ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑΣ

Transcript

1 ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑΣ "ΤΕΧΝΙΤΗΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΘΕΡΜΑΝΣΗΣ" 1 η ΠΕΡΙΟΔΟΣ 2011

2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ 1. Συνοπτική περιγραφή επαγγέλματος (Job Profile) Ανάλυση Επαγγελματικών Δραστηριοτήτων (Task Analysis) Εξετάσεις Πιστοποίησης Επαγγελματικής Κατάρτισηςς Το θεωρητικό μέρος των εξετάσεων Διαδικασία...7 α) Σκοπός...7 β) Περιεχόμενο εξέτασης...7 γ) Διαδικασία εξέτασης...7 δ) Διάρκεια εξετάσεων Στοχοθεσία εξεταστέας ύλης Το πρακτικό μέρος εξετάσεων Διαδικασία α) Σκοπός β) Περιεχόμενο εξέτασης γ) Διαδικασία εξέτασης δ) Διάρκεια εξετάσεων Στοχοθεσία εξεταστέας ύλης KATΑΛΟΓΟΣ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ...12 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α - ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΥΛΙΚΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β - ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ - ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ - ΜΗΧΑΝΟΥΡΓΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ - ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ - ΑΝΤΟΧΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε - ΘΕΡΜΑΝΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ζ - ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΘΕΡΜΑΝΣΗΣ Σελίδα 2 από 36

3 1. Συνοπτική περιγραφή επαγγέλματος (Job Profile) Ο Τεχνίτης Εγκαταστάσεων Θέρμανσης ( ΕΠΙΠΕΔΟΥ 1 ) με βάση γενικές και ειδικές γνώσεις, δεξιότητες και επαγγελματικές τάσεις καθίσταται ικανός να προσφέρει εξαρτημένη ή μη εργασία: συντήρησης επισκευής ανακατασκευής ή απ αρχής κατασκευής συστημάτων θέρμανσης. Ο τεχνικός της ανωτέρω ειδικότητας ενεργεί υπεύθυνα και εμπρόθεσμα με βάση: τις τεχνικές, τεχνολογικές και γενικές οδηγίες του ισχύοντος κανονισμού, τις προδιαγραφές ασφαλείας για την προστασία των ατόμων, συσκευών, εργαλείων και του περιβάλλοντος, χρησιμοποιώντας με ορθολογικό τρόπο τα εργαλεία, τα μέσα και τις συσκευές ελέγχου και εκτελεί τις ακόλουθες κύριες επαγγελματικές δραστηριότητες: Σελίδα 3 από 36

4 2. Ανάλυση Επαγγελματικών Δραστηριοτήτων (Task Analysis) 2.1 Είναι ικανός να οργανώνει τη θέση εργασίας και το συνεργείο του. Έχει γνώσεις οργάνωσης και λειτουργίας του συνεργείου καθώς και των νόμων. Έχει γνώσεις και επιλέγει τα βασικά και ειδικά εργαλεία. Έχει γνώσεις για τον τρόπο χρήσης του σχεδίου στην επισκευή, κατασκευή και ανακατασκευή των εγκαταστάσεων και των υλικών. Αποφασίζει για τον τρόπο εργασίας και προτείνει τεχνικοοικονομικές λύσεις. 2.2 Ελέγχει και επισκευάζει τις θερμικές εγκαταστάσεις. Ελέγχει τις συνδέσεις των σωληνώσεων και προβλέπει πιθανές βλάβες. Γνωρίζει τις αιτίες των ζημιών και αποκαθιστά τις βλάβες. 2.3 Γνωρίζει τον τύπο της κατασκευής και τα υλικά. Μπορεί να περιγράψει το είδος, τη μορφή και τον τύπο των υλικών και των εργαλείων. Γνωρίζει τις βασικές αρχές και τις ιδιαιτερότητες κάθε υλικού και εργαλείου. 2.4 Γνωρίζει τις βασικές αρχές που διέπουν τις θερμικές εγκαταστάσεις. Γνωρίζει να κατανοεί το ρόλο του κάθε υλικού στα συστήματα θέρμανσης. Γνωρίζει τους τύπους των χρησιμοποιούμενων υλικών. Γνωρίζει τον τρόπο συνεργασίας των υλικών. 2.5 Γνωρίζει να υπολογίζει τα μεγέθη που χρησιμοποιεί στις μετρήσεις. Γνωρίζει να υπολογίζει μεγέθη όπως: α ) μήκος πλάτος ύψος όγκος β ) χωρητικότητα επιφάνεια πίεση Γνωρίζει να υπολογίζει εμπειρικά τα μεγέθη. 2.6 Γνωρίζει να διαβάζει το σχέδιο αφού και ο ίδιος είναι σε θέση να σχεδιάζει στοιχειωδώς. Γνωρίζει τις βασικές αρχές που διέπουν ένα σχέδιο. Κατανοεί πλήρως την εφαρμογή του στις επιμέρους λεπτομέρειες Είναι σε θέση να το εφαρμόσει ακριβώς και να αντιληφθεί κενά αν υπάρχουν και να ζητήσει επεξηγήσεις ( γραπτές προφορικές ). 2.7 Γνωρίζει τη χρήση και τη χρησιμότητα όλων των εργαλείων, των μέσων και των συσκευών θέρμανσης. Γνωρίζει τον ασφαλή τρόπο χρήσης τους καθώς και τους κινδύνους που απορρέουν από αυτά. Σελίδα 4 από 36

5 2.8 Γνωρίζει τα νέα υλικά καθώς και τη χρήση τους όπως και τη νέα τεχνολογία. Γνωρίζει τη νέα τεχνολογία που εφαρμόζεται στα υλικά και εργαλεία και τις βασικές αρχές λειτουργίας τους. Γνωρίζει να χρησιμοποιεί τα νέα υλικά σε συνεργασία με τα παλιά. 2.9 Χρησιμοποιεί τις βασικές γνώσεις των τεχνικών προβλημάτων και είναι σε θέση να δώσει επιμέρους λύσεις Γνωρίζει την αγορά εργασίας και την προμήθεια υλικών. Γνωρίζει που θα αναζητήσει τεχνικές και εργάτες γενικών και ειδικών κατασκευών. Μπορεί να αξιολογεί την απόδοσή τους. Γνωρίζει το κόστος της ημερήσιας απασχόλησής τους. Ελέγχει την ποιότητα και το κόστος των προμηθειών. Σελίδα 5 από 36

6 3. Εξετάσεις Πιστοποίησης Επαγγελματικής Κατάρτισης Για την απόκτηση του Πιστοποιητικού Ι.Ε.Κ. της ειδικότητας Τεχνίτης Εγκαταστάσεων Θέρμανσης πρέπει να ικανοποιηθούν οι παρακάτω προϋποθέσεις: α) Επιτυχής ολοκλήρωση της φοίτησης στο Ι.Ε.Κ. και απόκτηση της βεβαίωσης επαγγελματικής κατάρτισης. β) Επιτυχία στο Θεωρητικό Μέρος των εξετάσεων πιστοποίησης επαγγελματικής κατάρτισης. γ) Επιτυχία στο Πρακτικό Μέρος των εξετάσεων πιστοποίησης επαγγελματικής κατάρτισης. Για το σκοπό αυτό, στον Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π. συγκροτείται Κεντρική Εξεταστική Επιτροπή Πιστοποίησης Επαγγελματικής Κατάρτισης (Κ.Ε.Ε.Π.Ε.Κ.) που έχει ως έργο την ευθύνη για την ομαλή και αδιάβλητη διεξαγωγή των εξετάσεων, την εποπτεία, κατεύθυνση και συντονισμό του έργου των Περιφεριακών Εξεταστικών Επιτροπών Πιστοποίησης (Π.Ε.Ε.Π.).. Οι Π.Ε.Ε.Π. έχουν ως έργο την οργάνωση και εφαρμογή των διαδικασιών των σχετικών με τις εξετάσεις στην περιφέρειά τους με βάση τις εκάστοτε ισχύουσες αποφάσεις του Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π. και τις οδηγίες της Κ.Ε.Ε.Π.Ε.Κ. Η Πιστοποίηση Επαγγελματικής Κατάρτισης βασίζεται σε τελικές εξετάσεις Θεωρητικού και Πρακτικού Μέρους, που διεξάγονται σε εθνικό επίπεδο με βάση τον ισχύοντα, κατά την διεξαγωγή των εξετάσεων, Κανονισμό Κατάρτισης κάθε ειδικότητας. Οι ενδιαφερόμενοι που απέτυχαν, μπορούν να συμμετέχουν εκ νέου στις Εξετάσεις Πιστοποίησης Επαγγελματικής Κατάρτισης χωρίς περιορισμό, οποτεδήποτε αυτές διεξάγονται. Εξετασθείς, ο οποίος πέτυχε στο Πρακτικό ή Θεωρητικό Μέρος των εξετάσεων κατοχυρώνει την επιτυχία του στο μέρος αυτό για τις έξι (6) επόμενες διαδοχικές εξεταστικές περιόδους, κατά τη διάρκεια των οποίων συμμετέχει μόνο στις εξετάσεις του μέρους στο οποίο απέτυχε. Αν μέσα στο χρονικό διάστημα των έξι (6) επόμενων διαδοχικών εξεταστικών περιόδων δεν πετύχει και στη δεύτερη δοκιμασία, υποχρεούται, εφ' όσον επιθυμεί να καταστεί κάτοχος Διπλώματος ή Πιστοποιητικού, να επαναλάβει εκ νέου και τα δύο (2) μέρη των Εξετάσεων Πιστοποίησης Επαγγελματικής Κατάρτισης (Θεωρητικό και Πρακτικό) με νέα αίτηση και νέα δικαιολογητικά, με βάση τις προϋποθέσεις που ισχύουν κατά το χρόνο υποβολής της νέας αυτής αίτησης. Σελίδα 6 από 36

7 3.1 Το θεωρητικό μέρος των εξετάσεων Διαδικασία α) Σκοπός Με τη δοκιμασία του Θεωρητικού Μέρους επιδιώκεται η διαπίστωση αν ο απόφοιτος του Ι.Ε.Κ. κατέχει και είναι ικανός να χρησιμοποιεί, σε συγκεκριμένες επαγγελματικές εφαρμογές, τις θεωρητικές γνώσεις που απαιτούνται για την άσκηση του επαγγέλματος. β) Περιεχόμενο εξέτασης Η γραπτή δοκιμασία γίνεται με ερωτήσεις που προκύπτουν από το περιεχόμενο της προβλεπόμενης στοχοθεσίας του Θεωρητικού Μέρους και μπορεί να περιέχει θέματα από όλα τα γνωστικά αντικείμενα (μαθήματα) που περιέχονται στην εξεταζόμενη θεματική ενότητα ή μέρος αυτών. Τα γραπτά είναι ανώνυμα κατά τη συλλογή και βαθμολόγηση μετά από επικάλυψη των ονομάτων των υποψηφίων. γ) Διαδικασία εξέτασης Το πρόγραμμα εξέτασης για το Θεωρητικό Μέρος ανακοινώνεται στην ιστοσελίδα του Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π. και αναρτάται στην έδρα της αρμόδιας Π.Ε.Ε.Π., μετα από έγκριση της Κ.Ε.Ε.Π.Ε.Κ και του Δ.Σ. του Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π.. Η Κ.Ε.Ε.Π.Ε.Κ. διαβιβάζει τα θέματα που κληρώθηκαν στις Επιτροπές Εξεταστικών Κέντρων με τον προσφορότερο και ασφαλέστερο, κατά την κρίση της, τρόπο. Οι υποψήφιοι καλούνται να απαντήσουν σε όλα τα θέματα που τους έχουν τεθεί. Μετά την εξάντληση του χρονικού ορίου αποχώρησης οι υποψήφιοι παραδίδουν τα γραπτά τους στους επιτηρητές οι οποίοι παρουσία του υποψηφίου καλύπτουν το μέρος του γραπτού που φέρει τα στοιχεία του υποψηφίου, με αδιαφανές κάλυμμα (αυτοκόλλητο). Κάθε γραπτό δοκίμιο αξιολογείται από δυο (2) βαθμολογητές. Η αξιολόγηση γίνεται με βάση την βαθμολογική κλίμακα από Ως «Επιτυχών» στο Θεωρητικό Μέρος θεωρείται αυτός που βαθμολογήθηκε με βαθμό δέκα (10) έως είκοσι (20). Ο τελικός βαθμός προκύπτει από το άθροισμα των βαθμών των δυο (2) βαθμολογητών διαιρούμενος δια του δυο (2). Η βαθμολόγηση γίνεται με ακέραιο βαθμό. Αν μετά τη διαίρεση του αθροίσματος των βαθμών των δυο (2) βαθμολογητών προκύπτει δεκαδικός αριθμός, ο βαθμός αυτός στρογγυλοποιείται στον αμέσως επόμενο (εάν το δεκαδικό στοιχείο είναι > 0.5) ή προηγούμενο (εάν το δεκαδικό στοιχείο είναι < 0.5) ακέραιο βαθμό. Γραπτό δοκίμιο των Εξετάσεων Πιστοποίησης Επαγγελματικής Κατάρτισης, αναβαθμολογείται μόνο στην περίπτωση που η διαφορά βαθμολογίας μεταξύ του πρώτου και του δεύτερου βαθμολογητή είναι μεγαλύτερη των τριών (3) μονάδων, από μέλος της οικείας ομάδας αναβαθμολογητών το οποίο ορίζει η Επιτροπή του Βαθμολογικού Κέντρου. Ο τελικός βαθμός στην περίπτωση αναβαθμολόγησης, προκύπτει από το άθροισμα των τριών βαθμών διαιρούμενο δια του τρία (3). Επανεξέταση ή αναβαθμολόγηση πέραν της ανωτέρω προβλεπόμενης δεν επιτρέπεται. Σελίδα 7 από 36

8 Η αξιολόγηση των γραπτών δοκιμίων γίνεται με αντικειμενική και δίκαιη κρίση και δεν επιτρέπεται αιτιολόγηση από τον βαθμολογητή ή τον αναβαθμολογητή. δ) Διάρκεια εξετάσεων Η εξέταση του Θεωρητικού Μέρους διαρκεί τρεις (3) ώρες Στοχοθεσία εξεταστέας ύλης Για την πιστοποίηση της επαγγελματικής ικανότητας, κατά το Θεωρητικό Μέρος, οι υποψήφιοι της ειδικότητας Τεχνίτης Εγκαταστάσεων Θέρμανσης εξετάζονται σε γενικά θέματα επαγγελματικών γνώσεων και ικανοτήτων και επίσης σε ειδικές επαγγελματικές γνώσεις και ικανότητες, που περιλαμβάνονται αποκλειστικά στη στοχοθεσία του Θεωρητικού Μέρους της ειδικότητας. Α. Βασικές γνώσεις για τα μαθήματα : Α) ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΥΛΙΚΩΝ Β) ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Γ) ΜΗΧΑΝΟΥΡΓΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Δ) ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΑΝΤΟΧΗΣ Ε) ΘΕΡΜΑΝΣΗ Ζ) ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΘΕΡΜΑΝΣΗΣ και τα υλικά που χρησιμοποιούνται στις εγκαταστάσεις θέρμανσης, καθώς επίσης και την αντοχή τους στις διάφορες καταπονήσεις. Να είναι σε θέση να μπορούν να αναγνωρίζουν τα διάφορα μέρη των οργάνων μέτρησης, χάραξης, κοπής, κ.λ.π. τους τρόπους χρήσης των οργάνων, συσκευών και εργαλείων. Να γνωρίζουν βασικά στοιχεία ατομικής προστασίας, ρύπανσης και προστασίας περιβάλλοντος κ.λ.π. Α1. Να αναγνωρίζουν τα υλικά που χρησιμοποιούνται στη βιομηχανία και στις κατασκευές. Α2. Να επιλέγουν τα κατάλληλα υλικά που χρειάζονται για την εκτέλεση των διαφόρων εγκαταστάσεων θέρμανσης. Α3. Να επισημαίνουν τους κινδύνους που διατρέχουν κατά τη διάρκεια της εργασίας τους και παράλληλα να συνειδητοποιούν τις συνέπειες ενός ατυχήματος. Α4. Να αναγνωρίζουν, να περιγράφουν και να χρησιμοποιούν συστηματικά και προκαταβολικά τα μέσα και τα μέτρα ατομικής και συλλογικής προστασίας και υγιεινής που προβλέπονται από την ισχύουσα νομοθεσία. Α5. Να γνωρίζουν τις μονάδες μέτρησης διαφόρων μεγεθών, να αναγνωρίζουν τα Σελίδα 8 από 36

9 μετρητικά όργανα και εργαλεία και να περιγράφουν τους τρόπους μέτρησης με αυτά. Α6. Να περιγράφουν τον τρόπο χρήσης εργαλείων χάραξης, συγκράτησης, κοπής, κρούσης, διάνοιξης οπών, κοπής σπειρωμάτων κ.λ.π. Α7. Να ορίζουν τη γενική ιδέα συγκρότησης και των δυνατοτήτων που έχει καθένα από τα εργαλεία, όργανα και συσκευές που θα διδαχθούν. Α8. Να αναγνωρίζουν και να επεξηγούν τη φυσική και τεχνική σημασία μεγεθών και φαινομένων όπως η δύναμη, η ροπή, το ζεύγος δυνάμεων, τα μέτρα αντοχής υλικών κ.λ.π. Α9. Να αντιλαμβάνονται τις καταπονήσεις που παρουσιάζονται κατά τη διάρκεια των κατασκευών. Α10. Να εκτελούν απλούς και βασικούς υπολογισμούς για την εύρεση των διαστάσεων των χρησιμοποιουμένων υλικών. Β. Οι καταρτιζόμενοι να έχουν την ικανότητα: Β1. Να αναγνωρίζουν τα εργαλεία και τα εξαρτήματα που χρησιμοποιούνται στις εγκαταστάσεις θέρμανσης. Β2. Να επιλέγουν τα κατάλληλα σε κάθε περίπτωση εργαλεία και εξαρτήματα, σύμφωνα με τους κανονισμούς ασφαλείας και καλής λειτουργίας. Β3. Να πραγματοποιούν έλεγχο καλής λειτουργίας και συντήρηση των εγκαταστάσεων. Β4. Να γνωρίζουν τις βασικές αρχές οργάνωσης εργοταξίου. Β5. Να γνωρίζουν τον απαιτούμενο εξοπλισμό του εργοταξίου εγκαταστάσεων θέρμανσης. Σελίδα 9 από 36

10 3.2 Το πρακτικό μέρος εξετάσεων Διαδικασία α) Σκοπός Κατά τη δοκιμασία του Πρακτικού Μέρους ελέγχονται οι επαγγελματικές ικανότητες και δεξιότητες του εξεταζομένου, όπως αυτές περιγράφονται στη Συνοπτική Περιγραφή Επαγγέλματος (Job Profile), η στοχοθεσία εξεταστέας ύλης του επαγγέλματος και τα επιμέρους επαγγελματικά καθήκοντα του Κανονισμού Κατάρτισης της ειδικότητας. β) Περιεχόμενο εξέτασης Η εξέταση των υποψηφίων στο Πρακτικό Μέρος γίνεται σε εργαστήρια των Ι.Ε.Κ. ή σε εργαστηριακούς ή εργασιακούς χώρους, όπου οι υποψήφιοι πραγματοποίησαν την πρακτική ή εργαστηριακή τους άσκηση κατά την περίοδο της Kατάρτισής τους ή σε εργαστήρια άλλων μονάδων (εκπαιδευτικών ή επαγγελματικών) που κατά την κρίση της οικείας Π.Ε.Ε.Π. καλύπτουν τις απαιτήσεις αξιολόγησης. Οι υποψήφιοι εξετάζονται σε θέματα που περιλαμβάνονται στην στοχοθεσία των δεξιοτήτων και ικανοτήτων της ειδικότητας και μπορούν να πραγματοποιηθούν στους επιλεγμένους χώρους αξιολόγησης. Στο εργαστήριο μπορούν να εξετάζονται ταυτόχρονα περισσότεροι του ενός υποψήφιοι, σε διαφορετικά θέματα και σύμφωνα με τις δυνατότητες του εργαστηριακού εξοπλισμού. Οι εξεταστές βρίσκονται στον ίδιο χώρο και μετά την πάροδο εύλογου χρόνου ελέγχουν τις πραγματοποιηθείσες ασκήσεις και τα αποτελέσματα των έργων και εφόσον κρίνουν ότι αυτό χρειάζεται ή απαιτείται από το είδος εξέτασης, προχωρούν και σε προφορικές ερωτήσεις - διευκρινίσεις επί του εκτελεσθέντος έργου. Κάθε υποψήφιος εξετάζεται και βαθμολογείται από τρεις εξεταστές οι οποίοι ορίζονται από τον Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π., ύστερα από πρόταση της οικείας Π.Ε.Ε.Π. και εκπροσωπούν τον Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π. και τους κοινωνικούς εταίρους σε περιφερειακό επίπεδο. Ο υποψήφιος θεωρείται επιτυχών εφόσον οι δύο (2) από τους τρεις (3) εξεταστές τον χαρακτηρίσουν επιτυχόντα. γ) Διαδικασία εξέτασης Το πρόγραμμα εξέτασης του Πρακτικού Μέρους για κάθε ειδικότητα ανακοινώνεται από την Π.Ε.Ε.Π. Η διάρκεια του εξεταστικού προγράμματος της πρακτικής δοκιμασίας εξαρτάται από τον αριθμό των υποψηφίων σε κάθε περιφέρεια και το διαθέσιμο εργαστηριακό εξοπλισμό. Οι υποψήφιοι προσέρχονται στο συγκεκριμένο εργαστήριο ή εργασιακό χώρο την ημέρα και ώρα που έχει οριστεί για την εξέτασή τους. Οι υποψήφιοι μπορεί να εξετάζονται σε περισσότερα του ενός εργαστήρια ή επαγγελματικούς ή εργασιακούς χώρους, αν η ειδικότητα ή η δέσμη των εξεταζομένων θεμάτων το επιβάλλουν. δ) Διάρκεια εξετάσεων Το Πρακτικό Μέρος εξετάζεται για τρεις (3) ώρες. Σελίδα 10 από 36

11 3.2.2 Στοχοθεσία εξεταστέας ύλης Για την πιστοποίηση της επαγγελματικής ικανότητας, κατά το Πρακτικό Μέρος, οι υποψήφιοι της ειδικότητας Τεχνίτης Εγκαταστάσεων Θέρμανσης, εξετάζονται σε γενικά θέματα επαγγελματικών γνώσεων και ικανοτήτων και επίσης σε ειδικές επαγγελματικές γνώσεις και ικανότητες, που περιλαμβάνονται αποκλειστικά στη στοχοθεσία του πρακτικού μέρους της ειδικότητας. Α. Για την εκτέλεση της προμελέτης πρέπει να έχουν την ικανότητα: Α1. Να επιλέγουν τα κατάλληλα εργαλεία και υλικά για την κατασκευή επισκευή μηχανουργικών εγκαταστάσεων με το μικρότερο δυνατό κόστος και τη μεγαλύτερη ασφάλεια λειτουργίας. Α2. Να χρησιμοποιούν τα διάφορα μηχανήματα και συσκευές με ασφάλεια και τεχνικές που θα εξασφαλίζουν τις καλύτερες δυνατές κατασκευές. Β. Β1. Να εφαρμόζουν με ευχέρεια τις βασικές γνώσεις των κανόνων Μηχανολογικού Σχεδίου. Β2. Να χρησιμοποιούν τα μέσα και τα υλικά σχεδίασης και να σχεδιάζουν σκαριφήματα και απλά σχέδια μηχανολογικών εξαρτημάτων. Β3. Να διαβάζουν, δηλαδή να καταλαβαίνουν πλήρως τη διαμόρφωση σε απλά σχέδια μεμονωμένων μηχανολογικών εξαρτημάτων. Β4. Να διαβάζουν απλά σχέδια στα τεχνολογικά βιβλία των μαθημάτων τους. Γ. Να έχουν την ικανότητα: Γ1. Να χρησιμοποιούν και να εφαρμόζουν με ευχέρεια τους κανονισμούς του Μηχανολογικού Σχεδίου. Γ2. Να καταλαβαίνουν πλήρως και να διαβάζουν σχέδια εγκαταστάσεων θέρμανσης. Γ3. Να καθορίζουν με βάση τα σχέδια αυτά το είδος και την ποσότητα των απαιτούμενων υλικών μιας εγκατάστασης. Γ4. Να συντάσσουν προϋπολογισμό κόστους της εγκατάστασης. Γ5. Να κατασκευάζουν εγκαταστάσεις θέρμανσης σύμφωνα με τους ισχύοντες κανονισμούς. Σελίδα 11 από 36

12 4. KATΑΛΟΓΟΣ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α - ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΥΛΙΚΩΝ 1. Ποιες είναι οι φυσικές και οι χημικές ιδιότητες των υλικών; 2. Με ποιους τρόπους μεταδίδεται η θερμότητα από ένα σώμα σε ένα άλλο; 3. Ποιες είναι οι σπουδαιότερες καταπονήσεις που υφίσταται ένα σώμα; 4. Τι ονομάζεται ειδικό βάρος ενός σώματος και πώς υπολογίζεται; 5. Τι είναι η εξέλαση, η διέλαση και η ολκιμότητα ενός μετάλλου; 6. Τι ονομάζουμε ιξώδες ενός υγρού; 7. Τι είναι η πυκνότητα ενός υλικού; 8. Τι είναι το σημείο αναφλέξεως ενός καυσίμου; 9. Τι είναι το σημείο βρασμού ενός ρευστού; 10. Τι είναι το σημείο τήξεως και τι το σημείο πήξεως ενός ρευστού; 11. Ποια μέταλλα τήκονται (λειώνουν) στη φλόγα ενός καμινέτου; 12. Ποιες είναι οι μηχανικές ιδιότητες των μετάλλων; 13. Γιατί στη Βιομηχανία χρησιμοποιούνται κατά κύριο λόγο τα κράματα; 14. Από τι υλικό κατασκευάζεται η γαλβανισμένη λαμαρίνα; 15. Με τι είδους συγκολλήσεις συγκολλάται ο χαλκός; 16. Τι γνωρίζετε για τον ορείχαλκο; 17. Τι γνωρίζετε για τον μπρούντζο; 18. Τι γνωρίζετε για τις ενώσεις του μολύβδου; 19. Τι γνωρίζετε για τον κασσίτερο; 20. Σε ποιες κατηγορίες ταξινομούνται οι κόλλες; 21. Τι γνωρίζετε για τις συνθετικές κόλλες; 22. Ποια είναι η διαδικασία που πρέπει να ακολουθήσουμε για να βάψουμε οποιαδήποτε επιφάνεια; 23. Ποια είναι τα σπουδαιότερα μονωτικά υλικά που χρησιμοποιούνται στις εφαρμογές του ηλεκτρικού ρεύματος; 24. Ποιος είναι ο σκοπός των μονωτικών υλικών θερμότητας; 25. Τι γνωρίζετε για το καουτσούκ; 26. Με ποιες μονάδες μετράμε τη θερμαντική ικανότητα του καυσίμου; Σελίδα 12 από 36

13 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β - ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ - ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ 1. Ποιες είναι οι αιτίες που προκαλούν τα ατυχήματα στους χώρους εργασίας; 2. Ποιοι είναι οι κυριότεροι λόγοι για τους οποίους πρέπει να προλαμβάνονται τα ατυχήματα; 3. Περιγράψτε με δικά σας λόγια τις συνέπειες των ατυχημάτων και τα πλεονεκτήματα της ασφάλειας στο χώρο εργασίας. 4. Γιατί πρέπει να ζητάμε πληροφορίες και τεχνική βοήθεια από τους ειδικούς, όταν έχουμε αμφιβολίες για κάποια εργασία που εκτελούμε; 5. Ποιες εργασίες απαιτούν την προστασία των ματιών; 6. Ποιες είναι οι αιτίες που προκαλούν τις πτώσεις των εργαζομένων στο χώρο εργασίας; 7. Πώς προλαμβάνονται οι πτώσεις στους χώρους εργασίας; 8. Τι πρέπει να προσέχουμε, όταν χρησιμοποιούμε τις σκάλες; 9. Τι πρέπει να προσέχουμε, όταν τοποθετούμε και στερεώνουμε μια σκάλα; 10. Τι πρέπει να προσέχουμε κατά τη μεταφορά ενός φορτίου; 11. Τι πρέπει να προσέχουμε κατά τη χρήση των κλειδιών για λυσιαρμολόγηση ενός εξαρτήματος μιας μηχανής; 12. Τι πρέπει να προσέχουμε, όταν χρησιμοποιούμε τα κατσαβίδια; 13. Τι πρέπει να προσέχουμε κατά την επιλογή και χρήση των λιμών; 14. Ποιοι είναι οι γενικοί κανόνες ασφάλειας, όταν εργαζόμαστε στις εργαλειομηχανές; 15. Γιατί τοποθετούνται προφυλακτήρες στα μηχανήματα κατεργασίας υλικών; 16. Ποιοι είναι οι γενικοί κανόνες για να αποφύγουμε τους κινδύνους του ηλεκτρικού ρεύματος στο χώρο εργασίας; 17. Πώς πρέπει να αντιδράσουμε σε περίπτωση που εκδηλωθεί πυρκαγιά στο χώρο εργασίας; 18. Με ποιους τρόπους θα μειώσουμε ή θα αποφύγουμε τις αιτίες εκδήλωσης πυρκαγιάς στο χώρο εργασίας; 19. Πώς πρέπει να χειριζόμαστε τις φιάλες οξυγόνου και ασετιλίνης; 20. Τι πρέπει να προσέξουμε όταν χρησιμοποιούμε τα μανόμετρα; 21. Τι πρέπει να γνωρίζουμε για τους αγωγούς των αερίων; 22. Πώς προκαλείται η φλογοεπιστροφή στις συσκευές οξυγόνου ασετιλίνης; 23. Τι πρέπει να προσέχουμε όταν κάνουμε συγκόλληση καδμίου σε μόλυβδο ή ορείχαλκο; 24. Τι πρέπει να προσέξουμε όταν εκτελούμε μια ηλεκτροσυγκόλληση; 25. Εξηγήστε τη σημασία των χρωμάτων ασφάλειας (κόκκινο - πράσινο - πορτοκαλί). Σελίδα 13 από 36

14 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ - ΜΗΧΑΝΟΥΡΓΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ 1. Τι εξετάζει το μάθημα της Μηχανουργικής Τεχνολογίας; 2. Τι είναι το σημαδευτήρι; Ποιος είναι ο σκοπός του; 3. Από ποια υλικά είναι κατασκευασμένες οι πόντες και για ποιες εργασίες χρησιμοποιούνται; 4. Περιγράψτε τα είδη των μεγγενών. 5. Περιγράψτε τα είδη των σφυριών. 6. Περιγράψτε τα είδη των κοπιδιών. 7. Τι είναι το βήμα στις πριονολεπίδες; 8. Ποιο είναι το κριτήριο επιλογής μιας πριονολεπίδας; 9. Από τι εξαρτάται η πυκνότητα των δοντιών μιας λίμας; 10. Πώς επιλέγουμε την κατάλληλη λίμα; 11. Από ποια υλικά κατασκευάζονται τα τρυπάνια; 12. Για ποιους λόγους υπάρχουν οι ελικοειδείς αυλακώσεις στα τρυπάνια; 13. Τι είναι οι σπειροτόμοι και σε τι χρησιμεύουν; 14. Τι είναι οι φιλιέρες; 15. Τι είναι το καβουρόκλειδο ή σωληνοκάβουρας; 16. Πώς διακρίνονται οι λαμαρίνες ανάλογα με την ποιότητά τους; 17. Τι γνωρίζετε για το μορφοσίδηρο; 18. Από ποια στοιχεία χαρακτηρίζεται μια λαμαρίνα; 19. Περιγράψτε τα είδη των χαλυβδοσωλήνων που διατίθενται στο εμπόριο. 20. Από ποια υλικά κατασκευάζονται οι σωλήνες; 21. Ποια είναι τα συνηθέστερα εργαλεία που χρησιμοποιούνται στις εργασίες των σωληνώσεων; 22. Περιγράψτε τα παρεμβάσματα (φλάντζες). (Τι είναι και πού χρησιμοποιούνται;) 23. Σε τι χρησιμεύουν τα κοχλιωτά εξαρτήματα; 24. Ποια είναι τα συνηθέστερα εξαρτήματα που χρησιμοποιούνται στις κοχλιωτές συνδέσεις; 25. Ποιες ονομάζονται αυτογενείς και ποιες ετερογενείς συγκολλήσεις; 26. Ποιες ονομάζονται μαλακές και ποιες σκληρές συγκολλήσεις; 27. Πότε χρησιμοποιούμε ετερογενείς συγκολλήσεις; 28. Σε ποια περιοχή θερμοκρασίας μπορούμε να πραγματοποιήσουμε μια οξυγονοκόλληση; 29. Πώς παράγεται η φλόγα στην οξυγονοσυγκόλληση; 30. Σε ποια θέση βρίσκονται οι φιάλες οξυγόνου και ασετιλίνης κατά την οξυγονοσυγκόλληση; 31. Πώς γίνεται η μεταφορά αερίων από τις φιάλες στη συσκευή ανάμιξης για οξυγονοσυγκόλληση ή οξυγονοκοπή; 32. Περιγράψτε την αρχή λειτουργίας του εκτονωτή σε μια οξυγονοσυγκόλληση. 33. Πώς ρυθμίζεται η φλόγα σε μια οξυγονοσυγκόλληση; 34. Ποια εργαλεία και βοηθητικά εξαρτήματα χρησιμοποιούνται στις οξυγονοκολλήσεις; 35. Πόσων ειδών συγκολλήσεις μπορούμε να πραγματοποιήσουμε με τη φλόγα οξυγόνου - ασετιλίνης; Σελίδα 14 από 36

15 36. Πώς χειριζόμαστε τη φλόγα οξυγόνου ασετιλίνης; 37. Ποιος είναι ο τρόπος συγκόλλησης με φλόγα οξυγόνου - ασετιλίνης σε μια ετερογενή συγκόλληση; 38. Πώς πραγματοποιείται μια αυτογενής συγκόλληση; 39. Ποια είναι τα πιο συχνά ελαττώματα που έχει μια συγκόλληση οξυγόνου -ασετιλίνης; 40. Πώς χρησιμοποιείται το ηλεκτρικό ρεύμα πόλεως για τη δημιουργία τόξων στις ηλεκτροσυγκολλήσεις; 41. Σε πόσες κατηγορίες χωρίζονται οι ηλεκτροσυγκολλήσεις; 42. Τι γνωρίζετε για την προστασία των συγκολλητών; 43. Αναπτύξτε τη λειτουργία τόξου και τήξης του μετάλλου σε μια ηλεκτροσυγκόλληση τόξου. 44. Τι είναι τα ηλεκτρόδια; 45. Εξηγήστε τι σημαίνουν οι συμβολισμοί στα παρακάτω σχέδια: 46. Πώς ορίζουμε τις αριθμητικές διαστάσεις που είναι μικρότερες από την ίντσα; 47. Ποιες είναι οι υποδιαιρέσεις της γιάρδας; 48. Ποιες είναι οι υποδιαιρέσεις του μέτρου (στο αγγλοσαξωνικό σύστημα); 49. Τα 5,25 μέτρα με πόσα εκατοστόμετρα είναι ίσα; 50. Να εκφραστεί το 0,25 σε κλάσμα της ίντσας. 51. Να μετατραπεί σε δεκαδικό το 1/4''. 52. Με πόσα χιλιοστά του μέτρου είναι ίση η μία ίντσα; 53. Με πόσα χιλιοστά του μέτρου είναι ίσο το 1/8 ; 54. Πόσες ίντσες είναι τα 14,28mm; Το αποτέλεσμα να δοθεί σε δεκαδικό και σε κλάσμα, που να έχει παρονομαστή έναν από τους παρονομαστές των κλασματικών διαιρέσεων της ίντσας. 55. Πόσα χιλιοστόμετρα είναι τα 9/32 ; 56. Πόσα χιλιοστόμετρα είναι οι 46 ίντσες και τα 5/16 ; Τα αποτελέσματα να δοθούν σε μέτρα, δεκατόμετρα, εκατοστόμετρα και χιλιοστόμετρα. 57. Σε μια οπή διαμέτρου 3/8 θέλουμε να περάσουμε έναν αξονίσκο διαμέτρου 10,5mm.Θα περνά ο αξονίσκος από την οπή; Να αιτιολογηθεί η απάντηση. 58. Έχουμε δύο τρυπάνια: το ένα έχει διάμετρο 7/32 και το άλλο 15/64. Ποιο από τα δύο είναι μεγαλύτερο και πόσο διαφέρει το ένα από το άλλο; Το αποτέλεσμα να δοθεί σε κλάσμα ή σε δεκαδικό της ίντσας και σε χιλιοστόμετρα. Σελίδα 15 από 36

16 59. Τι είναι τα παχύμετρα; Να περιγράψετε ένα παχύμετρο. 60. Ποια είναι η αρχή λειτουργίας ενός παχύμετρου ακριβείας 1/10; Να σχεδιαστεί η ένδειξη 6,7mm. 61. Ποια είναι η αρχή λειτουργίας ενός παχυμέτρου ακριβείας 1/20; Να σχεδιαστεί η ένδειξη 5,75mm. 62. Ποια είναι η αρχή λειτουργίας ενός παχυμέτρου ακριβείας 0,001 ; Να σχεδιαστεί η ένδειξη 1, Ποιους κανόνες εφαρμόζουμε για να πραγματοποιήσουμε μετρήσεις με το παχύμετρο; 64. Τι γνωρίζετε για τα μικρόμετρα του μετρικού και του αγγλοσαξονικού συστήματος μετρήσεων; 65. Περιγράψτε ένα μικρόμετρο του μετρικού συστήματος μετρήσεων ακριβείας 0,01mm. Να σχεδιαστεί η ένδειξη 5,75mm, με βήμα κοχλία 1mm. 66. Ποια είναι η αρχή λειτουργίας ενός μικρομέτρου του αγγλοσαξονικού συστήματος μετρήσεων ακριβείας 0,001 ; Να σχεδιαστεί η ένδειξη 0, Ποιους κανόνες εφαρμόζουμε για να πραγματοποιήσουμε μετρήσεις με το μικρόμετρο; Σελίδα 16 από 36

17 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ - ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ - ΑΝΤΟΧΗΣ 1. Ποιο είναι το χαρακτηριστικό στοιχείο μιας δύναμης; (να καθοριστεί γραφικά). 2. Τι ονομάζουμε συνισταμένη δυνάμεων; 3. Τι είναι συνισταμένη ομόρροπων δυνάμεων που ενεργούν πάνω στο ίδιο σημείο; 4. Ποια είναι συνισταμένη δυο συντρεχουσών δυνάμεων; 5. Πώς αναλύεται μια δύναμη σε δύο συνιστώσες προς δύο διευθύνσεις; 6. Πώς θα συνδέσουμε δύο δυνάμεις που δρουν σε διαφορετικά σημεία ενός σώματος; 7. Πώς θα βρούμε τη ροπή μιας δύναμης ως προς ένα σημείο; 8. Ποιο είναι το μέγεθος της συνισταμένης δύο παράλληλων και ομόρροπων δυνάμεων; 9. Ποιο είναι το μέγεθος της συνισταμένης δύο παράλληλων και αντίρροπων δυνάμεων; 10. Τι είναι το δυναμοπολύγωνο; Τι συμβαίνει αν το δυναμοπολύγωνο των δυνάμεων που εξετάζουμε είναι κλειστό; 11. Ποιες δυνάμεις ονομάζονται συγγραμικές και ποιες αντίθετες; 12. Τι ονομάζουμε δράση και τι αντίδραση; 13. Τι ονομάζουμε δύναμη και τι σώμα; 14. Πότε τρεις συντρέχουσες δυνάμεις ισορροπούν; 15. Να βρεθεί η συνισταμένη των δυνάμεων F1=20kg, F2=16kg και F3=10kg του παρακάτω σχήματος. 16. Στο υλικό σημείο του παρακάτω σχήματος ασκούνται οι συγραμμικές δυνάμεις F1=10kg, F2=6kg και F3=8kg. α) Να υπολογίσετε τη συνισταμένη των δυνάμεων F1, F2, F3. β) Να εξετάσετε αν το υλικό σημείο (Σ) ισορροπεί. 17. Να βρεθεί η συνισταμένη των δυνάμεων F1, F2 των παρακάτω σχημάτων με τη γραφική μέθοδο. Σελίδα 17 από 36

18 18. Να βρεθεί η συνισταμένη των δυνάμεων F1, F2, F3 του παρακάτω σχήματος με τη γραφική μέθοδο. 19. Να βρεθεί η ροπή των δυνάμεων F1, F2 των παρακάτω σχημάτων, όταν α1 και α2 είναι οι αποστάσεις των δυνάμεων από το σημείο εφαρμογής. 20. Στο σώμα (Α) του σχήματος να σχεδιαστούν: α) Τρεις συντρέχουσες δυνάμεις, β) Δύο παράλληλες δυνάμεις, γ) Τρεις τυχαίες δυνάμεις. 21. Να υπολογιστεί η δύναμη που απαιτείται για να ανυψωθεί το βάρος του σχήματος. 22. Να βρεθεί με τη γραφική μέθοδο η συνισταμένη των δυνάμεων του παρακάτω σχήματος. Σελίδα 18 από 36

19 23. Από ένα τηλεγραφικό στύλο αναχωρούν τρία οριζόντια συνεπίπεδα καλώδια τα οποία φορτίζουν το στύλο με δυνάμεις P1=130kg, P2=400kg, P3=270kg. Οι γωνίες που σχηματίζουν μεταξύ τους τα καλώδια είναι P1, P2=90 0, P2, P3=120 0, P1, P3= Να βρεθεί η συνισταμένη δύναμη η οποία καταπονεί το στύλο (με τη μέθοδο του δυναμοπολυγώνου) (κλίμακα 1cm=100kg). 24. Σε ένα υλικό σημείο δρουν οι συγραμμικές δυνάμεις P1= -28kg, P2=+12kg, P3= -16kg, P4=- 20kg, P5= +32kg. Να βρεθεί η συνισταμένη τους. 25. Πότε ένα στερεό σώμα καταπονείται σε εφελκυσμό και πότε σε θλίψη; Να γίνει σκαρίφημα. 26. Πότε ένα στερεό σώμα καταπονείται σε διάτμηση και πότε σε κάμψη; Να γίνει σκαρίφημα. 27. Πότε ένα στερεό σώμα καταπονείται σε στρέψη και πότε σε λυγισμό; Να γίνει σκαρίφημα. 28. Τι ονομάζουμε αντοχή ενός στερεού σώματος και τι τάση; 29. Ποιες καλούνται ορθές τάσεις ενός στερεού σώματος και σε ποιες καταπονήσεις εμφανίζονται; 30. Ποιες καλούνται πλάγιες τάσεις ενός σώματος και σε ποιες καταπονήσεις εμφανίζονται; 31. Από ποιες δυνάμεις ισορροπούνται οι εξωτερικές δυνάμεις που εμφανίζονται σε ένα στερεό σώμα; 32. Τι εννοούμε με τον όρο «επιτρεπόμενη τάση» σε ένα στερεό σώμα; 33. Τι ονομάζουμε ελαστικότητα ενός σώματος, τι ελαστική περιοχή και τι πλαστική ή περιοχή διαρροής; 34. Τι είναι η «ειδική επιμήκυνση» και τι το «μέτρο ελαστικότητας»; Τι λέει ο νόμος του Χουκ; 35. Τι ονομάζεται «συντελεστής ασφάλειας» και πώς λαμβάνεται; 36. Τι καλείται «αμφιέριστος δοκός» και τι «προέχουσα»; Να γίνει σκαρίφημα. 37. Τι καλείται «αμφιπροέχουσα δοκός» και τι «πρόβολος»; Να γίνει σκαρίφημα. 38. Ράβδος κυκλικής διατομής, εμβαδού F=6.4 cm 2, θραύεται, όταν φορτιστεί με φορτίο Ρθρ=27520kg.Να βρεθεί η τάση θραύσεως. 39. Ποια είναι η ειδική επιμήκυνση θραύσεως ράβδου κυκλικής διατομής, όταν το αρχικό της μήκος είναι 300mm και η επιμήκυνση θραύσεως 54mm; 40. Nα βρεθεί η διάμετρος χαλύβδινου σύρματος το οποίο αντέχει σε σ θρ=1800kg/cm 2 και θραύεται, όταν φορτιστεί με δύναμη p θρ=882kg. 41. Nα βρεθεί το επιτρεπόμενο φορτίο χαλύβδινης ράβδου τετραγωνικής διατομής με σ θρ=40kg/mm 2, όταν η πλευρά του τετραγώνου είναι α=2cm και ο συντελεστής ασφάλειας v= Να βρεθεί η αναπτυσσόμενη τάση θλίψεως σε σώμα μικρού ύψους και ορθογωνίου διατομής, διαστάσεων 10 χ 15 cm, όταν αυτό φορτίζεται από φορτίο P=30000kg. 43. Ξύλινος κύβος με πλευρά 8cm θραύεται υπό δυνάμεως θλίψεως P=17900kg. Να βρεθεί η αντοχή του σε θλίψη. 44. Να υπολογιστεί η αντοχή σε εφελκυσμό ενός συρματόσχοινου, το οποίο αποτελείται από 6 δέσμες των 37 συρματιδίων. Η διάμετρος κάθε συρματιδίου είναι 0,5mm.Να ληφθεί υπόψη: 15% ελάττωση της αντοχής του λόγω της συστροφής των συρματιδίων και η σθρ=150 Kg/mm με συντελεστή ασφαλείας 6. Σελίδα 19 από 36

20 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε - ΘΕΡΜΑΝΣΗ 1. Τι ονομάζουμε «κεντρική θέρμανση»; Ποια είναι η αρχή λειτουργίας της; 2. Οι διακόπτες των σωμάτων σε εγκατάσταση κεντρικής θέρμανσης χρησιμεύουν μόνο για να κλείνουν το νερό σε περίπτωση βλάβης του σώματος ή και για άλλη χρήση; 3. Από ποια απόσταση (μήκος), ένα σώμα κεντρικής θέρμανσης πρέπει να συνδέεται διαγώνια; 4. Ποιος είναι ο σκοπός των εγκαταστάσεων κεντρικής θέρμανσης; 5. Πρέπει να τοποθετούνται βάνες στις κατακόρυφες στήλες εγκατάστασης κεντρικής θέρμανσης; Αν ναι, γιατί; 6. Σε ένα δίκτυο θέρμανσης με μαύρο σωλήνα μπορούμε να τοποθετήσουμε τμήματα από ανομοιογενή μέταλλα π.χ. από γαλβανισμένο σωλήνα ή χαλκό; 7. Σε ποιες κατηγορίες διακρίνονται τα συστήματα θέρμανσης; 8. Πού τοποθετείται ο κυκλοφορητής σε ένα δισωλήνιο σύστημα κεντρικής θέρμανσης: στην επιστροφή, στην εισαγωγή ή όπου θέλουμε; Να αιτιολογηθεί η απάντηση. 9. Ένα δισωλήνιο σύστημα κεντρικής θέρμανσης μπορεί να λειτουργήσει με κλειστό δοχείο διαστολής; Να αιτιολογηθεί η απάντηση. 10. Ποιες είναι οι κατηγορίες κεντρικών θερμάνσεων που υπάρχουν σήμερα; 11. Τι είναι το ενδοδαπέδιο σύστημα θέρμανσης; 12. Σε ποια θερμοκρασία λειτουργεί η ενδοδαπέδια θέρμανση και γιατί; 13. Περιγράψτε συνοπτικά ένα μονοσωλήνιο σύστημα κεντρικής θέρμανσης. 14. Τι είναι η αυτονομία στην κεντρική θέρμανση; 15. Ποια είδη αντλιών χρησιμοποιούμε σε μια εγκατάσταση πυρόσβεσης; 16. Ποια είδη σωλήνων χρησιμοποιούμε για τη σύνδεση των σωμάτων στα κλειστά κυκλώματα των μονοσωληνίων συστημάτων κεντρικής θέρμανσης; 17. Πώς γίνεται η εκκίνηση του αντλιτικού συγκροτήματος σε μεγάλες εγκαταστάσεις πυρόσβεσης, εάν έχουμε σπρίγκλερ ή πυροσβεστικές φωλιές; 18. Σε ποιες περιπτώσεις χρησιμοποιούμε δίκτυο πυρόσβεσης με σπρίγκλερ; 19. Πώς τυποποιούνται οι χαλυβδοσωλήνες; 20. Από ποια μέρη αποτελείται μια πυροσβεστική φωλιά; 21. Σε πόση απόσταση πρέπει να στηρίζουμε τους οριζόντιους σωλήνες σε ένα δίκτυο πυρόσβεσης. Να αιτιολογηθεί η απάντηση; 22. Περιγράψτε συνοπτικά τα εξαρτήματα που χρησιμοποιούνται για τη σύνδεση και στήριξη χαλύβδινων σωληνώσεων σε μια εγκατάσταση. 23. Περιγράψτε τα χειρονακτικά εργαλεία: σωληνοκόφτες, βιδολόγοι, κουρμπαδόροι. 24. Τι πρέπει να προσέχουμε κατά τη συγκόλληση των σωλήνων; 25. Τι είναι τα διαστολικά ή εξισωτές που χρησιμοποιούνται στις σωληνώσεις; 26. Ποια είναι η επιμήκυνση στους χαλυβδοσωλήνες και στους χαλκοσωλήνες στη θερμοκρασία των C; 27. Πόσων ειδών αυτονομίες θέρμανσης έχουμε; 28. Τι γνωρίζετε για τα διαστολικά τύπου U; 29. Τι γνωρίζετε για τα αξονικά διαστολικά τύπου στυπειοθλίπτη και τι για τα αξονικά διαστολικά με κυματιστό σωλήνα; 30. Τι γνωρίζετε για τα αρθρωτά διαστολικά; 31. Ποια είναι τα μειονεκτήματα των κεντρικών θερμάνσεων; Σελίδα 20 από 36

21 32. Ποια όργανα χρησιμοποιούμε στην αυτόνομη θέρμανση; 33. Ποια είναι τα πλεονεκτήματα και ποια τα μειονεκτήματα, όταν ο κυκλοφορητής τοποθετείται στην αναχώρηση στο δισωλήνιο σύστημα κεντρικής θέρμανσης; 34. Ποια είναι τα πλεονεκτήματα και ποια τα μειονεκτήματα, όταν ο κυκλοφορητής τοποθετηθεί στην επιστροφή της εγκατάστασης στο δισωλήνιο σύστημα κεντρικής θέρμανσης; 35. Πόσο αυξάνεται, λόγω διαστολής, το μήκος ενός τμήματος της εγκατάστασης με χάλκινο σωλήνα μήκους 10m, αν η θερμοκρασία του νερού αυξηθεί κατά C. 36. Σε μια μεγάλη γραμμική εγκατάσταση θέρμανσης, κατασκευασμένη από χαλκοσωλήνες, είναι απαραίτητο να ληφθούν κάποια μέτρα προστασίας, λόγω του μεγάλου συντελεστή διαστολής του χαλκού, και αν ναι, γιατί; 37. Τι πρέπει να προσέχουμε για να γίνεται σωστή η κόλληση, όταν συγκολλάμε χαλκοσωλήνες; 38. Από ποια οικοδομικά υλικά πρέπει να προφυλάσσεται ο χαλκός; 39. Επιτρέπεται η στήριξη του χαλκοσωλήνα στο μπετόν με πρόκες ή σιδερένια στηρίγματα; Να αιτιολογηθεί η απάντηση. 40. Επιτρέπεται η χρήση γαλβανισμένων σιδηροσωλήνων σε νερό, θερμοκρασίας μεγαλύτερης των 60 0 C; 41. Ποια οικοδομικά υλικά διαβρώνουν τους σωλήνες θέρμανσης; 42. Πώς εξασφαλίζεται η ανακύκλωση του νερού σε μονοσωλήνιο σύστημα κεντρικής θέρμανσης σε περίπτωση που κλείσει και το τελευταίο διαμέρισμα; 43. Ποια είναι τα μειονεκτήματα της ενδοδαπέδιας θέρμανσης; 44. Ποια είναι τα πλεονεκτήματα της ενδοδαπέδιας θέρμανσης; 45. Πόσων ειδών σωλήνες χρησιμοποιούνται στο μονοσωλήνιο σύστημα κεντρικής θέρμανσης, ανάλογα με το υλικό κατασκευής τους; 46. Μετά τον οπτικό έλεγχο μιας εγκατάστασης κεντρικής θέρμανσης μονοσωλήνιου ή δισωλήνιου συστήματος με χαλυβδοσωλήνα, καθώς και μετά την δοκιμή με την απαραίτητη πίεση, η εγκατάσταση πρέπει να αδειάσει; Να αιτιολογηθεί η απάντηση. 47. Ποια είναι τα πλεονεκτήματα του κλειστού δοχείου διαστολής έναντι του ανοιχτού δοχείου; 48. Πώς λειτουργεί το κλειστό δοχείο διαστολής τύπου μεμβράνης; 49. Τι εξασφαλίζει η χρησιμοποίηση του κυκλοφορητή σε μια εγκατάσταση θέρμανσης; 50. Ποια είναι η σωστή θέση για την τοποθέτηση ενός κοινού κυκλοφορητή σε εγκατάσταση θέρμανσης; 51. Σε ποιες κατηγορίες κατατάσσονται οι λέβητες, με βάση τα διάφορα χαρακτηριστικά τους; 52. Σε ποια θερμοκρασία πρέπει να ρυθμίζεται ο θερμοστάτης του θερμοσίφωνα και γιατί; 53. Με ποια κριτήρια πρέπει να επιλέγουμε ένα κλειστού ή ανοικτού κυκλώματος ηλιακό θερμοσίφωνα; 54. Να αναφέρετε τρία χαρακτηριστικά των πετρελαίων θέρμανσης. 55. Τι γνωρίζετε για το φυσικό αέριο; 56. Με ποιο τρόπο επιτυγχάνεται η ηχομόνωση των εγκαταστάσεων κεντρικής θέρμανσης; 57. Με ποιο τρόπο γίνεται η μόνωση των συσκευών μιας εγκατάστασης κεντρικής θέρμανσης; 58. Ποιο εξοπλισμό πρέπει να έχουν οι καυστήρες διασκορπισμού για την αυτόματη και ασφαλή λειτουργία τους; 59. Τι σκοπό έχει η βαλβίδα ασφαλείας στο λέβητα και πού τοποθετείται; 60. Ποια είναι τα πλεονεκτήματα των κεντρικών θερμάνσεων; 61. Σε ποια θέση πρέπει να τοποθετείται ο κυκλοφορητής στο μονοσωλήνιο σύστημα κεντρικής θέρμανσης και γιατί; Σελίδα 21 από 36

22 62. Ποια είναι τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα του κλασσικού και του μονοσωλήνιου συστήματος κεντρικής θέρμανσης; 63. Ποια είναι τα πλεονεκτήματα του μονοσωλήνιου συστήματος κεντρικής θέρμανσης; 64. Ποια είναι τα μειονεκτήματα του μονοσωλήνιου συστήματος θέρμανσης; 65. Ποια είναι τα πλεονεκτήματα των πλαστικών σωλήνων; 66. Ποια είναι τα μειονεκτήματα των πλαστικών σωλήνων; 67. Περιγράψτε τη λειτουργία του ειδικού τετράοδου διακόπτη με σωληνάκι ( σε ένα μονοσωλήνιο σύστημα θέρμανσης), που φαίνεται στο παρακάτω σχήμα: 68. Περιγράψτε τη λειτουργία του ειδικού τετράοδου διακόπτη με εξωτερικό βρόχο που φαίνεται στο σχήμα. 69. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά στοιχεία ενός κυκλοφορητή; 70. Περιγράψτε αναλυτικά τα μέρη του χαλύβδινου λέβητα που φαίνονται στην τομή του σχήματος: 71. Ποια είναι τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα των χαλύβδινων λεβήτων σε σχέση με τους λέβητες από χυτοσίδηρο (μεντεμένιος); 72. Ποια είναι τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της ηλιακής ενέργειας; Ποιες είναι οι εφαρμογές της; 73. Πώς προστατεύεται ένας λέβητας από τη διάβρωση και από επικαθίσεις καυσαερίων; 74. Τι γνωρίζετε για τους καυστήρες πετρελαίου; ( ανάπτυξη ). Σελίδα 22 από 36

23 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ζ - ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΘΕΡΜΑΝΣΗΣ 1. Περιγράψτε αναλυτικά την αρχή λειτουργίας και τη θέση των εξαρτημάτων στο δισωλήνιο σύστημα θέρμανσης. 2. Σε ποια θέση της εγκατάστασης τοποθετείται ο κυκλοφορητής σε εγκαταστάσεις κεντρικής θέρμανσης με τρίοδη ή τετράοδη βάνα ανάμειξης; 3. Επιτρέπεται να αλλάζουμε τη σειρά των σωμάτων στο βρόγχο ενός μονοσωλήνιου κυκλώματος κεντρικής θέρμανσης; 4. Περιγράψτε αναλυτικά την αρχή λειτουργίας και τη θέση των εξαρτημάτων στο μονοσωλήνιο σύστημα θέρμανσης του σχήματος: 5. Πώς μπορούμε να καταλάβουμε αν σε ένα δοχείο διαστολής έχει φθαρεί (σπάσει) η μεμβράνη; 6. Τι πίεση πρέπει να έχει το δοχείο διαστολής στην εγκατάσταση θέρμανσης; 7. Στην παρακάτω σχηματική παράσταση, σημειώστε με βέλη την κατεύθυνση του νερού. Σελίδα 23 από 36

24 8. Τι είδους εγκατάσταση θέρμανσης απεικονίζει η παρακάτω σχηματική παράσταση; Σελίδα 24 από 36

25 9. Ονομάστε τα μέρη της εγκατάστασης θέρμανσης στην παρακάτω σχηματική παράσταση: 10. Ποια πρέπει να είναι η θέση του λέβητα εντός του λεβητοστασίου, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 103, 104, 105 του γενικού οικοδομικού κανονισμού( Γ.Ο.Κ ); 11. Επιτρέπεται η χρήση φλόγας για την κάμψη των πλαστικών σωλήνων; Αν ναι, γιατί; 12. Επιτρέπεται να χρωματίζονται (βάφονται) με ελαιόχρωμα (λαδομπογιά) οι πλαστικοί σωλήνες; Να αιτιολογηθεί η απάντηση. 13. Ποιο εξοπλισμό πρέπει να έχουν οι καυστήρες διασκορπισμού για την αυτόματη και ασφαλή λειτουργία τους; 14. Τι σκοπό έχει η βαλβίδα ασφαλείας στο λέβητα, πού τοποθετείται και σε ποιες εγκαταστάσεις; 15. Να τοποθετήσετε τις απαραίτητες βάνες στο παρακάτω τμήμα της εγκατάστασης μονοσωλήνιου συστήματος θέρμανσης. Σελίδα 25 από 36

26 16. Να τοποθετήσετε στη σωστή θέση τη βαλβίδα ασφαλείας του λέβητα στο παρακάτω τμήμα της εγκατάστασης μονοσωλήνιου συστήματος θέρμανσης. 17. Στο παρακάτω τμήμα της εγκατάστασης μονοσωλήνιου συστήματος θέρμανσης, να τοποθετήσετε στη σωστή θέση το μειωτή πίεσης. 18. Στο παρακάτω τμήμα της εγκατάστασης θέρμανσης μονοσωλήνιου συστήματος, να ορίσετε την κλίση στα οριζόντια τμήματα. Σελίδα 26 από 36

27 19. Στην παρακάτω εγκατάσταση κεντρικής θέρμανσης μονοσωλήνιου συστήματος, ποια πρέπει να είναι η πίεση στο Κ.Δ.Δ. ( κλειστό δοχείο διαστολής ). 2 m 3 m 3 m 2 m Σελίδα 27 από 36

28 20. Στην παρακάτω εγκατάσταση κεντρικής θέρμανσης μονοσωλήνιου συστήματος η ρύθμιση της πίεσης στο Κ.Δ.Δ. γίνεται, όταν το δοχείο βρίσκεται συνδεδεμένο στην εγκατάσταση ή εκτός αυτής; Να αιτιολογηθεί η απάντηση. Σελίδα 28 από 36

29 21. Στην παρακάτω εγκατάσταση κεντρικής θέρμανσης μονοσωλήνιου συστήματος, σε ποια πίεση πρέπει να ρυθμιστεί ο μειωτής πίεσης της εγκατάστασης και γιατί; Σελίδα 29 από 36

30 22. Στην παρακάτω εγκατάσταση κεντρικής θέρμανσης μονοσωλήνιου συστήματος, η βαλβίδα ασφαλείας είναι απαραίτητη στο σύστημα; Αν ναι, τότε ποια πρέπει να είναι η πίεση ρύθμισης και γιατί; 23. Σχεδιάστε σε σκαρίφημα τη συνδεσμολογία τριών ηλιακών συλλεκτών στη σειρά και παράλληλα, καθώς και εννέα συλλεκτών παράλληλα και στη σειρά. 24. Ποιους στόχους θέλουμε να πετύχουμε επιλέγοντας τη θέση, κλίση κ.λ.π., κατά την εγκατάσταση των ηλιακών συλλεκτών; 25. Ποια είναι τα σπουδαιότερα μέρη ενός επιπέδου ηλιακού συλλέκτη; Σελίδα 30 από 36

31 26. Στην παρακάτω σχηματική παράσταση ηλιακού θερμοσίφωνα ανοιχτού κυκλώματος: α ) τοποθετήστε στη σωστή θέση τον κυκλοφορητή και τη βαλβίδα αντεπιστροφής β) συνδέστε το διαφορικό διακόπτη. 27. Στην παρακάτω σχηματική παράσταση ηλιακού συστήματος για θέρμανση χώρου με θερμό αέρα και παραγωγή ζεστού νερού χρήσης, τοποθετήστε τους απαραίτητους κυκλοφορητές. Σελίδα 31 από 36

32 28. Στην παρακάτω σχηματική παράσταση ηλιακού συστήματος, για θέρμανση χώρου με θερμό αέρα και παραγωγή ζεστού νερού χρήσης, ονομάστε τα εξαρτήματα της εγκατάστασης. 29. Ποια είναι η διάμετρος του σωλήνα επιστροφής σε ένα δίκτυο ζεστού νερού χρήσης με διάμετρο σωλήνα προσαγωγής 2 ; 30. Να υπολογίσετε το κόστος της εγκατάστασης κεντρικής θέρμανσης δισωλήνιου συστήματος ανοιχτού τύπου του σχήματος. - Κόστος σώματος: 3,5 ευρώ η κάθε φέτα. - Κόστος διακόπτη 1/2 : 1,5 ευρώ ο κάθε διακόπτης. - Κόστος ρυθμιστικού διακόπτη: 2 ευρώ ο κάθε διακόπτης. - Κόστος συνδετικών μέσων, γωνίες κ.τ.λ 1/2-3/4 : 1,2 ευρώ το κάθε εξάρτημα. - Κόστος σωλήνα 1 και 1/4 : 1,7 ευρώ/ τρέχον μέτρο - Κόστος σωλήνα 1 : 1,6 ευρώ/ τρέχον μέτρο - Κόστος σωλήνα 3/4 : 1,5 ευρώ/ τρέχον μέτρο - Κόστος σωλήνα 1\2 : 1,4 ευρώ/ τρέχον μέτρο - Κόστος σφαιρικής βάνας 1 και 1/4 : 9 ευρώ/ τρέχον τεμάχιο. - Λέβητας καυστήρας κυκλοφορητής: ευρώ. - Δοχείο διαστολής: 29 ευρώ/ τεμάχιο. - Λοιπά εξαρτήματα της εγκατάστασης, κατά εκτίμηση. Σελίδα 32 από 36

33 31. Να υπολογιστεί το κόστος της εγκατάστασης θέρμανσης που φαίνεται στο παρακάτω σχήμα: - Κόστος σώματος: 3,5 ευρώ η φέτα. - Κόστος πλαστικού σωλήνα 16φ: 1,6 ευρώ / τρέχον μέτρο. - Κόστος διακόπτη: 11 ευρώ/σώμα. - Κόστος ηλεκτροβάνας (Η/Β): 88 ευρώ ανά διαμέρισμα. - Κόστος θερμοστάτη χώρου: 15 ευρώ /διαμέρισμα. - Κόστος καυστήρα κυκλοφορητή : 1,200 ευρώ / τεμάχιο. - Κόστος χαλκοσωλήνα 35φ: 2,8 ευρώ / τρέχον μέτρο. - Κόστος χαλκοσωλήνα 28φ: 1,6 ευρώ /τρέχον μέτρο. - Κόστος χαλκοσωλήνα 18φ: 1,5 ευρώ / τρέχον μέτρο. - Κόστος δεξαμενής καυσίμου: 146 ευρώ - Μήκος κυκλωμάτων: 22 μέτρα ανά κύκλωμα. Τα υπόλοιπα στοιχεία που εμφανίζονται στο σχέδιο: 12 ευρώ ανά στοιχείο. ΥΠΟΜΝΗΜΑ Ακ1 0.1 III Aκ2 0.4 ΙΙΙ Βκ1 1.1 ΙΙΙ Βκ2 1.4 ΙΙΙ III ΙΙΙ ΙΙΙ ΙΙΙ II ΙΙΙ ΙΙ ΙΙ Σελίδα 33 από 36

34 32. Να υπολογιστεί το κόστος της εγκατάστασης κεντρικής θέρμανσης δισωλήνιου συστήματος ανοιχτού τύπου του σχήματος. - Κόστος σώματος: 3,5 ευρώ η κάθε φέτα. - Κόστος διακόπτη 1/2 : 1,5 ευρώ ο κάθε διακόπτης. - Κόστος ρυθμιστικού διακόπτη: 2 ευρώ ο κάθε διακόπτης. - Κόστος συνδετικών μέσων, γωνίες κ.τ.λ. 1/2-3/4 : 1,2 ευρώ το κάθε εξάρτημα. - Κόστος σωλήνα 1 και 1/4 : 1,8 ευρώ./ τρέχον μέτρο. - Κόστος σωλήνα 1 : 1,5 ευρώ./ τρέχον μέτρο. - Κόστος σωλήνα 3/4 : 1,5 ευρώ./ τρέχον μέτρο. - Κόστος σωλήνα 1/2 : 1,5 ευρώ./ τρέχον μέτρο. - Κόστος σφαιρικής βάνας 1 και 1/4 : 9 ευρώ./ τεμάχιο. - Λέβητας- καυστήρας- κυκλοφορητής: ευρώ. - Δοχείο διαστολής :30 ευρώ./ τεμάχιο. - Λοιπά εξαρτήματα της εγκατάστασης, κατά εκτίμηση. Σελίδα 34 από 36

35 33. Από ποιους παράγοντες εξαρτάται η ποιότητα των καυσαερίων σε μια εγκατάσταση κεντρικής θέρμανσης; 34. Από ποιους παράγοντες εξαρτάται η καλή λειτουργία της εγκατάστασης κεντρικής θέρμανσης και πώς γίνεται εξοικονόμηση ενέργειας; 35. Να εξηγηθούν οι παρακάτω συμβολικές παραστάσεις για εγκαταστάσεις θέρμανσης. 36. Με ποιους τρόπους επιτυγχάνεται η βελτίωση της εγκατάστασης κεντρικής θέρμανσης, ώστε αυτή να λειτουργεί όσο το δυνατόν καλύτερα (από πλευράς απωλειών θερμότητας); 37. Ποιες μορφές ενέργειας επιβάλλεται να χρησιμοποιούνται, για να υπάρξει μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, που προέρχεται από την καύση του καυσίμου; 38. Να εξηγηθούν οι παρακάτω συμβολικές παραστάσεις: Σελίδα 35 από 36

36 39. α)να υπολογιστεί το κόστος του κυκλώματος θέρμανσης συνολικού μήκους 25 μέτρων, όπως φαίνεται στο παρακάτω σχήμα. β) Ποια πρέπει να είναι η κλήση των σωμάτων του κυκλώματος και γιατί; γ) Να σημειωθεί με βέλη η κατεύθυνση ροής του νερού στο κύκλωμα. - Κόστος σώματος 3,5 ευρώ η κάθε φέτα - Κόστος διακόπτη σώματος 12 ευρώ ο κάθε διακόπτης - Κόστος ηλεκτροβάνας (Η/Β) κυκλώματος 90 ευρώ η κάθε ηλεκτροβάνα - Κόστος θερμοστάτη χώρου 12 ευρώ ο κάθε θερμοστάτης - Κόστος συλλέκτη 2 ευρώ ο κάθε συλλέκτης - Κόστος σωλήνα κυκλώματος 2 ευρώ το τρέχον μέτρο - Κόστος λοιπών εξαρτημάτων κατά εκτίμηση Σελίδα 36 από 36