ΕΦΗ ΜΙΧΟΠΟΥΛΟΥ. Αλληλεπιδράσεις γονιδίων Ι ασκήσεις

Transcript

1 Αλληλεπιδράσεις γονιδίων Ι ασκήσεις 1. Στους σκύλους Labrador ένα θηλυκό άτομο με καστανό χρωματισμό διασταυρώθηκε με αρσενικό που είχε χρυσαφί χρωματισμό. Όλοι οι F1 απόγονοι είχαν μαύρο χρωματισμό. Η μεταξύ τους διασταύρωση έδωσε στην F2: 9[μαύρο] : 3[καστανό] : 4[χρυσαφί]. Να εξηγηθούν τα αποτελέσματα. 9 : 3 : 4 Υπολειπόμενη επίσταση 9 Α_Β_ Μαύρο 3 Α_ββ Καστανό 4 αα Χρυσαφί Για να προκύψουν αυτές οι αναλογίες, πρέπει να έχουν διασταυρωθεί διπλά ετερόζυγα άτομα (ΑαΒβ x ΑαΒβ) Άρα, η Ρ γενιά για να δώσει ΑαΒβ απογόνους πρέπει να είναι ΑΑββ x ααββ 2. Στο φυτό Curcupita pepo οι καθαρές σειρές Π, Κ, Λ για πράσινο, κίτρινο και λευκό χρώμα καρπού αντίστοιχα, διασταυρώθηκαν μεταξύ τους και έδωσαν τα παρακάτω αποτελέσματα : 1. Π Χ Κ F 1 : 100% [Κ] F 2 : 89 [Κ] : 29 [Π] 2. Λ Χ Κ F 1 : 100% [Λ] F 2 : 180 [λευκά] : 43 [κίτρ] : 14 [πρασ] Να βρεθούν οι γονότυποι των σειρών Π, Κ, Λ. Στην πρώτη διασταύρωση η F 2 αναλογία είναι 3 : 1 (P: ααββ x ααββ, F1: ααββ, F2: 3 αβ : 1 αβ) Στη δεύτερη διασταύρωση η F 2 αναλογία είναι 12 : 3 : 1 (Επικρατής επίσταση). 12 : 3 : 1 (Επικρατής επίσταση) 12 (Α _) Λευκό 3 (ααβ_) Κίτρινο 1 (ααββ) Πράσινο Άρα, στην πρώτη διασταύρωση οι γονότυποι είναι :

2 P : ααββ x ααββ F 1 : ααββ F 2 : 3 (αβ) : 1 (αβ) 3. Στους χοίρους Durok-Jersey το χρώμα του τριχώματος είναι κόκκινο. Δύο σειρές όμως οι D 1 και D 2 έχουν κίτρινο χρώμα. Να εξηγηθούν τα αποτελέσματα των διασταυρώσεων που ακολουθούν. Ρ : D 1 ή D 2 X [κοκ] F 1 : 100% [κοκ] F 2 : 41[κοκ] : 13[κιτρ] P : D 1 X D 2 F 1 : 100% [κοκ] F 2 : 92[κοκ] : 59[κιτρ] : 10[λευκό] Στην πρώτη διασταύρωση, η αναλογία F2 είναι 3:1 Στη δεύτερη διασταύρωση, η αναλογία F2 είναι 9 : 6 : 1 (διπλά υπολειπόμενα γονίδια) 9 : 6 : 1 (Διπλά υπολειπόμενα γονίδια) 9 (Α_Β_) Κόκκινο 6 (Α_ββ), (ααβ_) Κίτρινο 1 (ααββ) Λευκό Άρα, στην πρώτη διασταύρωση οι γονότυποι είναι : P : ΑΑββ x ΑΑΒΒ F 1 : ΑΑΒβ F 2 : 3 (ΑΒ) : 1 (Αβ) 4. Το χρώμα των λουλουδιών στο φυτό Callinsia parviflora είναι συνήθως μπλε. Όμως οι καθαρές σειρές P και W έχουν λουλούδια σε χρώμα ροζ και λευκό, αντίστοιχα. Οι σειρές αυτές διασταυρώθηκαν μεταξύ τους αλλά και με την καθαρή σειρά Β (μπλε χρώμα) και έδωσαν τα ακόλουθα αποτελέσματα : P 1. Β Χ W 2. B X P 3. P X W F 1

3 192 [B]: 63 [P] F [B]: 89 [P]: 121 [W] 101 [B]: 33 [W] Οι αναλογίες F2 των δύο πρώτων διασταυρώσεων είναι 3 : 1, το οποίο σημαίνει ότι υπάρχει μία ετεροζυγωτία στην F1 διασταύρωση. Η αναλογία F2 της τρίτης διασταύρωσης είναι 9 : 3 : 4 (υπολειπόμενη επίσταση) 9 : 3 : 4 Υπολειπόμενη επίσταση 9 (Α_Β_) Μπλε 3 (Α_ββ) Ροζ 4 (αα ) Λευκό Άρα, η διασταύρωση 1 είναι : Ρ : ΑΑΒΒ x ααββ F 1 : AαΒΒ F 2 3 (AB) : 1 (αβ) Και η διασταύρωση 2 είναι : Ρ : ΑΑΒΒ x ΑΑββ F 1 : AΑΒβ F 2 3 (AB) : 1 (Αβ) 5. Στο σιτάρι, τέσσερα φυτά Φ1, Φ2, Φ3 και Φ4 με κόκκινους σπόρους, αλλά με διαφορετικό γονότυπο αυτογονιμοποιήθηκαν και έδωσαν τα ακόλουθα αποτελέσματα: Διασταύρωση F1 1. Φ1 Χ Φ1 9 [κόκκινοι] : 6 [καστανοί] : 1 [λευκοί] 2. Φ2 Χ Φ2 100% [κοκ] 3. Φ3 Χ Φ3 3 [κοκ] : 1 [καστ] 4. Φ4 Χ Φ4 3 [κοκ] : 1 [καστ] Να βρεθούν οι γονότυποι των τεσσάρων φυτών.

4 Η αναλογία F1 της πρώτης διασταύρωσης είναι 9:6:1 και υποδηλώνει την ύπαρξη διπλά υπολειπόμενων γονιδίων. 9 Α_Β_ Κόκκινο 6 Α_ββ, ααβ_ Καστανό 1 ααββ Λευκό 6. Μεταξύ των καθαρών σειρών Π (φυτά με βυσσινί άνθη), Κ (φυτά με κόκκινα άνθη, Λ 1 και Λ 2 (φυτά με λευκά άνθη) έγιναν οι παρακάτω διασταυρώσεις. Να εξηγηθούν τα αποτελέσματα. 1. Π Χ Κ F 1 : 100% [βυσ] F 2 : 3 [βυσ]:1 [κοκ] 2. Π Χ Λ 1 F 1 : 100% [βυσ] F 2 : 9 [βυσ] : 3 [κοκ] : 4 [λευκά] 3. Π Χ Λ 2 F 1 : 100% [λευκά] F 2 : 12 [λευκά]: 3 [βυσ]: 1 [κοκ] Οι 2 και 3 διασταυρώσεις για να μπορούν να συμβούν, θα πρέπει στη μία το Λευκό χρώμα να είναι υποστατικό και στην άλλη επιστατικό. Αυτό όμως δε μπορεί να συμβεί όταν έχουμε μόνο δύο γονίδια, διότι το άτομο Π είναι το ίδιο και στις δύο περιπτώσεις. Συνεπώς υπάρχει ένα τρίτο γονίδιο (Γ,γ) το οποίο ευθύνεται για την εμφάνιση λευκού χρώματος όταν βρίσκεται σε επικρατή μορφή (ΓΓ). Τα γονίδια Α,α και Β,β έχουν μεταξύ τους σχέση υπολειπόμενης επίστασης, απουσία του Γ γονιδίου (δηλαδή όταν το Γ είναι στη μορφή γγ υπολειπόμενο). Το Α,α είναι υπεύθυνο για την εμφάνιση χρώματος, οπότε όταν απουσιάζει (αα μορφή) υπάρχει απουσία χρώματος, οπότε επίσης εμφάνιση λευκού χρώματος. Δηλαδή, αν αγνοηθεί το Γ,γ γονίδιο (αγνοείται μόνο όταν είναι στη μορφή γγ) τα α,α και β,β συμπεριφέρονται ως επιστατικό και υποστατικό αντίστοιχα. Όταν εμφανίζεται το επικρατές Γ στο γονότυπο, καλύπτει την έκφραση των υπολοίπων και δίνει πάντα λευκό χρώμα, ανεξάρτητα από την έκφραση των Α,α και Β,β. 9 Α_Β_ γγ Βυσσινί (Π) 3 Α_ββγγ Κόκκινο (Κ) 4 αα γγ Λευκό (Λ1) και ΓΓ Λευκό (Λ2) 1. P : ΑΑΒΒγγ x ΑΑββγγ F 1 : AABβγγ F 2 : 3(ABγ) : 1 (Αβγ) 2. Ρ : ΑΑΒΒγγ x ααββγγ F1 : ΑαΒβγγ F2 : 9 (Αβγ) : 3 (Αβγ) : 4 (αβγ, αβγ) 3. P : ΑΑΒΒγγ x ααββγγ F 1 : ΑαΒβΓΓ F 2 : 12 ( ΓΓ) : 3 (Αβγ) : 1 (αβγ)

5