ΜΕΛΛΟN ΜΕ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗ 2003/2004. Πολύτιµοι Καθοδηγητές: Οι γονείς. Θεµέλιο της επιτυχίας: Το σχολικό απολυτήριο

Transcript

1 ΜΕΛΛΟN ΜΕ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΠΙΛΟΓΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΕΛΛΗΝΕΣ ΓΟΝΕΙΣ Zukunft durch Ausbildung Tipps zur Berufswahl für griechische Eltern 2003/2004 Πολύτιµοι Καθοδηγητές: Οι γονείς WERTVOLLE WEGWEISER: DIE ELTERN Θεµέλιο της επιτυχίας: Το σχολικό απολυτήριο BASIS FÜR ERFOLG: DER SCHULABSCHLUSS Στο σπίτι σας στη Γερµανία IN DEUTSCHLAND ZU HAUSE Ο σύντροφός σας: Η Υπηρεσία Επαγγελµατικού Προσανατολισµού Ihr Partner: Die Berufsberatung

2 Εκδοτικό σηµείωµα Editorial Αγαπητοί γονείς, πολλοί από σας, ζείτε και εργάζεστε εδώ και πολλά χρόνια στη Γερµανία και αισθάνεστε ότι εδώ είναι και το δεύτερο σπίτι σας. Τα παιδιά σας πηγαίνουν σε γερµανικά σχολεία και επιθυµούν στη συνέχεια να µάθουν ένα επάγγελµα και να δουλέψουν εδώ. Η καλή επαγγελµατική κατάρτιση αποτελεί πάντα την καλύτερη προϋπόθεση για να βρει κανείς µια θέση εργασίας, να προφυλαχτεί από τον κίνδυνο της ανεργίας ή και να τον ξεπεράσει γρήγορα - και αυτό ισχύει όχι µόνο για τη Γερµανία αλλά και για την πατρίδα σας. Επειδή υπάρχουν πολλαπλές επαγγελµατικές δυνατότητες, για πολλούς δεν είναι και τόσο απλό να έχουν µια γενική άποψη σχετικά µε το ποια επαγγέλµατα είναι δυνατόν να µάθει και να ασκήσει κανείς στη Γερµανία, ποιες είναι οι απαραίτητες προϋποθέσεις, πού υπάρχουν θέσεις µαθητείας και πού υποβάλλονται αιτήσεις υποψηφιότητας γι αυτές τις θέσεις. Γι αυτό είναι σηµαντικό να βοηθήσουµε τα παιδιά σας ώστε να βρουν τη σωστή πρόσβαση στο επαγγελµατικό τους µέλλον, δηλαδή να καταρτιστούν για το µέλλον. Χωρίς οποιαδήποτε τυπικά προσόντα θα είναι όλο και πιο δύσκολο σε µία κοινωνία της γνώσης και της βραχύβιας πληροφόρησης να µπορέσει κανείς να κρατηθεί στέρεα. Γι αυτό είναι σηµαντικό τα παιδιά σας να µάθουν να µαθαίνουν «Τέλος µάθησης» δεν υπάρχει πλέον! Στα πλαίσια της διαδικασίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της διεθνοποίησης της οικονοµίας µπορούν τα παιδιά σας να χρησιµοποιήσουν τα γλωσσικά και πολιτισµικά προσόντα τους ως µελλοντικές ικανότητες κλειδιά στον ανταγωνισµό για µια θεµελιωµένη εκπαίδευση. Το τεύχος της Υπηρεσίας Επαγγελµατικού Προσανατολισµού, που κρατάτε στα χέρια σας, έχει σκοπό να σας δοθούν απαντήσεις στα ερωτήµατα που έχετε σε σχέση µε την επιλογή του επαγγέλµατος των παιδιών σας. Πολλά ερωτήµατα όµως θα µείνουν ακόµη αναπάντητα. Ο/η Σύµβουλος Επαγγελµατικού Προσανατολισµού στο Γραφείο Ευρέσεως Εργασίας βρίσκεται ευχαρίστως στη διάθεσή σας για να λύσει και τις υπόλοιπες απορίες σας και θα σας βοηθήσει στην εύρεση θέσης µαθητείας. Florian Gerster Πρόεδρος του.σ. Οµοσπονδιακού Ιδρύµατος Εργασίας Αγαπητές συµπατριώτισσες, αγαπητοί συµπατριώτες, µε τον καινούργιο χρόνο ένα ακόµη βήµα, πολύ σηµαντικό, γίνεται στην πορεία της ολοκλήρωσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η εισαγωγή ενός κοινού νοµίσµατος, του ευρώ, αποτελεί ένα ισχυρό συνδετικό κρίκο στο οικοδόµηµα που λέγεται Ενωµένη Ευρώπη. Η πραγµατοποίηση του Ενιαίου Οικονοµικού Χώρου έχει άµεσες επιπτώσεις στη ζωή των πολιτών της Ένωσης. Βρίσκονται πιο κοντά ο ένας µε τον άλλο,τα προβλήµατα, που αντιµετωπίζουν, είναι σε µεγάλο βαθµό κοινά, όπως κοινές είναι οι ευκαιρίες και οι δυνατότητες για την οικοδόµηση του προσωπικού τους µέλλοντος. Οι πολίτες της µιας χώρας µέλους θα µπορούν έτσι στο προσεχές µέλλον να αναζητούν απασχόληση σε µια άλλη. Οι νοµικές προϋποθέσεις τους το επιτρέπουν. Στην πράξη ωστόσο, η απασχόληση σε µια άλλη χώρα είναι άρρηκτα συνυφασµένη µε την κοινωνική και πολιτιστική ένταξη στη χώρα αυτή - χωρίς βέβαια αυτό να σηµαίνει απώλεια της ταυτότητας του προσώπου. Οι απαιτήσεις της αγοράς εργασίας στην ενωµένη Ευρώπη είναι πολύ πιο επιτακτικές από ό,τι σε εθνικό επίπεδο. εν αρκούν οι καθαρά τεχνικές και επαγγελµατικές γνώσεις. Χρειάζονται περισσότερα προσόντα. Είναι απαραίτητη η γνώση της γλώσσας και της νοοτροπίας της άλλης χώρας. Όµως και η καταξίωση του ατόµου είναι πολύ µεγαλύτερη. Είναι µοναδική πρόκληση για τον πολίτη. Ιδιαίτερα για τον νέο άνθρωπο, που ατενίζει µε τόση ελπίδα τη ζωή, να επιλέξει το µέλλον του σε ένα εκτεταµένο χώρο, δεκαπλάσιο του στενού εθνικού, και µε άλλες τόσες δυνατότητες. Το Οµοσπονδιακό Ιδρυµα Εργασίας έχει µακρά εµπειρία στον επαγγελµατικό προσανατολισµό των νέων ατόµων, ιδιαίτερα µάλιστα εκείνων που ανήκουν στη λεγόµενη «τρίτη γενιά» µεταναστών. Έχει πλήρη επίγνωση του γενικώτερου προβληµατισµού τους, γι αυτό και προσπαθεί, σε συνεργασία µε αντίστοιχους φορείς της χώρας καταγωγής, συγκεκριµένα την Ελλάδα, να προσφέρει στον καθένα τα εφόδια εκείνα, που θα αξιοποιήσουν τα προσόντα του κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο. ηµήτριος Κυπραίος Πρέσβυς της Ελληνικής ηµοκρατίας Liebe Eltern, viele von Ihnen leben und arbeiten schon lange Zeit in Deutschland, und Sie fühlen sich hier zu Hause. Ihre Kinder besuchen die deutschen Schulen und möchten im Anschluss einen Beruf erlernen und auch hier arbeiten. Eine qualifizierte berufliche Ausbildung ist immer noch die beste Voraussetzung, einen Arbeitsplatz zu finden, der Gefahr von Arbeitslosigkeit vorzubeugen oder diese schneller zu überwinden und das nicht nur in Deutschland, sondern auch in Ihrem Heimatland. Durch die Vielfältigkeit der beruflichen Möglichkeiten ist es für viele nicht ganz einfach zu überblicken, welche Berufe in Deutschland erlernt und ausgeübt werden können, welche Voraussetzungen dafür notwendig sind, wo es Ausbildungsplätze gibt und wie man sich dafür bewirbt. Es ist wichtig, Ihren Kindern zu helfen, damit sie den richtigen Zugang zu ihrer beruflichen Zukunft finden, d.h. sich für die Zukunft zu qualifizieren. Ohne jegliche formale Qualifizierung wird es in einer Gesellschaft des Wissens und der kurzlebigen Informationen und Kenntnisse immer schwieriger beruflich auf Dauer Fuß zu fassen. Es ist deshalb für Ihre Kinder wichtig das Lernen zu lernen. Im Rahmen des europäischen Einigungsprozesses und der Internationalisierung der Wirtschaft können Ihre Kinder ihre Sprach- und Kulturkompetenzen als zukünftige Schlüsselkompetenzen im Wettbewerb um eine fundierte Ausbildung einsetzen. Diese Schrift der Berufsberatung will helfen, Ihre Fragen zur Berufswahl Ihrer Kinder zu klären und versucht mit praktischen Hinweisen, Sie dabei zu unterstützen. Dabei werden aber immer noch viele Fragen nicht beantwortet sein. Dafür steht Ihnen gerne Ihr Berufsberater oder Ihre Berufsberaterin im Arbeitsamt zur Klärung der Fragen bereit und hilft beim Finden eines Ausbildungsplatzes. Florian Gerster Vorsitzender des Vorstandes der Bundesanstalt für Arbeit Liebe Landsleute, mit dem Beginn des Jahres 2002 wurde ein sehr wichtiger Schritt auf dem Weg zur Vollendung der Europäischen Union vollzogen. Die Einführung einer gemeinsamen Währung des EURO bildet ein starkes Bindeglied am Bauwerk, das Vereinigtes Europa heißt. Die Vollendung des gemeinsamen Wirtschaftsraumes hat unmittelbare Auswirkungen auf das Leben der Bürger der Europäischen Union. Sie sind näher aneinander gerückt. Die Probleme, vor denen sie stehen sowie die Chancen und Möglichkeiten für den Aufbau ihrer persönlichen Zukunft, sind weitestgehend identisch. Die Bürger eines Mitgliedsstaates werden in der nahen Zukunft eine Beschäftigung in einem der anderen Mitgliedsstaaten suchen können. Die rechtlichen Voraussetzungen ermöglichen es ihnen. In der Praxis jedoch ist die Beschäftigung in einem anderen Land mit einer sozialen und kulturellen Integration des Beschäftigten in diesem Land unwiderruflich verflochten ohne dass er dabei jedoch seine Identität verliert. Die Anforderungen des Arbeitsmarktes im Vereinigten Europa sind weitaus schwieriger als auf nationaler Ebene. Die rein technischen und berufsspezifischen Kenntnisse reichen längst nicht aus. Es wird eine höhere Qualifikation verlangt. Erforderlich ist zum Beispiel die sichere Kenntnis der Sprache und der Mentalität des jeweils anderen Landes. Gleichzeitig fällt dabei die Wertschätzung des Einzelnen höher aus. Es handelt sich um eine einmalige Herausforderung für den einzelnen Bürger. Insbesondere gilt das für junge Menschen, die mit großer Hoffnung in die Zukunft schauen und nach einem Platz für sich Ausschau halten in einem Raum, der zehn mal größer ist als der enge nationale Raum und unzählige neue Perspektiven bietet. Die Bundesanstalt für Arbeit verfügt über langjährige Erfahrungen in Bezug auf die berufliche Orientierung junger Menschen vor allem derjenigen, die zu der sogenannten dritten Generation der Emigranten zählen. Ihre spezifischen Probleme sind ihr wohlbekannt. Aus diesem Grunde versucht sie in Zusammenarbeit mit den entsprechenden Trägern der jeweiligen Herkunftsländer in unserem Falle mit den zuständigen griechischen Institutionen jedem alle notwendigen Hilfsmittel an die Hand zu geben, damit seine Fähigkeiten bestmöglich gefördert werden können. Dimitrios Kypreos Botschafter der Republik Griechenland 2 ΜΕΛΛΟΝ ΜΕ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗ ZUKUNFT DURCH AUSBILDUNG 2003/2004

3 Περιεχόµενα Inhalt Τι µπορούν να κάνουν οι γονείς; ιασφαλίζετε το µέλλον των 4 παιδιών σας Βήµατα προς την επιτυχία 6 Was können Eltern tun? Die Zukunft ihrer Kinder sichern 4 Schritte zum Erfolg 6 Η εκπαίδευση φέρνει επιτυχία Το σχολικό απολυτήριο είναι 8 σηµαντικό Σχολικά απολυτήρια σε 10 σύγκριση Επαγγελµατική εκπαίδευση 12 σε σύγκριση Επαγγελµατική εκπαίδευση 14 στην επιχείρηση Επαγγελµατική εκπαίδευση 16 σε σχολή Ausbildung bringt Erfolg Der Schulabschluss ist wichtig 8 Schulabschlüsse im Vergleich 10 Berufsausbildung im Vergleich 12 Betriebliche Berufsausbildung 14 Schulische Berufsausbildung 16 Επιτυχία στο επάγγελµα Μάθηση για µια πετυχηµένη 18 ζωή ηµιουργία καριέρας 20 Επιµόρφωση συνοπτικά 22 Στο σπίτι σας στη Γερµανία 24 Erfolg im Beruf Lernen für ein erfolgreiches 18 Leben Die Karriere gestalten 20 Weiterbildung im Überblick 22 In Deutschland zu Hause 24 Υπηρεσία Επαγγελµατικού Προσανατολισµού: Ο σύντροφός σας Ζητάτε πληροφορίες και 26 συµβουλές Λήψη απόφασης και 28 δραστηριοποίηση Βοήθειες στο ξεκίνηµα 30 Berufsberatung: Ihr Partner Informieren und Rat suchen 26 Entscheiden und aktiv werden 28 Starthilfen 30 Τη γνώµη σας παρακαλώ! 32 Ihre Meinung bitte! /2004 ZUKUNFT DURCH AUSBILDUNG ΜΕΛΛΟΝ ΜΕ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗ 3

4 Τι µπορούν να κάνουν οι γονείς; ιασφαλίζετε το µέλλον των παιδιών σας Die Zukunft ihrer Kinder sichern Τα παιδιά αναπτύσσονται καλύτερα όταν αισθάνονται σαν στο σπίτι τους εκεί όπου ζουν. Η οικογένεια Ταρτάνη από τη Στουτγάρδη αποτελεί παράδειγµα για το πώς οι γονείς µπορούν να βοηθούν τα παιδιά τους σε σχέση µε την ενσωµάτωση. Kinder können sich besser entwickeln, wenn sie sich dort, wo sie leben, heimisch fühlen. Die Familie Tartanis aus Stuttgart zeigt, wie Eltern ihren Kindern die Integration erleichtern können. Η Μαρία Τσακαλίδου (40) και ο άνδρας της Μανώλης Ταρτάνης (40) γνωρίζουν οι ίδιοι τους ως παιδιά ελλήνων εργατών πόσο σηµαντικό είναι το να προσανατολιστείς όσο το δυνατό γρηγορότερα στη Γερµανία. «Όταν ήρθα 14 χρονώ στη Στουτγάρδη, δεν ήξερα ούτε λέξη γερµανικά. Γι αυτό το σχολείο µού φαινόταν πολύ δύσκολο», θυµάται η Μαρία Τσακαλίδου. εν θα ήθελε να συµβεί το ίδιο και στα παιδιά της. Οι δυο της γιοι, ο Χρήστος και ο Έκτορας, που είναι σήµερα 13 και 15 ετών, πήγαν στον παιδικό σταθµό όταν έγιναν 3 ετών. Όταν πήγαν στο δηµοτικό ήξεραν τέλεια γερµανικά. Έτσι δεν είχαν κανένα πρόβληµα στην παρακολούθηση των µαθηµάτων. Ο Χρήστος πηγαίνει στο µεταξύ στην 7η τάξη του Realschule, o δε Έκτορας στην 9η τάξη του Γυµνασίου. Maria Tsakalidou (40) und ihr Mann Manolis Tartanis (40) haben als Kinder griechischer Gastarbeiter selber erfahren, wie wichtig es ist, sich möglichst schnell in Deutschland zurecht zu finden. Als ich mit 14 Jahren nach Stuttgart kam, konnte ich kein Wort Deutsch. Das hat die Schule für mich schon sehr schwer gemacht, erinnert sich Maria Tsakalidou. Das sollte ihren Kindern nicht passieren. Ihre beiden Söhne Christos und Ektoras, heute 13 und 15 Jahre alt, kamen schon mit drei Jahren in den Kindergarten. Beim Schuleintritt konnten sie perfekt Deutsch. So hatten sie keine Probleme, gut in der Schule mitzukommen. Christos besucht inzwischen die 7. Klasse der Realschule, Ektoras sogar die 9. Klasse des Gymnasiums. 4 ΜΕΛΛΟΝ ΜΕ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗ ZUKUNFT DURCH AUSBILDUNG 2003/2004

5 Was können Eltern tun? Υποστηρίζοντας τα παιδιά «Φροντίζουµε ώστε τα παιδιά µας να πάρουν καλή σχολική εκπαίδευση και να µάθουν ένα επάγγελµα. Αυτό είναι καλή βάση για αργότερα» πάνω σ αυτό συµφωνούν και οι δύο σύζυγοι, ο Μανόλης Ταρτάνης (πτυχιούχος εµπορικός υπάλληλος) και η Μαρία Τσακαλίδου (πτυχιούχος αισθητικός). Die Kinder fördern Wir sorgen dafür, dass unsere Söhne eine gute Schulausbildung erhalten und einen Beruf erlernen. Das ist eine gute Basis für später, darüber sind sich Manolis Tartanis, ausgebildeter Kaufmann, und Maria Tsakalidou, gelernte Kosmetikerin, einig. Αισθάνεστε σαν στο σπίτι σας «Θέλω να συναποφασίζω σ αυτά που συµβαίνουν γύρω µου. Γι αυτό συµµετέχω στο σύλλογο γονέων και κηδε- µόνων και στον πολιτιστικό σύλλογο. Έτσι έχω γνωρίσει και πολύ καλό κόσµο, που µου δίνουν το αίσθηµα ότι κι εγώ ανήκω σ αυτούς» µας αποκαλύπτει η Μαρία Τσακαλίδου. Sich heimisch fühlen Ich möchte mitbestimmen, was um mich herum passiert. Deshalb engagiere ich mich im Elternverein und im Kulturforum. Dadurch habe ich auch viele nette Leute getroffen, die mir das Gefühl geben, dazu zu gehören, verrät Maria Tsakalidou. Συµµετέχοντας παντού «Τα παιδιά µας πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να συµµετέχουν ενεργά στη ζωή και να µπορούν να αξιοποιήσουν τα ταλέντα τους. Γι αυτό τα στέλνουµε να κάνουν µαθήµατα αθλητισµού και µουσικής. Πολλούς από τους γερµανούς φίλους τους τους γνώρισαν εκεί. Εκτός τούτου είµαστε πολύ ικανοποιηµένοι γιατί και τα ίδια τα παιδιά αισθάνονται εκεί ευχάριστα» µας λέει ο Μανόλης Ταρτάνης. Überall teilhaben Unsere Kinder sollen aktiv am Leben teilhaben und ihre Talente entwickeln können. Deshalb schicken wir sie zum Sport- und Musikunterricht. Viele ihrer deutschen Freunde haben sie dort kennen gelernt. Darüber sind wir sehr froh, denn dadurch fühlen sich hier wohl, berichtet Manolis Tartanis. 2003/2004 ZUKUNFT DURCH AUSBILDUNG ΜΕΛΛΟΝ ΜΕ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗ 5

6 Τι µπορούν να κάνουν οι γονείς; Βήµατα προς την επιτυχία Schritte zum Erfolg Το κλειδί της επιτυχίας στο σχολείο και στο επάγγελµα είναι η έγκαιρη ενσωµάτωση. H Καλοµοίρα Πολλάτου, Εργατική Σύµβουλος της Ελληνικής Πρεσβείας στη Βόννη, κάνει µερικές υποδείξεις σχετικά µε το τι µπορούν να κάνουν οι γονείς για να βελτιώσουν τις ευκαιρίες των παιδιών τους. Frühzeitige Integration ist der Schlüssel zum schulischen und beruflichen Erfolg. Was Eltern tun können, um die Chancen ihrer Kinder in Deutschland zu verbessern, rät Kalomira Pollatou, Leiterin der Sozialabteilung der griechischen Botschaft. ΥΠΟ ΕΙΞΕΙΣ από την Καλοµοίρα Πολλάτου TIPPS von Kalomira Pollatou Η συµµετοχή ανοίγει δρόµους Εµείς οι Έλληνες φηµιζόµαστε για το ότι µας διακρίνει άσβεστη δίψα για µάθηση, ακόρεστη περιέργεια και ανοιχτή σκέψη χωρίς προκαταλήψεις για νέα θέµατα. Σ αυτό πρoςτίθεται και η πανάρχαια πολιτιστική µας κληρονοµιά που αποτελεί κοινό κτήµα όλου του κόσµου. Οι αρετές των µεγάλων µας ιδεωδών έχουν αξία και στη σηµερινή ζωή. Μπορούν να βοηθήσουν να φτιάξετε µια καλύτερη ζωή στη Γερµανία. Γι αυτό να εκµεταλλεύεστε τις πολλαπλές ευκαιρίες που προσφέρει στα παιδιά σας το γερµανικό σχολικό σύστηµα και το σύστηµα επαγγελµατικής εκπαίδευσης. οκιµάστε εσείς και τα παιδιά σας αυτές τις προσφορές. Μόνο όποιος συµµετέχει µπορεί να ενσωµατωθεί στη Γερµανία και να προσκοµίσει µεγάλο όφελος στη ζωή του. Dabei sein öffnet neue Wege Man sagt uns Griechen nach, dass wir uns durch unbändigen Wissensdrang, unstillbare Neugierde und vorurteilsfreie Offenheit für neue Themen und Denkansätze auszeichnen. Dazu kommt unser Jahrtausend altes kulturelles Erbe, welches ein Allgemeingut für die Welt ist. Die Tugenden unserer großen Vorbilder sind auch für Ihr heutiges Leben wertvoll. Sie können helfen, Ihr neues Leben in Deutschland besser zu meistern. Seien Sie aufgeschlossen für die vielfältigen Chancen, die das deutsche Schul- und Bildungswesen für Sie und Ihre Kinder bereit hält. Testen Sie mit Ihren Kindern diese Angebote aus. Nur wer teilnimmt, kann sich in Deutschland integrieren und das Beste aus seinem Leben machen. 6 ΜΕΛΛΟΝ ΜΕ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗ ZUKUNFT DURCH AUSBILDUNG 2003/2004

7 Was können Eltern tun? ιπλό όφελος Τα παιδιά σας δεν επιτρέπεται να νοιώθουν διχασµένα µεταξύ του ελληνικού και του γερµανικού πολιτισµού. Θα πρέπει να πάρουν και από τα δύο το καλύτερο για το µέλλον τους. Για παράδειγµα µαθαίνοντας τέλεια γερµανικά και τέλεια ελληνικά. Αυτό διπλασιάζει τις ευκαιρίες στην παγκοσµιοποιηµένη οικονοµία. Βοήθεια στο ξεκίνηµα Φροντίστε ώστε τα παιδιά σας να αποκτήσουν πραγµατικά τέλειες γνώσεις της γερµανικής. Θα πρέπει να διαβάζουν και να γράφουν τα γερµανικά χωρίς κανένα πρόβληµα έτσι ώστε να πάρουν το απολυτήριό τους µε καλούς βαθµούς και να µπορέσουν να βρουν µια καλή θέση µαθητείας. Τα παιδιά σας αντιµετωπίζουν λιγότερα προβλήµατα στην αρχή του σχολείου όταν τα στείλετε από µικρά στον παιδικό σταθµό. Εκεί µαθαίνουν µε τα άλλα παιδιά παίζοντας γερµανικά και, γίνονται έτσι φίλοι και µε τα γερµανάκια. Αυτό προωθεί την ενσωµάτωσή τους. Έτσι τα δίνετε το αίσθηµα ότι στη Γερµανία είναι σαν να βρίσκονται στην πατρίδα τους και αυτό είναι καλό τόσο για τη σχολική όσο και για την κοινωνική ανάπτυξή τους. εχτείτε τις προκλήσεις Είναι εύκολο κανείς να αφήσει το µέλλον να έρθει µόνο του. Προσοχή όµως. Γνώσεις, που σήµερα τις χρειαζό- µαστε, µπορεί να γίνουν αύριο άχρηστες. Γι αυτό: Πληροφορηθείτε µε ποια προσόντα εσείς και τα παιδιά σας έχετε καλές ευκαιρίες στην αγορά εργασίας. Μόνο τότε µπορείτε να προετοιµαστείτε έγκαιρα στα νέα καθήκοντά σας και να έχετε επαγγελµατική επιτυχία. Doppelt profitieren Ihre Kinder dürfen sich nicht hin- und hergerissen fühlen zwischen der griechischen und der deutschen Kultur. Sie sollten aus beiden das Beste für ihre Zukunft mitnehmen. Zum Beispiel, indem sie perfekt Griechisch und perfekt Deutsch lernen. Das verdoppelt ihre Chancen in der globalen Wirtschaftswelt. Startchancen erleichtern Doch sorgen Sie dafür, dass Ihre Kinder tatsächlich perfekte Deutschkenntnisse erwerben. Sie müssen Deutsch problemlos lesen und schreiben können, um einen guten Schulabschluss zu erzielen und einen Ausbildungsplatz finden zu können. Ersparen Sie Ihren Kindern Probleme beim Schulstart, indem Sie die Kleinen in den Kindergarten schicken. Dort lernen sie spielerisch mit anderen Kindern Deutsch und gewinnen gleich auch noch deutsche Freunde dazu. Das fördert ihre Integration. Damit geben Sie ihnen das Gefühl, in Deutschland zu Hause zu sein und das ist gut für ihre schulische und soziale Entwicklung. Herausforderungen annehmen Es ist bequemer, seine Zukunft einfach auf sich zukommen zu lassen. Doch Vorsicht. Wissen, das heute aktuell ist, kann morgen bereits unnütz sein. Deshalb: Informieren Sie sich darüber, mit welchen Qualifikationen Sie und Ihre Kinder gute Chancen am Arbeitsmarkt haben. Nur dann können Sie sich vorzeitig auf neue Aufgaben vorbereiten und im Beruf erfolgreich sein. 2003/2004 ZUKUNFT DURCH AUSBILDUNG ΜΕΛΛΟΝ ΜΕ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗ 7

8 Επαγγελµατική εκπαίδευση σε σχολή Το σχολικό απολυτήριο είναι σηµαντικό Der Schulabschluss ist wichtig Όποιος είναι επιµελής και κοπιάζει για το σχολικό απολυτήριο έχει καλύτερες προϋποθέσεις στην εκπαίδευση και στο επάγγελµα. Καλοί βαθµοί και ειδικευµένα απολυτήρια αποδεικνύονται ως πλεονεκτήµατα κατά την αναζήτηση θέσης εργασίας. Wer sich beim Schulabschluss anstrengt, hat bessere Startbedingungen in Ausbildung und Beruf. Gute Noten und qualifizierte Abschlüsse bringen Vorteile bei der Suche nach einem Ausbildungsplatz. Ο Χρήστος κάνει τακτικά τις ασκήσεις των γερµανικών στο σπίτι. Επειδή ξέρει: Καλές γνώσεις γερµανικών παίζουν σηµαντικό ρόλο για να πάει κανείς µπροστά στο σχολείο. Ελλειπείς γνώσεις γερµανικών είναι συχνά η αιτία για χαµηλούς βαθµούς σε όλα τα µαθήµατα. Christos macht regelmäßig seine Deutschhausaufgaben. Denn er weiß: Gute Deutschkenntnisse sind sehr wichtig, um in der Schule mitzukommen. Mangelndes Deutsch ist häufig ein Grund für schlechte Noten in allen Fächern. Απολυτήριο Κυρίως Σχολείου παίρνει όποιος τελειώνει µε επιτυχία την 9η τάξη του Κυρίως Σχολείου ή του Ενιαίου Σχολείου. Έτσι µπορεί να αρχίσει η επαγγελµατική εκπαίδευση στην επιχείρηση, π.χ. ως Κατασκευαστής Σκαλωσιών ή ως Πωλητής/τρια. Επίσης είναι δυνατή: η παρακολούθηση περαιτέρω σχολείου προς απόκτηση του Απολυτηρίου Μέσης Εκπαίδευσης. Einen Hauptschulabschluss erreicht, wer die 9. Klasse an einer Hauptschule oder Gesamtschule erfolgreich abschließt. Damit kann eine betriebliche Berufsausbildung begonnen werden, zum Beispiel als Gerüstbauer/in oder als Verkäufer/in. Ebenfalls möglich: Der Besuch einer weiterführenden Schule zum Nachholen eines mittleren Schulabschlusses. «Στην υποβολή υποψηφιότητας για θέση επαγγελµατικής εκπαίδευσης προσέχουν συχνά ιδιαίτερα τους βαθµούς στα Γερµανικά, στις Ξένες Γλώσσες, στα Μαθηµατικά, στις Θετικές και Κοινωνικές Επιστήµες.» Bei der Bewerbung um einen Ausbildungsplatz wird häufig besonders auf die Noten in Deutsch, Fremdsprachen, Mathematik, Naturwissenschaften und Gesellschaftswissenschaften geachtet. 8 ΜΕΛΛΟΝ ΜΕ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗ ZUKUNFT DURCH AUSBILDUNG 2003/2004

9 Schulausbildung Το Απολυτήριο Μέσης Εκπαίδευσης το αποκτά όποιος τελειώνει µε επιτυχία τη 10η τάξη του Πρακτικού Σχολείου, του Γυµνασίου ή του Ενιαίου Σχολείου (δυνατόν και σε µερικά Κυρίως Σχολεία µε τη 10η τάξη). Μ αυτό µπορείτε ν αρχίσετε επαγγελµατική εκπαίδευση στην επιχείρηση ή στο σχολείο. Επίσης είναι δυνατή: Η παρακολούθηση περαιτέρω σχολείου για την απόκτηση της Γενικής Επάρκειας για Φοίτηση σε Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύµατα εφόσον µε το απολυτήριο αποκτήθηκε το δικαίωµα για φοίτηση στη ανώτερη βαθµίδα του γερµανικού Γυµνασίου. Einen mittleren Schulabschluss erwirbt, wer die 10. Klasse der Realschule, des Gymnasiums oder der Gesamtschule (auch an einigen Hauptschulen mit 10. Klasse möglich) erfolgreich beendet. Damit kann eine betriebliche oder eine schulische Berufsausbildung begonnen werden. Ebenfalls möglich: Der Besuch einer weiterführenden Schule zum Erwerb der Allgemeinen Hochschulreife, wenn mit dem Abschlusszeugnis die Berechtigung zum Besuch der gymnasialen Oberstufe erworben wurde. Η Μαρία παρακολουθεί µια φορά την εβδοµάδα τα µαθήµατα µητρικής γλώσσας. Τα ελληνικά τα µιλάει ήδη στην οικογένεια αλλά µόνο στο σχολείο µπορεί να τα τελειοποιήσει και κυρίως εκεί µαθαίνει τη γραπτή γλώσσα. Maria besucht einmal die Woche den muttersprachlichen Unterricht. Griechisch spricht sie schon in der Familie. Aber nur in der Schule kann sie es perfektionieren und vor allem lernt sie dort, Griechisch zu schreiben. Τη Γενική Επάρκεια για Φοίτηση σε Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύµατα την αποκτά όποιος τελειώνει µε επιτυχία τη 13η τάξη του Γυµνασίου ή του Ενιαίου Σχολείου. Έτσι µπορείτε να αρχίσετε σπουδές, π.χ. σε Πανεπιστήµιο, σε Ανώτατη Ειδική Σχολή ή σε Επαγγελµατική Ακαδηµία. Είναι επίσης δυνατή: Η έναρξη επαγγελµατικής εκπαίδευσης σε ιδιαίτερα ελκυστικά επαγγέλµατα όπως για παράδειγµα στο επάγγελµα του/της Ειδικού Πληροφορικής. Die Allgemeine Hochschulreife erwirbt, wer die 13. Klasse des Gymnasiums oder der Gesamtschule erfolgreich beendet. Damit kann ein Studium, zum Beispiel an einer Universität, Fachhochschule oder Berufsakademie, begonnen werden. Ebenfalls möglich: Die Aufnahme einer Berufsausbildung in besonders attraktiven Berufen, wie zum Beispiel als Fachinformatiker/in. εν έχετε σχολικό απολυτήριο ή επαγγελµατικό δίπλωµα Τι κάνετε; Ευτυχώς το εκπαιδευτικό σύστηµα της Γερµανίας δεν είναι µονόδροµος: Μπορεί κανείς να κάνει εκ των υστέρων τα σχολικά απολυτήρια και τα επαγγελµατικά διπλώµατα. Κάθε σχολική ή επαγγελµατική εκπαίδευση προσφέρει πολλαπλές δυνατότητες για περαιτέρω κατάρτιση. Ακόµη και µε ένα όχι και τόσο καλό σχολικό απολυτήριο έχει κανείς ευκαιρίες για µια θέση εργασίας επειδή οι εργοδότες δίνουν σηµασία στα κίνητρα και στην προθυµία. Μην περιµένετε όµως και τόσο πολύ! Όταν σας λείπουν τα απολυτήρια παρουσιάζονται δυσκολίες στο ξεκίνηµα της επαγγελµατικής ζωής. Ζητήστε τη βοήθεια της Υπηρεσίας Επαγγελµατικού Προσανατολισµού. Kein Schul- oder Berufsabschluss Was tun? Zum Glück ist das Bildungssystem in Deutschland keine Einbahnstraße: Schul- und Berufsabschlüsse (siehe auch Seiten 30/31) können nachgeholt werden. Jede Schul- und Berufsausbildung bietet zahlreiche Möglichkeiten zur Weiterqualifizierung. Und auch bei einem schlechten Schulabschluss kann es Chancen auf einen Ausbildungsplatz geben, da Arbeitgeber auch auf Motivation und Bereitschaft achten. Doch warten Sie nicht zu lange! Fehlende Abschlüsse erschweren den Einstieg in das Berufsleben. Lassen Sie sich von der Berufsberatung helfen. 2003/2004 ZUKUNFT DURCH AUSBILDUNG ΜΕΛΛΟΝ ΜΕ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗ 9

10 Επαγγελµατική εκπαίδευση σε σχολή Σχολικά απολυτήρια σε σύγκριση Schulabschlüsse im Vergleich Να αποκτήσετε απολυτήριο ελληνικού σχολείου; Ή καλύτερα να αλλάξετε και να πάτε στο γερµανικό σχολείο; Σύντοµη επισκόπηση. Den Schulabschluss an einer griechischen Schule erwerben? Oder lieber doch auf eine deutsche Schule überwechseln? Ein kurzer Überblick. Αλλαγή σχολείου: Καλή προετοι- µασία για να πετύχει χωρίς καµιά δυσκολία η µετάβαση. Schulwechsel: Gut vorbereiten, damit der Übergang reibungslos klappt. Ελληνικά σχολεία στη Γερµανία Στη Γερµανία έχει ελληνικά σχολεία (από το νηπιαγωγείο µέχρι και το Λύκειο 12η τάξη) τα οποία έχουν τις ίδιες βαθµίδες τάξεων και τα ίδια ωρολόγια προγράµµατα µε την Ελλάδα (βλέπε επίσης πίνακα στη σελίδα 11). Σ αυτά τα σχολεία µπορούν να εγγραφούν µαθητές και µαθήτριες όλων των γερµανικών σχολικών τύπων. Έλληνες µαθητές και ελληνίδες µαθήτριες µπορούν για τη βελτίωση των ελληνικών τους να παρακολουθήσουν συµπληρωµατικά και µαθήµατα µητρικής γλώσσας, τα οποία γίνονται συνήθως µετά το µεσηµέρι. Περισσότερες πληροφορίες και σχετικά µε τη διαδικασία αναγνώρισης των σχολικών απολυτηρίων σας δίνει η Ελληνική Πρεσβεία, Γραφείο ευτεροβάθ- µιας Εκπαίδευσης, κ. Χαρίλαος Μακρής, Lietzenburger Straße 54, D Berlin, τηλέφωνο 030/ , φαξ 030/ , Griechische Schulen in Deutschland In Deutschland existieren griechische Schulen (von der Vorschule bis zum Lyzeum 12. Klasse), die dieselben Klassenstufen und Studienprogramme haben wie in Griechenland (siehe auch Tabelle auf Seite 11). An diesen Schulen können sich Schüler/innen aller deutschen Schultypen anmelden. Griechische Schüler/innen können zur Verbesserung ihres Griechischs zusätzlich am muttersprachlichen Unterricht teilnehmen, der meistens nachmittags stattfindet. Mehr Infos auch zum Anerkennungsverfahren von Schulabschlüssen gibt es bei der Botschaft der Griechischen Republik, Bildungsabteilung, Sekundarschulwesen, Charilaos Makris, Lietzenburger Straße 54, D Berlin, Telefon 030/ oder 030/ , Fax 030/ , Μάθηµα µητρικής γλώσσας: Μαθαίνοντας τέλεια ελληνικά. Muttersprachlicher Unterricht: Perfekt Griechisch lernen. 10 ΜΕΛΛΟΝ ΜΕ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗ ZUKUNFT DURCH AUSBILDUNG 2003/2004

11 Schulausbildung Ελληνικά σχολικά απολυτήρια Απολυήριο Ενιαίου λυκείου: 3ετές σχολείο Γενικής ευτεροβάθµιας Εκπαίδευσης (βαθµίδα ΙΙ), (τάξεις 10, 11, 12) µε κατευθύνσεις από την 2 η (11 η ) τάξη. α) θεωρητική, β) θετική, γ) τεχνολογική. Οι τελειόφοιτοι του Ενιαίου Λυκείου στην Ελλάδα: Μπορούν να εγγραφούν σε Πανεπιστήµια (ΑΕΙ) και σε Τεχνολογικά Ιδρύµατα (ΤΕΙ) και στην Ελλάδα µε το µέσο όρο της βαθµολογίας που θα συγκεντρώσουν οης πανελλήνιες εξετάσεις σε 9 µαθήµατα (5 γενικής παιδείας και 4 κατεύθυνσης) και τη βαθµαλογια των µαθηµάτων αυξηµένης βαρύτητας. (Η προφορική βαθµολογία προσαρµόζεται στη γρατπή των πανελληνιων εξετάσεων), µπορούν να εγγραφούν σε πανεπιστήµια και Τεχνολογικά Εκπαιδευτικά Ιδρύµατα στη Γερµανία µε την προϋπόθεση ότι έχουν καλούς βαθµούς και αποδεικτικό µετά από εξετάσεις σχετικά µε τις γνώσεις της γερµανικής. Τελειόφοιτοι Ενιαίου Λυκείου στη Γερµανία Αποκτούν το απολυτήριο, το οποίο είναι ισοδύναµο µε το απολυτήριο του Ενιαίου Λυκείου στην Ελλάδα. Έτσι µπορούν: να εγγραφούν σε πανεπιστήµια (ΑΕΙ) και σε Τεχνολογικά Εκπαιδευτικά Ιδρύµατα (ΤΕΙ) στην Ελλάδα εφόσον συγκεντρώσουν στις εισαγωγικές εξετάσεις σε πέντε µαθήµατα τουλάχιστον 35 µονάδες, να εγγραφούν σε πανεπιστήµια και σε Τεχνολογικά Εκπαιδευτικά Ιδρύµατα στη Γερµανία εφόσον συγκεντρώσουν στις εισαγωγικές εξετάσεις τουλάχιστον 50 µονάδες και αποδείξουν γνώσεις γερµανικών. ΤΕΕ διετή ή τριετή Τεχνολογικά Εκπαιδευτικά Ιδρύµατα Απόφοιτοι των διετών ΤΕΕ µπορούν να µπουν απευθείας στην αγορά εργασίας στην Ελλάδα. Απόφοιτοι των τριετών ΤΕΕ µπορούν να εγγραφούν µετά από επιτυχείς εισιτήριες εξετάσεις απευθείας στα Τεχνολογικά Εκπαιδευτικά Ιδρύµατα (ΤΕΙ) στην Ελλάδα. Η εγγραφή τους είναι δυνατή σε Τεχνολογικά Εκπαιδευτικά Ιδρύµατα (Fachhochschulen) στη Γερµανία εφόσον αναγνωριστεί το πτυχίο τους από το Υπουργείο Παιδείας του εκάστοτε αρµοδίου Οµοσπονδιακού Κρατιδίου. Σε σχέση µε το Απολυτήριο Μέσης Εκπαίδευσης δεν υπάρχει αντιστοιχία ελληνικού απολυτηρίου. Γυµνάσιο, τριετές (τάξεις 7, 8, 9) της δευτεροβάθµιας βαθµίδας. Το ελληνικό Γυµνάσιο αποτελεί συνέχεια του ελληνικού εξαταξίου ηµοτικού Σχολείου. Το απολυτήριό του αντιστοιχεί στο απολυτήριο της 9ης τάξης του γερµανικού Πρακτικού και του Κυρίως Σχολείου. Griechische Schulabschlüsse Einheitliches Lyzeum Apolytirio des einheitlichen Lyzeums: wird nach drei Schuljahren erworben. Das einheitliche Lyzeum ist eine allgemein bildende Schule des Sekundarbereichs II (Klasse 10, 11, 12) mit Fachrichtungen ab der zweiten Klasse (11e) a) theoretisch b) naturwissenschaftlich c) technologisch. Absolventen des einheitlichen Lyzeums in Griechenland können sich an Hochschulen (AEI) und Fachhochschulen (TEI) immatrikulieren: durch die Durchschnittsnote der Panhellenischen Prüfungen in neun Fächern (5 allgemein bildende Fächer und 4 Fachrichtungsfächer) und der Note der Schwerpunktfächer. Die mündliche Note zählt zu der Panhellenischen schriftlichen Note mit; können sich an Universitäten und Fachhochschulen in Deutschland immatrikulieren unter der Voraussetzung, dass sie gute Noten haben und nach einer Aufnahmeprüfung Deutschkenntnisse nachweisen. Absolventen eines einheitlichen Lyzeums in Deutschland Erwerben das Apolytirion, das dem Apolytirion des Einheitlichen Lyzeums in Griechenland gleichgestellt ist. Damit können sie sich: an Hochschulen (AEI) und Fachhochschulen (TEI) in Griechenland immatrikulieren, wenn sie bei der Aufnahmeprüfung in fünf Fächern mindestens 35 Punkte erzielen; an Universitäten und Fachhochschulen in Deutschland immatrikulieren, wenn sie bei der Aufnahmeprüfung mindestens 50 Punkte erzielen und Deutschkenntnisse nachweisen. TEE, 2- bis 3-jährige Berufsfachschulen Absolventen der 2-jährigen TEE können sich in Griechenland direkt am Arbeitsmarkt bewerben. Absolventen der 3-jährigen TEE können sich bei Nachweis der erfolgreich bestandenen Aufnahmeprüfung direkt an Fachhochschulen (TEI) in Griechenland immatrikulieren. Ihre Immatrikulation an Fachhochschulen in Deutschland ist möglich, wenn das Abschlusszeungis von dem Kultusministerium des jeweils zuständigen Bundeslandes anerkannt wird. Zum mittleren Schulabschluss gibt es keinen entsprechenden griechischen Schulabschluss. Gymnasio, 3-jährig (7.,8.,9. Klasse) der Sekundarschule. Das griechische Gymnasio ist eine Fortsetzung der sechs Jahre dauernden griechischen Grundschule (Dimotiko Scholio). Das dort erworbene Apolytirio entspricht dem Abschlusszeugnis der 9. Klasse der deutschen Real- und Hauptschule. Σχολικά απολυτήρια στη Γερµανία Γενική Επάρκεια για φοίτηση σε Ανώτατες Σχολές µε τις απολυτήριες εξετάσεις σε γερµανικό Γυµνάσιο ή σε Ενιαίο Σχολείο προϋπόθεση για σπουδές σε Ανώτατη Σχολή (π.χ. Πανεπιστήµιο, Πολυτεχνείο) Επάρκεια για φοίτηση σε Ανώτατη Ειδική Σχολή σε γερµανικό Γυµνάσιο (συνήθως µε προβιβασµό στη 13η τάξη) ή σε Ειδική Ανώτερη Σχολή (προϋπόθεση Απολυτήριο Μέσης Εκπαίδευσης) προϋπόθεση για σπουδές σε Ανώτατη Ειδική Σχολή ή Επαγγελµατική Ακαδηµία (π.χ. πτυχιούχος οικονοµολόγος FH) Απολυτήριο Μέσης Εκπαίδευσης µετά από επιτυχή περάτωση της 10ης τάξης σε Πρακτικό Σχολείο, Ενιαίο Σχολείο (µε αντίστοιχες επιδόσεις), σε Γυµνάσιο, σε ορισµένα Κυρίως Σχολεία (µε οικειοθελή φοίτηση στο 10ο έτος) καλή προϋπόθεση για επαγγελµατική εκπαίδευση σε επιχείρηση και σε σχολή Απολυτήριο Κυρίως Σχολείου µετά από επιτυχή περάτωση της 9ης τάξης σε Κυρίως Σχολείο ή σε Ενιαίο Σχολείο αναµένεται σε πολλές περιπτώσεις για επαγγελµατική εκπαίδευση σε επιχείρηση µε καλούς βαθµούς µπορεί κανείς να πάρει το Απολυτήριο Μέσης Εκπαίδευσης (π.χ. µε το 10ο σχολικό έτος) Ειδικό Σχολείο/ Σχολείο Αρωγής εδώ διδάσκονται µαθητές µε ειδικές ανάγκες (π.χ. τυφλά ή κωφά παιδιά) υπάρχουν και Σχολεία Αρωγής για παιδιά µε µαθησιακές δυσκολίες και µε το Απολυτήριο Ειδικού Σχολείου/Σχολείου Αρωγής µπορεί κανείς να µάθει κάποιο επάγγελµα Schulabschlüsse in Deutschland Allgemeine Hochschulreife durch die Abitur-Prüfung an einem Gymnasium oder einer Gesamtschule Voraussetzung für ein Hochschulstudium (z. B. Universität, Technische Hochschule) Fachhochschulreife an einem Gymnasium (meist durch Versetzung in die 13. Klasse) oder an einer Fachoberschule (Voraussetzung Mittlerer Schulabschluss) Voraussetzung für das Studium an einer Fachhochschule oder Berufsakademie (z.b. Diplom-Betriebswirt/in FH) Mittlerer Schulabschluss mit erfolgreichem Abschluss der 10. Klasse an einer Realschule, Gesamtschule (bei entsprechenden Leistungen), an einem Gymnasium, an einigen Hauptschulen (durch freiwilliges 10. Jahr) gute Voraussetzung für betriebliche und schulische Berufsausbildungen Hauptschulabschluss nach erfolgreichem Abschluss der 9. Klasse einer Hauptschule oder Gesamtschule wird bei vielen betrieblichen Berufsausbildungen erwartet bei guten Noten kann ein mittlerer Schulabschluss erreicht werden (z.b. durch 10. Schuljahr) Sonderschule/Förderschule hier werden behinderte Schüler unterrichtet (z. B. blinde oder gehörlose Kinder) es gibt auch Förderschulen für Kinder mit Lernschwierigkeiten auch mit dem Abschluss einer Sonder-/Förderschule kann man einen Beruf erlernen 2003/2004 ZUKUNFT DURCH AUSBILDUNG ΜΕΛΛΟΝ ΜΕ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗ 11

12 Επαγγελµατική εκπαίδευση Σε σύγκριση Επαγγελµατική εκπαίδευση σε σχολή ή σε επιχείρηση; Στη Γερµανία υπάρχουν και οι δύο τύποι. Η απόφαση εξαρτάται από τον επαγγελµατικό στόχο και από το Σχολικό Απολυτήριο. Im Vergleich Schulische oder betriebliche Berufsausbildung? In Deutschland gibt es beide Formen. Die Entscheidung hängt vom Berufsziel und vom Schulabschluss ab. Επαγγελµατική εκπαίδευση σε επιχείρηση Betriebliche Berufsausbildung Τι; Σχεδόν σε 400 επαγγέλµατα γίνεται εκπαίδευση στο υαδικό Σύστηµα (Επιχείρηση και Επαγγελµατική Σχολή) (βλέπε επίσης σελίδες 14/15) Was? Fast 400 Berufe werden im Dualen System (Betrieb und Berufsschule) ausgebildet (siehe auch Seiten 14/15) Μέσω BERUFEnet Η τράπεζα δεδοµένων για περιγρα- φές εκπαίδευσης και δραστηριοτήτων: Στο ιαδίκτυο: Περισσ. πληροφ. Mehr Infos: Über BERUFEnet Die Datenbank für Ausbildungs- und Tätigkeitsbeschreibungen im Internet: Τι αναµένεται Νοµικά δεν προβλέπεται κάποιο συγκεκριµένο Σχολικό Απολυτήριο. Οι επιχειρήσεις όµως έχουν ειδικές προσδοκίες. Πριν την υποβολή υποψηφιότητας ρωτήστε το Σύµβουλο Επαγγελµατικού Προσανατολισµού! Gesetzlich kein bestimmter Schulabschluss vorge- schrieben. Betriebe haben jedoch spezielle Erwartungen. Vor Bewerbung Berufsberater fragen! Was wird erwartet? ιάρκεια Ανάλογα το επάγγελµα 2 3 χρόνια Dauer: Je nach Beruf 2 3 Jahre Πού; Πού υποψηφιότητα; Στην επιχείρηση (3 4 ηµέρες την εβδοµάδα) και στην Επαγγελµατική Σχολή (1 2 ηµέρες την εβδοµάδα ή διδασκαλία σε δύο χρονικούς κύκλους µαθηµάτων) Απευθείας στην επιχείρηση. Επίκαιρες προσφορές επαγγελµατικής εκπαίδευσης π.χ. µέσω asis (Σέρβις πληροφοριών για θέσεις µαθητείας): στο διαδίκτυο: ικαιώ- Συµβόλαιο επαγ. εκπαίδευσης µε την επιχείρηση (γραπτά): µε µατα νοµικές ρυθµίσεις για χρόνο εργασίας, ασφαλιστική προστασία (σε περίπτωση ασθένειας, ανεργείας, σύνταξης) και αµοιβή επαγ. εκπαίδευσης Πτυχίο Έξοδα Αναγνωρισµένο επαγ. πτυχίο: µετά από κρατικές απολυτήριες εξετάσεις στο αρµόδιο Επιµελητήριο (π.χ. Εµπορικό και Βιοµηχανικό Επιµελητήριο ή Βιοτεχνικό Επιµελητήριο) Κανένα Wo? Wo bewerben? Rechte Abschluss Kosten In Betrieb (3 4 Tage die Woche) und Berufsschule (1 2 Tage pro Woche oder Unterricht in zeitlichen Blöcken) Direkt beim Betrieb. Aktuelle Ausbildungsangebote zum Beispiel über asis (Ausbildungs-Stellen-Informations-Service) im Internet: Ausbildungsvertrag mit dem Betrieb (schriftlich): mit gesetzlichen Regelungen für Arbeitszeiten, Versicherungsschutz (bei Krankheit, Arbeitslosigkeit, Rente) und Ausbildungsvergütung Anerkannter Berufsabschluss: nach einer staatlichen Abschlussprüfung bei der zuständigen Kammer (z. B. Industrie- und Handelskammer oder Handwerkskammer) Keine Η τακτική εναλλαγή µεταξύ επιχείρησης και Επαγγελµατικής Σχολής κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης έχει ως σκοπό την ισορροπία πρακτικής και θεωρητικής εξάσκησης. Der regelmäßige Wechsel zwischen Betrieb und Berufsschule während der Ausbildung sorgt dafür, dass weder Praxis noch Theorie zu kurz kommen. ΣΥΜΒΟΥΛΗ: Μερικές επιχειρήσεις εκπαιδεύουν από κοινού. Η Υπηρεσία Επαγγελµατικού Προσανατολισµού έχει τις διευθύνσεις. TIPP: Einige Betriebe bilden im Verbund aus. Die Berufsberatung hat die Adressen. 12 ΜΕΛΛΟΝ ΜΕ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗ ZUKUNFT DURCH AUSBILDUNG 2003/2004

13 Berufsausbildung Επαγγελµατική εκπαίδευση σε σχολή Τι; Περισσ. πληροφ. Τι αναµένεται ιάρκεια Μερικά επαγγέλµατα µπορεί να τα µάθει κανείς µόνο σε σχολή (κρατική ή ιδιωτική): π.χ. επαγγέλµατα από τον κοινωνικό, ιατροπεριθαλπτικό ή τεχνικό τοµέα (βλέπε και σελίδες 16/17) Μέσω KURS Η τράπεζα δεδοµένων για εκπαίδευση και µετεκπαίδευση. Στο ιαδίκτυο: Συνήθως Απολυτήριο Μέσης Εκπαίδευσης, συχνά ελάχιστο όριο ηλικίας (17 ή 18 χρ.), σε µερικά επαγγέλµατα πρακτική προεξάσκηση. ιελευκάντε το πριν από την αίτηση υποψηφιότητας µε το σχολείο ή το Σύµβουλο Επαγγελµατικού Προσανατολισµού Ανάλογα το επάγγελµα /2 χρόνια Πού; Η επαγ. εκπαίδευση στη σχολή συµπληρώνεται µε πρακτικές εξασκήσεις, εν µέρει και µε ένα έτος αναγνώρισης. Πληροφορίες στον εκάστοτε τόπο! Πού υποψηφιότητα; ικαιώ- µατα Πτυχίο Έξοδα Απευθείας στο σχολείο. ιευθύνσεις π.χ. µέσω ( Συµβόλαιο επαγ. εκπαίδευσης µε τη Σχολή (γραπτά): πριν από τη σύναψη συµβολαίου συµβουλευθείτε τηνυπηρεσία Επαγγελ- µατικού Προσανατολισµού, π.χ. για το εάν πρόκειται για κρατικά αναγνωρισµένη επαγ. εκπαίδευση. εν έχει ασφάλιση κατά ανεργείας, για σύνταξη και ιατροπερίθαλψη. Κατά κανόνα δεν πληρώνεται αµοιβή επαγ. εκπαίδευσης Αναγνωρισµένο επαγ. πτυχίο: µετά από κρατικά αναγνωρισµένες στα οµοσπ. κρατίδια απολυτήριες εξετάσεις Σε Ιδιωτικές Σχολές πρέπει κανείς κατά κανόνα να πληρώνει δίδακτρα Schulische Berufsausbildung Was? Einige Berufe kann man nur an einer Schule (staatlich oder privat) erlernen: zum Beispiel Berufe im sozialen, pflegerischen oder technischen Bereich (siehe auch Seiten 16/17) Mehr Über KURS Die Datenbank für Aus- und Weiterbildung Infos: im Internet: Was wird erwartet? Dauer: Wo? Wo bewerben? Rechte Abschluss Kosten Meist mittlerer Schulabschluss, oft ein Mindestalter (17 oder 18 Jahre), in einigen Berufen ein Vorpraktikum. Vor Bewerbung mit der Schule und dem Berufsberater klären! Je nach Beruf / 2 Jahre Die schulische Berufsausbildung wird ergänzt durch Praktika, teilweise auch durch ein Anerkennungsjahr. Jeweils vor Ort informieren! Direkt bei der Schule. Adressen zum Beispiel über KURS Ausbildungsvertrag mit der Schule (schriftlich); Vor Vertragsabschluss Berufsberatung fragen, z.b., ob es sich um eine staatlich anerkannte Ausbildung handelt; keine Arbeitslosen-, Renten- und Krankenversicherung; in der Regel keine Ausbildungsvergütung Anerkannter Berufsabschluss: nach einer staatlich anerkannten, länderbezogenen Abschlussprüfung An Privatschulen muss in der Regel Schulgeld gezahlt werden Σε επαγγέλµατα του κοινωνικού τοµέα και του τοµέα υγείας αναµένουν πολλές σχολές από τις υποψήφιες και τους υποψήφιους να έχουν δοκιµαστεί σχετικά µε την καταλληλότητά τους µε πρακτική προεξάσκηση. Bei Berufen im Sozial- und Gesundheitsbereich erwarten viele Schulen, dass die Bewerberinnen und Bewerber ihre Eignung durch ein Vorpraktikum getestet haben. ΣΥΜΒΟΥΛΗ: Ενηµερωθείτε έγκαιρα για τις προθεσµίες δήλωσης για να µην χάσετε χρόνο. TIPP: Erkundigen Sie sich frühzeitig nach Anmeldefristen, damit Sie keine Zeit verlieren. 2003/2004 ZUKUNFT DURCH AUSBILDUNG ΜΕΛΛΟΝ ΜΕ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗ 13

14 Επαγγελµατική εκπαίδευση Επαγγελµατική εκπαίδευση σε επιχείρηση Betriebliche Berufsausbildung Η επαγγελµατική πρώτη εκπαίδευση σε επιχείρηση αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση: πάνω σ αυτό το θεµέλιο µπορεί να διασφαλιστεί το επαγγελµατικό µέλλον. Die berufliche Erstausbildung ist eine notwendige Voraussetzung: auf dieser Basis kann die berufliche Zukunft gesichert werden. Τεχνικοί τροφοδοσίας ύδατος χρειάζονται καλές γνώσεις φυσικής και χηµείας. Εκτός τούτου οι επιχειρήσεις όπου εκπαιδεύονται δίνουν σηµασία σε άτοµα που έχουν κάποιο χειρονακτικό ταλέντο και ενδιαφέρονται για την προστασία του περιβάλλοντος. Fachkräfte für Wasserversorgungstechnik benötigen gute Kenntnisse in Physik und Chemie. Zudem legen die Ausbildungsbetriebe Wert auf handwerkliches Geschick und Interesse am Umweltschutz. Τεχνικοί τροφοδοσίας ύδατος είναι αρµόδιοι για να τρέχει πόσιµο νερό από τις βρύσες µας. Γι αυτό λαµβάνουν δοκιµές από πηγάδια, ποτάµια ή λίµνες και εξετάζουν την ποιότητα του νερού. Εκτός τούτου µπορούν να συναρµολογούν εγκαταστάσεις και να διεξάγουν εργασίες συντήρησης σε αντλίες ή σωληναγωγούς. Η εκπαίδευση διαρκεί τρία χρόνια. Οι εκπαιδευόµενοι παίρνουν προς το παρόν από 532 µέχρι και 681 ευρώ το µήνα (εξαρτάται από τον τόπο και το έτος της εκπαίδευσης). Περισσότερες πληροφορίες: Η τράπεζα δεδοµένων για περιγραφές εκπαίδευσης και δραστηριότητες στο διαδίκτυο καθώς επίσης και στην Deutsche Vereinigung für Wasserwirtschaft, Abwasser und Abhilfe e.v., τηλέφωνο 02242/872-0, διαδίκτυο: Fachkräfte für Wasserversorgungstechnik sind dafür zuständig, dass trinkbares Wasser aus dem Wasserhahn kommt. Dafür entnehmen sie Proben aus Brunnen, Flüssen oder Seen und prüfen die Wasserqualität. Sie können zudem Anlagen montieren und Wartungsarbeiten an Pumpen oder Rohrleitungen durchführen. Die Ausbildung dauert drei Jahre. Dafür gibt es monatlich derzeit zwischen R 532 und R 681 (abhängig von Ort und Ausbildungsjahr). Mehr Infos: Die Datenbank für Ausbildungs- und Tätigkeitsbeschreibungen im Internet sowie bei der Deutschen Vereinigung für Wasserwirtschaft, Abwasser und Abfall e.v., Telefon 02242/872-0, Internet: Τεχνικοί τροφοδοσίας ύδατος µαθαίνουν κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσής των να παρέχουν συµβουλές προς τους πελάτες. Θα πρέπει να είναι σε θέση να δίνουν πληροφορίες και σχετικά µε την ποιότητα του πόσιµου νερού. Fachkräfte für Wasserversorgungstechnik lernen während ihrer Ausbildung, Kunden zu beraten. Sie müssen auch Auskunft über die Qualität des Trinkwassers geben können. 14 ΜΕΛΛΟΝ ΜΕ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗ ZUKUNFT DURCH AUSBILDUNG 2003/2004

15 Berufsausbildung Σχεδιαστές και σχεδιάστριες αρχιτεκτονικού σχεδίου θα πρέπει να έχουν ενδιαφέρον για τεχνικά θέµατα, να µπορούν να σχεδιάζουν καλά τρισδιάστατα και να διαθέτουν υποµονή και αυτοσυγκέντρωση. Οι επιχειρήσεις απαιτούν κατά κανόνα απολυτήριο µέσης εκπαίδευσης. Bauzeichner und Bauzeichnerinnen sollten Interesse an Technik mitbringen, gut perspektivisch zeichnen können und über Ausdauer sowie Konzentrationsvermögen verfügen. Die Betriebe setzen in der Regel einen mittleren Schulabschluss voraus. Σχεδιαστές/σχεδιάστριες αρχιτεκτονικού σχεδίου καταρτίζουν λεπτοµερή σχέδια µε τη βοήθεια ηλεκτρονικών προγραµµάτων. Αυτά βασίζονται σε σχέδια και υποδείξεις των αρχιτεκτόνων ή των πολιτικών µηχανικών. Κατά τη διάρκεια της τριετούς εκπαίδευσης µαθαίνουν επίσης πώς κάνει κανείς υπολογισµούς για τις ανάγκες σε οικοδοµικά υλικά και κάνει όλους τους υπολογισµούς για την κατασκευή. Ο µισθός κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης κυµαίνεται µεταξύ 455 και 780 ευρώ το µήνα (εξαρτάται από τον τόπο και το έτος της εκπαίδευσης). Περισσότερες πληροφορίες: στο ΒΙΖ (Blätter zur Berufskunde, 1-VII A 105, Film και BIZ-Computer) στο Hauptverband der Deutschen Bauindustrie e.v., τηλέφωνο 030 / , διαδίκτυο: Bauzeichner/innen erstellen mit Hilfe moderner Computerprogramme Bauzeichnungen. Diese basieren auf Skizzen und Anweisungen von Architekten oder Bauingenieuren. Während der dreijährigen Ausbildung lernen sie auch, wie man den Bedarf an Baustoffen berechnet und Unterlagen für die Abrechnung von Bauvorhaben erstellt. Das Ausbildungsentgelt liegt monatlich derzeit zwischen R 455 und R 780 (abhängig von Ort und Ausbildungsjahr). Mehr Infos: Im BIZ (Blätter zur Berufskunde, 1-VII A 105, Film und BIZ-Computer); beim Hauptverband der Deutschen Bauindustrie e.v., Telefon 030/ , Internet: Σχεδιαστές/σχεδιάστριες ειδικεύονται κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσής των. Έχουν τη δυνατότητα να επιλέγουν µεταξύ των µαθηµάτων αυξη- µένης βαρύτητας «αρχιτεκτονική», µαθήµατα «πολιτικών µηχανικών» καθώς επίσης και «οδοποιΐας». Bauzeichner/innen spezialsieren sich während der Ausbildung. Sie können zwischen den Schwerpunkten Architektur, Ingenieurbau sowie Tief-, Straßen- und Landschaftsbau wählen. υαδικό σύστηµα: ιπλές ευκαιρίες Το σύστηµα της δυαδικής επαγγελµατικής εκπαίδευσης συνδυάζει την πρακτική εκπαίδευση σε επιχειρήσεις µε τα θεωρητικά µαθήµατα στις επαγγελ- µατικές σχολές. Πάνω σ αυτήν τη βάση µπορούν οι απόφοιτοι να κάνουν καριέρα ή µετά από εξετάσεις Εργοδηγού να ιδρύσουν ακόµη και δική τους επιχείρηση. Duales System: Doppelte Chancen Die duale Berufsausbildung kombiniert praxisbezogene Ausbildung in Betrieben mit fachtheoretischer Unterweisung in Berufsschulen. Auf dieser Basis können die Absolventen Karriere machen oder nach erfolgreicher Meisterprüfung sogar ein eigenes Unternehmen gründen. 2003/2004 ZUKUNFT DURCH AUSBILDUNG ΜΕΛΛΟΝ ΜΕ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗ 15

16 Επαγγελµατική εκπαίδευση Επαγγελµατική εκπαίδευση σε Σχολή Schulische Berufsausbildung Η εκπαίδευση για µερικά επαγγέλµατα γίνεται µόνο σε σχολές. Και εδώ συµβαδίζουν τα θεωρητικά µαθήµατα κλάδου και η πρακτική επαγγελµατική εξάσκηση. Einige Berufe werden nur an einer Schule ausgebildet. Doch auch hier gilt: Fachtheoretischer Unterricht und berufspraktische Ausbildung finden Hand in Hand statt. Μέλλοντες/ουσες Βοηθοί Οικονο- µολόγων της Πληροφορικής πρέπει να είναι καλοί στα Μαθηµατικά και να έχουν γνώσεις επεξεργασίας δεδοµένων. Θεωρούνται ως θετικά στοιχεία το Απολυτήριο Μέσης Εκπαίδευσης, καλές γνώσεις Αγγλικών και η ικανότητα οµαδικής συνεργασίας. Künftige Wirtschaftsassistenten/ assistentinnen der Fachrichtung Informatik müssen fit in Mathematik sein und Kenntnisse in der Datenverarbeitung mitbringen. Pluspunkte bringen ein mittlerer Schulabschluss, gute Englischkenntnisse und Teamfähigkeit. Βοηθοί Οικονοµολόγων της Πληροφορικής χρησιµοποιούνται σχεδόν σε κάθε τοµέα και ιδιαίτερα στους τοµείς της Λογιστικής, των Πωλήσεων και της ιάθεση Προϊόντων. Ασχολούνται µε τη διεκπεραίωση διοικητικών και εµπορικών εργασιών. Κατασκευάζουν και εγκαθιστούν νέα προγράµµατα υπολογιστών ή εκπαιδεύουν συνεργάτριες και συνεργάτες τµηµάτων της επιχείρησης στα νέα λογισµικά των γραφείων. Περισσότερες πληροφ.: Στο ΒΙΖ (Blätter zur Berufskunde: 2-I Α 47 και BIZ-Computer), στο Bundesverband Deutscher Volks- und Betriebswirte e.v. (bdvb), τηλέφωνο 0211/ , ιαδίκτυο: Wirtschaftsassistenten/-assistentinnen der Fachrichtung Informatik kommen fast in jeder Branche zum Einsatz und zwar besonders im Rechnungswesen, Einkauf oder Vertrieb. Sie sind mit der Abwicklung administrativer und kaufmännischer Aufgaben beschäftigt. Sie erstellen und installieren neue Rechnerprogramme oder schulen Mitarbeiterinnen und Mitarbeiter aus den Fachabteilungen in der neuesten Bürosoftware. Mehr Infos: Im BIZ (Blätter zur Berufskunde: 2-I A 47 und BIZ-Computer); beim Bundesverband Deutscher Volks- und Betriebswirte e.v. (bdvb), Telefon 02 11/ , Internet: Γενική Οικονοµία και Οικονοµία Επιχειρήσεων, Λογιστική, Κοστολόγηση ή Στατιστική Επιχειρήσεων είναι µερικά από τα µαθήµατα που διδάσκονται κατά την εκπαίδευση, που διαρκεί από ένα έως τρία έτη. Volks- und Betriebswirtschaft, Buchführung, Kostenkalkulation oder Betriebliche Statistik stehen auf dem Lehrplan der zwischen ein bis drei Jahre dauernden Ausbildung. 16 ΜΕΛΛΟΝ ΜΕ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗ ZUKUNFT DURCH AUSBILDUNG 2003/2004

17 Berufsausbildung Όποιος θέλει να γίνει Φυσιοθεραπευτής/τρια δεν επιτρέπεται να φοβάται την επαφή µε ασθενείς και άτοµα µε ειδικές ανάγκες. Γι αυτό πολλές σχολές συνιστούν να δοκιµαστεί η ικανότητα µε πολύµηνη πρακτική εξάσκηση εκ των προτέρων. Εκτός τούτου προϋπόθεση είναι και το Απολυτήριο Μέσης Εκπαίδευσης. Wer Physiotherapeut/in werden will, darf keine Berührungsängste vor kranken und behinderten Menschen haben. Deshalb empfehlen viele Schulen die Eignung vorab durch ein mehrmonatiges Praktikum zu erproben. Zudem wird meistens ein mittlerer Schulabschluss vorausgesetzt. Οι Φυσιοθεραπευτές/τριες εργάζονται σε κλινικές, σε κέντρα αποκατάστασης υγείας, σε αθλητικούς συλλόγους ή ως ελεύθεροι επαγγελµατίες σε δικά τους φυσιοθεραπευτήρια. Σύµφωνα µε ιατρικές συνταγές διεξάγει κινητικές, αναπνευστικές ή θερµαντικές θεραπείες. Συµβουλεύουν τους/τις ασθενείς και δίνουν οδηγίες για τη διεξαγωγή φυσιοθεραπευτικών ασκήσεων, που κάνουν οι ασθενείς µόνοι τους. Η τριετής εκπαίδευση συµπληρώνεται από πρακτικές εξασκήσεις σε νοσοκοµεία. Περισσότερες πληροφ.: Στο ΒΙΖ (Blätter zur Berufskunde: 2-ΙI Α 24 και Film und BIZ-Computer), στο VDB-Physiotherapieverband e.v., τηλέφωνο 0228/210506, ιαδίκτυο: Physiotherapeuten/tinnen arbeiten in Kliniken, Rehabilitationseinrichtungen, bei Sportvereinen oder als Selbstständige in einer eigenen Praxis. Auf der Basis ärztlicher Verordnungen führen sie Bewegungs-, Atem- oder Wärmetherapien durch. Sie beraten ihre Patienten/innen und leiten sie zur selbstständigen Durchführung von krankengymnastischen Übungen an. Die drei Jahre dauernde Ausbildung wird durch Krankenhauspraktika ergänzt. Mehr Infos: Im BIZ (Blätter zur Berufskunde: 2-II A 24, Film und BIZ-Computer); beim VDB-Physiotherapieverband e.v., Telefon 0228/210506, Internet: Εκτός από την πρακτική εφαρµογή κινησιοθεραπειών ή τεχνικών µασάζ οι µέλλοντες Φυσιοθεραπευτές διδάσκονται κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσής των διεξοδικά το σύστηµα του ανθρωπίνου σώµατος. Neben der praktischen Anwendung von Bewegungstherapien oder Massagetechniken erhalten die künftigen Physiotherapeuten während ihrer Ausbildung einen kompletten Einblick in das System des menschlichen Körpers. Εχολική εκπαίδευση σε επιχειρηδη: Μερικές σχολές προϋποθέτουν επαγγελµατική εµπειρία. Ενηµερωθείτε προηγουµένως. Schulische Betriebsausbildung: Einige Schulen setzen Betriebspraxis voraus. Fragen Sie vorher nach. 2003/2004 ZUKUNFT DURCH AUSBILDUNG ΜΕΛΛΟΝ ΜΕ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗ 17

18 Επιτυχία στο επάγγελµα Μαθαίνετε για µια πετυχηµένη ζωή Lernen für ein erfolgreiches Leben Ο Παναγιώτης Τσιάρας δεν το βρίσκει καλό να επαναπαύεται κανείς στις δάφνες του. Ο επιχειρηµατίας µεταφορών, ο οποίος είχε αρχίσει ως απλός εργάτης αποθηκών, εκµεταλλεύεται κάθε ευκαιρία για να αποκτήσει παράλληλα µε την εργασία του και συµπληρωµατικά προσόντα. «Τα χρειάζοµαι αυτά για να µπορεί η εταιρία µου να ανταποκρίνεται στον ανταγωνισµό και να αναπτύσσει συνεχώς νέες επαγγελµατικές ιδέες» µας λέει ο 31χρονος, ο οποίος απέκτησε πρόσφατα και το πτυχίο του Οικονοµολόγου Επιχειρήσεων. Panagiotis Tsiaras hält nichts davon, sich auf seinen Lorbeeren auszuruhen. Der Transportunternehmer, der als einfacher Lagerarbeiter begann, nutzt jede Gelegenheit, neben seiner Arbeit neue Qualifikationen zu erwerben. Das brauche ich, um meine Firma konkurrenzfähig zu halten und immer wieder neue Geschäftsideen zu entwickeln, meint der 31-Jährige, der kürzlich auch noch seinen Diplom-Betriebswirt erwarb. Η µάθηση µού έχει γίνει συνήθεια. εν θα µπορούσα ποτέ να σταµατήσω να µαθαίνω. Das Lernen ist mir zur Gewohnheit geworden. Ich könnte nie darauf verzichten. 18 ΜΕΛΛΟΝ ΜΕ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗ ZUKUNFT DURCH AUSBILDUNG 2003/2004

19 Erfolg im Beruf Ο Παναγιώτης Τσιάρας βασίζεται σε εξειδικευµένους συνεργάτες, οι οποίοι προσαρµόζονται εύκολα και είναι πάντα πρόθυµοι για εργασία. «Όποιος αρχίζει κάτι µε µισή καρδιά, δεν µπορεί να έχει καλές ευκαιρίες στη σηµερινή αγορά εργασίας» αυτό το γνωρίζει το αφεντικό 65 υπαλλήλων. Ο Παναγιώτης Τσιάρας αποφάσισε στα 17 του να ρθει για πάντα στη Γερµανία. «Ήµουν πεπεισµένος ότι εδώ έχω καλύτερες ευκαιρίες να φτιάξω κάτι δικό µου» εξηγεί ο γιος ελλήνων εργατών, ο οποίος όταν ήταν παιδί ερχόταν συχνά στους γονείς του στη Γερµανία. «Όταν είχα ήδη πάρει την απόφαση, τότε έκανα το παν για να ριζώσω όσο το δυνατό πιο γρήγορα στη Γερµανία.» Τα βράδια δούλευε ο σηµερινός επιχειρη- µατίας ως εργάτης αποθηκών, την ηµέρα παρακολουθούσε εντατικά µαθήµατα γερµανικών. Αυτόν το ρυθµό τον κράτησε έναν ολόκληρο χρόνο. Τα γερµανικά, που µόλις είχε µάθει, αποδείχτηκαν σύντοµα ότι αποτελούσαν ήδη κεφάλαιο: Είχε ακούσει τότε ότι η εταιρία όπου δούλευε, ζητούσε οδηγούς µε δικό τους αυτοκίνητο, που θα εργαζόταν για λογαριασµό της εταιρίας ως ανεξάρτητοι επαγγελµατίες.«επειδή δεν είχα ακόµη τότε δίπλωµα οδήγησης, οδηγούσε ο αδελφός µου το φορτηγάκι µας. Εγώ αντ αυτού διάβαζα βιβλία εµπορικού περιεχοµένου για να µπορώ να ανταπεξέλθω στα θέµατα λογιστικής της επιχείρησής µας δύο ατόµων» αυτά θυµάται ο Παναγιώτης Τσιάρας από το ξεκίνηµα. Κι όµως κάθε τόσο αντιµετώπιζαν διάφορες δυσκολίες τα δύο αδέλφια, π.χ. χρειάστηκαν επίσηµη άδεια µεταφορών. Χωρίς αυτήν θα έπρεπε να κλείσει η µικρή επιχείρησή τους. «Αυτό µας κόστισε πολλά νεύρα αλλά δεν το βάλαµε κάτω.» Ο Παναγιώτης Τσιάρας, ο οποίος έχει τώρα 50 φορτηγά αυτοκίνητα, παρακολουθούσε µαθήµατα σε νυχτερινά σεµινάρια στο Εµπορικό και Βιοµηχανικό Επιµελητήριο. Έτσι σύντοµα απέκτησε την απαιτούµενη άδεια. «Τέτοιες δυσκολίες µου έκαναν να καταλάβω ότι πρέπει να διευρύνω συνεχώς την τεχνογνωσία µου. ιαφορετικά η εταιρία µας δεν θα ήταν βιώσιµη» εξηγεί ο νέος επιχειρηµατίας. Γι αυτό παράλληλα µε την ίδρυση της εταιρίας του σπούδασε και Οικονοµία Επιχειρήσεων. Φυσικά µε επιτυχία. Panagiotis Tsiaras setzt auf Fachkräfte, die anpassungsfähig und einsatzbereit sind. Wer nur halbherzig etwas anfängt, hat schlechte Chancen am heutigen Arbeitsmarkt, weiß der Chef von 65 Mitarbeitern. Panagiotis Tsiaras beschloss mit 17 Jahren für immer nach Deutschland zu kommen. Ich war davon überzeugt, dass ich hier die besten Chancen habe, mir eine eigene Existenz aufzubauen, berichtet der Sohn griechischer Gastarbeiter, der als Kind immer mal wieder zu Besuch in Deutschland war. Als meine Entscheidung feststand, habe ich alles getan, um schnellstens in Deutschland Fuß zu fassen. Nachts arbeitete der heutige Unternehmer als Lagerarbeiter, tagsüber besuchte er einen Deutschintensivkurs. Dieses Pensum hielt er ein ganzes Jahr durch. Die neu erworbenen Deutschkenntnise machten sich schon bald für ihn bezahlt: Er bekam mit, dass die Firma, für die er arbeitete, selbstständig arbeitende Fahrer mit eigenem Fahrzeug suchte. Da ich noch keinen Führerschein hatte, fuhr mein Bruder unseren Transporter. Ich hingegen las kaufmännische Fachbücher, um die Buchführung unseres Zweimann-Betriebes bewältigen zu können, erinnert sich Panagiotis Tsiaras an die Anfänge. Doch immer wieder hatten die beiden Brüder mit Schwierigkeiten zu kämpfen, zum Beispiel brauchten sie eine Transportgenehmigung. Ohne die hätten sie ihren Kleinbetrieb aufgeben müssen. Das war sehr nervenaufreibend. Doch von solchen Problemen habe ich mich nie unterkriegen lassen. Panagiotis Tsiaras, dem inzwischen 50 Transporter gehören, besuchte Abendseminare bei der Industrie- und Handelskammer. Schon bald hatte er die erforderliche Genehmigung in der Tasche. Solche Schwierigkeiten haben mir klar gemacht, dass ich mein Know-how ständig erweitern muss. Sonst bleibt unsere Firma nicht überlebensfähig, erklärt der Jungunternehmer. Deshalb hat er neben dem Ausbau seiner Firma auch noch Betriebswirtschaftslehre studiert. Natürlich erfolgreich. 2003/2004 ZUKUNFT DURCH AUSBILDUNG ΜΕΛΛΟΝ ΜΕ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗ 19

20 Επιτυχία στο επάγγελµα Κάνετε καριέρα Die Karriere gestalten «Ετοιµότητα ενσωµάτωσης σηµαίνει να είσαι ενεργό µέλος της κοινωνίας στην οποία ζεις. Αυτό είναι η προϋπόθεση για επαγγελµατική και προσωπική επιτυχία» αυτής της γνώµης είναι ο Γιάννης Επιτροπάκης, ιευθυντής της Αγροτικής Τράπεζας της Ελλάδος στη Στουτγάρδη. Integrationsbereitschaft bedeutet, aktives Mitglied zu sein in der Gesellschaft, in der man lebt. Sie bildet die Voraussetzung für beruflichen und persönlichen Erfolg, meint Jannis Epitropakis, Leiter der Agricultural Bank of Greece in Stuttgart. Συµβουλές από το Γιάννη Επιτροπάκη TIPPS von Jannis Epitropakis Βιογραφικά στοιχεία Γιάννης Επιτροπάκης, 51 ετών, γεννήθηκε στη Νότια Κρήτη: Απολυτήριο Λυκείου στο Ηράκλειο Σπουδές Οικονοµικών Επιστηµών στη Θεσσαλονίκη Υπάλληλος του Υπουργείου Οικονοµικών στην Αθήνα Από το 1981 υπάλληλος της Αγροτικής Τράπεζας της Ελλάδος: τέσσερα χρόνια στην Αθήνα, τέσσερα χρόνια στο Μόναχο, µετά από δύο χρόνια εκπαιδευτικής άδειας, άλλα δύο χρόνια στην Αθήνα Από το 1994 ιευθυντής στο υποκατάστηµα της Στουτγάρδης Επαφή: Zur Person Jannis Epitropakis, 51 Jahre, auf Südkreta geboren: Griechisches Abitur in Heraklion Studium der Wirtschaftswissenschaften in Thessaloniki Angestellter im Wirtschaftsministerium in Athen Seit 1981 Mitarbeiter bei der Agricultural Bank of Greece: 4 Jahre in Athen, vier Jahre in München, nach zwei Jahren Erziehungsurlaub weitere 2 Jahre in Athen Seit 1994 Leiter des Stuttgarter Standortes Kontakt: iepitropakis@ate.gr Ein guter Beruf ermöglicht es jedem, etwas für die Gesellschaft zu tun. Ένα καλό επάγγελµα δίνει τη δυνατότητα στον καθένα να κάνει κάτι για την κοινωνία. 20 ΜΕΛΛΟΝ ΜΕ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗ ZUKUNFT DURCH AUSBILDUNG 2003/2004

21 Erfolg im Beruf Οι γνώσεις των γερµανικών καλυτερεύουν τις προοπτικές εργασίας Όποιος έρχεται στη Γερµανία κυρίως για να κερδίσει χρήµατα δεν έχει σχεδόν καθόλου καιρό και όρεξη να µαθαίνει παράλληλα και γερµανικά. Ή όποιος, όπως π.χ. εγώ, εργάζεται σε ελληνική εταιρία, εξυπηρετείται µια χαρά µε τα ελληνικά. Προς τι λοιπόν να κοπιάζει για να µάθει γερµανικά; Η απάντηση είναι απλή: Μόνο όποιος κατέχει τη γλώσσα µπορεί να καλυτερεύσει τις προοπτικές εργασίας του. Όποιος δεν ξέρει γερµανικά θα πρέπει να συµβιβάζεται µε χειρότερες δουλειές. είξτε ενθουσιασµό, θα βγείτε κερδισµένοι Ο ανταγωνισµός στην αγορά εργασίας είναι µεγάλος. Οι καλοπληρωµένες θέσεις εργασίας σπανίζουν. Όποιος θέλει να συµβαδίζει πρέπει να αποδεικνύει την ετοιµότητά του προς εργασία µε εξαιρετικά πτυχία εκπαίδευσης και σπουδών. Οι επιχειρήσεις επιλέγουν τους καλύτερους. Και µετά το επαγγελµατικό ξεκίνηµα θα πρέπει κανείς να παρακολουθεί συνεχώς την κατάσταση για να µην χάσει την εξέλιξη. Γι αυτό το λόγο παρακολουθώ π.χ. τακτικά σεµινάρια µετεκπαίδευσης. Ιδίως ως προϊστάµενος τράπεζας πρέπει να γνωρίζω ποια νέα οικονοµικά προϊόντα υπάρχουν και ποιες είναι οι εξελίξεις στην οικονοµία και στην κονωνία, που έχουν ζήτηση. Μόνο όποιος είναι ευκίνητος ανεβαίνει επαγγελµατικά Όποιος θέλει να ανεβεί επαγγελµατικά πρέπει να είναι πρόθυµος να αλλάξει καµιά φορά τον τόπο κατοικίας του. Η δουλειά, που ονειρεύστε, δεν σας περιµένει έξω από την πόρτα του σπιτιού σας. Πολλοί φοβούνται να εγκαταλείψουν το συνηθισµένο περιβάλλον τους. Κι όµως διαπίστωσα ότι κάνοντας κάτι τέτοιο έχουν επαγγελµατικό και προσωπικό όφελος. Χάρη στην ευκινησία µου πήρα υψηλές θέσεις. Εκτός τούτου µου δόθηκε η ευκαιρία να γνωρίσω και µία άλλη χώρα, να µάθω µία ακόµη ξένη γλώσσα και να εξοικειωθώ µε µια άλλη φιλοσοφία εργασίας. Αυτό µε βοηθάει πολύ στο να προσφέρω καλή εργασία στην επιχείρησή µου. Deutschkenntnisse verbessern Jobperspektiven Wer vor allem nach Deutschland kommt, um Geld zu verdienen, hat kaum Zeit und Lust, nebenbei Deutsch zu lernen. Oder wer, wie ich, in einer griechischen Firma arbeitet, kommt mit Griechisch bestens zurecht. Wozu noch Deutsch pauken? Die Antwort ist einfach: Nur wer die Sprache beherrscht, kann seine Berufsperspektiven verbessern. Wer kein Deutsch kann, muss sich mit schlechten Jobs abfinden. Einsatz zeigen, zahlt sich aus Die Konkurrenz auf dem Arbeitsmarkt ist groß. Gutbezahlte Arbeitsplätze sind rar. Wer mithalten will, muss seine Leistungsbereitschaft beweisen mit hervorragenden Ausbildungs- und Studienabschlüssen. Die Unternehmen wählen die Besten aus. Auch nach dem Berufseinstieg muss man ständig am Ball bleiben, um nicht den Anschluss zu verlieren. Deshalb nehme ich beispielsweise regelmäßig an Weiterbildungsseminaren teil. Gerade als Leiter einer Bank muss ich wissen, welche neuen Finanzprodukte es gibt und welche Entwicklungen in Wirtschaft und Gesellschaft gefragt sind. Nur wer mobil ist, kommt weiter Wer beruflich weiterkommen will, muss auch mal einen Ortswechsel in Kauf nehmen. Die Traumjobs warten nun mal nicht vor der eigenen Haustür. Viele Menschen fürchten sich davor, weil sie ihre gewohnte Umgebung verlassen müssen. Doch ich habe festgestellt, dass man beruflich und persönlich davon nur profitiert. Dank meiner Mobiltität habe ich eine einflussreichere Position erhalten. Und ich habe die Chance bekommen, ein anderes Land, eine andere Sprache und eine andere Arbeitskultur kennenzulernen. Das hilft mir sehr dabei, gute Arbeit für mein Unternehmen zu leisten. 2003/2004 ZUKUNFT DURCH AUSBILDUNG ΜΕΛΛΟΝ ΜΕ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗ 21

22 Επιτυχία στο επάγγελµα Επιµόρφωση συνοπτικά Weiterbildung im Überblick Με καλές επιδόσεις στη δουλειά; Κανένα πρόβληµα, αν υπάρχει δια βίου µάθηση. Για κάθε επάγγελµα υπάρχουν πολλαπλές προσφορές για συνεχή µετεκπαίδευση. Παρακάτω µερικές από τις δυνατότητες εν συντοµία. Fit im Job? Kein Problem, wenn man lebenslang dazulernt. Für jeden Beruf gibt es zahlreiche Angebote, sich kontinuierlich weiterzubilden. Hier einige der Möglichkeiten im Kurzprofil. Παράδειγµα: Εργοδηγός (κρατικά αναγνωρισµένος/η) Εξειδικευµένα άτοµα από τη βιοµηχανία και τη βιοτεχνία, που έχουν ίπλωµα Εργοδηγού, επιτρέπεται να διδάσκουν σε µαθητευόµενους, να αναλαµβάνουν υπεύθυνα καθήκοντα στην παραγωγή και στην διεκπεραίωση παραγγελιών προϊόντων και να ιδρύουν δική τους εταιρία. ιάρκεια: Κατά κανόνα 6 µήνες µέχρι και 4 χρόνια - εξαρτάται από το αν οι κύκλοι µαθηµάτων είναι πλήρους ωραρίου, µερικού ωραρίου ή µε τηλεσπουδές. Προϋποθέσεις: Ολοκληρωµένη επαγγελµατική εκπαίδευση σε αναγνωρισµένο επάγγελµα. Επαγγελµατική εµπειρία (τουλάχιστον 3 χρόνια). Beispiel: Meister/Meisterin (staatlich anerkannt) Fachkräfte aus Industrie und Handwerk, die einen Meisterbrief in der Tasche haben, dürfen Auszubildende anlernen, verantwortungsvolle Aufgaben in der Produktion und Auftragsabwicklung übernehmen und einen eigenen Betrieb gründen. Dauer: In der Regel zwischen sechs Monaten und vier Jahren abhängig davon, ob die Lehrgänge in Vollzeit, Teilzeit oder im Fernstudium absolviert werden. Voraussetzungen: Abgeschlossene Berufsausbildung in einem anerkannten Ausbildungsberuf; Berufspraxis (mindestens 3 Jahre). Εξετάσεις για Εργοδηγούς: Το κράτος χορηγεί οικονοµική ενίσχυση. Meisterprüfung: Der Staat greift finanziell unter die Arme. Σπουδές χωρίς απολυτήριο γερµ: Λυκείου. Έµπειροι τεχνίτες µπορούν να σπουδάσουν και χωρίς να έχουν απολυτήριο γερµ. Λυκείου. Πληροφορίες σχετικά δίνουν οι πανεπιστηµιακές Γραµµατείες για φοιτητές. Studium ohne Abitur: Erfahrene Praktiker können auch ohne Abitur studieren. Infos haben die Studentensekretariate der Hochschulen. 22 ΜΕΛΛΟΝ ΜΕ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗ ZUKUNFT DURCH AUSBILDUNG 2003/2004

23 Erfolg im Beruf Παράδειγµα: Υπάλληλος Προσωπικού (κρατικά αναγνωρισµένος/η) Εξειδικευµένα άτοµα αναλαµβάνουν υπεύθυνα καθήκοντα να εφαρµόζουν τον προγραµµατισµό της εταιρίας στον τοµέα του προσωπικού εξεύρεση κατάλληλου προσωπικού καθώς επίσης και θέµατα µισθοδοσίας προσωπικού. Προϋποθέσεις: Ολοκληρωµένη επαγγελµατική εκπαίδευση στον τοµέα του εµπορίου, π.χ.υπάλληλος Μεταφορικών Εταιριών µε εξειδίκευση εξωτερικού εµπορίου, επαγγελµατική εµπειρία (τουλάχιστον 3 χρόνια). ιάρκεια: Κατά κανόνα 4 µέχρι και 8 µήνες (πλήρες ωράριο εκπαίδευσης), 12 µέχρι 24 (µερικό ωράριο), 9 12 µήνες (τηλεσπουδές). Beispiel: Fachkaufmann/Fachkauffrau für Personal (staatlich anerkannt) Fachkaufleute für Personal haben die Aufgabe, die von der Geschäftsleitung autorisierte Personalkonzeption eigenverantwortlich umzusetzen. Dazu zählen Tätigkeiten wie Personalplanung und -beschaffung sowie Lohn- und Gehaltsabrechnung. Voraussetzungen: Abgeschlossene kaufmännische Berufsausbildung, zum Beispiel zum Speditionskaufmann/frau für den Fachkaufmann/-frau Außenwirtschaft; Berufspraxis (mindestens 3 Jahre). Dauer: In der Regel 4 bis 8 Monate (Vollzeit), 12 bis 24 Monate (Teilzeit), 9 12 Monate (Fernunterricht). Υπάλληλοι Προσωπικού: Το δεξί χέρι της ιεύθυνσης της εταιρίας σε θέµατα προσωπικού. Fachkaufleute für Personal: Rechte Hand der Geschäftsführung in Personalfragen. ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ / ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ Το Οµοσπονδιακό Ιδρυµα Εργασίας σας παρέχει στο διαδίκτυο διάφορες πληροφορίες σχετικά µε µετεκπαιδεύσεις - µπορείτε να τις καλέσετε άνετα µέσω PC από το σπίτι σας: KURS - Η τράπεζα δεδοµένων για εκπαίδευση και µετεκπαίδευση: Επίκαιρες προσφορές σχετικά µε µέτρα µετεκπαίδευσης παγγερµανικά: Κύκλοι µαθηµάτων (π.χ. Μάρκετινγκ ή Λογιστική), µετεκπαίδευση για ανέλιξη (όπως κύκλοι µαθηµάτων για να γίνει κανείς Εργοδηγός, Τεχνικός ή Οικονοµολόγος). Στο ιαδίκτυτα βρίσκεται στο: BERUFEnet Η τράπεζα δεδοµένων για περιγραφές εκπαίδευσης και δραστηριοτήτων: Προσφέρει για κάθε επάγγελµα λεπτοµερείς πληροφορίες για µετεκπαίδευση µε περαιτέρω διευθύνσεις. Στο ιαδίκτυο: INFO-TIPPS Die Bundesanstalt für Arbeit hat zahlreiche Weiterbildungsinfos für Sie ins Internet gestellt auch bequem per PC von zuhause aus abrufbar: KURS Die Datenbank für Aus- und Weiterbildung: Aktuelles Angebot an Weiterbildungsmaßnahmen bundesweit: Lehrgänge (zum Beispiel Marketing oder Rechnungswesen), Aufstiegsfortbildungen (wie Meister-, Techniker- oder Fachwirtlehrgänge). Im Internet zu finden unter: BERUFEnet Die Datenbank für Ausbildungs- und Tätigkeitsbeschreibungen: Bietet zu jedem Beruf detaillierte Infos zu Weiterbildungswegen mit weiterführenden Adressen. Im Internet unter: /2004 ZUKUNFT DURCH AUSBILDUNG ΜΕΛΛΟΝ ΜΕ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗ 23

24 Επιτυχία στο επάγγελµα Στο σπίτι σας στη Γερµανία In Deutschland zu Hause «Γνωρίζω πολλούς Έλληνες που δεν συµµετέχουν ενεργά στη ζωή της Γερµανίας. Κερδίζουν τα προς ζην εδώ στη Γερµανία και µεγαλώνουν εδώ τα παιδιά τους. Αλλά προτιµούν να συναναστρέφονται µόνο µεταξύ συµπατριωτών. Κρίµα! Γιατί όποιος δεν ξέρει γερµανικά και δεν έχει ιδιωτικές επαφές µε Γερµανούς δεν µπορεί ποτέ να αισθανθεί σαν στο σπίτι του στη Γερµανία. Και να σκεφθεί κανείς ότι είναι εντελώς φυσιολογικό να ανήκει κανείς σε µια κοινωνία και να βρίσκει σ αυτήν αναγνώριση. Θα πρέπει όµως να είναι και πρόθυµος για ένταξη» είναι η γνώµη του Γιώργου Τσαπανού, που είναι Εισηγητής στο Οµοσπονδιακό Υπουργείο Εσωτερικών TIPPS von στο Βερολίνο. Georgios Tsapanos Συµβουλές από το Γιώργο Τσαπανό Ich kenne viele Griechen, die am Leben in Deutschland nicht aktiv teilnehmen. Sie verdienen hier ihren Lebensunterhalt und ziehen ihre Kinder hier groß. Aber sie bleiben lieber unter sich. Das ist schade. Denn wer die deutsche Sprache nicht kann und kaum Privatkontakte zu Deutschen hat, kann hier nicht heimisch werden. Dabei ist es doch ganz natürlich, dass man dazu gehören und Anerkennung finden will. Doch dazu man muss auch bereit sein, sich zu integrieren, meint Georgios Tsapanos, Referent im Bundesinnenministerium in Berlin. Βιογραφικά στοιχεία Γεώργιος Τσαπανός, 38 ετών: Παιδί ελλήνων εργατών που γεννήθηκε στη Γερµανία Απολυτήριο γερµανικού Λυκείου στη Στουτγάρδη Σπουδές Πολιτικών Επιστηµών στο Μόναχο Εκπρόσωπος τύπου της Επιτρετραµµένης για θέµατα αλλοδαπών της Οµοσπονδιακής Κυβέρνησης Από το 1998 Εισηγητής στο Οµοσπονδιακό Υπουργείο Εσωτερικών στο Βερολίνο Επαφή: Zur Person Georgios Tsapanos, 38 Jahre: In Deutschland als Sohn griechischer Gastarbeiter geboren Abitur in Stuttgart Studium der Politischen Wissenschaften in München Pressesprecher der Ausländerbeauftragten der Bundesregierung Seit 1998 Referent im Bundesinnenministerium in Berlin Kontakt: Γρήγορη βοήθεια Θέλετε να γραφτείτε σε τµήµατα γερµανικών και δεν ξέρετε πού; Θέλετε να µάθετε τι δυνατότητες προώθησης υπάρχουν για σας και τα παιδιά σας; Χρειάζονται τα παιδιά σας βοήθεια στα µαθήµατα; Τότε ρωτήστε τον Επιτετραµµένο Ενσωµάτωσης (Integrationsbeauftragten) στον τόπο που κατοικείτε. Εκεί θα σας δωθούν και απαντήσεις στις ερωτήσεις σας. Schnelle Hilfe Wollen Sie sich zu einem Deutschkurs anmelden und wissen nicht wo? Möchten Sie erfahren, welche Fördermöglichkeiten es für Sie und Ihre Kinder gibt? Brauchen Ihre Kinder Hausaufgabenhilfe? Dann fragen Sie die Integrationsbeauftragten in Ihren Städten und Gemeinden. Dort erhalten Sie Antwort auf Ihre Fragen. 24 ΜΕΛΛΟΝ ΜΕ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗ ZUKUNFT DURCH AUSBILDUNG 2003/2004

25 Erfolg im Beruf Αποφασίστε συνειδητά για τη Γερµανία Όποιος αφήνει την πατρίδα του και έρχεται στη Γερµανία θα πρέπει να σκέφτεται προηγουµένως ποιο σκοπό έχει αυτή η παραµονή: Θέλω να δουλέψω εκεί µόνο για κάποιο περιορισµένο χρονικό διάστηµα ή θέλω να εγκατασταθώ εκεί µε την οικογένειά µου; Θα είναι η Γερµανία µόνο ένας ενδιάµεσος σταθµός ή θα είναι η αφετηρία για µια νέα ζωή; Όποιος διστάζει να λάβει αυτήν τη σηµαντική απόφαση θα είναι µε µισή καρδιά στη Γερµανία. Πολύ εύκολα βρίσκει ύστερα και δικαιολογίες γιατί δεν χρειάζεται να ξέρει γερµανικά ή γιατί δεν χρειάζεται να επιµορφώνεται περαιτέρω. Ενεργή συµµετοχή στη ζωή Εµείς οι Έλληνες φροντίζουµε πολύ να διατηρήσουµε τον πολιτισµό µας. Μερικοί από µας φοβούνται µήπως και χάσουν την ταυτότητά τους αν ενταχτούν στη γερµανική κονωνία. Κρίµα! Όποιος αποµονώνεται δεν µπορεί να οφελείται από τις προσφορές που του δίνει η γερµανική κοινωνία. Ενσωµατώνοµαι θα πει συµµετέχω στην κοινωνία και δεν αποµονώνοµαι ευθύς εξ αρχής. Αν εσείς και τα παιδιά σας ξέρετε τέλεια γερµανικά, µπορείτε να συνεννοείστε καλύτερα. Αυτό δυναµώνει την αυτοπεποίθησή σας. Έτσι βρίσκετε και πιο εύκολα φίλους Γερµανούς. Και αν έχετε επαφές µε Γερµανούς, τότε δεν αισθάνεστε πλέον σαν ξένος. Και τότε χαίρεστε να συµµετέχετε ενεργά στον τόπο που ζείτε και εργάζεστε. Sich bewusst für Deutschland entscheiden Wer seine Heimat verlässt und nach Deutschland kommt, sollte vorher genau überlegen, was der Zweck dieses Aufenthaltes sein soll: Will ich dort nur für eine befristete Zeit arbeiten oder will ich mich dort mit meiner Familie niederlassen? Soll Deutschland nur Zwischenstation sein oder der Ausgangspunkt für eine neue Existenz? Wer diese wichtige Entscheidung vor sich herschiebt, wird sich nur halbherzig auf Deutschland einstellen. Schnell lassen sich dann Ausflüchte finden, warum man kein Deutsch kann oder sich nicht weiter qualifiziert. Aktiv am Leben teilnehmen Wir Griechen sind sehr darauf bedacht, unsere Kultur zu bewahren. Manche von uns befürchten, ihre Identität aufzugeben, wenn sie sich auf das Leben in Deutschland einlassen. Schade. Wer sich abgrenzt, kann nicht von den Angeboten zu profitieren, die die deutsche Gesellschaft für ihn bereit hält. Sich integrieren, heißt doch teilnehmen an der Gesellschaft und sich nicht von vornherein eingrenzen. Wenn Sie und Ihre Kinder perfekt Deutsch können, können Sie sich besser verständigen. Das stärkt Ihr Selbstbewusstsein. So finden Sie auch schneller deutsche Freunde. Und wenn Sie Kontakte zu Deutschen haben, dann fühlen Sie sich nicht mehr so fremd. Dann bekommen Sie Freude daran, sich dort, wo Sie leben und arbeiten, zu engagieren. Wer sich erfolgreich integriert, verdoppelt seine Chancen. Όποιος ενσωµατώνεται µε επιτυχία έχει διπλές ευκαιρίες. 2003/2004 ZUKUNFT DURCH AUSBILDUNG ΜΕΛΛΟΝ ΜΕ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗ 25

26 Υπηρεσία Επαγγελµατικού Προσανατολισµού: Ο σύντροφός σας Ζητάτε πληροφορίες και συµβουλές Informieren und Rat suchen Κατά την επιλογή επαγγέλµατος δεν χρειάζεται κανείς να είναι µόνος του. Η Υπηρεσία Επαγγελµατικού Προσανατολισµού σας δίνει όλες τις σηµαντικές πληροφορίες σχετικά µε τα επαγγέλµατα και τον τρόπο εκπαίδευσης. Και υποστηρίζει εσάς και τα παιδιά σας να πάρετε µια απόφαση. Bei der Berufswahl muss niemand auf sich alleine gestellt sein. Die Berufsberatung hält alle wichtigen Informationen über Berufe und Ausbildungswege bereit. Und sie unterstützt Sie und Ihre Kinder dabei, eine Entscheidung zu treffen. Να βρει κανείς το σωστό επάγγελµα είναι δύσκολη υπόθεση. Θα πρέπει να ξέρει ακριβώς τι θέλει και τι µπορεί να κάνει. Για να το βρει αυτό πρέπει να είναι προηγουµένως πολύ καλά πληροφορηµένος. Και σ αυτό βοηθάει ιδιαίτερα η Υπηρεσία Επαγγελµατικού Προσανατολισµού του Γραφείου Ευρέσεως Εργασίας. Den richtigen Beruf zu finden, ist eine schwierige Angelegenheit. Dafür sollte man genau wissen, was man will und was man kann. Um das herauszufinden, muss man sich vorher sehr gut informieren. Dabei hilft besonders die Berufsberatung des Arbeitsamtes. Εδώ σας δίνουν καλές συµβουλές Ώρες επισκέψεων της Υπηρεσίας Επαγγελµατικού Προσανατολισµού στο σχολείο: Οι ηµεροµηνίες είναι αναρτηµένες στο σχολείο. Ραντεβού για συµβουλές στο Γραφείο Εργασίας: Κλείστε προηγουµένως ραντεβού! Σηµειώστε προηγουµένως σ ένα χαρτί ό,τι θέλετε να µάθετε. ιαλέξεις και σεµινάρια στο ΒΙΖ: Ρωτήστε στο ΒΙΖ πότε είναι οι ηµεροµηνίες και οι ώρες. Ελληνική Πρεσβεία: Τµήµα Εκπαίδευσης, κύριος Χαρίλαος Μακρής, τηλέφωνο 0 30 / , διαδίκτυο: Ελληνική Πρεσβεία: Τµήµα Εργατικού Συµβούλου, κυρία Καλοµοίρα Πολλάτου, τηλέφωνο 02 28/ Ελληνικά Προξενεία: Τις διευθύνσεις τις βρίσκεται στο Εκθέσεις για εκπαίδευση: Ελάτε σε επάφη µε Προσωπάρχες. Τις ηµεροµηνίες τις έχει η Υπηρεσία Επαγγελµατικού Προσανατολισµού. Hier gibt s guten Rat Beratungsangebote, die bei der Berufswahl helfen: Sprechstunden der Berufsberatung in der Schule: Termine hängen in der Schule aus. Beratungstermine im Arbeitsamt: Vorab einen Termin vereinbaren! Schreiben Sie sich vorher auf, was Sie alles wissen wollen. Vorträge und Seminare im Berufsinformationszentrum (BIZ): Termine im BIZ erfragen. Griechische Botschaft: Bildungsabteilung, Herrn Charilaos Makris, Telefon 030 / , Internet: Griechische Botschaft: Arbeits- und Sozialabteilung, Frau Kalomira Pollatou, Telefon 0228/ Griechische Konsulate: Die Adressen finden Sie unter: Ausbildungsmessen: Personalchefs kontakten. Termine hat die Berufsberatung. 26 ΜΕΛΛΟΝ ΜΕ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗ ZUKUNFT DURCH AUSBILDUNG 2003/2004

27 Berufsberatung: Ihr Partner Εκµεταλλευτείτε τις γνώσεις των ελληνικών: Όποιος ξέρει ξένες γλώσσες έχει καλύτερες ευκαιρίες στην αγορά εργασίας. Έτσι µπορούν τα παιδιά σας να έχουν όφελος αν ξέρουν τέλεια ελληνικά. τότε µπορούν να δώσουν υποψηφιότητα για θέση µαθητείας όχι µόνο στη Γερµανία αλλά και στην Ελλάδα. Το πώς γίνεται αυτό µπορείτε να το µάθετε στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Υπηρεσίας Επαγγελµατικού Προσανατολισµού (ΕΒΖ) στο Γραφείο Ευρέσεως Εργασίας της Νυρεµβέργης. Εκεί µπορούν να σας δώσουν και πληροφορίες π.χ. για το σύστηµα επαγγελµατικής εκπαίδευσης καθώς και τις προσφορές θέσεων µαθητείας στην Ελλάδα. Επαφή: ΕΒΖ Νυρεµβέργης, Klaus Kretschmer, τηλέφωνο 0911 / , Richard-Wagner-Platz 5, Νυρεµβέργη. Griechischkenntnisse nutzen: Wer Fremdsprachen beherrscht, hat bessere Chancen am Arbeitsmarkt. Davon sollten Ihre Kinder profitieren, wenn sie perfekt Griechisch können. Dann können sie sich nicht nur in Deutschland, sondern auch in Griechenland um eine Ausbildung bewerben. Wie das funktioniert, erfahren Sie beim Europäischen Berufsberatungszentrum (EBZ) im Arbeitsamt Nürnberg. Dort können Sie sich zum Beispiel über das Ausbildungssystem sowie Ausbildungsangebote in Griechenland informieren. Kontakt: EBZ Nürnberg, Klaus Kretschmer, Telefon 09 11/ , Richard-Wagner-Platz 5, Nürnberg. «Για µια πρώτη επαφή συµπληρώστε απλά το έντυπο ερώτησης» αυτό σας συµβουλεύει ο συνεργάτης Klaus Kretschmer. Στο διαδίκτυο: index.html Für eine erste Kontaktaufnahme einfach das Anfrageformular ausfüllen, rät EBZ-Mitarbeiter Klaus Kretschmer. Im Internet unter: index.html Πάρτε την Υπηρεσία Επαγγελµατικού Προσανατολισµού στα σοβαρά. Μπορεί να σας βοηθήσει. Nehmen Sie die Berufsberatung wichtig. Sie kann Ihnen weiterhelfen. Εντελώς άνετα από τον υπολογιστή στο σπίτι της η Μαρία µπαίνει τακτικά στο BERUFEnet που είναι η τράπεζα δεδοµένων για περιγραφή εκπαίδευσης και δραστηριοτήτων. Στο διαδίκτυο: Εκεί µαθαίνει π.χ. ποια επαγγέλµατα εκπαίδευσης υπάρχουν, τι ακριβώς διδάσκονται εκεί και τι µισθό παίρνουν οι µαθητευόµενοι. Ganz bequem vom heimischen Computer aus klickt sich Maria regelmäßig in BERUFEnet die Datenbank für Ausbildungs- und Tätigkeitsbeschreibungen. Im Internet unter: Dort erfährt sie zum Beispiel, welche Ausbildungsberufe es gibt, was man dort genau lernt und wie hoch die Ausbildungsvergütung ist. 2003/2004 ZUKUNFT DURCH AUSBILDUNG ΜΕΛΛΟΝ ΜΕ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗ 27

28 Υπηρεσία Επαγγελµατικού Προσανατολισµού: Ο σύντροφός σας Λήψη απόφασης και δραστηριοποίηση Entscheiden und aktiv werden Μόλις πάρετε την απόφαση για το επάγγελµα αρχίζει η αναζήτηση θέσης µαθητείας. Μην περιµένετε αλλά δραστηριοποιηθείτε αµέσως. Όποιος θέλει να πετύχει το στόχο του δεν µπορεί να βασίζετε µόνο σε άλλους. Απαιτείται προσωπική πρωτοβουλία. Ist die Entscheidung für einen Beruf gefallen, fängt die Ausbildungsplatzsuche an. Dann heißt es: Nicht abwarten, sondern aktiv werden. Wer sein Ziel erreichen will, darf sich nicht nur auf andere verlassen. Eigeninitiative ist gefragt. Η Μαρία θέλει να στείλει µερικές αρχικές αιτήσεις υποψηφιότητας σε επιχειρήσεις οι οποίες της αρέσουν πολύ. Τις διευθύνσεις τις βρίσκει στο ιαδίκτυο. Τελικά θέλει να δείξει στον Προσωπάρχη ότι πληροφορήθηκε καλά. Maria will ein paar Initiativbewerbungen rausschicken an Unternehmen, die sie besonders toll findet. Die Adressen und Informationen sucht sie sich per Internet raus. Schließlich will sie den Personalchefs zeigen, dass sie sich gut informiert hat. Αίτηση υποψηφιότητας σε ελληνικές επιχειρήσεις Bei griechischen Unternehmen bewerben Σ αυτήν την περίπτωση οι γνώσεις των ελληνικών σας είναι ένα ιδιαίτερα θετικό στοιχείο. ιευθύνσεις βρίσκετε στα Επιµελητήρια και στη Υπηρεσία Επαγγελµατικού Προσανατολισµού. Dort könnten ihre Griechischkenntnisse ein besonderer Pluspunkt sein. Adressen gibt es bei den Kammern und der Berufsberatung. Να σκεφθείτε καλά, πώς θα µπορέσετε να προξενήσετε περιέργεια στους µέλλοντες προϊσταµένους σας µε την αίτηση υποψηφιότητάς σας. Überlegen Sie gut, wie Sie Ihre künftigen Chefs mit Ihrer Bewerbung auf sich neugierig machen können. 28 ΜΕΛΛΟΝ ΜΕ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗ ZUKUNFT DURCH AUSBILDUNG 2003/2004

29 Berufsberatung: Ihr Partner TIPPS von Heike Jost- Zipperer, Berufsberaterin beim Arbeitsamt Frankfurt am Main. ΣΥΜΒΟΥΛΗ από την Χάικε Γιοστ-Τζίππερερ, Σύµβουλο Επαγγελµατικού Προσανατολισµού στο Γραφείο Εργασίας της Φραγκφούρτης/Μ. Η Μαρία µπορεί να κάνει τα παρακάτω: Να πάει στην Υπηρεσία Επαγγελµατικού Προσανατολισµού Αυτό το βάλανε ήδη µπροστά η Μαρία και η µητέρα της. Και τώρα κάθονται στο σπίτι και διαβάζουν µαζί τα πληροφοριακά έντυπα της Υπηρεσίας Επαγγελµατικού Προσανατολισµού. Στο επόµενο ραντεβού θα ρωτήσουν την Σύµβουλο Επαγγελµατικού Προσανατολισµού για διευθύνσεις για θέσεις πρακτικής εξάσκησης. Περιήγηση στο ιαδίκτυο Η Μαρία ξέρει πού πρέπει να ψάξει στο ιαδίκτυο για να πληροφορηθεί για επαγγέλµατα, ενδιαφέρουσες εταιρίες ή προσφορές θέσεων µαθητείας. Στη διεύθυνση βρίσκει το asis (Σέρβις πληροφοριών για θέσεις µαθητείας) µε γενικές πληροφορίες για τις ελεύθερες θέσεις µαθητείας σε επιχειρήσεις καθώς επίσης και το KURS που είναι τράπεζα δεδοµένων για εκπαίδευση και µετεκπαίδευση και παρουσιάζει προσφορές εκπαίδευσης σε σχολές. Επίσκεψη εκθέσεων για εκπαίδευση και µαθητεία Η µητέρα της Μαρίας σηµείωσε µερικές ηµεροµηνίες από εκθέσεις για εκπαίδευση και µαθητεία. Θα πάνε µαζί για να γνωρίζουν από κοντά επιχειρήσεις και να έλθουν σε επαφή. Αυτό είναι πολύ χρήσιµο για την αναζήτηση θέσεων πρακτικής εξάσκησης και µαθητείας. Das kann Maria tun: Zur Berufsberatung gehen Das haben Maria und ihre Mutter bereits in Angriff genommen. Nun sitzen sie zu Hause und lesen gemeinsam die Informationsschriften der Berufsberatung durch. Beim nächsten Termin werden sie ihre Berufsberaterin nach Adressen für Praktikumsplätze fragen. Im Internet surfen Maria weiß, wo sie im Internet suchen muss, um sich über Berufe, interessante Unternehmen oder Ausbildungsangebote zu informieren. Unter amt.de findet sie asis (Ausbildungs-Stellen-Informations-Service) mit einem Überblick über freie Ausbildungsplätze in Unternehmen sowie KURS die Datenbank für Aus- und Weiterbildung, die schulische Ausbildungsangebote vorstellt. Ausbildungsmessen besuchen Marias Mutter hat sich schon einige Termine von Ausbildungsmessen vorgemerkt. Da wird sie gemeinsam mit Maria hingehen, um Betriebe näher kennen zu lernen und Kontakte zu knüpfen. Für die Praktikumsund Ausbildungsplatzsuche ist das sehr nützlich. 2003/2004 ZUKUNFT DURCH AUSBILDUNG ΜΕΛΛΟΝ ΜΕ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗ 29

30 Υπηρεσία Επαγγελµατικού Προσανατολισµού: Ο σύντροφός σας Βοήθειες στο ξεκίνηµα Starthilfen Αν υπάρχουν προβλήµατα παρόλες τις προσπάθειες που κάνατε για να βρείτε θέση µαθητείας: µην απελπίζεστε. η Υπηρεσία Επαγγελµατικού Προσανατολισµού σας βοηθάει να συνεχίσετε. Wenn es Probleme gibt trotz eigener Anstrengungen eine Ausbildungsstelle zu finden: nicht resignieren. Die Berufsberatung hilft weiter. εν φαίνεται να υπάρχει θέση µαθητείας; JUMP το Άµεσο Πρόγραµµα Νεολαίας της Οµοσπονδιακής Κυβέρνησης - δίνει σ όλους τους νέους κατώ των 25 ετών την ευκαιρία να βρουν παρά ταύτα µια θέση µαθητείας ή πρακτικής εξάσκησης ή να πάρουν εκ των υστέρων το Απολυτήριο του Κυρίως Σχολείου. Πληροφορίες στον Σύµβουλο Επαγγελµατικού Προσανατολισµού ή στη hotline Kein Ausbildungsplatz in Sicht? JUMP das Jugendsofortprogramm der Bundesregierung gibt allen jungen Leuten unter 25 Jahren die Chance, doch noch einen Ausbildungs- oder Praktikumsplatz zu finden oder den Hauptschulabschluss nachzuholen. Infos bei der Berufsberatung oder unter der Hotline Κατά την Επαγγελµατική Εκπαίδευση σε ιεπιχειρησιακό Ιδρυµα (BüE) µαθαίνει κανείς τα ίδια επαγγέλµατα όπως σε επιχείρηση που εκπαιδεύει αλλά µε ατοµική επίβλεψη και προώθηση. Μετά το πρώτο έτος εκπαίδευσης η εκπαίδευση µπορεί να συνεχιστεί σε επιχείρηση. Bei der Berufsausbildung in außerbetrieblichen Einrichtungen (BüE) lernt man die gleichen Berufe wie in einem Ausbildungsbetrieb, jedoch mit individueller Betreuung und Förderung. Nach dem ersten Ausbildungsjahr kann die Ausbildung in einem Betrieb fortgesetzt werden. 30 ΜΕΛΛΟΝ ΜΕ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗ ZUKUNFT DURCH AUSBILDUNG 2003/2004

31 Berufsberatung: Ihr Partner εν έχετε σχολικό απολυτήριο; Στο Έτος Επαγγελµατικής Προετοιµασίας (BVJ) και στο Έτος Βασικής Επαγγελµατικής Εκπαίδευσης (BGJ) είναι δυνατόν να δοκιµάσετε διάφορα επαγγελµατικά πεδία στην πράξη. Στα πλαίσια αυτής της επαγγελµατικής προετοιµασίας µπορεί κανείς να κάνει και εκ των υστέρων το Απολυτήριο του Κυρίως Σχολείου. Kein Schulabschluss? Im Berufsvorbereitungsjahr (BVJ) und im Berufsgrundschuljahr (BGJ) können verschiedene Berufsfelder praktisch ausprobiert werden. Im Rahmen dieser Berufsvorbereitung kann auch der Hauptschulabschluss nachgeholt werden. Προβλήµατα µε την εκπαίδευση; Με Υπηρεσία Προσανατολισµού, βοήθεια και συµπληρωµατικά µαθή- µατα µπορεί κανείς να αποκτήσει το επαγγελµατικό απολυτήριο. Πληροφορίες σχετικά µε τα Συµπληρωµατικά Φροντιστηριακά Μαθήµατα (abh) υπάρχουν στην Επαγγελµατική Σχολή και στην Υπηρεσία Επαγγελµατικού Προσανατολισµού. Probleme mit der Ausbildung? Durch Beratung, Hilfe und zusätzlichen Förderunterricht kann man den Berufsabschluss doch noch schaffen. Infos über die ausbildungsbegleitenden Hilfen (abh) gibt es in der Berufsschule oder bei der Berufsberatung. υσκολίες στο ξεκίνηµα; Για νέους, που δεν ξέρουν τι να κάνουν, που δεν µπορούν να αποφασίσουν για κάποιο επάγγελµα ή που διέκοψαν την εκπαίδευσή τους, υπάρχουν τα Επαγγελµατικά Προετοιµαστικά Μέτρα Εκπαίδευσης (BvB), π.χ. tip Lehrgang (testen informieren probieren), διάρκεια: µέγιστη 3 µήνες Grundausbildungslehrgang, διάρκεια: 2 µέχρι 12 µήνες Lehrgang zur Verbesserung beruflicher Bildungs- und Eingliederungschancen (BBE), διάρκεια: µέχρι και ένα έτος Der Einstieg klappt nicht? Für Jugendliche, die nicht wissen, was sie machen sollen, die sich nicht für einen Beruf entscheiden können oder ihre Ausbildung abgebrochen haben, gibt es Berufsvorbereitende Bildungsmaßnahmen (BvB) wie zum Beispiel: den tip Lehrgang (testen informieren probieren), Dauer: höchstens 3 Monate den Grundausbildungslehrgang, Dauer: 2 bis 12 Monate den Lehrgang zur Verbesserung beruflicher Bildungs- und Eingliederungschancen (BBE), Dauer: bis zu 1 Jahr 2003/2004 ZUKUNFT DURCH AUSBILDUNG ΜΕΛΛΟΝ ΜΕ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗ 31