Η ανθρωπική αρχή. Τύχη ή αναγκαιότητα; Οι φυσικοί νόµοι και το φαινόµενο της ζωής στο σύµπαν. ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΡΑΧΑΝΑΣ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Η ανθρωπική αρχή. Τύχη ή αναγκαιότητα; Οι φυσικοί νόµοι και το φαινόµενο της ζωής στο σύµπαν. www.cup.gr ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΡΑΧΑΝΑΣ"

Transcript

1 Η ανθρωπική αρχή Οι φυσικοί νόµοι και το φαινόµενο της ζωής στο σύµπαν Τύχη ή αναγκαιότητα; ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΡΑΧΑΝΑΣ Ίδρυµα Τεχνολογίας και Έρευνας Ηράκλειο Κρήτης

2 Εισαγωγή: Τι είναι η ανθρωπική αρχή; ΜΕΡΟΣ Α Το χρονικό της ανάδυσης της ζωής στο σύµπαν: Οι πέντε µεγάλοι σταθµοί ΜΕΡΟΣ Β Τί µπορούσε «να πάει στραβά» και δεν πήγε: Πέντε πολύ πιθανά «ατυχήµατα» που δεν έγιναν! ΜΕΡΟΣ Γ Η µουσική του κόσµου Επίλογος

3 Εισαγωγή: Τί είναι η ανθρωπική αρχή; Ανθρωπική αρχή είναι η εµπειρική διαπίστωση ότι: Όλοι οι φυσικοί νόµοι (και όλες οι πλευρές της φυσικής πραγµατικότητας του σύµπαντος στο οποίο ζούµε) είναι βιολογικά αναγκαίοι: Κανείς δεν θα µπορούσε να λείπει χωρίς να καταρρεύσει η αλυσίδα των προϋποθέσεων που κάνουν το φαινόµενο της ζωής δυνατό. Και δεν είναι µόνον η γενική µορφή των φυσικών νόµων που είναι βιολογικά κατάλληλοι, αλλά και οι τιµές των θεµελιωδών φυσικών σταθερών οι οποίες υπεισέρχονται στη µαθηµατική τους διατύπωση: Μια ασήµαντη αλλαγή στις αριθµητικές τιµές αυτών των σταθερών θα αρκούσε επίσης για να καταστρέψει τη «βιολογική καταλληλότητα» του σύµπαντός µας. Δηλαδή, τη δυνατότητά του να δηµιουργήσει ζωή. Το φαινόµενο της ζωής φαίνεται να είναι το κατ εξοχήν κεντρικό φαινόµενο στο σύµπαν. Ένα φαινόµενο του οποίου η ύπαρξη προϋποθέτει τη συνέργεια όλων των φυσικών νόµων και όλων των πλευρών της φυσικής πραγµατικότητας. Είναι ως εάν όλο το σύµπαν να «συνωµότησε» για να είµαστε σήµερα εδώ!

4 ΜΕΡΟΣ Α Το «χρονικό» της ανάδυσης της ζωής στο σύµπαν Οι πέντε µεγάλοι σταθµοί

5 ΣΤΑΘΜΟΣ #1: ~3 λεπτά µ.µ.ε. Σχηµατισµός των πρώτων πυρήνων (Η αρχέγονη πυρηνοσύνθεση) Ένα 25% των πυρήνων έχουν καταφέρει να συντηχθούν σε ήλιο, και ένα απειροελάχιστο ποσοστό σε δευτέριο. Το υπόλοιπο 75% παραµένει υπό µορφή υδρογόνου.

6 ΣΤΑΘΜΟΣ #2: ~ χρόνια µ.µ.ε. Σχηµατισµός ατόµων και των πρώτων γαλαξιακών συµπυκνωµάτων Η θερµοκρασία του σύµπαντος έχει πέσει αρκετά (~ 3000 Κ) ώστε να είναι δυνατός ο σχηµατισµός ουδέτερων ατόµων, ενώ αρχίζει επίσης και ο σχηµατισµός των πρώτων γαλαξιακών συµπυκνωµάτων (κόκκινες περιοχές στον χάρτη)

7 ΣΤΑΘΜΟΣ #3: ~ 1 δις χρόνια µ.µ.ε. Τα άστρα πρώτης γενεάς εκρήξεις supernova Σχηµατίζονται τα άστρα πρώτης γενεάς, όµως στους πλανήτες τους είναι ακόµη αδύνατη η δηµιουργία ζωής διότι απουσιάζουν τα βαρειά στοιχεία και ιδίως ο άνθρακας- που µόνο σ αυτά µπορεί να βασιστεί η χηµική πολυπλοκότητα της ζωής. Τα βαρύτερα στοιχεία σχηµατίζονται στο εσωτερικό αυτών των άστρων και αργότερα διασπείρονται στο διάστηµα µε εκρήξεις supernova. Χωρίς αυτές τις εκρήξεις, η εµφάνιση της ζωής στο σύµπαν θα ήταν αδύνατη. Η έκρηξη ενός υπερκαινοφανούς είναι µία από τις πιο σηµαντικές στιγµές στην περιπέτεια της ζωής στο σύµπαν.

8 ΣΤΑΘΜΟΣ #4: ~ 8 δις χρόνια µ.µ.ε. Τα άστρα δεύτερης γενεάς Σχηµατίζονται τα άστρα δεύτερης γενεάς εµπλουτισµένα -όπως και οι πλανήτες τουςαπό βαρειά στοιχεία που σχηµατίστηκαν στο εσωτερικό των άστρων πρώτης γενεάς και διεσπάρησαν στο διάστηµα µε τις εκρήξεις supernova. Στους πλανήτες αυτών των άστρων είναι πλέον δυνατόν να αρχίσει η διαδικασία της χηµικής εξέλιξης σε ολοένα και πιο πολύπλοκες µορφές ύλης.

9 ΣΤΑΘΜΟΣ #5: ~ 9 δις χρόνια µ.µ.ε. Η χηµική εξέλιξη Η ανάδυση της έµβιας ύλης σε έναν βιολογικά κατάλληλο πλανήτη Στην αρχέγονη ατµόσφαιρα της γης (κάποιας «γης») -υπό τον διαρκή «βοµβαρδισµό» της υπεριώδους ακτινοβολίας του ήλιου- παράγονται τα βασικά χηµικά συστατικά της ζωής (νουκλεοτίδια και αµινοξέα) και συσσωρεύονται στον αρχέγονο ωκεανό. Ώσπου κάποτε µόνο σενάρια υπάρχουν γι αυτό- σχηµατίζονται τα πρώτα κύτταρα. Κι από εκεί και πέρα όλα είναι πλέον πιο εύκολα! Με κινητήρια δύναµη την εξελικτική διαδικασία, η ζωή τραβάει την ανηφόρα. Για να φτάσει κάποτε ώς εµάς. Εκείνο το είδος που µπόρεσε να καταλάβει τον κόσµο και να γράψει την ιστορία του.

10 ΜΕΡΟΣ Β Τί µπορούσε «να πάει στραβά» και δεν πήγε Πέντε πολύ πιθανά «ατυχήµατα» που δεν έγιναν!

11 ΠΙΘΑΝΟ ΑΤΥΧΗΜΑ #1 Η αρχέγονη πυρηνοσύνθεση να προχωρούσε πολύ πιο πέρα από το ήλιο Το οποίο πράγµατι θα συνέβαινε αν, µεταξύ άλλων, ο ρυθµός διαστολής του σύµπαντος ήταν λίγο βραδύτερος απ ό,τι ήταν ή οι πυρηνικές δυνάµεις ήταν λίγο ισχυρότερες απ ό,τι είναι, οπότε η αρχέγονη πυρηνοσύνθεση θα προχωρούσε ώς τα βαρύτερα στοιχεία, µε αποτέλεσµα να µην µείνει αρκετό πυρηνικό καύσιµο για τα άστρα που θα σχηµατίζονταν αργότερα. Τα οποία θα ζούσαν τότε πολύ λίγο, και η πιθανότητα δηµιουργίας ζωής στους πλανήτες τους θα ήταν απελπιστικά µικρή.

12 ΠΙΘΑΝΟ ΑΤΥΧΗΜΑ #2 Να µην «έσπαγε» η οµοιόµορφη κατανοµή της κοσµικής ύλης και να µην σχηµατίζονταν τα πρωτογαλαξιακά συµπυκνώµατα Το οποίο θα συνέβαινε εάν ο ρυθµός διαστολής του σύµπαντος ήταν λίγο µεγαλύτερος απ ό,τι πράγµατι ήταν -ή η βαρυτική έλξη ήταν λίγο µικρότερη- οπότε η κοσµική διαστολή θα «ισοπέδωνε» τις τυχόν πρωτογαλαξιακές συµπυκνώσεις και δεν θα επέτρεπε να σχηµατισθούν γαλαξίες, άστρα και, τελικά, εµείς.

13 ΠΙΘΑΝΟ ΑΤΥΧΗΜΑ #3 Να µην συνέβαιναν εκρήξεις supernova Οι οποίες σίγουρα δεν θα συνέβαιναν αν µεταξύ άλλων- δεν ίσχυαν οι σχετικιστικοί νόµοι που κάνουν αναπόφευκτη την βαρυτική κατάρρευση των µεγάλων άστρων. Τότε, τα άστρα πρώτης γενεάς θα «πέθαιναν ήσυχα» χωρίς µια φαντασµαγορική έκρηξη supernova παίρνοντας µαζί τους (στον τάφο!) όλα τα πολύτιµα βαρειά στοιχεία που είχαν σχηµατιστεί στο εσωτερικό τους. Εποµένως, τα άστρα δεύτερης γενεάς και, βεβαίως, οι πλανήτες τους δεν θα είχαν τότε βαρειά στοιχεία, και η πιθανότητα δηµιουργίας ζωής θα ήταν ξανά µηδενική.

14 ΠΙΘΑΝΟ ΑΤΥΧΗΜΑ #4 Τα άστρα δεύτερης γενεάς να µην είχαν την βιολογικά απαιτούµενη µακροβιότητα Την οποία σίγουρα δεν θα είχαν αν δεν ίσχυε η κβαντική αρχή της αβεβαιότητας, η οποία υποχρεώνει τους πυρήνες (ακριβώς επειδή είναι νάνοι µεγέθους) να είναι γίγαντες ενέργειας. Οπότε, τα ενεργειακά αποθέµατα ενός άστρου που, βεβαίως, δουλεύει ως ένα θερµοπυρηνικό εργοστάσιο θα είναι ασύγκριτα µεγαλύτερα (περίπου 1 εκατοµµύριο φορές!) απ ό,τι θα ήταν αν η αστρική ύλη ήταν ένα κοινό χηµικό καύσιµο. Και χάρις σε αυτή την πηγή ενέργειας, τα άστρα µπορούν να ζήσουν µερικά δισεκατοµµύρια χρόνια, που φαίνεται να είναι ο αναγκαίος χρόνος πρώτα για την εµφάνιση της ζωής σ έναν πλανήτη και µετά για την ανάπτυξη και εξέλιξή της.

15 ΠΙΘΑΝΟ ΑΤΥΧΗΜΑ #5 Να µην υπήρχαν οι χηµικές προϋποθέσεις της ζωής (Δηλαδή, είτε να µην υπήρχαν άτοµα και µόρια µε σταθερή και προβλέψιµη φυσικοχηµική συµπεριφορά είτε να µην υπήρχε ένα ειδικό άτοµο µε τη χηµική µοναδικότητα του άνθρακα) Το οποίο σίγουρα θα συνέβαινε αν τα άτοµα και τα µόρια δεν διέπονταν από τους νόµους της κβαντικής µηχανικής. Ένα καθαρά κλασικό σύµπαν θα ήταν σίγουρα ένα ν ε κ ρ ό σύµπαν.

16 Εποµένως; Εποµένως, φαίνεται ότι η βιολογική καταλληλότητα του σύµπαντος αυτή η περίεργη «ικανότητά» του να αποφεύγει τα «ατυχήµατα» και να οδηγείται προς ολοένα και ανώτερες µορφές υλικής οργάνωσης, µε αποκορύφωµα την ίδια τη ζωή- είναι µια εγγενής ιδιότητα των ίδιων των φυσικών νόµων που διέπουν την ύπαρξη και την εξέλιξή του. Ίσως η ανθρωπική αρχή να είναι εγγεγραµµένη στον πιο «σκληρό πυρήνα» των φυσικών νόµων.

17 Κι αν έχει νόηµα να ξεχωρίσουµε έναν από αυτούς, θα πρέπει να είναι τούτος: Δx Δp ћ/2 H αρχή της αβεβαιότητας Η θεµελιώδης αρχή του σύµπαντος (και ο µεγάλος άγνωστος της Λυκειακής µας Φυσικής)

18

19 ΜΕΡΟΣ Γ Η µουσική του κόσµου

20 Ας ξαναδούµε αυτή τη «φωτογραφία» την οποία όµως τώρα µπορούµε και να ακούσουµε! Μόλις ακούσατε την αρχαιότερη µουσική εκποµπή του κόσµου: Ακούσατε τη µεγάλη έκρηξη! ΠΗΓΗ ΗΧΗΤΙΚΟΥ ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΟΥ:

21 Όµως, τί είναι στ αλήθεια αυτό που ακούσαµε; «Πολύ απλό, αγαπητέ Watson», είπε τότε ο Σέρλοκ Χολµς. Αφού πυκνώµατα και αραιώµατα σηµαίνει ήχος -έτσι δεν µάθαµε στο Λύκειο;- τότε αυτό που ακούσαµε δεν µπορεί να είναι τίποτε άλλο παρά µια «ηχοποιηµένη» µορφή των διακυµάνσεων πυκνότητας που βλέπουµε στη φωτογραφία. Και οι οποίες, βέβαια, δεν µπορεί παρά να υπήρχαν και πριν από τον χρόνο που πάρθηκε η φωτογραφία δηλαδή µάλλον από την αρχή του σύµπαντος-και να µεγεθύνθηκαν καθώς το σύµπαν µεγάλωνε. Και σίγουρα, αυτός που «ηχοποίησε» την εικόνα και το παρελθόν της- θα συµπύκνωσε τα χρόνια σε µερικά δευτερόλεπτα, και θα ανέβασε και τις «οκτάβες» για να µπορούµε να ακούσουµε τον ήχο. «Είναι, πράγµατι, πολύ απλό, Watson», κατέληξε ο Σέρλοκ Χολµς ανάβοντας την πίπα του!

22 και έτσι ακριβώς είναι Μόνο που ο Σέρλοκ Χολµς δεν µπορούσε να ξέρει τότε ότι αυτές οι µυστήριες «αρχικές διακυµάνσεις πυκνότητας» -χωρίς τις οποίες ούτε αυτός ούτε εµείς θα ήµασταν σήµερα εδώ- δεν βρέθηκαν εκεί «κατά τύχη» - ή «εκ προµελέτης»- αλλά ως αποτέλεσµα της πιο θεµελιώδους απ όλες τις αρχές της Φυσικής: της αρχής της αβεβαιότητας. Η οποία δεν αφήνει ούτε τον ίδιο τον «κενό χώρο» να ηρεµήσει, αλλά τον κρατά σε κατάσταση διαρκούς αναβρασµού. Κάτι σαν το νερό που κοχλάζει. Αλλά αυτό είναι µια άλλη ιστορία!

23 Ας δούµε ακόµη µια φορά τη «φωτογραφία» και ας ακούσουµε πάλι τη µουσική της. Μια καθαρά «κβαντική µουσική», όπως γνωρίζουµε τώρα.

24 Το µουσικό αποτέλεσµα δεν ήταν βέβαια το καλύτερο δυνατό, αλλά ήταν η πρώτη προσπάθεια. Μια προσπάθεια κρίσιµης όµως σηµασίας, διότι χάρις σ αυτήν µπόρεσε να τεθεί σε κίνηση µια µακροχρόνια εξελικτική διαδικασία αυτοοργάνωσης της ύλης σε διαρκώς ανώτερες µορφές γαλαξίες, άστρα, πλανήτες, ζωντανοί οργανισµοί, κ.λπ. που οδήγησε τελικά στην εµφάνιση ενός «περίεργου είδους» του «µουσικού ανθρώπου» προικισµένου µε την εξαίσια ικανότητα να αφουγκράζεται τη «µουσική των σφαιρών» και να την κάνει τραγούδι. Να µια από τις πρώτες εικόνες αυτού του «περίεργου είδους»:

25 Ο «µουσικός άνθρωπος» (Ένα κρίσιµο στάδιο στην ανέλιξη του ανθρώπου) Ορειχάλκινο αγαλµατίδιο αρπιστή, από τα µέσα της Γεωµετρικής Περιόδου ( π.χ.). Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου

26 ...και κάπως έτσι ύστερα από χιλιάδες χρόνια µπόρεσε να ακουστεί ένα κοµµάτι σαν κι αυτό Μότσαρτ: Μικρή νυκτερινή µουσική

27 Επίλογος Πέρα από εξηγήσεις και φιλοσοφικές αντιγνωµίες για το βαθύτερο νόηµα της ανθρωπικής αρχής, λίγοι θα διαφωνήσουν ότι η αρχή αυτή ως µια επιστηµονική αφήγηση της ιστορίας µας από τη µεγάλη έκρηξη έως σήµερα αποτελεί ένα επίτευγµα του πολιτισµού µας όχι κατώτερο από κανένα άλλο. Πάνω απ όλα διότι ξαναδίνει στο φαινόµενο της ζωής και την κορυφαία εκδήλωσή του, την ανθρώπινη ζωή κάτι από τη χαµένη ιερότητά του. Εκείνη την ιερότητα που µόνον οι µεγάλοι κοσµογονικοί µύθοι του ανθρώπινου παρελθόντος και οι µεγάλες θρησκείες είχαν καταφέρει να του δώσουν.

28 Όσοι πιστεύουν και όχι τελείως άδικα ότι η επιστήµη ξεµάγεψε τον κόσµο, θα πρέπει να το ξανασκεφτούν. Ας αναγνωρίσουµε ότι αυτό το ανθρωπάκι ο κάτοικος τούτου του ταπεινού πλανήτη αν και αποδεδειγµένα ικανό για τα µέγιστα κακά, µπορεί όµως ταυτόχρονα να φτιάχνει µεγάλα παραµύθια. Να ανασυνθέτει την ιστορία του κόσµου και να την αφηγείται. Ο Weinberg στα Τρία πρώτα λεπτά το είπε καλύτερα από κάθε άλλον: «Η προσπάθεια να καταλάβουµε το σύµπαν είναι από τα λίγα πράγµατα που ανυψώνουν την ανθρώπινη ζωή πάνω από το επίπεδο της φάρσας, δίνοντάς της κάτι από τη χάρη της τραγωδίας».

29 Το ίδιο πράγµα φαίνεται να λέει -µε τον δικό της τρόπο- και µια συνάδελφός σας η µαθήτρια Γυµνασίου Ειρήνη Σχοιναράκη από τον Νοµό Ηρακλείου-που όταν έλαβε µέρος στον διαγωνισµό ζωγραφικής µε θέµα «Ζωγράφισε έναν ερευνητή», στο πλαίσιο της πανευρωπαϊκής εκδήλωσης «Βραδιά Ερευνητή 2007» που οργάνωσε το Ίδρυµα Τεχνολογίας & Έρευνας, έδωσε την ακόλουθη ζωγραφιά:

30 Με την αθωότητα της νεανικής της µατιάς, η Ειρήνη Σχοιναράκη βλέπει στην παρατήρηση των άστρων την πιο θεµελιώδη εκδήλωση της έµφυτης ανθρώπινης ανάγκης να καταλάβουµε τον κόσµο.

31 Σ ένα διαφορετικό επίπεδο, η προσπάθεια να καταλάβουµε το σύµπαν αποτελεί έναν διαρκή «φόρο τιµής» στις πιο θεµελιώδεις αξίες της επιστήµης. 1. Την αξία της βασικής έρευνας Εκείνης που δεν εµπνέεται από άµεσους πρακτικούς σκοπούς, αλλά από τη θεµελιώδη ανθρώπινη ανάγκη να καταλάβουµε τον κόσµο: την «όρεξη του ειδέναι». 2. Την αξία της ανεξάρτητης σκέψης Τη σηµασία για την επιστήµη και την κοινωνία- του να υπάρχουν ανεξάρτητα µυαλά. Άνθρωποι που επιµένουν να σκέφτονται διαφορετικά και είναι διατεθειµένοι να πάρουν το ρίσκο µιας µοναχικής διαδροµής. Να βαδίσουν σε δρόµους απερπάτητους. κι αυτές ακριβώς οι αξίες θα χρειαστούν ακόµα περισσότερο τα συναρπαστικά χρόνια που έρχονται, όταν θα πρέπει να απαντηθούν τα µεγάλα ανοικτά ερωτήµατα. Να µερικά από αυτά:

32 Τα µεγάλα ανοικτά ερωτήµατα 1. Τι είδους σωµατίδια αποτελούν τη σκοτεινή ύλη; 2. Τι είδους «άγριο θηρίο» είναι η σκοτεινή ενέργεια; Θα δώσει κάποιες απαντήσεις σ αυτά το γιγάντιο πείραµα που αρχίζει σε µερικούς µήνες στον µεγάλο αδρονικό επιταχυντή της Γενεύης; Θα αποδειχθεί αληθές αυτό που διαισθάνονται πολλοί, ότι βρισκόµαστε στην αρχή µιας µεγάλης επιστηµονικής επανάστασης;

33 Αλλά η απάντηση σ αυτά τα ερωτήµατα είναι υπόθεση της δικής σας γενιάς. Και ίσως γίνει και προσωπική υπόθεση κάποιων από σας που δεν θα αρκεστούν στο να είναι απλοί θεατές, αλλά θα αποφασίσουν να συµµετάσχουν στη µεγάλη περιπέτεια. Κι αν είναι αρκετά τυχεροί και ταλαντούχοι-να ανέβουν πρώτοι σε µια µικρή ή µεγάλη κορυφή. Σ αυτούς, και σε όλους εσάς που θα επιλέξετε να ζήσετε τη δική σας περιπέτεια, οι παρακάτω στίχοι του Αµερικανού ποιητή Robert Frost µπορεί να σας φανούν «χρήσιµοι».

34 Όταν ο δρόµος στο δάσος χώριζε εγώ πήρα τον λιγότερο περπατηµένο. Κι αυτό έκανε όλη τη διαφορά. Robert Frost, The road not taken. Τ Ε Λ Ο Σ

Κοσμολογία. Η δομή, η εξέλιξη του Σύμπαντος και τα πειράματα στο CERN. Γιάννης Νταλιάνης (PhD)

Κοσμολογία. Η δομή, η εξέλιξη του Σύμπαντος και τα πειράματα στο CERN. Γιάννης Νταλιάνης (PhD) Κοσμολογία Η δομή, η εξέλιξη του Σύμπαντος και τα πειράματα στο CERN Γιάννης Νταλιάνης (PhD) Σχολή Εφαρμοσμένων Μαθηματικών και Φυσικών Επιστημών Ε. Μ. Πολυτεχνείο Ελληνική Ομάδα Εκλαΐκευσης Γη Τοπική

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΝΗΣΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΚΑΙ ΘΑΝΑΤΟΣ ΑΣΤΕΡΩΝ

ΓΕΝΝΗΣΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΚΑΙ ΘΑΝΑΤΟΣ ΑΣΤΕΡΩΝ ΓΕΝΝΗΣΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΚΑΙ ΘΑΝΑΤΟΣ ΑΣΤΕΡΩΝ Πολυχρόνης Καραγκιοζίδης Mcs χημικός www.polkarag.gr Μετά τη δημιουργία του Σύμπαντος 380.000 έτη 6000 ο C Τα ηλεκτρόνια μπορούν να συνδεθούν με τα πρωτόνια ή τους άλλους

Διαβάστε περισσότερα

"Στην αρχή το φως και η πρώτη ώρα που τα χείλη ακόμα στον πηλό δοκιμάζουν τα πράγματα του κόσμου." (Οδυσσέας Ελύτης)

Στην αρχή το φως και η πρώτη ώρα που τα χείλη ακόμα στον πηλό δοκιμάζουν τα πράγματα του κόσμου. (Οδυσσέας Ελύτης) "Στην αρχή το φως και η πρώτη ώρα που τα χείλη ακόμα στον πηλό δοκιμάζουν τα πράγματα του κόσμου." (Οδυσσέας Ελύτης) Το σύμπαν δεν υπήρχε από πάντα. Γεννήθηκε κάποτε στο παρελθόν. Τη στιγμή της γέννησης

Διαβάστε περισσότερα

Η πρόβλεψη της ύπαρξης και η έµµεση παρατήρηση των µελανών οπών θεωρείται ότι είναι ένα από τα πιο σύγχρονα επιτεύγµατα της Κοσµολογίας.

Η πρόβλεψη της ύπαρξης και η έµµεση παρατήρηση των µελανών οπών θεωρείται ότι είναι ένα από τα πιο σύγχρονα επιτεύγµατα της Κοσµολογίας. Η πρόβλεψη της ύπαρξης και η έµµεση παρατήρηση των µελανών οπών θεωρείται ότι είναι ένα από τα πιο σύγχρονα επιτεύγµατα της Κοσµολογίας. Παρ' όλα αυτά, πρώτος ο γάλλος µαθηµατικός Λαπλάςτο 1796 ανέφερε

Διαβάστε περισσότερα

Σύγχρονη Φυσική : Πυρηνική Φυσική και Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων 11/04/16

Σύγχρονη Φυσική : Πυρηνική Φυσική και Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων 11/04/16 Σύγχρονη Φυσική - 06: Πυρηνική Φυσική και Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων /04/6 Διάλεξη 0: Πυρηνοσύνθεση Εισαγωγή Ένας από τους πλέον ενδιαφέροντες κλάδους της πυρηνικής φυσικής είναι ο τομέας της πυρηνικής

Διαβάστε περισσότερα

ΘΑΥΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΤΟΥ ΣΥΜΠΑΝΤΟΣ

ΘΑΥΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΤΟΥ ΣΥΜΠΑΝΤΟΣ ΘΑΥΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΤΟΥ ΣΥΜΠΑΝΤΟΣ Μέλη ομάδας Οικονόμου Γιώργος Οικονόμου Στέργος Πιπέρης Γιάννης Χατζαντώνης Μανώλης Χαυλή Αθηνά Επιβλέπων Καθηγητής Βασίλειος Βαρσάμης Στόχοι: Να μάθουμε τα είδη των

Διαβάστε περισσότερα

ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑ ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑ είναι ο τομέας τις ϕυσικής που προσπαθεί να εξηγήσει την γένεση και την εξέλιξη του σύμπαντος χρησιμοποιώντας παρατηρήσεις και τ

ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑ ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑ είναι ο τομέας τις ϕυσικής που προσπαθεί να εξηγήσει την γένεση και την εξέλιξη του σύμπαντος χρησιμοποιώντας παρατηρήσεις και τ ΗΡΑΚΛΕΙΟ, 10 Οκτωβρίου, 2017 ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΑΡΧΑΡΙΟΥΣ Πανεπιστήμιο Κρήτης 1- ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑ ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑ είναι ο τομέας τις ϕυσικής που προσπαθεί να εξηγήσει την γένεση και την εξέλιξη του σύμπαντος χρησιμοποιώντας

Διαβάστε περισσότερα

Κοσμολογία & Αστροσωματιδική Φυσική Μάγδα Λώλα CERN, 28/9/2010

Κοσμολογία & Αστροσωματιδική Φυσική Μάγδα Λώλα CERN, 28/9/2010 Κοσμολογία & Αστροσωματιδική Φυσική Μάγδα Λώλα CERN, 28/9/2010 Η φυσική υψηλών ενεργειών µελετά το µικρόκοσµο, αλλά συνδέεται άµεσα µε το µακρόκοσµο Κοσµολογία - Μελέτη της δηµιουργίας και εξέλιξης του

Διαβάστε περισσότερα

ΕΜΕΙΣ ΚΙ Ο ΚΟΣΜΟΣ. Λεονάρδος Γκουβέλης. Διημερίδα Αστροφυσικής 4-5 Απριλίου

ΕΜΕΙΣ ΚΙ Ο ΚΟΣΜΟΣ. Λεονάρδος Γκουβέλης. Διημερίδα Αστροφυσικής 4-5 Απριλίου ΕΜΕΙΣ ΚΙ Ο ΚΟΣΜΟΣ Λεονάρδος Γκουβέλης Διημερίδα Αστροφυσικής 4-5 Απριλίου Συνοπτικά: Κοσμολογικές θεωρίες ανά τους αιώνες Σύγχρονη κοσμολογική άποψη Αστρονομικές αποδείξεις της θεωρίας του Big Bang Μεγάλα

Διαβάστε περισσότερα

Κάθε άτομο στο σώμα σου προέρχεται από έκρηξη άστρου και τα άτομα του αριστερού σου χεριού πιθανόν να προέρχονται από διαφορετικό άστρο απ ότι του

Κάθε άτομο στο σώμα σου προέρχεται από έκρηξη άστρου και τα άτομα του αριστερού σου χεριού πιθανόν να προέρχονται από διαφορετικό άστρο απ ότι του Είμαστε αστερόσκονη Είμαστε αστερόσκονη Αν θέλετε να ακουμπήσετε, να πιάσετε στα χέρια σας το εσωτερικό ενός άστρου αρκεί να χαϊδέψετε το πρόσωπό σας ή κάποιο αντικείμενο δίπλα σας. Όλα αυτά αποτελούνται

Διαβάστε περισσότερα

Κοσµολογία. Το παρελθόν, το παρόν, και το µέλλον του Σύµπαντος.

Κοσµολογία. Το παρελθόν, το παρόν, και το µέλλον του Σύµπαντος. Κοσµολογία Το παρελθόν, το παρόν, και το µέλλον του Σύµπαντος. Τι είναι όµως η Κοσµολογία; Ηκοσµολογία είναι ο κλάδος της φυσικής που µελετά την δηµιουργία και την εξέλιξη του Σύµπαντος. Με τον όρο Σύµπαν

Διαβάστε περισσότερα

Η Φυσική που δεν διδάσκεται

Η Φυσική που δεν διδάσκεται 1 Η Φυσική που δεν διδάσκεται Δρ. Μιχάλης Καραδημητρίου Σύλλογος Φυσικών Κρήτης www.sfkritis.gr Αλήθεια τι είναι η «Φυσική» ; 2 Είναι ένα άσχημο μάθημα με τύπους και εξισώσεις;; ή μήπως είναι η επιστήμη

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΙΑΚΗ ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑ

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΙΑΚΗ ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑ Ελένη Πετράκου - National Taiwan University ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΙΑΚΗ ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑ Πρόγραμμα επιμόρφωσης ελλήνων εκπαιδευτικών CERN, 7 Νοεμβρίου 2014 You are here! 1929: απομάκρυνση γαλαξιών θεωρία της μεγάλης έκρηξης

Διαβάστε περισσότερα

< > Ο ΚΕΝΟΣ ΧΩΡΟΣ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ, ΤΟΥ ΟΠΟΙΟΥ Η ΕΞΗΓΗΣΗ ΑΠΟΔΕΙΚΝΥΕΙ ΕΝΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΝΕΥΜΑ

< > Ο ΚΕΝΟΣ ΧΩΡΟΣ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ, ΤΟΥ ΟΠΟΙΟΥ Η ΕΞΗΓΗΣΗ ΑΠΟΔΕΙΚΝΥΕΙ ΕΝΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΝΕΥΜΑ Κ. Γ. ΝΙΚΟΛΟΥΔΑΚΗΣ 1 < > Ο ΚΕΝΟΣ ΧΩΡΟΣ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ, ΤΟΥ ΟΠΟΙΟΥ Η ΕΞΗΓΗΣΗ ΑΠΟΔΕΙΚΝΥΕΙ ΕΝΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΝΕΥΜΑ Επαναλαμβάνουμε την έκπληξή μας για τα τεράστια συμπλέγματα γαλαξιών, τις πιο μακρινές

Διαβάστε περισσότερα

ΚΒΑΝΤΟΜΗΧΑΝΙΚ Η ΜΕΤΡΗΣΗ. By Teamcprojectphysics

ΚΒΑΝΤΟΜΗΧΑΝΙΚ Η ΜΕΤΡΗΣΗ. By Teamcprojectphysics ΚΒΑΝΤΟΜΗΧΑΝΙΚ Η ΜΕΤΡΗΣΗ By Teamcprojectphysics ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ο κόσμος της Κβαντομηχανικής είναι περίεργος, γοητευτικός και μυστήριος. Η ονομασία όμως Κβαντομηχανική είναι αποκρουστική, βαρετή, μη ενδιαφέρουσα,

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή Οι µαύρες τρύπες είναι ουράνια σώµατα σαν όλα τα άλλα, όπως οι πλανήτες και ο ήλιος, τα οποία όµως διαφέρουν από αυτά σε µία µικρή αλλά θεµελ

Εισαγωγή Οι µαύρες τρύπες είναι ουράνια σώµατα σαν όλα τα άλλα, όπως οι πλανήτες και ο ήλιος, τα οποία όµως διαφέρουν από αυτά σε µία µικρή αλλά θεµελ ιαθεµατική Εργασία µε Θέµα: Οι Φυσικές Επιστήµες στην Καθηµερινή µας Ζωή Τµήµα: Β 2 Γυµνασίου Υπεύθυνος Καθηγητής: Παζούλης Παναγιώτης Συντακτική Οµάδα: Πάνου Μαρία, Πάνου Γεωργία 1 Εισαγωγή Οι µαύρες

Διαβάστε περισσότερα

Αστρική Εξέλιξη. Η ζωή και ο θάνατος των αστέρων. Κοσμάς Γαζέας. Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Αστρική Εξέλιξη. Η ζωή και ο θάνατος των αστέρων. Κοσμάς Γαζέας. Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Αστρική Εξέλιξη Η ζωή και ο θάνατος των αστέρων Κοσμάς Γαζέας Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Αστρική εξέλιξη Η εξέλιξη ενός αστέρα καθορίζεται από την κατανάλωση διαδοχικών «κύκλων» πυρηνικών

Διαβάστε περισσότερα

Οι αστέρες δαπανούν περίπου το 90% της διάρκειας της ζωής στη σύντηξη υδρογόνου που μετατρέπεται σε ήλιο σε υψηλή θερμοκρασία και υψηλή πίεση κοντά

Οι αστέρες δαπανούν περίπου το 90% της διάρκειας της ζωής στη σύντηξη υδρογόνου που μετατρέπεται σε ήλιο σε υψηλή θερμοκρασία και υψηλή πίεση κοντά Οι αστέρες δαπανούν περίπου το 90% της διάρκειας της ζωής στη σύντηξη υδρογόνου που μετατρέπεται σε ήλιο σε υψηλή θερμοκρασία και υψηλή πίεση κοντά στον πυρήνα. Ξεκινώντας από την μηδέν-ηλικία στην κύρια

Διαβάστε περισσότερα

Κάθε βράδυ όταν κοιτάμε το νυχτερινό ουρανό αντικρίζουμε χιλιάδες αστέρια να λάμπουν στο απέραντο σύμπαν. Σπάνια όμως αναρωτιόμαστε τι συμβαίνει πίσω

Κάθε βράδυ όταν κοιτάμε το νυχτερινό ουρανό αντικρίζουμε χιλιάδες αστέρια να λάμπουν στο απέραντο σύμπαν. Σπάνια όμως αναρωτιόμαστε τι συμβαίνει πίσω ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΤΟΥ ΣΥΜΠΑΝΤΟΣ Κάθε βράδυ όταν κοιτάμε το νυχτερινό ουρανό αντικρίζουμε χιλιάδες αστέρια να λάμπουν στο απέραντο σύμπαν. Σπάνια όμως αναρωτιόμαστε τι συμβαίνει πίσω από την κουρτίνα του σύμπαντος.

Διαβάστε περισσότερα

ΠΥΡΗΝΙΚΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΩΣ ΠΗΓΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΑ ΑΣΤΕΡΙΑ. 4 Η Ηe

ΠΥΡΗΝΙΚΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΩΣ ΠΗΓΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΑ ΑΣΤΕΡΙΑ. 4 Η Ηe ΠΥΡΗΝΙΚΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΩΣ ΠΗΓΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΑ ΑΣΤΕΡΙΑ Η ενέργεια στον Ήλιο (και στα άλλα αστέρια της Κύριας Ακολουθίας ) παράγεταi μέσω αντιδράσεων σύντηξης. Σύντηξη: πυρηνική αντίδραση μέσω της οποίας βαρείς

Διαβάστε περισσότερα

Λουκάς Βλάχος Τµήµα Φυσικής, ΑΠΘ Εισαγωγή στην αστρονοµία Κεφάλαιο 11: Ο Θάνατος των αστέρων

Λουκάς Βλάχος Τµήµα Φυσικής, ΑΠΘ Εισαγωγή στην αστρονοµία Κεφάλαιο 11: Ο Θάνατος των αστέρων Εισαγωγή στην αστρονοµία Κεφάλαιο 11: Ο Θάνατος των αστέρων Λουκάς Βλάχος Τµήµα Φυσικής, ΑΠΘ 28 Νοεµβρίου 2009 Εισαγωγή στην αστρονοµία Κεφάλαιο 11: Ο Θάνατος των αστέρων Λουκάς Βλάχος Τµήµα Φυσικής, ΑΠΘ

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 1: ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Κεφάλαιο 1: ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ 130 Κεφάλαιο 1: ΕΙΣΑΓΩΓΗ Α. Απαντήσεις στις ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής 1. α, β 2. γ 3. ε 4. β, δ 5. γ 6. α, β, γ, ε Β. Απαντήσεις στις ερωτήσεις συµπλήρωσης κενού 1. η αρχαιότερη

Διαβάστε περισσότερα

Προέλευση & Εξέλιξη Των Οργανισμών

Προέλευση & Εξέλιξη Των Οργανισμών Προέλευση & Εξέλιξη Των Οργανισμών Εισαγωγή Στην εργασία μας, θα μιλήσουμε για την προέλευση και την εξέλιξη των οργανισμών. Δηλαδή θα εξηγήσουμε το φαινόμενο της δημιουργίας του κόσμου, αλληλένδετα και

Διαβάστε περισσότερα

Β. ΘΕΜΑΤΑ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑΣ

Β. ΘΕΜΑΤΑ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑΣ Α. Μια σύντοµη περιγραφή της εργασίας που εκπονήσατε στο πλαίσιο του µαθήµατος της Αστρονοµίας. Β. ΘΕΜΑΤΑ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑΣ Για να απαντήσεις στις ερωτήσεις που ακολουθούν αρκεί να επιλέξεις την ή τις σωστές

Διαβάστε περισσότερα

Παχνίδης Άγγελος Περιβολάρη Ναταλία Πετρολέκα Γεωργία Πετρουτσάτου Σταυρίνα Σαμαρά Ελένη Σκορδαλάκη Μαρίνα Βθ1 Σχ.έτος: Ερευνητική εργασία:

Παχνίδης Άγγελος Περιβολάρη Ναταλία Πετρολέκα Γεωργία Πετρουτσάτου Σταυρίνα Σαμαρά Ελένη Σκορδαλάκη Μαρίνα Βθ1 Σχ.έτος: Ερευνητική εργασία: Παχνίδης Άγγελος Περιβολάρη Ναταλία Πετρολέκα Γεωργία Πετρουτσάτου Σταυρίνα Σαμαρά Ελένη Σκορδαλάκη Μαρίνα Βθ1 Σχ.έτος:2015-16 Ερευνητική εργασία: Διάστημα ΑΣΤΕΡΙΑ Τα αστέρια ειναι : Κυρίως ήλιοι άλλων

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόμενα. Προλογικό Σημείωμα... 17

Περιεχόμενα. Προλογικό Σημείωμα... 17 11 Προλογικό Σημείωμα... 17 Ενότητα Ι: Δημιουργική Αναζήτηση... 19 Δ01 Ο Ιωνικός Διαφωτισμός και η Ανάδυση της Επιστημονικής Σκέψης...21 Δ1.1 Ο Ιωνικός Διαφωτισμός... 21 Δ1.2 Η Επιστημονική Σκέψη... 22

Διαβάστε περισσότερα

Φάκελος Ερευνητικής Εργασίας Σχολείο:Γενικό Λύκειο Ζεφυρίου Τμήμα:Α 1-Α 2

Φάκελος Ερευνητικής Εργασίας Σχολείο:Γενικό Λύκειο Ζεφυρίου Τμήμα:Α 1-Α 2 Φάκελος Ερευνητικής Εργασίας Σχολείο:Γενικό Λύκειο Ζεφυρίου Τμήμα:Α 1-Α 2 Θέμα: Θρησκευτικές και επιστημονικές αντιλήψεις για την δημιουργία του σύμπαντος Ονοματεπώνυμα μαθητών: Αλέξανδρος Λάσκος, Γαρυφαλένια

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΚΑΙ ΤΟ Σ ΑΓΑΠΑΩ

ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΚΑΙ ΤΟ Σ ΑΓΑΠΑΩ ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΚΑΙ ΤΟ Σ ΑΓΑΠΑΩ (Αόρατος) ΑΦΗΓΗΤΗΣ: Κάποτε στη γη γεννήθηκε το Όνειρο. Το όνομά του δεν ήταν έτσι, όμως επειδή συνεχώς ονειρευόταν, όλοι το φώναζαν Όνειρο. Δεν ήταν κάτι το σπουδαίο, ήταν σαν

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ

ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ ΟΜΙΛΙΑ ΒΑΓΓΕΛΗ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΣΤΟ 1 ο ΑΓΡΟΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ: «Ο Αγροτικός Τομέας της Ελλάδας μετά

Διαβάστε περισσότερα

The Mind. Mind σε ένα νέο επίπεδο.επιλέξτε ένα από τα δύο μουσικά κομμάτια στο CD. Με το πρώτο κομμάτι

The Mind. Mind σε ένα νέο επίπεδο.επιλέξτε ένα από τα δύο μουσικά κομμάτια στο CD. Με το πρώτο κομμάτι The Mind Παίκτες: 2-4 Ηλικία: 8 ετών και άνω Διάρκεια: περίπου 20 λεπτά Wolfgang Warsch Ας γίνουμε ένα...! Όσο προχωρείτε σε αυτό το πείραμα, τόσο περισσότερο βιώνετε το The Mind σε μια νέα διάσταση. Λαμβάνετε

Διαβάστε περισσότερα

"Η αυτοβιογραφία του Φωτός" μπήκε στις προθήκες των βιβλιοπωλείων το Φεβρουάριο του 2006 και έγινε αμέσως ανάρπαστη.

Η αυτοβιογραφία του Φωτός μπήκε στις προθήκες των βιβλιοπωλείων το Φεβρουάριο του 2006 και έγινε αμέσως ανάρπαστη. Γ. Γραµµατικάκης: Η αυτοβιογραφία του Φωτός "Η αυτοβιογραφία του Φωτός" μπήκε στις προθήκες των βιβλιοπωλείων το Φεβρουάριο του 2006 και έγινε αμέσως ανάρπαστη. «Το φως -λέει ο ίδιος-που είναι ο πρωταγωνιστής

Διαβάστε περισσότερα

Το Ηµερολόγιο των Μάγιας και τα Χρήµατα από τον ρ. Καρλ Τζοχάν Κάλλεµαν

Το Ηµερολόγιο των Μάγιας και τα Χρήµατα από τον ρ. Καρλ Τζοχάν Κάλλεµαν Το Ηµερολόγιο των Μάγιας και τα Χρήµατα Από τον ρ. Καρλ Τζοχάν Κάλλεµαν Λοιπόν, ήθελα να µιλήσω για δυο πράγµατα που νοµίζω δεν συνδέονται πάντα αλλά, πραγµατικά θα τους άξιζε µια σύνδεση. Το ένα είναι

Διαβάστε περισσότερα

Η χρονική εξέλιξη της δοµής του ατόµου.

Η χρονική εξέλιξη της δοµής του ατόµου. Ατοµικά πρότυπα Η χρονική εξέλιξη της δοµής του ατόµου. ατοµική θεωρία ηµόκριτου ατοµική θεωρία Dalton πρότυπο Rutherford πρότυπο Schrodinger ~450 π.χ ~1800 µ.χ 1904 µ.χ 1911 µ.χ 1913 µ.χ 1926 µ.χ Σε διάρκεια

Διαβάστε περισσότερα

Σύμφωνα με τον ολισμό το Σύμπαν περιγράφεται πλήρως από το ίδιο το Σύμπαν,

Σύμφωνα με τον ολισμό το Σύμπαν περιγράφεται πλήρως από το ίδιο το Σύμπαν, Επινοώντας εκ νέου τη φυσική, στην εποχή της ανάδυσης. Εκδόσεις Κάτοπτρο, 2008. Ο Robert B. Laughlin κατέχει την έδρα φυσικής Robert M. και Anne Bass στο Πανεπιστήμιο Stanford, όπου διδάσκει από το 1985.

Διαβάστε περισσότερα

Θεογονία: Πώς ξεκίνησαν όλα.

Θεογονία: Πώς ξεκίνησαν όλα. Θεογονία: Πώς ξεκίνησαν όλα. Μέσα από τα πολύχρωµα σύννεφα του ουρανού της Μυθοχώρας ξεπροβάλλει ο Πήγασος, το φτερωτό άλογο που χάρισε ο θεός της θάλασσας, ο Ποσειδώνας, στο γιο του τον Βελλερεφόντη.

Διαβάστε περισσότερα

Ο "Παραμυθάς" Νίκος Πιλάβιος στα Χανιά

Ο Παραμυθάς Νίκος Πιλάβιος στα Χανιά Ο "Παραμυθάς" Νίκος Πιλάβιος στα Χανιά 18 Ιαν 2014 Χανιά (18/1), Σταλός (19/1), Χανιά 18.01 έως 19.01 Ο "Παραμυθάς" Νίκος Πιλάβιος στα Χανιά Ο Παραμυθάς των παιδικών μας χρόνων έρχεται στην Κρήτη Όταν

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ. Πρότεινα ένα σωρό πράγματα, πολλά απ αυτά ήδη γνωστά:

ΕΙΣΑΓΩΓΗ. Πρότεινα ένα σωρό πράγματα, πολλά απ αυτά ήδη γνωστά: ΕΙΣΑΓΩΓΗ Από τότε που άρχισα να γράφω για τους άλλους, πάνε τώρα τριάντα και πλέον χρόνια, και ειδικά από τότε που κάποιος αποφάσισε να υποδαυλίσει το θράσος μου δημοσιεύοντας τα γραπτά μου, προσπαθώ να

Διαβάστε περισσότερα

Λόγοι που ήθελαν να σταματήσουν το πείραμα το CERN

Λόγοι που ήθελαν να σταματήσουν το πείραμα το CERN Λόγοι που ήθελαν να σταματήσουν το πείραμα το CERN Κοσμικές ακτίνες Μικροσκοπικές μαύρες τρύπες Strangelets Φυσαλίδες κενού Μαγνητικά μονόπολα Το καλοκαίρι του 2008 απορρίφθηκε από το ευρωπαϊκό δικαστήριο

Διαβάστε περισσότερα

ΡΑΔΙΟΧΗΜΕΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8. ΓΕΝΕΣΗ ΤΩΝ ΧΗΜΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΡΑΔΙΕΝΕΡΓΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΤΟΞΙΚΟΤΗΤΑ ΡΑΔΙΕΝΕΡΓΩΝ ΙΣΟΤΟΠΩΝ Τμήμα Χημικών Μηχανικών

ΡΑΔΙΟΧΗΜΕΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8. ΓΕΝΕΣΗ ΤΩΝ ΧΗΜΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΡΑΔΙΕΝΕΡΓΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΤΟΞΙΚΟΤΗΤΑ ΡΑΔΙΕΝΕΡΓΩΝ ΙΣΟΤΟΠΩΝ Τμήμα Χημικών Μηχανικών ΡΑΔΙΟΧΗΜΕΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΡΑΔΙΕΝΕΡΓΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΤΟΞΙΚΟΤΗΤΑ ΡΑΔΙΕΝΕΡΓΩΝ ΙΣΟΤΟΠΩΝ Τμήμα Χημικών Μηχανικών ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8. ΓΕΝΕΣΗ ΤΩΝ ΧΗΜΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ Ιωάννα Δ. Αναστασοπούλου Βασιλική Δρίτσα ΑΔΕΙΑ ΧΡΗΣΗΣ 2 Το

Διαβάστε περισσότερα

28 Ιουνίου Πυρηνική σύντηξη. Επιστήμες / Πυρηνική Φυσική - Πυρηνική Ενέργεια. Αθανάσιος Κ. Γεράνιος, Υφηγητής Αν. Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών

28 Ιουνίου Πυρηνική σύντηξη. Επιστήμες / Πυρηνική Φυσική - Πυρηνική Ενέργεια. Αθανάσιος Κ. Γεράνιος, Υφηγητής Αν. Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών 28 Ιουνίου 2011 Πυρηνική σύντηξη Επιστήμες / Πυρηνική Φυσική - Πυρηνική Ενέργεια Αθανάσιος Κ. Γεράνιος, Υφηγητής Αν. Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών Οι ελπίδες ότι θα δοθεί ένα τέλος στο ενεργειακό πρόβλημα

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή. Ειρήνη Σταματούδη, LL.M., Ph.D. Διευθύντρια Ο.Π.Ι.

Εισαγωγή. Ειρήνη Σταματούδη, LL.M., Ph.D. Διευθύντρια Ο.Π.Ι. Εισαγωγή Ο οδηγός που κρατάς στα χέρια σου είναι μέρος μιας σειράς ενημερωτικών οδηγών του Οργανισμού Πνευματικής Ιδιοκτησίας. Σκοπό έχει να δώσει απαντήσεις σε κάποια βασικά ερωτήματα που μπορεί να έχεις

Διαβάστε περισσότερα

Όταν φεύγουν τα σύννεφα μένει το καθαρό

Όταν φεύγουν τα σύννεφα μένει το καθαρό Ημερομηνία 9/6/2016 Μέσο Συντάκτης Link http://plusmag.gr/ Αλεξάνδρα Παναγοπούλου http://plusmag.gr/article/%cf%84%ce%b1%ce%bd_%cf%86%ce%b5%ce%b3%ce%bf%cf %85%CE%BD_%CF%84%CE%B1_%CF%83%CE%BD%CE%BD%CE%B5%CF%86%CE%B1_%CE%B

Διαβάστε περισσότερα

Τα παρατηρήσιμα μεγέθη των αστεριών (λαμπρότητα, L, επιφανειακή θερμοκρασία, T eff

Τα παρατηρήσιμα μεγέθη των αστεριών (λαμπρότητα, L, επιφανειακή θερμοκρασία, T eff ΚΥΡΙΑ ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ: oνομάζουμε το σύνολο των θέσεων που καταλαμβάνουν τα αστέρια σε διάγραμμα Λαμπρότητας Θερμοκρασίας όταν καίνε Η στο εσωτερικό τους και παράγουν He. Τα παρατηρήσιμα μεγέθη των αστεριών

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑ ΜΠΑΛΟΝΙΑ ΤΗΣ ΦΙΛΙΑΣ

ΤΑ ΜΠΑΛΟΝΙΑ ΤΗΣ ΦΙΛΙΑΣ ΤΑ ΜΠΑΛΟΝΙΑ ΤΗΣ ΦΙΛΙΑΣ Μια φορά κι έναν καιρό ζούσε ένα κόκκινο μπαλόνι σε έναν παιδότοπο. Ήταν μόνο του και παρόλο που τα παιδάκια έπαιζαν μαζί του, δεν είχε κανέναν φίλο που να είναι σαν κι αυτό. Όλη

Διαβάστε περισσότερα

Κβαντική µηχανική. Τύχη ή αναγκαιότητα. Ηµερίδα σύγχρονης φυσικής Καραδηµητρίου Μιχάλης

Κβαντική µηχανική. Τύχη ή αναγκαιότητα. Ηµερίδα σύγχρονης φυσικής Καραδηµητρίου Μιχάλης Κβαντική µηχανική Τύχη ή αναγκαιότητα Ηµερίδα σύγχρονης φυσικής Καραδηµητρίου Μιχάλης Ηφυσικήστόγύρισµα του αιώνα «Όλοι οι θεµελιώδεις νόµοι και δεδοµένα της φυσικής επιστήµης έχουν ήδη ανακαλυφθεί και

Διαβάστε περισσότερα

Η ασφάλεια στον LHC Ο Μεγάλος Επιταχυντής Συγκρουόµενων εσµών Αδρονίων (Large Hadron Collider, LHC) είναι ικανός να επιτύχει ενέργειες που κανένας άλλος επιταχυντής έως σήµερα δεν έχει προσεγγίσει. Ωστόσο,

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΣΥΜΠΑΝ ΚΑΙ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ

ΤΟ ΣΥΜΠΑΝ ΚΑΙ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΝΑΤΟ ΤΟ ΣΥΜΠΑΝ ΚΑΙ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε Ν Α Τ Ο ΤΟ ΣΥΜΠΑΝ ΚΑΙ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ Στο κεφάλαιο αυτό θα περιγράψουμε το φαινόμενο της ζωής από τη σκοπιά της επιστήμης της Αστρονομίας. Είμαστε μόνοι στο

Διαβάστε περισσότερα

ΗΦΑΙΣΤΕΙΑ. Πάντα,το φαινόμενο αυτό κέντριζε το ενδιαφέρον και την περιέργεια των ανθρώπων οι οποίοι προσπαθούσαν να το κατανοήσουν.

ΗΦΑΙΣΤΕΙΑ. Πάντα,το φαινόμενο αυτό κέντριζε το ενδιαφέρον και την περιέργεια των ανθρώπων οι οποίοι προσπαθούσαν να το κατανοήσουν. ΗΦΑΙΣΤΕΙΑ Πάντα,το φαινόμενο αυτό κέντριζε το ενδιαφέρον και την περιέργεια των ανθρώπων οι οποίοι προσπαθούσαν να το κατανοήσουν. Όταν οι άνθρωποι παρακολουθούν από τα Μ.Μ.Ε εκρήξεις ηφαιστείων το θέαμα

Διαβάστε περισσότερα

Η Φυσική που δεν διδάσκεται ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΚΡΗΤΗΣ

Η Φυσική που δεν διδάσκεται ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΚΡΗΤΗΣ Η Φυσική που δεν διδάσκεται ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΚΡΗΤΗΣ Αλήθεια τι είναι η «Φυσική» ; Είναι ένα άσχημο μάθημα με τύπους και εξισώσεις;; ή μήπως είναι η επιστήμη που μελετάει την φύση και προσπαθεί να κατανοήσει

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΛΙΤΟΧΩΡΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΛΙΤΟΧΩΡΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΛΙΤΟΧΩΡΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΙΤΛΟΣ: «ΕΜΠΕΙΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ» ΜΑΘΗΤΡΙΑ: ΠΡΙΑΜΗ ΒΑΓΙΑ, Β4 ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΝΤΑΒΑΡΟΣ ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2016 17 Περιεχόμενα ΠΕΡΙΛΗΨΗ... 3 ΕΙΣΑΓΩΓΗ...

Διαβάστε περισσότερα

Αστροφυσική ΙΙ Tεστ II- 16 Ιανουαρίου 2009

Αστροφυσική ΙΙ Tεστ II- 16 Ιανουαρίου 2009 Αστροφυσική ΙΙ Tεστ II- 16 Ιανουαρίου 2009 1. Μία περιοχή στο μεσοαστρικό χώρο με ερυθρωπή απόχρωση είναι a. Ο ψυχρός πυρήνας ενός μοριακού νέφους b. Μία περιοχή θερμού ιονισμένου αερίου c. Μία περιοχή

Διαβάστε περισσότερα

Δρ Μάνος Δανέζης Επίκουρος Καθηγητής Αστροφυσικής Τμήμα Φυσικής ΕΚΠΑ www/manowdanezis.gr. Εξέλιξη των Αστέρων

Δρ Μάνος Δανέζης Επίκουρος Καθηγητής Αστροφυσικής Τμήμα Φυσικής ΕΚΠΑ www/manowdanezis.gr. Εξέλιξη των Αστέρων Δρ Μάνος Δανέζης Επίκουρος Καθηγητής Αστροφυσικής Τμήμα Φυσικής ΕΚΠΑ www/manowdanezis.gr Εξέλιξη των Αστέρων Φασματική Ταξινόμηση του Harvard Σύμφωνα με την ταξινόμηση του Harvard, όπως ονομάστηκε, τα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΣ

ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΣ ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΣ ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΜΠΛΕ ΚΥΚΛΟΥ Κείμενο: Αντώνης Παπαθεοδούλου Εικονογράφηση: Ίρις Σαμαρτζή ιόρθωση: Μάνος Μπονάνος 2018, Εκδόσεις Κυριάκος Παπαδόπουλος Α.Ε., έσπω Φάττα-Κάσινου

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΚΕΨΗΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ : ΤΟΥ ΠΣΠΑ ΤΗΣ ΒΠΣ ΣΤΟ. public.web.cern.ch/ public/en/about/ About-en.html

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΚΕΨΗΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ : ΤΟΥ ΠΣΠΑ ΤΗΣ ΒΠΣ ΣΤΟ.  public.web.cern.ch/ public/en/about/ About-en.html ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΚΕΨΗΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ : ΤΟΥ ΠΣΠΑ ΤΗΣ ΒΠΣ ΣΤΟ http:// public.web.cern.ch/ public/en/about/ About-en.html Δευτέρα 20/6/2011 10:30 Επίσκεψη στο κέντρο επιστηµών και Καινοτοµίας GLOBE:

Διαβάστε περισσότερα

Πώς γράφεις αυτές τις φράσεις;

Πώς γράφεις αυτές τις φράσεις; Πρόλογος Όταν ήμουν μικρός, ούτε που γνώριζα πως ήμουν παιδί με ειδικές ανάγκες. Πώς το ανακάλυψα; Από τους άλλους ανθρώπους που μου έλεγαν ότι ήμουν διαφορετικός, και ότι αυτό ήταν πρόβλημα. Δεν είναι

Διαβάστε περισσότερα

Γιώργος Δ. Λεμπέσης: «Σαν να μεταφέρω νιτρογλυκερίνη σε βαγονέτο του 19ου αιώνα» Τα βιβλία του δεν διαβάζονται από επιβολή αλλά από αγάπη

Γιώργος Δ. Λεμπέσης: «Σαν να μεταφέρω νιτρογλυκερίνη σε βαγονέτο του 19ου αιώνα» Τα βιβλία του δεν διαβάζονται από επιβολή αλλά από αγάπη Γιώργος Δ. Λεμπέσης: «Σαν να μεταφέρω νιτρογλυκερίνη σε βαγονέτο του 19ου αιώνα» Τα βιβλία του δεν διαβάζονται από επιβολή αλλά από αγάπη ΝΑΤΑΣΑ ΚΑΡΥΣΤΙΝΟΥ 21.06.2017-12:28 Η «Ψαρόσουπα», «Το χρυσό μολύβι»,

Διαβάστε περισσότερα

1 http://didefth.gr/mathimata

1 http://didefth.gr/mathimata Πυρηνική Ενέργεια Οι ακτινοβολίες που προέρχονται από τα ραδιενεργά στοιχεία, όπως είναι το ουράνιο, έχουν µεγάλο ενεργειακό περιεχόµενο, µ' άλλα λόγια είναι ακτινοβολίες υψηλής ενέργειας. Για παράδειγµα,

Διαβάστε περισσότερα

Μαθαίνω και εξερευνώ: ΤΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ

Μαθαίνω και εξερευνώ: ΤΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ Μαθαίνω και εξερευνώ: ΤΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ Μαθαίνω και εξερευνώ: ΤΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ Περιεχόμενα Τι είναι το Διάστημα;... 2 Το ηλιακό σύστημα... 4 Οι πλανήτες... 6 Ο Ήλιος... 10 Η Σελήνη... 12 Αστέρια και κομήτες... 14

Διαβάστε περισσότερα

A READER LIVES A THOUSAND LIVES BEFORE HE DIES.

A READER LIVES A THOUSAND LIVES BEFORE HE DIES. A READER LIVES A THOUSAND LIVES BEFORE HE DIES. 1. Η συγγραφέας του βιβλίου μοιράζεται μαζί μας πτυχές της ζωής κάποιων παιδιών, άλλοτε ευχάριστες και άλλοτε δυσάρεστες. α) Ποια πιστεύεις ότι είναι τα

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΙΑΚΟΙ ΑΣΤΕΡΕΣ ΗΛΙΟΥ (Extreme He Stars) Ωρίων Αστρονομική Εταιρεία Πάτρας Φθινόπωρο 2005 Κ.Ν. Γουργουλιάτος

ΟΡΙΑΚΟΙ ΑΣΤΕΡΕΣ ΗΛΙΟΥ (Extreme He Stars) Ωρίων Αστρονομική Εταιρεία Πάτρας Φθινόπωρο 2005 Κ.Ν. Γουργουλιάτος ΟΡΙΑΚΟΙ ΑΣΤΕΡΕΣ ΗΛΙΟΥ (Extreme He Stars) Ωρίων Αστρονομική Εταιρεία Πάτρας Φθινόπωρο 2005 Κ.Ν. Γουργουλιάτος Η Σύσταση του Σύμπαντος Μετά από μακροχρόνιες μελέτες διαπιστώθηκε ότι τα ¾ του Σύμπαντος αποτελείται

Διαβάστε περισσότερα

«Ταξίδι» στην Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων. Κύκλοι Μαθημάτων Σύγχρονης Φυσικής Πρασιανάκης Γιώργος Καραδημητρίου Μιχάλης

«Ταξίδι» στην Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων. Κύκλοι Μαθημάτων Σύγχρονης Φυσικής Πρασιανάκης Γιώργος Καραδημητρίου Μιχάλης «Ταξίδι» στην Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων Κύκλοι Μαθημάτων Σύγχρονης Φυσικής Πρασιανάκης Γιώργος Καραδημητρίου Μιχάλης Δυνάμεις του 10! Ένα ταξίδι από το μικρό στο μεγάλο και πάλι πίσω! Καλό ταξίδι!

Διαβάστε περισσότερα

β) Αν είχες τη δυνατότητα να «φτιάξεις» εσύ έναν ιδανικό κόσμο, πώς θα ήταν αυτός;

β) Αν είχες τη δυνατότητα να «φτιάξεις» εσύ έναν ιδανικό κόσμο, πώς θα ήταν αυτός; 1 α) H πραγματική ζωή κρύβει χαρά, αγάπη, στόχους, όνειρα, έρωτα, αλλά και πόνο, απογοήτευση, πίκρες, αγώνα. αν λείπουν όλα αυτά τα συναισθήματα και οι ανατροπές, αν χαθεί η καρδιά και η ψυχή, η ελευθερία,

Διαβάστε περισσότερα

Aναλαµπές ακτίνων -γ

Aναλαµπές ακτίνων -γ Aναλαµπές ακτίνων -γ Gamma Ray Bursts (GRB) Λουκάς Βλάχος 18/5/2004 1 Γενική παρατήρηση Η αστροφυσική διανύει αυτήν την εποχή τη δηµιουργικότερη περίοδο της ιστορίας της. Η πληθώρα των επίγειων αλλά και

Διαβάστε περισσότερα

19 ος Πανελλήνιος Μαθητικός Διαγωνισμός Αστρονομίας και Διαστημικής 2014

19 ος Πανελλήνιος Μαθητικός Διαγωνισμός Αστρονομίας και Διαστημικής 2014 Θέµα ο (Ανάπτυξης) 9 ος Πανελλνιος Μαθητικός Διαγωνισμός Αστρονομίας και Διαστημικς 04 Φάση η : «ΙΠΠΑΡΧΟΣ» Ενδεικτικές Λύσεις στα Θέματα Λυκείου Σε διάφορες εποχές ανάπτυξης της Αστρονοµίας διατυπώθηκαν

Διαβάστε περισσότερα

Εξωγήϊνοι πολιτισμοί και το ερώτημα του Fermi: Where are they? Πούν τους;

Εξωγήϊνοι πολιτισμοί και το ερώτημα του Fermi: Where are they? Πούν τους; Εξωγήϊνοι πολιτισμοί και το ερώτημα του Fermi: Where are they? Πούν τους; Η ύπαρξη εξωγήϊνων πολιτισμών είναι σίγουρα το πιο παληό και το πιο ανθεκτικό στο χρόνο από τα θέματα που απασχόλησαν την επιστημονική

Διαβάστε περισσότερα

σα μας είπε από κοντά η αγαπημένη ψυχολόγος Θέκλα Πετρίδου!

σα μας είπε από κοντά η αγαπημένη ψυχολόγος Θέκλα Πετρίδου! σα μας είπε από κοντά η αγαπημένη ψυχολόγος Θέκλα Πετρίδου! 12/11/2018 Katerina Christou Student Εφημερίδα Λεμεσός Στις 9 Νοεμβρίου είχα την τιμή και τη χαρά να γνωρίσω από κοντά την αγαπημένη ψυχολόγο,

Διαβάστε περισσότερα

6. '' Καταλαβαίνεις οτι κάτι έχει αξία, όταν το έχεις στερηθεί και το αναζητάς. ''

6. '' Καταλαβαίνεις οτι κάτι έχει αξία, όταν το έχεις στερηθεί και το αναζητάς. '' 1. '' Τίποτα δεν είναι δεδομένο. '' 2. '' Η μουσική είναι η τροφή της ψυχής. '' 3. '' Να κάνεις οτι έχει νόημα για σένα, χωρίς όμως να παραβιάζεις την ελευθερία του άλλου. '' 4. '' Την πραγματική μόρφωση

Διαβάστε περισσότερα

Λέανδρος Περιβολαρόπουλος Καθηγητής Παν/μίου Ιωαννίνων

Λέανδρος Περιβολαρόπουλος  Καθηγητής Παν/μίου Ιωαννίνων Open page Λέανδρος Περιβολαρόπουλος http://leandros.physics.uoi.gr Καθηγητής Παν/μίου Ιωαννίνων Αρχείο παρουσίασης διαθέσιμο μέσω του συνδέσμου: https://dl.dropbox.com/u/20653799/talks/eie.ppt Κλίμακες

Διαβάστε περισσότερα

Δρ. Μανώλης Ξυλούρης, Φεβρουάριος 2004

Δρ. Μανώλης Ξυλούρης, Φεβρουάριος 2004 Αστρονομία στο Υπέρυθρο - Ένας Αθέατος Κόσμος Δρ. Μανώλης Ξυλούρης, Φεβρουάριος 2004 ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΑΣΤΡΟΦΥΣΙΚΗΣ, ΕΑΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝA 1. ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΥΠΕΡΥΘΡΟ 2. ΤΡΟΠΟΙ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗΣ 3. ΤΟ ΣΥΜΠΑΝ

Διαβάστε περισσότερα

διατήρησης της μάζας.

διατήρησης της μάζας. 6. Ατομική φύση της ύλης Ο πρώτος που ισχυρίστηκε ότι η ύλη αποτελείται από δομικά στοιχεία ήταν ο αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος Δημόκριτος. Το πείραμα μετά από 2400 χρόνια ήρθε και επιβεβαίωσε την άποψη αυτή,

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα 16. ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ \ ΜΕ ΤΟΝ ΑΕΡΑ Η ατμοσφαιρική ρύπανση, το φαινόμενο του θερμοκηπίου, και η τρύπα του όζοντος. Η ρύπανση του αέρα

Μάθημα 16. ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ \ ΜΕ ΤΟΝ ΑΕΡΑ Η ατμοσφαιρική ρύπανση, το φαινόμενο του θερμοκηπίου, και η τρύπα του όζοντος. Η ρύπανση του αέρα Μάθημα 16 ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ \ ΜΕ ΤΟΝ ΑΕΡΑ Η ατμοσφαιρική ρύπανση, το φαινόμενο του θερμοκηπίου, και η τρύπα του όζοντος Στο μάθημα αυτό θα αναφερθούμε στην ατμοσφαιρική ρύπανση και στις συνέπειές της. Επιπλέον,

Διαβάστε περισσότερα

Λίγα για το Πριν, το Τώρα και το Μετά.

Λίγα για το Πριν, το Τώρα και το Μετά. 1 Λίγα για το Πριν, το Τώρα και το Μετά. Ψάχνοντας από το εσωτερικό κάποιων εφημερίδων μέχρι σε πιο εξειδικευμένα περιοδικά και βιβλία σίγουρα θα έχουμε διαβάσει ή θα έχουμε τέλος πάντων πληροφορηθεί,

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ <<ΦΥΣΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ >> ΘΕΜΑ 1 <<ΣΧΗΜΑ ΓΗΣ ΜΕΡΑ & ΝΥΧΤΑ>>

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ <<ΦΥΣΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ >> ΘΕΜΑ 1 <<ΣΧΗΜΑ ΓΗΣ ΜΕΡΑ & ΝΥΧΤΑ>> 1 ο Νηπιαγωγείο Βραχναιικων Νηπ/γος : Ανδριάνα Καρρά ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΘΕΜΑ 1 Α2 ΤΜΗΜΑ : 17 ΠΑΙΔΙΑ ΜΗΠΙΑ: 8 ΠΡΟΝΗΠΙΑ :9 ΔΙΑΡΚΕΙΑ : 10 ημέρες 1η Δραστηριότητα

Διαβάστε περισσότερα

Η Κβαντική «επανάσταση»! Κύκλοι Μαθημάτων Σύγχρονης Φυσικής Δρ. Μιχάλης Καραδημητρίου

Η Κβαντική «επανάσταση»! Κύκλοι Μαθημάτων Σύγχρονης Φυσικής Δρ. Μιχάλης Καραδημητρίου Η Κβαντική «επανάσταση»! Κύκλοι Μαθημάτων Σύγχρονης Φυσικής Δρ. Μιχάλης Καραδημητρίου www.perifysikhs.com Η Φυσική στο γύρισμα του Αιώνα Όλοι οι θεμελιώδεις νόμοι και δεδομένα της φυσικής επιστήµης έχουν

Διαβάστε περισσότερα

Γιατί αποφάσισες Βανέσα Αδαμοπούλου ν ασχοληθείς με τη συγγραφή;

Γιατί αποφάσισες Βανέσα Αδαμοπούλου ν ασχοληθείς με τη συγγραφή; Γιατί αποφάσισες Βανέσα Αδαμοπούλου ν ασχοληθείς με τη συγγραφή; Βρίσκεστε εδώ: Αρχική» Συνεντεύξεις» Γιατί αποφάσισες Βανέσα Αδαμοπούλου ν ασχοληθείς με τη συγγραφή; Αφροδίτη Πρέβεζα Τελευταία ενημέρωση:

Διαβάστε περισσότερα

H ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑ ΜΕΤΑ ΑΠΟ 100 ΧΡΟΝΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΤΗΣ ΣΧΕΤΙΚΟΤΗΤΟΣ

H ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑ ΜΕΤΑ ΑΠΟ 100 ΧΡΟΝΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΤΗΣ ΣΧΕΤΙΚΟΤΗΤΟΣ H ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑ ΜΕΤΑ ΑΠΟ 100 ΧΡΟΝΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΤΗΣ ΣΧΕΤΙΚΟΤΗΤΟΣ ΔΡ. ΣΠΥΡΟΣ ΒΑΣΙΛΑΚΟΣ ΚΕΝΤΡΟ ΕΡΕΥΝΩΝ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑΣ ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΑΘΗΝΩΝ ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΑΘΗΝΩΝ 25/11/2015 Η ΧΡΥΣΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΗΣ ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑΣ 96% του Σύμπαντος

Διαβάστε περισσότερα

Χημεία Γ Λυκείου Θετικής Κατεύθυνσης

Χημεία Γ Λυκείου Θετικής Κατεύθυνσης Χημεία Γ Λυκείου Θετικής Κατεύθυνσης Κεφάλαιο 1 Ηλεκτρονιακή δομή των ατόμων 1 Εισαγωγή Δομή του ατόμου Δημόκριτος Αριστοτέλης Dalton Thomson 400 π.χ. 350π.χ. 1808 1897 Απειροελάχιστα τεμάχια ύλης (τα

Διαβάστε περισσότερα

Τονίζουμε τη σημασία των ειδικών λέξεων (ειδικό λεξιλόγιο) που χρησιμοποιούνται στο κείμενο του Ι. Μανωλεδάκη.

Τονίζουμε τη σημασία των ειδικών λέξεων (ειδικό λεξιλόγιο) που χρησιμοποιούνται στο κείμενο του Ι. Μανωλεδάκη. [Διδακτικές Δοκιμές] "Πειθώ" Ενότητες Γ' Λυκείου Θέμα: Η πειθώ στον επιστημονικό λόγο Ενότητα "Πειθώ" Έκφραση-Έκθεση Γ' Λυκείου Διδακτική δοκιμή Ελένη Λόππα α. Παρουσίαση Μία από τις μορφές πειθούς που

Διαβάστε περισσότερα

Το ταξίδι στην 11η διάσταση

Το ταξίδι στην 11η διάσταση Το ταξίδι στην 11η διάσταση Το κείμενο αυτό δεν αντιπροσωπεύει το πώς παρουσιάζονται οι 11 διστάσεις βάση της θεωρίας των υπερχορδών! Είναι περισσότερο «τροφή για σκέψη» παρά επιστημονική άποψη. Οι σκέψεις

Διαβάστε περισσότερα

Πριν το μεγάλο Μπαμ. Ε. Δανέζης, Ε. Θεοδοσίου Επίκουροι Καθηγητές Αστροφυσικής Πανεπιστήμιο Αθηνών

Πριν το μεγάλο Μπαμ. Ε. Δανέζης, Ε. Θεοδοσίου Επίκουροι Καθηγητές Αστροφυσικής Πανεπιστήμιο Αθηνών Πριν το μεγάλο Μπαμ Ε. Δανέζης, Ε. Θεοδοσίου Επίκουροι Καθηγητές Αστροφυσικής Πανεπιστήμιο Αθηνών Όπως γνωρίζουμε σήμερα η θεωρία της Μεγάλης Έκρηξης είναι η πιο γνωστή θεωρία η οποία επιχειρεί να ερμηνεύσει

Διαβάστε περισσότερα

βαρυτικά συστήματα αστέρων, γαλαξιακών αερίων, αστρικής σκοτεινής ύλης. Η ετυμολογία της λέξης αναφέρεται στον δικό μας

βαρυτικά συστήματα αστέρων, γαλαξιακών αερίων, αστρικής σκοτεινής ύλης. Η ετυμολογία της λέξης αναφέρεται στον δικό μας Οι γαλαξίες αποτελούν τεράστια βαρυτικά συστήματα αστέρων, γαλαξιακών αερίων, αστρικής σκόνης και (πιθανώς) αόρατης σκοτεινής ύλης. Η ετυμολογία της λέξης προέρχεται από τα ελληνικά και σημαίνει άξονας

Διαβάστε περισσότερα

Η κλασσική, η σχετικιστική και η κβαντική προσέγγιση. Θωµάς Μελίστας Α 3

Η κλασσική, η σχετικιστική και η κβαντική προσέγγιση. Θωµάς Μελίστας Α 3 Η κλασσική, η σχετικιστική και η κβαντική προσέγγιση Θωµάς Μελίστας Α 3 Σύµφωνα µε την κλασσική µηχανική και την γενική αντίληψη η µάζα είναι µία εγγενής ιδιότητα των φυσικών σωµάτων. Μάζα είναι η ποσότητα

Διαβάστε περισσότερα

Ένας πρόλογος που με φέρνει μεταξύ Σκύλου και Χάρυβδης και αφήνει εσάς να προσπαθείτε να μαντέψετε ποιο απ τα δύο θα διαλέξω

Ένας πρόλογος που με φέρνει μεταξύ Σκύλου και Χάρυβδης και αφήνει εσάς να προσπαθείτε να μαντέψετε ποιο απ τα δύο θα διαλέξω Ένας πρόλογος που με φέρνει μεταξύ Σκύλου και Χάρυβδης και αφήνει εσάς να προσπαθείτε να μαντέψετε ποιο απ τα δύο θα διαλέξω Το πιο τρομακτικό πράγμα που θα δουν ποτέ τα μάτια σου είναι αυτό που δεν το

Διαβάστε περισσότερα

Μ αρέσει να κοιτάω ψηλά. Αλλά τι είναι αυτό που βλέπω;;

Μ αρέσει να κοιτάω ψηλά. Αλλά τι είναι αυτό που βλέπω;; Μ αρέσει να κοιτάω ψηλά Αλλά τι είναι αυτό που βλέπω;; Ο ουρανός από πάνω μας : Η ανάλυση Όποιος έχει βρεθεί μακριά από τα φώτα της πόλης κοιτώντας τον νυχτερινό ουρανό αισθάνεται δέος μπροστά στο θέαμα

Διαβάστε περισσότερα

Σκοπός του παιχνιδιού. Περιεχόμενα

Σκοπός του παιχνιδιού. Περιεχόμενα Ένα συνεργατικό παιχνίδι μνήμης για 3 έως 6 παίκτες, 7 ετών και άνω. Ο Τομ σκαρφάλωσε στην κορυφή ενός δέντρου, για να δεί αν μπορούσε να ανακαλύψει κάτι. Κοιτάζοντας προς κάθε μεριά, είδε τουλάχιστον

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣ. 111 Κατ οίκον εργασία # 8 - Επιστροφή Πέµπτη 09/11/2017

ΦΥΣ. 111 Κατ οίκον εργασία # 8 - Επιστροφή Πέµπτη 09/11/2017 ΦΥΣ. 111 Κατ οίκον εργασία # 8 - Επιστροφή Πέµπτη 09/11/2017 Οι ασκήσεις 1-10 στηρίζονται στα κεφάλαια 8 και 9 και των βιβλίων των Young και Serway και οι ασκήσεις 11-17 στο νόµο της παγκόσµιας έλξης κεφάλαιο

Διαβάστε περισσότερα

Μαθηματικά και ΑΣΤΡΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ. Δημήτρης Τσιτούρης. Αυγουστίνος Χατζηπάνης. Φοίβος Οικονομίδης

Μαθηματικά και ΑΣΤΡΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ. Δημήτρης Τσιτούρης. Αυγουστίνος Χατζηπάνης. Φοίβος Οικονομίδης Μαθηματικά και ΑΣΤΡΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ Δημήτρης Τσιτούρης Αυγουστίνος Χατζηπάνης Φοίβος Οικονομίδης Περιεχόμενα: 1. Κοσμολογία 2. Μαθηματικές Εξισώσεις 3. Αστροφυσική 4. Αστρονομία 5. Φασματικοί τύποι Κοσμολογία:

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΙΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑΣ 1 ΠΡΟΤΥΠΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΟΜΙΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑΣ 1 ΠΡΟΤΥΠΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΟΜΙΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑΣ 1 ΠΡΟΤΥΠΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Αστρονομία τι θα κάνουμε δηλαδή??? Ήλιος, 8 πλανήτες και πάνω από 100 δορυφόροι τους. Το πλανητικό μας σύστημα Οι πλανήτες

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (ΦΑΣΗ 1 η )

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (ΦΑΣΗ 1 η ) ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (ΦΑΣΗ 1 η ) 1 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ JACKSON POLLOCK ΣΤΟΝ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟ WILLIAM WRIGHT ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΤΟΥ 1950. Το καλοκαίρι του 1950 o δημοσιογράφος William Wright πήρε μια πολύ ενδιαφέρουσα ηχογραφημένη

Διαβάστε περισσότερα

Η ΜΕΓΑΛΗ ΑΡΚΤΟΣ. Τα κυριότερα αντικείμενα της Μ. Άρκτου ALIOTH. Μπλε γίγαντας ορατός με γυμνό μάτι. Απόσταση : 82 ε.φ. Διάμετρος : 6 εκ. χιλιόμετρα.

Η ΜΕΓΑΛΗ ΑΡΚΤΟΣ. Τα κυριότερα αντικείμενα της Μ. Άρκτου ALIOTH. Μπλε γίγαντας ορατός με γυμνό μάτι. Απόσταση : 82 ε.φ. Διάμετρος : 6 εκ. χιλιόμετρα. Αστρονομία Μπιρσιάνης Γιώργος Η ΜΕΓΑΛΗ ΑΡΚΤΟΣ Τα κυριότερα αντικείμενα της Μ. Άρκτου ALIOTH Μπλε γίγαντας ορατός με γυμνό μάτι. Απόσταση : 82 ε.φ. Διάμετρος : 6 εκ. χιλιόμετρα. Λαμπρότητα : 100 φορές τη

Διαβάστε περισσότερα

To CERN (Ευρωπαϊκός Οργανισµός Πυρηνικών Ερευνών) είναι το µεγαλύτερο σε έκταση (πειραµατικό) κέντρο πυρηνικών ερευνών και ειδικότερα επί της σωµατιδι

To CERN (Ευρωπαϊκός Οργανισµός Πυρηνικών Ερευνών) είναι το µεγαλύτερο σε έκταση (πειραµατικό) κέντρο πυρηνικών ερευνών και ειδικότερα επί της σωµατιδι To CERN (Ευρωπαϊκός Οργανισµός Πυρηνικών Ερευνών) είναι το µεγαλύτερο σε έκταση (πειραµατικό) κέντρο πυρηνικών ερευνών και ειδικότερα επί της σωµατιδιακής φυσικής στον κόσµο. Η ίδρυσή του το έτος 1954

Διαβάστε περισσότερα

αστερισμοί Φαινομενικά αμετάβλητοι σχηματισμοί αστέρων που παρατηρούμε στον ουρανό

αστερισμοί Φαινομενικά αμετάβλητοι σχηματισμοί αστέρων που παρατηρούμε στον ουρανό αστερισμοί Φαινομενικά αμετάβλητοι σχηματισμοί αστέρων που παρατηρούμε στον ουρανό Αστερισμός του χαμαιλέοντα Φυσικά χαρακτηριστικά αστέρων Λαμπρότητα Μέγεθος Θερμοκρασία-χρώμα Φασματικός τύπος Λαμπρότητα

Διαβάστε περισσότερα

Γενικές αρχές ακτινοφυσικής Π. ΓΚΡΙΤΖΑΛΗΣ

Γενικές αρχές ακτινοφυσικής Π. ΓΚΡΙΤΖΑΛΗΣ Γενικές αρχές ακτινοφυσικής Π. ΓΚΡΙΤΖΑΛΗΣ Μέρος πρώτο ΣΚΟΠΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Να εξηγηθούν βασικές έννοιες της φυσικής, που θα βοηθήσουν τον φοιτητή να μάθει: Τι είναι οι ακτίνες Χ Πως παράγονται Ποιες είναι

Διαβάστε περισσότερα

Κοσμολογία. Η δημιουργία και η εξέλιξη του Σύμπαντος. Κοσμάς Γαζέας. Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Κοσμολογία. Η δημιουργία και η εξέλιξη του Σύμπαντος. Κοσμάς Γαζέας. Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Κοσμολογία Η δημιουργία και η εξέλιξη του Σύμπαντος Κοσμάς Γαζέας Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Οι σχετικές αποστάσεις στο Σύμπαν Hubble Deep Field Hubble Ultra Deep Field Το φαινόμενο

Διαβάστε περισσότερα

ΦΡΟΝΟ «ΚΑΣΑΡΡΕΤΗ» ΣΟΤ «ΚΛΑΙΚΟΤ» ΑΣΟΜΟΤ

ΦΡΟΝΟ «ΚΑΣΑΡΡΕΤΗ» ΣΟΤ «ΚΛΑΙΚΟΤ» ΑΣΟΜΟΤ ΦΡΟΝΟ «ΚΑΣΑΡΡΕΤΗ» ΣΟΤ «ΚΛΑΙΚΟΤ» ΑΣΟΜΟΤ ΥΙΟΡΕΝΣΙΝΟ ΓΙΑΝΝΗ Αθήνα, Νοέμβρης 2011 James Clerk Maxwell (1831-1879) 2 Από την ηλεκτρομαγνητική θεωρία του Maxwell γνωρίζουμε ότι : α) Ένα ακίνητο ηλεκτρικό φορτίο

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 1 : Θεμελιώδη και παράγωγα φυσικά μεγέθη

Κεφάλαιο 1 : Θεμελιώδη και παράγωγα φυσικά μεγέθη Κεφάλαιο 1 : Θεμελιώδη και παράγωγα φυσικά μεγέθη 1.1 Φυσικές επιστήμες Με τον όρο επιστήμη εννοούμε την απόκτηση και ταξινόμηση της γνώσης γύρω από κάθε τι που μας περιβάλει. Μια ομάδα σχετικών επιστημών

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ΟΙ ΑΣΤΕΡΕΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ΟΙ ΑΣΤΕΡΕΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ΟΙ ΑΣΤΕΡΕΣ Α. Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής Για να απαντήσεις στις ερωτήσεις που ακολουθούν αρκεί να επιλέξεις την ή τις σωστές από τις προτεινόµενες απαντήσεις. 1. Το φαινόµενο µέγεθος ενός

Διαβάστε περισσότερα

Σοιχεία Πυρηνικής Φυσικής και Στοιχειωδών Σωματιδίων 5ο εξάμηνο Μάθημα 1

Σοιχεία Πυρηνικής Φυσικής και Στοιχειωδών Σωματιδίων 5ο εξάμηνο Μάθημα 1 Σοιχεία Πυρηνικής Φυσικής και Στοιχειωδών Σωματιδίων 5ο εξάμηνο 2013-14 Τμήμα T3: Κ. Κορδάς & Χ. Πετρίδου Μάθημα 1 α) Ύλη, τρόπος διαβάσματος και εξέτασης β) Εισαγωγή στο αντικείμενο - Πείραμα Rutherford,

Διαβάστε περισσότερα

Κβαντικό κενό ή πεδίο μηδενικού σημείου και συνειδητότητα Δευτέρα, 13 Οκτώβριος :20. Του Σταμάτη Τσαχάλη

Κβαντικό κενό ή πεδίο μηδενικού σημείου και συνειδητότητα Δευτέρα, 13 Οκτώβριος :20. Του Σταμάτη Τσαχάλη Του Σταμάτη Τσαχάλη Η διάκριση ανάμεσα στην ύλη και στον κενό χώρο εγκαταλείφθηκε από τη στιγμή που ανακαλύφθηκε ότι τα στοιχειώδη σωματίδια μπορούν να γεννηθούν αυθόρμητα από το κενό και στη συνέχεια

Διαβάστε περισσότερα

Ο Καταστατικός Χάρτης της Γης

Ο Καταστατικός Χάρτης της Γης Ο Καταστατικός Χάρτης της Γης Προσαρµογή για παιδιά Εισαγωγή Η γη είναι το σπίτι µας - Ζούµε σε µια πολύ σηµαντική εποχή και πρέπει να προστατεύσουµε τη Γη. - Όλοι οι λαοί του κοσµού φτιάχνουν µια µεγάλη

Διαβάστε περισσότερα