Κέρδισε το χαμένο έδαφος

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Κέρδισε το χαμένο έδαφος"

Αντώνης Καλαμογδάρτης
8 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Με τη συνεισφορά του Χρηματοδοτικού εργαλείου LIFE+ της Ευρωπαϊκής Ένωσης ΕΚΛΑΪΚΕΥΜΕΝΗ ΕΚΘΕΣΗ ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΕΔΑΦΟΥΣ στην υδρολογική λεκάνη του Ανθεμούντα Κέρδισε το χαμένο έδαφος 1 ΙΟΥΝΙΟΣ 2012

2 Εισαγωγή Το έργο LIFE So.S. (Soil Sustainability) αφορά στην αναγνώριση και αντιμετώπιση των διαφόρων κινδύνων που απειλούν το έδαφος της υδρολογικής λεκάνης του Ανθεμούντα, λαμβάνοντας υπόψη τα χαρακτηριστικά της περιοχής καθώς και την προτεινόμενη Ευρωπαϊκή Στρατηγική Εδάφους. Στόχος του έργου είναι η αειφορική διαχείριση του εδάφους Εικόνα 1: Πιλοτικές Περιοχές Λεκάνης της περιοχής, μέσω της ανάπτυξης ενός σχεδίου δράσης, αξιοποιώντας τα αποτελέσματα του έργου και τη συνεργασία με τους τοπικούς κοινωνικούς εταίρους. Για την υλοποίηση του έργου, επιλέχθηκαν πιλοτικές περιοχές, με βάση την πιθανότητα εμφάνισης των διαφόρων εδαφικών κινδύνων, λαμβάνοντας υπόψη τα γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά τους και τις ανθρωπογενείς δραστηριότητες που αναπτύσσονται σε αυτές. Οι περιοχές αυτές είναι: Η ορεινή και ημιορεινή περιοχή της Δημοτικής Ενότητας (Δ.Ε.) Ανθεμούντα για τη διερεύνηση και αξιολόγηση του φαινομένου της υδατικής διάβρωσης του εδάφους. Η πεδινή περιοχή των Δ.Ε. Βασιλικών και Ανθεμούντα για τη διερεύνηση και αξιολόγηση της υποβάθμισης των αγροτικών-γεωργικών εδαφών από τη διάβρωση, την απομείωση της οργανικής ύλης και την αλάτωση και επιπλέον για τη σύνταξη εδαφολογικού χάρτη. Η περιοχή της Δ.Ε. Θέρμης για τη διερεύνηση και αξιολόγηση της εδαφικής ρύπανσης καθώς και για την εκτίμηση του βαθμού στεγανοποίησης των αστικών ή προς αστικοποίηση περιοχών της. Με βάση τα αποτελέσματα της διερεύνησης και την αξιολόγησή τους αναγνωρίσθηκε η κατάσταση του εδάφους στις πιλοτικές περιοχές και στο παρόν σχέδιο δράσης προτείνεται, από το εταιρικό σχήμα του έργου, πρόγραμμα μέτρων για την διαχείριση και προστασία του εδάφους της περιοχής. 1

3 Η Κατάσταση του εδάφους στη λεκάνη του Ανθεμούντα Μετά από μια περίοδο τριών ετών διερεύνησης, τα συμπεράσματα που προέκυψαν για την κατάσταση του εδάφους, ανά κίνδυνο ε- δαφικής υποβάθμισης, στην υδρολογική λεκάνη του Ανθεμούντα είναι τα παρακάτω: Διάβρωση ορεινών και ημιορεινών περιοχών Το 0,2% της συνολικής έκτασης της λεκάνης, περίπου 640 στρέμματα, παρουσιάζει πολύ υψηλό κίνδυνο διάβρωσης και το 5,25%, στρέμματα, υψηλό. Το 7,3% της πιλοτικής ημιορεινής περιοχής της Δημοτικής Ενότητας Ανθεμούντα, περίπου στρέμματα, ανήκει στη ζώνη υψηλής προτεραιότητας δράσης για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων του φαινομένου της διάβρωσης. Διάβρωση πεδινών περιοχών Το 9,2%, στρέμματα, της πιλοτικής αγροτικής περιοχής της Δημοτικής Ενότητας Ανθεμούντα που διερευνήθηκε παρουσιάζει ισχυρή διάβρωση. Το 21,7%, στρέμματα, της πιλοτικής αγροτικής περιοχής της Δημοτικής Ενότητας Βασιλικών που διερευνήθηκε παρουσιάζει ισχυρή διάβρωση. 2

4 Απομείωση οργανικής ουσίας στις πεδινές περιοχές Πιλοτική περιοχή Δημοτικής Ενότητας Ανθεμούντα Το 0,7% της έκτασης, δηλ. 89 στρέμματα, παρουσιάζει χαμηλή περιεκτικότητα εδάφους σε οργανική ουσία (< 1%). Το 74% της έκτασης, δηλ στρέμματα, παρουσιάζει μέση περιεκτικότητα εδάφους σε οργανική ουσία (1-2%). Πιλοτική περιοχή Δημοτικής Ενότητας Βασιλικών Το 4,4% της έκτασης, στρέμματα, παρουσιάζει χαμηλή περιεκτικότητα ε- δάφους σε οργανική ουσία (< 1%). Το 91,5% της έκτασης, στρέμματα, παρουσιάζει μέση περιεκτικότητα σε οργανική ουσία (1-2%). Το 99% των θερμοκηπίων, 101 από τα 102 που διερευνήθηκαν, παρουσιάζουν χαμηλή ή μέση περιεκτικότητα εδάφους σε οργανική ουσία. Αλάτωση στις πεδινές περιοχές Η παρουσία αλάτωσης στα καλλιεργούμενα εδάφη της υπό μελέτη περιοχής περιορίζεται σε ελάχιστα σημεία. Οι θέσεις με υψηλές τιμές αλατότητας εντοπίζονται πέριξ του ρου του ποταμού Ανθεμούντα και ιδίως στο βορειοδυτικό τμήμα της Τοπικής Κοινότητας Αγίας Παρασκευής. Η παρουσία αλάτωσης στα θερμοκήπια της Δημοτικής Κοινότητας Βασιλικών είναι σημαντική. 3

5 Ρύπανση εδάφους Από τα πιθανώς ρυπασμένα πεδία που διερευνήθηκαν στη Δημοτική Ενότητα Θέρμης: κανένα δεν εμπίπτει στη ζώνη υψηλής και πολύ υψηλής επικινδυνότητας 17 πεδία κατατάσσονται στη ζώνη χαμηλής επικινδυνότητας και 14 πεδία στη ζώνη μέσης επικινδυνότητας. Αυτή η κατάταξη των πεδίων στη ζώνη μέσης επικινδυνότητας δεν προϊδεάζει για ανεύρεση σημαντικής ρύπανσης με μη αναστρέψιμες συνέπειες. Στεγανοποίηση " Με τον όρο στεγανοποίηση περιγράφεται η κάλυψη της επιφάνειας του εδάφους με αδιαπέρατα υλικά Ο κίνδυνος στεγανοποίησης για τη Δημοτική ενότητα Θέρμης κρίνεται χαμηλός. Μόνο το 3,5% της επιφάνειας της Δ.Ε. Θέρμης κινείται σε πολύ υψηλά επίπεδα στεγανοποίησης με τιμές συντελεστή απορροής > 60%. Η διαμόρφωση των υψηλών αυτών τιμών στη Δ.Ε. Θέρμης, εντοπίζεται στις οικιστικές περιοχές της Δ.Ε. και κυρίως σε αυτές με υψηλή κλίση, καθώς ο συντελεστής απορροής αυξάνει με την αύξηση της κλίσης μιας περιοχής. 4

6 Πρόγραμμα Μέτρων Διάβρωση ορεινών & ημιορεινών περιοχών Δημοτική Ενότητα Ανθεμούντα (πιλοτική περιοχή έργου LIFE So.S.) Προστασία υδατορευμάτων Προστασία οδικού δικτύου, οικισμών και εγκαταστάσεων Εφαρμογή κατάλληλων καλλιεργητικών πρακτικών Διαχείριση της βόσκησης και υλοτομίας Κατασκευή φράγματος Βραχιολά Μελέτη και κατασκευή έργων αποκατάστασης και Σταθεροποίησης Εδάφους στα πρανή κατάντη των Μεταλλείων του Βάβδου Όλη η έκταση της λεκάνης Αναγνώριση των περιοχών που κινδυνεύουν από υδατοδιάβρωση στις Δημοτικές Ενότητες Θέρμης και Βασιλικών Ανάπτυξη Δικτύου και προγράμματος παρακολούθησης του φαινομένου Εκπόνηση απαραίτητων μελετών για την αντιμετώπιση του φαινομένου Υποβάθμιση εδάφους στις πεδινές περιοχές Δημοτική Ενότητα Βασιλικών & Ανθεμούντα (πιλοτική περιοχή έργου LIFE So.S.) Ενημέρωση των αρμόδιων φορέων και παραγωγών για τα αποτελέσματα της ε- δαφολογικής έρευνας Καθορισμός και εφαρμογή των κατάλληλων αγρονομικών πρακτικών στις καλλιεργούμενες εκτάσεις Παρακολούθηση των αποτελεσμάτων από την εφαρμογή των μέτρων στις καλλιεργούμενες εκτάσεις Αξιοποίηση του εδαφολογικού χάρτη στη βελτίωση της γεωργικής παραγωγής Όλη η έκταση της λεκάνης Εδαφολογική έρευνα στην υπόλοιπη αγροτική περιοχή της λεκάνης, αντίστοιχη με αυτή του έργου LIFE So.S. Καθορισμός κατάλληλων αγρονομικών πρακτικών και ελέγχων στη λεκάνη του Ανθεμούντα, με βάση τα αποτελέσματα της εδαφολογικής έρευνας 5

7 Ρύπανση εδαφών από σημειακές πηγές Δημοτική Ενότητα Θέρμης (πιλοτική περιοχή έργου LIFE So.S.) Αποκατάσταση και περιβαλλοντική παρακολούθηση των δύο μέτρια ρυπασμένων πεδίων που εντοπίσθηκαν Περιβαλλοντική παρακολούθηση του ρέματος στο ΧΔΑ Ταγαράδων Όλη η έκταση της λεκάνης Καταγραφή και κατάταξη των πιθανά ρυπασμένων πεδίων στις Δ.Ε. Βασιλικών και Ανθεμούντα Περιβαλλοντικός έλεγχος πεδίων, ανάλογα με τα αποτελέσματα της κατάταξης Αποκατάσταση ρυπασμένων πεδίων που πιθανά εντοπισθούν Περιβαλλοντική παρακολούθηση των ρυπασμένων πεδίων Στεγανοποίηση εδαφών Δημοτική Ενότητα Θέρμης (πιλοτική περιοχή έργου LIFE So.S.) Ενημέρωση και έλεγχος εφαρμογής του κτιριοδομικού κανονισμού στα υφιστάμενα και νέα κτίρια Ενημέρωση, κινητοποίηση και ενθάρρυνση για την εφαρμογή ειδικών τεχνικών παρεμβάσεων αποτροπής της στεγανοποίησης στα ιδιωτικά κτίρια Εφαρμογή ειδικών τεχνικών παρεμβάσεων αποτροπής της στεγανοποίησης σε υφιστάμενα και νέα δημοτικά κτίρια και ανοικτούς χώρους Εγκατάσταση συστημάτων συλλογής και ανακύκλωσης βρόχινου νερού Προσαρμογή της πολεοδομικής μελέτης της Ν. Ραιδεστού, με στόχο τον περιορισμό της στεγανοποίησης Όλη η έκταση της λεκάνης Ενσωμάτωση του κριτηρίου της μείωσης της στεγανοποίησης στα μελλοντικά πολεοδομικά σχέδια επεκτάσεων Εκπαίδευση μελετητών, κατασκευαστών και προσωπικού των τεχνικών υπηρεσιών των Δήμων στις τεχνικές αποτροπής της στεγανοποίησης Εκπόνηση απαραίτητων μελετών περίπτωσης και εφαρμογή τους για την αντιμετώπιση του φαινομένου 6

8 Συμπληρωματικά μέτρα Καθορισμός αρμοδιοτήτων και ενεργοποίηση των διαφόρων τοπικών φορέων για την εφαρμογή του παρόντος σχεδίου δράσης και την προστασία του εδάφους της λεκάνης Έρευνα και διαχρονική παρακολούθηση του εδάφους Δράσεις Εκπαίδευσης Ενημέρωσης - Ευαισθητοποίησης για την πρόληψη της υποβάθμισης και την βελτίωση της κατάστασης του εδάφους. Οργάνωση της κοινωνικής συμμετοχής - Υποστήριξη δράσεων εθελοντισμού «Σπίτι μας η γη, θεμέλιο ζωής το έδαφος» Το πλήρες κείμενο του σχεδίου δράσης μπορείτε να το αναζητήσετε: Στην ιστοσελίδα του έργου Στα τηλέφωνα: , ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ Α.Ε , Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης Κεντρικής Μακεδονίας Με τη συνεισφορά του Χρηματοδοτικού εργαλείου LIFE+ της Ευρωπαϊκής Ένωσης 7

Σχετικά έγγραφα

Ε Λ Λ Η Ν Ι Κ Η Δ Η Μ Ο Κ Ρ Α Τ Ι Α ΓΕΝΙΚΟΣ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΚΘΕΣΗ ΕΛΕΓΧΟΥ

Ε Λ Λ Η Ν Ι Κ Η Δ Η Μ Ο Κ Ρ Α Τ Ι Α ΓΕΝΙΚΟΣ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΚΘΕΣΗ ΕΛΕΓΧΟΥ Στη Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού Α.Ε. για τη διερεύνηση της νομιμότητας των οικονομικών ενισχύσεων/επιχορηγήσεων