Νότα Λαζαράκη - Ελένη Χαλικιά

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Νότα Λαζαράκη - Ελένη Χαλικιά"

Βαρσαββάς Βουρδουμπάς
6 χρόνια πριν
Προβολές:

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΠ Γ Λ (ΘΕΡΙΝΑ) 04 02-2018 Νότα Λαζαράκη - Ελένη Χαλικιά ΘΕΜΑ Α Να επιλέξετε την φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις: Α1.

1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΠ Γ Λ (ΘΕΡΙΝΑ) Νότα Λαζαράκη - Ελένη Χαλικιά ΘΕΜΑ Α Να επιλέξετε την φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις: Α1. Για την κατάταξη των αλεπούδων σε είδη εφαρμόζεται: Α. Το τυπολογικο κριτήριο Β. Το μειξιολογικο κριτήριο Γ. Και τα δύο κριτήρια Δ. Κανένα από τα δύο κριτήρια Α2. Το είδος περιλαμβάνει: Α. Έναν πληθυσμό Β. Όλους τους πληθυσμούς μιας περιοχής Γ. Όλους τους πληθυσμούς μίας περιοχής που είναι γόνιμοι Δ. Όλους τους πληθυσμούς που αναπαράγονται και δίνουν γόνιμους απογόνους Α3. Με τη ρύπανση της ατμόσφαιρας δεν σχετίζεται/-ονται: Α. Τα οξείδια του αζώτου Β. Το μοριακό άζωτο Γ. Το όζον Δ. Το διοξείδιο του θείου Α4. Νιτρικά ιόντα δεν είναι δυνατό να παραχθούν: Α. Κατά τη βιολογική αζωτοδέσμευση Β. Κατά την ατμοσφαιρική αζωτοδέσμευση Γ. Από τη δράση των απονιτροποιητικών βακτηρίων Δ. Από τη δράση των νιτροποιητικών βακτηρίων 1

2 Α5. Βιοσυσσώρευση είναι δυνατό να προκαλέσει/-ουν: Α. Το διοξείδιο του άνθρακα Β. Τα εντομοκτόνα Γ. Το μοριακό άζωτο Δ. Τα οργανικά λιπάσματα Μονάδες 25 ΘΕΜΑ Β Β1. Να ορίσετε τις παρακάτω έννοιες: Α. Βιογεωχημικοί κύκλοι Β. Ποικιλότητα Γ. Βιοκοινότητα Μονάδες 9 (3+3+3) Όπως στη θεωρία. Β2. Στις ακόλουθες προτάσεις να συμπληρώσετε: A. αν αναφέρονται στον κύκλο του άνθρακα, Β. αν αναφέρονται στον κύκλο του αζώτου, Γ. αν αναφέρονται στον κύκλο του νερού. 1. Ειδικά βακτήρια παίζουν σημαντικό ρόλο στην κυκλοφορία του στην ατμόσφαιρα. 2. Η ανθρώπινη παρέμβαση σε αυτόν τον κύκλο έχει προκαλέσει το φαινόμενο του θερμοκηπίου. 3. Η ανθρώπινη παρέμβαση σε αυτόν προκαλεί το φαινόμενο του ευτροφισμού. 4. Αυτός ο κύκλος επηρεάζει την πορεία όλων γιατί από αυτόν εξαρτάται η διαθεσιμότητα θρεπτικών συστατικών για τα φυτά. 5. Η μετατροπή του σε αφομοιώσιμη μορφή για τα φυτά γίνεται μέσω βιολογικών διεργασιών και μέσω της ατμόσφαιρας. 6. Τα φυτά επιτελούν έναν πρώτο κύκλο πρόσληψης και επαναφοράς του από και προς το περιβάλλον. 1-Β, 2-Α, 3-Β, 4-Γ, 5-Β, 6-Α Β3. Να γράψετε τις επιπτώσεις των πρωτογενών και των δευτερογενών ρύπων στον ανθρώπινο οργανισμό. Μονάδες 10 Όπως στη θεωρία. 2

3 ΘΕΜΑ Γ Γ1. Να κατατάξετε τις ακόλουθες βαθμίδες ταξινόμησης κατά σειρά αυξανόμενου μεγέθους: Α. πληθυσμός Β. φύλο (ταξινομική βαθμίδα) Γ. κλάση Δ. άτομο Ε. γένος Στ. είδος Ζ. οικογένεια Η. τάξη Να μην αιτιολογήσετε την απάντησή σας. Μονάδες 8 Δ Α Στ Ε Ζ Η Γ Β Γ2. Στον πίνακα που ακολουθεί αναγράφεται η συστηματική ταξινόμηση τεσσάρων ειδών (άνθρωπος: Homo sapiens, κροκόδειλος: Crocodilus niloticus, σκύλος: Canis familiaris και λύκος: Canis lupus). Στηριζόμενοι στις πληροφορίες από το δένδρο αλλά και τις γνώσεις σας από το σχολικό βιβλίο, να γράψετε: Α. ποια από τα είδη αυτά προέρχονται από περισσότερο πρόσφατο κοινό πρόγονο. Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. Β. πόσα εκατομμύρια χρόνια πριν έζησε ο κοινός πρόγονους του ανθρώπου και του κροκόδειλου. Γ. δύο είδη που ανήκουν στην ίδια τάξη με τον άνθρωπο. Δ. δύο είδη (εκτός από αυτά που αναφέρονται στον πίνακα και της επιλογής σας) που ανήκουν στην ίδια κλάση με τον άνθρωπο. Είδος Homo sapiens Crocodilus niloticus Canis familiaris Canis lupus Γένος Homo Crocodilus Canis Canis Οικογένεια Ανθρωπίδες Crocodylidae Canidae Canidae Τάξη Πρωτεύοντα Κροκοδείλια Σαρκοφάγα Σαρκοφάγα Κλάση Ερπετά Φύλο Μονάδες 9 ( ) Α. Το είδος του σκύλου και του λύκου διότι είναι τα μόνα είδη στον πίνακα που ανήκουν στο ίδιο γένος. Β. περίπου 240 εκατομμύρια χρόνια πριν. Γ. ο γορίλας και ο γίββωνας. Δ. η γάτα και ο λίγκας. 3

4 Γ3. Το αντιβιοτικό πενικιλίνη ανακαλύφθηκε από τον Αλ. Φλέμινγκ το 1929 και έκτοτε χρησιμοποιήθηκε ευρέως για την καταπολέμηση των βακτηριακών λοιμώξεων. Σήμερα, εκείνη η πενικιλίνη του Φλέμινγκ είναι σχεδόν άχρηστη, καθώς πάρα πολλά βακτήρια έχουν καταστεί ανθεκτικά στο εν λόγω αντιβιοτικό. Να εξηγήσετε σύμφωνα με τη δαρβινική αντίληψη τον μηχανισμό με τον οποίο συνέβη αυτό. Μονάδες 8 Στους πληθυσμούς των βακτηρίων που μόλυναν τον άνθρωπο υπήρχαν ακόμη και πριν από την ανακάλυψη της πενικιλίνης ορισμένα βακτήρια που παρουσίαζαν ανθεκτικότητα στο αντιβιοτικό, εξαιτίας της γενετικής ποικιλότητας που χαρακτηρίζει τους πληθυσμούς. Η χρήση του για την αντιμετώπιση λοιμώξεων σκότωνε όσα βακτήρια δεν χαρακτηρίζονταν από ανθεκτικότητα στην πενικιλίνη. Ταυτόχρονα, όμως, επέτρεπε στα ανθεκτικά βακτήρια να πολλαπλασιάζονται με ταχείς ρυθμούς, δεδομένης δε της έλλειψης ανταγωνισμού από τα άλλα βακτήρια η επιβίωσή και ο πολλαπλασιασμός τους ήταν ιδιαίτερα εύκολη. Σταδιακά, οι πληθυσμοί των παθογόνων βακτηρίων που μολύνουν τον άνθρωπο απέκτησαν ανθεκτικότητα στο αντιβιοτικό και εντέλει το κατέστησαν άχρηστο για θεραπευτική χρήση. ΘΕΜΑ Δ Στο οικοσύστημα μιας λίμνης η οποία έχει επιβαρυνθεί από την συσσώρευση μιας μη βιοδιασπώμενης ουσίας Α έχουμε την παρακάτω τροφική αλυσίδα: Φυτοπλαγκτόν ζωοπλαγκτόν μικρά ψάρια μεγάλα ψάρια υδρόβια πτηνά (Οι οργανισμοί κάθε τροφικού επιπέδου τρέφονται αποκλειστικά με οργανισμούς του προηγούμενου επιπέδου.) Η συνολική βιομάζα του ζωοπλαγκτόν είναι kg, ενώ προσδιορίστηκε η συγκέντρωση της ουσίας Α στον πληθυσμό των μεγάλων ψαριών ίση με 400 mgr/kg. Δ1. Να σχεδιάσετε την πυραμίδα βιομάζας του συγκεκριμένου οικοσυστήματος, αναγράφοντας τη βιομάζα κάθε τροφικού επιπέδου. Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. Μονάδες 8 (4+4) Πτηνά Μεγάλα ψάρια Μικρά ψάρια Ζωοπλαγκτόν Φυτοπλαγκτόν kg kg kg kg kg Για την αιτιολόγηση, όπως στη θεωρία. 4

5 Δ2. Να υπολογίσετε τη συγκέντρωση της ουσίας Α στο φυτοπλαγκτόν και στα μικρά ψάρια. Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. Η συγκέντρωση στα μικρά ψάρια είναι 40mgr/Kg και στο φυτοπλαγκτόν είναι 0,4mgr/Kg. Αυτό συμβαίνει διότι ένας οργανισμός για να αυξήσει τη βιομάζα του κατά 1 κιλό πρέπει να καταναλώσει 10 κιλά από τον οργανισμό του προηγούμενου τροφικού επιπέδου, άρα 10πλασιάσει τη συγκέντρωση της μη βιοδιασπώμενης ουσίας. Έτσι από το ένα τροφικό επίπεδο στο άλλο η συγκέντρωση των μη βιοδιασπώμενων ουσιών 10πλασιάζεται. Δ3. Η ουσία Α είναι θανατηφόρος για τους οργανισμούς, εάν η συγκέντρωσή της ξεπεράσει τα 3000 mgr/kg βιομάζας. Να εξετάσετε εάν κάποιοι οργανισμοί της λίμνης κινδυνεύουν με εξαφάνιση. Μονάδες 5 Η συγκέντρωση της μη βιοδιασπώμενης ουσίας στα πτηνά είναι 4000mgr/Kg, οπότε τα υδρόβια πτηνά κινδυνεύουν με εξαφάνιση. Δ4. Μία μη βιοδιασπώμενη ουσία είναι επίσης το DDT. Να γράψετε τις βλαπτικές συνέπειες από τη χρήση του DDT κατά το παρελθόν. Τεράστιες ποσότητες του εντομοκτόνου DDT χρησιμοποιήθηκαν κατά το παρελθόν στην Αφρική για την καταπολέμηση των κουνουπιών, τα οποία αποτελούν φορείς του πλασμωδίου που προκαλεί την ελονοσία. Ήδη από τη δεκαετία του 1960 παρατηρήθηκε αυξημένη συγκέντρωση της ουσίας αυτής στους ιστούς διάφορων οργανισμών. Οι έρευνες που ακολούθησαν έδειξαν ότι το εντομοκτόνο αυτό είχε συσσωρευτεί ακόμη και σε οργανισμούς που ζούσαν μακριά από την αφρικανική ήπειρο, όπως οι πιγκουΐνοι της Ανταρκτικής. Η ουσία ανιχνεύτηκε επίσης στο μητρικό γάλα των Εσκιμώων. Η γνώση των επιβλαβών επιδράσεων του DDT οδήγησε στην αντικατάστασή του από άλλα βιοδιασπώμενα εντομοκτόνα. Η χρήση του εντομοκτόνου αυτού, όμως, είχε ήδη προκαλέσει σοβαρές συνέπειες, καθώς πολλά είδη αρπακτικών πτηνών κινδύνεψαν με εξαφάνιση λόγω της συσσώρευσης της ουσίας στον οργανισμό τους, γεγονός που καθιστά εύθραυστα τα κελύφη των αβγών τους και μειώνει τον ρυθμό αναπαραγωγής τους. ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΕΠΙΤΥΧΙΑ! 5

Σχετικά έγγραφα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΘΕΜΑΤΑ : ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΗ ΥΛΗ: ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1-2-3

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΘΕΜΑΤΑ : ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΗ ΥΛΗ: ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1-2-3 ΘΕΜΑ Α Στις ερωτήσεις 1-5 να γράψετε στο φύλλο απαντήσεων τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί