ΠΑΙΔΕΙΑ κτηνιατρική Παρελθόν, παρόν & μέλλον

Transcript

1 ΠΑΙΔΕΙΑ κτηνιατρική Παρελθόν, παρόν & μέλλον Κωνσταντίνος Μ. Μπόσκος ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΩΝ ΖΩΩΝ ΤΜΗΜΑ ΚΤΗΝΙΑΤΡΙΚΗΣ Α.Π.Θ.

2 Κτηνιατρική επιστήμη Tα Ασκληπιεία μεριμνούν για ασθένειες ανθρώπων και ζώων Θεμελιώνεται στους αρχαίους & αλεξανδρινούς χρόνους. Η συμβολή του Αριστοτέλη (περιγραφή φυσιολογικών λειτουργιών, ασθενειών, χειρουργικών επεμβάσεων κ.λπ.) τον καθιστά γενάρχη των κτηνιάτρων Από την εποχή του Ιπποκράτη μέχρι την παρακμή της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας & στη Βυζαντινή αυτοκρατορία ακμάζει η ιππιατρική (ιατροί των υποζυγίων: veterina, veterinarii). Επιφανέστερος ιππίατρος και πατήρ της σύγχρονης κτηνιατρικής ο Άψυρτος (300 μ.χ.) Κατά τον ευρωπαϊκό Mεσαίωνα διανύει μακράν περίοδο παρακμής Κατά την Αναγέννηση αρχίζει η σταδιακή ανάκαμψη βασισμένη στα αρχαία κείμενα που διασώζονται/μεταφέρονται από τους βυζαντινούς λόγιους και τους άραβες στην Ευρώπη

3 Ίδρυση Κτηνιατρικών Σχολών Με πρωτοβουλία του Claude Bourgelat Ίδρυση 1 ης Κτηνιατρικής Σχολής, Λυών, Γαλλία 1761 Ίδρυση 2 ης Κτηνιατρικής Σχολής, Alfort, Γαλλία 1764 Διορισμός πρώτων κτηνιάτρων στο γαλλικό στρατό 1774

4 Ίδρυση Κτηνιατρικών Σχολών Κοπεγχάγης 1773 Δρέσδης 1774 Βιέννης 1777 Ανοβέρου 1778 Βουδαπέστης 1786 Βερολίνου & Μονάχου 1790 Λονδίνου & Μιλάνου 1791 Μαδρίτης 1793 Μπολόνιας 1802 Βέρνης 1806 Νάπολης & Πίζας 1815 Ζυρίχης 1820 Στουτγάρδης, Ουτρέχτης & Στοκχόλμης 1821 Εδιμβούργου 1823 Γκίσεν 1828 Λισσαβόνας & Βρυξελλών 1833 Κωνσταντινούπολης (στρατιωτική) Αϊόβα Η.Π.Α. 1872

5 Κτηνιατρική εκπαίδευση Παροχή Υπηρεσιών Μέχρι τις αρχές του 20 ου αιώνα επικεντρώνεται στα ιπποειδή (ιππιατρική που εξυπηρετεί σχεδόν αποκλειστικά στρατιωτικές ανάγκες) Μόλις στις αρχές του 20 ου αιώνα αρχίζει να γίνεται αντιληπτή η σημασία του ελέγχου των τροφίμων Σταδιακά, αναδύεται η ανάγκη παροχής υπηρεσιών στα παραγωγικά ζώα (κυρίως βοοειδή). Οι κτηνίατροι επικεντρώνονται σε αυτά Το 2 ο μισό του 20 ου αιώνα αναπτύσσεται ραγδαία το ενδιαφέρον για τα ζώα συντροφιάς με αντίστοιχη στροφή της εκπαίδευσης/απασχόλησης Σήμερα, οι επισιτιστικές ανάγκες του ραγδαία αυξανόμενου παγκόσμιου πληθυσμού και η ασφάλεια των τροφίμων προκαλούν την ανάγκη επανεξέτασης της κτηνιατρικής εκπαίδευσης/παροχής υπηρεσιών

6 Κτηνιατρικές Υπηρεσίες 1860 Πρώτη εφαρμογή κρεοσκοπικού ελέγχου (Γερμανία) για την αντιμετώπιση επιδημιών τριχινίασης και κυστικέρκωσης 1901 Πρώτη εφαρμογή ελέγχου κονσερβών (Γαλλία) για την αντιμετώπιση συνεχώς αυξανόμενων κρουσμάτων δηλητηρίασης

7

8 Η κτηνιατρική στην πράξη Για την παραγωγή γάλακτος «Ας τρώγει ημέρας επτά μαρούλια, όταν έχουν γάλα, και όταν δεν ευρίσκονται μαρούλια, ας τρώγει και ας πίνει τον σπόρο τους, ή κάψε την γλώσσα της αγελάδας, κάμε την σκόνιν, να την πίνει» Για τη στάση του γάλακτος στους μαστούς «Εί δε και φράξουν τα βυζά της, και δεν εβγαίνει το γάλα της, στούμπισε σαλιγγάρους, και άλειψε όλον το βυζί και την ρώγαν να απολύσουν» (Γεωπονικόν, Αγάπιου Μοναχού του Κρητός 1899)

9 Οι ριζικές αλλαγές στο 2 ο μισό του 20 ου αιώνα Η ανάπτυξη μεθόδων έγκαιρης διάγνωσης και πρόληψης

10 Οι ριζικές αλλαγές στο 2 ο μισό του 20 ου αιώνα Η ανάπτυξη εξειδικευμένων παρεμβατικών τεχνικών

11 Ιστορία Ελληνικής Κτηνιατρικής 1833 Πρόβλεψη για 18 θέσεις κτηνιάτρων στον Ε.Σ. Πρώτος κτηνίατρος στην Ελλάδα ο Βαυαρός Γ. Χορς 1839 Έξι Βαυαροί κτηνίατροι υπηρετούν στον Ε.Σ Πρώτος Έλληνας κτηνίατρος ο Ν. Κορδίκας (εκ Βιέννης) Συγγράφει το 1 ο ελληνικό βιβλίο με τίτλο Ιπποθεραπευτική 1875 Προσλαμβάνεται στον Ε.Σ. ο Γ. Πιλάβιος (εξ Alfort) Ιδρυτής της Στρατιωτικής Κτηνιατρικής Υπηρεσίας Διοργανωτής Κτηνιατρικής Υπηρεσίας Υπ. Εθνικής Οικονομίας Συγγράφεας σειράς βιβλίων (με 1 ο το εγχειρίδιον ιππολογίας 1884) 1880 Προσλαμβάνονται 8 κτηνίατροι στον Ε.Σ. (οι 5 αλλοδαποί) Υπάρχει μία μόνο θέση δημόσιου κτηνιάτρου στο Υπ. εσωτερικών

12 Ιστορία Ελληνικής Κτηνιατρικής 1914 Ψήφιση νόμων για χορήγηση μέχρι 15 υποτροφιών για κτηνιατρικές σπουδές στο εξωτερικό Ίδρυση από τον στρατιωτικό κτηνίατρο Δ. Πετρίδη της ΕΚΕ με 49 ιδρυτικά μέλη (το 2 ο επιστημονικό σωματείο της χώρας) έφεδροι και μόνιμοι κτηνίατροι χειρίζονται τα άλογα & μουλάρια που αποτελούν την κινητήρια δύναμη του Ε.Σ Χορήγηση 31 υποτροφιών για κτηνιατρικές σπουδές στη Γαλλία Χορήγηση υποτροφιών σε 8 σπουδαστές κτηνιατρικής στην Ιταλία 1950 Ίδρυση Κτηνιατρικής Σχολής Α.Π.Θ. μέσω αντεγκλήσεων Ιδρυτής ο καθηγητής Κ. Λειβαδάς 1993 Ίδρυση Κτηνιατρικής Σχολής Π.Θ.

13 Τμήμα Κτηνιατρικής Α.Π.Θ. Διαθέτει: Σύγχρονες εγκαταστάσεις σε 3 σημεία Ικανοποιητικό εξοπλισμό & μέσα Επαρκή αριθμό μελών ΔΕΠ (>91) Είναι Θετικά αξιολογημένη Σχολή (επίσημα αναγνωρισμένη σε επίπεδο Ε.Ε.)

14 Αναγνωρισιμότητα / Κύρος Σπουδών & Επαγγέλματος Κτηνιατρική Α.Π.Θ. Τη δήλωσαν ως 1 η επιλογή : Βάση εισαγωγής: Ο 1 ος επιτυχών συγκέντρωσε: 752 υποψήφιοι μόρια μόρια Κτηνιατρική Π.Θ. Τη δήλωσαν ως 1 η επιλογή: Βάση εισαγωγής: Ο 1 ος επιτυχών συγκέντρωσε: 114 υποψήφιοι μόρια μόρια

15 Αναγνωρισιμότητα / Κύρος Σπουδών & Επαγγέλματος Επαγγελματικό κύρος: Υψηλότατο στις αναπτυγμένες χώρες (Ευρώπη, Η.Π.Α. Καναδά κ.λπ.) Ανερχόμενο στην Ελλάδα

16 Επαγγελματικές υποχρεώσεις Το κτηνιατρικό επάγγελμα καλείται να εξυπηρετήσει πολλά & διαφορετικά αντικείμενα σε τρείς κύριες κατευθύνσεις: Ασφάλεια τροφίμων & Δημόσια υγεία Υγεία & προστασία των παραγωγικών ζώων Υγεία & προστασία των ζώων συντροφιάς

17

18

19

20

21 Είδη Ζώων! Μέλισσες Ψάρια Συντροφιάς Ερπετά Τρωκτικά Μ. μηρυκαστικά Ιπποειδή Βοοειδή Χοίροι Ωδικά & παραγωγικά Ζωολογικού πτηνά κήπου

22 Κατοικίδια Σαρκοφάγα Ιπποειδή Μηρυκαστικά Παραγωγικά Πτηνά Χοίροι Ζώα εργαστηρίου Πτηνά συντροφιάς & καλλωπιστικά Άγρια ζώα & ζώα ζωολογικού κήπου Εξειδικεύσεις Ερπετά & αμφίβια Αναισθησιολογία Ακτινολογία Απεικονιστική διαγνωστική Αντιμετώπιση επειγόντων περιστατικών Δερματολογία Καρδιολογία Κλινική Παθολογία Κλινική Φαρμακολογία Μαιευτική Μικροβιολογία Νευρολογία Ογκολογία Οδοντιατρική Οφθαλμολογία Παθολογική Ανατομική Παρασιτολογία Τοξικολογία Χειρουργική Αθλιατρική Εναλλακτική Κτηνιατρική Ευζωία ζώων Διατροφή Πολιτειακή κτηνιατρική Προληπτική Κτηνιατρική Προστατευτική κτηνιατρική Συμπεριφορά ζώων Χειροπρακτική

23 Χρόνος απασχόλησης φοιτητών ανά ειδικότητα στην Γερμανία Κτηνιατρική Οδοντιατρική Φαρμακευτική Ιατρική Χημεία Φυσική Μηχανολόγοι-οικονομικά Νομικοί Ηλεκτρολόγοι μηχανικοί Βιολόγοι Μαθηματικοί Οικονομολόγοι Πολιτικοί μηχανικοί Οικονομικά Λογιστικά Πληροφορική Φιλολογικά Γερμανική φιλολογία Αγγλική φιλολογία Μηχανολόγοι μηχανικοί Ιστορικό Παιδαγωγικό Πολιτικές επιστήμες Ψυχολογία Καλών τεχνών Κοινωνιολογία 44,6 h!

24 Κατανομή κτηνιάτρων ανά ηλικία ~ κτηνίατροι ΕΩΣ 35 ΕΤΩΝ ΑΠ ΕΤΩΝ ΑΝΩ ΤΩΝ 50 ΕΤΩΝ 1.944

25 Απασχόληση Κτηνιάτρων Ελεύθεροι επαγγελματίες (ιατρεία μικρών & μεγάλων ζώων) Κτηνοτροφικές, πτηνοτροφικές ή ιχθυοκομικές επιχειρήσεις Κεντρική & περιφερειακές υπηρεσίες Υπ. Γεωργίας Κτηνιατρικές υπηρεσίες Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων ΑΕΙ & ΤΕΙ Βιομηχανίες ή εμπορικές εταιρείες κτηνιατρικών προϊόντων Βιομηχανίες τροφίμων Υγειονομικά σώματα Ενόπλων Δυνάμεων Κτηνιατρική Υπηρεσία Ελληνικής Αστυνομίας

26 Απασχόληση Κτηνιάτρων Εθνικός Φορέας Ελέγχου Τροφίμων (ΕΦΕΤ) Ελληνικές Γεωργικές Ασφαλίσεις (ΕΛΓΑ) Οργανισμός Πληρωμών & Ελέγχου Κοινοτικών Ενισχύσεων Προσανατολισμού και Εγγυήσεων Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΟΦ) Ιατροβιολογικό Ίδρυμα της Ακαδημίας Αθηνών Αγροτική Τράπεζα της Ελλάδος ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ (πρώην ΕΘΙΑΓΕ, ΕΛΟΓΑΚ, ΟΠΕΓΕΠ-AGROCERT ΟΓΕΕΚΑ-ΔΗΜΗΤΡΑ

27 Σπουδές/Απασχόληση Κτηνιάτρων Τμήμα Κτηνιατρικής μεταξύ των πρώτων 5 επιλογών 85,9% Μεγάλο ενδιαφέρον επιστημονικού αντικείμενου σπουδών 84,6% Ευχαριστημένοι /πολύ ευχαριστημένοι από προπτ/χιακές σπουδές 39,7% Παρακολουθούν/Ολοκλήρωσαν μεταπτυχιακές σπουδές 25,6% Εργασία κατά τη διάρκεια των μεταπτυχιακών σπουδών 65,0% Συνεχής απασχόληση στο χρόνο των μεταπτυχιακών σπουδών 61,5% Πλήρης απασχόληση στο χρόνο των μεταπτυχιακών σπουδών 46,2% Απασχόληση σχετική με τις μεταπτυχιακές σπουδές 92,3% Έρευνα σε αποφοίτους 98, 99, 00

28 Απασχόληση κτηνιάτρων <35 ετών

29 Απασχόληση κτηνιάτρων ΑΝΕΡΓΟΙ ,46 ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ & ΕΡΕΥΝΑ ,58 ΙΔΙΩΤΙΚΟΙ ΥΠΑΛΛΗΛΟΙ ,71 ΣΥΜΒΑΣΙΟΥΧΟΙ. 54 1,15 ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ ,92 ΔΗΜ. ΥΠΑΛΛΗΛΟΙ ,92 Ο.Τ.Α ,16 ΥΠΑΛ. ΕΥΡ. ΔΗΜ. ΤΟΜΕΑ ,852 ΕΛ. ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ ,62 ΕΤΕΡΟΑΠΑΣΧ/ΝΟΙ ,

30 2,9% 19,7% 26,3% 25,2% 4,46% 17,6% 3,99% 17,6% Κατανομή κτηνιάτρων 4,9% 12,6% 11,15% 22,85% 8,8% 18,1% 29,36% 18,45% 3,8% 22,1% Κτηνίατροι: ~4.700 : Δηλώνουν άνεργοι 4,2% 16,2%

31 Πληθυσμοί ζώων στην Ελλάδα Κυψέλες 880,067 Όρνιθες 33499,526 Χοίροι 1111,542 Πρόβατα 10079,904 Γάτες 500? Τρωκτικά Σκύλοι 0 300?? Βοοειδή 731,999 Ωδικά πτηνά 0? Ίπποι 87,276 Ερπετά 0? Χιλιάδες

32 Πληθυσμοί ζώων στη Γερμανία Όρνιθες Χοίροι Πρόβατα 15739,7 Γάτες Τρωκτικά 7600 Σκύλοι 6500 Βοοειδή 4800 Ωδικά πτηνά 3700 Ίπποι 1000 Ερπετά Χιλιάδες

33 Εξέλιξη του παγκόσμιου πληθυσμού 1 ο δισεκατομμύριο σε χρόνια 2 ο δισεκατομμύριο σε 130 χρόνια 3 ο δισεκατομμύριο σε 30 χρόνια 4 ο δισεκατομμύριο σε 15 χρόνια 5 ο & 6 ο δισεκατομμύριο σε 12 χρόνια

34 Επαγγελματικός προσανατολισμός/απασχόληση O κτηνίατρος, με βάση τις ανάγκες της σύγχρονης κοινωνίας: Θα συνεχίσει να αποτελεί θεματοφύλακα της υγείας & της προστασίας των ζώων (συντροφιάς, παραγωγικών, ζωολογικού κήπου & αγρίων) Θα αναβαθμίζεται ολοένα και περισσότερο ο ρόλος του: Ως υγειονομικού θεματοφύλακα των τροφίμων ζωικής προέλευσης Ως διαχειριστή της προσπάθειας κάλυψης των διατροφικών αναγκών του παγκόσμιου πληθυσμού

35 ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΓΙΑ ΤΗ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ