ΓΙΑΤΙ ΕΠΙΛΕΧΘΗΚΑΝ ΟΙ ΠΙΟ ΚΑΤΩ ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΔΙΑΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ 1. Ο ΒΑΣΙΛΗΣ

Transcript

1 ΓΙΑΤΙ ΕΠΙΛΕΧΘΗΚΑΝ ΟΙ ΠΙΟ ΚΑΤΩ ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΔΙΑΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ 1. Ο ΒΑΣΙΛΗΣ Μια φορά κι έναν καιρό ήταν ένας βοσκός που τον έλεγαν Βασίλη. Ζούσε σε μια μικρή φάρμα με τη γυναίκα του και την κόρη του. Μια μέρα καθώς η γυναίκα του κτένιζε τα μαλλιά της κόρης της πρόσεξε ότι το κλήμα βρισκόταν κρεμασμένο πάνω από ένα πηγάδι. Σκέφτηκε ότι ήταν πολύ επικίνδυνο και άρχισε να κλαίει με λυγμούς. Σκέφτηκε πως αν η κόρη της έκανε γιο, θα σκαρφάλωνε πάνω στο κλήμα και θα έπεφτε στο πηγάδι. Ο βοσκός θύμωσε πάρα πολύ με αυτά που άκουγε και έφυγε από το σπίτι. Θα γυρνούσε πίσω στο σπίτι μόνο αν έβρισκε κάποιο που να ήταν πιο παράξενος από τη γυναίκα του. Μια μέρα έφτασε σε ένα χωριό. Εκεί, είδε πολλούς ανθρώπους να τρέχουν πανικόβλητοι και να ζητούν βοήθεια. Στη μέση της πλατείας του χωριού στεκόταν ένα αγόρι. Το αγόρι αυτό έβαλε τα χέρια του μέσα σε ένα βάζο που είχε καρύδια. Τα χέρια του γλίστρησαν εύκολα μέσα στο βάζο όταν ήταν άδεια. Αλλά τώρα το αγόρι δεν μπορούσε να βγάλει τα χέρια του γιατί δεν ήθελε να αφήσει τα καρύδια. Οι άνθρωποι πίστευαν ότι έπρεπε να κόψουν τα χέρια του μικρού παιδιού. Ο βοσκός πήγε στο αγόρι και μίλησε γλυκά σε αυτό. Το μικρό αγόρι άφησε τα καρύδια και τα χέρια του βγήκαν από το βάζο. Οι χωρικοί νόμισαν ότι ήταν θαύμα. Αλλά ο βοσκός αποφάσισε να επιστρέψει στη γυναίκα του και στην κόρη του. Κατάλαβε τώρα ότι όλοι οι άνθρωποι είναι περίεργοι με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο.

2

3 Γιατί επιλέχθηκε η συγκεκριμένη ιστορία; Η πιο πάνω ιστορία μας περιγράφει την στάση ενός Κύπριου βοσκού ο οποίος θεωρεί την κόρη και τη γυναίκα του παράλογες επειδή αγωνιούσαν μήπως κτυπήσει ο γιος που κάποια στιγμή θα έκανε η κόρη του. Για το λόγο αυτό επιλέγει να φύγει από το σπίτι καινα ταξιδέψει σε άλλες χώρες έτσι ώστε να γνωρίσει τον τρόπο σκέψης των άλλων λαών και να δει κατά πόσον υπάρχουν και άλλοι άνθρωποι που σκέφτονται με τον ίδιο παράλογο τρόπο. Καθώς έφτασε σε μια χώρα βρέθηκε αντιμέτωπος με πολλούς παράλογους ανθρώπους αφού αυτοί ήθελαν να κόψουν τα χέρια ενός μικρού παιδιού επειδή είχε βάλει τα χέρια του σε ένα βάζο με γλυκά και προκειμένου να μην τα αφήσει από τα χέρια του δεν μπορούσε να τα βγάλει από το βάζο. Τότε συνειδητοποίησε ότι και σε άλλες χώρες υπήρχαν εξίσου παράλογοι άνθρωποι. Αποφάσισε τότε να επιστρέψει στην πατρίδα του και στην οικογένειά του. Καλό θα ήταν να αναφερθεί ότι ο Βασίλης αρχικά θεωρούσε τους ξένους πολύ πιο τρελούς και παράλογους από την κόρη του και την γυναίκα του. Στην συνέχεια όμως, αντιλαμβάνεται ότι ο κάθε ο πολιτισμός και πιο συγκεκριμένα ο καθένας από εμάς έχει τις δικές του αντιλήψεις και παραξενιές. Μέσα, λοιπόν, από αυτή την ιστορία θίγεται το θέμα του ταξιδιού και της γνωριμίας ενός ανθρώπου με «ξένους» προς αυτόν τρόπους σκέψεις των άλλων λαών.οι διαφορές μεταξύ των διαφόρων πολιτισμών είναι αξιοσημείωτες. Οι τρόποι συμπεριφοράς διαφέρουν πολύ από τον ένα πολιτισμό στον άλλο και αυτό το είδαμε μέσα από την ιστορία του Βασίλη ο οποίος ταξίδεψε

4 σε διάφορες χώρες για να μάθει πώς συμπεριφέρονται και πώς σκέφτονται οι υπόλοιποι άνθρωποι. Τον εξέπληξε το γεγονός που οι άνθρωποι σε μια χώρα ήθελαν να κόψουν τα χέρια ενός μικρού παιδιού επειδή δεν μπορούσε να τα βγάλει από το βάζο. Όμως κατάλαβε τελικά πως ο κάθε πολιτισμός έχει τα δικά του πιστεύω. Ο κάθε πολιτισμός επιπλέον, έχει τα δικά του μοναδικά πρότυπα συμπεριφοράς, που φαίνονται ξένα στα άτομα τα οποία έχουν διαφορετική πολιτιστική προέλευση. Επίσης είναι σημαντικό το ότι προσφέρει τις δικές του γνώσεις και τον δικό του τρόπο σκέψης για να βοηθήσει έναν «ξένο» λαό να λύσει το πρόβλημάτου (αλληλοβοήθεια).δεδομένου ότι οι πολιτισμοί διαφέρουν τόσο πολύ μεταξύ τους, είναι παράδοξο το γεγονός ότι ο Βασίλης που προερχόταν από έναν άλλο πολιτισμό δεν δυσκολεύτηκε να συνταχθεί με τις ιδέες και την συμπεριφορά εκείνων που προήλθαν από διαφορετικό πολιτισμό. Φαίνονται ακόμη οι ομοιότητες που μπορεί να έχουν οι άνθρωποι έστω κι αν κατάγονται από διαφορετικές χώρες και έχουν διαφορετικές νοοτροπίες. Γενικά ταξιδεύοντας οι άνθρωποι έρχονται σε επαφή με άλλες νοοτροπίες, διαφορετικούς τρόπους σκέψεις, διαφορετικές συνήθειες και αντιλήψεις. Η επαφή ανθρώπων από διαφορετικούς πολιτισμούς και διαφορετικές χώρες επιτρέπει την ανταλλαγή ιδεών και πολιτισμικών στοιχείων. Η κοινωνικοποίηση συνδέει τους διάφορους πολιτισμούς μεταξύ τους. Οι εκπαιδευτικοί μπορούν να συζητήσουν με τους μαθητές εάν γνωρίζουν άλλους τέτοιους «παράλογους» τρόπους σκέψης άλλων πολιτισμών και να σχολιάσουν. Επίσης, οι εκπαιδευτικοί καλό θα ήταν να θίξουν και τον διαφορετικό τρόπο σκέψης του κάθε ανθρώπου

5 (μαθητή) και όχι μόνο τον τρόπο σκέψης των πολιτισμών. Ο κάθε άνθρωπος έχει τον δικό του τρόπο σκέψης και τη δική του συμπεριφορά, όπως είδαμε και στην ιστορία, όπου σε κάποιους άλλους μπορεί να φαίνεται παράλογη ή και παράξενη. Έτσι, θα ακουστούν διαφορετικές σκέψεις και συνήθειες από τον κάθε μαθητή που ενδέχεται σε κάποιους από τους συμμαθητές τους να τους ακουστούν «ξεχωριστές» ή ακόμη και «παράλογες». Η κοινωνικοποίηση βρίσκεται και στην βάση της ίδιας της ατομικότητας και της ελευθερίας των ανθρώπων. Στην διάρκεια της κοινωνικοποίησης τους ο κάθε άνθρωπος αναπτύσσει ένα συναίσθημα ταυτότητας και την ικανότητα για ανεξάρτητη σκέψη και δράση.

6 2. Η ΚΟΥΤΣΟΥΚΟΥΤΟΥ Μια φορά κι έναν καιρό, ήταν ένα μικρό σκαθάρι που ονομαζόταν Κουτσουκουτού και που αποφάσισε να παντρευτεί. Αλλά το σώμα της ήταν μαύρο και ήταν πολύ λυπημένη γι αυτό. Εξαιτίας του χρώματός της δεν μπορούσε να βρει άντρα. Η Κουτσουκουτού συνάντησε πολλούς ανθρώπους που ήθελαν να την παντρευτούν αλλά δεν συμφωνούσε μαζί τους. Τελικά η Κουτσουκουτού πήρε για σύζυγό της το ποντίκι. Τη μέρα του γάμου τους, όλα τα ζώα, πουλιά και έντομα μαζεύτηκαν εκεί. Διασκέδαζαν πολύ, όταν ξαφνικά τελείωσε το νερό. Η νύφη αποφάσισε να πάει και να φέρει νερό η ίδια όμως κουράστηκε και αποφάσισε να ξαπλώσει να ξεκουραστεί. Εκεί αποκοιμήθηκε. Το ποντίκι θύμωσε και άρχισε να την χτυπά με την ουρά του! Η Κουτσουκουτού ξύπνησε αλλά γαργαλιόταν από την ουρά του ποντικιού. Γελούσε τόσο δυνατά που το ποντίκι άρχισε να γελά κι αυτό. Δεν ήταν πια θυμωμένο.

7 Γιατί επιλέχθηκε η συγκεκριμένη ιστορία; Η πιο πάνω ιστορία θίγει το θέμα της εξωτερικής εμφάνισης της πρωταγωνίστριας και τονίζει το πώς αυτή η εξωτερική εμφάνιση την έκανε να αισθάνεται άβολα, επιθυμώντας και προσπαθώντας ταυτόχρονα να την αλλάξει. Η πρωταγωνίστρια της πιο πάνω ιστορίας είναι ένα χαριτωμένο σκαθαράκι η οποία δεν είναι και τόσο ευχαριστημένη με το μαύρο χρώμα που είχε το σώμα της. Αποφάσισε να το αλλάξει και αφού το έκανε ξεκίνησε για ένα ταξίδι. Στη διαδρομή γνώρισε πολλούς υποψήφιους γαμπρούς διαφορετικούς σε μέγεθος, δύναμη, εξωτερική εμφάνιση και νοοτροπία από το σκαθαράκι. Δεν ήθελε να παντρευτεί κανένα μέχρι που γνώρισε ένα ποντικό και παντρεύτηκαν.το θέμα, λοιπόν, της διαφορετικής εμφάνισης προκαλεί ανησυχίες στην πρωταγωνίστρια, η οποία στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι ένα έντομο. Η πρωταγωνίστρια χρησιμοποιείται αλληγορικά αφού στην πραγματικότητα η εξωτερική εμφάνιση είναι κάτι που απασχολεί περισσότερο τους ανθρώπους. Ωστόσο στη συνέχεια φαίνεται πως η πρωταγωνίστρια δεν αποδέχεται ότι η εξωτερική εμφάνιση δεν έχει σημασία. Αφού άλλωστε, την βλέπουμε να μένει «άσπρη» μέχρι και το τέλος της ιστορίας.οι περισσότεροι άνθρωποι συνήθως όταν βλέπουνπρόσωπα στον τόπο τους που διαφέρουν κυρίως στο χρώμα, γίνονται είτε ξενοφοβικοί είτε αρχίζουν τα αρνητικά σχόλια, με αποτέλεσμα οι μετανάστες να γίνονται θύματα ρατσισμού. Με βάση αυτό, συχνά, οι

8 μετανάστες αντιμετωπίζουν διάφορες δυσκολίες, όπως είναι η έλλειψη επαγγελματικής απασχόλησης, η έλλειψη κατάλληλης κατοικίας και η αδυναμία επικοινωνίας και προσαρμογής τους στο καινούριο περιβάλλον. Εξαιτίας αυτών, συνήθως οι μετανάστες πλήττονται κοινωνικά, απομονώνονται, περιθωριοποιούνται και στιγματίζονται από την πλειονότητα. Αυτά όμως που ίσως να πλήττονται περισσότερο είναι τα παιδιά των μεταναστών, που πηγαίνουν σε σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας ή και τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και δέχονται κριτικές κυρίως για την εξωτερική τους εμφάνιση. Ο ρατσισμός στην εκπαίδευση δεν τους αφήνει τα περιθώρια για να διεκδικήσουν τα δικαιώματα τους και τις ίσες ευκαιρίες που αξίζουν να έχουν. Έτσι θα ήταν προτιμότερο οι εκπαιδευτικοί και γενικά το σχολείο να μην αναπαράγουν τα στερεότυτα, αλλά να αναπτύσσουν την κριτική σκέψη των μαθητών. Αυτό θα γίνει μέσα από την προβολή της ιστορίας αυτή, η οποία καλλιεργεί θετικές στάσεις των μαθητών προς το διαφορετικό και συγκεκριμένα προς το χρώμα που έχουν οι άνθρωποι. Οι εκπαιδευτικοί επιπλέον, μπορούννα συζητήσουν και να κάνουν διαλόγους με τους μαθητές για το θέμα του ρατσισμούγια να τους ευαισθητοποιήσουν, ώστε να μην συμπεριφέρονται με βαρβαρότητα προς τους συμμαθητές τους. Καλό θα ήταν επίσης, να δραματοποιήσουν την ιστορία αυτή, να υποδυθούν ρόλους και ίσως με αυτόν τον τρόπο να κατανοήσουν οι μαθητές καλύτερα το θέμα τα αποδοχής και της εξωτερικής εμφάνισης. Επομένως,δεν παίζει κανένα ρόλο το πώς είναι κάποιος εξωτερικά. Αυτό που μετράει περισσότερο είναι ο χαρακτήρας του καθενός και ο τρόπος με τον οποίο

9 συμπεριφέρεται. Άλλωστε η προσωπικότητα του καθενός δεν αναδεικνύεται από το χρώμα του και γενικά από την εξωτερική του εμφάνιση, αλλά από τον χαρακτήρα του. Επιπλέον, σημαντικό είναι, οι άνθρωποι να δέχονται το πώς είναι και να μην προσπαθούν να αλλάξουν για να αρέσουν στους άλλους. Αυτό το είδαμε και στην περίπτωση της κουτσουκουτούς η οποία άλλαξε για να μπορέσει να βρει κάποιον που να την αποδέχεται και να την παντρευτεί. Είναι καλύτερο οι άνθρωποι να μένουν όπως είναι και να μην αλλάζουν για τον οποιοδήποτε.

10 3. Η ΣΙΕΡΟΛΟΤΤΑ Στη Δωρό, ένα χωριό κοντά στην πόλη της Λεμεσού στην Κύπρο, ζούσε ένα πλάσμα που τρόμαζε όλους τους κατοίκους του χωριού. Αυτό το πλάσμα ήταν άγριο και φοβερό και ζύγιζε πάνω από τέσσερις τόνους. Το πρόσωπό της ήταν από σίδερο και τα δόντια της ήταν κοφτερά σαν μαχαίρια. Κάποιες φορές είχε κεφάλι γυναίκας, με ζωντανά φίδια αντί για μαλλιά. Η Σιερόλοττα μούγκριζε, και πηδούσε, και κλωτσούσε μέσα στο χωριό. Οι χωρικοί δεν ήξεραν τι να κάνουν. Μια μέρα ένας περίεργος μοναχός επισκέφθηκε το χωριό. Μίλησε στους άρχοντες και τους είπε ότι ήθελε να κτίσει ένα μοναστήρι κοντά στο ρυάκι. Οι άρχοντες άκουσαν προσεκτικά τι είχε να πει και μετά του είπαν την ιστορία της Σιερόλοττας. Ο περίεργος μοναχός κατευθύνθηκε στο ρυάκι ψιθυρίζοντας κάποιες λέξεις. Ξαφνικά, είδε τη Σιερόλοττα να έρχεται πάνω του. Άρχισαν να παλεύουν. Η Σιερόλοττα του επιτέθηκε αλλά ο μοναχός έλαμψε σαν αστέρι. Έπειτα, με τα φτερά που είχε ο μοναχός στην πλάτη του, πέταξε και άρπαξε την Σιερόλοττα. Το έδαφος σείστηκε και μοιράστηκε στα δύο. Ο μοναχός έριξε τη Σιερόλοττα στη χαράδρα και το πλάσμα εξαφανίστηκε. Το επόμενο πρωί, ένα λαμπρό άσπρο φως εμφανίστηκε στο χωριό. Οι χωρικοί βρήκαν τον μοναχό να κάθεται πάνω σε ένα μεγάλο βράχο και να χαμογελά. Τους είπε ότι τα βάσανά τους είχαν τελειώσει.

11 Γιατί επιλέχθηκε η συγκεκριμένη ιστορία; Η συγκεκριμένη ιστορία θίγει το θέμα της άσχημης και φοβερής εξωτερικής εμφάνισης η οποία ταυτίζεται τις περισσότερες φορές με την άσχημη και επιθετική συμπεριφορά. Συγκεκριμένα αναφέρεται στην εμφάνιση ενός στοιχειού σε ένα χωριό της Κύπρου το οποίο τρομοκρατεί τους κατοίκους του μέχρι τη στιγμή που ένας μοναχός επισκέπτεται το χωριό και εξορκίζει το κακό διώχνοντας το στοιχειό. Για να ευχαριστήσουν το μοναχό οι κάτοικοι κτίζουν ένα μοναστήρι κάτι που ο ίδιος τους το ζήτησε σαν αντάλλαγμα για το καλό που τους έκανε. Επίσης στη συγκεκριμένη ιστορία γίνεται αναφορά στα πιστεύω του κυπριακού λαού, στις προκαταλήψεις και τις δεισιδαιμονίες του. Η προκατάληψη στη διαπολιτισμική πρακτική αναφέρεται σε γνώμες ήστάσεις που έχουν τα μέλη μιας άλλης ομάδας.η δημιουργία στερεότυπων συνδέεται με το μηχανισμότης μετατόπισης, σύμφωνα με τον οποίο, τα συναισθήματα απόρριψης καιεχθρότητας μιας ομάδας κατευθύνονται ενάντια μιας άλλης ομάδας, η οποία όμωςδεν τα έχει προκαλέσει.η δεύτερη ερμηνεία τηςπροκατάληψης, δέχεται την ύπαρξη ενός συγκεκριμένου τόπου προσωπικότητας,που είναι περισσότερο επιρρεπείς σε προκατειλημμένες απόψεις εναντίον άλλωνομάδων. Αυτό το βλέπουμε και από την ιστορία μας, όπου η σιερολόττα ήταν αυτή που δεχόταν την απόρριψη και την εχθρότητα των κατοίκων. Ίσως γι αυτόν τον λόγο να ήταν επιθετική προς τους κατοίκους του χωριού, επειδή ήταν διαφορετική και δεν το άντεχαν αυτό. Αν η αντιμετώπιση των κατοίκων ήταν διαφορετική και δεν την θεωρούσαν σαν κάποιο τέρας ίσως να μην ήταν επιθετική προς αυτούς. Επίσης

12 θίγεται και το θέμα της θρησκείας αφού εμφανίζεται ως σωτήρας των κατοίκων (έγινε θαύμα) ένας μοναχός ο οποίος προέρχεται από τη χριστιανική θρησκεία. Μέσα σ αυτό το σκηνικό ο χριστιανός θέλει να υπενθυμίσει στην ελληνική κοινωνία ότι ο ρατσισμός είναι μπροστά στο Θεό μία από τις βαρύτερες αμαρτίες και μια κοινωνική μάστιγα που μπορεί να φέρει στην κοινωνία μας τη διασάλευση της ειρήνης. H λύση στο πρόβλημα του ρατσισμού δεν είναι να φύγουν οι ξένοι, αλλά να μάθουμε να ζούμε μαζί σε μια κοινωνία ανοιχτή και πλουραλιστική, βασισμένη όχι στην κοινή μας ράτσα, αλλά στην κοινή μας αξία ως άνθρωποι. Όπως και στην ιστορία μας ίσως η λύση στο πρόβλημα που αντιμετώπιζε το χωριό ίσως να μην ήταν η εξαφάνιση της σιερολόττας, αλλά η αποδοχή της. Οι εκπαιδευτικοί μπορούν να σχολιάσουν μαζί με τα παιδιά, τις διάφορες προκαταλήψεις που υπάρχουν στην χώρα τους, αλλά και να αναφερθούν και σε άλλες θρησκείες εκτός της χριστιανικής. Έτσι θα μάθουν τα βασικότερα γνωρίσματα και πιστεύω που έχουν άλλες θρησκείες. Τέλος στην ιστορία αυτή παρουσιάζεται ένας θρύλος - μύθος της Κύπρου ο οποίος αν και παρουσιάζεται να εξαφανίστηκε από την Κύπρο στο τέλος η ιστορία προειδοποιεί για την επανεμφάνισή του.πολύ σημαντικό είναι και το ότι παρουσιάζεται στην ιστορία να παίζει καθοριστικό ρόλο στη ζωή των κατοίκων ένα στοιχειό, το οποίο αποτελεί κομμάτι της παράδοσης και της ιδιοσυγκρασίας των Κύπριων από τα πολύ παλιά χρόνια. Στοιχειά συναντούμε σε πολλές κυπριακές ιστορίες αφού παίζουν σημαντικό ρόλο στην παράδοση του τόπου. Οι άνθρωποι καλό θα ήταν να μην μένουν μόνο στις παραδόσεις του τόπου τους αλλά να είναι ανοιχτοί να δεχτούν και να μάθουν τις

13 παραδόσεις άλλων χωρών και να προσπαθούν να αποδέχονται το οτιδήποτε διαφορετικό και όχι να το στιγματίζουν. Ένα από αυτά τα στοιχειά είναι και οι καλικάντζαροι. Διώχνοντας τα στοιχειά οι κάτοικοι πίστευαν ότι έδιωχναν μακριά το κακό. Και στην εξαφάνιση των στοιχειών πάντα πολύ σημαντικό και βασικό ρόλο έπαιζε η Εκκλησία.

14 4. Ο ΜΑΥΡΗΣ Μια φορά κι έναν καιρό σε ένα βασίλειο ζούσαν ένας βασιλιάς κι ένας βεζίρης. Οι γυναίκες τους περίμεναν το πρώτο τους παιδί. Ο βασιλιάς και ο βεζίρης συμφώνησαν ότι αν ο ένας έκανε κόρη και ο άλλος γιο, θα πάντρευαν τα παιδιά τους. Αλλά η γυναίκα του βεζίρη έκανε ένα αγόρι με μαύρο δέρμα, που τον ονόμασαν Μαυρή και ο βασιλιάς δεν ήθελε η κόρη του να τον παντρευτεί. Όταν η πριγκίπισσα ήταν σε ηλικία να παντρευτεί, ο βασιλιάς αποφάσισε να παντρευτεί η κόρη του άλλο άντρα. Αλλά ο Μαυρής ήταν λυπημένος γι αυτό και αποφάσισε να φύγει για ένα μακρινό ταξίδι. Ήθελε να βρει τον Θεό και να τον ρωτήσει τι μπορούσε να κάνει για να αλλάξει το χρώμα του δέρματός του. Μετά από λίγη ώρα, βρήκε τελικά τον Θεό. Ο Θεός του απάντησε στην ερώτησή του. Ο Μαυρής έκανε ό,τι του είπε ο Θεός και άφησε στο σώμα του μόνο ένα σημάδι για να αποδείξει την ταυτότητά του. Μετά από πολύ δρόμο έφτασε επιτέλους στο βασίλειο. Πήγε κατευθείαν στον βασιλιά και του είπε την ιστορία. Ο βασιλιάς διέταξε να παντρευτεί ο Μαυρής την κόρη του.

15 Γιατί επιλέχθηκε η συγκεκριμένη ιστορία; Η συγκεκριμένη ιστορία ήδη από τον τίτλο δείχνει μια διάκριση που γίνεται εξαιτίας του χρώματος του πρωταγωνιστή. Στην παρούσα ιστορία ο βασιλιάς δεν θέλει να δώσει την κόρη του στον γιο του βεζίρη αφού το χρώμα του ήταν διαφορετικό από τους άλλουςκαι όπως είναι γνωστό και στην πραγματικότητα οι περισσότεροι άνθρωποι δεν μπορούν να αποδεχτούν το γεγονός ότι κάποιοι είναι διαφορετικοί από εκείνους. Το βρίσκουν παράξενο και άσχημο με αποτέλεσμα να τους περιθωριοποιούν και να τους στιγματίζουν. Έτσι έχοντας έρθει αντιμέτωπος με αυτή τη ρατσιστική συμπεριφορά ο νεαρός αποφασίζει να φύγει από το βασίλειο και να πάει στο Θεό ζητώντας Του να του αλλάξει το χρώμα του. Έτσι πίστευε ότι θα άλλαζε γνώμη ο βασιλιάς και θα μπορούσε να παντρευτεί την κόρη του. Είναι ξεκάθαρο ότι υπάρχει μια ρατσιστική αντιμετώπιση του πρωταγωνιστή ήρωα της ιστορίας από το βασιλιά εξαιτίας του διαφορετικού χρώματός του, αφού δεν δεχόταν με τίποτα να παντρευτεί την κόρη του, χωρίς να λαμβάνει υπόψη του και αυτό που επιθυμούσε η κόρη του. Αυτό το «διαφορετικό» στο χρώμα του ήρωα τον έκανε να θέλει να το αλλάξει και να γίνει όμοιος με τους υπόλοιπους. Αυτό τον οδήγησε στο να καταφύγει στο Θεό (δε φαίνεται η θρησκεία αλλά αφού μιλάμε για την Κύπρο ίσως υπονοείται η χριστιανική θρησκεία) και να ζητήσει να κάνει ένα θαύμα έτσι ώστε να αποκτήσει λευκό χρώμα το δέρμα τουγια να μοιάζει με τους υπόλοιπους και ίσως τελικά να καταφέρει να παντρευτεί την όμορφη κόρη του βασιλιά. Έτσι παρουσιάζεται η κουλτούρα και οι θρησκευτικές αντιλήψεις του κυπριακού λαού που είναι

16 πολιτισμικά στοιχεία.καλό θα ήταν οι εκπαιδευτικοί να συζητούσαν με τους μαθητές για την κουλτούρα και τις θρησκευτικές αντιλήψεις της Κύπρου και έπειτα, να έθιγαν και να σχολίαζαν άλλες διαφορετικές κουλτούρες από τη δική τους. Με αυτόν τον τρόπο, οι μαθητές θα έκαναν σύγκριση μεταξύ της δικής τους κουλτούρας και των άλλων διαφορετικών κουλτούρων και θα παρουσίαζαν τις ομοιότητες και τις διαφορές των διάφορων κουλτούρων.επίσης φαίνεται η σημασία που δίνουν οι άνθρωποι στο χρώμα και στην εξωτερική εμφάνιση των ανθρώπων αγνοώντας τον εσωτερικό τους κόσμο και τα χαρακτηριστικά τους,όπως είχε κάνει ο Μαυρής στην ιστορία. Αφού αυτό που κοιτάζουν πρώτα οι άνθρωποι και αυτό που έχει περισσότερη σημασία για αυτούς είναι η εξωτερική εμφάνιση και όχι ο χαρακτήρας και η συμπεριφορά των άλλων. Μέσα από αυτήν την ιστορία οι μαθητές θα καταλάβουν και θα δίνουν μεγαλύτερη σημασία στον εσωτερικό κόσμο που διαθέτει κανείς,παρά στην εξωτερική εμφάνιση. Καλύτερα είναι οι άνθρωποι να μην κρίνουν από την εξωτερική εμφάνιση του καθενός, αλλά από την συμπεριφορά του. Επίσης αυτοί που δέχονται τη ρατσιστική συμπεριφορά ζητούν να αλλάξουν και νιώθουν μειονεκτικά απέναντι στους άλλους θεωρώντας ότι αυτοί είναι οι διαφορετικοί. Οι άνθρωποι επειδή πέφτουν θύματα ρατσισμού και δεν αντέχουν την αρνητική αντιμετώπιση, αλλά και περιθωριοποίηση από τους συνανθρώπους τους, προσπαθούν με κάθε τρόπο να αλλάξουν και να γίνουν όμοιοι με τους υπόλοιπους για να ενταχθούν και αυτοί στο κοινωνικό σύνολο. Αυτό ήθελε να κάνει και ο ήρωας της ιστορίας μας, για να μπορέσει τελικά να παντρευτεί την κόρη του βασιλιά.

17 Σημαντικό όμως πρώτα είναι, οι άνθρωποι να αποδέχονται οι ίδιοι τον εαυτό τους ακριβώς έτσι όπως είναι και να είναι εντάξει με αυτό που είναι για να μπορέσουν έτσι να τους αποδεχτούν σιγά σιγά και οι υπόλοιποι. Θα πρέπει να σημειωθεί, βέβαια, ότι ο Μαυρής κρατά ένα μέρος της ταυτότητας/χρώματός του, αφού διατηρεί μαύρο ένα δακτύλιο γύρω από τη μέση του έτσι ώστε να μπορεί να αποδεικνύει ποιος είναι.

18 5. Η ΚΑΚΟΜΑΘΗΜΕΝΗ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΑ Μια φορά κι έναν καιρό ήταν ένας βασιλιάς που είχε μια όμορφη αλλά και πολύ περήφανη κόρη. Πολλοί πρίγκιπες ζήτησαν να την παντρευτούν αλλά πάντα τους έβρισκε ένα ελάττωμα. Τότε ένας άλλος πρίγκιπας ήρθε να τη ζητήσει και άρεσε στην πριγκίπισσα όμως είχε μακριά μαλλιά. Ο βασιλιάς θύμωσε πάρα πολύ. Ζήτησε από τον τελευταίο βασιλιά να κόψει τα μαλλιά του και να ντυθεί σαν ένα φτωχό καλαθά. Ο βασιλιάς είπε στην κόρη του ότι θα παντρευτεί τον φτωχό καλαθά. Έτσι κι έγινε. Μετά από αυτό η πριγκίπισσα έβγαλε τα πλούσια ρούχα της και φόρεσε ένα απλό φόρεμα. Μετά έφυγαν για το σπίτι του πρίγκιπα. Ο πρίγκιπας πήρε μερικά καλάμια και έφτιαχνε καλάθια. Όμως οι φρουροί του πατέρα του τον συνέλαβαν γιατί απαγορευόταν να πουλά καλάθια στην κεντρική πλατεία. Η πριγκίπισσα πήγε να δει τον πρίγκιπα και να του ζητήσει να αφήσει τον άντρα της. Αλλά όταν πήγε στο σπίτι του πρίγκιπα κατάλαβε ότι ο πρίγκιπας ήταν ο άντρας της. Και έζησαν αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα.

19 Γιατί επιλέχθηκε η συγκεκριμένη ιστορία; Η επιλογή της συγκεκριμένης ιστορίας έγινε λόγω της στάσης που κρατά η βασιλοπούλα απέναντι στους πρίγκιπες που ζητούν να την παντρευτούν. Συγκεκριμένα την επισκέπτονται πολλοί πρίγκιπες και της ζητούν να την παντρευτούν. Όμως αυτή κάθε φορά αρνιόταν να τους παντρευτεί γιατί τους έβρισκε κάποιο ελάττωμα στην εξωτερική τους εμφάνιση. Ο βασιλιάς θύμωσε με τη στάση της κόρης του κι έτσι την ανάγκασε να παντρευτεί τον τελευταίο πρίγκιπα ο οποίος είχε μεταμφιεστεί σε έναν φτωχό καλαθά. Έτσι η πριγκίπισσα μαθαίνει το μάθημά της και καταλαβαίνει ότι η εξωτερική εμφάνιση δεν παίζει κανένα ρόλο. Αναγνωρίζει λοιπόν την αξία που έχει ο εσωτερικός κόσμος του ανθρώπου και ο χαρακτήρας του.h εξωτερική εμφάνισηείναι από τα σπουδαιότερα χαρακτηριστικά της καθημερινής ζωής του ανθρώπου γι αυτό και αποτελεί την έκφραση των κοινωνικών του ενεργειών. Δεν είναι καθόλου τυχαίοτο γεγονός ότι οι διάφορες εποχές κρίνονται, χαρακτηρίζονται και σε αρκετές περιπτώσεις στιγματίζονται από την εξωτερική εμφάνιση των ανθρώπων.η εικόνα αυτή περιλαμβάνει το πρόσωπο, τα μαλλιά, τη στάση του σώματος και ασφαλώς τα ρούχα και μπορεί να επηρεάσει αρκετά τα συναισθήματα συμπάθειας ή αντιπάθειας που αναπτύσσουν οι άνθρωποι για τους γύρω τους.αυτό φαίνεται και από την ιστορία μας, όπου η ιδιότροπη βασιλοπούλα δεν δεχόταν κανέναν για να γίνει σύζυγος της εξαιτίας της εξωτερικής τους εμφάνισης. Δύσκολο είναι για πολλούς να παραδεχτούν ότι δίνουν σημασία στα ρούχα που φοράνε. Το ένδυμα και γενικότερα η εμφάνιση μπορεί να προσφέρει πληροφορίες για τη συμπεριφορά και να

20 αποτελέσει είδος πολιτισμικής έκφρασης εξωτερικεύοντας τον εσωτερικό κόσμο. Εάν δούμε αναλογικά το περιεχόμενο της ιστορίας τότε θα καταλάβουμε ότι η βασιλοπούλα αντιπροσωπεύει όλους τους ανθρώπους και οι πρίγκιπες αντιπροσωπεύουν τους ανθρώπους οι οποίοι έχουν κάτι το διαφορετικό στην εξωτερική τους εμφάνιση. Η βασιλοπούλα κρίνει αυτούς με τους οποίους έρχεται αντιμέτωπη βάσει των εξωτερικών τους χαρακτηριστικών και η ίδια θεωρεί ότι είναι σε θέση να κρίνει τους υπόλοιπους με αυτά τα κριτήρια αδιαφορώντας για τον χαρακτήρα τους. Δεν την νοιάζει ο εσωτερικός κόσμος του άλλου που αυτό είναι και το σημαντικότερο, αλλά η εξωτερική εμφάνιση που στο τέλος, θυμωμένος ο πατέρας της από αυτήν της την πράξη, της δίνει το μάθημα της. Στο τέλος, όμως, καταλαβαίνει ότι το κριτήριο που χρησιμοποιούσε ήταν λανθασμένο και ότι η εξωτερική εμφάνιση δεν παίζει κανένα ρόλο. Επομένως, η ιστορία αυτή έχει ένα διδακτικό χαρακτήρα και υπογραμμίζει ότι η εξωτερική εμφάνιση δεν πρέπει να αποτελεί κριτήριο επιλογής των ανθρώπων (διαφορετικότητα στην εξωτερική εμφάνιση).επίσης προτρέπει να σεβόμαστε τη διαφορετικότητα των άλλων ανθρώπων αφού όλοι είμαστε διαφορετικοί τόσο εξωτερικά όσο και εσωτερικά.οι εκπαιδευτικοί μπορούν να δώσουν ρόλους στα παιδιά για να δραματοποιήσουν την συγκεκριμένη ιστορία για να κατανοήσουν έτσι καλύτερα το νόημα της και αυτό που θέλει να περάσει στους μαθητές. Δεν πρέπει να τους ενδιαφέρει, δηλαδή τόσο πολύ η διαφορετική εμφάνιση του άλλου και να τον αποδέχονται έτσι ακριβώς όπως είναι, χωρίς να απαιτούν να αλλάξουν και να γίνουν αυτό που θέλουν οι ίδιοι. Μπορούν επίσης να αλλάξουν ή και να

21 συνεχίσουν την ιστορία έτσι όπως την θέλουν τα παιδιά.

22 6. Ο ΠΡΙΓΚΙΠΑΣ ΤΗΣ ΒΕΝΕΤΙΑΣ Μια φορά κι έναν καιρό ζούσε στην Κύπρο ένας Βασιλιάς που είχε τρεις κόρες. Τους είπε ότι θα ταξίδευε και τους ρώτησε τι ήθελαν να τους φέρει. Η πρώτη του κόρη, η μεγαλύτερη, ζήτησε από τον πατέρα της να της φέρει ένα φόρεμα που πάνω του θα είχε κεντημένο τον ουρανό με τ άστρα. Η δεύτερη του ζήτησε κι εκείνη ένα φόρεμα, αλλά το δικό της να έχει κεντημένο πάνω του το γιαλό με όλα τα ψάρια. Η Τρίτη του ζήτησε να τις φέρει τρεις χρυσές τούφες από μαλλιά. Ο βασιλιάς έφτασε στην όμορφη Βενετία. Όταν τελείωσε τις δουλειές του εκεί, πήγε στην αγορά να κοιτάξει για τα δώρα των κόρων του. Αλλά για τη μικρότερη του κόρη, δεν ήξερε πώς να πάρει τις χρυσές τούφες από το κεφάλι του πρίγκιπα. Έτσι, της αγόρασε ακριβά φορέματα και κοσμήματα και επέστρεψε στο πλοίο του. Αλλά το πλοίο δεν μπορούσε να ξεκινήσει και να τον πάρει πίσω. Έτσι ο βασιλιάς κατάλαβε ότι έπρεπε να βρει τις χρυσές τούφες από τα μαλλιά του πρίγκιπα. Ρώτησε ποιος ήταν ο κουρέας του πρίγκιπα και πήγε να τον βρει. Την επόμενη φορά που θα κούρευε τον πρίγκιπα θα πήγαινε να τον βρει. Την επόμενη φορά που θα έκοβε τα μαλλιά του πρίγκιπα, θα του φύλαγε τρεις τούφες. Έτσι συμφώνησαν μεταξύ τους. Ο βασιλιάς πήρε τις τούφες και επέστρεψε στην Κύπρο. Όταν έφτασε στην Κύπρο, οι κόρες του τον υποδέχτηκαν και ο βασιλιάς τους έδωσε τα δώρα τους. Τη νύχτα η μικρή κόρη, άνοιξε το παράθυρο του δωματίου της, έβαλε σε ένα δοχείο ροδόσταγμα και μυρωδικά και σ ένα άλλο ροδοπέταλα και λουλούδια. Ύστερα έκαψε την μια τούφα μέσα σε ένα χρυσό δοχείο. Έβγαζε πολύ καπνό και ξαφνικά μπήκε από το παράθυρο

23 ένας χρυσός αετός. Πλύθηκε μέσα στο δοχείο με το ροδόσταγμα και τα μυρωδικά και σκουπίστηκε μέσα στο δοχείο με τα ροδοπέταλα και τα λουλούδια. Ήταν το βασιλόπουλο της Βενετίας. Οι δύο νέοι γνωρίστηκαν και αγαπήθηκαν. Πριν φύγει το Βασιλόπουλο, συμφώνησαν να έρθει και το επόμενο βράδυ. Οι αδερφές της, όμως, που είδαν τι έγινε το προηγούμενο βράδυ, κόντευαν να σκάσουν από τη ζήλια τους. Έσπασαν πολλά μπουκάλια και έβαλαν τα γυαλιά μέσα στο δοχείο με το ροδόσταγμα και τα μυρωδικά. Όταν ήρθε ο χρυσός αετός και μπήκε μέσα στο δοχείο, τα γυαλιά τον έκοψαν σε κομμάτια. Θύμωσε και φώναζε από τον πόνο. Φόρεσε όπως τα φτερά του και επέστρεψε στον τόπο του. Η Βασιλοπούλα από την στεναχώρια της έκλαιγε και στεναχωριόταν. Πήρε όμως την απόφαση να πάει στη Βενετία. Φόρεσε αντρικά ρούχα, πήρε μια κρέμα από την γριά και μπήκε στο καράβι. Όταν έφτασε στη Βενετία, πήγε κατευθείαν στο παλάτι και τους είπε πως είναι γιατρός και ήρθε για να κάνει καλά το Βασιλόπουλο. Εκείνος δεν την αναγνώρισε αλλά ήταν πολύ άρρωστος. Τρεις μέρες και τρεις νύχτες έβαζε στο Βασιλόπουλο την κρέμα που της έδωσε η γριά. Την τέταρτη μέρα το Βασιλόπουλο, που όλοι νόμιζαν ότι θα πέθαινε, σηκώθηκε και ήταν καλά. Για να ευχαριστήσει το «γιατρό», το Βασιλόπουλο του έδωσε ένα χρυσό δακτυλίδι. Η Βασιλοπούλα τον αποχαιρέτησε χωρίς να του πει ποια ήταν και επέστρεψε στην Κύπρο. Την πρώτη νύχτα που έφτασε έκαψε την τελευταία χρυσή τούφα. Ο χρυσός αετός ήρθε αλλά ήταν πολύ θυμωμένος με αυτό που έγινε την προηγούμενη φορά. Όταν είδε το χρυσό δακτυλίδι που φορούσε η Βασιλοπούλα, αμέσως κατάλαβε πως εκείνη ήταν ο γιατρός. Τότε συμφιλιώθηκαν και

24 αγαπήθηκαν ξανά. Ο γάμος τους έγινε στη Βενετία. Ξεφάντωναν για σαράντα μέρες και σαράντα νύχτες κι ύστερα το Βασιλόπουλο έγινε Βασιλιάς και η Βασιλοπούλα, η χαριτωμένη Βασίλισσα της Βενετίας.

25 Γιατί επιλέχθηκε η συγκεκριμένη ιστορία; Η ιστορία αυτή επιλέγηκε λόγω του ότι περιέχει πολλά πολιτισμικά στοιχεία της Κύπρου και δείχνει τη διάθεση του ανθρώπου για ταξίδια έτσι ώστε να γνωρίσει νέους πολιτισμούς και να ανταλλάξει πολιτισμικά στοιχεία.δίνεται έμφαση στη γνωριμία και τηναλληλεπίδραση μεταξύ των διαφόρων πολιτισμών που συνθέτουν μία κοινωνία. Άλλωστε, οιβάσεις πάνω στις οποίες αρθρώνεται η διαπολιτισμική προσέγγιση είναιη αναγνώριση της ετερότητας, η κοινωνική συνοχή, η ισότητα και η δικαιοσύνη. Γι αυτό και ο βασιλιάς ήθελε να ταξιδεύει για να γνωρίζει διάφορους πολιτισμούς, κουλτούρες και νοοτροπίες. Δεν τον ένοιαζε που θα έβλεπε κάτι το διαφορετικό, αλλά ήθελε να μάθει και γι αυτό το «διαφορετικό».στη συγκεκριμένη ιστορία ο βασιλιάς πηγαίνει ταξίδι στη Βενετία και ενώ οι δύο του κόρες του ζητούν να τους φέρει φορέματα η μικρή του κόρη του ζητά μια χρυσή τούφα από τα μαλλιά του πριγκιπόπουλου της Βενετίας όπως είχε συνεννοηθεί με μια μάγισσα που είχε συμβουλευτεί. Έτσι κι έγινε και χάρη σε αυτό το δώρο του πατέρα της γνώρισε τον πρίγκιπα, τον ερωτεύτηκε και τον παντρεύτηκε. Φαίνονται επίσης οι σχέσεις που είχε η Κύπρος από τα παλιά χρόνια με άλλους λαούς της Μεσογείου. Πολλοί επισκέπτονταν άλλες χώρες και αγόραζαν διάφορα πράγματα όπως φορέματα στη συγκεκριμένη περίπτωση αφού τα θεωρούσαν καλύτερα από αυτά της Κύπρου. Οι εκπαιδευτικοί μπορούν να συζητήσουν με τους μαθητές τις σχέσεις που είχε η Κύπρος με άλλους λαούς της Μεσογείου και να συγκρίνουν. Οι μαθητές επίσης, μπορούν να παρουσιάσουν δικές τους εμπειρίες, αν ταξίδεψαν και που ή και για ποιο λόγο. Στην

26 συγκεκριμένη ιστορία ο βασιλιάς ταξίδευε για να γνωρίσει καινούριους πολιτισμούς και να μάθει περισσότερα γι αυτούς.η ιστορία θίγει, επίσης, τη σχέση που είχαν οι λαοί μεταξύ τους αφού εδώ η Κύπρια πριγκίπισσα παντρεύεται ένα βασιλόπουλο από τη Βενετία. Αξίζει να σημειωθεί ότι τέτοιου είδους ταξίδια όταν γίνονταν από τους βασιλιάδες ευνοούσαν τις σχέσεις που είχε η Κύπρος με άλλους λαούς και ενδυνάμωναν τους πολιτικούς και φιλικούς δεσμούς τους. Τέλος μέσα στην ιστορία φαίνεται και ένα πρόσωπο το οποίο μοιάζει να είναι περιθωριοποιημένο και να μην έχει σχέση με τους υπόλοιπους κατοίκους. Αυτή είναι η μάγισσα η οποία δίνει συμβουλές στη μικρή κόρη και η οποία κάνει ένα είδος «μαγικών» προκειμένου η κόρη να παντρευτεί τον πρίγκιπα της Βενετίας. Η μάγισσα περιθωριοποιείται και στιγματίζεται ίσως γιατί είναι διαφορετική από τους υπολοίπους. Επίσης, φαίνεται να υπάρχουν ακόμη τα στερεότυπα για τις μάγισσες, ότι είναι κακές, άσχημες που κανένας δεν θέλει να έχει σχέση μαζί τους. Στην προκειμένη περίπτωση όμως, βλέπουμε την μάγισσα αυτή να θέλει να βοηθήσει την τρίτη κόρη για να καταφέρει τελικά να παντρευτεί τον πρίγκιπα της Βενετίας. Η κόρη αυτή της έδειξε την εμπιστοσύνη της προς την μάγισσα αφού το μόνο που ήθελε να κάνει ήταν να την βοηθήσει. Παρατηρείται λοιπόν, η αποδοχή της μικρής κόρης προς την μάγισσα. Οι περισσότεροι άνθρωποι συνήθως, βιάζονται να κρίνουν και να κακολογήσουν τον άλλο προτού τον γνωρίσουν, με αποτέλεσμα να τον περιθωριοποιούν. Οι μαθητές εδώ μπορούν να σχολιάσουν και να αναφέρουν και άλλες ιστορίες όπου η μάγισσα φαίνεται να ήταν καλοσυνάτη και πρόθυμη να βοηθήσει ανθρώπους που χρειάζονταν πραγματικά

27 βοήθεια.

28 7. Ο ΣΠΑΝΟΣ ΤΖΙΑΙ ΟΙ ΣΑΡΑΝΤΑ ΔΡΑΤΖΙΟΙ Μια φορά κι έναν καιρό ήταν «ένας άδρωπος που εν έφκαλλεν με τρίσιες με γένια» και οι χωριανοί του τον κορόιδευαν και τον φώναζαν «Σπανό». Όταν όμως το χωριό καταδυναστεύεται από σαράντα δράκους, οι οποίοι αποκόπτουν το ποτάμι που παίρνει στους χωριανούς το νερό, ο Σπανός αποδεικνύεται ήρωας. Με την εξυπνάδα του καταφέρνει να νικήσει τους παντοδύναμους δράκους και να φέρει πίσω το νερό στο χωριό του. Οι συγχωριανοί του όχι μόνο τον αποδέχονται, αλλά τον υποδέχονται και με τιμές που αρμόζουν σε ήρωα.