ΓΡΑΦΕΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΜOTOR INSURERS BUREAU GREECE

Transcript

1 ΓΡΑΦΕΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΜOTOR INSURERS BUREAU GREECE Απολογισμός Έτους 2018 και Χρηματοοικονομικές Καταστάσεις 31 Δεκεμβρίου 2018 Σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς όπως έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση

2 Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α - Έκθεση Διαχειριστικής Επιτροπής.1 - Κατάσταση Χρηματοοικονομικής Θέσης 2 - Κατάσταση Συνολικού Εισοδήματος Κατάσταση Μεταβολών των Iδίων Kεφαλαίων 4 - Κατάσταση Ταμειακών Ροών 5 - Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις Γενικές πληροφορίες Περίληψη σημαντικών λογιστικών αρχών Βάση σύνταξης των χρηματοοικονομικών καταστάσεων Βάση αποτίμησης και παρουσίασης Συνέχιση της επιχειρηματικής δραστηριότητας Εκτιμήσεις της διοίκησης Νέα Δ.Π.Χ.Α., διερμηνείες και τροποποιήσεις που τέθηκαν σε ισχύ από την 1/1/ Νέα Δ.Π.Χ.Α., διερμηνείες και τροποποιήσεις που θα τεθούν σε ισχύ μετά το Περίληψη των σημαντικότερων λογιστικών πολιτικών Ιδιοχρησιμοποιούμενα ενσώματα πάγια στοιχεία Άυλα περιουσιακά στοιχεία Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία Εύλογη αξία χρηματοοικονομικών στοιχείων Απομείωση στοιχειών ενεργητικού Συναλλαγές σε ξένο νόμισμα Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα Παροχές προς εργαζομένους Φόρος Εισοδήματος Προβλέψεις και ενδεχόμενες υποχρεώσεις και απαιτήσεις Ασφαλιστικές προβλέψεις Προβλέψεις για μη δουλευμένα ασφάλιστρα Πρόβλεψη εκκρεμών ζημιών Πρόβλεψη ζημιών που έχουν συμβεί αλλά δεν έχουν αναγγελθεί μέχρι την ημ/νία σύνταξης των χρηματοοικονομικών καταστάσεων (IBNR) Απόθεμα για τα έμμεσα έξοδα διακανονισμού ζημιών (ULAE) και λοιπά ασφαλιστικά αποθέματα Αντασφαλιστικές συμβάσεις Αναγνώριση εσόδων Έσοδα από εισφορές μελών και ασφάλιστρα Συνοριακής Ασφάλισης Έσοδα από τόκους χρεογράφων και καταθέσεων Ίδια Κεφάλαια Πληροφόρηση ανά τομέα 23 4 Διαχείριση ασφαλιστικών και χρηματοοικονομικών κινδύνων Ασφαλιστικός κίνδυνος Λειτουργικός κίνδυνος Πιστωτικός κίνδυνος Κίνδυνος ρευστότητας Κίνδυνος αγοράς Κίνδυνος συγκέντρωσης Διαχείριση Κεφαλαίων Εισφορές μελών και ασφάλιστρα Συνοριακής Ασφάλισης Αντασφάλιστρα Μεταβολή ασφαλιστικών προβλέψεων 31 7 Ασφαλιστικές αποζημιώσεις.31 8 Έσοδα επενδύσεων Κέρδη/(Ζημιές) από αποτίμηση και πώληση-λήξη επενδύσεων Λοιπά έσοδα Λειτουργικά έξοδα Αμοιβές και έξοδα προσωπικού Αμοιβές τρίτων και διάφορα έξοδα Αποσβέσεις 33

3 12 Λοιπά έξοδα Φόρος εισοδήματος Άυλα περιουσιακά στοιχεία Ιδιοχρησιμοποιούμενα ενσώματα πάγια στοιχεία Αξιόγραφα σε εύλογη αξία μέσω αποτελεσμάτων Λοιπές μακροπρόθεσμες απαιτήσεις Απαιτήσεις από αντασφαλιστές Αναλογία αντασφαλιστών στις ασφαλιστικές προβλέψεις Απαιτήσεις από ασφαλιστικές εταιρίες μέλη Γ.Δ.Α. (εισφορές) Λοιπές απαιτήσεις Χρηματικά διαθέσιμα Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα Ίδια κεφάλαια Ασφαλιστικές (τεχνικές) προβλέψεις Υποχρεώσεις Συναλλαγές με συνδεδεμένα μέρη Πληροφόρηση ανά τομέα Ενδεχόμενες υποχρεώσεις Αμοιβές ανεξάρτητου ορκωτού ελεγκτή λογιστή Γεγονότα μετά από την ημερομηνία των χρηματοοικονομικών καταστάσεων Έκθεση Ελέγχου Ανεξάρτητου Ορκωτού Ελεγκτή Λογιστή

4 ΕΚΘΕΣΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΤΑΚΤΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΤΟΥ ΓΡΑΦΕΙΟΥ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΕΠΙ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΣΗΣ ΤΗΣ ΧΡΗΣΗΣ 2018 Κύριοι Εκπρόσωποι των ασφαλιστικών εταιριών-μελών του Γ.Δ.Α., Έχουμε την τιμή να σας παρουσιάσουμε για έγκριση τα πεπραγμένα και τις Ετήσιες Οικονομικές Καταστάσεις για την 32 η χρήση που έληξε την , που έχουν συνταχθεί σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς (ΔΠΧΑ). Οι οικονομικές καταστάσεις μαζί με τις αναλυτικές παρατηρήσεις έχουν αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του Γραφείου. Η παραγωγή ασφαλίστρων στον κλάδο αστικής ευθύνης αυτοκινήτων σύμφωνα με τα στοιχεία του Γ.Δ.Α. κατέγραψε το 2018 μείωση της τάξης περίπου 1% έναντι της παραγωγής του Αντίστοιχα οι εισφορές των μελών του Γ.Δ.Α. παρουσίασαν την ίδια περίπου μείωση και ανήλθαν στο ποσόν των ,50 το 2018 έναντι ,30 το Τα έσοδα από την έκδοση των Πιστοποιητικών Συνοριακής ασφάλισης είναι επίσης μειωμένα ανερχόμενα στο ποσό των έναντι κατά την προηγούμενη χρήση, δηλαδή μείωση κατά 23,44%. Η αντασφαλιστική σύμβαση για το έτος 2019 υπεγράφη με μειωμένο αντασφάλιστρο κατά 6% (ήτοι, μείωση ) και με σταθερή την ιδία κράτηση του Γραφείου στις Όλοι οι αντασφαλιστές του Γ.Δ.Α. είναι διαβαθμισμένοι από διεθνείς οίκους αξιολόγησης με βαθμό από A έως Α-. Ως προς την εξέλιξη των ατυχημάτων Ατυχήματα από οχήματα με ελληνικές πινακίδες στο εξωτερικό Σε 1065 ανήλθε το 2018 ο αριθμός των ατυχημάτων από αυτοκίνητα με ελληνικές πινακίδες στο εξωτερικό, έναντι 1125 ατυχημάτων το 2017, παρουσιάζοντας μικρή μείωση 5,3%. Μεταξύ των χωρών στις οποίες συμβαίνουν τα περισσότερα ατυχήματα από αυτοκίνητα με ελληνικές πινακίδες στην πρώτη θέση, πέρασε για πρώτη φορά η Ιταλία με 226 ατυχήματα (το 21% των ατυχημάτων) και δεύτερη η Γερμανία με 189 ατυχήματα (το 18 % των ατυχημάτων). Ως προς τις αποζημιώσεις που καταβλήθηκαν για ατυχήματα στο εξωτερικό, οι συνολικές πληρωμές της ελληνικής αγοράς (εταιρειών -μελών και Γ.Δ.Α.) το 2018 ανήλθαν σε έναντι το 2017, παρουσιάζοντας μείωση κατά 22,42%. Ατυχήματα από οχήματα με ξένες πινακίδες στην Ελλάδα Σε 4232 ανήλθε το 2018 ο αριθμός των ατυχημάτων από αυτοκίνητα με ξένες πινακίδες στην Ελλάδα που διακανονίστηκαν από το Γραφείο Διεθνούς Ασφάλισης και τους διορισμένους ανταποκριτές και διακανονιστές του, έναντι 4230 το έτος 2017, χωρίς δηλαδή μεταβολή. Στα ατυχήματα που προκαλούνται στην Ελλάδα από αυτοκίνητα με ξένες πινακίδες την πρώτη θέση κατέχουν σταθερά τα ατυχήματα από Βουλγαρικά αυτοκίνητα που ανήλθαν στα 1393 το 2018, έναντι 1498 το 2017, και αποτελούν το 33% του συνόλου των ατυχημάτων. Ακολουθούν τα Γερμανικά αυτοκίνητα με το 15 % των ατυχημάτων Οι αποζημιώσεις που καταβλήθηκαν μέσω των ανταποκριτών και του Γραφείου για λογαριασμό αλλοδαπών ασφαλιστικών εταιρειών και αλλοδαπών Γραφείων για την αποζημίωση παθόντων από ατυχήματα στην Ελλάδα με εμπλεκόμενα αυτοκίνητα με αλλοδαπές πινακίδες κυκλοφορίας ανήλθαν το 2018 στο ποσό των έναντι το 2017, παρουσιάζοντας αύξηση 66,83%.

5 Οικονομικά Αποτελέσματα χρήσης 2018 βάσει ΔΠΧΑ Η οικονομική κατάσταση του Γραφείου συνεχίζει να είναι καλή. Το Γραφείο είναι οικονομικά υγιές και μπορεί να ανταποκριθεί με συνέπεια στις υποχρεώσεις του. Στη συνέχεια παρέχονται σύντομες χρηματοοικονομικές πληροφορίες για την πορεία του, προκειμένου να δοθεί η αναγκαία ενημέρωση, για την οικονομική κατάσταση και τα αποτελέσματα, κατά τη διάρκεια της παρελθούσας χρήσης ( ). ΕΤΗΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΧΡΗΣΗ 2018 Το σύνολο του Ενεργητικού κατά το έτος 2018 ανήλθε στα 44,10 εκατ. έναντι 43,18 εκατ. κατά το έτος Τα 35,27 εκατ. έχουν διατεθεί για επενδύσεις του ΓΔΑ, δηλ. οι συνολικές επενδύσεις του Γραφείου σε σχέση με το έτος 2017 έχουν αυξηθεί κατά 3,58% και καταλαμβάνουν το 79.97% του ενεργητικού. Τα ίδια κεφάλαια ανήλθαν στο ποσό των ,14 έναντι ,05 σημειώνοντας αύξηση σε σχέση με το έτος 2017 κατά ,09 δηλ. αύξηση περίπου 7,92%. Το ΓΔΑ για το έτος 2018 αύξησε την καθαρή του θέση κατά ,00 περίπου γεγονός που οφείλεται κατά 1,6 εκ στη μείωση της πρόβλεψης των απαιτήσεων από το Ε.Κ. και κατά το υπόλοιπο στη μείωση των προβλέψεων των εκκρεμών ζημιών. Το απόθεμα εκκρεμών ζημιών υπολογίστηκε κατόπιν αναλογιστικής μελέτης σύμφωνα με τα Δ.Π.Χ.Α. Η κατανομή των χρηματοοικονομικών επενδύσεων σε market value & ταμειακών διαθεσίμων είχαν ως εξής: ΜΕΤΡΗΤΑ & ΙΣΟΔΥΝΑΜΑ ΜΕΤΡΗΤΩΝ 45,83% ΟΜΟΛΟΓΑ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ 9,41% ΕΝΤΟΚΑ ΓΡΑΜΜΑΤΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ 0,42% ΟΜΟΛΟΓΑ ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΑ & E.I.B. 22,08% ΟΜΟΛΟΓΑ ΕΤΑΙΡΙΚΑ 13,53% Α/Κ ΜΕΤΟΧΙΚΑ 8,73% ΣΥΝΟΛΟ 100,00% Τα λειτουργικά έξοδα παρέμειναν σχεδόν σταθερά. Οι απαιτήσεις του ΓΔΑ για το έτος 2018 ανέρχονται στο ποσό των 3,07 εκ. έναντι 1,52 εκ. το έτος Η αύξηση οφείλεται κυρίως στη μείωση της πρόβλεψης των απαιτήσεων από το Ε.Κ. κατά 1,6 εκ. Οικονομικοί κίνδυνοι και αβεβαιότητες Όσον αφορά στους κινδύνους στους οποίους εκτίθεται το Γραφείο, αυτοί αναφέρονται στη σελίδα 30 και επόμενες, των Οικονομικών Καταστάσεων. Το Γραφείο έχει λάβει όλα τα απαιτούμενα μέτρα ώστε να ελαχιστοποιηθεί η έκθεση του σε αυτούς. Η Δ.Ε. θεωρεί ότι η διαχείριση των χρηματοοικονομικών κινδύνων ήταν επιτυχής για τη χρήση που έκλεισε. Ιδιαίτερη αναφορά αξίζει στο θέμα του Λειτουργικού Κινδύνου και της Εταιρικής Διακυβέρνησης. Το Γραφείο, διαθέτει επαρκείς εσωτερικούς μηχανισμούς ελέγχου και αναφοράς που περιλαμβάνουν την αναλυτική καταγραφή των εσωτερικών διαδικασιών και ελέγχων, το διαχωρισμό των αρμοδιοτήτων, τη συνεχή εκπαίδευση του προσωπικού, τις διαδικασίες εγκρίσεων και συμφωνιών καθώς και την εποπτεία της λειτουργίας Εσωτερικού Ελέγχου. Δεδομένου ότι η βελτίωση του ελεγκτικού πλαισίου μέσα στο οποίο λειτουργεί το ΓΔΑ είναι συνεχής και εξελισσόμενη διαδικασία, όπως προαναφέρθηκε, είναι σε εξέλιξη η δημιουργία πολιτικών εταιρικής διακυβέρνησης και σύγχρονου συστήματος εσωτερικού ελέγχου.

6 Επίσης, πολύ σημαντική για την αντιμετώπιση του ασφαλιστικού κινδύνου είναι η Αντασφαλιστική Σύμβαση του Γραφείου για την οποία ήδη έγινε αναφορά. Προοπτικές Το Γραφείο παρακολουθεί όλες τις εξελίξεις και βελτιώνει συνεχώς, με αίσθημα ευθύνης, τις υπηρεσίες που προσφέρει στα θύματα των διεθνών τροχαίων ατυχημάτων, τις εταιρείες μέλη του και γενικά σε όσους εμπλέκονται στο διακανονισμό των ατυχημάτων αυτών. Κύριο μέλημα του αποτελεί επίσης η διαφύλαξη και ενίσχυση της καλής εικόνας της ελληνικής ασφαλιστικής αγοράς στο εξωτερικό. Μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις στα επόμενα χρόνια θα είναι η εξέλιξη της τεχνολογίας. Το Ελληνικό Γραφείο εκσυγχρονίζεται σταθερά και θα είναι έτοιμο να ανταποκριθεί σε όλες τις μεγάλες προκλήσεις. Ύστερα από τα παραπάνω, παρακαλούμε να εγκρίνετε την Κατάσταση Χρηματοοικονομικής Θέσης, την Κατάσταση Συνολικού Εισοδήματος, την Κατάσταση Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαίων, την Κατάσταση Ταμειακών Ροών και τα πεπραγμένα της Διαχειριστικής Επιτροπής της χρήσεως Για την Διαχειριστική Επιτροπή Ο Πρόεδρος Αναστάσιος Παγώνης Αθήνα 03/06/2019

7 ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΣΗΣ της 31/12/2018 ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ Σημ. 31/12/ /12/2017 Άυλα Περιουσιακά στοιχεία 14 0,20 0,20 Ιδιοχρησιμοποιούμενα ενσώματα πάγια στοιχεία , ,82 Αξιόγραφα σε εύλογη αξία μέσω αποτελεσμάτων , ,98 Λοιπές μακροπρόθεσμες απαιτήσεις , ,30 Απαιτήσεις από αντασφαλιστές , ,19 Αναλογία αντασφαλιστών στις ασφαλιστικές προβλέψεις 19, , ,00 Απαιτήσεις από Ασφαλιστικές εταιρίες Μέλη Γ.Δ.Α. (εισφορές) , ,56 Λοιπές απαιτήσεις , ,27 Χρηματικά διαθέσιμα , ,17 Σύνολο Ενεργητικού , ,49 ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΚΑΙ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ Ίδια Κεφάλαια Αρχικές Ιδρυτικές Εισφορές , ,42 Αποθεματικά και Πλεόνασμα Χρήσης , ,63 Σύνολο Ιδίων Κεφαλαίων , ,05 Ασφαλιστικές (τεχνικές) προβλέψεις Προβλέψεις μη δουλευμένων ασφαλίστρων , ,96 Προβλέψεις εκκρεμών αποζημιώσεων και λοιπές ασφαλιστικές προβλέψεις , ,00 Σύνολο ασφαλιστικών προβλέψεων , ,96 Υποχρεώσεις Φόρος εισοδήματος πληρωτέος 25 (26.129,95) ,75 Λοιπές προβλέψεις 25 0,00 0,00 Υποχρεώσεις παροχών προς το προσωπικό , ,00 Υποχρεώσεις προς Αντασφαλιστές , ,15 Λοιπές υποχρεώσεις , ,58 Σύνολο Υποχρεώσεων , ,48 Σύνολο Ιδίων Κεφαλαίων και Υποχρεώσεων , ,49 2

8 ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΥΝΟΛΙΚΟΥ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ της 31/12/2018 (ποσά σε ευρώ) Σημ. 31/12/ /12/2017 Εισφορές Μελών και Ασφάλιστρα Συνοριακής Ασφάλισης , ,47 Μείον: Αντασφάλιστρα 5.1 ( ,00) ( ,00) Καθαρά έσοδα , ,47 Μεταβολή ασφαλιστικών προβλέψεων , ,71 Ασφαλιστικές αποζημιώσεις 7 (8.191,14) (10.605,07) Έσοδα επενδύσεων , ,21 Κέρδη/(Ζημίες) από αποτίμηση επενδύσεων 9 ( ,39) ,59 Κέρδη/(Ζημίες) από πώληση λήξη επενδύσεων 9 ( ,78) ,06 Λοιπά έσοδα , ,27 Λειτουργικά έξοδα 11 ( ,18) ( ,22) Λοιπά έξοδα 12 (25.251,66) ( ,70) Πλεόνασμα χρήσεως προ φόρων , ,32 Φόρος εισοδήματος 13 ( ) (91.652,84) Πλεόνασμα χρήσεως μετά από φόρους , ,48 Πλεόνασμα χρήσεως , ,48 Αύξηση αρχικών ιδρυτικών εισφορών ,00 0,00 Διαφορά πρόβλεψης αποζημίωσης προσωπικού λόγω εξόδου από την υπηρεσία ,00 0,00 Συγκεντρωτικά Συνολικά Εισοδήματα Περιόδου , ,48 3

9 ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΜΕΤΑΒΟΛΩΝ ΙΔΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ (ποσά σε ευρώ) Σημ. Αρχικές Ιδρυτικές Εισφορές Αποθεματικά και Πλεόνασμα Χρήσης Συνολικά ίδια κεφάλαια Υπόλοιπα 1/1/ , , ,05 Υπόλοιπα 1/1/2018, σύμφωνα με τα ΔΠΧΠ , , ,05 Μεταβολή Ιδίων Κεφαλαίων για την περίοδο 1/1/18 31/12/18 Πλεόνασμα χρήσεως 2018 μετά από φόρους , ,09 Αύξηση / Αρχικές εφάπαξ εισφορές Μελών ,00 0, ,00 Διαφορά πρόβλεψης αποζημίωσης προσωπικού λόγω εξόδου από την υπηρεσία , ,00 Μεταβολή Ιδίων Κεφαλαίων περιόδου για την περίοδο 1/1/ /12/ , , ,09 Υπόλοιπο 31/12/ , , ,14 4

10 ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΑΜΕΙΑΚΩΝ ΡΟΩΝ (Έμμεση Μέθοδος) (ποσά σε ευρώ) Σημ. 31/12/ /12/2017 Λειτουργικές δραστηριότητες Πλεόνασμα χρήσεως προ φόρων , ,32 Προσαρμογές για μη ταμειακά στοιχεία και στοιχεία που δεν εμπίπτουν στις λειτουργικές δραστηριότητες : Αποσβέσεις , ,65 (Τόκοι και συναφή έσοδα) 8 ( ,05) ( ,21) (Κέρδη)/Ζημιές από αποτίμηση χρηματοοικονομικών στοιχείων ,39 (24.433,59) Ασφαλιστικές Προβλέψεις 6 ( ,18) ( ,71) Προβλέψεις αποζημίωσης προσωπικού λόγω εξόδου από την υπηρεσία 25 (4.674,00) ,85 Προβλέψεις για απομείωση απαιτήσεων 0, ,00 Έσοδα αχρησιμοποίητων προβλέψεων 21 ( ,01) (63.488,30) Σύνολο προσαρμογών ( ,73) ( ,31) (Αύξηση)/Μείωση σε: Απαιτήσεις από αντασφαλιστές 18 (3.654,99) ,54 Απαιτήσεις από Ασφαλιστικές εταιρίες Μέλη Γ.Δ.Α. (εισφορές ) ,58 (16.165,23) Λοιπές απαιτήσεις ,97 (48.918,93) Υποχρεώσεις προς Αντασφαλιστές 25 (477,83) 2.194,15 Λοιπές υποχρεώσεις , ,12 Πληρωμές φόρου εισοδήματος 25 (87.539,98) (77.196,01) Λοιπές προβλέψεις 0,00 (1.887,06) Καθαρές ταμειακές ροές από λειτουργικές δραστηριότητες (α) , ,59 Επενδυτικές δραστηριότητες (Αγορές ασώματων και ενσώματων παγίων στοιχείων) 15 ( ,54) (9.394,99) Τόκοι και συναφή έσοδα εισπραχθέντα , ,45 (Αγορές χρεογράφων) ( ,66) ( ,23) Πωλήσεις Λήξεις χρεογράφων , ,57 Σύνολο εισροών / (εκροών) από επενδυτικές δραστηριότητες (β) ( ,65) ,80 Χρηματοδοτικές δραστηριότητες Εισπράξεις αρχικών εφάπαξ εισφορών μελών ,00 0,00 Σύνολο εισροών/(εκροών) από χρηματοδοτικές δραστηριότητες (γ) ,00 0,00 Καθαρή αύξηση / (μείωση) στα ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα (α) + (β) + (γ) ( ,16) ,39 Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα έναρξης περιόδου , ,23 Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα λήξης περιόδου , ,62 5

11 Σημειώσεις στις Χρηματοοικονομικές καταστάσεις 1. Γενικές πληροφορίες Το Γραφείο Διεθνούς Ασφάλισης Το Γραφείο Διεθνούς Ασφάλισης (Γ.Δ.Α.) είναι Ν.Π.Ι.Δ. με έδρα την Αθήνα, το οποίο εποπτεύεται από την Τράπεζα της Ελλάδος. Η σύστασή του έγινε με το Νόμο 489/76 (ΦΕΚ. Α331) που ρυθμίζει την υποχρεωτική ασφάλιση αστικής ευθύνης από αυτοκίνητα. Η λειτουργία του προβλέπεται από την Οδηγία 2009/103/ΕΚ σχετικά με την ασφάλιση της αστικής ευθύνης αυτοκινήτων και τη Σύσταση αρ από την Υποεπιτροπή οδικών μεταφορών της Οικονομικής Επιτροπής για την Ευρώπη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Μέλη του Γ.Δ.Α., σύμφωνα με το Νόμο 489/76, είναι όλες οι ασφαλιστικές εταιρείες στην Ελλάδα που ασκούν δραστηριότητα στον κλάδο αυτοκινήτου Είναι Νομικό Πρόσωπο μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και τα γραφεία του βρίσκονται στην οδό Ξενοφώντος Αθήνα. Διοίκηση του Γ.Δ.Α. Το Γραφείο Διεθνούς Ασφάλισης διοικείται από τη Γενική Συνέλευση των Μελών και τη Διαχειριστική Επιτροπή (στο εξής Δ.Ε.). Η Διαχειριστική Επιτροπή αποτελείται από 10 μέλη, εκ των οποίων τα εννέα (9) εκλέγονται από τη Γενική Συνέλευση των Μελών και έχουν δικαίωμα ψήφου, ενώ το 10ο μέλος διορίζεται από την Εποπτική Αρχή χωρίς να έχει δικαίωμα ψήφου. Μεταξύ των μελών της Δ.Ε. έχουν συσταθεί και λειτουργούν διάφορες επιτροπές, όπως η Επιτροπή Ζημιών, η Επιτροπή Αντασφαλίσεως και η Επιτροπή Επενδύσεων. Η κατανομή των διαφόρων αρμοδιοτήτων μεταξύ των μελών της Δ.Ε. διασφαλίζει και προάγει την αποτελεσματικότερη λειτουργία του Γ.Δ.Α. Αρμοδιότητες του Γ.Δ.Α. Το Ελληνικό Γραφείο Διεθνούς Ασφάλισης, κατά την άσκηση των προβλεπόμενων από τη διεθνή και ελληνική νομοθεσία αρμοδιοτήτων του, ενεργεί κυρίως τα ακόλουθα: Χορηγεί στις ασφαλιστικές εταιρίες Μέλη του τα εγκεκριμένα από το Συμβούλιο των Γραφείων έντυπα Πρασίνων Καρτών. Διακανονίζει ζημίες που προκαλούνται στην Ελλάδα από οχήματα άλλων κρατών μελών του Συστήματος Πρασίνων Καρτών εξασφαλίζοντας τις αποζημιώσεις θυμάτων τροχαίων ατυχημάτων στην Ελλάδα. Εγγυάται για την αποζημίωση των θυμάτων τροχαίων ατυχημάτων από την κυκλοφορία ελληνικών οχημάτων σε άλλα κράτη μέλη του Συστήματος Έχει τον ρόλο του Οργανισμού Αποζημίωσης που προβλέπει η 4 η Κοινοτική Οδηγία Αυτοκινήτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (πλέον άρθρα 24 επ. της Κωδικοποιημένης Οδηγίας αυτοκινήτου 2009/103/ΕΚ). Εκδίδει Πιστοποιητικά Συνοριακής Ασφάλισης. Το Eλληνικό Γραφείο είναι αρμόδιο για τη σύναψη συνοριακής ασφάλισης για αυτοκίνητα τα οποία εισέρχονται στην Ελλάδα και στα οποία ενεργείται έλεγχος για την ύπαρξη ασφαλιστικής κάλυψης (αυτοκίνητα προερχόμενα από χώρες εκτός Συστήματος ή/και αυτοκίνητα προερχόμενα από χώρες όπου είναι υποχρεωτική η Πράσινη Κάρτα) και δεν είναι εφοδιασμένα με Πράσινη Κάρτα σε ισχύ. Σημείωση: Η Συνοριακή Κάρτα εκδίδεται άπαξ για διάστημα 30 ημερών μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις και με τις ακόλουθες προϋποθέσεις: - ο ασφαλισμένος υπογράφει δήλωση ότι δεν πρόκειται να ξανακάνει χρήση της ευχέρειας που του παρέχεται - ότι έλαβε γνώση ότι το Πιστοποιητικό που του χορηγείται δεν ισχύει στο έδαφος της χώρας που είναι καταχωρημένο το όχημα για το οποίο εξεδόθη η Συνοριακή Ασφάλιση. Η Συνοριακή Ασφάλιση του Γραφείου παρέχεται στους χερσαίους συνοριακούς σταθμούς εισόδου της χώρας και καλύπτει τις ζημίες που προκαλούνται στην Ελλάδα και ολόκληρο το έδαφος του ΕΟΧ. Παρέχει «αντασφαλιστική προστασία» στα Μέλη του τύπου Υπερβάλλουσας Ζημίας (Excess of Loss), δηλαδή για το μέρος της ζημίας που υπερβαίνει τα κατώτατα υποχρεωτικά όρια αστικής ευθύνης που ισχύουν στην Ελλάδα. Προσυπογράφει τις διεθνείς συμβάσεις που ρυθμίζουν το Σύστημα της Πράσινης Κάρτας. Ενημερώνει τα μέλη του για τις εξελίξεις στο Σύστημα Πράσινης Κάρτας και την ελληνική Νομοθεσία. 6

12 Χρηματοδότηση του ΓΔΑ Το ΓΔΑ χρηματοδοτείται αποκλειστικά και μόνο από τα μέλη του με: 1. Αρχική εφάπαξ εισφορά των νέων μελών του ΓΔΑ που ανέρχεται σε Εισφορές επί της παραγωγής των ασφαλίστρων αστικής ευθύνης οχημάτων ως εξής: Ο ανωτέρω τρόπος υπολογισμού των εισφορών άλλαξε με την πράξη της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΤτΕ 92/ (ΦΕΚ 1294/τ.Β / ) με εφαρμογή (βλ. παράγραφο 6.4 Έκθεσης Διαχειριστικής Επιτροπής του Γ.Δ.Α). Η εισφορά των Μελών προς το Γ.Δ.Α. καθορίζεται σε ποσοστό 0,4% επί των ακαθαρίστων εγγεγραμμένων ασφαλίστρων του κλάδου αστικής ευθύνης αυτοκινήτων, περιλαμβανομένου του δικαιώματος συμβολαίου χωρίς τους φόρους και λοιπές επιβαρύνσεις. 3. Συμπληρωματική Αναλογική εισφορά, όταν παρίσταται ανάγκη. Οργανωτική δομή ΓΡΑΦΕΙΟΥ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ Όργανα Διοίκησης του Γραφείου Διεθνούς Ασφάλισης είναι η Γενική Συνέλευση των Μελών και η Διαχειριστική Επιτροπή. Η παρούσα σύνθεση της Διαχειριστικής Επιτροπής είναι: Αναστάσιος Παγώνης Πρόεδρος Γεώργιος Σπαντιδάκης - Αντιπρόεδρος Αθανάσιος Κοπίδης Γενικός Γραμματέας Εύα Λαμπρινούδη Ταμίας Μέλη: Δημήτριος Δουφεξής Ιωάννης Μαλλιαρός Γεώργιος Παπαντωνόπουλος Στέφανος Στεφανίδης Λιμπάνιο Φόρτε Γεώργιος Πάτρας - Εκπρόσωπος Δ.Ε.Ι.Α. Η θητεία της ανωτέρω Διαχειριστικής Επιτροπής, που εξελέγη από την Γενική Συνέλευση 29 ης Ιουνίου 2017, λήγει στις 29 Ιουνίου Επίτιμοι Πρόεδροι: Μιχαήλ Παρασκάκης Γεώργιος Τζανής Οι Επιτροπές που έχουν συσταθεί από μέλη της Διαχειριστικής Επιτροπής και η σύνθεσή τους είναι : Επιτροπή Ζημιών: Δημήτριος Δουφεξής, Ιωάννης Μαλλιαρός, Γεώργιος Παπαντωνόπουλος 7

13 Επιτροπή Αντασφαλιστικής σύμβασης: Αναστάσιος Παγώνης, Εύα Λαμπρινούδη, Στέφανος Στεφανίδης Λιμπάνιο Φόρτε. Επιτροπή Επενδύσεων: Αναστάσιος Παγώνης, Γεώργιος Σπαντιδάκης, Στέφανος Στεφανίδης, Γεώργιος Παπαντωνόπουλος Επιτροπή Ανθρωπίνου Δυναμικού: Αναστάσιος Παγώνης, Γεώργιος Σπαντιδάκης, Αθανάσιος Κοπίδης, Εύα Λαμπρινούδη, με τη συμμετοχή της κας Άννας Κωνσταντίνου (Γεν. Διεύθυνση & Νομ. Σύμβουλος) Οργανόγραμμα ΓΡΑΦΕΙΟΥ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ 8

14 2. Περίληψη σημαντικών λογιστικών αρχών 2.1 Βάση σύνταξης των Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων Οι Χρηματοοικονομικές Καταστάσεις της εγκρίθηκαν από τη Διαχειριστική Επιτροπή του Γραφείου με το πρακτ. Νο 290/ και υπόκεινται στην έγκριση της Γενικής Συνέλευσης των Μελών του ΓΔΑ. Έχουν αναρτηθεί στο διαδίκτυο στην ηλεκτρονική διεύθυνση και τελούν υπό την έγκριση της τακτικής Γενικής Συνέλευσης των μελών του ΓΔΑ. Οι ανωτέρω Χρηματοοικονομικές Καταστάσεις έχουν συνταχθεί με βάση τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς (Δ.Π.Χ.Α.), τα οποία έχουν εκδοθεί από την Επιτροπή Διεθνών Λογιστικών Προτύπων (I.A.S.B.) καθώς και τις Διερμηνείες που εκδόθηκαν από την Επιτροπή Ερμηνείας Προτύπων (I.F.R.I.C.) της I.A.S.B., όπως αυτές έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση και ήταν σε υποχρεωτική ισχύ την 31 Δεκεμβρίου Βάση αποτίμησης και παρουσίασης Οι Χρηματοοικονομικές Καταστάσεις της 31ης Δεκεμβρίου 2018 καλύπτουν την περίοδο από 1 Ιανουαρίου 2018 έως 31 Δεκεμβρίου Οι Χρηματοοικονομικές Καταστάσεις έχουν συνταχθεί με βάση την αρχή του ιστορικού κόστους, με εξαίρεση τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία στην εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων. Όπου κρίθηκε απαραίτητο, τα συγκριτικά στοιχεία αναμορφώθηκαν προκειμένου να συνάδουν με αλλαγές στην παρουσίαση κατά την τρέχουσα περίοδο. Τα ποσά απεικονίζονται σε Ευρώ, που είναι το λειτουργικό νόμισμα του Γ.Δ.Α. 2.3 Συνέχιση της επιχειρηματικής δραστηριότητας Οι Χρηματοοικονομικές Καταστάσεις του Γ.Δ.Α. έχουν συνταχθεί με βάση την αρχή της συνεχιζόμενης δραστηριότητας (going concern), η οποία κρίθηκε κατάλληλη από τη Διοίκηση, λαμβάνοντας υπ όψη το πλεόνασμα χρήσεως που εμφανίζει, καθώς και την επάρκεια κεφαλαίων του Γ.Δ.Α. 2.4 Εκτιμήσεις της Διοίκησης Η σύνταξη των Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων, σύμφωνα με τα Δ.Π.Χ.Α., απαιτεί τη διενέργεια εκτιμήσεων και την υιοθέτηση παραδοχών από πλευράς της Διοίκησης, οι οποίες δύναται να επηρεάσουν την εφαρμογή των λογιστικών πολιτικών καθώς και τα ποσά που περιλαμβάνονται στις Χρηματοοικονομικές Καταστάσεις, καθώς και τις απαιτούμενες γνωστοποιήσεις. Οι εκτιμήσεις και οι παραδοχές αυτές, βασίζονται στην υπάρχουσα εμπειρία και σε διάφορους άλλους παράγοντες που θεωρούνται εύλογοι, κάτω από τις υπάρχουσες συνθήκες και αναθεωρούνται σε συνεχή βάση. Οι αναθεωρήσεις αναγνωρίζονται στην περίοδο που πραγματοποιούνται και επηρεάζουν τις σχετικές περιόδους που αφορούν. Τα πραγματικά μελλοντικά αποτελέσματα ενδέχεται να διαφέρουν από τις ανωτέρω εκτιμήσεις, ενώ οι αποκλίσεις ενδέχεται να έχουν σημαντική επίπτωση επί των χρηματοοικονομικών καταστάσεων. Η διοίκηση του Γ.Δ.Α. πιστεύει ότι οι εκτιμήσεις και παραδοχές που έχουν διενεργηθεί για τη σύνταξη των χρηματοοικονομικών καταστάσεων αντικατοπτρίζουν επαρκώς τα γεγονότα και τις συνθήκες που επικρατούσαν κατά την 31 η Δεκεμβρίου 2018 και 31 η Δεκεμβρίου 2017, αντίστοιχα. Σημαντικές λογιστικές εκτιμήσεις και σχετική αβεβαιότητα: Οι πιο σημαντικές περιπτώσεις όπου το Γ.Δ.Α. διενεργεί εκτιμήσεις και παραδοχές, κατά την εφαρμογή των λογιστικών αρχών είναι οι ακόλουθες: οι ασφαλιστικές προβλέψεις, ο φόρος εισοδήματος, η απομείωση αξίας απαιτήσεων, η εύλογη αξία των χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων και οι υποχρεώσεις παροχών προς το προσωπικό. Οι εκτιμήσεις αυτές της Διοίκησης παρουσιάζονται αναλυτικά στην Σημείωση 3 και εφαρμόζονται με συνέπεια σε όλες τις χρήσεις που παρουσιάζονται. 9

15 Υιοθέτηση των Δ.Π.Χ.Α. 2.5 Νέα Δ.Π.Χ.Α., διερμηνείες και τροποποιήσεις που τέθηκαν σε ισχύ από την 1 Ιανουαρίου 2018 Τροποποίηση του Διεθνούς Προτύπου Χρηματοοικονομικής Αναφοράς 2 «Παροχές που εξαρτώνται από την αξία των μετοχών»: Ταξινόμηση και αποτίμηση των παροχών που εξαρτώνται από την αξία των μετοχών (Κανονισμός 2018/289/ ) Την το Συμβούλιο των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων εξέδωσε τροποποίηση στο Δ.Π.Χ.A. 2 με το οποίο διευκρινίστηκαν τα ακόλουθα: κατά την αποτίμηση της εύλογης αξίας μίας παροχής που εξαρτάται από την αξία των μετοχών και η οποία διακανονίζεται με μετρητά, ο λογιστικός χειρισμός των επιπτώσεων από τους όρους κατοχύρωσης (vesting conditions) καθώς και από τους όρους που δεν σχετίζονται με την εκπλήρωση συγκεκριμένων προϋποθέσεων (non-vesting conditions) ακολουθεί τη λογική που εφαρμόζεται στις παροχές που εξαρτώνται από την αξία των μετοχών και διακανονίζονται με συμμετοχικούς τίτλους, στις περιπτώσεις που η φορολογική νομοθεσία επιβάλλει στην εταιρεία να παρακρατά ένα ποσό φόρου (το οποίο αποτελεί φορολογική υποχρέωση του υπαλλήλου) το οποίο αφορά στις αμοιβές που σχετίζονται με την αξία της μετοχής και το οποίο θα πρέπει να αποδοθεί στις φορολογικές αρχές, η συναλλαγή στο σύνολό της θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως μία παροχή που εξαρτάται από την αξία των μετοχών και η οποία διακανονίζεται με συμμετοχικούς τίτλους, αν ως τέτοια θα χαρακτηρίζονταν αν δεν υπήρχε το ζήτημα του συμψηφισμού της φορολογικής υποχρέωσης, στην περίπτωση που τροποποιηθούν οι όροι που διέπουν τις παροχές που εξαρτώνται από την αξία της μετοχής έτσι ώστε αυτές να πρέπει να αναταξινομηθούν από παροχές που καταβάλλονται με μετρητά σε παροχές που καταβάλλονται με τη μορφή συμμετοχικών τίτλων, η συναλλαγή θα πρέπει να λογιστικοποιηθεί ως παροχή που διακανονίζεται με συμμετοχικούς τίτλους από την ημερομηνία που πραγματοποιείται η τροποποίηση. Δεν υπήρξε επίδραση από την τροποποίηση του προτύπου στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις. Τροποποίηση του Διεθνούς Προτύπου Χρηματοοικονομικής Αναφοράς 4 «Ασφαλιστήρια συμβόλαια» Εφαρμογή του Δ.Π.Χ.A. 9 Χρηματοοικονομικά Μέσα σε συνδυασμό με το Δ.Π.Χ.A. 4 Ασφαλιστήρια Συμβόλαια (Κανονισμός 2017/1988/ ) Την το Συμβούλιο Διεθνών Λογιστικών Προτύπων εξέδωσε τροποποίηση στο Δ.Π.Χ.A. 4 με την οποία διευκρινίζει ότι: οι ασφαλιστικές εταιρίες, των οποίων η κύρια δραστηριότητα συνδέεται με την ασφάλιση, έχουν τη δυνατότητα να λάβουν προσωρινή εξαίρεση από την εφαρμογή του Δ.Π.Χ.A. 9 έως την και όλες οι εταιρίες που εκδίδουν ασφαλιστήρια συμβόλαια και υιοθετούν το Δ.Π.Χ.A. 9 έχουν τη δυνατότητα, έως ότου εφαρμόσουν το Δ.Π.Χ.A. 17, να παρουσιάζουν τις μεταβολές στην εύλογη αξία επιλέξιμων χρηματοοικονομικών στοιχείων του ενεργητικού στα λοιπά αποτελέσματα που καταχωρούνται απευθείας στην καθαρή θέση και όχι στα αποτελέσματα. Το ΓΔΑ έλαβε προσωρινή εξαίρεση από την εφαρμογή του Δ.Π.Χ.A. 9 έως την , βάσει της τροποποίησης στο Δ.Π.Χ.A. 4, καθώς η κύρια του δραστηριότητα αφορά τον ασφαλιστικό κλάδο, βάσει του υψηλού ποσοστού των τεχνικών προβλέψεων προς τις συνολικές υποχρεώσεις του (2018: 96%, 2017: 96%, 2016: 97%, 2015: 98%). Διεθνές Πρότυπο Χρηματοοικονομικής Αναφοράς 9: «Χρηματοοικονομικά μέσα» (Κανονισμός 2016/2067/ ) Την ολοκληρώθηκε από το Συμβούλιο των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων η έκδοση του οριστικού κειμένου του προτύπου Δ.Π.Χ.A. 9 «Χρηματοοικονομικά μέσα», το οποίο αντικαθιστά το υφιστάμενο ΔΛΠ 39. Το νέο πρότυπο προβλέπει σημαντικές διαφοροποιήσεις αναφορικά με την ταξινόμηση και την αποτίμηση των χρηματοοικονομικών μέσων καθώς και με τη λογιστική αντιστάθμισης. Ενδεικτικά αναφέρονται τα ακόλουθα: Ταξινόμηση και αποτίμηση Τα χρηματοοικονομικά στοιχεία του ενεργητικού πρέπει, μετά την αρχική αναγνώριση, να ταξινομούνται σε δύο μόνο κατηγορίες, σε εκείνη στην οποία η αποτίμηση γίνεται στο αναπόσβεστο κόστος και σε εκείνη στην οποία η αποτίμηση γίνεται στην εύλογη αξία. Τα κριτήρια τα οποία θα πρέπει να συνυπολογιστούν προκειμένου να αποφασιστεί η αρχική κατηγοριοποίηση των χρηματοοικονομικών στοιχείων του ενεργητικού είναι τα ακόλουθα: ι. Το επιχειρησιακό μοντέλο (business model) το οποίο χρησιμοποιεί η επιχείρηση για τη διαχείριση των μέσων αυτών. Προβλέπονται οι ακόλουθες τρεις κατηγορίες επιχειρησιακών μοντέλων: επιχειρησιακό μοντέλο το οποίο έχει ως στόχο τη διακράτηση χρηματοοικονομικών μέσων προκειμένου να εισπραχθούν οι συμβατικές ταμειακές τους ροές (hold to collect), 10

16 επιχειρησιακό μοντέλο του οποίου ο στόχος επιτυγχάνεται τόσο με την είσπραξη συμβατικών ταμειακών ροών όσο και με την πώληση χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων (hold to collect and sell), λοιπά επιχειρησιακά μοντέλα ii. Τα χαρακτηριστικά των συμβατικών ταμειακών ροών των μέσων. Προκειμένου ένα χρηματοοικονομικό μέσο να καταταγεί στην κατηγορία της αποτίμησης στο αναπόσβεστο κόστος θα πρέπει να ικανοποιούνται ταυτόχρονα τα εξής: το μέσο να εντάσσεται σε επιχειρησιακό μοντέλο το οποίο να έχει ως στόχο τη διακράτηση χρηματοοικονομικών μέσων προκειμένου να εισπραχθούν οι συμβατικές ταμειακές τους ροές, οι συμβατικοί όροι που διέπουν το στοιχείο να προβλέπουν αποκλειστικά ταμειακές ροές κεφαλαίου και τόκου επί του απλήρωτου κεφαλαίου, οι οποίες θα πρέπει να καταβληθούν σε συγκεκριμένες ημερομηνίες (Solely Payments of Principal and Interest- SPPI). Αν ένα μέσο πληροί τα ανωτέρω κριτήρια αλλά διακρατείται τόσο με σκοπό την πώληση όσο και με σκοπό την είσπραξη των συμβατικών ταμειακών ροών θα πρέπει να κατατάσσεται στην κατηγορία αποτίμησης στην εύλογη αξία μέσω των λοιπών αποτελεσμάτων που καταχωρούνται απευθείας στην καθαρή θέση. Τα μέσα που δεν εντάσσονται σε καμία από τις δύο ανωτέρω κατηγορίες ταξινόμησης αποτιμώνται υποχρεωτικά στην εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων. Επιπρόσθετα, το Δ.Π.Χ.A. 9 επιτρέπει, κατά την αρχική αναγνώριση, οι επενδύσεις σε συμμετοχικούς τίτλους να ταξινομηθούν σε κατηγορία αποτίμησης στην εύλογη αξία μέσω των λοιπών αποτελεσμάτων τα οποία καταχωρούνται απευθείας στην καθαρή θέση. Προκειμένου να συμβεί αυτό, η επένδυση αυτή δεν θα πρέπει να διακρατείται για εμπορικούς σκοπούς. Επίσης, όσον αφορά στα ενσωματωμένα παράγωγα, στις περιπτώσεις που το κύριο συμβόλαιο εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του Δ.Π.Χ.A. 9, το ενσωματωμένο παράγωγο δεν θα πρέπει να διαχωρίζεται, ο δε λογιστικός χειρισμός του υβριδικού συμβολαίου θα πρέπει να βασιστεί σε όσα αναφέρθηκαν ανωτέρω για την ταξινόμηση των χρηματοοικονομικών μέσων. Σε ότι αφορά στις χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις, η βασικότερη διαφοροποίηση σχετίζεται με εκείνες τις υποχρεώσεις που μία εταιρεία επιλέγει κατά την αρχική αναγνώριση να αποτιμήσει στην εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων. Στην περίπτωση αυτή, η μεταβολή της εύλογης αξίας θα πρέπει να καταχωρείται στα αποτελέσματα, με εξαίρεση το ποσό της μεταβολής που αποδίδεται στον πιστωτικό κίνδυνο του εκδότη, το οποίο θα πρέπει να καταχωρείται απευθείας στην καθαρή θέση. Απομείωση Σε αντίθεση με το Δ.Λ.Π. 39, με βάση το οποίο μία εταιρεία αναγνωρίζει ζημίες λόγω πιστωτικού κινδύνου μόνο όταν οι ζημίες αυτές έχουν συμβεί, το νέο πρότυπο απαιτεί την αναγνώριση των αναμενόμενων ζημιών λόγω πιστωτικού κινδύνου. Ειδικότερα, κατά την αρχική αναγνώριση ενός μέσου, αναγνωρίζονται οι αναμενόμενες ζημίες λόγω πιστωτικού κινδύνου για τις αναμενόμενες ζημίες 12 μηνών. Στην περίπτωση, ωστόσο, που η πιστοληπτική ικανότητα των εκδοτών επιδεινωθεί σημαντικά μετά την αρχική αναγνώριση ή στην περίπτωση των μέσων που χαρακτηρίζονται ως απομειωμένα κατά την αρχική τους αναγνώριση, οι αναμενόμενες ζημίες λόγω πιστωτικού κινδύνου αναγνωρίζονται για όλη τη διάρκεια ζωής των μέσων. Λογιστική αντιστάθμισης Οι νέες απαιτήσεις για τη λογιστική αντιστάθμισης είναι περισσότερο ευθυγραμμισμένες με τη διαχείριση των κινδύνων της οικονομικής οντότητας ενώ οι κυριότερες μεταβολές σε σχέση με τις υφιστάμενες διατάξεις του Δ.Λ.Π. 39 συνοψίζονται στα ακόλουθα: διευρύνεται ο αριθμός των στοιχείων που μπορούν να συμμετέχουν σε μία σχέση αντιστάθμισης είτε ως μέσα αντιστάθμισης είτε ως αντισταθμιζόμενα στοιχεία, καταργείται το εύρος 80%-125% το οποίο με βάση τις υφιστάμενες διατάξεις θα πρέπει να ικανοποιείται προκειμένου η αντιστάθμιση να θεωρείται αποτελεσματική. Ο έλεγχος αποτελεσματικότητας της αντιστάθμισης γίνεται πλέον μόνο προοδευτικά, ενώ υπό συγκεκριμένες συνθήκες η ποιοτική μόνο αξιολόγηση καθίσταται επαρκής, στην περίπτωση που μία σχέση αντιστάθμισης παύει να είναι αποτελεσματική αλλά ο στόχος της διαχείρισης κινδύνων της εταιρείας ως προς τη σχέση αντιστάθμισης παραμένει ο ίδιος, η εταιρεία θα πρέπει να προβεί σε εξισορρόπηση (rebalancing) της σχέσης αντιστάθμισης ώστε να ικανοποιούνται τα κριτήρια της αποτελεσματικότητας. Επισημαίνεται πως στις νέες απαιτήσεις δεν περιλαμβάνονται εκείνες που αφορούν στην αντιστάθμιση ανοιχτών χαρτοφυλακίων (macro hedging) οι οποίες δεν έχουν ακόμα διαμορφωθεί. Σημειώνεται πως το Δ.Π.Χ.A. 9 επιτρέπει σε μία εταιρεία να επιλέξει, ως λογιστική πολιτική, να εξακολουθεί να εφαρμόζει τις απαιτήσεις του Δ.Λ.Π. 39 για τη λογιστική αντιστάθμισης. Δεν υπήρξε επίδραση από το πρότυπο στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις, καθώς το ΓΔΑ έχει λάβει προσωρινή εξαίρεση από την εφαρμογή του. Πέραν των ανωτέρω τροποποιήσεων, η έκδοση του Δ.Π.Χ.A. 9 έχει επιφέρει την τροποποίηση και άλλων προτύπων και κυρίως του Δ.Π.Χ.A. 7 στο οποίο έχουν προστεθεί νέες γνωστοποιήσεις. Δεν υπήρξε επίδραση από τις τροποποιήσεις αυτών των προτύπων στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις. Διεθνές Πρότυπο Χρηματοοικονομικής Αναφοράς 15: «Έσοδα από συμβάσεις με πελάτες» (Κανονισμός 2016/1905/ ) και Τροποποίηση του Διεθνούς Προτύπου Χρηματοοικονομικής Αναφοράς 15 «Έσοδα από συμβάσεις με πελάτες»: Διευκρινίσεις στο Δ.Π.Χ.A. 15 Έσοδα από συμβάσεις με πελάτες (Κανονισμός 2017/1987/ ) 11

17 Την εκδόθηκε από το Συμβούλιο των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων το πρότυπο Δ.Π.Χ.A. 15 «Έσοδα από συμβάσεις με πελάτες». Το νέο πρότυπο είναι το αποτέλεσμα της κοινής προσπάθειας του IASB και του Αμερικάνικου Συμβουλίου των Χρηματοοικονομικών Λογιστικών Προτύπων (FASB) να αναπτύξουν κοινές απαιτήσεις όσον αφορά τις αρχές αναγνώρισης εσόδων. Το νέο πρότυπο έχει εφαρμογή σε όλες τις συμβάσεις με πελάτες πλην εκείνων που είναι στο πεδίο εφαρμογής άλλων προτύπων, όπως οι χρηματοδοτικές μισθώσεις, τα ασφαλιστήρια συμβόλαια και τα χρηματοοικονομικά μέσα. Σύμφωνα με το νέο πρότυπο, μια εταιρεία αναγνωρίζει έσοδα για να απεικονίσει τη μεταφορά των υπεσχημένων αγαθών ή υπηρεσιών σε πελάτες έναντι ενός ποσού που αντιπροσωπεύει την αμοιβή, την οποία η εταιρεία αναμένει ως αντάλλαγμα για τα εν λόγω προϊόντα ή υπηρεσίες. Εισάγεται η έννοια ενός νέου μοντέλου αναγνώρισης εσόδων βάσει πέντε βασικών βημάτων, τα οποία επιγραμματικά είναι τα εξής: Βήμα 1: Προσδιορισμός της σύμβασης/συμβάσεων με έναν πελάτη Βήμα 2: Προσδιορισμός των υποχρεώσεων απόδοσης στη σύμβαση Βήμα 3: Καθορισμός του τιμήματος συναλλαγής Βήμα 4: Κατανομή του τιμήματος συναλλαγής στις υποχρεώσεις απόδοσης της σύμβασης Βήμα 5: Αναγνώριση εσόδου όταν (ή καθώς) η εταιρεία ικανοποιεί μια υποχρέωση απόδοσης Η έννοια της υποχρέωσης απόδοσης (performance obligation) είναι νέα και στην ουσία αντιπροσωπεύει κάθε υπόσχεση για μεταφορά στον πελάτη: α) ενός προϊόντος ή μιας υπηρεσίας (ή μιας δέσμης αγαθών ή υπηρεσιών) που είναι διακριτή ή β) μιας σειράς διακριτών αγαθών ή υπηρεσιών που είναι ουσιαστικά τα ίδια και έχουν το ίδιο μοντέλο μεταφοράς στον πελάτη. Η έκδοση του Δ.Π.Χ.A. 15 επιφέρει την κατάργηση των ακόλουθων προτύπων και διερμηνειών: Δ.Λ.Π. 11 «Συμβάσεις κατασκευής» Δ.Λ.Π. 18 «Έσοδα» Διερμηνεία 13 «Προγράμματα εμπιστοσύνης πελατών» Διερμηνεία 15 «Συμβάσεις για την Κατασκευή Ακινήτων» Διερμηνεία 18 «Μεταφορές στοιχείων ενεργητικού από πελάτες» και Διερμηνεία 31 «Έσοδα - Συναλλαγές ανταλλαγής που εμπεριέχουν υπηρεσίες διαφήμισης» Την το Συμβούλιο των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων εξέδωσε τροποποίηση στο Δ.Π.Χ.A. 15 με την οποία παρείχε διευκρινίσεις ως προς την εφαρμογή του. Τα έσοδα που εμπίπτουν σε αυτό το πρότυπο αφορούν διαχειριστικές αμοιβές (handling fees) και δεν υπήρξε επίδραση από αυτό το πρότυπο στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις. Τροποποίηση του Διεθνούς Λογιστικού Προτύπου 40 «Επενδύσεις σε ακίνητα»: Αναταξινομήσεις από ή στην κατηγορία των επενδυτικών ακινήτων (Κανονισμός 2018/400/ ) Την το Συμβούλιο των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων εξέδωσε τροποποίηση στο Δ.Λ.Π. 40 με την οποία διευκρίνισε ότι μια οικονομική οντότητα θα αναταξινομήσει ένα περιουσιακό στοιχείο στην ή από την κατηγορία επενδυτικών ακινήτων όταν και μόνο όταν μπορεί να αποδειχθεί η αλλαγή στη χρήση. Αλλαγή στη χρήση υφίσταται όταν το περιουσιακό στοιχείο έχει τα κριτήρια ή πάψει να έχει τα κριτήρια που ορίζουν τι είναι επένδυση σε ακίνητα. Μια αλλαγή στην πρόθεση της διοίκησης για τη χρήση του περιουσιακού στοιχείου, από μόνη της, δεν είναι αρκετή για να αποδείξει αλλαγή στη χρήση. Επίσης, τα παραδείγματα στον κατάλογο των περιπτώσεων που αποδεικνύουν την αλλαγή στη χρήση επεκτάθηκαν για να συμπεριλαμβάνουν περιουσιακά στοιχεία υπό κατασκευή και όχι μόνο ολοκληρωμένα ακίνητα. Δεν υπήρξε επίδραση από τις τροποποιήσεις αυτών των προτύπων στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις. Βελτιώσεις Διεθνών Λογιστικών Προτύπων - κύκλος (Κανονισμός 2018/182/ ) Στο πλαίσιο του προγράμματος των ετήσιων βελτιώσεων των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων, το Συμβούλιο εξέδωσε, την , μη επείγουσες αλλά απαραίτητες τροποποιήσεις στα Δ.Π.Χ.A. 1 και Δ.Λ.Π. 28. Δεν υπήρξε επίδραση από τις βελτιώσεις αυτών των προτύπων στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις. Διερμηνεία 22 «Συναλλαγές σε ξένο νόμισμα και προκαταβολές» (Κανονισμός 2018/519/ ) Την το Συμβούλιο των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων εξέδωσε την Διερμηνεία 22. Η Διερμηνεία πραγματεύεται τις συναλλαγές σε ξένο νόμισμα όταν μία εταιρεία αναγνωρίζει ένα μη νομισματικό στοιχείο του ενεργητικού ή των υποχρεώσεων που προκύπτει από την είσπραξη ή πληρωμή προκαταβολής πριν η εταιρεία να αναγνωρίσει το σχετικό στοιχείο του ενεργητικού, το έξοδο ή το έσοδο. Η Διερμηνεία διευκρίνισε πως ως ημερομηνία της συναλλαγής, προκειμένου να καθοριστεί η συναλλαγματική ισοτιμία που θα χρησιμοποιηθεί κατά την αναγνώριση του περιουσιακού στοιχείου, του εσόδου ή του εξόδου, πρέπει να θεωρηθεί η ημερομηνία αρχικής αναγνώρισης του μη νομισματικού στοιχείου του ενεργητικού ή των υποχρεώσεων (δηλαδή της προκαταβολής). Επίσης, στην περίπτωση που υφίστανται πολλαπλές προκαταβολές, θα πρέπει να ορίζεται διακριτή ημερομηνία συναλλαγής για κάθε πληρωμή ή είσπραξη. Δεν υπήρξε επίδραση από αυτή τη διερμηνεία στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις. 12

18 2.6 Νέα Δ.Π.Χ.Α., διερμηνείες και τροποποιήσεις που θα τεθούν σε ισχύ μετά το 2018 Τροποποίηση του Διεθνούς Προτύπου Χρηματοοικονομικής Αναφοράς 9 «Χρηματοοικονομικά Μέσα»: Χαρακτηριστικά προεξόφλησης με αρνητική αποζημίωση (Κανονισμός 2018/498/ ) Ισχύει για χρήσεις με έναρξη από Την το Συμβούλιο των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων εξέδωσε τροποποίηση στο Δ.Π.Χ.A. 9 με την οποία επιτρέπεται σε κάποια προπληρωτέα χρηματοοικονομικά στοιχεία ενεργητικού με χαρακτηριστικά αρνητικής αποζημίωσης, που διαφορετικά θα αποτιμώνταν στην εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων, να αποτιμηθούν στο αναπόσβεστο κόστος ή στην εύλογη αξία μέσω των λοιπών αποτελεσμάτων που καταχωρούνται απευθείας στην καθαρή θέση. Η τροποποίηση του Δ.Π.Χ.A. 9 αποσαφηνίζει ότι οι συμβατικοί όροι που διέπουν ένα χρηματοοικονομικό στοιχείο ενεργητικού είναι αποκλειστικά ταμειακές ροές κεφαλαίου και τόκου επί του απλήρωτου κεφαλαίου, που θα πρέπει να καταβληθούν σε συγκεκριμένες ημερομηνίες (Solely Payments of Principal and Interest- SPPI) ανεξάρτητα από το γεγονός που προκαλεί την πρόωρη λήξη του συμβολαίου και ανεξάρτητα από το ποιο αντισυμβαλλόμενο μέρος καταβάλλει ή εισπράττει τη δίκαιη αποζημίωση για την πρόωρη λήξη του συμβολαίου. Το ΓΔΑ δεν έχει εφαρμόσει την τροποποίηση αυτή, η οποία δεν αναμένεται να έχει σημαντική επίδραση επί των χρηματοοικονομικών καταστάσεων. Διεθνές Πρότυπο Χρηματοοικονομικής Αναφοράς 16: «Μισθώσεις» (Κανονισμός 2017/1986/ ) Ισχύει για χρήσεις με έναρξη από Την το Συμβούλιο των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων εξέδωσε το πρότυπο Δ.Π.Χ.A. 16 «Μισθώσεις» το οποίο αντικαθιστά τα: Δ.Λ.Π. 17 «Μισθώσεις», Διερμηνεία 4 «Προσδιορισμός του αν μία συμφωνία εμπεριέχει μίσθωση», Διερμηνεία 15 «Λειτουργικές μισθώσεις - Κίνητρα» και Διερμηνεία 27 «Εκτίμηση της ουσίας των συναλλαγών που εμπεριέχουν το νομικό τύπο μίας μίσθωσης» Το νέο πρότυπο διαφοροποιεί σημαντικά τη λογιστική των μισθώσεων για τους μισθωτές ενώ στην ουσία διατηρεί τις υφιστάμενες απαιτήσεις του Δ.Λ.Π. 17 για τους εκμισθωτές. Ειδικότερα, βάσει των νέων απαιτήσεων, καταργείται για τους μισθωτές η διάκριση των μισθώσεων σε λειτουργικές και χρηματοδοτικές. Οι μισθωτές θα πρέπει πλέον, για κάθε σύμβαση μισθώσεως που υπερβαίνει τους 12 μήνες, να αναγνωρίζουν στον ισολογισμό τους το δικαίωμα χρήσης του μισθωμένου στοιχείου καθώς και την αντίστοιχη υποχρέωση καταβολής των μισθωμάτων. Ο ανωτέρω χειρισμός δεν απαιτείται όταν η αξία του στοιχείου χαρακτηρίζεται ως πολύ χαμηλή. Το ΓΔΑ δεν έχει εφαρμόσει αυτό το Πρότυπο και δεν αναμένει σημαντική επίδραση επί των χρηματοοικονομικών καταστάσεων. Τροποποίηση του Διεθνούς Λογιστικού Προτύπου 19 «Παροχές σε εργαζομένους» - Τροποποίηση, περικοπή ή διακανονισμός του Προγράμματος Παροχών (Κανονισμός 2019/402/ ) Ισχύει για χρήσεις με έναρξη από Την το Συμβούλιο των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων εξέδωσε τροποποίηση στο Δ.Λ.Π. 19 μέσω της οποίας διευκρινίζει τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να προσδιορίζεται το κόστος υπηρεσίας όταν προκύπτουν αλλαγές στο πρόγραμμα καθορισμένων παροχών. Σύμφωνα με το Δ.Λ.Π. 19 σε περίπτωση τροποποίησης, περικοπής ή διακανονισμού, πρέπει να γίνει επαναυπολογισμός της καθαρής υποχρέωσης ή απαίτησης. Η τροποποίηση του Δ.Λ.Π. 19 προβλέπει ότι το τρέχον κόστος υπηρεσίας και ο τόκος επί της καθαρής υποχρέωσης (απαίτησης) για το υπόλοιπο της περιόδου αναφοράς, μετά την αλλαγή στο πρόγραμμα, θα πρέπει να υπολογιστούν με βάση τις παραδοχές που χρησιμοποιήθηκαν κατά τον επανυπολογισμό της καθαρής υποχρέωσης ή απαίτησης. Επίσης, με την τροποποίηση του Δ.Λ.Π. 19 αποσαφηνίζεται η επίδραση μίας τροποποίησης, περικοπής ή διακανονισμού στις απαιτήσεις αναφορικά με τον περιορισμό στην αναγνώριση της καθαρής απαίτησης (asset ceiling). Το ΓΔΑ δεν έχει εφαρμόσει την τροποποίηση αυτή, η οποία δεν αναμένεται να έχει σημαντική επίδραση επί των χρηματοοικονομικών καταστάσεων. Τροποποίηση του Διεθνούς Λογιστικού Προτύπου 28 «Επενδύσεις σε συγγενείς και κοινοπραξίες»: Μακροπρόθεσμες επενδύσεις σε Συγγενείς και Κοινοπραξίες» (Κανονισμός 2019/237/ ) Ισχύει για χρήσεις με έναρξη από Την το Συμβούλιο των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων εξέδωσε τροποποίηση στο Δ.Λ.Π. 28 για να αποσαφηνίσει ότι ο λογιστικός χειρισμός των μακροπρόθεσμων επενδύσεων σε μία συγγενή ή κοινοπραξία που περιλαμβάνονται στην καθαρή επένδυση στην εν λόγω συγγενή ή κοινοπραξία - για τις οποίες δεν εφαρμόζεται η μέθοδος της καθαρής θέσης -πρέπει να γίνεται σύμφωνα με το Δ.Π.Χ.A. 9, συμπεριλαμβανομένου των απαιτήσεων απομείωσης. Κατά την εφαρμογή του Δ.Π.Χ.A. 9, δεν θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη τυχόν προσαρμογές στη λογιστική αξία των μακροπρόθεσμων επενδύσεων που έχουν προκύψει από την εφαρμογή του Δ.Λ.Π

19 Το ΓΔΑ δεν έχει εφαρμόσει την τροποποίηση αυτή, η οποία δεν αναμένεται να έχει σημαντική επίδραση επί των χρηματοοικονομικών καταστάσεων. Βελτιώσεις Διεθνών Λογιστικών Προτύπων - κύκλος (Κανονισμός 2019/412/ ) Ισχύει για χρήσεις με έναρξη από Στο πλαίσιο του προγράμματος των ετήσιων βελτιώσεων των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων, το Συμβούλιο εξέδωσε, την , μη επείγουσες αλλά απαραίτητες τροποποιήσεις σε επιμέρους πρότυπα. Το ΓΔΑ δεν έχει εφαρμόσει τις βελτιώσεις αυτές, οι οποίες δεν αναμένεται να έχουν σημαντική επίδραση επί των χρηματοοικονομικών καταστάσεων. Διερμηνεία 23 «Αβεβαιότητα σχετικά με τους λογιστικούς χειρισμούς φόρου εισοδήματος» (Κανονισμός 2018/1595/ ) Ισχύει για χρήσεις με έναρξη από Την το Συμβούλιο των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων εξέδωσε τη Διερμηνεία 23. Η Διερμηνεία αποσαφηνίζει την εφαρμογή των απαιτήσεων αναγνώρισης και αποτίμησης του Δ.Λ.Π. 12 όταν υπάρχει αβεβαιότητα αναφορικά με το λογιστικό χειρισμό του φόρου εισοδήματος. Η Διερμηνεία ειδικότερα διευκρινίζει τα εξής: Μία οικονομική οντότητα θα καθορίσει αν θα εξετάσει τις αβεβαιότητες διακριτά ή σε συνδυασμό με άλλες αβεβαιότητες ανάλογα με το ποια προσέγγιση προβλέπει καλύτερα την επίλυση της αβεβαιότητας. Οι εκτιμήσεις που γίνονται αναφορικά με τον έλεγχο των λογιστικών χειρισμών από τις φορολογικές αρχές θα πρέπει να βασίζονται στο ότι οι φορολογικές αρχές θα εξετάσουν τα ποσά που έχουν δικαίωμα να εξετάσουν και στο ότι θα έχουν πλήρη γνώση της σχετικής πληροφόρησης όταν διενεργούν τον έλεγχο. Για τον προσδιορισμό του φορολογητέου κέρδους (φορολογικής ζημίας), των φορολογικών βάσεων, των μη χρησιμοποιηθέντων φορολογικών ζημιών, των μη χρησιμοποιηθέντων πιστωτικών φόρων και των φορολογικών συντελεστών η οικονομική οντότητα θα πρέπει να λάβει υπόψη της την πιθανότητα οι φορολογικές αρχές να αποδεχθούν την αβεβαιότητα στο χειρισμό του φόρου Οι εκτιμήσεις της οικονομικής οντότητας θα πρέπει να επαναξιολογούνται όταν λαμβάνουν χώρα αλλαγές στα γεγονότα και στις συνθήκες καθώς και όταν νέα πληροφόρηση καθίσταται διαθέσιμη. Το ΓΔΑ δεν έχει εφαρμόσει τη διερμηνεία αυτή, η οποία δεν αναμένεται να έχει σημαντική επίδραση επί των χρηματοοικονομικών καταστάσεων. Τροποποίηση του Διεθνούς Προτύπου Χρηματοοικονομικής Αναφοράς 3 «Συνενώσεις Επιχειρήσεων»: Ορισμός επιχείρησης Ισχύει για χρήσεις με έναρξη από Την το Συμβούλιο των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων εξέδωσε τροποποίηση στο Δ.Π.Χ.A. 3 με στόχο να αντιμετωπιστούν δυσκολίες που προκύπτουν όταν μία οντότητα προσδιορίζει εάν απέκτησε μία επιχείρηση ή μία ομάδα στοιχείων ενεργητικού. Με τις τροποποιήσεις αποσαφηνίζονται οι προϋποθέσεις που πρέπει κατ' ελάχιστον να πληρούνται ώστε να έχει αποκτηθεί επιχείρηση, αφαιρείται η αξιολόγηση της ικανότητας του συμμετέχοντα στην αγορά να αντικαταστήσει ελλείποντα μέρη, οριοθετείται ο ορισμός της παραγωγής, προστίθενται οδηγίες για την αξιολόγηση του κατά πόσο μία αποκτώμενη διαδικασία είναι ουσιαστική και εισάγεται μία προαιρετική άσκηση συγκέντρωσης εύλογης αξίας με ενδεικτικά παραδείγματα. Το ΓΔΑ δεν έχει εφαρμόσει την τροποποίηση αυτή, η οποία δεν αναμένεται να έχει σημαντική επίδραση επί των χρηματοοικονομικών καταστάσεων. Τροποποίηση του Διεθνούς Προτύπου Χρηματοοικονομικής Αναφοράς 10 «Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις» και του Διεθνούς Λογιστικού Προτύπου 28 «Επενδύσεις σε συγγενείς και κοινοπραξίες»: Συναλλαγή πώλησης ή εισφοράς μεταξύ του επενδυτή και της συγγενούς εταιρείας ή κοινοπραξίας Ημερομηνία υποχρεωτικής εφαρμογής: Δεν έχει ακόμα καθοριστεί Την , το Συμβούλιο των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων εξέδωσε τροποποιήσεις στα Δ.Π.Χ.A. 10 και Δ.Λ.Π. 28 με σκοπό να αποσαφηνίσει το λογιστικό χειρισμό μίας συναλλαγής πώλησης ή εισφοράς στοιχείων του ενεργητικού της μητρικής εταιρείας σε συγγενή ή κοινοπραξία της και το αντίστροφο. Ειδικότερα, το Δ.Π.Χ.A. 10 τροποποιήθηκε έτσι ώστε να καθίσταται σαφές ότι, σε περίπτωση που ως αποτέλεσμα μίας συναλλαγής με μία συγγενή ή κοινοπραξία, μία εταιρεία χάσει τον έλεγχο επί θυγατρικής της, η οποία δεν συνιστά «επιχείρηση» βάσει του Δ.Π.Χ.A. 3, θα αναγνωρίσει στα αποτελέσματά της μόνο εκείνο το μέρος του κέρδους ή της ζημίας που σχετίζεται με το ποσοστό συμμετοχής των τρίτων στη συγγενή ή στην κοινοπραξία. Το υπόλοιπο μέρος του κέρδους της συναλλαγής θα απαλείφεται με το λογιστικό υπόλοιπο της συμμετοχής στη συγγενή ή στην κοινοπραξία. Επιπρόσθετα, εάν ο επενδυτής διατηρεί ποσοστό συμμετοχής στην πρώην θυγατρική, έτσι ώστε αυτή να θεωρείται πλέον συγγενής ή κοινοπραξία, το κέρδος ή η ζημία από την εκ νέου αποτίμηση της συμμετοχής αναγνωρίζεται στα αποτελέσματα μόνο στο βαθμό που αφορά το ποσοστό συμμετοχής των 14

20 άλλων επενδυτών. Το υπόλοιπο ποσό του κέρδους απαλείφεται με το λογιστικό υπόλοιπο της συμμετοχής στην πρώην θυγατρική. Αντίστοιχα, στο Δ.Λ.Π. 28 έγιναν προσθήκες για να αποσαφηνιστεί ότι η μερική αναγνώριση κέρδους ή ζημίας στα αποτελέσματα του επενδυτή θα λαμβάνει χώρα μόνο εάν τα πωληθέντα στοιχεία στη συγγενή ή στην κοινοπραξία δεν πληρούν τον ορισμό της «επιχείρησης». Σε αντίθετη περίπτωση θα αναγνωρίζεται το συνολικό κέρδος ή ζημία στα αποτελέσματα του επενδυτή. Την το Συμβούλιο των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων κατήργησε την ημερομηνία υποχρεωτικής εφαρμογής της ανωτέρω τροποποίησης που είχε αρχικά προσδιορίσει. Η νέα ημερομηνία υποχρεωτικής εφαρμογής θα προσδιοριστεί σε μεταγενέστερη ημερομηνία από το Συμβούλιο των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων αφού λάβει υπόψη του τα αποτελέσματα του έργου που εκπονεί για τη λογιστική της μεθόδου της καθαρής θέσης. Το ΓΔΑ δεν έχει εφαρμόσει την τροποποίηση αυτή, η οποία δεν αναμένεται να έχει σημαντική επίδραση επί των χρηματοοικονομικών καταστάσεων. Διεθνές Πρότυπο Χρηματοοικονομικής Αναφοράς 14: «Αναβαλλόμενοι λογαριασμοί υπό καθεστώς ρύθμισης» Ισχύει για χρήσεις με έναρξη από Την , το Συμβούλιο των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων εξέδωσε το Δ.Π.Χ.A. 14. Το νέο πρότυπο, που έχει προσωρινό χαρακτήρα, πραγματεύεται το λογιστικό χειρισμό και τις γνωστοποιήσεις που απαιτούνται για τους αναβαλλόμενους λογαριασμούς υπό καθεστώς ρύθμισης, η τήρηση και αναγνώριση των οποίων προβλέπεται από τις τοπικές νομοθεσίες όταν μία εταιρεία παρέχει προϊόντα ή υπηρεσίες των οποίων η τιμή ρυθμίζεται από κάποιον κανονιστικό φορέα. Το πρότυπο έχει εφαρμογή κατά την πρώτη υιοθέτηση των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων και μόνο για τις οντότητες που διενεργούν δραστηριότητες που ρυθμίζονται από κάποιο φορέα και που σύμφωνα με τα προηγούμενα λογιστικά πρότυπα αναγνώριζαν τους εν λόγω λογαριασμούς στις οικονομικές τους καταστάσεις. Το Δ.Π.Χ.A. 14 παρέχει, κατ' εξαίρεση, στις οντότητες αυτές τη δυνατότητα να κεφαλαιοποιούν αντί να εξοδοποιούν τα σχετικά κονδύλια. Σημειώνεται πως η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφάσισε να μην προχωρήσει στην υιοθέτηση του εν λόγω προτύπου αναμένοντας την έκδοση του οριστικού προτύπου. Το ΓΔΑ δεν έχει εφαρμόσει την τροποποίηση αυτή, η οποία δεν αναμένεται να έχει σημαντική επίδραση επί των χρηματοοικονομικών καταστάσεων. Διεθνές Πρότυπο Χρηματοοικονομικής Αναφοράς 17 «Ασφαλιστήρια Συμβόλαια» Ισχύει για χρήσεις με έναρξη από Την το Συμβούλιο των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων εξέδωσε το Δ.Π.Χ.A. 17 το οποίο αντικαθιστά το Δ.Π.Χ.A. 4 «Ασφαλιστήρια Συμβόλαια». Σε αντίθεση με το Δ.Π.Χ.A. 4, το νέο πρότυπο εισάγει μία συνεπή μεθοδολογία αποτίμησης των ασφαλιστηρίων συμβολαίων. Οι κυριότερες αρχές του Δ.Π.Χ.A. 7 είναι οι ακόλουθες: Μία εταιρεία: προσδιορίζει ως ασφαλιστήρια συμβόλαια τις συμβάσεις εκείνες με τις οποίες η οικονομική οντότητα αποδέχεται σημαντικό ασφαλιστικό κίνδυνο από άλλο μέρος (τον αντισυμβαλλόμενο) συμφωνώντας να αποζημιώσει τον αντισυμβαλλόμενο εάν ένα συγκεκριμένο αβέβαιο μελλοντικό συμβάν επηρεάζει αρνητικά τον αντισυμβαλλόμενο, διαχωρίζει συγκεκριμένα ενσωματωμένα παράγωγα, διακριτά επενδυτικά στοιχεία και διαφορετικές υποχρεώσεις απόδοσης από τα ασφαλιστήρια συμβόλαια, διαχωρίζει τις συμβάσεις σε ομάδες που θα αναγνωρίσει και θα αποτιμήσει, αναγνωρίζει και αποτιμά τις ομάδες των ασφαλιστηρίων συμβολαίων με βάση: μια αναπροσαρμοσμένη ως προς τον κίνδυνο παρούσα αξία των μελλοντικών ταμειακών ροών (ταμειακές ροές εκπλήρωσης) που ενσωματώνει όλες τις διαθέσιμες πληροφορίες σχετικά με τις ταμειακές ροές εκπλήρωσης με τρόπο που συνάδει με τις παρατηρήσιμες πληροφορίες της αγοράς, πλέον (εάν αυτή η αξία είναι μια υποχρέωση) ή μείον (αν η αξία αυτή είναι περιουσιακό στοιχείο) ένα ποσό που αντιπροσωπεύει το μη δεδουλευμένο κέρδος στην ομάδα των συμβάσεων (το συμβατικό περιθώριο παροχής υπηρεσιών), αναγνωρίζει το κέρδος από μια ομάδα ασφαλιστηρίων συμβολαίων κατά τη διάρκεια της περιόδου που η οικονομική οντότητα παρέχει ασφαλιστική κάλυψη και καθώς η οικονομική οντότητα αποδεσμεύεται από τον κίνδυνο. Εάν μια ομάδα συμβολαίων είναι ή καθίσταται ζημιογόνος, η οντότητα αναγνωρίζει αμέσως τη ζημία, παρουσιάζει ξεχωριστά τα έσοδα από ασφαλιστικές εργασίες, τα έξοδα ασφαλιστικών υπηρεσιών και τα έσοδα ή έξοδα χρηματοδότησης της ασφάλισης και γνωστοποιεί πληροφορίες που επιτρέπουν στους χρήστες των οικονομικών καταστάσεων να εκτιμήσουν την επίδραση που έχουν οι συμβάσεις που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του Δ.Π.Χ.A. 17 στην οικονομική θέση, στη χρηματοοικονομική απόδοση και στις ταμειακές ροές της. Σημειώνεται, επίσης, πως τον Νοέμβριο του 2018 το Συμβούλιο των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων πρότεινε τη μετάθεση της ημερομηνίας υποχρεωτικής εφαρμογής του νέου προτύπου την Το ΓΔΑ δεν έχει εφαρμόσει αυτό το Πρότυπο και αξιολογεί την επίδραση του Δ.Π.Χ.Α. 17 επί των Χρηματοοικονομικών Καταστάσεών του, καθώς και το χρόνο εφαρμογής του. Παρόλο που η εφαρμογή του Δ.Π.Χ.Α. 17 στο μέλλον μπορεί να έχει σημαντική επίπτωση στις χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις της Εταιρείας, δεν είναι πρακτικά εφικτό να διενεργηθεί μια αξιόπιστη εκτίμηση της επίδρασης του έως ότου ολοκληρωθεί μία λεπτομερής ανάλυση. 15

21 Τροποποίηση του Διεθνούς Λογιστικού Προτύπου 1 «Παρουσίαση Οικονομικών Καταστάσεων» και του Διεθνούς Λογιστικού Προτύπου 8 «Λογιστικές πολιτικές, μεταβολές των λογιστικών εκτιμήσεων και λάθη»: Ορισμός σημαντικότητας Ισχύει για χρήσεις με έναρξη από Την το Συμβούλιο των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας γνωστοποιήσεων εξέδωσε τροποποιήσεις στο Δ.Λ.Π. 1 και Δ.Λ.Π. 8 ώστε να εναρμονίσει τον ορισμό της σημαντικότητας σε όλα τα πρότυπα και να αποσαφηνίσει ορισμένα σημεία του ορισμού. Ο νέος ορισμός προβλέπει ότι μία πληροφορία είναι σημαντική εάν το γεγονός της παράλειψης, υπόκρυψης ή ανακριβούς γνωστοποίησής της εύλογα θα αναμενόταν να επηρεάσει τις αποφάσεις που οι κύριοι χρήστες των οικονομικών καταστάσεων λαμβάνουν βάσει αυτών των καταστάσεων. Οι τροποποιήσεις περιλαμβάνουν παραδείγματα περιστάσεων που ενδέχεται να οδηγήσουν στην απόκρυψη σημαντικής πληροφορίας. Επίσης, το Συμβούλιο τροποποίησε τον ορισμό της σημαντικότητας στο Εννοιολογικό Πλαίσιο (Conceptual Framework) ώστε να το εναρμονίσει με το νέο ορισμό σύμφωνα με τα Δ.Λ.Π. 1 και Δ.Λ.Π. 8. Το ΓΔΑ δεν έχει εφαρμόσει τις τροποποιήσεις αυτές, οι οποίες δεν αναμένεται να έχουν σημαντική επίδραση επί των χρηματοοικονομικών καταστάσεων. 3. Περίληψη των σημαντικότερων λογιστικών πολιτικών Οι κυριότερες λογιστικές πολιτικές που υιοθετήθηκαν και ακολουθήθηκαν κατά τη σύνταξη των συνημμένων Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων παρουσιάζονται παρακάτω: 3.1 Ιδιοχρησιμοποιούμενα ενσώματα πάγια στοιχεία Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται τα οικόπεδα, τα κτίρια, οι δαπάνες προσθηκών και βελτιώσεων σε ιδιοχρησιμοποιούμενα ακίνητα, και ο κινητός εξοπλισμός, τα οποία ιδιοχρησιμοποιούνται από το Γ.Δ.Α. είτε για τις λειτουργικές εργασίες της είτε για διοικητικούς σκοπούς. Τόσο τα ακίνητα όσο και ο κινητός εξοπλισμός, παρουσιάζονται και αποτιμούνται στο ιστορικό κόστος τους μειωμένο κατά τις σωρευμένες αποσβέσεις και τις τυχόν ζημιές απομείωσής τους. Μεταγενέστερες δαπάνες επαυξάνουν την αξία του παγίου ή αναγνωρίζονται ως ξεχωριστό πάγιο, μόνο όταν είναι πολύ πιθανόν να προκύψουν μελλοντικά οικονομικά οφέλη και το κόστος τους μπορεί να μετρηθεί με αξιοπιστία. Σε διαφορετική περίπτωση, οι συγκεκριμένες δαπάνες καταχωρούνται απ ευθείας στα αποτελέσματα κατά την πραγματοποίησή τους. Δαπάνες επισκευών και συντηρήσεων επιβαρύνουν τα αποτελέσματα της χρήσης κατά την πραγματοποίησή τους. Τ α έπιπλα και ο λοιπός εξοπλισμός παρουσιάζονται στο ιστορικό κόστος μειωμένο κατά τις σωρευμένες αποσβέσεις και τις τυχόν ζημιές απομείωσης. Η διενέργεια αποσβέσεων επί ενός ενσώματου πάγιου περιουσιακού στοιχείου αρχίζει με την έναρξη χρησιμοποίησης του και διακόπτεται μόνο με την πώληση ή τη μεταβίβαση του παγίου περιουσιακού στοιχείου. Οι αποσβέσεις των κτιρίων, λογίζονται συστηματικά σύμφωνα με τη σταθερή μέθοδο λαμβάνοντας υπόψη τη διάρκεια της εκτιμώμενης ωφέλιμης ζωής τους, η οποία υπόκειται σε επανεξέταση κάθε τρία έτη. Οι αποσβέσεις των επίπλων και του λοιπού εξοπλισμού, διενεργούνται στο κόστος κτήσης και υπολογίζονται σύμφωνα με τη μέθοδο του σταθερού ποσοστού κατά τη διάρκεια της εκτιμώμενης ωφέλιμης ζωής του 16

22 Η εκτιμώμενη ωφέλιμη ζωή ανά κατηγορία παγίων έχει καθορισθεί ως εξής: Εκτιμώμενη μέση ωφέλιμη ζωή Μέσος Συντελεστής απόσβεσης Κτίρια ιδιόκτητα 25 έτη 4% Προσθήκες και βελτιώσεις σε κτίρια ιδιόκτητα 25 έτη 4% Έπιπλα και λοιπός εξοπλισμός 10 έτη 10% Ηλεκτρονικοί υπολογιστές 5 έτη 20% Οι εδαφικές εκτάσεις δεν αποσβένονται, εξετάζονται όμως για τυχόν απομείωση της αξίας τους. Πάγια που έχουν υποστεί απομείωση προσαρμόζονται στην ανακτήσιμη αξία τους. Το κόστος κτήσης και οι σωρευμένες αποσβέσεις των ενσώματων παγίων που πωλούνται ή αποσύρονται, μεταφέρονται από τους αντίστοιχους λογαριασμούς τη στιγμή της πώλησης ή της απόσυρσης και οποιοδήποτε κέρδος ή ζημία προκύπτει καταχωρείται στα αποτελέσματα. 3.2 Άυλα περιουσιακά στοιχεία Στα Άυλα Στοιχεία του Ενεργητικού περιλαμβάνονται άδειες λογισμικού, που αποτιμούνται στο κόστος κτήσης, μείον τις σωρευμένες αποσβέσεις τους. Οι αποσβέσεις διενεργούνται με βάση τη σταθερή μέθοδο κατά την διάρκεια της εκτιμώμενης ωφέλιμης ζωής αυτών, την οποία το Γ.Δ.Α. έχει καθορίσει σε 10 έτη. Δαπάνες για τη συντήρηση του λογισμικού καταχωρούνται στα αποτελέσματα κατά την πραγματοποίηση τους. 3.3 Xρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία Τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία σύμφωνα με το ΔΛΠ 39 κατατάσσονται ανάλογα με την φύση και τα χαρακτηριστικά τους σε μία από τις τέσσερις κατηγορίες: Επενδύσεις διαθέσιμες προς πώληση, Απαιτήσεις και δάνεια, Χρηματοοικονομικά στοιχεία σε εύλογη αξία μέσω αποτελεσμάτων και Επενδύσεις διακρατούμενες έως την λήξη τους Αρχικά αναγνωρίζονται στο κόστος κτήσεως που αντιπροσωπεύει την εύλογη αξία πλέον, σε ορισμένες περιπτώσεις, των άμεσων δαπανών απόκτησης/συναλλαγής. Η κατηγοριοποίηση των ανωτέρω χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων γίνεται με την αρχική αναγνώριση και όπου επιτρέπεται επανεξετάζεται και αναθεωρείται περιοδικά. Οι επενδύσεις σε Χρηματοοικονομικά Περιουσιακά Στοιχεία με απόφαση της Διαχειριστικής Επιτροπής λόγω της φύσης των δραστηριοτήτων του Γραφείου κατατάχθηκαν στην κατηγορία «χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία που επιμετρούνται στην εύλογη αξία με μεταβολές αναγνωριζόμενες στα αποτελέσματα». Οι Επενδύσεις σε χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία που επιμετρούνται στην εύλογη αξία με μεταβολές αναγνωριζόμενες στα αποτελέσματα, αναγνωρίζονται αρχικά στην εύλογη αξία τους, η οποία συμπίπτει με το κόστος απόκτησής τους (πλέον τις δαπάνες απόκτησης). Μεταγενέστερα της αρχικής αναγνώρισης αποτιμώνται στην εύλογη αξία τους η οποία προσδιορίζεται με βάση την τρέχουσα χρηματιστηριακή αξία που προέρχεται από οργανωμένες χρηματαγορές στις οποίες διαπραγματεύονται, κατά την ημερομηνία κλεισίματος των Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων. Επενδύσεις σε μη εισηγμένους τίτλους αποτιμώνται στην εύλογη αξία η οποία προσδιορίζεται με κάποια παραδεκτή μέθοδο αποτίμησης εκτός των περιπτώσεων όπου αυτή δεν μπορεί να προσδιορισθεί με βάσιμο τρόπο οπότε αποτιμώνται στην αξία κτήσης τους μείον την τυχόν υπάρχουσα απομείωσή τους. 17

23 Όλες οι συναλλαγές αγοράς και πώλησης επενδύσεων σε χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία καταχωρούνται την ημερομηνία σύναψης της συναλλαγής (trade date), η οποία αντιστοιχεί στην ημερομηνία κατά την οποία το Γ.Δ.Α. δεσμεύεται να αγοράσει ή να πωλήσει το χρηματοοικονομικό περιουσιακό στοιχείο Εύλογη Αξία Χρηματοοικονομικών Στοιχείων Το Γραφείο υπολογίζει την εύλογη αξία των χρηματοοικονομικών μέσων βάσει ενός πλαισίου υπολογισμού της εύλογης αξίας που κατατάσσει τα χρηματοοικονομικά μέσα σε μια ιεραρχία τριών επιπέδων των δεδομένων που χρησιμοποιούνται στην αποτίμηση, όπως περιγράφεται κατωτέρω. Επίπεδο 1: Μη προσαρμοσμένες χρηματιστηριακές τιμές σε ενεργή αγορά πανομοιότυπων χρηματοοικονομικών μέσων. Στο Επίπεδο 1 περιλαμβάνονται χρεόγραφα, μετοχές, αμοιβαία κεφάλαια και παράγωγα που διαπραγματεύονται σε ενεργή αγορά. Ενεργή αγορά είναι η αγορά στην οποία οι συναλλαγές έχουν επαρκή συχνότητα και όγκο έτσι ώστε η πληροφόρηση σχετικά με τιμές να παρέχεται σε συνεχή βάση και επιπλέον χαρακτηρίζεται από χαμηλά περιθώρια κέρδους. Όλα τα αξιόγραφα σε εύλογη αξία μέσω αποτελεσμάτων του Γραφείου έχουν κατηγοριοποιηθεί σε επίπεδο 1 τόσο κατά την , όσο και κατά την Επίπεδο 2: Παρατηρήσιμα δεδομένα εκτός από τιμές του Επιπέδου 1, όπως χρηματιστηριακές τιμές παρόμοιων μέσων, τιμές από αγορές που δεν είναι ενεργές, ή άλλα δεδομένα που είναι παρατηρήσιμα ή μπορούν να επιβεβαιωθούν από παρατηρήσιμα δεδομένα (για παράδειγμα τιμές που προκύπτουν από παρατηρήσιμα δεδομένα) για σχεδόν το σύνολο της διάρκειας του μέσου. Στο Επίπεδο 2 περιλαμβάνονται χρεωστικοί τίτλοι για τους οποίους υπάρχουν προσφερόμενες τιμές, όμως παρουσιάζουν μικρότερη συχνότητα αγοραπωλησιών σε σχέση με άλλα χρηματοοικονομικά μέσα που διαπραγματεύονται σε χρηματιστηριακές αγορές, καθώς και χρεωστικοί τίτλοι χωρίς προσφερόμενες τιμές, καθώς και παράγωγα των οποίων οι αξίες υπολογίζονται χρησιμοποιώντας μοντέλα αποτίμησης, προεξόφληση ταμειακών ροών ή παρόμοιες τεχνικές, με δεδομένα που είναι παρατηρήσιμα στην αγορά ή μπορούν να υπολογιστούν ή να επιβεβαιωθούν από παρατηρήσιμα στοιχεία από την αγορά. Το Γραφείο τόσο κατά την , όσο και κατά την δεν διαθέτει αξιόγραφα που να κατηγοριοποιούνται στο επίπεδο 2. Επίπεδο 3: Μη παρατηρήσιμα δεδομένα που υποστηρίζονται από λίγες ή καθόλου συναλλαγές σε ενεργή αγορά και επηρεάζουν σημαντικά την εύλογη αξία. Εάν η αποτίμηση ενός στοιχείου χρησιμοποιεί παρατηρήσιμα δεδομένα που απαιτούν σημαντικές προσαρμογές βασισμένες σε μη παρατηρήσιμα δεδομένα, αυτό το μέσο κατατάσσεται στο Επίπεδο 3. Σε αυτό το επίπεδο περιλαμβάνονται χρηματοοικονομικά μέσα των οποίων η αξία υπολογίζεται χρησιμοποιώντας μοντέλα αποτίμησης, προεξόφληση ταμειακών ροών ή παρόμοιες τεχνικές, καθώς και μέσα για τα οποία ο προσδιορισμός της εύλογης αξίας απαιτεί σημαντική κρίση ή εκτίμηση από τη Διοίκηση. Το Γραφείο τόσο κατά την , όσο και κατά την δεν διαθέτει αξιόγραφα που να κατηγοριοποιούνται στο επίπεδο 3. 18

24 ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ Γ.Δ.Α. 31/12/2018 Α/Κ ΜΕΤΟΧΙΚΑ 8,73% ΟΜΟΛΟΓΑ ΕΤΑΙΡΙΚΑ 13,53% ΜΕΤΡΗΤΑ & ΙΣΟΔΥΝΑΜΑ ΜΕΤΡΗΤΩΝ 45,83% ΟΜΟΛΟΓΑ Ε.Ι.Β. & ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΑ 22,08% ΕΝΤΟΚΑ ΓΡΑΜΜΑΤΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ 0,42% ΟΜΟΛΟΓΑ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ 9,41% 19