Α. Ι. ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ / Θεολόγος Καθηγητής DEA Εκκλησιαστικής Ιστορίας Θεολογικής Σχολής ΑΠΘ Δρ. Θεολογίας ΑΠΘ

Transcript

1 Α. Ι. ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ / Θεολόγος Καθηγητής DEA Εκκλησιαστικής Ιστορίας Θεολογικής Σχολής ΑΠΘ Δρ. Θεολογίας ΑΠΘ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΕ. Λ. ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

2 1.5. ΑΓΙΟΤΗΤΑ Θ. Ε. 1 : Άνθρωπος / Πρόσωπο

3 ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ Βιωματική

4 ΠΡΟΣΔΟΚΩΜΕΝΑ ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Οι μαθητές/τριες να: επισημαίνουν την ερμηνεία της αγιότητας και την ποικιλία των χαρακτηριστικών της στη ζωή και στο έργο αγίων της Εκκλησίας. αναγνωρίζουν όψεις της αγιότητας στην καθημερινότητα. Διατύπωση της χριστιανικής ερμηνείας της αγιότητας. Επισήμανση της ποικιλίας χαρακτηριστικών στοιχείων αγιότητας. Αναγνώριση όψεων αγιότητας στην καθημερινότητά τους.

5 ΣΠΥΡΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ, Ο θάνατος του Καραϊσκάκη ξυλογραφία Ο ιδανικός άνθρωπος, ο ήρωας, ο άγιος Β Ι Ω Ν Ο Ν Τ Α Σ

6 ΣΠΥΡΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ, Η σκαλωσιά που χάλασε τη θέα, 1957 ΕΝΤΕΧΝΟΣ ΣΥΛΛΟΓΙΣΜΟΣ (ARTFUL THINKING ) Ακούγοντας πέντε επί δύο

7 Α Κ Ο Υ Γ Ο Ν Τ Α Σ Π Ε Ν Τ Ε Ε Π Ι Δ Υ Ο Ακούστε προσεκτικά το παρακάτω τραγούδι και αφήστε τον εαυτό σας να περιπλανηθεί στους ήχους και τη μελωδία του. Προσοχή, για να το καταφέρετε χρειάζεται απόλυτη ησυχία στην τάξη. Παράλληλα, στο φύλλο εργασίας που έχετε μπροστά σας, να κάνετε μια λίστα με 5 λέξεις ή φράσεις γύρω από οποιαδήποτε όψη ή πτυχή της μουσικής που ακούτε. Μόλις τελειώσει το τραγούδι, θα το ξανακούσετε ακόμη μια φορά και θα κάνετε ξανά το ίδιο, θα προσπαθήσετε να προσθέσετε ακόμη 5 λέξεις ή φράσεις στο φύλλο εργασίας. ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΣΑΒΒΟΠΟΥΛΟΣ, Ωδή στο Γεώργιο Καραϊσκάκη (1969).

8 Η οθόνη βουλιάζει σαλεύει το πλήθος εικόνες ξεχύνονται με μιας πού πας, παλληκάρι, ωραίο σαν μύθος κι ολόισια στο θάνατο κολυμπάς Πού πας, παλληκάρι, πομπές ξεκινούνε κι οι σκλάβες σου ουρλιάζουν στο βωμό ουρλιάζουν τα πλήθη καμπάνες ηχούνε κι ο ύμνος σου τραντάζει το ναό Και όλες οι αντένες μιας γης χτυπημένης μεγάφωνα και ασύρματοι από παντού γλυκά σε νανουρίζουν κι εσύ ανεβαίνεις ψηλά στους βασιλιάδες τ ουρανού Ποιος στ αλήθεια είμαι εγώ και πού πάω με χίλιες δυο εικόνες στο μυαλό οι προβολείς με στραβώνουν και πάω και γονατίζω και το αίμα σου φιλώ Ποιος στ αλήθεια είμαι εγώ και πού πάω με χίλιες δυο εικόνες στο μυαλό προβολείς με στραβώνουν και πάω και γονατίζω και το αίμα σου φιλώ ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ Αντένες: κοντάρι, ιστός σημαίας.

9 ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ / ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: Στις δύο παρακάτω στήλες συμπληρώστε σε δύο φάσεις τα χαρακτηριστικά του ήρωα και τα χαρακτηριστικά του αγίου ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΗΡΩΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΤΑΞΗ ΤΜΗΜΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:

10 Χ α ρ α κ τ η ρ ι σ τ ι κ ά κ α ι π οικίλες μορφές α γ ι ότητας Μ Ε Λ Ε ΤΗ Π Ε Ρ Ι Π ΤΩ Σ ΗΣ Σ ΚΕΨΟΥ, Σ Υ Ζ Η ΤΗΣΕ, Μ Ο Ι Ρ Α Σ Ο Υ ( TPS) Ο Μ Α Δ Ο Σ Υ Ν ΕΡΓΑΤΙΚΗ Δ Ι Δ Α Σ ΚΑΛΙΑ: 4 ομάδες μαθητών/τριών Ν Ο Η Μ Α Τ Ο Δ Ο Τ Ω Ν Τ Α Σ

11 Σκηνές από το βίο του ΑΓΙΟΣ ΚΟΣΜΑΣ Ο ΑΙΤΩΛΟΣ

12 ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ %B9%CF%84%CF%89%CE%BB%CF%8C%CF%

13 ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ / ΟΜΑΔΑ 1 Η / ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΑ: Ποιο είναι το βασικό στοιχείο της ζωής του αγίου Κοσμά του Αιτωλού; Τι σας παραξενεύει περισσότερο; Τι θαυμάζετε περισσότερο; ΤΑΞΗ ΤΜΗΜΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:

14 Ο ΑΝΤΙΝΑΖΙΣΤΗΣ ΑΓΙΟΣ ΝΕΟΜΑΡΤΥΡΑΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ -post_5.html ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΣΜΟΡΕΛ Ο ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΤΟΥ ΜΟΝΑΧΟΥ

15 Ο άγιος μάρτυς Αλέξανδρος Σμορέλ (Αλέξανδρος του Μονάχου) ήταν ένας φοιτητής της ιατρικής, ο οποίος κατά τη διάρκεια του Β Παγκοσμίου Πολέμου υπήρξε ένα από τα ιδρυτικά μέλη της γερμανικής αντιναζιστικής ομάδας, με το όνομα Λευκό Ρόδο (White Rose). Μαζί με τα άλλα μέλη της ομάδας, προσπάθησε να συσπειρώσει όσους Γερμανούς ήθελαν ή προσπαθούσαν να αντισταθούν στον Χίτλερ και το ναζιστικό καθεστώς. Συνελήφθη το Φεβρουάριο του 1943, και εκτελέστηκε στις 13 Ιουλίου 1943, στις φυλακές Stadelheim στο Μόναχο. Στις 5 Φεβρουαρίου 2012, η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία τον κατέταξε μεταξύ των νέων Ρώσων Αγίων Μαρτύρων και Ομολογητών της διασποράς, ορίζοντας ως ημερομηνία εορτής της μνήμης του την 13 Ιουλίου, (ημέρα που αποκεφαλίστηκε από του Γερμανούς Ναζί). Ο Αλέξανδρος Schmorell γεννήθηκε στο Orenburg της Ρωσίας στις 16 Σεπτεμβρίου 1917 και βαφτίστηκε στη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία. Ο πατέρας του, Ούγκο Schmorell, ήταν ένας γιατρός γερμανικής καταγωγής που γεννήθηκε και έζησε στη Ρωσία, εκτός από την περίοδο που σπούδαζε ιατρική στην Γερμανία. Η μητέρα του, Nataliya Vvedenskaya, ήταν Ρωσίδα και κόρη ενός Ρώσου ορθόδοξου ιερέα. Όταν ο Αλέξανδρος ήταν περίπου ενός έτους, η μητέρα του πέθανε από τύφο. Ο πατέρας του μετά από δύο περίπου χρόνια (1920), παντρεύτηκε την Elisabeth Hoffman, που ήταν Γερμανίδα αλλά, όπως και ο Ούγκο Schmorell, είχε μεγαλώσει και αυτή στη Ρωσία. Ο Ούγκο Schmorell και η οικογένειά του έφυγαν από τη Ρωσία το 1921 εξ αιτίας των Μπολσεβίκων. Μαζί τους πήγε και η Θεοδοσία Lapschina, παραμάνα του Αλέξανδρου, παριστάνοντας την χήρα του αδελφού του Ούγκο Schmorell. Η οικογένεια εγκαταστάθηκε τελικά στο Μόναχο, και σύντομα ο Ούγκο και η Elizabeth απέκτησαν δύο παιδιά, τον Erich και την Natascha. Παρ όλο που η Elisabeth και τα δύο ετεροθαλή αδέλφια του ήταν ρωμαιοκαθολικοί, ο Αλέξανδρος με την επιρροή της παραμάνας του Θεοδοσίας, όχι μόνο έμεινε ορθόδοξος αλλά παρότρυνε τη θετή του μητέρα και τα ετεροθαλή αδέλφια του να παρακολουθήσουν μαθήματα σε ορθόδοξο κατηχητικό σχολείο στο Μόναχο. Σύμφωνα με την ναζιστική ιδεολογία, οι Σλάβοι ανήκαν στην μεγάλη ορδή των untermenschen, δηλαδή κάτι μεταξύ ζώου και ανθρώπου. Αυτή ήταν μια νοοτροπία που ο Αλέξανδρος δεν μπορούσε να δεχθεί. Όταν πήγε να υπηρετήσει την στρατιωτική του θητεία, κατά την τελετή της ορκωμοσίας αρνήθηκε να ορκιστεί απόλυτη πίστη προς τον Αδόλφο Χίτλερ και ζήτησε, σαν "αντιρρησίας ορθόδοξης συνείδησης" θα λέγαμε εμείς, να απελευθερωθεί από το στρατιωτικό καθήκον, πράγμα που φυσικά δεν έγινε αποδεκτό και υπηρέτησε τη θητεία του στην Τσεχοσλοβακία και στη Γαλλία. Ξεκίνησε τις πανεπιστημιακές του σπουδές στο Αμβούργο το 1939 και το φθινόπωρο του 1940 συνέχισε στο πανεπιστήμιο Ludwig-Maximilian Universität του Μονάχου. Εκεί συνάντησε τον Hans Scholl, με τον οποίο ο Αλέξανδρος δημιούργησε την ομάδα Λευκό Ρόδο.

16 ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ / ΟΜΑΔΑ 2 Η / ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΑ: Ποιο είναι το βασικό στοιχείο της ζωής του αγίου Αλεξάνδρου Σμορέλ; Τι σας παραξενεύει περισσότερο; Τι θαυμάζετε περισσότερο; ΤΑΞΗ ΤΜΗΜΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:

17 ΦΩΤΗΣ ΚΟΝΤΟΓΛΟΥ. (1991), Γίγαντες ταπεινοί, Αθήνα: Ακρίτας, σσ Οι τρεις Λέσβιοι άγιοι Δαυίδ, Γεώργιος, Συμεών.

18

19

20

21 ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ / ΟΜΑΔΑ 3 Η / ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΑ: Ποιο είναι το βασικό στοιχείο της ζωής των τριών αγίων Δαυίδ, Γεωργίου και Συμεών; Τι σας παραξενεύει περισσότερο; Τι θαυμάζετε περισσότερο; ΤΑΞΗ ΤΜΗΜΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:

22 Δ. Γ. Τ Σ Α Μ Η Σ Κ. Α. Κ ΑΤ Σ Α Ν Η Σ, ( ), Το Μ α ρ τ υ ρ ο λ ό γ ι ο ν τ ο υ Σ ι ν ά, Θ ε σ σ α λ ο ν ί κ η : Ι ε ρ ά Μ ο ν ή τ ο υ Θ ε ο β ά δ ι σ τ ο υ Ό ρ ο υ ς Σ ι ν ά, σσ , , ΣΚΗΝΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΟ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗΣ

23

24

25

26 ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ / ΟΜΑΔΑ 4 Η / ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΑ: Ποιο είναι το βασικό στοιχείο της ζωής της αγίας Αικατερίνης; Τι σας παραξενεύει περισσότερο; Τι θαυμάζετε περισσότερο; ΤΑΞΗ ΤΜΗΜΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:

27 Η Α Γ Ι Ο ΤΗΤΑ Σ ΤΟ Ν ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟ Π έντε Π κ α ι ένα Γ. Ανάλυση θ ε ολογικού κ ε ι μ έ ν ου: «Τα άγια τοις αγίοις» - «ε ἷ ς ά γ ι ος» Φ Υ Λ Λ Ο ΕΡΓΑ Σ Ι Α Σ ΣΕ WORD Α Ν Α Λ Υ Ο Ν Τ Α Σ

28 ΘΕΤΙΚΟ / ΑΡΝΗΤΙΚΟ Στις παρακάτω προτάσεις εκφράζομαι θετικά ή αρνητικά και αιτιολογώ την απάντησή μου: 1. Η αγιότητα είναι ατομικό κατόρθωμα. 2. Η ύλη μπορεί να αγιαστεί. 3. Άγιος είναι ο τέλειος άνθρωπος, ο αναμάρτητος. 4. Άγιος είναι ο μετανοών άνθρωπος. 5. Η αγιότητα αφορά μόνο ιερείς και επισκόπους. 6. Η αγιότητα ομορφαίνει τη ζωή και τον κόσμο. 7. Ανακήρυξη της αγιότητας ή αναγνώριση της αγιότητας;

29 ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ / ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ΤΑΞΗ ΤΜΗΜΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:

30 π. Μ Ι Χ Α Η Λ Κ Α Ρ Δ Α Μ Α Κ Η Σ, ( ), «Η τ ι μ ή κ α ι η μ ν ή μ η τ ω ν Α γ ί ω ν», σ τ ο : Ο ρ θ ό δ ο ξ η π ν ε υ μ α τ ι κ ό τ η τ α, Α θ ή ν α : Α κ ρ ί τ α ς, σ Α ρχ. Θ Ε Ο Δ Ο Σ Ι Ο Σ Μ Α Ρ ΤΖ Ο Υ Χ Ο Σ, ( ), «Τι ε ί ν α ι η α γ ι ό τ η τ α», στη: Σ ύ ν α ξ η, τ χ , ( Α π ρ ί λ ι ο ς Ι ο ύ ν ι ο ς ) σ σ Τ Ο Π Ο Θ Ε Τ Η Σ Η Α Π Ε Ν Α Ν Τ Ι Σ Ε Κ Ε Ι Μ Ε Ν Α

31

32 ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ / ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: Επ αυτών των κειμένων έχω να πω ΤΑΞΗ ΤΜΗΜΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:

33 Η αγιότητα στην καθημερινή ζωή Ε Φ Α Ρ Μ Ο Ζ Ο Ν Τ Α Σ

34 Τι β λ έ π ε ι ς - τ ι σ κ έ φ τ ε σ α ι γ ι α υ τ ό π ο υ β λ έ π ε ι ς - τ ι ε ί ν α ι α υ τ ό π ο υ σ ε κ ά ν ε ι ν α α ν α ρ ω τ ι έ σ α ι ; ΕΝΤΕΧΝΟΣ ΣΥΛΛΟΓΙΣΜΟΣ ARTFUL THINKING ΒΛΕΠΩ, ΙΣΧΥΡΙΖΟΜΑΙ, ΑΝΑΡΩΤΙΕΜΑΙ

35 ΞΕΝΑΓΗΣΗ ΣΤΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΕΝΟΣ ΝΑΟΥ ΜΕ ΑΓΙΟΓΡΑΦΙΕΣ Ή ΨΗΦΙΑΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΜΕ ΕΙΚΟΝΕΣ ΑΓΙΩΝ Ή ΤΡΙΣΔΙΑΣΤΑΤΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ ΜΕΣΩ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ ΣΕ ΝΑΟ periigis%ce%b9eklisias/index.html piepsilonrhoiota942gammaetasigmaeta.html

36 ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ / ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: Τι βλέπεις; Τι σκέφτεσαι γι αυτό που βλέπεις; Τι είναι αυτό που σε κάνει να αναρωτιέσαι; ΤΑΞΗ ΤΜΗΜΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:

37 ΖΩΗ ΚΑΡΕΛΗ, (2000), «Άγιος Αθανάσιος», στο: Τα ποιήματα, τ. Β, Αθήνα: Οι Εκδόσεις των Φίλων, σσ Π Ο Ι Η Τ Ι Κ Η Ε Π Ι Γ Ε Υ Σ Η

38

39 ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΣΠΙΤΙ Νανοδιήγημα

40 ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΟΣΜΑΤΟΠΟΥΛΟΣ, (2007), «Και υπέρ του καταξιωθήναι της ακροάσεως», στη: Σύναξη, τχ.102, (Απρίλιος Ιούνιος), σσ

41

42 ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ / ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ΒΗΜΑ 1 Ο : Μελέτησε με τη δέουσα προσοχή το παραπάνω κείμενο. ΒΗΜΑ 2 ο : Απάντησε στα παρακάτω ερωτήματα: Θα μπορούσε ο π. Διονύσιος να είναι άγιος, φίλος του θεού; Ποιο νομίζεις ότι είναι το βασικό στοιχείο της ζωής του συγκεκριμένου ήρωα; ΤΑΞΗ ΤΜΗΜΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: