«Το νόημα της σεξουαλικής ζωής στον άνθρωπο σήμερα»

Transcript

1 «Το νόημα της σεξουαλικής ζωής στον άνθρωπο σήμερα» DR. ΘΑΝΟΣ Ε. ΑΣΚΗΤΗΣ ΝΕΥΡΟΛΟΓΟΣ ΨΥΧΙΑΤΡΟΣ ΔΙΔΑΚΤΩΡ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗΣ ΠΑΝΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΔΝΤΗΣ ΤΟΥ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟΥ ΨΥΧΙΚΗΣ Κ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΑΓΩΓΗΣ ΨΥΧΙΚΗΣ ΚΑΙ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ 3 ο Επιστημονικό Καλοκαιρινό Διαδραστικό Διεταιρικό Συμπόσιο Ιούνιος 2011 Navarino DUnes

2 ό ς ώ ς ί ς... ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ Προσδοκία Σχέση φύλων Πολιτισµικότητα Ηθικός κώδικας Αυτοδιάθεση - Βιωµατική εµπειρία

3 Οι αναπτυξιακοί παράγοντες του ανθρώπου o Βιολογικοί παράγοντες: n n n n α) Κληρονοµικότητα (γονιδιακή εγγραφή) β) Ορµόνες γενετικές-εκκριτικές γ) Ορµόνες εγκεφάλου (νευροορµόνες) δ) Σκελετική-Σωµατική ανάπτυξη o Περιβάλλον: n n n α) Διατροφή β) Συνθήκες διαβίωσης γ) Οικοσύστηµα ζωής µας o Γνωσιακοί παράγοντες: n n n n n n n α) Ένταξη - Προσαρµογή β) Μάθηση γ) Αποδοχή δ) Οριοθέτηση ε) Συµµόρφωση στ)αυτονοµία-λειτουργικότητα ζ) Συνεργασιµότητα (οµάδα-κοινωνία)

4 ά ύ Ικανοποίηση Δικαίωση Συνέχεια Συνέπεια Υπευθυνότητα Διαχείριση Αποδοχή Βούληση Αποφασιστικότητα Αυτοπεποίθηση Ι.Ψ.Σ.Υ. 2006

5 Οικογένεια Πολιτισµός Παιδεία Καλές συνήθειες Αυτοεκτίµηση Ψυχική υγεία Αυτοπεποίθηση Σύγχρονος τρόπος ζωής Σωµατική υγεία Συναισθηµατική πληρότητα Επαγγελµατική σταθερότητα Κοινωνική αποδοχή Συντροφικότητα και γονεϊκός ρόλος Οριοθέτηση (compliance) + Πραγµατιστική Αντίληψη (reality testing) = Προσδοκίες και στόχοι

6 Πολιτιστικές αντιλήψεις, κουλτούρα, αξίες και πρότυπα του ατόµου, ως στάση ζωής Σύγχρονες αντιλήψεις της κοινωνίας Μοντέρνος τρόπος «µίµησης» ζωής του ατόµου Χρήση και κατάχρηση τοξικών ουσιών Χρήση ουσιών τόνωσης και αναζωογόνησης Life style Εκκεντρικότητα Προβολή Νεοπλουτισµός Ευµάρειακαταναλωτισµός Επιτυχίααντιγραφή προτύπου Νεανικότητα-Οµορφιά Δύναµη-Χάρη-Γοητεία Δηµόσιες σχέσεις

7

8 ΨΥΧΙΚΗ ΜΟΝΙΜΗ ΣΧΕΣΗ ΕΠΑΦΗ SEX

9 Ψυχική επαφή Επικοινωνία Λεκτική Εξωλεκτική Ενδιαφέρον Συντροφικότητα Σεβασµός Λογική

10

11 ώ ς ός ό ς Ενστικτώδης ενόρµηση Αναπαραγωγή είδους Συναισθηµατική ωριµότητα Ψυχική ικανοποίηση Συντροφικότητα Γνωστική λειτουργία Μάθηση

12 Η πολιτισµική αντίληψη της κοινωνίας άλλαξε o Η κοινωνία απελευθέρωσε τις ηλικίες των ανθρώπων αυξάνοντας τις προσδοκίες, τις ανάγκες και τις απαιτήσεις τους (σεξιστικά). o Οι άνθρωποι υπερβάλλουν για να αποδείξουν «ότι µπορούν». o Η σεξουαλικότητα ως σεξιστική συµπεριφορά στοχεύει στην εµπορικότητα και στο κέρδος.

13 Πως καταγράφεται η σεξουαλική συµπεριφορά των ανθρώπων τα τελευταία 40 χρόνια; Η σεξουαλική ηθική της παραδοσιακής κοινωνίας διαφοροποιήθηκε, ιδιαίτερα στους νέους που ανέπτυξαν εγωκεντρική στάση ζωής, µε µεγαλύτερη «διαθεσιµότητα» στους πειρασµούς και την απιστία (σεξιστική κοινωνία-«σεξισµός»). Από τις αρχές του 19 ου αιώνα ως το τέλος του 20 ου αιώνα: ο έρωτας άλλαξε από το ψυχικό νόηµα που του δινόταν στην ευχαρίστηση του σεξ. Sex, Self and Society, Tracey L.Steele, 2005

14 Σήµερα Το νόηµα της σεξουαλικής ζωής στους νέους ανθρώπους, δεν αποτελεί κυρίαρχο στόχο αναζήτησης έλξης και πόθου, της διαφυλικής σχέσης, εκφυλίζοντας τους σεξουαλικούς ρόλους τους (ασεξουαλικότης-σύγχυση προτύπων «άνδρας» και «γυναίκα»). Πηγή: Συµβουλευτική Γραµµή Σεξουαλικής Υγείας 2002

15 Σεξισµός Η επικράτηση του σεξισµού λειτουργεί ως µια προσπάθεια αντιστάθµισης της συναισθηµατικής ρηχότητας του σηµερινού ανθρώπου (εγωκεντρικήεγωπαθητική στάση), η οποία δεν είναι επιτυχηµένη, αφού αγνοεί και προσπερνά την πραγµατική ανάγκη που υποβόσκει: αυτή της αποδοχής, της αγάπης και της αµοιβαιότητας (συντροφικότητα).

16 Οι 5 κύκλοι της σεξουαλικής µας ζωής Παιδική ηλικία 0-12 «το φύλο µου» «το σώµα µου» «το σώµα µας» «οι γονείς µου» ΑΝΔΡΑΣ ΓΥΝΑΙΚΑ Εφηβική περίοδος «οι ορµόνες µου» «ο αυνανισµός µου» «οι φαντασιώσεις» «ο σεξουαλικός µου προσανατολισµός» «η α φορά µου» Μέση ηλικία Εµµηνόπαυση Μεταβολικό σύνδροµο Ψυχικές διαταραχές Διαζύγιο Θάνατος Ενήλικη ζωή Σχέση Γάµος Οικογένεια Τρίτη ηλικία 70-τέλος Γήρανση -Κατάθλιψη -Χηρεία -Αρρώστια

17 ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ Οργασµός Διέγερση Ηρεµία Επιθυµία

18

19 Α. Η ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ: (χαρακτηρίζεται) Βιολογικοί παράγοντες 1. Η σεξουαλική συµπεριφορά Ψυχολογικοί παράγοντες Κοινωνικοί παράγοντες

20 Α. Η ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ: (χαρακτηρίζεται) Γεννητικά όργανα Ορµόνες ανάπτυξης 2. Η σεξουαλική έκφραση Νευροορµόνες Ενδοψυχικοί µηχανισµοί Διαπροσωπικές σχέσεις Κοινωνικοοικονοµική κατάσταση Επικρατούσα σεξουαλική ηθική

21 Φλοιός Δρεπανοειδές στεφάνι Σεξουαλικός ερεθισµός Ντοπαµίνη Σεροτονίνη Νοραδρεναλίνη Αµυγδαλή Ιππόκαµπος Υποθάλαµος

22 Νευροορµόνες που συσχετίζονται µε τη σεξουαλική συµπεριφορά q Σεροτονίνη q Νορεπινεφρίνη q Ντοπαµίνη q Προλακτίνη q Οξυτοκίνη q Νιτρικό οξύ q Προσταγλαδίνη

23 Γενετήσιες ορµόνες που συσχετίζονται µε τη σεξουαλική συµπεριφορά q Τεστοστερόνη q Οιστρογόνα q Προγεστερόνη

24

25 ΨΥΧΟΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ ΩΡΙΜΑΝΣΗ ΣΤΟΜΑΤΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟ 0 1 χρόνια (θηλασµός) ΠΡΩΚΤΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟ 1 3 χρόνια (κοινωνική προσαρµογή) Θεωρία του Freud ΦΑΛΛΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟ ΟΥΡΗΘΡΑ 3 5 χρόνια (οιδιπόδειο στάδιο- σύµπλεγµα Ηλέκτρας) ΛΑΝΘΑΝΟΥΣΑ ΠΕΡΙΟΔΟΣ 5 11 χρόνια ΓΕΝΝΗΤΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟ χρόνια (προεφηβική περίοδος) ΕΦΗΒΕΙΑ χρόνια ΕΝΗΛΙΚΙΩΣΗ 20 και µετά

26 Λειτουργική Ταυτότητα Σεξουαλική πρόκληση φαντασίωση ΕΙΚΟΝΑ = SEX = ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ φύλο ρόλος προσωπικότητα ΕΜΦΑΝΙΣΗ έκφραση ικανοποίηση " ΑΡΜΟΝΙΑ " ΧΑΡΗ " ΓΟΗΤΕΙΑ αίσθηση πράξη ηδονή εικόνα σώµατος αρρενωπότητα θηλυκότητα

27

28 ά π ς ά ώ : ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ (ΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑ) ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΟΤΗΤΑ ΕΠΙΒΙΩΣΗ ΣΥΝΤΡΟΦΙΚΟΤΗΤΑ

29

30 Σεξουαλικός προσανατολισµός: Διαφυλικότητα Ετεροφυλοφιλία

31 Σεξουαλικός προσανατολισµός: Οµοφυλοφιλία και αµφιφυλοφιλία

32

33 Ο άνδρας κυνηγός Η γυναίκα της ηδονής Ο άνδρας της σχέσης Η γυναίκα σύντροφος

34 12 ΜΥΘΟΙ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΟ ΣΕΞ 1. Ο άνδρας δεν πρέπει να εκφράζει τα συναισθήµατά του. 2. Κάθε σωµατική επαφή απαιτεί σεξουαλική πράξη. 3. Το καλό σεξ οδηγεί σε έντονο οργασµό. 4. Το σεξ είναι ταυτόσηµο µε τη συνουσία. 5. Ο άνδρας είναι ο «σεξουαλικός αρχηγός». 6. Η γυναίκα δεν πρέπει να κάνει το πρώτο βήµα στο σύντροφό της, για σεξουαλική επαφή. 7. Ο άνδρας «πρέπει» να είναι έτοιµος για σεξουαλική επαφή όλες τις ώρες. Θάνος Ασκητής 1996

35 12 ΜΥΘΟΙ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΟ ΣΕΞ 8. Η γυναίκα πρέπει πάντα να ανταποκρίνεται στο σεξουαλικό κάλεσµα του συντρόφου της. 9. Το σεξ είναι κάτι που το γνωρίζουµε από το ένστικτό µας. 10. Οι «σεβαστοί και ηθικοί άνθρωποι» δεν απολαµβάνουν τόσο πολύ το σεξ και δεν τολµούν να εκφράσουν τη σεξουαλική τους ορµή. (taboo στον αυνανισµό, στο σεξουαλικό παιγνίδι). 11. Όλα τα άλλα ζευγάρια κάνουν «φανταστικό» σεξ, αρκετές φορές την εβδοµάδα, φτάνουν κάθε φορά σε οργασµό και µάλιστα πάντα ταυτόχρονα (προσδοκία). 12. Αν το σεξ δεν είναι καλό, υπάρχει πρόβληµα στη σχέση. Θάνος Ασκητής 1996

36 Η σεξουαλική ζωή είναι το πιο σοβαρό και σηµαντικό κοµµάτι της ανθρώπινης ύπαρξης που χρειάζεται: Θάνος Ασκητής

37 1. Ωριµότητα συναισθηµατική Θάνος Ασκητής

38 2. Πληροφόρηση και γνώση Θάνος Ασκητής

39 3. Οριοθέτηση και συµµόρφωση Θάνος Ασκητής

40 4. Συναισθηµατική πληρότητα και αγάπη Θάνος Ασκητής

41 5. Συντροφικότητα και γονεϊκός ρόλος Θάνος Ασκητής

42 Εγώ + Εσύ ΕΜΕΙΣ Εσύ + Εγώ

43

44 Η ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ ΥΓΕΙΑ Ψυχική και σωµατική υγεία Υγιής σεξουαλική συµπεριφορά Σχέση

45

46 «Δεν συναντάς κάθε μέρα, αυτό που είναι φτιαγμένο για να σου προσφέρει ακριβώς, την εικόνα» του πόθου σου Λακάν

47 Από το χθές

48 στο σήµερα

49 στο αύριο!

50 Το σεξ µας γεννάει µας ενώνει µας κρατάει

51 ανδρική γοητεία......γυναικεία προσδοκία

52 Το σεξ είναι ζωή και ο έρωτας δικαίωµα Θάνος Ασκητής, 1987