Στο προηγούμενο φύλλο της

Transcript

1 KΩΔ ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΤΩΝ ΚΑΝΑΛΙΩΤΩΝ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ K A Ρ Δ Ι Τ Σ Α Σ ΣΥΝΤΑΣΣΕΤΑΙ ΑΠΟ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΓΡΑΦΕΙΑ: ΓΛΑΔΣΤΩΝΟΣ 10, ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ ΧΡΟΝΟΣ 30ος AΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑΪΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ ΦΥΛΛΟ 107 Ευγνώμoνες νες κληρονόμοι του αείμνηστου Λάμπρου Παπαγεωργίου Στο προηγούμενο φύλλο της εφημερίδας μας, σ αυτή τη σελίδα, προαναγ γέλ - λαμε ένα αναπάντεχο, χαρμόσυνο νέο, που θα λαβαίναμε. Ο Σύλλογός μας κληρονόμησε το σπίτι του αείμνηστου Λάμπρου Πα - παγεωργίου στο χωριό, με πλήρη αποδοχή των συγγενών του, τους οποίους ευχαριστούμε θερμά. Προς τιμή του γιορτάσαμε εφέτος τη γιορ - τή του Συλλόγου μας, σε απόδοση της εορτής των Αγίων Αποστόλων, στο χωριό. Κατά την πορεία του Συλλόγου μας, η κληρονομιά αυτή αναγο ρεύεται σε υπέρτατη εξέλιξη, χωρίς καθόλου να την κάνουμε αυτοσκοπό μας ούτε αποκλειστική μας νομή. Πρόκειται για μία εξέλιξη που μας δίδει δύναμη και πάθος και που μεταθέτει εξάπαντος τα όριά μας, σε αντιδιαστολή με τη στενότητα με την οποία αντιμετωπίστηκε από το Τοπικό Συμβούλιο το ώριμο αίτημά μας για το γραφείο του Συλλόγου στην Αθήνα. Oι απόδημοι Καναλιώτες δε θέ - λουν να είναι ποτέ απόντες ούτε α - δρα νείς ούτε αρνητές. Το σπίτι του αείμνηστου Λάμπρου αποφασίσαμε λοιπόν να το αξιο ποιή - σουμε προσφέροντας κάτι πολύ τιμο, κάτι που λείπει πολύ από τα Κανάλια και που, όπως φάνηκε μέχρι σήμερα, πολύ δύσκολα θα μπορούσε ν αποκτηθεί, ένα ξενώνα. Οι εργασίες που απαιτούνταν για τη διάσωση και ανάδειξη του κτιρίου χρηματοδοτήθηκαν από το Σύλλογό μας και εκτελέστηκαν ήδη μετά από έγκριση από την Πολεοδομία Καρδίτσας. Καλό 15Αύγουστο στα Κανάλια, όλοι μαζί! Το Διοικητικό Συμβούλιο Η μεγαλύτερη χαρά Aπό τη συλλογή ποιήματα του αείμνηστου Λάμπρου Παπαγεωργίου Στη ζωή μου ένοιωσα την μεγαλύτερη χαρά, όταν μ όλη μου την καρδιά μια μικρούλα δωρεά, κάποτε είχα κάμει απ το πουγγί μου το φτωχό, για το συσσίτιο των παιδιών εις το σχολειό. Μόλις στα χέρια τους πήραν τα παιδιά, κουτάλια, καραβάνες καινούρια α - στραφτερά, πέταξαν απ την μεγάλη τους χαρά, βούιζεν η αίθουσα με γέλια και φωναχτά. Μ έπιασε τότε κάποια απορία, γιατί γινόταν τέτοια φασαρία, εχάρισε λοιπόν τόση χαρά πολύ το δώρο μου αυτό που μ έπιανε ντροπή; Και τότες μια φωνή μέσα μου μυστική, μου λέγει θαρρετά τα λόγια αυτά αν είναι το δώρο σου μεγάλο ή μικρό μη σε νοιάζει, σημασία δεν έχει καμμιά

2 ΙΣΤΟΡΙΚΑ Περιεχόμενα ΝΕΑ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΜΑΣ...ΣΕΛ. 2 ΙΣΤΟΡΙΚΑ...ΣΕΛ. 3 ΝΕΑ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΜΑΣ...ΣΕΛ. 4 ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΜΑΣ...ΣΕΛ. 5 ΙΣΤΟΡΙΚΑ...ΣΕΛ. 6-9 ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΑ...ΣΕΛ ΧΡΟΝΟΓΡΑΦΗΜΑΤΑ...ΣΕΛ. 12 ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ...ΣΕΛ. 13 ΝΕΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ...ΣΕΛ.14 ΝΕΑ ΑΠΟ ΤΑ ΚΑΝΑΛΙΑ...ΣΕΛ.14 ΝΕΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΘΗΝΑ...ΣΕΛ.14 ΝΕΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΒΟΛΟ...ΣΕΛ.15 ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ...ΣΕΛ.16 ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΚΑΝΑΛΙΩΤΩΝ ΑΘΗΝΑΣ IΔΙΟΚΤΗΣΙΑ Πολιτιστικός Σύλλογος Καναλιωτών Αθήνας Γραφ.: Γλάδστωνος Αθήνα Τηλ/.Fax: ekanalia@otenet.gr AΦΜ.: ΔΟΥ: Α Αθηνών ΕΚΔΟΤΗΣ Πολιτιστικός Σύλλογος Καναλιωτών Αθήνας Γραφ.: Γλάδστωνος Αθήνα ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ Λάμπρος Πυργιώτης - Παναγιώτης Μπέκος ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ Κώστας Μπλιάτκας Δημοσιογράφος - Συγγραφέας ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΤΥΠΟΓΡΑΦΕΙΟΥ Παναγιώτης Μπέκος Παν. Τσαλδάρη & Γούναρη Μελίσσια Τηλ.: Fax: bekoum@otenet.gr Aπό τη συλλογή ποιήματα τoυ αείμνηστου Λάμπρου Παπαγεωργίου Ο Βομβαρδισμός του χωργιού μου Κανάλια Καρδίτσης (15 Αυγούστου 1943) Δεν ξέρω πώς ν' αρχίσω, χωριό μου να θρηνήσω, την μεγάλη συμφορά σου, που χεν έλθει στα παιδιά σου όταν στα χρόνια της κατοχής, άσπρη μέρα για να ιδής, δεν σ' άφηναν ποτέ, oι βάρβαροι κατακτηταί, Το αίσθημα της λευτεριάς το ιερό, επάσχιζαν να καταπνίξουν στο λαό επειδή στης Παναγίας την γιορτή (15 Αυγ. 1940) το πλοίο μας «η Έλλη» είχε τότε βουλιαχθή, φόβο είχε τώρα ό εχθρός, μήπως ό Ελληνικός λαός, στην επέτειο αυτή, ενθουσιωδώς προβή εις κινήματα επαναστατικά. Αφού δε η πρώτη αυτή, του πολέμου αφορμή, μας χάρισε κατόπιν νίκη θαυμαστή - δόξα τρανή, πάνω στα Βορειοηπειρωτικά βουνά κάθε συμφέρον είχε πάντα ό εχθρός, να ξερριζώση απ' την καρδιά μας, τα ιδανικά μας, να διαλυθούν σαν το καπνό, τα χρυσά τα όνειρά μας, πώχει πάντα η "Ελληνική ψυχή μας, η ηρωική. "Όμως ό Έλλην προτιμά λεύθερη ζωή - τιμημένη καί ποτέ σκλαβωμένος δεν μένει άλυσσίδες της σκλαβιάς δεν μπορεί νά ανεχθή,σαν λιοντάρι θα τες σπάση, κι' αυθόρμητα θα θυσιάση το αίμα της ζωής του - τα υπάρχοντά του δεν αδρανεί, ούτε στιγμή" η Πατρίς μας σκλαβωμένη, τον καλεί θλιμένη, μέρα - νύχτα στον αγώνα, θαρρετά να πολεμά έτσι μόνο θα κερδίση τελικά, την αιματοβαμμένη λευτεριά του. Το βράδυ την Κυριακή κατάμεστη από τα πλήθη, του χωργιού μας η πλατεία όργανα έπαιζαν - γενική η ευθυμία σου ξαναθύμιζε νοσταλγικά, χρόνια λεύθερα προπολεμικά ποιος τώρα περίμενεν η χαρά αυτή, να κατάληξη σε θρηνολόγια - φρικτή καταστροφή; την Δευτέρα το πρωί - που γιόρταζε το χωργιό μας της Παναγίας την γιορτή, (Κοίμησις Θεοτόκου) μόλις είχε τελειώσει η λειτουργία κι' έβγαιvεv ό κόσμος άπ' τήν εκκλησία, μιά πελώρια σημαία ε χεν άπλωθή σε τέτοιο μέγεθος δεν έχω ξανα δή τήν βαστούσαν έν πομπή, στης εκκλησίας τήν αυλή τύχη όμως ήτανε κακή, εχθρικό αεροπλάνο εκείνη τή στιγμή, φάνηκε ξαφνικά, πετώντας χαμηλά Κι έτσι είδε προσεκτικά, την κοσμοπλήμμυρα μέ τήν σημαία τήν πλατειά, άπ' εξω άπ' τήν εκκλησιά 13 εεροπλάνα σε λιγάκι καταφθάνουν κι' ευθύς αρχίζουν αγριώτατο βομβαρδισμό, το χωριό μας καταστρέφουν, έρείπεια τό κάνουν οξύτατα συρίγματα ακούς άπ' τά αεροπλάνα τρομερώτατα μπουμπουνητά, τραντάζει όλος ο τόπος άπ' τον τρομερό σεισμό, που φέρνουν οβίδες καταστρεπτικές, εκρηκτικές κρουσιφλεγείς κόλασις πυρός, πανδαιμόνιο σωστό. Δαίμονες φτερωτοί τριγυρίζουν, σαν κοράκια, ποτάμι - αίμα διψούν να χύσουν, απ' αδύνατα φτωχά κορμάκια, καπνίζοντα ερείπια ν' αφήσουν μοναχά ένα σωρό. Εκρήξεις, χειροβομβίδων, συνεχείς πολυβολισμοί ακούονται στου Άι λιά - Ταμπούργια τήν βουνοκορφή σηκώθηκε και σκέπασε όλο τό χωργιό μας ο καπνός κι ο κορνιαχτός, απ τον πολύωρο βομβαρδισμό, τρία σπίτια πιάσανε φωτιά, 22 είχαν τέλεια ερειπωθή, ανθρώπινα θύματα σκοτωμένοι είκοσιν επτά, πληγωμένοι καμμιά δεκαπενταριάδεν απόμενε κανένα σπίτι, δίχως καταστροφή, δυό ώρες συνεχώς διήρκεσεν ό βομβαρδισμός επτά άτομα στου σπιτιού μας το υπόγειο, είχαμε κρυφθή τότε των μικρών παιδιών μέ συνεκίνησεν πολύ, η τρομαγμένη, κλαψιάρικη φωνή «βόηθα Παναγίτσα μου» φωνάζουν παρακλητικά και κάνουν τo σταυρό τους τα δάκρυα κυλούσαν απ των γυναικών τα μάτια, πονούσεν η καρδιά μου,γινότανε κομμάτια ευμενώς η δέησίς μας η θερμή, έγινεν δεκτή, απ' την μητέρα μας, την γλυκεία τήν Παναγιά κι' έτσι η πίστις μας, που ήτανε βαθειά, χάρισε τήν ζωή) μας κι έφερε τήν χαρά γιά τήν ανέλπιστη διάσωσή μας. Πόσο όμως πικραίνεσαι πολύ, σε πιάνει απελπισία, σαν βρεθής σέ τέλεια αδυναμία άοπλος - αδύνατος δεν μπορείς, τίποτα νά κάνης, βλέπεις μονάχα, στή στιγμή νά χάνης, περιουσία κι' αυτή σου τήν ζωή" όταν στά ουράνια ψηλά,οι άγριοι αετοί, σπέρνουν την καταστροφή - με λύσσα και μανία οί αδύνατοι και ασθενείς, θά προφθάσουν κάπου νά τρυπώσουν, σαν τά μικρά στρουθία, άπ' την μπόρα νά γλυτώσουν; ω τί ανυπόφορη αύτη η άνισότης, τι μεγάλες αντιθέσεις, δείχν' η άνθρωπότης! Μιά αλήθεια φανερή, δέν πρέπει νά παραλειφθή μέσα στήν εκκλησιά, ήταν άνθρωποι πολλοί τρεις οβίδες πέσαν γύρω, στήν εκκλησιά κοντά,μέσα στήν αυλή δέν έπεσε καμμιά, άν κι' έδειχνε η εκκλησιά στόχο, ποιό τρανό όλ' όσοι βρέθηκαν εκεί, προσεύχονταν γονατισμένοι κι' όταν τέλος έπαψε το φοβερό αυτό κακό, δοξολογεί καθείς, μέ τήν καρδιά του ευχαριστεί «ώ γλυκειά μας Παναγιά, νασαι πάντα δοξασμένη». Σαν έχουν τά παιδιά πίστι βαθειά, και προσεύχονται θερμά η γλυκεία μας Παναγιά, τά χέργια της απλώνει, τά πέρνει στήν αγκαλιά τής σαν παιδιά δικά της τά φυλάει στοργικά φόβο - κίνδυνο διώχνει μακρυά κι' έτσι δυναμώνει τήν τρυφερή ψυχή τους, σίγουρα, παντοτεινά ασφαλίζει τήν ζωή τους Τόν Ισχυρό εχθρό σου ποτέ μή προκαλης ανοησία κάνεις, θά καταστροφής τ' αδύνατα νά πετύχης, μή γυρεύης, πάντα άγρυπνα νά παραμονεύης, τόν εχθρό σου πρώτα άπ' όλα νά κύκλωσης κτύπα τον πάντα ξαφνικά, μ' όλη σου τήν όρμή, στήν κατάλληλη στιγμή έτσι μόνον τελικά θά τόν κατατρόπωσης. 2

3 ΝΕΑ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΜΑΣ Το σπίτι του Λάμπρου Παπαγεωργίου όπως το θυμούμαι Από τον Γιώργο Γιωτόπουλο Nα τονίσω κατ αρχήν και να υπενθυμίσω ότι τα σπίτια του χωριού μας κατατάσσονται σε τρεις κατηγορίες. 1. Eίναι τα αχρονολόγητα, πριν από το Eßíáé áõôü ðïõ áðïôåëïýíôáé áðü ôï éóüãåéï, ðïõ ñçóéìïðïéåßôáé ùò óôáýëïò êáé ï ü ñï öïò ùò êá - ôïéêßá, ùñßò íôáâüíé, ìå ãõ ìíþ ôçí ðý - ôñá êáé áóâåóôïìýíï ìå áóâýóôç, ìüëëïí ìåôáãåíýóôåñá ðñï óôé èý ìå íï. Tá ðáñüèõñá åßíáé ìéêñü, óõ íþ èùò åê. Ìå êü ãêå ëï óé äå ñý íéï óå ó Þ ìá Ð Þ T ùò ôç ìý óç ôïõ ðáñáèõñéïý êáé Ýêëåéíå ìå óáíéäýíéï ôáìðëü. 2. Eßíáé ôá ñïíïëïãçìýíá óðßôéá á ðü ôï Aõôá Ýãéíáí ìåôü ôï êü øé ìï ôïõ ù ñéïý êá ôü ôïí Kñé ìá - ú êü ðü ëå ìï á ðü ôïõò Tïõñêáëâáíïýò. Eßíáé öñïõñéáêïý ôýðïõ ìå ôï é óü ãåéï ùò óôáý ëï, ôïí ç - ìéüñïöï óõíþèùò ùò ìáíôζüôï êáé ôïí ü ñï öï ìå ôïí οíôü êáé ôá äù ìü ôéá ýðíïõ. E ïõí ðïëåìßóôñåò óôï ýøïò ôïõ éóïãåßïõ, êáôá ýóôñá, ðïõ îåêéíü áðü ôï ðáñüèõñï ôïõ ïñüöïõ êáé êáôáëþãåé óôï áíþöëé τçò êýñéáò åéóüäïõ. H ðüñ ôá åß íáé ìå ï íôñü óá íß äéá, áìðáñùôþ ìå óáíéäýíéï óýñôç êáé ìå ìüíôáëï åóùôåñéêü óôï áíþöëé ãéá í αíïß ãåé êáé íá êëåß íåé ôçí ç ìý ñá ìå ôç âïþèåéá åíüò îýëïõ. Óå ðåñßðôùóç ðïõ ôá óðßôéá åßíáé áäåñöïìïßñéá, óõíå üìåíá, åðéêïéíùíïýí ìå εóùôåñéêþ ðïñ ôïý ëá ðå ñß ðïõ åê., ìõ - óôéêþ ç ïðïßá êáëýðôåôáé ìå óáíéäïíôïýëáðá óôïí ìåóüôïé ï ôùí äýï Þ êáé ðåñéóóïôýñùí óðéôéþí. Tþñá åìöáíßæïíôáé êáé ôá ôæüìéá. Tá ðáñüèõñá ãß íï íôáé ìå ãá ëý τå ñá, ðå ñß ðïõ åê., äß öõë ëá ìå óé äå ñý íéá êü - ãêåëá Þ êáé ùñßò êüãêåëá, åöüóïí ôï ý øïò ôïõ óðé ôéïý êáé ç èý óç ôïõ äåí åðéôñýðïõí ôçí åýêïëç áíüâáóç êáé ðáñáâßáóþ ôïõ. Aõ ôü åß íáé ôá å îù ôå ñé êü á ñá êôç - ñé óôé êü. H ëé èï äï ìþ äéá êñß íå ôáé á ðü ôï ãå ãï íüò ü ôé Ý ïõí ùò óü ìðï ëá ðá ñá ãå ìß óìá ôá, äç ëá äþ êå ñá ìß äéá, ôá ï ðïß á åý êï ëá Ý âñé óêáí ïé ìü óôï - ñïé óôá ðñþ çí êá ìý íá óðß ôéá. H ðá - ëáéü ôå ñç ñï íï ëï ãß á ðïõ äéá ðß óôù - óá, ù ñßò íá å ðé óêå öôþ ü ëï ôï ù ñéü åß íáé ôïõ 1859, óôï óðß ôé ôïõ Kþ óôá Kù óôü ñá. Ðïë ëýò öï ñýò Ý ïõí êáé ëé èá íü ãëõ öï óôç ñï íï ëï ãß á, óôáõ ñü ëåé ôïõñ ãé êü Þ äé êý öá ëï á å ôü Þ άë ëç ìïñ öþ. ÈÝ ëù íá ðé óôåý ù ü ôé ôï óðß ôé ôïõ ËÜ ìðñïõ Ðá ðá ãå ùñ ãß ïõ, ü ðïõ Ý - ìå íå, åß íáé áõ ôþò ôçò ñï íï ëï ãß áò. Äåí äéá ðß óôù óá ðï ëå ìß óôñåò. ÐñÝ - ðåé íá ï öåß ëå ôáé óôï ü ôé äß ðëá ôïõ á - ðü âïñ ñü õ ðþñ å ôï óðß ôé ôïõ Kùí/íïõ Ðá ðá ãå ùñ ãß ïõ êáé á ðü ôï Nü ôï ùò Ý íá âáè ìü ôï óðß ôé ôïõ Óôáý ñïõ Ðá ðá ãå ùñ ãß ïõ. Eðï ìý íùò äåí åß å ï ñá ôü ðå äß ï. Tï ìðáë êü íé Þ - ôáí αρ é êü îý ëé íï, ìå óá íé äý íéá êü - ãêå ëá. Tç óç ìå ñé íþ ôïõ ìïñ öþ ìå ôóé ìý íôï ôçí Ý êá ìå ï ËÜ ìðñïò êáé ôï èõ ìü ìáé ï ß äéïò. EîÜë ëïõ ôï ôóé ìý íôï óôï ù ñéü åì öá íß óôç êå ãý ñù óôï Óôç óõ íý åéá ôïõ óðé ôéïý áõ ôïý êáé ðá ëáéü ôå ñá õ ðþñ áí æþ á, Ý óôù êáé ìß á ïé äý ï ãß äåò. É óùò Üë ëïé íá èõ - ìïý íôáé êá ëý ôå ñá. Ãéá ôçí ðñï óù ðé - êü ôç ôá ôïõ ËÜ ìðñïõ êáé ôçò á îéá ãü - ðç ôçò êáé óå âá óôþò ìç ôý ñáò ôïõ, ðïõ Ý æç óå 103 ñü íéá, áë ëü êáé ôçò å îß óïõ á îéá ãü ðç ôçò êáé åõ ãå íý óôá - ôçò óõ æý ãïõ ôïõ Á ìá ëß áò èá ðñý ðåé êá íåßò íá ãñü øåé ï ëü êëç ñï âé âëß ï. Ôå ëåéώíοíôáò èá Þ èå ëá íá ôï íß óù ü - ôé Þ ôáí ôï ìü íï é äéù ôé êü ðç ãü äé ðïõ Þ ôáí äéá èý óé ìï ü é ìü íï ãéá ôïõò êï - íôé íü ôå ñïõò ãåß ôï íåò, áë ëü êáé ôïõò ìá êñé íü ôå ñïõò. Å êëåé íå ôçí ðüñ ôá ãéá ôçí êïé íþ ìå óç ìå ñéá íþ ç óõ ß á, ìü íï ãéá äý ï ìå ôñåéò þ ñåò êáé Ü íïé - ãå ôï ðñùß óôéò 8. Ïé ãåé ôü íé σóåò ü - ìùò ìå ôá ãêéïý ìéá, ôéò óôü ìíåò êáé ôïõò êïõ âü äåò óôá Ý ñéá ðå ñß ìå íáν êïë ëç ìý íåò êáé óôñé ìùã ìý íåò óôçí áõ ëü ðïñ ôá, ãéá íá ôñý îïõí íá ðñï ëü - âïõí ãéá ìéá èý óç ãý ñù á ðü ôï ðñï - óôá ôåõ ôé êü óôïã ãõ ëü ôïé ß ï ôïõ ðç - ãá äéïý. Ôé íá ðñù ôï èõ ìç èåß êá íåßò á ðü áõ ôü ôá ôü óá ñü íéá êáé ôïõò ôü - óïõò ãåß ôï íåò êáé ù ñéá íïýò ìáò ðïõ õ äñåý τηêáí á ðü áõ ôü ôï ðç ãü äé! ÌÜñ ôõ ñáò ïé á ñá êéýò á ðü ôçí ôñé éü Þ ôçí á ëõ óß äá ðïõ Ý ãé íáí óôï åß ëïò ôïõ ðç ãá äéïý. Áò åß íáé êá ëü êáé áò á íá ðáý ï íôáé ïé êá ëï óõ íü ôåò øõ Ýò ôïõò å êåß ðïõ âñß óêï íôáé. Ç ôñß ôç êá ôç ãï ñß á óðé ôéþí Þ ôáí ôá íå ï êëáó óιêü á ðü ôï 1881 ìý ñé ôï Õ ðï äåéã ìá ôé êü áõ ôþò ôçò êá ôç - ãï ñß áò åß íáé ôá äé ðëá íü ðñï ðü íôùí ôïõ Óôáý ñïõ Ðá ðá ãå ùñ ãß ïõ, ôïõ Êùí/íïõ Ôóá ñïý á êáé ôïõ Ðå ñé êëþ Ëéá óêï âß ôç. Ôï å îù ôå ñé êü á ñá êôç ñé - óôé êü åß íáé -ü ðïõ ðñï óöý ñå ôáé ôï ïé - êü ðå äï- ç äé ðëþ óêü ëá, ôá ìå ãü ëá ðá ñáë ëç ëü ãñáì ìá ðá ñü èõ ñá, ôï é óü - ãåéï ùò óôáý ëïò Þ á ðï èç êåõ ôé êüò þ ñïò êáé ùò êá ôïé êß á ïé å ðü ìå íïé äý ï ü ñï öïé. Á óâå óôü êôé ôïé ôïß ïé êáé óï âá ôé óìý íïé êáé á óâå óôï ìý íïé å óù - ôå ñé êü. Îý ëé íåò óêá ëé óôýò ðüñ ôåò åé - óü äïõ óôïí ü ñï öï, ñü ðñôñï êáé ôá - âá íéá óìý íïé ìå óá íß äé ü ëïé ïé å óù ôå - ñé êïß ù ñïé. Ôá ðá ôþ ìá ôá åß íáé ìå óá íß äéá. Åõ Þò åñ ãï èá Þ ôáí íá å îá óöá ëé - æü ôáí ãéá îå íþ íáò êáé ôá óðß ôéá êáé ïé á õ ñþ íåò ôïõ á åß ìíç óôïõ Óôáý ñïõ Ðá ðá ãå ùñ ãß ïõ. Èá äéá ìïñ öþ íï íôáí, Ý íá ìé êñü óõ ãêñü ôç ìá ìé êñþí äéá ìå - ñé óìü ôùí ðïõ èá äéá ôç ñïý óáí ôïõ ëü - é óôïí ôá âá óé êü á ñá êôç ñé óôé êü, å - îù ôå ñé êü êáé å óù ôå ñé êü ôùí êá ôç ãï - ñéþí áõ ôþí ôùí óðé ôéþí. 3

4 ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΜΑΣ Για τον Ευγένιο Σπαθάρη Με αφορμή την παρουσία του Ευγένιου Σπαθάρη στην πρώτη εκδήλωση του Συλλόγου στα Κανάλια το ΔΣ του Συλλόγου συνεδρίασε στις 13/5/2009 και μεταξύ άλλων αποφάσισε: ΠΡΑΚΤΙΚΟ της από 13ης Μα ου 2009 ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΕΩΣ ΤΟΥ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΕΙΟΥ ΜΕ ΤΗΝ ΕΠΩΝΥΜΙΑ «ΕΚΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΚΑΝΑΛΙΩΤΩΝ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ» Το Διοικητικό Συμβούλιο του Σωματίου με την επωνυμία «ΕΚΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΚΑΝΑΛΙΩΤΩΝ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ», συνήλθε σε συνεδρίαση σήμερα, την , ημέρα Τετάρτη και ώρα 17:00 μ.μ., στα γραφεία του Σωματίου στην Αθήνα, επί της οδού Γλάδστωνος, αρ. 10. Παρόντων έξι (6) μελών επί συνόλου επτά (7) του Δ.Σ. και επομένως, υπαρχούσης, σύμφωνα με το νόμο και το Καταστατικό του Σωματίου, απαρτίας, το Διοικητικό Συμβούλιο αρχίζει τη συζήτηση των κάτωθι θεμάτων της ημερησίας διάταξης και μεταξύ των άλλων αποφάσισε: Θέμα 3ο: Αλληλοενημέρωση μελών. Επί του 3ου θέματος, συζητήθηκαν το κτίσμα στο χωριό, ο χαμός του Ευγένιου Σπαθάρη και δύο προτάσεις από τον κο Δημήτρη Ζούμπο. Σε ότι αφορά το κτίσμα στο χωριό, αποφασίστηκε η άμεση επισκευή της σκεπής και προσδιορίστηκαν πιθανοί τρόποι αξιοποίησης του. Για την αξιοποίηση και λειτουργία του κτίσματος τέθηκαν προς συζήτηση στο επόμενο Δ.Σ. τρεις τρόποι. Η εκμετάλλευση του κτίσματος μπορεί να έχει μη κερδοσκοπικό πολιτιστικό χαρακτήρα ή κερδοσκοπικό τουριστικό. Στην περίπτωση που έχει κερδοσκοπικό τουριστικό χαρακτήρα, η ανάπτυξή του μπορεί να γίνει μέσω εταιρείας ή μέσω ιδιώτη. Σε συνέχεια, εκφράστηκε από όλα τα μέλη η λύπη για το χαμό του σπουδαίου ανθρώπου και δημιουργού Ευγένιου Σπαθάρη και αποφασίστηκε η δημοσίευση κειμένου στη μνήμη του με αναφορά και στην πρώτη εκδήλωση του Συλλόγου στην οποία παρευρέθηκε και ο ίδιος. Μη υπάρχοντος άλλου θέματος ο Πρόεδρος κήρυξε τη λήξη της συνεδρίασης. Για τα παραπάνω συντάχθηκε το παρόν, το οποίο υπογράφεται ως ακολούθως: Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ Κατέρης Νικόλαος Ο ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Μπέκος Παναγιώτης Ο Γ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ Πυργιώτης Λάμπρος Ο ΑΝΑΠΛ. Γ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ Γκέος Κωνσταντίνος Ο ΤΑΜΙΑΣ Καραγιάννης Κων/νος ΤΑ ΜΕΛΗ Ζούμπος Δημήτριος & Ηλίας Το κείμενο Τσιρώνης που ακολουθεί αναφέρει κάποια στοιχεία από τη ζωή του Ευγένιο Σπαθάρη Ο Ευγένιος Σπαθάρης γεννήθηκε στην Κηφισιά τον Ιανουάριο του Μετά τις εγκύκλιες σπουδές του άρχισε να ασχολείται με τη ζωγραφική και ιδιαίτερα με τους ήρωες του Θεάτρου Σκιών, από τους πρωτοπόρους του οποίου ήταν ο πατέρας του. Στη διάρκεια της κατοχής ξεκίνησε να δίνει ο ίδιος παραστάσεις σε θέατρα της Αθήνας, σε Πρεσβείες, στη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη κ.α. Από τότε έχει δώσει πληθώρα παραστάσεων τόσο στην Ελλάδα όσο και σε χώρες του εξωτερικού, συμμετέχοντας σε διεθνή φεστιβάλ και συνέδρια για το Θέατρο Σκιών. Παρουσίασε πολλά έργα με ήρωα τον Καραγκιόζη, τόσο ως άψυχο υλικό (φιγούρες ηρώων), όσο και σε παραστάσεις με ηθοποιούς, στο Κρατικό Θέατρο Β. Ελλάδος, στο «Ελληνικό Χορόδραμα», στο Θέατρο Χατζώκου, στο Θέατρο Συντεχνίας κ.α. Χαρακτηριστικά έργα του ήταν «Το ταξίδι», «Το καταραμένο φίδι», «Ο δικτάτωρας», «Ο Αλέκος με τα κυδώνια»... Κυκλοφόρησε περίπου 15 έργα σε δίσκους και το 1980 ο Καραγκιόζης του βρήκε τηλεοπτική στέγη στην κρατική τηλεόραση. Ως ζωγράφος έλαβε μέρος σε πολλές εκθέσεις ατομικές και ομαδικές σε Αθήνα, Ζυρίχη, Παρίσι και Νέα Υόρκη. Ήταν μέλος του Καλλιτεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας, του Ινστιτούτου Παγκοσμίου Θεάτρου της UNESCO, ενώ είχε τιμηθεί - μεταξύ άλλων - με το Βραβείο Ρώμης (1962), το Α' Μετάλλιο του Πρίγκιπα του Μοντ, με το Α' Βραβείο Πολωνίας (1978), το Α' Μετάλλιο Τοσκανίνι (Ιταλία, 1978). Το 1991 ιδρύθηκε το Σπαθάρειο Μουσείο Θεάτρου Σκιών Δήμου Αμαρουσίου, το οποίο λειτουργεί συστηματικά από το Το 2007 είχε τιμηθεί από το Υπουγείο Πολιτισμού για τη σπουδαία προσφορά του και του αναγνωρίστηκε ο τίτλος του μεγάλου δασκάλου του Θεάτρου Σκιών. ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ Αρχισαν να λειτουργούν στο χωριό μας οι ξενώνες του Πνευματικού Κέντρου με υπέυθυνη την Ευαγγελία Ζήση. Τηλέφωνα επικοινωνίας: ΔΙΚΤΥΟ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΩΝ ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΧΑΡΙΤΑΚΗΣ ΠΑΤΗΣΙΩΝ 227, ΠΛ. ΚΟΛΙΑΤΣΟΥ ΤΗΛ.: ΤΗΛ. / FAX: ΚΙΝ.: kgm_koliatsou@germanos.gr 4

5 ΙΣΤΟΡΙΚΑ To θέατρο στα Κανάλια Από τον Σταύρο Κούτρα Πρόεδρο Συλλόγου Μουζακίου A' TO ÐÑÏ ÐÏ ËÅ ÌÉ ÊÏ ÈÅ Á ÔÑÏ ÓÔÁ ÊÁ ÍÁ ËÉÁ Ðáñ. 1. Ç ðå ñß ï äïò ôçò öïõ - óôá íý ëáò ( ) ÇëáúêÞ ìíþìç óôá ÊáíÜëéá öôüíåé ùò ôá 1918, ñï íéü ðïõ ðáñïõóéüóôçêå, áðü ôïõò íýïõò ôïõ ù ñéïý, ç «Å óìý» ôïõ ÐåñåóéÜäç. Ãéá ôçí ðáñüóôáóç áõôþ êáé ãéá ôéò åðüìåíåò ôçò ðåñéüäïõ , âáóéóôþêáìå óôéò ìáñôõñßåò êõñßùò ôùí Èñ. Êñßêïõ, Íéê. ÊùóôáâÜñá, ÊëÝáñ ïõ ÌáêñÞ, Èåïäüóç ÈÝïõ êáé Ãéþñãïõ ÈÝïõ. Ïé ðñïöïñéêýò ìáñôõñßåò åßíáé ìïíáäéêþ ó åäüí ðçãþ ðëçñïöïñéþí, áöïý ôá áñ åßá ôùí å- öçìåñßäùí ôçò Êáñäßôóáò -ëåéøü, êáôü êáíüíá, óå ðëçñïöïñßåò ó åôéêü ìå ôï ôïðéêü èýáôñï- êáôáóôñüöçêáí êáôü óçìáíôéêü ôìþìá. Ôçí ðåñßïäï áõôþ èá ôçí ïíïìüóïõìå «ðåñßïäï öïõóôáíýëáò», ãéáôß, êáôü ôç äéüñêåéü ôçò, ðáß ôçêáí äñáìáôéêü åéäýëëéá êáé äñüìáôá äáêñýâñå ôá («ÅóìÝ», «Ãêüëöù» ê.ü.), ìå ðñù ôá ãù íé óôýò ðïõ öï ñïýí ôï áñáêôçñéóôéêü áõôü Ýíäõìá ôçò åðï Þò. Ôá Ýñãá áõôü Þôáí äçìïöéëþ, ü é ìüíï óôïí êáñäéôóéþôéêï, áëëü ó' üëï ôïí åëëçíéêü þñï ðïõ ôá ðáñïõóßáæáí, üðùò ãíùñßæïõìå, ôá ðåñéïäåýïíôá ìðïõëïý êéá. Áò óçìåéù èåß ü ôé ôá Ýñ ãá «Å óìý» êáé «Ãêüë öù» ðáß ôçêáí áíôßóôïé á óôá 1926 êáé 1928 óôï Ìïõ æü êé, êáé ãý ñù óôá óôï ÖáíÜñé. Ôï ðñþôï áñáêôçñéóôéêü óôïé åßï áðü ôçí ðáñüóôáóç ôçò «ÅóìÝ» óôá ÊáíÜëéá (1918), åßíáé üôé áõôþ ðñïçãþèçêå, ü é ìüíï ôùí ëïéðþí ãíùóôþí ïìïåéäþí ðáñáóôüóåùí óôïí êáñäéôóéþôéêï þñï, áëëü êáé åßíáé ç ðñþôç (ãíùóôþ), óõãêå êñéìýíç èåáôñéêþ ðáñüóôáóç óå ùñéü ôçò Êáñäßôóáò (ìå ìïíáäéêþ åîáßñåóç ôï ÖáíÜñé, üðïõ, óå áðñïóäéüñéóôï ñüíï, ðáßæïíôáí ç äéáóêåõ- Þ ôçò «Åñùößëçò»). ÁëëÜ ôï êõñéüôåñï áñáêôçñéóôéêü óôïé- åßï ôçò êáíáëéþôéêçò ðáñüóôáóçò ôïõ 1918, ü ðùò äéá ðé óôþ íåé êá íåßò áð' ôç óõ - ãêñéôéêþ Ýñåõíá, åßíáé üôé ôá ÊáíÜëéá óôüèçêáí ðñùôïðüñá óôï èýìá ôçò óõììåôï Þò ãõíáéêþí óå èåáôñéêþ ðáñüóôáóç. ÐñÜãìáôé, å íþ óôçí ß äéá ôçí Êáñ äß ôóá óðü åé, á ñáéü êáé ðïý (óôá 1912, óôá 1918, óôá 1925), ç ðñïêáôüëçøç íá ðáßæïõí ãõíáßêåò óôï èýáôñï, óôá õðüëïéðá ùñéü, ìå ìïíáäéêþ åîáßñåóç ôá ÊáíÜëéá ôïõ 1918, «áðáãïñåýåôáé» áõóôçñü ç óõììåôï Þ ãõíáéêþí óôï èýáôñï. ôóé, åíþ óôï ÌïõæÜêé êáé óôï ÖáíÜñé ôïõò ãõíáéêåßïõò ñüëïõò óôá Ýñãá «ÅóìÝ» êáé «Ãêüëöù», õðïäýïíôáé Üíôñåò, óôá ÊáíÜëéá ðáñáôçñåßôáé ôï öáéíüìåíï íá ðáßæïõí êïðýëåò, óôïõò áíôßóôïé ïõò ñüëïõò, êáé ìüëéóôá áõôü íá èåùñåßôáé öõóéïëïãéêü. Ï ðñùôáãùíéóôþò ôçò ðáñüóôáóçò ôçò «ÅóìÝ» ôïõ 1918 Íéê. Êù óôá âü ñáò, ðá ëéüò Êáíáëéþôçò, ôïí ïðïßï öýôïò óõíáíôþóáìå óôçí ÁèÞíá, óå ðñï ùñçìýíç çëéêßá, ìáò âåâáßùóå, óå ó åôéêþ åñþôçóþ ìáò, ðùò «ü é, äåí Þôáí ðåñßåñãï ðïõ êïðýëåò Ýðáéæáí ìáæß ìáò óôï èýáôñï, äå ãåííþèçêå ôýôïéï æþôçìá». Áò õðåíèõìßóïõìå üôé üôáí, óôá 1925, Ýëáâáí ìýñïò êïðýëåò óå èåáôñéêþ ðáñüóôáóç óôçí Êáñäßôóá, ôï áðïôýëåóìá Þôáí ìåñéêïß íåáñïß «çèïðïéïß» íá «ôóéìðçèïýí» ìáæß ôïõò! êáôü ôç ìáñôõñßá ðáëéïý ðñùôáãùíéóôþ. Ôçí ðñùôïâïõëßá ãéá ôçí ðáñüóôáóç ôçò «Å óìý» ôïõ 1918 åß áí ïé ìá èç ôýò ôü ôå ôïõ Ãõìíáóßïõ Íßêïò ÊùóôáâÜñáò, Åðáìåéíþíäáò Óáêåëëáñßïõ êáé Ãéþñãïò ÈÝïò. Ïé ßäéïé äéüëåîáí êáé ôá õðüëïéðá ìýëç ôïõ èéüóïõ, áíüìåóü ôïõò êáé ïé íåáñýò ôüôå êïðýëåò, åôþí, ÑùìáëÝá Óáêåëëáñßïõ, (ÅóìÝ), ÅëÝíç Óäñüëéá, ÁèçíÜ Ðáðáãåùñãßïõ êáé Üëëïé. Ïé ðñüâåò, ìáêñï ñüíéåò, ãßíïíôáí óôï óðßôé ôïõ Åðáìåéíþíäá Óáêåëëáñßïõ, ðïõ Þ ôáí Ý íáò á ðü ôïõ ïñ ãá íù ôýò êáé ðñù - ôáãùíéóôýò ôçò ðáñüóôáóçò. Ç ãåéôüíéóóü ôïõò Âáóßëù Ößíïõ, ôï ãýíïò Ìðñáêáôóïýëá, çëéêßáò óþìåñá 90 åôþí, ðáñáêïëïõèïýóå ôüôå ôéò ðñüâåò êáé èõìüôáé áêüìá êáé óþìåñá üëïõò ôïõò ñüëïõò áðýîù, ôïõò äéçãåßôáé óôá åããüíéá ôçò, üðùò ìáò ðëçñïöïñåß ï Èñ. Êñßêïò. Ãéá ôá óêç íé êü êáé êï óôïý ìéá äåí õ ðüñ - ïõí ðëçñïöïñßåò. Äåí õðþñ å åðßóçò åðßóçìïò «óêçíïèýôçò», öáéíüìåíï ü é áóõíþèéóôï ãéá ôçí åðï Þ. Ï Ýíáò äéüñèùíå ôïí Üëëï, ðéèáíüí êáé ïé äüóêáëïé ôçò ðåñéï Þò ËÜìðñïò Ìüóéáëïò, Êþóôáò Ðáðáãåùñãßïõ ê.ü. íá Ý êá íáí ôéò ðá ñá ôç ñþ óåéò ôïõò (á - ðü ìáñôõñßá Íéê. ÊùóôáâÜñá). Ç ðáñüóôáóç (üðùò êáé ïé åðüìåíåò ðïõ áêïëïýèçóáí), äüèçêå óôï ðñïáýëéï ôïõ íåü ôéóôïõ ôüôå Äçìïôéêïý Ó ïëåßïõ. Á- ðëþíïíôáí ç óêçíþ ðüíù óôçí êåíôñéêþ óêüëá, åíþ ôá ðáñáóêþíéá Þôáí ìýóá óôï óõíå üìåíï þñï ôïõ ó ïëåßïõ (áêñéâþò ü ðùò êáé óôï Ìïõ æü êé). Ìå ôéò åé óðñü îåéò ôçò ðñþôçò áõôþò ðáñüóôáóçò áãïñüóôçêáí äýï ìåãüëá ñïëüãéá ðïõ äùñþèçêáí óôéò åêêëçóßåò ôïõ ùñéïý. Óôéò õðáßèñéåò áõôýò ðáñáóôüóåéò üðïéïò Þèåëå íá êáèßóåé, Ýöåñíå ìáæß ôïõ êüèéóìá, üðùò âëýðïõ ìå êáé óôéò äõï óðü íéåò ðñï ðï ëå - ìé êýò öùôïãñáößåò ðïõ âñýèçêáí óôá ÊáíÜëéá. Ç «ÅóìÝ» åðáíáëþöèçêå ìåôü 10 ñüíéá, áíüìåóá óôá Óôçí ðåñßïäï áõôþ ðáß ôç êå êáé ç «Ãêüë öù», êá ôü äå ôç ìáñôõñßá ôïõ ëõêåéüñ ç Èåïäüóç ÈÝïõ, óôï ΝΤΡΕΓΚΑΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ Καποδιστριου 26 - Κερατσινι Τηλ.: Κιν.: Αρ. αδειασ: Π 754 ßäéï äéüóôçìá ( ), ðáß ôçêáí êáé ôá Ýñãá «ÁèáíÜóéïò ÄéÜêïò» ôïõ Ë. ÌåëÜ êáé «Ãéá ôçí ðáôñßäá» ôïõ ÐåñåóéÜäç. Óôç äåýôåñç áõôþ «ÅóìÝ» Ýðáéæáí ï ÊëÝáñ ïò ÌáêñÞò (óõíôáîéïý ïò äéêáóôéêüò óþìåñá, ìáò Ýäùóå áñêåôýò ðëç ñïöïñßåò ãéá ôï èåáôñüíèñùðï ôùí Êáíáëéþí ÂáããÝëç ÌðÝêï), ï ÌÞôóïò Ôóïýëáò, ï ÌÞôóïò Êùôïýëáò, ï Ìüóéáëïò ê.ü. ÊáôÜ ôïí ÌáêñÞ ãõíáßêåò ó' áõôþ ôçí ðáñüóôáóç äåí Ýðáéæáí (êáèõóôýñçóç...), åíþ, êáôü ôïí Èå ï äü óç ÈÝ ï óôçí «Ãêüë öù» ôçò ß äéáò ðåñéüäïõ, Ýðáéæáí êáé êïñßôóéá «ãéá ôçí å- ðï Þ ðïëý ôïëìçñü». Çèïðïéïß ôùí ìåôáãåíýóôåñùí áõôþí ðáñáóôüóåùí, Þôáí ìáèçôýò ôùí ôåëåõôáßùí ôüîåùí ôïõ ôüôå Ãõìíáóßïõ, ïñéóìý íïé öïéôçôýò (ÔÜóïò Ãåùñãïýëáò, Èåïäüóçò, ÈÝïò ê.ü.), êáèþò êáé ïñéóìýíïé áðü ôïõò ðñùôáãùíéóôýò ôçò ðñþôçò «ÅóìÝ» (ðéèáíüí ïé Ã. ÈÝïò, Åðáì. Óáêåëëáñßïõ, ÑùìáëÝá Óáêåëëáñßïõ). ÊáôÜ ôïí Êë. ÌáêñÞ, ôçí ðñùôïâïõëßá, ãéá ôï áíýâáóìá èåáôñéêþí Ýñ ãùí, óôá ñü íéá , åß å ï ß äéïò, åíþ äåí õðþñ å «óêçíïèýôçò» ìå ôç óçìåñé íþ Ýí íïéá («ï Ý íáò äéüñ èù íå ôïí Üë ëï»). Áîßæåé íá óçìåéùèåß üôé ìéá ðáñáôþñçóç ôïõ Èåïäüóç ÈÝïõ, üðùò ìáò ðëçñïöüñçóå, ç ðá ñü óôá óç ôçò «Ãêüë öùò» ( ) åß å ôüóï ìåãüëç åðéôõ ßá «ðïõ ïé ùñéáíïß êü èå Ýñ ãï ðïõ ðáß æï íôáí ìå ôü ôï Ý ëå ãáí «Ãêüëöù»! Ðáñ. 2. Ç ðå ñß ï äïò Êáé óôá ñüíéá áõôü ïé öéëïðñüïäïé Êáíáëéþôåò äåí áäñüíçóáí èåáôñéêü, ìüíï ðïõ ç ìíþ ìç ôïõò äåí ôïõò âï ç èü åé íá èõ - ìçèïýí ëåðôïìýñåéåò. Êá ôü ôï Èñ. Êñß êï, óôá ñü íéá , öïé ôç ôýò êáé ìá èç ôýò (ü ðùò ïé ÊëÝ - áñ ïò ÌáêñÞò, Ðáíáãéþôçò ÆÞóçò, Åõñéðßäçò ÃéäáñÜêïò, ÁëÝêïò Ðéóôñßêáò, Áðüóôïëïò ÍôñÝãêáò), ðáñïõóßáóáí óôï ùñéü ìåñé êü Ýñ ãá, äå èõ ìü ôáé ü ìùò ôïõò ôß ôëïõò. ÊáôÜ ôçí ßäéá ìáñôõñßá, ôá ñéóôïýãåííá ôïõ 1934, ïé êáèçãçôýò ðëýïí Èåïäüóçò ÈÝïò êáé Áðüóôïëïò ÆÞóçò, ðáñïõóßáóáí óôï êáöåíåßï ôïõ Ôóéïõíôæéïýñç êüðïéï Ýñãï, åíþ ïé ßäéïé êáèçãçôýò ðáñïõóßáóáí ôïí åðüìåíï ñüíï (ÐÜó á ôïõ 1935), ôï Ýñãï ôïõ Â. Ñþôá «Íá æåé ôï Ìåóïëüããé» (ìðñïóôü áðü ôçí ðåæïýëá ôïõ êáöåíåßïõ ÆÞóç). Ï Èåïäüóçò ÈÝïò äåí åðéâåâáéþíåé ôç ìáñ ôõ ñß á ôïõ Êñß êïõ, ù ñßò ü ìùò êáé íá ôçí áðïêëåßåé. Ðéèáíüí üìùò óôï äéüóôçìá áõôü íá ðáñïõóéüóôçêáí, áðü ôïõò íýïõò ôüôå êáèçãçôýò, êáé ôá Ýñãá «ÁèáíÜóéïò ÄéÜêïò» êáé «Ãéá ôçí ðá ôñß äá», ðïõ ìíç ìï íåý - óáìå óôçí ðñïçãïýìåíç ðáñüãñáöï, ïðüôå õðüñ åé êüðïéá óýã õóç, ùò ðñïò ôïí áêñéâþ ñüíï ôçò ðáñïõóßáóþò ôïõò. ¹äç üìùò öôüóáìå óôçí «åíäïîüôåñç» ãéá ôá ÊáíÜëéá èåáôñéêþ ðåñßïäï, ôçí ðåñßï äï ôïõ Âáã ãý ëç ÌðÝ êïõ ( ) την οποία θα δημοσιεύσουμε στο επόμενο φύλλο. 5 5

6 ΙΣΤΟΡΙΚΑ Αναδρομή στην 50ετία από την απελευθέρωση της Θεσσαλίας ( ) Ôïõ Ôá îéüñ ïõ ËÜ ìðñïõ Åõáã ãý ëïõ ÆÝ êéïõ Äéïéêçôïý Ó ïëþò ÄéáâéâÜóåùí ( áúäüñé) ÇÉ óôï ñé êþ êáé Ëá ï ãñá öé êþ Å - ôáé ñåß á ôùí Èåó óá ëþí, åß - å ôçí ðñù ôï âïõ ëß á ôï 1935 íá ïñ ãá íþ óåé å ïñ ôá - óôé êýò åê äç ëþ óåéò ìå ôçí åõ êáé ñß á ôçò óõ ìðëç ñþ óå ùò 50 ñü íùí á ðü ôçí á - ðå ëåõ èý ñù óç êáé Ý íù óç ôçò Èåó óá ëß - áò ìå ôç Ìç - ôý ñá Åë ëü - äá. Å êôüò ôùí Üë ëùí åê äç - ëþ óå ùí åê - äü èç êå Ý - êôá êôïò ôü - ìïò ôïõ äåë - ôß ïõ ôçò «ÈÅÓ ÓÁ ËÉ ÊÁ ÑÏ ÍÉ ÊÁ» óôo ï ðïß ï ðå ñéý ëá âå ü ëç ôçí ðñü ï äï êáé êß íç óç ôçò Èåó óá ëß áò êá ôü ôá 50 ñü íéá ôçò å ëåõ èå ñß áò. Óôï õ ðü øç äåë ôß ï óõ ìðå ñé ëþ öèç êå êáé ç å ðáñ ß á Äï ìï êïý êá èü óïí á ðå - ëåõ èå ñþ èç êå ìá æß ìå ôç Èåó óá ëß á áë - ëü êáé äéü ôé á íþ êå ãéá ðïë ëü ñü íéá óôç Èåó óá ëß á. Ç é óôï ñé êþ áõ ôþ Ýê äï óç Ý ëá âå ôå ëé - êü ôç ìïñ öþ «Ðá íç ãõ ñé êïý Ëåõ êþ ìá - ôïò» ï ëï êëç ñþ èç êå ôï 1935 êëåß íï - íôáò ôï å ïñ ôá óôé êü ðñü ãñáì ìá ôçò 50å ôß áò. Ðá ñüë ëç ëá óôéò 25 Ìáñ ôß ïõ 1933 ç Á êá äç ìß á Á èç íþí å íý êñé íå Âñá âåß ï óôï ðå ñéï äé êü «ÈÅÓ ÓÁ ËÉ ÊÁ ÑÏ ÍÉ ÊÁ» ìå ôß ôëï «ê èå óéò ôçò  ôü îå ùò» êáé ï ñþ ãç óå é óôï ñé êü Ý ðá èëï äñá ìþí ôçò Ôñá ðý æçò Á èç íþí. Ç Ý íáñ îç ôùí å ïñ ôá óôé êþí åê äç ëþ - óå ùí Ý ãé íå óôç ËÜ ñé óá óôéò 29 Óå - ðôåì âñß ïõ 1935, ü ðïõ ï ðñü å äñïò ôçò Êå íôñé êþò Å ðé ôñï ðþò, Á íôé ðñü å äñïò ôçò Êõ âåñ íþ óå ùò êáé Õ ðïõñ ãüò ôùí Óôñá ôéù ôé êþí Ãå þñ ãéïò Êïí äý ëçò å îå - öþ íç óå å èíé êüí ëü ãïí á ðü ôïí å îþ - óôç ôïõ îå íï äï åß ïõ «ÐÁ ÍÅË ËÇ ÍÉÏ». Ç á íá öå ñü ìå íç ï ìé ëß á ôïõ Óôñá ôç - ãïý Êïí äý ëç êá ôý ëç îå ùò å îþò: «Ç Èåó óá ëß á äåí ðá ñþ ãå ìü íï óß - ôïí êáé êñé èþí, áë ëü êáé Þ ñù áò êáé ìüñ ôõ ñáò. Á ðü ôïõ ÉÜ óï íïò êáé ôïõ Á - éë ëý ùò ìý ñé ôïõ Ðá ðá èý ìéïõ Âëá Ü - âá êáé ôïõ ÑÞ ãá ôïõ Öåñ ñáß ïõ, ìß á á ôå - ëåý ôç ôïò óåé ñü ç ñþ ùí é äå ï ëü ãùí åê ôçò èåó óá ëé êþò ãçò êá ôá ãï ìý íùí, ç - ãù íß óèç óáí õ ðýñ ôçò åë ëç íé êþò å ëåõ - èå ñß áò. Ôá Èåó óá ëé êü óõ íôüã ìá ôá, ïé Èåó óá ëïß áî êïé êáé ï ðëß ôáé, ðñþ ôïé åí ôïéò ðñþ ôïéò ç ãù íß óèç óáí å ðß ìéáí ï - 6 Κανάλια: Γραφική άποψη της ωραίας Κωμόπολης (1931) ëü êëç ñïí äå êá å ôß áí äéá ôï ìå ãá ëåß ïí ôçò ðá ôñß äïò. Äõ íü ìå èá óõ íå ðþò á íôñü ðéá óôá êáé õ ðå ñþ öá íá íá óôá èïý ìåí ðñü ôùí éå - ñþí óêéþí ôùí åí äü îùí ðñï ãü íùí, íá êëß íù ìåí åõ ëá âþò ôï ãü íõ êáé íá åß - ðù ìåí: Ôé ìù ìý íïé ðñü ãï íïé! Äéá ôç - ñïý íôåò åéò ôçí øõ Þí ìáò ü ëáò ôáò èåó óá ëé êüò á ñå ôüò, ôçí ðï ëå ìé êþí áë - êþí, ôïí ðá ôñéù ôé óìüí êáé ôçí áõ ôá - ðüñ íç óç, äéå öõ ëü îá ìåí êáé èá äéá öõ - ëü îù ìåí å óá åß ôçí ìå ãü ëçí êëç ñï íï - ìß áí óáò á ëþ âç ôïí.» Óýì öù íá ëïé ðüí ìå ôá «ÈÅÓ ÓÁ ËÉ ÊÁ ÑÏ ÍÉ ÊÁ», ç å ðáñ ß á Êáñ äß ôóçò êá ôý - åé ôï íü ôéï ìý ñïò ôïõ Íï ìïý Ôñé êü - ëùí, å êôåé íü ìå íç êá ôü ôï ðëåß óôïí óôçí áñ áß á Èåó óá ëéþ ôé äá óôç ðå äéü - äá êáé áñ áß á Äï ëï ðß á óôçí Ðßí äï ( - ãñá öá). Ç ìï íá äé êþ ðü ëéò ôçò å ðáñ ß - áò ôï 1881 Þ ôáí ç Êáñ äß ôóá ìå ðëç èõ - óìü êá ôïß êïõò, å íþ ôï 1928 åß - å êá ôïß êïõò. Ç å ðáñ ß á Êáñ äß ôóáò ôï 1881 åß å óõ íï ëé êü êá ôïß êïõò á ðü ôïõò ï ðïß ïõò ìå ñé êïß Þ óáí ôïýñ êïé êá ôïé - êïý íôåò êõ ñß ùò óôá Êï íéá ñï þ ñéá (Ü - ðïé êïé Ôïýñ êïé á ðü ôï É êü íéï). Ï ëß ãïé ôïýñ êïé ìðý ç äåò ôóé öëé êïý ïé Ý ìåé íáí óôç Êáñ äß ôóá ìý ñé ôï 1910, ï ðü ôå äç ìéïõñ ãþ èç êå ôï á ãñï ôé êü æþ ôç ìá êáé ìå ôçí á ðáë ëï ôñß ù óç êáé á ðü äï óç ôùí êôç ìü ôùí óôïõò ôý ùò êï ëß ãïõò á íá - þ ñç óáí ïé êéï èå ëþò óå äéü öï ñá ìý ñç ôçò Ôïõñ êß áò. Ïé á ñá êôþ ñåò ôùí êá ôïß êùí ôùí 2 èåó óá ëé êþí ðå äéü äùí äéá öý ñïõí, äéü - ôé ïé ìåí ôçò Ðå ëá óãéþ ôé äïò åß íáé åé ñç - íé êü ôå ñïé, öé ëåñ ãü ôå ñïé, á óèå íý óôå - ñïé óôï óþ ìá êáé ìüë ëïí å ðéñ ñå ðåßò ðñïò åý êï óìï êáé ðï ëé ôé óìý íï âß ï. Á - íôß èå ôá ïé êü ôïé êïé ôçò Èåó óá ëéþ ôé äïò åß íáé åõ ôïë ìü ôå ñïé, åõ óù ìü ôå ñïé êáé õ ãéý óôå ñïé, êëß íï íôåò ìüë ëïí åéò ôá Ýñ ãá ôïõ ðï ëý ìïõ ðá ñü ôçò åé ñþ íçò êáé óõ íü êéò å ðá íá óôü ôç óáí êá ôü ôùí ôïýñ êùí å ðé äåß îá íôåò é êá íþ áí äñåß á. ÌåôÜ ôçí åöáñìïãþ ôïõ íüìïõ ðåñß ÊïéíïôÞôùí, ç Åðáñ ßá Êáñäßôóçò ðåñéëüìâáíå Ýíáí ÄÞìï, ôçò Êáñäßôóçò ìå ðëçèõóìü êáôïßêïõò, 129 Êïéíüôçôåò êáé 169 ùñéü Þ Óõíïéêéóìïýò. Ïé ðéï á íå ðôõã ìý íåò êáé ìå ãá ëý ôå - ñåò óå ðëç èõ óìü êïé íü ôç ôåò å êåß íç ôçí ðå ñß ï äï Þ ôáí: 1. Êïé íü ôç ôá Á ãíá íôå ñïý-ìåó äá íß - ïõ ìå 1775 êá ôïß êïõò. 2. Êïé íü ôç ôá Á ãß ïõ Ãå ùñ ãß ïõ ìå 1011 êá ôïß êïõò. 3. Êïé íü ôç ôá Á íü âñáò Ôóá ìá óß ïõ ìå 1174 êá ôïß êïõò. 4. Êïé íü ôç ôá íù Ïñ öá íþí-ç ëéü ìå 1011 êá ôïß êïõò. 5. Êïé íü ôç ôá Åë ëç íï ðýñ ãïõ ìå 1028 êá ôïß êïõò. 6. Êïé íü ôç ôá ÊÁ ÍÁ ËÉÙÍ ìå 2070 êá - ôïß êïõò. 7. Êïé íü ôç ôá Êáñ äé ôóï ìá ãïý ëáò ìå 1395 êá ôïß êïõò. 8. Êïé íü ôç ôá Êï ôóå ñþ ìå 1243 êá - ôïß êïõò. 9. Êïé íü ôç ôá Ëå ï íôá ñß ïõ- Á óëá íüñ ìå 1779 êá ôïß êïõò. 10. Êïé íü ôç ôá Ìá êñõñ ñü çò Êá ú - ôóçò ìå 1348 êá ôïß êïõò. 11. Êïé íü ôç ôá Ìá ôá ñü ãêáò ìå 1414 êá ôïß êïõò. 12. Êïé íü ôç ôá Ìáõ ñï ìá ôß ïõ ìå 1468 êá ôïß êïõò. 13. Êïé íü ôç ôá Ìå óå íé êü ëá ìå 1528 êá ôïß êïõò. 14. Êïé íü ôç ôá Ìç ôñï ðü ëå ùò Ðá - ëáéï êü óôñïõ ìå 1188 êá ôïß êïõò. 15. Êïé íü ôç ôá Ìïñ öï âïõ íß ïõ Âïõ - íå óß ïõ ìå 1354 êá ôïß êïõò. 16. Êïé íü ôç ôá Ìïõ æá êß ïõ ìå 2078 êá ôïß êïõò. 17. Êïé íü ôç ôá Ìðï óêëü âïõ ìå 1234 êá ôïß êïõò. 18. Êïé íü ôç ôá Íå ï ù ñß ïõ ìå 1104 êá ôïß êïõò. 19. Êïé íü ôç ôá Ðá ëá ìü ìå êá - ôïß êïõò. 20. Êïé íü ôç ôá Ðá ñá ðñá óôáß íçò ìå 1135 êá ôïß êïõò. 21. Êïé íü ôç ôá Ðå ôñß ëïõ ìå 1051 êá - ôïß êïõò. 22. Êïé íü ôç ôá Ñå íôß íçò ìå 1793 êá - ôïß êïõò.

7 ΙΣΤΟΡΙΚΑ 23. Êïé íü ôç ôá Óï öü äùí ìå êá ôïß êïõò. 24. Êïé íü ôç ôá Öá íá ñß ïõ ìå êá ôïß êïõò. 25. Êïé íü ôç ôá Öá íá ñß ïõ- Ìá ãïý ëáò 1038 êá ôïß êïõò. ÓÕ ÃÊÏÉ ÍÙ ÍÉÁ Êá ôü ôá ðñþ ôá Ý ôç ôçò á ðå ëåõ èå - ñþ óå ùò êáé åé äé êü ìý ñé ôï 1884, ï ðü - ôå Üñ é óå íá ëåé ôïõñ ãåß ï èåó óá ëé êüò óé äç ñü äñï ìïò, ç óõ ãêïé íù íß á Þ ôáí ðñù ôü ãï íïò. Ïõ äå ìß á á ìá îé ôþ ï äüò õ - ðþñ å êáé ìý óá óõ ãêïé íù íß áò Þ óáí ôá õ ðï æý ãéá êáé óôá ðå äé íü ïé äß ôñï ïé âï ú äü ìá îåò (á ñá ìðü äåò) å öü óïí âý - âáéá ôï å ðý ôñå ðå ï êáé ñüò, äéü ôé ôç åé ìå ñé íþ ðå ñß ï äï ç óõ ãêïé íù íß á äéå - êü ðôå ôï ëü ãù ôùí ðëçì ìõ ñþí á ðü ôïõò ðï ôá ìïýò Ï íï þ íïõ, Êá ëý íôæç, Êá ñü ìðá ëç, Ôá ìß óïõ ê.ë.ð. êáé á ðü ôá Ý ëç (âüë ôïé) ðïõ êü ëõ ðôáí ï ëü êëç ñç ó å äüí ôçí ðå äéü äá. ÏÉ ÊÏ ÍÏ ÌÉÁ Ïé êü ôïé êïé á ó ï ëïý íôáé ìå ôç ãå ùñ - ãß á êáé êôç íï ôñï öß á. Óôá ï ñåé íü Þ óáí ü ëïé é äéï êôþ ôåò ôçò ãçò ðïõ êáë ëéåñ - ãïý óáí, á íôß èå ôá óôá ðå äé íü åñ ãü æï - íôáí óôá êôþ ìá ôá ôùí ôóé öëé êü äùí ëáì âü íï íôåò ôá 2/3 ôùí åé óï äç ìü ôùí. Ôï1909 ôï ðå ñéþ íõ ìïí á ãñï ôé êü æþ ôç - ìá Üñ é óå á ðü å êëå êôïýò ðá ôñéþ ôåò ôçò ðå äéü äïò ôçò Êáñ äß ôóçò. Ç äéá íï - ìþ ôùí êôç ìü ôùí ù öý ëç óå á ðï öá óé - óôé êü ôçí á íü ðôõ îç ôçò ðå ñéï Þò, êôß - æï íôáé íý á õ ãéåé íü óðß ôéá-äéá ù ñß æå ôáé ç åß óï äïò óôá óðß ôéá ôùí áí èñþ ðùí á - ðü áõ ôþ ôùí æþ ùí- ó ï ëåß á, åê êëç óß - åò. Ï á ëù íé óìüò á ðü ôéò ðå ñß öç ìåò ñï êü íåò Üñ é óå äåé ëü- äåé ëü íá ãß íå - ôáé ìç á íé êü, Üñ é óå å ðß óçò íá êáë - ëéåñ ãåß ôáé êáé ìü ëé óôá óå ìå ñé êýò êïé - íü ôç ôåò(êá íü ëéá, Á óëá íüñ) å íôá ôé êü ï êá ðíüò, ç êáë ëéýñ ãåéá ôïõ ï ðïß ïõ, åé - äé êü êá ôü ôç äéüñ êåéá ôïõ ðï ëý ìïõ, ðïë ëïýò ðëïý ôé óå äéü ôé ìå ãü ëç ðï óü - ôç ôá å îü ãï íôáí óôï å îù ôå ñé êü. Óôá ï - ñåé íü áí êáé ü ëïé ó å äüí êáë ëéåñ ãïý - óáí á ñá âü óé ôï (ìðï ìðü ôá), ç á êá ôáë - ëç ëü ôç ôá ôùí ù ñá öéþí êáé ïé ðïë ëýò ðëçì ìý ñåò, êá ôý óôñå öáí ôéò óï äéýò êáé äåí å ðáñ êïý óáí íá êá ëý øïõí ôéò å ôþ óéåò ïé êï ãå íåéá êýò á íü ãêåò. Åí - ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙΔΑ 8 Οι πρώτοι 13 δήμοι μετά την απελευθέρωση (1861) Ç Åðáñ ßá Êáñäßôóçò åßíáé ç ìåãáëõôýñá ôùí 3 åðáñ éþí-êáñäßôóçò, ÔñéêÜëùí, ÊáëáìðÜêáò- åéò ôáò ï- ðïßáò äéçñýèç ï íïìüò ÔñéêÜëùí ìåôü ôçí áðåëåõèýñùóç ôï 1881 êáé áõôþ äéçñýèç óå 13 äþìïõò: 1. ÄÞìïò Êáñäßôóçò, áðïôåëïýìåíïò á ðü ôçí ðü ëç ôçò Êáñ äß - ôóáò êáé ôá ù ñéü, Êá ìé íü äåò, ÄåëÞ ÉìðñáÞì, ÆïõëïõêÜñé,ºóáñç, ÊáðïõôóÞ, Êáñäéôóïìáãïýëá, ÊïõìÜäåò, ÊïõñôÝóç, Êñýá Âñýóç, Ìßñïõò, Íôáïýôé, Ðéôóáñß, Ñïýóï, ÓáñáêÞíá, Ôóáïýóé, ÖñÜãêï, Ðáëáéüêáóôñï. 2. ÄÞìïò Êáëëéöùíßïõ, Üîéï ëüãïõ öáéíüìåíï ðïõ ðáñáôçñïýóå ï äéá âü ôçò ðåñ íþ íôáò á ðü ôï Êáëëéöþíéï Þôáí ï éäéáßôåñá ìåãüëïò áñéèìüò ðåñéóôåñéþí, ôá ïðïßá óôåãüæïíôáí óôéò óôýãåò ôùí óðé ôéþí. 3. ÄÞìïò Ôáìáóßïõ Äñáíßôóá, óôï Ôóá ìü óé å ãêá ôá óôü èç êáí êáé åêäéù èýíôåò Ýëëçíåò áðü ôç Âïõëãáñßá ïé ïðïßïé Þôá Üñéóôïé ãåùñãïß êáé éäéáßôåñá êçðïõñïß, äçìéïýñãçóáí äå ôçí ùñáßá êùìüðïëç, ôï ÁóëáíÜñ (ËåïíôÜñéï). 4. ÄÞìïò Ìåíåëáúäïò, ìå ðñùôåýïõóá ôç Ñåíôßíá. 5. ÄÞìïò ÉôÜìïõ, ìå ðñùôåýïõóá ôï Æùãëüðé (Ñá ïýëá). 6. Δήμος Νεβρουπόλεως, με πρωτεύουσα τον Μεσενικόλα. Το όνομα Νεβρούπολις προήλθε από τη λέξη νεβρός=ελαφάκι, διότι προ πολλών ετών εντός των πυκνών δασών του Δήμου διατηρούντο πολλά ελάφια. Εντός του δάσους από έλατα ιδρύθηκε από τον Στργό Νικόλαο Πλαστήρα ο παραθεριστικός οικισμός Νερά δα. 7. Δήμος Αργιθέας, ο οποίος συγκοινωνεί με τον νομό Άρτης μέσω της περίφημης στενής μονοτόξου γέφυρας (γεφύρι του Κοράκου). Φανάρι, πανηγύρι στον Ιερό Ναό του Αγίου Σεραφείμ 8. ÄÞìïò Ãüìöùí ìå ðñùôåýïõóá ôï ÌïõæÜêé. 9. ÄÞ ìïò É èþ ìçò ìå ðñù ôåý ïõ óá ôï Öá íü ñéïí, ü ðïõ äå óðü æåé ôï ðå ñß öç ìï Âõ æá íôé íü Öñïý ñéï, ðå ñß öç ìá å ðß óçò åß íáé êáé ðï ëý äéá äå äï ìý íá ó ü ëç ôç Èåó óá - ëß á ôá ìï íá äé êü ðþ ëé íá áã ãåß á ôïõ Öá íá ñß ïõ ( ôá ãíù óôü ùò ôóïõ êü ëéá). Ï ÄÞ ìïò Ý ëá âå ôï ü íï ìá åê ôçò Ï ìç ñé êþò ðü ëå ùò ôçò êëé ìá êï Ýó óçò É èþ ìçò, á - ðï ôå ëåß ôï äå á ðü ôá å îþò ù - ñéü: Ãêé ëüí èé, Ãü ëé ôóá, ÃñÜë ëé - óôá, Êá íü ëéá, Êáð ðü, Êñá íéü ËÜó äá, Ëï îü äá, Ìá ãïõ ëß ôóá, Ìáõ ñï ìü ôé, Ðá ëéïý ñé, Ðýñ ãïò, Öá íüñ-ìá ãïý ëá êáé Üñ ìáé íá. Ôá å ðß ôçò ðå äéü äïò ù ñéü, ëü ãù ôïõ åõöüñïõ åäüöïõò ðñïüäåõóáí êáé éäéáßôåñá ôá ÊÁÍÁËÉÁ åîåëß èçêáí óå ìß á á ðü ôáò ù ñáéï ôý ñáò êù - ìïðüëåéò ôçò Åðáñ ßáò Êáñäßôóçò, ëüãù ôçò êáëëéýñãåéáò ôùí óéôçñþí êáé ôïõ êáðíïý. íùèåí ôïõ Ìáõñïìáôßïõ âñßóêåôáé ç ÌïíÞ ôïõ Áã. Ãåùñãßïõ êáé ðëçóßïí ôçò ç óðçëéü, üðïõ ãåííþèçêå ï õéüò ôçò ÊáëïãñéÜò ï ðåñßöçìïò ÓôñáôÜñ çò ôïõ 21 Ãåþñãéïò ÊáñáúóêÜêçò. 10. ÄÞìïò ÓåëëÜíùí ìå ðñùôåýïõóá ôçí ÐáñáðñÜóôáéíá, óå ðå ñß ï äï Ý íôï íùí âñï ï ðôþ - óåùí ï ðïôáìüò Ìðëéïýñçò (ÐÜìéóïò) ðëçììýñéæå ó åäüí ïëüêëçñï ôç ðåñéöýñåéá ôïõ ÄÞìïõ ÓåëëÜíùí êáé ôï ìåãáëýôåñï ìýñïò ôïõ ÄÞìïõ Ôéôáíßïõ. Ôï üíïìá ÓåëëÜíùí Ý åé ó Ý óç ìå ôï ü íï ìá Óåë ëïß üðùò ïíïìáæüôáí ïé éåñåßò ôïõ Äùäùíáßïõ Äéüò óôçí ¹ðåéñï, á ðü ôï ß äéï ü íï ìá ðñï Þë èå êáé ôï ü íï ìá ë ëçí. 11. ÄÞìïò Ôéôáíßïõ ìå ðñùôåýïõóá ôïí Ðá ëá ìü, ôï ü íï ìü ôïõ ïöåßëåôáé ðñïöáíþò óôçí áñ- áßá åëëçíéêþ ðüëç ÔéôÜíéï ëåßøáíá ôçò ïðïßáò åõñßóêïíôï åðß öáëáêñïý ëüöïõ óôï ùñéü Êïñôßêé. ÙíïìÜóèç äå Ôé ôü íéïí êá ôü ôïí ÓôñÜ âù íá äéá ôï ëåõêüãåùí ôçò þñáò. 12. ÄÞìïò Öýëëïõ, ìå ðñùôåýïõóá ôï Êï ôóå ñß. 13. ÄÞìïò Êéåñßïõ, ìå ðñùôåýïõóá ôïõò Óï öü äåò. 7 7

8 ΙΣΤΟΡΙΚΑ Αναδρομή στην 50ετία από την απελευθέρωση της Θεσσαλίας ( ) äåé êôé êü á íá öý ñå ôáé ç êá ôü óôñýì ìá ðá ñá ãù ãþ óôïí êá ðíü Þ ôáí 60 êé ëü Ý - íá íôé 300 êé ëþí ðïõ åß å öèü óåé óôéò ìý ñåò ìáò êáé óôï êá ëá ìðü êé Þ ôáí 50 êé ëü Ý íá íôé 1300 Ý ùò 1800 êé ëþí ðïõ åß íáé óþ ìå ñá. Ðá ñüë ëç ëá å ëáô ôþ èç - êáí ïé âï óêü ôï ðïé êáé ðå ñéï ñß óèç êå óç ìá íôé êü ç êôç íï ôñï öß á, óå á íôß èå óç ü ëùí áõ ôþí ðá ñá ôç ñåß ôáé Ý íôï íç áý - îç óç ôïõ ðëç èõ óìïý, óå ìå ñé êü ï ñåé íü ù ñéü ïé êü ôïé êïé ôñé ðëá óéü æï íôáé Þ êáé ôå ôñá ðëá óéü æï íôáé á êü ìç, ç ï ðïß á ðï - ëý óý íôï ìá èá ðñï êá ëý óåé ðñï âëþ ìá - ôá å ðé óé ôé óìïý. ÂÉÏ ÌÇ Á ÍÉÁ Óôç Êáñ äß ôóá êáé óôïõò Óï öü äåò ëåé ôïõñ ãïý óáí óç óá ìü ìõ ëïé á ðü ôïõò ï ðïß ïõò ðá ñþ ãå ôï ôï ðå ñß öç ìï óç óá - ìý ëáéï, ôï ï ðïß ï á íôé êá èé óôïý óå ôü ôå ôï å ëáéü ëá äï. Óôç Ëá æá ñß íá Ý ãé íå ðñï óðü èåéá á - ðü ôïí Ãå þñ ãéï Æù ãñü öï íá êá ôá - óêåõü óåé åñ ãï óôü óéï æá Ü ñå ùò, áë ëü ç å ðé åß ñç óç á ðý ôõ å äéü ôé äåí åß å á - íü ëï ãç êñá ôé êþ âï Þ èåéá. Ç âéï ìç á íß á ôçò á ëåõ ñï ðïé ú áò åß å ðñü ï äï, ïé ðá ëáéïß õ äñü ìõ ëïé á íôé êá - ôá óôü èç êáí á ðü ìç á íé êü åñ ãï óôü óéá. Óç ìá íôé êü ôå ñïò á ëåõ ñü ìõ ëïò å êåß íç ôç ðå ñß ï äï åß íáé ôïõ Êá ôóü ñç, äéü ôé å - îü ãåé Ü ëåõ ñá å êôüò ôçò Å ðáñ ß áò. Ðá ñüë ëç ëá ôý èç êå óå ëåé ôïõñ ãß á ôï åñ ãï óôü óéï êå ñá ìï ðïé ß áò ôïõ Ïé êï íü - ìïõ. Å ÌÐÏ ÑÉÏ Ç å ëü é óôç å ìðï ñé êþ êß íç óç Þ ôáí ìü íï óôç Êáñ äß ôóá, äéü ôé ôá åß äç ìï íï - ðù ëß ïõ (á ëü ôé êáé ðå ôñý ëáéï) ìü íï å - êåß õ ðþñ áí. Ïé ðå ñéó óü ôå ñïé êü ôïé êïé Þ ôáí áõ ôüñ êåéò êáé ëé ôï äß áé ôïé, áí Þ èå - ëáí êü ôé íá á ãï ñü óïõí ôï åý ñé óêáí óôïõò ãõ ñï ëü ãïõò å ìðü ñïõò, ôïõò ëå ãü ìå íïõò ðñá ìá ôåõ ôü äåò. Ùò ìå - ãü ëç ðá íþ ãõ ñç êáé é äéáß ôå ñá æù ï ðá íþ - ãõ ñç ü ëïé ãíþ ñé æáí áõ ôþ ôïõ ù ñéïý Ìá ó ïõ ëüñ, ç ï ðïß á ãé íü ôá íå êü èå ñü íï óôéò 2 Ìá À ïõ. Η κεντρική πλατεία της Καρδίτσας το 1935 Óôçí á íü ðôõ îç ôïõ å ìðï ñß ïõ âï Þ - èç óå óç ìá íôé êü ï èåó óá ëé êüò óé äç ñü - äñï ìïò äéü ôé ðñéí ôï 1885 ôá åé óá ãü - ìå íá ðñï ú ü íôá ìå ôá öý ñï íôáí á ðü ôïí Âü ëï ìå ôá æþ á êáé ç äéá íï ìþ, ëü ãù ìç ý ðáñ îçò å ìðï ñé êþí êá ôá óôç ìü ôùí, ãé - íü ôáí áð åõ èåß áò óôá ù ñéü (á íôáë - ëá ãýò åß äïò ìå åß äïò). Óýì öù íá ìå ôïí Ðñü å äñï ôçò Êïé íü ôç ôáò Óï öü äùí Êá ñá äþ ìá, ôï ðñþ ôï êý íôñï á íá øõ Þò êáé äéá óêý äá óçò Ü íïé îå ôï 1894, ìå ôç ëåé ôïõñ ãß á ôïõ ðñþ ôïõ êá öå íåß ïõ. Ôï å ìðü ñéï ôþ ñá ãß íå ôáé ìý óïõ ôïõ ÓÓ Äå ìåñ ëþ, åé óü ãï íôáé êõ ñß ùò á ðïé êéá êü ðñï ú ü íôá (õ öü óìá ôá, á ñá âü óé ôïò) êáé å îü ãï íôáé óß ôïò, æþ á, êôç íï ôñï öé êü êáé ðôç íï ôñï öé êü ðñï ú ü íôá êáé ï ëß ãïé îõ ëüí èñá êåò á ðü ôçí Êá ú ôóá. Ôï êõ - ñéü ôå ñï å îá ãü ìå íï ðñï ú üí Þ ôáí ï êá - ðíüò. ÅÊ ÐÁÉ ÄÅÕ ÓÇ Óôçí áñ Þ ìü íï óôç Êáñ äß ôóá êáé óå å ëü é óôåò êù ìï ðü ëåéò ëåé ôïõñ - ãïý óáí äç ìï ôé êü ó ï ëåß á ìå äç ìï äé - äá óêü ëïõò. Ôá ðå ñéó óü ôå ñá ù ñéü ïý ôå äç ìï äé äü óêá ëï ïý ôå äé äá êôþ ñéá äéý èå ôáí, ìå ñé êü åß áí äá óêü ëïõò, äç ëá äþ êü ðïéïí ðïõ ãíþ ñé æå ãñá öþ êáé á íü ãíù óç êáé ðñï ðá íôüò íá øýë - íåé óôéò åê êëç óß åò, áë ëü äåí åß áí ó ï ëåß á. Ôïõò ðñþ ôïõò áõ ôïýò äá - óêü ëïõò ôïõò ðëþ ñù íáí ïé êïé íü ôç - ôåò. Ç äé äá óêá ëß á óõ íþ èùò ãß íï íôáí óôïõò óêï ôåé íïýò íüñ èç êåò Þ óôá êå - ëéü ôùí åê êëç óéþí. Óôá äéá êü ç êá ôü - óôá óç âåë ôéþ íå ôáé, åé äé êü ìå ôü ôçí ëåé ôïõñ ãß á ôùí 2 õ ðï äé äá óêá ëåß ùí óôç Êáñ äß ôóá êáé Óï öü äåò, óå êü èå ù ñéü ðëý ïí ëåé ôïõñ ãåß äç ìï ôé êü ó ï ëåß ï ìå Ý íáí ôïõ ëü é óôï äç ìï äé - äü óêá ëï, óõ ãêå êñé ìý íá ëåé ôïõñ ãïýí 157 äç ìï ôé êü ó ï ëåß á ìå 208 äç ìï äé - äá óêü ëïõò, 139 äç ìü óéá äé äá êôþ ñéá êáé ìá èç ôýò á ðü ôïõò ï ðïß - ïõò êï ñß ôóéá. Ôï ðñþ ôï Ãõ ìíü óéï é äñý èç êå óôç Êáñ äß ôóá ôï 1889 ùò äç ìï óõ íôþ ñç ôï. Ôá ðñþ ôá Åë ëç íé êü Ó ï ëåß á é äñý èç êáí ôï 1919, ôá 2 óôç Êáñ äß ôóá êáé á ðü 1 óôéò Êïé íü ôç ôåò Óï öü äùí, Ðá ëá ìü, Öá íá ñß ïõ, Ìå óå íé êü ëá êáé Ìïõ æá êß ïõ, ôá ï ðïß á ôï 1929 ìå ôï íï ìü óèç êáí óå ç ìé ãõ ìíü óéá. Óôï Ðá ëáéü êá óôñï ëåé - ôïýñ ãç óå Äá óé êþ Ó ï ëþ êáé óôç óõ íý - åéá ìå ôï íï ìü óèç êå óå Êá ôþ ôå ñï Ãå - ùñ ãé êü Ó ï ëåß ï. Ìå ìý ñé ìíá ôïõ óõë ëü ãïõ Ç Á èç - íü ëåé ôïõñ ãïý óáí óôç Êáñ äß ôóá, Íõ - ôå ñé íü Äç ìï ôé êü Ó ï ëåß ï Á ðü ñùí Ðáß äùí, Ðñá êôé êþ Å ìðï ñé êþ Ó ï ëþ êáé Ó ï ëþ ÎÝ íùí Ãëùó óþí. Êá èç ìå ñé íü åê äß äï íôáí 2 å öç ìå ñß - äåò, ç ÈÅÓ ÓÁ ËÉ ÊÇ ÖÙ ÍÇ êáé ç ÊÁÑ ÄÉ ÔÓÁ. Ðá ëáéü ôå ñá êá ôü êáé - ñïýò åê äü èç êáí ïé å öç ìå ñß äåò, ÈÅÓ - ÓÁ ËÉÙ ÔÉÓ, Á ÌÁË ÈÅÉÁ, Á ÍÁ ÔÏ - ËÇ. Å ÐÉ ËÏ ÃÏÓ Óýì öù íá ìå ôïí óõã ãñá öý á ôïõ Ðá - íç ãõ ñé êïý Ëåõ êþ ìá ôïò ôùí Èåó-óá ëé - êþí ñï íé êþí, ç óõ íôå ëå óèåß óá ðñü - ï äïò óôá ðñþ ôá 50 ñü íéá ìå ôü ôçí á - ðå ëåõ èý ñù óç é êá íï ðïéïý óå óå ìå ãü - ëï âáè ìü ü ëïõò ôïõò êá ôïß êïõò, ôü óï ôùí ðå äé íþí ü óï êáé ôùí ï ñåé íþí ðå - ñéï þí. Ùò å ðü ìå íïé óôü ïé ôß èå íôáé ç êá ôá óêåõ Þ õ äñáõ ëé êþí êáé áñ äåõ ôé êþí Ýñ ãùí óôá ðå äé íü êáé ç óõ óôç ìá ôé êþ êáë ëéýñ ãåéá ï ðù ñï öü ñùí äýí äñùí ìå ðá ñüë ëç ëç á íü ðôõ îç ôçò êôç íï ôñï öß - áò óôá ç ìéï ñåé íü êáé ï ñåé íü. Êñß íå ôáé óêü ðé ìï íá å ðé óç ìáí èåß ü ôé êá ôü ôçí õ ðü øç ðå ñß ï äï õ ðþñ îáí óç - ìá íôé êü ãå ãï íü ôá ôá ï ðïß á å ðç ñý á óáí êá èï ñé óôé êü ôçí åí ãý íåé å îý ëé îç êáé ðñü ï äï ôçò Èåó óá ëß áò. Ôá óç ìá íôé êü - ôå ñá ãå ãï íü ôá Þ ôáí: 1. Ç å ðé óôñü ôåõ óç ôïõ Ï á ôõ Þò ðü ëå ìïò ôïõ Ç äñü óç ôùí óõì ìï ñéþí ëç óôþí ìý ñé ôï 1912, ëü ãù ôçò ãåéô íß á óçò ôçò Èåó óá ëß áò ìå ôá Åë ëç íï ôïõñ êé êü óý íï ñá. 4. Ï Âáë êá íé êüò Ðü ëå ìïò ôï Ï 1ïò Ðá ãêü óìéïò Ðü ëå ìïò êáé ç Ìé êñá óéá ôé êþ êá ôá óôñï öþ Õ ÓÔÅ ÑÏ ÃÑÁ ÖÏ Ôá ðá ñá ðü íù óôïé åß á óõ ãêå íôñþ - èç êáí á ðü ôïí Ãå þñ ãéï ÆÝ êéï ôïõ Èù - ìü (Á óôõ íï ìé êü) á ðü ôç Âé âëéï èþ êç ôçò Âïõ ëþò ôùí Åë ëþ íùí. 8

9 ΙΣΤΟΡΙΚΑ Περί γενεαλογικού δέντρου Περί γενεαλογικού δέντρου Pιζαίων - Aναστασαίων και λοιπών συγγενών Από τον Nίκο Hρ. Nτρέγκα Eνα ενδιαφέρον βιβλίο του Eυριπίδη A. Pίζου, Aρχιπύραρχου (ταξιάρχου) ε.α. της Kαρδίτσας και κατ επέκταση ο Έλληνας «Oκαναλιώτης μπορεί ν αγαπάει τον τόπο που ζει, αλλά ποτέ δεν ξεχνά τον τόπο που γεννήθηκε» Må êßíçôñï ôçí áíùôýñù áëþèåéá êé á ãü ðç ãéá ôïõò óõã ãå íåßò ôïõ êáé ôïí ôüðï ðïõ ãåííþèçêå, ôá KáíÜëéá ôçò Káñäßôóáò, ï Eõñéðßäçò A. Pßæïò, Añ éðýñáñ ïò (Táîßáñ ïò) å.á. ôïõ Ðõñïóâåóôéêïý Óþìáôïò, ó åíá åíäéáöýñïí âéâëßï ðïõ åêäüèçêå ðñüóöáôá (2009) óôç Èåóóáëïíßêç, êáôáãñüöåé ôï ãåíåáëïãéêü äýíôñï ôùí Péæáßùí - Aíáóôáóáß ùí êáé ëïé ðþí óõã ãå íþí ôïõ, ãéá ôß üðùò ï ßäéïò óçìåéþíåé óôçí åéóáãùãþ ôïõ âéâëßïõ «Aðü ðïëý íýïò Þèåëá íá ìüèù ôéò ñßæåò ôùí ðñïãüíùí ìïõ» Åß íáé ìéá ñþ óé ìç Ý ñåõ íá ãéá ôçí é - óôïñßá ðïëëþí Êáíáëéùôþí. Áðåéêïíßæåé ôç ãåíåáëïãßá óõããåíéêþí ïéêïãåíåéþí ìå ðßíáêåò êáé êáôáãñüöåé áîéüëïãá ðëçñïöïñéáêü óôïé åßá, åíþ óôï ôýëïò ðáñáôßèåíôáé áíáìíþóåéò áðü ôç æùþ ôïõ óõããñáöýá - áöéýñùìá óôá ðáéäéü ôïõ. Eéäéêüôåñá, ãéá ôçí êáôáãùãþ ôùí Péæáßùí ï óõããñáöýáò ãñüöåé: «Aðü ìáñôõñßåò ôùí ðáððïýäùí êáé ôùí ðáôåñüäùí ìáò êáé üðùò áíáöýñåé êáé ôï âé âëß ï «TA KANAËIA» (Ýê äï óç ôïõ Óõëëüãïõ ôùí åí Büëù Káíáéùôþí Káñ äß ôóçò, Bü ëïò 1976), ï ðñþ ôïò Pß - æïò îåêßíçóå áðü ôçí Hðåéñï (ÃéÜííåíá - Añôá ê.ëð.).» Áíáöåñüìåíïò óôïí ðáôýñá ôïõ ôïí Aðüóôïëï Ã. Pßæï óçìåéþíåé ìåôáîý Üëëùí ü ôé óêï ôþ èç êå ôï 1943 «á ðü âïì - âáñäéóìü ôùí Ãåñìáíþí, ìýóá óôï óðßôé ôïõ êáé óõ ãêå êñé ìý íá óôéò 15/8 ç ìý - ñá ðïõ ôï ù ñéü ãéüñ ôá æå ôçí êïß ìç óç ôçò Èåïôüêïõ 10 ðåñßðïõ âïìâáñäéóôéêü áåñïðëüíá «Óôïýêáò» áñ ßæïõí íá óöõñïêïðïýí áíåëýçôá ôï ùñéü ìáò, óêïñðßæïíôáò ôïí üëåèñï êáé ôçí êáôáóôñïöþ ó üëïí ôïí Üìá ï ðëçèõóìü. AðïôÝëåóìá í Ý ïõìå 27 íåêñïýò êáé ðåñßðïõ Üëëïõò ôüóïõò ôñáõìáôßåò, ôá ðåñéóóüôåñá óðßôéá íá êáôáóôñáöïýí êáé ìåñéêü íá êáïýí ïëïó åñþò». Eíþ ãéá ôç Þ ñá ìç ôý ñá ôïõ ãñü öåé - êüôé ðïõ éó ýåé ãéá üëåò ôéò ìçôýñåò ôùí Káíáëéùôþí åêåßíçò ôçò åðï Þò: «áíáñùôéýìáé áêüìç ðùò Üíôå å å- êåß íç ç ìü íá ìáò óôçí êïý ñá óç êáé óôçí ôáëáéðùñßá, ðïõ åêôüò áðü ôéò ãåùñãéêýò äïõëåéýò (êáðíü, óéôüñéá, êáëáìðüêéá, áìðýëéá) Ýðñåðå íá ìáãåéñýøåé, íá æõ ìþ óåé, íá ðëý íåé óôç óêü öç ìå á ëé óß âá êáé ìå ëß ãï óá ðïý íé, íá ìðá - ëþóåé, íá ðëýîåé, íá áñìýîåé ôéò áãåëüäåò, íá ôá À óåé ôá æþ á, íá ðï ôß óåé ôïí êþ ðï êáé ìå ôü á ðü äý ï ôñåéò þ ñåò ý - ðíï, ôï ðñù - ß ôñï Ü äçí ãéá ôá ù ñü öéá êáé å ðé óôñý - öï íôáò ôï âñü äõ óôï óðß ôé ðü ëé á ðü ôçí áñ Þ». Eíþ «êü èå Êõ ñéá êþ ç ãéïñ ôþ ü - óï êïõ ñá óìý íç êé áí Þ ôáí, ï êü óìïò íá Üëáãå ç AñåôÞ Ýðñåðå ðñùß- ðñùß íá ðüåé óôç åêêëçóßá, ãéá íá ðñïöôüóåé ôï «EõëïãçìÝíç ç Báóéëåßá» êáé íá ðüåé óôïí ðáð ðü êáé ôçí ðñï óöï ñü ãéá á íôß - äùñï.». Iäéáßôåñç áíáöïñü êüíåé ï óõããñáöýáò óôï âé âëß ï ãéá ôï èåß ï ôïí Kþ ôóéï Ã. Pßæï, ðïõ Þôáí Üíèñùðïò ìå áóôåßñåõôç ðç ãþ óôï éïý ìïñ, ðñþ ôïò óôá á íýê - äïôá, óôéò áíèñþðéíåò éóôïñßåò êáé óôéò ìõèïëïãßåò. Må ëßãá ëüãéá Þôáí Ýíáò óïöüò áãñüììáôïò. ¼ôáí óõæçôïýóåò ìá æß ôïõ á ìý óùò èá óïõ Ý ëå ãå êáé êü - ðïéï ìýèï, áíýêäïôï Þ Ýíá ðáñüäåéãìá á ðü ôç æù Þ. Óõì âïý ëåõå ü ëá ôá ðáé äéü ôïõ ù - ñéïý ð.. ìáò Ýëåãå «ðñïóðáèþóôå íá ìïñöùèåßôå ãéá íá ãßíåôå ñþóéìïé Üíèñùðïé» êé üôáí Ýâëåðå êüðïéïí Üóôáôï êáé óðü ôá ëï ù ñßò íá äç ìéïõñ ãåß ôïõò Ý ëå ãå ü ôé èá Ýñ èåé ï êáé ñüò ðïõ èá ëý ôå: «ü ôáí åß á äåí åß á, ôþ ñá ðïõ Ý ù äåí Ý ù» äçë. ¼ôáí åß á ôá íéüôá äåí åß á ìõáëü íá äçìéïõñãþóù êüôé, ôþ ñá ðïõ Ý ù ìõá ëü äåí Ý ù ôá íéü ôá Þ ü ôáí åß á ôá íéü ôá äåí åß á íá ãëå íôþ - óù, íá íôõ èþ, íá öü ù, ôþ ñá ðïõ Ý ù ôï ñþ ìá äåí ìðï ñþ íá ãëå íôþ óù íá öü ù ê.ëð. Å îüë ëïõ ãéá ôç ëý îç «óéþ ôáò» ðïõ Þ - ôáí êáé ç á ãá ðç ìý íç ëý îç ôïõ Kþ ôóéïõ Pßæïõ, ï óõããñáöýáò óçìåéþíåé: «KÜðïôå ðéôóéñéêüò ðþñá Ýíá áõãü áðü ôç öù ëéü ôçò êü ôáò ù ñßò íá îý ñù ü ôé áõ - ôü Þ ôáí ï öþ ëïò (êëïý âéï) êáé ðþ ãá óôï ìðá êü ëé êï ôïõ Kþ ôóéïõ ãéá íá ìïõ äþ - óåé ëßãåò êáñáìýëåò (áíôáëëáãþ åßäïò ìå åßäïò). ¼ôáí áõôüò ôï Ýðéáóå êáôüëáâå öõóéêü üôé Þôáí êëïýâéï - ôï Üöçíå ç ìü íá ìïõ ãéá íá ãåí íþ óïõí ïé êü - ôåò - êáé ìïõ ëý åé: Ðïõ ôï âñþ êåò áõ ôü ñå óéþôá! ÐÜñå ôéò êáñáìýëåò êáé ðþãáé íå íá ìïõ öý ñåéò Üë ëï, êá ëü áõ ãü êáôüëáâåò; Eãþ ðþ ãá óôç ìü íá ìïõ êáé Ý êëáé ãá ãéáôß åß å ôýôïéï áõãü ç öùëéü. EíäéáöÝñïí áêüìá ðáñïõóéüæïõí ôá ðñïâëþìáôá, ôýóô ðïõ Ýâáæå ï Kþôóéïò óôá ðáé äéü, ü ðùò åß íáé ôá å îþò: Äýï Üíèñùðïé âñþêáí ó Ýíá ùñüöé (êþ ðï) ìå ñé êü áõ ãü êáé ï êá èý - íáò ðþ ñå ü óá âñþ êå. ËÝ åé ï Ý íáò óôïí Üë ëï: Aí ìïõ äþ óåéò Ý íá áõ - ãü èá Ý ù äéðëüóéá áðü åóýíá. Káé ï Üë ëïò á ðá íôü. Aí ìïõ äþ óåéò êé åóý Ýíá èá Ý ïõíå ßóá áõãü. Ðüóá âñþ êå ï Ý íá êáé ðü óá ï Üë ëïò; Ðïéïò ìðïñåß ìå ôýóóåñá åíéüñéá íá âñåé ôïí á ñéè ìü 100 ìå ï ðïéá - äþðïôå áñéèìçôéêþ ðñüîç èýëåé; KÜðïéïò öùíüæåé Ýíá âïóêü: ÃåéÜ óïõ TÜ óï ìå ôá 100 ðñü âá ôá. Ké å - êåß íïò ôïõ á ðá íôü: Aí åß á ü óá Ý - ù êáé Üë ëá ôü óá êáé ôá ìé óü á ðü áõ ôü ðïõ Ý ù êáé ðý íôå êáé ðå íþ - íôá, èá Ý ù 100. Ðü óá ðñü âá ôá åß - å; Ãåñáíïß (áðïäçìçôéêü ðïõëéü) ðåôïý óáí, ôé ðïë ëïß ðïõ Þ óáí. O Ý íáò åß å ìðñïò ôïõ äõï, ï Üë ëïò åß å äýï ðßóù, êé Ýíáò Üëëïò ãåñáíüò, Ý íáí ðß óù êé Ý íáí ìðñïò. Ðü óïé Þ - ôáí ïé ãåñáíïß: Eîé óôï ñþ íôáò ï óõã ãñá öý áò ôéò á - íá ìíþ óåéò á ðü ôá ðáé äé êü ôïõ ñü íéá ãñü öåé ìå ôá îý áë ëùí ôá å îþò å íôõ ðù - óéá êü: «O B Ðáãêüóìéïò ðüëåììïò åß å å- ðåêôáèåß óå üëç ôçí Eõñþðç, ñüíéá ðýôñéíá, ðåßíá, äõóôõ ßá, óêëáâéü, H ðåß íá óôéò ðü ëåéò êáé ðñï ðá íôüò óôéò ìåãáëïõðüëåéò (AèÞíá, Èåóóáëïíßêç) Þôáí ôñïìáêôéêþ. ÄåêÜäåò Üíèñùðïé êáèçìåñéíü ðýèáéíáí áðü ôçí ðåßíá. Eõôõ þò óôá ùñéü ç êáôüóôáóç Þôáí êüðùò êáëýôåñç. Må ôçí ìðïìðüôá, ôï ìðëç ãïý ñé, ôá üñ ôá, ëß ãï ãü ëá êáé êá - íýíá áõãü êáé ìåãüëç ïéêïíïìßá ãëéôþóáìå ôï èüíáôï. ÈõìÜìáé óáí üíåéñï ìéá ðåñéðýôåéá åðéâßùóçò ôùí áäåñöþí ìïõ Ãéþñãïõ êáé TÜ êç óôçí ç ëé êß á ôùí å ôþí, ï ðá ôý ñáò ìáò ôïõò Ý óôåé ëå óôá ù ñéü ôïõ êü ìðïõ ôçò Káñ äß ôóáò íá ðïõ ëþ - óïõí óôá öý ëéá êáé íá ìáò öý ñïõí ëß ãï óéôüñé, êáëáìðüêé öáóüëéá Þ üôé âñïõí (óõíáëëáãþ åßäïò ìå åßäïò). ¹ôáí Áýãïõ óôïò ôïõ Tï âñü äõ ý óôå ñá á - ðü ìåãüëç êïýñáóç, æýóôç êáé ðåßíá, ãýñéóáí óôï óðßôé êáé ï TÜêçò Ýðåóå ëéðüèõìïò áðü ôï Üëïãï ìå 41 ðõñåôü êáé ï ðõ ñå ôüò äí êá ôý âáé íå ìå êáì ìéü äýíáìç. Tï áðïôýëåóìá Þôáí íá Ý åé êïéëéáêü ôýöï âáñéüò ìïñöþò. ÖÜñìáêá, ãéáôñüò, öá ãç ôü ðïõ Ý ðñå ðå íá åß å ãéá ôçí ðåñßðôùóç áõôþ äåí õðþñ áí. Eõô- þò õðþñ áí ïé áóðéñßíåò, ïé ôõðéêýò åíýóåéò êüðïéï êïôüðïõëï êáé ôï ãüëá. O ðõñåôüò äåí õðï ùñïýóå êáé óå äõï ìþíåò åß å ãßíåé ðåôóß êáé êüêáëï. Tþñá ðùò ãëß ôù óå ðñý ðåé íá åß å Ü ãéï. Eõôõ þò õðþñ å êüðïéïò ãéáôñüò áðü ôï ùñéü ìáò êáé ìüëéóôá ãåßôïíáò, ïíïìáæüìåíïò Zïýìðïò Néêüëáïò, ðïõ åßíáé áëþèåéá üôé êáôýâáëå ìåãüëåò ðñïóðü èåéåò êáé óé ãü - óé ãü Ý ãé íå êá ëü. ÈõìÜìáé ðïõ ìå Ýóôåëíáí óôï ãåéôïíéêü ùñéü ËïîÜäá óå çëéêßá åöôü åôþí êáé Ýðáéñíá ãüëá áðü ãáúäïýñá áðü êüðïéïí Xïõñ ïýäá. Aõôü ôï ãüëá ëýãáíå üôé êüíåé ðïëý êáëü ó áõôþ ôçí áññþóôéá. Ðïéïò îý ñåé íá Þ ôáí áõ ôü; ÐÜ íôùò ý - óôåñá áðü ìåãüëåò ðåñéðýôåéåò êáé á- ðü êüìðïóï êáéñü Ýãéíå ðåñäßêé. MåôÜ Ýôñå å îõðüëçôïò ìå ãïõñíïôóüñïõ á óôï ÃõìíÜóéï Öáíáñßïõ êáé óôç óõíý- åéá Ýâãáëå ôï ÐáíåðéóôÞìéï óôçí AèÞíá, å ðï Þ Äå êåì âñéá íþí, åì öý ëéïò , ìå øù ìß êáé å ëéü, ìå ôñá á íü, öáóüëéá, äéáâüæïíôáò óå Ýíá õðüãåéï äùìüôéï äýï åðß ôñßá êáé äýï Üôïìá ðáñáêáëþ. (ÐñïóùðéêÜ èõìüìáé üôé ï TÜêçò Pßæïò, åðéèåùñçôþò TñáðÝæçò ôç äåêáåôßá åñ üôáí óôï Büëï ãéá å- ðéèåþñçóç ôïõ õðïêáôáóôþìáôïò ôçò IïíéêÞò TñÜðåæáò.) Óôï ôýëïò ôïõ âéâëßïõ ðáñáôßèåôáé êé Ýíá ðáãêüóìéï êïõò-êïõò. Ó Ýíá ðáãêüóìéï óõíýäñéï ðåñéâüëëïíôïò ðïõ ðñáãìáôïðïéþèçêå óôï Ãéï- Üíåóìðïõñãê óôç Nüôéï AöñéêÞ ôýèçêå ôï åîþò åñþôçìá: Èá äþóåôå ðáñáêáëþ ìéá åéëéêñéíþ ãíþ ìç ó å ôé êü ìå ëý óåéò ðïõ ìðï ñïýí íá äïèïýí óôçí Ýëëåéøç öáãçôïý óôïí õðüëïéðï êüóìï; Óôï ðáñáðüíù åñþôçìá äåí ìðüñåóå íá äïèåß áðüíôçóç á- ðü êáìßá þñá äéüôé: Oé Aöñéêáíïß äåí Þîåñáí ôé óçìáßíåé ç ëý îç «öá ãç ôü» Oé Äõôéêïåõñùðáßïé äåí Þîåñáí ôé óçìáßíåé ç ëýîç «Ýëëåéøç» Oé Aíáôïëéêïåõñùðáßïé äåí Þîåñáí ôé óçìáßíåé ç ëýîç «ãíþìç» H MÝóç AíáôïëÞ äåí Þîåñå ôé óçìáßíåé ç ëýîç «ëýóç» Oé Nïôéïìáåñéêáíïß äåí Þîåñáí ôé óçìáßíåé ç ëýîç «ðáñáêáëþ» Oé AóéÜôåò äåí Þîåñáí ôé óçìáßíåé ç ëýîç «åéëéêñéíþ» Káé ôý ëïò ïé HÐA äåí Þ îå ñáí ôé óç - ìáßíåé «õðüëïéðïò êüóìïò» ÄéáâÜæïíôáò ôï âéâëßï áõôü ðñïóùðéêü ìïõ Ü ñå óå êáé èá Þ èå ëá íá åê öñü óù ôá ïëüèåñìá óõã áñçôþñéá ìïõ óôïí á- ãáðçôü óõããñáöýá Eõñéðßäç Pßæï ãéá ôé åîáéñåôéêü ðüíçìü ôïõ. EîÜëëïõ ï ßäéïò áðïôåëåß ëáìðñü ðáñüäåéãìá öéëïðñüïäïõ áíèñþðïõ. Ôåëåßùóå ôï åóðåñéíü Ëýêåéï ýóôåñá áðü ôç óôñáôéùôéêþ ôïõ èçôåßá êáé åíþ õðçñåôïýóå óôï ðõñïóâåóôéêü óþìá óôç Èåóóáëïíßêç. Aðïóôñáôåýôçêå ôï 1991 ìå ôï âáè ìü ôïõ Añ é ðõ ñüñ ïõ (ôáîéüñ ïõ), êüíïíôáò ðñüîç ôç óõìâïõ ëþ ôïõ èåß ïõ ôïõ Kþ ôóéïõ Pß æïõ, ðïõ óõì âïý ëåõå ü ëá ôá ðáé äéü ôïõ ù - ñéïý: «ÐñïóðáèÞóôå íá ìïñöùèåßôå ãéá íá ãßíåôå ñþóéìïé Üíèñùðïé». 9 9

10 ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΑ Êá íá ëéá êüò êé îç ñü øïõ ìß ôïõ ÓôÝ öïõ Ã. Ðñß íôóéïõ Êåß íïõ ôïõí êé ñü, ïý ëïõ ãéá ôá êá - ôïõñèþìáôá áð ôïõí Ðáíáèçíáúêü êïõâýíôéáæüìáí êé ïé ðáß ôéò ìé ôïõí Ðïý óêáò åß áí ãßí(åé) Þ - ñïõéò. Ç äüóêáëïõò ç ÐáðáíéêïõëÜïõò ìé êáíáäõü áêüìá Üíôñéò, Ýäïõóáí èüññïõò óôá ìéãáëßôéñá ôá ðéäéü íá öêéüóïõí ïõìüäá óôïõ ïõ ñéü, êá - íïõíéêéü üìïõò ôþñá, ìé óöñáãßäá. ÌéôÜ áðïý ðïõëëýò êïõâýíôéò óôç Âñýó(ç), ôç âü - öô óáí, Êáíáëéáêüò! Ãéá Ý äñá äç - ëþè êé ç Ëïõ îü äá, ãéáôß ôïõ ÃõìíáóôÞñéïõ Þôáí ìéêñü. Ôïõ ãþðéäïõ Þôáí ó ìá óôïõí Êü ìðé ëïõ, åß é êá ëü ïõñ ôüñ(é) êé ôïõ êëïõôóïõóöýñ(é) êñáôïýóé þñéò. Ãéá íá öýãïõìé Ýðñéðé íá óïõñïõðþó(åé), í áñ éíþóïõí íá ðéñíüí êáôáìéóþò óôïõ ãþðéäïõ, á- íüìéóü ìáò, ôá Öáíáñéþô êá ôá âüëéá, êáíôáñý ëá, êé ìé ôü Ý ñïõ íôáí ôá ìð óêü ñéá êé ôá æé - õãüñéá, Üóïõôá «Ïü-ïü, ïü-ïü», ñü ëéáæé ôïõ óôü ìá ìáò öïõ íü æïõ íôáò, áë ëü ðïõ íá ðáñáìéñßóïõí áõôü! Ðáßñíáìé ôüôéò ôïõí á- ðüèáññïõ êé êéíïýóáìáí ãéá ôïõ ïõñéü. - ìá ìðëýî ò ìé âü äéá, ôé á Àñ(é) êáñ ôé ñåßò; Áð ôçí Á èþ íá ç Óýë ëïõ ãïõò Ý óôåé ëé ðïõäïõóöéñéêýò óôïõëýò, öáíýëéò ìðëå ìé áñéèìïýò ðßóïõ, ðáíôáëïõíüêéá, êüëôóéò êé ðá ðïý ôóéá ìé êáñ öéü á ðïý êáô, ôýñ ìá ôá ðü - íé íá ìé ôïõ óôïõ ðý ôó(é)!. Ðü ñé á ñü áð ðþ ñá óá ðé ñßó óé øé êé ãéá ìý íá ìß á óôïõ ëþ êé ì Ý âá - ëáí óôá ðñþ ôá! Å, ïõ ñßò íá ðé íé õ ôþ, Þ ìáí êáëüò æéñâïõðüäáñïõò. Ç ÍéêÞôáò êñáôïýóé ôþñá óôïõ óðßôé ô, ìðüëá ìé âáëâßäá, ü (é) ìé ìðáëþìáôá êé êïõñäïõóôïýðéá! Áõôüò åß é áðïý ðáëéüôéñá êé ôç ìðü ëá ìé óá ìðñý ëá. ¹ ôáí ìü óôïõ ñáò óôïõ ñüøéìïõ áðïý ìýóá, ìé ôóáãêñáóïýöë(é) êé óðü ãêïõ áð ôá êá ðíü, é íþ åß é êé öü - ëéò Ý ôïé ìéò óá ôñõ ðïý óé ç ìðü ëá á ðïý êü íá ðüëéïõñá. ÊÜèé áðüãéìá ðñþôïõò ç ÍéêÞôáò êá ôý âé íé óôç Âñýó(ç) êé ôï êïõ âé êá ôïõ Ãõ - ìíáóôþñéïõ âáñþíôáò êáôáþ ôç ôüðá ìé ôïõ Ý ñé ô, óá ãéïõ-ãéï. Óáí á êïý ïõ íôáí áõ ôü ôïõ ôïð-ôïð-ôïð, Ý ðé öôé óýñ ìá óéïý ëïõ ôïõ ïõ ñéü êé ãéá ðü ôéò ãéýì æé ðß óïõ ôïõ Ãõ ìíá - óôþñéïõ ðéäïõìáíéü, äåí êáôáëüâéíéò íôéð! Ëßãïõ í áñãïýóéò, áðüì íéò óôç êéñêßäá! Óáí ôçí áíôüñá áð Üæéâá ðéäïýë(é) í áíéâáßí(åé) áð ôïõ Óêá ôéüñ(ç) óé ãü-óé ãü óôç Ãêáâáñäßíá êé íá ãéïõìßæ(åé) ìéôü ïýëïõ ôïõ ïõ ñéü, Ý ôóéá êé ôþ ñá ãéïõ ìßæ(åé) ôïõ ìõá ëü ìé ôá ïõíüìáôá áöíþí ð áãïõíßóêáí êé ß- äñïõóáí ôç öáíýëá, ìáôþíïõíôáò ãéá ôïõí Êáíáëéáêü! Âáóéêüò ôéñìáôïõöýëáêáò, ç Óôáýñïõò ôïõ ÂÜë ëá, áð ôá åß é ôá êé ëü êéá ô, áë ëü ôé - íüæïõíôáí ðýñá óáí éëáôþñéïõ, ìáããþíïõíôáò ôç ìðü ëá ìé Ý ñéá óá ôá íü ëéá! Ìé ôü á - íá äåß êé ç Ôáê ò ôïõ ÍôñÝ ãêá ðï ðéá íé ôá Ü - ðéáóôá êé ðåéäþò ðéôïýóé óáí áúñïõðëüíïõ ôïõí âü öô óá ìáí «Íôá êü ôá». Ðïõ êé ðïõ ü - ìïõò Ýôñïõãé êé êüíá íôéð êïõñïõúäßóô êïõ, ãéáõ ôü óôá ìðý íáë ô(é) ö ëïý óé ôýñ ìá ãéá ðéï óéãïõñéü ç Èüäïõñáò ôïõ ÊïõðáíéÜ. Áõôüò Ýíáò ôóéãáñßäáò Þôáí, áëëü øéëüò, äõï ìýôñá êáé, Ý êá íé ìðëïõ æüí áð ôç ìß íéá Ü êñéá ùò ðýñá óôçí Üëë(ç)! Ç ôéëéöôáßïõò áõôïõêñüôïõñáò óôá äïõêüñéá óôïõí Êáíáëéáêü Þ ôáí ç Âý ñïõò ôïõ Êñß êïõ êé ïé á ðïõ êñïý åéò ô óéüö íáí ìé ôïõ óôü ìá á íïé ôü! Êáð-êáð Ý - êáôóáí ôýñìá ìé áðßèáíá ðéáóßìáôá ç ÓïõôÞñ ò ôïõ ÆÝ êéïõ êé á ñéü êé ðïõ, ç Íß êïõò ôïõ ÈÝïõ, áäéñöüò ôïõ ÓïõöïõêëÞ. íá öéããüñ(é) ö ëïý óá ôýñ ìá êé ãù, áë ëü ó Ý íá á - ìðþä ìá ìé êáôáðëüêïõóáí êáíáäõü ìéãüëá ðé äéü ê Ý öá ãá ïý ëïõ ôïõ þ ìá áð ôïõ Ãõ - ìíáóôþñéïõ ìáæß ìé ôá áëßêéá, êáôáìáôþíïõíôáò ôá ìðôóïý íéá ì! Ðß óïõ óôçí Ü ìõ íá åß - áìáí ðñüâëçìá óôïõí Êáíáëéáêü ãéáôß óé ïý ëïõò Ü ñé èé íá ðáß æïõí áð ôïõ êý íôñïõ êé ìðñïõ óôü. Ôïõ èý ìá Þ ôáí ðïéïò èá âüë(åé) ôá ðëéü ôé ñá ôá ãêïë, ü (é) ðïéïò èá öü åé ôá ëéãüôéñá! ôó(é) ïýëá ôá ðé íßäéá, éäßïõò ôïõ äßôéñìá ðßóïõ óôïõ ÃõìíáóôÞñéïõ, üð ç êüèé áìýíïõò Ýäïõíé Ýíá äßöñáãêïõ óôïõí êéñäéìýíïõ, ôýëåéïõíáí ìé óêïñ ßóéá ìé êé âü ëé! Óôá ðé íß äéá ü ìïõò ìé ôá äé ðëá íü ïõ ñéü, óôç Êá ðü, óôá Üñ ìé íá, óôç Ëïõ îü - äá êé óôïõ º óáñ(é), ãéá íá ìç ìá æþ íïõ íôé ïýë(ïé) ìðñïõ óôü, ãéïýñ ãéá, íá âü ëïõí ãêïë, ìðáß íáí ìé ó Ý äéïõ áð ôçí áñ é íþ êá - ìðüó(ïé) óôçí Ü ìõ íá. íá áð ôá ðé äéü ðï ðéáíáí ðßóïõ, äõíáôü, êé äå îéìüêñéíáí íôéð áð ôïõ ôýñ ìá, Þ ôáí ç Ãéþñ ãïõò ôïõ ÆÝ - êéïõ. Ç Ãéþñãïõò ôïõ ÌðáñìðÜôóáëïõ Ý- ðéáíé êé áõôüò ðßóïõ óôóé Üêñéò, áíïßãïõíôáí ü ìïõò êé óéá ìðñïõ óôü êé ðëéü ôé ñïõ Ý ðé æé ìé ìõáëü ðáñü êïõóåýïõíôáò êé êëïõôóþíôáò óôá êïõ ôñïý. Ç Óü ëïõò ôïõ Èé ìïõ óôá êëþ Ý - óìðñïõ íé êüñãá êé äåí Þîéñé áðïý ìáëáêü ðáßîéìïõ, éíþ ç Íßêïõò ôïõ áëüôó(ç) óôýêïõíôáí ðüíôá âñü ïõò ðßóïõ óôçí Üìõíá, ìðñïõóôü áð ôïõí ôéñìáôïõöýëáêá, éëýã- ïõ íôáò ôá ðü íôá. Ç Íß êïõò ôïõ Ðá ôü Ý ðéá - íé ðüôé äéîß, ðüôé áñéóôéñü ìðáê ìáæß ìé ôïõ ÂáããÝë(ç) ôïõ Êáñáêþóôá. Ç Ãéþñãïõò ôïõ ÃéáôáãÜíá, ìé ôá ðáñáðáíßóéá ôá êéëü ðïõ é, á íôßò íá íé êü íá êíïý âá ëïõ, Þ ôáí êé óðßñ ôïõ óôç óâéë ôü äá êé óêý ôïõ öñïý ñéïõ, â íü á äéü - âáôïõ! Áð ôá ðé äéü ðü ðé æáí ðü ôéò Ü ìõ íá ðü ôéò êý íôñïõ Þ ôáí ç Íé êïõ ëüê ò ôïõ Ðü ëéá, ìé óïõô êé ñáõ íü! Ç Èïõ ìüò ôïõ ËÜó äá îé óêß - æïõ íôáí óé êü èé ðé íßä(é), á êü ìá êé óáí ôéñ ìá - ôïõöýëáêáò, ìáò îéíôñüðéáóé Ýíá êüñïõ öïõñýò! Áõôüò ðéñðáôïýóé ïýëïõ îõðüë ôïõò óéáêüô óôïõ Æéâãáñïõëßâáäïõ, ìå óôóé ðáôëéýò êé óôá ôóéïõãêüíéá, ðáëáìüäåéñáí ôá ðïõ äü ñéá ô êé óôïõ ôý ëïõò ãß ãêáí ïé ðáôïýóéò íôéð Üñãáíïõ, êáèüñéá ðýôñá, óéá ðïý íá ìðåé á ãêßè(é); Äåí Ý âá íé ðá ðïý - ôóéá ãéá ðáßîéìïõ áëëü îõðüë ôïõò Ýñé íé âïõëßäéò êé ôóüê æé äïõêüñéá, éíþ Ýêáíé Ýíá á ìðþä ìá ùò á ðüí óôïõí ïõ ñá íü êé âá ñïý óé êáô êéöáëéýò ëåò êé áðéôïýóé ôïýâëá! ¹ôáí ðé ôá ñüò, íá ôïõí ãëåð ò êé íá èá ìáß íé óé! Áð ôóé ðáëéïß, ãêïõëôæþäéò Þôáí, ç ÃéÜíí ò ôïõ Êïõ ðá íéü êé ç ñþ óôïõò ôïõ ËéÜ êïõ ìé ôïõí ìéêñüôéñïõ ô áäéñöü, ôïõí ÁëÝêïõ, ðáß- ôéò ìé öáñ ìá êé ñü óïõô êé ìé ãëç ãïõ ñü äá á - óôñá ðý íéá! Áð ôç èêéá ì ôç öïõñ íéü, ç áë - ëïý êáë ëß ôé ñïõò êé óáí Ü ìõ íá êé óá ãêïõë - ôæþò, Þ ôáí ç Íé êþ ôáò ôïõ Ãêß êá. Áõ ôüò ç äéü - ôáíïõò, áìýô(é) ìïõ áìýô(é) Ýðñéðé óé êüèé äß ôéñ ìá, íá âüë(åé) êá íéü êïõ óéá ñéü ãêïë ãéá íá çóõ Üó(åé)! Áãëéóôñïýóé óá éüë(é) áíüìéóü ìáò, êé ìé íôñß ðëéò êé ôóé êëé ìü êéá óé Ü æïõ - íé! Áí åß é ôá íéü ôá ô óþ ìé ñá, èá Ý ðé æé óé ü - ðïéá ïõìüäá Þèéëé, ü (é) ìáíá Ü óôçí ÁèÞíá áëëü êé óôïõí êüóìïõ ïõëüêëçñïõ! Áðïý íá ôïõí á öþó(åé) ü ìïõò ôü ôéò, ç ðá ôý ñáò ô ç ñõóüóôïõìïõò! ÌðÜëá êé ãñüììáôá äåí ðüåéíáí ìáæß! Ìðñïõ óôü Ý ðé æé êé ç Ðá íü êïõò ôïõ Êá ñá - íüóéïõ, ôóéêëéìáäüñïõò êé áõôüò, ðï ðñéðé íá êüí(åé) ðñþ ôá é êá ôü ôñß ðëéò êé ìé ôü íá óé äþê(åé) ðü óá! Ðïõë ëýò ðé äïõ êëéýò êé êü - íôñéò Ý âá íé ç Ðéä ò ôïõ Âïõë ãá ñü êïõ. Ç Êþ - ôóéïõò ô Áíáóôáóßïõ, Üëëïõò ôñáíüò ôóéêëéìü êéáò, ìü ëéò Ý ðéñ íé ôç ìðü ëá, á íôßò êá ôïõ ôýñ ìá, ôçí ðü åé íé óôçí Ü êñéá-ü êñéá, êé ïý ëïõ äßðëá óôç óßôá ðéäåýïõíôáí! Ç Èüäïõñáò ôïõ ÃêïõíôáëÜ, ðïõëý êáëüò óôóé êéöáëéýò, áë ëü ìðïõ ñïý óé íá êëïõ ôóþó(åé) Ü ïõô êé óé Ü äåéïõ ôýñ ìá á ðïý Ý íá ìý ôñïõ êé ìé ôü ôü á ìáëëéïõôñáâéþíôáí! ÌðÝíáëô(é) üìïõò äåí Ý á íé ìé ôß ðïõ ôá! Êá ëüò Þ ôáí êé ç Á ëý êïõò ôïõ Öáß äïõ êé êü èé óý íôñá èêéá ì óôïõ êé öü - ëé ô Þ ôáí ãêïë. Áõ ôüò óõ íþ èïõò Ý âá íé êü - íôñá ìé ôïõí Íß êïõ ôïõ Åõ èõ ìß ïõ, óôá á íá ìé - ôáîý ô ò ìðýíáëô(é)! Ó éäüí ðüíôá áìýíïõò Ýâãéíé ç Íßêïõò, áëëü äå ôïõ ðáñáäý ïõíôáí ðïõôýò! Êá ëüò ãêïõë ôæþò ìé óïõô êé êé öá ëéýò, ðü - íôá áìáñêüñéóôïõò ç ÐÜíïõò ô Áíáóôáóßïõ, áäéêïõ áìýíïõò áñãüôéñá óôïõ óôñáôü. ÌõáëïõìÝíïõò óôïõ êýíôñïõ êé ç ìéãáëßôéñïõò á äéñ öüò ô, ç ÃéÜí í ò. Óôïõ êý íôñïõ ìá - æþíïõíôáí ê Ýíá óïõñü Üëëá ðéäéü. Ç Ôáê ò ôóé Áöôáëßá äéáêñßíïõíôáí ãéá ôç æâéëôüäá ô, öýãïõíôáò ìðñïõóôü óá óöáßñá! Ç Áñéóôåßä ò ôïõ Ðü ëéá ðñþ ôá êé ç ìé êñü ôé ñïõò ç ÐÜíïõò ìéôü, Ýðéæáí ðëéüôéñïõ ìé îïõñüö(é) ìõáëü êé ëéãüôéñïõ ìé óìðñïõîéýò êé ðéäïõêëéýò. Ç Ôáê ò ôïõ ÂÜëëá, êáëüò êïõìáíôáäþñïõò, ðñïõóðüèáãé þñéò ïõëüêëçñéò íá âñåé Ý íá ôñü ðïõ, íá âüí(åé) ãêïë ìé á ðé öèåß - áò öü ïõë. Ç ÂÜ éïõò ôïõ äü óêá ëïõ åß é êá ëþ ðü óá, é íþ ç Ôóß ãêáò ç Ëß áò, Þ ôáí Ý íáò ìé - êñüò ÄïõìÜæïõò óôóé êáôéâáóéýò! Ç ËÜê ò ôïõ ÖóéÜêïõ åß é êïõöôþ ôñßðëá, Üñéóôïõ 10

11 ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΑ êïõ íôñüë, ôçí êïõ êü ëïõ íé ôç ìðü ëá, áë ëü äåí åß é á - íôïõ Þ. Áð ôá ðïõ ëü ôá ôóé ãü ñá ìðü öêéá æé êé ìé ôü á - ðïý êá íá äõü ôñß ðëéò, êü íïõ íôáò ôü á ðùò ôïõí Ý âá - ëáí ðéñäïýêëá, ôá ðáñáôïýóé êé îéüðëïõíé ôýíôá ñýíôá êáôáþ íá îéáðïõóôüó(åé)! Áð ôá ìé ãü ëá ôá ðé äéü, ç Èü äïõ ñáò ôïõ Êïõ ðá íéü êé ç Ôáê ò ôïõ Öáß äïõ Þ ôáí áõ ôïß ïé äõï Üð æü âïõ íáí á - ìýóïõò êé ìáò êáôóüäéáæáí áí äåí ôó ÝäïõíÜìáí éìåßò ïé ìéêñüôéñ(ïé) ôáãëþãïõñá ôç ìðüëá. -«ÐÜ óá, ñå, ðü óá!» Óá äå ðñüêáíéò, Ýðéáíéò ïõôéôüôéò êéñêßäá! -«¼îïõ ãáìþôé óôñáâïõìüñá ó, êïõëüðéäïõ! Ìðå ìýóá éóý, ÐéñéêëÜêïõ»! Ôéëéöôáßá öïõñíéü óôïõí Êáíáëéáêü Þôáí ç Ãéþñãïõò ôïõ ÔóéðñÜ, ãêïõëôæþò, êïõíôïõæâüúñáò, üð äåí ôïõí Ý óðéñ íéò é êåß öý ôñïõ íé êé ó Ý âãá íé ãêïë áð ôïõ ð èé íü. Ç Ëáê ò ôïõ Ñß æïõ üñ ãïõ íé ôïõ êý íôñïõ, ç Ðéä ò ôïõ Êáñáêþóôá Ýðéáíé ðüíôá ðßóïõ, ðáñýá ìé ôïõ Ãéþñ ãïõ ôïõ Ìá êñþ. Ìðñïõ óôü, ß äéïõò Á íôïõ - íéüä ò, Ý óôé êé ãéá êé öá ëéýò êé ãéá óïõô ç Ãéþñ ãïõò ôïõ áñáëüìðïõò. Óé êáëü ðé ôáñü áíáäåß êé êé ç ËÜìðñçò ôïõ ÌõôééÜíïõ. Áõôüò åß é äõíáôü ðïõäüñ(é), áë ëü ü óïõ Þ ôáí êïý ôó êïõò, ôçí ðü åé íé ôç ìðü ëá ãéá ãñïýâéò, ðßóïõ áð ôçí êéñêßäá, ìéôü üìïõò Ýóôñïõóé ê Ýâáíé ãêïë óôçí áñüäá, Üóé ðïõ ðáñáëßãïõ Ýëåéøé íá ðéüó (åé) âáóéêüò óôá ðñþôá ôóé ÁíáãÝííçó(ç) Êáñäßôóáò êé óôïõí Á ÏÊ. Á ðïý íá èõì èåßò ôþ ñá, ôü óá êé ôü óá ïõ íü ìá ôá! Ðé - äéü Ü áëïõ, ôñüíéâé ç ìßá öïõñíéü, îéðéôü íïõíôáí ïõôéôüôéò ç Üëë(ç)!..ÄÞìïõò, Îéíïõöþí ò, Âýñïõò, ñõóü óôïõ ìïõò, Êß ôóéïõò, Ðßä ò, ÌðÜ ìðçò êé ÍÜ óéïõò Æá áñþò, ÔÜêïõò ÌáõñÜê ò, Íßêïõò Ãêßêáò, ÊïõóôÜê ò Óäñü ëéáò ¹ ôáí êé ðïõë ëü ðé äéü áð äåí åß - áí á êïõë ìý íïõ óá ñüê(é) ìé ôç ìðü ëá, ü ðïõò é ìåßò. ðé æáí, áë ëü äåí ôï âãá íáí êé ôá ìü ôéá, áð ôïõ ðñïõß ùò ôïõ âñüä(é) êëïõ ôóþ íôáò! Ç ÓôÝ ëéïõò ôïõ á ëü - ôó(ç), ç Èïõ ìüò ôïõ ÔÝë(ç), ç ñþ óôïõò ôïõ ÔÝ ôá, ç Êþ ôóéïõò êé ç Ðé ñé êëþò ôïõ Êá ôýñ(ç), ç ñçò ôïõ Ìá - íþë(ç), ç Íß êïõò ôïõ ÌÜ óôïõ ñá, ç Âáã ãýë ò ôïõ ÆÞó(ç), ç Ôáê ò ôïõ Æïý ìðïõ, ç ËÜ ìðñçò ôïõ ÆÝ êéïõ, ç Ãéþñ ãïõò ôïõ Ðá ãþí(ç), ç ñþ óôïõò ôïõ Ìá íþë(ç), ç Á ðïõ óôïõ ëüê ò êé ç Ôáê ò ôïõ ËÝ ôóé êá Ìáæß ìé ôá ïõíüìáôá áíáêáôþíïõíôé óôïõ ìõáëü êé ïé ôñßðëéò, ôá ðéñäéêëþìáôá, ïé áíáâáëóéýò, Ýíá óïõñü èõìßóåéò Á íü, ôüôéò áð âüñéóé óôç ËïõîÜäá ç Áñ ïõ íôþò ôïõ ÍôñÝ ãêá êé ôïõí ß öé ñáí óôïõ ïõ ñéü æá ëß êá, ìé ñü êá ôïõ êá ëüì(é), óôá ðñï Êá íá ëéá êïý ñü - íéá, ìé ðáß ôéò ôïõ Ãéþñ ãïõ ôóé Âß êá, ôïõ ÆÞó(ç) ôïõ ÌÜóôïõñá, ôïõ ÖïõñÜêïõ ôïõ Êïõóôïýëá, Ýíá êüñïõ ìéãüëá ðéäéü Üð Ýöõãíáí óéãü,óéãü, áð ôçí ïõìüäá, ðáñáäßíïõíôáò ôç èýó(ç) óéüëëïõò áð êáñôéñïýóáí ðùò êé ðþò íá ôñá íý øïõí. Êé äþ óôïõ ôñé á ëç ôü óôá ñýìáôá êé óôá ëüããéá, íá êüøïõìé êüíáí ßóéïõ ðëáôáíü êïõ, íá ôïõí ðé ëé êß óïõ ìé, íá êüí(åé) ãéá äïõ êü ñéá óôïõ Ãõ ìíá óôþ ñéïõ íéáò êé äåí ìáò Ü ñé èáí ðéá ïé ðý - ôñéò áðïý áìáí ó ìüäéá óôïõ ôýñìá! Îé íéþ ôé åý êïõ ëá ôïõ áß ìá óôá ãü íá ôá êé óôá æéü - ãêéá, á íá êá ôïõ ìý íïõ ìé á ëß êéá, ðý ôóéò êé þ ìá ôá; ( Áðüóðáóìá áðü ôï âéâëßï «Åí Êáíáëßïéò-Ëåýêùìá åíèõìþóåùí» Â ôüìïò ) Παιχνίδια και ποδόσφαιρο της εποχής μου Του ÂáããÝëç Ìðñáêáôóïýëα Óôï âéâëßï «ÊáíÜëéá Êáñäßôóáò», ðïõ êõêëïöüñç óå ôï 1976 ï Óýë ëï - ãïò ôïõ Âü ëïõ, ðå ñé - ãñüöåôáé ç éóôïñßá ôïõ ðïäïóöáßñïõ óôï ù ñéü ìáò êá ôü ôçí ðñï - ðïëåìéêþ ðåñßïäï. Ìå ôü ôïí ðü ëå ìï äåí îý ñù ôé ãé - íüôáí óôïõò Üëëïõò ìá áëüäåò, áë ëü óôï äé êü ìáò, ìå êý íôñï ôá ìüñ ìá ñá êáé óôç óõ íý åéá ôïí Ðñï - öþôç Çëßá, ôá ðáé íßäéá ðïõ êõñéáñ- ïýóáí Þôáí ôï êõíçãçôü, êñõöôü, óìüäåò, ôóéëßêéá, ößôóéïò, ãïíôò êáé Üë ëá ðïõ ß óùò áõ ôþ ôç óôéã ìþ äåí ôá èõìüìáé. ¼ôáí üìùò åðáíþëèå óôï ùñéü á ðü ôï Âü ëï ç ïé êï ãý íåéá ôùí Ìáõ - ñïììáôáßùí, óôçí áõëþ ôïõ óðéôéïý ôïõò ðñùôïðáßîáìå ðïäüóöáéñï. ÄÜ óêá ëïò ìáò, ï ñþ óôïò Ìáõ - ñïìüôçò ðïõ ìáò Ýìáèå ôá ìõóôéêü ôçò ìðüëáò ñçóéìïðïéþíôáò ãéá ìðüëá ìßá éäéïêáôáóêåõþ ìå êïõñýëéá. Öáß íå ôáé ðþò ôá ñü íéá ðïõ Þ - ôáí óôï Âü ëï, áð' ü,ôé ìáò Ý ëå ãå á - ó ïëþèçêå ðïëý ìå ôï ðïäüóöáéñï. ¹ ôáí äå êáé ï ðá äüò ôïõ Ðá ãá - óçôéêïý Âüëïõ, ïìüäá ôüôå ôçò ðñþôçò êáôçãïñßáò Âüëïõ. Ç áõëþ ôïõ óðé ôéïý ôïõ, Þ ôá íå ôï ðñþ ôï ìáò ãþðåäï êáé åêåß ãéíüôáí êüèå ìý ñá ðáé íß äéá, ìå ü ëá ôá ðáé äéü ôçò ãåéôïíéüò. Ç öáóáñßá ðïõ äçìéïõñãïýóáìå Þôáí áðåñßãñáðôç óôçí õðüëïéðç ïéêïãýíåéá, áëëü äå èá îå Üóù ðïôý ôçí êáëïóýíç ôçò ìçôýñáò ôïõ ¼ëãáò, ãéáôß ðïôý äåí ìßëçóå Üó çìá óå êáíýíáí ìáò, ç äå ôñõöåñüäá êáé ãëõêýôçôá ôçò Þ- ôáí öáíôáóôéêþ êáé áóöáëþò ôç äéá ôþ ñç óå óå ü ëç ôçò ôç æù Þ á ðü ü,ôé îý ñù. Óôç óõíý åéá, ç ðáñýá ìåãüëùóå ðïëý êáé êüìðïóï êáéñü ñçóéìïðïéïýóáìå óáí ãþðåäï Ýíá ìýñïò êï íôü óôï óðß ôé ôïõ Èý ìéïõ ÆÞ - óç, ç äå ìðü ëá ìáò, ôþ ñá Ý ãé íå ëá - óôé Ýíéá Üãíùóôï ðùò âñýèçêå êáé ãéá êü ìðï óï êáé ñü ç Ý äñá ìáò Þ ôá - íå áõ ôüò ï þ ñïò. ÌåôÜ, ôï ðáé íßäé áãêáëéüóôçêå áðü ðåñéóóüôåñá ðáéäéü êáé ôï êýíôñï ôïõ ðáé íéäéïý ìåôáöýñèçêå óôïí ÐñïöÞôç Çëßá, óå Ýíá þñï ðïõ äåí õ ðþñ áí äý íôñá êáé ãé íü - ôáíå ôï ðáé íßäé ìå ðåñéóóüôåñá ðáé äéü. ÐñÝ ðåé å äþ íá ðù ü ôé Á ú - ëéüò ãéá ìáò, Þ ôáí ï þ ñïò óõ íü - íôç óçò ãéá ðü ñá ðïë ëü ðáé äéü. ñçóéìïðïéïýóáìå ôïí þñï ãéá ðïëëýò äñáóôçñéüôçôåò, áêüìá êáé ãéá äéüâáóìá ðñïåôïéìáóßáò ãéá ôéò ãñáðôýò åîåôüóåéò. Åêåß ìáò âñþêå êáé ï ìå ãü ëïò óåé óìüò ôçò Èåó óá - ëß áò ôï 1954 êü ôù á ðü ôï ìå ãü ëï êõðáñßóóé. Åß áìå çìß ñïíï êáé áéóèáíèþêáìå ôï âïõíü ãéá áñêåôþ þñá íá ôñýìåé. ÁìÝóùò ìåôü, åßäáìå Ýíá óýííåöï êïõñíéáêôïý óôçí Êáñäßôóá êáé óôïõò ÓïöÜäåò áðü ôá óðß ôéá ðïõ ðý óá ìå. Áõ ôþ ôçí å ðï Þ, Þë èå êáé ìéá äåñìüôéíç ìðüëá óôï ìá áëü ìáò. Ôçí åß å ï ÌÞ ôóïò Êá ôý ñçò ôïõ Êß - ìù íá êáé ðñý ðåé íá ôçí Ý öå ñå á ðü ôç Èåóóáëïíßêç, ç áäåëöþ ôïõ ÑÞôá. Ðü óåò öï ñýò ï ÌÞ ôóïò ìáò «ðáßäåõå» êáé åíþ ðçãáßíáìå íá ðáßîïõìå, ìåôü áðü ëßãï, åðåéäþ ï Ðáíáãéþôçò Êáðïýëáò êëùôóïýóå ðïëý äõíáôü ôçí ìðüëá, ôçí Ýðáéñíå êñõ öü êñõ öü êáé Ý öåõ ãå. ÂÝ - âáéá ìå ôá ðá ñá êü ëéá ìáò ãõñ íïý - óå ðü ëé êáé äü óôïõ á ðü ôçí áñ Þ. ÐáñÜëëçëá ôá ßäéá öáíôüæïìáé ãéíüôáíå êáé óå Üëëïõò ìá áëüäåò üðùò ð.. óôï ëåãüìåíï ðáëáéïñïýô ìá á ëü ìå êý íôñï ôá ðáé äéü ôïõ Çëßá ÐáðáíéêïëÜïõ ÃéÜííç ê.ëð. Ìå ôçí ïìüäá áõôþ, ðáßîáìå ðïëëýò öïñýò ñçóéìïðïéþíôáò ãéá ãþ ðå äï ôï ðñï áý ëéï ôïõ ó ï - ëåßïõ, ùñßò ôç óýìöùíç ãíþìç ôïõ äáóêüëïõ Óðýñïõ ÊáôÝñç, ãéáôß óðü æá ìå ôá ôæü ìéá ôïõ ó ï ëåß ïõ Þ ôá êëáäéü ôïõ ìåóáßïõ ðëüôáíïõ. Åß å êáé áõ ôüò ôï äß êéï ôïõ, ãéá ôß äåí õðþñ áí ñþìáôá ãéá íá åðéóêåõá óôïýí ïé öèï ñýò ðïõ äç - ìéïõñãïýóáìå áëëü êáé åìåßò åß áìå äß êéï ãéá ôß óôï ù ñéü äåí õ ðþñ - å Üëëïò þñïò ãéá ðïäüóöáéñï. ¼ôáí êüíáìå ôçí ìéêôþ ïìüäá ôïõ ùñéïý ìáò ðçãáßíáìå êáé ðáßæáìå êü ôù óôï «óêá ôéü ñç» Þ óôïõ Öïõ - óôáíýëá ôç ÑÜ ç. Ìå ôç ìéêôþ ïìüäá äþóáìå ðïëëïýò á ãþ íåò ìå ôá ãý ñù ù ñéü. ÖôÜóáìå ìý ñé ôï Ðáëáéüêáóôñï (Ìçôñüðïëç) êáé ðáßæáìå ìå ïìüäåò ðïõ Ýðáéæáí óôéò ôïðéêýò êáôçãïñßåò. Áí ìå ñùôþóåôå ãéá áðïôåëýóìáôá, Þìáóôáí ìéá êáëþ ïìüäá êáé êåñäßóáìå óõ íü ôïõò Öáíáñéþôåò, ôï ºóáñç êáé éóïðáëßåò ìå ôçí Ìçôñüðïëç. Äåí èá áíáöýñù ïíüìáôá ãéáôß öïâüìáé ìçí îå Üóù êá íý íá áë ëü äåí ìðï ñþ íá ìçí á - íáöåñèþ óôéò øõ Ýò ôçò ïìüäáò ðïõ Þôáí ï ñþóôïò ÌáõñïìÜôçò, Âáóßëçò ÃáéôáãÜíáò êáé ÃéÜííçò ÐáðáíéêïëÜïõ. ÔÝëïò, ðñýðåé íá ðù üôé ðáñüëëçëá ìå ôï ðïäüóöáéñï ðáßæáìå êáé âü ëåú óôïí Á ú ëéü êáé óôï ðñï áý ëéï ôïõ äçìïôéêïý ó ïëåßïõ ìå öéëý ðïõ ìáò ðáñá þñçóå ï äüóêáëïò Óðýñïò ÊáôÝñçò êáé ãéíüôáíå áãþíåò, óõíþèùò ôéò çìýñåò ôïõ ÐÜó á êáé ôïõ êá ëï êáé ñéïý ãéá ôß áõ ôü ôïí êáé ñü, ôï ù ñéü ìáò, ðëçì ìý ñé - æå áðü öïéôçôýò êáé îåíéôåìýíïõò íý ïõò ôïõ ù ñéïý ìáò á ðü ü ëç ôçí ÅëëÜäá

12 Toυ Σδρόλια Στεργίου Δημήτρη ή Αρβαντάκου Είχαν ήδη περάσει δύο χρόνια από την πρώτη μου επίσκεψη στην Αθήνα. Είμαστε στα 1953 στις 30 Ιουλίου και ένα γράμμα με λίγες λέξεις φτάνει στα Κανάλια από τον Αριστείδη Σδρόλια. Έγραφε μόνο: σε περιμένω στις 3 Αυγούστου στο πρακτορείο στην Αθήνα Αριστείδης. Το συζήτησα με τους γονείς μου και στις 2 Αυγούστου μαζί με την αδερφή μου Ελευθερία ξεκινήσαμε με τα πόδια για την Καρδίτσα. Φτάσαμε και αφού βγάλαμε το εισιτήριο μείναμε σε μια θεία μου. Το πρωί της 3ης Αυγούστου μπήκα στο λεωφορείο για Αθήνα. Η συγκίνηση ήταν μεγάλη. Έκλαιγε η αδερφή μου έκλαιγα και εγώ που τους αποχωριζόμουνα μην ξέροντας ποια κατάσταση θα αντιμετωπίσω στην Αθήνα. Το λεωφορείο ξεκίνησε το μακρύ ταξίδι μιας και χρειαζόταν 7-8 ώρες για να φτάσει αφού πήγαινε αργά ακολουθώντας την διαδρομή από τον Μπράλο με πάρα πολλές στροφές. Κάποτε κατά τις 4-5 το απόγευμα φτάσαμε στην Αθήνα. Κατέβηκα και έψαχνα με το βλέμμα μου τον Αριστείδη αλλά πουθενά ο Αριστείδης. Κάποια στιγμή ακούστηκε η φωνή του πράκτορα που έλεγε: «Μήπως υπάρχει κάποιος Σδρόλιας εδώ»; Να έρθει να μιλήσει στο τηλέφωνο. Έτρεξα γρήγορα στο τηλέφωνο. Ήταν ο Αριστείδης. Ο καημένος είχε υπηρεσία εκείνη την ώρα και δεν μπορούσε να ρθει να με πάρει. Με ενημέρωσε ότι θα ερχόταν να με παραλάβει ο Λάμπρος Στασινός που δούλευε σε κάποιο μαγαζί κοντά στα πρακτορεία. (Σωκράτους 61). Όντως σε λίγο εμφανίστηκε και με συνόδευσε στο μαγαζί που εργαζόταν γιατί ακόμα δεν είχε σχολάσει. Με συμβούλευε όλη την ώρα πώς να φέρομαι στο μαγαζί που θα πήγαινα για δουλειά. Να είσαι πρόθυμος και καθαρός μου έλεγε, ν ανοίξεις τα μάτια σου να μάθεις τη δουλειά. Μ αυτές τις συμβουλές και με την κουβέντα είχαμε ήδη φτάσει στον Πειραιά με τον ηλεκτρικό και περάσαμε από τον Αριστείδη που ακόμα δεν είχε σχολάσει. Μέχρι να σχολάσει μ έβαλε σ ένα γραφείο να κάτσω και κάπου-κάπου ερχόταν και μου έριχνε μια ματιά. Η κούρασή μου ήταν τόσο μεγάλη που με πήρε ο ύπνος στην καρέκλα. Κάποτε σχόλασε και μαζί πήραμε τον δρόμο για το μαγαζί που θα πήγαινα για δουλειά. Μόλις φτάσαμε καθίσαμε λίγο περιμένοντας. Τ αφεντικό μου πρότεινε να με κεράσει κάτι. Δεν ήθελα τίποτα, μόνο να κοιμηθώ ήθελα. Μου υπέδειξε το πατάρι του μαγαζιού, στο οποίο υπήρχε ένα παλιοκρέβατο χωρίς στρώμα. «στρώσε κάτι παλιά τσουβάλια αντί στρώματος και ΧΡΟΝΟΓΡΑΦΗΜΑΤΑ Ç äåý ôå ñç á ðü ðåé ñá íá óôå ñéþ óù óôçí Á èþ íá êáé ïé äõóêï ëß åò ðïõ á íôé ìå ôþ ðé óá κοιμήσου». Έτσι κι έγινε. Πρωί-πρωί με ξύπνησε αυτός. Πετάχτηκα γρήγορα μην μπορώντας να συνειδητοποιήσω που βρισκόμουν. Νόμιζα προς στιγμήν ότι βρισκόμουν στην αυλακιά στην Μετόχη. Κατέβηκα γρήγορα από το πατάρι και το αφεντικό άρχισε να με ρωτά διάφορα πράγματα για το χωριό, την οικογένειά μου για να γνωριστούμε. Κατόπιν άρχισε να μου λέει διάφορα για την δουλειά για να μπω στο κλίμα του τι θα κάνω. Ο καιρός πέρναγε και σιγά σιγά άρχισα να συνηθίζω. Οι τρεις πρώτοι μήνες ήταν δοκιμαστικοί και ο υπάλληλος εργαζόταν χωρίς μισθό. Μετά το τρίμηνο μου έδινε 100 δρχ. το μήνα για μισθό. Στο διάστημα του τριμήνου που εργαζόμουνα δωρεάν, τα ρούχα μου και τα παπούτσια είχαν χαλάσει.οι γείτονες μου έδιναν ρούχα και παπούτσια που είχαν παιδιά περίπου στην ηλικία μου. Δύσκολοι καιροί, φτώχεια μεγάλη και πολύ δουλειά. Εκείνη την εποχή ζούσαμε πολύ χειρότερα απ την ζωή που κάνουν σήμερα οι μετανάστες στον τόπο μας. Κι εμείς ήμασταν στην χώρα μας. σκέφτομαι όλα αυτά που έζησα όντας παιδί και με πιάνει ένα παράπονο. Δεν ήθελα κανέναν παιδί σήμερα να τραβήξει αυτά που τράβηξαν τα παιδία της δικής μου γενιάς. Ευτυχώς τα πράγματα έχουν βελτιωθεί πολύ και τα παιδιά σήμερα στην πλειοψηφίας τους ζουν καλά, όσο για ρούχα και παπούτσια έχουν περισσότερα και από τα μαγαζιά. Πως θα πει ένας Καναλιώτης στο μηχανικό του συνεργείου αυτοκινήτων τη φράση: Ανά τακτά διαστήματα απο από το κάτω μέρος ακούγεται ένας θόρυβος; Μετάφραση: Κάπ κάπ απκάτ, κάτ κάν γκάπ γκάπ Πρωτομαγιά στα Κανάλια Aπό τον Στέφανο Πρίντσιο Κέφι, χορός, τραγούδι, άφθονο κρασί και μεζεκλίκια, γλέντι και χαρά, πρωταγωνίστησαν στο Καναλιώτικο κάλεσμα για τον ερχομό της Άνοιξης, τη φετινή Πρωτομαγιά στον καλότεχνα διαμορφωμένο δασοσκεπή χώρο, πίσω από την εκκλησία του Αι Λια. Όλοι οι συμμετέχοντες ευχαριστούμε θερμά τα δραστήρια μέλη που ανέλαβαν να πραγματοποιήσουν αυτή την εξαίσια γιορτή, αυτό το όμορφο χαροκόπι. 12

13 ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ Συνδρομές στην εφημερίδα για το 2008 ÏÍÏÌÁ Ποσό ( ) ÏÍÏÌÁ Ποσό ( ) ÏÍÏÌÁ Ποσό ( ) ÏÍÏÌÁ Ποσό ( ) ÏÍÏÌÁ Ποσό ( ) ÁÈÇÍÁ ÌÐÁËÔÁÄÙÑÏÓ ÊÙÍÓÔÁÍÔÉÍÏÓ 130 ÆÅÊÉÏÓ ÃÅÙÑÃÉÏÓ 15 ÌÁÍÙËÇ ÌÁÑÉÁ 650 Óôç ìíþìç ôïõ óõæýãïõ ôçò Êùí. Ìáíþëç ãéá ôçí Ýêäïóç ôïõ ôåý ïõò 105 ÈÅÏÓ ÐÅÑÉÊËÇÓ 20 ÈÅÏÓ ÐÅÑÉÊËÇÓ 50 ÊÁÔÅÑÇÓ ÍÉÊÏËÁÏÓ 50 ÊÁÔÅÑÇÓ ÍÉÊÏËÁÏÓ 200 ÐÁÓ ÏÕ ÅËÅÕÈÅÑÉÁ 20 ÊÁÑÁÃÉÁÍÍÇ - ÃÅÙÑÃÏÐÏÕËÏÕ ÌÁÑÉÁ20 ÓÄÑÏËÉÁÓ ËÁÌÐÑÏÓ 50 ÆÇÓÇÓ ÈÙÌÁÓ 15 ÊÑÁÍÉÁ-ÆÇÓÇ ÓÏÖÉÁ ÊÁÉ ÁÑÅÔÇ 40 ÌÐÑÁÊÁÔÓÏÕËÁ ËÕÄÉÁ 20 ÄÇÌÏÕ ÍÉÊÏË. 15 ÁÍÁÓÔÁÓÉÏÕ ÉÙ. 50 ÌÁÊÑÇ ÖÙÔÅÉÍÇ ÊÁÉ ÁÃÃÅËÉÊÇ 20 ÈÅÏÓ ÓÐÕÑÏÓ 100 ÊÁÑÁÌÐÁÓÇ ÂÁÓÉËÉÊÇ 50 ËÁÓÄÁÓ ÑÇÓÔÏÓ 15 ÁÑÊÏÌÁÍÇ ÔÓÁÑÏÕ Á ÅÕÁ. 40 ÁÚÄÏÓ ÂÁÓÉË. 50 ÍÔÅÍÉÓÇ ÌÁÑÉÁ ÔÏÕ ÁÈ. 50 ÐÏÕÓÉÏÓ ÂÁÓÉË. 30 ÃÁËÁÍÁÊÇÓ ÂÁÚÏÓ 50 ÊÏÑÏÊÉÄÁÓ ÁËÊÇÓ 50 ÊÁÑÁÃÉÁÍÍÇÓ ÊÙÍ/ÍÏÓ 140 ËÁÓÄÁ ÂÁÃÉÁ 20 ÓÐÁÍÏÕ-ÓÔÅÖÁÍÏÐÏÕËÏÕ ÖÙÔÅÉÍÇ 50 ÂÁËÁÓ ÐÁÍÔÅËÇÓ 20 ÂÁËÁ ÅËÅÍÇ 20 ËÁÓÄÁ ÏÕÑÁÍÉÁ 50 ÊÁÑÁÏÕËÇÓ ÊÙÍ/ÍÏÓ 25 ÓÄÑÏËÉÁÓ ÌÅÍÉÏÓ 20 ÁÈÇÍÁ ÌïúÜíïò ÉùÜííçò 100 Ôóéñþíçò Áðüóôïëïò 200 Ôóéñþíçò Çëßáò 50 Ìðñáêáôóïýëáò ÅõÜããåëïò 30 ÈÝïõ ËéíÜñäç áñü 30 ÃéäáñÜêïõ ÊáööÝ ÉóáâÝëëá 30 ÔóéðñÜ ÌðÜñá ÁãáèÞ 70 Áèáíáóßïõ ËÜæáñïò 20 Æïýìðïò. ÄçìÞôñéïò 100 Æïýìðïò. ÄçìÞôñéïò 200 Æïýìðïò. ÄçìÞôñéïò 200 Ðñùôüðáððá Áëåî. 100 Óôç ìíþìç ôùí ãïíýùí Ðñùôüðáððá ÉùÜííç êáé Áéêáôåñßíç ÊïõôÞò ÉùÜííçò 15 ÊáóéíÜò Ãåþñãéïò 20 Ìáíþëçò ÄçìïóèÝíçò 20 ÊáôóïãéÜííïõ ÉùÜííá 30 ÌðáêÜëç Íôáïýëá Áéê. 30 ÍôñÝãêáò ñçò 20 ÃçñÜóçò ñþóôïò 50 Ëéáóêïâßôçò Ãåþñãéïò 50 ÌðÜëéïò Ãåþñãéïò 50 Ãéáííáêüò ÈùìÜò 50 Óäñüëéá Áéêáôåñßíç 20 ÁÍÁÓÔÁÓÉÏÕ ÇËÉÁÓ 50 ÑÉÆÏÓ ÄÇÌÇÔÑÇÓ 30 ÃÇÑÁÓÇÓ ÃÊÑÁÓÇÓ 20 ÃÊÑÁÓÇ ÅËÅÏÍÙÑÁ 20 ÓÄÑÏËÉÁ-ËÁÑÅÍÔÆÁÊÇ ÁÉÊ. 30 ÓÄÑÏËÉÁÓ ÄÇÌÇÔÑÉÏÓ - ÓÄÑÏËÉÁÓ ÓÔÕËÉÁÍÏÓ - ÓÄÑÏËÉÁ ÅËÅÍÇ 50 ÓÄÑÏËÉÁÓ ÃÅÙÑÃÉÏÓ - ÓÄÑÏËÉÁÓ ËÁÌÐÑÏÓ - ÓÄÑÏËÉÁÓ ÁÐÏÓÔ. 45 ÁËÁÔÓÇÓ ÅÕÁÃÃÅËÏÓ 20 ÁËÁÔÓÇÓ ÈÑÁÓÕÂÏÕËÏÓ 20 ÊÁÑÁÂÁ ÁÑÉÓÔÅÁ 50 ÈÅÏÓ ÐÁÕËÏÓ 30 ÊÁÔÅÑÇ ÂÁÓÉË. ÔÏÕ ÐÁÍ. 20 ÐÁÐÁÍÉÊÏËÁÏÕ ÓÙÔÇÑÇÓ 30 ÊÁÓÓÁÑÇ ÁÉÊ. 50 ËÁÓÄÁÓ ÃÅÙÑÃ. ÔÏÕ ÁÐ. 60 ÐËÉÁÓÓÁÓ ÐÅÔÑÏÓ 30 ÁÍÁÓÔÁÓÉÏÕ ÄÉÏÍ. 20 ÊÙÔÏÕËÁÓ ÃÅÙÑÃÉÏÓ 50 ÂÏÕËÃÁÑÇÓ ÑÇÓÔÏÓ 30 ÊÁÔÓÏÃÉÁÍÍÏÓ ÑÇÓÔÏÓ 50 ÂÏÕËÃÁÑÇ ÄÇÌÇÔÑÁ 20 ÁÍÔÆÁÑÁ ÑÉÍÁ 20 ÏÉÊÏÃÅÍÅÉÁ ÑÉÆÏÕ ÄÇÌÇÔÑÇ 100 Óôç ìíþìç ôçò Áããåëéêïýëáò Ãåùñãßïõ ÌðÝêïõ ÐÁÓ ÏÕ ÅËÅÍÇ 50 ÍÔÑÅÃÊÁÓ ÔÁÊÇÓ 100 ÈÅÏÕ ÔÓÏÕÑÏÕËÉÁ ÖÏÕËÁ 50 ÊÁÔÅÑÇÓ ÐÁÍÁÃÉÙÔÇÓ 15 ËÁÓÄÁ ÏËÃÁ 100 ÌÁÍÙËÇÓ ÑÇÓÔÏÓ 30 ÐÏËÕ ÑÏÍÇ ÌÁÉÑÇ 30 ÐÏÕËÉÏÕ ÓÄÑÏËÉÁ ÁÑÅÔÇ 30 ÔÓÉÐÑÁÓ ÍÉÊÏËÁÏÓ 50 ÊÁÑÖÇ ËÅÌÏÍÉÁ 15 ÃÉÁÍÍÁÊÏÓ ÅÕÁ. 40 ÃÅÙÑÃÉÏÐÏÕËÏÓ ÍÉÊÏË. 20 ÑÉÓÔÏÄÏÕËÏÕ ÍÉÊÏË. 50 ÄÇÌÇÔÑÁÊÁÊÇÓ ÃÅÙÑÃÉÏÓ 30 ÄÑÁÊÏÕ-ÍÔÑÅÃÊÁ ÐÁÍÄÙÑÁ 20 ÊÙÓÔÏÕËÁÓ ËÁÌÐÑÏÓ 30 ÃÁËÁÍÁÊÇÓ ÂÁÓÉËÅÉÏÓ 40 ÄÏÕÊÁ ÅËÅÍÇ 20 ÌÁÓÔÏÑÁÓ ÆÇÓÇÓ 50 ÁÍÅÕ ÏÍÏÌÁÔÏÓ Áм ÐÁÐÁÃÏÕ 50 ÂÏËÏÓ ÓÅÑÐÉÙÔÏÕ ÍÉÊÏËÅÔÁ 10 ÊÏÕÍÔÅÔÁÊÇÓ ÈÅÏÄ. 10 ÆÏÕÌÐÏÕ ÂÁÓÙ 10 ÐÁÐÁÍÔÙÍÉÏÕ ÅÉÑÇÍÇ 10 ÄÁÐÏÍÇ ÓÇËÅÉÁ 10 ÁÚÄÏÓ ÊÙÍÓÔÁÍÔÉÍÏÓ 10 ÊÑÉÊÏÓ ÍÉÊÏËÁÏÓ 10 ÌÁÕÑÏÌÌÁÔÇÓ ÊÙÍ/ÍÏÓ 10 ÌÁÓÔÏÑÁ-ÔÆÁÌÔÆÇ ÆÙÇ 10 ÃÊÏËÉÙÑÇ ÅËÅÕÈÅÑÉÁ 10 ÊÑÉÊÏÕ ÍÁÕÓÉÊÁ 10 ÊÅËËÁ ÂÉÑÃÉÍÉÁ 10 ÓÕÌÅÙÍÉÄÏÕ ÁÈÇÍÁ 10 ÐÕÑÃÉÙÔÇÓ ÃÅÙÑÃÉÏÓ 30 ÊÁÔÅÑÇÓ ÊÙÍ/ÍÏÓ 15 ÆÏÕÌÐÏÓ ÁÑÇÓ 50 ÈÅÌÅËÇÓ ÁÐÏÓÔ. 5 ÌÐÁÑÔÆÏÊÁ ÁÑÉÊËÅÉÁ 20 ÊÑÉÊÏÕ ÍÁÕÓÉÊÁ 20 ÐÕÑÃÉÙÔÇÓ ÈÙÌÁÓ ÔÏÕ È. 50 ÐÕÑÃÉÙÔÇÓ ÓÏËÙÍ ÔÏÕ È. 50 ÑÉÓÔÏÄÏÕËÏÕ ÁËÅÎ. 50 ÃÙÃÏÕ ÁËÅÎÁÍÄÑÁ 15 ÊÁÓÉÍÁÓ ÅÕÁ. 15 ÄÏÕËÃÅÑÇ-ÔÓÁÑÏÕ Á ÁÃÃÅËÉÊÇ 30 ÌÁÓÔÏÑÁ - ÃÊÏÆÉÙÑÇ ÅËÅÕÈÅÑÉÁ 30 ÔÓÉÙÊÏÕ ÄÙÑÁ 20 ÐÕÑÃÉÙÔÇÓ ÊÙÍ/ÍÏÓ 30 ÓÄÑÏËÉÁ ÁÔÆÁÑÁ ÁÑÏÕËÁ 30 ÓÕËËÏÃÏÓ ÊÁÍÁËÉÙÔÙÍ ÂÏËÏÕ 1494,5 ÊÕÑÉÁÊÇ ÓÔÏ ÙÑÉÏ ÊÁÑÄÉÔÓÁ ÌÁÕÑÁÊÇÓ ÑÇÓÔÏÓ 50 ÐÁÐÁÍÉÊÏËÁÏÕ ÃÅÙÑÃÉÁ 20 ÓÔÁÚÊÏÕ ÐÁÐÁÍÉÊÏËÁÏÕ ÏÕÑÁÍÉÁ 20 ËÁÐÐÁ ÁËÅÎÁÍÄÑÁ 20 ÐÕÑÃÉÙÔÇÓ ÁÐÏÓÔÏËÏÓ 20 ÌÁÕÑÁÊÇÓ ÊÙÍ/ÍÏÓ 20 ÁÍÁÓÔÁÓÉÏÕ ÄÇÌÇÔÑÇÓ 50 ÂÇÔÏÂÁÑÇÓ ÁÐÏÓÔ. - ÆÇÓÇ ÅÕÁÃÃÅËÉÁ 50 ÆÇÓÇÓ Á. ÆÇÓÇÓ 50 ÊÙÔÏÕËÁÓ ÓÙÔÇÑÇÓ 50 ËÅÔÓÉÊÁÓ ÁÐÏÓÔÏËÏÓ 20 ÌÉ ÁËÇÓ ÄÇÌ. 20 ÌÉ ÁËÇÓ ÓÔÁÕÑÏÓ 30 ÓÉÁÖÇÓ ÊËÅÏÌÅÍÇÓ 50 ÁÍÁÓÔÁÓÉÏÕ ÄÇÌÇÔÑÉÏÓ 20 ÓÅËÏÕÍÔÏÕ ÁÍÍÁ-ÄÇÌÇÔÑÉÏÕ 20 ËÁÑÉÓÁ ÉÙÁÍÍÏÕ ÂÁÓÙ 15 ÓÄÑÏËÉÁ ÅÕÁÃÃÅËÉÁ 20 ÌÏÓÉÁËÏÓ ËÁÌÐÑÏÓ 20 ÌÉ ÁËÇÓ ÑÇÓÔÏÓ 30 ÐÑÉÍÔÆÉÏÓ ÓÔÅÖÁÍÏÓ 20 ÍÔÑÅÃÊÁÓ ÄÇÌ. 15 ÊÁÐÏÕËÁÓ ËÁÌÐÑÏÓ 20 ËÏÉÐÁ ËÉÌÍÉÙÔÇ-ÊÁÔÅÑÇ ÅÕÁÃÃÅËÉÁ 50 ÈÅÌÅËÇÓ ÂÁÓ. 10 Συνδρομές στην εφημερίδα για το 2009 ÐéóêåñÜ ÅëÝíç (Ðáðáðïóôüëïõ) 30 Ëáðïýóçò ÄçìÞôñéïò 50 Ëáðïýóç áñßêëåéá 30 Máíþëçò ËÜìðñïò 20 ÂïãéáôæÞò Öþôéïò 50 ÔÝôôáò Áñ ïíôþò 20 ÂÏËÏÓ ÁëåîáíäñÞò ÁèáíÜóéïò 10 ÂáóéëåéÜäïõ Áãïñßôóá 10 ÃáëáíÞ Êùí/íá 10 ÃçñÜóç ÊÝëëá ÁããåëéêÞ 10 Ãéùôüðïõëïò Ãåþñãéïò 10 Ãéùôüðïõëïò ñßóôïò 10 Æá ïãéþñãïõ ÁããåëéêÞ 10 Æïýìðïò Ãåþñãéïò 10 Æïýìðïò Ãñçãüñçò 10 Æïýìðïò ÊëÝáñ ïò 10 Æïýìðïõ ÃåùñãéÜäïõ Áëßêç 10 Æïýìðïõ Ðüðç Êáíôßêïõ 10 ÈÝïõ Ðáíáãéùôßäïõ ëëç 10 ÊÜëððá Ðåëáãßá 10 ÊáðíïõôæÞò Ãéþñãïò 10 ÊáôÝñçò Âáóßëåéïò Ãñçãïñßïõ 10 Êïëïâïý Óïößá 10 ÊïñäáëÞ Ïõñáíßá 10 ÊïñôÝóç Åõáíèßá 10 ÊïõôÞ Ìáñßá 10 Êõñéáêïðïýëïõ ÂáóéëéêÞ (Ðõñãéþôç) 10 Êõñßôóç ñõóüíèç 10 ÊùíóôáíôÜñáò Ãåþñãéïò 10 ÊùóôáâÜñá Âáóéëåßïõ ËåìïíéÜ 10 Ìáíþëç Ãïñäßïõ Ðáíáãéþôá 10 ÌÜóôïñá Ãêïëéþñç Åëåõèåñßá 10 ÌÜóôïñá ÔæáìôæÞ ÆùÞ 10 ÌáõñïìÜôçò Êùí/íïò 10 ÌáõñïìÜôçò ñþóôïò 10 Ìðáëéüôá Ìáñßá 10 Ìðáëéþôïõ Ôóéìðßäá Éïõëßá 10 ÌðÜóéïõ Óäñüëéá Ãåùñãßá 10 ÌðëÝôóáò ËÜìðçò 10 Ìðñáêáôóïýëá ÂáóéëéêÞ 10 ÍôñÝãêá ÑùìáëÝá 10 ÍôñÝãêáò Íéêüëáïò 10 ÐáðáúùÜííïõ ËÜìðñïò 10 ÐáðáíéêïëÜïõ ÓùôÞñéïò 20 Ðáðáíôùíßïõ ÅéñÞíç 10 Ðáðáðïóôüëïõ ËÜìðñïò 20 Ðáðáäïýëç ÊùóôáâÜñá ÖùôåéíÞ 10 Óäñüëéáò Êùí/íïò ôïõ Áðïóôüëïõ 10 Óäñüëéá ÁããåëéêÞ 10 Óäñüëéá ËåìïíéÜ 10 Óäñüëéáò Åõñéðßäçò 10 Óäñüëéáò ÈùìÜò ÂáÀïõ 10 Óäñüëéáò ÐÜñçò 10 Óäñüëéáò ñþóôïò ôïõ ÍéêïëÜïõ 10 Ôóáñïý áò ÈùìÜò 50 Ôóéïýìá Äçìçôñüãëïõ Áäáìáíôßá 10 Ôóéïýìáò Ðáíáãéþôçò 10 áëüôóçò ÍéêÞôáò 10 áñáëüìðïõ ÂÜéïò 10 áñáëüìðïõ Ãåþñãéïò ôïõ ÂáÀïõ 10 ñéóôïäïýëïõ Êáßôç 10 ÈÅÓ/ÍÉÊÇ ÄÞìïõ ÔñéáíôÜöõëëïò 30 Óôç ìíþìç ôïõ Êñßêïõ Êùí/íïõ ÄÞìïõ ÔñéáíôÜöõëëïò 50 Óýëëïãïò Êáíáëéùôþí Èåó/íßêçò ÕöáíôÞò ÂÜéïò 20 ÊáôÝñçò Èåüäùñïò 50 ÄÞìïõ ÔñéáíôÜöõëëïò 440 Ëåþíç Óïößá 100 ÔÝôá öç 50 ÊÁÑÄÉÔÓÁ ËÝôóéêáò ÄçìÞôñéïò 30 Ðáðáñçãïðïýëïõ Ñßæïõ 20 Êñßêïò ñõóüóôïìïò 20 Ìé Üëçò Âáúïò 50 ÆÞóçò ËÜìðñïò 50 ÌÐÁÑÔÆÏÊÁÓ ÃÅÙÑÃ. 50 ÊÁËÉÙÑÁ ÁÃÏÑÇ 20 ÊÁÔÅÑÇ ÁÍÁÓÔ. 50 ÔÓÁÊÁ ÖÙÔÅÉÍÇ 20 ËÁÓÄÁÓ ÊÙÍÓÔÁÍÔÉÍÏÓ 50 ÊÁÐÏÕËÁÓ ÐÁÍÁÃ. 20 ÌÉ ÏÕ-ÊÁÔÅÑÇ ÌÁÑÃÁÑÉÔÁ 30 ÊÏÊÊÏÑÏÃÉÁÍÍÇÓ ÁÍÄÑÅÁÓ 20 ÐÕÑÃÉÙÔÇ-ÌÁÍÔÇ ÅÕÃÅÍÉÁ 20 ÁÑÁËÁÌÐÏÕ ÃÅÙÑÃÉÏÓ 40 ÌÐÁÑÔÆÏÊÁÓ ÍÉÊ. 50 ÁÚÄÏÓ ÑÉÓÔÏÄÏÕËÏÓ 200 ÌÉ ÁËÇÓ ÑÕÓÏÓÔÏÌÏÓ 20 BILL KAI CAROL ËÉÁÓÊÁ 100 ÄÏËÁÑÉÁ LIASKA ALIKI 100 ÄÏËÁÑÉÁ Óôç ìíþìç ôïõ ÄÞìïõ ÐáðáíéêïëÜïõ ÈÅÓ/ÍÉÊÇ ÌÐÅÊÏÓ ÁÐÏÓÔÏËÏÓ 20 ÂÁËËÁÓ ÁÑÉÓÔÅÉÄÇÓ 20 ÌÁÍÙËÇÓ ÐÅÔÑÏÓ 15 ÊÙÔÏÕËÁÓ ÉÙÁÍÍÇÓ 200 ÁËÅÎÏÐÏÕËÏÓ ÁÐÏÓÔÏËÏÓ ÁÑ. 30 ÐÕÑÃÉÙÔÇ ÅÕÃÅÍÉÁ 20 ÔÅÔÔÁÓ ÑÕÓÏÓÔ. 25 ÓÕËËÏÃÏÓ ÊÁÍÁËÉÙÔÙÍ ÈÅÓÓÁËÏÍÉÊÇÓ ÊÕÑÉÁÊÇ ÓÔÏ ÙÑÉÏ 500 ÔÑÉÊÁËÁ ÃÑÁËÉÓÉÁ - ÐÁÐÁÐÏÓÔÏËÏÕ ÁÍÍÁ 100 ÊÏÕÔÇÓ ÄÇÌÇÔÑÇÓ 10 ÌÁÓÔÏÑÁÓ ÁÐÏÓÔÏËÏÓ 20 ÂÁËËÁÓ ÈÅÌÉÓÔ. 40 ÓÄÑÏËÉÁÓ ÊÙÍ/ÍÏÓ 30 ÌÐËÏÕÃÏÕÑÁ ÁÉÊ. 30 ÌÅÑÉÓÉÙÔÇ ÂÁÑÂÁÑÁ 30 ÊÁÑÊÁÔÓÏÕËÁÓ ÄÇÌ. 20 ÔÑÉÊÁËÁ Öéëßððïõ Êëáßñç 30 Êùôïýëá ÂáÀá 10 ËÁÑÉÓÁ ÄÞìïõ ÅõÜããåëïò 20 ÔÝôá ÄçìïëÜêïõ Ïõñáíßá 30 ËÏÉÐÁ ÓáêêÜò Ãåþñãéïò 20 ÐáðáíéêïëÜïõ ÈÝïõ Åõáããåëßá 30 ËÜóäáò ÄçìïóèÝíçò 20 ÊáóéíÜò Èåüöéëïò 30 ÐáðáíéêïëÜïõ Öþôéïò 30 Παπαθεοδοσίου Κώστας 50 Αστέρης Χαλάτσης 20 Óäñüëéáò Áñéóôåßäçò $50 Óäñüëéáò Áñéóôåßäçò $50 Óäñüëéáò Ä. Êùí/íïò $50 Óäñüëéá Áìáëßá (ËïõâÝñäç) $50 Óäñüëéáò Ä. Öþôéïò $20 Óäñüëéáò Á. ÁíôñÝáò $20 Óäñüëéáò Á. Öþôéïò $20 Óäñüëéá ÖùôåéíÞ (Âëá ïãéüííç) $50 ÌáõñïêïñäÜôïõ É. ÄÞìçôñá $50 Ðáíïðïýëïõ Ä. ÁèçíÜ $50 ÈÜíïõ Îáíèïýëá (Óäñüëéá) $40 Bιοτεχνία: Γραφεία Έκθεση: Έκθεση Aθήνας: 13 13

14 ΓΕΝΝΗΣΕΙΣ Στις 24/5/09 ο Βασίλης Χιώτης και η Μαρία Χιώτη Βούλγαρη του Χρήστου και της Δήμητρας έφεραν στον κόσμο ένα αγοράκι. Ο Σύλλογος Καναλιωτών της Αθήνας τους εύχεται να τους ζήσει. ΕΙΣ ΜΝΗΜΗΝ ΤΗΣ ΣΥΓΧΩΡΙΑΝΗΣ ΜΑΣ Σόνιας Λάσδας (Λίαπης) - Παπαχρήστου Πριν από κάμποσο καιρό πέθανε και κηδεύτηκε στον Άνω Ωρωπό Αττικής, η Σόνια Λάσδα (Λίαπη) - Παπαχρήστου. Γεννήθηκε το 1931 στα Κανάλια και από μικρή Νέα από την Αθήνα ηλικία γεύτηκε τη φτώχεια και την ανέχεια της εποχής, όπως όλοι οι συγχωριανοί μας. Μπήκε από μικρή στα βάσανα και ένιωσε στο πετσί της τις επιπτώσεις της εμφύλιας αναταραχής μετά τον πόλεμο. Με τον πατέρα της, διωκόμενος ή φυλακή στα γιούρα, θυμάμαι τη Σόνια ν αναλαμβάνει τη φροντίδα της οικογένειας με τέσσερα μικρότερα αδέλφια. Ήτανε και η Στέλλα μεγαλύτερή της, αλλά η Σόνια ήταν ο αρχηγός της οικογένειας μετά και το θάνατο της μητέρας της, που δεν ξέρει κανένας πως. Μικρό παιδί εγώ τη θαύμαζα για το πως αντιμετώπιζε τους παρακρατικούς μετά το 1944 καθώς και όλα τα τραβήγματα από την αστυνομία την εποχή εκείνη, όταν της κάψανε το ντάμι στο Γαλαζονέρι. Αυτή πάλι πληροφορούσε τον πατέρα της στη φυλακή με συνωμοτικό τρόπο την πορεία του δεύτερου αντάρτικου στην περιοχή μας. Ήτανε αποφασιστική και το απέδειξε πάλι όταν χρειάστηκε, μετά το γάμο της με τον Βασίλη, να ξενιτευτεί στην Αθήνα και να αρχίσει μια καινούργια ζωή. Δούλεψε σκληρά μαζί με τον Βασίλη και μεγάλωσαν με τον καλύτερο τρόπο την κόρη τους, την Χριστίνα. Αγαπητή και γελαστή σε όλες και σε όλους, χωρίς κακίες και εγωισμούς. Αγαπήθηκε πολύ και στον τόπο όπου άφησε ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ την τελευταία της πνοή και σε εκδήλωση της αγάπης τους, οι κάτοικοι αυτού του μικρού χωριού της Ανατολικής Αττικής της παραχώρησαν την τελευταία της κατοικία. Βαγγέλης Μπρακατσούλας ΘΑΝΑΤΟΙ Στις 21/7/09 πέθανε στην Αυστρα-λία η Ευαγγελία Δημητρίου Σδρόλια το γένος Μούρκα ετών 91. Πέθανε στην Αθήνα και κηδεύτηκε στα Κανάλια στις 22/7 η Κωτούλα - Ζιώγα Στέλλα. Ο Σύλλογος Καναλιωτών της Αθήνας εκφράζει, τα θερμά του συλλυπητήρια στις οικογενειές τους. Νέα από τα Κανάλια ΓΑΜΟΙ Στις 26/4/2009 παντρεύτηκαν στον Ι.Ν. Προφήτη Ηλία οι Αγρογιάννης Παναγιώτης του Ιωάννη και Κωτούλα Αγορή του Αποστόλου. ΘΑΝΑΤΟΙ Στις 6/4/2009 έφυγε από τη ζωή στη Χαλκίδα η Μαρία Καψάλα (χείρα Θωμά Χαραλάμπου) ετών 81. Στις 11/4/2009 έφυγε από τη ζωή ο Σιάφης Γεώργιος του Αθανασίου ετών 87. Στις 18/4/2009 έφυγε από τη ζωή η Σδρόλια Πολυτίμη του Γεωργίου ετών 91. Στις 29/5/2009 έφυγε από τη ζωή ο Κατέρης Απόστολος του Ελευθερίου ετών 71. Στις 31/5/2009 έφυγε από τη ζωή ο Γιαδαράκος Λάμπρος του Χρήστου ετών 100. Στις 16/6/2009 έφυγε από τη ζωή ο Μπαλταδώρος Γεώργιος του Στεργίου ετών 89. Στις 20/7/2009 έφυγε από τη ζωή η Ισμήνη Χατζιά - ρα, σύζυγος Λευτέρη. Ο Σύλλογος Καναλιωτών της Αθήνας εκφράζει, τα θερμά του συλλυπητήρια. Πρόγραμμα πολιτιστικών εκδηλώσεων Δήμου Ιθώμης Καλοκαίρι Θεατρικές παραστάσεις Χάρμα Παρασκευή 24 Ιουλίου Λοξάδα Σάββατο 25 Ιουλίου Πύργος Ιθώμης Κυριακή 26 Ιουλίου Φανάρι Δευτέρα 3 Αυγούστου Κανάλια Τετάρτη 12 Αυγούστου Ελληνόπουργος Τετάρτη 19 Αυγούστου 2. Θέατρο Σκιών Αγιος Ακάκιος (μετά τις 15 Αυγούστου) 3. Θέατρο Οψεις Κανάλια Κυριακή 26 Ιουλίου 9.30 μμ Καππά Δευτέρα 10 Αυγούστου 9.30 μμ 4. Λοιπές Εκδηλώσεις Φανάρι Σάββατο 8 Αυγούστου Βραδιά Νεολαίας Φανάρι Κυριακή 27 Σεπτεμβρίου Λιτανεία Κάρας Αγίου Σεραφείμ ΟΣύλλογος Καναλιωτών θεσ)νίκης στις 2-I2-2C08 απέστειλε στον κ. Δήμαρχο Δήμου Ιθώμης την κατωτέρω επιστολή: Κύριε Δήμαρχε στις 26-ΙΙ-2008,απεβίωσε στην Αθήνα ο συγχωριανός μας στρατηγός Αθανάσιος Ντενίσης, ο οποίος αγαπούσε με πάθος το χωριό μας τα Κανάλια. -Διετέλεσε Διοικητής Στρατιάς Λαρίσης I968-I970. Την περίοδο εκείνη υπήρξε πολύ χρήσιμος για το χωριό μας. Το ενδιαφέρον και η φροντίδα του ήταν αμέριστα. Κατασκεύασε την περιφερειακή οδό που ανεβαίνει στον Προφήτη Ηλία και κατεβαίνει. 0 δρόμος αυτός ανακούφισε πάρα πολύ τους κατοίκους του χωριού μας. Επίσης κατασκεύασε το δρόμο που συνδέει τα Κανάλια με το Φανάρι, καθώς και το Γυμναστήριον. - Κύριε Δήμαρχε επειδή πιστεύουμε ότι οι άνθρωποι αυτοί δεν πρέπει να ξεχνιούνται για τα έργα τους, αισθανόμαστε την ανάγκη να σας παρακαλέσουμε όπως εισηγηθείτε στο Δημοτικό Συμβούλιο να δοθεί το όνομα του αποθανόντος στρατηγού Αθανασίου 14 Νέα από τη Θεσσαλονίκη Ντενίση, στην περιφερειακή οδό την περικλείουσα το Δημοτικό Διαμέρισμα Καναλίων. - Ελπίζουμε ότι το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου σας 8α ικανοποιήσει το αίτημά μας. Σας ευχαριστούμε θερμά. Το Διοικητικό Συμβούλιο Πρόεδρος Δήμου Τριαντάφυλλος. Τα μέλη Τέττα Ευτέρπη Ζήση Νέλη Κωτούλα Μαρία Ευφροσύνη Τσιρώνη. ΒΑΠΤΙΣΗ Στις και ώρα 11,4-5 π-μ. στον Ι.Ν. Αγίων Κων)νου και Ελένης του Γ' Σώματος Στρατού η Ευτυχία Ραπτοπούλου και ο Λουκάς Δήμου, του Τριαντάφυλλου και της Βερώνης βάπτισαν την κόρη τους και την ονόμασαν Βερονίκη. Η δεξίωση έγινε στο La Plas Minion έναντι Λευκου Πυργου Θεσ/νικης. 0 Σύλλογος Θεσ/νίκης εύχεται να τους ζήσει ΓΕΝΝΗΣΕΙΣ Στις το ζεύγος Φάνη Μπαλίτα και Βίκτωρία Γιωτοπούλου θυγατέρα Γεωργίου και Χα δούλας απέκτησαν αγόρι. 0 Σύλλογος Θεσ/νίκης εύχεται να τους ζήσει. ΘΑΝΑΤΟΙ Στις απεβίωσε στο Ωραιόκαστρο-θεσ/νίκης η συγχωριανή μας Θέτιδα Ζούμπου συζ. Αναστασίου, το γένος Γιδαράκου, ετών 69. Η ταφή της έγινε στο Κοιμητηριο Κοιμήσεως Θεοτόκου στο Ωραιόκαστρο-Θεσ/νίκης. Η Θέτιδα είχε το προτέρημα να ναι πάντα χαρούμενη και γελαστή. Ήταν μέλος του Συλλόγου μας και η παρουσία της ήταν τακτική σ όλες τις εκδηλώσεις. Αγαπούσε το χωριό μας και πάντα ρωτούσε γι όλους. Χαιρότανε ιδιαίτερα για την πρόοδο των απανταχού Καναλιωτών και ήταν υπερήφανη για την καταγωγή της. Ο Σύλλογος Καναλιωτών Θεσ/νίκης εκφράζει, τα θερμά συλλυπητήρια στο σύζυγό της και τα παιδιά της. Αιωνία της η μνήμη. ΠΡΟΣΦΟΡΕΣ 0 Δήμου Τριαντάφυλλος προσφέρει στο Σύλλογο Καναλιωτών της Αθήνας ευρώ αντί στεφάνου στη μνήμη του κουμπάρου του Κων/νου Κρίκου, ο οποίος απεβίωσε στις 16/5/2009 στο 14

15 ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ Νέα από τον Βόλο ÊõñéáêÞ, ÐñáãìáôïðïéÞèç êå óôï íá ü ôïõ Á ãß ïõ Êùí óôá - íôßíïõ êáé ÅëÝíçò, áìýóùò ìåôü ôç èåßá ëåéôïõñãßá ôï ðñïãñáììáôéóìýíï ìíçìüóõíï ôùí áåßìíçóôùí Áèáíáóßïõ Íôåíßóç, óôñáôçãïý êáé Íåïðôüëåìïõ ÄÞìïõ, éáôñïý êáñäéïëüãïõ. Óôï ìíçìüóõíï ðñïåîþñ å ôéìçôéêü ï ðáíïóéïëïãéüôáôïò áñ- éìáíäñßôçò ðáôþñ ÌÜîéìïò ÐáðáúùÜííïõ, ãéïò ôïõ óõã ùñéáíïý ìáò ËÜìðñïõ Ðáðáúù- Üí íïõ ôïõ ñß óôïõ. ÐáñÝóôçóáí ðüñá ðïëëïß Êáíáëéþôåò, êáèþò êáé ç óýæõãïò ôïõ Áèáíáóßïõ Íôåíßóç êõñßá Ìáñßá Íôåíßóç, ï óýæõãïò ôçò ÌéìÞò Íôåíßóç äçìïóéïãñüöïò ê. ÓùôÞñéïò Ðïëýæïò êáé ç ìç ôý ñá ôïõ, å íþ á ðü ôïõò óõã ãå íåßò ôïõ Íåïðôüëåìïõ ÄÞìïõ ïé áíéøéýò ôïõ áðü ôïí á äåñ öü ôïõ ÃéÜí íç, ç Á ëß êç êáé Æù Þ ÄÞ - ìïõ, áñ áéïëüãïò ôïõ Áñ áéïëïãéêïý Ìïõóåß ïõ ôïõ Âü ëïõ. Ï êáöýò äüèçêå óôï êýíôñï Åíõäñåßï, ü- ðïõ ï ê. Ãåþñãéïò Ãéùôüðïõëïò äéüâáóå Ýíá óýíôïìï êåßìåíï, äçìïóéåõìýíï áíþìåñá óôéò åöçìåñßäåò ôïõ Âüëïõ Èåóóáëßá, Ôá õäñüìïò êáé ÍÝïò Ôýðïò, ðïõ áíáöåñüôáí óôç äñüóç, ôçí ðñïóùðéêüôçôá êáé ôçí ðñïóöïñü ôùí ôé ìþ ìå íùí ðñïò ôçí ðá ôñß äá, ôçí êïé íù - íß á, ôï ù ñéü ìáò êáé ôïõò óõã ù ñéá íïýò ìáò. Ï ê. Ãéùôüðïõëïò ìåôü ôçí áíüãíùóç ôïõ êåéìýíïõ êüëåóå ôïõò ðáñéóôüìåíïõò íá êáôáèýóïõí ðñïóùðéêýò ìáñôõñßåò, áíáöåñüìåíïõò ó áõ ôïýò. Ðñþôç Ýëáâå ôï ëüãï ç êõñßá Íôåíßóç, ç ï- ðïßá áíáöýñèçêå ìå ëüãï ìåóôü êáé óõãêéíçìý íï óôá ðáé äé êü êáé ó ï ëé êü ñü íéï ôïõ óõ - æý ãïõ ôçò óôï ù ñéü. Ãéïò ðï ëõ ìå ëïýò ïé êï - ãýíåéáò Ýíôåêá ðáéäéþí öïßôçóå óôï Äçìïôéêü Ó ïëåßï Êáíáëßùí, óôï Åëëçíéêü Þ áëëéþò Ó ïëáñ åßï ôïõ Öáíáñßïõ êáé óôï ÃõìíÜóéï Êáñäßôóáò ðüíôá ìå Üñéóôç åðßäïóç. ¼ðùò ôçò Ý ëå ãå ï ß äéïò ï ðá ôý ñáò ôïõ ôï ÐÜ ó á á - ãü ñá æå ìå ôï ôóïõ âü ëé ôá ðá ðïý ôóéá ôùí ðáé - äéþí êáé êá ôü ôç öïß ôç óþ ôïõò óôï Ãõ ìíü óéï öñüíôéóå ãéá ôç äéáôñïöþ ôïõò óå åóôéáôüñéï. Åðßóçò áíáöýñèçêå óôç ëáôñåßá ôïõ óõæýãïõ ôçò ðñïò ôï ù ñéü ìáò, ôéò ðß ôåò êáé ôï ðëá - óôü éäéáßôåñá, ãéá ôá ïðïßá, üðùò ôüíéóå, êáôýâáëå êüèå ðñïóðüèåéá íá ìüèåé íá ðáñáóêåõüæåé, ãéá íá éêáíïðïßçóåé ôçí åðéèõìßá ôïõ êáé ôç íï óôáë ãß á ôïõ ãé áõ ôü. Ãéá ôç âï Þ èåéü ôïõ ðñïò ôïõò Êá íá ëéþ ôåò áíáöýñèçêáí ï ñßóôïò Ãéùôüðïõëïò êáé Ãåþñãéïò Ðõñãéþôçò, ïé ïðïßïé ôüíéóáí ôçí ðáñýìâáóþ ôïõ óôéò áñìüäéåò áóôõíïìéêýò áñ- Ýò ãéá ôçí ðá ñï Þ èå ôé êïý ãéá ôçí å ðï Þ å - êåßíç öýëëïõ êïéíùíéêþí öñïíçìüôùí, ðñïêåéìýíïõ óôçí ðñþôç ðåñßðôùóç ï óõã ùñéáíüò öïéôçôþò íá ðüñåé õðïôñïößá áðü ôï ÉÊÕ, åíþ óôç äåýôåñç, ãéá íá ìåôáâåß óõã ùñéáíüò áðüöïéôïò óôï åîùôåñéêü ãéá óðïõäýò. Ãéá ôïí Íåïðôüëåìï ÄÞìïõ áíáöýñèçêå ï ñßóôïò Ãéùôüðïõëïò ëýãïíôáò üôé ùò óõíüäåëöïé ãéáôñïß ôïõ ÉÊÁ óôéò óõíáíôþóåéò ôïõò ï áåßìíçóôïò Íåïðôüëåìïò ìüíéìá áíáöåñüôáí óôï ù ñéü ìáò, ôéò á íá ìíþ óåéò ôïõ á ðü áõôü, ôïõò êáôïßêïõò ôïõ ïíïìáóôéêü êáé ôéò áðáó ïëþóåéò ôïõò. Ç üëç åêäþëùóç Þôáí ðñüãìáôé ìéá ïöåéëüìåíç ôéìçôéêþ ðñïóöïñü ôïõ Óõëëüãïõ ìáò ðñïò ô Ü îéá áõ ôü ôý êíá ôïõ ù ñéïý ìáò. ÔÉ ÌÇ ÔÉ ÊÇ ÅÊ ÄÇ ËÙ ÓÇ ÃÉÁ ÔÏÍ ÌÐ. ÌÐÁ ÊÁ ËÇ Óå ðñïóùðéêþ óõíüíôçóç ðïõ åß å ï Ðñüåäñïò ôïõ Óõë ëü ãïõ Áñ ôý ìçò á ëü ôóçò êáé ï ê. Ãåþñãéïò Ðõñãéþôçò ìå ôïí ÍïìÜñ ç ôçò Íïìáñ éáêþò Áõôïäéïßêçóçò Ìáãíçóßáò ê. Áðüóôïëï Ðáðáôüëéá, åðéâåâáéþèçêå ç äþëùóç ðïõ Ýêáíå ï ßäéïò óôçí êïðþ ôçò âáóéëüðéôáò ôïõ Óõëëüãïõ ìáò, íá ïñãáíùèåß óå åðßðåäï Íïìáñ ßáò ìéá ôéìçôéêþ åêäþëùóç ãéá Ýíá åðéöáíþ êáé ãíùóôü ðáíåëëþíéá óõã ùñéáíü ìáò. ÅðéëÝ ôçêå ï óõíèýôçò, óôé ïõñãüò êáé ôñáãïõäéóôþò áåßìíçóôïò ÌðÜìðçò ÌðáêÜëçò. Ç çìåñïìçíßá êáé ç ïñãüíùóç áíáôýèçêå óôïí åéäéêü óõíåñãüôç ôïõ, óõã ùñéáíü ìáò ãç (ÁãáìÝìíïíá) Æïýìðï, ãéï ôïõ ÊëåÜñ ïõ. Ï ÓÕË ËÏ ÃÏÓ ÔÉ ÌÁ ÄÕÏ ÅÕÅÑ ÃÅ ÔÅÓ ÔÇÓ ÃÅ ÍÅ ÔÅÉ ÑÁÓ ÔÏÕ Ï Óýëëïãïò ôùí Êáíáëéùôþí ôçò Êáñäßôóáò ðïõ æïõí óôï Âü ëï ôé ìü ôïõò á åß ìíç óôïõò óõã - ùñéáíïýò ôïõ ÁèáíÜóéï Âáóéëåßïõ Íôåíßóç, óôñáôçãü åí áðïóôñáôåßá êáé ôïí ãéáôñü êáñäéïëüãï Íåïðôüëåìï Ãåùñãßïõ ÄÞìïõ, ôåëþíôáò ôçí ÊõñéáêÞ 5 Áðñéëßïõ 2009 ôéìçôéêü ìíçìüóõíï óôï íáü ôïõ Áãßïõ Êùíóôáíôßíïõ êáé Å ëý íçò ôçò ðü ëçò ìáò á ìý óùò ìå ôü ôç èåß - á ëåéôïõñãßá. Óôï ìíçìüóõíï èá ðáñáóôåß êáé èá ðñïåîüñ åé êáé ï ðáíïóéïëïãéüôáôïò áñ éìáíäñßôçò ðáôþñ ÌÜîéìïò ÐáðáúùÜííïõ óõã- ù ñéá íüò ôïõ á ðü ôïí ðá ôý ñá ôïõ. Ï á åß ìíç - óôïò ÁèáíÜóéïò Íôåíßóçò, ðáôýñáò ôçò ãíùóôþò çèïðïéïý, èéáóüñ ç êáé óõããñáöýá ê. ÌéìÞò Íôåíßóç êáé ôçò Óïößáò Íôåíßóç, êáèçãþôñéáò ôçò èåáôñïëïãßáò ôçò ÖéëïóïöéêÞò Ó ïëþò ôïõ Ðáíåðéóôçìßïõ Áèçíþí, ãåííþèçêå óôá Êá íü ëéá ôçò Êáñ äß ôóáò ôï 1913 êáé á ðå âß - ù óå ôï 2008 óôçí Á èþ íá. ÐÞñå ìýñïò ùò õðïëï áãüò óôïí ðüëåìï ôïõ 40 êáé á ìý óùò ìå ôü ôçí åé óâï ëþ ôùí Ãåñ - ìáíþí êáé ôçí Êáôï Þ óôçí ÅèíéêÞ Áíôßóôáóç êáé óõíôü èçêå óôçí áíôéóôáóéáêþ ïñãüíùóç ôïõ ÅÄÅÓ. Êáé óôéò äýï ðåñéðôþóåéò äéýèåóå ü ëåò ôïõ ôéò äõ íü ìåéò, ôçí åõ öõ À á ôïõ, ôïí åí - èïõóéáóìü ôïõ, ôéò ïñãáíùôéêýò êáé óôñáôçãéêýò éêáíüôçôýò ôïõ ãéá ôçí áðüêñïõóç ôïõ åéóâïëýá êáé ôçí áðåëåõèýñùóç ôçò ðáôñßäáò. ÌåôñéïðáèÞò êáé óõíåôüò óôéò äýóêïëåò ðåñéðôþóåéò ôçò ðåñéüäïõ áõôþò, óôüèçêå åíùôéêüò êáé øý ñáéìïò, ðñïóðáèþíôáò íá êáôåõíüóåé ôá ðíåýìáôá êáé íá áðïöýãåé åðéæþìéåò åíýñãåéåò, ðïõ èá Ýâëáðôáí ðïéêéëïôñüðùò ôïí á ãþ íá êáé á ðü ôéò äý ï ðëåõ ñýò. Á íþë èå ôá ýôáôá êáé ðüíôá êáô åêëïãþí üëïõò ôïõò âáèìïýò éåñáñ ßáò ìý ñé ôïõ âáèìïý ôïõ áíôéóôñüôçãïõ. ÄéåôÝëåóå óôá ôåëåõôáßá ñüíéá ôçò óôáäéïäñïìßáò ôïõ ÄéïéêçôÞò ôçò 1çò Óôñá ôéüò ìå Ý äñá ôç ËÜ ñé óá. Áðü áõôþ ôç èýóç äéýèåóå Ýíá ôìþìá ôçò 4çò ÌÏÌÁ, ôï ïðïßï åñãüóôçêå ãéá äýï ðåñßðïõ ñü íéá óôï ù ñéü ìáò, äéá íïß ãï íôáò êáé á - óöáëôïóôñþíïíôáò ôï äñüìï ÊáíÜëéá ÖáíÜñé, êá èþò êáé ôïí ðå ñé öå ñåéá êü ôïõ ù ñéïý êá - èþò êáé ôï ôìþ ìá ËÜó äáò Êá íü ëéá. Å ðß óçò äéáìüñöùóå ôï þñï ðëçóßïí ôïõ Äçìïôéêïý Ó ïëåßïõ óå óôßâï áèëïðáéäéþí: ìðüóêåô, âüëåú, êëáóéêïý áèëçôéóìïý ìå êåñêßäåò, êõëéêåßï, áðïäõôþñéá êáé ôïõáëýôåò. Ôï ïäéêü Ýñãá, êáèþò êáé ôï åëéêïäñüìéï óôçí ôïðïèåóßá Ðáëéïêüðñé, êïíôü óôïí ðåñßâïëï ôïõ íáïý ôïõ ÐñïöÞôç Çëßá åíýôáîå óôá ðëáßóéá ôçò óôñáôçãéêþò ðñïåðýëáóçò ðñïò ôïí ïñåéíü üãêï ôùí ÁãñÜöùí. Åðé åßñçóå áêüìá íá äéáìïñöþóåé êáé ãþðåäï ðïäïóöáßñïõ ìå ôç äùñåü êáé éóïðýäùóç ðáôñéêïý ôïõ êôßóìáôïò, ôï ïðïßï ðáñá þñçóå óôçí ôüôå Êïéíüôçôá Êáíáëßùí, óôá êñüóðåäá ôïõ ùñéïý, óôçí ôïðïèåóßá ÄéóêáñéÜ, ùñßò íá ïëïêëçñùèåß ôåëéêü ôï Ýñãï ëüãù ôçò áðïóôñáôåßáò ôïõ. ΝΕΕΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΕΣ ËÜ âá ìå á ðü ôïí êï ñþ óôï Óåñ ðéþ ôç ôï âé - âëßï ôïõ «ÐÏÉÊÉËÁ ÈÅÌÁÔÁ ÐÁÃÊÏÓÌÉÁ ¹ ÅËËÇÍÉÊÁ» ãéá ôç âéâëéïèþêç ôïõ Óõëëüãïõ. Ôïí åõ áñéóôïýìå èåñìü êáé ôïí óõã áßñïõìå ãéá ôçí ðñï óðü èåéü ôïõ. Ôï âéâëßï áõôü åßíáé áöéåñùìýíï óôç ìíþìç ôçò êáíáëéþôéóóáò óõæýãïõ ôïõ Áãïñßôóáò (ÃçñÜóç), ðïõ êïéìþèçêå óôéò Ìáæß ðåñüóáíå 43 ñü íéá êáé á - ðïêôþóáíå 3 ðáéäéü, ôá ïðïßá ôïí óõ íôñï - öåý ïõí óôá õ - ðüëïéðá ñüíéá ôçò äé êþò ôïõ ìïíá éêþò æù- Þò. Ï êïò Óåñ - ðéþôçò åßíáé Âïëéþôçò. Áó ïëåßôáé åäþ êáé 40 ñüíéá åñáóéôå íéêü ãñüöïíôáò óôïí Âïëéþôéêï Ôý ðï êáé ôùí Á èç íþí êáé ôá ôå ëåõ ôáß á 40 ñüíéá äéáôçñïýóå âéâëéï áñôïðùëåßï óôçí Ê. ÊáñôÜëç. Ï êïò Óåñðéþôçò äéåôýëåóå Ãåí. ÃñáììáôÝáò êáé Ðñüåäñïò ôïõ Óõëëüãïõ Âéâëéï áñôïðùëþí Ìáãíçóßáò. Κυκλοφόρησε το νέο cd Καναλιώτικη ντοπιολαλιά Κυκλοφόρησε το νέο ηχητικό cd, που περιέχει αφηγηματικά την ιδιωματική γλώσσα του χωριού μας, την οποία μιλούσαν οι παππούδες και οι γιαγιάδες μας αρκετά χρόνια πριν. Τα κείμενα είναι παρμένα από το βιβλίο «Εν Καναλίοις Λεύκωμα Αναμνήσεων» του Στέφανου Πρίνζιου, το οποίο εξέδωσε ο Σύλλογος μας, το 2006 και ήδη σας το έχουμε αποστείλει κατά το παρελθόν. Παράλληλα στάλθηκαν και καρτ-ποστάλ, εμπνευσμένα από το χωριό μας, τα οποία επίσης εξέδωσε ο Σύλλογος μας, το 1976 και έχουν πλέον συλλεκτική αξία. Το cd έχει ήδη αποσταλεί προς τους απανταχού Καναλιώτες. Η ανταπόκριση από τους Καναλιώτες ήταν μεγάλη και το υποδέχτηκαν με πολύ ενθουσιασμό. Τα τηλεφωνήματα που δέχτηκε και συνεχίζεται να δέχεται ο Σύλλογος είναι πάρα πολλά. Ο Σύλλογος ευχαριστεί και τον Κων/νο Καρανάσιο και την Ναυσικά Κρίκου που διάβασαν από τα κείμενα. Το cd είναι εμπλουτισμένο με παραδοσιακά τραγούδια. Ο Σύλλογος θέλησε με αυτό τον τρόπο να υπάρχει σε κάθε σπίτι η γλώσσα και οι ιδιωματισμοί των προγόνων μας για να ακουστεί και στις επόμενες γενεές. Είναι μια κοινωνική προσφορά από τον Σύλλογο των εν Βόλω Καναλιωτών Καρδίτσης προς όλους τους Καναλιώτες και τις οικογένειες τους. Ο πρόεδρος του Συλλόγου Αρτέμης Νικηστράτου Χαλάτσης ΓΕΝΝΗΣΕΙΣ Η Ελένη Σδρόλια κόρη του Θωμά και της Μάγδας και ο Γιώργος Μαστρόκαλος που διαμένουν στον Πειραιά απέκτησαν το 2ο παιδί τους στις 8/4/2009 ένα υγιέστατο αγοράκι. Ο παππούς και η γιαγιά καθώς και ο Σύλλογος εύχονται να είναι καλότυχο κι ευτυχισμένο. ΒΑΠΤΙΣΕΙΣ Η Κωνσταντία Χαλάτση του Νικήστρατου δικηγόρος σύζυγος Ελευθερίου Αηδονίδη οδοντιάτρου, βάπτισε το τρίτο της παιδί στην Μεγαλόχαρη στην Τήνο την Δευτέρα του Πάσχα στις 20/4/2009. Στην νεοφώτιστη δόθηκε το όνομα Αλκυόνη-Ελένη. Ο Σύλλογος τους εύχεται να έχει υγεία και να το καμαρώσουν όπως επιθυμούν. ΟΡΚΩΜΟΣΙΑ Στις 18/3/2009 ορκίστηκε η Αντιγόνη Σδρόλια του Θωμά και της Μαγδαληνής με βαθμό Άριστα (9,50) ως απόφοιτος του Τμήματος Μεταπτυχιακών Σπουδών «Σύγχρονα περιβάλλοντα μάθησης και παραγωγή διδακτικού υλικού» του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.. Η διπλωματικής της εργασία έχει θέμα «Ελληνικό σύστημα εξετάσεων στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και μαθητές με δυσλεξία: προτάσεις και προσαρμογές στο μάθημα της γλώσσας». ΚΗΔΕΙΕΣ Η Αθανασία Πρίντζιου πέθανε την Κυριακή του Πάσχα 19/4/2009 σε ηλικία 85 ετών. Ο Κωνσταντίνος Κρίκος, πέθανε σε ηλικία 84 ετών στις 16/5/2009. Ο Σύλλογος εκφράζει τα βαθιά του συλλυπητήρια στις οικογένειες των εκλιπόντων

16 ΑΘΡΟΓΡΑΦΙΑ Η ίδρυση του Συλλόγου μας Του ÂáããÝëç Ìðñáêáôóïýëα Οôáí ôï 1965 Ý ãé íå ôï êá ôá - óôáôéêü ôïõ Óõëëüãïõ, Ý- ðñåðå ç ðåíôáìåëþò äéïéêïýóá ÅðéôñïðÞ íá óõíýñèåé óå óþ ìá êáé íá ãß íåé å êëï ãþ ðñï Ý - äñïõ, áíôéðñïýäñïõ, ãñáììáôýá êáé ôáìß á þ óôå íá öñï - íôß óïõí ãéá ôçí åã ãñá öþ ìå ëþí, ôçí ðñïåôïéìáóßá ôïõ Óõë ëü ãïõ ãéá ôçí ðñþ ôç ôá - êôéêþ ãåíéêþ óõíý ëåõ óç êáé ãéá ôçí åêëïãþ äéïéêçôéêïý Óõìâïõëßïõ ü- ðùò ðñïýâëåðå ôï êáôáóôáôéêü. Ó áõ ôþ ôç ìü æù îç ðïõ Ý ãé íå óôçí êïõ - æßíá ôïõ îåíïäï åßïõ ÄÑÏÓÉÁ óôï ÃáëÜôóé, ïñßóèçêå ùò ðñþôïò ðñüåäñïò ï Á- ðüóôïëïò Ëéáóêïâßôçò, áíôéðñüåäñïò ï ÂáããÝëçò Ðáðáãåùñãßïõ, ãñáììáôýáò ï ÂáããÝëçò Ìðñáêáôóïýëáò, ôáìßáò ï ÊëÝáñ ïò Æïý ìðïò êáé ìý ëïò ï Ãå þñ ãéïò ÈÝ - ïò. Ìå ôü ôá ó å ôé êü êå ñü óìá ôá êáé ôéò åõ - Ýò, ôç óõãêýíôñùóç áõôþ áðïèáíüôéóå ìßá áóðñüìáõñç öùôïãñáößá ìå üóïõò óõã ùñéáíïýò ôõ áßá ðáñåõñýèçêáí, ãéáôß üðùò åßíáé ãíùóôü ôï îåíïäï åßï ÄÑÏ- ÓÉÁ ôïõ ìðáñìðá Áðüóôïëïõ Þôáíå ãéá ôïõò Êáíáëéþôåò óçìåßï áíáöïñüò. Äéáêñßíïíôáé áðü áñéóôåñü ðñïò ôá äåîéü: Ãåþñãéïò ÌðÝêïò, Ðïëõäåýêçò ïõëéüñáò, Íßêïò Óôáóéíüò, ÂáããÝëçò ÐáðáíéêïëÜïõ, Ãåþñãéïò Æïýìðïò, Å- ëýíç ÐÜó ïõ, ÐåñéêëÞò ÐáðáíéêïëÜïõ, ÈùìÜò Ðáðáãùñãßïõ (Tom Pappas) Á- ðüóôïëïò Ëéáóêïâßôçò, Ìðñáêáôóïýëáò ÂáããÝëçò, Ãåþñãéïò ÈÝïò, ÊëÝáñ ïò Æïýìðïò, ç óýæõãïò ôïõ Ãåùñãßïõ ÐáíÜñåôïõ (óôñáôçãïý), Óôñáôçãüò ÐáíÜñåôïò, ÃéÜííçò Ëéáóêïâßôçò (ðñßãêéðáò), ÅõÜããåëïò Ðáðáãåùñãßïõ êáé ËÜìðñïò Ëéáóêïâßôçò. Τα χαρακτηριστικά του Καναλιώτη ÃñÜöåé ï Âáóßëçò Ìðñáêáôóïýëáò Õ ØÇ ËÏÉ ÓÔÏ ÏÉ Ïé åðéôõ ßåò ðïõ åß áí ïé Êáíáëéþôåò óôç æùþ, ôïõò üðëéóáí ìå öéëïäïîßá êáé ôïõò þ èç óáí íá Ý ïõí õ - øç ëïýò óôü ïõò. Ìå å öü äéá ôçí åñ - ãáôéêüôçôá êáé ôï êáëü êïõìüíôï óôá ïé êï íï ìé êü êáé ìå ôç óù óôþ êáé á îéï - ðñå ðþ äéá åß ñé óþ ôïõò, å ðå äß ù îáí êáé ðý ôõ áí íá ðá - íôñýøïõí ôá êïñßôóéá ôïõò óôéò ðü - ëåéò õ ðü êá ëýò óõíèþêåò êáé ðåñéóôü óåéò êáé íá óðïõ äü óïõí ôá ðáé äéü ôïõò. Ðñéí äå êü äåò ñü íéá ïé Êáíáëéþôåò ãáìðñïß óôçí Êáñäßôóá ìå ôñéü íôáí óå ôñåéò êáé ðëý ïí å êá ôï - íôüäåò êáé ðïëëýò áêüìá äåêüäåò óå Üëëåò ìåãüëåò ðüëåéò ôçò ÅëëÜäáò êáé ôïõ åîùôåñéêïý. ÔÝóóåñéò (4) Êáíáëéþôåò åêðñïóþðçóáí ôïõò ëëçíåò óôç âïõ ëþ ìü íï ôïí 20 áéþ íá. Ïé ðôõ éïý ïé ðáíåðéóôçìßùí, äüóêáëïé, áîéùìáôéêïß êáé åðé åéñçìáôßåò óôéò ìåãüëåò êáé ìéêñýò ðüëåéò ìåôñïýíôáé óå äåêüäåò ðñüóùðá áíü åðüããåëìá. íá ìéêñü äåßãìá áíáöýñåé ôï âéâëßï ôï ùñéü ÊáíÜëéá, Ýðáéíïò Á- êáäçìßáò, ðïõ ãñüöôçêå ðñéí äåêüäåò ñüíéá Üëëï Ýíá âéâëßï ðåíôáêïóßùí (500) óåëßäùí åîýäùóáí ïé öéëüëïãïé ôïõ ùñéïý ãéá ëýîåéò êáé öñüóåéò ôïðéêïý áñáêôþñá ðïõ åêðëþóóåé. Êõñéáñ ïýóå áðü ðáëéü óôï ù ñéü ìáò ìéá èõåë ëþ äçò êáé åõ ãå íé - êþ Ü ìéë ëá áð ü ëïõò ôïõò óõã ù ñéá - íïýò ìáò, ðïéïò èá êü íåé ôïí êá ëý ôå - ñï óå ðïéü ôç ôá êá ðíü êáé óå ìå ãá ëý - ôå ñç ðï óü ôç ôá, ðïéïò èá êü íåé ôéò ðå - ñéóóüôåñåò êáé êáëýôåñåò áãïñýò óå êôþìáôá, ðïéïò èá êôßóåé ôï êáëýôåñï óðßôé, ñçóéìïðïéþíôáò ùò êôßóôåò ôçí ïéêïãýíåéá ôùí Íôïõëáßùí, ðïõ Þ- ôáí Ü ñé óôïé óôçí ôý íç, óôç óõ ìðå ñé - öï ñü êáé óôçí åñ ãá óß á. Ðïéïò èá á ðï - êáôáóôþóåé êáëýôåñá ôá ðáéäéü ôïõ. Ïé ïñãáíïðáßêôåò êáé ç ìïõóéêþ ìðüíôá ôçò Êáñäßôóáò, ôá ðñïðïëåìéêü ñüíéá, óêïôþíïíôáí ãéá íá óõììåôüó ïõí óå ãüìïõò êáé ðáíçãýñéá ðïõ ãß íï íôáí óôï ù ñéü ìáò. Ôá êå ñü óìá - ôá á ðü êýñ ìá ôá ôùí 20, 10 êáé 5 äñá ìþí Ýðåöôáí âñï Þ óôï ôóéìýíôï ôçò ðëáôåßáò êáé ïé áðïäýêôåò äåí ðñüöôáéíáí íá ôá ìáæåýïõí. Åß å ãßíåé ìýèïò ç áíáöïñü üôé óôá ÊáíÜëéá óå óêïôþíïõí ìå ôá éëéüñéêá! Óôï ðáíçãýñé ôçò êïßìçóçò ôçò Èåïôüêïõ (15 Áõãïýóôïõ) óõãêåíôñþíïíôáí, áðü ôá ðáëéü áêüìá ñüíéá, ðëþèïò åðéóêåðôþí, ùñéáíþí ìáò êáé îý íùí. Ôá ãëý íôá êñá ôïý óáí ôïõ - ëü éóôïí äýï ìåñüíõ ôá, ðáñü ôï ãåãï íüò ü ôé ïé Üí èñù ðïé ôïõ ù ñéïý Ý - ðñå ðå íá óðåý äïõí ôç íý ôá ãéá ôï ìüæåìá ôïõ êáðíïý. Ãëåíôïýóáí üìùò êáé ôü ôå êáé ôþ ñá ïé íôü ðéïé êáé ïé îý - íïé, üìïñöá êáé äß ùò ðáñåîçãþóåéò êáé ìå ìéá ïñ Þ óôñá, ðïõ ôçí ðëþ ñù - íáí óõììåôï éêü üëïé ïé öïñåßò ôïõ ùñéïý. Ôï ù ñéü ìáò á îéï ðïéåß ôéò äõ íá ôü - ôç ôåò êáé ôïõò óõã ù ñéá íïýò ìáò ðïõ æïõí óå Üë ëá ìý ñç ôçò ðá ôñß äáò êáé ïé ïðïßïé ðñüèõìá åîõðçñåôïýí ôï ôüðï ôïõò. ¼ðùò ï óôñáôçãüò Áè. Íôåíßóçò êáé ï ôáîßáñ ïò Îåíïöþí Ôçñïýóçò, ðïõ ñçóéìïðïßçóáí ôá ìç áíþìáôá ôïõ óôñáôïý ãéá ôç äéüíïéîç äñüìùí êáé ôçí åêôýëåóç Ýñãùí óôï ù ñéü ìáò. Ï áåßìíçóôïò ÐåñéêëÞò Ëéáóêïâßôçò, ùò ðñü å äñïò ôü ôå ôçò êïé íü ôç - ôáò, áîéïðïßçóå ôïí ãáìðñü ôïõ ìåãüëïõ ìáèçìáôéêïý Íéê. ÍéêïëÜïõ, ðïõ õðçñåôïýóå ùò óôýëå ïò ôçò ÄÅÇ, êáé Ý öå ñå ôï ç ëå êôñé êü öùò óôï ù - ñéü ìáò ìå á ðåõ èåß áò ãñáì ìþ á ðü ôï ùñéü ÊñáíéÜ! Ôï 1951, öïéôçôþò åãþ ôüôå, áðåõèýí èç êá óôïí Í. Íé êï ëü ïõ êáé ìïõ Ý - äùóå ðïëëü âéâëßá ìå éäéü åéñç áöéýñùóþ ôïõ. ÁõôÜ ôá âéâëßá áðïôýëåóáí áí åß ìáé á êñé âþò êáé ôçí ðñþ ôç ðñï - óöï ñü ãéá ôç äç ìéïõñ ãß á ôçò âé âëéï - èþ êçò ðïõ ôçí å ìðëïý ôé óå ìå ôü ï á åß - ìíçóôïò Áðüóôïëïò Ëéáóêïâßôçò. ÁõôÞ Þôáí ç ðñþôç ãåíéêü ìïñöùôéêþ âéâëéï èþ êç ôïõ ù ñéïý ìáò, å êôüò å êåß - íçò ôïõ êáôç çôéêïý ðïõ äçìéïýñãçóå ï áåßìíçóôïò ÃéÜííçò Êïëïâüò. Ôï ù ñéü ìáò åß íáé ôï ðñþ ôï ðïõ ß äñõ óå èåáôñéêü üìéëï óôéò áñ Ýò ôïõ 20ïõ áéþíá êáé ðñáãìáôïðïéïýóå èåáôñéêýò ðáñáóôüóåéò êáé óôçí Êáñäßôóá ìå ãõ íáß êåò ôïõ ù ñéïý ùò ç èï - ðïéïýò, ôü ôå ðïõ ç ãõ íáß êá åß å äé êáß - ùìá íá ðçãáßíåé ìüíï óôï ãõíáéêùíßôç ôçò åêêëçóßáò. ºäñõóå åðßóçò áêìü æï íôáò Óõë ëü ãïõò Êá íá ëéù ôþí óôéò ìåãüëåò ðüëåéò, åãêáéíßáóå ôéò ðïëéôéóôéêýò åêäçëþóåéò ìå ìåãüëá ïíüìáôá, / äéáëýîåéò óôçí áßèïõóá ôçò âéâëéïèþêçò åðþíõìùí åðéóôçìüíùí êáé áí èñþ ðùí ôùí ãñáì ìü ôùí, äçìéïýñãçóå Ëáïãñáöéêü ìïõóåßï êáé ìïõóåßï Êáíáëéùôþí óõããñáöýùí ê. á. Áñ êïý ìáé óôá ëß ãá áõ ôü ùò äåßã ìá ôçò ìåãüëçò ðñïóðüèåéáò ðïõ Ýãéíå êáé óõíå ßæåôáé êáé óþìåñá ìå ðñùôïâïõëßá ôùí Óõëëüãùí Êáíáëéùôþí óå äéüöïñåò ðüëåéò ãéá ôçí åðßôåõîç õ- øç ëþí óôü ùí óå ü ëïõò ôïõò ôï ìåßò ôçò æù Þò ôïõ ù ñéïý ìáò, ðá ñü ëï ü ôé ï ðëçèõóìüò ôïõ åëáôôþèçêå áðåëðéóôéêü. 16