`Αρθρο 5. Προσδιορισμός φορολογητέας ύλης βάσει δαπανών

Transcript

1 ΠΟΛ.1094/ Προσδιορισμός, της φορολογητέας ύλης με βάση τις δαπάνες. Αθήνα 23 Μαρτίου 1989 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ Αρ.Πρωτ.: /356/0012 Δ/ΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ ΤΜΗΜΑ Α ΠΟΛ 1094 ΘΕΜΑ: Προσδιορισμός, της φορολογητέας ύλης με βάση τις δαπάνες. Σχετικά με το πιο πάνω θέμα σας παρέχουμε τις ακόλουθε ς ερμηνευτικές οδηγίες, για την ορθή και ομοιόμορφη εφαρμογή, των διατάξεων του άρθρου 5 του ν.δ. 3323/1955, όπως αυτό αντικαταστάθηκε με το άρθρο 5 του Ν. 1828/1989 (ΦΕΚ-Α.2) οι οποίες αναφέρονταν στον προσδιορισμό του ετήσιου συνολικού ποσού δαπάνης με βάση είτε την πραγματική δαπάνη (αγορά ορισμένων, περιουσιακών στοιχείων κτλ) είτε την τεκμαρτή δαπάνη (κατοχή ορισμένων περιουσιακών στοιχείων και καταβολή δαπανών σε ορισμένα πρόσωπα). Α. ΓΕΝΙΚΑ `Αρθρο 5. Προσδιορισμός φορολογητέας ύλης βάσει δαπανών Με το άρθρο 5 του νόμου 1828/1989 αντικαθίσταται το άρθρο 5 του ν.δ. 3323/1955, ενώ με το άρθρο 31 του ίδιου νόμου οι διατάξεις των άρθρων 10, 11, 12, 13 και 14 του Ν. 820/1978 καταργούνται από τότε που ισχύει το κοινοποιούμενο άρθρο δηλαδή από 1 Ιανουαρίου 1988, για τα ποσά που δαπανούν οι δικαιούχοι από την ημερομηνία αυτή και μετά. Β. ΕΙΔΙΚΟΤ ΕΡΗ ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΚΑΘΕ ΜΙΑΣ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΥ Ι. Παράγραφος 1. Τ ρόπος προσδιορισμού εισοδήματος βάσει δαπανών Όπως προκύπτει από τις διατάξεις της παραγράφου αυτής, σε συνδυασμό και με τις διατάξεις των λοιπών, παραγράφων του ίδιου άρθρου, το συνολικό εισόδημα του φορολογουμένου κατ εξαίρεση προσδιορίζεται με βάση ορισμένες δαπάνες (πραγματικές ή τεκμαρτές) του ίδιου και των προσώπων που συνοικούν με αυτόν και τον βαρύνουν. Αυτό συμβαίνει στην περίπτωση που το συνολικό ποσό ορισμένων δαπανών, πραγματικών ή και τεκμαρτών, που ορίζονται, στο άρθρο αυτό όπως το ποσό αυτό διαμορφώνεται μετά την τυχόν προσαύξηση της συνολικής, τεκμαρτής δαπάνης διαβίωσης με βάση τον αριθμό των στοιχείων προσδιορισμού της δαπάνης αυτής κατά την παράγραφο 3 και μετά την εφαρμογή των παραγράφων 4 και 6 αυτού του άρθρου, υπερβαίνει κατά 20% και πλέον το συνολικό καθαρό φορολογούμενο εισόδημα του υπόχρεου και των προσώπων που συνοικούν με αυτόν και τον βαρύνουν, και εφόσον μετά την εφαρμογή των διατάξεων της παραγράφου 8 παραμένει θετική διαφορά μεταξύ του πιο πάνω συνολικού ποσού δαπανών και του υπόψη συνολικού καθαρού φορολογούμενου εισοδήματος. Η δαπάνη, πραγματική ή τεκμαρτή, των κοινών τέκνων των συζύγων τα οποία συνοικούν με αυτούς και το εισόδημα τους δεν υπερβαίνει το που, προβλέπεται από την παράγραφο 2 του άρθρού 8 του ν.δ. 3323/1955, λαμβάνεται υπόψη για τον τυχαίο προσδιορισμό του εισοδήματος του πατερά με βάση τις διατάξεις αυτού του άρθρου, εφόσον για κάθε συγκεκριμένη δαπάνη των τέκνων αυτών δεν ορίζεται διαφορετικά από το νόμο. Αυτό γιατί, όπως προκύπτει έμμεσα από τις διατάξεις των παραγράφων 1 και 8 του άρθρου 8 του ν.δ. 3323/1955, τα κοινά τέκνα των συζύγων θεωρούνται ότι βαρύνουν το σύζυγο, δεδομένου ότι το αφορολόγητο ποσό βαρύνουν το σύζυγο, δεδομένου ότι το αφορολόγητο ποσό, χωρίς δικαιολογητικά που προβλέπεται για τα τέκνα αυτά, συνυπολογίζεται στο αφορολόγητο ποσό του πατέρα.

2 Η δαπάνη των λοιπών προσώπων που βαρύνουν τους συζύγους, λαμβάνεται υπόψη για τον τυχόν προσδιορισμό, με βάση τις δαπάνες αυτού, του άρθρου, του εισοδήματος του συζύγου του οποίου είναι συγγενείς. Γενικά ΙΙ. Παράγραφος 2. Τ εκμήριο δαπανών διαβίωσης Με την παράγραφο 2 ορίζονται τα πιο.κάτω στοιχεία που λαμβάνονται υπόψη για τον προσδιορισμό της συνολικής ετήσιας τεκμαρτής δαπάνης διαβίωσης του φορολογουμένου της συζύγου του και των προσώπων που συνοικούν με αυτούς και τους βαρύνουν. 1. Ετήσιο τεκμαρτό ή καταβαλλόμενο μίσθωμα για δευτερεύουσα κατοικία Η ετήσια τεκμαρτή ή καταβαλλόμενη δαπάνη για δευτερεύουσα κατοικία γενικά πάνω από εκατόν πενήντα (150) τετραγωνικά μέτρα, η οποία πολλαπλασιάζεται με συντελεστή δύο (2). Κατ εξαίρεση, δεν λαμβάνεται υπόψη η τεκμαρτή δαπάνη για δευτερεύουσα κατοικία που βρίσκεται σε χωριό ή πόλη με πληθυσμό κάτω από πέντε χιλιάδες (5.000) κατοίκους και η οποία περιήλθε στο φορολογούμενο ή στη σύζυγος του ή στα πρόσωπα που τους βαρύνουν, από κληρονομιά, κληροδοσία, προίκα ή γονική παροχή, εκτός των κατοικιών που βρίσκονται σε περιοχές οι οποίες χαρακτηρίζονται κατά την κείμενη νομοθεσία ως τουριστικοί τόποι. Υπολογισμός της δαπάνης αυτής στην περίπτωση συνιδιοκτησίας της δευτερεύουσας κατοικίας. Όσον αφορά τον υπολογισμό της τεκμαρτής αυτής δαπάνης, στην περίπτωση που ο φορολογούμενος ή πρόσωπα που τον βαρύνουν έχουν ποσοστό συνιδιοκτησίας σε μία δευτερεύουσα κατοικία εμβαδού πάνω από 150 τ.μ., καθώς και τον υπολογισμό των εισοδημάτων των προσώπων που βαρύνουν τον φορολογούμενο, για την εφαρμογή των διατάξεων αυτού του άρθρου, σας πληροφορούμε τα ακόλουθα: Εάν τα πιο πάνω πρόσωπα (ο φορολογούμενος, η σύζυγός του και τα πρόσωπα που τους βαρύνουν) έχουν ποσοστό συνιδιοκτησίας σε μια δευτερεύουσα κατοικία με πρόσωπα που δεν βαρύνουν το φορολογούμενο ή τη σύζυγο του, τότε για να κριθεί εάν η κατοικία αυτή αποτελεί τεκμήριο, πολλαπλασιάζεται το άθροισμα των ποσοστών του. συζύγου, της συζύγου και των προσώπων που τους βαρύνουν με το εμβαδό, της κατοικίας αυτής. Εάν το γινόμενο υπολείπεται των 150 τ.μ. το τεκμαρτό μίσθωμα της δεν αποτελεί τεκμήριο για το φορολογούμενο ή τη σύζυγο του. Εάν το γινόμενο αυτό υπερβαίνει τα 150 τ.μ., το τεκμαρτό μίσθωμα της αποτελεί τεκμήριο. Για να ευρεθεί το. μέρος της τεκμαρτής δαπάνης, που βαρύνει τον κάθε σύζυγο, η δαπάνη αυτή επιμερίζεται, μεταξύ, των συζύγων, ανάλογα με το άθροισμα των ποσοστών συν ιδιοκτησίας του καθενός συζύγου και των προσώπων που βαρύνουν αυτόν. Έτσι σύμφωνα με τα παραπάνω: Αν ο φορολογούμενος έχει με τον αδελφό του, που δεν τον βαρύνει, συνιδιοκτησία με ποσοστό 50% ο καθένας, σε μια δευτερεύουσα κατοικία εμβαδού 200 τ.μ., για κανένα από τους δύο αδελφούς δεν, υπολογίζεται τεκμαρτή δαπάνη με βάση το τεκμαρτό μίσθωμα αυτής της κατοικίας. Αν στην παραπάνω περίπτωση ο ένας αδελφός είχε ποσοστό συνιδιοκτησίας 80% και ο άλλος 20%, τότε το 80% της υπόψη δαπάνης υπολογίζεται για τον αδελφό που έχει ποσοστό συνιδιοκτησίας 80%, ενώ για τον άλλο, αδελφό δεν υπολογίζεται τεκμαρτή δαπάνη. Αν συνιδιοκτήτες της παραπάνω δευτερεύουσας κατοικίας είναι οι δύο σύζυγοι, τότε η υπόψη τεκμαρτή δαπάνη υπολογίζεται στον κάθε σύζυγο κατά το ποσοστό της συνιδιοκτησίας του 2. Δαπάνη συντήρησης επιβατικού αυτοκινήτου Ι.Χ. Η ετήσια δαπάνη που υπολογίζεται με βάση το ύψος των ετήσιων εξόδων συντήρησης και κυκλοφορίας επιβατικού αυτοκινήτου ιδιωτικής χρήσης, που προσδιορίζεται ανάλογα με τους φορολογήσιμους ίππους του αυτοκινήτου και της συμμετοχής της τεκμαρτής αυτής δαπάνης στους οικογενειακούς προϋπολογισμούς.

3 Για τον προσδιορισμό του ύψους της δαπάνης αυτής και τον ορισμό των προσώπων στα οποία καταλογίζεται η δαπάνη, λαμβάνονται υπόψη και τα ακόλουθα στοιχεία: α) Η παλαιότητα του αυτοκινήτου ή η προέλευση του από τον ΌΔΔΥ ή η ειδική διασκευή του αυτοκινήτου για χρησιμοποίηση του από ανάπηρο. Η τεκμαρτή δαπάνη που ορίζεται στην περίπτωση β της παραγράφου 2 αυτού του άρθρου, από κάθε επιβατικό αυτοκίνητο ιδιωτικής χρήσης, μειώνεται ανάλογα με την παλαιότητα του, η οποία υπολογίζεται από το έτος που για πρώτη φορά κυκλοφόρησε στην Ελλάδα, κατά ποσοστό αα) δεκαπέντε τοις εκατό (15%) αν έχει περάσει χρονικό διάστημα, πάνω από πέντε (5) μέχρι δέκα (10) έτη, ββ)είκοσι (τοις εκατό (20%) αν έχει περάσει χρονικό διάστημα πάνω από 10 (δέκα) έως δεκαπέντε (15) έτη, γγ) τριάντα τοις εκατό (30%) αν έχει περάσει, χρονικό διάστημα πάνω από δεκαπέντε (15) έτη ή για αγορά επιβατικού αυτοκινήτου ιδιωτικής χρήσης από τον Οργανισμό Διαχείρισης Δημόσιου Υλικού (ΟΔΔΥ). Διευκρινίζεται ότι για τη μείωση της υπόψη δαπάνης κατά 30%, αρκεί το αυτοκίνητο να προέρχεται από τον ΟΔΔΥ, χωρίς να είναι αναγκαίο να αγοράσθηκε από το φορολογούμενο απευθείας από τον ΟΔΔΥ. Δηλαδή τη μείωση της δαπάνης αυτής θα την έχει και ο φορολογούμενος που αγόρασε το αυτοκίνητο από τρίτο, ο οποίος τρίτος το είχε αγοράσει από τον 0ΔΔΥ. δδ)πενήντα τοις εκατό (50%) όταν πρόκειται για επιβατικό αυτοκίνητο ιδιωτικής χρήσης, το οποίο, είναι ειδικά, διασκευασμένο για να χρησιμοποιείται από ανάπηρο και ανήκει σε ανάπηρο. Με βάση τα πιο πάνω στοιχεία, η ετήσια τεκμαρτή δαπάνη διαβίωσης από κάθε επιβατικό αυτοκίνητο ιδιωτικής χρήσης διαμορφώνεται ως εξής: Φορ/μοι ίπποι ΕΤ ΗΣΙΑ Τ ΕΚΜΑΡΤ Η ΔΑΠΑΝΗ ΜΕ ΒΑΣΗ Τ Α ΕΤ Η ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ Ε.Ι.Χ. ΑΥΤ ΟΚΙΝΗΤ ΟΥ κ.τ.λ. Μέχρι και 5 έτη Πάνω από 5 μέχρι και 10 έτη Μείωση 15% Πάνω από 10 μέχρι και 15 έτη Μείωση 20% Πάνω από 15 έτη ή προέλευση έτη Μείωση 15% Ειδικά διασκευασμένο για χρησιμοποίηση από ανάπηρο Μείωση 50% Μέχρι Από και πάνω Διευκρινίζεται ότι, όπως έχει γίνει δεκτό και στο παρελθόν, το τεκμήριο αυτό εφαρμόζεται και για τα πρόσωπα που έχουν στην κυριότητα ή στην κατοχή τους αυτοκίνητα με ξένους αριθμούς κυκλοφορίας, εφόσον κυκλοφορούν στην Ελλάδα, οπότε δεν υπολογίζεται χρόνος παλαιότητας και αντίστοιχη μείωση της τεκμαρτής αυτής δαπάνης. Επισημαίνεται, ότι σύμφωνα με αυτές τις διατάξεις, σε αντίθεση με όσα εφαρμόζονταν με βάση τις προισχύσασες διατάξεις του άρθρου 12 του Ν. 820/1978, για τον υπολογισμό του χρόνου παλαιότητας λαμβάνεται ως πρώτο έτος, το έτος μέσα στο οποίο για πρώτη φορά κυκλοφόρησε το αυτοκίνητο, στην Ελλάδα ανεξάρτητα από το εάν το αυτοκίνητο αυτό είχε κυκλοφορήσει για πρώτη φορά ως επιβατικό αυτοκίνητο ιδιωτικής χρήσης ή ως αυτοκίνητο διαφορετικής χρήσης ή κατηγορίας (π.χ. ως Ε.Δ.Χ.). β) Η κατοχή,επιβατικού ή μικτής χρήσης Ι.Χ. αυτοκινήτου από επιχείρηση.

4 αα) Επιβατικά ή μικτής χρήσης αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης ατομικής επιχείρησης Στην περίπτωση που ο φορολογούμενος (ο σύζυγος ή η σύζυγος) έχει ατομική επιχείρηση, η οποία χρησιμοποιεί για τις ανάγκες της επιβα τικά ή μικτής χρήσης αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης, αυτά λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμό της τεκμαρτής δαπάνης του φορολογουμένου, με εξαίρεση τους εκπαιδευτές οδηγών αυτοκινήτων, όπως αναλυτικώς αναφέρουμε παρακάτω. ββ) Επιβατικά ή μικτής χρήσης αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης ομόρρυθμης ή ετερόρρυθμης εταιρείας Στις περιπτώσεις ομόρρυθμων και ετερόρρυθμων εταιρειών που έχουν στην κυριότητα ή κατοχή τους επιβατικά ή μικτής χρήσης αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης, η τεκμαρτή δαπάνη που αναλογεί σε αυτά λογίζεται ως τεκμαρτή δαπάνη των ομόρρυθμων μόνο εταίρων φυσικών προσώπων, μεριζομένη κατά το ποσοστό συμμετοχής του καθενός. Η τεκμαρτή αυτή δαπάνη που αναλογεί σε κάθε, εταίρο δεν μπορεί να είναι ανώτερη από τη μεγαλύτερη τεκμαρτή δαπάνη που προκύπτει από αυτοκίνητο της εταιρείας. Σύμφωνα με τα παραπάνω, εάν μια ετερόρρυθμη εταιρεία με τρεις ομόρ ρυθμους εταίρους (φυσικά πρόσωπα) και ένα ετερόρρυθμο εταίρο, με ποσοστό συμμετοχής στην εταιρεία κάθε εταίρου 25%, έχει τρία επιβα τικά αυτοκίνητα, ιδιωτικής χρήσης, τα οποία κυκλοφόρησαν στην Ελλάδα (για πρώτη φορά) πριν δύο χρόνια και έχουν φορολογήσιμη ιπποδύναμη 14, 15 και 18 ίππους και τεκμαρτή δαπάνη , και δρχ. αντίστοιχα, η τεκμαρτή δαπάνη που θα υπολογισθεί για κάθε ομόρρυθμο εταίρο είναι δρχ. Αυτό, γιατί το ποσό που προκύπτει από τον επιμερισμό του αθροίσματος της τεκμαρτής δαπάνης με βάση όλα τα αυτοκίνητα της εταιρείας (1.350, ), ανάλογα με τα ποσοστά συμμετοχής των ομόρρυθμων μελών στην εταιρεία, και αντιστοιχεί σε κάθε εταίρο, δηλαδή Χ 25 (Ποσοστό ομόρρυθμου εταίρου) = (`Αθροισμα ποσοστών ομόρρυθμων εταίρων) είναι μικρότερο από το ποσό της μεγαλύτερης τεκμαρτής δαπάνης που προκύπτει από αυτοκίνητο της εταιρείας ( δρχ.) Αν στην παραπάνω περίπτωση οι ομόρρυθμοι εταίροι (φυσικά πρόσωπα) ήσαν δύο, με ποσοστά συμμετοχής αντίστοιχα 25% και 50%, τότε: - για τον εταίρο που έχει ποσοστό συμμετοχής 25%, η δαπάνη που προκύπτει με βάση τα επιβατικά αυτοκίνητα της εταιρείας, σύμφωνα με τους υπολογισμούς της προηγούμενης περίπτωσης, είναι δρχ. - για τον εταίρο που έχει ποσοστό συμμετοχής 50%, η τεκμαρτή δαπάνη διαβίωσης που του αναλογεί με βάση τα επιβατικά αυτοκίνητα της εταιρείας είναι δρχ. Αυτό γιατί τι άθροισμα της τεκμαρτής διαβίωσης με βάση όλα τα αυτοκίνητα της εταιρείας κατά το μέρος που αναλογεί επιμεριστικά στον εταίρο αυτό, δηλαδή: Χ 50 = είναι μεγαλύτερο από το ποσό της μεγαλύτερης τεκμαρτής δαπάνης ( δρχ.) που προκύπτει από αυτοκίνητο της εταιρείας. Στην περίπτωση που μέσα στη χρήση γίνει αλλαγή στα ποσοστά ή τα πρόσωπα των ομόρρυθμων εταίρων, τότε ο υπολογισμός της τεκμαρτής δαπάνης για κάθε ομόρρυθμο εταίρο γίνεται για κάθε τμήμα της χρήσης κατά τη διάρκεια του οποίου είχε το ίδιο ποσοστό. Δηλαδή εάν τα αυτοκίνητα του παραπάνω παραδείγματος ανήκουν σε ομόρρυθμη εταιρεία με δύο ομόρρυθμα μέλη, τον Α και τον Β, με ποσοστά συμμετοχής 50% ο καθένας και στις 11 Ιουλίου του οικείου έτους ο εταίρος Β εκχωρεί ποσοστό 25% στον εταίρο Γ, τότε:

5 - Για τον εταίρο Α θα υπολογισθεί τεκμαρτή δαπάνη δρχ., καθόσον το ποσό Χ 50% = είναι μεγαλύτερο από το ποσό της τεκμαρτής δαπάνης δρχ. που προκύπτει από το αυτοκίνητο της εταιρείας με τη μεγαλύτερη τεκμαρτή δαπάνη. - Για τον εταίρο Β θα υπολογισθεί τεκμαρτή δαπάνη = δρχ. Τούτο γιατί: Το άθροισμα της συνολικής τεκμαρτής δαπάνης διαβίωσης με βάση όλα τα αυτοκίνητα που είχε η εταιρία κατά το χρονικό διάστημα 1/1-10/7, δηλαδή για τους 6 μήνες, είναι Χ 6/12 = δρχ. (α) Η μεγαλύτερη τεκμαρτή δαπάνη που προκύπτει από αυτοκίνητο που είχε η εταιρεία κατά την ίδια χρονική περίοδο είναι Χ 6/12 = δρχ. (β) Τα παραπάνω ποσά ισχύουν και για το χρονικό διάστημα από 11/7 μέχρι 31/12 καθόσον και αυτό το χρονικό διάστημα αντιστοιχεί σε 6 μήνες. Με βάση τα παραπάνω, για τον εταίρο Β, κατά το χρονικό διάστημα 1/1-10/7 θα υπολογισθεί δρχ. (β) για την υπόψη δαπάνη γιατί αυτή είναι μικρότερη από το ποσό (α) Χ 50% (ποσοστό συμμετοχής του) = και κατά το χρονικό διάστημα 11/7-31/12 θα υπολογισθεί (α) Χ 25% (ποσοστό συμμετοχής του) = δρχ. καθόσον το ποσό αυτό είναι μικρότερο από το ποσό δρχ (β). - Για τον Γ εταίρο θα υπολογισθεί τεκμαρτή δαπάνη δρχ., καθόσον (α) Χ 25% = είναι μικρότερη της τεκμαρτής δαπάνης του αυτοκινήτου της εταιρείας με την μεγαλύτερη τεκμαρτή δαπάνη (β). γγ) Επιβατικά ή μικτής χρήσης αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης Εταιρείας Περιορισμένης Ευθύνης (ΕΠΕ). Στις περιπτώσεις που εταιρείες περιορισμένης ευθύνης (ΕΠΕ), έχουν στην κυριότητα τους ή στην κατοχή τους επιβατικά ή μικτής χρήσης αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης, η τεκμαρτή δαπάνη που αναλογεί σε αυτά λογίζεται ως τεκμαρτή δαπάνη των φυσικών προσώπων που είναι διαχειρι στές της εταιρείας και συγχρόνως μέλη της εταιρείας, ανάλογα με το ποσοστό συμμετοχής τους στην εταιρεία, Στην περίπτωση που κανείς διαχειριστής της ΕΠΕ δεν είναι μέλος της υπόψη εταιρείας, η δαπάνη αυτή λογίζεται ως τεκμαρτή δαπάνη των φυ σικών προσώπων που είναι μέλη της ΕΠΕ, ανάλογα με το ποσοστό συμμετοχής τους στην ΕΠΕ, Σύμφωνα με τα πιο πάνω, αν στο παράδειγμα της προηγούμενης υποπερίπτωσης ββ τα υπόψη αυτοκίνητα ανήκαν σε ΕΠΕ, η οποία έχει 4 διαχει ριστές από τους οποίους οι δύο μόνο ήσαν και μέλη της ΕΠΕ, με ποσοστά συμμετοχής στην ΕΠΕ αντίστοιχα 25% και 50%, σύμφωνα με τους υπολογι σμούς που έγιναν στην προηγούμενη υποπερίπτωση, το ποσό της τεκμαρτής δαπάνης που αναλογεί σε κάθε διαχειριστή που είναι εταίρος της ΕΠΕ είναι αντίστοιχα δρχ. και δρχ. Εάν μόνο ένα φυσικό πρόσωπο συγκέντρωνε συγχρόνως την ιδιότητα του διαχειριστή και του εταίρου της ΕΠΕ, στο πρόσωπο αυτό θα αναλογούσε πάντα η μεγαλύτερη τεκμαρτή δαπάνη που προέκυπτε από αυτοκίνητο της ΕΠΕ, στη συγκεκριμένη περίπτωση δηλαδή δρχ. Για τον υπολογισμό της τεκμαρτής δαπάνης που αναλογεί σε κάθε πρόσωπο, που σε ένα χρονικό διάστημα της χρήσης της ΕΠΕ είχε την ιδιότητα του εταίρου διαχειριστή της ΕΠΕ ή του εταίρου της ΕΠΕ κατά το χρονικό διάστημα που κανένας εταίρος δεν ήταν διαχειριστής της, θα γίνουν, ανάλογοι υπολογισμοί με εκείνους που αναφέραμε στο τελευταίο παράδειγμα της προηγούμενης υποπερίπτωσης ββ. Επίσης, θα γίνουν ανάλογοι υπολογισμοί και στις παρακάτω περιπτώσεις: α) Όταν μέσα στη χρήση αλλάξει ένας από τους διαχειριστές της εταιρείας που είναι μέλος ΕΠΕ Και : αα)τη διαχείριση την αναλάβει κάποιος άλλος που: - είναι και αυτός εταίρος της ΕΠΕ - δεν ήταν προηγούμενα εταίρος, αλλά συγχρόνως με την ανάληψη της διαχείρισης (μέσα στη χρήση δηλαδή) αγόρασε μερίδιο της ΕΠΕ από άλλο εταίρο. - δεν είναι εταίρος της ΕΠΕ

6 ββ) Δεν αναλαμβάνει άλλος διαχειριστής, αλλά παραμένουν οι υπόλοιποι διαχειριστές που: - ορισμένοι είναι εταίροι της ΕΠΕ - κανείς δεν είναι εταίρος της ΕΠΕ, β) Όταν αρχικά κανένας από το: μέλη της εταιρείας δεν ήταν διαχειριστής και μέσα στη χρήση ένας από τους εταίρους αναλαμβάνει τη διαχείριση ή τη συνδιαχείριση της ΕΠΕ. γ) Όταν κανένα μέλος της εταιρείας δεν είναι διαχειριστής και μέσα στη χρήση αλλάζουν τα ποσοστά ή και τα πρόσωπα ορισμένων μελών της εταιρείας (λόγω μεταβίβασης μεριδίων της εταιρείας κ.τ.λ.). δδ) Επιβατικά ή μικτής χρήσης αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης Ανώνυμης Εταιρείας Τα πιο πάνω εφαρμόζονται ανάλογα και για τα πρόσωπα που είναι διευθύ νοντες και εντεταλμένοι σύμβουλοι, διοικητές ανώνυμων εταιρειών και πρόεδροι των διοικητικών συμβουλίων τους, Η κατανομή της δαπάνης αυτής στα υπόψη πρόσωπα θα γίνεται ισομερώς (π.χ, αν μία Α.Ε. έχει δύο εντεταλμένους συμβούλους, ένα διοικητή και ένα πρόεδρο του διοικητικού συμβουλίου της, τότε η συνολική τεκμαρτή δαπάνη με βάση τα αυτοκίνητα της εταιρείας αυτής θα κατανεμηθεί ισομερώς μεταξύ των πιο πάνω προσώπων, ανεξάρτητα από το αν τα πρό σωπα αυτά ασκούν πραγματική διοίκηση. Δηλαδή, εάν υπήρχαν τα αυτοκίνητα του παραδείγματος της προηγούμενης υποπερίπτωσης, για κάθε ένα από αυτά τα πρόσωπα θα υπολογισθεί τεκμαρτή δαπάνη δρχ. ( Χ 1/4). Κατά τα λοιπά εφαρμόζονται όσα προαναφέραμε στις προηγούμενες υποπεριπτώσεις. Όταν για το φορολογούμενο προκύπτει τεκμαρτή δαπάνη με βάση όσα αναφέρονται στην περίπτωση αυτή (β ) και παράλληλα ο ίδιος ή πρόσωπο του οποίου η δαπάνη με βάση την κατοχή Ε.Ι.Χ. ή μικτής χρήσης αυτοκινήτου λογίζεται ως δαπάνη του φορολογουμένου, είναι κύριος ή κάτοχος και άλλων επιβατικών αυτοκινήτων ιδιωτικής χρήσης, η τεκμαρτή δαπάνη που προκύπτει για τα άλλα αυτοκίνητα λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό της συνολικής τεκμαρτής δαπάνης του φορολογουμένου. Δηλαδή αν π.χ. ο διοικητής της παραπάνω ΑΕ είχε και ένα καινούργιο αυτοκίνητο 16 ίππων, θα του υπολογιζόταν συνολική τεκμαρτή δαπάνη με βάση τα αυτο κίνητα = δρχ. γ) Η κατοχή επιβατικού ή μικτής χρήσης αυτοκινήτου ιδιωτικής χρήσης από ανήλικο τέκνο του φορολογουμένου. Σύμφωνα με την υπόψη διάταξη, η τεκμαρτή δαπάνη που προκύπτει με βάση επιβατικό ή μικτής χρήσης αυτοκίνητο ιδιωτικής χρήσης, του οποίου κύριος ή κάτοχος είναι ανήλικο τέκνο, λογίζεται ως τεκμαρτή δαπάνη του γονέα που έχει το μεγαλύτερο εισόδημα και αν αυτός έχασε τη γο νική μέριμνα, του άλλου γονέα, ανεξάρτητα από το εάν για το τέκνο αυτό υπάρχει υποχρέωση υποβολής ξεχωριστής δήλωσης φορολογίας εισοδή ματος. Για την εφαρμογή αυτής της διάταξης λαμβάνεται υπόψη το εισόδημα των γονέων όπως αυτό προσδιορίζεται ύστερα και από την εφαρμογή των διατάξεων 33β και 47α του ν.δ. 3323/1955 (τεκμήριο βιωσιμότητας), καθώς και μετά την εφαρμογή του παρόντος άρθρου, πριν να ληφθεί υπόψη όμως η τεκμαρτή δαπάνη διαβίωσης με βάση το Ε.Ι,Χ. αυτοκίνητο των ανήλικων τέκνων. Το απαλλασσόμενο εισόδημα των γονέων δε λαμβάνεται υπόψη προκειμένου να εφαρμοσθεί η παρούσα διάταξη. Στην περίπτωση που οι δύο γονείς έχουν ίσο εισόδημα ή που κανείς από τους γονείς δεν έχει εισόδημα, η τεκμαρτή αυτή δαπάνη λογίζεται ως δαπάνη του πατέρα, όπως προκύπτει έμμεσα και από τις διατάξεις της παραγράφου 6 του άρθρου 6 του ν.δ. 3323/1955. δ) Απόκτηση ή μεταβίβαση ή ακινησία ή ολοκληρωτική καταστροφή του επιβατικού ή μικτής χρήσης αυτοκινήτου ιδιωτικής χρήσης πατά τη διάρ κεια του έτους. Σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος άρθρου, σε περίπτωση απόκτησης ή μεταβίβασης με οποιοδήποτε τρόπο επιβατικού ή μικτής χρήσης αυτοκι νήτου ιδιωτικής χρήσης κατά τη διάρκεια του έτους η τεκμαρτή δαπάνη μερίζεται σε τόσα δωδέκατα όσοι και οι μήνες κυριότητας ή κατοχής του αυτοκινήτου. Διάστημα μεγαλύτερο από δεκαπέντε (15) ημέρες λογί ζεται ως ολόκληρος μήνας. Τα ίδια εφαρμόζονται και στην περίπτωση ακινησίας ή ολοκληρωτικής καταστροφής του αυτοκινήτου από οποιαδήποτε αιτία. Προκειμένου να αποδειχθεί η ολοκληρωτική καταστροφή του οχήματος, πρέπει να προσκομισθεί από τον ενδιαφερόμενο βεβαίωση της αρμόδιας υπηρεσίας του Υπουργείου Μεταφορών και Επικοινωνιών ή άλλης αρμόδιας δημόσιας υπηρεσίας, στην οποία θα βεβαιώνεται ότι το όχημα εξαιτίας της καταστροφής του μόνο ως υλικό μπορεί να χρησιμοποιηθεί ή να πωληθεί. ε) Συγκυριότητα, εικονική μεταβίβαση ή απόκτηση επιβατικού ή μικτής χρήσης αυτοκινήτου ιδιωτικής χρήσης.

7 Σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος άρθρου, σε περίπτωση εικονικής μεταβίβασης επιβατικού ή μικτής χρήσης αυτοκινήτου ιδιωτικής χρήσης ή εικονικής κτήσης αυτού από περισσότερα πρόσωπα, το τεκμήριο της ετήσιας τεκμαρτής δαπάνης με βάση το αυτοκίνητο αυτό ισχύει αυτοτελώς στο σύνολο της για κάθε ένα από τους συμβαλλομένους. Ως εικονική θεωρείται ιδίως η μεταβίβαση ή η κτήση, όταν πραγματοποιείται μεταξύ συγγενών εξ αίματος ή εξ αγχιστείας κατευθείαν γραμμή ή εκ πλαγίου μέχρι και τον τρίτο βαθμό, δηλαδή μεταξύ γονέων και παιδιών, μεταξύ πάππων και εγγονών, μεταξύ προπάππων και δισέγγονων, μεταξύ αδελφών μεταξύ πρώτων ανιψιών και πρώτων θείων τα ανίψια θα είναι τα παιδιά των αδελφών του φορολογουμένου και οι θείοι ή οι θείες τα αδέλφια των γονέων του φορολογουμένου). Σημειώνεται ότι οι συγγενείς εξ αίματος του ενός από τους συζύγους Είναι συγγενείς εξ αγχιστείας του άλλου συζύγου στην ίδια γραμμή και τον ίδιο βαθμό (ΑΚ 1464). Αντίθετα,, οι σύζυγοι δε θεωρούνται μεταξύ τους συγγενείς εξ αίματος ή εξ αγχιστείας. Πάντως, σε κάθε περίπτωση οι φορολογούμενοι έχουν δικαίωμα ανταπόδειξης, δηλαδή μπορούν να προσκομίσουν στοιχεία στον προϊστάμενο της δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας ή στα διοικητικά δικαστήρια, από τα οποία να προκύπτει ότι δεν είναι εικονική η μεταβίβαση του αυτοκινή του ή η απόκτηση του ή η συγκυριότητα τους σε αυτό. Στην περίπτωση που η συγκυριότητα είναι πραγματική, η ετήσια τεκμαρτή δαπάνη μερίζεται κατά το λόγο των ιδανικών μεριδίων κάθε ενός συγκυρίου. Έτσι, αν δύο άτομα είναι πραγματικά συγκύριοι σε ένα αυτοκίνητο 16 ίππων που έχει κυκλοφορήσει για πρώτη φορά στην Ελλάδα πριν από δύο χρόνια (όταν και αγοράσθηκε από τους συγκυρίους), και το ποσοστό της συγκυριότητας των ατόμων αυτών στο αυτοκίνητο είναι 30% και 70% αντίστοιχα, η δαπάνη που αναλογεί σε κάθε συνιδιοκτήτη με βάση το υπόψη αυτοκίνητο είναι αντίστοιχα και δρχ. Κατοχή, από εκπαιδευτές οδηγών αυτοκινήτων, επιβατικών αυτοκινήτων ιδιωτικής χρήσης που χρησιμοποιούνται για την εκπαίδευση των οδηγών αυτοκινήτων. Προκειμένου για εκπαιδευτές οδηγών αυτοκινήτων που χρησιμοποιούν για το σκοπό αυτό περισσότερα επιβατικά αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης, για τον υπολογισμό της ετήσιας τεκμαρτής δαπάνης, με βάση τα αυτοκίνητα αυτά, λαμβάνεται μόνο το αυτοκίνητο που δίνει τη μεγαλύτερη δαπάνη. Από τη διάταξη αυτή συνάγεται ότι, για τον υπολογισμό της τεκμαρτής αυτής δαπάνης για οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο που ασκεί ατομική επιχεί ρηση, λαμβάνεται υπόψη η δαπάνη όλων των αυτοκινήτων της, ατομικής του επιχείρησης. 3. Δαπάνη συντήρησης δίτροχου Ι.Χ. αυτοκινούμενου οχήματος. Η ετήσια τεκμαρτή δαπάνη με βάση τον κυβισμό δίτροχου ιδιωτικής χρήσης αυτοκινούμενου οχήματος καθορίζεται στο ποσό των τριακοσίων πενήντα χιλιάδων ( ) δραχμών για μοτοσικλέτα πεντακοσίων (500)κυβικών εκατοστών, προσαυξανόμενη με το ποσό των πενήντα χιλιάδων (50.000) δραχμών ανά εκατό (100) κυβικά εκατοστά όταν πρόκειται για μοτοσικλέτες με κυβισμό πάνω από πεντακόσια (500) κυβικά εκατοστά. Δηλαδή για μια μοτοσικλέτα 560 κυβικών εκατοστών θα υπολογισθεί τεκμαρτή δαπάνη δρχ., ενώ για μοτοσικλέτα 640 κυβικών εκατοστών θα υπολογισθεί τεκμαρτή δαπάνη δρχ. Για μοτοσικλέτα κάτω των 500 κυβικών εκατοστών δεν έχουν εφαρμογή οι διατάξεις της παρούσας παραγράφου, Οι διατάξεις της περίπτωσης β της παραγράφου 2 αυτού του άρθρου, που αναφέρονται στον προσδιορισμό της τεκμαρτής δαπάνης διαβίωσης με βάση τη φορολογήσιμη ιπποδύναμη επιβατικού αυτοκινήτου ιδιωτικής χρήσης και όσα αναφέραμε στην παρούσα σχετικά με την εφαρμογή της περίπτωσης ανάλογα και στην περίπτωση αυτή. 4. Δαπάνη για οικιακούς βοηθούς, οδηγούς αυτοκινήτων, δασκάλους και λοιπό προσωπικό. Η ετήσια δαπάνη που καταβάλλεται για οικιακούς βοηθούς, οδηγούς αυτοκινήτων, δασκάλους και λοιπό προσωπικό, πολλαπλασιαζόμενη με συντελεστή δύο (2), Αν ο φορολογούμενος απασχολεί ένα μόνο οικιακό βοηθό, η καταβαλλόμενη γι αυτόν ετήσια δαπάνη δεν αποτελεί τεκμήριο όταν: α) έχει τέκνο ηλικίας μέχρι δώδεκα (12) ετών που τον βαρύνει, με την προϋπόθεση ότι ο ίδιος και ο άλλος σύζυγος αποκτούν εισόδημα από μία ή περισσότερες από τις ακόλουθες δραστηριότητες: - παροχή εξαρτημένης εργασίας, άσκηση ατομικής εμπορικής επιχείρησης, άσκηση ατομικής γεωργικής

8 επιχείρησης, άσκηση ατομικώς επαγγέλματος από αυτά που αναφέρονται στην παράγραφο 1 του άρθρου 45 του ν.δ. 3323/1955, συμμετοχή σε κοινοπραξία, συμμετοχή σε κοινωνία, συμμε τοχή σε αστική κερδοσκοπική εταιρεία, συμμετοχή ως ομόρρυθμο μέλος σε ομόρρυθμη ή ετερόρρυθμη εταιρεία, β) ο ίδιος ο φορολογούμενος ή ο άλλος σύζυγος ή πρόσωπο που συνοικεί με αυτόν και τον βαρύνει, έχει ηλικία πάνω από 65 ετών ή παρουσιάζει αναπηρία 67% και πάνω από διανοητική καθυστέρηση ή φυσική αναπηρία. Όταν ο φορολογούμενος (ή και ο φορολογούμενος και η σύζυγος του) είναι πάνω από 65 ετών και καταβάλλεται δαπάνη για δύο (ή περισσότε ρους) βοηθούς, θα ληφθεί υπόψη για την εφαρμογή αυτής της διάταξης η δαπάνη που καταβάλλεται σε όλους τους οικιακούς βοηθούς (δύο ή περισσότερους), πολλαπλασιαζόμενη βέβαια με συντελεστή 2. Διευκρινίζεται ότι η εξαίρεση αυτή αφορά μόνο οικιακό βοηθό και όχι τα άλλα πρόσωπα αυτής της περίπτωσης, δηλαδή οδηγό αυτοκινήτου, δάσκαλο, κηπουρό κ.λ.π. 5. Δαπάνη συντήρησης σκαφών αναψυχής ιδιωτικής χρήσης Η ετήσια τεκμαρτή δαπάνη σκαφών αναψυχής ιδιωτικής χρήσης κυριότητας ή κατοχής του φορολογουμένου, της συζύγου του ή των προσώπων που τους βαρύνουν κατά τις διατάξεις του άρθρου 8 του ν.δ. 3323/1955, η οποία ορίζεται: α) Για μηχανοκίνητα, σκάφη αυτού του τύπου ταχύπλοα και μη ολικού μήκους μέχρι, πέντε (5) μέτρα, στο ποσό των δραχμών, που προσαυξάνεται, με το ποσό των δραχμών για κάθε μέτρο μήκους πάνω από τα 5 (πέντε) μέτρα β) Προκειμένου ιστιοφόρα η μηχανοκίνητα ή μικτά σκάφη με χώρο ενδιαίτησης η τεκμαρτή δαπάνη υπολογίζεται βάσει των μέτρων ολικού μήκους ως ακολούθως: Μήκος σκάφους Ετήσια τεκμαρτή δαπάνη Μέχρι 8 μέτρα Πάνω από 8 μέτρα Πάνω από 10 μέτρα Πάνω από 12 μέτρα Πάνω από 14 μέτρα Πάνω από 16 μέτρα Πάνω από 18 μέτρα Πάνω από 20 μέτρα Πάνω από 22 μέτρα Πάνω από 24 μέτρα Πάνω από 26 μέτρα Η τεκμαρτή δαπάνη από κάθε σκάφος και των δυο παραπάνω υποπεριπτώσεων μειώνεται ανάλογα με την παλαιότητά του κατά ποσοστό: ι. δεκαπέντε τοις εκατό (15%) αν έχει περάσει χρονικό διάστημα πάνω από πέντε (5) έτη και μέχρι δέκα (10) έτη από την αρχή του έτους που νηολογήθηκε για πρώτη φορά, ιι. είκοσι τοις εκατό (20%) αν έχει περάσει χρονικό διάστημα πάνω από δέκα (1Ο) έτη και μέχρι δεκαπέντε (15) έτη κα ιιι. τριάντα τοις εκατό (30%) αν έχει περάσει χρονικό διάστημα πάνω από δεκαπέντε (15) έτη. Με βάση τα παραπάνω στοιχεία, για ένα μηχανοκίνητο σκάφος ανοικτού τύπου ολικού μήκους 7 μέτρων, που νηολογήθηκε για πρώτη φορά πριν οκτώ (8 χρόνια στο νηολόγιο οποιασδήποτε χώρας (μπορεί για πρώτη φορά πριν 3 χρόνια να νηολογήθηκε σε νηολόγιο της Αγγλίας και πριν δυο χρονιά να το διέγραψε από το νηολόγιο της Αγγλίας και να το καταχώρησε σε νηολόγιο της Ελλάδας) η τεκμαρτή δαπάνη του γι αυτό το έτος θα είναι, ( x 2) - 15% [ ( x 2) ] = δρχ. Σύμφωνα με όσα προαναφέραμε η ετήσια τεκμαρτή δαπάνη διαβίωσης, προ κειμένου για σκάφος της πιο πάνω περίπτωσης β, με βάση τα έτη νηολόγησης του, διαμορφώνεται ως εξής: Ετήσια τεκμαρτή δαπάνη με βάση τα έτη νηολόγησης ιστιοφόρου ή μηχανοκίνητου ή μικτού σκάφους με χώρο ενδιαίτησης.

9 Μήκος σκάφους Μέχρι και 5 έτη Πάνω από 5 μέχρι και 10 έτη Μείωση 15% Πάνω από 10 μέχρι και 15 έτη Μείωση 20% Ετήσια τεκμαρτή δαπάνη Μέχρι 8 μέτρα Πάνω από 8 μέτρα Πάνω από 10 μέτρα Πάνω από 12 μέτρα Πάνω από 14 μέτρα Πάνω από 16 μέτρα Πάνω από 18 μέτρα Πάνω από 20 μέτρα Πάνω από 22 μέτρα Πάνω από 24 μέτρα Πάνω από 26 μέτρα Για σκάφη με μόνιμο πλήρωμα ναυτολογημένο για ολόκληρο ή μέρος του έτους, στην πιο πάνω δαπάνη προστίθεται και η αμοιβή πληρώματος πολ λαπλασιαζόμενη με συντελεστή δύο (2). Κατά συνέπεια, η ετήσια τεκμαρτή δαπάνη για ένα μικτό σκάφος μήκους 12 μέτρων με χώρο ενδιαίτησης, που νηολογήθηκε πριν 7 χρόνια για πρώτη φορά και που στο κρίσιμο έτος καταβλήθηκε αμοιβή πληρώματος δρχ. θα είναι (2 X ) = δρχ. Τα σκάφη επαγγελματικής χρήσης δε λαμβάνονται υπόψη για το τεκμήριο της δαπάνης αυτής. Οι διατάξεις της περίπτωσης β της παραγράφου 2 του άρθρου αυτού εφαρ μόζονται ανάλογα και στις περιπτώσεις συγκυριότητας, εικονικής κτήσης ή μεταβίβασης σκαφών αναψυχής. 6. Δαπάνη συντήρησης αεροσκαφών, ελικοπτέρων και ανεμοπτέρων Η ετήσια τεκμαρτή δαπάνη για αεροσκάφη, ελικόπτερα και ανεμόπτερα κυριότητας ή κατοχής του φορολογουμένου, της συζύγου του ή των προσώπων που συνοικούν μαζί τους και τους βαρύνουν κατά τις διατάξεις του ν.δ. 3323/1955, η οποία ορίζεται ως εξής: α) Για αεροσκάφη με κινητήρα κοινό, εσωτερικής καύσης και στροβιλοελικοφόρα, καθώς και ελικόπτερα, στο ποσό των δραχμών για τους 100 πρώτους ίππους, που προσαυξάνεται με το ποσό των δραχμών για κάθε ίππο πάνω από τους 100 ίππους του κινητήρα αυτών. β) Για αεροσκάφη αεριοπροωθούμενα (JΕΤ) στο ποσό των δραχμών για κάθε λίμπρα ώθησης. γ) Για ανεμόπτερα στο ποσό των δραχμών 7. Δαπάνη για δωρεές Η ετήσια δαπάνη για δωρεές χρηματικών ποσών, εκτός από τις δωρεές προς το δημόσιο, τους δήμους, και τις κοινότητες του Κράτους, τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, τα κρατικά και δημοτικά νοσηλευτικά ιδρύματα και τα νοσοκομεία που αποτελούν νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου και επιχορηγούνται από τον κρατικό προϋπολογισμό, τα κοινωφελή ιδρύματα, καθώς και το ταμείο αρχαιολογικών πόρων. Όσον αφορά τα χρηματικά ποσά που καταβάλλονται λόγω γονικών παροχών, δεδομένου ότι ο νόμος δεν αναφέρεται ρητά σε αυτές, δεν λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμό αυτής της δαπάνης. III. Παράγραφος 3

10 Προσαύξηση του συνολικού ποσού τεκμαρτής δαπάνης διαβίωσης. Με την παράγραφο 3 ορίζεται ότι το συνολικό ποσό της ετήσιας τεκμαρτής δαπάνης διαβίωσης του φορολογουμένου όπως αυτό προσδιορίζεται από την προηγούμενη παράγραφο, προσαυξάνεται κατά 10%, για κάθε ένα πέρα από το δεύτερο στοιχεία προσδιορισμού της δαπάνης αυτής του φορολο γουμένου, της συζύγου του και των προσώπων που τους βαρύνουν. Τονίζεται ότι, η τεκμαρτή δαπάνη διαβίωσης είναι κατ εξοχήν οικογενειακή δαπάνη και γι αυτό αθροίζονται, σε οικογενειακή βάση, όλα τα στοιχεία που λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμό της. Αν τα στοιχεία αυτά δεν υπερβαίνουν τα δύο (2), η τεκμαρτή δαπάνη διαβίωσης δεν προσαυξάνεται. Αν όμως αυτά υπερβαίνουν τα δύο, τότε για κάθε ένα στοιχείο πέρα από τα δύο, η συνολική τεκμαρτή δαπάνη διαβίωσης θα προσαυξάνεται κατά 10%. Δεν προσαυξάνεται με κανένα ποσοστό η δαπάνη που προκύπτει κατά τα οριζόμενα στην προηγούμενη παράγραφο αυτού του άρθρου, όταν το ποσό αυτής δεν υπερβαίνει το δραχμές. Κάθε στοιχείο δαπάνης προσμετράται ολόκληρο έστω και εάν ο φορολογούμενος έχει κυριότητα σε ποσοστό αυτού. Όταν πρόκειται όμως για περίπτωση που στο στοιχείο υπάρχει συνιδιοκτησία μεταξύ των συζύγων ή μεταξύ των συζύγων και προσώπων που τους βαρύνουν η μόνο μεταξύ των προσώπων που βαρύνουν τους δύο συζύγους, το στοιχείο προσδιορισμού της τεκμαρτής δαπάνης διαβίωσης λαμβάνεται υπόψη μία φορά. Ειδικά, όσον αφορά τη μέτρηση των στοιχείων προσδιορισμού των επί μέρους δαπανών της παραγράφου 2, για την εφαρμογή της υπόψη παραγράφου (3) αυτού, του άρθρου, σας παρέχουμε τις πιο κάτω οδηγίες: 1. Τ εκμαρτό ή καταβαλλόμενο μίσθωμα για δευτερεύουσα κατοικία πάνω από 150 τετρ. μέτρα. Λαμβάνεται υπόψη ο αριθμός των ιδιοκατοικουμένων (από τον ίδιο ή από τα μέλη της οικογενείας του) συγχρόνως ή μισθουμένων συγχρόνως ή ιδιοκατοικουμένων και μισθωμένων συγχρόνως, για οποιοδήποτε χρονικό διάστημα του έτους, δευτερευουσών κατοικιών. Π.χ. Αν ο φορολογούμενος είχε ενοικιάσει ολόκληρο το έτος μια δευτερεύουσα κατοικία πάνω από 150 τετρ. μέτρα και ένα μήνα του έτους ο φορολογούμενος διέμεινε σε άλλη (ιδιόκτητη) δευτερεύουσα κατοικία του εμβαδού πάνω από 150 τετρ. μέτρα, θα μετρηθούν 2 στοιχεία δαπάνης με βάση το πραγματικό και τεκμαρτό, κατά περίπτωση, μίσθωμα των δευτερευουσών κατοικιών. Αντίθετα, στην περίπτωση που το; Χρονικό διάστημα ενοικίασης ή Ιδιοκατοίκησης ή ενοικίασης και ιδιοκατοίκησης ήταν διαφορετικό (τον ένα μήνα διέμεινε στην ιδιόκτητη δευτερεύουσα κατοικία του, τον δεύτερο μήνα είχε νοικιάσει μια δευτερεύουσα κατοικία και τον τρίτο μήνα είχε νοικιάσει μια άλλη δευτερεύουσα κατοικία) λαμβάνεται υπόψη, για την εφαρμογή της παρούσας παραγράφου, ένα (1) στοιχείο 2. Τ εκμαρτή δαπάνη με βάση τους φορολογήσιμους ίππους επιβατικού ή μικτής χρήσης αυτοκινήτου ιδιωτικής χρήσης. α) Αυτοκίνητα που ανήκουν προσωπικά στο φορολογούμενο, τη σύζυγο του και τα πρόσωπα που τους βαρύνουν. Λαμβάνεται υπόψη ο συνολικός αριθμός των αυτοκινήτων του φορολογουμένου, της συζύγου του και των προσώπων που τους βαρύνουν, που. κυκλοφορούσαν ταυτόχρονα για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των 15 ημερών. Αν π.χ. μέχρι τις 4 Μαρτίου ο φορολογούμενος κυκλοφορούσε δύο αυτοκίνητα και στις 5 Μαρτίου αγόρασε τη σύζυγος του τρίτο αυτοκίνητο και στο τέλος Μαρτίου, ο φορολογούμενος πώλησε το ένα αυτοκίνητο, ενώ το άλλο το έθεσε για όλο το υπόλοιπο διάστημα, μέχρι το τέλος του έτους, σε ακινησία, θα υπολογισθούν τρία (3) στοιχεία, γιατί για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των 15 ημερών η οικογένεια είχε στη διάθεση της τρία (3) αυτοκίνητα. Αντίθετα, αν μέσα στο έτος η οικογένεια του φορολογούμενου είχε στη διάθεση της περισσότερα αυτοκίνητα, όχι όμως ταυτόχρονα (π.χ. κατά το χρόνο ακινησίας του ενός αυτοκινήτου ο φορολογούμενος του αγόρασε και κυκλοφόρησε άλλο αυτοκίνητο, ή είχε η σύζυγος το πρώτο εξάμηνο ένα αυτοκίνητο το οποίο πούλησε στο τέλος του πρώτου εξαμήνου και στην αρχή του δεύτερου εξαμήνου αγόρασε και κυκλοφόρησε άλλο αυτοκίνητο ο σύζυγος) λαμβάνεται υπόψη ένα (1) στοιχείο. β) Επιβατικά ή μικτής χρήσης αυτοκίνητα που ανήκουν σε επιχειρήσεις αα) Τα επιβατικά ή μικτής χρήσης αυτοκίνητα εταιρείας με βάση τα οποία υπολογίζεται τεκμαρτή δαπάνη στο φορολογούμενο (π.χ. ομόρρυθμο εταίρο ΟΕ ή ΕΕ ή πρόεδρο ΑΕ κτλ.), για την εφαρμογή αυτής της διά ταξης, λαμβάνονται υπόψη ως ένα (1) στοιχείο.

11 ββ) Σε περίπτωση που στο φορολογούμενο, υπολογίζεται τεκμαρτή δαπάνη με βάση τα αυτοκίνητα περισσοτέρων από μιας εταιρειών (π.χ. ο φορολογούμενος είναι ομόρρυθμος εταίρος σε μια εταιρεία και συγχρόνως είναι πρόεδρος μιας Α.Ε.), για την εφαρμογή αυτής της παραγράφου, για κάθε εταιρεία που έχει ένα ή.περισσότερα αυτοκίνητα θα., ληφθεί υπόψη, ένα αυτοκίνητο, Δηλαδή στο παράδειγμα μας θα ληφθούν υπόψη δύο (2)στοιχεία. γγ) Τα επιβατικά αυτοκίνητα, ανεξάρτητα με τον αριθμό τους, που χρησιμοποιούνται από εκπαιδευτή οδηγών αυτοκινήτων για την επιχείρηση του, για την εφαρμογή αυτής της παραγράφου λαμβάνονται υπόψη ως ένα (1) στοιχείο» δδ) Σχετικά με τον αριθμό των επιβατικών αυτοκινήτων που χρησιμο ποιούνται για την ατομική επιχείρηση του φορολογουμένου, για την εφαρμογή αυτής της παραγράφου} λαμβάνονται υπόψη όλα τα αυτοκίνητα της ατομικής επιχείρησης, ως προσωπικά αυτοκίνητα του φορολογουμένου. Έτσι, σύμφωνα με τα παραπάνω, αν ένας φορολογούμενος είχε ο ίδιος δύο Ε.Ι,Χ..αυτοκίνητα, ένα αυτοκίνητο είχε η σύζυγος του, και ο φορολογούμενος αυτός συμμετείχε σε μία ομόρρυθμη εταιρεία που είχε τρία αυτοκίνητα, αν στην 1 Δεκεμβρίου του κρίσιμου έτους ανέλαβε πρόεδρος μιας Α.Ε. που είχε 4 αυτοκίνητα και στις 20 Δεκεμβρίου του ίδιου έτους έγινε ομόρρυθμος εταίρος σε κάποια ετερόρρυθμη εταίρε ία που είχε τρία αυτοκίνητα, θα υπολογισθούν πέντε (5) στοιχεία. 3. Τ εκμαρτή δαπάνη με βάση τον κυβισμό δίτροχου ιδιωτικής, χρήσης αυτοκινούμενου οχήματος. Ισχύουν ανάλογα όσα αναφέραμε στην προηγούμενη περίπτωση Ετήσια δαπάνη που καταβάλλεται για οικιακούς βοηθούς οδηγούς αυτοκινήτων, δασκάλους και για το λοιπό προσωπικό Όταν λόγω αλλαγής οικιακών βοηθών κ.τ.λ, καταβλήθηκαν αμοιβές μέσα στο έτος σε περισσότερους οικιακούς βοηθούς, οδηγούς αυτοκινήτων κ.τ.λ., λαμβάνεται υπόψη ο αριθμός των οικιακών βοηθών κ.τ.λ. που παρείχαν συγχρόνως τις υπηρεσίες τους. Πιο κάτω σας παραθέτουμε παραδείγματα, σχετικά με τον αριθμό των αριθμό στοιχείων αυτής της δαπάνης πού θα συνυπολογισθεί με τον αριθμό των στοιχείων των λοιπών δαπανών για την εφαρμογή της παρούσας παραγράφου: α) Αν ο ένας σύζυγος είναι πάνω από 65 ετών και κατέβαλαν αμοιβές σε ένα οικιακό βοηθό, δεν θα υπολογισθεί στοιχείο. β) Αν και οι δύο σύζυγοι είναι πάνω από 65 ετών και κατέβαλαν αμοιβές σε δύο οικιακούς βοηθούς, θα υπολογισθούν δύο (2) στοιχεία γ) Αν και οι δύο σύζυγοι είναι πάνω από 65 ετών και κατέβαλαν αμοιβές σε ένα οδηγό και ένα οικιακό βοηθό, θα υπολογισθούν δύο (2) στοιχεία δ) Αν το πρώτο εξάμηνο υπήρχε ένας οικιακός βοηθός και το δεύτερο εξάμηνο τον απέλυσαν και προσέλαβαν άλλο, θα υπολογισθεί ένα (1) στοιχείο ε) Αν στο πρώτο εξάμηνο ένας φορολογούμενος είχε ένα οδηγό και το δεύτερο εξάμηνο τον απέλυσε και προσέλαβε ένα οικιακό βοηθό, και τον Οκτώβριο προσέλαβε και ένα δάσκαλο, θα υπολογισθούν δύο (2) στοιχεία. 5. Τ εκμαρτή δαπάνη, με βάση σκάφη αναψυχής, αεροσκάφη, ελικόπτερα, ανεμόπτερα Ισχύουν ανάλογα όσα αναφέρθηκαν πιο πάνω στην περίπτωση 2 (τεκμαρτή δαπάνη με βάση τους φορολογήσιμους ίππους Ε.Ι.Χ. αυτοκινήτου). 6. Ετήσια δαπάνη με βάση τις δωρεές χρηματικών ποσών. Οι δωρεές, γενικώς, υπολογίζονται ως ένα: στοίχε ίο, ανεξάρτητα από το συνολικό αριθμό των δωρεών χρηματικών ποσών που έχουν γίνει σε οικογενειακή βάση. Αυτό, επειδή η υπόψη δαπάνη, είναι πραγματική και η καταβολή χρηματικών ποσών για τις δωρεές δε συνεπάγεται άλλες επιβαρύνσεις, όπως π.χ. στην περίπτωση οικιακών βοηθών, IV. Παράγραφος 4. Αμφισβήτηση ποσού τεκμαρτής δαπάνης διαβίωσης.

12 Με τις διατάξεις της παραγράφου 4 του άρθρου 5 ορίζεται ότι, αν συντρέχουν ορισμένες προϋποθέσεις, το ετήσιο συνολικό ποσό τεκμαρτής δαπάνης διαβίωσης του φορολογουμένου, που προσδιορίζεται σύμφωνα με τις δύο προηγούμενες παραγράφους αυτού του άρθρου,, μπορεί να αμφισβητηθεί από το φορολογούμενο. Έτσι, σύμφωνα με τις διατάξεις αυτής της παραγράφου»το ετήσιο συνολικό ποσό τεκμαρτής δαπάνης διαβίωσης που προσδιορίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις των προηγούμενων παραγράφων 2 και 3, μπορεί να αμφισβητηθεί από το φορολογούμενο: α) Όταν έγινε λανθασμένος υπολογισμός της τεκμαρτής δαπάνης, β) Όταν η πραγματική δαπάνη του φορολογουμένου και των μελών που τον βαρύνουν είναι μικρότερη από την τεκμαρτή δαπάνη, όπως αποδεικνύεται από τον υπόχρεο με βάση πραγματικά περιστατικά. Η επίκληση των περιστατικών αυτών μπορεί να γίνει μόνο από τους υπόχρεους, οι οποίοι: αα. Υπηρετούν τη στρατιωτική τους θητεία: στις ένοπλες δυνάμεις, ββ. Είναι φυλακισμένοι γγ. Νοσηλεύονται σε νοσοκομείο ή κλινική, δδ. Ήταν μετανάστες ή πολιτικοί πρόσφυγες στο εξωτερικό και μετοικούν μόνιμα στην Ελλάδα και μετέφεραν, επιβατικό αυτοκίνητο ιδιωτικής χρήσης για το οποίο κατέβαλαν κατά την εισαγωγή του μειωμένους δασμούς. Οι υπόχρεοι αυτοί μπορούν να επικαλούνται το περιστατικό αυτό για 3 (τρία) έτη από το τέλος του έτους του εκτελωνισμού του αυτοκινήτου. εε. Είναι άνεργοι. Αυτό μπορούν να το επικαλεσθούν μόνο για το χρο νικό διάστημα που. δικαιούνται βοήθημα ανεργίας. στστ. Συγκατοικούν με συγγενείς πρώτου βαθμού και έχουν με μειωμένες δαπάνες διαβίωσης, γιατί αποδεικνύεται ότι στις δαπάνες συμβάλλουν οι συγγενείς αυτοί οι οποίοι πραγματοποιούν, εισόδημα από εμφανείς πηγές. ζζ. Είναι ορφανοί ανήλικοι οι οποίοι έχουν στην κυριότητα τους επιβατικό αυτοκίνητο, χρήσης από κληρονομιά του πατέρα ή της μητέρας τους ηη. Όσοι προσκομίζουν στοιχεία από τα οποία αποδεικνύεται ότι, από γεγονότα που οφείλονται σε λόγγους ανώτερης βίας, πραγματοποίησαν δαπάνη" μικρότερη από την τεκμαρτή. Κατά συνέπεια, σύμφωνα με τα πιο πάνω, η υπόψη δαπάνη μπορεί να αμφι σβητηθεί μόνο από τα πρόσωπα που αναφέρονται στην παρούσα παράγραφο και μόνο για τις ειδικά αναφερόμενες δαπάνες Έτσι, την περίπτωση α (λανθασμένος υπολογισμός τεκμαρτής δαπάνης) και την υποπερίπτωση ηη της περίπτωσης β αυτής της παραγράφου (πραγματοποίηση δαπάνης μικρότερης από την τεκμαρτή δαπάνη, εξαιτίας γεγονότων ανώτερης βίας), μπορεί να επικαλεσθεί οποιοσδήποτε φορολογού μενος και για οποιαδήποτε τεκμαρτή δαπάνη διαβίωσης. Αντίθετα τις υποπεριπτώσεις αα έως και ζζ της περίπτωσης β μπορούν να επικαλεσθούν μόνο τα πρόσωπα που ρητά αναφέρονται σε αυτή, και για μεν τις υποπεριπτώσεις αα, ββ, γγ, εε και στστ για όλες τις δαπά νες που αναφέρονται στην παράγραφο 2 αυτού του άρθρου, ενώ για τις υποπεριπτώσεις δδ και ζζ, μόνο για την τεκμαρτή δαπάνη διαβίωσης που προκύπτει με βάση τους φορολογήσιμους ίππους επιβατικών αυτοκινήτων ιδιωτικής χοή ση ς., Συνεπώς, ο φορολογούμενος δεν μπορεί να αμφισβητήσει την τεκμαρτή δαπάνη που προκύπτει με βάση δευτερεύουσα κα τοικία εμβαδού πάνω από 10 τετραγωνικά μέτρα ή με βάση σκάφος ανα ψυχής κ.τ.λ. επικαλούμενος ότι τα στοιχεία αυτά τα κληρονόμησε ορφα νός ανήλικος από τον πατέρα ή την μητέρα του. Στην περίπτωση λανθασμένου υπολογισμού της τεκμαρτής δαπάνης ο προϊστάμενός της Δ.Ο.Υ. προβαίνει στη διόρθωση του λάθους. Όταν συντρέχει, μια. ή περισσότερες από τις υποπεριπτώσεις αυτής της παραγράφου, ο φορολογούμενος υποχρεούται να υποβάλει μαζί με τη δή λωση του και τα αναγκαία δικαιολογητικά για την απόδειξη, των ισχυρισμών του ο προϊστάμενος της Δ.Ο.Υ., ελέγχει την ακρίβεια των ισχυρι σμών και τα.αποδεικτικά στοιχεία του φορολογουμένου και μειώνει ανά λογα την ετήσια τεκμαρτή δαπάνη στην οποία αναφέρονται οι ισχυρισμοί και τα αποδεικτικά στοιχεία.. Επισημαίνεται ότι δεν αρκεί να συντρέχει μία από τις πιο πάνω υποπερι πτώσεις για να μην υπολογισθεί δαπάνη, αλλά πρέπει και ο φορολογούμε νος, να αποδείξει ότι για το λόγο αυτό δεν πραγματοποίησε την υπόψη δαπάνη ή πραγματοποίησε μειωμένη δαπάνη. Έτσι, για παράδειγμα δεν μπορεί να ισχυρισθεί ότι, επειδή ήταν φυλα κισμένος ή επειδή ήταν άνεργος, πραγματοποίησε μικρότερο ποσό δαπάνης από το ποσό της δωρεάς του σε κάπρι ο σύλλογο κ.τ.λ.

13 Μπορεί όμως να ισχυρισθεί για παράδειγμα ότι δεν πραγματοποίησε τεκμαρτή δαπάνη με βάση το ΕΙΧ αυτοκίνητό του το χρονικό διάστημα που νοσηλευόταν η βρισκόταν στη φυλακή. Πάντως σε όλες αυτές τις περιπτώσεις το ζήτημα είναι πραγματικό και ανάγεται στην εξελεγκτική εξουσία του προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ., ή, σε περίπτωση αμφισβήτησης, στην κρίση των διοικητικών δικαστηρίων. V. Παράγραφος 5 Δαπάνες από την απόκτηση περιουσιακών στοιχείων 1. Με τις διατάξεις της παραγράφου 5 του άρθρου αυτού ορίζεται ότι τα χρηματικά ποσά που πραγματικά καταβάλλονται για ορισμένους λόγους (αγορά ορισμένων περιουσιακών στοιχείων κ.τ.λ.) από το φορολογούμενο, τη σύζυγό του και τα πρόσωπα που τους βαρύνουν λαμβάνονται υπόψη για τον προσδιορισμό του εισοδήματος του φορολογουμένου, με βάση τις διατάξεις αυτού του άρθρου. Σημειώνεται ότι οι διατάξεις της παραγράφου αυτής εφαρμόζονται μόνο όταν τις οικείες δαπάνες πραγματοποιούν φυσικά πρόσωπα (κατά συνέπεια δεν έχουν, εφαρμογή στα μέλη εταιρείας που αγόρασε π.χ. αυτοκίνητο). Εξυπακούεται ότι στην περίπτωση καταβολής του τιμήματος αγοράς των στοιχείων των πιο κάτω περιπτώσεων α, β, γ με δόσεις, λαμβάνονται υπόψη τα ποσά που καταβάλλονται στο οικείο έτος (ποσό δόσης, προκαταβολής κ.τ.λ.). Σύμφωνα με τις διατάξεις αυτής της παραγράφου, ως ετήσια τεκμαρτή δαπάνη του φορολογουμένου της συζύγου του και των προσώπων που τους βαρύνουν λογίζονται και τα χρηματικά ποσά που πραγματικά καταβάλλονταν, για τις πιο κάτω αιτίες: α) Αγορά αυτοκινήτων, πλοίων αναψυχής και λοιπών σκαφών αναψυχής, αεροσκαφών και κινητών πραγμάτων μεγάλης αξίας. Τα ποσά που δαπανώνται για αγορά αυτοκινήτων, πλοίων αναψυχής και λοιπών σκαφών αναψυχής, αεροσκαφών (στην έννοια των οποίων υπάγονται και τα ελικόπτερα και τα ανεμόπτερα), καθώς και για κινητά πράγματα μεγάλης αξίας (π.χ. πίνακες ζωγραφικής μεγάλης αξίας, πολύτιμοι λίθοι, κοσμήματα κ.τ.λ.). Από το τεκμήριο αυτό, εξαιρείται η δαπάνη που καταβάλλεται για αγορά στοιχείων που αποτελούν το αντικείμενο της εμπορικής δραστηριότητας, μηχανημάτων και αυτοκινήτων δημόσιας χρήσης. Κατά συνεπεία εξαιρείται, η δαπάνη που καταβάλλεται για αγορά αυτοκι νήτων που αγοράζονται από μια επιχείρηση πώλησης αυτοκινήτων για να μεταπωληθούν, ενώ. αντίθετα, δεν εξαιρείται η δαπάνη που καταβάλλεται για την αγορά αυτοκινήτου που θα χρησιμοποιηθεί σε ατομική επιχείρηση που δεν έχει ως αντικείμενο δραστηριότητας την πώληση αυτοκινήτων. β) Αγορά επιχειρήσεων εταιρικών μεριδίων, χρεωγράφων. Τα ποσά που δαπανώνται από 1 Ιανουαρίου 1993 και μετά (όπως προκύπτει από τις διατάξεις της περίπτωσης β του άρθρου 44 του Ν. 1828/1989) για αγορά επιχειρήσεων, εταιρικών μεριδίων και χρεωγράφων γενικά. Εξαιρείται η αγορά ομολόγων του δημοσίου και μετοχών εισηγμένων στο Χρηματιστήριο, γ) Αγορά ακινήτων, ανέγερση οικοδομών. Τα ποσά που δαπανώνται από 1 Ιανουαρίου 1993 και μετά για αγορά ακινήτων ή ανέγερση οικοδομών. Εξαιρείται η δαπάνη για αγορά ή ανέγερση πρώτης κατοικίας, εφόσον το εμβαδόν της δεν υπερβαίνει τα 120 τετραγωνικά μέτρα. Κατά συνέπεια, στην περίπτωση που το εμβαδόν της πρώτης κατοικίας υπερβαίνει τα 120 τετραγωνικά μέτρα λαμβάνεται υπόψη ολόκληρο το ποσό που δαπανήθηκε για την κατοικία και όχι μόνο το ποσό που ανα λογεί στα επιπλέον των 120 τετραγωνικών μέτρων. δ) Δάνεια επιχειρηματιών προς τις ατομικές τους επιχειρήσεις ή εταίρων προς τις εταιρείες που συμμετέχουν. Τα ποσά των δανείων που χορηγούνται από 1 Ιανουαρίου 1993 στις εταιρείες από τα πρόσωπα που μετέχουν σ αυτές ως εταίροι ή από τους επιχειρηματίες προς τις ατομικές τους επιχειρήσεις με τη μορφή προσωρινών καταθέσεων. 2. Σύμφωνα με τις διατάξεις του τελευταίου εδαφίου της παραγράφου 5 του υπόψη άρθρου, όσοι δεν αναγράφουν στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος τους που αφορά τη χρήση 1993 και επόμενες την αγορά ή ανέγερση ακινήτων (δηλαδή τη δαπάνη που καταβάλλουν από και μετά για αγορά ή

14 ανέγερση ακινήτων) υπόκεινται στις κυρώσεις που προβλέπονται από την παράγραφο 1 του άρθρου 73α του ν.δ. 3323/1955 που προστέθηκε 24 με τις διατάξεις της παραγράφου 4 του άρθρου 18 του Ν. 1828/1989 VI. Παράγραφος 6. Εξαίρεση από την εφαρμογή του τεκμηρίου Σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 6 αυτού του άρθρου το τεκμήριο προσδιορισμού της ετήσιας δαπάνης δεν εφαρμόζεται: α) Στην περίπτωση που το άθροισμα της συνολικής ετήσιας τεκμαρτής δαπάνης (παραγράφου 2, 3, 4, 5 και 6) του φορολογουμένου, της συζύγου του και των προσώπων που τους βαρύνουν δεν υπερβαίνει το ποσό του δρχ. β) Προκειμένου για τεκμαρτή δαπάνη η οποία προκύπτει βάσει επιβατι κών αυτοκινήτων ιδιωτικής χρήσης αναπήρου, το οποίο απαλλάσσεται από τα τέλη κυκλοφορίας. γ) Για το ποσό της ετήσιας τεκμαρτής δαπάνης, η οποία προκύπτει βάσει του επιβατικού αυτοκινήτου ιδιωτικής χρήσης (για ένα μόνο επιβατικό αυτοκίνητο ιδιωτικής χρήσης) ή του ενοικίου δευτερεύουσας κατοικίας προκειμένου για αλλοδαπό προσωπικό που δε διαμένει μόνιμα στην Ελλάδα ή ημεδαπό προσωπικό, που διαμένει μόνιμα στο εξωτερικό και απασχολείται αποκλειστικά σε επιχειρήσεις που υπάγονται στις διατάξεις του Α.Ν. 89/1967 (ΦΕΚ Α 132), του Α.Ν. 378/1968 (ΦΕΚ Α 82) και του άρθρου 25 του Ν. 27/1975 (ΦΕΚ Α 77) δ) Για το ποσό της τεκμαρτής δαπάνης η οποία προκύπτει από επιβατικά αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης δημόσιων, δημοτικών και κοινοτικών επιχει ρήσεων, ή επιχειρήσεων στις οποίες συμμετέχουν κατά ποσοστό πάνω από το 50% το δημόσιο και νομικά πρόσωπα, δημοσίου δικαίου. Διευκρινίζεται ότι η διάταξη αυτή ισχύει τόσο όταν στην επιχείρηση συμμετέχει το Δημόσιο με ποσοστό πάνω από 50% (χωρίς να απαιτείται και η συμμετοχή Ν.Π.Δ.Δ.), όσο και όταν στην επιχείρηση συμμετέχει νομικό πρόσωπο ή νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου με συνολικό ποσοστό συμμετοχής των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου πάνω από 50% (χωρίς να απαιτείται, στην περίπτωση αυτή να συμμετέχει και το δημόσιο), όσο τέλος και στην περίπτωση που συμμετέχουν και το Δημόσιο και νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, με συνολικό ποσοστό συμμετοχής (αθροιστικά δημοσίου και Ν.Π.Δ.Δ.) πάνω από 50%. ε) Όταν η διαφορά μεταξύ του εισοδήματος που δηλώθηκε (από το φορο λογούμενο, τη σύζυγο του και τα πρόσωπα που τους βαρύνουν) ή προσδιορίστηκε από τον προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ. και της συνολικής ετήσιας τεκμαρτής δαπάνης αυτών, όπως η διαφορά αυτή διαμορφώθηκε από την εφαρμογή των διατάξεων των παραγράφων 2 έως 5 και των περιπτώσεων α έως δ της παραγράφου 6, είναι μικρότερη από το ποσό που αντιστοιχεί σε ποσοστό 20% του δηλωθέντος ή προσδιορισθέντος εισοδήματος αυτών των προσώπων. Αν ύστερα από το φορολογικό έλεγχο διαπιστωθεί ανακρίβεια ως προς τα πραγματικά εισοδήματα που είχαν δηλωθεί από τον φορολογούμενο και αυτά οριστικοποιηθούν (με διοικητική επίλυση της διαφοράς ή με δικαστική απόφαση) σε ποσό που περιορίζει την πιο πάνω διαφορά σε ποσοστό μικρότερο από 20% του προσδιορισθέντος οριστικά εισοδήματος, τότε πρέπει να γίνει νέα εκκαθάριση, με βάση το πραγματικό εισόδημα και να επιστραφεί, η διαφορά του επιπλέον φόρου που έχει βεβαιωθεί. VII. Παράγραφος 7. Προσαύξηση εισοδήματος με τη διαφορά της δαπάνης Σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 7 του άρθρου 5 η διαφορά μεταξύ του εισοδήματος που δηλώθηκε από το φορολογούμενο, τη σύζυγο του και τα πρόσωπα που τους βαρύνουν ή προσδιορίστηκε από τον προϊ στάμενο, της Δ.Ο.Υ., και. της συνολικής ετήσιας τεκμαρτής δαπάνης τους των παραγράφων 2 έως 5, όπως η διαφορά αυτή αναμορφώνεται ύστερα από την εφαρμογή των διατάξεων της παραγράφου 8 αυτού του άρθρου, προσαυ ξάνει τα εισοδήματα που δηλώνονται ή προσδιορίζονται από τον προϊστά μενο της Δ.Ο.Υ. για το ίδιο οικονομικό έτος, του φορολογουμένου ή. της συζύγου του, κατά περίπτωση, από εμπορικές επιχειρήσεις ή από την άσκηση ελευθέριων επαγγελμάτων και αν δε δηλώνεται εισόδημα από τις κατηγορίες αυτές, η διαφορά αυτή λογίζεται εισόδημα της παραγράφου 3 του άρθρου 45. Είναι αυτονόητο ότι οι διατάξεις αυτής της παραγράφου δεν εφαρμόζονται όταν συντρέχει η περίπτωση ε της προηγούμενης παραγράφου. VIII. Παράγραφος 3. Μειώσεις της διαφοράς της δαπάνης