ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΑΒΑΛΑΣ ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ & ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ

Transcript

1 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΑΒΑΛΑΣ ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ & ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ Πτυνιακη ερνασία ιιε θέαα: Παραγωγή ροδέλαιου από το Δαμασκηνό Ρόδο Επιαέλεια: Αριστίτσα Σαϊνίδου ΕΠΟΠΤΗΣ; κος ΑχιΏχας Χριστοφορίδης KABAi\A2011 " Ί ρί

2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Π Ρ Ο Λ Ο Γ Ο Σ Σ ε λ ί ΙΣΤΟ ΡΙΚΑ Σελ2 ΓΕ Ν ΙΚ Α Σελ5 Κ Α Λ Λ ΙΕ Ρ Γ Ε ΙΑ Φ Υ Τ Ω Ν Σελ6 Α. Σε αρχικό στάδιο έχουμε την φύτευση και τις Σελ6 καλλιεργητικές φροντίδες Β. Έδαφος, κλίμα και καιρικές συνθήκες Σελ 10 Γ. Συγκομιδή Σ ε λ ί ΐ Ε Π Ε Ξ Ε Ρ Γ Α Σ ΙΑ Φ Υ Τ Ω Ν Σελ 15 Α. Απόσταξη Σελ 16 Β. Εκχύλιση Σελ 17 Γ. Αποστακτήρεςτου χθες και του σήμερα Σελ 18 Δ. Διαδικασία απόσταξης Σελ 20 Ε. Αποθήκευση ελαίου Σελ 21 Rose otto Σελ 22 Rose absolute Σελ 22 ΣΤ. Συστατικά ελαίου Σελ 23 Α Ε Ρ ΙΑ Χ Ρ Ω Μ Α Τ Ο Γ Ρ Α Φ ΙΑ Σελ 26 Ε Μ Π Ο Ρ ΙΟ Σελ 31 Ειδή ροδέλαιου Σελ 31 Ροδόνερο Σελ 31 Χρήσεις Σελ 33 Προϊόντα Σελ 37 Ο ΙΚ Ο Ν Ο Μ ΙΚ Α Σ Τ Ο ΙΧ Ε ΙΑ Σελ 47 Α. Τιμές λιανικής-χονδρικής πώλησης Σελ 47 Β. Οικονομική ανάλυση καλλιέργειας Σελ 48 Σ Υ Μ Π Ε Ρ Α Σ Μ Α Τ Α Σελ 52 Φ Ω ΤΟ ΓΡΑΦ ΙΚΟ ΥΛΙΚΟ Σελ 53

3 Παραγωγή ροδέλαιου από το Δαμασκηνά Ρόδο 1. ΠΡΟΛΟΓΟΣ Μπορεί το πετρέλαιο να εμφανίζεται σε κάθε πτυχή της ζωής μας ως καύσιμο ή πρώτη ύλη για πολλά προϊόντα, υπάρχουν όμως και προϊόντα τα οποία δεν έχουν άμεση σχέση με το πετρέλαιο, έχουν όμως σχέση με την οργανική χημεία και τις φυσικοχημικές διαδικασίες παραγωγής. Κατά την παραγωγή των προϊόντων αυτών δημιουργούνται αρκετές θέσεις εργασίας. Με βάση το σκεπτικό αυτό αποφασίσθηκε η ενασχόληση στα πλαίσια της εργασίας αυτής με το ροδέλαιο, προϊόν που παράγεται σε γειτονικές χώρες εδώ και χρόνια όχι όμως σε ποσότητες στην πατρίδα μας. Στα πλαίσια της εργασίας αυτής έγινε έρευνα από την αρχική καλλιέργεια του φυτού έως την παραγωγή και την χρήση του ροδέλαιου. Στο τέλος της εργασίας γίνεται αναφορά σε οικονομικά στοιχεία της παραγωγής ροδέλαιου και γίνεται σύγκριση με μια κοινή καλλιέργεια σιτηρών. επιμέλεια: Αριστίτσα Σαϊνίδου

4 2. ΙΣΤΟΡΙΚΑ Σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή το τριαντάφυλλο μνημονεύεται σαν το τελειότερο απ' όλα τα λουλούδια. Έχοντας αποδοθεί εικαστικά σε διάφορες μορφές, αποτελεί ένα από τα βασικά στοιχεία στην μουσουλμανική και την χριστιανική διακοσμητική και είναι το σύμβολο της τελειότητας και πιστότητας. Τα αρχαία ιερά βιβλία του περσικού κράτους αναφέρουν ότι το τριαντάφυλλο πρωτοκαλλιεργήθηκε από έναν άγγελο. 1. Άνθος Ένα από τα πιο όμορφα και δημοφιλή τριαντάφυλλα είναι το ρόδο της Δαμασκού ή Δαμασκηνό ρόδο όπως είναι γνωστό στην Ευρώπη. Τα λουλούδια του είναι διπλά με πολύ αρωματικά πέταλα και καλλιεργήθηκε από τους αρχαίους Σύριους με απώτερο σκοπό να αυξήσουν τον αριθμό των λουλουδιών του, την συχνότητα της ανθοφορίας του και το άρωμά του. Τελικά πέτυχαν ένα μεγαλειώδες αρωματικό φυτό με επτά και μερικές φορές εννιά λουλούδια, το οποίο κάτω από ιδανικό περιβάλλον, μπορούσε να ανθίσει αρκετές φορές στον ίδιο χρόνο. Οι Σύριοι ήταν ανέκαθεν μεγάλοι θαυμαστές των τριαντάφυλλων και το αρχαίο όνομα της χώρας τους "Surirston" λέγεται ότι σημαίνει "η

5 χώρα των ρόδων". Καλάθια με ροδοπέταλα πουλιούνται ακόμα και σήμερα στους δρόμους της Δαμασκού και κάθε συριακή οικογένεια προσπαθεί να καλλιεργήσει τουλάχιστο μια τριανταφυλλιά έστω και μέσα σε έναν παλιό τενεκέ. Το Δαμασκηνό ρόδο έχει πολύ μακριά ιστορία. Θαυμάστηκε στους κρεμαστούς κήπους της Βαβυλώνας. Καλλιεργήθηκε από τους αρχαίους Αιγυπτίους, που το εξήγαγαν στη Ρώμη τον χειμώνα. Αρκετοί Ρωμαίοι ζητούσαν ατέλειωτες ποσότητες από τριαντάφυλλα και ένας παραγωγός τριαντάφυλλων δύσκολα θα μπορούσε να βρει καλύτερο πελάτη, όπως για παράδειγμα τον Σμυρνδιρίδη, τον πιο πλούσιο και φιλήδονο από τους Ρωμαίους Συβαρίτες, ο οποίος δεν μπορούσε να κοιμηθεί αν έστω και ένα από τα ροδοπέταλα που ήταν απλωμένα στο κρεβάτι του τύχαινε να έχει ζαρώσει. Σε κάποια φάση της αραβικής ιστορίας, οι Αμπασίδες Χαλίφες μονοπωλούσαν την καλλιέργεια του Δαμασκηνού ρόδου για δική τους ευχαρίστηση γιατί όπως είχε πει ο Χαλίφης Mutawakkil (847-61), "Εγώ είμαι βασιλιάς των σουλτάνων και το ρόδο είναι ο βασιλιάς των αρωματικών λουλουδιών. Γι αυτόν το λόγο αξίζουμε ο ένας τον άλλο." Αλλά οι Αμπασίδες Χαλίφες έπεσαν και το Δαμασκηνό ρόδο γύρισε στον ρόλο του σαν λαϊκό λουλούδι. Ταξίδεψε στην Ισπανία με του Μαυριτανούς κι εκεί θαυμάστηκε πολύ. Στην Γαλλία ξεκίνησε ένας βοτανικός κήπος με αρωματικά

6 Παραγωγή ροδέλαιου αηό το Δαμασκηνό Ρόδο Τριαντάφυλλα, στην πόλη Provins κοντά στο Παρίσι, από είδη ενός παραπλήσιου τριαντάφυλλου, που έφερε πίσω μαζί του ένας Γάλλος βασιλιάς γυρνώντας από τις σταυροφορίες. Το Δαμασκηνό ρόδο, παρουσιάστηκε στην Αγγλία κατά την βασιλεία του Ερρίκου VIII και συχνά τα άνθη του εκθέτονταν ή σκορπίζονταν σε γάμους και πανηγύρια. Το χρησιμοποιούσαν και στους πολέμους επίσης. Λέγεται ότι όταν ο μουσουλμάνος ηγέτης Σαλαντίν κυρίευσε την Ιερουσαλήμ το 1187, έφερε μαζί του μια ακολουθία από 500 καμήλες φορτωμένες με ροδόνερο φτιαγμένο από Δαμασκηνά ρόδα με σκοπό να αρωματίσει την πόλη πριν την είσοδό του. Το άρωμα ήταν κάτι πολύ σημαντικό στον πολιτισμό της Μέσης Ανατολής. Τα αραβικά τζαμιά της πρώτης περιόδου κατασκευάζονταν με τούβλα από πηλό και ασβέστη ανακατεμένο με μυρωδικά, ώστε το τζαμί να διαχέεται με ευωδιά κατά την διάρκεια των ζεστών ωρών της ημέρας. Το Δαμασκηνό ρόδο άξιζε όχι μόνο για το άρωμα των λουλουδιών του αλλά και για την χρήση του στην παρασκευή ροδόνερου, ενός υγρού που το πετύχαιναν με την απόσταξη των πετάλων. Ένας άραβας γιατρός ο Avicenna, θεωρείται, ότι είναι αυτός που ανακάλυψε την μέθοδο της παρασκευής ροδόνερου από ροδοπέταλα στις αρχές του 11ου αιώνα. Τα Δαμασκηνά ρόδα με τα πολλά λουλούδια τους και τη ικανότητά τους να ανθίζουν αρκετές φορές τον

7 Παραγωγή ροδέλαιου από το Δαμασκηνά Ρόδο χρόνο, ήταν η ιδανική πηγή για ροδόνερο. Για την παρασκευή ενός γαλονιού ροδόνερου χρειάζονται τουλάχιστο 3 κιλά ροδοπέταλα.'^' Η τριανταφυλλιά που καλλιεργούν στις περισσότερες χώρες είναι η Ρόζα η δαμασκηνή (Rosa damascena) ενώ σε μικρότερη έκταση καλλιεργείται η Rosa alba. Ως φυτό η τριανταφυλλιά ανήκει στην οικογένεια Rosaceae. Η Ρόζα η δαμασκηνή είναι φυτό πολυετές, ανθεκτικό, με μεγάλο ριζικό σύστημα. Το ύψος του ανεπτυγμένου φυτού μπορεί να ξεπεράσει τα 2,5m. Ανθίζει μία φορά το χρόνο (Μάιος-Ιούνιος). Τα άνθη έχουν χρώμα ροζ και είναι τα πιο αρωματικά στον κόσμο. Κάθε φυτό αναπτύσσει πολλούς βλαστούς από το έδαφος οι οποίοι διακλαδίζονται και δίνουν πολλά άνθη αρχίζοντας από το δεύτερο χρόνο και μετά. Ένα αναπτυγμένο (4 χρόνων και πάνω) φυτό μπορεί να δώσει μέχρι και 500 ή 600 άνθη στην περίοδο της ανθοφορίας (Μάιος-Ιούνιος).'^' nepiouuoyn ανθέων

8 Η καλλιέρνεια αυτή έχει αναπτυχθεί εδώ και χρόνια στην Τουρκία και στην Βουλγαρία καθώς είναι οι δύο πιο διάσημες χώρες ενώ τα τελευταία χρόνια ανθίζει και στην χώρα μας. Για να εξαχθεί το ροδέλαιο, το οποίο αποτελεί το τελικό προϊόν της καλλιέργειας αυτής κρίθηκε σκόπιμο να γίνει ειδική αναφορά στην καλλιέργεια των φυτών. Στο κεφάλαιο αυτό αναφέρονται πολλές πληροφορίες όσο αναφορά το στάδιο της καλλιέργειας καθώς επίσης χρήσιμες συμβουλές προς τον οποιονδήποτε που θα ήθελε να ασχοληθεί με την καλλιέργεια αυτή. 4. ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΦΥΤΩΝ Λ. Σε αρχικό στάδιο έyou^ε την Φύτευση και τις καλλιερνητικές φροντίδες των ρικρών βλαστών Φυτεύουν τα γυμνόριζα φυτά από Νοέμβριο έως Μάρτιο σε μέρες που δεν υπάρχει παγετός σε γραμμικό σύστημα, χωρίς υποστήριξη. Οι αποστάσεις φύτευσης είναι 0, 90m επί της γραμμής και 2,5m μεταξύ των γραμμών. Τα φυτά αναπτύσσονται τα πρώτα 3. Ζωγραφιά άνθους χρόνια και φτάνουν στην μέγιστη παραγωγή ανθέων τον τέταρτο χρόνο παραγωγής ή πέμπτο χρόνο από την Επιμέλεια: Αριστίταα Σαϊνίδου

9 εγκατάσταση τους στον αγρό. Η κλάδευση γίνεται τον Ιανουάριο- Φεβρουάριο πριν την ανάπτυξη των νέων βλαστών. Αφαιρούν όλους τους ξερούς βλαστούς και τυχόν κλαδιά που ξεφεύγουν από το γραμμικό σχήμα που επιθυμούν. Κάθε 5-6 χρόνια αφαιρούν 1 ή 2 γερασμένους βλαστούς για να ανανεώσουν την κόμη των φυτών. Η παραγωγική ζωή του φυτού κατ' αυτόν τον τρόπο μπορεί να επιμηκυνθεί έως και 30 χρόνια. Η λίπανση γίνεται κάθε καλοκαίρι μετά την άνθιση με χωνεμένη κοπριά { lkgr/φυτό ) για την καλή ανάπτυξη των οφθαλμών που θα ανθίσουν την επόμενη χρονιά. Η μόνη φροντίδα που θέλει αυτού του είδους η τριανταφυλλιά όπως και όλα τα λουλούδια βέβαια είναι η συντροφιά. Το χειμώνα και το καλοκαίρι οργώνονται κατάλληλα ώστε να προστατεύονται από τις καιρικές συνθήκες αντίστοιχα. Οι εχθροί της καλλιέργειας είναι κυρίως ο αγκρίλος και ένα ξυλοφάγο έντομο, που γεννά τ' αυγά του σε νεαρούς βλαστούς την άνοιξη. Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού οι προνύμφες των εντόμων τρώνε σταδιακά το ξύλο και την εντεριώνη στο σημείο προσβολής όπου δημιουργείται εξωτερικά ένας κάλλος (διόγκωση) στο βλαστό, που είναι και το σημάδι αναγνώρισης της προσβολής. Αντιμετώπιση του βασικού αυτού εχθρού προληπτικά με κλαδοκάθαρους την περίοδο του χειμώνα πριν την έξοδο των ενήλικων εντόμων την άνοιξη. Τα κλαδιά αυτά συγκεντρώνονται και καίγονται την ίδια περίοδο απ' όλους τους καλλιεργητές της ευρύτερης περιοχής

10 όπου υπάρχουν φυτείες. Τελειώνοντας ασθένειες δεν έχουν επισημανθεί στη συγκεκριμένη τριανταφυλλιά διότι μέχρι και σήμερα επιλέγονται χωράφια ευήλια και ευάερα με ελαφριά χώματα που δεν νεροκρατούν. Έτσι αποφεύγουν τη δημιουργία ευνοϊκών συνθηκών για την ανάπτυξη διαφόρων ασθενειών ( ωίδιο, περονόσπορος, σκωρίαση κ.α. 4. Έτοιμο για μάζεμα Στην συνέχεια καταγράφουμε κάποιες χρήσιμες συμβουλές όπως αναφέραμε και πιο πάνω για κάποιον που θέλει να ασχοληθεί με τα φυτά αυτά. ^ Επιλέγουν αγρούς για εγκατάσταση φυτειών ευήλιους, ευάερους και προστατευμένους από το βορρά. Η τριανταφυλλιά αγαπά

11 χωράφια με χώματα ελαφριά με ουδέτερο ρη που έχουν καλή αποστράγγιση. '^Τα φυτά χρειάζονται πότισμα μόνο την πρώτη χρονιά εγκατάστασης της φυτείας διότι έχουν μικρές και αδύναμες ρίζες. Κατόπιν τα επόμενα χρόνια αναπτύσσουν βαθύ και δυνατό ριζικό σύστημα και δεν έχουν ανάγκη άρδευσης. Η συγκομιδή των ανθέων γίνεται καθημερινά από το χάραμα μέχρι την ανατολή του ήλιου (5:30π.μ.- 8:30π.μ.). Όσο περισσότερη ώρα βλέπουν τον ήλιο τα τριαντάφυλλα, τόσο λιγότερο ροδέλαιο παράγουν και υποβαθμίζεται η ποιότητα του. ^ Συγκομίζουν κάθε πρωί, τα άνθη της ημέρας τα οποία έχουν έντονο ροζ χρώμα με ζωηρούς κίτρινους στήμονες. Τα άνθη δύο ημερών χάνουν το ροζ χρώμα, γίνονται πιο ασπριδερά, μαυρίζουν οι στήμονές τους και χάνουν το άρωμά τους. Τηρώντας με επιμέλεια την καθημερινή πρωινή συγκομιδή ωθούν το φυτό ν' ανθίζει περισσότερο τόσο σε ποσότητα όσο και σε χρονική διάρκεια. Την πρώτη χρονιά από την εγκατάσταση, τα μοσχεύματα δεν δίνουν κανένα ή το πολύ 1 ή 2 άνθη. Από τη δεύτερη χρονιά και μετά κάθε φυτό μπορεί να δώσει μέχρι και 150 άνθη, την τρίτη μέχρι 300 και την τέταρτη χρονιά και μετά μπορεί να φτάσει μέχρι και τα 600 τριαντάφυλλα.

12 Ία περισσότερα τριαντάφυλλα δίνουν οι λυγισμένοι βλαστοί παρά οι ορθόκλαδοι. Οι νεαρές τριανταφυλλιές δεν πρέπει να κλαδεύονται τον πρώτο χρόνο της φυτείας. '^Τα τριαντάφυλλα συγκομίζονται, όταν έχουν ανοίξει τα ροδοπέταλα τους τόσο ώστε να φαίνονται οι κίτρινοι στήμονες.'^' Β. Έδαφος, κλίυα και καιρικές συνθήκες Η τριανταφυλλιά η δαμασκηνή είναι φυτό της εύκρατης ζώνης, έχοντας ευρέα όρια αντοχής στις χαμηλές και υψηλές θερμοκρασίας. Όπως αναφέρθηκε είναι φυλλοβόλο φυτό που αντέχει το χειμώνα σε χαμηλές θερμοκρασίες μέχρι -15 C αρκεί να μην είναι εκτεθειμένη σε παγερούς ανέμους. Το 5. Ώριμο άνθος καλοκαίρι αντέχει στις υψηλές θερμοκρασίες αλλά προτιμά τις θερμοκρασίες ημέρας C. Μπορεί να καλλιεργηθεί σε ποικιλία εδαφών εκτός από τα συμπαγή, ή τα πολύ αμμώδη. Προτιμά τα εδάφη μέσης σύστασης με ρη 6,5-7,5 σε υψόμετρο έως 600 μ. ή και ψηλότερα. Όταν το έδαφος της καλλιέργειάς της είναι βαθύ και σχετικά γόνιμο, δε χρειάζεται λιπάνσεις. Είναι λιγότερο απαιτητική σε νερό από τις καλλωπιστικές

13 ποικιλίες. Έτσι σε περιοχές με αρκετή βροχόπτωση μπορεί να καλλιεργηθεί και σε χωράφια μη αρδευόμενα. Καλύτερες αποδόσεις παίρνονται από μέτρια αρδευόμενες καλλιέργειες. Γ. Συνκομιδή Αρχικά η απόδοση των τριαντάφυλλων εξαρτάται από τις καιρικές συνθήκες που επικρατούν την περίοδο της συγκομιδής. Για παράδειγμα κατά την διάρκεια ενός πολύ ξερού και ζεστού καιρού η συγκομιδή μπορεί να διαρκέσει μόνο δύο εβδομάδες και η απόδοση του λαδιού να είναι μειωμένη, λόγω απώλειας από την εξάτμιση. Αντίθετα κατά 5. Συγκομιδή την διάρκεια ήπιου και υγρού καιρού ο χρόνος συγκομιδής μπορεί να επεκταθεί, ενώ την ίδια στιγμή αυξάνεται και η απόδοση του ελαίου. Επιμέλεια: Αριστίταα Σάίνίδου

14 Η περίοδος της συγκομιδής ξεκινά όταν τα λουλούδια αρχίσουν να ανοίγουν σε σημείο τέτοιο ώστε να φαίνονται οι κίτρινοι στήμονες. Είναι σημαντικό να μην κόβονται τα μπουμπούκια αλλά και τα παραωριμασμένα άνθη γιατί έτσι μειώνεται η απόδοση ελαίου. Στη Βουλγαρία, στη Τουρκία ακόμα και στην Ελλάδα τα άνθη εξακολουθούν να συλλέγονται με το χέρι με τον πατροπαράδοτο τρόπο, με ένα τσίμπημα ακριβώς κάτω από τον κάλυκα (το πράσινο, εξωτερικό προστατευτικό κάλυμμα) και έτσι γίνεται το κόψιμο του άνθους. Η συλλογή ξεκινά από την ανατολή του ήλιου, όταν η απόδοση του πετρελαίου (ελαίου) είναι στο υψηλότερο σημείο της, και αναμένεται να ολοκληρωθεί έως πμ., ενώ η δροσιά είναι ακόμα τα λουλούδια. Τα λουλούδια τοποθετούνται αρχικά σε καλάθια, και στη συνέχεια θα μεταφερθούν σε σάκους για τη μεταφορά προς τα αποστακτήρια. Είναι πάντα καλύτερο να αξιοποιηθούν τα ροδοπέταλα, ενώ η δροσιά είναι ακόμα σε αυτά, και πριν η θερμότητα της ημέρας προκαλέσει τα αιθέρια έλαια να εξατμιστούν στην ατμόσφαιρα. Οι γυναίκες κάνουν τη συγκομιδή. Χρειάζονται γρήγορα και εξειδικευμένα χέρια ώστε να έχουμε γρήγορο αποτέλεσμα στην διάρκεια της περιορισμένης ώρας.

15 Ένα μεγάλο δώρο για τους παραγωγούς είναι να βρέξει το προηγούμενο βράδυ από την συγκομιδή γιατί έτσι αυξάνεται στο διπλάσιο η απόδοση. Μόλις τα ροδοπέταλα της συλλογής, τοποθετούνται σε σακιά φορτώνονται στα ρυμουλκούμενα. 6. Αποθήκευση και μεταφορά σακιών Οι σάκοι πρέπει να είναι καλά κλειστοί ώστε να μην έχουμε απώλειες με την εξάτμιση. Το υλικό των σάκων δεν έχει τόση σημασία, αρκεί να είναι καλά κλειστοί. Ένας σάκος παίρνει περίπου 5000 άνθη και είναι γύρω στα 15 κιλά σε βάρος η κάθε μία. Πρέπει να ληφθεί μέριμνα να μην εκχυθούν τα ροδοπέταλα. Τα ροδοπέταλα κάνουν τότε τη μικρή διαδρομή από το τριαντάφυλλο στο αποστακτήριο.

16 Μόλις φτάσουν στο αποστακτήριο, οι σάκοι με τα ροδοπέταλα γίνεται η εκφόρτωση από το ρυμουλκούμενο και με ειδικά μεταφορικά μέσα ή με τα χέρια ρίχνονται σε ομαλό δροσερό δάπεδο σκυροδέματος. Τα ροδοπέταλα μπορούν να ζυμωθούν λίγο. Αυτό γίνεται στους ειδικούς χώρους που τα τοποθετούν. Η αποσύνθεση βοηθάει προφανώς να παράγουν περισσότερο αιθέριο έλαιο μέσα από τα πέταλα. Τα ροδοπέταλα έχουν μείνει για μερικές ώρες για να επιτραπεί στη φύση να κάνει τη δουλειά της. Τα δωμάτια αυτά είναι απίστευτα αρωματικά. 7. Ζύμωση ανθών Και στην συνέχεια έχουμε την τοποθέτηση τους στους

17 Ο κάθε παραγωγός ακολουθεί μια σειρά από μυστικά που δεν είναι τίποτα άλλο από μακροχρόνια εμπειρία. Κάποια από αυτά είναι τα παρακάτω: Δεν αφήνουμε τα άνθη πολλές ώρες στους ειδικά διαμορφωμένους χώρους γιατί έτσι χάνεται αιθέριο έλαιο και πόσο μάλλον όταν έχει ζέστη. Δημιουργείται εξάτμιση και το άρωμα που δίνουν είναι η απώλεια ελαίου. Οι χώροι πρέπει να έχουν σκιά και υγρό περιβάλλον. Τα άνθη μετά το χρονικό αυτό περιθώριο πηγαίνουν απευθείας στους μεγάλους αποστακτήρες για να ξεκινήσει η διαδικασία της απόσταξης. Στη συνέχεια είναι σκόπιμο να αναφερθούμε στις δύο μεγάλες διαδικασίες επεξεργασίας των φυτών καθώς επίσης και στην επεξήγηση τους ως διαδικασίες. 5. ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΦΥΤΩΝ Ας κάνουμε αρχικά μια αναφορά γενικά στους όρους απόσταξη και εκχύλιση ως διαδικασίες.

18 Παραγωγή ροδέλαιου αηό το Δαμασκηνό Ρόδο Α. Απόσταξη Η απόσταξη είναι μέθοδος διαχωρισμού των συστατικών ομογενούς μίγματος υγρού-υγρού ή υγρού-στερεού και στηρίζεται στη διαφορά των σημείων βρασμού των συστατικών του μίγματος. Το μίγμα θερμαίνεται και αν τα σημεία βρασμού των συστατικών του διαφέρουν περισσότερο από 20 C, τότε ο ατμός που θα προκόψει, αποτελείται σχεδόν αποκλειστικά από το συστατικό με το χαμηλότερο σημείο βρασμού. Οι ατμοί αυτοί ψύχονται, υγροποιούνται και συλλέγονται σε δοχείο. Ανάλογα με το μίγμα που θέλουμε να αποστάξουμε και τις συνθήκες που εφαρμόζουμε η απόσταξη διακρίνεται σε απλή απόσταξη, κλασματική απόσταξη, απόσταξη με υδρατμούς και απόσταξη σε 8. Απόσταξη κενό ή σε ελαττωμένη πίεση. Η απλή απόσταξη χρησιμοποιείται συνήθως στο διαχωρισμό ενός συστατικού από ένα μίγμα. Συγκεκριμένα στην διαδικασία απόσταξης των τριαντάφυλλων έχουμε μεγάλους αποστακτήρες οι οποίοι είναι κατασκευασμένοι από

19 h χαλκό και είναι γεμάτοι νερό και άνθη. Ακολουθεί καύση για 60 με 105 λετιτά. Εξατμίζεται το νερό και το έλαιο τριαντάφυλλου προλαμβάνεται από την έξοδο και οδηγείται στη συσκευή συμπύκνωσης και στη συνέχεια στα δοχεία αποθήκευσης. Αυτή η απόσταξη παράγει το 20% του τελικού προϊόντος. Το νερό που συμπυκνώνεται σε συνδυασμό με το λάδι αποστραγγίζεται και επαναποστάζεται προκειμένου να λάβει τα υδατοδιαλυτά κλάσματα του ελαίου. Στο τέλος συνδυάζονται τα δύο έλαια και έχουμε το τελικό προϊόν. Β. Εκχύλιση Εκχύλιση ονομάζεται η μεταφορά μιας ουσίας από μια φάση στην οποία βρίσκεται με τη μορφή διαλύματος ή αιωρήματος σε μια άλλη υγρή φάση. Η μεταφορά αυτή είναι δυνατή επειδή η ουσία κατανέμεται στις δύο φάσεις με ορισμένη αναλογία. Η εκχύλιση μπορεί να χρησιμοποιηθεί για το διαχωρισμό μίγματος υγρών ή στερεών ουσιών. Γενικότερα η παραλαβή οργανικών ουσιών 9. Εκχύλιση από αιωρήματα, γίνεται με ανάμιξη του υδατικού μίγματος με ένα μη αναμιγνυόμενο με το νερό οργανικό Επιμέλεια: Αριστίταα Σαϊνίδου

20 διαλύτη, το προϊόν μεταφέρεται στην οργανική στοιβάδα και μπορεί να ανακτηθεί με την απομάκρυνση του διαλύτη. Στις περισσότερες περιταώσεις η ανάμιξη των δύο φάσεων γίνεται σε διαχωριστικό χωνί, όπου αναταράσσονται έτσι ώστε να έλθουν σε στενή επαφή και να αποκατασταθεί η ισορροπία των διαλυμένων ουσιών στις δύο φάσεις οπότε και διαχωρίζονται. ^' Συγκεκριμένα στη μέθοδο εκχύλισης με διαλύτη έχουμε σε μια δεξαμενή τα λουλούδια να αναδεύονται με τον διαλύτη (εξάνιο). Η εκχύλιση υποβάλλεται σε επεξεργασία, υπό κενό η οποία καταργεί τον διαλύτη. Στη συνέχεια γίνεται ο διαχωρισμός και η πυκνή μάζα που δημιουργείται κάτω είναι το γνωστό σκυρόδεμα. Τέλος έχουμε ανάμειξη του υγρού με αλκοόλ ώστε να απελευθερωθούν τα αρωματικά συστατικά και παίρνουμε το τελικό προϊόν. ^' Γ. Αποστακτήρες του χθες και του σήυερα Στις αρχές του 1900, σχεδόν το σύνολο των ελαίων παραγόταν με τη χρήση άμεσης φωτιάς αποστακτήρες που, τους λειτουργούσαν οι γεωργοί. Επέλεγαν ένα κατάλληλο χώρο δίπλα στο πεδίο και κοντά σε ρεύμα και η συσκευή θα έπρεπε να δημιουργηθεί. Αν και αυτό ακούγεται μάλλον πρωτόγονο, η απόδοση που παράγεται από αυτό το είδος της ανέρχεται σε 1 κιλό λάδι για κάθε έως κιλά τριαντάφυλλα. Περιέργως, αυτό είναι σημαντικά υψηλότερο ποσοστό

21 από ό, τι μπορεί να επιτευχθεί μέσω σύγχρονων βιομηχανικών τεχνικών απόσταξης. Τα σύγχρονα αποστακτήρια από χαλκό θερμαίνονται με τζάκι το οποίο έχει ξύλο από κάτω. Τα τριαντάφυλλα δεν μπορούν να αποσταχθούν κατά το συνήθη τρόπο, απευθείας έγχυση ατμού, διότι τα πέταλα είναι συμπαγή και διαμορφώνεται μια μεγάλη μάζα όπου ο ατμός δεν μπορεί να εισχωρήσει. Συνεπώς, οι τεχνικές απόσταξης έχουν τελειοποιηθεί με διάφορους τρόπους ώστε πρόβλημα αυτό. να ξεπεραστεί το Με την πάροδο των χρόνων ανακαλύφθηκε νέα τεχνολογία διπλής απόσταξης. Διαφέρει από την αρχική μέθοδο παραγωγής, αλλά έχει βελτιώσει σημαντικά την ποιότητα του ελαίου. Οι αποστακτήρες είναι κατασκευασμένοι από χαλκό ενώ παλαιοτέρα ήταν κεραμικοί. Η αναλογία που χρησιμοποιείται είναι 15kg άνθη και 60 λίτρα νερό. Η εγκατάσταση απόσταξης αποτελείται από ένα σωλήνα που οδηγεί σε ψυκτικό δοχείο και σκάφη για την είσπραξη του προϊόντος (ροδέλαιο και ροδόνερο). Η συνολική διαδικασία παίρνει δύο ώρες. Κατά μέσο όρο 3,5 τόνοι τριαντάφυλλων χρειάζονται για την παραγωγή 1 κιλού ροδέλαιου.

22 Δ. Διαδικασία απόσταξης Κατά τη διάρκεια της απόσταξης ένα μεγάλο μέρος του ελαίου απορροφάται από το νερό απόσταξης, και αυτό είναι γνωστό ως το «πρώτο νερό». Το ροδέλαιο πρέπει να ανακτηθεί από αυτό το νερό για να παράγουν μια αποδεκτή απόδοση, και αυτό επιτυγχάνεται με την επιδέξια εκ νέου απόσταξη του νερού για το διαχωρισμό του λαδιού. Μια διαδικασία γνωστή ως cohobation. Η ποσότητα του ελαίου που παράγεται απευθείας από την απόσταξη είναι τόσο χαμηλή, καθώς μόνο το 20% ή 25% της πλειονότητας είναι έλαιο από το προϊόν της απόσταξης. Η αναλογία αυτή ποικίλλει, ανάλογα με ορισμένους παράγοντες, είναι συνήθως 25% «άμεσο λάδι» και 75% «λάδι νερό». Το «δεύτερο νερό», μετά τη διαδικασία της cohobation στη συνέχεια πωλείται ως ΗγότοΒοΙ (γνωστό και ως ροδόνερο) ή ανακυκλώνεται στην επόμενη παρτίδα λουλουδιών. Η μονάδα απόσταξης αποτελείται από συγκεκριμένα κανάλια, που είναι τοποθετημένα επάνω στο δάπεδο. Τα κανάλια οδηγούνται σε μια λιμνοθάλασσα έξω από το εργοστάσιο για να ρίχνουν τα απόβλητα εκεί (ζεστά νερά). Από εκεί μετά αντλούν νερό οι αγρότες για τα χωράφια τους. Τα ροδοπέταλα φορτώνονται στην κορυφή της απόσταξης. Κατά τη διάρκεια της απόσταξης το κάτω μέρος του αποστακτικού κέρατος βρίσκεται από πάνω ώστε να ανοίγεται για την άρση των χρησιμοποιημένων ροδοπέταλων και νερών. Επιμέλεια: Αριστίτσα Σαϊνιδου

23 Είναι πολύ σημαντικό να απομακρύνονται τα νερά που βγαίνουν, ώστε να συλλέγονται τα αιθέρια έλαια, τα οποία δεν έχουν επαρκώς διαχωριστεί από τα νερά. Το προϊόν της δισαπεσταγμένων υδάτων και τα αιθέρια έλαια τα οποία επιπλέουν στην κορυφή, φιλτράρονται και στη συνέχεια αναμειγνύονται πίσω μαζί. Εκτός από την κλασική απόσταξη έχουμε και την απόσταξη με έγχυση με κάποιο διαλύτη, συνήθως εξάνιο. Εδώ τα τριαντάφυλλα τοποθετούνται σε μια μεγάλη μηχανή ανάμειξης όπου αναμιγνύονται μαζί με το εξάνιο. Το υγρό εκχύλισμα διηθείται και εκχυλίζεται δύο φορές με εξάνιο, πριν τελικά αποθηκευτεί σε κουτιά από χάλυβα. Το εξάνιο ανακυκλώνεται και επαναχρησιμοποιείται. Τα κουτιά έχουν μια τρύπα στο καπάκι ώστε να εξατμιστεί όλο το υπολειπόμενο εξάνιο από το έλαιο. Ε. Αποθήκευση ελαίου Τα δοχεία, στα οποία περιέχονται τα έλαια και το ροδόνερο τοποθετούνται σε δωμάτια σκιερά και δροσερά ώστε να μην υπάρχουν 10. Δοχείο με έλαιο

24 απώλειες ή μετάπτωση στην ποιότητα του προϊόντος. Εκεί μπορεί να μείνουν μέχρι και ένα χρόνο. Όσο μένουν αποκτούν περισσότερο άρωμα. Επίσης βελτιώνεται και το χρώμα του ελαίου. Μετά τον χρόνο «ανάπαυσης» φεύγουν για τους εμπόρους-καταναλωτές. Στη συνέχεια, αφού αναπτύχθηκαν οι διαδικασίες απόσταξης του ελαίου είναι σκόπιμο να αναφέρουμε και τα δύο είδη ελαίου, που προκύπτουν από την απόσταξη και εκχύλιση αντίστοιχα. Rose Otto Παράγεται με μια διαδικασία της απόσταξης ατμού, στην οποία με κιλά φρέσκα λουλούδια χρειάζονται για την παραγωγή μόλις 1 kg ελαίου. Το καθαρό έλαιο κυμαίνεται ως προς το χρώμα από διάφορες αποχρώσεις του ωχροκίτρινου έως του κίτρινου της ελιάς, έχει κηρώδες πάχος όταν ψύχεται κάτω από τη θερμοκρασία δωματίου. Το άρωμα είναι έντονο, βαθύ, γλυκό, ρόδινο. Ορισμένα αρωματικά συστατικά δεν διαχωρίζονται από το νερό κατά την απόσταξη, έτσι το άρωμα του Rose Otto, ενώ είναι απολύτως εξαιρετικό, δεν ταιριάζει απόλυτα με το αρχικό λουλούδι πριν από την απόσταξη. Rose absolute Παράγεται με εκχύλιση με διαλύτες, με πτητικούς διαλύτες όπως το εξάνιο. Σε μια προσεκτική και επαγγελματική διαδικασία, όλα τα ίχνη

25 του διαλύτη απομακρύνονται από το τελικό προϊόν. Η εκχύλιση απαιτεί περίπου κιλά των λουλουδιών ν> θ vet παραγάγει 1 Kg του Απόλυτου, και έτσι είναι λιγότερο ακριβό από Rose Otto. Στο χρώμα είναι από ανοικτό κίτρινο, με μπορντό-κόκκινο και πράσινο της ελιάς. Είναι ένα παχύρρευστο υγρό με ένα βαθύ, πλούσιο, γλυκό, εξαίσιο, ρόδινο-πικάντικο άρωμα. Το προϊόν είναι ένα συνολικό εκχύλισμα που έχει το πραγματικό και πλήρες άρωμα του αρχικού λουλουδιού. Τελειώνοντας την ενότητα της επεξεργασίας θα ήταν αξιόλογο να αναφερθούμε στα συστατικά του ελαίου. Το έλαιο από τα τριαντάφυλλα αποτελείται από 300 στοιχεία που όμως τα 100 είναι γνωστά μέχρι σήμερα. Θα γίνει αναφορά στα δύο πιο βασικά: Γερανιόλη και Citronellol.'^' ΣΤ. Συστατικά ελαίου Γερανιόλη Είναι μια διακλαδισμένη αλκοόλη. Κύριο συστατικό της είναι η έντονη οσμή. Χρησιμοποιείται στην αρωματοποιία και σε αρωματικές ουσίες. Μια άλλη έννοια της γερανιόλης, είναι η ορμόνη ορισμένων μελισσών, που εκκρίνεται από τους αδένες μυρωδιάς των εργατριών

26 μελισσών για να επισημάνει τη θέση του νέκταρ που φέρουν τα λουλούδια και τις εισόδους των κυψελών τους. Αναννώριση ουσίας: Τύπος: (CH3)2CCH(CH)2C{CH3)CHCH20H Φυσικές καιχπυικές ιδιότητες: Φυσική κατάσταση: διαυγές με ανοιχτό κίτρινο χρώμα, ελαιώδες υγρό με φυσικό άρωμα. Σημείο τήξης: 15 C Σημείο βρασμού:229 α-230 α Ειδικό βάρος: 0,870-0,885 Αδιάλυτο στο νερό (>0,lg/100ml) Δείκτης διάθλασης: 1,469-1,478 Σημείο ανάφλεξης:- Σταθερό υπό κανονικές συνθήκες. Επιμέλεια: Αριστΐτσα Σαϊνίδου

27 Citronellol Citronellol είναι η διυδρογερανιόλη και η σιτρονέλλα είναι η αντίστοιχη αλδεΰδη. Είναι ένα φυσικό άκυκλο στοιχείο. Χρησιμοποιείται σε αρώματα και εντομοαπωθητικά. Αναννώριση ουσίας: Τύπος: (CH)2C=CHCH2CH2CH(CH3)CH2CH20H Παραγωγή: λάδι σιτρονέλλας Φυσικές καιχηυικές ιδιότητες: χρώμα. Φυσική κατάσταση: διαυγές υγρό με ανοιχτό κίτρινο Σημείο τήξης: - Σημείο βρασμού: 222 C Ειδικό βάρος: 0,857 Αδιάλυτο στο νερό. Δείκτης διάθλασης: 1,462 Σημείο ανάφλεξης: 79 C Σταθερό υπό κανονικές συνθήκες. Επιμέλεια: Αριστίταα ΣαΜδου

28 Σε κάθε παραγωγή έχουμε και τον απαραίτητο έλεγχο στην ποιότητα του τελικού προϊόντος. Έτσι και εδώ, υπάρχουν οργανωμένα εργαστήρια ποιοτικού ελέγχου και έρευνας για τα προϊόντα αλλά και τα υποπροϊόντα. Χημικοί κάνουν δοκιμές για το αν υπάρχουν βακτήρια στα προϊόντα και έλεγχο ρη. Τα μόνα βακτήρια, που μπορεί να εντοπιστούν είναι η Candida, η οποία προκαλεί τις μυκητιάσεις. Το ρη πρέπει να είναι 7. Όλα αυτά γίνονται γιατί πρόκειται για υλικά που θα έρθουν σε επαφή με το δέρμα και πρέπει να είναι κατάλληλα και καθαρά. Επίσης γίνονται και έρευνες για την ποιότητα του ελαίου σε περίπτωση νοθείας. Αυτό μπορεί πολύ εύκολα να ανιχνευθεί με την μέθοδο GC. Στη συνέχεια είναι σκόπιμο να αναλύσουμε την διαδικασία της αέριας χρωματογραφίας ώστε να γίνει κατανοητή η όλη διαδικασία. ΑΕΡΙΑ ΧΡΩΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ Η αέρια χρωματογραφία διακρίνεται σε Αέρια-Στερεή όταν η στατική φάση είναι στερεό και Αέρια-Υγρή όταν η στατική φάση είναι υγρό σε στερεό φορέα. Στην Αέρια-Υγρή χρωματογραφία ο διαχωρισμός των συστατικών γίνεται επάνω σε μη πτητικό υγρό (στατική φάση) που είναι καθηλωμένο ομοιόμορφα επάνω σε αδρανές, πορώδες με μεγάλη

29 επιφάνεια στερεό υλικό. Ο διαχωρισμός οφείλεται στην κίνηση των συστατικών μέσα στην στήλη με διαφορετικές ταχύτητες που εξαρτώνται από τις διαφορετικές τάσεις ατμών και αλληλεπιδράσεις τους με την στατική φάση (π.χ. διαλυτότητα στην υγρή φάση, αναλογία υγρής φάσεως προς αδρανές, χρόνος χρησιμοποιήσεως στασίμου φάσεως). Πλεονεκτήματα της αέριοχρωματογραφίας, είναι η μεγάλη ευαισθησία και η ταχύτητα. Τα συστατικά μπορούν να επανακτηθούν όπως στην μορφή τους στο αρχικό μίγμα. Η μέθοδος εφαρμόζεται σε πτητικές ενώσεις. Κινητή φάση Την αποτελεί το φέρον αέριο, που πρέπει να είναι αδρανές να μην αντιδρά με την στατική φάση ή με τις προς διαχωρισμό ενώσεις και να είναι απαλλαγμένο από προσμίξεις. Χρησιμοποιούνται κυρίως το Ν2, το ήλιο He, το αργό Ar και το Η2. Τροφοδοτείται από φιόλη εφοδιασμένη με βαλβίδα -ρυθμιστή πιέσεως, έτσι ώστε η ροή να είναι σταθερή. Η επιλογή του φέροντος αερίου γίνεται με βάση τον τύπο του χρησιμοποιούμενου ανιχνευτή. Στατική φάση (Υγρή και Στερεή για την Αέρια-Υγρή χρωματογραφία) Η υγρή ταξινομείται σε τρείς κατηγορίες: α) πολική, β)σχετικά πολική και γ)μη πολική

30 Η κατάλληλη υγρή φάση είναι εκείνη η οποία είναι παρόμοιας πολικότητας με το δείγμα. Σε πολλές περιπτώσεις ( συστατικά με το ίδιο σημείο ζέσεως αλλά διαφορετική χημική σύσταση) ο διαχωρισμός επιτυγχάνεται με χρήση ως υγρά φάση ενώσεων με διαφορετική πολικότητα. Η τεχνική εκλούσεως Κατά την χρησιμοποίηση της τεχνικής αυτής το προς ανάλυση δείγμα εισάγεται στη στήλη παρασυρόμενο από συνεχές ρεύμα αδρανούς (φέροντος) αερίου. Κάθε συστατικό του μίγματος έχει διαφορετικό συντελεστή διαλυτότητας (κατανομής) και κατανέμεται κατά χαρακτηριστική αναλογία μεταξύ της αεριώδους φάσης (κινητής) και της στάσιμου, με ταχύτητα ανάλογη του συντελεστή. Σε συνήθεις συνθήκες τα συστατικά του μίγματος διαχωρίζονται και εκλούονται μεμονωμένα στην έξοδο της στήλης σε διαφορετικά χρονικά διαστήματα. Ανιχνευτής Είναι το όργανο που μετράει διαφορές στη σύσταση του υλικού το οποίο εκλούεται από την στήλη. Σήμερα χρησιμοποιούνται οι διαφορικοί ανιχνευτές λόγω μεγαλύτερης ευαισθησίας, όπου μετράται η συγκέντρωση κάθε συστατικού στο φέρον αέριο.

31 Παραγωγή ροδέλαιου αηό το Δαμασκηνό Ρόδο Ένας συνήθης ανιχνευτής είναι ο ανιχνευτής ιονισμού φλόγας. Αποτελειται από τον καυστήρα αερίου στο άκρο του οποίου καίγεται μίγμα υδρογόνου παρουσία αέρα. Όταν εξέρχεται από την στήλη κάποιο συστατικό, αυτό καίγεται και παράγονται θετικά και αρνητικά ιόντα, τα οποία συλλέγονται από δύο ηλεκτρόδια. Η κίνηση των ιόντων δημιουργεί ασθενές ηλεκτρικό ρεύμα, το οποίο καταγράφεται. Επίδραση της θερμοκρασίας Η θερμοκρασία της στήλης μέσα στον κλίβανο διατηρείται σταθερή σε όλη την διάρκεια της ανάλυσης (ισόθερμη ανάλυση) ή μεταβάλλεται με βάση προκαθορισμένο πρόγραμμα (θερμοπρογραμματιζόμενη ανάλυση). Στην ισόθερμη ανάλυση παρουσιάζεται η δυσκολία να αναλυθεί μίγμα με συστατικά διαφορετικών σημείων ζέσεως με μια δοκιμή. Σε αυτή την περίπτωση είναι απαραίτητο να χρησιμοποιηθεί μια μέση θερμοκρασία, έτσι όμως τα πολύ πτητικά συστατικά δεν διαχωρίζονται σωστά και τα λιγότερο πτητικά παρουσιάζουν κορυφές με μεγάλο πλάτος. Επίσης σε μεγάλες θερμοκρασίες πρακτικώς όλα τα συνήθη οργανικά υγρά (υγρή φάση, στάσιμη) γίνονται πτητικά και ασταθή, γεγονός που εντείνεται με την καταλυτική επίδραση του αδρανούς στερεού της στάσιμης φάσης. Στην περίπτωση πολικών υγρών η στερεοχημική εκλεκτικότητα ελαττώνεται επίσης. Επιμέλεια: Αριστίτσα Σαινίδου

32 Προκειμένου να ξεπεραστούν αυτά τα μειονεκτήματα η ανάλυση μπορεί να αρχίσει σε χαμηλή θερμοκρασία, για να διαχωριστούν καλύτερα τα πτητικά και να αυξάνεται με συγκεκριμένο ρυθμό και μεγάλο εύρος, για να φτάσουν τα λιγότερο πτητικά στην έξοδο της στήλης ταχύτερα και με μικρότερο πλάτος στη βάση κάθε κορυφής (μεγαλύτερη ένταση, μικρότερος συνολικός χρόνος ανάλυσης). Έτσι βελτιώνεται η διαχωριστική ικανότητα της στήλης. Επίσης ο ανιχνευτής πρέπει να είναι αρκετά θερμός ώστε τα συστατικά του δείγματος να μην συμπυκνώνονται μέσα σε αυτόν.

33 6. ΕΜΠΟΡΙΟ Είδη ροδέλαιου Rose oil: παράγεται από τα τριαντάφυλλα με απόσταξη νερού. Αρωμα αρκετά ισχυρό. Rose σκυροδέματος: προέρχεται από την εκχύλιση των ανθέων με κάποιο διαλύτη. Rose απόλυτη: είναι ακριβώς η ίδια διαδικασία με το σκυρόδεμα αλλά έχει πλουσιότερο άρωμα. Ροδόνερο Ροδόνερο είναι το υγρό κατάλοιπο που απομένει μετά από την απόσταξη ατμού των ροδοπέταλων και αυτός είναι ο λόγος που περιέχει 0,04 έως 0,05 τοις εκατό καθαρό έλαιο. Είναι πολύ ευεργετικό αφού έχει αντιβακτηριδιακές και αντισηπτικές ιδιότητες. Έτσι πολύ το χρησιμοποιούν ως υποκατάστατο του νερού. Πολυάριθμα είναι τα οφέλη του νερού γιατί εκτός από αντιβακτηριδιακές και αντισηπτικές ιδιότητες είναι πλούσιο σε βιταμίνες Α, Γ, Δ, Ε και Β3. Γι 'αυτό αν ληφθούν με τη μορφή ενός θεραπευτικού τσαγιού μπορεί να βοηθήσουν στο να εμπλουτιστεί το σώμα μας με χρήσιμα θρεπτικά συστατικά και μέταλλα, καθώς και να μειωθεί ο κίνδυνος των λοιμώξεων της ουροδόχου κύστης και των καρδιακών νοσημάτων. Είναι ένα φυσικό προϊόν που δρα ενάντια στις λοιμώξεις του δέρματος. Βελτιώνει και τονώνει επίσης τα ξηρά και γηρασμένα δέρματα. Επιμέλεια: Αριστίταα Σαϊνιδου

34 Το ρη του είναι 7,34 αφού πρόκειται για σκευάσματα που έρχονται σε άμεση επαφή με το δέρμα επομένως πρέπει να κυμαίνεται σε ουδέτερα πλαίσια. Είναι μια πολύτιμη ουσία. Είναι ένα από τα καλύτερα φυσικά καλλυντικά για τον καθαρισμό και την τόνωση του δέρματος ασχέτως που περιέχει ελάχιστη ποσότητα ελαίου. Επίσης χρησιμοποιείται στην αρωματοποιία και ζαχαροπλαστική. Ακόμα μεγάλη άνθιση υπάρχει και στον τομέα της μαγειρικής, υπάρχουν συνταγές φαγητών και γλυκών με κύριο συστατικό το ροδόνερο. Έχει αναπτυχθεί πάρα πολύ η χρήση του διότι είναι πιο οικονομικό σε σχέση με το έλαιο. Στον τομέα της βιομηχανίας καλλυντικών παίζει πρωταρχικό ρόλο καθώς υπάρχουν άπειρα προϊόντα με συστατικό το ροδόνερο.* Είναι σκόπιμη η αναφορά σε μια σπιτική συνταγή παραγωγής ροδόνερου αφού ακόμη και σήμερα οι γιαγιάδες μας λένε " το σπιτικό προϊόν είναι μεγαλύτερης αξίας από του εμπορίου ". Η διαδικασία παραγωγής του είναι πολύ απλή και έχει την ίδια ποιότητα με το βιομηχανικό. Συνταγή σπιτικού ροδόνερου Τι χρειαζόμαστε: ροδοπέταλα από τις μαγιάτικες τριανταφυλλιές (είναι οι ροζ με τα ανοιχτόχρωμα φύλλα, οι άγριες) 1 γυάλα μεγάλη με καπάκι επιμέλεια: Αριστίτσα Σαϊνίδου

35 Παροίγωγή ροδέλαιου από το Δαμασκηνό Ρόδο 3 με 4 σκάγια (μικρές στρογγυλές σφαίρες για ότχλα) Πως το κάνουμε; 1. Βάζουμε τα ροδοπέταλα μέσα σ' ένα τούλι και το δένουμε καλά. 2. Τοποθετούμε το τούλι μέσα στη γυάλα και κλείνουμε το καπάκι με προσοχή, έτσι ώστε να πιάσουμε και τις άκρες από το τούλι με αποτέλεσμα τα τριαντάφυλλα να μην ακουμπάνε στον πάτο της γυάλας. 3. Τα αφήνουμε στον ήλιο μέχρι να ξεραθούν εντελώς τα τριαντάφυλλα και να έχουν βγάλει το απόσταγμά τους. 4. Εν συνεχεία, αφού πετάξουμε τα τριαντάφυλλα ρίχνουμε 3 με 4 σκάγια μέσα στην γυάλα και τα αφήνουμε για μια εβδομάδα ακόμη. 5. Τέλος, αφού περάσουμε από ένα ψιλό σουρωτήρι το ροδόνερο, το βάζουμε στο ψυγείο και το κρατάμε για πάρα πολύ καιρό. Τα σκάγια δεν είναι γνωστό για πιο λόγο χρησιμοποιούνται πρόκειται για συνταγές και μυστικά των γιαγιάδων μας.' Χρήσεις Τρέφει την επιδερμίδα. Κατάλληλο για όλους τους τύπους επιδερμίδας. Επαναφέρει τα νέα κύτταρα, αντισηπτικό 12. Έλαιο προς πώληση και αντιφλεγμονώδες. Χρησιμοποιείται σε κρέμες και λοσιόν δέρματος. Σε ειδικά προϊόντα περιποίησης προσώπου, για να απαλύνουν, να θεραπεύσουν πολλές δερματικές παθήσεις, κοψίματα, εγκαύματα και να μειώσει τη διόγκωση.

36 Ιδιαίτερα πολύτιμη για το ξηρό, γερασμένο ή ευαίσθητο δέρμα, καθώς έχει τονωτική και οτυπτική επίδραση στα τριχοειδή αγγεία. Θεραπεύει τις ρυτίδες, το έκζεμα και τον έρπη. Στις γυναικείες ανισορροπίες σύμφωνα με τους ειδικούς μπορεί να είναι πολύ αποτελεσματική θεραπεία, συμπεριλαμβανομένης της εμμηνόρροιας, κράμπες, ανωμαλίες στον κύκλο, τα συμτττώματα του PMS (Προεμμηνορροϊκό σύνδρομο), και μειώνει επίσης και την κακή διάθεση κατά τη διάρκεια της εμμηνόπαυσης. Είναι το πιο σημαντικό από όλα τα λάδια στην αντιμετώπιση των διαταραχών του γυναικείου αναπαραγωγικού συστήματος, που έχει μια ισχυρή επίδραση στην μήτρα. Το ροδέλαιο μπορεί επίσης να είναι μια πολύ χρήσιμη θεραπεία για τις γυναίκες που έχουν την τάση να αποβάλουν, και ενισχύει τη σύλληψη. Βοηθά και ανακουφίζει αυτούς που πάσχουν από κατάθλιψη μετά τον τοκετό. Ίσως το πιο πολύτιμο έλαιο για κάθε γυναίκα, που δεν είναι απόλυτα ασφαλές στη σεξουαλικότητά της. Επίσης το ροδέλαιο βοηθά τους άνδρες να έρθουν σε επαφή με την ευγενική, ευαίσθητη, έξυπνη και πιο θηλυκή πλευρά της γυναίκας.

37 13. Δοχεία αποθήκευσης Προάγει την ρομαντική διάθεση του ανθρώπου όπως και τον ερωτισμό του. Το άρωμα αυτό είναι ένα ισχυρό αφροδισιακό, αντικαταθλιπτικό, ηρεμιστικό και ανακουφίζει από το άγχος. Πολύ αντιμετωπίζουν με αυτό αποτελεσματικά τη θλίψη, τη ζήλια, τη δυσαρέσκεια και το θυμό. Διεγείρει τα εγκεφαλικά κύματα, για να κρατήσει το μυαλό επικεντρωμένο και σε εγρήγορση. Θεραπεύει πονοκεφάλους, πυρετό και οφθαλμικές μολύνσεις. Το Rose έλαιο, μπορεί επίσης, να χρησιμοποιηθεί για, να βοηθήσει τον ύπνο. Είναι ένα θαυμάσιο τονωτικό μέσο και χρήσιμο για την ανακούφιση όλων των τύπων των σχέσεων και δυσκολιών καθώς δημιουργεί γενικά ένα συναίσθημα ευημερίας και ευφορίας. Το έλαιο είναι το καθολικό φάρμακο για όλες τις παθήσεις και φέρνει σε ένα πρόσωπο πίσω την ζωντάνια. Είναι μια ενίσχυση για διαλογισμό και περισυλλογή. Επιμέλεια: Αριστίτσα Σαΐνίδου

38 Παραγωγή ροδέλαιου αηό το Δαμασκηνό Ρόδο Άσθμα, βήχας και πυρετός μπορούν να αντιμετωπιστούν μέσω της εισπνοής. Αντιμετωπίζει επίσης πεπτικά προβλήματα, ναυτία, αίσθημα παλμών, κακή κυκλοφορία αίματος και πολλά άλλα είδη ανισορροπιών. Το ροδέλαιο χρησιμοποιείται ακόμη στην φαρμακευτική, στην αρωματοποιία και στην εκκλησία ως μύρο. Το γλυκό τριαντάφυλλο έχει ευεργετικές επιδόσεις σε αυτούς με πρόβλημα στο έντερο. Μέθοδοι Επεξεργασίας: Rose Otto και Rose Απόλυτη μαζί έχουν θεραπευτικές ιδιότητες για τα πνευματικά, συναισθηματικά, διανοητικά και φυσικά επίπεδα του σώματος. Οι θεραπευτικοί μέθοδοι περιλαμβάνουν και το Μασάζ (5-10 σταγόνες σε 5-15 ml του αμυγδαλέλαιο ή Κουκούτσια Σταφυλιού), Μπάνιο (4-8 σταγόνες σε ζεστό νερό), εισπνοές (με διάφορες συσκευές), ή φορώντας το Otto ή Απόλυτο (σε 10 % -50% συγκέντρωση στο λάδι) ως ουράνιο ευωδιαστό άρωμα. Σε γενικές γραμμές, όλες οι μέθοδοι θεραπείας είναι αποτελεσματική, αλλά το μασάζ είναι το πιο μεταμορφωτικό. Χαρμάνια: Rose Otto και τριαντάφυλλο Absolute συνδυάζονται όμορφα με τα υψηλής ποιότητας έλαια από περγαμόντο, τα φύλλα φασκόμηλου, Γεράνι, Γιασεμί Abs Ylang, λεβάντα, μανταρίνι, Neroli, το ρωμαϊκό χαμομήλι, σανταλόξυλο, και Ylang. Ασφάλεια: Επιμέλεια: Αριστίταα Σαϊνίδου

39 Το Rose έλαιο είναι το λιγότερο τοξικό από όλα τα αιθέρια έλαια, έχει θεραπευτικές ιδιότητες σε όλη την υπόσταση του ανθρώπου, πνευματική, συναισθηματική, διανοητική όπως και σωματική. Αποτέλεσμα είναι να έχει την πολύ υψηλότερη θέση όλων των ελαίων. Δεν περιλαμβάνει βλαβερές ουσίες και είναι ελεγμένο για την καθαρότητα του. Προϊόντα από ροδέλαιο και ροδόνερο Σε αυτό το σημείο γίνεται μια αναφορά σε διάφορα προϊόντα που έχουν ως συστατικό το ροδέλαιο ή ροδόνερο μιας εταιρίας ειδών περιποίησης. Κρέμα Νύκτας Τριαντάφυλλου με ροδόσταγμα Το σύστημα επανισορρόπησης με αιθέριο έλαιο τριανταφυλλιάς (Ρόδη η Δαμασκηνή), λάδι Αβοκάντο και Shea Butter καθώς επίσης το Ροδόσταγμα, το Rosehip oil (λάδι από καρπούς τριανταφυλλιάς) και το μέλι λειτουργούν μαζί για να ξαναγεμίσουν, να 14. Κρέμα νύχτας αποκαταστήσουν τα κατεστραμμένα λιπίδια του δέρματος και να διατηρήσουν ταυτόχρονα την υγρασία στο

40 δέρμα, δίνοντας του βαθιά ενυδάτωση, ισορροπία και ανανέωση. Η πλούσια σε φυσικές βιταμίνες βοτανική βάση ανανεώνει το δέρμα κατά την διάρκεια του ύπνου, χαρίζοντας του μια φυσική, υγιή εμφάνιση, μεγαλύτερη ελαστικότητα και ζωντάνια Κρέμα Ημέρας Τριαντάφυλλου Κρέμα ενυδάτωσης με Ροδόσταγμα και Αιθέριο Έλαιο Τριανταφυλλιάς (Ρόδη η Δαμασκηνή), στοιχεία που προστατεύουν το δέρμα από τις επιβλαβείς συνέπειες των ελεύθερων ριζών. Το σύμπλεγμα του εκχυλίσματος Σόγιας και Υαλουρονικού οξέος βοηθάει 15. Κρέμα ημέρας στο να διατηρεί το δέρμα την κυψελοειδή σύνθεση του, αποτρέπει τη ζημιά στο DNA και ανανεώνει τα κύτταρα. Επίσης, ενεργσποιεί τη σύνθεση του κολλαγόνου με συνέπεια τη βελτιωμένη ελαστικότητα του δέρματος και τη μείωση των ρυτίδων.

41 Παραγωγή ροδέλαιου αηό το Δαμασκηνό Ρόδο Πλούσια σε φυσικές βιταμίνες, τονώνει και προστατεύει. Προσφέρει πλούσια και εντατική ενυδάτωση, ενερνοποιεί τις φυσικές προστατευτικές λειτουργίες του δέρματος και δρα ως βιολογικός παράγοντας UV προστασίας (BUVP). Ενώ τα φίλτρα λειτουργούν στην επιφάνεια, το BUVP υποστηρίζει ενεργά τις λειτουργίες του δέρματος από το εσωτερικό. Περιέχει μόνο φυσικά αντηλιακά φίλτρα. Ροδόσταγμα για καϋαρισμό ηροσώηου και δέρματος Τονώνει και καθαρίζει βαθειά, αφήνοντας κάθε φορά την επιδερμίδα λεία, χαρίζοντας της την αίσθηση φρεσκάδας και φυσικής ευεξίας. Αφαιρεί περιττό σμήγμα, ρύπους και κεράτινα κύτταρα, ενισχύοντας έτσι την ήπια αλλά αποτελεσματική απόφραξη των πόρων. Το ροδόσταγμα δυτλής απόσταξης λειτουργεί διπλά, σαν καθαριστικό αλλά και σαν καταπραϋντικό, χωρίς να ξηραίνει ή να Ροδόσταγμα ερεθίζει, προετοιμάζοντας το σώμα και το πρόσωπο να δεχθεί περαιτέρω φροντίδες όπως π.χ μια κρέμα προσώπου.

42 Ενυδαηκό Γαλάκτωμα Σώματος Τριαντάφυλλου Το ενυδατικό γαλάκτωμα σώματος Venus Rose είναι ένα προϊόν καθημερινής περιποίησης. Χάρη στην σύνθεση με Ροδόσταγμα και αιθέριο έλαιο Τριανταφυλλιάς (Ρόδη η Δαμασκηνή), Macadamia oil, Rosehip oil και Jojoba oil, βοηθάει στην ενυδάτωση και 17. Γαλάκτωμα προστασία του δέρματος. Το γαλάκτωμα περιέχει επίσης προβιταμίνη Β5 και συμπυκνωμένο χυμό μήλου χαρίζοντας σφριγηλό και ζωντανό δέρμα. Το αιθέριο έλαιο τριαντάφυλλου γνωστό για τις αναζωογονητικές αντιγηραντικές και τονωτικές ιδιότητές του αρωματίζει διακριτικά το δέρμα και το τονώνει. Άρωμα Τριαντάφυλλου "Αντριλένα" Άρωμα λουλουδάτο, ιδιαίτερα διακριτικό προσδίδει ένα αόρατο ένδυμα αναλλοίωτης φρεσκάδας. Θεωρείται ιδιαίτερα γυναικείο άρωμα με την κλασσική σημασία της λέξης, αποπνέει τη δύναμη των νιάτων με τις νότες του τριαντάφυλλου να κυριαρχούν. Επιμέλεια: Αριστίταα Σαϊνίδου

43 Στις διαφημίσεις υποστηρίζεται ότι το Ροδόσταγμα και το Ροδέλαιο υπογραμμίζουν την παρουσία της άνοιξης. Κρέμα Ματιών Τριαντάφυλλου με ροδόσταγμα Μια ελαφριά κρέμα που μπορεί να χρησιμοποιηθεί μέρα και νύχτα, ειδικά μελετημένη για τη λεπτή και ευαίσθητη περιοχή των ματιών. Σύμφωνα με τους κατασκευαστές το βιοδυναμικό εκχύλισμα από αγριοκάστανο βοηθάει στην αναζωογόνηση της κουρασμένης περιοχής 19. Κρέμα ματιών των ματιών. Ο περιποιητικός συνδυασμός από οργανικό έλαιο αγριοτριανταφυλλιάς, το βιολογικό ροδόσταγμα (Ρόδη η Δαμασκηνή) και αιθέριο έλαιο (Ρόδη η Δαμασκηνή) κι το εκχύλισμα ενζύμων αναζωογονεί δέρμα και ιστούς γύρω από τα μάτια, διεγείροντας τον ενεργειακό μεταβολισμό της επιδερμίδας. Η μείωση ρυτίδων ενισχύεται έτσι αισθητά και τα φουσκώματα στην περιοχή των ματιών καταπολεμούνται αποτελεσματικά.

44 Παραγωγή ροδέλαιου αηό το Δαμασκηνό Ρόδο Serum Προσώπου Τριαντάφυλλου με ροδόσταγμα Η εντατική θεραπεία ενυδάτωσης με ορό τριαντάφυλλων έχει φυσική υψηλή αντιοξειδωτική δράση κι εξουδετερώνει τις 20. Serum καταστρεπτικές ελεύθερες ρίζες στην επιδερμίδα. Οι υπεριώδεις ακτίνες, η μόλυνση και το άγχος ευθύνονται για την παραγωγή των ελεύθερων ριζών, που διαταράσσουν τη λειτουργία των κυττάρων, επιταχύνοντας έτσι την διαδικασία γήρανσης της επιδερμίδας. Το Rose Serum με την αντιγηραντική δράση του θα αποκαταστήσει τη φθορά των κυττάρων και θα μειώσει τα καταστροφικά αποτελέσματα των ελεύθερων ριζών. Σύμφωνα με τους δημιουργούς χάρη στις ευεργετικές ιδιότητες του συνδυασμού εκχυλίσματος ενζύμων και βιολογικού ροδοστάγματος (Ρόδη η Δαμασκηνή) το δέρμα βελτιώνει τη φυσική του ικανότητα ανάπλασης κι αποκατάστασης. Το αγνό λάδι αγριοτριανταφυλλιάς ενυδατώνει, δροσίζει, ανανεώνει κι επαυξάνει τη φυσική λάμψη, απαλύνοντας τις ρυτίδες. Επιμέλεια: Αριστίταα Σαϊνίδου

45 Peeling Τριαντάφυλλου με ροδόσταγμα Για να ανακουφίσετε το κουρασμένο και ταλαιπωρημένο δέρμα, χρησιμοποιήστε το οργανικό Rose Peeling. Αυτός ο τρόπος απολέπισης προσφέρει άμεσα αποτελέσματα αναζωογόνησης και καθαρισμού. Οι κατασκευαστές υποστηρίζουν ότι το αγνό βιολογικό ροδόσταγμα (Ρόδη η Δαμασκηνή), το φυσικό λάδι αγριοτριανταφυλλιάς και το μπαμιπού απολέπισης Exfoliator δεν αφαιρούν μόνο τα νεκρά κεράτινα κύτταρα που συσσωρεύονται στην επιφάνεια του δέρματος, αλλά φροντίζουν να καθαρίσουν ταυτόχρονα σε βάθος, ξεκουράζοντας, τονώνοντας και χαρίζοντας λάμψη στην επιδερμίδα.

46 Παραγωγή ροδέλαιου αηό το Δαμασκηνό Ρόδο Μάσκα Προσώπου Τριαντάφυλλου με ροδόσταγμα Η μάσκα προσώπου από ροδόστανμα είναι μια φυσική ενυδατική, συσφικτική, αντιρυτιδική μάσκα κατά των βλαβερών επιδράσεων της 22. Μάσκα προσώπου περιβαλλοντικής ρύπανσης και μόλυνσης, που χαρίζει στο δέρμα τόνωση. Εμπλουτισμένη με βασικά φυσικά πολύτιμα συστατικά όπως το λάδι ανριοκαστανιάς, τα βιολονικά αιθέριο ροδέλαιο (Ρόδη η Δαμασκηνή) και ροδόσταγμα (Ρόδη η Δαμασκηνή) η μάσκα αυτή στηρίζει τη δέσμευση και διατήρηση της υγρασίας στο δέρμα, καθώς και τη σύσφιξη των πόρων. Η αντιρυτιδική δράση συνδυάζεται έτσι αρμονικά με την εντατική ενυδάτωση. Οι θρεπτικές ιδιότητες των πολύτιμων φυσικών οργανικών συστατικών βελτιώνουν ορατά τη γενική εμφάνιση του δέρματος.

47 Παραγωγή ροδέλαιου από γο Δαμασκηνό Ρόδο Αφρόλουτρο Τριαντάφυλλου με ροδόσταγμα Το αρμονικό αυτό Αφρόλουτρο Τριαντάφυλλου είναι μια σύνθεση βασισμένη στο βιολογικό ροδόσταγμα (Ρόδη η Δαμασκηνή), που 23. Αφρόλουτρο συνδυάζεται τέλεια με το βιολογικό αιθέριο ροδέλαιο (Ρόδη η Δαμασκηνή) αρωματίζοντας λεπτά και διακριτικά. Οι παραγωγοί προσπαθούν να επιτύχουν μια σύνθεση βασισμένη σε αγνά βότανα και φυσικά καθαριστικά, που θα δροσίσουν το δέρμα σας και θα του χαρίσουν φρέσκια, και μεταξένια υφή. Το Αφρόλουτρο Τριαντάφυλλου είναι κατάλληλο για όλους του τύπους δέρματος, αφήνοντας το αισθητά καθαρό και απολαυστικά ευώδες.

48 η ΠA Ποίραγωγή ροδέλαιου από το Δαμασκηνό Ρόδο Επίσης πολύ μεγάλη επιτυχία γνωρίζει στην Κοζάνη η υπουνάτσα από τριαντάφυλλα Ρόζα και το νλυκό τριαντάφυλλο, που όπως αναφέραμε έχει ευεργετικές ιδιότητες σε αυτούς που έχουν πρόβλημα με το έντερο. Τέλος γίνονται και διάφορα λικέρ, ποτά, μαρμελάδες και αρτοπαρασκευάσματα από τα άνθη. Ακόμα κατασκευάζονται καραμέλες και τσίχλες που σύμφωνα με τους δημιουργούς προσδίδουν αφροδισιακές ιδιότητες, θωρείται ακίνδυνο, δεν είναι τοξικό και δεν ερεθίζει το δέρμα. Συνήθως συνδυάζεται με άλλα έλαια. 24. Γλυκό τριαντάφυλλο

49 Παροίγωγή ροδέλαιου από το Δαμασκηνό Ρόδο 7. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Στο σημείο αυτό θα παρουσιασθούν ενδεικτικές τιμές από ποσότητες ρσδέλαισυ. Οι τιμές αυτές ελήφθησαν από το διαδίκτυο. Στο εμπόριο οι τιμές που αναφέρονται στο κεφάλαιο αυτό είναι υψηλότερες. Α. Τιαές λιανικής-χονδρικης πώλησης Σε ευρύ φάσμα σε όλες τις χώρες η τιμή χονδρικής είναι στα ευρώ το λίτρο ενώ σε τιμή λιανικής ανέρχεται στα ευρώ. Παρακάτω αναγράφσνται κάπσιες ενδεικτικές τιμές λιανικής ανάλογα με συγκεκριμένες ποσότητες.* * ΠΟΣΟΤΗΤΕΣ ΤΙΜΕΣ 2,3 ml 27,30 ευρώ 4,3 ml 42,70 ευρώ 8,2 ml 75,60 ευρώ 10 ml 98,00 ευρώ 12 ml 117,61 ευρώ 16 ml 140,01 ευρώ 20 ml 178,51 ευρώ Επιμέλεια: Αριστίχαα Σαϊνίδου

50 206,51 ευρώ 371,02 ευρώ 658,03 ευρώ 1260,06 ευρώ 1. Πίνακας τιμών Β. Οικονουικη ανάλυση καλλιέρνειας Για να γίνει κατανοητή η σπουδαιότητα της καλλιέργειας αλλά και τα πλεονεκτήματα της θα παρατεθούν στην συνέχεια κάποια οικονομικά στοιχεία συνοδευόμενα από σχετικό διάγραμμα. Παράλληλα θα γίνει σύγκριση της καλλιέργειας τριαντάφυλλων με μια καλλιέργεια καλαμποκιού. Για τους υπολογισμούς στα πλαίσια της εργασίας αυτής ελήφθησαν ως έκταση τα 5 στρέμματα. Θεωρούμε ότι ο παραγωγός είναι κάτοχος των 5 στρεμμάτων. Σύμφωνα με τα στοιχεία που αναφέρονται στην εργασία στα 5 στρέμματα μπορούμε να φυτέψουμε περίπου ρίζες από τριανταφυλλιές. Στη συνέχεια μετά από δύο με τρία χρόνια τα φυτά φτάνουν στο επίπεδο της πλήρους ανάπτυξης. Τα 5 στέμματα αποδίδουν lit ροδέλαιο. Το ένα λίτρο ροδέλαιο κοστολογείται σε τιμή χονδρικής γύρω στα ευρώ. Αν, ο παραγωγός έχει το δικό του αποστακτήριο και βγάζει μόνος του το ροδέλαιο και ροδόνερο έχει επιπλέον κέρδος από τα έξοδα, που θα έκανε, για να το δώσει σε κάποιο άλλο αποστακτήριο. Επιμέλεια: Αριστιταα Σαϊνίδου

51 Ακόμη αν αναλαμβάνει ο ίδιος την προώθηση του προϊόντος σε διάφορους εμπόρους και εταιρίες θα έχει κέρδος επιπλέον χρήματα. Υπενθυμίζεται ότι η τιμή χονδρικής είναι ευρώ το λίτρο. Επομένως εάν ο παραγωγός γίνει και έμιπορος θα επιτύχει το μέγιστο κέρδος της παραγωγής του. Συγκρίνοντας τώρα την καλλιέργεια των τριαντάφυλλων με τα κοινά καλαμπόκια θα γίνει ακόμα περισσότερο κατανοητό το ποσό οφέλους. Ρόζα δαμασκηνή Η αγορά των φυτών γίνεται μια φορά. Τα τριαντάφυλλα χρειάζονται νερό μόνο στην αρχή της ζωής τους όσο οι βλαστοί είναι αδύναμοι. Το πότισμα είναι ελάχιστο ενώ σε περιοχές με υγρασία και πολλές βροχοπτώσεις δεν χρειάζονται νερό καθόλου. Εργατικό δυναμικό απαιτείται ελάχιστο και κατά περιόδους. Όσο αφορά την λίπανση γίνεται μια φορά το χρόνο με κοπριά. Στην αρχή του χειμώνα γίνεται προετοιμασία των βλαστών για το κρύο, κλάδεμα και κόψιμο των γερασμένων βλαστών. Στη συνέχεια δεν χρειάζονται περαιτέρω φροντίδα παρά μόνο «παρέα». Επισημαίνεται ότι σε όλα τα κείμενα που αναφέρονται στην καλλιέργεια τριαντάφυλλων τονίζεται η σημασία της συνεχούς επαφής (επικοινωνίας) του παραγωγού με το φυτό. Η περίοδος, όπου χρειάζονται πολλά χέρια είναι κατά την συγκομιδή. Όλες οι εργασίες σχεδόν γίνονται με τα χέρια. Μηχανήματα χρειάζονται μόνο κατά την μεταφορά και απόσταξη.

52 Καλαμπόκι Η αγορά των σπόρων γίνεται κάθε χρόνο. Πολύ συχνό πότισμα και κυρίως τους καλοκαιρινούς μήνες. Επομένως μεγάλο κόστος άρδευσης. Απαραίτητη είναι η λίπανση και ο ψεκασμός από ζιζάνια και παράσιτα που μειώνουν ή καταστρέφουν την παραγωγή. Εργάτες χρειάζονται στην σπορά, τους ψεκασμούς, την συγκομιδή, τον θερισμό αλλά και την προετοιμασία του εδάφους για την επόμενη χρονιά. Οι περισσότερες εργασίες γίνονται με μηχανήματα. Έτσι επειδή οι περισσότεροι δεν έχουν δικά τους χρεώνονται επιπλέον έξοδα για την ενοικίαση τους. Τέλος ένα πλεονέκτημα της καλλιέργειας καλαμποκιού είναι ότι έχουμε μαζική συγκομιδή από τον πρώτο χρόνο. Το χρηματικό όφελος από την καλλιέργεια του καλαμποκιού σε έκταση 5 στρεμμάτων είναι ευρώ αφού τα 5 στρέμματα δίνουν 4 τόνους καλαμπόκι με αξία τόνου στα 300 ευρώ. Σε αυτό το σημείο επισημαίνεται ότι η τιμή στον τόνο του καλαμποκιού μεταβάλλεται κάθε χρόνο. Οπότε τα 300 ευρώ είναι μια μέση τιμή. Στο διάγραμμα που ακολουθεί αναφέρονται οι τιμές σύγκρισης των δύο καλλιεργειών για τα τέσσερα πρώτα έτη. Ως «τζίρο» αναφέρουμε το χρηματικό όφελος. "«τ7 ιρος7 ς"ο δ ε Γα ς ΓΙΑ ΡΟΖΑ ^<ΤΖΙΡΟΣ»ΣΟΔΕΙΑΣ ΓΙΑ ΚΑΛΑΜΠΟΚΙ ΕΤΗ Πίνακας οφέλους Επιμέλεια: Αριστίτσα ϊαϊνίδου

53 Με την βοήθεια του διαγράμματος γίνεται αντιληπτό ότι η καλλιέργεια της τριανταφυλλιάς αποδίδει όσο περνούν τα χρόνια, με την απαραίτητη φροντίδα και την κατάλληλη ηλικία του φυτού φυσικά, (όπως αναφέραμε μέγιστη απόδοση μετά από το 4-5 χρόνο άνθισης τους). Δεν επηρεάζεται εύκολα από τις κακοκαιρίες, μοναδικός εχθρός είναι οι παγωνιές. Ενώ από την άλλη πλευρά στο καλαμπόκι έχει άμεση επίπτωση ο καιρός και τα ζιζάνια. Καθώς επίσης και η τιμή του κάθε χρόνο Έτσι μπορεί να ειπωθεί ότι η πορεία του δεν είναι σταθερή ως προς το όφελος. Τα στοιχεία του διαγράμματος βέβαια είναι ενδεικτικά. Με αυτόν τον τρόπο όμως αντιλαμβανόμαστε την διαφορά των δύο καλλιεργειών. Επιμέλεια: Αριστίτσα Σαινίδου

54 Σύμφωνα με την δική μου εκτίμηση το κέρδος της καλλιέργειας τριαντάφυλλων είναι πολύ μεγαλύτερο αφού απαιτεί πολύ λιγότερα έξοδα σε σχέση με τα καλαμπόκια. Μια μέση τιμή κέρδους για τα τριαντάφυλλα, είναι αν το όφελος είναι το καθαρό κέρδος θα ήταν ευρώ. Ενώ αντίθετα για το καλαμπόκι αν το χρηματικό όφελος είναι δεν υπάρχει ουσιαστικό κέρδος υπολογίζοντας όλα τα έξοδα της καλλιέργειας. 8. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Κατόπιν όλων αυτών θα μπορούσαμε να τονίσουμε, ότι η καλλιέργεια τριαντάφυλλων αποτελεί μια κερδοφόρα εναλλακτική μορφή καλλιέργειας, με άμεσα αποτελέσματα και με ελάχιστο κόστος παραγωγής σε σχέση με άλλες παραδοσιακές καλλιέργειες όπως η καλλιέργεια καλαμποκιού. Η παραγωγή ροδέλαιου και ροδόνερου άνοιξε νέους ορίζοντες στους τομείς της αρωματοποιίας, στην παρασκευή καλλυντικών και φαρμάκων, στην ομοιοπαθητική και στα ψυχοθεραπευτικά σκευάσματα. Εκτός από τις διάφορες θέσεις εργασίας που «θα ανοίγουν» στους παραπάνω τομείς έχουμε και ζήτηση χημικών, που χρησιμοποιούνται στο κομμάτι της επεξεργασίας, στον έλεγχο ποιότητας αλλά και σε θέματα καθαρότητας (νοθεία).