Παχυσαρκία, Μεταβολικό Σύνδρομο & Άσκηση: Ο ρόλος του γονέα και του εκπαιδευτικού. Ελένη Δούδα Αναπληρώτρια Καθηγήτρια

Transcript

1 European Territorial Cooperation Programme Greece - Bulgaria The Programme is co-funded by the ERDF and by national funds of the participating countries European Territorial Cooperation Programme Greece - Bulgaria The Programme is co-funded by the ERDF and by national funds of the participating countries ΕΡΓΟ: «Investment in the health and the prosperity of the children in the Bulgarian Greek region» Πρόγραμμα Εδαφικής Συνεργασίας Ελλάδα Βουλγαρία ΕΤΑΙΡΟΙ: Περιφέρεια ΑΜΘ και Δήμος Belitsa της Βουλγαρίας Παχυσαρκία, Μεταβολικό Σύνδρομο & Άσκηση: Ο ρόλος του γονέα και του εκπαιδευτικού Ελένη Δούδα Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής & Αθλητισμού Εργαστήριο Κλινικής Εργοφυσιολογίας και Φυσιολογίας της Άσκησης

2 Περιεχόμενα Τι είναι το ΜετΣ Παράγοντες που ευθύνονται για το ΜετΣ Συχνότητα εμφάνισης Κριτήρια διάγνωσης Δείκτες παχυσαρκίας Τρόποι αντιμετώπισης Ο ρόλος της άσκησης του γονέα του εκπαιδευτικού

3

4 Κάπως έτσι ξεκινάμε!

5 Κάπως έτσι συνεχίζουμε!

6 Κάπως έτσι καταλήγουμε!

7 Η πλεονάζουσα πρόσληψη ενέργειας από οποιαδήποτε πηγή ή συστατικό στοιχείο διατροφής μετατρέπεται σε λίπος.

8 Ιστορικές αναφορές για την παχυσαρκία «Οι παχέες σφόδρα κατά φύσιν ταχυθάνατοι γίνονται μάλλον ή των ισχνών» Αφροδίτη του Willendorf Ιπποκράτους Αφορισμοί ( π.χ.)

9 ΑΝΑΓΚΗ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗΣ ΛΙΠΟΥΣ Πρωτόγονος άνθρωπος Διακεκομμένη λήψη τροφής Αποθήκευση λίπους Επιβίωση σε περιόδους ένδειας Σύγχρονος άνθρωπος Συνεχής λήψη τροφής Διαταραχή λιπορύθμισης Μεταβολικές συνέπειες

10 Μπορώ να ρυθμίσω το βάρος μου; Σωματικό Βάρος = Πρόσληψη - (φαγητό) Κατανάλωση θερμίδων (Φυσική Δραστηριότητα)

11 Εκτιμώμενες μέσες απαιτήσεις ενέργειας (Kcal) την ημέρα

12 Προσοχή! Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι 100 επιπλέον θερμίδες/ημ. Περίπου 5Kg αύξηση βάρους/έτος

13 Έρπουσα παχυσαρκία (200 θερμίδες 10 kg/yr)

14

15 Μα γιατί παχαίνω;

16 Σύγχρονος τρόπος ζωής

17

18

19

20 (WHO, 2012) 65% people 43 million children (WHO, 2011) 346 million people Παχυσαρκία Μεταβολικό σύνδρομο Σακχαρώδης διαβήτης Δυσλιπιδαιμίες Υπέρταση

21 Ορισμός του Μεταβολικού Συνδρόμου Μεταβολικό σύνδρομο (ΜετΣ) είναι η συνύπαρξη πολλαπλών κλινικών και μεταβολικών διαταραχών που αλληλοσχετίζονται και αποτελούν παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση καρδιαγγειακών παθήσεων και διαβήτη τύπου ΙΙ.

22 Συχνότητα εμφάνισης ΜετΣ Έναρξη στη μέση ηλικία και αύξηση της επίπτωσης με την ηλικία: ετών (6.7%), ετών (43.5%), >70 ετών (42%) Ενήλικες ~ 26% του πληθυσμού με διαγνωσμένα κριτήρια ΜετΣ (>50 εκατ. πληθυσμού) 44% αυτών > 50 ετών (κυρίως γυναίκες) 23% των ενηλίκων πληρούν >3 κριτήρια ΗΠΑ: 24% στις ηλικίες χρόνων ΕΥΡΩΠΗ: 16% Παιδιά ~ 5 % με διαγνωσμένα κριτήρια ΜετΣ 28% των υπέρβαρων παιδιών πληρούν >3 κριτήρια περισσότερα τα κορίτσια συγκριτικά με τα αγόρια (Sung D., et al., Diabetes, 2003)

23 (n=4.753)

24 Μεταβολικό Σύνδρομο στην παιδική ηλικία Τριγλυκερίδια 130 mg/dl 6,9 9,3 TC 200 mg/dl 18,5 25,9 LDL-Χοληστερόλη 130 mg/dl TC/HDL-C 4.25 LDL-C/HDL-C ,7 1,7 7,4 13,8 58 αγόρια και 54 κορίτσια ηλικίας 11.4±0.4 ετών από τη Βορειοανατολική Αττική Η συχνότητα εμφάνισης του μεταβολικού συνδρόμου ήταν 5.6% στα κορίτσια και 5.2% στα αγόρια Γλυκόζη νηστείας 110 mg/dl Apo A-1 < 125 mg/dl Apo B 125 mg/dl Apo B/Apo A-1 > 1.0 Lp (a) 30 mg/dl hs-crp 3 mg/l Διαστολική Πίεση: >83 mm Hg >82 mm Hg 0 0 1,7 1,7 1,9 3,7 5,6 5,2 7,4 10,3 10,3 11,1 12, Κορίτσια Αγόρια Ποσοστό (%)

25 Συχνότητα του μεταβολικού συνδρόμου σε εφήβους αστικής και ημιαστικής περιοχής n=279 παιδιά εφηβικής ηλικίας (αγόρια n=133, κορίτσια n=146 ) Αστική (n=125) Ημιαστική (n=154) 35 Συχνότητα (%) ΠΜ 90ή ΕΘ Γλυκόζη 100 mg/dl HDL-C < 50 mg/dl TG 110 mg/dl ΑΠ 90ή ΕΘ Αστική 12 6,4 28,2 7,2 27,2 4 ΜΣ (%) Ημιαστική 9,2 16,2 22,1 29,2 40,3 11,1 Καφαντάρη Β., Χριστόδουλος Α., Αντωνιάδου Ε., Δούδα Ε., Λαπαρίδης Κ., Τοκμακίδης Σ. (2009). Ιατρικά Χρονικά, Τεύχος Απριλίου, 22(4):

26 Συχνότητα εμφάνισης φυσιολογικών και παθολογικών τιμών των παραγόντων κινδύνου για ανάπτυξη ΜετΣ σε σχέση με το βαθμό παχυσαρκίας (νορμοβαρή - υπέρβαρα/παχύσαρκα) ηλικίας ετών Αριθμός παραγόντων κινδύνου Σύνολο (n=100) Αγόρια (n=50) Κορίτσια (n=50) Νορμοβαρή (n=41) Υπέρβαρα/Παχύσαρκα (n=59) 0 - παράγοντας 34% 34% (n=17) 34% (n=17) 56.1% (n=23) 18.6% (n=11) 1 - παράγοντας 32% 30% (n=15) 34% (n=17) 24.4% (n=10) 37.3% (n=22) 2 - παράγοντας 25% 30% (n=15) 20% (n=10) 12.2% (n=5) 33.9% (n=20) 3 - παράγοντας 8% 4% (n=2) 12% (n=6) 7.3% (n=3) 8.5% (n=5) 4 - παράγοντας 1% 2% (n=1) % (n=1) Αντωνιάδης Ορ., Δούδα Ε., Παπάζογλου Δ., Τοκμακίδης Σ. ΕΝΩΣΗ ΓΥΜΝΑΣΤΩΝ ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ, 15ο Διεθνές Συνέδριο Φυσικής Αγωγής & Αθλητισμού, Ολυμπιακό Μουσείο Θεσσαλονίκης, 30 Μαρτίου 1 Απριλίου 2012

27 Ορισμός του μεταβολικού συνδρόμου κατά NCEP- ATP III (2001) Διάγνωση όταν υπάρχουν 3 από αυτούς τους παράγοντες Παράγοντας κινδύνου Όρια Περίμετρος μέσης Άνδρες Γυναίκες Τριγλυκερίδια HDL-C Άνδρες Γυναίκες Αρτηριακή πίεση Γλυκόζη νηστείας >102 cm (>40 in) >94 cm >88 cm (> 35 in) >80 cm 150 mg/dl <40 mg/dl <50 mg/dl 130 / 85 mmhg 110 mg/dl National Cholesterol Education Program Adult Treatment Panel (NCEP- ATP III, 2001) American Heart Association (2004) Grundy et al. (2004). Circulation, 109:

28

29 Δείκτες παχυσαρκίας Σωματική μάζα (βάρος) Δείκτης Σωματικής Μάζας (ΒΜΙ) Σχετική Κατανομή Λίπους (WHR) Ποσοστό Σωματικού Λίπους (%)

30 Σχετική Κατανομή Λίπους (WHR) WHR = Περιφέρεια μέσης / περιφέρεια ισχίου παράδειγμα:1) ΣΚΛ = 123 cm/109 cm = ) ΣΚΛ = 100 cm/138 cm = 0.72 Παχυσαρκία Γυναίκες Άνδρες Άνω σώματος: > 0.85 > 0.95 Κάτω σώματος: < 0.75 < 0.85

31 Ταξινόμηση σύμφωνα με το ποσοστό σωματικού λίπους Υποσιτισμός Κάτω από το μέσο όρο Μέσος όρος Πάνω από μέσο όρο Παχυσαρκία Αγόρια Κορίτσια <5% <8% 6-14% 9-20% 15-18% 21-25% 19-24% 26-31% >25% >32%

32

33 Μέτρηση δερματοπτυχών Μέτρηση στη δεξιά πλευρά Ακριβής εντοπισμός πτυχής (ψηλάφηση, λαβή με αντίχειρα & δείκτη) Κατεύθυνση πτυχής Τοποθέτηση δερματοπτυχόμετρου Ανάγνωση αποτελέσματος Επαναλαμβανόμενες προσπάθειες

34 Αντιμετώπιση του ΜετΣ Πρωτογενής πρόληψη μεταβολικού συνδρόμου Έλεγχος σωματικού βάρους Άσκηση Δίαιτα Αλλαγή τρόπου ζωής

35 Ποιό ρόλο παίζει η σωματική άσκηση στον έλεγχο του σωματικού βάρους; Μπορεί να θεραπεύσει την παχυσαρκία; Μπορεί να βοηθήσει στον έλεγχο του σωματικού βάρους; Μπορεί να βελτιώσει την υγεία;

36 Μεταβολές (lb) Σωματική μάζα Σωματικό λίπος Άλιπη σωματική μάζα 16 εβδομάδες 500 kcal/d Δίαιτα Άσκηση Δίαιτα και Άσκηση

37 Kαρδιαγγειακή Θνησιμότητα σε Γυμνασμένους/Αγύμναστους με Διαφορετικό Ποσοστό Λίπους Ποσοστά θανάτων (%) Αδύνατοι (<17%) Γυμνασμένοι Αγύμναστοι Φυσιολογικοί (17-25%) Παχύσαρκοι (>25%) Lee et al. (1999); Am J Clin Nutr 69:

38 Αερόβιος Χορός & Καρδιαγγειακοί παράγοντες κινδύνου Γυναίκες ηλικίας (n=32) 50 min Aerobic Dance 3 φορές/εβδομάδα (70-80% HRmax) Διάρκεια παρέμβασης: 12 εβδομάδες Ομάδα συνεχόμενης άσκησης Ομάδα διαλειμματικής άσκησης Ομάδα ελέγχου Σύσταση σώματος Καρδιοαναπνευστική αντοχή HDL-Cholesterol

39 Χορός & Μεταβολικό σύνδρομο στην παιδική ηλικία Παχύσαρκα και Υπέρβαρα παιδιά Δημοτικού Σχολείου (n=32) 50 min Χορός Hip-Hop & ασκήσεις γυμναστικής 2 φορές/εβδομάδα 50 min ενημέρωση για αλλαγή διατροφής και τρόπου ζωής 1 φορά/εβδομάδα Διάρκεια παρέμβασης: 8 εβδομάδες Περιφέρεια μέσης Αρτηριακή πίεση TG Glucose HDL-Cholesterol

40 Σχεδιασμός Προγραμμάτων Άσκησης Καθημερινή φυσική δραστηριότητα με μέτρια ένταση και διάρκεια τουλάχιστον 1 ώρα/ημέρα Προτείνεται η διάρκεια και η ένταση να καθορίζεται από το ίδιο το παιδί ανάλογα με τη διάθεσή του Αύξηση της ποσότητας προοδευτικά Στόχος η επαρκής βελτίωση όλων των παραμέτρων της φυσικής κατάστασης: αντοχή, δύναμη, ευλυγισία Προσοχή στην άσκηση σε θερμό περιβάλλον (Brown, Miller & Eason, 2006)

41 Φυσική δραστηριότητα και έλεγχος σωματικού βάρους στα παιδιά Δραστηριότητες απώλειας θερμίδων που προτείνονται για παχύσαρκα παιδιά. Δραστηριότητα Διάρκεια (λεπτά) Ποδηλασία (10 χιλ. / ώρα) 80 Τρέξιμο - 8 χιλ. / ώρα 30 Τρέξιμο - 10 χιλ. / ώρα 25 Ποδόσφαιρο (παιχνίδι) 30 Κολύμπι (πρόσθιο) - 30 μέτρα / λεπτό 50 Αντισφαίριση 45 Περπάτημα - 4 χιλ. / ώρα 80 Περπάτημα - 6 χιλ. / ώρα 60

42

43 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΣΚΗΣΗΣ Παχυσαρκία Ανάλογα με το βαθμό παχυσαρκίας συστήνονται και διαφορετικού τύπου δραστηριότητες: Σε υπέρβαρα παιδιά με 85<BMI<94 %, ανάλογα με την ηλικία και το φύλο, προτείνεται γρήγορο περπάτημα, διάδρομος, πεζοπορία, αντισφαίριση, σκι, κολύμβηση, χορός. Σε παχύσαρκα παιδιά με BMI 95 % προτείνεται κολύμβηση, ποδηλασία, κυκλική προπόνηση με στόχο τη μυϊκή ενδυνάμωση και τη βελτίωση της αερόβιας ικανότητας, διαλειμματική προπόνηση (με περπάτημα) αρχικά με χαμηλή ένταση και σταδιακά αυξανόμενη επιβάρυνση. Σε παχύσαρκα παιδιά με BMI 97 % συστήνεται κολύμβηση, περπάτημα, προπόνηση χαμηλής έντασης με αντιστάσεις πάντα με την καθοδήγηση και την επίβλεψη εξειδικευμένου αθλητικού επιστήμονα. (Hassink, Zapalla, Falini, Datto, 2008; Sothern, 2001)

44 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΣΚΗΣΗΣ Παχυσαρκία Για παιδιά και εφήβους που είναι παχύσαρκοι για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα συστήνεται (Hassink et al., 2008): τα προπονητικά περιεχόμενα που εφαρμόζονται να βασίζονται στην αρχή της προοδευτικά αυξανόμενης επιβάρυνσης. να ξεκινήσουν με ήπιες και στη συνέχεια με μέτριες σε ένταση δραστηριότητες. σε προχωρημένου βαθμού παχυσαρκία μπορεί να ξεκινήσουν ακόμα και με 5 min περπάτημα και να αυξάνουν σε κάθε προπονητική μονάδα το χρόνο άσκησης τους κατά 1 min.

45 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΣΚΗΣΗΣ Δυσλιπιδαιμία Σε άτομα με δυσλιπιδαιμία, η Αμερικανική Αθλητιατρική Εταιρία (ACSM) προτείνει: το βασικό είδος της άσκησης να είναι αερόβιου τύπου και να ενεργοποιεί μεγάλες μυϊκές ομάδες. η ένταση της άσκησης να κυμαίνεται μεταξύ 40%-70% της HRmax. η συχνότητα των προπονητικών μονάδων να είναι τουλάχιστον 5 φορές/εβδομάδα για τη μεγιστοποίηση της θερμιδικής δαπάνης. η διάρκεια της προπονητικής μονάδας να κυμαίνεται από 40 έως 60 min. μακροπρόθεσμο έλεγχο του σωματικού βάρους (π.χ. διάρκεια άσκησης min/εβδομάδα και θερμιδική δαπάνη >2.000 kcal/εβδομάδα). (Durstine et al., 2003; Leon & Sanchez, 2001)

46 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΣΚΗΣΗΣ Υπέρταση Οι γενικές οδηγίες της Αθλητιατρικής Αμερικανικής Εταιρείας (ACSM, 2004) για το σχεδιασμό προγραμμάτων άσκησης σε άτομα με υπέρταση συνιστούν: Τύπος άσκησης: αερόβιες δραστηριότητες, οι οποίες να ενεργοποιούν μεγάλες μυϊκές ομάδες Η προπόνηση αντιστάσεων δεν συστήνεται ως βασική μορφή άσκησης αλλά θα πρέπει να συνδυάζεται με την αερόβια προπόνηση Ένταση της άσκησης: να κυμαίνεται στο 40 έως 60% της VO 2max R (Oxygen uptake reserve) Διάρκεια άσκησης: τουλάχιστον 30 min κάθε μέρα Συχνότητα αερόβιας άσκησης: 3 έως 7 φορές την εβδομάδα

47 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΣΚΗΣΗΣ Υπέρταση Η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής (American Academy of Pediatrics, 2010) διατυπώνει τις ακόλουθες κατευθυντήριες οδηγίες αναφορικά με τη συμμετοχή υπερτασικών παιδιών σε αθλητικές δραστηριότητες. Αλλαγές στον τρόπο ζωής, με καθημερινή σωματική δραστηριότητα σε συνδυασμό με ισορροπημένη δίαιτα, στο σύνολο των παιδιών ανεξάρτητα αν είναι νορμοτασικά ή υπερτασικά. Η παρουσία της προϋπέρτασης δεν πρέπει να περιορίζει τη συμμετοχή ενός παιδιού σε ανταγωνιστικού τύπου δραστηριότητες. Συστήνεται: - αλλαγή στον τρόπο ζωής - έλεγχος του σωματικού βάρους - καθημερινή σωματική δραστηριότητα - ισορροπημένη δίαιτα με επανέλεγχο της αρτηριακής πίεσης κάθε 6 μήνες

48 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΣΚΗΣΗΣ Υπέρταση Το Στάδιο Ι της υπέρτασης, σε ασυμπτωματικά παιδιά, δεν πρέπει να περιορίζει τη συμμετοχή του σε ανταγωνιστικού τύπου δραστηριότητες. Συστήνεται: - αλλαγή στον τρόπο ζωής - έλεγχος του σωματικού βάρους - καθημερινή σωματική δραστηριότητα - ισορροπημένη δίαιτα με επανέλεγχο της αρτηριακής πίεσης σε 1-2 εβδομάδες. - Αν οι τιμές παραμένουν στα ίδια επίπεδα θα πρέπει να αρχίσει συστηματική παρακολούθηση και θεραπευτική αγωγή με παράλληλη απώλεια σωματικού βάρους (αν κρίνεται απαραίτητο)

49 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΣΚΗΣΗΣ Υπέρταση Το Στάδιο ΙΙ της υπέρτασης, σε συμπτωματικά ή μη παιδιά, περιορίζει τη συμμετοχή του σε ανταγωνιστικού τύπου δραστηριότητες. Συστήνεται: - έλεγχος του σωματικού βάρους - ισορροπημένη δίαιτα - επανέλεγχο της αρτηριακής πίεσης κάθε εβδομάδα. Παράλληλα, θα πρέπει να αρχίσει συστηματική παρακολούθηση και θεραπευτική αγωγή (αν κρίνεται απαραίτητο) Παράλληλα με την υπέρταση όταν συνυπάρχουν και άλλα καρδιαγγειακά νοσήματα η συμμετοχή σε ανταγωνιστικές δραστηριότητες θα πρέπει να εξετάζεται ανάλογα με τον τύπο και τη σοβαρότητα των ασθενειών.

50 Να θυμάστε Μεταβολικό Σύνδρομο Παχυσαρκία & Άσκηση

51 Ο ρόλος του γονέα Είναι το παιδί μου υπέρβαρο; Επισκεφτείτε το γιατρό που είναι ο αρμόδιος για να αποφανθεί αν το παιδί είναι υπέρβαρο (μέτρηση βάρους, ύψους, αξιολόγηση τη συνολικής ανάπτυξης του παιδιού σε σχέση με την ηλικία του) Αντιμετώπιση με αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες της οικογένειας όπως και στις συνήθειες της φυσικής δραστηριότητας

52 Ο ρόλος του γονέα - όπλο η άσκηση Προσπαθήστε να αλλάξετε τις συνήθειες ολόκληρης της οικογένειας όσον αφορά τη σωματική δραστηριότητα και τη διατροφή και όχι μόνο του παιδιού. Όλοι στην οικογένεια πρέπει να μάθουν να τρώνε υγιεινά και να είναι σωματικά δραστήριοι και όχι μόνο το υπέρβαρο παιδί.

53 Ο ρόλος του γονέα - όπλο η άσκηση Προσπαθήστε να αυξήσετε τη σωματική δραστηριότητα στην οικογένεια. Γίνεται πρότυπο για τα παιδιά σας. Αν τα παιδιά βλέπουν ότι εσείς ασκήστε και διασκεδάζετε με αυτό, είναι πολύ πιθανό να σας μιμηθούν.

54 Συνοπτικά οι γονείς οφείλουν: Να δίνουν το παράδειγμα με το να γυμνάζονται και να είναι κινητικοί. Να προσφέρουν έπαινο, ενθάρρυνση και να επιδεικνύουν ενδιαφέρον για τις δραστηριότητες του παιδιού. Να δραστηριοποιούνται στα προγράμματα του σχολείου ή της τοπικής κοινωνίας. Να ενθαρρύνουν τα παιδιά τους να κινούνται στο περιβάλλον του σπιτιού. Να παρέχουν την απαιτούμενη μετακίνηση στα παιδιά τους προς τις αθλητικές εγκαταστάσεις. (ACSM, 2007)

55 Ο ρόλος του γονέα - όπλο η σωστή διατροφή Μάθετε περισσότερα για τις διατροφικές ανάγκες του παιδιού, είτε διαβάζοντας είτε κουβεντιάζοντας με τον ιατρό σας. Μάθετε την οικογένεια να τρώει υγιεινά Συζητήστε με τα παιδιά για τις εναλλακτικές λύσεις όσον αφορά το φαγητό τους και αφήστε τα ίδια να αποφασίσουν για το τι και πόσο θα φάνε.

56 Ο ρόλος του γονέα - όπλο η σωστή διατροφή Μάθετε την οικογένεια να τρώει υγιεινά Μη βάλετε το παιδί σας σε στερητική δίαιτα για να χάσει βάρος. Αυτό μπορεί να γίνει μόνο από τον ιατρό σας και μόνο για ειδικούς λόγους. Φροντίστε η διατροφή ολόκληρης της οικογένειας να είναι ισορροπημένη σύμφωνα με τις αρχές της «διατροφικής πυραμίδας».

57 Ο ρόλος του γονέα - όπλο η σωστή διατροφή Προσπαθήστε να τρώτε όσο γίνεται συχνότερα όλοι μαζί σαν οικογένεια. Κάνετε την ώρα του φαγητού ευχάριστη, με συζήτηση και ανταλλαγή απόψεων και όχι ευκαιρία για παρατηρήσεις και διαπληκτισμούς. Αν η ώρα του φαγητού είναι δυσάρεστη, τότε το παιδί θα προσπαθήσει να φάει όσο γίνεται γρηγορότερα και να φύγει από το τραπέζι. Επίσης, θα μάθει να συνδυάζει το φαγητό με το stress.

58 Μη χρησιμοποιείτε το φαγητό για τιμωρία ή ανταμοιβή. Αν στερείτε το φαγητό από το παιδί για να το τιμωρήσετε υπάρχει η πιθανότητα να του δημιουργηθεί ο φόβος της πείνας με αποτέλεσμα το παιδί να τρώει οποτεδήποτε βρίσκει την ευκαιρία. Αν χρησιμοποιούνται τρόφιμα, π.χ. γλυκά, σαν ανταμοιβή, το παιδί θα πιστέψει ότι αυτά τα τρόφιμα είναι καλύτερα από τα άλλα.

59 Ο ρόλος του γονέα - όπλο η σωστή διατροφή Να αποφεύγεται η κατανάλωση φαγητών ή snacks βλέποντας τηλεόραση. Τρώτε μόνο σε συγκεκριμένα μέρη του σπιτιού, π.χ. κουζίνα, τραπεζαρία. Όταν τα παιδιά τρώνε μπροστά στην τηλεόραση, είναι πολύ πιθανό να μη νοιώσουν το αίσθημα του κορεσμού, με αποτέλεσμα να φάνε περισσότερο.

60 Ο ρόλος του γονέα συμπερασματικά Τα παιδιά μαθαίνουν καλύτερα με παραδείγματα Ο καλύτερος τρόπος είναι να γίνετε εσείς το παράδειγμα στο παιδί σας, τρώγοντας υγιεινά και όντας σωματικά δραστήριοι.

61 Το σχολείο και ο εκπαιδευτικός θα πρέπει: Να παρέχουν προγράμματα ευχάριστων φυσικών δραστηριοτήτων Να παρέχουν προγράμματα φυσικής δραστηριότητας που να ικανοποιούν τις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα των δύο φύλων (ACSM, 2007)

62 Το σχολείο και ο εκπαιδευτικός θα πρέπει: Να ενισχύουν την αυτοεκτίμηση και την ανάπτυξη των ικανοτήτων Να μην περιορίζονται μόνο σε δραστηριότητες που προέρχονται ή έχουν σχέση με τα δημοφιλή ομαδικά αθλήματα (ACSM, 2007)

63 Το σχολείο και ο εκπαιδευτικός θα πρέπει: Μέσα από το μάθημα της Φυσικής Αγωγής να καλυφθεί ένα ποσοστό φυσικής δραστηριότητας που χρειάζονται τα παιδιά και οι έφηβοι.

64 Ο εκπαιδευτικός οφείλει να φροντίζει για τη διαφύλαξη των αισθημάτων ασφαλείας του μαθητή παρέχει απλές συμβουλές υγιεινής διατροφής στο μαθητή αποφεύγει να πιέζει το μαθητή για πολύ δύσκολες ασκήσεις ενθαρρύνει το μαθητή να συμμετέχει σε εξωσχολικές φυσικές δραστηριότητες

65 Το πιο σημαντικό για ένα παχύσαρκο παιδί είναι: Η αποφυγή δημιουργίας αρνητικών συναισθημάτων που μπορεί να κάνουν το παιδί να μη θέλει να γυμναστεί Να επιδιώκονται θετικά συναισθήματα που θα ωθήσουν το παιδί στην άσκηση Οι συμμαθητές να ενθαρρύνονται να παίζουν με αυτό το παιδί

66 Πρόληψη & Αντιμετώπιση αύξηση της φυσικής δραστηριότητας και της σωματικής άσκησης ενημέρωση για την υγιεινή διατροφή ανάπτυξη κριτικής σκέψης στα ποικίλα διαφημιστικά μηνύματα μείωση στη χρήση της τηλεόρασης και του Η/Υ αλλαγή στον τρόπο ζωής ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ: Οικογένεια Σχολείο Γραφεία Αγωγής Υγείας Γραφεία Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης - Αθλητικοί Φορείς - Καθηγητές Φυσικής Αγωγής - Ιατροί - Διαιτολόγοι Ψυχολόγοι

67 «Εάν εξατομικεύσουμε τη σωστή άσκηση και την ποσότητα διατροφής, όχι λιγότερο και όχι περισσότερο, θα έχουμε βρει τον ασφαλέστερο δρόμο για την υγεία» Ιπποκράτης ( π.χ.)

68 Εργαστήριο Κλινικής Εργοφυσιολογίας ΤΕΦΑΑ-ΔΠΘ Γυμναστείτε γιατί παχαίνουμε!