ΛΥΚΕΙΟ ΠΑΡΑΛΙΜΝΙΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ-ΙΟΥΝΙΟΥ 2014

Transcript

1 ΛΥΚΕΙΟ ΠΑΡΑΛΙΜΝΙΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ-ΙΟΥΝΙΟΥ 2014 ΤΑΞΗ: Β ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 03/06/2014 ΜΑΘΗΜΑ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΕΞΕΤΑΣΗΣ: 2:30 ΩΡΑ: 7:45 10:15 Όνομα Μαθητή/τριας:. Τμήμα:.. Αρ.: Οδηγίες: α) Να γράφετε με μελάνι μπλε. β) Δεν επιτρέπεται η χρήση διορθωτικού υγρού ή διορθωτικής ταινίας. γ) Σε όλες τις ερωτήσεις να φαίνεται ο τρόπος απάντησής τους. Ορθές απαντήσεις χωρίς την παρουσίαση της απαιτούμενης αιτιολόγησης δεν θα λαμβάνονται υπόψη. δ) Να συμμορφώνεστε πρόθυμα με τις οδηγίες των επιτηρητών. ε) Η ΔΟΛΙΕΥΣΗ ΤΙΜΩΡΕΙΤΑΙ ΑΥΣΤΗΡΑ Το εξεταστικό δοκίμιο αποτελείται από τρία μέρη, το ΜΕΡΟΣ Α, το ΜΕΡΟΣ Β και το ΜΕΡΟΣ Γ. Το εξεταστικό δοκίμιο αποτελείται από επτά (7) σελίδες. ΜΕΡΟΣ Α : Να απαντήσετε υποχρεωτικά και στις δύο (2) ερωτήσεις ( Μονάδες 20). Α1. Να συμπληρώσετε την καθεμιά από τις πιο κάτω πέντε φράσεις ( 1 έως 5 ) με μια από τις τρεις επιλογές (α, β, γ ) που ακολουθούν, ώστε να σχηματιστεί μια ορθή ιστορικά πρόταση. Να γράψετε στα φύλλα εξέτασής σας τους αριθμούς των φράσεων και δίπλα από τον καθένα το γράμμα της φράσης που απαιτείται για τη συμπλήρωση: 1. Ο Χαλίφης Αρούν αλ Ρασίντ διενήργησε επίθεση εναντίον της Κύπρου κατά την οποία: α. αιχμαλωτίστηκαν Κύπριοι μαζί με τον Αρχιεπίσκοπο. β. κυρίευσε την πρωτεύουσα της Κύπρου Κωνσταντία. γ. κυρίευσε όλες τις πόλεις του νησιού. Σελίδα 1 από 7

2 2. Το 787μ.Χ., επί Κωνσταντίνου Στ και Ειρήνης, η Ζ Οικουμενική Σύνοδος: α. αποφάσισε την οριστική αποκατάσταση των Εικόνων. β. καταδίκασε την Εικονομαχία. γ. επικύρωσε τον όγδοο (8 ο ) Κανόνα της Εφέσου. 3. Ο Τζον Λοκ (1632 μ.χ μ.χ.): α. ήταν ένας από τους σπουδαιότερους εκπροσώπους του Διαφωτισμού. β. έγραψε το βιβλίο με τίτλο «Το Πνεύμα των Νόμων». γ. εφηύρε την τυπογραφία. 4. Στα πλαίσια της Α Σταυροφορίας (1096 μ.χ μ.χ.): α. ο βασιλιάς της Αγγλίας Ριχάρδος ο Λεοντόκαρδος κατέλαβε την Κύπρο. β. καταλήφθηκαν τα Ιεροσόλυμα και μετατράπηκαν σε φραγκικό βασίλειο. γ. οι Λατίνοι κατέλαβαν την Κωνσταντινούπολη και αποκατέστησαν τον Ισαάκιο στο θρόνο. 5. Σύμφωνα με το Πρώτο Γαλλικό Σύνταγμα του 1791 καθιερωνόταν: α. η απόλυτη μοναρχία. β. η φωτισμένη δεσποτεία. γ. η συνταγματική μοναρχία. ( 5x2 μον.= 10 μονάδες ) Α2. Κάθε προσωπικότητα της στήλης Α αντιστοιχεί με μια ιδιότητα της στήλης Β. Να γράψετε στο τετράδιο εξέτασής σας τα γράμματα της στήλης Α και δίπλα από το καθένα τον αριθμό της στήλης Β, που αντιστοιχεί με τη σωστή απάντηση. Προσοχή, περισσεύουν δύο στοιχεία της στήλης Β. Στήλη Α Στήλη Β α. Ρουσσώ 1.πλοίο με μεγαλύτερη χωρητικότητα και ταχύτητα β. Ανθέμιος 2. συγγραφέας του έργου «Κοινωνικό Συμβόλαιο» γ. Ρήγας Βελεστινλής 3. Επίσκοπος Χύτρων δ. Μέττερνιχ 4.Γάλλος υπουργός οικονομικών ε. Άγιος Δημητριανός 5. Αρχιεπίσκοπος Κύπρου 6. Έλληνας Διαφωτιστής 7. πρίγκιπας της Αυστρίας ( 5x2 μον.= 10 μονάδες ) Σελίδα 2 από 7

3 ΜΕΡΟΣ Β : Να απαντήσετε σε ΤΡΕΙΣ (3) από τις τέσσερις ερωτήσεις ( Μονάδες 45). Β1. Να γράψετε σύντομα κατατοπιστικά σημειώματα για τα πιο κάτω, με βάση τα ζητούμενα των παρενθέσεων: 1) Χρυσόβουλο ( χρονικό πλαίσιο, δημιουργός, περιεχόμενο) 2) Μαρτύριο των δεκατριών μοναχών της Καντάρας (χρονικό πλαίσιο, γεγονότα) 3) Μετοικεσία Κυπρίων ( χρονικό πλαίσιο, αίτια, αποτελέσματα) Β2. Να γράψετε ένα κείμενο έκτασης λέξεων στο οποίο να παρουσιάσετε την οικονομική, πολιτική και κοινωνική κατάσταση στη Γαλλία του 18 ου αι. και να περιγράψετε τα γεγονότα που οδήγησαν στην εξέγερση του λαού. Στο κείμενό σας να εντάσσονται λειτουργικά και οι παρακάτω όροι / έννοιες: Ανισότητες και αντινομίες Τρίτη τάξη Β3. Να γράψετε ένα κείμενο έκτασης λέξεων στο οποίο να παρουσιάζετε τα καθήκοντα που είχαν οι διοικητές στην Κύπρο κατά την Κυρίως Βυζαντινή Περίοδο και τρεις (3) λόγους που τους οδηγούσαν σε προσπάθειες αποστασίας από τον Βυζαντινό κορμό. Ακολούθως να παρουσιάσετε μια (1) αποστασία αυτής της περιόδου. Β4. Να γράψετε ένα κείμενο έκτασης λέξεων στο οποίο να παρουσιάσετε τις τρεις (3) ενέργειες της Λατινικής Εκκλησίας την περίοδο της Φραγκοκρατίας, οι οποίες στόχευαν στην υποταγή της Κυπριακής Εκκλησίας. Σελίδα 3 από 7

4 ΜΕΡΟΣ Γ : Να απαντήσετε σε ΕΝΑ (1) ΜΟΝΟ από τα πιο κάτω Ζητήματα ( Μονάδες 35). ΠΡΟΣΟΧΗ: 1. Ορθή είναι κάθε απάντηση που τεκμηριώνεται επαρκώς με βάση στοιχεία από τις πηγές που παρατίθενται, καθώς και με άλλα ιστορικά γεγονότα/ στοιχεία. 2. Η αντιγραφή αυτούσιων χωρίων από τις πηγές, χωρίς περαιτέρω επεξεργασία τους, αξιολογείται με μηδέν μονάδες. Ζήτημα Πρώτο: Γ1. [...] Οι αιφνίδιες αυτές ελλείψεις σε τέτοιες πολιτικά ευπαθείς περιοχές προξένησαν μεγάλη αστάθεια. Η πρωτεύουσα θα έπρεπε τώρα να εφοδιάζεται με τρόφιμα από τη δική της ενδοχώρα, όπως οποιαδήποτε άλλη πόλη. Robert Browning, Η Βυζαντινή Αυτοκρατορία, Αθήνα 1992, σελ 69. Αξιοποιώντας στοιχεία του παραπάνω παραθέματος (Γ1) και τις ευρύτερες ιστορικές σας γνώσεις: α. Να αναφέρετε τρεις (3) λόγους που συνέβαλαν στη γρήγορη εξάπλωση των Αράβων. (3 μονάδες) β. Να δικαιολογήσετε το στόχο που είχαν θέσει οι Άραβες για κατάκτηση της Αιγύπτου και δύο (2) προβλήματα που δημιούργησε η συγκεκριμένη κατάκτηση στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία. (7 μονάδες) Σελίδα 4 από 7

5 Γ2. Ο Σχολάριος ήταν διστακτικός. Όμως τελικά αποδέχθηκε την ευθύνη και μαζί με αυτόν τελικά ο Μωάμεθ πραγματοποίησε την προτεινόμενη διοίκηση του Χριστιανικού μιλετιού μέσα στην Οθωμανική επικράτεια. Τον Ιανουάριο του 1454 ο Σχολάριος ενθρονίστηκε ως Πατριάρχης Γεννάδιος ο Β... Η πράξη συμβόλιζε τη στενή σχέση μεταξύ Εκκλησίας και Κράτους. Donald M. Nicol, Οι τελευταίοι αιώνες του Βυζαντίου, Αθήνα 2001, σελ. 613 Αξιοποιώντας στοιχεία του παραπάνω παραθέματος (Γ2) και τις ευρύτερες ιστορικές σας γνώσεις να αναφέρετε: α. Σε ποια ενέργεια προέβη ο Σουλτάνος λίγους μήνες μετά την Άλωση; β. Τι αποσκοπούσε μέσω αυτής; Γιατί επέλεξε τον Σχολάριο; (5 μονάδες) (7 μονάδες) Γ3. α. Να δηλώσετε τον αρχιτεκτονικό τύπο του πιο πάνω ναού και να δικαιολογήσετε την προέλευση του ονόματός του. (6 μονάδες) β. Να παρουσιάσετε την εικονογραφική διάταξη ενός ναού και να εξηγήσετε τη σκοπιμότητα που εξυπηρετούσε η διακόσμησή του. (7 μονάδες) Σελίδα 5 από 7

6 Ζήτημα Δεύτερο: Γ1. Η εικονομαχία εγκαινιάζει ένα καινούριο και ιδιόμορφο κεφάλαιο στη βυζαντινή ιστορία. Η στάση του Λέοντα Γ εναντίον της λατρείας των εικόνων προκάλεσε τη μεγάλη κρίση, που χαρακτηρίζει την περίοδο αυτή και που μετέβαλε την αυτοκρατορία σε θέατρο σοβαρών εσωτερικών αναταραχών για διάστημα περισσότερο από έναν αιώνα. [ ] Η λατρεία των ιερών εικόνων είχε διαδοθεί ευρύτατα στο χώρο της ελληνικής Εκκλησίας τους προηγούμενους αιώνες και ιδιαίτερα την εποχή μετά τον Ιουστινιανό Α και αποτελούσε μια από τις σπουδαιότερες μορφές της ευσέβειας των Βυζαντινών. Από την άλλη μεριά, δεν έλειψαν και μέσα στην ίδια την Εκκλησία εικονοκλαστικές τάσεις, σύμφωνα με τις οποίες ο χριστιανισμός, ως καθαρά πνευματική θρησκεία αποκλείει τη λατρεία των εικόνων. [ ] G. Ostrogorsky, Ιστορία του Βυζαντινού Κράτους, τόμ.β, Αθήνα 1989, σσ Αξιοποιώντας στοιχεία του παραπάνω παραθέματος (Γ1) και τις ευρύτερες ιστορικές σας γνώσεις: α. Να εξηγήσετε τι είναι η Εικονομαχία και να παρουσιάσετε αναλυτικά τρία (3) από τα αίτιά της. (8 μονάδες) β.να αναφέρετε ποια ήταν η θέση που κράτησε η Εκκλησία της Κύπρου στο εικονομαχικό ζήτημα και γιατί. (4 μονάδες) Γ2. Ὁ αὐτοκράτωρ, πληροφορηθείς δια γραμμάτων την φθοράν τῶν ἀποστατῶν, και βουλόμενος ἀσφαλίσασθαι τα κατά την Κύπρον, ἐδιώρισεν αὐτῆς κριτήν και ἐξισωτήν Καλλιοπάριον τινα, ἄνδρα ἀφιλοχρήματον και ταπεινόφρονα, και τινα Φιλοκάλην ἐτίμησε στρατοπεδάρχην, δους αὐτῷ πλοῖα και ἱππεῖς, ἳνα ἐλθών φυλάξῃ την Νῆσον. Αρχιμανδρίτης Κυπριανός, Ιστορία Χρονολογική της Νήσου Κύπρου, Λευκωσία, 1997, σ. 182 Αξιοποιώντας στοιχεία του παραπάνω παραθέματος (Γ2) και τις ευρύτερες ιστορικές σας γνώσεις, να αναφερθείτε στις ενέργειες του Αλέξιου Α Κομνηνού στην Κύπρο κατά την Κυρίως Βυζαντινή Περίοδο στους τομείς της διοίκησης και της αμυντικής θωράκισης. Ποιοι ήταν οι λόγοι που τον ώθησαν να προβεί στις ενέργειες αυτές και πώς τον κρίνετε για τις πράξεις του; (8 μονάδες) Σελίδα 6 από 7

7 Γ3. Αφού παρατηρήσετε προσεκτικά την πιο πάνω τοιχογραφία και αξιοποιώντας τις ιστορικές σας γνώσεις: α. Να αναφέρετε από ποια εκκλησία προέρχεται το πιο πάνω ψηφιδωτό. β. Να παρουσιάσετε τέσσερα (4) χαρακτηριστικά του. (2 μονάδες) (8 μονάδες) γ. Να εξηγήσετε ποια ήταν η σημασία των σωζόμενων ψηφιδωτών παραστάσεων της Πρωτοβυζαντινής Περιόδου. (5 μονάδες) Τέλος Δοκιμίου Οι εισηγητές: Κορνηλία Ταμπουκάρη Κατερίνα Στρατή Ιωάννης Σακκάς Η Συντονίστρια ΒΔ Ο Διευθυντής Ειρήνη Σκίτσα Χατζηαγαθαγγέλου Ανδρέας Φιλίππου Σελίδα 7 από 7