ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ Κ. HUBERT WEBER, ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ

Transcript

1 ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΕΕΣ/07/27 ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ Κ. HUBERT WEBER, ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΕΤΗΣΙΑΣ ΕΚΘΕΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΕΤΟΣ 2006 ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΛΕΓΧΟΥ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ, 12 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2007 Το κείμενο που θα εκφωνηθεί είναι το μόνο αυθεντικό. 1 EL

2 Κύριε Πρόεδρε, Αξιότιμα Μέλη, Κυρίες και Κύριοι, Έχω την τιμή να σας παρουσιάσω τις ετήσιες εκθέσεις του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου για το οικονομικό έτος Πρόκειται επίσης να τις παρουσιάσω, αφενός, στο Συμβούλιο ECOFIN αύριο και, αφετέρου, στην ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, στις 29 Νοεμβρίου στις Βρυξέλλες. Επιπλέον της ετήσιας έκθεσης σχετικά με την εκτέλεση του γενικού προϋπολογισμού για το οικονομικό έτος πρόκειται για την 30ή ετήσια έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου - και της ετήσιας έκθεσης σχετικά με τα Ευρωπαϊκά Ταμεία Ανάπτυξης, το Συνέδριο ενέκρινε φέτος 24 ειδικές ετήσιες εκθέσεις σχετικά με τα μη θεσμικά όργανα και τους λοιπούς αποκεντρωμένους οργανισμούς της ΕΕ. Οι πλέον πρόσφατες ειδικές εκθέσεις μας παρουσιάζουν τα αποτελέσματα των εργασιών μας στον τομέα του ελέγχου των επιδόσεων σχετικά με το σύστημα της κοινοτικής διαμετακόμισης, την υλοποίηση των ενδιάμεσων διαδικασιών στο πλαίσιο των διαρθρωτικών ταμείων, τις δαπάνες για κτίρια των θεσμικών οργάνων, τη διαχείριση του Ευρωπαϊκού Ταμείου για τους Πρόσφυγες, τους ελέγχους επί επιστροφών κατά την εξαγωγή, τη διαχείριση του προγράμματος CARDS, τους κοινοτικούς αλιευτικούς πόρους, την τεχνική βοήθεια στο πλαίσιο της ανάπτυξης ικανοτήτων και τη διοικητική συνεργασία στον τομέα του ΦΠΑ. Ομοίως, το Συνέδριο εξέδωσε γνώμες, μεταξύ άλλων, σχετικά με έναν κανονισμό για τις έρευνες που πραγματοποιούνται από την OLAF, σχετικά με τους εκτελεστικούς οργανισμούς, καθώς και σχετικά με τις ετήσιες περιλήψεις και τις «εθνικές δηλώσεις» των κρατών μελών. Σήμερα προτίθεμαι να θίξω τα εξής: τα συνολικά μηνύματα που περιλαμβάνει η ετήσια έκθεση, καθώς και τις κύριες διαπιστώσεις προς υποστήριξή τους ζητήματα συναφή με τη δημοσιονομική διαχείριση της ΕΕ και την εξέλιξη του ίδιου του Συνεδρίου. Κύρια μηνύματα Τώρα θα προβώ σε συνολική παρουσίαση των κύριων μηνυμάτων που περιλαμβάνονται στις ετήσιες εκθέσεις για το οικονομικό έτος 2006: Αξιοπιστία των λογαριασμών του οικονομικού έτους 2006 Οι λογαριασμοί του 2006 παρουσιάζουν ορθά, από όλες τις σημαντικές απόψεις, τη δημοσιονομική κατάσταση των Κοινοτήτων και τα αποτελέσματα του έτους, με εξαίρεση την υπερεκτίμηση των ποσών που καταχωρίστηκαν στον ισολογισμό στο πλαίσιο των πληρωτέων λογαριασμών και των προχρηματοδοτήσεων. 2 EL

3 Η Επιτροπή έχει σημειώσει περαιτέρω πρόοδο με την εφαρμογή της λογιστικής σε δεδουλευμένη βάση, μολονότι εξακολουθούν να παραμένουν ορισμένες αδυναμίες. Επί του παρόντος, η πρόκληση για την Επιτροπή είναι η παροχή πλήρως αξιόπιστων δεδομένων και η βέλτιστη χρησιμοποίηση των πληροφοριών διαχείρισης και εποπτείας που μπορούν να παρέχουν οι νέοι λογαριασμοί. Βελτιώσεις στη διαχείριση του κινδύνου Το Συνέδριο διαπίστωσε ότι η Επιτροπή έχει καταβάλει σημαντικές προσπάθειες προκειμένου να αντιμετωπίσει τις αδυναμίες στη διαχείριση των κινδύνων για τα κοινοτικά κεφάλαια. Ορισμένες αλλαγές έχουν ήδη ασκήσει θετική επίδραση, όπως αισθητή μείωση του εκτιμώμενου συνολικού επιπέδου σφαλμάτων στις γεωργικές πράξεις - μολονότι αυτό εξακολουθεί να βρίσκεται ελάχιστα άνω του ορίου σημαντικότητας. Η εν λόγω θετική εξέλιξη υπογραμμίζει την αποτελεσματικότητα, αφενός, του ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης και ελέγχου (ΟΣΔΕ) και, αφετέρου, της απλοποίησης των διαδικασιών σχετικά με τις δηλώσεις και τις πληρωμές στο πρόσφατα καθιερωμένο καθεστώς ενιαίας ενίσχυσης. Επίσης, το Συνέδριο διαπίστωσε βελτίωση όσον αφορά τους κανόνες και την καθοδήγηση σχετικά με την κατάρτιση των ετήσιων εκθέσεων δραστηριότητας και των δηλώσεων των γενικών διευθυντών της Επιτροπής, μολονότι τα έγγραφα που προέκυψαν, και ιδιαίτερα η συγκεφαλαιωτική έκθεση της Επιτροπής, εξακολουθούν να παρέχουν υπερβολικά αισιόδοξες εκτιμήσεις για σημαντικό ποσοστό του προϋπολογισμού της ΕΕ, και συγκεκριμένα για τη γεωργία, τις διαρθρωτικές πολιτικές και τις εξωτερικές δράσεις. Είναι σημαντικό οι εν λόγω εκθέσεις και οι συνδεδεμένες με αυτές δηλώσεις να παρέχουν αντικειμενική εκτίμηση που να στηρίζεται στην πραγματικότητα σχετικά με την κατάσταση της διαχείρισης και των δαπανών, προκειμένου να διασφαλίζεται η διαφάνεια και η συμμόρφωση με την υποχρέωση λογοδοσίας, καθώς και να προωθούνται οι αλλαγές όπου αυτό είναι αναγκαίο. Νομιμότητα και κανονικότητα Βάσει των ελέγχων που διενήργησε σχετικά με τη νομιμότητα και κανονικότητα των υποκειμένων πράξεων, το Συνέδριο διατυπώνει εκ νέου γνώμη χωρίς επιφύλαξη όσον αφορά τις πράξεις οι οποίες υπόκεινται στα έσοδα, στις αναλήψεις υποχρεώσεων, στις διοικητικές δαπάνες και στην προενταξιακή στρατηγική, εξαιρουμένου του Sapard. Επιπλέον, οι πληρωμές στο πλαίσιο των εξωτερικών δράσεων υπό την άμεση διαχείριση των αντιπροσωπειών της Επιτροπής παρουσίασαν χαμηλή μόνον συχνότητα σφαλμάτων το Εντούτοις, το Συνέδριο διατυπώνει εκ νέου αντίθετη γνώμη σχετικά με τη νομιμότητα και κανονικότητα για την πλειονότητα των δαπανών της ΕΕ: κυρίως, το τμήμα των γεωργικών δαπανών που δεν καλύπτεται από το ΟΣΔΕ, τις διαρθρωτικές πολιτικές, τις εσωτερικές πολιτικές και σημαντικό ποσοστό των εξωτερικών δράσεων. Στους εν λόγω τομείς εξακολουθεί να διαπιστώνεται σημαντικό, μολονότι διαφορετικό, επίπεδο σφαλμάτων, τα οποία εντοπίζονται στις πληρωμές προς τους τελικούς δικαιούχους. Επιπλέον, το Συνέδριο φρονεί ότι οι υποκείμενες πράξεις των Ευρωπαϊκών Ταμείων Ανάπτυξης, εξαιρουμένων των πληρωμών τις οποίες εντέλλονται οι αντιπροσωπείες της Επιτροπής στα δικαιούχα κράτη, είναι, στο σύνολό τους, νόμιμες και κανονικές. 3 EL

4 Στις αιτίες των σφαλμάτων στις υποκείμενες πράξεις περιλαμβάνονται η αμέλεια, η ελλιπής γνώση των συχνά πολύπλοκων κανόνων και οι εικαζόμενες απόπειρες απάτης εις βάρος του κοινοτικού προϋπολογισμού. Επιπλέον, όσον αφορά τις γεωργικές δαπάνες που δεν καλύπτονται από το ΟΣΔΕ, τις διαρθρωτικές πολιτικές και τις εσωτερικές πολιτικές, οι έλεγχοι των δηλώσεων δαπανών, οι οποίοι βασίζονται κυρίως σε στοιχεία που παρέχει ο δικαιούχος, είναι σε πολλές περιπτώσεις ανεπαρκείς σε αριθμό και κάλυψη, και συχνά χαμηλής ποιότητας. Απαιτείται καλύτερη διαχείριση και έλεγχος των κοινοτικών δαπανών που πραγματοποιούνται τόσο υπό επιμερισμένη όσο και υπό άμεση διαχείριση, με τελική ευθύνη της Επιτροπής. Για τους κύριους τομείς δαπανών του προϋπολογισμού της ΕΕ, το Συνέδριο διαπίστωσε τα εξής: Για τη γεωργία συνολικά - 49,8 δισεκατομμύρια ευρώ το το Συνέδριο διαπίστωσε αισθητή μείωση στο εκτιμώμενο συνολικό επίπεδο σφαλμάτων, μολονότι αυτό εξακολουθεί να βρίσκεται ελάχιστα άνω του ορίου σημαντικότητας. Οι γεωργικές δαπάνες χαρακτηρίζονται από διαφορετικά είδη πράξεων, οι οποίες επηρεάζονται από διαφορετικά είδη κινδύνων και διέπονται από διαφορετικά συστήματα ελέγχου. Παραδείγματος χάρη, το Συνέδριο διαπίστωσε ότι τα γεωργοπεριβαλλοντικά μέτρα στο πλαίσιο της αγροτικής ανάπτυξης τείνουν να παρουσιάζουν υψηλή συχνότητα σφαλμάτων, λόγω των συχνά περίπλοκων όρων επιλεξιμότητας. Το Συνέδριο διαπίστωσε ότι σε επτά από τις οκτώ περιπτώσεις που αποτέλεσαν αντικείμενο ελέγχου στο πλαίσιο της αγροτικής ανάπτυξης, οι γεωργοί που υποβλήθηκαν σε έλεγχο δεν είχαν εκπληρώσει τις υποχρεώσεις τους ή οι τελευταίες δεν είχαν ελεγχθεί αποτελεσματικά από τις αρχές. Ωστόσο, το Συνέδριο καταλήγει εκ νέου στο συμπέρασμα ότι το ΟΣΔΕ, το οποίο καλύπτει το 70 % περίπου των δαπανών της ΚΓΠ, αποτελεί αποτελεσματικό σύστημα περιορισμού του κινδύνου παράτυπων δαπανών, όπου αυτό εφαρμόζεται ορθά. Εντούτοις, στην Ελλάδα, τα προβλήματα σχετικά με το ΟΣΔΕ παραμένουν ανεπίλυτα. Μολονότι το καθεστώς ενιαίας ενίσχυσης συνεπάγεται την εφαρμογή απλοποιημένων διαδικασιών σχετικά με τις δηλώσεις και τις πληρωμές, έχει συνεπιφέρει παράπλευρες συνέπειες, όπως η παραχώρηση δικαιωμάτων σε ιδιοκτήτες εκμεταλλεύσεων που δεν είχαν ασκήσει ποτέ προηγουμένως γεωργική δραστηριότητα, και έχει οδηγήσει σε σημαντική ανακατανομή των κοινοτικών ενισχύσεων, από τους γεωργούς στους ιδιοκτήτες εκμεταλλεύσεων. Στους νέους δικαιούχους των γεωργικών ενισχύσεων της ΕΕ συγκαταλέγονται σιδηροδρομικές εταιρείες (Ηνωμένο Βασίλειο), ιππικές λέσχες ή λέσχες εκτροφής ίππων (Γερμανία και Σουηδία), καθώς και λέσχες γκολφ ή λέσχες αναψυχής και οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης (Δανία και Ηνωμένο Βασίλειο). Επιπλέον, οι κανονισμοί σχετικά με το καθεστώς ενιαίας ενίσχυσης αναγνώρισαν υπέρ των κρατών μελών διακριτική ευχέρεια ως προς την παραχώρηση δικαιωμάτων, οδηγώντας σε άνιση μεταχείριση των δικαιούχων μεταξύ κρατών μελών, ή ακόμη και εντός της αυτής χώρας. Οι ετήσιες αποφάσεις δημοσιονομικής εκκαθάρισης της Επιτροπής περιορίζονται στην εξακρίβωση του εάν οι λογαριασμοί των οργανισμών πληρωμής είναι πλήρεις και ακριβείς, και, σύμφωνα με τους ισχύοντες κανονισμούς, δεν περιλαμβάνουν τις πτυχές της νομιμότητας και κανονικότητας σε επίπεδο δικαιούχων. Το Συνέδριο διαπίστωσε περιορισμούς της εμβέλειας και του βάθους τόσο σε επίπεδο εργασιών των οργανισμών πιστοποίησης όσο και σε επίπεδο διοικητικών ελέγχων της Επιτροπής σχετικά με τα πιστοποιητικά και τις εκθέσεις τους. Στο τέλος του 2006, οι πολυετείς αποφάσεις συμμόρφωσης της Επιτροπής σχετικά με την εκκαθάριση εξακολουθούσαν να μην έχουν ολοκληρωθεί για κανένα έτος μετά το Αυτές αφορούν την επιστροφή σημαντικών ποσών στον κοινοτικό προϋπολογισμό εκ μέρους των κρατών μελών υπό μορφή διορθώσεων - ή προστίμων - που επιβάλλονται λόγω μη τήρησης κατάλληλων συστημάτων. Πρέπει να υπογραμμιστεί ότι οι εν λόγω ανακτήσεις υπέρ του κοινοτικού προϋπολογισμού χρηματοδοτούνται από τους φορολογουμένους των κρατών μελών και όχι από τους δικαιούχους που εισέπραξαν 4 EL

5 κοινοτικά κεφάλαια παράτυπα. Επιπλέον, η εποπτεία που ασκεί η Επιτροπή στους ελέγχους σχετικά με τις γεωργικές επιδοτήσεις που δεν καλύπτονται από το ΟΣΔΕ, τους οποίους διενεργούν τα κράτη μέλη έπειτα από τις πληρωμές, δεν είναι ικανοποιητική. Για τις δαπάνες στον τομέα των διαρθρωτικών πολιτικών - 32,4 δισεκατομμύρια ευρώ το η κατάσταση παραμένει παρόμοια με τα προηγούμενα έτη. Το Συνέδριο εντόπισε σημαντικό επίπεδο σφαλμάτων, το οποίο εκτιμάται ότι αντιστοιχεί τουλάχιστον στο 12 % του συνολικού ποσού που απεδόθη στους δικαιούχους. Τα συχνότερα σφάλματα αφορούσαν δηλώσεις μη επιλέξιμων δαπανών και τη μη διενέργεια διαδικασιών διαγωνισμού, καθώς και την έλλειψη αποδεικτικών στοιχείων προς υποστήριξη του υπολογισμού των γενικών εξόδων ή των δαπανών προσωπικού. Τα συστήματα εποπτείας και ελέγχου στα κράτη μέλη υπήρξαν κατά γενικό κανόνα αναποτελεσματικά ή μετρίως αποτελεσματικά, και η Επιτροπή ασκεί μετρίως μόνον αποτελεσματική εποπτεία της λειτουργίας τους. Οι κύριες αδυναμίες που διαπιστώθηκαν ήταν οι εξής: οι διαχειριστικές αρχές δεν διενήργησαν ελέγχους σχετικά με την πραγματικότητα και την επιλεξιμότητα των δαπανών που δηλώθηκαν προς απόδοση, οι αρχές πληρωμής δεν εντόπισαν τις αδυναμίες στο έργο των διαχειριστικών αρχών και οι οργανισμοί ελέγχου δεν διενήργησαν επαρκείς ελέγχους κατάλληλης ποιότητας σχετικά με τις δαπάνες των προγραμμάτων. Ως προς τις εσωτερικές πολιτικές των οποίων τη διαχείριση ασκεί άμεσα η Επιτροπή - 9,0 δισεκατομμύρια ευρώ το το Συνέδριο διαπίστωσε εκ νέου σημαντικό επίπεδο σφαλμάτων όσον αφορά τη νομιμότητα και κανονικότητα των υποκειμένων πράξεων, κυρίως λόγω της απόδοσης δαπανών σε δικαιούχους που είχαν διογκώσει στη δήλωσή τους τις δαπάνες που πραγματοποίησαν στο πλαίσιο σχεδίων. Αυτό οφείλεται συχνά στη χρησιμοποίηση, εκ μέρους των δικαιούχων, των δαπανών που αναγράφονται στον προϋπολογισμό αντί για τις πραγματικές δαπάνες, ή στη δήλωση δαπανών που δεν συνδέονται με το σχέδιο. Επίσης, συχνά οι δικαιούχοι δεν είναι σε θέση να αιτιολογήσουν τις δαπάνες προσωπικού των οποίων ζητούν την απόδοση. Οι έλεγχοι του Συνεδρίου κατέδειξαν ότι τα συστήματα εσωτερικού ελέγχου ήταν μόνο μερικώς ικανοποιητικά. Για παράδειγμα, οι αρμόδιοι για την πιστοποίηση ανεξάρτητοι ελεγκτές των δαπανών σε 9 από τις 15 περιπτώσεις που εξέτασε το Συνέδριο είχαν διατυπώσει γνώμες χωρίς επιφύλαξη, ενώ σε 4 από τις 9 αυτές περιπτώσεις το Συνέδριο εντόπισε είτε σφάλματα με σημαντικό οικονομικό αντίκτυπο στις δηλώσεις δαπανών είτε συστήματα που δεν ανταποκρίνονταν στις σχετικές απαιτήσεις. Εντούτοις, σημειώθηκε βελτίωση όσον αφορά τον αριθμό των κατασταλτικών ελέγχων της Επιτροπής, οι οποίοι ωστόσο εξακολουθούν να είναι ανεπαρκείς για να καλύψουν άλλες αδυναμίες των συστημάτων. Όσον αφορά τις δαπάνες στον τομέα των εξωτερικών δράσεων - 5,2 δισεκατομμύρια ευρώ το η εικόνα ήταν ικανοποιητική για τις πράξεις υπό τη διαχείριση και τον έλεγχο των αντιπροσωπειών, αλλά αυτό δεν ισχύει για τους φορείς υλοποίησης οι οποίοι εκτελούν έργα επιτόπου. Στα σφάλματα περιλαμβάνονταν οι δηλώσεις μη επιλέξιμων δαπανών και η παραβίαση των διαδικασιών δημόσιων διαγωνισμών. Στο πλαίσιο της προενταξιακής στρατηγικής - 2,3 δισεκατομμύρια ευρώ το το Συνέδριο διαπίστωσε ότι οι πληρωμές ήταν στο σύνολό τους νόμιμες και κανονικές. Οι έλεγχοι πριν από την πληρωμή, τους οποίους διενήργησαν οι αντιπροσωπείες της Επιτροπής και αφορούσαν τα προγράμματα Phare, Τουρκία και ISPA, εξακολούθησαν να είναι αποτελεσματικοί ως προς την αποσόβηση των κινδύνων σε εθνικό επίπεδο. Σημαντικά σφάλματα εντοπίστηκαν εκ νέου στις πράξεις του Sapard που υποβλήθηκαν σε έλεγχο και αφορούσαν τις διαδικασίες σύναψης συμβάσεων και τους ελέγχους των εθνικών αρχών. Στη Βουλγαρία, η Επιτροπή ενέκρινε πληρωμή ύψους 19,6 εκατομμυρίων ευρώ για ένα σχέδιο, παρά το γεγονός ότι ο αρμόδιος για το Sapard φορέας δεν είχε διενεργήσει όλους τους απαιτούμενους ελέγχους πριν παράσχει την έγκρισή του, και κατά συνέπεια βασίστηκε σε ανεξακρίβωτα στοιχεία. 5 EL

6 Ως προς τις διοικητικές δαπάνες - 6,7 δισεκατομμύρια ευρώ το από τις εργασίες του Συνεδρίου δεν προέκυψε σημαντικό επίπεδο σφαλμάτων στο δείγμα των πράξεων, ενώ διαπιστώθηκε ότι το πλαίσιο των συστημάτων που χρησιμοποιούν τα θεσμικά όργανα είναι επαρκές. Ωστόσο, εξακολουθούν να υπάρχουν συγκεκριμένες αδυναμίες σε ορισμένα συστήματα, συμπεριλαμβανομένων αυτών που αφορούν την καταβολή των επιδομάτων βοηθών στους βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Τα τελευταία χρόνια, η Επιτροπή έχει λάβει μέτρα για την εντατικοποίηση των ανακτήσεων και τη βελτίωση της προστασίας των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ. Ωστόσο, λόγω της πολυπλοκότητας του επιμερισμού της διαχείρισης αυτών των πόρων μεταξύ αυτής και των κρατών μελών, η Επιτροπή εξακολουθεί να μην διαθέτει αξιόπιστα στοιχεία ούτε σχετικά με τις ανακτήσεις των αχρεωστήτως καταβληθέντων - σχετικά ποσά και δικαιούχοι - ούτε όσον αφορά τις οικονομικές επιπτώσεις τους στον προϋπολογισμό της ΕΕ. Κατά συνέπεια, το Συνέδριο δεν διαθέτει καμία βάση για τον έλεγχο της ακρίβειας των αριθμητικών στοιχείων που παρουσιάζει η Επιτροπή. Ζητήματα που αφορούν τη δημοσιονομική διαχείριση στο πλαίσιο της ΕΕ Θα ήθελα τώρα να επισημάνω ορισμένες πτυχές της δημοσιονομικής διαχείρισης που αφορά την ετήσια έκθεση για το 2006: Το κλειδί της αποτελεσματικής διαχείρισης, με την έννοια της εξασφάλισης υπέρ των πολιτών της ΕΕ ότι η χρήση των κοινοτικών πόρων είναι νόμιμη, κανονική και χρηστή, είναι τα αποτελεσματικά συστήματα εσωτερικού ελέγχου σε όλα τα επίπεδα της διαχείρισης αυτών των πόρων. Βάσει των διεθνών ελεγκτικών προτύπων του IFAC και του INTOSAI, όπως αυτά προσαρμόστηκαν στο συγκεκριμένο κοινοτικό πλαίσιο, η αξιολόγηση των συστημάτων εσωτερικού ελέγχου αποτελεί στοιχείο πρωταρχικής σημασίας για τον τρόπο προσέγγισης του ελέγχου που εφαρμόζει το Συνέδριο. Για τους σκοπούς της δήλωσης αξιοπιστίας, σημαντικός δείκτης της ποιότητας των συστημάτων είναι ο βαθμός στον οποίο αυτά περιορίζουν τον κίνδυνο παράτυπης και παράνομης χρήσης των κοινοτικών πόρων στην πράξη. Όπως αναφέρεται στην ετήσια έκθεση για το 2006 και υποστηρίζεται τόσο από τους δειγματοληπτικούς ελέγχους των πράξεων, όσο και από την ανάλυση των ίδιων των συστημάτων, τα συστήματα ελέγχου εξακολουθούν να μην είναι ικανοποιητικά στο πλαίσιο των διαρθρωτικών πολιτικών και να είναι μόνο μερικώς ικανοποιητικά όσον αφορά το εκτός ΟΣΔΕ τμήμα της γεωργίας, τις εσωτερικές πολιτικές, τις εξωτερικές δράσεις και την προενταξιακή στρατηγική. Στην ετήσια έκθεση για το 2006 εντοπίζονται οι ακόλουθες αδυναμίες συστημάτων σε επίπεδο κρατών μελών και δικαιούχων χωρών: - αδυναμίες στην εμβέλεια και στο βάθος των εργασιών των οργανισμών πιστοποίησης για την εκκαθάριση των λογαριασμών στον τομέα των γεωργικών δαπανών - ανεπαρκείς επιτόπιοι έλεγχοι, εκ μέρους των διαχειριστικών αρχών, σχετικά με την επιλεξιμότητα των δαπανών και ανεπαρκείς έλεγχοι, εκ μέρους των ελεγκτικών φορέων, σχετικά με τις δαπάνες των διαρθρωτικών πολιτικών - αδυναμίες σε βασικές πτυχές των συστημάτων Sapard στον τομέα της προενταξιακής στρατηγικής. 6 EL

7 Tο Συνέδριο διαπίστωσε επίσης αδυναμίες στις διακριβώσεις και στους ελέγχους της Επιτροπής ως εξής : - η Επιτροπή δεν τηρεί την προθεσμία για τους ελέγχους συμμόρφωσης στον τομέα των γεωργικών δαπανών και δεν προβαίνει κατ' αυτόν τον τρόπο σε πιθανές διορθώσεις παράτυπων πληρωμών οι οποίες εκτιμώνται σε 100 εκατομμύρια ευρώ κατ' ανώτατο όριο - η Επιτροπή δεν διενεργεί ελέγχους συμμόρφωσης όσον αφορά τις δαπάνες αγροτικής ανάπτυξης, μολονότι οι σχετικοί κίνδυνοι είναι υψηλοί - παρά τον αυξημένο αριθμό τους, οι κατασταλτικοί δημοσιονομικοί έλεγχοι της Επιτροπής παραμένουν ανεπαρκείς όσον αφορά τις δαπάνες στον τομέα της έρευνας στο πλαίσιο των εσωτερικών πολιτικών με κάλυψη μόλις του 2,3% των συμβάσεων - οι κατασταλτικοί έλεγχοι και οι αποστολές επαλήθευσης της Επιτροπής στον τομέα των εξωτερικών δράσεων περιορίστηκαν στο επίπεδο του φορέα υλοποίησης των σχεδίων. Όπως αναφέρθηκε και πέρυσι, η Επιτροπή θα έπρεπε να αποτελεί παράδειγμα δίδοντας ιδιαίτερη προσοχή στη δημιουργία και εφαρμογή δικών της αποτελεσματικών συστημάτων εσωτερικού ελέγχου για τους κοινοτικούς πόρους που βρίσκονται υπό την άμεση διαχείρισή της, ήτοι πόρους που αφορούν τις εσωτερικές πολιτικές και τις εξωτερικές δράσεις. Αυτό θα αποτελούσε υπόδειγμα και ενθάρρυνση για τα κράτη μέλη που εφαρμόζουν συστήματα στο πλαίσιο της επιμερισμένης διαχείρισης. Tο Συνέδριο στο πλαίσιο του πρότυπο ενιαίου ελέγχου, συνιστούσε την καθιέρωση ενός αποδοτικού πλαισίου για όλα τα συστήματα εσωτερικού ελέγχου που καλύπτουν κοινοτικούς πόρους. Όλα τα συστήματα πρέπει να βασίζονται σε κοινές αρχές και πρότυπα, λαμβάνοντας συγχρόνως υπόψη τόσο τους εμπεριεχόμενους εγγενείς κινδύνους όσο και την ισορροπία μεταξύ του κόστους του ελέγχου και του οφέλους που αυτός αποφέρει. Από τα αποτελέσματα του ελέγχου του Συνεδρίου καταδεικνύεται ότι, στην πράξη, οι κίνδυνοι που εμπεριέχουν οι κοινοτικές δαπάνες ποικίλλουν σημαντικά για τους διάφορους τομείς του προϋπολογισμού: το υπολογιζόμενο ποσοστό σφάλματος για τις γεωργικές δαπάνες πλησιάζει το όριο σημαντικότητας του Συνεδρίου, ενώ όσον αφορά τις διαρθρωτικές πολιτικές από τις εργασίες του Συνεδρίου εξακολουθεί να προκύπτει πολύ υψηλότερο επίπεδο σφαλμάτων νομιμότητας και κανονικότητας. Δεδομένου ότι έχει εγκριθεί το νομικό πλαίσιο για την περίοδο προγραμματισμού , ο υψηλότερος εγγενής κίνδυνος στις πράξεις στον τομέα της διαρθρωτικής πολιτικής υποδηλώνει την ανάγκη διασφάλισης του ότι οι πόροι που διατίθενται για τη διαχείριση και τον έλεγχο αυτών των δαπανών χρησιμοποιούνται καλύτερα σε όλα τα επίπεδα. Μεταξύ των πρόσφατων σημαντικών εξελίξεων συγκαταλέγονται οι νέες υποχρεώσεις για τα κράτη μέλη να υποβάλλουν ετήσιες περιλήψεις των αποτελεσμάτων των ελέγχων και εσωτερικών ελέγχων, οι εκούσιες πρωτοβουλίες των οργάνων ελέγχου ορισμένων κρατών μελών να εκδίδουν «εθνικές δηλώσεις» και εκθέσεις ελέγχου σχετικά με τη χρήση των κοινοτικών πόρων σε εθνικό επίπεδο. Στη γνώμη αριθ. 6/2007, το Συνέδριο αναφέρει ότι αυτές οι πρακτικές θα μπορούσαν να τονώσουν το αίσθημα της ευθύνης, σε εθνικό επίπεδο, όσον αφορά τη διαχείριση των κοινοτικών πόρων, να συμβάλουν στον εντοπισμό αδυναμιών που πρέπει να εξαλειφθούν και παραδειγμάτων ορθής πρακτικής και να αυξήσουν τη διαφάνεια και την υποχρέωση λογοδοσίας στον τομέα της δημοσιονομικής διαχείρισης. 7 EL

8 Επιπλέον, το Συνέδριο εξακολουθεί να λαμβάνει ενεργό μέρος στην προώθηση της συνεργασίας με τα ανώτατα όργανα ελέγχου εντός και εκτός Ευρώπης και διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο σε μια νέα ομάδα εργασίας η οποία ασχολείται με κοινά πρότυπα για τον έλεγχο των κοινοτικών πόρων σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Εξελίξεις στο Συνέδριο Εδώ και 30 χρόνια, οι εργασίες του Συνεδρίου έχουν συμβάλει στη βελτίωση της νομοθεσίας και στην προώθηση μιας αποτελεσματικότερης διάρθρωσης εσωτερικού ελέγχου και μιας αυξημένης υποχρέωσης λογοδοσίας για τη χρήση του δημόσιου χρήματος. Το Συνέδριο θα συνεχίσει και στο μέλλον να ανταποκρίνεται στις προκλήσεις του διαρκώς μεταβαλλόμενου περιβάλλοντος ελέγχου, προκειμένου να εξασφαλίζει τη χρησιμότητα του έργου του για την αρμόδια για την απαλλαγή αρχή, τους ελεγχόμενους και το ευρύ κοινό. Ο έλεγχος πολύπλοκων κοινοτικών προγραμμάτων σε 27 κράτη μέλη και σε άνω των 100 άλλων δικαιούχων χωρών στον κόσμο αποτελεί ιδιαίτερη πρόκληση. Το Συνέδριο έχει ενισχύσει περαιτέρω την αποδοτικότητα του τρόπου προσέγγισης της δήλωσης αξιοπιστίας (DAS) την οποία εκδίδει με την καθιέρωση ενός μοντέλου διασφάλισης, το οποίο περιλαμβάνει την εκτίμηση των εγγενών κινδύνων και των κινδύνων του ελέγχου στο πλαίσιο των συστημάτων εσωτερικού ελέγχου, καθιστώντας με αυτόν τον τρόπο δυνατή τη μείωση του αριθμού των πράξεων που υποβάλλονται σε έλεγχο σε περίπτωση κατά την οποία τα συστήματα εσωτερικού ελέγχου διαπιστώνεται, μετά από τη σχετική δοκιμασία, ότι είναι αποτελεσματικά. Μετά από τη διαδικασία αυτοαξιολόγησης η οποία διενεργήθηκε πέρυσι, το Συνέδριο έχει ξεκινήσει την εφαρμογή ενός σχεδίου δράσης με στόχο την περαιτέρω ανάπτυξη του οργάνου μας. Επί του παρόντος βρίσκεται σε εξέλιξη μια αξιολόγηση από ομοτίμους της οργάνωσης και των μεθόδων του Συνεδρίου, στην οποία συμμετέχουν ανώτερα στελέχη από τα ανώτατα όργανα ελέγχου της Αυστρίας, του Καναδά, της Νορβηγίας και της Πορτογαλίας.. Για την πρόοδο αυτής της αξιολόγησης θα ενημερωθείτε σε εύθετο χρόνο. Συμπεράσματα Επιτρέψτε μου να ολοκληρώσω αναφέροντας ότι : παρά τις σημαντικές προσπάθειες της Επιτροπής για την αντιμετώπιση των αδυναμιών που παρουσιάζει η διαχείριση των κινδύνων που απειλούν τους κοινοτικούς πόρους, το Συνέδριο διατυπώνει για μία ακόμη φορά αντίθετη γνώμη όσον αφορά τη νομιμότητα και την κανονικότητα των πράξεων για το μεγαλύτερος μέρος του προϋπολογισμού. Βελτιώσεις διαπιστώθηκαν ιδιαίτερα στον τομέα της γεωργίας το υψηλό επίπεδο σφαλμάτων που εντοπίστηκε στις υποκείμενες πράξεις οφείλεται, αφενός, στη διόγκωση των δηλούμενων ποσών από τους δικαιούχους, μερικές φορές λόγω των περίπλοκων νομικών απαιτήσεων και κανόνων, καθώς και των ασαφών κριτηρίων επιλεξιμότητας, και, αφετέρου, στη συνεχιζόμενη ύπαρξη αδυναμιών στον εσωτερικό έλεγχο το κλειδί για την αποτελεσματική διαχείριση των κοινοτικών πόρων βρίσκεται στην αποδοτικότητα και στην αξιοπιστία των συστημάτων εσωτερικού ελέγχου σε όλα τα επίπεδα του διοικητικού μηχανισμού. Πιστεύω ότι οι πολίτες της ΕΕ αναμένουν δικαιωματικά να ασκούνται η διαχείριση και ο έλεγχος των κοινοτικών πόρων με το δέοντα τρόπο σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας. 8 EL