ARAB-HELLENIC CHAMBER OF COMMERCE-FINANCIAL DEPARTMENT GREEK FOREIGN TRADE WORLDWIDE. January-September* GREEK FOREIGN TRADE WITH ARAB COUNTRIES

Transcript

1 TABLE 1 WORKOUT ARAB-HELLENIC CHAMBER OF COMMERCE-FINANCIAL DEPARTMENT GREEK FOREIGN TRADE WORLDWIDE Period: January-September* %CHANGE /09 EXPORTS ,06 IMPORTS ,61 COMMERCIAL BALANCE SHEET * Temporary Details source: National Statistical Services -Greece TABLE 2 WORKOUT ARAB-HELLENIC CHAMBER OF COMMERCE-FINANCIAL DEPARTMENT GREEK FOREIGN TRADE WITH ARAB COUNTRIES Period: January-September* %CHANGE /09 EXPORTS ,35 IMPORTS ,57 COMMERCIAL BALANCE SHEET * Temporary Details source: National Statistical Services -Greece

2 Λεωφ. Μεσογείων 119, T.K Αθήνα Τηλ.: , , Fax: Τετάρτη, 8 Δεκεμβρίου 2010 ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ «Η Χώρα αποκτά Εθνική Στρατηγική για τις Εξαγωγές» Ομιλία Υπουργού Περιφερειακής Ανάπτυξης & Ανταγωνιστικότητας, κ. Μιχάλη Χρυσοχοΐδη «Ελλάδα της Εξωστρέφειας Εθνική Στρατηγική για τις Εξαγωγές» «Για πρώτη φορά διαμορφώνουμε μια στρατηγική που καλύπτει συνολικά την έννοια της εξωστρέφειας και όλες τις επιμέρους παραμέτρους της, από την υιοθέτηση ενός εθνικού brand μέχρι την ανασύνταξη των αρμόδιων δημόσιων φορέων» δήλωσε ο Υπουργός Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, κ. Μιχάλης Χρυσοχοϊδης, παρουσιάζοντας την Εθνική Στρατηγική για τις Εξαγωγές, σε εκδήλωση για την «Ελλάδα της Εξωστρέφειας», στην οποία έκανε χαιρετισμό ο Πρωθυπουργός, κ. Γιώργος Παπανδρέου. Η εκδήλωση διοργανώθηκε από το Υπουργείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας και αποτελεί την κατάληξη σειράς εκτεταμένων επαφών που είχε ο Υπουργός με εξαγωγικούς φορείς όλης της χώρας, κατά τις οποίες καταγράφηκαν οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι ελληνικές εξαγωγικές επιχειρήσεις. Ο κ. Μιχάλης Χρυσοχοϊδης στην ομιλία του αναφέρθηκε στην περιορισμένη εξωστρέφεια των ελληνικών επιχειρήσεων, καθώς το ποσοστό συμμετοχής των εξαγωγών της χώρας στο ΑΕΠ ανέρχεται μόλις στο 8,7% (το 2009 ήταν κάτω από 8%) ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για την Ισπανία είναι πάνω από 16%, δηλαδή διπλάσιο, για την Πορτογαλία πάνω από 20%, και για την Ιρλανδία και την Ολλανδία ξεπερνά το 50%. Στο πλαίσιο αυτό ο Υπουργός παρουσίασε την Εθνική Στρατηγική για τις Εξαγωγές, τα βασικά σημεία της οποίας είναι τα εξής: 1. Η δημιουργία ενός Εθνικού Brand, μιας ελληνικής ταυτότητας, που θα πιστοποιεί την ποιότητα και την αυθεντικότητα των προϊόντων. Το εθνικό Brand θα χτιστεί σε συνέργεια και συντονισμό με το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού. Ήδη έχουν γίνει ενέργειες για δημιουργία κοινού λογότυπου και κοινού συστήματος για την πιστοποίηση προϊόντων υψηλής ποιότητας. Το Εθνικό Brand θα στηρίζεται σε 3 πυλώνες: i. Τις εξαγωγές (με την υποστήριξη του ΟΠΕ) ii. Τις επενδύσεις (με την υποστήριξη του Invest in Greece) iii. Τον Τουρισμό (με την υποστήριξη του ΕΟΤ)

3 Λεωφ. Μεσογείων 119, T.K Αθήνα Τηλ.: , , Fax: O διυπουργικός συντονισμός. Το Υπουργείο Εξωτερικών με την Οικονομική Διπλωματία και τους εμπορικούς ακολούθους, το Υπουργείο Οικονομικών, το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού με τον ΕΟΤ, ο Υπουργός Επικρατείας αρμόδιος για τις στρατηγικές επενδύσεις, το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων που προσφέρει πολλά στον κρίσιμο τομέα των τροφίμων, και το Υπουργείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας. 3. Η ριζική αναμόρφωση της δομής του Εθνικού Συμβουλίου Εξαγωγών ώστε να γίνει πιο αποτελεσματικό, πιο λειτουργικό, πιο ευέλικτο. Απορροφάται από το Εθνικό Συμβούλιο Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας ώστε να δημιουργηθεί μια σταθερή δομή που θα μπορεί να συνδιαμορφώνει την εθνική μας πολιτικής και να παρακολουθεί την υλοποίηση και τα αποτελέσματά της. 4. Η δημιουργία ενός Ταμείου Εξωστρέφειας, μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2011, υπό την ομπρέλα του ΕΤΕΑΝ, το οποίο θα ονομάζεται Go2Market. Θα διαθέτει δημόσιο κεφάλαιο ύψους 70 περίπου εκατ., το οποίο θα αξιοποιηθεί για τη μόχλευση πολλαπλάσιων κεφαλαίων από την αγορά. 5. Η δημιουργία έξυπνων χρηματοοικονομικών προϊόντων που θα καλύψουν βραχυπρόθεσμες ανάγκες ρευστότητας των επιχειρήσεων, όπως είναι η προχρηματοδότηση εξαγωγών και η επιστροφή του εξαγωγικού ΦΠΑ. Ήδη προδημοσιεύεται σήμερα ο οδηγός του προγράμματος για την εξωστρέφεια και ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων με 30 εκ. κεφάλαια του ΕΣΠΑ, που θα δοθούν απευθείας στις επιχειρήσεις, για ενέργειες προβολής, πιστοποιήσεις, άϋλη υποστήριξη, δαπάνες πληροφορικής κλπ, χωρίς τραπεζική διαμεσολάβηση. 6. Ο ΟΑΕΠ αναπροσαρμόζεται ώστε να παρέχει ενημέρωση και να λειτουργεί με ευελιξία και τη δυνατότητα να καλύπτει έμμεσες επενδύσεις. 7. Ο ΟΠΕ θα αναδιοργανωθεί στα πρότυπα του ολλανδικού EVD, που αποτελεί έναν από τους καλύτερους φορείς στο είδος του στον κόσμο. Θα επικεντρώνεται πλέον σε τρεις λειτουργίες: i. Τις Εκθέσεις ii. Την αξιόπιστη ηλεκτρονική πληροφόρηση και ανάλυση νέων αγορών για κρίσιμους τομείς ευκαιριών ανά χώρα, με δυνατότητες match-making, και την οργάνωση διαρκών ηλεκτρονικών εκθέσεων. iii. Την παροχή πληροφόρησης, τεχνογνωσίας και μικρής οικονομική βοήθειας σε μικρές επιχειρήσεις με καλά προϊόντα για να αποκτήσουν εξαγωγικό προσανατολισμό (κατά το πρότυπο του Ολλανδικού Prepare2start).

4 Λεωφ. Μεσογείων 119, T.K Αθήνα Τηλ.: , , Fax: Η δημιουργία ενός δικτύου ενημέρωσης και μεταφοράς τεχνογνωσίας από μεγάλες και έμπειρες επιχειρήσεις με μικρές μη ανταγωνιστικές εταιρείες. 9. Η συστηματική παρακολούθηση με στατιστικά στοιχεία όλων των πρωτοβουλιών ώστε να στοχοθετούνται οι προτεραιότητες της πολιτικής, σε συνεργασία με το Υπουργείο Εξωτερικών. «Το σχέδιο αυτό αποτελεί ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο πολιτικής, με το οποίο φιλοδοξούμε να δημιουργήσουμε μια εντελώς νέα πραγματικότητα όσον αφορά τις ελληνικές εξαγωγές» υπογράμμισε στην ομιλία του ο κ. Μιχάλης Χρυσοχοϊδης. «Στόχος μας δεν είναι να επιτύχουμε σημειακές βελτιώσεις αλλά να γυρίσουμε οριστικά σελίδα. Να ξεφύγουμε οριστικά από την αμυντική, την αγοραφοβική αντίληψη που μας καταδίκαζε σε μια περιορισμένη ανάπτυξη χωρίς μέλλον. Να αλλάξουμε νοοτροπία για τον ίδιο τον τρόπο και τους στόχους του επιχειρείν. Να δημιουργήσουμε ένα δυναμικό κίνημα εξωστρέφειας που θα αλλάξει τις αντιλήψεις όχι μόνο των επιχειρηματιών, αλλά ολόκληρης της ελληνικής κοινωνίας.» Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ομιλίας του Υπουργού: «Σήμερα, στην παρουσίαση της εθνικής μας στρατηγικής για τις εξαγωγές, αντί προλόγου επιλέξαμε τις ιστορίες τριών ανθρώπων που εκπροσωπούν τρεις γενιές εξαγωγέων. Μαζί τους ταξιδέψαμε στη σύγχρονη ιστορία των ελληνικών εξαγωγών. Από τους επιτυχημένους παραδοσιακούς εξαγωγείς, ως τους επιχειρηματίες της καινοτομίας και της υψηλής τεχνολογίας. Τους νέους που θέλουν να στρέψουν την εξαγωγική δραστηριότητα των επιχειρήσεών τους στην υψηλή ποιότητα και στην προστιθέμενη αξία. Αλλά το ταξίδι μας αυτό, όπως πολύ καλά γνωρίζετε, δεν ξεκίνησε σήμερα. Το ξεκινήσαμε μαζί εδώ και μήνες. Με επίγνωση της σημασίας που έχει η εξωστρέφεια για την ανάκαμψη της οικονομίας και για το νέο αναπτυξιακό πρότυπο που προωθούμε, ήρθαμε από την πρώτη στιγμή κοντά σας και ζητήσαμε να ακούσουμε από εσάς τους ίδιους όσα σας απασχολούν. Να ακούσουμε τα προβλήματα. Να «διαβάσουμε» μαζί την ιστορία του κάθε κλάδου και της κάθε επιχείρησης. Ξεκινήσαμε από την Κρήτη. Πήγαμε έπειτα στη Θεσσαλονίκη. Εδώ στην Αθήνα, μαζί με τον Πρωθυπουργό ακούσαμε τους εξαγωγείς από την Αττική και την Πελοπόννησο. Τα στοιχεία και οι διαπιστώσεις είναι σε όλους μας γνωστά: το εμπορικό μας ισοζύγιο παρουσιάζει ένα μόνιμο και μονίμως αυξανόμενο έλλειμμα. Η εξωστρέφεια των ελληνικών επιχειρήσεων είναι παραδοσιακά περιορισμένη.

5 Λεωφ. Μεσογείων 119, T.K Αθήνα Τηλ.: , , Fax: Είναι χαρακτηριστικό πως λιγότερο από το ένα πέμπτο των μεγαλύτερων εξαγωγικών επιχειρήσεών μας πραγματοποιούν εξαγωγές που ξεπερνούν το 50% του κύκλου εργασιών τους. Αξιοποιούμε ελάχιστα την άνοδο του παγκόσμιου εμπορίου με αποτέλεσμα μόνο ένα ελάχιστο ποσοστό των εξαγωγών μας να κατευθύνεται σε μεγάλες, ώριμες ή αναδυόμενες αγορές όπως η Βόρεια Αμερική, η Ρωσία και η Κίνα. Το ποσοστό συμμετοχής των εξαγωγών μας στο ΑΕΠ είναι μόνο 8.7%. Και να σκεφτείτε ότι αυτό είναι ένα ήδη αυξημένο ποσοστό, αφού το 2009 ήταν κάτω από το 8%. Αρκεί να αναλογιστούμε πως το αντίστοιχο ποσοστό για την Ισπανία είναι πάνω από 16%, δηλαδή διπλάσιο, για την Πορτογαλία πάνω από 20%, για την Ιρλανδία και για την Ολλανδία ξεπερνά το 50%. Όπως αντιλαμβανόμαστε, είναι ανάγκη να κινηθούμε άμεσα και αποτελεσματικά. Με αυτόν ακριβώς το στόχο βρισκόμαστε σήμερα εδώ. Για να σας παρουσιάσουμε το σχέδιό μας για την εξωστρέφεια, για την αύξηση των εξαγωγών μας, για να δημιουργήσουμε περισσότερο πλούτο και περισσότερες θέσεις εργασίας. Να ξεκινήσουμε σιγά σιγά να διαφημίζουμε και πάλι τη χώρα μας στο εξωτερικό. Να ξαναπούμε την ιστορία της Ελλάδας, μέσα από τα προϊόντα και τις υπηρεσίες της. Μια νέα, δυναμική, εξωστρεφή Ελλάδα, της οποίας εσείς και οι επιχειρήσεις σας είστε οι πρωτοπόροι και οι καλύτεροι πρεσβευτές. Φίλες και φίλοι, Με τους περισσότερους, αν όχι όλους, από εσάς έχουμε ήδη βρεθεί αρκετές φορές το τελευταίο διάστημα στο πλαίσιο της κοινής μας προσπάθειας να κινητοποιήσουμε εκ νέου τις παραγωγικές δυνάμεις της χώρας και να ξαναβρούμε το δρόμο για την ανάπτυξη. Όπως ήδη γνωρίζετε λοιπόν, διαθέτουμε και έχουμε ήδη αρχίσει να υλοποιούμε ένα συνεκτικό και ολοκληρωμένο σχέδιο για την ανάπτυξη. Ένα σχέδιο που βασίζεται σε πέντε συμπληρωματικούς άξονες πολιτικής: Στην αναθέρμανση της οικονομίας μέσα από την αξιοποίηση νέων επενδυτικών εργαλείων και την ενίσχυση της ρευστότητας. Σ αυτό το πλαίσιο έχουμε ήδη ανακοινώσει το ΕΤΕΑΝ, ενώ αύριο παρουσιάζουμε στο Υπουργικό Συμβούλιο το Νέο Επενδυτικό Νόμο, έναν πραγματικά προοδευτικό νόμο που αλλάζει τα δεδομένα και τις αντιλήψεις περί επιχειρηματικότητας. Παράλληλα, φέρνουμε το ΕΣΠΑ ένα χρόνο μπροστά δαπανώντας 5,2 δις ευρώ εντός του 2011 και διπλασιάζοντας την απορρόφηση της κοινοτικής συνδρομής. Στην προώθηση της νέας και νεανικής επιχειρηματικότητας

6 Λεωφ. Μεσογείων 119, T.K Αθήνα Τηλ.: , , Fax: Στη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος με νόμους που απλοποιούν ριζικά τις διαδικασίες και εκσυγχρονίζουν το θεσμικό πλαίσιο. Στην αποκατάσταση του υγιούς ανταγωνισμού και στην εξασφάλιση της εύρυθμης λειτουργίας της αγοράς, κάτι που αποτελεί προϋπόθεση για να έχουν όλοι, και ιδιαίτερα οι εξαγωγείς μας, μία σωστή βάση για να βγουν προς τα έξω δυναμικά. Και φυσικά, στην ενίσχυση της εξωστρέφειας. Τη μεγάλη μας προτεραιότητα. Γνωρίζουμε βέβαια ότι ο δρόμος που θα ακολουθήσουμε δεν είναι ένας εύκολος δρόμος. Είμαστε όμως αποφασισμένοι να προχωρήσουμε δυναμικά και να χτίσουμε μια οικονομία βασισμένη στις εξαγωγές. Για πρώτη φορά διαμορφώνουμε μια στρατηγική που καλύπτει συνολικά την έννοια της εξωστρέφειας και όλες τις επιμέρους παραμέτρους της. Από την υιοθέτηση ενός εθνικού brand μέχρι την ανασύνταξη των δημόσιων φορέων που υπηρετούν την εξωστρέφεια. Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Οι εξαγωγές μας, τα προϊόντα μας, οι υπηρεσίες μας χρειάζονται ένα εθνικό brand, μια ελληνική ταυτότητα που θα πιστοποιεί την ποιότητα και την αυθεντικότητα τους. Για αυτόν το λόγο σκοπός μας είναι η δημιουργία ενός ενιαίου brand, όπως ήδη έκαναν με μεγάλη επιτυχία άλλες ιδιαίτερα εξωστρεφείς χώρες, όπως η Ολλανδία. Το brand είναι η υπόσχεση και η δέσμευση του τι σημαίνει η Ελλάδα σήμερα. Αυτή η έννοια είναι τόσο πολύτιμη που δεν μπορεί να εμφανίζεται κατακερματισμένη στο εξωτερικό. Τα τελευταία χρόνια επικοινωνήσαμε προς τα έξω διαφορετικά μηνύματα, με αποκορύφωμα την αμφιταλάντευση ανάμεσα σε Hellas και Greece. Τώρα είναι η ευκαιρία να τελειώνουμε με τις αμφισημίες. Το Εθνικό Brand θα χτιστεί σε συνέργεια με το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού, που ήδη κάνει σημαντική δουλειά στον τομέα του τουρισμού. Άλλωστε το Εθνικό Brand θα στηρίζεται σε τρεις πυλώνες: εξαγωγές, επενδύσεις, τουρισμός. Φυσικά, κάθε πυλώνας θα υποστηρίζεται ξεχωριστά από ανεξάρτητες δράσεις με ευθύνη των αντίστοιχων φορέων, δηλαδή του ΟΠΕ για τις εξαγωγές, του Invest-in-Greece για την προσέλκυση επενδύσεων, και του ΕΟΤ για τον τουρισμό. Όλοι όμως θα ενημερώνουν τους υπόλοιπους για το σχεδιασμό τους, έτσι ώστε να υπάρχει συντονισμός και συνέργειες. Παράλληλα, οι δράσεις εντός του πυλώνα των εξαγωγών και του πυλώνα των επενδύσεων θα είναι πιο συνεκτικές, είτε αυτές εκτελούνται από τους ίδιους

7 Λεωφ. Μεσογείων 119, T.K Αθήνα Τηλ.: , , Fax: τους φορείς είτε από ειδικευμένους τρίτους. Σε κάθε περίπτωση, η εικόνα της χώρας προς τα έξω θα είναι ενιαία, σαφής, πιο δυνατή. Έχουν ήδη δρομολογηθεί ενέργειες οι οποίες έχουν σαν στόχο να υποστηρίξουν το ενιαίο brand στις εξαγωγές, όπως η δημιουργία ενός κοινού λογότυπου και ενός κοινού συστήματος για την πιστοποίηση προϊόντων υψηλής ποιότητας. Μάλιστα αυτή τη στροφή στην ποιότητα τη σηματοδοτούμε βελτιώνοντας τους μηχανισμούς πιστοποίησης. Πεποίθησή μας είναι πως η ποιότητα αποτελεί το κυριότερο συγκριτικό πλεονέκτημα που διαθέτουν οι ελληνικές επιχειρήσεις στο διεθνή ανταγωνισμό. Η ανάγκη ενιαίου brand καταδεικνύει όμως και την ανάγκη ενός ευρύτερου συντονισμού. Μπορεί να ακούγεται αυτονόητο αλλά είναι προϋπόθεση να προχωρήσουμε αποφασιστικά. Δεσμευόμαστε λοιπόν ότι ως κυβέρνηση θα ενεργούμε συντονισμένα, ότι η κυβερνητική μας πολιτική θα έχει συνοχή. Οι πρωτοβουλίες μας θα προκύπτουν μετά από συνεννόηση μεταξύ όλων των υπουργείων και των φορέων που σχετίζονται με την εξωστρέφεια. Το κάθε υπουργείο θα ενημερώνει για τις δράσεις του, την πρόοδο και τα αποτελέσματα. Το Υπουργείο Εξωτερικών με την Οικονομική Διπλωματία και τους εμπορικούς ακολούθους, το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού με τον ΕΟΤ, ο Υπουργός Επικρατείας αρμόδιος για τις στρατηγικές επενδύσεις, το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων που προσφέρει πολλά στον κρίσιμο τομέα των τροφίμων, και το Υπουργείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας που συντονίζει την όλη προσπάθεια, οφείλουμε να μιλάμε με μία φωνή και να αντιμετωπίζουμε από κοινού τις προκλήσεις. Και βέβαια να λειτουργούμε πάντοτε σε συνεργασία με το Υπουργείο Οικονομικών και τα υπόλοιπα υπουργεία. Από τη στιγμή λοιπόν που ως κυβέρνηση δεσμευόμαστε πως θα λειτουργούμε συντονισμένα έχουμε την απαίτηση κι από εσάς, τους εξαγωγείς της χώρας, να δεσμευθείτε πως θα κάνετε το ίδιο. Άλλωστε οι τρεις σύνδεσμοι εξαγωγέων κινούνται ήδη σ αυτήν την κατεύθυνση. Έχουν συγκροτήσει ένα cluster, απέκτησαν κοινή φωνή και καταθέτουν κοινές προτάσεις. Άλλωστε όλοι μαζί, εμείς ως Πολιτεία, εσείς ως εξαγωγείς, οι σύνδεσμοί σας, τα επιμελητήρια και οι υπόλοιποι φορείς, θα πρέπει να συνεργαστούμε πέρα από τη διαμόρφωση της πολιτικής και στη διαμόρφωση ενός κινήματος εξωστρέφειας που πρέπει να φτάσει παντού στη χώρα. Θέλουμε τον κάθε Έλληνα να επιθυμεί να επιχειρήσει και τον κάθε επιχειρηματία να έχει ως κύριο στόχο να εξάγει.

8 Λεωφ. Μεσογείων 119, T.K Αθήνα Τηλ.: , , Fax: Αυτή τη συνεννόηση και τη συνεργασία μεταξύ μας πρέπει να την εδραιώσουμε σε γερά θεμέλια. Ως τώρα υπήρχε ένας θεσμός με όνομα πολλά υποσχόμενο: το Εθνικό Συμβούλιο Εξαγωγών. Απέδωσε όμως σύμφωνα με το μεγαλεπήβολο τίτλο του; Ας το πούμε ξεκάθαρα. Το Εθνικό Συμβούλιο Εξαγωγών, όπως και τα άλλα εθνικά συμβούλια που έχουν θεσπιστεί, δεν δικαίωσε τις προσδοκίες μας. Το Συμβούλιο λοιπόν, απορροφάται από το Εθνικό Συμβούλιο Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας και αποτελεί πλέον έναν από τους 4 πυλώνες του. Οι υπόλοιποι είναι η καινοτομία - που αποτελεί πολιτική μας προτεραιότητα, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις - που είναι η βάση της εθνικής μας οικονομίας, και η ανταγωνιστικότητα - που οφείλουμε άμεσα να βελτιώσουμε με βάση όλους τους σχετικούς δείκτες αξιολόγησης. Τα τομεακά αυτά συμβούλια θα είναι ολιγομελή. Στην περίπτωση της εξωστρέφειας το συμβούλιο θα συγκροτείται από προσωπικότητες ή πετυχημένους εξωστρεφείς επιχειρηματίες και εμπειρογνώμονες. Θα συνεδριάζει τακτικά με ευθύνη προετοιμασίας από σχετική υπηρεσία του υπουργείου μας, συγκεκριμένα τη Γενική Δ/νση Διεθνούς Οικονομικής Πολιτικής, που ήδη υπάρχει αλλά δεν είχε μέχρι σήμερα λάβει την προσοχή και το ρόλο που της αρμόζει. Η γενική αυτή διεύθυνση θα πραγματοποιεί συχνές διαβουλεύσεις με φορείς και ομάδες συμφερόντων. Θα επεξεργάζεται και θα ομαδοποιεί τα θέματα που θίγονται και βάση αυτών θα προετοιμάζει την ατζέντα των συνεδριάσεων του συμβουλίου. Επιπλέον θα υπάρχει και μόνιμη διϋπουργική συνεργασία, καθώς εκπρόσωποι των συναρμόδιων υπουργείων θα συνέρχονται τακτικά, ώστε να δίδονται άμεσα πρακτικές απαντήσεις και εφαρμόσιμες λύσεις στα ζητήματα που θα προκύπτουν. Έτσι δημιουργούμε μια σταθερή δομή που θα μπορεί να συνδιαμορφώνει την εθνική μας πολιτική και να παρακολουθεί την υλοποίηση και τα αποτελέσματά της. Βέβαια, για να υπάρξουν αποτελέσματα πρέπει να υπάρχουν και τα κατάλληλα χρηματοδοτικά εργαλεία που θα διευκολύνουν τους εξαγωγείς. Και θέλω να τονίσω πως αυτός είναι ένας τομέας στον οποίο έχουμε ρίξει μεγάλη βαρύτητα, λαμβάνοντας υπόψη πόσο δύσκολη είναι η οικονομική συγκυρία. Βελτιώνουμε λοιπόν τη ρευστότητα των εξαγωγικών επιχειρήσεων με τη δημιουργία ενός ταμείου εξωστρέφειας μέσα στο πρώτο τρίμηνο του Το νέο ταμείο, θα τεθεί υπό την ομπρέλα του Εθνικού Ταμείου για την Επιχειρηματικότητα και την Ανάπτυξη, του ΕΤΕΑΝ δηλαδή και θα ονομάζεται Go2Market.

9 Λεωφ. Μεσογείων 119, T.K Αθήνα Τηλ.: , , Fax: Θα διαθέτει δημόσιο κεφάλαιο ύψους 70 περίπου εκατ., το οποίο θα αξιοποιηθεί για τη μόχλευση πολλαπλάσιων κεφαλαίων από την αγορά. Ξεκινάμε λοιπόν τον πρώτο κύκλο του με 70 εκατ. και είμαστε έτοιμοι για όσα περισσότερα χρειαστούν, ανάλογα με τη ζήτηση. Στόχος μας είναι να προχωρήσουμε στην προκήρυξη προγραμμάτων από την άνοιξη του Οι εταιρίες θα καταθέτουν ένα πρόγραμμα δράσης (action plan) για την ολοκληρωμένη βελτίωση της διεθνούς ανταγωνιστικότητάς τους, το οποίο μεταξύ άλλων και ενδεικτικά και όχι περιοριστικά, θα περιέχει τις εξής επιλέξιμες δαπάνες: πιστοποίηση προϊόντων, έρευνα και τεχνολογία (R&D), σχεδιασμό συσκευασίας/παρουσίασης, προβολή μέσω συγκεκριμένων εκθέσεων, πολύγλωσσα websites, λογισμικό e-commerce, αλλά και οποιονδήποτε αναγκαίο εξοπλισμό. Παράλληλα με το ΕΤΕΑΝ, διεξάγονται συναντήσεις μεταξύ των στελεχών του υπουργείου, του ΤΕΜΠΜΕ και των τραπεζών με σκοπό τη δημιουργία έξυπνων χρηματοοικονομικών προϊόντων που θα καλύψουν βραχυπρόθεσμες ανάγκες ρευστότητας των επιχειρήσεων, όπως είναι η προχρηματοδότηση εξαγωγών και η επιστροφή του εξαγωγικού ΦΠΑ. Επειδή όμως, καθώς γνωρίζετε, δε μου αρέσει να μοιράζω υποσχέσεις για το μέλλον και ούτε να μένουμε στα λόγια, σας ανακοινώνω πώς σήμερα προδημοσιεύουμε τον οδηγό του προγράμματος για την εξωστρέφεια και ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων. Το πρόγραμμα αυτό παρέχει κεφάλαια του ΕΣΠΑ ύψους 30 εκατ. απευθείας στις επιχειρήσεις, χωρίς τραπεζική διαμεσολάβηση. Όλες τις λεπτομέρειες μπορείτε να τις βρείτε αυτή τη στιγμή στην ιστοσελίδα του υπουργείου μας, όπως και σε εκείνες της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας, της Ειδικής Γραμματείας για την Ανταγωνιστικότητα, του ΕΦΕΠΑΕ κλπ. Όλοι οι ενδιαφερόμενοι λοιπόν μπορείτε μετά την εκδήλωση να δείτε τον οδηγό και να προετοιμάσετε τις αιτήσεις σας, τις οποίες και θα μπορείτε να καταθέτετε επίσημα από τα μέσα του επόμενου μήνα και μέχρι το Μάρτιο. Καλύπτονται ενέργειες προβολής, πιστοποιήσεις, άϋλη υποστήριξη, δαπάνες πληροφορικής και άλλες επιλέξιμες δαπάνες που θα στηρίξουν ουσιαστικά τις ελληνικές επιχειρήσεις. Το πρόγραμμα αυτό αποτελεί τον προπομπό του ταμείου εξωστρέφειας. Δημιουργούμε λοιπόν νέα χρηματοδοτικά εργαλεία με αποκλειστικό αντικείμενο τη διεθνοποίηση των ελληνικών επιχειρήσεων και τα θέτουμε σε άμεση εφαρμογή.

10 Λεωφ. Μεσογείων 119, T.K Αθήνα Τηλ.: , , Fax: Ταυτόχρονα απαντούμε και στην ασφάλιση των εξαγωγικών πιστώσεων, που αποτελεί ένα από τα θέματα που αναφέρθηκε πολλές φορές στις συναντήσεις μας. Ο ΟΑΕΠ είναι κερδοφόρος και θα παραμείνει. Τον αναπροσαρμόζουμε όμως ως εργαλείο πολιτικής με σκοπό να παρέχει ενημέρωση και να λειτουργεί με ευελιξία, ενώ θα αποκτήσει και τη δυνατότητα να καλύπτει έμμεσες επενδύσεις. Τα αποτελέσματα θα είναι ορατά σύντομα. Το 2011 ο ΟΑΕΠ θα γίνει πελατοκεντρικός και ήδη είμαστε στη διαδικασία απόκτησης εξελιγμένων συστημάτων πληροφορικής που θα εξυπηρετούν άμεσα τους πελάτες του. Πέρα από τον ΟΑΕΠ, υπάρχει βέβαια και ο ΟΠΕ. Τα αρχικά του βέβαια δεν σημαίνουν Οργανισμός Προώθησης Εξαγωγών. Το όνομά του είναι εδώ και καιρό «Ελληνικός Οργανισμός Εξωτερικού Εμπορίου». Απλά κανείς δεν μπήκε στον κόπο να αλλάξει τα αρχικά από το σήμα του, ενδεικτικό της αδιαφορίας που δυστυχώς επικρατούσε, και ευθύνεται για το γεγονός πως έχουμε σήμερα έναν φορέα με παλιά ταυτότητα και παρωχημένη λειτουργία. Και όμως ο οργανισμός αυτός είναι ένα πολύτιμο εργαλείο που με την κατάλληλη ενίσχυση θα αποκτήσει όχι μόνο το δικό του ισχυρό brand, αλλά θα στηρίξει και το brand της εθνικής προσπάθειας για εξωστρέφεια. Ο ΟΠΕ επικεντρώνεται πλέον σε τρεις λειτουργίες. Πρώτον, συνεχίζει αυτό που ήδη κάνει με στόχο να το κάνει ακόμα καλύτερα: τις Εκθέσεις. Δύο φορές το χρόνο θα ανακοινώνονται από τον ΟΠΕ πιθανές εκθέσεις και τότε οι σύνδεσμοι, τα επιμελητήρια, οι κλαδικοί φορείς, οι περιφέρειες ή όποιος άλλος αρμόδιος φορέας θα ομαδοποιούν τις εταιρίες που ενδιαφέρονται. Ο ΟΠΕ στη συνέχεια θα αποφασίζει σε ποιες θα υπάρχει εθνική συμμετοχή και θα συνεννοείται με τον υπεύθυνο για όλη την ομάδα των εταιριών. Οι εταιρίες θα πληρώνουν συμμετοχή αλλά πολύ χαμηλότερη από ό,τι αν πήγαιναν μόνες τους στις συγκεκριμένες εκθέσεις. Δεύτερον, ο ΟΠΕ θα αποκτήσει έναν καινούριο ρόλο. Θα προσφέρει αξιόπιστη ηλεκτρονική πληροφόρηση και ανάλυση νέων αγορών για κρίσιμους τομείς ευκαιριών ανά χώρα, με δυνατότητες match-making, βασιζόμενος σε ισχυρές βάσεις δεδομένων. Στο ίδιο πλαίσιο δημιουργούμε και τις κατάλληλες υποδομές εξωστρέφειας: μέσα από διαρκείς ηλεκτρονικές εκθέσεις που θα είναι ταυτόχρονα και αγορές ανά κλάδο θα αναδεικνύονται οι επιχειρήσεις του κάθε τομέα συνολικά. Αυτές άλλωστε είναι οι εκθέσεις του μέλλοντος. Τέλος, ο ΟΠΕ θα μπορούσε στο κοντινό μέλλον να ενισχύσει τις πολύ μικρές επιχειρήσεις που έχουν ένα καλό προϊόν, αλλά δεν έχουν εξάγει ποτέ. Προετοιμάζουμε λοιπόν ένα πρόγραμμα αντίστοιχο του ολλανδικού Prepare2start (Prepare to Start). Το πετυχημένο αυτό πρόγραμμα, που

11 Λεωφ. Μεσογείων 119, T.K Αθήνα Τηλ.: , , Fax: εφαρμόζεται με παραλλαγές και από άλλες χώρες, προσφέρει ένα μικρό αλλά σημαντικό οικονομικό κίνητρο σε μικρές εταιρίες, ώστε να τους δείξει τις προοπτικές που τους ανοίγονται αν επιχειρήσουν να εξάγουν. Ουσιαστικά βοηθά τις εταιρείες που έχουν τις δυνατότητες να συνειδητοποιήσουν τα πλεονεκτήματά τους και να αποκτήσουν για πρώτη φορά εξαγωγικό προσανατολισμό. Δημιουργούμε λοιπόν τις προϋποθέσεις και δίνουμε τα κίνητρα για να αναπτυχθεί και στη χώρα μας ένα κίνημα εξωστρέφειας. Ένα κίνημα που θα το αναδείξουμε μέσα από ένα δίκτυο ενημέρωσης για την εξωστρεφή ανάπτυξη ανά περιφέρεια με κυρίαρχο το ρόλο των συνδέσμων εξαγωγέων, σε συνεργασία με τα τοπικά επιμελητήρια και την τοπική αυτοδιοίκηση. Παράλληλα, προκειμένου να φέρουμε όσο το δυνατόν περισσότερες επιχειρήσεις πιο κοντά στις εξαγωγές, σχεδιάζουμε ένα πρόγραμμα μέντορα. Δηλαδή προσκαλούμε και ενθαρρύνουμε έμπειρες εξαγωγικές εταιρίες να προσφέρουν καθοδήγηση σε μικρότερες μη ανταγωνιστικές εταιρίες, ώστε οι τελευταίες να αποκτήσουν περισσότερη εξωστρέφεια. Και είμαι στην ιδιαίτερα ευχάριστη θέση να σας ανακοινώσω πως ήδη υπάρχει θετική ανταπόκριση από μερικούς μεγάλους εξαγωγείς, από ορισμένους από εσάς, και είμαι βέβαιος πως σύντομα θα έρθουν κι άλλοι πρόθυμοι συμπαραστάτες. Όπως έχω τη βεβαιότητα πως η προσπάθειά μας θα αποδώσει σύντομα ορατά και μετρήσιμα αποτελέσματα. Έχουμε εντάξει άλλωστε στο σχεδιασμό μας τη χρήση όλων των στατιστικών εργαλείων που θα μας επιτρέπουν να παρακολουθούμε συστηματικά τα αποτελέσματα των πρωτοβουλιών μας. Έτσι θα είμαστε ανά πάσα στιγμή σε θέση όχι μόνο να γνωρίζουμε πού βρισκόμαστε αλλά και πώς πρέπει να κινηθούμε για να κατακτήσουμε τους στόχους μας. Με τον πίνακα που βλέπετε στην οθόνη, για παράδειγμα, μπορούμε να παρακολουθούμε την πορεία των εξαγωγών μας ανά κλάδο και ανά χώρα, έχοντας τη δυνατότητα να στοχοθετήσουμε τις προτεραιότητές μας και να δώσουμε έμφαση εκεί που θέλουμε. Το σχέδιο αυτό αποτελεί ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο πολιτικής, με το οποίο φιλοδοξούμε να δημιουργήσουμε μια εντελώς νέα πραγματικότητα όσον αφορά τις ελληνικές εξαγωγές. Στόχος μας δεν είναι να επιτύχουμε σημειακές βελτιώσεις αλλά να γυρίσουμε οριστικά σελίδα. Να ξεφύγουμε οριστικά από την αμυντική, την αγοραφοβική αντίληψη που μας καταδίκαζε σε μια περιορισμένη ανάπτυξη χωρίς μέλλον. Να αλλάξουμε νοοτροπία για τον ίδιο τον τρόπο και τους στόχους του επιχειρείν. Να δημιουργήσουμε ένα δυναμικό κίνημα εξωστρέφειας που θα

12 Λεωφ. Μεσογείων 119, T.K Αθήνα Τηλ.: , , Fax: αλλάξει τις αντιλήψεις όχι μόνο των επιχειρηματιών, αλλά ολόκληρης της ελληνικής κοινωνίας. Πιστεύω πως όσα σχεδιάζουμε θα βρουν συμπαραστάτες και πρεσβευτές πρώτα απ όλους εσάς. Άλλωστε οι δικές σας απόψεις, οι δικοί σας προβληματισμοί και οι δικές σας ιδέες διαμόρφωσαν την εθνική μας στρατηγική για τις εξαγωγές. Μια στρατηγική που επειδή ακριβώς προέρχεται από εσάς, είναι για εσάς και θα αξιοποιηθεί από εσάς, είμαστε απόλυτα βέβαιοι πως θα είναι λειτουργική και θα οδηγήσει άμεσα σε θετικά αποτελέσματα. Γι αυτό και τολμούμε να θέτουμε ιδιαίτερα φιλόδοξους και συγκεκριμένους στόχους: ελαχιστοποιούμε το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου και θέλουμε οι εξαγωγές μας να αντιστοιχούν στο 10% του ΑΕΠ μέχρι το 2012 και στο 16% του ΑΕΠ μέχρι το Κανένα πλάνο όμως και κανένας πολιτικός σχεδιασμός δεν είναι τέλειος. Ξέρουμε καλά πως στην πορεία θα έχουμε πολλές δυνατότητες για βελτιώσεις και προσαρμογές. Και θέλουμε να είμαστε έτοιμοι και ευέλικτοι για να τις επισημαίνουμε και να τις υιοθετούμε. Σ αυτή τη διαρκή προσπάθεια, σ αυτή την πορεία σας θέλουμε δίπλα μας. Σήμερα λοιπόν αρχίζει η δική μας ιστορία. Ξεκινάμε σε μια δύσκολη συγκυρία να φέρουμε σε πέρας έναν ιδιαίτερα φιλόδοξο στόχο. Και έχουμε κάθε λόγο και κάθε κίνητρο να την κάνουμε μαζί μία πολύ πετυχημένη ιστορία. Μια ιστορία που, ποιος ξέρει, ίσως στο μέλλον να αποτελεί ένα καλό παράδειγμα για μελέτη και μίμηση από άλλους. Ας ξεκινήσουμε λοιπόν. Σας ευχαριστώ πολύ.»

13 Ακινα ελλάδα τθσ εξωςτρζφειασ Εκνικι τρατθγικι για τισ Εξαγωγζσ

14 πορεία & ςφγκριςθ Εξαγωγζσ ωσ ποςοςτό του ΑΕΠ 80,00% 70,00% 60,00% 50,00% 40,00% 30,00% 20,00% 10,00% ΒΔΛΓΙΟ ΟΛΛΑΝΓΙΑ ΙΡΛΑΝΓΙΑ ΑΤΣΡΙΑ ΓΔΡΜΑΝΙΑ ΓΑΝΙΑ ΠΟΡΣΟΓΑΛΙΑ ΡΟΤΜΑΝΙΑ ΙΣΑΛΙΑ ΙΠΑΝΙΑ ΔΛΛΑΓΑ 0,00%

15 ανάπτυξθ ςτθν πράξθ Ανακζρμανςθ τθσ οικονομίασ Προϊκθςθ τθσ νζασ και νεανικισ επιχειρθματικότθτασ με ςθμείο αναφοράσ τθν καινοτομία Βελτίωςθ του επιχειρθματικοφ περιβάλλοντοσ Εφρυκμθ λειτουργία τθσ αγοράσ Ενίςχυςθ τθσ εξωςτρζφειασ

16 ςτρατθγικι Δίνουμε τα χζρια: ςυμφωνία με τουσ εξαγωγείσ Brand οραματιηόμαςτε και δεςμευόμαςτε Άτυποσ διυπουργικόσ ςυντονιςμόσ ςυντονιηόμαςτε Εκνικό υμβοφλιο Εξαγωγών ςυμμετζχουμε Χρθματοδοτικζσ πρωτοβουλίεσ χρθματοδοτοφμε Φορείσ υποςτθρίηουμε Δίκτυο ενθμζρωςθσ γνωρίηουμε και γνωριηόμαςτε Επικοινωνία επικοινωνοφμε

17 brand Δθμιουργία ενιαίου brand για τθ χώρα Εκνικό brand Εξαγωγζσ Επενδφςεισ Σουριςμόσ Δράςεισ με ευκφνθ ΟΠΕ Δράςεισ με ευκφνθ Investin-Greece Δράςεισ με ευκφνθ ΕΟΣ

18 διυπουργικόσ ςυντονιςμόσ υνεργαςία: (α) Περιφερειακισ Ανάπτυξθσ και Ανταγωνιςτικότθτασ (β) Επικρατείασ (αρμόδιοσ για ςτρατθγικζσ επενδφςεισ) (γ) Οικονομικών (δ) Εξωτερικών (Οικονομικι Διπλωματία: διακρατικζσ, ΟΕΥ) (ε) Αγροτικισ Ανάπτυξθσ και Σροφίμων (κλάδοσ τροφίμων) (ςτ) Πολιτιςμοφ και Σουριςμοφ (ΕΟΤ)

19 εκνικό ςυμβοφλιο πολιτικι θγεςία ΕΑΑ διυπουργικι ςυνεργαςία Ανταγωνιςτικότθτα Καινοτομία ΜΜΕ Εξωςτρζφεια Ειδ. Γραμ. Ανταγωνιςτικότθτασ ΓΓΒ Γεν. Δ/νςθ ΔΟΠ

20 εργαλεία Σαμείο G2M Go to Market Πρόγραμμα «Εξωςτρζφεια Ανταγωνιςτικότθτα των Επιχειριςεων» Αςφάλιςθ εξαγωγών

21 Σαμείο G2M (Go to Market) ΕΣΕΑΝ Σαμείο Ταμείο Ταμείο Ταμείο Ταμείο Τ1 Επιχειρθματικότθτασ Αγροτικισ Ενάλιο Κοινων. Εξοικονομϊ Ανάπτυξθσ Επιχειρ. κατ οίκον G2M (μόχλευςθ: Δθμόςιο - Τράπεηεσ, ιδιϊτεσ, funds) Χαμθλότοκα δάνεια Private equity, venture capital ΣΕΜΠΜΕ (εγγυιςεισ) action plan action plan action plan

22 «Εξωςτρζφεια - Ανταγωνιςτικότθτα» Πρόγραμμα ΕΣΠΑ Προδθμοςιεφεται ςιμερα Προχπολογιςμόσ 30 εκ. Άυλεσ επιλζξιμεσ δαπάνεσ Προάγγελοσ του Ταμείου G2M

23 αςφάλιςθ εξαγωγών Ανάγκθ ενίςχυςθσ τθσ εξαγωγικισ δραςτθριότθτασ μζςω τθσ παροχισ αςφαλιςτικών πιςτώςεων Αναπροςαρμογι του ΟΑΕΠ ωσ εργαλείο πολιτικισ: - Ενθμζρωςθ, ευελιξία, ταχφτθτα - Κάλυψθ ζμμεςων επενδφςεων - Export Credit Guarantee Council

24 φορείσ ΟΠΕ: Αναδιοργάνωςθ ςτο πρότυπο του EVD (ολλανδικό best practice) (α) πλθροφόρθςθ country/market intelligence, δυνατότθτα match-making, ιςχυρζσ βάςεισ δεδομζνων, διαρκείσ θλεκτρονικζσ εκκζςεισ/αγορζσ ανά κλάδο (β) ςυμμετοχι ςε εκκζςεισ (γ) ενίςχυςθ πολφ μικρϊν επιχειριςεων που δεν ζχουν εξάγει

25 δίκτυο ενθμζρωςθσ Κίνθμα εξωςτρζφειασ Δίκτυο ενθμζρωςθσ για εξωςτρεφι ανάπτυξθ ανά περιφζρεια: με ευκφνθ των ςυνδζςμων εξαγωγζων, ςε ςυνεργαςία με τοπικά επιμελθτιρια/τοπικι αυτοδιοίκθςθ Πρόγραμμα μζντορα

26 μετριςιμα αποτελζςματα ΚΑΣΗΓΟΡΙΕ ΠΡΟΪΟΝΣΩΝ ΤΝΟΛΟ ΕΞΑΓΩΓΩΝ EE-27 % ΛΟΙΠΕ ΧΩΡΕ ΕΤΡΩΠΗ % ΜΕΗ ΑΝΑΣΟΛΗ % Β. ΑΜΕΡΙΚΗ (ΗΠΑ- ΚΑΝΑΔΑ) % ΤΠΟΛΟΙΠΗ ΑΜΕΡΙΚΗ % ΛΟΙΠΕ ΧΩΡΕ ΑΙΑ % ΑΦΡΙΚΗ % ΛΟΙΠΟ ΚΟΜΟ % 0 ΣΡΟΦΙΜΑ ΚΑΙ ΖΩΑ ΖΩΝΣΑ , , , , , , , ,76 1 ΠΟΣΑ ΚΑΙ ΚΑΠΝΟ , , , , , , , ,54 2 ΑΤΛΕ ΜΗ ΕΔΩΔΙΜΕ ΠΛΗΝ ΚΑΤΙΜΩΝ , , , , , , , ,15 3 ΟΡΤΚΣΑ ΚΑΤΙΜΑ, ΛΙΠΑΝΣΙΚΑ , , , , , , , ,68 4 ΕΛΑΙΑ ΚΑΙ ΛΙΠΗ ΖΩΙΚΑ Η ΦΤΣΙΚΑ , , , , , , , ,44 5 ΧΗΜΙΚΑ ΠΡΟΙΟΝΣΑ , , , , , , , ,58 6 ΒΙΟΜΗΧ. ΕΙΔΗ ΣΑΞΙΝΟΜΗΜΕΝΑ ΚΑΣΑ Α ΤΛΗ 7 ΜΗΧΑΝΗΜΑΣΑ ΚΑΙ ΤΛΙΚΟ ΜΕΣΑΦΟΡΩΝ , , , , , , , , , , , , , , , ,00 8 ΔΙΑΦΟΡΑ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΑ ΕΙΔΗ , , , , , , , ,44 9 ΕΙΔΗ ΚΑΙ ΤΝΑΛΛΑΓΕ ΜΗ ΣΑΞΙΝΟΜΗΜΕΝΑ , , , , , , , ,90 ΤΝΟΛΟ , , , , , , , ,66

27 χρονοδιάγραμμα εξαμινου Δεκ. Ιαν. Φεβ. Μαρ. Απρ. Μάϊ. Ανακοινϊςεισ «Εξωςτρζφεια & Ανταγωνιςτικότθτα» ΕΣΑΑ Brand ΟΠΕ, ΟΑΕΠ Ταμείο G2M

28 ςτόχοσ ΕΞΑΓΩΓΕ / ΑΕΠ, ΕΙΑΓΩΓΕ / ΑΕΠ, ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΙΟΖΤΓΙΟ / ΑΕΠ 30,00% 25,00% 20,00% 15,00% 10,00% 5,00% 0,00% -5,00% -10,00% -15,00% -20,00% * 2012* 2014* Εξαγωγζσ (Χ) / ΑΕΠ Ειςαγωγζσ (Μ) / ΑΕΠ Εμπορικό ιςοηφγιο (X-M)/AEΠ)

29 Αθήνα ελλάδα τθσ εξωςτρζφειασ Εκνικι τρατθγικι για τισ Εξαγωγζσ