ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΚΟΙΝΟΤΙΚΩΝ ΟΔΗΓΙΩΝ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟ ΤΟΥ ΤΟΠΟΥ ΦΟΡΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΗΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ

Transcript

1 ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ ΘΕΣΙΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ & ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ Ε.Π.Ε. Δεκέμβριος 2009 ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΚΟΙΝΟΤΙΚΩΝ ΟΔΗΓΙΩΝ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟ ΤΟΥ ΤΟΠΟΥ ΦΟΡΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΗΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Η σύντομη αυτή ενημέρωση, έχει σαν σκοπό να σας γνωστοποιήσει τις πιο κύριες αλλαγές του ΦΠΑ, που πρέπει να εφαρμοσθούν στα 27 κράτη μέλη της Ε.Ε. και στην Ελλάδα, από 1 η Ιανουαρίου του Οι αλλαγές αυτές ενσωματώθηκαν στην Ελληνική Νομοθεσία με το άρθρο 22 του Ν. 3763/2009. Οι κύριες αλλαγές είναι: Αλλαγές στη φορολόγηση των υπηρεσιών και πρόσθετες υποχρεώσεις ενημέρωσης για τις επιχειρήσεις (Οδηγία 2008/8/ΕΚ του Συμβουλίου). Αλλαγές στις διαδικασίες για επιστροφές ΦΠΑ σε μη εγκατεστημένες επιχειρήσεις (Οδηγία 2008/9/ΕΚ του Συμβουλίου). Βελτιωμένη συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών για την υποστήριξη των νέων διακανονισμών (Κανονισμός 143/2008 του Συμβουλίου). Οι γενικοί κανόνες των καινούργιων διατάξεων, διακρίνουν τις συναλλαγές σε: Συναλλαγές Επιχείρησης προς Επιχείρηση (Β2Β) και Συναλλαγές Επιχείρησης προς Τελικό Καταναλωτή (B2C). Προκειμένου να διατηρήσουμε τις πληροφορίες όσο το δυνατόν χρησιμότερες, δεν θα αναφερθούμε στις αλλαγές αναφορικά με τις λεγόμενες «παροχές από τις επιχειρήσεις προς τους καταναλωτές» (B2C), γενικά δεν υπάρχουν ουσιαστικές αλλαγές του ΦΠΑ στις συναλλαγές B2C. Θέλουμε να εστιαστούμε στις αλλαγές αναφορικά με τον αντίκτυπο των αλλαγών του ΦΠΑ στις διασυνοριακές υπηρεσίες μεταξύ επιχειρήσεων. Έτσι, οι κυριότερες αλλαγές αναλυτικότερα έχουν ως εξής:

2 α) Φορολόγηση υπηρεσιών Από την 1 η Ιανουαρίου 2010, ο νέος γενικός κανόνας για τις διασυνοριακές παροχές από επιχειρήσεις σε επιχειρήσεις (Β2Β), θα είναι ο τόπος όπου είναι εγκαταστημένος ο πελάτης και ο παραλήπτης της υπηρεσίας θα υποχρεούται να καταβάλλει τον ΦΠΑ που σχετίζεται με την υπηρεσία (εφαρμογή της διαδικασίας αντιστροφής της επιβάρυνσης). Εάν οι υπηρεσίες παρέχονται σε μόνιμη εγκατάσταση του υποκείμενου σε φόρο, η οποία βρίσκεται σε διαφορετικό τόπο από αυτόν όπου έχει εγκαταστήσει την επιχείρησή του, ο τόπος παροχής των υπηρεσιών αυτών θα είναι ο τόπος όπου βρίσκεται αυτή η μόνιμη εγκατάσταση. Αυτός ο νέος κανόνας, θα επιτρέψει σίγουρα σε εταιρείες με έδρα στην Ε.Ε., να μεταβάλουν σε μηδενικό το συντελεστή των τιμολογίων τους, αναφορικά με διασυνοριακές υπηρεσίες που παρέχονται σε άλλες εταιρείες (άλλου κράτους μέλους), οι οποίες επιβαρύνονται με τοπικό ΦΠΑ. Αυτός ο κανόνας, θα συνεπάγεται επίσης ότι για τις υπηρεσίες που παρέχονται από προμηθευτές με έδρα εκτός Ε.Ε. σε επιχειρήσεις με έδρα στην Ε.Ε., θα πρέπει να καταβάλουν τον τοπικό ΦΠΑ στη χώρα όπου βρίσκεται η εγκατάσταση της ευρωπαϊκής επιχείρησης που αποτελεί τον πελάτη/παραλήπτη. Ο ΦΠΑ θα καταβάλλεται με εφαρμογή του μηχανισμού αντιστροφής της επιβάρυνσης, δηλώνοντας παράλληλα τον ΦΠΑ ως οφειλόμενο και εκπεστέο. Στη συνέχεια, καταγράφονται σημαντικές εξαιρέσεις στον παραπάνω βασικό κανόνα, για τις οποίες τόπος παροχής παραμένει ο τόπος φυσικής διεξαγωγής τους: Οι υπηρεσίες που σχετίζονται με ακίνητη περιουσία θα εξακολουθήσουν να χρησιμοποιούν τον τόπο όπου βρίσκεται η ακίνητη περιουσία. Παροχή μεταφοράς επιβατών. Υπηρεσίες που σχετίζονται με πολιτιστικές, επιστημονικές, ψυχαγωγικές, εκπαιδευτικές δραστηριότητες. Υπηρεσίες εστίασης και τροφοδοσίας.

3 Βραχυπρόθεσμη χρηματοδοτική μίσθωση μέσων μεταφοράς. Διατάξεις χρησιμοποίησης και εκμετάλλευσης Για την αποφυγή μη φορολόγησης ή στρεβλώσεων του ανταγωνισμού, τα κράτη μέλη μπορούν να χρησιμοποιούν πιο συχνά τους προαιρετικούς κανόνες χρησιμοποίησης και εκμετάλλευσης. Αυτό σημαίνει, πως ένα κράτος μέλος μπορεί να θεωρήσει ότι ο τόπος παροχής βρίσκεται στο εσωτερικό της χώρας ή εκτός της Κοινότητας, όταν η πραγματική χρησιμοποίηση και εκμετάλλευση της υπηρεσίας πραγματοποιείται στο εσωτερικό της χώρας ή εκτός της Κοινότητας. Παραμένει ακόμα ασαφής ο τρόπος με τον οποίο τα κράτη μέλη θα χειριστούν τον κανόνα αυτό στην πράξη. Παράδειγμα: η μεταφορά αγαθών από το Παρίσι στη Νίκαια πραγματοποιείται από μια Γαλλική μεταφορική εταιρεία εκ μέρους μιας εταιρείας με έδρα στην Ελβετία. Σύμφωνα με το γενικό κανόνα, ο πελάτης πρέπει να καταβάλλει τον ΦΠΑ στην Ελβετία. Ωστόσο, ο κανόνας χρησιμοποίησης και εκμετάλλευσης, μπορεί να θεωρήσει ότι η υπηρεσία βρίσκεται στη Γαλλία και ως εκ τούτου, υπόκειται πιθανώς στον Γαλλικό ΦΠΑ. Σχέδιο δράσης Διασφαλίστε ότι τηρούνται οι (νέες) προϋποθέσεις τιμολόγησης αναφορικά με την παροχή διασυνοριακών υπηρεσιών, όπως ότι έχει υποβληθεί Δήλωσης έναρξης ή παύσης ενδοκοινοτικής παροχής και λήψης υπηρεσιών από τα πρόσωπα που διαθέτουν ΑΦΜ ΦΠΑ στην Ελλάδα. Η δήλωση αυτή, πραγματοποιείται με την υποβολή δήλωσης Έναρξης/Μεταβολής εργασιών στο Τμήμα Μητρώου της αρμόδιας Δ.Ο.Υ.. Επίσης ο ευρωπαϊκός ΑΦΜ του πελάτη, πρέπει να αναγράφεται στο τιμολόγιο, πρέπει να υπάρχουν τα κατάλληλα αναφορικά στοιχεία που να υποδεικνύουν ότι η παροχή υπόκειται στη διαδικασία αντιστροφής της επιβάρυνσης (μπορεί να διαφέρει από το κράτος μέλος σε κράτος μέλος). Θα πρέπει να δημιουργηθούν πιθανοί νέοι φορολογικοί κωδικοί, ώστε οι παροχές αυτές να αναγράφονται στο σωστό (νέο) πλαίσιο της δήλωσης ΦΠΑ και να αναφέρονται σωστά στο νέο ESL (βλ. παρακάτω).

4 β) Συνεργασία μεταξύ κρατών μελών Θα υπάρχουν πρόσθετες υποχρεώσεις ενημέρωσης και βελτιωμένη συνεργασία για την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ κρατών μελών. Από την 1 η Ιανουαρίου 2010, θα υπάρχει μια νέα υποχρέωση συμπλήρωσης στατιστικής δήλωσης (LISTING) για τις επιχειρήσεις που πραγματοποιούν ενδοκοινοτική παροχή και λήψη υπηρεσιών. Οι επιχειρήσεις θα πρέπει να είναι σε θέση να καταγράψουν και να αναφέρουν όλες τις παρεχόμενες και λαμβανόμενες υπηρεσίες, οι οποίες θεωρούνται παρεχόμενες στον τόπο εγκατάστασης του πελάτη. Αυτή τη στιγμή, ο κανόνας αυτός ισχύει μόνο για την ενδοκοινοτική παροχή αγαθών. γ) Επίδραση στις επιστροφές ΦΠΑ από το εξωτερικό Θα υπάρξει μια νέα διασυνοριακή διαδικασία επιστροφής ΦΠΑ, που θα αντικαταστήσει τους τρέχοντες διακανονισμούς της 8 ης Οδηγίας. Τα αιτήματα για επιστροφή ΦΠΑ που έχει καταβληθεί σε άλλα κράτη μέλη όπου δεν βρίσκεται η εγκατάσταση της υποκείμενης επιχείρησης, θα υποβάλλονται μέσω ηλεκτρονικής πύλης στην αρμόδια φορολογική αρχή και τα στοιχεία θα μεταβιβάζονται στη συνέχεια στο κράτος μέλος επιστροφής. Τα αιτήματα δεν μπορεί να αφορούν περίοδο μικρότερη των τριών μηνών ή μεγαλύτερη ημερολογιακού έτους. Συμπέρασμα Συνολικός στόχος των νέων διατάξεων ΦΠΑ, είναι να διασφαλιστεί ότι οι παροχές υπηρεσιών φορολογούνται στον τόπο κατανάλωσης, το οποίο ήταν πάντοτε ο πραγματικός στόχος του συστήματος ΦΠΑ. Η ευρύτερη εφαρμογή του μηχανισμού αναστροφής της επιβάρυνσης, πρέπει να επιφέρει τη μείωση των εξόδων ταμειακής ροής σε καταστάσεις Β2Β. Ωστόσο, λόγω της σταδιακής υλοποίησης των αλλαγών και των πρόσθετων υποχρεώσεων ενημέρωσης, απαιτούνται ενέργειες για να διασφαλιστεί ότι οι αλλαγές στα πληροφοριακά συστήματα και στη διαδικασία θα γίνουν εγκαίρως. Για τις Ελληνικές επιχειρήσεις, θα πρέπει να διερευνηθεί σε ποιες πραγματικά παρεχόμενες υπηρεσίες θα εφαρμοστούν οι νέοι κανόνες. Από την και

5 έπειτα, θα πρέπει να πραγματοποιηθεί πρόσθετος έλεγχος στα εισερχόμενα τιμολόγια για να βεβαιωθείτε ότι ο προμηθευτής έχει εφαρμόσει τους νέους αυτούς κανόνες τιμολόγησης για τις διασυνοριακές υπηρεσίες. Στη συνέχεια επισυνάπτεται μια επισκόπηση με τις κυριότερες αλλαγές σε σύγκριση με την πραγματική αντιμετώπιση του ΦΠΑ ανά τύπο πράξης. ΣΗΜΕΙΩΣΗ : Στο Δελτίο αυτό παρουσιάζονται τα βασικά σημεία των επίκαιρων φορολογικών - εργατικών και ασφαλιστικών θεμάτων και κύρια επιδιώκεται μια άμεση και πολύ συνοπτική ενημέρωσή σας, χωρίς να θίγεται η ουσία των φορολογικών νόμων. Τονίζεται ότι, η παρούσα εργασία δεν αποτελεί ολοκληρωμένη ανάλυση και δεν είναι σκόπιμο να χρησιμοποιηθεί για την επίλυση ειδικών προβλημάτων. Θέσις ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ Ε.Π.Ε. Μαιάνδρου 15, Αθήνα, τηλ Fax: th@thesisltd.com

6 Σύγκριση μεταξύ τωρινών και μελλοντικών κανόνων ΦΠΑ για να καθοριστεί ο τόπος παροχής υπηρεσιών Από επιχειρήσεις σε επιχειρήσεις (Β2Β) Από επιχειρήσεις σε επιχειρήσεις (Β2Β) ΤΥΠΟΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΤΩΡΙΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ 01 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2010 ΓΕΝΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΑΣ ΤΟΠΟΣ ΠΑΡΟΧΗΣ = ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΗΣ ΤΟΠΟΣ ΠΑΡΟΧΗΣ = ΠΕΛΑΤΗΣ Παροχή υπηρεσιών από μεσάζοντες τόπος της υποκείμενης πράξης, αλλά μπορεί να μεταφερθεί στον ΑΦΜ εάν είναι διαφορετικός από τη χώρα υποκείμενης πράξης υπηρεσίες που σχετίζονται με ακίνητη περιουσία (συμπεριλαμβανομένων των ξενοδοχείων) ΠΑΡΑΜΕΝΕΙ ΩΣ ΕΧΕΙ όπου βρίσκεται η ιδιοκτησία μεταφορά επιβατών οι αποστάσεις έχουν καλυφθεί οι αποστάσεις έχουν καλυφθεί μεταφορά αγαθών προς ΕΚ όπου βρίσκεται η ιδιοκτησία οι αποστάσεις έχουν καλυφθεί η αναχώρηση της μεταφοράς μπορεί να μεταφερθεί μεταφορά αγαθών ενδοκοινοτικά στη χώρα του ΑΦΜ του πελάτη εάν είναι διαφορετική από τη χώρα όπου ξεκίνησε η μεταφορά μεσάζων για ενδοκοινοτική μεταφορά αγαθών μεσάζων για βοηθητικές υπηρεσίες μεταφοράς αγαθών ενδοκοινοτικά η αναχώρηση μεταφοράς μπορεί να μεταφερθεί στη χώρα του ΑΦΜ του πελάτη εάν είναι διαφορετική από τη χώρα που ξεκίνησε η μεταφορά ο τόπος διεξαγωγής των υπηρεσιών. Άλλα μπορεί να μεταφέρει στη χώρα του ΑΦΜ του πελάτη εάν είναι διαφορετική από τη χώρα διεξαγωγής των υπηρεσιών Πολιτιστικές, καλλιτεχνικές, αθλητικές, επιστημονικές, εκπαιδευτικές, ψυχαγωγικές και παρόμοιες υπηρεσίες ο τόπος φυσικής διεξαγωγής των υπηρεσιών ο τόπος φυσικής διεξαγωγής των υπηρεσιών (παραμένει ως έχει) Παρεπόμενες υπηρεσίες μεταφοράς (φόρτωμα, ξεφόρτωμα, χειρισμός και άλλα) Απότίμηση και εργασία σε κινητά αγαθά ο τόπος διεξαγωγής των υπηρεσιών, αλλά μπορεί να μεταφερθεί στη χώρα του ΑΦΜ του πελάτη εάν είναι διαφορετική από τη χώρα διαξαγωγής των υπηρεσιών ο τόπος διεξαγωγής των υπηρεσιών, αλλά μπορεί να μεταφερθεί στη χώρα του ΑΦΜ του πελάτη εάν είναι διαφορετική από τη χώρα διαξαγωγής των υπηρεσιών και τα αγαθά εγκαταλείπουν το κράτος μέλος φυσικής διεξαγωγής των εργασιών Υπηρεςίες εστίασης και τροφοδοσίας (εκτός πλοίων, τρένων και αεροπλάνων) Βραχυπρόθεσμη μίσθωση μέσων μεταφοράς (<30 ημέρες) Μακρυπρόθεσμη μίσθωση μέσων μεταφοράς παροχή πνευματικών υπηρεσιών, πνευματικές υπηρεσίες, μεταβίβαση ευρεσιτεχνιών, αδειλων παροχλης προσωπικού, τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες, ηλεκτρονικά παρεχόμενες υπηρεσίες ο τόπος εγκατάστασης του προμηθευτή ο τόπος εγκατάστασης του προμηθευτή ο τόπος εγκατάστασης του προμηθευτή σε περίπτωση διασυνοριακών πράξεων, ο τόπος εγκατάστασης του παραλήπτη εκεί όπου τα μέσα μεταφοράς τίθενται πραγματικά στη διάθεση του πελάτη ΠΑΡΑΜΕΝΕΙ ΩΣ ΕΧΕΙ σε περίπτωση διασυνοριακών πράξεων, ο τόπος εγκατάστασης του παραλήπτη Για πιο λεπτομερείς πληροφορίες ή συγκεκριμένες περιπτώσεις, επικοινωνήστε μαζί μας.