ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΤΣΑΜΠΟΥΚΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ Αρ.Μητρώου: Ε.Α.Π. Σπουδές στον Ελληνικό Πολιτισµό ΜΕ ΘΕΜΑ :

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΤΣΑΜΠΟΥΚΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ Αρ.Μητρώου: 37565 Ε.Α.Π. Σπουδές στον Ελληνικό Πολιτισµό ΜΕ ΘΕΜΑ :"

Transcript

1 1 ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΤΣΑΜΠΟΥΚΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ Αρ.Μητρώου: Ε.Α.Π. Σπουδές στον Ελληνικό Πολιτισµό ΜΕ ΘΕΜΑ : «Ποια η επίδραση της θρησκείας α) στη διαµόρφωση του χαρακτήρα της βυζαντινής αυτοκρατορίας και β) στις σχέσεις της µε τους άλλους λαούς;» (έκταση 2500 λέξεις):

2 2 Η µακρόχρονη ιστορία του Βυζαντίου, οικοδοµηµένη στα θεµέλια ενός οργανωµένου και ισχυρού ρωµαϊκού κράτους, κατέληξε σε µία δοµή καθαρά ελληνική, διαγράφοντας µια πολύπλοκη πορεία. Αυτήν, την πλέον της χιλιετίας διαδροµή, τη χαρακτηρίζει η σταδιακή επίδραση του ελληνικού πνεύµατος, η αναγνώριση της χριστιανικής θρησκείας και η ενσωµάτωσή της στις λειτουργίες του κράτους, η ανάµειξη των χριστιανικών αντιλήψεων µ εκείνες της αρχαιότητας, η διάδοση του ελληνορωµαϊκού πολιτισµού και οι επιδράσεις των ανατολικών λαών. Η βυζαντινή αυτοκρατορία ουσιαστικά ήταν ένα κράµα της νέας θρησκείας του χριστιανισµού, της αρχαίας ελληνικής κληρονοµιάς στο χώρο της σκέψης και της διανόησης και της ρωµαϊκής παράδοσης σε θέµατα οργάνωσης και διοίκησης. Το πολυεθνικό κράτος που κληρονοµήθηκε από τη ρωµαϊκή αυτοκρατορία, ένα συναπάντηµα λαών και εθνών, σταυροδρόµι δοξασιών και διαφορετικών τρόπων ζωής, κράµα γενών και πολιτισµών, αποκτά ενιαία µορφή και υπόσταση ως βυζαντινή αυτοκρατορία. Η συνεκτική δύναµη της κοινής ορθόδοξης πίστης, το οµόδοξο, µαζί µε την ελληνική γλώσσα, το οµόγλωσσο, δηµιούργησαν τις βάσεις για τη γέννηση του οµότροπου, του κοινού δηλαδή τρόπου πολιτείας και ζωής για το βυζαντινό άνθρωπο. 1 Το γεγονός ότι η Βυζαντινή αυτοκρατορία άντεξε για τόσα πολλά χρόνια οφείλεται σε µεγάλο ποσοστό στο πολίτευµα του κράτους που διατηρώντας τον ριζικά θεοκρατικό και καθολικά µοναρχικό χαρακτήρα του, αναπροσαρµόζονταν µε την πάροδο του χρόνου, προβλέποντας τις ανάγκες της διοικητικής του οργάνωσης. 2 Ακρογωνιαίο λίθο αποτελεί ο αυτοκράτορας, θεσµός που προέρχεται από τη Ρώµη, αλλά στο Βυζάντιο απέκτησε καινούργια χαρακτηριστικά. Ο βασιλεύς αυτοκράτωρ, αρχηγός και προστάτης, είναι η ζωντανή επίγεια εικόνα του Χριστού και ως µοναδικός εκπρόσωπος του Παντοκράτορα κατέχει βασιλική εξουσία στο σύνολο του πολιτισµένου κόσµου. 3 Ανώτατη αρχή, απροσπέλαστη αµετάθετη και αµετάκλητη, βρίσκεται πέρα από κάθε κριτική και λογοδοσία, ενώ διατηρεί υπό τον έλεγχο του το σύνολο του κρατικού µηχανισµού. 4 Μοναδική προϋπόθεση για την ανάδειξη στην ύπατη πολιτική και θρησκευτική αρχή είναι η ιδιότητα του χριστιανού πολίτη της αυτοκρατορίας. 5 Η χριστιανική θρησκεία µε το κήρυγµα υποταγής στον κοσµικό φιλόχριστο άρχοντα, προσφέρει στην απόλυτη µοναρχία ιδεολογικό στήριγµα και συντελεί στη διαµόρφωση της αυτοκρατορίας σε πολιτειακό κοινωνικό και πολιτισµικό επίπεδο. Ο αυτοκράτορας βρίσκεται σε άµεση σχέση µε το Θεό, την πηγή κάθε εξουσίας και έχει καθήκον, κατά το δυνατόν, να πλησιάσει το πρότυπό του. Πρέπει λοιπόν το έργο του να χαρακτηρίζεται από φιλανθρωπία και να κοσµείται µε τις ύψιστες ηθικές αρετές. Με την αναγόρευση και τη στέψη, ανάγεται στη σφαίρα του θείου και αφού η εξουσία του απορρέει θεία χάριτι, η παντοδυναµία του προσκρούει σε ηθικούς περιορισµούς σύµφωνα µε τη χριστιανική ηθική. 6 Υπακούοντας στο κήρυγµα της αγάπης, υποχρεούται να µεριµνά για τους υπηκόους, εξασφαλίζοντας σ αυτούς ευηµερία και γαλήνη, να παρέχει προστασία στους αδυνάτους και να απονέµει δικαιοσύνη. Η θρησκεία λοιπόν που δικαιολογεί την απόλυτη µονοκρατορία του βασιλέα, τον υποχρεώνει και σε χρηστή και συνεπή άσκηση εξουσίας, θέτοντάς του ηθικούς περιορισµούς. 7 Ο αυτοκράτορας στη διοίκηση του κράτους έχει όλες τις αρµοδιότητες και όλες οι 1 Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τόµος ζ, εκδ. Εκδοτικής Αθηνών ΑΕ, Αθήνα 1971, σελ Στο ίδιο, σελ Στο ίδιο, σελ Στο ίδιο, σελ Στο ίδιο, σελ Πέννα Β., «Βυζαντινοί θεσµοί», στο Γάσπαρης Χ. Νικολούδης Ν. Πέννα Β., Ελληνική Ιστορία Β, Βυζάντιο και Ελληνισµός, εκδ. Ε.Α.Π., Πάτρα 2002, σελ ΙΕΕ, τόµος ζ, ό.π., σελ. 258.

3 3 αποφάσεις είναι δικές του. ιορίζει και απολύει τους κρατικούς λειτουργούς και ελέγχει πλήρως τα οικονοµικά. Η επικρατούσα άποψη ότι έχει αποσταλεί στη γη από το Θεό ως έµψυχος νόµος και γι αυτό θεσπίζει νόµους µόνος αυτός, παρουσιάζει και θεµελιώνει τον απολυταρχικό χαρακτήρα της αυτοκρατορικής εξουσίας. Οι αποφάσεις του περιβάλλονται µε θρησκευτικό κύρος και η συνειδητή ή και ακούσια παράβαση των εντολών και νόµων του ισοδυναµεί µε ιεροσυλία. 8 Ο ίδιος εξαιρείται από τους νόµους αφού µε θεϊκή εντολή είναι υπεράνω νόµων και ενεργεί αυτοβούλως. Εν τούτοις µε δική του θέληση και επιθυµία είναι πρόθυµος να επιβάλλει το νόµο και στον εαυτό του. 9 Ο στρατός, χριστιανικός και αυτοκρατορικός, είναι ο κύριος πυλώνας στήριξης της κεντρικής εξουσίας. Αποτελεί σηµαντικό µέσο επιβολής της χριστιανικής ειρήνης, απέναντι σε εσωτερικούς και εξωτερικούς εχθρούς, υπό την ανώτατη αρχηγία του βασιλέα. Οι τάξεις του µένουν ανοικτές σε όλα τα κοινωνικά στρώµατα και σε όλους τους βυζαντινούς πληθυσµούς, χριστιανικούς και ορθόδοξους, για να αναδείξουν την οικουµενική πολιτική του Βυζαντίου. 10 Στο βυζαντινό κόσµο, πλέον της πολιτειακής αρχής, η εκκλησία ως επίγειος οργανισµός, επηρεάζει άµεσα έναν παράγοντα της κρατικής υπόστασης, µε µεταβαλλόµενη όµως κατά περιόδους ένταση. Με δεδοµένο ότι η θρησκευτική πίστη εξελίσσεται, παράλληλα προς την κρατική δοµή, σε ένα από τα βασικά στοιχεία συνοχής των λαών της αυτοκρατορίας, η εκκλησία αποτελεί από πολύ νωρίς µέρος της έννοιας του κράτους και, εποµένως, θεσµό κρατικό. Ο αυτοκράτορας δεν είναι ιερέας, αλλά ως απόλυτος µονάρχης κατέχει εξουσία ελέω θεού, έχοντας κάθε δικαίωµα παρέµβασης και πρώτιστο καθήκον την περιφρούρηση της ορθοδοξίας. Συγκαλεί τις οικουµενικές συνόδους, ελέγχει την πλήρωση των πατριαρχικών θρόνων και αποτελεί τον υπερασπιστή της πίστεως και το φρουρό της τάξης επεµβαίνοντας απροκάλυπτα στα εκκλησιαστικά πράγµατα. 11 Η προστασία των αυτοκρατόρων µε το ζωηρό ενδιαφέρον για τα δογµατικά ζητήµατα, σπάνια έχουν αφετηρία τις προσωπικές θεολογικές απόψεις κάθε µονάρχη, αλλά κυρίως τη µέριµνα για τη διατήρηση και την ενίσχυση της κρατικής ενότητας. Άµεσο αποτέλεσµα ήταν η συνεχή αύξηση του ενδιαφέροντος για τα οργανωτικά θέµατα της εκκλησίας και τη δογµατική ενότητά της καθώς επίσης και η ολοένα σε µεγαλύτερη έκταση παρατηρούµενη επέµβαση µε τη νοµοθεσία στα θέµατα αυτά. Οι επεµβάσεις αυτές όταν δεν έχουν προκληθεί από την ίδια την εκκλησία, γίνονται µε την ανοχή της, αρκεί να µην ξεπερνούν το απαράβατο όριο του σεβασµού στην ορθόδοξη δογµατική διδασκαλία. 12 Με τη σταδιακή ενσωµάτωσή της στον κρατικό µηχανισµό κατέστη λοιπόν η εκκλησία φορέας εξουσίας, η οποία όµως δεν είναι διακριτή από εκείνη της πολιτείας. Πολιτεία και εκκλησία, στο πλαίσιο της ιδιαίτερης για κάθε µία έννοµης τάξης, ρύθµιζαν τον τρόπο άσκησης της ενιαίας εξουσίας. Αποβλέποντας η κάθε µία στα µέσα που η άλλη πλευρά είχε στη διάθεσή της προσπάθησαν η µεν πολιτεία να εξασφαλίσει την ενότητα της πίστεως έστω και µε δογµατικές παραχωρήσεις, η δε εκκλησία την ορθή χριστιανική διδασκαλία έστω. Επιδίωξαν τη συνεργασία µέσα σε ένα σχήµα που αργότερα ονοµάστηκε συναλληλία. Επειδή µάλιστα ούτε το πολιτειακό ούτε το κανονικό δίκαιο θεσπίζει γενικές αρχές για τη ρύθµιση των µεταξύ τους σχέσεων, η συνεργασία αυτή και οι ισορροπίες ανάγονται όχι σε θέµα αρχών αλλά προσώπων. Το σηµείο συνάντησης των προσπαθειών τους δεν είναι το ιδεατό κέντρο αλλά µετατοπίζεται προς 8 Στο ίδιο, σελ Στο ίδιο, σελ Στο ίδιο, σελ Στο ίδιο, σελ Στο ίδιο, σελ. 274.

4 4 τη µια ή την άλλη πλευρά, µε σαφή εξάρτηση από την εξασθένηση ή την ενδυνάµωση της κεντρικής αυτοκρατορικής εξουσίας. 13 Η διαπλοκή της εκκλησίας µε την εξουσία και η χειραγώγηση της από το κράτος προκαλεί και την αλλοτρίωση της που στο πέρασµα αυτών των αιώνων γίνεται πλήρης. Το άλλοτε πληβειακό και ριζοσπαστικό κίνηµα του χριστιανισµού µετατρέπεται σε ένα ρεύµα πνευµατικής µεν αναζήτησης, αλλά και σε ένα χρήσιµο προσάρτηµα της εξουσίας. Οι ιδέες της κοινοκτηµοσύνης και της ισότητας, που χαρακτήριζαν τους πρώτους χριστιανούς, απερρίφθησαν, µια και οι ηγούµενοι και οι επίσκοποι είχαν πλέον χιλιάδες δούλους και δουλοπάροικους στις εκτάσεις που τους παραχωρούσε ο αυτοκράτωρ. 14 Ο βυζαντινός άνθρωπος είναι και αυτός σε µεγάλο βαθµό επηρεασµένος από τη θρησκεία η οποία αποτελούσε στο Μεσαίωνα συστατικό στοιχείο της καθηµερινής ζωής. Παρά τις ελάχιστες πληροφορίες που δεν επαρκούν για µια ακριβή περιγραφή της κοινωνικής δραστηριότητας, είναι γνωστό ότι οι δύο ανώτερες τάξεις, η άρχουσα και η µεσαία, τηρούν τις χριστιανικές υποδείξεις και εντολές. Ασχολούνται συστηµατικά µε την ελεηµοσύνη είτε από πραγµατική αγάπη για τους συνανθρώπους τους είτε από φόβο για τη µετά θάνατον τιµωρία, σύµφωνα µε τις απειλές της εκκλησίας. Η τρίτη τάξη, η πιο πολυάριθµη, οι φτωχοί, απολαύουν της φροντίδας του αυτοκράτορα µε προσπάθειες δωρεάν διανοµής άρτου, της φιλανθρωπίας των ιδιωτών και ιδιαιτέρως της κοινωνικής πρόνοιας της εκκλησίας. Η φτώχεια των περισσοτέρων οφείλεται κυρίως στο θεσµό της δουλείας, ο οποίος παρά τη σταθερή και συνεχή καταδίκη από τη χριστιανική εκκλησία δεν καταργήθηκε ποτέ. Η βαθιά προσήλωση ή η απλή πίστη στη θρησκεία, σε συνδυασµό µε τις προλήψεις, χαρακτηρίζουν τον πολίτη της αυτοκρατορίας που ερµηνεύει την ύπαρξή του µέσω της θρησκείας. έχεται αγόγγυστα τη µοίρα και φροντίζει µόνο για τη σωτηρία της ψυχής του, αφού του είναι αδύνατο να φροντίσει για την ευτυχή ρύθµιση της ζωής του. Έτσι η σωτηρία της βυζαντινής πρωτεύουσας από την πολιορκία των Αράβων (Αύγουστος ) αποδόθηκε στη µεσολάβηση του Θεού και την παρέµβαση της Παναγίας, 15 ενώ ο φοβερός σεισµός το 1296 ερµηνεύεται ως εκδήλωση της θείας οργής για την αδικία και τη διαφθορά των δικαστών στην αυτοκρατορία. 16 Η χριστιανική θρησκεία επηρέασε και τη βυζαντινή τέχνη, η οποία έφθασε σε υψηλό επίπεδο δηµιουργικής δύναµης και πρωτοτυπίας, κληροδοτώντας στην ανθρωπότητα έργα διαχρονικής αξίας. Από τον 4ο αιώνα κυρίαρχη τάση είναι η αποµάκρυνση από τον αισθητισµό του ελληνικού νατουραλισµού που απέδιδε µε εξπρεσιονιστικές λεπτοµέρειες την ύλη και µια προσέγγιση προς τον ανατολικής προέλευσης µυστικισµό και συµβολισµό, που προτιµούσε την υποβολή συγκινήσεων και όχι την απεικόνιση της υλικής πραγµατικότητας. Το χριστιανικό κοινό ζητούσε περισσότερο µια τέχνη που να προκαλεί άµεση συγκίνηση παρά την τεχνική τελειότητα. 17 Παράλληλα µε τη λατρεία του Χριστού, του νέου Θεού, ήρθε και η λατρεία του επίγειου θεού, του αυτοκράτορα, και η τέχνη απέκτησε ακόµη µεγαλύτερη µεγαλοπρέπεια. Οι βυζαντινοί καλλιτέχνες κατόρθωσαν να πετύχουν την απαραίτητη λαµπρότητα µε τη χρήση περίτεχνων τεχνοτροπιών, αλλά και σπάνιων και εντυπωσιακών υλικών. 18 Η βυζαντινή τέχνη είναι κυρίως εκκλησιαστική τέχνη και όχι κοσµική, κι αυτό γιατί οι εκκλησιαστικές κοινότητες µπορούσαν να αναλαµβάνουν καλλιτεχνικές 13 Στο ίδιο, σελ Κράτος και Εκκλησία Ελευθεροτυπία ένθετο Ιστορικά, τεύχος 233, 22 Απριλίου 2004, σελ ΙΕΕ, τόµος η, ό.π., σελ Ιστορία του Ελληνικού Έθνους εκδ. Εκδοτικής Αθηνών ΑΕ, Αθήνα 1971, τόµος θ σελ ΙΕΕ, τόµος ζ, ό.π., σελ ΙΕΕ, τόµος η, ό.π., σελ. 275.

5 5 πρωτοβουλίες σε ευρύτερη κλίµακα από ότι οι µαστιζόµενοι από πολυειδή προβλήµατα ιδιώτες. Μέσω της εκκλησίας παρατηρούµε επίσης τη διατήρηση της κλασσικής παράδοσης. Τα αρχαία κείµενα συγκεντρώνονταν, αντιγράφονταν και έτσι σώζονταν. Οι λόγιοι του 9 ου και 10 ου αιώνα µελετούν τα κλασσικά κείµενα µε περιέργεια, ενώ τον 11 ο και 12 ο αρχίζει η διαδικασία της αφοµοίωσης και ταύτισης µε το ελληνικό παρελθόν. 19 Σύµφωνα µε τις βυζαντινές αντιλήψεις η θεία πρόνοια είχε αναθέσει στον αυτοκράτορα την εξάπλωση του χριστιανισµού, την επιβολή κράτους δικαίου και ενότητας δόγµατος, την απόκρουση των βαρβάρων και τη διατήρηση της ειρήνης. Από αυτή τη χριστιανική-ρωµαϊκή ιδεολογία απέρρεαν οι οικουµενικές αξιώσεις του Βυζαντίου, εφ όσον αποκλειόταν να υπάρχουν περισσότερες από µια αυτοκρατορίες. Η οικουµένη ήταν µια τεράστια και αυστηρά ιεραρχηµένη οικογένεια λαών µε επικεφαλής το βασιλέα των Ρωµαίων. 20 Όλοι οι υπόλοιποι ήταν σαφώς κατώτεροι από αυτόν και, εποµένως, η ύπαρξή τους δεν διασπούσε την ιδέα της µίας και µοναδικής αυτοκρατορίας. Αντιθέτως η επιβουλή εναντίον του βυζαντινού κράτους, του περιούσιου λαού, αποτελεί έγκληµα και ανοσιούργηµα, αφού προσβάλει την ενσάρκωση της ουράνιας βασιλείας επί της γης. Ο βυζαντινός πόλεµος είναι οπωσδήποτε πάντα αµυντικός και δίκαιος, γιατί γίνεται για τη διαφύλαξη όσων υπάρχουν, την ανάκτηση όσων έχουν απολεσθεί και την κατάκτηση όσων λείπουν. 21 Οι αντιλήψεις αυτές, που διατηρήθηκαν από τα τέλη του 4 ου αιώνα και έως την κατάρρευση της αυτοκρατορίας το 1453, καθόριζαν τις σχέσεις του Βυζαντίου µε τα άλλα κράτη της εποχής του. Η βυζαντινή διπλωµατία, µαζί µε τις πολεµικές επιχειρήσεις, αποτέλεσε σηµαντικό µέσο προσπάθειας επίτευξης των στόχων του οικουµενικού δόγµατος. Με µια αξιοσηµείωτη διπλωµατική δραστηριότητα, που κατά τη διάρκεια του 12 ου αιώνα γνώρισε τη µεγαλύτερη άνθησή της, επιδιώκεται η επιρροή στους βάρβαρους λαούς µέσω εντυπωσιασµού, δωροδοκιών, πειθούς, σχέσεων γάµου ακόµα και πολύ συχνά µέσω του εκχριστιανισµού τους. Συχνά επιτυγχάνει να στρέψει βαρβάρους εναντίον βαρβάρων ή να εξασφαλίσει τη βοήθεια τους για την αντιµετώπιση απειλής από τρίτους. Η πολιτική της αυτοκρατορίας έχει διπλό στόχο, από τη µια µεριά να εντάξει τους λαούς αυτούς στη σφαίρα της πολιτικής και πνευµατικής της επιρροής και από την άλλη να αποκρούει τις επιθέσεις και επιδροµές τους και να αναχαιτίζει τις επεκτατικές τάσεις τους εις βάρος βυζαντινών εδαφών. 22 Ένα από τα αποτελεσµατικότερα όργανα πολιτισµικής αφοµοίωσης των άλλων λαών ήταν η εκκλησία. Συχνή πρακτική µε την οποία το κράτος προωθεί τα συµφέροντά του είναι η διάδοση του χριστιανισµού στους όµορους λαούς. Η διαδικασία του εκχριστιανισµού και του εξελληνισµού, όπως θα δούµε παρακάτω, αποτέλεσε έναν από τους κυριότερους αγωγούς βυζαντινής επιρροής στους γειτονικούς λαούς και µέσω αυτών, στο σύγχρονο κόσµο. 23 Για να εξασφαλίσει ισορροπία δυνάµεων στην περιοχή των συνόρων νότια και ανατολικά της Μ. Ασίας, το 10 ο αιώνα, η αυτοκρατορική πολιτική αποσκοπεί και επιτυγχάνει να εντάξει τους εκεί λαούς, Αρµένιους, Ίβηρες και άλλους µικρότερους, στη σφαίρα της επιρροής της. Οι στενές σχέσεις που εξασφάλισε η διάδοση του χριστιανισµού επέτρεψε να χρησιµοποιηθεί η περιοχή για την άσκηση της βυζαντινής πολιτικής και διευκόλυνε τις εµπορικές συναλλαγές. 24 Ο προσηλυτισµός, µαζί µε τη διασπορά τους µακριά από οµοεθνείς τους, 19 Κazhdan A.P., Wharton Epstein Ann, Αλλαγές στον Βυζαντινό πολιτισµό εκδ. ΜIET, Αθήνα 2004, σελ & ΙΕΕ, τόµος η, ό.π., σελ Στο ίδιο, σελ Στο ίδιο, σελ Στο ίδιο, σελ ΙΕΕ, τόµος θ, ό.π., σελ. 66.

6 6 αποτέλεσε και το κύριο µέσο για την αφοµοίωση των Σλάβων που είχαν εποικήσει στην κυρίως Ελλάδα. 25 Γενικότερα όµως όλα τα σλαβικά φύλλα των Βαλκανίων και της Ρωσίας δέχθηκαν βαθύτατες επιδράσεις από την επαφή τους µε τη βυζαντινή αυτοκρατορία. Οι Βούλγαροι πέρασαν στη βυζαντινή σφαίρα επιρροής µε τον εκχριστιανισµό τους ο οποίος ήταν αποτέλεσµα της βυζαντινής ιεραποστολικής διπλωµατίας αλλά και της δικής τους ανάγκης για θρησκευτική υπόσταση, πνευµατική χειραφέτηση και πολιτική ενότητα. Το οικουµενικό πατριαρχείο πέτυχε για λογαριασµό του τον προσηλυτισµό των Βουλγάρων υποσκελίζοντας την παπική εκκλησία που ανταγωνιζόταν και αυτή για την πολιτική και πολιτιστική επίδραση. 26 Οι Σέρβοι πέρασαν και αυτοί στη βυζαντινή επιρροή, αφού προσηλυτίσθηκαν στο χριστιανισµό και υιοθέτησαν εθιµοτυπία, διοικητική ιεραρχία και νοµικό κώδικα σε µίµηση των αντίστοιχων βυζαντινών. 27 Οι Ρώσοι τέλος, προσχώρησαν και αυτοί στο χριστιανισµό, µέσω του οποίου επιβλήθηκε ο βυζαντινός πολιτισµός και στις ρωσικές χώρες. Ο εκχριστιανισµός του νέου αυτού λαού ήταν το πιο αποτελεσµατικό και βέβαιο µέσο για να αποσοβηθεί ο κίνδυνος που απειλούσε από την πλευρά αυτή την αυτοκρατορία. Στους επόµενους αιώνες άλλωστε η Ρωσία αποτέλεσε ένα από τα στηρίγµατα του βυζαντινού κράτους στον αγώνα για επιβίωση. 28 Ο εκχριστιανισµός των Σλάβων και των Βουλγάρων και η δηµιουργία του σλαβικού αλφάβητου και της σλαβικής φιλολογίας, υπήρξαν από τα µεγαλύτερα επιτεύγµατα του βυζαντινού πολιτισµού. Το αποστολικό έργο της εκκλησίας θα συντελέσει επίσης στη διάδοση της ελληνικής παιδείας και του ελληνικού πολιτισµού που έτσι θα αποκτήσει διεθνή ακτινοβολία. 29 Οι σχέσεις του βυζαντίου µε τη δύση σηµαδεύονται κι αυτές από την εκκλησία και την αδυναµία εξασφάλισης ισορροπιών και διευθέτησης διαφορών σε θρησκευτικό, δογµατικό αλλά κυρίως πολιτικό επίπεδο. Έχουµε το πρώτο σχίσµα ( µΧ) µε αίτια που εστιάζονται στα πρεσβεία τιµής και πρωτοκαθεδρίας ανάµεσα στις επισκοπές της Κωνσταντινουπόλεως και της Ρώµης. Τα δεύτερο ( /880µΧ) µε αίτια κυρίως οικονοµικά, εκκλησιαστικά, εξουσιαστικά, πρωτοκαθεδρίας, ελέγχου ισχυρών µητροπόλεων και επιρροής στις νεοσύστατες εκκλησίες. Τα αίτια του τρίτου σχίσµατος (1054 έως σήµερα) ήταν το ίδιο πολιτικά, εξουσιαστικά και οικονοµικά. Και όλα αυτά να καλύπτονται από τον τρόπο εκπόρευσης του Αγίου Πνεύµατος και από τα άζυµα. Η διάσπαση αυτής της ενότητας του χριστιανικού κόσµου, απέβη καταστροφική για το Βυζάντιο µε την αντιπαλότητα των δύο εκκλησιών, τις σταυροφορίες και δραµατική αποκορύφωση την κατάληψη της Κωνσταντινούπολης από τους Φράγκους σταυροφόρους. 30 Εκτός των επιδράσεων που δέχονταν οι άλλοι όµοροι λαοί από το Βυζάντιο και η ίδια η αυτοκρατορία δέχτηκε επιρροές που ίσως να υπήρξαν λιγότερο εµφανείς αλλά καθόλου αµελητέες. Τέτοιες ήταν οι αραβικές επιδράσεις στο βυζαντινό πολιτισµό, όπου η τάση για τον παραµερισµό των εικόνων ως µέσου λατρείας του Θεού απορρέει από τη βασική αρχή του Ισλάµ της µη απεικόνισης του Θεού. Η τάση αυτή βρήκε υποστήριξη κυρίως µεταξύ των πληθυσµών της ανατολικής Μικρά Ασίας και υιοθετήθηκε από αυτοκράτορες που προέρχονταν από την εκεί περιοχή. Η επιβολή της µη απεικόνισης του Θεού στην αυτοκρατορία, οδήγησε στην Εικονοµαχία, η οποία ταλαιπώρησε το Βυζάντιο 25 Νικολούδης Ν., «Το Βυζάντιο και οι γείτονές του», στο Γάσπαρης Χ. Νικολούδης Ν. Πέννα Β., Ελληνική Ιστορία Β, Βυζάντιο και Ελληνισµός, εκδ. Ε.Α.Π., Πάτρα 2002, σελ ΙΕΕ, τόµος θ, ό.π., σελ Νικολούδης Ν., ό.π., σελ ΙΕΕ, τόµος θ, ό.π., σελ Στο ίδιο, σελ Το σχίσµα Ελευθεροτυπία ένθετο Ιστορικά, τεύχος 132, 2 Μαΐου 2002, σελ. 5.

7 7 προκαλώντας θρησκευτικές και κοινωνικές συγκρούσεις, για περίπου ενάµιση αιώνα. 31 Στη διάρκεια της χιλιόχρονης ζωής του, το Βυζάντιο σηµαδεύτηκε από πολλαπλές µεταβολές, ορισµένες από τις οποίες επηρέασαν τις δοµές και τα θεµέλιά του. Φυσικές καταστροφές, λιµοί, ελάττωση του πληθυσµού, στρατιωτικές αποτυχίες και απώλεια µεγάλων εκτάσεων, οικονοµική ανάκαµψη, ιδιαίτερα στις επαρχίες της βαλκανικής χερσονήσου, διαµόρφωση µιας κοινωνίας που από ορισµένες απόψεις µπορεί να συγκριθεί µε τη φεουδαρχία της υτικής Ευρώπης, εµπορική και στρατιωτική επέλαση της ύσης, συχνές επιθέσεις εναντίον της πρωτεύουσας και κατάληψη της για περισσότερο από µισόν αιώνα από τους Φράγκους. Αυτές είναι µερικές µόνο από τις αντικειµενικές συνθήκες που επέδρασαν στο Βυζάντιο. Το γεγονός όµως ότι, όχι µόνο επέζησε επί έντεκα και πλέον αιώνες, περισσότερο από κάθε άλλον πολιτικό οργανισµό στην ευρωπαϊκή ιστορία αλλά και ότι σε όλη αυτή την περίοδο, πολέµησε επιτυχώς και συνεχώς εναντίων εκατοντάδων χιλιάδων εισβολέων αρκεί για να επιβεβαιώσει τη µοναδικότητα του ιστορικού φαινοµένου. Ένα χριστιανικό, θεοκρατικό και οικουµενικό κράτος, µε πίστη στη µοναδικότητα και την αιωνιότητα της ύπαρξής του, όπου η θρησκεία έδωσε την απαραίτητη συνοχή και διαµόρφωσε τα στοιχεία στα οποία βασίστηκε για την ιστορική του πορεία. 31 Νικολούδης Ν., ό.π., σελ. 107.

8 8 Β Ι Β Λ Ι Ο Γ Ρ Α Φ Ι Α Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τόµος ζ, εκδ. Εκδοτικής Αθηνών ΑΕ, Αθήνα Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τόµος η, εκδ. Εκδοτικής Αθηνών ΑΕ, Αθήνα Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τόµος θ, εκδ. Εκδοτικής Αθηνών ΑΕ, Αθήνα Κazhdan A.P., Wharton Epstein Ann, Αλλαγές στον Βυζαντινό πολιτισµό εκδ. ΜIET, Αθήνα Νικολούδης Ν., «Το Βυζάντιο και οι γείτονές του», στο Γάσπαρης Χ. Νικολούδης Ν. Πέννα Β., Ελληνική Ιστορία Β, Βυζάντιο και Ελληνισµός, εκδ. Ε.Α.Π., Πάτρα Κράτος και Εκκλησία Ελευθεροτυπία ένθετο Ιστορικά, τεύχος 233, 22 Απριλίου 2004 Το σχίσµα Ελευθεροτυπία ένθετο Ιστορικά, τεύχος 132, 2 Μαΐου 2002

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΕΛΠ11 ΘΕΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Βυζάντιο και Χριστιανισμός: η δυναμική της θρησκείας στον καθορισμό της φυσιογνωμίας της αυτοκρατορίας και των

Διαβάστε περισσότερα

Κωνσταντίνος: από τη Ρώμη στη Νέα Ρώμη

Κωνσταντίνος: από τη Ρώμη στη Νέα Ρώμη Επανάληψη Κωνσταντίνος: από τη Ρώμη στη Νέα Ρώμη Ο Κωνσταντίνος Βυζάντιο 1. Αποφασίζει τη μεταφορά της πρωτεύουσας στην Ανατολή κοντά στο αρχαίο Βυζάντιο: νέο διοικητικό κέντρο η Κωνσταντινούπολη 2. 313

Διαβάστε περισσότερα

Έτσι, 2 πολιτικές επιλογές αντιπαρατέθηκαν στο Βυζάντιο:

Έτσι, 2 πολιτικές επιλογές αντιπαρατέθηκαν στο Βυζάντιο: ΓΕΝΙΚΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Για κάτι λιγότερο από 1000 χρόνια, Οι Νότιοι κ Ανατολικοί Σλάβοι βρίσκονταν σε άμεση επαφή με το Βυζάντιο ένα πολύ ανώτερο πολιτιστικό κέντρο με κυρίαρχη ιδεολογία και πολύ μεγάλη αφομοιωτική

Διαβάστε περισσότερα

Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ Ἱστορίης Ἐπίσκεψις Μάθημα: Βυζαντινή Ιστορία ιδάσκουσα: Ειρήνη Χρήστου Ειρήνη Χρήστου Βυζαντινή Ιστορία Ειρήνη

Διαβάστε περισσότερα

Η μετεξέλιξη του Ρωμαϊκού κράτους (4 ος -5 ος αι. μ.χ)

Η μετεξέλιξη του Ρωμαϊκού κράτους (4 ος -5 ος αι. μ.χ) Η μετεξέλιξη του Ρωμαϊκού κράτους (4 ος -5 ος αι. μ.χ) 1.1 Ο Διοκλητιανός και η αναδιοργάνωση της αυτοκρατορίας Επιμέλεια, Δ. Πετρουγάκη, Φιλόλογος Οι διοικητικές αλλαγές Ο Διοκλητιανός (284 μ.χ.) επεδίωξε

Διαβάστε περισσότερα

ΗΕΠΟΧΗΤΗΣΑΚΜΗΣ: ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΕΡΜΑΤΙΣΜΟ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑΣ ΩΣ ΤΟ ΣΧΙΣΜΑ ΤΩΝ ΔΥΟ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ 843-1054

ΗΕΠΟΧΗΤΗΣΑΚΜΗΣ: ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΕΡΜΑΤΙΣΜΟ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑΣ ΩΣ ΤΟ ΣΧΙΣΜΑ ΤΩΝ ΔΥΟ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ 843-1054 ΗΕΠΟΧΗΤΗΣΑΚΜΗΣ: ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΕΡΜΑΤΙΣΜΟ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑΣ ΩΣ ΤΟ ΣΧΙΣΜΑ ΤΩΝ ΔΥΟ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ 843-1054 Η ΕΠΟΧΗ ΤΗΣ ΑΚΜΗΣ: ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΕΡΜΑΤΙΣΜΟ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑΣ ΩΣ ΤΟ ΣΧΙΣΜΑ ΤΩΝ ΔΥΟ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ 843-1054 867 886 912 913

Διαβάστε περισσότερα

Η ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ ΤΩΝ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ

Η ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ ΤΩΝ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ Η ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ ΤΩΝ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ Οι βυζαντινοί ήταν καλά πληροφορημένοι για τις γειτονικές χώρες από δικούς τους ανθρώπους. Όταν έφταναν επισκέπτες, έμποροι, μισθοφόροι ή στρατιωτικοί φυγάδες, ή ακόμα κρατικές

Διαβάστε περισσότερα

4. Η διάδοση του Χριστιανισμού στους Μοραβούς και τους Βουλγάρους

4. Η διάδοση του Χριστιανισμού στους Μοραβούς και τους Βουλγάρους I. ΠΑΓΙΩΣΗ ΤΗΣ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗΣ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑΣ ΣΤΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ ΚΑΙ ΤΗ Μ. ΑΣΙΑ 4. Η διάδοση του Χριστιανισμού στους Μοραβούς και τους Βουλγάρους (σελ. 39-40) Ο Μιχαήλ Γ ως αρματοδρόμος στα ανάκτορα του Αγίου Μάμαντα.

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΣΗΜΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ στα αποσπάσματα των εγχειριδίων που ακολουθούν : 1]προσέξτε α) το όνομα του Βυζαντίου β) το μέγεθος

ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΣΗΜΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ στα αποσπάσματα των εγχειριδίων που ακολουθούν : 1]προσέξτε α) το όνομα του Βυζαντίου β) το μέγεθος ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΣΗΜΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ στα αποσπάσματα των εγχειριδίων που ακολουθούν : 1]προσέξτε α) το όνομα του Βυζαντίου β) το μέγεθος και τον τόνο της αποτίμησης γ) τα στοιχεία της ιστορικής

Διαβάστε περισσότερα

1 η Αιτία: 2 η Αιτία: 3 η Αιτία:

1 η Αιτία: 2 η Αιτία: 3 η Αιτία: Εικονομαχία Αιτίες Συνέπειες Ορισμός: η θρησκευτική και πολιτική διαμάχη για τη λατρεία των εικόνων. 1 η Αιτία: 1η Συνέπεια: Αντίπαλες πλευρές: εικονομάχοι > το επίσημο κράτος και τμήμα του πληθυσμού εικονόφιλοι

Διαβάστε περισσότερα

σοβαρές αντιδράσεις, ιδιαίτερα στις ευρωπαϊκές επαρχίες, λόγω των

σοβαρές αντιδράσεις, ιδιαίτερα στις ευρωπαϊκές επαρχίες, λόγω των ΚΕΦ. 5. Η ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑ (726 843) πρωτεργάτες: Λέων Γ, Κωνσταντίνος Ε (Ίσαυροι) ιδεολογική βάση: ανεικονικές αντιλήψεις κατοίκων Ανατολικών επαρχιών επιχείρημα: η απεικόνιση του θείου δε συμβιβάζεται με

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ ΤΗ ΧΑΜΕΝΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ. Αμαλία Κ. Ηλιάδη, φιλόλογοςιστορικός

ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ ΤΗ ΧΑΜΕΝΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ. Αμαλία Κ. Ηλιάδη, φιλόλογοςιστορικός ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ ΤΗ ΧΑΜΕΝΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ 1 ΒΥΖΑΝΤΙΟ Η ΜΑΚΡΟΒΙΟΤΕΡΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑΣ 2 ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΠΛΕΥΡΑ Συνομωσίες, ίντριγκες και μηχανορραφίες. Θρησκευτικός φανατισμός Δεισιδαιμονία.

Διαβάστε περισσότερα

1.3 1.Ποια κατάσταση επικρατούσε στην προϊσλαµική Αραβία; 2.Ποια η δράση του Μωάµεθ µεταξύ ;

1.3 1.Ποια κατάσταση επικρατούσε στην προϊσλαµική Αραβία; 2.Ποια η δράση του Μωάµεθ µεταξύ ; 1. Από την αρχαιότητα στο Μεσαίωνα 2. Ποια γεγονότα προετοίµασαν το πέρασµα από την αρχαιότητα στο Μεσαίωνα; 3. Γιατί η περίοδος 330-641 έχει διπλή ονοµασία; 4.Ποια πολιτισµικά στοιχεία διακρίνουν το ανατολικό

Διαβάστε περισσότερα

7ος αι. 610 641 8 ος αι. ΗΡΑΚΛΕΙΟΣ. αποφασιστικοί αγώνες και μεταρρυθμίσεις

7ος αι. 610 641 8 ος αι. ΗΡΑΚΛΕΙΟΣ. αποφασιστικοί αγώνες και μεταρρυθμίσεις 7ος αι. 610 641 8 ος αι. ΗΡΑΚΛΕΙΟΣ αποφασιστικοί αγώνες και μεταρρυθμίσεις πώς διαχειρίστηκε ο Ηράκλειος τόσο τους κινδύνους που απειλούσαν τα σύνορα του ανατολικού ρωμαϊκού κράτους όσο και τα σοβαρά προβλήματα

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στη Νεοελληνική Ιστορία

Εισαγωγή στη Νεοελληνική Ιστορία ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εισαγωγή στη Νεοελληνική Ιστορία Ενότητα 1η: Εισαγωγή Ελευθερία Μαντά, Λέκτορας Νεότερης Ελληνικής Ιστορίας Ιστορίας και Αρχαιολογίας

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ

ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ 3 o ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΓΑΛΑΤΣΙΟΥ Σ.Χ. ΕΤΟΣ 2011-2012 ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ: «ΓΝΩΡΙΖΟΝΤΑΣ ΤΟΥΣ ΓΕΙΤΟΝΕΣ ΜΑΣ» ΤΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ Εργασία της μαθήτριας:

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦ. 4. ΟΙ ΑΡΑΒΙΚΕΣ ΚΑΤΑΚΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ

ΚΕΦ. 4. ΟΙ ΑΡΑΒΙΚΕΣ ΚΑΤΑΚΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΚΕΦ. 4. ΟΙ ΑΡΑΒΙΚΕΣ ΚΑΤΑΚΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ α. η αραβική εξάπλωση με την καθοδήγηση των δύο πρώτων χαλιφών οι Άραβες εισέβαλαν και κατέκτησαν σε σύντομο χρονικό διάστημα τις πλούσιες χώρες της Εγγύς

Διαβάστε περισσότερα

Ευρύκλεια Κολέζα ΑΠΟ ΤΟ ΘΑΝΑΤΟ ΤΟΥ ΙΟΥΣΤΙΝΙΑΝΟΥ ΩΣ ΤΗΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΕΙΚΟΝΩΝ ΚΑΙ ΤΗ ΣΥΝΘΗΚΗ ΤΟΥ ΒΕΡΝΤΕΝ (565-843)

Ευρύκλεια Κολέζα ΑΠΟ ΤΟ ΘΑΝΑΤΟ ΤΟΥ ΙΟΥΣΤΙΝΙΑΝΟΥ ΩΣ ΤΗΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΕΙΚΟΝΩΝ ΚΑΙ ΤΗ ΣΥΝΘΗΚΗ ΤΟΥ ΒΕΡΝΤΕΝ (565-843) ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΑΠΟ ΤΟ ΘΑΝΑΤΟ ΤΟΥ ΙΟΥΣΤΙΝΙΑΝΟΥ ΩΣ ΤΗΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΕΙΚΟΝΩΝ ΚΑΙ ΤΗ ΣΥΝΘΗΚΗ ΤΟΥ ΒΕΡΝΤΕΝ (565-843) μεγάλες εδαφικές απώλειες ενίσχυση ελληνικότητας νέοι θεσμοί πλαίσιο μέσα στο οποίον το Βυζάντιο

Διαβάστε περισσότερα

2. Η ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΤΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ (610-641). ΑΠΟΦΑΣΙΣΤΙΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΙΣ

2. Η ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΤΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ (610-641). ΑΠΟΦΑΣΙΣΤΙΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΙΣ 2. Η ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΤΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ (610-641). ΑΠΟΦΑΣΙΣΤΙΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΙΣ Συμπλήρωση κενών Να συμπληρώσετε τα κενά του αποσπάσματος, βάζοντας στην κατάλληλη θέση μία από τις ακόλουθες λέξεις (τρεις

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΣΕΡΓΙΑΝΝΙΔΗ ΣΤΑΘΗ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΘΕΜΑ: ΤΟ ΣΧΙΣΜΑ ΤΩΝ ΔΥΟ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ

ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΣΕΡΓΙΑΝΝΙΔΗ ΣΤΑΘΗ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΘΕΜΑ: ΤΟ ΣΧΙΣΜΑ ΤΩΝ ΔΥΟ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΣΕΡΓΙΑΝΝΙΔΗ ΣΤΑΘΗ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΘΕΜΑ: ΤΟ ΣΧΙΣΜΑ ΤΩΝ ΔΥΟ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ ΣΧΊΣΜΑ Με τον όρο Σχίσμα εννοούμε τη διάσπαση της χριστιανικής εκκλησίας σε Ανατολική Ορθόδοξη και Δυτική Καθολική, που συνέβη

Διαβάστε περισσότερα

Τι σημαίνει ο όρος «βυζαντινόν»;

Τι σημαίνει ο όρος «βυζαντινόν»; Τι σημαίνει ο όρος «βυζαντινόν»; Ο όρος«βυζαντινόν» αναφέρεται στο Μεσαιωνικό κράτος που εδιοικείτο από την Κωνσταντινούπολη, τη μεγάλη πόλη των ακτών του Βοσπόρου. Οι ιστορικοί χρησιμοποιούν τον όρο αυτόν

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ (μάθημα επιλογής) Α τάξη Γενικού Λυκείου Α) Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών (ΑΠΣ) Στο πλαίσιο της διδασκαλίας του μαθήματος επιλογής «Ελληνικός και Ευρωπαϊκός πολιτισμός»,

Διαβάστε περισσότερα

ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ. 1. Θέματα Ερμηνείας και Θεολογίας των Επιστολών του Αποστόλου Παύλου. 2. Πατερική Ερμηνευτική.

ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ. 1. Θέματα Ερμηνείας και Θεολογίας των Επιστολών του Αποστόλου Παύλου. 2. Πατερική Ερμηνευτική. ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ECTS ECTS 1. Mεθοδολογία και κριτική του κειμένου της Καινής Διαθήκης. 2. Ζητήματα Ερμηνείας και Ερμηνευτικής της Καινής

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΙΗΣΗ ΓΕΝΙΚΑ ΟΡΙΣΜΟΣ ΑΙΤΙΑ

ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΙΗΣΗ ΓΕΝΙΚΑ ΟΡΙΣΜΟΣ ΑΙΤΙΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΙΗΣΗ ΓΕΝΙΚΑ Η παγκοσμιοποίηση έχει διαταράξει την παραδοσιακή διεθνή κατάσταση. Σαρωτικές αλλαγές, οικονομικές και κοινωνικές συντελούνται ήδη, η ροή των γεγονότων έχει επιταχυνθεί και η πολυπλοκότητα

Διαβάστε περισσότερα

ΗΜΕΡΗΣΙΑ ΓΕΝΙΚΑ ΛΥΚΕΙΑ

ΗΜΕΡΗΣΙΑ ΓΕΝΙΚΑ ΛΥΚΕΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΕΝΙΑΙΟΣ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ Π/ΘΜΙΑΣ & Δ/ΘΜΙΑΣ ----- ΕΚΠ/ΣΗΣ Δ/ΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ Δ/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠ/ΣΗΣ Ταχ. Δ/νση: ΤΜΗΜΑ Ανδρέα Παπανδρέου Α 37 Τ.Κ. Πόλη: 15180

Διαβάστε περισσότερα

κάντε κλικ στη Τρίτη επιλογή : Οι Θεσσαλονικείς αδελφοί ισαπόστολοι Κύριλλος και Μεθόδιος

κάντε κλικ στη Τρίτη επιλογή : Οι Θεσσαλονικείς αδελφοί ισαπόστολοι Κύριλλος και Μεθόδιος ΤΑΞΗ Δ ΜΑΘΗΜΑ : ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ ΤΙΤΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: Κύριλλος και Μεθόδιος : Ιεραπόστολοι στους σλαβικούς λαούς. ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ 1. Να αντιληφθούν οι μαθητές ότι μέσα από την ιεραποστολή του Κυρίλλου

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στη Βυζαντινή Φιλολογία

Εισαγωγή στη Βυζαντινή Φιλολογία Εισαγωγή στη Βυζαντινή Φιλολογία Ενότητα 6: Ιστορικό Πλαίσιο 8ου-9ου αιώνα: Σκοτεινοί αιώνες-εικονομαχία. Θεοφάνης: Βίος και Έργο. Κιαπίδου Ειρήνη-Σοφία Τμήμα Φιλολογίας Σκοποί ενότητας Οι φοιτητές θα

Διαβάστε περισσότερα

α. Βασίλειο πόλεις-κράτη ομοσπονδιακά κράτη συμπολιτείες Η διάσπαση του κράτους του Μ. Αλεξάνδρου (σελ ) απελευθερωτικοί αγώνες εξεγέρσεις

α. Βασίλειο πόλεις-κράτη ομοσπονδιακά κράτη  συμπολιτείες Η διάσπαση του κράτους του Μ. Αλεξάνδρου (σελ ) απελευθερωτικοί αγώνες εξεγέρσεις ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΗ ΕΠΟΧΗ 323 [Θάνατος Μ. Αλεξάνδρου] ΕΩΣ 30 π.χ. [κατάληψη της Αιγύπτου από τους Ρωμαίους ολοκληρώνεται η κατάκτηση της Ανατολής από τους Ρωμαίους, ξεκινά η περίοδος της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας]

Διαβάστε περισσότερα

Οι λαοί γύρω από τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία

Οι λαοί γύρω από τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία Οι λαοί γύρω από τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία Π Ρ Ο Τ Υ Π Ο Γ Ε Ν Ι Κ Ο Λ Υ Κ Ε Ι Ο Α Ν Α Β Ρ Υ Τ Ω Ν Σ Χ Ο Λ Ι Κ Ο Ε Τ Ο Σ : 2 0 1 7-2 0 1 8 Υ Π Ε Υ Θ Υ Ν Η Κ Α Θ Η Γ Η Τ Ρ Ι Α : Β. Δ Η Μ Ο Π Ο Υ Λ Ο Υ Τ Α

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 6. Η κρίση στα Βαλκάνια (σελ )

Κεφάλαιο 6. Η κρίση στα Βαλκάνια (σελ ) Ιστορία ΣΤ τάξης 4 η Ενότητα «Η Ελλάδα στον 19 ο αιώνα» 1 Κεφάλαιο 6 Η κρίση στα Βαλκάνια (σελ. 170 173) Στη διάρκεια του 19ου αιώνα η Οθωµανική Αυτοκρατορία αντιµετώπισε πολλά προβλήµατα και άρχισε σταδιακά

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ. ΣΧΟΛΗ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ «ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ» ΕΛΠ 11 2 η ΕΡΓΑΣΙΑ

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ. ΣΧΟΛΗ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ «ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ» ΕΛΠ 11 2 η ΕΡΓΑΣΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΣΧΟΛΗ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ «ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ» ΕΛΠ 11 2 η ΕΡΓΑΣΙΑ ΘEMA: «Παρουσιάστε και αναλύστε τη θεσμική οργάνωση της βυζαντινής

Διαβάστε περισσότερα

Η ΔΙΕΘΝΗΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ. Οι πρεσβευτές πρόσωπα σεβαστά και απαραβίαστα

Η ΔΙΕΘΝΗΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ. Οι πρεσβευτές πρόσωπα σεβαστά και απαραβίαστα Η ΔΙΕΘΝΗΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ Α. Η βυζαντινή διπλωματία Οι πρεσβευτές πρόσωπα σεβαστά και απαραβίαστα Μέθοδοι της βυζαντινής διπλωματίας: Ευκαιριακές αποστολές πρέσβεων Χορηγίες ( χρήματα ή δώρα

Διαβάστε περισσότερα

Μητρ. Βελγίου: «Αναμένοντες τον Πατριάρχη του Γένους»

Μητρ. Βελγίου: «Αναμένοντες τον Πατριάρχη του Γένους» 27/09/2019 Μητρ. Βελγίου: «Αναμένοντες τον Πατριάρχη Γένους» Οικουμενικό Πατριαρχείο / Μητροπόλεις Οικουμενικού Θρόνου Το έτος 2019, με συμπλήρωση πενήντα ετών από ίδρυση Ιεράς Μητροπόλεως Βελγίου, Εξαρχίας

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 1 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 1 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διάλεξη 1 η Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής ΑΠΘ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

1. Οι Σλάβοι και οι σχέσεις τους με το Βυζάντιο

1. Οι Σλάβοι και οι σχέσεις τους με το Βυζάντιο Τα όρια του βυζαντινού κράτους από τα μέσα του 7ου ως τον 9ο αιώνα. Επεξεργασία: Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού. ΙΜΕ http://www.ime.gr/chronos/09/gr/gallery/main/others/o2p 2.html I. Ο ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΙ ΚΟΣΜΟΣ ΚΑΤΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΝΑΒΡΥΤΩΝ ΣΧ. ΕΤΟΣ 2010 2011 ΤΑΞΗ Β ΤΜΗΜΑ 1 Ο ΜΑΘΗΜΑ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ: ΑΠΟ ΤΟ ΘΑΝΑΤΟ ΤΟΥ ΙΟΥΣΤΙΝΙΑΝΟΥ ΩΣ ΤΗΝ Α- ΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΕΙΚΟΝΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Σελίδα: 9 Μέγεθος: 56 cm ² Μέση κυκλοφορία: 1030 Επικοινωνία εντύπου:

Σελίδα: 9 Μέγεθος: 56 cm ² Μέση κυκλοφορία: 1030 Επικοινωνία εντύπου: Σελίδα: 16 Μέγεθος: 510 cm ² Μέση κυκλοφορία: 7510 Επικοινωνία εντύπου: (210) 8113000 Σελίδα: 9 Μέγεθος: 56 cm ² Μέση κυκλοφορία: 1030 Επικοινωνία εντύπου: 210 5231.831-4 Είδος: Εφημερίδα / Κύρια / Οικονομική

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 10 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 10 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διάλεξη 10 η Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής ΑΠΘ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ. Της Μαρίας Αποστόλα

ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ. Της Μαρίας Αποστόλα ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ Της Μαρίας Αποστόλα Η Ελλάδα υπήρξε από τους πρώτους δέκτες του Χριστιανισμού και τα μνημεία της ελληνικής ορθοδοξίας αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της εθνικής κληρονομιάς, αποτελώντας

Διαβάστε περισσότερα

Ύλη Β Γυμνασίου ομάδα μαθημάτων Α (τμήμα ένταξης)

Ύλη Β Γυμνασίου ομάδα μαθημάτων Α (τμήμα ένταξης) 5 ο Γυμνάσιο Ν. Ιωνίας Σχολ. Έτος 2017-18 Εξεταστέα ύλη προαγωγικών εξετάσεων περιόδου Ιουνίου ΜΑΘΗΜΑ: ΚΕΙΜΕΝΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ Γιώργος Ιωάννου «Να σαι καλά δάσκαλε» σελ 32 Άννα Φράνκ «Το ημερολόγιο

Διαβάστε περισσότερα

Σκοποί της παιδαγωγικής διαδικασίας

Σκοποί της παιδαγωγικής διαδικασίας Σκοποί της παιδαγωγικής διαδικασίας Θεματικές ενότητες Διαμόρφωση των σκοπών της αγωγής Ιστορική εξέλιξη των σκοπών της αγωγής Σύγχρονος προβληματισμός Διαμόρφωση των σκοπών της αγωγής Η παιδαγωγική διαδικασία

Διαβάστε περισσότερα

Ι. Το Πρωτείο του Πάπα και οι ευθύνες της Ανατολικής Εκκλησίας. Το Πρωτείο του Πάπα.

Ι. Το Πρωτείο του Πάπα και οι ευθύνες της Ανατολικής Εκκλησίας. Το Πρωτείο του Πάπα. Μέσα από τις ενότητες 2.2-2.4 του βιβλίου σας ( τόµος Β, σελ. 55-83) να τοποθετηθείτε πάνω στα ακόλουθα θέµατα ( συνολικό κείµενο 2.000 λέξεις) : 1) να σχολιάσετε θεολογικά την ανάδειξη και προβολή του

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ 2ης ΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ 2ης ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΠΟΥΔΕΣ ΣΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ ΕΛΠ 11: Ελληνική Ιστορία Ακ. Έτος: 2008-9 ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ 2ης ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΘΕΜΑ: Η βυζαντινή αριστοκρατία κατά τους 9 ο έως 12 ο αιώνα: δομή και χαρακτηριστικά, ανάπτυξη και σχέσεις

Διαβάστε περισσότερα

Ιστορία. Α Λυκείου. Κωδικός Απαντήσεις των θεμάτων ΟΜΑΔΑ Α. 1o ΘΕΜΑ

Ιστορία. Α Λυκείου. Κωδικός Απαντήσεις των θεμάτων ΟΜΑΔΑ Α. 1o ΘΕΜΑ Ιστορία Α Λυκείου Κωδικός 6400 Απαντήσεις των θεμάτων ΟΜΑΔΑ Α 1o ΘΕΜΑ 1.α. Να επιλέξετε και να γράψετε τη σωστή απάντηση για κάθε ομάδα από τις ακόλουθες ερωτήσεις: 1. Η ομηρική εποχή ονομάζεται επίσης:

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑΣ

ΤΟ ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑΣ ΤΟ ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑΣ Το Χρονολόγιο της Εικονομαχίας αναφέρεται στην θεολογική και πολιτική διαμάχη που ξέσπασε στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία τον 8 ο και 9 ο αιώνα, γύρω από τη λατρεία των χριστιανικών

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι αυτό που καθιστά την ορθοδοξία μοναδική;. Παρακάτω καταγράφεται η απάντηση στο παραπάνω ερώτημα.

Τι είναι αυτό που καθιστά την ορθοδοξία μοναδική;. Παρακάτω καταγράφεται η απάντηση στο παραπάνω ερώτημα. ixthis.gr Πηγή του θέματος : http://www.ixthis.gr/show-content.phpconid=475 2011-02-11. - 14:07 pm. Τίτλος θέματος Τι είναι αυτό που καθιστά την ορθοδοξία μοναδική;. Πληροφορίες θέματος Το θέμα αυτό έχει

Διαβάστε περισσότερα

Να συμπληρώσετε κάθε μια από τις προτάσεις 1, 2, 3, 4 και 5, επιλέγοντας τη σωστή απάντηση από τις αντίστοιχες φράσεις α, β, γ:

Να συμπληρώσετε κάθε μια από τις προτάσεις 1, 2, 3, 4 και 5, επιλέγοντας τη σωστή απάντηση από τις αντίστοιχες φράσεις α, β, γ: ΜΑΘΗΜΑ 18 Ο ΟΙ ΑΓΙΕΣ ΕΙΚΟΝΕΣ Να συμπληρώσετε κάθε μια από τις προτάσεις 1, 2, 3, 4 και 5, επιλέγοντας τη σωστή απάντηση από τις αντίστοιχες φράσεις α, β, γ: 1. Η αποκατάσταση της προσκύνησης των εικόνων

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗΣ ΔΥΣΗΣ Ι

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗΣ ΔΥΣΗΣ Ι ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗΣ ΔΥΣΗΣ Ι Ενότητα #2: Βασικές Γνώσεις I Εισαγωγή Νικόλαος Καραπιδάκης Τμήμα Ιστορίας Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτική, Πόλεμος, Στρατηγική

Πολιτική, Πόλεμος, Στρατηγική ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 3: Από την ρωμαϊκή λεγεώνα στον Μεσαίωνα Γιώργος Μαργαρίτης Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

Το ρωμαϊκό κράτος κλονίζεται

Το ρωμαϊκό κράτος κλονίζεται Ι. Η ΜΕΤΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΡΩΜΑΪΚΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ 1. Από τη Ρώμη στη Νέα Ρώμη Ας διαβάσουμε τι θα μάθουμε στο σημερινό μάθημα: Σκοπός: Σκοπός του παρόντος μαθήματος είναι να απαντήσουμε σε ένα «γιατί»: Γιατί χρειάστηκε

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνικές τάξεις στη Μεσοβυζαντινή Κοινωνία. Κουτίδης Σιδέρης

Κοινωνικές τάξεις στη Μεσοβυζαντινή Κοινωνία. Κουτίδης Σιδέρης Κοινωνικές τάξεις στη Μεσοβυζαντινή Κοινωνία Κουτίδης Σιδέρης Η βυζαντινή κοινωνική διαστρωμάτωση Εισαγωγή Η Βυζαντινή Αυτοκρατορία υπήρξε μία από τις πλέον μακραίωνες κρατικές δομές στην μέχρι τώρα ανθρώπινη

Διαβάστε περισσότερα

(Από τους προϊστορικούς πολιτισμούς της Ανατολής έως την εποχή του Ιουστινιανού)

(Από τους προϊστορικούς πολιτισμούς της Ανατολής έως την εποχή του Ιουστινιανού) Α τάξη Γενικού Λυκείου και Α τάξη Εσπερινού Γενικού Λυκείου ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΟΣΜΟΥ (Από τους προϊστορικούς πολιτισμούς της Ανατολής έως την εποχή του Ιουστινιανού) Ι. ΟΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΕΓΓΥΣ ΑΝΑΤΟΛΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

H ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΩΝ ΚΟΜΝΗΝΩΝ

H ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΩΝ ΚΟΜΝΗΝΩΝ H ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΩΝ ΚΟΜΝΗΝΩΝ Στο θρόνο βρίσκεται ο Αλέξιος Α Κομνηνός 1081 1118 (ιδρυτής δυναστείας Κομνηνών) Ο Αλέξιος Α Κομνηνός μπροστά στο Χριστό Ο Αλέξιος Α διαπραγματεύεται με τους σταυροφόρους

Διαβάστε περισσότερα

Ιστορία Α Λυκείου Κωδικός 4459 Απαντήσεις των θεμάτων ΟΜΑΔΑ Α. 1ο ΘΕΜΑ

Ιστορία Α Λυκείου Κωδικός 4459 Απαντήσεις των θεμάτων ΟΜΑΔΑ Α. 1ο ΘΕΜΑ Ιστορία Α Λυκείου Κωδικός 4459 Απαντήσεις των θεμάτων ΟΜΑΔΑ Α 1ο ΘΕΜΑ 1.α. (Ι). Να χαρακτηρίσετε τις ακόλουθες προτάσεις ως προς την ορθότητά τους, γράφοντας τη λέξη Σωστό ή Λάθος δίπλα από τον αριθμό

Διαβάστε περισσότερα

Συναγμένοι στη Θεία Ευχαριστία: Η ουσία της Εκκλησίας. Διδ. Εν. 15

Συναγμένοι στη Θεία Ευχαριστία: Η ουσία της Εκκλησίας. Διδ. Εν. 15 Συναγμένοι στη Θεία Ευχαριστία: Η ουσία της Εκκλησίας Διδ. Εν. 15 α) Η εξάπλωση της Εκκλησίας Μετά την Πεντηκοστή, η νέα πραγματικότητα που δημιουργείται στον κόσμο, η Εκκλησία, ζει και κινείται σε μια

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΟΙ ΚΑΙ ΡΩΜΑΪΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ: 323 Π.Χ. 324 Μ.Χ.

ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΟΙ ΚΑΙ ΡΩΜΑΪΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ: 323 Π.Χ. 324 Μ.Χ. ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΟΙ ΚΑΙ ΡΩΜΑΪΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ: 323 Π.Χ. 324 Μ.Χ. Α.ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΑ ΒΑΣΙΛΕΙΑ Β. ΑΠΟΤΗΡΩΜΗΣΤΟΒΥΖΑΝΤΙΟ 1 Τα ελληνιστικά βασίλεια Ελληνιστικός : από το ρήµα ελληνίζω, δηλ. µιµούµαι τους Έλληνες Ήταν τα βασίλεια

Διαβάστε περισσότερα

_ _scope7 1 Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΕΝΟΣ Η ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΕΞΟΥΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΗΜΕΝΗ ΕΛΛΑΔΑ

_ _scope7 1 Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΕΝΟΣ Η ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΕΞΟΥΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΗΜΕΝΗ ΕΛΛΑΔΑ 001-192_978-960-482-044-3_scope7 1 1 1821 Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΕΝΟΣ ΕΘΝΟΥΣ ΚΡΑΤΟΥΣ Β ΤΟΜΟΣ Η ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΕΞΟΥΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΗΜΕΝΗ ΕΛΛΑΔΑ ΘΑΝΟΣ ΒΕΡΕΜΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΟΛΙΟΠΟΥΛΟΣ 001-192_978-960-482-044-3_scope7 5 5 Περιεχόµενα

Διαβάστε περισσότερα

Οι άγιοι απόστολοι Παύλος και Βαρνάβας

Οι άγιοι απόστολοι Παύλος και Βαρνάβας Το άνοιγμα του Χριστιανισμού στον εθνικό κόσμο Οι άγιοι απόστολοι Παύλος και Βαρνάβας Ο Βαρνάβας Υπήρξε πιθανώς ένας από τους εβδομήκοντα αποστόλους του Κυρίου. Γεννήθηκε στη Σαλαμίνα της Κύπρου. Το πραγματικό

Διαβάστε περισσότερα

ΒΥΖΑΝΤΙΟ ΚΑΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΣ: Η ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΤΗΣ ΘΡΗΣΚΕΙΑΣ ΣΤΟΝ ΚΑΘΟΡΙΣΜΟ ΤΗΣ ΦΥΣΙΟΓΝΩΜΙΑΣ ΤΗΣ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΤΗΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΛΑΟΥΣ ΤΗΣ ΑΝΑΤΟΛΗΣ

ΒΥΖΑΝΤΙΟ ΚΑΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΣ: Η ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΤΗΣ ΘΡΗΣΚΕΙΑΣ ΣΤΟΝ ΚΑΘΟΡΙΣΜΟ ΤΗΣ ΦΥΣΙΟΓΝΩΜΙΑΣ ΤΗΣ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΤΗΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΛΑΟΥΣ ΤΗΣ ΑΝΑΤΟΛΗΣ «ΒΥΖΑΝΤΙΟ ΚΑΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΣ: Η ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΤΗΣ ΘΡΗΣΚΕΙΑΣ ΣΤΟΝ ΚΑΘΟΡΙΣΜΟ ΤΗΣ ΦΥΣΙΟΓΝΩΜΙΑΣ ΤΗΣ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΤΗΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΛΑΟΥΣ ΤΗΣ ΑΝΑΤΟΛΗΣ» Εισαγωγή Με δεδομένο ότι ο ρόλος της θρησκείας τόσο

Διαβάστε περισσότερα

ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ ΒΙΟΣ & ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ ΒΙΟΣ & ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ Μαθητικό Συνέδριο Ιστορίας "Το Βυζάντιο ανάμεσα στην αρχαιότητα και τη σύγχρονη Ελλάδα" ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ ΒΙΟΣ & ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ Η επίδραση της αρχαίας ελληνικής φιλοσοφίας στο Βυζαντινό Πολιτισμό Μαθητική Κοινότητα

Διαβάστε περισσότερα

ΣΚΟΠΟΣ: Η σύνδεση της καλλιτεχνικής δημιουργίας με το χαρακτήρα και τη φυσιογνωμία ενός πολιτισμού.

ΣΚΟΠΟΣ: Η σύνδεση της καλλιτεχνικής δημιουργίας με το χαρακτήρα και τη φυσιογνωμία ενός πολιτισμού. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ (file://localhost/c:/documents%20and%20settings/user/επιφάνεια%20εργασίας/κ έντρο%20εξ%20αποστάσεως%20επιμόρφωσης%20- %20Παιδαγωγικό%20Ινστιτούτο.mht) Κέντρο Εξ Αποστάσεως Επιμόρφωσης

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 3. Οι Βαλκανικοί Πόλεµοι (σελ )

Κεφάλαιο 3. Οι Βαλκανικοί Πόλεµοι (σελ ) Ιστορία ΣΤ τάξης 5 η ενότητα «Η Ελλάδα στον 20 ο αιώνα» 1 Κεφάλαιο 3 Οι Βαλκανικοί Πόλεµοι (σελ. 186 189) Οι προσδοκίες, που καλλιέργησε στους υπόδουλους χριστιανικούς λαούς το κίνηµα των Νεοτούρκων το

Διαβάστε περισσότερα

Η Ίδρυση της Ρώμης και η οργάνωσή της. Επιμέλεια Δ. Πετρουγάκη, φιλόλογος

Η Ίδρυση της Ρώμης και η οργάνωσή της. Επιμέλεια Δ. Πετρουγάκη, φιλόλογος Η Ίδρυση της Ρώμης και η οργάνωσή της Επιμέλεια Δ. Πετρουγάκη, φιλόλογος Εκδοχές ίδρυσης Σύμφωνα με την παράδοση από τον Ρωμύλο, γιο του Αινεία (γύρω στο 735 π.x.) Σύμφωνα με την αρχαιολογική έρευνα στη

Διαβάστε περισσότερα

A Λυκείου Εξεταστέα ύλη περιόδου Μαΐου-Ιουνίου 2015 Θρησκευτικά Αρχαία Ελληνική Γλώσσα

A Λυκείου Εξεταστέα ύλη περιόδου Μαΐου-Ιουνίου 2015 Θρησκευτικά Αρχαία Ελληνική Γλώσσα A Λυκείου Εξεταστέα ύλη περιόδου Μαΐου-Ιουνίου 2015 Θρησκευτικά ΚΕΦ 2 Το νόημα και η εξέλιξη της χριστιανικής λατρείας σελ 13 ΚΕΦ 3 Ο χριστός εγκαινιάζει την αληθινή λατρεία σελ 16 ΚΕΦ 6 «Ποιήσωμεν άνθρωπον»

Διαβάστε περισσότερα

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓΙΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2014 ΤΑΞΗ: Β ΧΡΟΝΟΣ: 2 ΩΡΕΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΕΛΙΔΩΝ: 5

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓΙΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2014 ΤΑΞΗ: Β ΧΡΟΝΟΣ: 2 ΩΡΕΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΕΛΙΔΩΝ: 5 ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓΙΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2013-2014 ΛΕΜΕΣΟΣ ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2014 ΜΑΘΗΜΑ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 12/Ο6/2014 ΤΑΞΗ: Β ΧΡΟΝΟΣ: 2 ΩΡΕΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΕΛΙΔΩΝ: 5 ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ---------------------------------------------------------

Διαβάστε περισσότερα

Επιδιώξεις της παιδαγωγικής διαδικασίας. Σκοποί

Επιδιώξεις της παιδαγωγικής διαδικασίας. Σκοποί Επιδιώξεις της παιδαγωγικής διαδικασίας Σκοποί Θεματικές ενότητες Διαμόρφωση των σκοπών της αγωγής Ιστορική εξέλιξη των σκοπών της αγωγής Σύγχρονος προβληματισμός http://users.uoa.gr/~dhatziha/ Διαφάνεια:

Διαβάστε περισσότερα

α. αποτελούνταν από τους Αποστόλους και όσους βαπτίστηκαν την ημέρα της Πεντηκοστής.

α. αποτελούνταν από τους Αποστόλους και όσους βαπτίστηκαν την ημέρα της Πεντηκοστής. ΜΑΘΗΜΑ 15 Ο ΣΥΝΑΓΜΕΝΟΙ ΣΤΗ Θ. ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑ Να συμπληρώσετε την παρακάτω πρόταση επιλέγοντας τη σωστή απάντηση, σύμφωνα με τη διδασκαλία της Εκκλησίας, από τις φράσεις α, β, γ, δ. Να τεκμηριώσετε με συντομία

Διαβάστε περισσότερα

H ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΤΟΥ ΜΙΧΑΗΛ Γ ΚΑΙ Η ΑΥΓΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΠΟΧΗΣ

H ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΤΟΥ ΜΙΧΑΗΛ Γ ΚΑΙ Η ΑΥΓΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΠΟΧΗΣ H ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΤΟΥ ΜΙΧΑΗΛ Γ ΚΑΙ Η ΑΥΓΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΠΟΧΗΣ ΓΙΑΤΙ ΕΡΧΟΜΑΣΤΕ ΣΤΟ ΣXOΛEIO; ΓΙΑ ΝΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΟΥΜΕ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΜΑΣ!!! Ο Μιχαήλ Γ (842-867) ήταν ο τελευταίος αυτοκράτορας της δυναστείας του Αμορίου. Όταν

Διαβάστε περισσότερα

Να συμπληρώσετε κάθε μια από τις προτάσεις 1, 2, 3, 4 και 5, επιλέγοντας τη. 1. Ο χώρος τέλεσης της χριστιανικής λατρείας ονομάστηκε ναός

Να συμπληρώσετε κάθε μια από τις προτάσεις 1, 2, 3, 4 και 5, επιλέγοντας τη. 1. Ο χώρος τέλεσης της χριστιανικής λατρείας ονομάστηκε ναός ΜΑΘΗΜΑ 2 Ο ΤΟ ΝΟΗΜΑ ΚΑΙ Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗΣ ΛΑΤΡΕΙΑΣ Να συμπληρώσετε κάθε μια από τις προτάσεις 1, 2, 3, 4 και 5, επιλέγοντας τη σωστή απάντηση από τις αντίστοιχες φράσεις α, β, γ. 1. Ο χώρος τέλεσης

Διαβάστε περισσότερα

Γιατί ο Ιησούς Χριστός ήταν και είναι «σημείον αντιλεγόμενον» Διδ. Εν. 6

Γιατί ο Ιησούς Χριστός ήταν και είναι «σημείον αντιλεγόμενον» Διδ. Εν. 6 Γιατί ο Ιησούς Χριστός ήταν και είναι «σημείον αντιλεγόμενον» Διδ. Εν. 6 Υπαπαντή του Κυρίου «θα είναι σημείο αντιλεγόμενο, για να φανερωθούν οι πραγματικές διαθέσεις πολλών» (Λουκ. 2, 34-35) Διχογνωμία

Διαβάστε περισσότερα

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΡΑΔΙΠΠΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2015 ΜΑΘΗΜΑ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: Βαθμός: Ολογράφως:..

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΡΑΔΙΠΠΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2015 ΜΑΘΗΜΑ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: Βαθμός: Ολογράφως:.. ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΡΑΔΙΠΠΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: 2014 2015 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2015 ΜΑΘΗΜΑ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 5-6 -2015 ΤΑΞΗ: Β Χρόνος: 2 ώρες Βαθμός: Ολογράφως:.. Υπογραφή καθηγητή:.. Ονοματεπώνυμο

Διαβάστε περισσότερα

3.3. Η ίδρυση της Ρώμης και η οργάνωσή της 3.4 Η συγκρότηση της ρωμαϊκής πολιτείας Res publica (σελ.170-αρχή 175)

3.3. Η ίδρυση της Ρώμης και η οργάνωσή της 3.4 Η συγκρότηση της ρωμαϊκής πολιτείας Res publica (σελ.170-αρχή 175) Λατινική ορολογία για τις Ενότητες της Ρωμαϊκής Ιστορίας Plebes (171) = 1. οι πληβείοι (= αρχικά όσοι δεν ήταν πατρίκιοι, αργότερα όσοι δεν ήταν πατρίκιοι ούτε ιππείς). 2. το πλήθος, ο όχλος. Senatus (171,

Διαβάστε περισσότερα

Καλούµαστε να είµαστε λαός της πίστης και της ελπίδας, και έχουµε τις ρίζες µας σε κάθε τόπο. Γνωρίζουµε τις καρδιές και τις επιθυµίες του λαού µας,

Καλούµαστε να είµαστε λαός της πίστης και της ελπίδας, και έχουµε τις ρίζες µας σε κάθε τόπο. Γνωρίζουµε τις καρδιές και τις επιθυµίες του λαού µας, Ανακοινωθέν Το Παγκόσµιο Συµβούλιο Εκκλησιών, η Ευαγγελική Λουθηρανική Εκκλησία της Βαυαρίας και η Ευαγγελική Εκκλησία στη Γερµανία (EKD) φιλοξένησαν από κοινού την Διάσκεψη Εκκλησιαστικών Ηγετών για την

Διαβάστε περισσότερα

Ειδικό θέμα ημερίδας του 39ου Συμποσίου της ΧΑΕ Ιδεολογική και πολιτισμική πρόσληψη του Βυζαντίου από τους άλλους λαούς (7ος-15ος αιώνας)

Ειδικό θέμα ημερίδας του 39ου Συμποσίου της ΧΑΕ Ιδεολογική και πολιτισμική πρόσληψη του Βυζαντίου από τους άλλους λαούς (7ος-15ος αιώνας) Χ Ρ Ι Σ Τ Ι Α Ν Ι Κ Η Α Ρ Χ Α Ι Ο Λ Ο Γ Ι Κ Η Ε Τ Α Ι Ρ Ε Ι Α Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ο Ν Ι Κ Η Ε Τ Α Ι Ρ Ε Ι Α Γ Ι Α Τ Η Μ Ε Λ Ε Τ Η Τ Η Σ Β Υ Ζ Α Ν Τ Ι Ν Η Σ Κ Α Ι Μ Ε Τ Α Β Υ Ζ Α Ν Τ Ι Ν Η Σ Α Ρ Χ Α Ι Ο Λ Ο Γ

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΟΡΙΑ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΚΑΙ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΣΤΟΡΙΑ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΚΑΙ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΣΤΟΡΙΑ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΚΑΙ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Απαραίτητη προϋπόθεση για την κατανόηση του μαθήματος είναι η διδασκαλία της ύλης χωρίς χάσματα και ασυνέχειες. Η αποσπασματικότητα δεν επιτρέπει στους μαθητές

Διαβάστε περισσότερα

Πατέρες και Οικουµενικοί Διδάσκαλοι. Πατρολογία Ι (Υ102) Διδάσκων: Συμεών Πασχαλίδης

Πατέρες και Οικουµενικοί Διδάσκαλοι. Πατρολογία Ι (Υ102) Διδάσκων: Συμεών Πασχαλίδης Πατέρες και Οικουµενικοί Διδάσκαλοι ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΣΥΜΕΩΝ ΠΑΣΧΑΛΙΔΗ Πατρολογία Ι (Υ102) Διδάσκων: Συμεών Πασχαλίδης 1 ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΣΥΜΕΩΝ ΠΑΣΧΑΛΙΔΗ Οι Πατέρες των πρώτων αιώνων Ποιοι ονοµάζονταν

Διαβάστε περισσότερα

Η ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΑΥΤ Κ*ΑΤοΡ1Α. Η ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΑΥΤ*Κ*ΑΤοΡ1Α. Η 3υζαντινή εποχή Γ* - * **-^ Διασυνδέσεις. ΒιΒλιογραφία Τ Τ"*-*

Η ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΑΥΤ Κ*ΑΤοΡ1Α. Η ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΑΥΤ*Κ*ΑΤοΡ1Α. Η 3υζαντινή εποχή Γ* - * **-^ Διασυνδέσεις. ΒιΒλιογραφία Τ Τ*-* Η ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΑΥΤΚΑΤοΡ1Α Η 3υζαντινή εποχή Η ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΑΥΤ ΚΑΤοΡ1Α Κωνσταντινούπολη, Μ' ένα λεωφορείο τριγυρνάμε όλοι μέσα στην πόλη, σελ. 59-63. Βυζαντινή αυτοκρατορία, Εμπορικοί δρόμοι, σελ 34 Μύθοι και

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ ΝΑ ΜΗΝ ΠΙΣΤΕΥΕΙΣ ΕΣΥ ΑΥΤΑ ΠΟΥ ΠΙΣΤΕΥΩ ΕΓΩ?

ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ ΝΑ ΜΗΝ ΠΙΣΤΕΥΕΙΣ ΕΣΥ ΑΥΤΑ ΠΟΥ ΠΙΣΤΕΥΩ ΕΓΩ? ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ ΝΑ ΜΗΝ ΠΙΣΤΕΥΕΙΣ ΕΣΥ ΑΥΤΑ ΠΟΥ ΠΙΣΤΕΥΩ ΕΓΩ? 2o ΓΕΛ ΔΡΑΠΕΤΣΩΝΑΣ 2014-15 Φανατισμός ονομάζεται η αποκλειστική και με πάθος προσπάθεια επιβολής των ιδεών ενός ατόμου ή μιας ιδεολογίας. Ο φανατικός:

Διαβάστε περισσότερα

Φιλικές σχέσεις και συγκρούσεις με τους Βούλγαρους και τους Ρώσους Α. Οι Βούλγαροι α μέρος

Φιλικές σχέσεις και συγκρούσεις με τους Βούλγαρους και τους Ρώσους Α. Οι Βούλγαροι α μέρος Φιλικές σχέσεις και συγκρούσεις με τους Βούλγαρους και τους Ρώσους Α. Οι Βούλγαροι α μέρος Βούλγαροι Αρχικά ζουν σε εδάφη του Βυζαντίου εμποδίζουν άλλους λαούς να μετακινηθούν Αργότερα ιδρύουν κράτος προσπαθούν

Διαβάστε περισσότερα

Βηθλεέμ Ιστορικές και θρησκευτικές αξιώσεις

Βηθλεέμ Ιστορικές και θρησκευτικές αξιώσεις 26/12/2018 Βηθλεέμ Ιστορικές και θρησκευτικές αξιώσεις / Επικαιρότητα Η πόλη της Βηθλεέμ είναι ένας προορισμός μεγάλου ενδιαφέροντος όχι μόνο θρησκευτικού αλλά και ιστορικού. ΘΕΜΑ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

2. ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΣ

2. ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΣ 2. ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΣ Συμπλήρωση κενών ακόλουθες λέξεις (τρεις λέξεις περισσεύουν): βιβλιοθήκη, Βαλκανική, ανθρωπιστικός, πανεπιστήμιο, χειρόγραφο, Ιταλική, τυπογραφία, σπάνιος. Η Αναγέννηση και

Διαβάστε περισσότερα

Συντάχθηκε απο τον/την Άννα Φραγκουδάκη - Τελευταία Ενημέρωση Κυριακή, 26 Σεπτέμβριος :28

Συντάχθηκε απο τον/την Άννα Φραγκουδάκη - Τελευταία Ενημέρωση Κυριακή, 26 Σεπτέμβριος :28 Άννα Φραγκουδάκη Η ευρωπαϊκή ταυτότητα του μέλλοντος (Και το απαραίτητο μεσογειακό περιεχόμενό της) Είναι σημαντική προϋπόθεση για τη δημοκρατία και το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης η καλλιέργεια της ευρωπαϊκής

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΕΞΗΓΗΣΕΙΣ ΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΕΙΣ

ΕΠΕΞΗΓΗΣΕΙΣ ΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΕΙΣ ΕΠΟ 10-1 η Γραπτή Εργασία 2008-2009 Εξετάστε τις σχέσεις κοσμικής και εκκλησιαστικής εξουσίας στην Καθολική Δύση από τον 5ο έως και τον 13ο αιώνα. Ενισχύεται ή αποδυναμώνεται η εκκλησιαστική εξουσία σε

Διαβάστε περισσότερα

Η μεταβατική εποχή : Οι έριδες για το ζήτημα. των εικόνων (εικονομαχία)

Η μεταβατική εποχή : Οι έριδες για το ζήτημα. των εικόνων (εικονομαχία) Η μεταβατική εποχή : Οι έριδες για το ζήτημα των εικόνων (εικονομαχία) ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑ Πνευματική κίνηση εμφανίστηκε στο Βυζάντιο στα μέσα του 9 ου αι. Είναι σύμφωνη με τις παραδόσεις της Ορθοδοξίας ή όχι

Διαβάστε περισσότερα

Χριστιανική Γραμματεία ΙIΙ

Χριστιανική Γραμματεία ΙIΙ Χριστιανική Γραμματεία ΙIΙ Ενότητα 2-Δ Α6: Οι θεολόγοι του 13ου αιώνα Αναστάσιος Γ. Μαράς, Δρ Θ. Πρόγραμμα Ιερατικών Σπουδών Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

Μεσαιωνική & Νεώτερη Ιστορία Β Γυμνασίου

Μεσαιωνική & Νεώτερη Ιστορία Β Γυμνασίου Μεσαιωνική & Νεώτερη Ιστορία Β Γυμνασίου Οι πρώτοι αι. του Βυζαντίου 330 μ. Χ.-395 μ. Χ. Κωνσταντίνος Τι καλούμε «πηγή»; Αυτόν/αυτό από τον οποίο προέρχεται μια πληροφορία. Άμεσες πηγές: Αυτούσια κατάλοιπα:

Διαβάστε περισσότερα

ΙΙ. Η εποχή της ακμής: από τον τερματισμό της Εικονομαχίας ως το Σχίσμα των δύο εκκλησιών ( ) ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

ΙΙ. Η εποχή της ακμής: από τον τερματισμό της Εικονομαχίας ως το Σχίσμα των δύο εκκλησιών ( ) ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 1. Προοίμιο της ακμής του Βυζαντινού Κράτους (843-867) ακόλουθες λέξεις (τρεις περισσεύουν): Σερβία, Μοραβία, Μεθόδιος, Νικόλαος, Ρατισλάβος, Βόρης, Φώτιος, Σέργιος. Οι Βυζαντινοί ιεραπόστολοι Κωνσταντίνος-Κύριλλος

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΙΓΜΑΤΙΚΟ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟ ΔΟΚΙΜΙΟ. Από τις πέντε (5) ερωτήσεις να απαντήσεις στις τρεις (3). Κάθε ερώτηση βαθμολογείται με τέσσερις (4) μονάδες.

ΔΕΙΓΜΑΤΙΚΟ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟ ΔΟΚΙΜΙΟ. Από τις πέντε (5) ερωτήσεις να απαντήσεις στις τρεις (3). Κάθε ερώτηση βαθμολογείται με τέσσερις (4) μονάδες. ΔΕΙΓΜΑΤΙΚΟ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟ ΔΟΚΙΜΙΟ Μάθημα: Μεσαιωνική και Νεότερη Ιστορία Τάξη: Β Γυμνασίου Ενότητα: Οι πρώτοι αιώνες του Βυζαντίου Χρόνος εξέτασης: 45 ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ Από τις πέντε (5) ερωτήσεις να απαντήσεις

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ "ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ ΚΑΙ ΕΝΩΣΗ "

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ ΚΑΙ ΕΝΩΣΗ ΕΘΝΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΩΝ "ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ Κ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ" ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ "ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ ΚΑΙ ΕΝΩΣΗ 1911-1913" Κεφάλαιο 5 Ο χάρτης των Βαλκανίων

Διαβάστε περισσότερα

Κεφαλή της Μιας Εκκλησίας είναι ο Χριστός (όλες οι τοπικές Εκκλησίες είναι Χριστοκέφαλες). Με τον όρο αυτοκέφαλο αποδίδεται, κατά τους ιερούς

Κεφαλή της Μιας Εκκλησίας είναι ο Χριστός (όλες οι τοπικές Εκκλησίες είναι Χριστοκέφαλες). Με τον όρο αυτοκέφαλο αποδίδεται, κατά τους ιερούς Η αυτοκέφαλη Εκκλησία της Ελλάδας Ο ορισμός του αυτοκεφάλου Κεφαλή της Μιας Εκκλησίας είναι ο Χριστός (όλες οι τοπικές Εκκλησίες είναι Χριστοκέφαλες). Με τον όρο αυτοκέφαλο αποδίδεται, κατά τους ιερούς

Διαβάστε περισσότερα

Α ΚΥΚΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ (Υ) Α ΕΞΑΜΗΝΟ. ΝΕΟ ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ (Έναρξη ισχύος από ) Κωδ. EC TS. Μάθημα Ώρ

Α ΚΥΚΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ (Υ) Α ΕΞΑΜΗΝΟ. ΝΕΟ ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ (Έναρξη ισχύος από ) Κωδ. EC TS. Μάθημα Ώρ Ενημέρωση φοιτητών σχετικά με την αναμόρφωση πτυχών του Προγράμματο Σπουδών Πίνακα με τι αλλαγέ του προγράμματο και τι αντικαταστάσει σύμφωνα με τι οποίε θα ενημερωθεί η καρτέλα των φοιτητών από την Γραμματεία.

Διαβάστε περισσότερα

2ο Γυμνάσιο Χαϊδαρίου. Μοναχισμός

2ο Γυμνάσιο Χαϊδαρίου. Μοναχισμός 2ο Γυμνάσιο Χαϊδαρίου Μοναχισμός Της Μαργαρίτας Βελέντζα Γ1 2011-2012 Με τον όρο μοναχισμός στον Χριστιανισμό εννοείται το θρησκευτικό κίνημα των λαϊκών -κυρίως- που με βάση το κήρυγμα του Ιησού και την

Διαβάστε περισσότερα

Ιουδαϊσµός. α) Παρουσίαση θρησκείας:

Ιουδαϊσµός. α) Παρουσίαση θρησκείας: Ιουδαϊσµός α) Παρουσίαση θρησκείας: Ο Ιουδαϊσµός είναι η παραδοσιακή θρησκεία των Εβραίων. Σύµφωνα µε τον ορθόδοξο Ιουδαϊσµό και τους βαθιά θρησκευόµενους Εβραίους, ο βιβλικός πατριάρχης Αβραάµ ήταν ο

Διαβάστε περισσότερα

29. Νέοι εχθροί εμφανίζονται και αποσπούν εδάφη από την αυτοκρατορία

29. Νέοι εχθροί εμφανίζονται και αποσπούν εδάφη από την αυτοκρατορία 29. Νέοι εχθροί εμφανίζονται και αποσπούν εδάφη από την αυτοκρατορία Οι Σελτζούκοι Τούρκοι και οι Νορμανδοί απειλούν την αυτοκρατορία και την Πόλη. Η Ανατολική και η Δυτική εκκλησία χωρίζονται οριστικά.

Διαβάστε περισσότερα

Προοίμιο της ακμής του Βυζαντινού Κράτους. Κωνσταντίνος Χρήστος Πουρνάρας

Προοίμιο της ακμής του Βυζαντινού Κράτους. Κωνσταντίνος Χρήστος Πουρνάρας Προοίμιο της ακμής του Βυζαντινού Κράτους Κωνσταντίνος Χρήστος Πουρνάρας Βασιλεία Μιχαήλ Γ (842-867) Αισθητή πρόοδος: - στην παιδεία, - στην οικονομία, - σημαντικές στρατιωτικές επιτυχίες κατά των Αράβων

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΟΤΗΤΑ 3: ΣΚΟΠΟI ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ

ΕΝΟΤΗΤΑ 3: ΣΚΟΠΟI ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑ 3: ΣΚΟΠΟI ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ Αγωγή α) Σύνολο από σκόπιμες, προγραμματισμένες και μεθοδευμένες ενέργειες και επιδράσεις (β) Διαδικασίες και επιδράσεις του ευρύτερου κοινωνικο-πολιτιστικού περιβάλλοντος

Διαβάστε περισσότερα

Ηθική ανά τους λαούς

Ηθική ανά τους λαούς Ηθική ανά τους λαούς Ηθική ως όρος Όταν μιλάμε για ηθική, εννοούμε κάθε θεωρία που θέτει αντικείμενο θεωρητικής εξέτασης την πρακτική συμπεριφορά του ανθρώπου. Η φιλοσοφική ηθική διακρίνεται επομένως τόσο

Διαβάστε περισσότερα

Μητρ. Δημητριάδος: Η Μακεδονία είναι μία και ελληνική

Μητρ. Δημητριάδος: Η Μακεδονία είναι μία και ελληνική 28/12/2018 Μητρ. Δημητριάδος: Η Μακεδονία είναι μία και ελληνική Μητροπολιτικό Έργο / Ι.Μ. Δημητριάδος και Αλμυρού Σκέψεις στην ανατολή του νέου χρόνου Σκέψεις καρδιάς κατέθεσε ο Σεβ. Μητροπολίτης Δημητριάδος

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΤΟΡΙΑ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΤΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ο

ΙΣΤΟΡΙΑ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΤΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ο Α. λέξεις (δύο λέξεις περισσεύουν): θέµατα, διοικητής, στρατηγός, χωρία, στρατιωτόπια, Μ. Ασία, Βαλκανική. Περί τα µέσα του 7ου αιώνα στο Βυζαντινό κράτος για την αποτελεσµατικότερη διακυβέρνηση επιδιώχθηκε

Διαβάστε περισσότερα

Α] Ερωτήσεις. 1. Πώς και πότε εκχριστιανίστηκαν οι Σλάβοι της Μοραβίας; 2. Για ποιους λόγους οδηγήθηκαν οι δύο Εκκλησίες στο Πρώτο Σχίσμα;

Α] Ερωτήσεις. 1. Πώς και πότε εκχριστιανίστηκαν οι Σλάβοι της Μοραβίας; 2. Για ποιους λόγους οδηγήθηκαν οι δύο Εκκλησίες στο Πρώτο Σχίσμα; Ιστορία του μεσαιωνικού & νεότερου κόσμου Τράπεζα Θεμάτων Κεφάλαιο 2 ο : Η εποχή της ακμής: Από τον τερματισμό της Εικονομαχίας ως το Σχίσμα των δύο Εκκλησιών (843 1054) Ενότητα 2.1. Προοίμιο της ακμής

Διαβάστε περισσότερα