Η ΔΡΑΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΚΑΙ ΚΡΙΤΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Η ΔΡΑΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΚΑΙ ΚΡΙΤΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ"

Transcript

1 Σ ΙΜΟΣ ΠΑΠ ΑΔ ΟΠ Ο ΥΛ Ο Σ Λ έ κ τ ο ρ α ς Θ ε α τ ρ ο λ ο γ ί α ς Π Τ Δ Ε Δ η μ ο κ ρ ι τ ε ί ο υ Π α ν ε π ι σ τ η μ ί ο υ Θ ρ ά κ η ς Ε μ ψ υ χ ω τ ή ς Θ ε ά τ ρ ο υ Παπαδόπουλος, Σ. (2005a). Η Δραματοποίηση και η ανάπτυξη της δημιουργικής και κριτικής σκέψης. Στα Πρακτικά Κριτική, Δημιουργική, Διαλεκτική Σκέψη στην Εκπαίδευση: Θεωρία και Πράξη. Ιστοσελίδα: Αθήνα: Ελληνικό Ινστιτούτο Εφαρμοσμένης Παιδαγωγικής και Εκπαίδευσης (ΕΛΛ.Ι.Ε.Π.ΕΚ). Η ΔΡΑΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΚΑΙ ΚΡΙΤΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ Αν η καλλιέργεια της σκέψης είναι προϋπόθεση για να συμβεί η μάθηση, τότε κάθε διδακτική προσέγγιση πετυχαίνει το σκοπό της, εφόσον η εφαρμογή της βασίζεται σε δραστηριότητες που αναπτύσσουν τη δημιουργική, κριτική και κριτικο-στοχαστική σκέψη. Προς αυτήν την κατεύθυνση, η δραματοποίηση δίνει ευκαιρίες στα παιδιά να παράγουν ιδέες, να επινοούν σύνθετες κοινωνικές καταστάσεις και, στη συνέχεια, να τις μορφοποιούν σε θεατρικό κείμενο και σκηνική πράξη, αν και η δημιουργία των τελευταίων μπορεί να βασίζεται και στην επεξεργασία μη θεατρικού κειμένου (Γραμματάς, 2003:461). Το πέρασμα από τη γέννηση της ιδέας στη δημιουργία του έργου αποτελεί βασική διαδικασία στην παραγωγή κάθε έργου τέχνης. Αντίστοιχα, και στη δραματοποίηση, μέσω της συλλογικής φαντασίας, συλλαμβάνονται οι ιδέες των παιδιών, που αποτελούν το πρόπλασμα για τη δημιουργία του έργου τους. Κατά την όλη διαδικασία, καλλιεργείται η δημιουργική σκέψη, αλλά πραγματώνεται, επίσης, και η καλλιέργεια γνωστικών και μεταγνωστικών δεξιοτήτων, καθώς τα παιδιά προσδιορίζουν, υποθέτουν, αυτοσχεδιάζουν και αξιολογούν τις δραματικές καταστάσεις. Εμπλέκονται στο διάλογο, ελέγχουν τις πληροφορίες και αναζητούν λογικούς συλλογισμούς για την αντιμετώπιση των προβλημάτων, οικοδομώντας, έτσι, τα φανταστικά περιβάλλοντα μέσα από τον κριτικό στοχασμό. Η έμφαση δίνεται στη διαδικασία ανάπτυξης του δραματικού περιβάλλοντος. Οι τεχνικές θεάτρου και δράματος και οι σκηνικές πρακτικές τούς επιτρέπουν να φανταστούν και να συνθέσουν μια δική τους ιστορία, να αναλάβουν τη συγγραφή της με τη μορφή θεατρικού διαλόγου και να επιχειρήσουν τη σκηνική της αναπαράσταση. Ως καλλιτέχνες, έρχονται σε επαφή με την αυτοσχεδιαστική αντίληψη του δημιουργού. 1

2 Δοκιμάζουν τρόπους και κατά τη μεθοδική εμπλοκή τους στη διαδικασία παράγουν το καλλιτεχνικό προϊόν της παράστασης. Βέβαια, η κριτική σκέψη δεν παράγεται χωρίς την πρόσκληση σε ένα πρόβλημα, αφού θεωρούνται απαραίτητες προϋποθέσεις τα ακόλουθα στάδια: α) η θέση του προβλήματος μέσα από τις ερωτήσεις, τα διλήμματα, τις προβληματικές καταστάσεις (κριτικά ερεθίσματα-critical challenges), β) η παροχή των σχετικών πληροφοριών και η ενθάρρυνση του ερευνητικού ενδιαφέροντος των παιδιών (οι διανοητικές πηγές - intellectual resources), γ) η αναζήτηση της λύσης του προβλήματος (η γεμάτη νόημα κριτική ανταπόκριση - critically thoughtful responses) (Bailin, 1998:147). Προκειμένου να καταδειχτούν τα παραπάνω, θα αναφερθώ στους τρόπους με τους οποίους οι τεχνικές του θεάτρου αναπτύσσουν τη δημιουργική και κριτική σκέψη. Γι αυτό το λόγο, θα επιλέξω ορισμένες τεχνικές, που τις θεωρώ βασικές για τη δημιουργία δράσης και στοχασμού και, επομένως, είναι ανάγκη να τις γνωρίζει ο εκπαιδευτικός που θέλει να διεξαγάγει ένα μάθημα στο πλαίσιο των αρχών της διερευνητικής, εποικοδομητικής και συνεργατικής μάθησης και διδασκαλίας. Πρέπει να επισημάνω ότι τα παραδείγματα που θα ακολουθήσουν βασίζονται σε δραστηριότητες που έλαβαν χώρα σε σχετική έρευνα (Παπαδόπουλος, 2004). Για την κατανόηση της λειτουργίας των τεχνικών, θα περιγράφω κάθε μια, θα αναφέρω μια ενδεικτική δραστηριότητα, καθώς και τον αξιολογικό λόγο που διατύπωναν τα παιδιά. Βάση για την ανάπτυξη των δραματικών δραστηριοτήτων ήταν ο μύθος του Πρωταγόρα και το θέμα ήταν: «Πώς εμείς οι σημερινοί άνθρωποι ικανοποιούμε τις προσωπικές μας ανάγκες και πώς είναι η ζωή μας με τους άλλους;». Σ αυτό το σημείο πρέπει να τονίσω ότι, πριν από τη διερεύνηση της κάθε φάσης στη γνωστική και ηθική εξέλιξη του ανθρώπου, ο δάσκαλος, σε ρόλο Προμηθέα, αφηγούνταν στα παιδιά το σχετικό απόσπασμα του μύθου. Έτσι, οι πληροφορίες που έπαιρναν τα παιδιά από την ακρόαση του μύθου και η ερευνητική τους στάση θεμελίωναν τη διερεύνηση των καταστάσεων. Καθοδηγημένη φαντασία Δραματοποιημένη Αφήγηση Κατά την τεχνική της καθοδηγημένης φαντασίας και δραματοποιημένης αφήγησης, τα παιδιά αναπαριστούν τις εικόνες ή τα στιγμιότυπα μιας ιστορίας, που περιγράφει ή αφηγείται ο δάσκαλος. Χρησιμοποιώντας ο ίδιος κατάλληλο ύφος, σωματική έκφραση και κίνηση και τοποθετώντας τις παύσεις όπου χρειάζεται, εμψυχώνει με το λόγο του τη φαντασία των παιδιών. 2

3 Δραστη ριό τη τα: Αφού ο δάσκαλος αφηγήθηκε το απόσπασμα του μύθου που αναφέρεται στην απόκτηση των ικανοτήτων επιβίωσης από τα ζώα, κάλεσε τα παιδιά να επιλέξουν το ρόλο ενός ζώου και: Να φανταστούν το σώμα τους, τη φωνή τους, να σκεφτούν τον τρόπο που κινούνται, τον τρόπο που αντιμετωπίζουν τους κινδύνους. Στη συνέχεια, τα παιδιά, καθοδηγούμενα από το δάσκαλο: i) κινήθηκαν ελεύθερα στο χώρο που φαντάστηκαν, ii) βρήκαν την τροφή τους, iii) αντιμετώπισαν έναν εχθρό, μια θεομηνία, iv) με συνοδεία μουσικού ερεθίσματος και, συγκεκριμένα, με την αύξηση της έντασης, έκλεισαν τα μάτια, ενώ με τη μείωσή της κάποιος που δεχόταν ένα σήμα αυτοσχεδίαζε ένα στιγμιότυπο από τη ζωή του ζώου που υποδυόταν. Η αφήγηση του αποσπάσματος του μύθου του Πρωταγόρα σχετικά με την κατάσταση γνωστικής αδυναμίας του ανθρώπου που προηγήθηκε, έδωσε στα παιδιά τη δυνατότητα να ενσωματώσουν βασικές πληροφορίες για τον άνθρωπο δίχως γνώση. Έτσι, τα παιδιά αναπαρέστησαν τους πρώτους ανθρώπους, ανήμπορους να επιβιώσουν, που κατοικούσαν σε σπηλιές, που τρώγανε τις ρίζες των φυτών, που δε γνώριζαν να μιλούν. Κατόπιν, κάθε παιδί που δεχόταν ένα άγγιγμα στον ώμο από το δάσκαλο, εξέφραζε μια σκέψη για το τι θα έκανε ως πρωτόγονος. Τα παιδιά είπαν: «Αν μπορούσα να σκεφτώ, θα έφτιαχνα ρούχα./ θα σκεφτόμουν./ θα χτένιζα τα μαλλιά μου./ θα έπαιρνα όπλα./ θα ήθελα να φτιάξω εργαλεία, για να φτιάξω ένα σπίτι./ θα ήθελα να μάθαινα να μιλούσα και να είχα φαγητό». Αξ ιο λό γηση : Στο ημερολόγιό τους εκτός ρόλου έγραψαν: «Ήμουν πουλάκι που έψαχνα το φαγητό./ Ήμουν λύκος, ήμουν γκρίζος. Ούρλιαζα./ Ήμουν τίγρης και με κυνηγούσε ένας κυνηγός./ Ήμουν ένα αρνάκι άσπρο με λεπτά πόδια που βέλαζα». Στο ερώτημα: «Όταν έπαιζες τον άνθρωπο χωρίς σκέψη, τι ήταν αυτό που σε βοήθησε να καταλάβεις την κατάσταση των πρώτων ανθρώπων;» ενδεικτικές είναι οι απαντήσεις: «Όταν έψαχνα να βρω βολβούς και ρίζες./ Όταν ήμασταν γυμνοί και κρυώναμε./ Το ότι είχα συγκεντρωθεί και κατάλαβα τι θα έκανα./ Με βοήθησε πολύ η φαντασία μου./ Οι ερωτήσεις που μας έκανε ο δάσκαλος. Ένιωσα πραγματικά πρωτόγονος άνθρωπος». Επίσης στο ερώτημα: «Σε ποια σημεία ένιωσες ότι ήσουν πραγματικά σε ρόλο;» απάντησαν: «Μου άρεσε επίσης εκεί που μας επιτέθηκε το θηρίο, γιατί είχε δράση. Πάντα η δράση με κάνει να μπαίνω σε ρόλο./ Ναι, ένιωσα πραγματικά σαν γεωργός. Ένιωσα την κούραση του γεωργού, γιατί μου άρεσε αυτό που έκανα./ Όταν κάναμε τους ανθρώπους χωρίς σκέψη, γιατί τους ένιωσα». 3

4 Αυτοσχεδιασμός Με κυρίαρχο χαρακτηριστικό την αυθόρμητη έκφραση των ιδεών, ο αυτοσχεδιασμός (improvisation) αποτελεί εξαιρετικά δημιουργική τεχνική, καθώς δίνει τη δυνατότητα στα παιδιά να παράγουν αυτοστιγμεί λόγο κατάλληλο προς την περίσταση επικοινωνίας που δημιουργείται ανάμεσα στους παίκτες. Η απροβλεψιμότητα της συγκεκριμένης κοινωνικής και επικοινωνιακής περίστασης καλλιεργεί την ικανότητα για ετοιμότητα στο διάλογο με την επιλογή του κατάλληλου κάθε φορά ύφους και λεξιλογίου. Επιπλέον, τα παιδιά καλούνται να προσαρμόσουν την κίνησή τους στο χώρο ανάλογα με την εξέλιξη της δράσης. Η έμφαση, βέβαια, δίνεται στη διαδικασία της αυτοσχέδιας δράσης και όχι στο αποτέλεσμά της (Spolin, 1999:361). Έτσι, τα παιδιά εμπλέκονται στη διερεύνηση μιας προβληματικής κατάστασης, σοβαρής ή αστείας, χωρίς κάποιο έτοιμο κείμενο, αν και ο προσδιορισμός ορισμένων στοιχείων όπως ο χρόνος, ο χώρος, τα πρόσωπα, η αρχική κατάσταση και ορισμένες συμπεριφορές και συνήθειες των χαρακτήρων διευκολύνουν την ανάπτυξη του αυτοσχεδιασμού. Δραστη ριό τη τα: Σύμφωνα με τα παραπάνω, τα παιδιά, αφού άκουσαν το απόσπασμα του μύθου σχετικά με την απόκτηση της γνώσης, σε ομάδες των πέντε ή έξι προετοίμασαν, ακολουθώντας συγκεκριμένες οδηγίες και, στη συνέχεια, αυτοσχεδίασαν εικόνες από τη ζωή των σκεπτόμενων ανθρώπων. Γεωργοί που οργώνουν και σπέρνουν τη γη, άνθρωποι που κατασκευάζουν την κατοικία τους, κ.λ.π. Οι χαρακτήρες αναζήτησαν, εξέλιξαν και επέλεξαν τη λύση του εκάστοτε προβλήματος, με βάση τη δυναμική που αναπτυσσόταν κατά τη δράση. Μέσω του αυτοσχεδιασμού, τα παιδιά ενεπλάκησαν στη διερεύνηση της γέννησης της γνωστικής συνείδησης του ανθρώπου και της ικανοποίησης των βασικών αναγκών για την επιβίωσή του. Παιχνίδι ρόλου - Συνάντηση Η επόμενη τεχνική αφορά στο παιχνίδι του ρόλου (role playing). Η αντιμετώπιση ενός προβλήματος, συχνά, απαιτεί τη συζήτησή του με όλα τα παιδιά και το δάσκαλο σε θεατρικό ρόλο. Ο διάλογος, λοιπόν, αποτελεί το μέσο για τη διερεύνηση του θέματος. Αλλά ποιον διάλογο εννοούμε; Η απάντηση έρχεται από το στόχο του δασκάλου να δημιουργήσει με τη μεθόδευση των ερωτήσεών του κλίμα ακρόασης των απόψεων των άλλων, καθώς κάτι τέτοιο θα επιτρέψει μια γόνιμη διαπραγμάτευση των αντιλήψεων. Σταδιακά, διαμορφώνεται ένα κλίμα ισότιμης παρουσίασης όλων των απόψεων. Άλλοτε, τα πιεστικά ερωτήματα του δασκάλου σε ρόλο υποχρεώνουν τα παιδιά να λάβουν υπόψη τους τις γνώμες των άλλων, να επιχειρηματολογήσουν και να 4

5 συνυφάνουν την αρχική τους γνώμη με τις άλλες ή να την αλλάξουν, με βάση διαπιστώσεις πάνω στα νέα δεδομένα που προκύπτουν από την ίδια τη διαδικασία του διαλόγου (Παπαδόπουλος, 2005). Δραστη ριό τη τα: Βρισκόμαστε στην περίοδο της δημιουργίας των πρώτων κοινοτήτων και ήδη ο δάσκαλος, σε ρόλο Προμηθέα, αφηγήθηκε το σχετικό απόσπασμα του μύθου. Κατόπιν, σε παιχνίδι ρόλου με θέμα την αντιμετώπιση των κινδύνων από τα άγρια θηρία, μετά το θανάσιμο τραυματισμό πέντε μελών της οικογένειάς τους, οι άνδρες συγκεντρώθηκαν για να συζητήσουν το πρόβλημα. Ο δάσκαλος, που είχε αναλάβει το ρόλο του γεροντότερου, αφού επισήμανε την υποχρέωση ταφής των νεκρών, πρότεινε τη συνένωση των δυνάμεών τους με άλλες οικογένειες, που ζούσαν σε κοντινές σπηλιές. Η δυσκολία της κατάστασης καθιστούσε τους άνδρες υπεύθυνους για την κοινή τους απόφαση. Οι υποθέσεις και η επιχειρηματολογία δεν ήταν απλή υπόθεση. Ο γεροντότερος με τις ερωτήσεις του δυσκόλεψε τις προτεινόμενες λύσεις, που δεν έπρεπε να είναι επιπόλαιες. Έτσι, ο έλεγχος της σοβαρότητας των απόψεων από το δάσκαλο σε ρόλο εγγυήθηκε την ουσιαστική λειτουργία του διαλόγου, ενώ οι ποικίλες απόψεις που εκφράστηκαν έδωσαν στα παιδιά την ευκαιρία να εξοικειωθούν με την έννοια της οπτικής γωνίας. Η συνάντηση ολοκληρώθηκε με το μοίρασμα ενός καρβελιού ψωμιού από το γεροντότερο στους άνδρες, πράγμα που δημιούργησε ένα κοινοτικό αίσθημα στην ομάδα (Booth, 1994). Η δραστηριότητα ανέδειξε το πέρασμα από την εποχή του ανθρώπου-κυνηγού στη δημιουργία των πρώτων κοινοτήτων. Στη συνέχεια, σε μια προσπάθεια ικανοποίησης των λεπτών ποιοτήτων του διαλόγου, τα παιδιά αξιολόγησαν τη συμμετοχή τους σ αυτόν και στοχάστηκαν σχετικά πάνω στο τι έκαναν, τι δεν έκαναν και στο τι θα μπορούσαν να κάνουν. Αξ ιο λό γηση : Ενδεικτικές είναι οι απαντήσεις στα ακόλουθα ερωτήματα: «α. Νομίζεις ότι έζησες την ανασφάλεια εκείνης της εποχής, καθώς οι άνθρωποι ζούσαν απομακρυσμένοι μεταξύ τους; Ναι ένιωθα ότι στα αλήθεια είχαμε χάσει έξι ανθρώπους της φυλής μου και φοβόμουν./ Φοβήθηκα και ένιωσα ανασφάλεια. Ένιωσα πολύ άσχημα γι αυτά που έγιναν./ Ναι γιατί ζούσαμε κοντά στα ζώα κι αν μας έκαναν κάτι δεν θα είχαμε βοήθεια. β. Πιστεύεις ότι αυτό που είπες στη συζήτηση, βοήθησε την οικογένειά σου να πάρει τη σωστή απόφαση; Δεν είπα τίποτα, μόνο που έχασα τον άνδρα μου. Ήταν μέσα στους έξι. Ναι, πήραμε την απόφαση να βάλουμε παγίδες και να φτιάξουμε όπλα. Συμφώνησα./ Ναι, γιατί είμαι τεχνίτης κι οι συμβουλές μου βοήθησαν». 5

6 Παγωμένη εικόνα Ανίχνευση της σκέψης και της κοινωνικής κατάστασης Όπως οι μορφές ακινητοποιούνται από το γλύπτη, έτσι τα παιδιά με τη σωματική τους έκφραση και στάση απεικονίζουν ένα στιγμιότυπο από μια κατάσταση (still image). Φαντάζονται μια εικόνα και τη μετατρέπουν σε σκηνική πράξη. Με απελευθερωμένη τη δημιουργικότητά τους συνθέτουν το συγκεκριμένο κάθε φορά στιγμιότυπο μιας κοινωνικής κατάστασης, την οποία ενδιαφέρονται να διερευνήσουν και να παρουσιάσουν. Οι διαφορετικές οπτικές από τις οποίες οι ομάδες παρουσιάζουν το ίδιο γεγονός τους επιτρέπουν, αφενός να δημιουργούν νέες ματιές για τα πράγματα, αφετέρου να κατανοούν τον υποκειμενικό χαρακτήρα της ερμηνείας τους. Η τεχνική, με τη συμπύκνωση που τη χαρακτηρίζει, δημιουργεί τις προϋποθέσεις για αποστασιοποίηση από το ρόλο και διερεύνησή του (thought tracking). Δραστη ριό τη τα: Αφού παρουσιάστηκε από το δάσκαλο σε ρόλο Προμηθέα η συνέχεια του μύθου για τη δυσκολία των ανθρώπων να συμβιώσουν, τα παιδιά χωρίστηκαν σε ομάδες των πέντε ή έξι και κάθε μια αναπαράστησε μια κατάσταση ή μ άλλα λόγια περιέγραψε ένα πρόβλημα, παρουσιάζοντας τη δική της εκδοχή για αυτό. Σ ένα ταξίδι πίσω στο χρόνο, με οδηγό τον Προμηθέα, τα παιδιά σε ρόλο γεωργών, που ανήκουν σε δύο αντίπαλες ομάδες, διεκδικούσαν η μια από την άλλη την παραγωγή από το σιτάρι ενός κτήματος. Η δράση πάγωσε στο ακόλουθο στιγμιότυπο: οι γεωργοί στους οποίους ανήκε το κτήμα διεκδικούσαν το σιτάρι που άρπαξαν οι άλλοι και το οποίο αρνούνταν να επιστρέψουν. Τα παιδιά που παρακολουθούσαν τον πίνακα είχαν την ευκαιρία να εκτιμήσουν την κατάσταση. Έλεγαν, λοιπόν, τι έβλεπαν να συμβαίνει, ενώ, ταυτόχρονα, οι παίκτες ήταν με παγωμένη την έκφρασή τους. Κατόπιν, μπορούσαν να ελέγξουν τις αρχικές τους υποθέσεις για τη ζωή των χαρακτήρων. Εκτός ρόλου, ο δάσκαλος ή όποιος από τους συμμετέχοντες-παρατηρητές ήθελε, πλησίαζε κάποιον χαρακτήρα και του έθετε ερωτήσεις σχετικά με την κατάσταση και συγκεκριμένα σχετικά με την ταυτότητά του (ποιος είσαι;), την πράξη του (τι κάνεις;), το κίνητρό του (γιατί το κάνεις;), το στόχο του (τι θες να πετύχεις;), τα πρότυπά του, κ.λ.π. (Heathcote & Bolton,1995:19). Γενικά, οι ερωτήσεις αποσκοπούν στην ανίχνευση της σκέψης και της κοινωνικής κατάστασης, καλλιεργούν τη σκέψη και δίνουν ευκαιρίες στα παιδιά να ερμηνεύσουν τα κοινωνικά φαινόμενα και, έτσι, να εμπλουτίσουν ή και να αλλάξουν την κατανόησή τους για τα πράγματα. Οι απαντήσεις των παιδιών σε θεατρικό ρόλο, εξάλλου, φώτιζαν την κοινωνική θέση των χαρακτήρων και, κατ αυτόν τον τρόπο, διευκόλυναν τους 6

7 παρατηρητές να κατανοήσουν τον τρόπο που σκέφτεται και ενεργεί ο κάθε χαρακτήρας, τις προθέσεις, τις στάσεις, τις αξίες και αντιλήψεις του. Η εικόνα της αρπαγής του σιταριού παρουσίασε πρόσωπα που ήταν έτοιμα να καταπατήσουν το δίκαιο του άλλου, ενώ οι ερωτήσεις τούς διευκόλυναν να κατανοήσουν τις συνέπειες από την απουσία του αισθήματος της ντροπής και του νόμου. Έτσι, το θέμα εισήγαγε τα παιδιά στην έννοια της ηθικής συνείδησης με έναν ιδιαίτερα δημιουργικό και κριτικό-στοχαστικό τρόπο. Αξ ιο λό γηση : Εκτός ρόλου αξιολόγησαν την πράξη τους: «Η σκέψη μου ήταν: Πώς τόλμησα κι έκλεψα το σιτάρι;/ Κατάλαβα ότι ήταν λάθος που τους κλέψαμε τα καρύδια, γιατί ήταν δικά τους, γι αυτό πρέπει να φυτέψουμε δικά μας καρύδια./ Ένιωσα λίγο κλέφτης, αλλά αφού δεν υπήρχαν νόμοι δεν ένιωσα πολλές τύψεις». Επιπλέον, χαρακτηριστικές είναι οι απόψεις που κατέγραψαν σε σημειωματάριο σχετικά με την αναγκαιότητα των νόμων: «Οι νόμοι είναι σαν πινακίδες στο μυαλό./ Οι νόμοι βοηθούν τους ανθρώπους να βρίσκουν το δίκιο και την αλήθεια./ Οι κανόνες πρέπει να μπουν για να έχουμε ντροπή». Συλλογικός Χαρακτήρας Κατά την τεχνική του Συλλογικού Χαρακτήρα (collective character) τα παιδιά, ατομικά ή σε ομάδες, αναπαριστούν τα διάφορα πρόσωπα ή σκέψεις του ίδιου χαρακτήρα να μονολογούν ή να διαλέγονται (Neelands, 1998:94). Η τοποθέτησή τους στο χώρο γίνεται i) σε μετωπική στάση, όπου το κάθε παιδί ή η μια ομάδα τοποθετείται στατικά απέναντι από την άλλη και ο λόγος πηγαινοέρχεται ευθύγραμμα από ένα σημείο στο απέναντι. ii) σε κυκλική, ημικυκλική, κυματοειδή θέση, έτοιμη να μετατραπεί σε δυναμική κίνηση κι όπου ο λόγος κινείται από την περιφέρεια προς ένα ισχυρό κέντρο και το αντίστροφο. Συχνά, οι ποικίλες οπτικές που εκφράζονται είναι αντικρουόμενες, δημιουργούν ένα περιβάλλον παραγωγής αυτοσχέδιου λόγου, που έρχεται ως φυσικό αποτέλεσμα μιας ανάγκης, μιας λεκτικής ανταπόκρισης στην κοινωνική περίσταση. Έτσι, η δημιουργικότητα του λόγου ανακύπτει μέσα σε καταστάσεις με πλούσια φορτία γνωστικής, συναισθηματικής και ηθικής προέλευσης. Από την άλλη πλευρά, η πολλαπλότητα του χαρακτήρα καλλιεργεί την κριτικο-στοχαστική σκέψη, που επιτρέπει μια διερευνητική και διαλογική προσέγγιση της εκάστοτε πραγματικότητας. Δραστη ριό τη τα: Ο Προμηθέας (δάσκαλος σε ρόλο) αφηγήθηκε το απόσπασμα του μύθου, που αναφέρεται στην απόκτηση της ηθικής συνείδησης από τους ανθρώπους. Κατόπιν, ένα καλάθι τοποθετήθηκε στο κέντρο ενός νοητού κύκλου, συμβολίζοντας τον άρπαγα του σιταριού. Τα 7

8 παιδιά που περιφέρονταν γύρω του υποδύονταν το ρόλο των σκέψεών του. Το καλάθι έγινε, έτσι, ταυτόχρονα, σύμβολο ενός ανθρώπου και μιας πράξης, αποσταθεροποιητών της κοινωνικής ευταξίας. Ο λόγος των παιδιών, μέσα από τις ετερόκλητες απόψεις που ακούγονταν, δημιούργησε υψηλά επίπεδα συνειδητοποίησης της αναγκαιότητας του κοινωνικού νόμου. Αξ ιο λό γηση : Να τι απάντησαν στο ρόλο των σκέψεων του άρπαγα: «Ντροπή μου να κλέβω./ Γιατί το έκανα αυτό και τι θα πουν οι άλλοι για μένα; / Θα τιμωρηθώ σκληρά γι αυτό που έκανα». Ακολουθούν ορισμένες από τις σκέψεις που εξέφρασαν, εκτός θεατρικού ρόλου, ως ανταπόκριση στο ερώτημα: «Πώς αισθάνθηκες και τι σκέψεις έκανες όταν ήσουν σε ρόλο: α) αυτού που έκλεψε το σιτάρι; «Κάπως αδικημένη, γιατί θα μπορούσαν να έχουν ένα δικό τους περιβόλι με καρυδιές και όχι να τα πάρουν από εμάς./ Αισθάνθηκα πώς ήταν οι άνθρωποι τότε. Το κατάλαβα καλύτερα απ ότι στο κανονικό μάθημα. β) αυτού που του έκλεψαν το σιτάρι απ το χωράφι; Αισθάνθηκα σαν ένας άνθρωπος που θέλει αυτά που μάζεψε δικαίως. Είχα αφήσει τα καρύδια μου και κάποιοι ξένοι μου τα παίρνουν./ Ένιωσα θυμό, γιατί εμείς είχαμε φυτέψει την καρυδιά και εμείς ιδρώσαμε». Γραφή σε ρόλο Η τεχνική της Γραφής σε ρόλο (writing in role) επιτρέπει στα παιδιά σε θεατρικό ρόλο, να εμπλέκονται στη γραφή ποικιλίας ειδών κειμένων, τα οποία προσαρμόζουν στην περίσταση επικοινωνίας. Το ημερολόγιο, οι επιστολές, το σημειωματάριο, οι οδηγίες, οι χάρτες, τα διαγράμματα αποτελούν ορισμένα από αυτά. Η καλλιέργεια πίστης στο ρόλο, που προκύπτει από προηγούμενες δραστηριότητες σε ρόλο, αποτελεί προαπαιτούμενη συνθήκη για την ανάπτυξη της γραφής σε ρόλο. Κατ αυτόν τον τρόπο, η γραφή δεν είναι μια επιφανειακή δραστηριότητα. Αντίθετα, αποκτά βιωματικό όγκο και προκύπτει ως ανάγκη πηγαίας έκφρασης, μέσο επικοινωνίας και πληροφόρησης, αξιολόγησης του λόγου τους και στοχασμού σχετικά με το τι έκαναν, τι δεν έκαναν και το τι θα μπορούσαν να κάνουν. Δραστη ριό τη τα: Καταθέτω ορισμένα αποσπάσματα από την επιστολή σε ρόλο επιστημόνων στον Προμηθέα: «Είμαι πολύ χαρούμενη που σας γνώρισα. Σας εκτιμώ βαθύτατα που μας βοηθήσατε στο έργο μας. Σας μιλώ ειλικρινά, όταν είδα αυτούς τους προϊστορικούς ανθρώπους χωρίς μυαλό, ρούχα, τροφή, πιστέψτε με ένιωσα πως ήθελα να τους βοηθήσω./ Θα ήθελα να σας έβλεπα ξανά δεν κατεβαίνεις να σε γνωρίσουμε καλύτερα θα σου άρεσε θα σου βρίσκαμε σπίτι / Όταν άκουσα την ιστορία σας ξετρελάθηκα 8

9 και είπα από μέσα μου: Αυτός ο άνθρωπος πρέπει να ναι πολύ καλός. Σας αγαπώ πολύ». Αποσπάσματα από τη γραφή ημερολογίου σε ρόλο επιστημόνων: «Σήμερα ο πολιτισμός μας έχει αναπτυχθεί πολύ, αλλά ο άνθρωπος καταστρέφει λίγο - λίγο τη γη. Άραγε σε μερικά χρόνια θα υπάρχει ο άνθρωπος;». Η δημιουργική και κριτική μάθηση των παιδιών αποτελεί ζητούμενο στην καθημερινή πρακτική στο ελληνικό Σχολείο. Η δραματοποίηση μπορεί να αποτελέσει πεδίο ανάπτυξής τους, καθώς εμπεριέχει ως βασικό συστατικό της την κριτική διερεύνηση της πραγματικότητας δημιουργώντας, έτσι, τις προϋποθέσεις για την εμψύχωση των ενδιαφερόντων και των δυνατοτήτων των παιδιών. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ BAILIN Sharon, «Critical Thinking and Drama Education», Research in Drama Education, vol (1998), σσ BOOTH David, 1994, Story Drama: Reading, Writing and Roleplaying across the Curriculum, Pembroke Publishers, Markham. ΓΡΑΜΜΑΤΑΣ Θόδωρος, 2003, Θέατρο και Παιδεία, Αθήνα. HEATHCOTE Dorothy and BOLTON Gavin, 1995, Drama for Learning, Dorothy Heathcote s Mantle of the Expert Approach to Education, Heineman, Portsmouth. NEELANDS Jonothan, 1990, Structuring Drama Work, T. Goode (ed.), Cambridge University Press, Cambridge. NEELANDS Jonothan, 1998, Beginning Drama 11-14, David Fulton Publishers, London. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ Συμεών, 2004, Η διδακτική αξιοποίηση της δραματοποίησης στο μάθημα της Γλώσσας στο Δημοτικό Σχολείο, Διδακτορική Διατριβή, Φιλοσοφική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών, Τμήμα ΦΠΨ, Τομέας Παιδαγωγικής, Αθήνα. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ Σίμος, «Αξίες και σύγχρονο Σχολείο: Το παιχνίδι του ρόλου. Διαδικασία διαπραγμάτευσης της κοινωνικής πραγματικότητας», Πρακτικά από το Ε Πανελλήνιο Συνέδριο του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης Πανεπιστημίου Αθηνών, με θέμα: «Μάθηση και Διδασκαλία στην κοινωνία της Γνώσης», 2005, Αθήνα. (υπό έκδοση) SPOLIN Viola, 1999, Improvisation for the theater, Northwestern University Press, Evanston, Illinois. ΠΗΓΕΣ ΠΛΑΤΩΝ, Πρωταγόρας, 1993, μτφρ. Ορ. Περδικίδης, Κάκτος, Αθήνα. 9

Η Άλκηστις (2008) δίνει στη λέξη την έννοια της παρουσίασης ενός πρωτογενούς κειμένου (γραπτού, αφηγηματικού, μουσικού ερεθίσματος, κλπ.

Η Άλκηστις (2008) δίνει στη λέξη την έννοια της παρουσίασης ενός πρωτογενούς κειμένου (γραπτού, αφηγηματικού, μουσικού ερεθίσματος, κλπ. Η Άλκηστις (2008) δίνει στη λέξη την έννοια της παρουσίασης ενός πρωτογενούς κειμένου (γραπτού, αφηγηματικού, μουσικού ερεθίσματος, κλπ. ) με τον κώδικα της δραματικής - θεατρικής έκφρασης Η δραματοποίηση

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ: ΔΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ

ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ: ΔΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ: ΔΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΧΡ. ΜΠΟΥΡΑΣ Σκοπός του Μαθήματος Σκοπός του μαθήματος είναι η εισαγωγή στη

Διαβάστε περισσότερα

Σχολική Μουσική Εκπαίδευση: αρχές, στόχοι, δραστηριότητες. Ζωή Διονυσίου

Σχολική Μουσική Εκπαίδευση: αρχές, στόχοι, δραστηριότητες. Ζωή Διονυσίου Σχολική Μουσική Εκπαίδευση: αρχές, στόχοι, δραστηριότητες Ζωή Διονυσίου Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά

Διαβάστε περισσότερα

Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Προγράμματος. Εκπαίδευση μέσα από την Τέχνη. [Αξιολόγηση των 5 πιλοτικών τμημάτων]

Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Προγράμματος. Εκπαίδευση μέσα από την Τέχνη. [Αξιολόγηση των 5 πιλοτικών τμημάτων] Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Προγράμματος Εκπαίδευση μέσα από την Τέχνη [Αξιολόγηση των 5 πιλοτικών τμημάτων] 1. Είστε ικανοποιημένος/η από το Πρόγραμμα; Μ. Ο. απαντήσεων: 4,7 Ικανοποιήθηκαν σε απόλυτο

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ ΘΕΑΤΡΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ Ι. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΚΑΙ ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ

ΜΑΘΗΜΑ ΘΕΑΤΡΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ Ι. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΚΑΙ ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ ΘΕΑΤΡΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ Ι. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΚΑΙ ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ Το μάθημα της Θεατρικής Αγωγής θα διδάσκεται από φέτος στην Ε και Στ Δημοτικού. Πρόκειται για μάθημα βιωματικού χαρακτήρα, με κύριο

Διαβάστε περισσότερα

Δρ Γεωργία Αθανασοπούλου Σχ. Σύμβουλος Δυτικής Αττικής και Ν. Φωκίδας

Δρ Γεωργία Αθανασοπούλου Σχ. Σύμβουλος Δυτικής Αττικής και Ν. Φωκίδας Δρ Γεωργία Αθανασοπούλου Σχ. Σύμβουλος Δυτικής Αττικής και Ν. Φωκίδας Η ΓΛΩΣΣΑ! Η γλώσσα είναι το μέσο με το οποίο σκεφτόμαστε και επικοινωνούμε με τους άλλους, αλλά και ένα μέσο με το οποίο δημιουργούμε

Διαβάστε περισσότερα

Διάρκεια: 2Χ80 Προτεινόμενη τάξη: Δ -Στ Εισηγήτρια: Χάρις Πολυκάρπου

Διάρκεια: 2Χ80 Προτεινόμενη τάξη: Δ -Στ Εισηγήτρια: Χάρις Πολυκάρπου ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Θεατρικό Εργαστήρι: Δημιουργία δραματικών πλαισίων με αφορμή μαθηματικές έννοιες. Ανάπτυξη ικανοτήτων για επικοινωνία μέσω του θεάτρου και του δράματος. Ειδικότερα αναφορικά με τις παρακάτω

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή. ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Κουλτούρα και Διδασκαλία

Εισαγωγή. ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Κουλτούρα και Διδασκαλία The project Εισαγωγή ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Κουλτούρα και Διδασκαλία ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Κουλτούρα και διδασκαλία Στόχοι Να κατανοήσετε τις έννοιες της κοινωνικοπολιτισμικής ετερότητας και ένταξης στο χώρο της

Διαβάστε περισσότερα

Οι διδακτικές πρακτικές στην πρώτη τάξη του δημοτικού σχολείου. Προκλήσεις για την προώθηση του κριτικού γραμματισμού.

Οι διδακτικές πρακτικές στην πρώτη τάξη του δημοτικού σχολείου. Προκλήσεις για την προώθηση του κριτικού γραμματισμού. Οι διδακτικές πρακτικές στην πρώτη τάξη του δημοτικού σχολείου. Προκλήσεις για την προώθηση του κριτικού γραμματισμού. ημήτρης Γουλής Ο παραδοσιακός όρος αλφαβητισμός αντικαταστάθηκε από τον πολυδύναμο

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη Περιβάλλοντος και Συνεργατική οργάνωση του μαθήματος

Μελέτη Περιβάλλοντος και Συνεργατική οργάνωση του μαθήματος Μελέτη Περιβάλλοντος και Συνεργατική οργάνωση του μαθήματος ΗΜελέτη Περιβάλλοντος Είναι κατ εξοχήν διαθεματικό αντικείμενο, διότι αποτελεί ενιαίο και ενοποιημένο τομέα μάθησης, στον οποίο συνυφαίνονται

Διαβάστε περισσότερα

Μάθηση & διδασκαλία στην προσχολική εκπαίδευση: βασικές αρχές

Μάθηση & διδασκαλία στην προσχολική εκπαίδευση: βασικές αρχές Μάθηση & διδασκαλία στην προσχολική εκπαίδευση: βασικές αρχές Σκοποί ενότητας Να συζητηθούν βασικές παιδαγωγικές αρχές της προσχολικής εκπαίδευσης Να προβληματιστούμε για τους τρόπους με τους οποίους μπορεί

Διαβάστε περισσότερα

Η διαπολιτισμική διάσταση των φιλολογικών βιβλίων του Γυμνασίου: διδακτικές προσεγγίσεις

Η διαπολιτισμική διάσταση των φιλολογικών βιβλίων του Γυμνασίου: διδακτικές προσεγγίσεις Έργο: «Ένταξη παιδιών παλιννοστούντων και αλλοδαπών στο σχολείο - για τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (Γυμνάσιο)» Επιμορφωτικό Σεμινάριο Η διαπολιτισμική διάσταση των φιλολογικών βιβλίων του Γυμνασίου: διδακτικές

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ «ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ ΣΤΗΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΖΩΗ: ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ»

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ «ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ ΣΤΗΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΖΩΗ: ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ» ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ «ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ ΣΤΗΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΖΩΗ: ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ» Θέμα Εισήγησης: «Η αξιοποίηση των έργων τέχνης στην εκπαίδευση ενηλίκων» Σωπασή Ειρήνη

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ. Δρ Χάρις Πολυκάρπου Συντονίστρια Θεατρικής Αγωγής, Γραφείο Αναλυτικών Π.Ι.

ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ. Δρ Χάρις Πολυκάρπου Συντονίστρια Θεατρικής Αγωγής, Γραφείο Αναλυτικών Π.Ι. ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Δρ Χάρις Πολυκάρπου Συντονίστρια Θεατρικής Αγωγής, Γραφείο Αναλυτικών Π.Ι. Ν.Α.Π. Θεατρικής Αγωγής Ορολογία: «Θεατρική Αγωγή αποτελεί η παιδαγωγική και κοινωνική

Διαβάστε περισσότερα

Προσχολική Παιδαγωγική Ενότητα 8: Σχεδιασμός Ημερησίων Προγραμμάτων

Προσχολική Παιδαγωγική Ενότητα 8: Σχεδιασμός Ημερησίων Προγραμμάτων Προσχολική Παιδαγωγική Ενότητα 8: Σχεδιασμός Ημερησίων Προγραμμάτων Διδάσκουσα: Μαρία Καμπεζά Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και της Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία Σκοποί ενότητας Να συζητήσουν και να

Διαβάστε περισσότερα

Διδακτική της Λογοτεχνίας

Διδακτική της Λογοτεχνίας ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διδακτική της Λογοτεχνίας Ενότητα 9: Η μέθοδος της δραματοποίησης στη διδασκαλία της λογοτεχνίας Βενετία Αποστολίδου Άδειες Χρήσης Το

Διαβάστε περισσότερα

ΕΥΑΡΜΟΓΕ ΣΩΝ ΘΕΩΡΙΩΝ ΜΑΘΗΗ ΣΗΝ ΠΡΟΦΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΤΗ. Δρ Ζωή Καραμπατζάκη

ΕΥΑΡΜΟΓΕ ΣΩΝ ΘΕΩΡΙΩΝ ΜΑΘΗΗ ΣΗΝ ΠΡΟΦΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΤΗ. Δρ Ζωή Καραμπατζάκη ΕΥΑΡΜΟΓΕ ΣΩΝ ΘΕΩΡΙΩΝ ΜΑΘΗΗ ΣΗΝ ΠΡΟΦΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΤΗ Δρ Ζωή Καραμπατζάκη Τι μας προσφέρουν οι θεωρίες μάθησης; Οι θεωρίες μάθησης προσφέρουν τη βάση πάνω στην οποία αναπτύσσονται, εξελίσσονται και βελτιώνονται

Διαβάστε περισσότερα

ΡΟΜΠΟΤΙΚΗ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

ΡΟΜΠΟΤΙΚΗ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΡΟΜΠΟΤΙΚΗ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Γιατί η Ρομποτική στην Εκπαίδευση; A) Τα παιδιά όταν σχεδιάζουν, κατασκευάζουν και προγραμματίζουν ρομπότ έχουν την ευκαιρία να μάθουν παίζοντας και να αναπτύξουν δεξιότητες Η

Διαβάστε περισσότερα

Συνεργατικές Τεχνικές

Συνεργατικές Τεχνικές Καταιγισμός ιδεών, Παιχνίδι ρόλων, Ομάδες Εργασίας, Συζήτηση με διάταξη δύο κύκλων, Δομημένη Συζήτηση - Debate Μέθοδος σχεδίων εργασίας ΚΕΣΥΠ ΚΙΛΚΙΣ Καταιγισμός ιδεών Είναι η εξέταση ενός ζητήματος μέσα

Διαβάστε περισσότερα

Πρόταση Διδασκαλίας. Ενότητα: Γ Γυμνασίου. Θέμα: Δραστηριότητες Παραγωγής Λόγου Διάρκεια: Μία διδακτική περίοδος. Α: Στόχοι. Οι μαθητές/ τριες:

Πρόταση Διδασκαλίας. Ενότητα: Γ Γυμνασίου. Θέμα: Δραστηριότητες Παραγωγής Λόγου Διάρκεια: Μία διδακτική περίοδος. Α: Στόχοι. Οι μαθητές/ τριες: Πρόταση Διδασκαλίας Ενότητα: Τάξη: 7 η - Τέχνη: Μια γλώσσα για όλους, σε όλες τις εποχές Γ Γυμνασίου Θέμα: Δραστηριότητες Παραγωγής Λόγου Διάρκεια: Μία διδακτική περίοδος Α: Στόχοι Οι μαθητές/ τριες: Να

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΚΑΔ. ΕΤΟΣ 2014-2015 - ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ

ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΚΑΔ. ΕΤΟΣ 2014-2015 - ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΚΑΔ. ΕΤΟΣ 2014-2015 - ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΙΙ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ: Δ. ΘΕΟΔΩΡΟΥ, ΛΕΚΤΟΡΑΣ ΕΥΕΛΙΚΤΗ ΖΩΝΗ 1. Σύντομη ενημέρωση (βασική

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα στις Εικαστικές Τέχνες

Ενότητα στις Εικαστικές Τέχνες Ενότητα στις Εικαστικές Τέχνες Τίτλος: Φιλαράκος - Το δικό μου μαλακό υφασμάτινο παιχνίδι Βαθμίδα: 1 Τάξη: Β Διάρκεια: 4 Χ 80 Περιγραφή Ενότητας στη συνέχεια για έκφραση. Οι μαθητές/τριες ανακαλούν εμπειρίες

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΟ Γ1 ΤΟΥ 10 ΟΥ Δ.Σ. ΤΣΕΣΜΕ ( ) ΠΟΡΕΙΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ. ΜΑΘΗΜΑ: Μελέτη Περιβάλλοντος. ( Ενότητα 3: Μέσα συγκοινωνίας και μεταφοράς

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΟ Γ1 ΤΟΥ 10 ΟΥ Δ.Σ. ΤΣΕΣΜΕ ( ) ΠΟΡΕΙΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ. ΜΑΘΗΜΑ: Μελέτη Περιβάλλοντος. ( Ενότητα 3: Μέσα συγκοινωνίας και μεταφοράς ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΟ Γ1 ΤΟΥ 10 ΟΥ Δ.Σ. ΤΣΕΣΜΕ (10.11.2010) ΠΟΡΕΙΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ: Μελέτη Περιβάλλοντος ( Ενότητα 3: Μέσα συγκοινωνίας και μεταφοράς Κεφάλαιο 3: Κυκλοφορούμε με ασφάλεια) ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ

Διαβάστε περισσότερα

Ερωτήµατα. Πώς θα µπορούσε η προσέγγιση των εθνικών επετείων να αποτελέσει δηµιουργική διαδικασία µάθησης και να ενεργοποιήσει διαδικασίες σκέψης;

Ερωτήµατα. Πώς θα µπορούσε η προσέγγιση των εθνικών επετείων να αποτελέσει δηµιουργική διαδικασία µάθησης και να ενεργοποιήσει διαδικασίες σκέψης; ΕΘΝΙΚΕΣ ΓΙΟΡΤΕΣ Παραδοχές Εκπαίδευση ως μηχανισμός εθνικής διαπαιδαγώγησης. Καλλιέργεια εθνικής συνείδησης. Αίσθηση ομοιότητας στο εσωτερικό και διαφοράς στο εξωτερικό Αξιολόγηση ιεράρχηση εθνικών ομάδων.

Διαβάστε περισσότερα

Το Μάθημα της Γλώσσας στο Δημοτικό του Κολλεγίου Αθηνών

Το Μάθημα της Γλώσσας στο Δημοτικό του Κολλεγίου Αθηνών Το Μάθημα της Γλώσσας στο Δημοτικό του Κολλεγίου Αθηνών 1 η Τάξη Στόχοι Τα παιδιά: Αναπτύσσουν, σε κάθε ευκαιρία, τον προφορικό λόγο. Ως ομιλητές απαντούν σε απλές ερωτήσεις, ανακοινώνουν, περιγράφουν,

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΑς ΤΟΥς ΕΦΗΒΟΥΣ ΙΣΤΟΡΙΑ: ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΕΡΩΤΗΜΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ. Κουσερή Γεωργία

ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΑς ΤΟΥς ΕΦΗΒΟΥΣ ΙΣΤΟΡΙΑ: ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΕΡΩΤΗΜΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ. Κουσερή Γεωργία ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΑς ΤΟΥς ΕΦΗΒΟΥΣ ΙΣΤΟΡΙΑ: ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΕΡΩΤΗΜΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ Κουσερή Γεωργία Φιλόλογος Δρ. Πανεπιστημίου Θεσσαλίας ΚΕΡΚΥΡΑ ΜΑΙΟΣ 2017 Περιεχόμενα της παρουσίασης Το ιστορικό ερώτημα Το

Διαβάστε περισσότερα

Έννοιες Φυσικών Επιστημών Ι

Έννοιες Φυσικών Επιστημών Ι Τμήμα Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία Έννοιες Φυσικών Επιστημών Ι Ενότητα 4: Θεωρίες διδασκαλίας μάθησης στη διδακτική των Φ.Ε. Σπύρος Κόλλας (Βασισμένο στις σημειώσεις του Βασίλη Τσελφέ)

Διαβάστε περισσότερα

Μαίρη Κουτσελίνη Πανεπιστήμιο Κύπρου

Μαίρη Κουτσελίνη Πανεπιστήμιο Κύπρου Μαίρη Κουτσελίνη Πανεπιστήμιο Κύπρου Πώς ορίζεται η Ποιότητα των διδακτικών εγχειριδίων; Η δυνατότητά τους να ανταποκριθούν στους σκοπούς της εκπαίδευσης και τους σκοπούς της διδασκαλίας του συγκεκριμένου

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήρι 2: Πολιτότητα μέσα από τις Τέχνες και το Θέατρο

Εργαστήρι 2: Πολιτότητα μέσα από τις Τέχνες και το Θέατρο ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ: Ψηφιακή Πολιτότητα Λευκωσία, 26 Νοεμβρίου 2016 Εργαστήρι 2: Πολιτότητα μέσα από τις Τέχνες και το Θέατρο Δρ Νάντια Τομασίδου Χαρά Χαραλάμπους Το Αστερόπαιδο Oscar Wilde (1891)

Διαβάστε περισσότερα

Επαγγελματικές κάρτες

Επαγγελματικές κάρτες Επαγγελματικές κάρτες Αφροδίτη Οικονόμου Νηπιαγωγός afoikon@uth.gr Η παρουσίαση αναπτύχθηκε για την πλατφόρμα Ταξίδι στον γραμματισμό Θεματική: Τα επαγγέλματα των γονιών της τάξης μας ΤΙΤΛΟΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ:

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτική Διαδικασία και Μάθηση στο Νηπιαγωγείο Ενότητα 2: Μάθηση & διδασκαλία στην προσχολική εκπαίδευση: βασικές αρχές

Εκπαιδευτική Διαδικασία και Μάθηση στο Νηπιαγωγείο Ενότητα 2: Μάθηση & διδασκαλία στην προσχολική εκπαίδευση: βασικές αρχές Εκπαιδευτική Διαδικασία και Μάθηση στο Νηπιαγωγείο Ενότητα 2: Μάθηση & διδασκαλία στην προσχολική εκπαίδευση: βασικές αρχές Διδάσκουσα: Μαρία Καμπεζά Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και της Αγωγής στην

Διαβάστε περισσότερα

Οι συζητήσεις Δρ Δημήτριος Γκότζος

Οι συζητήσεις Δρ Δημήτριος Γκότζος Οι συζητήσεις Δρ Δημήτριος Γκότζος Οι διαφάνειες αποτελούν προϊόν μελέτης και αποδελτίωσης του Ι.Ε.Π. (2017). Οδηγός Εκπαιδευτικού για την Περιγραφική Αξιολόγηση στο Δημοτικό http://iep.edu.gr/images/iep/epistimoniki_ypiresia/epist_monades/a_kyklos/evaluation/2017/2a_perigrafiki_d

Διαβάστε περισσότερα

1. Η σκοπιμότητα της ένταξης εργαλείων ψηφιακής τεχνολογίας στη Μαθηματική Εκπαίδευση

1. Η σκοπιμότητα της ένταξης εργαλείων ψηφιακής τεχνολογίας στη Μαθηματική Εκπαίδευση 1. Η σκοπιμότητα της ένταξης εργαλείων ψηφιακής τεχνολογίας στη Μαθηματική Εκπαίδευση Στη βασική παιδεία, τα μαθηματικά διδάσκονται με στατικά μέσα α) πίνακα/χαρτιού β) κιμωλίας/στυλού γ) χάρτινου βιβλίου.

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ

ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ Morela Eri, PhD Έννοια της Ολυμπιακής Παιδείας Μορφωτική διαδικασία που αποσκοπεί στην αγωγή των νέων σύμφωνα

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτιστικό Πρόγραμμα. «Μαθητικό Διαδικτυακό Ραδιόφωνο» Σχ. έτος Υπεύθυνος Εκπαιδευτικός: Μπακόπουλος Νικόλαος ΠΕ19

Πολιτιστικό Πρόγραμμα. «Μαθητικό Διαδικτυακό Ραδιόφωνο» Σχ. έτος Υπεύθυνος Εκπαιδευτικός: Μπακόπουλος Νικόλαος ΠΕ19 Πολιτιστικό Πρόγραμμα «Μαθητικό Διαδικτυακό Ραδιόφωνο» Σχ. έτος 2012-13 Υπεύθυνος Εκπαιδευτικός: Μπακόπουλος Νικόλαος ΠΕ19 Συνεργάτες: Ευάγγελος Κομποχόλης, Βασιλική Καλαντζή και Ελένη Παντελή Τάξεις:

Διαβάστε περισσότερα

21 Η ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ Δρ. Νάσια Δακοπούλου

21 Η ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ Δρ. Νάσια Δακοπούλου 21 Η ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ Δρ. Νάσια Δακοπούλου Υποστήριξη στην αποτελεσματική διαχείριση του αναλυτικού προγράμματος μέσα από την υλοποίηση ενεργητικών διδακτικών τεχνικών. Γνωριμία

Διαβάστε περισσότερα

Κωνσταντίνος Π. Χρήστου

Κωνσταντίνος Π. Χρήστου 1 Κριτήρια: Διδακτική διαδικασία Μαθητοκεντρικά Δασκαλοκεντρικά Αλληλεπίδρασης διδάσκοντα διδασκόµενου Είδος δεξιοτήτων που θέλουν να αναπτύξουν Επεξεργασίας Πληροφοριών Οργάνωση-ανάλυση πληροφοριών, λύση

Διαβάστε περισσότερα

Βιωματική Δράση Α Γυμνασίου. Υπεύθυνη καθηγήτρια: Α. Γεωργατζά

Βιωματική Δράση Α Γυμνασίου. Υπεύθυνη καθηγήτρια: Α. Γεωργατζά Βιωματική Δράση Α Γυμνασίου Υπεύθυνη καθηγήτρια: Α. Γεωργατζά Ποιοι είμαστε; Είμαστε οι Μην αρχίζεις την μουρμούρα και λογικά τώρα θα σκέφτεστε ότι το όνομα το πήραμε από το σήριαλ και έχετε δίκιο. Όπως

Διαβάστε περισσότερα

Μετανάστευση, πολυπολιτισμικότητα και εκπαιδευτικές προκλήσεις: Πολιτική - Έρευνα - Πράξη

Μετανάστευση, πολυπολιτισμικότητα και εκπαιδευτικές προκλήσεις: Πολιτική - Έρευνα - Πράξη ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ Μετανάστευση, πολυπολιτισμικότητα και εκπαιδευτικές προκλήσεις: Πολιτική - Έρευνα - Πράξη Αθήνα, 14-15 Μαΐου 2010 ηρητήριο _2010 1 Τα πολυτροπικά κείμενα ως εργαλείο προώθησης της

Διαβάστε περισσότερα

Δημιουργική Μέθοδος ρυθμικού και θεατρικού παιχνιδιού

Δημιουργική Μέθοδος ρυθμικού και θεατρικού παιχνιδιού Δημιουργική Μέθοδος ρυθμικού και θεατρικού παιχνιδιού ΕΝΟΤΗΤΑ 6: ΔΟΜΙΚΗ ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΘΕΑΤΡΙΚΟΥ ΠΑΙΧΝΙΔΙΟΥ-ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟ ΣΥΜΒΑΝ Γαλάνη Μαρία (Μάρω) PhD Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης 1 Σκοποί ενότητας

Διαβάστε περισσότερα

Δημήτρης Ρώσσης, Φάνη Στυλιανίδου Ελληνογερμανική Αγωγή. http://www.creative-little-scientists.eu

Δημήτρης Ρώσσης, Φάνη Στυλιανίδου Ελληνογερμανική Αγωγή. http://www.creative-little-scientists.eu Τι έχουμε μάθει για την προώθηση της Δημιουργικότητας μέσα από τις Φυσικές Επιστήμες και τα Μαθηματικά στην Ελληνική Προσχολική και Πρώτη Σχολική Ηλικία; Ευρήματα για την εκπαίδευση στην Ελλάδα από το

Διαβάστε περισσότερα

1.. 2. , 3. : 4. 1. 2. 3. . 5. 1. ( inspiration). 2. ( GoogleEarth ). 3. ( powerpoint ). 4. (word ). 5. ( HotPotatoes).

1.. 2. , 3. : 4. 1. 2. 3. . 5. 1. ( inspiration). 2. ( GoogleEarth ). 3. ( powerpoint ). 4. (word ). 5. ( HotPotatoes). ΕΚΦΩΝΗΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ (µεγάλες τάξεις ηµοτικού) Σχεδιασµός σεναρίου µε θέµα «Ο Μέγας Αλέξανδρος και τις εκστρατείες του» µε τη χρήση λογισµικών γενικής χρήσης, οπτικοποίησης, διαδικτύου και λογισµικών

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ ΟΜΙΛΟΣ ΚΥΠΡΟΥ 16 ο Ετήσιο Συνέδριο «Η διδασκαλία στα Νέα Ωρολόγια Προγράμματα (Ν.Ω.Π.) από τη θεωρία στην πράξη»

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ ΟΜΙΛΟΣ ΚΥΠΡΟΥ 16 ο Ετήσιο Συνέδριο «Η διδασκαλία στα Νέα Ωρολόγια Προγράμματα (Ν.Ω.Π.) από τη θεωρία στην πράξη» ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ ΟΜΙΛΟΣ ΚΥΠΡΟΥ 16 ο Ετήσιο Συνέδριο «Η διδασκαλία στα Νέα Ωρολόγια Προγράμματα (Ν.Ω.Π.) από τη θεωρία στην πράξη» Δήμητρα Σωκράτους Εκπαιδευτικός/ Εμψυχώτρια Θεατρικού Παιχνιδιού dsocratous@hotmail.com

Διαβάστε περισσότερα

Απαντήσεις: «Η δύναµη των ερωτήσεων» - Ερωτήσεις πριν κατά τη διάρκεια και µετά την ανάγνωση ενός βιβλίου ανειστική Βιβλιοθήκη Ράνια Ιατροπούλου

Απαντήσεις: «Η δύναµη των ερωτήσεων» - Ερωτήσεις πριν κατά τη διάρκεια και µετά την ανάγνωση ενός βιβλίου ανειστική Βιβλιοθήκη Ράνια Ιατροπούλου Απαντήσεις: «Η δύναµη των ερωτήσεων» - Ερωτήσεις πριν κατά τη διάρκεια και µετά την ανάγνωση ενός βιβλίου ανειστική Βιβλιοθήκη Ράνια Ιατροπούλου Ο ρόλος των ερωτήσεων στη ζωή ενός παιδιού αποτελεί δοµικό

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνικοπολιτισμικές. Θεωρίες Μάθησης. & Εκπαιδευτικό Λογισμικό

Κοινωνικοπολιτισμικές. Θεωρίες Μάθησης. & Εκπαιδευτικό Λογισμικό Κοινωνικοπολιτισμικές Θεωρίες Μάθησης & Εκπαιδευτικό Λογισμικό Κοινωνικοπολιτισμικές προσεγγίσεις Η σκέψη αναπτύσσεται (προϊόν οικοδόμησης και αναδόμησης γνώσεων) στα πλαίσια συνεργατικών δραστηριοτήτων

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΘΟΔΟΙ & ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗΣ ΑΚΡΟΑΣΗΣ ΙΙ «ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ: ΣΧΕΣΗ ΘΕΡΑΠΕΥΤΗ ΘΕΡΑΠΕΥΟΜΕΝΟΥ»

ΜΕΘΟΔΟΙ & ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗΣ ΑΚΡΟΑΣΗΣ ΙΙ «ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ: ΣΧΕΣΗ ΘΕΡΑΠΕΥΤΗ ΘΕΡΑΠΕΥΟΜΕΝΟΥ» ΜΕΘΟΔΟΙ & ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗΣ ΑΚΡΟΑΣΗΣ ΙΙ «ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ: ΣΧΕΣΗ ΘΕΡΑΠΕΥΤΗ ΘΕΡΑΠΕΥΟΜΕΝΟΥ» Δρ. ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΓΙΩΤΣΙΔΗ (PhD, MSc, MA) Κλινικός & Συμβουλευτικός Ψυχολόγος 1 ΔΟΜΗ ΔΙΑΛΕΞΗΣ Ορισμοί, οφέλη,

Διαβάστε περισσότερα

Η εικαστική δράση που παρουσιάζεται στηρίζεται: φιλοσοφία των ΝΑΠ της Αγωγής Υγείας και των Εικαστικών Τεχνών ενεργητικές παιδαγωγικές προσεγγίσεις

Η εικαστική δράση που παρουσιάζεται στηρίζεται: φιλοσοφία των ΝΑΠ της Αγωγής Υγείας και των Εικαστικών Τεχνών ενεργητικές παιδαγωγικές προσεγγίσεις Η εικαστική δράση που παρουσιάζεται στηρίζεται: φιλοσοφία των ΝΑΠ της Αγωγής Υγείας και των Εικαστικών Τεχνών ενεργητικές παιδαγωγικές προσεγγίσεις ενεργό συμμετοχή των μαθητών την έμφαση στις κοινωνικές

Διαβάστε περισσότερα

εκπαιδευτικού δράματος και της διερευνητικής δραματοποίησης

εκπαιδευτικού δράματος και της διερευνητικής δραματοποίησης ΓΕΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Η παρούσα εργασία αποτελεί μια εναλλακτική πρόταση στη διδασκαλία της Γλώσσας. Πρόκειται για βιωματική διαδικασία που βασίζεται σε μεθόδους και τεχνικές του εκπαιδευτικού δράματος και

Διαβάστε περισσότερα

ΣΕΝΑΡΙΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ. Σκεπτικό της δραστηριότητας Βασική ιδέα του σεναρίου

ΣΕΝΑΡΙΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ. Σκεπτικό της δραστηριότητας Βασική ιδέα του σεναρίου ΣΕΝΑΡΙΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ Τίτλος: Ο Σωκράτης και η εποχή του Συγγραφέας: Καλλιόπη Στυλιανή Κοντιζά Γνωστικό Αντικείμενο: Ανθολόγιο Φιλοσοφικών Κειμένων Τάξη: Γ Γυμνασίου Κείμενο: Κεφάλαιο 3 ο : Σωκράτης και

Διαβάστε περισσότερα

Τα πρώιμα μοντέλα του Cummins. Α.Χατζηδάκη

Τα πρώιμα μοντέλα του Cummins. Α.Χατζηδάκη Τα πρώιμα μοντέλα του Cummins Α.Χατζηδάκη Cummins (1981, 1983, 1984) Για να μπορέσει ο/η εκπαιδευτικός να διαμορφώσει τη διδασκαλία του αποτελεσματικά, θα πρέπει να γνωρίζει ποιες γνωστικές και γλωσσικές

Διαβάστε περισσότερα

Το μυστήριο της ανάγνωσης

Το μυστήριο της ανάγνωσης Βενετία Αποστολίδου Το μυστήριο της ανάγνωσης Γιατί κάποιοι διαβάζουν και κάποιοι όχι; Είναι σημαντική η ανάγνωση; Γιατί μας αρέσει η ανάγνωση; Τι είναι η φιλαναγνωσία; Τα σημερινά παιδιά διαβάζουν; Η

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΣΤΑΣΗΣ ΜΑΘΗΤΩΝ ΕΝΑΝΤΙ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΜΕ Η ΧΩΡΙΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ

ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΣΤΑΣΗΣ ΜΑΘΗΤΩΝ ΕΝΑΝΤΙ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΜΕ Η ΧΩΡΙΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ 556 3 Ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΣΤΗ ΣΥΡΟ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΣΤΑΣΗΣ ΜΑΘΗΤΩΝ ΕΝΑΝΤΙ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΜΕ Η ΧΩΡΙΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ Ματούλας Γεώργιος Δάσκαλος ΔΣ Ευξινούπολης

Διαβάστε περισσότερα

Η δραματοθεραπεία στην εκπαίδευση ενηλίκων

Η δραματοθεραπεία στην εκπαίδευση ενηλίκων Η δραματοθεραπεία στην εκπαίδευση ενηλίκων Στη δραματοθεραπεία εκδραματίζονται σκηνές και γεγονότα της ζωής στην προσωπική παράσταση του καθενός, με την ασφάλεια που προσφέρουν οι μορφές τέχνης που χρησιμοποιούνται,

Διαβάστε περισσότερα

Φορέας ιεξαγωγής: ΠΕΚ Λαμίας Συντονιστής: Σπυριδούλα Κατσιφή - Χαραλαμπίδη Τηλέφωνο:

Φορέας ιεξαγωγής: ΠΕΚ Λαμίας Συντονιστής: Σπυριδούλα Κατσιφή - Χαραλαμπίδη Τηλέφωνο: Τμήμα: Προσχολικής Πρωτοβάθμιας ευτεροβάθμιας Λιβαδειάς Φορέας ιεξαγωγής: ΠΕΚ Λαμίας Συντονιστής: Σπυριδούλα Κατσιφή - Χαραλαμπίδη Τηλέφωνο: 22610-81826 Χώρος υλοποίησης: 1 ο ημοτικό Σχολείο Λιβαδειάς

Διαβάστε περισσότερα

Πράξη «Ζώνες Εκπαιδευτικής Προτεραιότητας-Άξονας Προτεραιότητας 2», Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση»

Πράξη «Ζώνες Εκπαιδευτικής Προτεραιότητας-Άξονας Προτεραιότητας 2», Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» 4.1 Τίτλος 4ης Επιμέρους Δράσης: Αξιοποίηση του Stop Motion Animation (χειροποίητη κινούμενη εικόνα ) στην αναπαράσταση ιστορικών γεγονότων ΤΑΞΗ ΣΥΝΟΛΟ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΑΞΗΣ : : Δ 39 ΣΥΝΟΛΟ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Γνωστικό αντικείμενο του σεναρίου διδασκαλίας: Σύνδεση με ενότητες του Σχολικού Εγχειριδίου: Σύνδεση με άλλες γνωστικές περιοχές:

Γνωστικό αντικείμενο του σεναρίου διδασκαλίας: Σύνδεση με ενότητες του Σχολικού Εγχειριδίου: Σύνδεση με άλλες γνωστικές περιοχές: Αναζητώντας τεκμήρια μινωικού πολιτισμού στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου: Μια γέφυρα δημιουργίας ανάμεσα στο σχολικό εγχειρίδιο και στο έκθεμα (Ιστορία Α Γυμνασίου) Μαράκη Διονυσία Φιλόλογος Πειραματικού

Διαβάστε περισσότερα

A READER LIVES A THOUSAND LIVES BEFORE HE DIES.

A READER LIVES A THOUSAND LIVES BEFORE HE DIES. A READER LIVES A THOUSAND LIVES BEFORE HE DIES. 1. Η συγγραφέας του βιβλίου μοιράζεται μαζί μας πτυχές της ζωής κάποιων παιδιών, άλλοτε ευχάριστες και άλλοτε δυσάρεστες. α) Ποια πιστεύεις ότι είναι τα

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (ΦΑΣΗ 1 η )

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (ΦΑΣΗ 1 η ) ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (ΦΑΣΗ 1 η ) 1 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ JACKSON POLLOCK ΣΤΟΝ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟ WILLIAM WRIGHT ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΤΟΥ 1950. Το καλοκαίρι του 1950 o δημοσιογράφος William Wright πήρε μια πολύ ενδιαφέρουσα ηχογραφημένη

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΟ ΝΕΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΓΙΑ ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΤΟ ΝΕΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΓΙΑ ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΣΤΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ

ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΟ ΝΕΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΓΙΑ ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΤΟ ΝΕΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΓΙΑ ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΣΤΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΟ ΝΕΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΓΙΑ ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΤΟ ΝΕΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΓΙΑ ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΣΤΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ 2011 ΝΕΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΓΙΑ ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΣΤΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ Τα σύγχρονα

Διαβάστε περισσότερα

ΑΘΗΝΑΪΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΈΝΩΣΗ: ΣΥΓΚΛΙΣΕΙς ΚΑΙ ΑΠΟΚΛΙΣΕΙς

ΑΘΗΝΑΪΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΈΝΩΣΗ: ΣΥΓΚΛΙΣΕΙς ΚΑΙ ΑΠΟΚΛΙΣΕΙς ΑΘΗΝΑΪΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΈΝΩΣΗ: ΣΥΓΚΛΙΣΕΙς ΚΑΙ ΑΠΟΚΛΙΣΕΙς International Conference Facilitating the Acquisition and Recognition of Key Competences ΑΡΧΙΚΗ ΙΔΕΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ Προβληματισμός αναφορικά

Διαβάστε περισσότερα

Σχέδιο μαθήματος 2 Η Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά Το παράδειγμα του εθίμου των Μωμόγερων

Σχέδιο μαθήματος 2 Η Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά Το παράδειγμα του εθίμου των Μωμόγερων Σχέδιο μαθήματος 2 Η Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά Το παράδειγμα του εθίμου των Μωμόγερων Α. Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά: έννοια και σημασία της Άξονες συζήτησης Οι διαφορετικές εκφάνσεις της άυλης πολιτιστικής

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑ 2015 ΓΕΝΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ: Οργάνωση δραστηριοτήτων ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ

ΠΑ 2015 ΓΕΝΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ: Οργάνωση δραστηριοτήτων ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΠΑ 2015 ΓΕΝΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ: Οργάνωση δραστηριοτήτων ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ Ημερομηνίες ΠΑ 2015-2016 Ημερομηνίες ΠΑ Έργο 15-18/3/2016 & 21-24/3/2016 Παρακολούθηση προγράμματος Νηπιαγωγείου 28/3-1/4/2015 & 4-8/3/2015 Θεματική

Διαβάστε περισσότερα

H μάθηση υπό το πρίσμα των σύγχρονων παιδαγωγικών αντιλήψεων

H μάθηση υπό το πρίσμα των σύγχρονων παιδαγωγικών αντιλήψεων H μάθηση υπό το πρίσμα των σύγχρονων παιδαγωγικών αντιλήψεων Συζητήστε τι σημαίνει για σας μαθαίνω; Πώς θεωρείτε ότι μαθαίνουν τα παιδιά; Σημειώστε κάτι που θεωρείτε ότι έμαθαν τα παιδιά σε κάποια από

Διαβάστε περισσότερα

Ελληνικό Παιδικό Μουσείο Κυδαθηναίων 14, 105 58 Αθήνα Τηλ.: 2103312995, Fax: 2103241919 E-Mail: info@hcm.gr, www.hcm.gr

Ελληνικό Παιδικό Μουσείο Κυδαθηναίων 14, 105 58 Αθήνα Τηλ.: 2103312995, Fax: 2103241919 E-Mail: info@hcm.gr, www.hcm.gr Ελληνικό Παιδικό Μουσείο Κυδαθηναίων 14, 105 58 Αθήνα Τηλ.: 2103312995, Fax: 2103241919 E-Mail: info@hcm.gr, www.hcm.gr Το έργο υλοποιείται με δωρεά από το Σύντομη περιγραφή Το Ελληνικό Παιδικό Μουσείο

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΤΜΗΜΑ ΘΕΑΤΡΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ. Δραματική Τέχνη στην Εκπαίδευση και Ιστορία στο Γυμνάσιο

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΤΜΗΜΑ ΘΕΑΤΡΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ. Δραματική Τέχνη στην Εκπαίδευση και Ιστορία στο Γυμνάσιο ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΤΜΗΜΑ ΘΕΑΤΡΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ Δραματική Τέχνη στην Εκπαίδευση και Ιστορία στο Γυμνάσιο Κατερίνα Κωστή Υπ. Διδάκτωρ Θεατρικών Σπουδών 22.11.2014 - Ναύπλιο Τι κάναμε; Παιχνίδια γνωριμίας

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ-ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ-ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ-ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΜΑΘΗΜΑ: ΔΙΔΑΣΚΩΝ/ ΟΥΣΑ: ΕΞΑΜΗΝΟ ΣΠΟΥΔΩΝ:. Σας παρακαλούμε, απαντώντας στα δύο ερωτηματολόγια που ακολουθούν,

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΤΩΝ

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΤΩΝ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΤΩΝ Διαγώνισµα 01.04. Διάλογος Α. ΚΕΙΜΕΝΟ Η τυπική διαδικασία καθηµερινής επικοινωνίας εκπαιδευτικού - µαθητή στην τάξη και στο σχολείο δεν αφήνει πολλά περιθώρια

Διαβάστε περισσότερα

ΒΛΑΣΤΗΣΗ (ΜΑΤΘΑΙΟΥ) !"Τίτλος διερεύνησης: Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν το πόσο γρήγορα θα βλαστήσουν τα σπέρματα των οσπρίων.

ΒΛΑΣΤΗΣΗ (ΜΑΤΘΑΙΟΥ) !Τίτλος διερεύνησης: Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν το πόσο γρήγορα θα βλαστήσουν τα σπέρματα των οσπρίων. ΒΛΑΣΤΗΣΗ (ΜΑΤΘΑΙΟΥ)!"Τίτλος διερεύνησης: Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν το πόσο γρήγορα θα βλαστήσουν τα σπέρματα των οσπρίων.!"σύντομη περιγραφή διερεύνησης: Στη διερεύνησή μας μετρήθηκε ο χρόνος που χρειάστηκαν

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ

ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Κατερίνα Σάλτα ΔιΧηΝΕΤ 2017-2018 Θέματα Διδακτικής Φυσικών Επιστήμων 1. ΟΙ ΙΔΕΕΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ 2. ΤΑ ΜΟΝΤΕΛΑ ΚΑΙ Η ΜΟΝΤΕΛΟΠΟΙΗΣΗ 3. ΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ & ΤΟ ΠΕΙΡΑΜΑ 4. ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ

Διαβάστε περισσότερα

«Οι σελίδες αφηγούνται»

«Οι σελίδες αφηγούνται» Πειραματικό Δ.Σ. Φλώρινας Υπεύθυνη εκπαιδευτικός : Πουγαρίδου Παρασκευή Τάξη : Δ «Οι σελίδες αφηγούνται» 1. Θέμα project κριτήρια επιλογής θέματος Η επιλογή του συγκεκριμένου project σχετίζεται άμεσα με

Διαβάστε περισσότερα

Ιστορία Γυμνασίου. Γυμνάσιο Βεργίνα,

Ιστορία Γυμνασίου. Γυμνάσιο Βεργίνα, Ιστορία Γυμνασίου Γυμνάσιο Βεργίνα, 2012-2013 Ιστορία «Ιστορία, το φως της αλήθειας κι ο δάσκαλος της ζωής» Κικέρων, Ρωμαίος ρήτορας & πολιτικός Διδάσκουμε Ιστορία Α Γυμνασίου: Κ.Μιλτιάδου, Ν.Κασεττά-

Διαβάστε περισσότερα

www.themegallery.com LOGO

www.themegallery.com LOGO www.themegallery.com LOGO 1 Δομή της παρουσίασης 1 Σκοπός και στόχοι των νέων ΠΣ 2 Επιλογή των περιεχομένων & Κατανομή της ύλης 3 Ο ρόλος μαθητή - εκπαιδευτικού 4 Η ΚΠΑ στο Δημοτικό & το Γυμνάσιο 5 Η Οικιακή

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα στις Εικαστικές Τέχνες

Ενότητα στις Εικαστικές Τέχνες Ενότητα στις Εικαστικές Τέχνες Τίτλος: Ιστορίες δωματίων Βαθμίδα: 2 Τάξη: Ε Διάρκεια: 6 Χ 80 Περιγραφή Ενότητας Οι μαθητές και οι μαθήτριες μέσα από διάφορες δραστηριότητες που αφορούν στο δωμάτιό τους

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ-ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ-ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ-ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΜΑΘΗΜΑ: ΔΙΔΑΣΚΩΝ/ ΟΥΣΑ: ΕΞΑΜΗΝΟ ΣΠΟΥΔΩΝ:. Σας παρακαλούμε, απαντώντας στα δύο ερωτηματολόγια που ακολουθούν,

Διαβάστε περισσότερα

Ο Ρόλος του Κριτικού Στοχασμού στη Μάθηση και Εκπαίδευση Ενηλίκων

Ο Ρόλος του Κριτικού Στοχασμού στη Μάθηση και Εκπαίδευση Ενηλίκων ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ο Ρόλος του Κριτικού Στοχασμού στη Μάθηση και Εκπαίδευση Ενηλίκων Ενότητα 5: Η Έννοια της Κριτικής Συνειδητοποίησης Γιώργος Κ. Ζαρίφης

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτική Διαδικασία και Μάθηση στο Νηπιαγωγείο Ενότητα 6: Η σημασία των ερωτήσεων στην εκπαιδευτική διαδικασία

Εκπαιδευτική Διαδικασία και Μάθηση στο Νηπιαγωγείο Ενότητα 6: Η σημασία των ερωτήσεων στην εκπαιδευτική διαδικασία Εκπαιδευτική Διαδικασία και Μάθηση στο Νηπιαγωγείο Ενότητα 6: Η σημασία των ερωτήσεων στην εκπαιδευτική διαδικασία Διδάσκουσα: Μαρία Καμπεζά Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και της Αγωγής στην Προσχολική

Διαβάστε περισσότερα

ΓΙΑ ΔΕΣ ΠΕΡΒΟΛΙ ΟΜΟΡΦΟ: Ο κόσμος μας, ένα στολίδι. Τοκμακίδου Ελπίδα

ΓΙΑ ΔΕΣ ΠΕΡΒΟΛΙ ΟΜΟΡΦΟ: Ο κόσμος μας, ένα στολίδι. Τοκμακίδου Ελπίδα ΓΙΑ ΔΕΣ ΠΕΡΒΟΛΙ ΟΜΟΡΦΟ: Ο κόσμος μας, ένα στολίδι Τοκμακίδου Ελπίδα ΠΣ Δημοτικού Κοινωνική διαμεσολάβηση Βιωματική μάθηση Οικοδόμηση της γνώσης «η δημιουργία νοήματος έχει αποδεσμευτεί από την αποκλειστική

Διαβάστε περισσότερα

«Υποστήριξη Επαγγελματικής Μάθησης: από την επιμόρφωση στη δράση και στη μάθηση εντός του σχολείου»

«Υποστήριξη Επαγγελματικής Μάθησης: από την επιμόρφωση στη δράση και στη μάθηση εντός του σχολείου» «Υποστήριξη Επαγγελματικής Μάθησης: από την επιμόρφωση στη δράση και στη μάθηση εντός του σχολείου» Δημοτικό Σχολείο Αγίου Δημητρίου Σχ. Χρονιά 2018-2019 Δρ Γεωργία Πασιαρδή (Διευθύντρια) ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας. Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών. Πρακτική Άσκηση. Ενότητα 4: Παραδείγματα οργάνωσης δραστηριοτήτων

Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας. Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών. Πρακτική Άσκηση. Ενότητα 4: Παραδείγματα οργάνωσης δραστηριοτήτων Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών Πρακτική Άσκηση Ενότητα 4: Παραδείγματα οργάνωσης δραστηριοτήτων Αν. Καθηγήτρια: Σοφία Αυγητίδου E-mail: saugitidoy@uowm.gr Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών Άδειες Χρήσης Το παρόν

Διαβάστε περισσότερα

Ελένη Μοσχοβάκη Σχολική Σύμβουλος 47ης Περιφέρειας Π.Α.

Ελένη Μοσχοβάκη Σχολική Σύμβουλος 47ης Περιφέρειας Π.Α. Ελένη Μοσχοβάκη Σχολική Σύμβουλος 47ης Περιφέρειας Π.Α. Τι θα Δούμε. Γιατί αλλάζει το Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών. Παιδαγωγικό πλαίσιο του νέου Α.Π.Σ. Αρχές του νέου Α.Π.Σ. Μαθησιακές περιοχές του νέου

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΚΑΔ. ΕΤΟΣ ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ

ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΚΑΔ. ΕΤΟΣ ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΚΑΔ. ΕΤΟΣ 2017-2018 - ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΙΙ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ: Δ. ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΕΥΕΛΙΚΤΗ ΖΩΝΗ 1. Σύντομη ενημέρωση: βασική ιδέα και

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΒΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΒΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΒΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ Μόνο με το αίσθημα μπορείς να διδάξεις. Αν καθήσεις στην έδρα η ποίηση θα φύγει από το παράθυρο. «Κώστας Μόντης» Βασικές αρχές: 1) Το λογοτεχνικό

Διαβάστε περισσότερα

e-seminars Αναπτύσσομαι 1 Προσωπική Βελτίωση Seminars & Consulting, Παναγιώτης Γ. Ρεγκούκος, Σύμβουλος Επιχειρήσεων Εισηγητής Ειδικών Σεμιναρίων

e-seminars Αναπτύσσομαι 1 Προσωπική Βελτίωση Seminars & Consulting, Παναγιώτης Γ. Ρεγκούκος, Σύμβουλος Επιχειρήσεων Εισηγητής Ειδικών Σεμιναρίων e-seminars Πρωτοποριακή Συνεχής Επαγγελματική και Προσωπική Εκπαίδευση Προσωπική Βελτίωση Αναπτύσσομαι 1 e Seminars Copyright Seminars & Consulting Page 1 Περιεχόμενα 1. Γιατί είναι απαραίτητη η ανάπτυξη

Διαβάστε περισσότερα

Φιλαναγνωσία Δραστηριότητες. Χρύσα Κουράκη (Ph.D) Υπεύθυνη Πολιτιστικών Θεμάτων Ανατολικής Αττικής

Φιλαναγνωσία Δραστηριότητες. Χρύσα Κουράκη (Ph.D) Υπεύθυνη Πολιτιστικών Θεμάτων Ανατολικής Αττικής Φιλαναγνωσία Δραστηριότητες Χρύσα Κουράκη (Ph.D) Υπεύθυνη Πολιτιστικών Θεμάτων Ανατολικής Αττικής Φιλαναγνωσία - Aimer lire Η θετικά προσδιορισμένη σχέση του αναγνώστη με το βιβλίο ως το κατεξοχήν είδος

Διαβάστε περισσότερα

ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ

ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ 1o ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Κεφαλαίου Αρχική Σελίδα Περιεχόμενα CD Rom Θέματα 1ου Τι είναι τα κριτήρια αξιολόγησης Τα κριτήρια αξιολόγησης είναι μια σειρά από πρακτικές γνώσεις και ικανότητες που

Διαβάστε περισσότερα

3. Πώς θα ήθελα να είναι / συμπεριφέρονται τα παιδιά για να είμαι ευχαριστημένος/η; Παράρτημα ΙΙ

3. Πώς θα ήθελα να είναι / συμπεριφέρονται τα παιδιά για να είμαι ευχαριστημένος/η; Παράρτημα ΙΙ Παράρτημα Ι Εργαλείο 1: Γνωριμία - Διερεύνηση προσωπικών θεωριών 1. Τα πιο σημαντικά πράγματα που θέλω να πετύχω στην τάξη μου είναι: Α. Β. Γ. Δ. 2. Είμαι ευχαριστημένος/η από τη δουλειά μου όταν: Α. Β.

Διαβάστε περισσότερα

Μουσική Αγωγή στην Προσχολική και Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Ζωή Διονυσίου

Μουσική Αγωγή στην Προσχολική και Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Ζωή Διονυσίου Μουσική Αγωγή στην Προσχολική και Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση Ζωή Διονυσίου Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά

Διαβάστε περισσότερα

5.34 Αξιοποίηση κοινοτήτων μάθησης στο πλαίσιο προγράμματος προπτυχιακής εκπαίδευσης εν δυνάμει εκπαιδευτικών

5.34 Αξιοποίηση κοινοτήτων μάθησης στο πλαίσιο προγράμματος προπτυχιακής εκπαίδευσης εν δυνάμει εκπαιδευτικών 5.34 Αξιοποίηση κοινοτήτων μάθησης στο πλαίσιο προγράμματος προπτυχιακής εκπαίδευσης εν δυνάμει εκπαιδευτικών συντελεστές Σπυρίδων Δουκάκης sdoukakis@rhodes.aegean.gr ΠΤΔΕ Πανεπιστημίου Αιγαίου Μαρία Μοσκοφόγλου-

Διαβάστε περισσότερα

Η σταδιακή ανάπτυξη της δοµής του, ήταν και το µοντέλο για όλα τα πρώτα ανάλογα εργαστήρια του Θεοδώρου, τα οποία κινούνταν σε αυτήν την θεµατική.

Η σταδιακή ανάπτυξη της δοµής του, ήταν και το µοντέλο για όλα τα πρώτα ανάλογα εργαστήρια του Θεοδώρου, τα οποία κινούνταν σε αυτήν την θεµατική. ΠΟΛΥΤΕΧΝΟ από το 2000 µέχρι σήµερα ένα εργαστήρι σκηνικής έκφρασης και δηµιουργίας, ή µια πρόταση ασκήσεων δηµιουργικής φαντασίας -------------------------------------------- (α) αντικείµενο και ιστορικό

Διαβάστε περισσότερα

Στυλιανός Βγαγκές - Βάλια Καλογρίδη. «Καθολικός Σχεδιασμός και Ανάπτυξη Προσβάσιμου Ψηφιακού Εκπαιδευτικού Υλικού» -Οριζόντια Πράξη με MIS

Στυλιανός Βγαγκές - Βάλια Καλογρίδη. «Καθολικός Σχεδιασμός και Ανάπτυξη Προσβάσιμου Ψηφιακού Εκπαιδευτικού Υλικού» -Οριζόντια Πράξη με MIS Εκπαιδευτικό υλικό βιωματικών δραστηριοτήτων και Θεατρικού Παιχνιδιού για την ευαισθητοποίηση μαθητών, εκπαιδευτικών και γονέων καθώς και για την καλλιέργεια ενταξιακής κουλτούρας στα σχολικά πλαίσια Στυλιανός

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ. Εργασία για το σπίτι. Απαντούν μαθητές του Α1 Γυμνασίου Προσοτσάνης

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ. Εργασία για το σπίτι. Απαντούν μαθητές του Α1 Γυμνασίου Προσοτσάνης ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Εργασία για το σπίτι Απαντούν μαθητές του Α1 Γυμνασίου Προσοτσάνης 1 ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Απαντά η Μαρίνα Βαμβακίδου Ερώτηση 1. Μπορείς να φανταστείς τη ζωή μας χωρίς

Διαβάστε περισσότερα

Το Θέατρο στο Δημοτικό Σχολείο Θεατρική Παράσταση: «Οι μύθοι του Αισώπου»

Το Θέατρο στο Δημοτικό Σχολείο Θεατρική Παράσταση: «Οι μύθοι του Αισώπου» ΣΧΕΔΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Σχολείο : 14 ο Δημοτικό Σχολείο Κατερίνης Τίτλος/Θέμα Προγράμματος Το Θέατρο στο Δημοτικό Σχολείο Θεατρική Παράσταση: «Οι μύθοι του Αισώπου» Τάξεις ή Τμήματα συμμετοχής:

Διαβάστε περισσότερα

Νιώθω, νιώθεις, νιώθει.νιώθουμε ΟΜΑΔΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΣΧΟΛΕΙΟ. Χανιά

Νιώθω, νιώθεις, νιώθει.νιώθουμε ΟΜΑΔΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΣΧΟΛΕΙΟ. Χανιά Νιώθω, νιώθεις, νιώθει.νιώθουμε ΟΜΑΔΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Σμαράγδα Τσιραντωνάκη, ΠΕ70 ΣΧΟΛΕΙΟ Ιδιωτικά Εκπαιδευτήρια Θεοδωρόπουλου Χανιά Μάϊος 2015 Σελίδα 1 από 10 1. Συνοπτική περιγραφή της καλής πρακτικής Η παρούσα

Διαβάστε περισσότερα

Διδακτικές προσεγγίσεις στην Πληροφορική. Η εποικοδομιστική προσέγγιση για τη γνώση. ως ενεργητική και όχι παθητική διαδικασία

Διδακτικές προσεγγίσεις στην Πληροφορική. Η εποικοδομιστική προσέγγιση για τη γνώση. ως ενεργητική και όχι παθητική διαδικασία Διδακτικές προσεγγίσεις στην Πληροφορική Η εποικοδομιστική προσέγγιση για τη γνώση ως ενεργητική και όχι παθητική διαδικασία ως κατασκευή και όχι ως μετάδοση ως αποτέλεσμα εμπειρίας και όχι ως μεταφορά

Διαβάστε περισσότερα

1.2. Ο ρόλος. εστιάζει σε ένα ειδικό θέμα και στην οπτική από την οποία θα το διερευνήσουν

1.2. Ο ρόλος. εστιάζει σε ένα ειδικό θέμα και στην οπτική από την οποία θα το διερευνήσουν 210 ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΤΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ εστιάζει σε ένα ειδικό θέμα και στην οπτική από την οποία θα το διερευνήσουν προσδιορίζει τους ρόλους και τα γεγονότα οριοθετεί το δραματικό χώρο και χρόνο οικοδομεί τη δραματική

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΗΤΡΗΣ Κ. ΜΠΟΤΣΑΚΗΣ, Φυσικός, PhD ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Π.Δ.Ε. ΒΟΡΕΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΔΗΜΗΤΡΗΣ Κ. ΜΠΟΤΣΑΚΗΣ, Φυσικός, PhD ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Π.Δ.Ε. ΒΟΡΕΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ η ΜΙΚΡΟΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ως ΕΡΓΑΛΕΙΟ του ΣΥΓΧΡΟΝΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗΣ Κ. ΜΠΟΤΣΑΚΗΣ, Φυσικός, PhD ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Π.Δ.Ε. ΒΟΡΕΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ η μικροδιδασκαλία, είναι μια: μικρογραφία μαθήματος,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΤΗΣΙΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΘΕΑΤΡΙΚΟΥ ΠΑΙΧΝΙΔΙΟΥ

ΕΤΗΣΙΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΘΕΑΤΡΙΚΟΥ ΠΑΙΧΝΙΔΙΟΥ ΕΤΗΣΙΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΘΕΑΤΡΙΚΟΥ ΠΑΙΧΝΙΔΙΟΥ 2 0 1 5-2 0 1 6 ιάρκεια σεµιναρίου : 80 ώρες Κόστος : 700 (έως 10 δόσεις των 70 ) Απευθύνεται σε : εµψυχωτές, ηθοποιούς, παιδαγωγούς, θεατρολόγους, µουσειοπαιδαγωγούς

Διαβάστε περισσότερα

ΦΟΡΜΑ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΟΜΙΛΟΥ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ. Βαρβάρα Δερνελή ΕΚΠ/ΚΟΥ. Β Τάξη Λυκείου

ΦΟΡΜΑ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΟΜΙΛΟΥ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ. Βαρβάρα Δερνελή ΕΚΠ/ΚΟΥ. Β Τάξη Λυκείου ΦΟΡΜΑ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΟΜΙΛΟΥ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ Βαρβάρα Δερνελή ΕΚΠ/ΚΟΥ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ ΠΕ02 (φιλόλογος) ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΟΜΙΛΟΥ ΟΜΙΛΟΣ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ: ΜΙΑ ΑΠΟΠΕΙΡΑ ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑΣ ΤΩΝ ΕΦΗΒΩΝ ΤΑΞΗ ΑΡΙΘΜΟΣ ΜΑΘΗΤΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΩΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ Α' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ. "Είμαι ο ίδιος μέσα και έξω από την τάξη; Γιατί;" Υπεύθυνη καθηγήτρια: Τζωρτζάτου Μάρια

ΒΙΩΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ Α' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ. Είμαι ο ίδιος μέσα και έξω από την τάξη; Γιατί; Υπεύθυνη καθηγήτρια: Τζωρτζάτου Μάρια ΒΙΩΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ Α' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ "Είμαι ο ίδιος μέσα και έξω από την τάξη; Γιατί;" Υπεύθυνη καθηγήτρια: Τζωρτζάτου Μάρια Εισαγωγική Παρουσίαση από την υπεύθυνη καθηγήτρια. Με το παραπάνω θέμα ασχολήθηκαν κατά

Διαβάστε περισσότερα

Δεύτερη διδακτική πρόταση Έλεγχος επίδοσης στο σχολείο. 1 φωτοτυπία ανά μαθητή με τον έλεγχο παραγωγή προφορικού λόγου, παραγωγή γραπτού λόγου

Δεύτερη διδακτική πρόταση Έλεγχος επίδοσης στο σχολείο. 1 φωτοτυπία ανά μαθητή με τον έλεγχο παραγωγή προφορικού λόγου, παραγωγή γραπτού λόγου Κατανόηση προφορικού λόγου Επίπεδο B Δεύτερη διδακτική πρόταση Έλεγχος επίδοσης στο σχολείο Ενδεικτική διάρκεια: Ομάδα-στόχος: Διδακτικός στόχος: Στρατηγικές: Υλικό: Ενσωμάτωση δραστηριοτήτων: 1 διδακτική

Διαβάστε περισσότερα