Περιγραφή και στόχοι του μαθήματος. Το μάθημα «Ψυχοβιολογία» στοχεύει στη μελέτη της σχέσης μεταξύ

Transcript

1 ΤΜΗΜΑ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ: ΨΥΧ 200 ΨΥΧΟΒΙΟΛΟΓΙΑ I ΑΙΘΟΥΣΑ 112 ΧΩΔ 02 ΗΜΕΡΑ : ΔΕΥΤΕΡΑ & ΠΕΜΠΤΗ 15: 00 16: 29 μμ ΔΙΔΑΣΚΩΝ Dr med. Greta Wozniak MD., PhD Νευροφυσιολόγος & Κλινική Φαρμακολόγος Τηλ. Επικοινωνίας: Ε-mail: greta@ucy.ac.cy Ωρες γραφείου: Κάθε Δευτέρα με ραντεβού Στόχοι του μαθήματος. Βασικός στόχος του μαθήματος είναι η μελέτη της δομικής και λειτουργικής οργάνωσης του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος. Το μάθημα εισάγει τον φοιτητή στις βιολογικές βάσεις της συμπεριφοράς και της νόησης. Καλύπτει τη δομή και λειτουργία του κεντρικού νευρικού συστήματος, από το επίπεδο του νευρώνα ως αυτό των νευρωνικών συστημάτων, που επεξεργάζονται αισθητήρια ερεθίσματα και που είναι υπεύθυνα για τις βασικές συμπεριφορές και νοητικές λειτουργίες. Τα νευρικά κύτταρα ως μονάδες μετάδοσης σημάτων. Συναπτική διαβίβαση, κατηγορίες νευροδιαβιβαστών. Βασικές αρχές αισθητήριων μηχανισμών. Αισθητικά συστήματα: όραση, ακοή, σωματαίσθηση, όσφρηση, γεύση. Περιγραφή και στόχοι του μαθήματος. Το μάθημα «Ψυχοβιολογία» στοχεύει στη μελέτη της σχέσης μεταξύ της υποκείμενης νευροβιολογίας του εγκεφάλου αλλά και ολόκληρου του ανθρώπινου οργανισμού με την εκδηλούμενη συμπεριφορά και τις επιμέρους παραμέτρους της. Το κεντρικό νευρικό σύστημα είναι το κυρίαρχο σύστημα που ρυθμίζει και ελέγχει την ανθρώπινη συμπεριφορά και τις ανθρώπινες λειτουργίες γενικότερα. Το μάθημα αυτό έχει ως στόχο να παρουσιάσει μία ολοκληρωμένη εικόνα του κεντρικού νευρικού συστήματος που συμπεριλαμβάνει την ανατομία και τη φυσιολογία καθώς και βασικές αρχές της φαρμακολογίας. Θα συζητηθεί ο ρόλος του νευρικού συστήματος σε διάφορες λειτουργίες και συμπεριφορές όπως ύπνο, συναισθήματα, μάθηση, μνήμη, γλώσσα, αισθήσεις και συνείδηση. Επίσης το μάθημα θα δώσει βασική αναφορά στο ρόλο της βιολογίας σε ψυχιατρικές διαταραχές όπως άγχος, κατάθλιψη και ψυχώσεις καθώς και στις επιπτώσεις των νευρολογικών διαταραχών στην ανθρώπινη συμπεριφορά και γνωστικήγλωσσική λειτουργία. Αναμένεται πως οι φοιτητές: Θα γνωρίζουν τη δομή και λειτουργία του νευρικού συστήματος. Θα γνωρίζουν τη λειτουργία των βασικών νευροδιαβιβαστών του ΚΝΣ και πως αυτοί επηρεάζουν τη συμπεριφορά. Θα μπορούν να περιγράψουν τα βασικά συστήματα που ελέγχουν την ανθρώπινη κίνηση και σωματαίσθηση Θα κατανοήσουν τα βασικά συστήματα της ακοής και όρασης. Θα κατανοήσουν τον τρόπο οργάνωσης και λειτουργίας της μνήμης, γλώσσας και εκτελεστικών λειτουργιών. Θα κατανοήσουν τον ρόλο της βιολογίας στην ανθρώπινη συμπεριφορά, στις ψυχολογικές-ψυχιατρικές διαταραχές και νευρολογικές νόσους. Απαιτήσεις Οι φοιτητές έχουν την υποχρέωση να διαβάζουν την καθορισμένη βιβλιογραφία πριν από την κάθε διάλεξη ώστε να μπορούν να παρακολουθούν τις διαλέξεις με άνεση και να επωφελούνται όσο το δυνατό περισσότερο. Οι φοιτητές πρέπει να είναι παρόντες στις διαλέξεις και να έρχονται στην ώρα τους. Οι ερωτήσεις και τα σχόλια κατά την ώρα του μαθήματος είναι ευπρόσδεκτα. Τα σχόλια να απευθύνονται στην καθηγήτρια και όχι μεταξύ σας. Αξιολόγηση Λόγω της φύσεως του μαθήματος θα γίνουν 3 εξετάσεις. Δύο κατά την διάρκεια του εξαμήνου και μία τελική εξέταση. Οι δύο εξετάσεις κατά την διάρκεια του εξαμήνου θα παίρνουν από 25% της τελικής

2 βαθμολογίας και η τελική εξέταση παίρνει το 40% της τελικής βαθμολογίας. Η ύλη των εξετάσεων θα καθοριστεί στη διάρκεια των μαθημάτων. Ευκαιρία για επιπρόσθετες μονάδες: Οι φοιτητές έχουν την ευκαιρία να κερδίσουν επιπρόσθετες μονάδες που αντιστοιχούν μέχρι και 5% της συνολικής βαθμολογίας μέσω των ακόλουθων δύο μηχανισμών: 1. Εθελοντική συμμετοχή σε πειράματα του Τμήματος Ψυχολογίας και του Κέντρου Εφαρμοσμένης Νευροεπιστήμης. Η συμμετοχή θα πρέπει να έχει διάρκεια τουλάχιστον μία ώρα ώστε να προσμετρήσει και θα πρέπει το πείραμα να προ εγκριθεί από την Δρ. Βόζνιακ και σε συνεννόηση και την συνένωση με Δρ. Κωνσταντινίδου (Υπεύθυνη του Κέντρου) και να σχετίζεται με το μάθημα. 2. Συμμετοχή στο συνέδριο του ΚΕΝ στις Παρουσίες-Απουσίες. Οι φοιτητές πρέπει να είναι παρόντες στην τάξη για να επωφεληθούν των συζητήσεων και των διαλέξεων. Το πανεπιστήμιο Κύπρου απαιτεί συνεχή φοίτηση από τους φοιτητές του. Εάν ο φοιτητής θα απουσιάσει από το μάθημα πρέπει να επικοινωνήσει με την Δρ. Βόζνιακ μέσω στο Ο κάθε φοιτητής μπορεί να απουσιάσει μέχρι και 4 φορές από το μάθημα κατά την διάρκεια του εξαμήνου. Πέραν των τεσσάρων απουσιών, η Δρ. Βόζνιακ έχει το δικαίωμα να μειώσει τη βαθμολογία κατά 5% για κάθε επιπρόσθετη απουσία. Βαθμολογία Εξέταση 1&2 25% + 25% Εξέταση 3 40% Συμμετοχή 10% Σύνολο Βαθμών 100% Βιβλιογραφία Carlson, Neil, R. & Birkett, Melissa (2017). Physiology of Behavior (12th edition). Pearson. Σημειώστε πως και η προηγούμενη έκδοση του 2013 είναι αποδεχτή. John P.J. Pinel, Βιοψυχολογία Εκδόσεις Ίων, (2011) Essentials of Neural Science and Behavior, Kandel, Schwartz, & Jessell (Μέρος Ι, ΙΙΙ, ΙV, VI, IX) Textbook of Medical Physiology, Arthur C. Guyton, John E. Hall, 11th Edition (Mέρος ΙΙ, ΙΧ, Χ, ΧΙ) Βοηθητική Βιβλιογραφία Bryan Kolb and Ian Q. Whishaw. Fundamentals of Human Neuropsychology (5th edition). 2009, Worth Publishers. (on line Free pdf edition) Martin G.N., Νευροψυχολογία: εγκέφαλος και συμπεριφορά, Επιμέλεια ελληνικής έκδοσης: Επιμέλεια στη ελληνικά: N. Μαραθεύτης, εκδόσεις Παρίκος, Επιπρόσθετη βοήθεια για μελέτη Σύσταση για παραγωγή σημειώσεων κατά τη διάρκεια των μαθημάτων Σημειώσεις για το πρώτο μάθημα «Δομή και λειτουργική οργάνωση του ΚΝΣ» Βοηθητικά παρακαλώ να παρακολουθείστε βιντεο-διαλεξη διαθέσιμη στο

3 ΕΒΔΟΜΑΔΑΙΩΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΔΙΑΛΕΞΗ ΜΕΡΟΣ Α ΘΕΜΑ 02/09 Εισαγωγικό μάθημα Γνωστικό αντικείμενο της Βιολογικής Ψυχολογίας 05/09 Ιστορική αναδρομή στη μελέτη της σχέσης εγκεφάλου-συμπεριφοράς Οργάνωση του Νευρικού Συστήματος. Προστασία του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος 09/09 Βασικές Υποδιαιρέσεις του Εγκεφάλου 12/09 Επικοινωνία κυττάρων του ΝΣ _ συναπτική διαβίβαση Δημιουργία και μετάδοση νευρικών σημάτων. ΜΕΡΟΣ Β Ενδοκρινικό Σύστημα στοιχεια συμπεριφορές_hpaa 16/09 Βασικές αρχές οργάνωσης αισθητικών συστημάτων 19/09 Χημικές αισθήσεις: Γεύση, όσφρηση 23/09 Βασικές αρχές οργάνωσης αισθητικών συστημάτων 26/09 Οπτικό Σύστημα, Ακοή (δομές του αυτιού, ακουστική αντίληψη) Σωματοαισθητικό σύστημα και πόνος _ πύλη του πόνου ΜΕΡΟΣ Γ 30/09 Εισαγωγή στη Ψυχοφαρμακολογία 03/10 Παρέμβαση στο νευροδιαβιβαστικό σύστημα του εγκεφάλου 07/10 Εξέταση 1 10/10 Πυραμιδικό & Εξωπυραμιδικό Σύστημα _Βασικά στοιχεία (α μέρος) 14/10 Πυραμιδικό & Εξωπυραμιδικό Σύστημα _Βασικά στοιχεία (β μέρος) 17/10* Κυκλώματα των Βασικών Πυρήνων

4 ΜΕΡΟΣ Δ 21/10 Βιολογικό υπόστρωμα διαταραχών της διάθεσης: κατάθλιψη 24/10 Βιολογικό υπόστρωμα αγχωδών διαταραχών. Βιολογικό υπόστρωμα διπολικής διαταραχής, ψυχώσεων 28/10 Αργία 31/10 Ύπνος. Βιολογικοί Ρυθμοί και διαταραχές τους. 04/11 Εγκεφαλική ασυμμετρία και ο ρόλος της στην ανθρώπινη Ζώη 07/11 Μάθηση και μνήμη. Επικοινωνία και Γλώσσα (α μέρος) 11/11 Μάθηση και μνήμη. Επικοινωνία και Γλώσσα (β μέρος) 14/11 Εξέταση 2 18/11 Νευρολογικές Διαταραχές και αντίκτυπο στην συµπεριφορά 21/11* 25/11 Μέθοδοι έρευνας στις Νευροεπιστήμες 28/11 Ανασκόπηση της διδαχθείσας ύλης 06 20/12 ΤΕΛΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ *Πιθανή απουσία της καθηγήτριας για Συνέδριο

5