ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΠΑΤΕΝΙΩΤΗΣ. CEN Technical Expert Συντονιστής Φορέα Παθητικών Συστημάτων & Συστημάτων Εξοικονόμησης Ενέργειας

Transcript

1 ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΠΑΤΕΝΙΩΤΗΣ CEN Technical Expert Συντονιστής Φορέα Παθητικών Συστημάτων & Συστημάτων Εξοικονόμησης Ενέργειας

2

3

4

5 Η Ελλάδα, εν μέσω μιας σοβαρής οικονομικής κρίσης, έχει το υψηλότερο ποσοστό αύξησης της φτώχειας μεταξύ των EU28. Επιπλέον, το 2012 σχεδόν το 30% του συνολικού πληθυσμού ήταν σε θέση να κρατήσει το σπίτι τους επαρκώς ζεστό. Μια πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι το 62,4% του πληθυσμού δαπανά περισσότερο από το 10% του συνολικού εισοδήματός τους για θέρμανση, ενώ το 78,6% παραδέχτηκε τη χρήση λιγότερης θέρμανσης από ό, τι χρειάζονται, λόγω του γεγονότος ότι δεν μπορούσαν να το αντέξουν οικονομικά.

6 Κατά συνέπεια, παρά το γεγονός ότι οι βελτιώσεις της ενεργειακής απόδοσης στα σπίτια έχουν αποδειχθεί ότι είναι η πιο βιώσιμη λύση για την καταπολέμηση της φτώχειας των καυσίμων, η Ελλάδα δεν έχει δημιουργήσει ένα οικονομικό μηχανισμό για να στηρίξει αυτά τα είδη των δράσεων σε νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα. Αντ αυτού, η ελληνική κυβέρνηση χρησιμοποιεί την επιδότηση πετρελαίου, που θα πρέπει να είναι ένα συμπληρωματικό μέτρο, ως το κύριο μέσο για την αντιμετώπιση της ενεργειακής ένδειας.

7 Π. Πατενιώτης 7

8 ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ 305/2011/ΕΕ Κατάργηση της 89/106/EOK ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ 1369/2017/ΕΕ Για την επισήμανση με πινακίδες και πληροφορίες για τις προδιαγραφές του προϊόντος, της κατανάλωσης ενέργειας και άλλων πηγών των ενεργειακών προϊόντων και κατάργηση της 2010/30/ΕΕ 2010/31/EΕ EPBD Για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων 2012/27/EE EED Για την ενεργειακή απόδοση ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ 244/2012/ΕΕ προς συμπλήρωση της οδηγίας 2010/31/ΕΕ για την ενεργειακή απόδοση των κτηρίων 8

9 Απασχόληση: θέσεις/1εκ. επένδυση στην Ε.Α. Οικονομική ανάπτυξη: GDR μπορεί να αυξηθεί στο 4,4% μέσω της βελτίωσης της Ε.Α. κατά 40% μέχρι το 2020 Μείωση εξάρτησης από εισαγωγές ορυκτών καυσίμων: 2,6% μείωση ανά 1% Ε.Α. Υγεία: εξοικονόμηση 190 δις ή 42 ανά 100 στην Ε.Α. Το 90% του κτιριακού δυναμικού θα χρησιμοποιείται το Οι μέσοι ενεργειακοί λογαριασμοί των οικιακών καταναλωτών προβλέπεται να αυξηθούν κατά 40% μέχρι το Η δημόσια επένδυση ενός(1) στην Ε.Α. των κτιρίων αποφέρει 5 επιπλέον ευρώ στα έσοδα του Π/Υ. ΕΛΛΑΔΑ Τα κτίρια ευθύνονται για το 60% της κατανάλωσης ενέργειας 9

10 Η Επιτροπή καλεί την Ελλάδα να εξασφαλίσει την ορθή εφαρμογή της οδηγίας για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων (οδηγία 2010/31/ΕΕ). Η οδηγία απαιτεί από τα κράτη μέλη να καθορίσουν και να εφαρμόσουν ελάχιστες απαιτήσεις ενεργειακής απόδοσης για τα νέα και τα υφιστάμενα κτίρια, να εξασφαλίσουν την πιστοποίηση της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων και να επιβάλουν την τακτική επιθεώρηση των συστημάτων θέρμανσης και κλιματισμού. Επιπλέον, η οδηγία απαιτεί από τα κράτη μέλη να εξασφαλίζουν ότι όλα τα νέα κτίρια θα είναι «σχεδόν μηδενικής κατανάλωσης ενέργειας» από το 2021 και μετά (από το 2019 για τα δημόσια κτίρια). Π. Πατενιώτης 10

11 Τον Φεβρουάριο 2015, η Επιτροπή απέστειλε αιτιολογημένη γνώμη στην Ελλάδα καλώντας την να της κοινοποιήσει όλα τα ληφθέντα μέτρα μεταφοράς της οδηγίας για την ενεργειακή απόδοση 27/2012. Σύμφωνα με την Επιτροπή, έως σήμερα, δεν έχει εγκριθεί ούτε έχει κοινοποιηθεί κάποια νομοθετική πράξη μεταφοράς της οδηγίας στην εθνική νομοθεσία. Π. Πατενιώτης 11

12 Η Οδηγία 2012/27/ΕΕ εναρμονίστηκε στο εθνικό δίκαιο με το Νόμο 4342/2015 (9 Νοεμβρίου 2015) «για την ενεργειακή απόδοση, την τροποποίηση των Οδηγιών 2009/125/ΕΚ και 2010/30/ΕΕ και την κατάργηση των Οδηγιών 2004/8/ΕΚ και 2006/32/ΕΚ» Μέχρι σήμερα δεν έχει εφαρμοστεί κανένα άρθρο του νόμου Παντελής Πατενιώτης 12

13 Εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου: περαιτέρω μείωση κατά τουλάχιστον 40% έως το 2030, σε σύγκριση με το Ετήσιος μέσος όρος ανακαινίσεων 3%: προκειμένου να υλοποιηθούν με οικονομικά αποδοτικό τρόπο οι φιλοδοξίες της Ένωσης για ενεργειακή απόδοση. Μείωση εισαγωγών ορυκτών καυσίμων 26%: με αύξηση κατά 1% της Εξοικονόμησης Ενέργειας. Σαφείς στόχοι για την ανακαίνιση του υφιστάμενου κτιριακού δυναμικού είναι εξαιρετικά σημαντικοί. Διαφάνεια των πιστοποιητικών ενεργειακής απόδοσης: πρέπει να βελτιωθεί με τη διασφάλιση ότι όλες οι απαραίτητες παράμετροι για τους υπολογισμούς, τόσο για την πιστοποίηση όσο και για τις ελάχιστες απαιτήσεις ενεργειακής απόδοσης, καθορίζονται και εφαρμόζονται με συνέπεια. 13

14 Προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι τα χρηματοπιστωτικά μέτρα που αφορούν την ενεργειακή απόδοση χρησιμοποιούνται κατά τον βέλτιστο τρόπο στην ανακαίνιση κτιρίων, θα πρέπει να συνδέονται με την ποιότητα των εργασιών ανακαίνισης, λαμβάνοντας υπόψη την επιδιωκόμενη ή την επιτευχθείσα εξοικονόμηση ενέργειας. Τα εν λόγω μέτρα θα πρέπει να συνδέονται: με την απόδοση του των υλικών που χρησιμοποιούνται για την ανακαίνιση, με το επίπεδο πιστοποίησης προσόντων του εγκαταστάτη, με ενεργειακό έλεγχο και με τη βελτίωση που έχει επιτευχθεί ως αποτέλεσμα της ανακαίνισης, η οποία θα πρέπει να αξιολογείται συγκρίνοντας τα πιστοποιητικά ενεργειακής απόδοσης που εκδίδονται πριν και μετά από την ανακαίνιση, χρησιμοποιώντας πρότυπες τιμές ή άλλη διαφανή και αναλογική μέθοδο. 14

15 Κάθε κράτος μέλος θεσπίζει μακροπρόθεσμη στρατηγική ανακαίνισης του εθνικού δυναμικού κτιρίων, δημόσιων και ιδιωτικών, που προορίζονται για κατοικίες ή για άλλες χρήσεις και τη μετατροπή του σε υψηλής ενεργειακής απόδοσης και απαλλαγμένο από ανθρακούχες εκπομπές κτιριακό δυναμικό έως το 2050, διευκολύνοντας την οικονομικά αποδοτική μετατροπή υφιστάμενων κτιρίων σε κτίρια με σχεδόν μηδενική κατανάλωση ενέργειας. Τα κράτη μέλη συνδέουν τα οικονομικά τους μέτρα για βελτιώσεις της ενεργειακής απόδοσης κατά την ανακαίνιση κτιρίων με τις στοχευόμενες ή επιτυγχανόμενες εξοικονομήσεις ενέργειας. 15

16 Τα κράτη μέλη δημοσιεύουν μια πρώτη έκδοση των μακροπρόθεσμων στρατηγικών για την κινητοποίηση επενδύσεων για την ανακαίνιση του αποτελούμενου από κατοικίες και εμπορικά κτίρια, δημόσια και ιδιωτικά, εθνικού κτιριακού αποθέματος έως τις 30 Απριλίου 2014 και, στη συνέχεια, την αναθεωρούν ανά τριετία και την υποβάλλουν στην Επιτροπή ως μέρος των Εθνικών Σχεδίων Δράσης για την ενεργειακή απόδοση. Τα κράτη μέλη θέτουν σε ισχύ τις νομοθετικές, κανονιστικές και διοικητικές διατάξεις που απαιτούνται για τη συμμόρφωση προς την παρούσα οδηγία έως τις 10 Μαρτίου Κοινοποιούν αμέσως στην Επιτροπή το κείμενο των εν λόγω διατάξεων. 16

17 ΕΘΝΙΚΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ Υποβολή της μελέτης ελάχιστου κόστους σύμφωνα με τον Κανονισμό 244/2012 Εναρμόνιση της Οδηγίας 27/2012 Υποβολή των απαιτήσεων για τα κτίρια Σχεδόν Μηδενικής κατανάλωσης Ενέργειας (ΚΣΜΚΕ) Αναθεώρηση του ΚΕΝΑΚ Greece: Member State with lowest savings planned 17

18 ΣΥΣΤΑΣΗ (EE) 2016/1318 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ της 29ης Ιουλίου 2016 σχετικά με κατευθυντήριες γραμμές για την προώθηση των κτιρίων με σχεδόν μηδενική κατανάλωση ενέργειας και τις βέλτιστες πρακτικές για να εξασφαλιστεί ότι έως το 2020 όλα τα νέα κτίρια θα είναι κτίρια με σχεδόν μηδενική κατανάλωση ενέργειας 18 Παντελής Πατενιώτης

19 ΣΥΣΤΑΣΗ (EE) 2016/1318 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ της 29ης Ιουλίου 2016 Με βάση την προβολή των τιμών και τεχνολογιών του 2020, τα στοιχεία αναφοράς για την ενεργειακή απόδοση των ΚΣΜΚΕ είναι εντός του εξής εύρους τιμών για τις διάφορες κλιματικές ζώνες της ΕΕ: 19 Παντελής Πατενιώτης

20 Για να χαρακτηριστεί ένα κτίριο ως Κτίριο με σχεδόν Μηδενική Κατανάλωση Ενέργειας (ΚΣΜΚΕ), πρέπει: α) Οι νέες κατοικίες και τα νέα κτίρια τριτογενούς τομέα να κατατάσσονται τουλάχιστον στην ενεργειακή κατηγορία Α, β) Οι υφιστάμενες κατοικίες και τα υφιστάμενα κτίρια τριτογενούς τομέα να κατατάσσονται τουλάχιστον στην ενεργειακή κατηγορία Β+ Π. Πατενιώτης 20

21 Π. Πατενιώτης 21

22 ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗ ΚΑΤAΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛAΔΑ Κατοικίες προ του Kwh/m2 ε Κανονισμός Θερμομόνωσης Kwh/m2 ε Κ.ΕΝ.Α.Κ Kwh/m2 ε Κ.ΕΝ.Α.Κ Kwh/m2 ε Παθητικά κτίρια 25 / 15 Kwh/m2 ε Κτίρια σχεδόν μηδενικής κατανάλωσης ενέργειας (ΚΣΜΕ) 15-0 Kwh/m2 ε Δημόσια έως 31/12/2018 Ιδιωτικά έως 31/12/ Παντελής Πατενιώτης

23 U-Values A B Γ Δ ΔΟΜΙΚΟ ΣΤΟΙΧΕΙΟ KENAK 0,60 0,50 0,45 0,40 Νέος ΚΕΝΑΚ 0,55 0,45 0,40 0,35 PH 0,20 0,18 0,16 0,15 NZEB 0,26 0,17 0,16 0,14 ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΙ ΤΟΙΧΟΙ σε επαφή µε τον εξωτερικό αέρα KENAK 0,50 0,45 0,40 0,35 Νέος ΚΕΝΑΚ 0,45 0,40 0,35 0,30 PH 0,16 0,14 0,12 0,10 ΟΡΟΦΗ/ ΠΥΛΩΤΗ NZEB 0,21 0,15 0,12 0,11 KENAK 1,20 0,90 0,75 0,70 Νέος ΚΕΝΑΚ 1,10 0,80 0,65 0,60 PH 0,60 0,50 0,40 0,30 NZEB 0,33 0,23 0,16 0,16 ΔΑΠΕΔΟ σε έδαφος/ μη θερμαινόμενο χώρο Παντελής Πατενιώτης 23

24 ΖΩΝΕΣ A B Γ Δ U- Values Λ Πάχος Γκρι Πάχος U- Values Λ Πάχος Γκρι Πάχος U- Values Λ Πάχος Γκρι Πάχος U- Values Λ Πάχος Γκρι Πάχος ΔΟΜΙΚΟ ΣΤΟΙΧΕΙΟ PH 0, , , , Εξωτερικοί τοίχοι σε ΚΕΝΑΚ 0, , , ,4 9 8 επαφή µε τον Νέος ΚΕΝΑΚ 0, , , , εξωτερικό αέρα ΝΖΕΒ 0, , , , PH 0, , , , ΚΕΝΑΚ 0, , , , Νέος ΚΕΝΑΚ 0, , , , ΟΡΟΦΗ & pilotis ΝΖΕΒ 0, , , , PH 0, , , , ΚΕΝΑΚ 1, , , ,7 5 5 Νέος ΚΕΝΑΚ 1, , , , ΔΑΠΕΔΟ σε έδαφος/ μη θερμαινόμε νο χώρο ΝΖΕΒ 0, , , , Παντελής Πατενιώτης 24

25 Μέτρα για την ενεργειακή απόδοση Παθητικά συστήματα Θερμομόνωση τοίχων οροφής - δαπέδου Βελτίωση αεροστεγανότητας Κουφώματα υψηλής ενεργειακής απόδοσης Ενεργειακοί υαλοπίνακες Στοιχεία σκίασης Πράσινα δώματα Ενεργητικά συστήματα Ενεργειακά αποδοτικός φωτισμός Αποδοτικά συστήματα θέρμανσης - ψύξης Θερμικά Ηλιακά Φωτοβολταϊκά Συστήματα αυτοματισμών Οικιακές συσκευές υψηλής ενεργειακής απόδοσης Π. Πατενιώτης 25

26 Παντελής Πατενιώτης 26

27 Π. Πατενιώτης 27

28 Π. Πατενιώτης 28

29 Π. Πατενιώτης 29

30 Παθητικά συστήματα Βελτίωση αεροστεγανότητας. Κουφώματα υψηλής ενεργειακής απόδοσης. Ενεργειακοί υαλοπίνακες. o Συντελεστής Φωτοπερατότητας, ή Light Transmission (LT) Yποδηλώνει το πόσο φωτεινός θα είναι ο χώρος μας σύμφωνα με την χρήση του (κατοικία, αίθριο, στέγαστρα, υαλαπέτασμα κλπ.). o Ηλιακός συντελεστής (g-value), ή Solar Factor (SF) Aντιπροσωπεύει την συνολική ποσότητα της ενεργείας που διέρχεται από την υάλωση, ως ποσοστό της συνολικής προσπίπτουσας ηλιακή; ενέργειας. Ουσιαστικά υποδηλώνει το κατά πόσο θα εκδηλωθούν, ή όχι, και πόσο έντονα φαινόμενα θερμοκηπίου. o Συντελεστής θερμοπερατότητας ή συντελεστής K, U-Value Eκφράζει τον ρυθμό απώλειας θερμότητας σε Watt, ανά τετραγωνικό μέτρο επιφάνειας υαλοπίνακα, για διαφορά ενός βαθμού, μεταξύ του εσωτερικού χώρου και του εξωτερικού περιβάλλοντος. Π. Πατενιώτης 30

31 Θερμική άνεση με ανάκτηση θερμότητας με εναλλάκτη θερμότητας Π. Πατενιώτης 31

32 Θερμική άνεση με ανάκτηση θερμότητας και με σύστημα αέριας γεωθερμίας Π. Πατενιώτης 32

33 ΤΡΕΙΣ ΒΑΣΙΚΕΣ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ Αεροστεγανότητα Θερμική άνεση με ανάκτηση θερμότητας Άριστη θερμομόνωση (χωρίς θερμογέφυρες) Π. Πατενιώτης 33

34 Εξωτερική Θερμομόνωση τοίχων σε νέα και παλαιά κτίρια ETICS Π. Πατενιώτης 34

35 Π. Πατενιώτης 35

36 ΤΟ ΑΡΙΣΤΟ ΔΟΜΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΔΙΑΘΕΤΕΙ Εξαιρετικές μονωτικές ιδιότητες. Πολύ υψηλές μηχανικές αντοχές. Απεριόριστη αντοχή στο χρόνο. Εξαιρετικές αντισεισμικές ιδιότητες. ΕΠΙΛΥΕΙ ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΜΕ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΚΟΣΤΟΥΣ & ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ Π. Πατενιώτης 36

37 south pole station Π. Πατενιώτης 37

38 south pole station Π. Πατενιώτης 38

39 Η εφαρμογή της οδηγίας προβλέπει ότι από τις 30 Απριλίου κάθε έτους από το 2013, τα κράτη μέλη υποβάλλουν έκθεση σχετικά με την πρόοδο που έχει επιτευχθεί προς την κατεύθυνση των εθνικών στόχων ενεργειακής απόδοσης. Έως τις 30 Απριλίου 2014 και στη συνέχεια ανά τριετία, τα Κράτη Μέλη υποβάλλουν Εθνικά Σχέδια Δράσης για την Ενεργειακή Απόδοση, που καλύπτουν σημαντικά μέτρα βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης και των αναμενόμενων και/ή των στόχων εξοικονόμηση ενέργειας που έχουν επιτευχθεί, συμπεριλαμβανομένων εκείνων στον τομέα της προμήθειας, μεταφοράς και διανομής της ενέργειας, καθώς και της ενέργειας κατά την τελική χρήση, με σκοπό την επίτευξη των εθνικών στόχων ενεργειακής απόδοσης. Τα εθνικά σχέδια δράσης για την ενεργειακή απόδοση πρέπει να συμπληρώνονται με επικαιροποιημένες εκτιμήσεις της αναμενόμενης συνολικής κατανάλωσης πρωτογενούς ενέργειας το 2020, καθώς και εκτίμηση των επιπέδων κατανάλωσης πρωτογενούς ενέργειας σε συγκεκριμένους τομείς. Παντελής Πατενιώτης 39

40 Οι καταναλωτές διότι θα έχουν στη διάθεσή τους περισσότερες πληροφορίες για να ελέγχουν την ενέργεια που καταναλώνουν και τους λογαριασμούς τους, καθώς επίσης τη δυνατότητα να επιδοτούνται για την ενεργειακή αναβάθμιση των κατοικιών και την μείωση των εξόδων ψύξης - θέρμανσης. Ο τεχνικός κόσμος της χώρας επειδή θα δημιουργηθούν νέες ευκαιρίες απασχόλησης. Το περιβάλλον χάρη στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Οι δημόσιοι φορείς θα μπορούν να μειώσουν τις δαπάνες τους για κατανάλωση ενέργειας, χρησιμοποιώντας πιο αποδοτικά κτίρια, προϊόντα και υπηρεσίες. Η οικονομία της ΕΕ χάρη στον ασφαλέστερο ενεργειακό εφοδιασμό και την οικονομική ανάπτυξη μέσω της δημιουργίας νέων θέσεων απασχόλησης, ιδιαίτερα στον τομέα της ανακαίνισης κτιρίων. Παντελής Πατενιώτης 40

41 Π. Πατενιώτης 41

42 Π. Πατενιώτης 42

43 Π. Πατενιώτης 43

44 Π. Πατενιώτης 44

45 Π. Πατενιώτης 45

46 ΚΟΥΦΩΜΑΤΑ ΕΠΑΛλΗΛΑ Π. Πατενιώτης 46

47 Π. Πατενιώτης 47

48

49 Η συμβολή των θερμομονωτικών υλικών στις αειφόρες κατασκευές αποτελεί σημαντικό ζήτημα στο πλαίσιο των συζητήσεων για την υπερθέρμανση του πλανήτη και την κλιματική αλλαγή. Η περιβαλλοντική απόδοση των μονωτικών υλικών στο πλαίσιο του συνολικού κύκλου ζωής του κτιρίου εξαρτάται από δύο παράγοντες: τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις που σχετίζονται με την παραγωγή των υλικών και την εξοικονόμηση ενέργειας κατά τη λειτουργία του κτιρίου.

50 1. Όλα τα θερμομονωτικά υλικά, συμπεριλαμβανομένων των αναγκαίων κατασκευών και προσαρμογών του κτιρίου, έχουν γενικά θετική επίδραση στη βιωσιμότητα ενός κτιρίου. Η "επένδυση" σε περισσότερη μόνωση όσον αφορά τους πόρους και τις εκπομπές που σχετίζονται με την παραγωγή έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση της ζήτησης θέρμανσης και των συναφών εκπομπών. Ένα παράδειγμα από αυτήν την αναφορά: αν η μόνωση σε τοίχους και στέγες αυξηθεί από 8 σε 12 cm και 20 έως 30 cm αντίστοιχα, ο χρόνος αποπληρωμής από την άποψη της πρωτογενούς ενέργειας είναι περίπου 4 έτη.

51 2. Είναι μεθοδολογικά σημαντικό και απαραίτητο να συγκριθούν τα μονωτικά υλικά λαμβάνοντας υπόψη την τελική εφαρμογή στο κτίριο. Αυτό επιτυγχάνεται με την εκτίμηση βάσει της ίδιας απόδοσης (R-value) για μια συγκεκριμένη εφαρμογή, συμπεριλαμβανομένων όλων των απαραίτητων μέτρων για τον καθορισμό του υλικού. Αυτή η προσέγγιση θα πρέπει να αποτελεί προϋπόθεση για όλες τις συγκριτικές εκτιμήσεις για τη βιωσιμότητα των μονωτικών υλικών.

52 3. Δεν υπάρχει κανένα υλικό που να είναι το καλύτερο σε όλες τις εφαρμογές. Τα αφρώδη υλικά που κατασκευάζονται από πλαστικές ύλες, τα υλικά με ίνες από ανόργανα υλικά ή από ανανεώσιμες ίνες έχουν τα διαφορετικά περιουσιακά στοιχεία και τα μειονεκτήματά τους, τα οποία τα καθιστούν πιο κατάλληλα για μια συγκεκριμένη επιλογή εφαρμογής. Επομένως, η επιλογή του σωστού μονωτικού υλικού δεν αποτελεί γενική επιλογή, αλλά πρέπει να ληφθεί υπόψη η τελική εφαρμογή.

53 4. Τα υλικά μόνωσης που βασίζονται σε βιολογικές ίνες δεν έχουν απαραιτήτως καλύτερη απόδοση στην αειφορία σε σχέση με άλλα υλικά. Τα μονωτικά υλικά από ξύλο ή κάνναβη δεν παρουσιάζουν πάντοτε πλεονεκτήματα σε σύγκριση με τους πλαστικούς αφρούς ή τις ορυκτές ίνες όταν εξετάζονται τα αντικειμενικά αποτελέσματα με βάση τα διαθέσιμα δεδομένα LCA και τα χαρακτηριστικά μόνωσης. Ακόμη και όσον αφορά τις μη ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, τα περισσότερα πλαστικά έχουν λιγότερες απαιτήσεις από τις φυσικές ίνες στις μονώσεις των προσόψεων.

54 5. Για μια απλοποιημένη σύνοψη: Το EPS είναι πιο δημοφιλές από τα άλλα υλικά σε εφαρμογές ETICS. Σε εφαρμογή επίπεδης στέγης με μεσαία φορτία, τα EPS και PUR μπορεί να είναι οι πιο βιώσιμες επιλογές. Σε άλλες εφαρμογές, τα αποτελέσματα παρουσιάζουν διαφορετικές ή μικτές τάσεις. Τα υλικά έχουν συχνά πλεονεκτήματα σε σχέση με ορισμένα κριτήρια που θεωρούνται και είναι λιγότερο ευνοϊκά σε άλλους τομείς.

55

56 Η επιλογή των κριτηρίων αντιπροσωπεύει ολόκληρο τον κύκλο ζωής, συμπεριλαμβανομένων όλων των πτυχών που είναι σημαντικές σύμφωνα με την κοινή πρακτική και τα πρότυπα. Τα κριτήρια βασίζονται σε αντικειμενικά χαρακτηριστικά και συγκρίσιμα δεδομένα, αποδεκτά από τους περισσότερους εμπειρογνώμονες στον τομέα της ΑΚΖ και της περιβαλλοντικής έρευνας.

57

58

59

60

61 Για περισσότερες πληροφορίες, μπορείτε να ανατρέξετε στην πλήρη έκθεση η οποία περιέχει διαφανή περιγραφή της μεθοδολογίας και της τεκμηρίωσης όλων των χρησιμοποιούμενων δεδομένων.

62 Περιέχει συγκεκριμένες, στοχευμένες τροποποιήσεις σε σχέση με το Σχέδιο Π.Δ. που προέκυψε τόσο από την εθνική όσο και από την ευρωπαϊκή διαβούλευση στο TRIS, κατά παράβαση της Οδηγίας 2015/1535/ΕΕ. Αποτέλεσμα της παρατυπίας αυτής είναι, σύμφωνα με τη νομολογία του Δικαστηρίου Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, οι διατάξεις του Π.Δ. να καθίστανται ανεφάρμοστες και να μην δύνανται να παράξουν νομίμως αποτελέσματα και να αντιταχθούν στους ιδιώτες. Οι επίμαχες τροποποιήσεις έλαβαν χώρα εντελώς αιφνιδιαστικά, χωρίς να παρατίθεται οποιαδήποτε αιτιολογία για την μεταβολή των προβλεφθεισών στο αρχικό Σχέδιο Π.Δ. και χωρίς να ενημερωθεί σχετικά ο ΕΛΟΤ, το ΤΕΕ και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Επιπλέον υπάρχει η υπόνοια ότι διαφέρει από το κείμενο επί του οποίου γνωμοδότησε το ΣτΕ. Π. Πατενιώτης 62

63 Οι τροποποιήσεις αυτές δεν συνάδουν με τα αντίστοιχα Ευρωπαϊκά Πρότυπα, αφού σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Κανονισμό 364/2016/ΕΕ, τα συστήματα και τα προϊόντα κατηγορίας Α2 και Β είναι ισοδύναμα ως προς την αντίδραση στη φωτιά, συνεπώς ο αποκλεισμός των προϊόντων κατηγορίας Β είναι παράνομος και καταχρηστικός και έχει ως αποτέλεσμα να αποκλείονται σκοπίμως, μεταξύ άλλων, όλα συλλήβδην τα συστήματα με άλλα προϊόντα, δηλαδή διογκωμένης EPS & εξηλασμένης XPS πολυστερίνης, πολυουρεθάνης PU, πολυουρίας, ξυλόμαλλου κ.λπ., από τις οικείες εφαρμογές σε συγκεκριμένες κατηγορίες κτηρίων, μεταξύ άλλων δε στο σύνολο σχεδόν των δημοσίων κτηρίων. Το Π.Δ. 41/2018 περιέχει σημαντικές αλλαγές μονοπωλιακού χαρακτήρα που ΔΕΝ υπάρχουν σε κανέναν αντίστοιχο Κανονισμό Ευρωπαϊκού Κράτους! Π. Πατενιώτης 63

64 Ειδικότερα, επισημαίνεται ότι τόσο ο Ευρωπαϊκός Κανονισμός 364/2016/ΕΕ, όσο και οι κατ εφαρμογή αυτού καταρτισθέντες εθνικοί Κανονισμοί πυροπροστασίας σε όλα τα κράτη μέλη της Ε.Ε., με εξαίρεση το επίμαχο Π.Δ., επ ουδενί προβλέπουν τον καθ οιονδήποτε τρόπο αποκλεισμό των υπολοίπων θερμομονωτικών υλικών ούτε βεβαίως ευνοούν την εφαρμογή οποιασδήποτε κατηγορίας θερμομονωτικών υλικών έναντι των λοιπών υλικών. Θα πρέπει να τονισθεί ότι, τα προϊόντα που αποκλείονται, κατέχουν το 85% - 87% σε εφαρμογές εξωτερικής θερμομόνωσης και το 95% στις υπόλοιπες εφαρμογές θερμομόνωσης (δαπέδων, οροφών, δωμάτων, υπογείων, κ.λπ.) ΔΕΝ υπάρχουν άκαυστα υλικά, βάση και σχετικής γνωμοδότησης της Επιστημονικής Επιτροπής του ΤΕΕ. Π. Πατενιώτης 64

65 Συνεπώς: 1. Ο ορισμός "άκαυστα" είναι καθαρά ελληνική εφεύρεση και δεν υπάρχει σε κανένα ευρωπαϊκό κανονισμό. Άκαυστο = που έχει την ιδιότητα να μην καίγεται, που δεν μπορεί να καεί (Μπαμπινιώτης), επίσης για την κατηγορία Α1 ισχύει το πρότυπο: ΕΝ 1182 Non-combustibility test = δοκιμή μη καυστότητας Βάση του Κανονισμού 364/2016/ΕΕ τα κράτη-μέλη επιβάλλεται να προσαρμόζουν τούς δικούς τους κανονισμούς. Σύμφωνα με τον Κανονισμό ο οποίος «είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος», ισχύει: Π. Πατενιώτης 65

66 Πίνακας 1 Τα δομικά υλικά ταξινομούνται με βάση τις επιδόσεις αντίδρασης στη φωτιά στις κλάσεις: Α1, Α2, Β, C, D, E και F. Κατηγορίες επιδόσεων όσον αφορά την αντίδραση στη φωτιά των δομικών προϊόντων A2 Β ΕΝ (SBI) ΕΝ (SBI) FIGRA (= FIGRA0,2 MJ) 120 W/s και LFS < άκρο του δείγματος και THR600s 7,5 MJ FIGRA (= FIGRA0,2 MJ) 120 W/s και LFS < άκρο του δείγματος και THR600s 7,5 MJ 2. Τα δομικά προϊόντα των κατηγοριών Α2 και Β θεωρούνται ισότιμα ως προς την αντίδραση στη φωτιά. Π. Πατενιώτης 66

67 3. Οι δοκιμές ΠΡΕΠΕΙ υποχρεωτικά να γίνονται με το συγκεκριμένο πρότυπο και όχι όπως ο καθένας θεωρεί σωστό για τα προϊόντα του. 4. Δεν έχει το δικαίωμα κανένα κράτος να αποκλείει ισότιμα προϊόντα δημιουργώντας μονοπωλιακές συνθήκες στην αγορά του αποκλείοντας άλλα, που στην περίπτωση της χώρας μας καταλαμβάνουν ποσοστό 85% έως 95% της αγοράς, επειδή παραβαίνει τον κανονισμό 305/2011, τον κανονισμό 364/2016/ΕΕ και το άρθρο 114 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ). Και για να γίνει τελείως ξεκάθαρο: Ο Νέος Κανονισμός Πυροπροστασίας Κτιρίων είναι ουσιαστικά «ΑΚΥΡΟΣ» Π. Πατενιώτης 67

68 ΠΡΙΝ Π. Πατενιώτης 68

69 ΜΕΤΑ Π. Πατενιώτης 69

70 ΠΡΙΝ ΜΕΤΑ Π. Πατενιώτης 70

71 ΠΡΙΝ Π. Πατενιώτης 71

72 ΜΕΤΑ Π. Πατενιώτης 72

73 ΠΡΙΝ ΜΕΤΑ Π. Πατενιώτης 73

74 Κατηγορία αντίδρασης στη φωτιά εξωτερικής επένδυσης Τι ισχύει βάση του νέου κανονισμού: Απόσταση τοίχου από το όριο οικοπέδου ή από άλλο κτίριο ΕΙΔΗ ΚΤΙΡΙΩΝ < 3 μ. 3-5 μ μ. > 10 μ. Μονοκατοικίες Πολυκατοικίες Κτίρια γραφείων Κτίρια καταστημάτων Βιομηχανικά κτίρια Κτίρια υποκατηγορίας Ε1 και Ε3 της χρήσης υγείας & κοινωνικής πρόνοιας Κτίρια με θεωρητικό πληθυσμό άνω των 1000 ατόμων Κτίρια που στεγάζουν δημόσια και ιδιωτικά σχολεία. B-s1, d1 B-s1, d2 C-s2, d2 D-s2, d2 Α2-s1, d0 Α2-s1, d1 B-s2, d2 C-s2, d2 Ο πίνακας δεν ισχύει για ψηλά κτίρια ως προς την κατηγορία αντίδρασης στη φωτιά εξωτερικής επένδυσης, για τα οποία η ελάχιστη απαίτηση ορίζεται σε Α2- s1d0 ανεξαρτήτως χρήσης και απόστασης από τα όρια του οικοπέδου ή από άλλο κτίριο. Π. Πατενιώτης 74

75 Οι εμπλεκόμενοι κλάδοι έχουν αντιδράσει έντονα στις τροποποιήσεις και έχουν αποστείλει επιστολή στους συναρμόδιους υπουργούς Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργο Σταθάκη, αναπληρωτή υπουργό Οικονομίας και Ανάπτυξης, Αλέξη Χαρίτση και αναπληρωτή υπουργό Εσωτερικών, Νικόλαο Τόσκα, χωρίς μέχρι σήμερα να έχουν λάβει ουδεμία απάντηση. Αντίστοιχες επιστολές έχουν αποσταλεί στις αρμόδιες υπηρεσίες της Ε.Ε. στην Προεδρία της Δημοκρατίας και στην Επιτροπή Ανταγωνισμού στις οποίες καταγγέλλεται η παραβατικότητα των ελληνικών αρχών καθώς επίσης η δημιουργία μονοπωλιακών συνθηκών στην αγορά. Π. Πατενιώτης 75

76 TURBO-SO On Styrofoam URBO-WSO On mineral wool Reaction to fire: B s1, d0; fire-retardant Reaction to fire: A2 s2, d0; fire-retardant Και σύμφωνα με το πρότυπο ΕΝ : (every class A2 product shall satisfy the same criteria as for class B) Π. Πατενιώτης 76

77 TURBO-SO On Styrofoam URBO-WSO On mineral wool Reaction to fire: B s1, d0; fire-retardant Reaction to fire: A2 s2, d0; fire-retardant Επιπρόσθετα δε το σύστημα με EPS υπερτερεί επειδή ΔΕΝ εκλύει καπνό κατά την καύση, ενώ το σύστημα με MW εκλύει καπνό και μάλιστα επικίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία, με αποτέλεσμα το πρώτο να θεωρείται ασφαλέστερο τόσο για τους εργαζόμενους, όσο και για τον τελικό χρήστη. Π. Πατενιώτης 77

78 Αυτό που έγινε ήταν να στερεωθούν στον εξωτερικό τοίχο θερμομονωτικές πλάκες από Celotex RS 5000 PIR. Αυτό το υλικό το σκέπαζαν με δυο λεπτά φύλλα αλουμινίου τού ενός χιλιοστού που έφτιαχναν ένα σάντουιτς έχοντας στη μέση ένα φύλλο από πολυαιθυλένιο πάχους περίπου 6-7 χιλιοστών. Και σαν να μην έφθαναν όλα αυτά, υπήρχε και ένα κενό με αέρα περίπου 5 εκατοστών ανάμεσα στη θερμομονωτική ουσία και στο αλουμίνιο. Όταν βγήκε η φωτιά από το παράθυρο πήραν φωτιά και ο θερμός αέρας στο 5 εκατοστών διάκενο άρχισε να ανεβαίνει ταχύτατα και να κάνει διανομή της φωτιάς σε όλους τους ορόφους μέχρι επάνω. Το ίδιο κακό υλικό επένδυσης ήταν παρόν και σε άλλες μεγάλες πυρκαγιές - Λακανάλ (2009), Μελβούρνη (2014), Ντουμπάι (2015). Π. Πατενιώτης 78

79 Π. Πατενιώτης 79

80 Π. Πατενιώτης 80

81 Π. Πατενιώτης 81

82 Η έκθεση, που συντάχθηκε από τον Gary Cartwright, πρώην ερευνητή στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, λέει ότι μετά την ταξινόμησή του στο παρελθόν από τον ΠΟΥ και τον Διεθνή Οργανισμό για την Έρευνα για τον Καρκίνο ως καρκινογόνο και επικίνδυνο για τον άνθρωπο, ο πετροβάμβακας αποχαρακτηρίστηκε ως καρκινογόνος το Στην έκθεση αναφέρεται ένας κορυφαίος πνευμονολόγος «οι επιπτώσεις των ινών του υαλοβάμβακα και του πετροβάμβακα μπορούν να συγκριθούν με εκείνες του αμιάντου». Αναφέρει ότι προηγούμενες δοκιμές σε ορυκτοβάμβακα έδωσαν "παραπλανητικά αποτελέσματα" διότι ένα στοιχείο έλειπε από τα δείγματα δοκιμής και "το προϊόν δεν δοκιμάστηκε όπως πωλείται και χρησιμοποιείται στην πραγματικότητα". Π. Πατενιώτης 82

83 Εμπειρογνώμονας αναφέρεται στην έκθεση λέγοντας: «Το θέμα είναι ότι αυτές οι ουσίες είναι επιβλαβείς. Αλλά οι άνθρωποι δεν το αντιλαμβάνονται επαρκώς. Και αυτό είναι κάτι που πρέπει να ανησυχούμε». «Η ανησυχία δεν αφορά μόνο την καρκινογένεση. Το ορυκτό μαλλί είναι γνωστό ότι προκαλεί ανωμαλίες του δέρματος και των πνευμόνων». Ένα πρόβλημα, προσθέτει, είναι ότι «λίγα είναι γνωστά για τους πιθανούς κινδύνους για την υγεία», μεταξύ άλλων και στους κατασκευαστές, αλλά και στο ευρύ κοινό. Όπως ανέφερε ο καθηγητής Πνευμονολογίας-Εντατικής Θεραπείας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Θεόδωρος Βασιλακόπουλος, στην έρευνα που έγινε σε βάθος 30 ετών, εξετάστηκε η θνητότητα και η νοσηρότητα των κεραμοβαμβάκων, που είναι παρόμοια υλικά με τους πετροβάμβακες και τους υαλοβάμβακες και ενίοτε χρησιμοποιούνται μαζί. Π. Πατενιώτης 83

84 Η μελέτη: "Οι ίνες χρυσοτίλης και πετροβάμβακα προκαλούν χρωμοσωμικές ανωμαλίες και βλάβες στο DNA σε κύτταρα ινοβλαστών πνεύμονα V79", δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Environmental Science and Pollution Research. Π. Πατενιώτης 84

85 Γύρω στο 2004 ξεκίνησε η λειτουργία της εταιρίας Woolrec στην περιοχή του Tiefenbach στο κρατίδιο του Hessen της Γερμανίας. Η εταιρία διακήρυττε ότι παρήγαγε σε μορφή σφαιριδίων το Woolit, το οποίο αποτελούσε προϊόν ανακύκλωσης ειδικών, επικίνδυνων αποβλήτων κτιρίων (παλιοί υαλοβάμβακες & πετροβάμβακες) τα οποία στη συνέχεια χρησιμοποιούνταν στα εργοστάσια παραγωγής τούβλων. Από την έναρξη της δραστηριότητας της Woolrec οι κάτοικοι της περιοχής του Tiefenbach ήταν υποψιασμένοι ότι κάτι δεν πήγαινε καλά. Σύστησαν κίνηση πολιτών και επί πολλά χρόνια αγωνίζονται και διαδηλώνουν για το κλείσιμο του εργοστασίου καθώς ισχυρίζονται ότι η ανακύκλωση των ειδικών αποβλήτων είναι ψέμα και ο τόπος τους έχει επιβαρυνθεί με καρκινογόνες ουσίες από την επεξεργασία των ινών παλιών μονωτικών υλικών, όπως αυτή γινόταν στο συγκεκριμένο εργοστάσιο. Έστειλαν δείγμα του Woolit για χημικό έλεγχο σε εργαστήριο το οποίο αποφάνθηκε ότι το προϊόν είναι καρκινογόνο. Π. Πατενιώτης 85

86 The energy efficiency investment potential buildings Στη μελέτη αναφέρεται ότι: Το 75% είναι κατοικίες και στην Ελλάδα το 80% των κτιρίων (μη κατοικιών) είναι ιδιόκτητα. Στον πίνακα που ακολουθεί αποδεικνύεται ότι οι ταχύτερα αποσβέσιμες επενδύσεις είναι αυτές που επενδύουν στην εξοικονόμηση ενέργειας (περίπου 5 χρόνια). Αν ληφθεί υπόψη ότι τα κόστη επεμβάσεων στην Ελλάδα είναι 30% μικρότερα από ότι στην υπόλοιπη Ευρώπη, ενώ η ενέργεια έχει το ίδιο κόστος (οι εκτιμήσεις είναι ότι θα ανέβει σημαντικά τα επόμενα χρόνια), αντιλαμβάνεστε ότι η απόσβεση είναι ταχύτερη στην Ελλάδα. 86

87 The energy efficiency investment potential buildings Π. Πατενιώτης 87

88 Η χρηματοδότηση της πολιτικής συνοχής για την περίοδο ανέρχεται σε 351 δις ευρώ, εκ των οποίων τα δις ευρώ προορίζονται για τα διαρθρωτικά ταμεία και 63.4 δις ευρώ για το Ταμείο συνοχής. Υπάρχουν λοιπόν διαθέσιμα κονδύλια από την ΕΕ για την εξοικονόμηση ενέργειας και την αντιμετώπιση της οικονομικής ένδειας Π. Πατενιώτης 88

89 ΤΟ ΑΡΙΣΤΟ ΔΟΜΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΔΙΑΘΕΤΕΙ Εξαιρετικές μονωτικές ιδιότητες. Πολύ υψηλές μηχανικές αντοχές. Απεριόριστη αντοχή στο χρόνο. Εξαιρετικές αντισεισμικές ιδιότητες. Αυτοσβενύμενο & 100% ανακυκλώσιμο ΕΠΙΛΥΕΙ ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΜΕ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΚΟΣΤΟΥΣ & ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ Π. Πατενιώτης 89

90