Μέχρι και Ελληνίδες πλήττονται από τη νόσο ετησίως ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΜΑΣΤΟΥ. Κινδυνεύουν περισσότερο οι ηλικιωµένες ασθενείς

Transcript

1 ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ Πέµπτη 6 Οκτωβρίου 2011 Health ΤΕΥΧΟΣ 73 EΝΘΕΤΗ ΕΚ ΟΣΗ ΤΟΥ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΤΥΠΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ & ΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΜΑΣΤΟΥ Μέχρι και Ελληνίδες πλήττονται από τη νόσο ετησίως θέµα Κινδυνεύουν περισσότερο οι ηλικιωµένες ασθενείς ο γιατρός µάς είπε Εγκαιρη διάγνωση και νέα φάρµακα σώζουν όλο και περισσότερες γυναίκες είδηση ιπλή θεραπεία σταµατά την εξέλιξη της ασθένειας για περισσότερο χρόνο

2 30 ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ Πέµπτη 6 Οκτωβρίου 2011 Health >2 ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΜΑΣΤΟΥ Κινδυνεύουν περισσότερο οι ηλικιωμένες ασθενείς Ο ι ηλικιωµένες ασθενείς µε καρκίνο του µαστού κινδυνεύουν περισσότερο από τη νόσο τους, λόγω ανεπαρκούς θεραπευτικής αντιµετώπισης. Βάσει πρόσφατης έρευνας που υλοποιήθηκε υπό την καθοδήγηση του καθ. Χρήστου Μαρκόπουλου, οι γυναίκες που έχουν διαγνωστεί µε καρκίνο του µαστού σε προχωρηµένη ηλικία διατρέχουν µεγαλύτερο κίνδυνο να πεθάνουν από τη νόσο τους συγκριτικά µε γυναίκες που διαγνώσθηκαν σε νεότερη ηλικία, σύµφωνα µε πρόσφατη µελέτη που ανακοινώθηκε στο Πανευρωπαϊκό ιεπιστηµονικό Συνέδριο για τον Καρκίνο 2011 (ECCO-ESMO-ESTRO), που πραγµατοποιήθηκε στη Στοκχόλµη της Σουηδίας, µε τη συµµετοχή συνέδρων από την Ευρώπη και την Αµερική. Τα αποτελέσµατα δείχνουν ελλείψεις στην περίθαλψη των ηλικιωµένων ασθενών µε καρκίνο του µαστού, καθώς και διαφορές στην εξέλιξη της ασθένειας. Οι ερευνητές χρησιµοποίησαν το πληθυσµιακό δείγµα της διεθνούς µελέτης ΤΕΑΜ (Tamoxifen Exemestane Adjuvant Multinational), στην οποία συµµετέχουν και Ελληνίδες ασθενείς µέσω της Ελληνικής Χειρουργικής Εταιρείας Μαστού (ΕΧΕΜ), έτσι ώστε να εξετάσουν και να συγκρίνουν τη θνησιµότητα από τον καρκίνο του µαστού σε γυναίκες µετά την ηλικία των 75 ετών µε αντίστοιχες γυναίκες νεαρής ηλικίας. Οι συµµετέχουσες λάµβαναν θεραπεία µε Exemestane για 5 χρόνια ή µε Tamoxifen για 2,5 χρόνια και στη συνέχεια µε Εxemestane για 2,5 χρόνια. Η χρησιµοποίηση των στοιχείων αυτών κατέστη δυνατή επειδή η δοκιµή ύστερα από 5 χρόνια δεν έδειξε καµία διαφορά όσον αφορά στα αποτελέσµατα των δύο συγκρινόµενων θεραπειών. Οι ασθενείς κατηγοριοποιήθηκαν µε βάση την ηλικία διάγνωσης σε τρεις οµάδες: κάτω των 65 χρόνων, εκείνες ανάµεσα στα 65 και 75 χρόνια και εκείνες άνω των 75 χρόνων. Ολες οι ασθενείς είχαν όγκους µε θετικούς ορ- µονικούς υποδοχείς, 50% των ασθενών είχε κλινικώς αρνητικούς λεµφαδένες, 68% υπεβλήθη σε ακτινοθεραπεία και 36% σε χηµειοθεραπεία. Η ανάλυση της πορείας της κλινικής µελέτης στη διάρκεια των 5 χρόνων έδειξε ότι παρά Σχετικά με την Ελληνική Χειρουργική Εταιρεία Μαστού (ΕΧΕΜ) Η Ελληνική Χειρουργική Εταιρεία Μαστού είναι σωματείο που ιδρύθηκε το 2000 με τη συμμετοχή των περισσότερων Χειρουργικών Μονάδων Μαστού της Ελλάδας και αποτελεί ισότιμο μέλος του Breast International Group (BIG). Διαθέτει 320 μέλη, ενώ έχει διοργανώσει 56 επιστημονικές ημερίδες και ένα πανελλήνιο συνέδριο. Επίσης, διοργανώνει ετήσια μετεκπαιδευτικά μαθήματα ειδικευομένων, προσφέρει υποτροφίες σε νέους χειρουργούς και συμμετέχει στη διαμόρφωση διεθνών και ελληνικών κλινικών πρωτοκόλλων. το γεγονός ότι ο κίνδυνος θανάτου από άλλες αιτίες, εκτός του καρκίνου του µαστού, ήταν πολύ υψηλότερος για τις ηλικιωµένες ασθενείς, µε το πέρασµα των χρόνων αυξανόταν, επίσης, και ο κίνδυνος θανάτου από καρκίνο του µαστού. Εφαρµόζοντας µία στατιστική µέθοδο, η οποία λαµβάνει υπόψη τον κίνδυνο των διάφορων αιτιών θανάτου στον πληθυσµό των ηλικιωµένων, παρατηρήθηκε ότι ο κίνδυνος θανάτου από καρκίνο του µαστού ήταν ιδιαίτερα µεγαλύτερος για όσες γυναίκες διαγνώστηκαν σε προχωρηµένη ηλικία. Σύµφωνα µε τον καθ. Χρήστο Μαρκόπουλο, το υψηλότερο σε απόλυτες τιµές ποσοστό θνησιµότητας ανάµεσα στις ηλικιωµένες γυναίκες µε καρκίνο του µαστού υποδηλώνει λήψη ανεπαρκούς θεραπείας. «Tα ευρήµατα δείχνουν ότι οι ηλικιωµένες ασθενείς µε καρκίνο του µαστού είναι πιο πιθανό να χάσουν τη ζωή τους από αιτία διαφορετική του καρκίνου του µαστού. Για παράδειγµα, από συχνά στην ηλικία αυτή συνοδευτικά νοσήµατα/παθολογίες, όπως η καρδιακή προσβολή. Παρ όλα αυτά, στις ασθενείς που δεν πάσχουν από άλλες καταστάσεις, ή σε αυτές που έχουν επιβιώσει από άλλες καταστάσεις, οι θάνατοι από καρκίνο του µαστού είναι υψηλότεροι σε σύγκριση µε νεαρότερες ασθενείς µε τα ίδια χαρακτηριστικά όγκου», εξηγεί. «Το γεγονός αυτό πιθανά ση- µαίνει ότι οι ηλικιωµένες γυναίκες µε καρκίνο του µαστού δεν λαµβάνουν σε επαρκή βαθµό την απαιτούµενη θεραπεία, καθώς οι γιατροί θεωρούν ότι θα χάσουν τη ζωή τους από κάποια άλλα αίτια». Αρκετοί παράγοντες, οι οποίοι µπορούν να προκαλέσουν θνησιµότητα από καρκίνο του µαστού µε την αύξηση της ηλικίας της ασθενούς, όπως η κατά ηλικία µείωση της λειτουργίας του ανοσοποιητικού συστήµατος στην εξέλιξη των όγκων, θα µπορούσαν δυνητικά να επηρεάσουν τα αποτελέσµατα αλλά δεν είναι εύκολο να εκτιµηθούν, τονίζει ο κ. Χρ. Μαρκόπουλος. Παράλληλα, προσθέτει ότι «παρ όλα αυτά, παρατηρήσαµε ότι η χορήγηση χηµειοθεραπείας µειωνόταν αισθητά µε την αύξηση της ηλικίας των ασθενών και ότι η χορήγηση ακτινοθεραπείας ήταν λιγότερο συχνή. Συνεπώς, είναι πιο πιθανόν η ανεπαρκής θεραπεία να εξηγεί τα χειρότερα κατά ηλικία αποτελέσµατα σχετικά µε τον καρκίνο του µαστού που βρέθηκαν από τη µελέτη µας». Αυτή η κατάσταση αναδεικνύει µια ψευδή αντίληψη ότι, δηλαδή, το αποτέλεσµα για τις µεγαλύτερες ηλικιακά γυναίκες µε καρκίνο του µαστού είναι σχετικά καλύτερο, λέει ο κ. Χρ. Μαρκόπουλος και πιθανόν «η εσφαλµένη αυτή εντύπωση να οφείλεται στους πολύ περισσότερους θανάτους από άλλες σχετιζόµενες µε την ηλικία παθήσεις». Health Κάθε Πέµπτη δωρεάν µαζί µε τον ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΤΥΠΟ Ιδιοκτησία: ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ Α.Ε. Εκδότες: ΗΜΗΤΡΗΣ ΜΠΕΝΕΚΟΣ, ΑΛΕΞΗΣ ΣΚΑΝΑΒΗΣ ιευθυντής: ΠΑΝΟΣ ΑΜΥΡΑΣ ιευθυντής έκδοσης: ΓΙΑΝΝΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙ ΗΣ Υπεύθυνη ενθέτου: ΜΑΡΙΑ ΤΣΙΛΙΜΙΓΚΑΚΗ Εµπορική διεύθυνση: ΕΛΣΑ ΣΟΪΜΟΙΡΗ ιεύθυνση διαφήµισης ειδικών εκδόσεων: ΧΡΗΣΤΟΣ ΛΑΠΑΝΑΪΤΗΣ sales@e-typos.com ηµιουργικό: ΕΣΠΟΙΝΑ ΣΙΜΟΥ

3 ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ Πέμπτη 6 Οκτωβρίου Health >3 θέμα Ερωτήσεις-απαντήσεις για τη νόσο σε προχωρημένο στάδιο Ποιες είναι οι βασικές μορφές καρκίνου του μαστού προχωρημένου σταδίου; Ο τοπικά προχωρημένος καρκίνος του μαστού, γνωστός επίσης ως καρκίνος του μαστού σταδίου III (Α, Β ή Γ), είναι ένας καρκίνος που μπορεί να έχει εξαπλωθεί πέραν του μαστού στους λεμφαδένες της μασχάλης, οι οποίοι είναι προσκολλημένοι μεταξύ τους, ή σε άλλες δομές, πίσω από το στέρνο ή/και πάνω και κάτω από την κλείδα, ανάλογα με τον τύπο. Ο μεταστατικός καρκίνος του μαστού, γνωστός επίσης ως καρκίνος του μαστού σταδίου IV, είναι η σοβαρότερη μορφή της νόσου και παρουσιάζεται όταν ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί σε άλλα σημεία του σώματος, όπως τα οστά ή το ήπαρ. Πώς ορίζεται ο καρκίνος του μαστού με θετικούς ή αρνητικούς ορμονικούς υποδοχείς και ο καρκίνος του μαστού HER2+ ή HER2-; Με θετικούς ή αρνητικούς ορμονικούς υποδοχείς: Ο όρος «όγκοι ορμονικών υποδοχέων» αναφέρεται σε μια ομάδα καρκίνων που εκφράζουν υποδοχείς για συγκεκριμένες ορμόνες, όπως είναι τα οιστρογόνα και η προγεστερόνη, και όπου η ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων βρίσκεται υπό τον έλεγχο αυτών των ορμονών. Παγκοσμίως, διαγιγνώσκονται ετησίως περίπου νέα περιστατικά προχωρημένου καρκίνου του μαστού θετικού στους υποδοχείς οιστρογόνων (ER+) HER2-. Περίπου το 50% των ασθενών με καρκίνο του μαστού ER+ με μεταστατική νόσο δεν αποκρίνονται στην αρχική αγωγή με ορμονοθεραπεία, ενώ σχεδόν όλες οι περιπτώσεις που ανταποκρίνονταν αρχικά στη θεραπεία αναπτύσσουν αντίσταση. Θετικός (HER2+) ή αρνητικός (HER2-) στον υποδοχέα 2 ανθρώπινου επιδερμικού αυξητικού παράγοντα: Ο καρκίνος του μαστού HER2+ χαρακτηρίζεται από υπεραφθονία υποδοχέων 2 ανθρώπινου επιδερμικού αυξητικού παράγοντα (HER2). Ο καρκίνος του μαστού HER2+ είναι μία πιο επιθετική μορφή καρκίνου, επειδή οι συγκεκριμένοι όγκοι έχουν την τάση να αναπτύσσονται ταχύτερα και γενικά είναι πιθανότερο να υποτροπιάσουν (επανεμφανιστούν) σε σχέση με τους όγκους που δεν υπερπαράγουν το συγκεκριμένο αυξητικό παράγοντα. Ο καρκίνος του μαστού HER2- είναι επίσης επιθετικός καρκίνος. Ορισμένες γυναίκες πάσχουν από μια μορφή καρκίνου του μαστού HER2- που είναι γνωστός ως «τριπλά αρνητικός», το οποίο σημαίνει ότι δεν είναι θετικές στους υποδοχείς οιστρογόνων, προγεστερόνης ή HER2. Πώς αντιμετωπίζεται ο καρκίνος του μαστού προχωρημένου σταδίου; Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει μια παγκοσμίως καθιερωμένη θεραπεία για τον καρκίνο του μαστού προχωρημένου σταδίου. Ο καρκίνος του μαστού προχωρημένου σταδίου μπορεί να αντιμετωπιστεί με συστηματική θεραπεία (χημειοθεραπεία, βιολογική θεραπεία, στοχευμένες θεραπείες, ορμονοθεραπεία), τοπική θεραπεία (χειρουργική επέμβαση, ακτινοθεραπεία) ή ένα συνδυασμό αυτών των θεραπειών. Η επιλογή της θεραπείας γενικά εξαρτάται από τον τύπο του αρχικού ή πρωτεύοντα καρκίνου, το μέγεθος, τη θέση και τον αριθμό των μεταστατικών όγκων, την ηλικία και τη γενική κατάσταση της υγείας του ασθενούς, καθώς και από τους τύπους της θεραπείας που έχει λάβει ο ασθενής στο παρελθόν. Παγκοσμίως, διαγιγνώσκονται ετησίως περίπου νέα περιστατικά προχωρημένου καρκίνου του μαστού θετικού στους υποδοχείς οιστρογόνων (ER+) HER2-

4 32 ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ Πέµπτη 6 Οκτωβρίου 2011 Health >4 Η έγκαιρη διάγνωση σώζει από τον Χρήστος Μαρκόπουλος, αναπληρωτής καθηγητής χειρουργικής, Ιατρική Σχολή του Πανεπιστηµίου Αθηνών, πρόεδρος Ελληνικής Χειρουργικής Εταιρείας Μαστού Σ την εποχή µας, ο καρκίνος του µαστού αποτελεί ένα σηµαντικό πρόβληµα υγείας προσβάλλοντας στη χώρα µας γυναίκες κάθε χρόνο. Αποτελεί το συχνότερο κακόηθες νεόπλασµα του γυναικείου πληθυσµού (27%) και τη δεύτερη αιτία θανάτου από καρκίνο στις γυναίκες, µετά τον καρκίνο του πνεύµονα. Είναι µια πολυ-παραγοντική νόσος, συντρέχουν, δηλαδή, πολλοί παράγοντες οι οποίοι µπορούν να οδηγήσουν στην εµφάνισή του σε µια γυναίκα. εν µπορούµε σε γενικές γραµµές -εκτός των περιπτώσεων του κληρονοµικού καρκίνου- να θεωρήσουµε κάποιο παράγοντα (π.χ. παχυσαρκία) βασικό υπεύθυνο για την εµφάνιση καρκίνου του µαστού. Απλά, υπάρχουν ορισµένοι παράγοντες που αυξάνουν τις πιθανότητες εµφάνισης. Με άλλα λόγια, µια γυναίκα στις περιπτώσεις αυτές διατρέχει µεγαλύτερο κίνδυνο από ό,τι διατρέχει µια άλλη γυναίκα στο γενικό πληθυσµό. Από αυτούς τους παράγοντες άλλοι είναι ισχυροί και άλλοι δεν είναι τόσο ισχυροί, όπως είναι π.χ. η συστηµατική χρήση αλκοόλ. Ο ρόλος των οιστρογόνων Αλλοι παράγοντες έχουν σχέση µε τα οιστρογόνα. Γνωρίζουµε ότι οι γυναικείες ορµόνες, οι οποίες είναι πολύ χρήσιµες και πολύ ωφέλιµες για τη γυναίκα σε άλλα θέµατα υγείας, µπορούν να βοηθήσουν στην ανάπτυξη του καρκίνου του µαστού. Συγκεκριµένα, όσο πιο νωρίς αρχίσει η περίοδος της γυναίκας (πριν από τα εννέα χρόνια) και όσο πιο αργά τελειώσει (µετά τα 55) τόσο περισσότερο χρόνο διαρκεί η επίδραση των οιστρογόνων στο γυναικείο µαστό, µε αποτέλεσµα η γυναίκα να διατρέχει µεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξει καρκίνο στο µαστό της. Ενα άλλο παράδειγµα αποτελούν οι εγκυµοσύνες σε µεγάλες ηλικίες. Οταν µια γυναίκα γεννήσει το πρώτο της παιδί µετά την ηλικία των 35 ετών, από εκεί που ο µαστός της βρίσκεται σε ηρεµία, υπόκειται στο «µαζικό µαστίγωµα» των οιστρογόνων της κυήσεως. Το γεγονός αυτό αυξάνει τις πιθανότητες εµφάνισης του καρκίνου. Γνωρίζουµε, επίσης, ότι µετά την εµµηνόπαυση η κύρια παραγωγή των οιστρογόνων (καθώς οι ωοθήκες σχεδόν δεν λειτουργούν) γίνεται από µια µετατροπή των ανδρογόνων σε οιστρογόνων από ένα ένζυµο που λέγεται αρωµατάση και το οποίο βρίσκεται κατά κύριο λόγο στο λίπος. Συνεπώς, για παχύσαρκες γυναίκες η πιθανότητα εµφάνισης καρκίνου στο µαστό είναι αυξηµένη. Ενας άλλος παράγοντας που ξέρουµε είναι η ακτινοβολία. Οι γυναίκες που παλιά έχουν ακτινοβοληθεί, σε πολύ µεγάλες δόσεις στο θώρακα, έχουν αυξηµένες πιθανότητες να πάθουν καρκίνο. Τα τελευταία 10 χρόνια έχουµε εντοπίσει και τον κληρονοµικό καρκίνο, ο οποίος είναι κάτι τελείως διαφορετικό. Εκεί υπάρχει µια µετάλλαξη, µια βλάβη δηλαδή, σε συγκεκριµένα γονίδια (BRCA-1 και BRCA-2). Σε αυτή την περίπτωση ο καρκίνος αναπτύσσεται λόγω του εσφαλµένου γενετικού υλικού, που έχει µεταβιβαστεί από το γονέα ή το συγγενή. Σε αυτή την κατηγορία, ευτυχώς, ανήκει ένα µικρό ποσοστό των καρκίνων, που δεν ξεπερνά το 7-10%. Οι υπόλοιποι καρκίνοι είναι τυχαίοι. Επιδημιολογία Η συχνότητα εµφάνισης του καρκίνου του µαστού, δυστυχώς, αυξάνεται παγκοσµίως. Πριν από 20 χρόνια, σε διεθνές επίπεδο, 1/20 γυναίκες εµφάνιζε κατά τη διάρκεια της ζωής της καρκίνο του µαστού, ενώ σήµερα 1/9 γυναίκες. Σηµειώνεται ότι µόνο στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης έχουµε περίπου νέες περιπτώσεις ανά έτος. Κάθε χρόνο, πάνω από γυναίκες αναµένεται να διαγνωσθούν παγκόσµια µε καρκίνο του µαστού και περίπου θα χάσουν τη ζωή τους από τη νόσο. Παρ' όλα αυτά, τα τελευταία χρόνια έχει διαπιστωθεί, διεθνώς, ότι µειώνεται συνεχώς ο αριθµός των γυναικών που χάνουν τη ζωή τους από τη νόσο. Το γεγονός αυτό βασίζεται κυρίως στην έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου σε «πρώιµο» στάδιο και κατά δεύτερο λόγο στην εξέλιξη και την εφαρµογή νέων και αποτελεσµατικότερων θεραπειών. Το κυριότερο όπλο στη µάχη ενάντια στον καρκίνο του µαστού είναι η «έγκαιρη διάγνωση», τότε που ένας µικρός σε µέγεθος καρκίνος µπορεί να αντιµετωπισθεί µε µεγάλη επιτυχία. Οσο νωρίτερα διαγνωσθεί ένας καρκίνος του

5 ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ Πέμπτη 6 Οκτωβρίου Health >5 θέμα καρκίνο του μαστού Τα τελευταία χρόνια έχει διαπιστωθεί ότι μειώνεται ο αριθμός των γυναικών που χάνουν τη ζωή τους. Το γεγονός αυτό βασίζεται κυρίως στην έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου σε «πρώιμο» στάδιο και κατά δεύτερο λόγο στην εξέλιξη νέων θεραπειών μαστού τόσο μεγαλύτερες είναι οι πιθανότητες για επιτυχημένη θεραπεία. Στις μικρές ηλικίες, κάτω των 35 ετών, μία γυναίκα θα ήταν χρήσιμο να αυτοεξετάζει τους μαστούς της μία φορά το μήνα. Μεταξύ ετών θα πρέπει να υποβάλλεται σε κλινική εξέταση των μαστών κάθε δύο χρόνια και να κάνει τον πρώτο έλεγχο με μαστογραφία. Από την ηλικία των 40 ετών θα πρέπει να υποβάλλεται σε μαστογραφία και κλινική εξέταση των μαστών από εξειδικευμένο ιατρό μία φορά το χρόνο. Την καλύτερη πορεία έχει ένας μη-διηθητικός καρκίνος (in situ) ή ένας μικρού μεγέθους καρκίνος που ανιχνεύθηκε στη μαστογραφία. Γι αυτό και ο ετήσιος μαστογραφικός έλεγχος μετά την ηλικία των 40 ετών αποτελεί το κυριότερο μέσο έγκαιρης διάγνωσης. Αλλωστε, η αύξηση του ποσοστού των καρκίνων που ανιχνεύονται με τη μαστογραφία, πριν γίνουν αντιληπτοί με την κλινική εξέταση ή την αυτοεξέταση της γυναίκας, είναι ο κύριος λόγος της βελτίωσης της πορείας των ασθενών με καρκίνο του μαστού στην εποχή μας. Διαγνωστικά «όπλα» Τα τελευταία χρόνια έχουν εξελιχθεί πάρα πολύ τα μηχανήματα υπερήχων (δυνατότητα μελέτης της αγγείωσης των αλλοιώσεων του μαστού, τεχνική ελαστογραφίας, τρισδιάστατες εικόνες) και μπορούν να βοηθήσουν σημαντικά στη διάγνωση. Σημαντική επίσης είναι η βοήθεια της μαγνητικής μαστογραφίας, η οποία εφαρμόζεται με συγκεκριμένες ενδείξεις. Δεν θα πρέπει όμως να ξεχνάμε ότι βασική εξέταση έγκαιρης διάγνωσης εξακολουθεί να είναι η κλασική μαστογραφία. Ειδικά οι νέοι ψηφιακοί μαστογράφοι μπορούν να έχουν υψηλή ευκρίνεια και στους δύσκολους, πυκνούς μαστούς. Η διαδικασία θα πρέπει να γίνει από έμπειρο ακτινολόγο (που είναι σε θέση να αναγνωρίσει ένα μικρό καρκίνο) και απαραίτητη προϋπόθεση είναι η γυναίκα να εξεταστεί κλινικά από εξειδικευμένο χειρουργό μαστού. Και ο λόγος είναι ότι τουλάχιστον 8-10% των καρκίνων, για διαφόρους λόγους (πχ. πολύ «πυκνός» μαστός, θέση του όγκου έξω από το πεδίο της μαστογραφίας ή μορφές καρκίνου που δίνουν μόνον κλινικά ευρήματα), δεν απεικονίζονται στη μαστογραφία. Εάν ο χειρουργός μαστού αξιολογήσει τα κλινικά ευρήματα και τη μαστογραφία και διαπιστώσει ότι χρειάζεται περαιτέρω διερεύνηση, τότε μπορεί να ζητήσει να γίνει και τρισδιάστατος υπέρηχος υψηλής ακρίβειας, που θα τον βοηθήσει να έχει μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα. Ολα αυτά, όμως, όπως και ο συγκεκριμένος τρόπος ελέγχου, δηλαδή κλινική εξέταση, υπέρηχος, μαστογραφία, μαγνητική κ.λπ., εξατομικεύονται σύμφωνα με το συγκεκριμένο ιστορικό και την ηλικία της γυναίκας. Σημαντική η έγκαιρη διάγνωση Ο καρκίνος του μαστού είναι μια νόσος που μπορεί να νικηθεί, αρκεί να διαγνωσθεί έγκαιρα και σε αυτό είναι η ίδια η γυναίκα που μπορεί να βοηθήσει τον εαυτό της. Δυστυχώς, στην Ελλάδα, δεν διαθέτουμε αρχείο νεοπλασιών. Αρα δεν γνωρίζουμε σε τι στάδια εντοπίζουμε τους καρκίνους και μπορούμε μόνο να κάνουμε εκτιμήσεις. Σίγουρα είμαστε καλύτερα από ό,τι ήμασταν 10 χρόνια πριν, δεν έχουμε όμως φτάσει ακόμη σε ένα σημείο που να μπορούμε να πούμε ότι η πλειονότητα των γυναικών στη χώρα μας έχει συνειδητοποιήσει την έννοια της πρόληψης στον καρκίνο του μαστού. Δυστυχώς, οι Ελληνίδες δεν κάνουν μαστογραφίες όταν πρέπει, δεν πηγαίνουν στο γιατρό τους, με αποτέλεσμα αρκετές φορές να διαγιγνώσκουμε τον καρκίνο σε προχωρημένο στάδιο. Από θεραπευτικής πλευράς, οι βασικοί άξονες αντιμετώπισης του καρκίνου του μαστού είναι τρεις: η χειρουργική, η ακτινοθεραπεία και η συστηματική θεραπεία υπό την έννοια είτε της χημειοθεραπείας είτε της ορμονοθεραπείας ή άλλων επιμέρους, στοχευμένων θεραπειών ανάλογα με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του συγκεκριμένου όγκου. Θα πρέπει να τονισθεί ότι στις γυναίκες με πρώιμη διάγνωση, σε μικρούς καρκίνους, έχουμε πάρα πολλές φορές τη δυνατότητα να αποφύγουμε τη μαστεκτομή. Σημαντική παράμετρος στην αντιμετώπιση του καρκίνου του μαστού είναι η ψυχολογική υποστήριξη των ασθενών. Τόσο κατά τη διάγνωση όσο και κατά τη διάρκεια της θεραπείας, αλλά και μετά την ολοκλήρωση των θεραπευτικών παρεμβάσεων, η ψυχολογική υποστήριξη βοηθάει τους ασθενείς να ξεπεράσουν σημαντικά προβλήματα που δημιουργούνται, όπως ο φόβος του θανάτου, η τυχόν αλλαγή της εικόνας του σώματός τους (ασθενείς με μαστεκτομή, παροδική απώλεια των μαλλιών από τη χημειοθεραπεία και άλλα), η σχέση τους με το σύντροφό τους, η αντιμετώπιση του προβλήματος από τα παιδιά τους, οι τυχόν αλλαγές στο εργασιακό τους περιβάλλον και άλλα. Εξειδικευμένοι ψυχολόγοι που πρέπει να συμπεριλαμβάνονται στο δυναμικό των μονάδων μαστού, αλλά και ψυχολόγοι και εκπαιδευμένοι εθελοντές των σχετικών ΜΚΟ, μπορούν να προσφέρουν καθοδήγηση και βοήθεια για το σωστό χειρισμό των παραπάνω προβλημάτων, ώστε η ασθενής με καρκίνο του μαστού να τα αντιμετωπίσει και πολλές φορές να βγει ενδυναμωμένη μέσα από αυτή την αρνητική εμπειρία. Ο καρκίνος του μαστού, με τη βελτίωση της πρόγνωσης που έχει επιτευχθεί στην εποχή μας, τείνει να γίνει ένα «χρόνιο νόσημα». Υπό αυτή την έννοια, η ψυχολογική υποστήριξη των ασθενών είναι εξίσου σημαντική παράμετρος όσο και η θεραπεία, βοηθώντας τους να επανέλθουν στην καθημερινότητά τους όσο το δυνατόν πιο γρήγορα.

6 34 ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ Πέµπτη 6 Οκτωβρίου 2011 Health >6 Επένδυση 15 εκατ. ευρώ στη Βόρεια Ελλάδα Πραγµατοποιήθηκαν µε ιδιαίτερη επιτυχία τα εγκαίνια της Βιοϊατρικής Θεσσαλονίκης, του κεντρικού εργαστηρίου του Οµίλου Βιοϊατρική στη Βόρεια Ελλάδα, το οποίο αποτελεί επένδυση ύψους 15 εκατ. ευρώ. Ο πρόεδρος του οµίλου, κ. Ευάγγελος Σπανός, υποδέχθηκε εκλεκτούς εκπροσώπους του ιατρικού, πολιτικού και επιχειρηµατικού κόσµου, εκπροσώπους των ΜΜΕ, αλλά και πλήθος Θεσσαλονικέων. Οι καλεσµένοι ξεναγήθηκαν στις υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις 8 ορόφων και τ.µ. της νέας µονάδας και τους έγινε διεξοδική παρουσίαση από εξειδικευµένο προσωπικό των υπηρεσιών και των δυνατοτήτων του νέου διαγνωστικού κέντρου, ενώ στη συνέχεια απόλαυσαν πλούσια εδέσµατα σε µια ατµόσφαιρα γιορτής. Ο κ. Σπανός ευχαρίστησε τους παρευρισκοµένους και αναφέρθηκε στην παρουσία του Οµίλου Βιοϊατρική στη Θεσσαλονίκη από το 1986 και στη σταθερή επέκταση και βελτίωση των µονάδων του (Ευρωδιάγνωση, Βιοϊατρική και Βιοκλινική Θεσσαλονίκης), που συµπληρώνεται τώρα µε τη λειτουργία του κεντρικού εργαστηρίου της Βιοϊατρικής Θεσσαλονίκης. Τόνισε δε ότι σε πείσµα των καιρών, η Βιοϊατρική προχωρεί µε συνέπεια στην εκτέλεση του επενδυτικού της προγράµ- µατος και ανάγγειλε τη λειτουργία δύο ακόµη διαγνωστικών κέντρων µέσα στο 2011, της Ευρωδιάγνωσης Θερµαϊκού και της Βιοϊατρικής Γλυφάδας, που στεγάζονται σε αυτόνοµα κτίρια τ.µ. το καθένα, µε το συνολικό κόστος της επένδυσης να ανέρχεται στα 20 εκατ. ευρώ. Με τις επενδύσεις αυτές δηµιουργούνται άµεσα 100 νέες θέσεις εργασίας, ανεβάζοντας τον αριθµό των εργαζοµένων στον όµιλο στους 1.850, από τους οποίους περίπου 300 είναι ιατροί. Τέλος, ο κ. Σπανός αναφέρθηκε στον πανηγυρικό χαρακτήρα των εγκαινίων που δείχνει πως «δεν είναι όλα µαύρα στη χώρα» και πως «υπάρχει και µια άλλη Ελλάδα των επενδύσεων, της καινοτοµίας, της ποιότητας, της ανάπτυξης και της δηµιουργίας νέων θέσεων εργασίας». Η Βιοϊατρική Θεσσαλονίκης λειτουργεί από τις αρχές του 2011 σε ιδιόκτητο κτίριο στην περιοχή Μαρτίου και φιλοδοξεί να αποτελέσει σηµείο αναφοράς στο χώρο της εργαστηριακής ιατρικής στη Β. Ελλάδα και τα Βαλκάνια. Είναι εξοπλισµένη µε πλήρως αυτοµατοποιηµένα αναλυτικά συστήµατα των εταιριών Sysmex, Roche και Siemens, ενώ επίσης διαθέτει ψηφιακά ακτινολογικά συστήµατα, ψηφιακό µαστογράφο κ.ά. Ο συνδυασµός του άριστου εξοπλισµού και της τεχνογνωσίας και των υψηλών προτύπων ποιότητας του Οµίλου Βιοϊατρική εξασφαλίζει ταχύτητα και απαράµιλλη αξιοπιστία εργαστηριακών αποτελεσµάτων. Στο εργαστήριο λειτουργούν τα τµήµατα: Αιµατολογικό, Ανοσολογικό, Βιοχηµικό, Βιολογικό, Κυτταρολογικό, Μικροβιολογικό, Ορµονολογικό, Υπερήχων, Καρδιολογικό, Ακτινολογικό, Μαστογραφίας, Ελέγχου Οστεοπόρωσης, Προληπτικού Ελέγχου (Check-Up), ενώ σύντοµα αναµένεται να λάβουν άδεια λειτουργίας τα τµήµατα Πυρηνικής Ιατρικής (γ-camera), Μαγνητικής Τοµογραφίας και Αξονικής Τοµογραφίας. Πανευρωπαϊκό Συνέδριο Ογκολογίας Μελέτη Φάσης III καταδεικνύει ότι το everolimus (Afinitor) σε συνδυασµό µε την εξε- µεστάνη, µια ορµονοθεραπεία, υπερδιπλασιάζει το χρόνο χωρίς εξέλιξη της νόσου (progressionfree survival, PFS), ενώ µειώνει τον κίνδυνο επιδείνωσης κατά 57% έναντι της µονοθεραπείας µε εξεµεστάνη σε γυναίκες µε καρκίνο του µαστού προχωρηµένου σταδίου. «Το everolimus είναι η πρώτη θεραπεία που δείχνει σηµαντική αποτελεσµατικότητα σε συνδυασµό µε ορµονοθεραπεία σε γυναίκες µε ER+HER2- καρκίνο του µαστού προχωρηµένου σταδίου, όπου υπάρχει σηµαντικό θεραπευτικό κενό», δήλωσε ο Hervé Hoppenot, πρόεδρος της Novartis Oncology. «Το µέγεθος του οφέλους που παρατηρήθηκε σε αυτές τις ασθενείς, παρά την αντίσταση σε προηγούµενη ορµονοθεραπεία, δείχνει ότι το everolimus αποτελεί µια δυνητικά σηµαντική νέα θεραπευτική προσέγγιση». Η µελέτη BOLERO-2 (Breast cancer trials of OraL EveROlimus-2) διερευνά την ασφάλεια και αποτελεσµατικότητα του everolimus σε συνδυασµό µε την εξεµεστάνη έναντι της µονοθεραπείας µε εξεµεστάνη σε µετεµµηνοπαυσιακές γυναίκες µε ER+HER2- καρκίνο του µαστού προχωρηµένου σταδίου, οι οποίες παρουσίασαν υποτροπή ή εξέλιξη της νόσου κατόπιν προηγούµενης θεραπείας µε ορµονοθεραπεία - λετροζόλη ή αναστροζόλη. Τα αποτελέσµατα της µελέτης παρουσιάστηκαν στο Πανευρωπαϊκό Συνέδριο Ογκολογίας 2011 (European Multidisciplinary Cancer Congress) που έλαβε χώρα στη Στοκχόλ- µη της Σουηδίας. Περισσότερα κρούσματα καρκίνου του ήπατος στην Ελλάδα Αύξηση παρουσιάζει την τελευταία δεκαετία παγκόσµια, αλλά και στη χώρα µας, ο καρκίνος του ήπατος. Σύµφωνα µε τους επιστήµονες, σηµαντικό µερίδιο της αύξησης που παρατηρείται στην Ελλάδα έχουν οι µετανάστες που προέρχονται από χώρες µε υψηλά ποσοστά ηπατίτιδας. «Πράγµατι έχουµε αύξηση και αυτό γιατί στη χώρα µας κατοικούν πλέον εκατοµµύρια µετανάστες µε προέλευση από χώρες µε υψηλά ποσοστά ηπατίτιδας», αναφέρει ο χειρουργός της Α Χειρουργικής Κλινικής του Κωνσταντοπούλειου Νοσοκοµείου («Αγία Ολγα»), κ. Σπύρος ελής. Οπως εξηγεί ο κ. ελής, που έχει εξειδικευτεί στη χειρουργική ήπατος και χοληφόρων σε αναγνωρισµένα κέντρα στις ΗΠΑ και την Ευρώπη, ο καρκίνος του ήπατος παρουσιάζεται ως πρωτοπαθής (ηπατοκυτταρικό καρκίνωµα-χολαγγειοκαρκίνωµα) και δευτεροπαθής (µεταστατικός καρκίνος από το πεπτικό, το µαστό, τους ενδοκρινείς αδένες, τον πνεύµονα κ.λπ.). Σύµφωνα µε τους επιστήµονες, στην πρώτη κατηγορία η χειρουργική αντιµετώπιση, όταν είναι εφικτή, αποτελεί τη θεραπεία εκλογής, ενώ εναλλακτικές θεραπείες υπό τη µορφή καυτηριασµών µε ραδιοσυχνότητες ή και µικροκύµατα αποτελούν δεύτερη επιλογή σε δυνητικά µη εξαιρέσιµους όγκους. Στη δεύτερη κατηγορία, και ειδικά σε όγκους που προέρχονται από το πεπτικό, η χειρουργική αφαίρεση µε τις νεότερες τεχνικές αποτελεί την κύρια θεραπευτική µέθοδο σε οργανωµένα κέντρα. Ο καυτηριασµός αποτελεί συµπληρωµατική µέθοδο θεραπείας και δύναται να εφαρµοστεί σε µη εξαιρέσιµους όγκους ή µετά από υποτροπή της νόσου. Τόσο η χειρουργική αντιµετώπιση όσο και οι άλλες µέθοδοι δεν επηρεάζουν ούτε αποκλείουν τη συµπληρωµατική χορήγηση χηµειοθεραπείας, όταν αυτή κρίνεται απαραίτητη. Την τελευταία δεκαετία, σύµφωνα µε τα στατιστικά στοιχεία στην Α Χειρουργική Κλινική του Κωνσταντοπούλειου Νοσοκο- µείου, πραγµατοποιήθηκε, κυρίως από το 2002 και µετά, σηµαντικός αριθµός ηπατεκτοµών που προοδευτικά ξεπέρασε τις πενήντα το χρόνο. Μάλιστα η συνεχής αύξηση του αριθµού των περιστατικών κατέστησε σύντοµα την κλινική σε κέντρο αναφοράς. Θετική γνωμοδότηση ινσουλίνης σε παιδιά με διαβήτη τύπου 1 ηλικίας δύο έως πέντε ετών Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Φαρµάκων για Ανθρώπινη Χρήση (CHMP) εξέδωσε θετική γνω- µοδότηση σχετικά µε την επέκταση της χρήσης του αναλόγου βασικής ινσουλίνης της Novo Nordisk, ινσουλίνη detemir, σε παιδιά ηλικίας δύο έως πέντε ετών µε διαβήτη τύπου 1. Τα δεδοµένα που αξιολογήθηκαν από την CHMP, απέδειξαν ότι η ινσουλίνη detemir είναι µια εξίσου αποτελεσµατική θεραπευτική επιλογή για παιδιά δύο έως πέντε ετών µε διαβήτη τύπου 1, σε σύγκριση µε την ινσουλίνη NPH1. Τα δεδοµένα των προκαθορισµένων και διαστρω- µατωµένων υπο-οµάδων της µελέτης δείχνουν ότι τα παιδιά ηλικίας δύο έως πέντε ετών που έλαβαν θεραπεία µε ινσουλίνη detemir σε συνδυασµό µε ένα ανάλογο ινσουλίνης ταχείας δράσης, την ινσουλίνη aspart, παρουσίασαν χαµηλότερο ποσοστό συνολικών και νυκτερινών υπογλυκαιµικών επεισοδίων σε σύγκριση µε τα παιδιά που έλαβαν ανθρώπινη βασική ινσουλίνη (ουδέτερη πρωταµινική ινσουλίνη Hagedorn) σε συνδυασµό µε ινσουλίνη aspart (συνολικά υπογλυκαιµικά επεισόδια σε 24 ώρες: 50,6 έναντι 78,3 επεισόδια ανά ασθενή/έτος, νυκτερινά υπογλυκαιµικά επεισόδια: 8.0 έναντι 17,4 επεισόδια ανά ασθενή/έτος). Παρά το γεγονός ότι, λόγω του µικρού αριθµού των ατόµων στη συγκεκριµένη οµάδα της µελέτης, δεν έχουν διεξαχθεί στατιστικές αναλύσεις, η διαφορά στον κίνδυνο υπογλυκαιµικών επεισοδίων ακολουθεί την ίδια τάση που προέκυψε από τη συνολική οµάδα, όπου η διαφορά αποδείχθηκε να είναι στατιστικά σηµαντική. Κανένα σοβαρό υπογλυκαιµικό επεισόδιο δεν καταγράφηκε στα άτοµα που έλαβαν ινσουλίνη detemir, ενώ υπήρχαν έξι αναφορές σοβαρών επεισοδίων σε τρεις ασθενείς που έλαβαν θεραπεία µε ανθρώπινη βασική ινσουλίνη. «Η ασφάλεια είναι υψίστης σηµασίας κατά τη θεραπεία των µικρών παιδιών µε διαβήτη τύπου 1. Η µείωση του κινδύνου υπογλυκαιµίας -ιδιαίτερα τη νύχτα- είναι ένα ζωτικό µέρος της σύγχρονης διαχείρισης των µικρών παιδιών µε διαβήτη. Τα παιδιά που είναι µικρότερα των έξι ετών διατρέχουν τον υψηλότερο κίνδυνο για σοβαρά υπογλυκαιµικά επεισόδια και άλλες οξείες επιπλοκές του διαβήτη και κάθε θεραπεία η οποία βελτιώνει την ασφάλεια -αν µη τι άλλο σε αυτή την οµάδα- θα πρέπει να είναι ευπρόσδεκτη», λέει ο δρ Nandu Thalange του Norfolk and Norwich University Hospital, Norwich, Ηνωµένο Βασίλειο.

7 ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ Πέµπτη 6 Οκτωβρίου Health >7 Ιατρικές ειδήσεις Δράσεις από την Εκστρατεία του «Στόχου» Η Εκστρατεία «Η Μόδα Βάζει Στόχο τον Καρκίνο του Στήθους» υλοποιεί το 17ο Περίπτερο ωρεάν Εξέτασης και Ενηµέρωσης από το Σάββατο 1η Οκτωβρίου έως το Σάββατο 11 Οκτωβρίου στον πρώτο όροφο του «Golden Hall» σ έναν ειδικά διαµορφωµένο χώρο. Από τις 11 το πρωί µέχρι τις 7 το απόγευµα εξειδικευµένοι γιατροί και νοσηλεύτριες βρίσκονται εκεί για να εξετάσουν δωρεάν όσες γυναίκες προσέλθουν και να τις ενηµερώσουν σχετικά µε τους τρόπους πρόληψης του καρκίνου του στήθους. Επίσης, στο πλαίσιο του µήνα πρόληψης για τον καρκίνο του στήθους, το «Golden Hall» υποστηρίζει ενεργά το έργο της Εκστρατείας και προσφέρει τη δυνατότητα να βρίσκεται εκεί για όλο τον Οκτώβριο διαθέτοντάς της ειδικό χώρο για την πώληση των t-shirts και άλλων ειδών µε σήµα το «Στόχο». Μην ξεχνάτε ότι αγοράζοντας τα προϊόντα µε σήµα το «Στόχο» βοηθάτε να συγκεντρωθούν έσοδα για δράσεις ενηµέρωσης και πρόληψης! Νοσηλεία στο σπίτι και εκδήλωση στο Αττικό Πάρκο για τα παιδιά της «Φλόγας» Pharma PLUS - Καινοτομία ενάντια στην κρίση Στις 17 και 18 Σεπτεµβρίου πραγµατοποιήθηκε το 11ο Πανελλήνιο Συνέδριο των φαρµακοποιών-µελών του δικτύου Pharma PLUS. Βασικός στόχος του διηµέρου ήταν ο απολογισµός του πρώτου οκταµήνου, η αναφορά στην πορεία της αγοράς, καθώς και η χάραξη της στρατηγικής του δικτύου για τους υπόλοιπους µήνες του δύσκολου αυτού έτους. Παράλληλα, συζητήθηκαν όλα τα θέµατα που αφορούν στις εµπορικές κινήσεις και τις ενέργειες marketing για το 2012, οι νέες προτάσεις και συνεργασίες του προµηθευτικού κέντρου, καθώς και όλες οι εξελίξεις στον τοµέα της µηχανογράφησης. Οσο για την πρώτη ηλεκτρονική κάρτα υγείας και οµορφιάς που κυκλοφορεί στην ελληνική αγορά φαρµακείου, την +pluscard, παρουσίασε αύξηση στον αριθµό χρηστών της, της τάξης του 14%, και οι κάτοχοί της ξεπέρασαν τις πανελλαδικά. Με την κάρτα αυτή, ο καταναλωτής επωφελείται από εκπτώσεις που φτάνουν µέχρι και 33% σε προϊόντα οµορφιάς, ενώ µε τη συλλογή 750 πόντων κερδίζει 20 ευρώ για την αγορά καλλυντικών και άλλων παραφαρµακευτικών προϊόντων, καθώς και τη συµµετοχή του σε διαγωνισµούς µε πλούσια δώρα. Φέτος γιορτάζουµε τα 2 χρόνια από την έναρξη του προγράµµατος «Νοσηλεία στο σπίτι», το οποίο υλοποιείται από τη «Φλόγα» µε την αποκλειστική υποστήριξη της GlaxoSmithKline. Το 2009, όταν ανακοινώναµε το πρόγραµµα, δεν φανταζόµασταν ότι η εξέλιξη θα ήταν τόσο γρήγορη και τόσο ευεργετική για τα παιδιά και τις οικογένειες. Κανένα παιδί που το έχει ανάγκη δεν µένει έξω από το πρόγραµµα. Τα αυτοκίνητα της «Νοσηλείας» διέσχισαν για δεύτερη χρονιά όλη την Αττική, µεταφέροντας, µαζί µε τη νοσηλευτική φροντίδα, το µήνυµα της αγάπης και της συµπαράστασης στο δύσκολο αγώνα που δίνουν παιδιά και οικογένειες. Χτυπάει το κουδούνι και ο αγαπηµένος νοσηλευτής βρίσκεται στην πόρτα των παιδιών, µε όρεξη, χαµόγελο και πραγµατική αγάπη. Η νοσηλευτική φροντίδα µέσα στο σπιτικό περιβάλλον γίνεται πιο απλή, λιγότερο επώδυνη, πιο φυσική. Περνάει απαρατήρητη, µπροστά στη χαρά της επίσκεψης του αγαπηµένου νοσηλευτή. Στο πλαίσιο της «Ηµέρας Εθελοντικής Προσφοράς», που έχει καθιερώσει η GlaxoSmithKline και µε αφορµή τη συ- µπλήρωση 2 χρόνων από την έναρξη του προγράµµατος «Νοσηλεία στο σπίτι», η «Φλόγα» και η GlaxoSmithKline οργάνωσαν, από κοινού, εκδήλωση στην οποία οι εργαζόµενοι-εθελοντές της GlaxoSmithKline φιλοξένησαν τα παιδιά της «Φλόγας» και τις οικογένειές τους στο Αττικό Πάρκο. Τα παιδιά της «Φλόγας» µε τους γονείς τους πέρασαν ένα καταπληκτικό απόγευµα ειδικά σχεδιασµένο γι αυτούς (από τους ίδιους τους εργαζοµένους της GlaxoSmithKline) µε ζωγραφικό παιχνίδι, ξενάγηση στους χώρους του πάρκου, δώρα και διάφορες εκπλήξεις. Στην εκδήλωση έγινε σύντοµη αναφορά στην πορεία και τα αποτελέσµατα του προγράµµατος για την τελευταία διετία από µέρους τόσο της «Φλόγας» όσο και της GlaxoSmithKline, ενώ ακούστηκαν και µαρτυρίες γονιών για το πώς το πρόγραµµα έχει βελτιώσει την ποιότητα ζωής και την καθηµερινότητά τους. Δύο νέες μελέτες για τη μείωση των λιπιδίων Η Genzyme, εταιρία της Sanofi, και η εταιρία φαρµακευτικών προϊόντων ΙSIS παρουσίασαν στο 79ο Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Αθηροσκλήρωσης (EAS) δύο αναλύσεις των µελετών φάσης 3 του Μipomersen. Τα αποτελέσµατα των δύο αυτών µελετών, που ήταν φάσης 3, τυχαίας κατανοµής ασθενών, ελεγχόµενες µε placebo και περιέλαβαν ασθενείς µε ετερόζυγο οικογενή υπερχοληστερολαιµία, έδειξαν ότι το Μipomersen επιφέρει µείωση τόσο της Lp(a) και της LDL-χοληστερόλης όσο και άλλων αθηρογόνων λιποπρωτεϊνών, όταν προστίθεται στην ήδη λαµβανόµενη υπολιπιδαιµική αγωγή. Η µια µελέτη περιέλαβε 124 ασθενείς µε ετερόζυγο οικογενή υπερχοληστερολαιµία και στεφανιαία νόσο και η άλλη 58 ασθενείς µε σοβαρή ετερόζυγο οικογενή υπερχοληστερολαιµία. Ολοι οι ασθενείς ελάµβαναν ήδη τη µέγιστη ανεκτή δόση στατίνης και στην πλειονότητα των περιπτώσεων επιπρόσθετη υπολιπιδαιµική αγωγή. Και οι δύο µελέτες πέτυχαν όλα τα πρωτεύοντα, δευτερεύοντα και τριτεύοντα τελικά σηµεία τους. Στις µελέτες αυτές, το Μipomersen µείωσε τη LDL-χοληστερόλη κατά 28% και 36% συγκριτικά µε αυξήσεις της κατά 5% και 13%, που σηµειώθηκαν µε το placebo, αντίστοιχα (και τα δύο p<0.001), επιτυγχάνοντας τα πρωτεύοντα τελικά σηµεία τους. Εκτός από την αξιολόγηση της εκατοστιαίας µείωσης της LDLχοληστερόλης ως πρωτεύον τελικό σηµείο τους, και οι δύο µελέτες εκτίµησαν επίσης την εκατοστιαία µείωση της Lp(a) ως τριτογενές τελικό σηµείο. Η σωστή χρήση των stents Για την Ελλάδα, τόνισε ο πρόεδρος του Ελληνικού Κολλεγίου Καρδιολογίας, καθηγητής κ. ηµήτριος Θ. Κρεµαστινός, δεν υπάρχουν δεδοµένα, ούτε πόσα στεντς εµφυτεύονται κάθε χρόνο ούτε, το σηµαντικότερο, ποια είναι η τύχη των αρρώστων. Υπάρχουν, πρόσθεσε ο κ. ηµ. Κρεµαστινός, ασθενείς που ζουν µε 6-7 stents. Για να καταδείξει τη σπουδαιότητα του προβλήµατος και ότι δεν συµβαίνει µόνο στην Ελλάδα, ο καθηγητής ανέφερε µελέτη σύµφωνα µε την οποία στην Αµερική γίνονται κάθε χρόνο αγγειοπλαστικές. Από αυτές το 70% γίνεται σε αρρώστους που έχουν απόλυτη ένδειξη. Το υπόλοιπο 30% είτε είχε αµφίβολη ένδειξη ή καθόλου ένδειξη. Τα παραπάνω ανέφεραν ο πρόεδρος του Ελληνικού Κολλεγίου Καρδιολογίας, καθηγητής Καρδιολογίας κ. ηµήτριος Θ. Κρεµαστινός, ο επίτιµος πρόεδρος του Ελληνικού Κολλεγίου Καρδιολογίας, οµότιµος καθηγητής Θεραπευτικής του Πανεπιστηµίου Αθηνών κ. Σπυρίδων Μουλόπουλος, ο αντιπρόεδρος του Ελληνικού Κολλεγίου Καρδιολογίας, διευθυντής Καρδιολογικού Τµήµατος Νοσοκοµείου «Ερρίκος Ντυνάν» κ. Γεώργιος Θεοδωράκης και το µέλος του.σ. του Ελληνικού Κολλεγίου Καρδιολογίας, καθηγητής Καρδιολογίας Πανεπιστηµίου Αθηνών κ. Ιωάννης Λεκάκης σε συνέντευξη Τύπου που δόθηκε µε αφορµή το 7ο Ετήσιο ιεθνές Συνέδριο του Ελληνικού Κολλεγίου Καρδιολογίας που πραγ- µατοποιήθηκε στις Σεπτεµβρίου 2011, στην Αθήνα. Η απόλυτη ένδειξη εµφύτευσης ενός stent, ανέφερε ο κ. Κρεµαστινός, είναι είτε το εξελισσόµενο έµφραγµα είτε η προεµφραγ- µατική ασταθής στηθάγχη. Νέα πιστοποίηση Παιδοκαρδιοχειρουργικής Κλινικής Επιβεβαιώθηκε από την Ευρωπαϊκή Καρδιοχειρουργική Εταιρεία η πιστοποίηση των άριστων χειρουργικών αποτελεσµάτων του Παιδοκαρδιοχειρουργικού Τµήµατος του Παίδων «ΜΗΤΕΡΑ» του Οµίλου «ΥΓΕΙΑ» και για τα έτη 2009 και Οι επεµβάσεις πραγµατοποιήθηκαν από το διευθυντή της Παιδοκαρδιοχειρουργικής Κλινικής, κ. Γιώργο Σαρρή, και τους συνεργάτες του στην Παιδοκαρδιοχειρουργική Κλινική του «ΜΗΤΕΡΑ», καθώς και στο Νοσοκοµείο «ΥΓΕΙΑ» επί ασθενών µε συγγενείς καρδιοπάθειες. Σηµειώνεται ότι η επιτυχία αυτή, µοναδική στην Ελλάδα, κατατάσσει την Παιδοκαρδιοχειρουργική Κλινική του «ΜΗΤΕΡΑ» µεταξύ των 9 Παιδοκαρδιοχειρουργικών Κέντρων της Ευρώπης που έχουν πιστοποιηµένα χειρουργικά αποτελέσµατα. Οι επιθεωρητές εξήραν τη σύγχρονη υποδοµή, την άρτια οργάνωση, τα άριστα χειρουργικά αποτελέσµατα, την πληρότητα και ακρίβεια των στοιχείων που υποβάλλονται στην Ευρωπαϊκή Καρδιοχειρουργική Εταιρεία, η οποία εξέδωσε το επίσηµο έγγραφο πιστοποίησης αποτελεσµάτων (Εuropean Association of Cardiothoracic Surgery Data Verification Certificate).

8