ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗ & ΔΙΑΦΘΟΡΑ: ΣΧΕΣΗ ΑΜΦΙΔΡΟΜΗ;

Transcript

1 ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗ & ΔΙΑΦΘΟΡΑ: ΣΧΕΣΗ ΑΜΦΙΔΡΟΜΗ; Παναγιώτης Καρκατσούλης

2 Ρυθμιστική πλημμυρίδα Αποφάσεις Νομαρχιών 5% Ελληνική ρυθμιστική παραγωγή Αποφάσεις Περιφερειών 14% Νόμοι 2% Υπουργικές Αποφάσεις 67% Προεδρικά διατάγματα 12% ρυθμίσεις Νόμοι Προεδρικά διατάγματα Υπουργικές Αποφάσεις Αποφάσεις Περιφερειών Αποφάσεις Νομαρχιών «Μεταξύ των συνθηκών εκείνων που ευνοούν τη διαφθορά συμπεριλαμβάνονται, η πολυπλοκότητα του νομικού πλαισίου, η απουσία βασικών δεδομένων, η αδυναμία των μηχανισμών δημοσιονομικών και λοιπών ελέγχων.»

3 3 Γραφειοκρατικό βάρος που εκτιμάται στο 6,8% ΑΕΠ ( 14δις ) 13 σημεία απόφασης / διακλαδώσεις 120 πιθανές διαδρομές

4 Αναπάντητα ερωτήματα I Γιατί δεν εφαρμόζεται ο Νόμος για την Καλή Νομοθέτηση (Ν4048/2012) ο οποίος προέβλεπε: Ανάλυση επιπτώσεων (ex ante και ex post) Μείωση διοικητικών επιβαρύνσεων Οργάνωση Κοινωνικής Διαβούλευσης Συντονιστική δομή καθώς και δομές στα Υπουργεία υπεύθυνες για τον σχεδιασμό των νέων ρυθμίσεων (εθνικών και κοινοτικών) και τον έλεγχο/αποκάθαρση των υπαρχουσών.

5 Λεπτομερείς αρμοδιότητες σε χιλιάδες νομοθετικές και κανονιστικές ρυθμίσεις αρμοδιότητες επιτελικές (Α) 9,816 υποστηρικτικές (Β) 998 παροχής υπηρεσιών (C) 1563 Ελεγκτικές (D) Α: Στρατηγικός σχεδιασμός Β: Απλούστευση διαδικασιών C: Αξιολόγηση επιπτώσεων D: Προγραμματισμός οικονομικής λειτουργίας Επιτελικές αρμοδιότητες Ε: Συντονισμός F: Επικοινωνία/διαχείριση γνώσης G: Έλεγχος παρακολούθησης αποτελεσμάτων πολιτικής

6 Αναπάντητα ερωτήματα II Γιατί δεν ανοίγει η συζήτηση για την αντικατάσταση των αρμοδιοτήτων με τα πολύ γενικότερα πεδία πολιτικής (CoFoG); Για πόσα χρόνια ακόμη θα παραμένει απλή διαπίστωση το ότι η μηδενική διακριτική ευχέρεια της διοικήσεως δεν περιορίζει αλλά, αντιθέτως, διευρύνει την αυθαιρεσία και την κατάχρηση εξουσίας; Γιατί μετά από τέσσερα κοινοτικά πλαίσια στήριξης το 42% των αρμοδιοτήτων του κεντρικού κράτους εξακολουθεί να είναι υποστηρικτικού χαρακτήρα; Για εξακολουθούν να παραμένουν 998 αρμοδιότητες παροχής υπηρεσιών στην κεντρική διοίκηση; Ποιος και πότε θα υποβάλλει σε reality check τις 1563 ελεγκτικές αρμοδιότητες μαζί με εκείνες των ποικιλώνυμων ελεγκτικών σωμάτων και αρχών;

7 Επιχειρησιακή λειτουργία Υπουργείων Οδηγοί, εγχειρίδια 1% Επιχειρησιακά σχέδια 0% Ομάδες εργασίας 1% Αναλύσεις επιπτώσεων 2% Μελέτες που έχουν ανατεθεί 10% Νόμοι, ΠΔ, ΥΑ και Εγκύκλιοι 29% Μελέτες που έχουν εκπονηθεί 25% Υπηρεσιακά σημειώματα 32%

8 Πολλές, διάσπαρτες δομές σε 15 Υπουργεία 149 Γ ε νικέ ς Διευθύνσεις 886 Διευθύνσεις 3720 Τ μήματα

9 Υδροκεφαλισμός του πολιτικού συστήματος Υπουργοί 15 Αναπληρωτές Υπουργοί 9 Υφυπουργοί 21 Γενικοί & Ειδικοί Γραμματείς 78 Σύμβουλοι. 1200

10 Συντονισμός δημόσιων πολιτικών Αντιπρόεδρος Κυβέρνησης Πρωθυπουργός Υπουργικό Συμβούλιο B Αντιπρόεδρος Υπουργός Επικρατείας Γραφείο Πρωθυπουργού Κυβερνητικές Επιτροπές ΓΓ Επικοινωνίας & Ενημέρωσης ΓΓΚ Διυπουργικές Επιτροπές ΥΠΕΣΑΗΔ ΥΠΟΙΑΝ ΥΠΡΟΠΟ ΥΠΠΟ&Τ ΥΠΕΘ ΥΠΕΞ ΥΠΕΚΑ ΥΠΕΘΑ ΥΠΟΙΚ ΥΠΕΡ ΥΠΥΓ ΥΠΥΠ &Μ

11 Πολυπλήθεια Δημόσιων Νομικών Προσώπων 69 ΔΝΠ για την εκπαίδευση & κατάρτιση 54 ΔΝΠ για την επιχειρηματικότητα & την απασχόληση 209 ΔΝΠ για τον πολιτισμό & την ψυχαγωγία

12 Αναπάντητα ερωτήματα III Γιατί οι προβλέψεις του Ν3230/2004 (στοχοθεσία, αποδοτικότητα) εξακολουθούν να παραμένουν προαιρετικές δέκα χρόνια μετά την ψήφισή του; Γιατί εξακολουθεί να υπάρχει η παράλληλη σχέση μεταξύ των «κεντρικών» υπηρεσιών και των δομών εφαρμογής των κοινοτικών προγραμμάτων; Γιατί ο Ν1558/1986 παραμένει άθικτος στην ουσία του και το συντονιστικό κέντρο διακυβέρνησης εξακολουθεί να παραμένει desideratum; Γιατί «ξεχάστηκαν» οι συστάσεις της λειτουργικής αξιολόγησης του ΟΟΣΑ όπως και εκείνες της Λευκής Βίβλου για τη Διακυβέρνηση;

13 Προσωπικό που υπηρετεί στην κεντρική διοίκηση ΥΠΗΡΕΤΟΥΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΠΕ ΤΕ ΔΕ ΥΕ Α.Κ. ΣΥΝ ΕΣ

14 Οι μύθοι για τους δημοσίους υπαλλήλους Δεν υποστηρίζουν τις μεταρρυθμίσεις Οι δημόσιοι υπάλληλοι ζητούν διαρκώς αύξηση του προσωπικού Είμαι διατεθειμένος /η να υποστηρίξω μεταρρυθμίσεις που θα οδηγούσαν στο να γίνει η δημόσια διοίκηση αποδοτικότερη. Ποιος θεωρείτε ότι είναι ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισης του φόρτου εργασίας στη Δ/νση που υπηρετείτε; 60% 50% 40% 60% 50% 30% 40% 20% 30% 10% 0% Αγαπούν την πολυνομία 20% 10% 0% Συμφωνώ απόλυτα Συμφωνώ Διαφωνώ 45% 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% Διαφωνώ 0% απόλυτα Η ύπαρξη πολλών νόμων και γενικότερα πολλών κανονιστικών κειμένων (ΠΔ, Υπουργικών Αποφάσεων, κ.ά.) και ερμηνευτικών εγκυκλίων με διευκολύνει στην εκτέλεση των αρμοδιοτήτων μου γιατί δίνονται λεπτομερείς κατευθύνσεις. Συμφωνώ απόλυτα Συμφωνώ Διαφωνώ Διαφωνώ απόλυτα ΕΣ

15 Αναπάντητα ερωτήματα IV Γιατί η συζήτηση εξακολουθεί να είναι επικεντρωμένη στους «κοπρίτες» και όχι στο ανθρώπινο κεφάλαιο της δημόσιας διοίκησης; Γιατί αντί μιας ολοκληρωμένης πολιτικής ανάπτυξης ανθρώπινου δυναμικού προτιμώνται μέτρα «μεταρρύθμισης» που οδηγούν σε κοινωνικούς αυτοματισμούς; Γιατί δεν έχουν εφαρμοστεί τα περιγράμματα θέσεων στο δημόσιο 42 χρόνια μετά την πρώτη μελέτη γι αυτά;

16 Συμπέρασμα Μέγα πλήθος κτιρίων και τεχνολογικών υποδομών Στοιχεία που αφορούν μόνο την κεντρική κυβέρνηση Κτίρια 263 Μισθωμένα 271 Ιδιόκτητα 70 Παραχωρημένα Τεχνολογικές υποδομές τερματικά (ποσοστό κάλυψης 102%) servers Μόνο 332 ΟΠΣ / Βάσεις δεδομένων Μόνο υπηρεσιακά s (ποσοστό κάλυψης 25%) Ενώ υπάρχει πληθώρα κτιρίων και ψηφιακών υποδομών παρουσιάζεται έλλειμμα χωροταξικού ορθολογισμού και ηλεκτρονικής διακυβέρνησης

17 Αναπάντητα ερωτήματα V Γιατί δεν εφαρμόστηκαν τα σχέδια Δοξιάδη Κανδύλη και γιατί δεν εκπονείται ένα σχέδιο ορθολογικής χωροθέτησης των Υπουργείων; Τι απέγινε το «διοικητικό πάρκο» του Γ. Ραγκούση; Γιατί οι προσπάθειες βελτίωσης των υφιστάμενων κτιρίων (πράσινες στέγες, ενεργειακή απόδοση) δεν ολοκληρώνονται ποτέ; Μετά από τέσσερα κοινοτικά πλαίσια στήριξης γιατί εξακολουθεί να μην υπάρχει στρατηγική για την ηλεκτρονική διοίκηση και αντ αυτής προκρίνονται διάσπαρτες, ασύνδετες δομές και πρακτικές;

18 Πολυάριθμοι κωδικοί εσόδων εξόδων αντί προϋπολογισμού επιδόσεων κωδικοί. Ανομοιόμορφη - μη τυποποιημένη λογιστική κωδικοποίηση. Αδυναμία επιμερισμού κόστους. Η μετακίνηση ή μετονομασία δομών δυσχεραίνει την ταυτοποίησή τους. Αδυναμία σύνδεσης χρηματο οικονομικών στοιχείων με δομές, λειτουργίες, πολιτικές και αποτελέσματα. Συγκεντρωτικό σύστημα διαχείρισης: Το ΥΠΟΙΚ εμπλέκεται στην κατανομή & ανακατανομή πιστώσεων αντί να έχει επιτελικό ρόλο.

19 Αναπάντητα ερωτήματα V Γιατί δεν εφαρμόστηκε ο προϋπολογισμός προγραμμάτων; Γιατί οι δαπάνες των Υπουργείων δεν τεκμηριώνονται και συνδέονται σε πολυετή βάση με τους ευρύτερους στόχους της κυβερνητικής πολιτικής; Γιατί αντί της ενίσχυσης της αυτονομίας και της λογοδοσίας των Υπουργείων προτιμάται η ενίσχυση της αυταρχικής παρέμβασης του ΥΠΟΙΚ;

20 Συμπεράσματα Ο καταφανής ανορθολογισμός στην οργάνωση και λειτουργία του κράτους συμβάλλει, αδιαμφισβήτητα, στην καλλιέργεια και ανάπτυξη φαινομένων διαφθοράς. Ο υπερβολικός νομικός φορμαλισμός, η λεπτομερειακότητα και διασπορά, εν ολίγοις, όλα τα σημεία στήριξης και αυτο-δικαιολόγησης της διοικητικής αρχιτεκτονικής δεν μας οδηγούν στο κοινό συμπέρασμα ύπαρξης μιας «γραφειοκρατίας» αλλά ενός ολοκληρωτικού συστήματος διοίκησης όπου το κράτος δικαίου και η ορθολογική οργάνωση παραμορφώνονται τόσο ώστε να εξυπηρετείται η βαθιά ριζωμένη πελατειακή σχέση του πολίτη με το κράτος. Μόνο ένα εθνικό σχέδιο διοικητικής μεταρρύθμισης που θα αποφασιστεί και θα εφαρμοστεί από τη μέγιστη κοινωνική πλειοψηφία, μπορεί να οδηγήσει σε πραγματικό έλεγχο της διαφθοράς, μέχρι τότε, οι συνταγές ενίσχυσης της ακεραιότητας μέσω αυστηροποίησης επί μέρους κανόνων θα υποχρεώνουν το «παράσιτο» της διαφθοράς να αναζητήσει την επόμενη στιγμή αταξίας, ασάφειας και θορύβου για να παραφράσουμε τον Michel Serres στο περίφημο Le Parasite.

21