνητική µάθηση και την επικοινωνία. Με τη χρήση του οι µαθητές µπορούν να καταχωρήσουν, αναπαραστήσουν, αναλύσουν, παρουσιάσουν και ταξινοµήσουν πληροφορίες και δεδοµένα. Oι µαθητές έχουν την δυνατότητα : Να διατυπώνουν υποθέσεις, να πειραµατισθούν και να τις ελέγξουν. Να κάνουν ερωτήσεις και να χρησιµοποιούν την διατιθέµενη πληροφορία προκειµένου να πάρουν απαντήσεις Να χρησιµοποιούν, ερµηνεύουν, αξιολογούν συµβολικές αναπαραστάσεις προκειµένου να εξάγουν εκτιµήσεις και συµπεράσµατα Να αναλύσουν ένα πρόβληµα στα συστατικά του, να αντιµετωπίσουν το καθένα από αυτά ξεχωριστά και τέλος να συνθέσουν τις επιµέρους λύσεις σε ένα ενιαίο όλο. Να αναπτύσσουν στρατηγικές για την αντιµετώπιση ενός προβλήµατος Να καλλιεργήσουν τις εκφραστικές τους δεξιότητες στον προφορικό αλλά και στον γραπτό λόγο και να επικοινωνήσουν µεταξύ τους οικοδοµώντας κώδικες επικοινωνίας ώστε να γίνονται αντιληπτοί από τους άλλους. Να συνεργαστούν µεταξύ τους για την επίτευξη ενός κοινού στόχου, αναπτύσσοντας προσωπική και συλλογική ευθύνη ως µέλη µιας οµάδας. 5 Προγενέστερη ονοµασία: «Αβάκιο» ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 171

175 Ανάλογα µε το σενάριο που θα χρησιµοποιηθεί διαφοροποιούνται και οι επιµέρους ρόλοι τους οποίους καλούνται να αναλάβουν οι µαθητές. Στο εγχειρίδιο που συνοδεύει το λογισµικό, προτείνονται µια σειρά από σενάρια καθένα από τα οποία εστιάζει σε διαφορετικό αντικείµενο και είδος πληροφοριών. Επιπρόσθετα σενάρια χρήσης που έχουν υλοποιηθεί κατά τη χρήση του λογισµικού τις τελευταίες δυο σχολικές χρονιές, θα συγκεντρωθούν σε ειδικό υποστηρικτικό web-site. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 172

176 72. THE GEOMETER s SKETCHPAD Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Όνοµα λογισµικού στη διεθνή αγορά (αγγλική έκδοση) και κατασκευάστρια εταιρία Γνωστικό Αντικείµενο: Επίπεδο / τάξεις: Φορείς που υλοποίησαν τον εξελληνισµό και την προσαρµογή στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστηµα The Geometer s Sketchpad της εταιρίας Key Curriculum Press Γεωµετρία, Άλγεβρα και Τριγωνοµετρία Γυµνάσιο και Λύκειο Πληροφορική Τεχνογνωσία Εκδόσεις Καστανιώτη Στοιχεία για το εξελληνισµένο λογισµικό και τη διάθεσή του Πνευµατικά Η πνευµατική ιδιοκτησία του εξελληνισµένου λογισµικού «The Geometer s ικαιώµατα: SketchPad» ανήκει στον αρχικό δικαιούχο πνευµατικής ιδιοκτησίας Key Curriculum Press. ικαίωµα διάθεσης του εξελληνισµένου λογισµικού στην ελληνική αγορά έχει η εταιρία Πληροφορική Τεχνογνωσία. Το ΥπΕΠΘ έχει αποκτήσει άδειες χρήσης και αντίτυπα του εξελληνισµένου λογισµικού και του συνοδευτικού υλικού για 350 σχολικά εργαστήρια των 8-12 σταθµών εργασίας. Πιστοποίηση λογισµικού ιάθεση στα σχολικά εργαστήρια Τρέχουσα Έκδοση λογισµικού: ιαθέσιµη έκδοση για αξιολόγηση / επιµόρφωση ιάθεση λογισµικού στην αγορά: Ειδικές τιµές - Το εξελληνισµένο λογισµικό αξιολογήθηκε από το Π.Ι. και κρίθηκε ως κατάλληλο και ολοκληρωµένο ως προς τη συµβατότητά του µε τα προγράµµατα σπουδών και τα πρότυπα ποιότητας του Π.Ι. και εγκρίθηκε η εισαγωγή του λογισµικού στην εκπαιδευτική διαδικασία. Η ολοκληρωµένη τελική ελληνική έκδοση του λογισµικού «The Geometer s SketchPad» εστάλη τον Μάιο του 2001 σε 329 σχολικά εργαστήρια µετά από συνεργασία µε την αρµόδια /νση Σπουδών Β/θµιας Εκπ/σης του ΥπΕΠΘ. Επιπλέον 21 πακέτα του εκπαιδευτικού λογισµικού είναι διαθέσιµα για ν αποσταλούν σε ισάριθµα σχολεία. Τελική έκδοση εξελληνισµένου λογισµικού. Περιορισµένος αριθµός αντιτύπων της «Beta τελικής» έκδοσης του εξελληνισµένου λογισµικού διατέθηκε αρχικά σε επιµορφωτές για σκοπούς αξιολόγησης και επιµόρφωσης. Τα εγχειρίδια του εκπαιδευτικού λογισµικού εστάλησαν στους επιµορφωτές των αντίστοιχων ειδικοτήτων (ΠΕ03, ΠΕ04, ΠΕ19/20) τον Νοέµβριο του Από τον Μάιο του 2001 διατίθεται στην ελληνική αγορά η ολοκληρωµένη τελική έκδοση του εξελληνισµένου λογισµικού από την εταιρία Πληροφορική Τεχνογνωσία. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Το «The Geometer's Sketchpad» είναι ένα ισχυρό εργαλείο για τη διδασκαλία της Γεωµετρίας, της Άλγεβρας και της Τριγωνοµετρίας. Ο σχεδιασµός και η κατασκευή του στηρίχθηκαν σε πολύχρονες έρευνες στην περιοχή της διδακτικής των µαθηµατικών. Είναι ένα διεθνώς δοκιµασµένο εργαλείο µάθησης για το οποίο υπάρχει πλούσια βιβλιογραφία και τεκµηρίωση. Είναι ιδανικό για την οργάνωση δραστηριοτήτων διερευνητικής µάθησης στο σχολικό εργαστήριο και στο σπίτι. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 173

177 Αξιοποιεί τις δυνατότητες των νέων τεχνολογιών λαµβάνοντας υπόψη τις νέες τάσεις για διερευνητική προσέγγιση στη σχεδίαση του λογισµικού (µε πολλαπλές αναπαραστάσεις, άµεσο χειρισµό κ.τ.λ.). Με τις δυνατότητες που διαθέτει βοηθά στην κατανόηση µε ολοκληρωµένο τρόπο εννοιών και διαδικασιών µέσα από την επίλυση προβληµάτων και τον πειραµατισµό. Το «The Geometer's Sketchpad» είναι ένα «ανοικτό» περιβάλλον διερευνητικής µάθησης. Οι δυνατότητές του είναι τόσο ευρείες που αν και αρχικά σχεδιασµένο για τις ανάγκες της γυµνασιακής εκπαίδευσης σήµερα συνιστάται από την Πέµπτη τάξη του ηµοτικού µέχρι τις τελευταίες τάξεις του Λυκείου. Οι δυνατότητες αυτές το µετέτρεψαν σε ένα εκπαιδευτικό εργαλείο µε απεριόριστο αριθµό εφαρµογών. Αν και σχεδιάστηκε αρχικά για Γεωµετρία, σήµερα οι µαθητές µπορούν να το χρησιµοποιήσουν για να εξερευνήσουν την Άλγεβρα, την Τριγωνοµετρία, την Τέχνη, την Επιστήµη και πολλά άλλα. Παιδαγωγική προσέγγιση Η παιδαγωγική προσέγγιση του λογισµικού στηρίζεται στην άποψη ότι η µάθηση προϋποθέτει την ενεργητική συµµετοχή των µαθητών στο κοινωνικό πλαίσιο της τάξης, το οποίο αποτελείται πρωταρχικά από τον εκπαιδευτικό (µέσω των διδακτικών του παρεµβάσεων), το µαθητή και από την αλληλεπίδραση των µαθητών µε τα διδακτικά εργαλεία (π.χ. βιβλία, υπολογιστικά περιβάλλοντα κ.α.). Αυτό προϋποθέτει ότι το περιβάλλον διδασκαλίας είναι πλούσιο και παρέχει δυνατότητες για απόκτηση ικανότητας για διερεύνηση, ανάλυση και σύνθεση, αντιµετώπιση και κατανόηση εννοιών µέσα από την οργάνωση νοητικών δοµών και την ενεργή αλληλεπίδραση µαθητή, προσφεροµένων εργαλείων και διδάσκοντα. Ακολουθώντας αυτή την προσέγγιση, το λογισµικό: Προσφέρει ένα θεµατικό πλαίσιο το οποίο διευρύνει την φαντασία των ενεργητικά ενασχολούµενων µε αυτό δηµιουργώντας κίνητρο για µάθηση. Η δυνατότητα σχεδίασης και κατασκευής δι-διάστατων αντικειµένων προσφέρει την δυνατότητα ενεργητικής ενασχόλησης των µαθητών και εµπλουτίζει τις γνωστικές και µεταγνωστικές τους εικόνες. Αποτελείται από «εικόνες» οι οποίες παίζουν τον ρόλο «φυσικών µεταφορών» ή/και «οπτικών αναπαραστάσεων» µαθηµατικών εννοιών µε δυνατότητα διαβάθµισης της γνωστικής τους επεξεργασίας (π.χ. διαισθητική, πρακτική και φορµαλιστική επεξεργασία εννοιών). Η χρήση της γεωµετρίας γίνεται µέσω οπτικών και λεκτικών κωδίκων οι οποίοι µε την κατάλληλη διδακτική παρέµβαση (π.χ. προτεινόµενη µέσα από ένα διδακτικό σενάριο, ή/και µε την παρέµβαση του καθηγητή) βοηθούν στην εποικοδόµηση µαθηµατικών εννοιών. Η διδακτική προσέγγιση σε ένα τέτοιο περιβάλλον προσφέρει και ενθαρρύνει την: Απόκτηση εµπειριών από την ενεργή ενασχόληση των µαθητών µε το φυσικό και γεωµετρικό χώρο που παρέχεται (π.χ. κατασκευή, σχεδιασµός, παρατήρηση) Επικοινωνία αυτών των εµπειριών και των προσπαθειών τους για την προσέγγιση των γεωµετρικών εννοιών που επεξεργάζονται µέσα από κατάλληλες ασκήσεις και τεχνολογικά εργαλεία. Συνειδητή προσέγγιση των εµπειριών που αποκτούν οι µαθητές µε την ενασχόλησή τους στο περιβάλλον της γεωµετρίας και τη χρήση των τεχνολογικών εργαλείων ως προς το γνωστικό αντικείµενο που εκάστοτε διδάσκεται Χρήση πολλαπλών αναπαραστάσεων της µαθηµατικής έννοιας και προσέγγισής της µε τεχνολογικά και παραδοσιακά εργαλεία (π.χ. κανόνας, διαβήτης, σχεδιαστικά υλικά). Η σηµαντικότερη δυνατότητα του «The Geometer's Sketchpad» είναι τo "direct manipulation", η δυνατότητα δηλαδή της άµεσης διαχείρισης των µαθηµατικών αντικειµένων και σχηµάτων και την επεξεργασία των την επεξεργασία γεωµετρικών και εννοιών ολιστικά και από διαφορετικές οπτικές γωνίες. Ο καθηγητής / µαθητής, αφού δηµιουργήσει ένα σχήµα µπορεί να το µεγεθύνει, να το µετακινήσει, να εξετάσει αν συµπίπτει µε άλλο παρόµοιο, πράγµα που βέβαια δεν µπορεί να γίνει µε τους παραδοσιακούς τρόπους διδασκαλίας. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 174

178 Η δυνατότητα της κίνησης και της ταυτόχρονης παρακολούθησης της αλλαγής των διαφόρων στοιχείων και µεγεθών του σχήµατος, δίνει τη δυνατότητα της χρήσης της «εικασίας» και του πειραµατισµού στη διδακτική πράξη, κάτι που έχει µεγάλη ανάγκη η διδακτική των Μαθηµατικών. Το «The Geometer's Sketchpad» µπορεί να χρησιµοποιηθεί και σαν εργαλείο επίλυσης προβληµάτων, όπως π.χ. στην εύρεση γεωµετρικών τόπων, αφού παρέχει τη δυνατότητα να διαγράφεται στην οθόνη η γραµµή που σχηµατίζεται από τις διαδοχικές θέσεις ενός επιλεγµένου σηµείου κατά την κίνηση των παραµετρικών στοιχείων του σχήµατος. Υποδειγµατικές Εκπαιδευτικές ραστηριότητες Το «The Geometer's Sketchpad» συνοδεύεται στην ελληνική του έκδοση από ένα πλήθος δραστηριοτήτων για την υποστήριξη της Γεωµετρίας, της Άλγεβρας και της Τριγωνοµετρίας στο Γυµνάσιο και το Λύκειο. Στο βιβλίο «ιδάσκοντας Γεωµετρία µε το The Geometer's Sketchpad» που συνοδεύει το εξελληνισµένο λογισµικό παρουσιάζονται 31 έτοιµες δραστηριότητες. Το λογισµικό περιλαµβάνει επίσης 91 σχέδια δειγµάτων (αρχεία τύπου.gsp) και αρχεία εντολών (αρχεία τύπου.gss) δραστηριοτήτων, κατάλληλα για εξερεύνηση και πειραµατισµό σε θέµατα ευκλείδειας γεωµετρίας αλλά και γενικότερων γεωµετρικών εννοιών. Τα θέµατα των έτοιµων υποδειγµατικών εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων που συνοδεύουν το εξελληνισµένο λογισµικό είναι: Ιδιότητες της ανάκλασης ακτίνων Η κατασκευή έλλειψης µε τις δύο πινέζες και το νήµα Ανακλάσεις στο επίπεδο Μέσα χορδών κύκλου συντεταγµένων Η ευθεία του Euler Γραφήµατα οικογένειας παραβολών (Μελέτη της εφαπτοµένης σε σηµείο της παραβολής, Μελέτη Τριωνύµου, Σχεδιασµός δύο διανυσµάτων, του αθροίσµατος,της διαφοράς τους κ.λ.π.) Το θεώρηµα του Morley ιάµεσοι ενός τριγώνου Το θεώρηµα του Ναπολέοντα Μεσοκάθετοι ενός τριγώνου Κατασκευή ρόµβων Ύψη ενός τριγώνου Μέσα τετραπλεύρων ιχοτόµοι ενός τριγώνου Λόγος περιφέρειας κύκλου προς Ιδιότητες ορθογωνίων παραλληλογράµµων διάµετρο Ορθογώνιο παραλληλόγραµµο Ιδιότητες ρόµβων µέγιστου εµβαδού Οπτική απόδειξη πυθαγορείου Εµβαδά παραλληλογράµµων και τριγώνων θεωρήµατος Το χρυσό ορθογώνιο Εµβαδόν/Περίµετρος Τριγώνου παραλληλόγραµµο Λόγοι εµβαδών Εµβαδόν ενός τραπεζίου Σχεδίαση ηµιτονοειδών κυµάτων Έρευνα: Μοντελοποίηση του προβλήµατος µιας σκάλας Η απόδειξη του Leonardo da Vinci Επίδειξη: Ισότητα Τριγώνων ασα Σχεδίαση στερεού σε προοπτική δύο Επίδειξη: Ισότητα Τριγώνων σσα σηµείων µε εκτίµηση βάθους Μελέτη Εκθετικής Συνάρτησης Κατασκευή: Σχεδίαση κωνικών τοµών Μελέτη Όγκου παραλληλεπιπέδου Βιβλιοθήκη γεωµετρικών κατασκευών (π.χ. εφαπτόµενες από σηµείο σε κύκλο, άθροισµα γωνιών τριγώνου κλπ) Μελέτη Γεωµετρικών Τόπων Μελέτη συµµετρίας ως πρoς άξονα Μελέτη Κλίµακας Χαρτών Σχεδιασµός και µελέτη έλλειψης και υπερβολής ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 175

179 Σχεδιασµός και µελέτη γραφικής παράστασης των συναρτήσεων ηµίτονων και συνηµίτονων Σχεδιασµός ορθογωνίου παραλληλεπιπέδου και µελέτη στερεοσκοπικής κίνησής στο χώρο Μελέτη διαγραφής τροχιάς Αφροδίτης-Άρη και γης σελήνης γύρω για τον ήλιο Συνοδευτικά Εγχειρίδια: Περισσότερα στοιχεία demo αγγλική έκδοση Το λογισµικό συνοδεύεται από τα εξής βιβλία: 1. Οδηγός Άµεσης Αναφοράς 2. Οδηγός χρήσης 3. Μαθαίνοντας Γεωµετρία µε το «The Geometer's Sketchpad» 4. ιδάσκοντας Γεωµετρία µε το «The Geometer's Sketchpad» Τα παραπάνω διατίθενται σε ηλεκτρονική (εκτυπώσιµη) µορφή µέσα στο CD του λογισµικού. Web site που παρέχει υποστήριξη στο «The Geometer's Sketchpad» (νέες δραστηριότητες, Βιβλιογραφία, Τεχνική Υποστήριξη): Web site κατασκευάστριας εταιρίας: ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 176

180 73. TINA PRO Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Όνοµα αρχικού (ξένου) λογισµικού Ξένος Οίκος (κατασκευάστρια εταιρία) Γνωστικό Αντικείµενο: Tina Pro for Windows - The Complete Electronics Lab της εταιρίας DesignSoft Inc. Ηλεκτρονική, Ηλεκτρολογία Επίπεδο / τάξεις: ΤΕΕ / Τοµείς Ηλεκτρολόγων, Ηλεκτρονικών και δευτερευόντως Πληροφορικής, Μηχανολογίας Φορέας που υλοποίησε τον Conceptum A. E. εξελληνισµό και την προσαρµογή στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστηµα Στοιχεία για το εξελληνισµένο λογισµικό και τη διάθεσή του Πνευµατικά ικαιώµατα: Έχουν εξασφαλιστεί οι απαραίτητες άδειες χρήσης για τα σχολεία (ΤΕΕ) του Λαέρτη. Πιστοποίηση Το εξελληνισµένο λογισµικό εγκρίθηκε από το Π.Ι. και κρίθηκε ως λογισµικού κατάλληλο για να χρησιµοποιηθεί στα σχολεία ως βοηθητικό υλικό. (Πράξη ΤΕΕ 20/2000 της 12/7/00) ιάθεση στα σχολικά εργαστήρια Το λογισµικό έχει αποσταλεί στα 15 σχολεία (ΤΕΕ) του Λαέρτη που λειτουργούν τους συγκεκριµένους τοµείς. Τρέχουσα Έκδοση Tina Pro 5,21 Ελληνική Έκδοση λογισµικού: ιάθεση λογισµικού Στην ελληνική αγορά διατίθεται από την εταιρεία HITEC Sales & στην αγορά: Services Ειδικές τιµές Υπάρχουν ειδικές εκπαιδευτικές εκδόσεις ( ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Το λογισµικό Tina Pro είναι ένα εµπορικό προϊόν, µε εκπαιδευτικό και επαγγελµατικό χαρακτήρα, το οποίο έχει κατασκευαστεί από την εταιρεία DesignSoft και έχει εξελληνιστεί από την εταιρεία HITEC Sales & Services. Είναι ένα λογισµικό για σχεδίαση, προσοµοίωση και ανάλυση ηλεκτρονικών κυκλωµάτων. Εργάζεται εξίσου καλά µε γραµµικά και µη γραµµικά αναλογικά, ψηφιακά και µικτά κυκλώµατα. Τα αποτελέσµατα των αναλύσεων µπορούν να απεικονισθούν σαν διαγράµµατα ή ακόµη σε µια σειρά από εικονικά όργανα. Η βασική βιβλιοθήκη περιέχει πάνω από εξαρτήµατα που µπορούν να επεκταθούν από το χρήστη. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 177

181 ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 178

182 74. ΤΟ '21 ΕΝ ΠΛΩ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Πλήρης τίτλος Website προϊόντος ΤΑ ΠΛΟΙΑ ΤΟΥ 1821: Ο ΝΑΥΤΙΚΟΣ ΑΓΩΝΑΣ ΣΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ ΤΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑΣ Κατασκευαστής Στάδιο Ανάπτυξης Πνευµατικά ικαιώµατα Έγκριση Π.Ι. ιάθεση FINATEC AE Τελική πιλοτική έκδοση (σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε µε στόχο να αποτελέσει την αφετηρία για ένα µελλοντικό ολοκληρωµένο προϊόν) Το ΥπΕΠΘ έχει εξασφαλίσει τα δικαιώµατα χρήσης του λογισµικού σε όλα τα σχολεία της "Οδύσσειας". Το λογισµικό έχει λάβει την έγκριση του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου για δοκιµαστική χρήση στα σχολεία. Οι καθηγητές που θα το χρησιµοποιήσουν θα πρέπει να έχουν υπόψη τους ορισµένα προβλήµατα/ σφάλµατα, που εντοπίσθηκαν στο περιεχόµενο του λογισµικού κατά την αξιολόγησή του από το Π.Ι. Σχετικός διευκρινιστικός κατάλογος συνοδεύει το λογισµικό. Το cd του λογισµικού έχει διανεµηθεί σε µεµονωµένα της Ο ΥΣΣΕΙΑΣ και έχει αποσταλεί σε ορισµένους επιµορφωτές. Η αναπαραγωγή του λογισµικού επιτρέπεται µόνο από τον κατασκευαστή του προϊόντος. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Λογισµικό παρουσίασης που καλύπτει την Ελληνική Ιστορία της περιόδου από την άλωση της Κωνσταντινούπολης µέχρι τα χρόνια του Όθωνα και τα πρώτα βήµατα του νέου Ελληνικού κράτους. Επίσης αναφέρεται σε σηµαντικά γεγονότα στον ευρύτερο Ευρωπαϊκό χώρο. Τέλος περιλαµβάνει πολλά στοιχεία περί ναυσιπλοίας και της κοινωνικής ζωής στον Ελληνικό, και κύρια στο νησιωτικό χώρο. ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Το περιεχόµενο του εκπαιδευτικού εργαλείου εκτείνεται από την εποχή της άλωσης της Κωνσταντινούπολης και την Τουρκοκρατία µέχρι τα χρόνια του Όθωνα και τα πρώτα βήµατα του νέου Ελληνικού κράτους. Επίσης εκτείνεται σε σηµαντικά γεγονότα-κλειδιά στον ευρύτερο Ευρωπαϊκό χώρο, ώστε να δοθεί µία πιο ολοκληρωµένη διάσταση στα διαδραµατιζόµενα στον Ελληνικό χώρο. Το προϊόν περιλαµβάνει ακόµα πολλά στοιχεία περί ναυσιπλοίας γενικότερα αλλά και περί της κοινωνικής ζωής στον Ελληνικό, και κύρια στο νησιωτικό χώρο. Η ναυσιπλοία χρησιµοποιείται ως µονοπάτι σύνδεσης των ιστορικών γεγονότων µεταξύ τους και µε την κοινωνική πραγµατικότητα της εποχής, ενώ αποτελεί και διαχρονικά ένα σηµαντικό αυτόνοµο γνωστικό τοµέα για τον Ελληνικό χώρο. Η τεχνική προσέγγιση που επελέγη ήταν η χρήση καθιερωµένων στην αγορά εργαλείων. όθηκε έµφαση στην καλύτερη δυνατή προετοιµασία του λογισµικού από ιστορική, παιδαγωγική και επικοινωνιακή άποψη, καθώς και στη δηµιουργία ενός απλού και εύχρηστου προϊόντος, ώστε να µην υπερισχύσει η ταυτότητα του µέσου επί του περιεχοµένου. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 179

183 Η παιδαγωγική προσέγγιση παρουσίασης του υλικού είναι η εµφάνιση γεγονότων και κοινωνικών οικονοµικών συνθηκών µε τρόπο που να τονίζει την αλληλοσύνδεσή τους αλλά µε ανοιχτή ιεράρχηση των γεγονότων, ώστε να ενισχυθεί ο ρόλος του δασκάλου για τον οποίο το προϊόν αποτελεί εργαλείο και όχι ανταγωνιστική οντότητα. Ενθαρρύνεται η ελεύθερη χρήση του εργαλείου από τους µαθητές αυτόνοµα και γίνεται προσπάθεια ζωντανής παρουσίασης των γεγονότων, µε στόχο να βοηθηθεί η µαθησιακή διαδικασία να ενσωµατωθεί στους χρόνους διασκέδασης και αντίστροφα. Ο κύριος στόχος του προϊόντος είναι να παράσχει ένα εκπαιδευτικό εργαλείο που, µέσα από τον πλούτο της παρουσίασης, να κινητοποιήσει τη µαθησιακή έφεση των µαθητών και να γεφυρώσει ένα συχνά παρατηρούµενο κενό ανάµεσα στη φυσική τάση των παιδιών για µάθηση και τη συχνά παρατηρούµενη αντίδραση στους σειριακούς τρόπους διδασκαλίας (είτε στην παράδοση του µαθήµατος είτε στην παρακολούθηση της ύλης από το σχολικό βιβλίο). Το προτεινόµενο λογισµικό σχεδιάσθηκε ώστε να επιτελεί τη τριπλή λειτουργία του βοηθήµατος διδασκαλίας, του εργαλείου ενεργού πρόσληψης µάθησης και του εξωσχολικού µέσου παροχής γνώσης. Με αυτόν τον τρόπο, επιδιώκεται να διαπεράσει το συνήθη διαχωρισµό σχολικής ύλης εξωσχολικής ασχολίας, ο οποίος είναι συχνότατα επιζήµιος για τη διατήρηση του ενδιαφέροντος των µαθητών πάνω σε γνωστικά αντικείµενα έξω από τα πλαίσια της θεσµοποιηµένης εκπαίδευσης. H αρχική σύλληψη του 21 εν πλω βασίζεται στην ιδέα της διδακτικής παρουσίασης του Eλληνικού αγώνα της ανεξαρτησίας του 1821, µέσα από τον ευρηµατικό τρόπο της περιήγησης στη νησιώτικη Eλλάδα και τα πλοία της στις παραµονές και στη διάρκεια του αγώνα. Tο γνωστικό αντικείµενο είναι ο αγώνας του 21, βασισµένος στην ύλη της Γ Γυµνασίου και παρά τον ειδικό του τίτλο που αναφέρεται στον τρόπο παρουσίασης της ύλης καλύπτει τόσο τα γεγονότα στη στεριά όσο και στη θάλασσα. Το 21 εν πλω επιλέγει να καλύψει δύο ξεχωριστές µαθησιακές ενότητες: H πρώτη είναι η καθαρά ιστορική: H Iστορία της Eλληνικής Επανάστασης του 1821, µε την παρουσίαση των ιστορικών γεγονότων στη θάλασσα και τη στεριά. H δεύτερη θα µπορούσε να χαρακτηρισθεί ως ενότητα της Eλληνικής ναυτικής παράδοσης και τέχνης. Σε αυτήν αναπτύσσονται θέµατα που αφορούν τη νησιώτικη Eλλάδα και τα πλοία της στην ειρήνη και στον πόλεµο, τη ζωή, τα ήθη και το εµπόριο, τα λιµάνια και τις ασχολίες των ναυτικών, τις δυσκολίες και τους κινδύνους της θάλασσας στις παραµονές και κατά τη διάρκεια του αγώνα του 21, αλλά και µετά από αυτόν στα χρόνια του Kαποδίστρια και του Όθωνα. H θαλασσινή αυτή ενότητα παρουσιάζει διπλό ενδιαφέρον µια και έχει διπλή χρήση. H πρώτη είναι η ίδια η παρουσίαση του αντικειµένου της. ηλαδή τα πλοία και τα νησιά στον πόλεµο και στην ειρήνη. H δεύτερη αποτελεί έναν µαθησιακό ούρειο ίππο, µια που η ενότητα αυτή, καθαρά περιγραφική και µε έµφαση σε έννοιες, πλούσια σε γραφικά, ευρήµατα και κίνηση, χρησιµοποιείται ενισχυτικά για τη διδασκαλία της πρώτης ιστορικής ενότητας, που, βασισµένη σε λεπτοµέρειες και ηµεροµηνίες, είναι λογικό να παρουσιάζεται πιο δύσκολη από διδακτικής άποψης. Έτσι επιλέγεται η ενισχυτική χρήση του Θαλασσινού τµήµατος του 21 εν πλω ως βοήθηµα στο Iστορικό του. Συχνές παραποµπές από το Θαλασσινό στο Iστορικό τµήµα οδηγούν το χρήστη να επισκέπτεται τον Iστορικό περίπλου. Έτσι, η συνεχής µετάβαση µεταξύ των δύο ενοτήτων, Iστορικού- Θαλασσινού, δηµιουργεί στο χρήστη την εντύπωση ότι βρίσκεται σε µη µαθησιακό περιβάλλον (µε την έννοια της υποχρεωτικής αποστήθισης ύλης, στην οποία πολλοί µαθητές συχνά αντιδρούν), ενώ στην πραγµατικότητα υπάρχει καλυµµένη µόνιµη ροή εκπαιδευτικής πληροφορίας. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 180

184 ΜΑΘΗΜΑΤΑ Στο λογισµικό περιλαµβάνονται δραστηριότητες για: Ιστορία Γ Γυµνασίου: Περίοδος πριν την επανάσταση, Ο αγώνας των Ελλήνων για την ελευθερία, Μετά τον αγώνα Περίοδος Καποδίστρια και Όθωνα ΣΥΝΟ ΕΥΤΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΑ Στο λογισµικό, εκτός από το CD, περιλαµβάνονται και τα παρακάτω εγχειρίδια: α) Εγχειρίδιο Τεχνικού, β) Εγχειρίδιο Καθηγητή, γ) Εγχειρίδιο Μαθητή ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 181

185 ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 182

186 75. ΥΠΟ ΕΙΓΜΑΤΑ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Πλήρης τίτλος ΥΠΟ ΕΙΓΜΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΗΣ Ι ΑΣΚΑΛΙΑΣ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ΜΕ ΤΗΝ ΜΑΘΗΤΙΚΗ ΑΥΤΕΝΕΡΓΕΙΑ ΣΑΝ ΤΡΟΠΟ ΑΝΤΙΛΗΨΗΣ Website προϊόντος Κατασκευαστής RAINBOW A.E. Στάδιο Ανάπτυξης Τελική πιλοτική έκδοση (σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε µε στόχο να αποτελέσει την αφετηρία για ένα µελλοντικό ολοκληρωµένο προϊόν) ικαιώµατα Το ΥπΕΠΘ έχει εξασφαλίσει άδειες χρήσης του λογισµικού για 60 σχολικά εργαστήρια (του Ο ΥΣΣΕΑ). Έγκριση Π.Ι. Το λογισµικό έχει λάβει την έγκριση του Π.Ι. για δοκιµαστική χρήση στα σχολεία. ιάθεση Το cd του λογισµικού έχει διανεµηθεί σε όλα σχεδόν τα σχολεία του έργου Ο ΥΣΣΕΑΣ και έχει αποσταλεί σε σηµαντικό αριθµό επιµορφωτών. Η αναπαραγωγή του λογισµικού επιτρέπεται µόνο από τον κατασκευαστή του προϊόντος. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Λογισµικό µε την µορφή παιχνιδιού, διερευνητικού χαρακτήρα, που εφαρµόζει τις νέες τεχνολογίες των πολυµέσων καθώς και τεχνικές αλληλεπίδρασης µε τον χρήστη. Υποστηρίζει το µάθηµα της Βυζαντινής Ιστορίας και της Γεωγραφίας ( Κλίµα, Χάρτες, Γεωγραφία της Ελλάδας). ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Πρόκειται για εκπαιδευτικό λογισµικό διερευνητικού χαρακτήρα. H εφαρµογή είναι εξ' ολοκλήρου εντάξιµη στο κύριο διδακτικό έργο και την καθηµερινή πραγµατικότητα του σχολείου, ανταποκρίνεται στις ανάγκες των µαθητών, των εκπαιδευτικών και της διδακτικής ύλης και συµπληρώνει τη µαθησιακή και διδακτική διαδικασία µέσα από ένα ευχάριστο περιβάλλον περιήγησης και δράσης για τον µαθητή. H εφαρµογή εκµεταλλευόµενη πλήρως τις νέες και προηγµένες τεχνολογίες των πολυµέσων και τεχνικές αλληλεπίδρασης µε τον χρήστη, προσβλέπει στην ενεργό συµµετοχή του µαθητή στην εκπαιδευτική διαδικασία, εκµεταλλευόµενη την έµφυτη τάση των παιδιών, ιδιαίτερα αυτή της ηλικίας για πειραµατισµό και ανακάλυψη. Oι κύριοι διδακτικοί στόχοι του λογισµικού είναι: Όσον αφορά την Γεωγραφία της A' Γυµνασίου: H γνωριµία του µαθητή µε στοιχεία του φυσικού περιβάλλοντος (πχ άνεµοι, γλυκό νερό, ποταµοί, πόλη κλπ) και η συνειδητοποίηση του ρόλου τους και της σηµασίας τους, η κατανόηση των χαρτών, της διάκρισης και σύγκρισής τους, η κατανόηση της έννοιας κλίµακα και η ικανότητα µέτρησης αποστάσεων. Όσον αφορά την Iστορία της B' Γυµνασίου: H κατανόηση της διάρθρωσης της κρατικής µηχανής της εποχής του Bυζαντίου H γνώση και κατανόηση στοιχείων της Bυζαντινής Oικονοµίας H γνώση και κατανόηση στοιχείων της Bυζαντινής Tέχνης H γνωριµία του µαθητή µε την καθηµερινή ζωή της Bυζαντινής εποχής H κατανόηση µεγάλων ιστορικών γεγονότων εποχής ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 183

187 Oι παραπάνω διδακτικοί στόχοι εξυπηρετούν βασικές παιδαγωγικές αρχές όπως: Aρχή της αυτενέργειας των µαθητών Aρχή της δηµιουργίας ενδιαφερόντων στους µαθητές Aρχή της εποπτείας Aρχή της διαµόρφωσης πλήρων, ορθών και σαφών εννοιών Παιδοκεντρική αρχή Aρχή της εγγύτητας στην ζωή Aρχή της εµπέδωσης και της άσκησης ΜΑΘΗΜΑΤΑ Στο λογισµικό περιλαµβάνονται δραστηριότητες για: Γεωγραφία Α Γυµνασίου: Είδη Χαρτών Κλίµακα- Χάρτης της Ελλάδας Γεωγραφικές συντεταγµένες Ιστορία Β Γυµνασίου: Μακεδονική υναστεία, Περίοδος Κοµνηνών, Περίοδος Αγγέλων, Κατάληψη της πόλης από τους Σταυροφόρους, Οικονοµική Ζωή του Βυζαντίου, ιοικητικές δοµές του Βυζαντινού κράτους, Σχίσµα εκκλησιών, Σταυροφορίες ΣΥΝΟ ΕΥΤΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΑ Στο λογισµικό, εκτός από το CD, περιλαµβάνονται και τα παρακάτω εγχειρίδια: α) Εγχειρίδιο Χρήσης, β) Βιβλίο Καθηγητή, γ) Βιβλίο Μαθητή. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 184

188 76. FUNCTION PROBE Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Όνοµα λογισµικού στη διεθνή αγορά (αγγλική έκδοση) και κατασκευάστρια εταιρία Γνωστικό Αντικείµενο: Επίπεδο / τάξεις: Φορέας που υλοποίησε τον εξελληνισµό και την προσαρµογή στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστηµα Function Probe της εταιρίας Cornell Research Foundation Μαθηµατικά, Φυσική Γυµνάσιο, Λύκειο EXODUS Α.Ε. Στοιχεία για το εξελληνισµένο λογισµικό και τη διάθεσή του Πνευµατικά Η πνευµατική ιδιοκτησία του εξελληνισµένου λογισµικού «Function Probe» ικαιώµατα: ανήκει στον αρχικό δικαιούχο Cornell Research Foundation. ικαίωµα διάθεσης του εξελληνισµένου λογισµικού στην ελληνική αγορά έχει η εταιρία EXODUS Α.Ε. Το ΥπΕΠΘ έχει αποκτήσει άδειες χρήσης και αντίτυπα του εξελληνισµένου λογισµικού και του συνοδευτικού υλικού για 350 σχολικά εργαστήρια των 8-12 σταθµών εργασίας. Πιστοποίηση λογισµικού ιάθεση στα σχολικά εργαστήρια Τρέχουσα Έκδοση λογισµικού: ιαθέσιµη έκδοση για αξιολόγηση / επιµόρφωση ιάθεση λογισµικού στην αγορά: Ειδικές τιµές - Το εξελληνισµένο λογισµικό αξιολογήθηκε από το Π.Ι. και κρίθηκε ως κατάλληλο και ολοκληρωµένο ως προς τη συµβατότητά του µε τα προγράµµατα σπουδών και τα πρότυπα ποιότητας του Π.Ι. και εγκρίθηκε η εισαγωγή του λογισµικού στην εκπαιδευτική διαδικασία. Από τον Ιούνιο του 2002 έχει διατεθεί σε 330 σχολικά εργαστήρια η ολοκληρωµένη τελική ελληνική έκδοση του λογισµικού «Function Probe». Επιπλέον 21 πακέτα του εκπαιδευτικού λογισµικού είναι διαθέσιµα για ν αποσταλούν σε ισάριθµα σχολεία. Τελική έκδοση εξελληνισµένου λογισµικού. Περιορισµένος αριθµός αντιτύπων της «Beta τελικής» έκδοσης του εξελληνισµένου λογισµικού είχε διατεθεί αρχικά σε επιµορφωτές για σκοπούς αξιολόγησης και επιµόρφωσης. Το εγχειρίδιο του εκπαιδευτικού λογισµικού εστάλη στους επιµορφωτές των αντίστοιχων ειδικοτήτων (ΠΕ03, ΠΕ04, ΠΕ19/20). Από τον Ιούνιο του 2002 διατίθεται στην ελληνική αγορά η ολοκληρωµένη τελική έκδοση του εξελληνισµένου λογισµικού από την εταιρία EXODUS A.E. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Το Function Probe απευθύνεται σε µαθητές του Γυµνασίου και του Λυκείου για χρήση του στην µελέτη και διερεύνηση συναρτησιακών σχέσεων. Είναι ένα ευέλικτο και δυναµικό εργαλείο σχεδιασµένο ώστε να µαθαίνεται και να χρησιµοποιείται εύκολα ακόµη και από έναν αρχάριο χρήστη υπολογιστή. Είναι ένα κατάλληλο εργαλείο που βοηθά τους µαθητές στην προσπάθειά τους να λύσουν προβλήµατα που εµπεριέχουν συναρτησιακές σχέσεις. Είναι σχεδιασµένο ώστε να είναι συµβατό µε δράσεις και αναπαραστάσεις που χρησιµοποιούν οι µαθητές σε µια ποικιλία καταστάσεων προβληµατισµού τις οποίες αντιµετωπίζουν στο µάθηµα των Μαθηµατικών. Το Function Probe χρησιµοποιείται µεταξύ άλλων στην σχεδίαση γραφικών παραστάσεων, στην επεξεργασία και ανάλυση δεδοµένων, στην δυναµική περιγραφή διαδικασιών όπως µετασχηµατισµών και γραµµικών παλινδροµήσεων και στην περιγραφή διαδικασιών που αναπαριστούν µαθηµατικές αρχές. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 185

189 Έτσι, το πρόγραµµα σχεδιάστηκε ώστε να: α) Προκαλεί τη διερεύνηση των µαθηµατικών εννοιών µε τρόπους αναγνωρίσιµους από τους µαθητές β) Επιτρέπει στους µαθητές να ενεργούν µε τρόπους που αυτοί επιλέγουν γ) Βοηθά τους µαθητές να βελτιώνονται προοδευτικά (σύµφωνα µε τις δυνατότητές τους) στοχεύοντας στην κατανόηση µιας χρήσιµης µαθηµατικής έννοιας Συνοδευτικές Εκπαιδευτικές ραστηριότητες της ελληνικής έκδοσης: Το εξελληνισµένο λογισµικό συνοδεύεται από έτοιµες εκπαιδευτικές δραστηριότητες στα παρακάτω θέµατα: Γραµµικές συναρτήσεις Εκθετική/ Λογαριθµική συνάρτηση ευτεροβάθµιες συναρτήσεις Τριγωνοµετρικές συναρτήσεις Άλλες συναρτήσεις Συνοδευτικά Εγχειρίδια: Το λογισµικό συνοδεύεται από τα εξής βιβλία: 1. Εγχειρίδιο χρήστη 2. Βιβλίο Μαθητή 3. Βιβλίο Καθηγητή ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 186

190 ραστηριότητες για τα Μαθηµατικά βασισµένες στο Function Probe Στο πλαίσιο του έργου ΕΛΠΗΝΩΡ σχεδιάστηκαν και συγκεντρώθηκαν σε ένα cd rom 11 εκπαιδευτκές δραστηριότητες για την αξιοποίηση του λογισµικού Function Probe. Ανάδοχος φορέας : CONCEPTUM και Εκδόσεις ΠΑΤΑΚΗΣ Τίτλος ραστηριότητας Σύντοµη περιγραφή 1) «Οι ποδηλάτες» είναι ένα πρόβληµα στο οποίο δίνεται η ευκαιρία στους µαθητές να συνδέσουν τον συντελεστή διεύθυνσης µιας ευθείας µ ένα φυσικό µέγεθος και να κατασκευάσουν γραµµικά µοντέλα της µορφής y=α*x ή y=α*x + β µέσα από ένα απλό πραγµατικό πρόβληµα 2) «Η µεταβολή του εµβαδού ενός ορθογωνίου» είναι ένα πρόβληµα µέσω του οποίου οι µαθητές µπορούν να κατασκευάσουν ένα δευτεροβάθµιο τριώνυµο ως µαθηµατικό µοντέλο ενός προβλήµατος, µελετώντας τις ιδιότητες και τη γραφική παράσταση του τριωνύµου και συνδέοντας τις χαρακτηριστικές ποσότητές τους µε τη γεωµετρική τους απεικόνιση. 3) «Μελέτη της συνάρτησης f(x)=αx 2 +βx+γ» µέσω της οποίας οι µαθητές µελετούν τη βασική ιδιότητα µιας άρτιας συνάρτησης, της y=αx 2. Στη συνέχεια µελετούν τη µονοτονία της και προσεγγίζουν τη γραφική παράσταση και τη µονοτονία της γενικής µορφής του τριωνύµου y=αx 2 + βx+γ µέσω της µεταφοράς της y=αx 2 4) «Τα ροµπότ» είναι ένα πρόβληµα µέσω του οποίου οι µαθητές µελετούν τη συµπεριφορά µιας συνάρτησης, που εκφράζει το ηµερήσιο κέρδος µιας επιχείρησης ως συνάρτηση των ωρών λειτουργίας. Έχει όµως µια ιδιαιτερότητα: οι τιµές της εξαρτώνται και από τον αριθµό των ροµπότ, που διαθέτει. είναι δηλ. µια παραµετρική συνάρτηση ιδακτικό πλαίσιο Τάξη: Α Λυκείου Γνωστικό αντικείµενο: Η συνάρτηση f(x) =α*x+β, συστηµάτα γραµµικών εξισώσεων. ιάρκεια: 2 διδακτικές ώρες Τάξη: Α Λυκείου Γνωστικό αντικείµενο: Συναρτήσεις, Εξισώσεις Ανισώσεις Β βαθµού ιάρκεια: 2 διδακτικές ώρες Τάξη: Α Λυκείου Γνωστικό αντικείµενο: Συναρτήσεις, Εξισώσεις Ανισώσεις Β βαθµού ιάρκεια: 2 διδακτικές ώρες Τάξη: Γ Λυκείου Γνωστικό αντικείµενο: Παράγωγος Συνάρτησης, Ρυθµός µεταβολής ιάρκεια: 2 διδακτικές ώρες ιδακτικοί στόχοι (για τους µαθητές) Να συνδέσουν την έννοια του συντελεστή διεύθυνσης µιας ευθείας µε την ταχύτητα στην οµαλή κίνηση Ν ανακαλύψουν τη σχέση που συνδέει 2 ποσά που συµµεταβάλλονται Να κατανοήσουν την ισοδυναµία της γραφικής επίλυσης ενός συστήµατος εξισώσεων µε την αλγεβρική επίλυση Να αντιληφθούν τη σηµασία της επιλογής κατάλληλης κλίµακας Να κατασκευάσουν µια συνάρτηση πολλαπλών τύπων Να µάθουν ότι οι σχέσεις της µορφής ψ=f(x), που είναι πολυώνυµα β βαθµού ως προς x, έχουν γραφικές παραστάσεις παραβολές. Να κατανοήσουν τη γεωµετρική σηµασία αλγεβρικών χαρακτηριστικών του τριωνύµου Να επιλύουν και να ερµηνεύουν γραφικά εξισώσεις, ανισώσεις και συστήµατα β βαθµού Να µάθουν ότι η παραβολή διαθέτει άξονα συµµετρίας και ότι το µέγιστο µιας παραβολής (κορυφή) µε αρνητικό συντελεστή προκύπτει για τη τιµή x=-β/2α Να συνδέσουν την έννοια της άρτιας συνάρτησης µ ένα γράφηµα, µε άξονα συµµετρίας τον y y Να διαπιστώσουν τη µονοτονία µιας συνάρτησης µέσα από έναν πίνακα τιµών και µέσα από τη γραφική παράσταση Να µάθουν ότι η γραφική παράσταση y=αx 2 + βx+γ προκύπτει από τη γραφική παράσταση της y=αx 2 µε παράλληλη µετατόπιση, φέρνοντάς τη πρώτα στη µορφή y=α(χ+κ) 2 +λ Να µελετούν ένα φυσικό φαινόµενο, όταν αυτό περιγράφεται µέσω µιας δευτεροβάθµιας σχέσης Να χειρίζονται θέµατα µεγίστων και ελαχίστων µιας συνάρτησης µέσα από την παράγωγο, να µελετούν το πρόσηµο, τα σηµεία µηδενισµού της παραγώγου, ώστε να υπολογίζουν τα ακρότατα αυτής και τη µονοτονία της Να µάθουν ότι η γραφική παράσταση της παραγώγου f µιας συνάρτησης f µας δείχνει παραστατικά τα σηµεία, στα οποία αναζητούµε το µέγιστο ή το ελάχιστο µιας συνάρτησης Να διερευνούν το µοντέλο ενός προβλήµατος, ιδιαίτερα όταν περιέχει µια παράµετρο α, δίνοντας διάφορες τιµές σ αυτή κι ελέγχοντας τ αποτελέσµατα στον Η/Υ. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 187

191 5) «Το παράξενο ορθογώνιο Τάξη: Γ Λυκείου Να µάθουν ότι οι λύσεις µιας εξίσωσης f(x)=g(x) τρίγωνο» είναι µια δραστηριότητα Γνωστικό αντικείµενο: προσδιορίζονται από τα κοινά σηµεία των γραφικών µέσω της οποία οι µαθητές θα Γραφική παράσταση παραστάσεων των συναρτήσεων y=f(x) και y=g(x) ερευνήσουν αν υπάρχει ορθογώνιο Συνάρτησης, Να µάθουν ότι στις εξισώσεις, των οποίων οι λύσεις τρίγωνο, του οποίου το πηλίκο των Ισότητα δεν προσδιορίζονται από κάποιον αλγόριθµο κια 2 κάθετων πλευρών είνια ίσο µε το συναρτήσεων, είναι άρρητες, καθορίζουν µια ακρίβεια διπλάσιο της αριθµητικής τιµής του Θεώρηµα του Bolzano προσέγγισης και υπολογίζουν τη ρίζα προσεγγιστικά µέτρου της γωνίας ιάρκεια: 2 διδακτικές Να προσδιορίζουν το κοινό σηµείο 2 καµπυλών από ώρες τον πίνακα της διαφοράς των τιµών τους (Bolzano) 6) «Το σχέδιο του Durer» είναι µια δραστηριότητα µε στόχο να οδηγήσει τους µαθητές στην ανακάλυψη των ιδιοτήτων της τριγωνοµετρικής εφαπτοµένης. 7) Το «κόστος βαφής» είναι µια δραστηριότητα µέσω της οποίας οι µαθητές θα µελετήσουν τη συµµετοβολή δυο αντιστρόφως ανάλογων ποσών. 8) Τα «Μικρά και µεγάλα τετράγωνα» είναι µια δραστηριότητα µέσω της οποίας οι µαθητές θα µελετήσουν, θα συγκρίνουν 2 διαφορετικά µοντέλα µεταβολών: ένα εκθετικό κι ένα δευτεροβάθµιο. Στους µαθητές δίνονται οι εικόνες 2 τετράγωνων των οποίων µεταβάλλεται συνεχώς η επιφάνεια. Οι µαθητές θα µπορέοσυν να ανακαλύψουν τη «δύναµη» της εκθετικής µεταβολής τόσο από τον πίνακα τιµών όσο και µέσω των γραφικών παραστάσεων. 9) «Η µέτρηση στην πισίνα» είναι µια δραστηριότητα µέσω της οποίας οι µαθητές θα ανακαλύψουν το νόµο των ηµιτονίων. Αυτό θα γίνει καθώς θα προσπαθούν να εξηγήσουν για ποιο λόγο, αν γνωρίσουµε την ακτίνα ενός κύκλου και τη γωνία ω µε την οποία φαίνεται µια χορδή ΑΒ από κάποιο σηµείο Σ του κύκλου, µπορούµε να υπολογίσουµε το µήκος της χορδής. 10) Τα «Όµοια τρίγωνα» είναι µια δραστηριότητα µέσω της οποίας οι µαθητές θα πρέπει να χρησιµοποιήσουν τη βασική ιδιότητα των οµοίων τριγώνων, την αναλογία δηλ. των πλευρών τους, ώστε να κατατάξουν ένα µεγάλο αριθµό Τάξη: Α ΛΥΚΕΙΟΥ Γνωστικό αντικείµενο: Τριγωνοµετρία, Τριγωνοµετρικοί αριθµοί ιάρκεια: 2 διδακτικές ώρες Τάξη: Β ΛΥΚΕΙΟΥ Γνωστικό αντικείµενο: Συναρτήσεις ιάρκεια: 2 διδακτικές ώρες Τάξη: Β ΛΥΚΕΙΟΥ Γνωστικό αντικείµενο: Εκθετική συνάρτηση ιάρκεια: 2 διδακτικές ώρες Τάξη: Β ΛΥΚΕΙΟΥ Γνωστικό αντικείµενο: Τριγωνοµετρία. Επίλυση τριγώνου (νόµος ηµιτόνων) ιάρκεια: 2 διδακτικές ώρες Τάξη: Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Γνωστικό αντικείµενο: Όµοια τρίγωνα. Τριγωνοµετρικοί αριθµοί οξείας γωνίας. Να συνδέσουν την έννοια της εφαπτόµενης οξείας γωνίας µε τη µέτρηση του ύψους ενός αντικειµένου Να µελετήσουν τον τρόπο µε τον οποίο µεταβάλλεται το ύψος όταν µεταβάλλεται η γωνία και ότι η σχέση δεν είναι γραµµική Να αναγνωρίσουν βασικές ιδιότητες της τριγωνοµετρικής εφαπτοµένης µέσα από τη γραφική της παράσταση Να προσεγγίσουν διαισθητικά την ύπαρξη αρνητικών τιµών µιας γωνίας, όταν αυτή αντιστοιχεί σε µετρήσεις βάθους. Να µάθουν ότι τα αντιστρόφως ανάλογα ποσά δίνουν γραφικές παραστάσεις οι οποίες είναι υπερβολές µε ασύµπτωτες τους άξονες x x και y y. Να προσεγγίσουν την έννοια της περιττής συνάρτησης. Να αποκτήσουν µια εικόνα των εννοιών «οριζόντια ασύµπτωτη» και «κατακόρυφη ασύµπτωτη». Να µάθουν να κατασκευάζουν απλά µαθηµατικά µοντέλα, τα οποία περιγράφουν τόσο δευτεροβάθµιες όσο και εκθετικές µεταβολές. Να διαπιστώσουν ότι η εκθετική µεταβολή είναι ισχυρότερη από τη δευτεροβάθµια. Να µάθουν να λύνουν µια εξίσωση εντοπίζοντας σηµεία τοµής γραφικών παραστάσεων, ειδικά όταν δεν είναι δυνατόν να λυθεί η εξίσωση µε αλγεβρικό τρόπο. Να αναγνωρίζουν την ύπαρξη κάποιας ηµιτονοειδούς σχέσης τόσο στις µετρήσεις όσο και στα σηµεία τα οποία προκύπτουν από τις µετρήσεις αυτές. Να διατυπώνουν σε αυστηρά µαθηµατική γλώσσα τον κανόνα τον οποί έχουν ανακαλύψει. Να διαπιστώσουν ότι ο νόµος των ηµιτόνων µας επιτρέπει να υπολογίζουµε αποστάσεις σηµείων στα οποία δεν µπορούµε να έχουµε άµεση πρόσβαση. Να χρησιµοποιούν την ιδιότητα των οµοίων τριγώνων για να βρίσκουν όµοια µεταξύ τους τρίγωνα. Να χρησιµοποιούν το λογισµικό για να ανακαλύπτουν σηµεία τα οποία βρίσκονται πάνω στην ίδια ευθεία, ώστε να εντοπίζουν ζεύγη γραµµικά συµµεταβαλλόµενων ποσών. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 188

192 τριγώνων σε οµάδες, που θα ιάρκεια: Να βρίσκουν τις γωνίες ενός ορθογωνίου τριγώνου περιέχουν όµοια µεταξύ τους 2 διδακτικές ώρες όταν είναι γνωστές οι δύο κάθετες πλευρές του. τρίγωνα. Να µάθουν ότι µπορούµε να υπολογίσουµε µε µια γωνία όταν είναι γνωστή η εφαπτοµένη της και ότι η διαδικασία αυτή είναι αντίστροφη της διαδικασίας εύρεσης της εφαπτοµένης όταν είναι γνωστή η γωνία. 11) Το «Μέγιστο εµβαδόν τριγώνου» είναι µια δραστηριότητα µέσω της οποίας οι µαθητές θα ανακαλύψουν τη σχέση που συνδέει µια γωνία ενός τριγώνου µε το εµβαδόν του. Όταν δυο πλευρές ενός τριγώνου έχουν σταθερό µήκος, τότε το εµβαδόν του εξαρτάται από το άνοιγµα της γωνίας που περιέχεται µεταξύ των δυο αυτών πλευρών. Τάξη: Β ΛΥΚΕΙΟΥ Γνωστικό αντικείµενο: Εµβαδόν τριγώνου ιάρκεια: 2 διδακτικές ώρες Να µάθουν ν αναγνωρίζουν από ένα γνωστό γράφηµα κάποια µαθηµατική σχέση, που θα προσεγγίσουν διαισθητικά. Να ανακαλύψουν τον τύπο που συνδέει το εµβαδόν µε τις γωνίες του τριγώνου. Να εφαρµόσουν τη σχέση που ανακάλυψαν για να απαντήσουν σε ένα πρόβληµα µέγιστης επιφάνειας. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 189

193 77. ΦΥΣΙΚΗ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Πλήρης τίτλος Φυσική, Προσοµοιώσεις Πειραµάτων Προέλευση ΕΛΠΗΝΩΡ Website έργου Ανάδοχος Εκδόσεις Καστανιώτη Στάδιο Ανάπτυξης Έχει ολοκληρωθεί η ανάπτυξή του και έχει αποσταλεί στα 15 σχολεία (Ενιαία Λύκεια) του Ελπήνορα. ικαιώµατα Το ΥπΕΠΘ έχει εξασφαλίσει το δικαίωµα χρήσης του λογισµικού σε όλα τα ελληνικά σχολεία. ιάθεση Η αναπαραγωγή και διάθεση του λογισµικού επιτρέπεται µόνο από τους δικαιούχους (φορείς του ΥπΕΠΘ). ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Σειρά πειραµάτων - προσοµοιώσεων φαινοµένων που δεν µπορούν να εξηγηθούν µε απλή παρατήρηση ή/και µε πειράµατα στο εργαστήριο. Ειδικότερα το λογισµικό ασχολείται µε την οπτική, τον ηλεκτροµαγνητισµό και τη µηχανική Ι ΑΚΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ - ΜΑΘΗΜΑΤΑ α) Να αποκτήσουν δεξιότητα στη χρήση υπολογιστή β) Να µάθουν να συνεργάζονται στο πλαίσιο οµάδας γ) Να εισαχθούν στην επιστηµονική µεθοδολογία δ) Με τη βοήθεια του πειράµατος να "ανακαλύψουν" και να µελετήσουν ένα φαινόµενο (συµπλήρωση πινάκων και διαγραµµάτων, εισαγωγή συµπερασµάτων, επιβεβαίωση νόµων) Οπτική Ηλεκτροµαγνητισµός Μηχανική Πρίσµα (Γ' Λυκείου) Ανάκλαση - ιάθλαση (Γ' Λυκείου) Ηλεκτροµαγνητική επαγωγή (Β' Λυκείου) Αντιστάσεις Νόµος του Ohm (Β' Λυκείου) Καθοδικές ακτίνες (Β' Λυκείου) Πύλες (Β' Λυκείου) Ηλεκτρικό πεδίο (Β' Λυκείου) Λέηζερ (Β' Λυκείου) Πυκνωτής (Β' Λυκείου) Κύµατα 1 (Β' Λυκείου) Κύµατα 2 (Β' Λυκείου) Ελατήριο κατακόρυφο (Α' Λυκείου) Κυκλική κίνηση (Α' Λυκείου) Βαρύτητα - ορυφόρος (Α' Λυκείου) Οριζόντια βολή (Α' Λυκείου) Εκκρεµές (Β' Λυκείου) Ελεύθερη πτώση (Α' Λυκείου) Πόλωση (Γ' Λυκείου) ΣΥΝΟ ΕΥΤΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΑ Εκτός από το cd µε το λογισµικό, αναπτύχθηκαν και τα παρακάτω εγχειρίδια: α) Οδηγίες εγκατάστασης - χρήσης, β) Οδηγίες αξιοποίησης για τον εκπαιδευτικό, και γ) Τετράδιο Μαθητή. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 190

194 78. ΧΕΛΩΝΟΚΟΣΜOI 1.3 Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Πλήρης τίτλος Χελωνόκοσµοι: Λογισµικό διερευνητικού χαρακτήρα για τα µαθηµατικά µε δυνατότητες κατασκευής γραφικών µαθηµατικών µοντέλων και δυναµικού χειρισµού τους. Το λογισµικό έχει υλοποιηθεί µε το µαθησιακό περιβάλλον E-Slate 1 (βλέπε περιγραφή στο αντίστοιχο φυλλάδιο). Πλαίσιο ανάπτυξης Έργα: 1. «Aνάπτυξη Yπολογιστικών Eργαλείων Eυρείας Xρήσης για τη Γενική Παιδεία: O Yπολογιστής µέσο ιερεύνησης, Έκφρασης Iδεών και Eπικοινωνίας, για Όλους στο Σχολείο (Y..E.E.Σ.)», Kοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης, Eπιχειρησιακό Πρόγραµµα Έρευνας και Tεχνολογίας II, 6013/ 95, #726, Γ.Γ.E.T., Ε42: Μεταπτυχιακή Εξειδίκευση Επιµορφωτών στην Παιδαγωγική Αξιοποίηση των Υπολογιστικών και ικτυακών Τεχνολογιών στην Β Βάθµια Εκπαίδευση Υπ.Ε.Π.Θ., Β Κ.Π.Σ., Ε.Π.Ε.Α.Ε.Κ., ενέργεια Ο ΥΣΣΕΙΑ: Αξιοποίηση των Υπολογιστικών και ικτυακών Τεχνολογιών στη ευτεροβάθµια Εκπαίδευση. ιάθεση Λογισµικού Το λογισµικό διατίθεται ως τµήµα (σειρά Μικρόκοσµων) του περιβάλλοντος E-Slate 6 (βλέπε περιγραφή στο αντίστοιχο φυλλάδιο), είτε σε µορφή CD-ROM είτε σε µορφή on-line download από τη διεύθυνση Τρέχουσα Έκδοση 2.0 (περιλαµβάνεται στο CD του E-Slate µε έκδοση Beta 1.3). Υποστηρικτικό site Γνωστικό αντικείµενο ιαθεµατικό µε κύρια έµφαση στα Μαθηµατικά Άδειες χρήσης Η διάθεση του λογισµικού (και η αναπαραγωγή του) γίνεται ελεύθερα και δωρεάν για οποιαδήποτε µη κερδοσκοπική χρήση Πιστοποίηση ΠΙ Έχει υποβληθεί για έγκριση στο Π.Ι. 6 Προγενέστερη ονοµασία: «Αβάκιο» ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 191

195 ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Το λογισµικό προτείνει µία σειρά δραστηριοτήτων που σκοπό έχουν να προάγουν την ενεργό συµµετοχή των µαθητών στη µαθησιακή διαδικασία, τη διερευνητική µάθηση και την επικοινωνία. O µαθητής έχει την δυνατότητα : Συγγραφής παραµετρικών διαδικασιών προκειµένου να δηµιουργήσει γραφικά µοντέλα Να ελέγξει την συµπεριφορά των µοντέλων µέσω άµεσου χειρισµού των µεταβλητών µεγεθών τους Να µελετήσει τις γραφικές αναπαραστάσεις τους Να χρησιµοποιήσει, ερµηνεύσει, αξιολογήσει συµβολικές αναπαραστάσεις προκειµένου να εξάγει εκτιµήσεις και συµπεράσµατα Να διατυπώσει υποθέσεις, να πειραµατισθεί και να τις ελέγξουν. Να αναλύσει ένα πρόβληµα στα συστατικά του, να αντιµετωπίσει το καθένα από αυτά ξεχωριστά και τέλος να συνθέσει τις επιµέρους λύσεις σε ένα ενιαίο όλο. Να αναπτύξει στρατηγικές για την αντιµετώπιση ενός προβλήµατος Να καλλιεργήσει τις εκφραστικές τους δεξιότητες στον προφορικό αλλά και στον γραπτό λόγο και να επικοινωνήσει µεταξύ τους οικοδοµώντας κώδικες επικοινωνίας ώστε να γίνεται αντιληπτός από τους άλλους. Να συνεργαστεί µε συµµαθητές για την επίτευξη ενός κοινού στόχου, αναπτύσσοντας προσωπική και συλλογική ευθύνη ως µέλός µιας οµάδας. Ανάλογα µε το σενάριο που θα χρησιµοποιηθεί διαφοροποιούνται και οι επιµέρους ρόλοι τους οποίους καλούνται να αναλάβουν οι µαθητές. Στο εγχειρίδιο που συνοδεύει το λογισµικό, προτείνονται µια σειρά από σενάρια καθένα από τα οποία εστιάζει σε διαφορετικό θέµα µαθηµατικών. Επιπρόσθετα σενάρια χρήσης που έχουν υλοποιηθεί κατά τη χρήση του λογισµικού τις τελευταίες δυο σχολικές χρονιές, θα συγκεντρωθούν σε ειδικό υποστηρικτικό web-site. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 192

196 79. ΧΗΜΕΙΑ Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Πλήρης τίτλος Χηµεία, Προσοµοιώσεις Πειραµάτων Προέλευση ΕΛΠΗΝΩΡ Website έργου Ανάδοχος Εκδόσεις Καστανιώτη Στάδιο Ανάπτυξης Έχει ολοκληρωθεί η ανάπτυξή του και έχει αποσταλεί στα 15 σχολεία (Ενιαία Λύκεια) του Ελπήνορα ικαιώµατα Το ΥπΕΠΘ έχει εξασφαλίσει το δικαίωµα χρήσης του λογισµικού σε όλα τα ελληνικά σχολεία. ιάθεση Η αναπαραγωγή και διάθεση του λογισµικού επιτρέπεται µόνο από τους δικαιούχους (φορείς του ΥπΕΠΘ). ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Σειρά πειραµάτων προσοµοιώσεων φαινοµένων που αφορούν την ατοµική δοµή, τους νόµους των αερίων, τους χηµικούς δεσµούς, τα διαλύµατα, τη ραδιενέργεια κ.τ.λ. Στόχοι ΜΑΘΗΜΑΤΑ α) Να αποκτήσουν δεξιότητα στη χρήση υπολογιστή β) Να µάθουν να συνεργάζονται στο πλαίσιο οµάδας γ) Να εισαχθούν στην επιστηµονική µεθοδολογία δ) Με τη βοήθεια του πειράµατος να "ανακαλύψουν" και να µελετήσουν ένα φαινόµενο (συµπλήρωση πινάκων και διαγραµµάτων, εισαγωγή συµπερασµάτων, επιβεβαίωση νόµων) 'Aτοµο - Ατοµική δοµή α) Επίδραση HCl σε Fe β) Επίδραση HCl σε Cu Περιοδικό σύστηµα των στοιχείων α) Επιδράσεις H2O σε Li β) Επιδράσεις H2O σε Na γ) Επιδράσεις H2O σε K δ) Επιδράσεις H2 σε Na ε) Επιδράσεις H2 σε Cl2 Χηµικοί δεσµοί α) Σχηµατισµός NaCl από Na και Cl2. β) Σχηµατισµός H20 µε καύση H2. Ιδανικά - πραγµατικά αέρια - νόµοι των αερίων α) Μεταβλητότητα όγκου - σχήµατος αερίου β) Πειραµατική εισαγωγή των νόµων των αερίων και εφαρµογή της ιαλύµατα α) ιάλυση NaCl, CH3CH2OH και Cl2 αντίστοιχα στο νερό β) Παρασκευή διαλύµατος ζάχαρης α% w/v γ) Παρασκευή διαλύµατος CuSO4 (ένυδρου) β% w/w δ) Παρασκευή διαλύµατος ζάχαρης γ Μ ε) Αραίωση διαλύµατος στ) Ανάµειξη διαλυµάτων Ραδιενέργεια α) Ανίχνευση ραδιενεργού ακτινοβολίας β) Μέτρηση διαπεραστικής ικανότητας υλικών γ) Επίδειξη των συνεπειών της ραδιενέργειας στον άνθρωπο ανάλογα µε την ηλικία και το βάρος του ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 193

197 ΣΥΝΟ ΕΥΤΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΑ Εκτός από το cd µε το λογισµικό, αναπτύχθηκαν και τα παρακάτω εγχειρίδια: α) Οδηγίες εγκατάστασης - χρήσης, β) Οδηγίες αξιοποίησης για τον εκπαιδευτικό, και γ) Τετράδιο Μαθητή. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 194

198 80. ΧΗ.ΠΟ.ΛΟ. Γενικά στοιχεία για το λογισµικό Πλήρης τίτλος ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟΥ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ Ι ΑΣΚΑΛΙΑ ΧΗΜΕΙΑΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Website προϊόντος Κατασκευαστής ΕΜΠ ΤΜΗΜΑ ΧΗΜΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΓΕΝΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ & ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ Στάδιο Ανάπτυξης ικαιώµατα Έγκριση Π.Ι. ιάθεση Τελική πιλοτική έκδοση (σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε µε στόχο να αποτελέσει την αφετηρία για ένα µελλοντικό ολοκληρωµένο προϊόν) Το ΥπΕΠΘ έχει εξασφαλίσει τα δικαιώµατα χρήσης του λογισµικού σε όλα τα σχολεία της "Οδύσσειας". Το λογισµικό έχει λάβει την έγκριση του Π.Ι. για δοκιµαστική χρήση στα σχολεία. Οι καθηγητές που θα το χρησιµοποιήσουν θα πρέπει να έχουν υπόψη τους ορισµένα προβλήµατα/ σφάλµατα που εντοπίσθηκαν στο περιεχόµενο του λογισµικού κατά την αξιολόγησή του από το Π.Ι. Σχετικός διευκρινιστικός κατάλογος συνοδεύει το λογισµικό. Το cd του λογισµικού έχει διανεµηθεί σε περισσότερα από 100 σχολεία της Ο ΥΣΣΕΙΑΣ και έχει αποσταλεί σε σηµαντικό αριθµό επιµορφωτών. Η αναπαραγωγή του λογισµικού επιτρέπεται µόνο από τους δικαιούχους (φορείς του ΥπΕΠΘ, κατασκευαστής). ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Λογισµικό διαδραστικών πολυµέσων, για την υποστήριξη της διδασκαλίας της Χηµείας στο Γυµνάσιο. Περιλαµβάνει τα εξής κεφάλαια της Χηµείας (1) Φυσικά και χηµικά φαινόµενα (2) Υλικά και ιδιότητές τους (3) Νερό /είδη νερού ιαλυτική Ικανότητα επεξεργασία (4) Χηµική αντίδραση και ταχύτητα της (5) Αέρας: Οξυγόνο, Άζωτο, ιοξείδιο του άνθρακα (6) Σειρά δραστικότητας µετάλλων. ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Πρόκειται για εκπαιδευτικό λογισµικό µε διαδραστικά πολυµέσα που στοχεύει να υποστηρίξει την διδασκαλία της Χηµείας στο γυµνάσιο. Ο σχεδιασµός του πολυµεσικού υλικού αποπειράται την αξιοποίηση της υπάρχουσας παιδαγωγικής, διδακτικής και ερευνητικής εµπειρίας στην περιοχή των φυσικών επιστηµών, εκµεταλλευόµενος τα πλέον σύγχρονα τεχνολογικά µέσα και την υπάρχουσα τεχνογνωσία παραγωγής εκπαιδευτικού λογισµικού. Για το υλικό του λογισµικού έχουν επιλεγεί έξι βασικά κεφάλαια της Χηµείας, ενώ για κάθε σενάριο χρήσης καθορίζονται οι εκπαιδευτικοί στόχοι, οι δράσεις καθηγητή και µαθητών, καθώς και τα µέσα αξιολόγησης του µαθησιακού αποτελέσµατος. Το λογισµικό συµπληρώνει το αναλυτικό πρόγραµµα µε στοιχεία που από τη φύση τους δεν είναι δυνατόν να αποδοθούν µε την κλασσική συµβατική µορφή του βιβλίου, ενώ επιδιώκει να εκµεταλλευθεί τα εκτεταµένα και ήδη διαθέσιµα διεθνώς ερευνητικά δεδοµένα που αφορούν στο προσδιορισµό των κεντρικών δυσκολιών κατανόησης και εκµάθησης των βασικών εννοιών της Χηµείας (των εµποδίων-στόχων κατά την ορολογία της ιδακτικής της Χηµείας). ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 195

199 ΜΑΘΗΜΑΤΑ Στο λογισµικό περιλαµβάνονται δραστηριότητες για: Χηµεία Β Γυµνασίου: Φυσικά Χηµικά φαινόµενα, Μετάβαση από τη µία φυσική κατάσταση στην άλλη/υλικά και ιδιότητες τους, Νερό- είδη νερού- διαλυτική ικανότητα του νερού, Χηµική αντίδραση και η ταχύτητά της/ Ενεργειακές µεταβολές στην διάρκεια χηµικής αντίδρασης/ Μίγµατα, Αέρας /Οξυγόνο/ Άζωτο/, ιοξείδιο του άνθρακα, Σειρά δραστικότητας µετάλλων Βιολογία Β' Γυµνασίου: Αναπνοή, Φωτοσύνθεση, Μεταβολές φυσικής κατάστασης, Βιολογικός καθαρισµός νερού/ Παρουσία του νερού στον ανθρώπινο οργανισµό, Καύση στους έµβιους οργανισµούς, Κύκλος αζώτου/ Κύκλος οξυγόνου/ Κύκλος διοξειδίου του άνθρακα/ Ποιοτική σύσταση του αέρα Φυσική Β' Γυµνασίου: Μέτρηση βασικών και παραγώγων φυσικών µεγεθών/ ιεθνές σύστηµα µονάδων, Υλικά και ιδιότητές τους/ σηµείο βρασµού, τήξης, πήξης/ Ηλεκτρική και θερµική αγωγιµότητα, Αέρας, Οξυγόνο, Άζωτο, ιοξείδιο του άνθρακα / Τα στρώµατα της ατµόσφαιρας Μαθηµατικά Β' Γυµνασίου: Γραφικές παραστάσεις, Ραβδογράµµατα, Κατασκευή διαγραµµάτων Περιβάλλον Β' Γυµνασίου: Νερό /απορρύπανση του νερού/ Επικίνδυνα αέρια/ τρόποι εξοικονόµησης νερού, Φαινόµενο του θερµοκηπίου/ Τρύπα του όζοντος, Ανακύκλωση των µετάλλων Γεωγραφία Β Γυµνασίου: Σχηµατισµός σπηλαίων, σταλακτίτες, σταλαγµίτες, Κύκλος νερού στη φύση Ιστορία Β' Γυµνασίου: Εποχή του χαλκού, Εποχή του σιδήρου ΣΥΝΟ ΕΥΤΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΑ Στο λογισµικό, εκτός από το CD, περιλαµβάνονται και τα παρακάτω εγχειρίδια: α) Τεχνικό Εγχειρίδιο - Οδηγίες Εγκατάστασης-Χρήσης, β) Οδηγός Χρήσης Καθηγητή, γ) Οδηγός Χρήσης Μαθητή ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ 196