ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΒΟΡΕΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ / ΜΥΤΙΛΗΝΗ / Ετήσιο Πρόγραμμα Παιδαγωγικής Κατάρτισης Ε.Π.ΠΑΙ.Κ.

Transcript

1 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΒΟΡΕΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ / ΜΥΤΙΛΗΝΗ / Ετήσιο Πρόγραμμα Παιδαγωγικής Κατάρτισης Ε.Π.ΠΑΙ.Κ.

2 ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ Ι. ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ / ΔΙΔΑΣΚΩΝ ΣΤΟ Ε.Π.ΠΑΙ.Κ. ΑΣΠΑΙΤΕ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Β. ΑΙΓΑΙΟΥ - ΜΥΤΙΛΗΝΗ DEA Εκκλησιαστικής Ιστορίας ΑΠΘ / Δρ. Θεολογίας ΑΠΘ gzee11@otenet.gr akalamatas@sch.gr

3 Κ Ι Ν Η Τ Ρ Α Γ Ι Α Μ Α Θ Η Σ Η Κ Α Ι Δ Ι Δ Α Σ Κ Α Λ Ι Α ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ ΑΝΙΤΑ WOOLFOLK, (2007), Εκπαιδευτική Ψυχολογία, Αθήνα: Έλλην, (μτφρ. Μαρία Μπαρμπάτση, επιμ. Εύη Μακρή Μπότσαρη), σσ

4

5 Ορισμός Τα κίνητρα συνήθως ορίζονται ως μια εσωτερική κατάσταση που: διεγείρει, κατευθύνει, και, διατηρεί τη συμπεριφορά του/της μαθητή/τριας

6 Βασικά ερωτήματα και υποερωτήματα Ποιες επιλογές κάνουν οι μαθητές/τριες σχετικά με τη συμπεριφορά τους; Για παράδειγμα γιατί ορισμένοι μαθητές/τριες αφοσιώνονται στα μαθήματά τους, ενώ άλλοι/ες παίζουν με το κινητό τους ή παρακολουθούν αρκετές ώρες τηλεόραση; Πόσο χρόνο χρειάζεται ένας/μια μαθητής/τρια για να ξεκινήσει τη μελέτη των μαθημάτων του/της; Γιατί ορισμένοι/ες την αρχίζουν αμέσως, ενώ άλλοι/ες την αναβάλλουν; Ποια είναι η ένταση ή το επίπεδο αφομοίωσης ενός/μιας μαθητή/τριας στη δραστηριότητα που έχει επιλέξει. Από τη στιγμή που θα ανοίξει την τσάντα του/της αφοσιώνεται αμέσως στο διάβασμα ή απλά κάνει κάποιες μηχανικές κινήσεις που τον/την καθυστερούν να αρχίσει; Τι κάνει έναν/μια μαθητή/τρια να επιμένει ή να παραιτείται από το διάβασμα ενός δύσκολου κειμένου; Θα διαβάσει όλες τις σελίδες ενός μαθήματος ή θα επιλέξει απλώς κάποιες;

7 Ας γνωρίσουμε ορισμένους τύπους μαθητών/τριών Τον ηττοπαθή Γιώργο... Την ασφαλή Μαρία Τον ικανοποιημένο Δημήτρη Την αμυντική Βάσω Την αγχώδη Νικολέττα

8 Ο ηττοπαθής Γιώργος Συνέχεια λέγει: «δεν καταλαβαίνω», «είναι πολύ δύσκολο» Όταν απαντάει σωστή στην ερώτηση, έχει μαντέψει την απάντηση και λέγει «δεν ξέρω πραγματικά» Περνάει περισσότερο τη διδακτική ώρα κοιτάζοντας στο κενό Μένει συνήθως πιο πίσω από τους συμμαθητές του. Αισθάνεται αδύναμος και απελπισμένος

9 Η ασφαλής Μαρία Ρωτάει για κάθε βήμα που πρόκειται να ακολουθήσει Θέλει να είναι τέλεια Δεν ρισκάρει να βαθμολογηθεί με χαμηλότερο βαθμό απ αυτόν που λέγει ότι αξίζει... Ξεκινάει την εργασία της αμέσως Επιδεικνύει επιμονή Κάνει καλές επιλογές Όμως, δεν αφοσιώνεται πραγματικά στην εργασία της και δεν την απολαμβάνει

10 Ο ικανοποιημένος Δημήτρης Δείχνει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για μια εργασία Προφανώς περνάει πολλές ώρες διαβάζοντας ένα μάθημα που τον ενδιαφέρει Ωστόσο, σε κάποια μαθήματα, που τα θεωρεί δευτερεύοντα, νιώθει ικανοποιημένος με μια καλή, όχι άριστη βαθμολογία Όσο κι αν ακολουθεί δικές του επιλογές, είναι πρόθυμος να ξεκινήσει, να ασχοληθεί και να επιμείνει σε μια εργασία

11 Η αμυντική Βάσω Δεν έχει μαζί της το βιβλίο και αναγκάζεται να καθίσει σε θρανίο που ο συμμαθητής της θα έχει το δικό για να μπορέσει να δει απ αυτό Κατά την ώρα του μαθήματος προσποιείται ότι προσέχει, αλλά την περισσότερη ώρα αστειεύεται και χαζογελά με τους συμμαθητές της Αποφεύγει να προσπαθήσει γιατί αν αποτύχει φοβάται ότι οι συμμαθητές της θα την που «χαζή» Αργοπορεί, δεν κάνει σωστές επιλογές, τα παρατάει εύκολα, γιατί νοιάζεται τι θα σκεφτούν οι άλλοι γι αυτήν

12 Η αγχώδης Νικολέττα Είναι καλή σε πολλά μαθήματα, αλλά τα χάνει στο μάθημα της Φυσικής, γιατί ξεχνάει αυτά που πρέπει να απαντήσει Οι γονείς της περιμένουν πολλά απ αυτήν Η ανησυχία και το άγχος της μπορεί να την οδηγήσουν σε κακές επιλογές... Γι αυτό είναι και αναβλητική Την ώρα κάποιου διαγωνίσματος, αυξάνεται το άγχος της γιατί νιώθει ότι δεν θα προλάβει να απαντήσει σ όλα τα θέματα

13 Από τις παραπάνω περιπτώσεις, κάθε μαθητής και κάθε μαθήτρια είναι μια πρόκληση για εσάς, τον/την δάσκαλο/α, καθηγητή/τρια Ωστόσο, οφείλετε να τους/τις διδάξετε όλους/ες, δίνοντας τους κίνητρα για να ξεπεράσουν τις δυσκολίες τους Διαπίστωση

14 ΕΣΩΤΕΡΙΚΑ ΚΙΝΗΤΡΑ: σχετίζονται με δραστηριότητές που συνιστούν αυτές καθαυτές ανταμοιβή ΕΞΩΤΕΡΙΚΑ ΚΙΝΗΤΡΑ: ενεργοποίηση προς την επίτευξη στόχου που προέρχεται από εξωτερικούς παράγοντες ανταμοιβή / τιμωρία ΣΗΜΕΙΟ ΑΙΤΙΟΤΗΤΑΣ: η θέση - εξωτερική ή εσωτερική - της αιτίας της συμπεριφοράς

15 Ο/η μαθητής/τρια επιλέγει να διαβάσει ένα μάθημα γιατί Ε Σ Ω Τ Ε Ρ Ι Κ Ο Σ Η Μ Ε Ι Ο αυτό τον/την ενδιαφέρει περισσότερο σύμφωνα με τα προσωπικά του/της ενδιαφέροντα Εσωτερικό κίνητρο Ο/η μαθητής/τρια επιλέγει να διαβάσει ένα μάθημα που Ε Ξ Ω Τ Ε Ρ Ι Κ Ο Σ Η Μ Ε Ι Ο δεν τον/την ενδιαφέρει γιατί κάποιος/α απ έξω τον επηρεάζει να το κάνει Εξωτερικό κίνητρο

16 ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ/ΤΡΙΩΝ Δώστε τον ορισμό των κινήτρων Ποια είναι η διαφορά ανάμεσα στα εσωτερικά και τα εξωτερικά κίνητρα; Πώς εφαρμόζεται η έννοια του σημείου αιτιότητας στην περίπτωση των κινήτρων;

17

18 Η ΑΠΟΔΟΣΗ ΑΙΤΙΩΝ Για τα κίνητρα η παραπάνω θεωρία περιγράφει πως οι ερμηνείες, οι αιτιολογίες και οι δικαιολογίες των μαθητών/τριών για τον εαυτό τους επηρεάζονται απ αυτά

19 Ο Bernard Weiner Από τους σημαντικότερους εκπαιδευτικούς και κοινωνικούς ψυχολόγους Οι αιτίες στις οποίες αποδίδουμε την επιτυχία ή την αποτυχία ενός/μιας μαθητή/τριας, μπορούν να χαρακτηριστούν με βάση τρεις διαστάσεις: Το σημείο, (εσωτερικό ή εξωτερικό) Τη σταθερότητα, (κατά πόσο η αιτία παραμένει η ίδια ή μπορεί να αλλάξει)... Την ελεγξιμότητα, (κατά πόσο ο/η μαθητής/τρια μπορεί να αλλάξει την αιτία)...

20

21 Η ΘΕΩΡΙΑ ΠΡΟΣΔΟΚΙΑ ΑΞΙΑ «Αν προσπαθήσω πολύ μπορώ να πετύχω;» «Αν πετύχω, το αποτέλεσμα θα είναι σημαντικό για μένα;»

22 Έμφαση στην επιτυχία ΠΡΟΣΔΟΚΙΑ / ΑΞΙΑ Που αποδίδει στο στόχο Σε συνδυασμό με την αξία

23 ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ/ΤΡΙΩΝ Ποιες είναι οι τρεις διαστάσεις των αποδόσεων αιτιών σύμφωνα με τη θεωρία του Bernard Weiner; Τι είναι η θεωρία προσδοκία αξία;

24 Προσανατολισμοί στόχων και κίνητρα Τέσσερεις λόγοι που μπορούν να βελτιώσουν την απόδοση μαθητών/τριών Κατεύθυνση της προσοχής Κινητοποίηση της προσπάθειας Ενίσχυση της επιμονής Προαγωγή και ανάπτυξη νέων στρατηγικών

25 Προσανατολισμοί στόχων Μορφές πεποιθήσεων όσον αφορά στους στόχους που έχουν σχέση με την επίτευξη επιδόσεων στο σχολείο

26 Δύο παραδείγματα «Θέλω να πάρω άριστα στα Μαθηματικά γιατί με ενδιαφέρουν ως μάθημα, μου αρέσουν» «Θα επιδιώξω να πάρω καλό βαθμό στα Μαθηματικά για να αποδείξω στους γονείς μου ότι αξίζω»

27 Στόχοι γνώσης μάθησης Αποσκοπούν στο να βελτιώσουν την επίδοση των μαθητών/τριών Συνήθως αυτοί οι μαθητές/τριες αναζητούν προκλήσεις και επιμένουν όταν αντιμετωπίζουν δυσκολίες Πρόκειται για μαθητές/τριες με προσανατολισμό στη μάθηση

28 Στόχοι επίδοσης [1] Εδώ οι μαθητές/τριες ενδιαφέρονται να δείξουν στους άλλους τις ικανότητές τους. «Παίρνω καλούς βαθμούς, άρα είμαι καλύτερος μαθητής από τον φίλο μου Γιώργο» Πρόκειται για μαθητές/τριες με προσανατολισμό στο εγώ τους

29 Στόχοι επίδοσης [2] Μορφές συμπεριφοράς μαθητών/τριών Αναζητούν την προσοχή των άλλων με την καλή τους επίδοση Διαβάζουν μόνον όταν πρόκειται για εργασίες που βαθμολογούνται Συγκρίνουν τους βαθμούς τους με εκείνους των συμμαθητών τους Επιλέγουν εργασίες που οδηγούν σε θετική αξιολόγηση

30 Καίριο ερώτημα Οι στόχοι επίδοσης είναι πάντα κακοί;

31 Η μέχρι σήμερα έρευνα Οι μαθητές/τριες που είναι προσανατολισμένοι στη γνώση συνήθως έχουν εσωτερικά κίνητρα, ενώ οι μαθητές που είναι προσανατολισμένοι στην επίδοση έχουν εξωτερικά κίνητρα Συνήθως οι στόχοι επίδοσης γενικά είναι επιζήμιοι Ωστόσο, κάποιες έρευνες έχουν δείξει ότι, τόσο οι στόχοι μάθησης όσο και οι στόχοι επίδοσης σχετίζονται με την εφαρμογή δραστικών μαθησιακών στρατηγικών, αλλά και με την υψηλή αυτό-αποτελεσματικότητα των μαθητών/τριών

32

33 Βέβαια, επειδή εμείς οι δάσκαλοι/ες και οι καθηγητές/τριες σχετιζόμαστε με μαθητές/τριες, καλόν είναι να τους υπενθυμίζουμε εκείνο τον ακριβό λόγο του γνωστού Ιρλανδού συγγραφέα Σάμιουελ Μπέκετ «Προσπάθησες, απέτυχες. Άνευ σημασίας. Να προσπαθήσεις ξανά. Να αποτύχεις ξανά. Να αποτύχεις καλύτερα»

34 Και μια διαπίστωση για τους στόχους

35 Ανατροφοδότηση «Που βρίσκομαι σ ότι αφορά την ιδιότητά μου ως μαθητής/τρια;» «Που θέλω να φτάσω;» «Αποδοχή των στόχων μου» Ρεαλιστές/τριες μαθητές/τριες

36

37 Για να αποφύγετε

38

39

40 Στο επόμενο μάθημα Η διασκεδαστική μάθηση συμβάλλει στην καλή μάθηση Διέγερση έξαψη και άγχος στη μάθηση