ISONET L Ημερ: 18/04/2013 Έκδοση: 06

Transcript

1 ISONET L Η νέα προσέγγιση στον έλεγχο της Ευδεμίδας (Lobesia botrana) Μορφολογικά στοιχεία και δεδομένα βιολογικού κύκλου της Lobesia botrana Ακμαίο Αυγό Μπροστινές πτέρυγες με μικρές χρωματισμένες περιοχές ακανονίστων σχεδίων (μπλέ, γκρί, κόκκινο-καφέ και κίτρινο). επίπεδο, φακοειδές, σχεδόν στρογγυλό; κιτρινωπό κατά την εναπόθεση, το οποίο αλλάζει σε απαλό γκρί καθώς ωριμάζει. Νεαρή προνύμφη Υποκαστανό χρώμα ή σχεδόν άσπρο με μαύρη κεφαλή. Ώριμη προνύμφη (5 ο στάδιο) (8 με 10 mm) κιτρινοπράσινο χρώμα προς σκούρο πράσινο με καφέ κεφαλή. Η Ευδεμίδα είναι ευρέως διαδεδομένη σε όλη τη Νότια Ευρώπη, ενώ προσβάλλει κυρίως τους αμπελώνες των πιο Νότιων χωρών. Αν και θεωρείται πολυφάγο είδος, γενικά προσβάλλει τα αμπέλια (τον κατ εξοχήν ξενιστή), επιτίθεται όμως σε φύλλα και καρπούς και άλλων φυτών αυτοφυών ή καλλιεργούμενων (π.χ. φράουλα, Rhamnaceae κλπ). Η Ευδεμίδα διαχειμάζει ώς διαπαύουσα πούπα σε μεταξένιο κουκούλι σε προφυλαγμένα μέρη όπως φλοιό πρέμνων. Τα πρώτα ακμαία εμφανίζονται συνήθως Απρίλιο αλλά η έξοδος/εμφάνιση εξαρτάται από τις επικρατούσες τοπικά θερμοκρασίες. Τα αρσενικά εμφανίζονται πριν τα θηλυκά (πρωτανδρία). 1 / 6

2 Τρείς με τέσσερις ημέρες μετά την έξοδο των ακμαίων, τα συζευγμένα θηλυκά ξεκινούν την εναπόθεση αυγών επάνω σε ανθοφόρους οφθαλμούς - μερικές φορές στα βράκτια - σε βλαστούς αμπελιού και λιγότερο συχνά σε φύλλα. Η περίοδος επώασης κυμαίνεται από 1 έως 2 εβδομάδες. Μετά την εκκόλαψη των προνυμφών αρχίζουν τη διάτρηση των οφθαλμών και τελικά εισέρχονται εντός του άνθους. Η κάθε προνύμφη μπορεί να επιτίθεται σε αρκετούς οφθαλμούς (έως και 6-8 διαφορετικούς), δημιουργώντας μετάξινα νήματα, τυλίγει πολλούς οφθαλμούς μαζί, σχηματίζοντας ένα είδος θήκης ή και φωλιάς. Τα ακμαία αυτής της γενιάς εξέρχονται μεταξύ Ιουνίου και Ιουλίου. Μετά τη σύζευξη, τη θηλυκά ακμαία εναποθέουν αυγά απ ευθείας στις ρώγες του αμπελιού. Μετά από περίοδο επώασης 4 με 7 ημέρες, οι νεοεκκολαφθείσες προνύμφες διατρυπούν και εισέρχονται στις ρώγες. - Λειτουργία των εξατμιστήρων ISONET L εναντίον της Ευδεμίδας Το προϊόν ISONET L αποτελείται από εξατμιστήρες ελεγχόμενης αποδέσμευσης συνθετικών φερομονών, οι οποίες από άποψη δομής χημικού μορίου είναι πανομοιότυπες με τις φυσικές που παράγουν τα θηλυκά της Ευδεμίδας. Η αποτελεσματικότητα του προϊόντος εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την πυκνότητα του πληθυσμού, το μέγεθος και διαστάσεις του αγρού, την κατεύθυνση του επικρατούντα ανέμου και τη μέση θερμοκρασία. Εαν ο αριθμός των ακμαίων θηλυκών εντός του αμπελώνα είναι χαμηλός, η η λανθάνουσα οσμή φερομόνης που παράγεται από τη συνθετική φερομόνη, αποσπά ή παρεμποδίζει τα ακμαία αρσενικά να εντοπίσουν τα θηλυκά. Εξαιτίας του γεγονότος αυτού δε λαμβάνει χώρα η σύζευξη και ο αριθμός των γόνιμοποιημένων αυγών που εναποτίθενται μειώνεται δραματικά. Εαν ο αριθμός των ακμαίων θηλυκών είναι μεγάλος, τότε απαιτούνται επιπλέον χημικές εφαρμογές, προκειμένου να μειωθούν τα επίπεδα του πληθυσμού εντός του αμπελώνα. Οι εφαρμογές αυτές στοχεύουν στην 1η γενιά. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ Το προϊόν ISONET L αποτελείται από 2 παράλληλους καφέ χρώματος σωληνίσκους. Ο ένας από αυτούς είναι γεμάτος με την ειδική φερομόνη, ενώ ο άλλος σωληνίσκος διαθέτει ενσωματωμένο μεταλλικό σύρμα και μπορεί να «τυλιχθεί/στηριχθεί» επάνω σε βλαστό αμπελιού. Οι εξατμιστήρες διατίθενται σε ειδική συσκευασία, αεροστεγώς κλεισμένη, σε μονάδες των 500 τεμαχίων. Σε περίπτωση που δεν χρησιμοποιηθούν όλοι οι εξατμιστήρες, μπορούν να αποθηκευτούν στην αρχική συσκευασία σε ψυκτικό θάλαμο σε θερμοκρασία κάτω από 10 C. 2 / 6

3 Σε περίπτωση που οι εξατμιστήρες αποθηκευτούν σε χαμηλή θερμοκρασία, θα πρέπει 1 μήνα τουλάχιστον πριν τη χρήση τους, την επόμενη χρονιά, να κρατηθούν σε θερμοκρασία δωματίου πριν τοποθετηθούν στον αγρό. Δόση Εφαρμογής 50 διαχυτήρες ανά στρέμμα (τυπικό)*: - Ανάλογα με την έκταση του αγροτεμαχίου, τη δομή της καλλιέργειας την πίεση της προσβολής. - Στην περίμετρο του αγροτεμαχίου πρέπει να γίνεται συμπληρωματική ανάρτηση διαχυτήρων και επίσης, όπου είναι δυνατόν, να επεκτείνεται η ανάρτηση και πέρα από το αγροτεμάχιο. - Τοποθετείστε τους διαχυτήρες την άνοιξη, πριν την έναρξη της πτήσης των πρώτων ακμαίων. Αριθμός Άδειας Διάθεσης στην Αγορά: 9071/ Υπεύθυνος για την τελική διάθεση στην αγορά: ANTHESIS ΕΠΕ Χημική Δομή (E,Z)-7,9- Dodecadienyl acetate Ονομαστική Διάρκεια Ζωής στον αγρό Η μέση διάρκεια ζωής των εξατμιστήρων είναι ημέρες (ΠΑΝΤΑ εξαρτώμενη απο την τοπική μέση ημερήσια θερμοκρασία και τη μέση ημερήσια ταχύτητα ανέμου). Προτείνεται η όσο το δυνατόν γρηγορότερη εφαρμογή στον αγρό. Πειραματικά δεδομένα έχουν δείξει οτι τοποθετώντας τους διαχυτήρες 1 μήνα πιο πριν από το κανονικό διάστημα, η διάρκεια ζωής μειώνεται μερικές μόνο μέρες 3 / 6

4 ΣΧΕΔΙΑΖΟΝΤΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗΣ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗΣ ΜΕ ΤΟ ISONET L Σκοποί Οι σκοποί για την εφαρμογή Προγράμματος Ολοκληρωμένης Διαχείρισης (IPM) χρησιμοποιώντας τη μέθοδο παρεμπόδισης σύζευξης, είναι: - Να ελαχιστοποιήσουμε τη ζημιά από Ευδεμίδα - Να μειώσουμε τον πληθυσμό Ευδεμίδας ή να τον κρατήσουμε σε πολύ χαμηλά επίπεδα Σε περίπτωση χαμηλών επιπέδων πληθυσμού Ευδεμίδας ή εάν ΔΕΝ παρατηρείται μετακίνηση συζευγμένων θηλυκών από γειτονικούς αμπελώνες, ο πρώτος σκοπός είναι εύκολα πραγματοποιήσιμος από την 1η χρονιά εφαρμογής της μεθόδου, ενώ ο 2ος σκοπός μπορεί να πραγματοποιηθεί ύστερα από ορισμένα χρόνια (τουλάχιστον 2) συνεχούς χρήσης της μεθόδου. Όταν οι πληθυσμοί Ευδεμίδας στην περιοχή περιοριστούν σε χαμηλά επίπεδα, τότε η Παρεμπόδιση Σύζευξης μπορεί ως μέθοδος φυτοπροστασίας από μόνη της να ελέγξει τον εχθρό. ΧΡΟΝΟΣ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΣ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗΣ ΤΩΝ ΕΞΑΤΜΙΣΤΗΡΩΝ ISONET L ΣΤΟΥΣ ΑΜΠΕΛΩΝΕΣ Χρόνος τοποθέτησης Για τον καθορισμό του χρόνου εφαρμογής του ISONET L χρησιμοποιήστε παγίδες παρακολούθησης πληθυσμών (monitoring) και τοποθετήστε τους διαχυτήρες με την πρώτη σύλληψη εντόμων. Είναι πολύ σημαντικό να τοποθετηθούν οι διαχυτήρες πριν αρχίσει η πτήση των ακμαίων της γενιάς που διαχειμάζει, δηλαδή με την έναρξη της πτήσης των πρώτων ακμαίων. Τρόπος τοποθέτησης-εφαρμογής Οι διαχυτήρες ISONET L αναρτώνται ομοιόμορφα σε όλη την έκταση του αγρού, σε ύψος 1-2 μέτρα από το έδαφος, ανάλογα με τη δομή της καλλιέργειας, αποφεύγοντας την απ ευθείας έκθεσή τους στο ηλιακό φώς, διότι αυτό μπορεί να προκαλέσει επιτάχυνση της απελευθέρωσης των φερομονών. Οι διαχυτήρες πρέπει να τυλιχθούν απαλά επάνω στους βλαστούς χωρίς να σφιχθούν δυνατά. Μην τοποθετείτε τους διαχυτήρες στα σύρματα στήριξης, καθώς η αύξηση της θερμοκρασίας μπορεί να προκαλέσει ανομοιόμορφη εξάτμιση της φερομόνης. Έλεγχος Ορθής εφαρμογής Προκειμένου να γίνει η εφαρμογή με το σωστό τρόπο, πρέπει: 1) Να γνωρίζουμε την ακριβή επιφάνεια του αμπελώνα με τέτοιο τρόπο ώστε να μπορούμε να υπολογίζουμε το συνολικό αριθμό εξατμιστήρων που θα χρειαστούν. Όταν έχει υπολογιστεί ο αριθμός, ένα επιπλέον 5% πρέπει να προστεθεί για επιπλέον εφαρμογές στην περιφέρεια (όρια αμπελώνα). 2) Να γνωρίζουμε τον ακριβή αριθμό πρέμνων ανά στρέμμα (υπολογισμένο με βάση τις αποστάσεις φύτευσης). 4 / 6

5 3) Να εφαρμόσουμε ομοιόμορφα τους εξατμιστήρες σε όλο τον αμπελώνα σύμφωνα με τις οδηγίες, που στην περίπτωση του ISONET L, είναι 50 ανά στρέμμα. 4) Να τοποθετηθεί ένας εξατμιστήρας ανά πρέμνο στις δυο εξωτερικές γραμμές φύτευσης στα όρια του αμπελώνα - και στη συνέχεια αναλόγως του συνολικού αριθμού ένας εξατμιστήρας ανά 3,4 ή 5 πρέμνα. 5) Να τοποθετηθούν οι εξατμιστήρες ακολούθως των οδηγιών χωρίς να μειώνεται η δόση τους. Σε περίπτωση που περισσεύουν εξατμιστήρες, αυτοί θα πρέπει να χρησιμοποιούνται σε επικίνδυνα σημεία και στη φορά των επικρατούντων ανέμων (όπου η συγκέντρωση της φερομόνης μπορεί να μειώνεται). Μπορείται να «κατεβάσετε» την εφαρμογή υπολογισμού των εξατμιστήρων που απαιτούνται από την ακόλουθη διεύθυνση ΠΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΟΥ ΑΜΠΕΛΩΝΑ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΗΤΙΚΗΣ ΣΕΖΟΝ Η μέθοδος Παρεμπόδισης σύζευξης δεν μπορεί να εφαρμοστεί σε αμπελώνες, χωρίς επαρκή και συστηματική τεχνική παρακολούθηση κατά τη διάρκεια της σεζόν. Απεναντίας, η σωστή και προσεκτική παρακολούθηση του αμπελώνα, είναι θεμελιώδης για τη σωστή εξέλιξη της μεθόδου. Όταν οι εξατμιστήρες είναι ήδη τοποθετημένοι εντός του αμπελώνα, οι παγίδες Δέλτα με φερομόνη παρακολούθησης (monitoring) δεν πρέπει να παγιδεύουν καθόλου ακμαία ή να παγιδεύουν πολύ λίγα άτομα περιστασιακά. Είναι πολύ σημαντικό να τοποθετηθούν οι παγίδες παρακολούθησης τόσο στο κέντρο του αμπελώνα όσο και στα όρια αυτού, που θεωρούνται και σημεία με μεγάλη πίεση. Αυτό γίνεται όχι μόνο για την περίπτωση πιθανής εισόδου γονιμοποιημένων θηλυκών από γειτονικούς αμπελώνες, αλλά επίσης γιατί στα όρια των αγρών η συγκέντρωση φερομόνης είναι μικρότερη λόγω επίδρασης του ανέμου. Ο έλεγχος του αμπελώνα κατά την ολοκλήρωση της πτήσης της 1 ης γενιάς, είναι πολύ σημαντικός, προκειμένου να αποφασιστεί εαν και εφόσον θα γίνουν χημικές εφαρμογές και με ποιά σκευάσματα, προκειμένου να μειωθούν οι πληθυσμοί. Τουλάχιστον 100 τσαμπιά πρέπει να ελεγχθούν για πιθανή ζημιά, επιλέγοντάς τα από διάφορα σημεία του αμπελώνα. Συνήθως ελέγχουμε 100 τσαμπιά στα όρια και 100 τσαμπιά στο κέντρο. Εαν έχουμε ποσοστό ζημιάς μεγαλύτερο από 5-6%, τότε θα πρέπει να σχεδιαστεί ειδικό πρόγραμμα επέμβασης με χημικά σκευάσματα στη 2η γενιά. Τα ακμαία της 2ης γενιάς ξεκινούν την πτήση τους από αρχές μέχρι το 3ο 10ήμερο Ιουνίου, αναλόγως την περιοχή. Συνήθως στις προσβεβλημένες ρώγες από προνύμφες, έχουμε δευτερογενείς αναπτύξεις μυκήτων, όπως Βοτρύτη, που οδηγούν σε επιπλέον απώλειες και υποβάθμιση παραγωγής. Στο τέλος της πτήσης της 2 ης γενιάς πραγματοποιούμε εκ νέου έλεγχο και αυτή τη φορά το όριο ζημιάς που καθορίζει την επέμβαση ή μη με χημικά σκευάσματα είναι 3 με 5%. 5 / 6

6 I = Εντομοκτόνο A = Ακαρρεοκτόνο Predatory mites (Typhlodromus pyri) Predatory mites (Phytoseiulus persimilis) Spiders (Pardosa spp.) Spiders (Cheiracanthium mildei) Flower bugs (Anthocoris nemoralis) Flower bugs (Orius laevigatus) Lacewings (Chrysoperla carnea) Lady bird beetles (Coccinella 7- punctata) Rove beetles (Aleochara bilineata) Ground beetles (Poecilus cupreus) Parasitoids (Aphidius rhopalosiphi) Parasitoids (Trichogramma cacoeciae) Hoverflies (Syrphus corollae) Toxicity to bees Toxicity to earthworms (Eisenia foetida) Fish toxicity ISONET L Ενδεικτική λίστα συνδυαστικότητας εντομοκτόνων με φυσικούς εχθρούς IOBCwprs Working Group "Pesticides and Beneficial Organisms & IOBCwprs Commission IP Guidelines and Endorsement ( Comm.) ΤΥΠΟΣ Κατηγοριοποίηση συνδυαστικοτήτων με ωφέλιμους οργανισμούς N = Αβλαβές ή ελαφρώς επιβλαβές (Μείωση στον αγρό 0-50%, στο εργαστήριο 0-30%) M = Μετρίως Επιβλαβές (Μείωση στον αγρό 50-75%, στο εργαστήριο 30-79%) T = Επιβλαβές (Μείωση στον αγρό > 75%, στο εργαστήριο >80%) Κανονική γραμματοσειρά = δεδομένα εργαστηρίου (IOBC) Bold γραμματοσειρά = δεδομένα ημι-αγρού (IOBC) Κανονική γραμματοσειρά με Αστερίσκο* = δεδομένα αγρού (IOBC) Δραστικές Azadirachtine I N T T N M N N M T M - BT var. kurstaki I N* N M N N N N N - - Buprofezin I N N N N N N N N - + Chlorpyrifos-ethyl I T T T T M T M T T T Chlorpyrifos-methyl I M-T M T N T + + Diflubenzuron (IGR) I N* N T N M T N-M N N Fenoxycarb (IGR) I N* N N N* M M N N M N + + Flufenoxuron (IGR) I N* N M M* T N Granulosis-Virus I Εκλεκτική δράση χωρίς επίδραση στα ωφέλιμα Imidacloprid I N* T T T M T N T T + (-) (-) Indoxacarb I N M N M N M N Lufenuron I N* N N M T T M M - - Methoxyfenozide (IGR) I N N N N - - Phosmet I T* T N* M N T Pirimicarb I N N N N M M Rotenone I M M M M - + Spinosad I N* N N N N M + - Tebufenozide (IGR) I N* N N N N N N N N - Teflubenzuron (IGR) I N N N T N N - - Thiacloprid I N M T N M T - + Triflumuron I T* - Abamectine A N-T T T N N T T + + Clofentezine A N* N N N* N N N N N - - Etoxazolo A M M N - + Hexithiazox A N* N N N* N N N N - - Fenazaquin A M M - + Fenpyroximate A N-M T N-M N N T N N T M - + Spirodiclofen A N-M M N M N N + - Tebufenpyrad A M* T T N N N N T T M / 6