Λήδα Μαδεμλή. Άσκηση και τρίτη ηλικία Μάθημα Επιλογής Κωδικός: 005 Εαρινό εξάμηνο 2015

Transcript

1 Λήδα Μαδεμλή Άσκηση και τρίτη ηλικία Μάθημα Επιλογής Κωδικός: 005 Εαρινό εξάμηνο 2015

2 Σχετικά με το μάθημα Διαφάνειες users.auth.gr/lmademli Αξιολόγηση 70% γραπτές εξετάσεις 30% εργασία Ύλη Προτεινόμενα βιβλία Διαφάνειες Τρόπος διδασκαλίας Διαλέξεις στο αμφιθέατρο Πρακτική εξάσκηση στο ΚΑΠΗ

3

4 Σκοπός Να μπορείτε να σχεδιάσετε προγράμματα άσκησης για άτομα της τρίτης ηλικίας Αυτό προϋποθέτει άριστη γνώση για τις ιδιαιτερότητες των ασκούμενων ιδιαιτερότητες των προγραμμάτων άσκησης

5 Περιεχόμενα μαθήματος Εισαγωγή Χαρακτηριστικά τρίτης ηλικίας Παθολογίες στην τρίτη ηλικία Επίδραση της άσκησης Προγράμματα ασκήσεων Μέθοδοι άσκησης Αξιολόγηση φυσικής κατάστασης Πρακτική

6 (1 η Διάλεξη)

7 Περιεχόμενα διάλεξης Βασικοί ορισμοί Γήρανση Τρίτη ηλικία Χαρακτηριστικά της γήρανσης Η επίδραση της άσκησης στην τρίτη ηλικία

8 Τι είναι τα γηρατειά; Άσπρα μαλλιά Πρεσβυωπία Ρυτίδες Ασθένειες Μείωση φυσικών ικανοτήτων

9 Γήρανση Είναι η διαδικασία της συνεχούς βιολογικής μεταβολής του οργανισμού. Αρχικά οδηγεί στην ωρίμανση και στη συνέχεια στην παρακμή. Παρά ταύτα οι μεταβολές που συμβαίνουν στη γήρανση, ακόμη και στην τελευταία φάση της ζωής, δεν είναι πάντοτε επιβλαβείς ή επικίνδυνες (γκριζάρισμα μαλλιών, φαλάκρα), ενώ μάλιστα και ορισμένες είναι και επιθυμητές (αυξημένη γνώση και εμπειρία). Είναι το επακόλουθο της αύξησης της ηλικίας

10 Γήρανση Υπάρχουν διάφοροι ορισμοί της ηλικίας χρονολογική λειτουργική;

11 Χρονολογική ηλικία Το χρονικό διάστημα που εκφράζεται με τον αριθμό των χρόνων ή μηνών από τη γέννηση του ατόμου. Η μέτρησή της είναι ανεξάρτητη από φυσιολογικούς, ψυχολογικούς και κοινωνικούς παράγοντες Ανεπαρκής μέτρηση για τη γήρανση μεγάλες διαφορές σε λειτουργική ικανότητα Πρέπει να συμπληρώνεται από τη μέτρηση της λειτουργικής ηλικίας

12

13

14

15

16 Η βιολογική ηλικία Χαρακτηρίζει τη γήρανση σύμφωνα με βιολογικές διαδικασίες οι ασθένειες δείχνουν μεγαλύτερη βιολογική ηλικία από τη χρονολογική, ενώ οι ηλικιωμένοι που γυμνάζονται έχουν χαμηλότερη βιολογική ηλικία από συνομηλίκους με την ίδια χρονολογική ηλικία Δύσκολο να μετρηθεί Άτομα με την ίδια χρονολογική ηλικία μπορεί να διαφέρουν τόσο στη βιολογική όσο και στην ψυχολογική ηλικία

17 Η ψυχολογική ηλικία Αναφέρεται στις ικανότητες ενός ατόμου σε σχέση με διαστάσεις της γνωστικής ή νοητικής λειτουργίας περιλαμβάνοντας την αυτοεκτίμηση, την ικανότητα μάθησης, τη μνήμη και την αντίληψη. Σχετίζεται με την ποιότητα ζωής. Η κοινωνική ηλικία αναφέρεται στην έννοια που η κοινωνία δίνει στις προσδοκίες που έχει από ένα άτομο μιας συγκεκριμένης ηλικίας (τι είναι αποδεκτό και μη)

18 Πώς γερνάμε; Κυτταρικές θεωρίες Εκφυλιστικές αλλαγές στο κύτταρο Ελεύθερες ρίζες Γενετικές θεωρίες Προδιαγεγραμμένη η ικανότητα των κυττάρων να πολλαπλασιάζονται Ρόλος της κληρονομικότητας στη γήρανση Θεωρίες ελέγχου Υπολειτουργία επιμέρους συστημάτων Λειτουργία συγκεκριμένων συστημάτων για τον έλεγχο της φυσιολογικής λειτουργίας (ανοσοποιητικό, ΚΝΣ, ενδοκρινικό)

19 Τελικά που οφείλεται; Κληρονομικούς παράγοντες Περιβαλλοντικούς παράγοντες (δηλ. τρόπος ζωής συμπεριφορά) άγχος φυσική δραστηριότητα διατροφή

20 Τι αλλάζει όταν γερνάμε; Μεταβολές στον οργανισμό Ατροφία Δυστροφίες Ελαστικότητα Οίδημα Απομυελίνωση Νεοπλάσματα Μεταλλάξεις Συνέπειες στη λειτουργικότητα Δύναμη Αντοχή Ταχύτητα Εύρος κίνησης Συντονισμός συναρμογή Ακρίβεια Σταθερότητα ισορροπία Ευκινησία Τέτοιες μεταβολές έχουν άμεση ή έμμεση επίπτωση στη συμπεριφορά και ψυχολογία

21 Αλλάζει το ίδιο για όλους;

22 Που επιδρά η άσκηση; Μυοσκελετικό σύστημα Αναπνευστικό σύστημα Καρδιακό / κυκλοφορικό σύστημα Ενδοκρινικό σύστημα

23

24 Ποια μπορεί να είναι το οφέλη της άσκησης στην τρίτη ηλικία; ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ Μείωση γλυκόζης στο αίμα Δράση κατεχολαμίνων Ποιότητα & ποσότητα ύπνου Βραχυπρόθεσμα οφέλη

25 Ποια μπορεί να είναι το οφέλη της άσκησης στην τρίτη ηλικία; ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ Βελτίωση Δύναμης Αερόβιας ικανότητας Ισορροπίας Λειτουργικότητας Συντονισμού κινήσεων Ταχύτητα Ταχύτητας αντίδρασης Ευλυγισία Μακροπρόθεσμα οφέλη

26 Ποια μπορεί να είναι το οφέλη της άσκησης στην τρίτη ηλικία; ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ Χαλάρωση Μείωση άγχους Καλύτερη διάθεση Βραχυπρόθεσμα οφέλη

27 Ποια μπορεί να είναι το οφέλη της άσκησης στην τρίτη ηλικία; ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ Ικανοποίηση (για τη ζωή τους) Αυτοπεποίθηση Αυτοεκτίμηση Λιγότερες διαταραχές συμπεριφοράς Μακροπρόθεσμα οφέλη (>10 εβδ)

28 Ποια μπορεί να είναι το οφέλη της άσκησης στην τρίτη ηλικία; ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ Επαναδραστηριοποίηση Κοινωνική ενσωμάτωση Ανταλλαγή εμπειριών Βραχυπρόθεσμα οφέλη

29 Ποια μπορεί να είναι το οφέλη της άσκησης στην τρίτη ηλικία; ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ Καλύτερη κοιν. ενσωμάτωση Νέες φιλίες Διεύρυνση κοιν. κύκλου Επαφή μεταξύ γενεών Μακροπρόθεσμα οφέλη

30 Η άσκηση ως προληπτικό μέσο για Πρόωρο θάνατο Καρδιακά επεισόδια Υπέρταση Διαβήτης τύπου ΙΙ (γεροντικός) Καρκίνο παχέος εντέρου Κατάθλιψη Άγχος Διάθεση (US Surgeon General, 1996)

31 Άμεσοι στόχοι προγράμματος άσκησης μυϊκή μάζα αερόβια ικανότητα ισορροπία βάδιση (τρόπος, ταχύτητα) ευκαμψία συντονισμός κινήσεων χρόνος αντίδρασης να νιώθουν καλά! Βελτίωση της κινητικότητας

32 Ποιος είναι ο απώτερος στόχος; Να αλλάξουμε Τρόπο ζωής τους Να κάνουν την άσκηση τρόπο ζωής

33 στην ουσία, πρέπει να τους προλάβουμε Άτομα >60 ενώ δεν πάσχουν από χρόνιες παθήσεις, χαρακτηρίζονται από χρόνια υποκινητικότητα, φτωχή διατροφή, μη υγιεινές συνήθειες διαβίωσης

34

35 Χρειάζεται. Προγράμματα που σχετίζονται με την άσκηση και 3η ηλικία Καταρτισμένο προσωπικό

36 ΔΥΟ ΟΨΕΙΣ