ΟΙ ΒΡΕΤΑΝΟΙ ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ ΤΗΣ ΚΑΤΟΧΗΣ. Αθανάσιου Πολάκη Δασκάλου, Ιστορικού

Transcript

1 ΟΙ ΒΡΕΤΑΝΟΙ ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ ΤΗΣ ΚΑΤΟΧΗΣ Αθανάσιου Πολάκη Δασκάλου, Ιστορικού

2 ΟΙ ΒΡΕΤΑΝΟΙ ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ ΤΗΣ ΚΑΤΟΧΗΣ Του Αθανάσιου Πολάκη Δασκάλου, Ιστορικού «Οι Βρετανοί Σύνδεσμοι είναι το προχωρημένο μάτι του Λονδίνου σε κάθε αντάρτικη ομάδα» (Τέμπο, υπαρχηγός του Τίτο) «Έβαλαν τις βάσεις για το αιματοκύλισμα της Ελλάδας» (Ηλ. Τσιριμώκος) Ο πόλεμος είναι κοινωνικό φαινόμενο. Είναι μια μορφή πολιτικής με άλλα μέσα, «μια αιματηρή πολιτική» κατά τον Μάο. Η μορφή, ο τρόπος διεξαγωγής του, ο οπλισμός ακολούθησε την επιστήμη και την τεχνική στον τομέα αυτό. Γι αυτό και οι πόλεμοι κάθε εποχής διαφέρουν. Οι σύγχρονοι ολότελα διαφέρουν από αυτούς της Αρχαιότητας και του Μεσαίωνα. Ο μεγαλύτερος από τους σύγχρονους πολέμους (σε χρονική διάρκεια) και καταστροφικότερος (σε ανθρώπινες υπάρξεις και αγαθά), αλλά και μαζικότερος, υπήρξε ο Β ΠΑΓΚΟ- ΣΜΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ( ). Και υπήρξε πραγματικά παγκόσμιος γιατί πήραν μέρος σ αυτόν κράτη απ όλες τις ηπείρους. Στο αρχικό του στάδιο (πριν από την είσοδο σ αυτόν της ΕΣΣΔ και των ΗΠΑ), η Αγγλία πολεμούσε μόνη της τον Άξονα με το μητροπολιτικό και αποικιακό της στρατό. Δίπλα της πολέμησε η Ελλάδα και τους δύο επίδοξους κοσμοκράτορες, Ιταλία και Γερμανία, από μέχρι τις Έτσι στο χρονικό στάδιο αυτό η Αγγλία, βλέποντας πως δεν μπορούσε να εξαπολύσει μεγάλης έκτασης εισβολή στην κατεχόμενη από τον Άξονα Ευρώπη, θέλησε να δώσει μαζικότητα στον πόλεμο και ν αντιμετωπίσει τον εχθρό με κάθε μέσο. Γι αυτό οι σχεδιαστές της ΒΡΕΤΑΝΙΚΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ υποστήριζαν κάθε έναν που ήθελε και προσπαθούσε ν αντισταθεί στους κατακτητές (άτομα, σύνολα): αντάρτικο στρατό, κατασκόπους, πληροφοριοδότες, δολιοφθορείς κ.λπ. Για το σκοπό αυτό ίδρυσαν την Οργάνωση S.O.E. (= Υπηρεσία Ειδικών Επιχειρήσεων) το 1940, ενώνοντας τις ομάδες Κατασκοπείας, Δολιοφθορών, όπως το τμήμα D του ΜΙ 6 και ΜΙ (R). Σκοπός: ο συντονισμός όλων των δραστηριοτήτων κατά του εχθρού. Διαιρέθηκε σε κλάδους: SO1 (προπαγάνδας) και SO2 (δολιοφθοράς) και έπρεπε κατά τις οδηγίες του Τσόρτσιλ «να βάλει φωτιά στην Ευρώπη», όπως τόνισε στον πρώτο Διοικητή της Χιου Ντάλτον (εργατικό βουλευτή). Οι επιδιώξεις της SOE ήταν πολεμικές αλλά και πολιτικές (δηλ. επαναφορά των προπολεμικών καθεστώτων μετά τον πόλεμο στις χώρες δράσης της). [Δες στο ΥΠΟΜΝΗΜΑ του Υπουργού Μ. Ανατολής, στο «ΜΥΣΤΙΚΑ ΑΡΧΕΙΑ του F.Ο.» σελ ]. Οι επιδιώξεις της αυτές την έφεραν αντιμέτωπη με το F.Ο. και την Ιντελ Σέρβις και άλλοτε με το Υπουργείο Α- ΜΥΝΑΣ. Σωστά ο Λήπερ (πρεσβευτής της Αγγλίας στην ελληνική κυβέρνηση) τόνιζε: «Η βρετανική κυβέρνηση, στην άσκηση της πολιτικής της στην Ελλάδα, μιλούσε με δύο γλώσσες: την πολιτική και την στρατιωτική» (στου Πυρομάγλου: Ο Καρτάλης σελ. 532) Ο Στρατηγός Στέφανος Σαράφης στο έργο του: «Ιστορικές Αναμνήσεις», σελ. 513, αναφέρει: «Οι στρατιωτικές και πολιτικές υπηρεσίες της Αγγλίας διέφεραν στις απόψεις και επι-

3 διώξεις τους. Οι Στρατιωτικές ήθελαν την ενίσχυση των πολεμικών προσπαθειών και τη συντριβή του εχθρού. Αντίθετα, οι Πολιτικές ήθελαν την επιδίωξη μεταπολεμικών στόχων». Ο Στρατάρχης Ουίλσον, στο «Οχτώ Χρόνια πέραν των Θαλασσών», σελ. 179, αναφέρει: «Βρισκόμαστε σε διαφορά με τους δύο πρεσβευτές μας στις αυλές και κυβερνήσεις της Ελλάδας και Γιουγκοσλαβίας, οι οποίες βρίσκονταν στο Κάιρο και οι οποίες πρότειναν να δοθεί υ- ποστήριξη μόνο σε Αρχηγούς Ομάδων Αντίστασης συντηρητικών πολιτικών, που θα ευνοούσαν την επάνοδο των βασιλέων, μετά την απελευθέρωση των χωρών τους». Ο ιδρυτής των SOE Ουίνστον Τσώρτσιλ ( ) O Aντιστράτηγος Κόλιν Μακβέν Γκάμπινς, επικεφαλής της SOE. Είχε διαμορφώσει τις αντιλήψεις του για τον ανορθόδοξο πόλεμο από την ιρλανδική εξέγερση του Τα μέλη της SOE προέρχονταν, κυρίως, από το βρετανικό κατεστημένο: τραπεζίτες, βιομήχανοι, δικηγόροι, πανεπιστημιακοί. Όσοι προορίζονταν και έρχονταν στη χώρα μας, ή προέρχονταν από το Πανεπιστήμιο (καθηγητές Αρχαιολόγοι και Ελληνιστές), ή ήταν ελληνόφωνοι Λεβαντίνοι (κάτοικοι Ανατολικής Μεσογείου) ή ήταν επαγγελματίες στρατιωτικοί. Ο Στρατηγός Στ. Σαράφης στο έργο του «Ο ΕΛΑΣ», σελ.169, αναφέρει: «Όλο σχεδόν το προσωπικό των Άγγλων αξιωματικών ήσαν έφεδροι και τους απονέμονταν βαθμοί, ανάλογα με την υπηρεσία, που έκαναν. Ελάχιστοι ήσαν αξιωματικοί του ενεργού στρατού». (1) Από ιδεολογικής πλευράς, τα μέλη της SOE ήσαν, κυρίως, δεξιοί. Τους διαπαιδαγωγούσαν στη συντηρητική-αντιδραστική θεωρία, γι αυτό σχεδόν όλοι τους συμφωνούσαν στο ότι «ο κομμουνισμός είναι κακό πράγμα». Όμως, εκτός της συντηρητικής τους ιδεολογίας, τα μέλη της SOE είχαν και νεανική ηλικία. Γι αυτό ο νεανικός ενθουσιασμός και η σύμφυτη απειρία πολλές φορές τους παρέσυρε σε καταστροφικές πρακτικές για τον άμαχο πληθυσμό των περιοχών δράσης τους, από τα αντίποινα των κατακτητών. Ως τέτοια παραδείγματα εμείς εδώ, στην Κρήτη, έχουμε την απαγωγή του Στρατηγού Κράιπερ (Απρίλιος 1944) και την απόπειρα δολοφονίας των επιτελικών αξιωματικών των Γερμανών στις Αρχάνες (Αύγουστος 1944). Η SOE άρχισε τη δράση της στη χώρα μας το Μάιο του 1940, με το τμήμα D (ιδρύθηκε το 1938) του ΜΙ 6. Έτσι: α) Έστειλε εκρηκτικά στην Αλβανία.

4 β) Έστειλε στην Κρήτη πράκτορά της (κωδικός «ΣΦΙΞ») να συναντήσει το Στρατηγό Μανόλη Μάντακα, προτείνοντάς του την ηγεσία Κινήματος του Κρητικού λαού εναντίον της Δικτατορίας Μεταξά, αν το καθεστώς τούτου αρνιόταν να αντισταθεί στην επικείμενη επίθεση του Άξονα, προς κατάληψη της Κρήτης. (2) γ) Αγόρασε και αποθήκευσε ελαφρό οπλισμό στα υπόγεια της Βρετανικής Πρεσβείας και αρκετές ποσότητες εκρηκτικών σε διάφορα μέρη. δ) Εκπαίδευσε πάνω από 400 δολιοφθορείς. Να τονιστεί πως η «προστάτιδα» και ιμπεριαλιστική Αγγλία, η μεγαλύτερη δύναμη μέχρι το Β Παγκόσμιο Πόλεμο, δεν είχε εμπιστοσύνη στο τυραννικό Μεταξικό καθεστώς, το ο- ποίο η ίδια επέβαλε, στήριξε και διατήρησε από το Αλλά και απέναντι στο ελληνικό ΓΕΣ δυσπιστούσε (τη γερμανόδουλη σπείρα). (3) Το παράδοξο ήταν, βέβαια, ότι το δικτατορικό ελληνικό καθεστώς ανέλαβε να πολεμήσει τα ομογάλακτά του (φασιστικό και ναζιστικό). Και απέδειξε πώς τα «πολέμησε». Την παραδοξότητα τόνιζαν Έλληνες και ξένοι. 1) «Ο ελληνικός λαός εκλήθη ν αντιμετωπίσει τον Ιταλικόν Φασισμόν και τον γερμανικόν Εθνικοσοσιαλισμόν, αφού επί μίαν τετραετίαν εδιδάσκετο, ότι τα καθεστώτα τούτα ήσαν αι μορφαί πολιτικής διακυβερνήσεως του μέλλοντος». (Γρ. Δαφνής: Η Ελλάς μεταξύ δύο πολέμων Β τόμος, σελ. 475) 2) «Η θέση μας στην Ελλάδα το 1941 ήταν πραγματικά παράδοξη: αγωνιζόμαστε εναντίον του ολοκληρωτισμού, ενισχύοντας μια φασιστική Κυβέρνηση εναντίον μιας άλλης». (Στρ/ρχης Ουίλσον. Το αναφέρει ο Κ. Πυρομάγλου στο «Δούρειος Ίππος», σελ. 40, έκδοση 1978) Βρετανοί σύνδεσμοι της ομάδας SOE 133, με αντάρτες του ΕΛΑΣ Πελοποννήσου Βασική συνεργάτες στη SΟΕ στην Ελλάδα ήσαν απότακτοι αξιωματικοί του στρατού από το κίνημα του 1935, τους οποίους το καθεστώς της 4 ης Αυγούστου απέκλεισε από τη συμμετοχή τους στον Ελληνοιταλικό πόλεμο, όπως π.χ. τους συνταγματάρχη Ευρ. Μπακιρτζή (ηγέτης της Οργάνωσης «ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ Ι») και ο Χ. Κουτσογιαννόπουλος (αντικαταστάτης του Μπακιρτζή και της οργάνωσης «ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ ΙΙ») κ.ά. Βέβαια και άλλες κατασκοπευτικές οργανώσεις στην Ελλάδα, που άφησαν οι Άγγλοι, εγκαταλείποντας τη χώρα μας το (Γι αυτές δες Ευαγγ. Μαχαίρα, σελ.57)

5 Στις δραστηριότητες της SOE μπορούμε να εντάξουμε και τις θανατώσεις πολιτικών, όπως του Μεταξά ( ) και Κορυζή ( ). Η γερμανική προπαγάνδα, που οργίαζε στη χώρα μας σ όλη τη διάρκεια της Βασιλομεταξικής Δικτατορίας, διακήρυσσε: «Έλληνες, τους πρωθυπουργούς σας τους δολοφόνησε η Intel Service. Τους έβγαλε από τη μέση» (Δες: α) Γ. Ανδρικόπουλου: Οι ρίζες του Ελληνικού φασισμού, τα πέντε και δεκαέξι έγγραφα. β) Περιοδικό «ΙΣΤΟΡΙΑ ΓΙΑ ΣΑΣ», τευχ. 13 (1972), σελ ). Μετά την κατάληψη της χώρας μας από τον Άξονα, η SOE πέρασε στο Κάιρο. Εκεί έγινε η κάθαρσή της από τα ανεπιθύμητα στελέχη, κυρίως ανώτερων και από τα δύο τμήματά της. Συχνά άλλαζε ο αρχηγός της SOE και αυτός των ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ. Στην περίοδο του Αφρικανικού Μετώπου (Στρατάρχης Ρόμελ ) στάλθηκε στην Ηπειρωτική Ελλάδα κλιμάκιο δολιοφθορών από την Αίγυπτο, υπό τον ταξίαρχο Έντι Μάγιερς (4 ), για ν ανατινάξει μια από τις γέφυρες του Ασωπού ή του Γοργοπόταμου και να διακοπεί ο εφοδιασμός του αξονικού στρατού στο Μέτωπο της Αφρικής από την Ελλάδα. Όπως είναι γνωστό, η ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοπόταμου έγινε στις , από Άγγλους σαμποτέρ, με τη βοήθεια των αντάρτικων δυνάμεων, κυρίως του ΕΛΑΣ υπό τον Βελουχιώτη. Μετά τούτο, ο Μάγιερς έστειλε στο Κάιρο ΕΚΘΕΣΗ, για την κατάσταση στην κατεχόμενη Ελλάδα. Σ αυτήν πρότεινε στους προϊσταμένους του να μην επιστρέψει ο βασιλιάς Γεώργιος στην Ελλάδα, μετά την απελευθέρωση, χωρίς εγκριτικό δημοψήφισμα. Μετά την αποτυχία της αντιστασιακής αντιπροσωπείας στο Κάιρο (Αυγ. 1943) (5), η SOE έχασε την όποια αυτονομία της και μπήκε κάτω από τον απόλυτο έλεγχο του Υπ. Εξωτερικών (F.O.). Κάλεσε τον Μάγιερς από την Ελλάδα και ανέθεσε τη Διοίκηση της Βρετανικής Σ.Α. στον ως τότε Υποδιευθυντή Κρις Γιουντχάους. Από δω και πέρα η SOE άρχισε τη δράση της κατά τις οδηγίες (6) του F.O. (= του Τσόρτσιλ), που έστειλε (επιστολή) στις , στην οποία τόνιζε: «να κινείστε πάντα στην κατεύθυνση των ομάδων, που προθυμοποιούνται να υποστηρίξουν το βασιλιά και την». Δηλαδή τα μεταπολεμικά σχέδια του παθιασμένου αντικομουνιστή και αποικιοκράτη Τσόρτσιλ για τη χώρα μας και το λαό μας (διχασμό της αντίστασης, υπονόμευση της δύναμης και της επιρροής του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ). Κατά τις οδηγίες του Τσόρτσιλ, τα καθήκοντα υποχρεώσεις των αποστελλόμενων Βρετανών πρακτόρων στην κατεχόμενη Ελλάδα (Βρετανική Στρατιωτική Αποστολή) και σε άλλες κατεχόμενες χώρες ήσαν: 1) Σύνδεσή τους με το αντιστασιακό κίνημα. 2) Συγκέντρωση στρατιωτικών πληροφοριών. 3) Βοήθεια (υλική και ηθική) στα αντιστασιακά κινήματα των κατεχόμενων χωρών, κυρίως στα φιλοαγγλικά. 4) Χειραγώγηση (στρατιωτική πολιτική) του αντιστασιακού κινήματος, με αποστολή σ αυτό πρακτόρων, ανιχνευτών, ασυρματιστών, δολιοφθορέων κ.λπ. 5) Διενέργεια δολιοφθορών σε βάρος του εχθρού (αποθήκες πολεμικού υλικού, τροφίμων, συγκοινωνιών, τηλεπικοινωνιών και άλλων) 6) Οργάνωση ένοπλου αγώνα. 7) (Το κυριότερο) Υπονόμευση της επιρροής και του κύρους των Κ.Κ. στα αντιστασιακά κινήματα και την αφαίρεση από αυτά του κοινωνικού επαναστατικού πνεύματος. Δηλαδή τα αντιστασιακά κινήματα τα ήθελε άχρωμα απολίτικα, χωρίς μεταπολεμικές στοχεύσεις, αδύναμα στρατιωτικά, μόνο για δολιοφθορές, συλλέκτες πληροφοριών, οδηγών για τους Βρετανούς πράκτορες και φύλακες των «εκλεκτών» τούτων ατόμων, που ανιδιοτελώς

6 ήρθαν στις κατεχόμενες χώρες να φροντίσουν για την καταπολέμηση των κατακτητών και τη σωτηρία των χωρών αυτών και του λαού τους. Πραγματικοί «Σαμαρείτες» εθελοντές της κοινωνικής προόδου! (7) Βέβαια ακόμα οι της Β.Σ.Α. στέλνονταν στις κατεχόμενες ευρωπαϊκές χώρες για πολεμική δράση: Ενίσχυση και υποβοήθηση αντιστασιακών κινημάτων. Όμως η αληθινή τους επιδίωξη και επίδοση ήταν πολιτική (κατά τις Τσορτσιλικές οδηγίες). Επόμενο λοιπόν ήταν η αυστηρή επιλογή και διαπαιδαγώγησή τους προς τη στοχοθεσία αυτή. Οι «Απόστολοι» αυτοί της προστασίας του αγγλικού ιμπεριαλισμού και της αποικιοκρατίας, είχαν διαμορφώσει τα απαραίτητα ψυχοπνευματικά προσόντα: ιδιοτέλειας, φιλοδοξίας, εγωισμού, δολιότητας, αχαριστίας, ρατσισμού, κολακείας, πείσματος, αυτοκρατορικής νοοτροπίας, κάποτε παθολογικής. Ας δούμε πάνω σ αυτά, απόψεις ψυχογραφία από πηγές: 1) Το Κ.Κ. Αλβανίας: «Άλλα είχαν στο μπροστινό μέρος του εγκεφάλου τους και άλλα στο πίσω». 2) Ο Γκριτζώνας, σελ.84: «παρουσιάζονταν ως στρατιωτικοί όλοι τους, ενώ οι περισσότεροι ήταν πολιτικά πρόσωπα. Αυτό φανερώνει πως οι αγγλικές Μυστικές Υπηρεσίες τους έστελναν για να κάνουν, βασικά, πολιτική δουλειά». 3) Ηλ. Τσιριμώκος (Εφημ. «ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ», ): «Οι πιο πολλοί απ αυτούς παρουσίαζαν κοινά χαρακτηριστικά: νεότατοι, γενναίοι, υγιείς, τετραπέρατοι, με συνειδητή περιφρόνηση του λαού, μίσος για την ιδέα της κοινωνικής προόδου. «Αλεξίπεσαν» στα βουνά μας, με τη θέληση να υπηρετήσουν την πατρίδα τους και το γούστο της περιπέτειας. Αφημένοι λίγο στην πρωτοβουλία τους, είχαν όλη την όρεξη να κάνουν κάτι, όχι μόνο γενναίες ενέργειες, αλλά και τα πρώτα βήματά τους στην αυτοκρατορική πολιτική ή δοκιμές της εξυπνάδας τους και ίσως τόσο νέοι που ήσαν της ικανότητάς τους για φάρσες. Κι εδώ που βρέθηκαν, σ έναν μικρό, καθυστερημένο τόπο, εκπρόσωποι μιας Μεγάλης Δύναμης, πράγμα που τους έδινε αυτόματα άπειρη «πίστωση» ν αποκτήσουν αυξημένο αίσθημα ευθύνης, μάλλον απόκτησαν νοοτροπία πλούσιων παιδιών ή πολύ ισχυρών γονέων, που αφήνονται να κάνουν οτιδήποτε τους περάσει από το κεφάλι, ξέροντας πως είχαν πελάτες» 4) Από τον Ηλία Ηλιόπουλο (κάτοικος Λονδίνου): «Διεφθαρμένα στοιχεία των Βρετανικών Υπηρεσιών, μια κλίκα τυχοδιωκτών, οι οποίοι φέρνουν βαριά ευθύνη για το α- ξιοθρήνητο κατάντημα της Ελλάδας των βουνών και της Μ. Ανατολής). (8) Με τέτοια επιλογή, διαπαιδαγώγηση, οδηγίες και νοοτροπία που είχαν οι πράκτορες της Β.Σ.Α., που έδρασαν στην κατοχή στη χώρα μας, όμοιας ποιότητας ήσαν και τα έργα τους. Έ- δρασαν στη χώρα μας, της οποίας οι κάτοικοι είναι αγνοί, φιλότιμοι, φιλόξενοι, ανιδιοτελείς, με ηρωικές και αγωνιστικές παραδόσεις για Λευτεριά και Δημοκρατία, πρόθυμοι για κάθε θυσία. Όλα τούτα κι ακόμα τη φτώχια, τη λιτότητα, τη φιλοδοξία, τον τοπικισμό κ. ά. τα εκμεταλλεύτηκαν οι πιστοί υπηρέτες της αποικιοκρατίας για επιτυχία των σκοπών τους. Εφάρμοσαν τη συνηθισμένη και δοκιμασμένη πρακτική τους: το Διχασμό. Δίχασαν το λαό μας και την ενωμένη, ως τότε, Εθνική Αντίσταση. Από το 1943, μετά τη συντριβή του ναζισμού στο Στάλινγκραντ και το γλυκοχάραγμα της Λευτεριάς, ο Τσόρτσιλ έθεσε σε εφαρμογή το, από πριν καταστρωμένο, σχέδιό του για την μεταπολεμική πορεία της χώρας μας. Εκτελεστές και στενοί συνεργάτες των σχεδίων τούτων, υπήρξαν οι πράκτορες της Β.Σ.Α., οδηγώντας στη χώρα μας και το λαό της στα «Δεκεμβριανά», στη Λευκή τρομοκρατία

7 της Δεξιάς και των παρακρατικών και δοσιλογικών συμμοριών, τις νόθες εκλογές και το Δημοψήφισμα του αίσχους, με κατάληξη τον καταστροφικό Εμφύλιο. Στο φθοροποιό έργο τους, τους βοήθησαν ντόπια στοιχεία, άμεσα και έμμεσα. Άμεσα: Όλος ο ηγετικός αστικός κόσμος (πολιτικοί, στρατιωτικοί, πνευματικοί, εκκλησιαστικοί κύκλοι) και όλος ο ένοχος δοσιλογικός κόσμος. Έμμεσα: Η ανίκανη και ανάξια ηγεσία του Εαμικού κινήματος, με τα απαράδεκτα και καθοριστικά λάθη της. Δεν είναι του παρόντος να τα κατονομάσουμε. Όμως ένα θεωρούμε το βασικότερο και θα το θίξουμε: Αυτό της ενότητας, με τα δύο σκέλη της: της Εθνικής Ενότητας και της Συμμαχικής Ενότητας. Αυτή ( η ενότητα) υπήρξε βασικό και απαράβατο ΔΟΓΜΑ της κατοχικής ηγεσίας του Κ.Κ.Ε. - Με το πρώτο σκέλος (εθνική ενότητα). Από αυτή προήλθαν σχεδόν όλα τα κατρακυλίσματα και η τραγική κατάληξη του αντιστασιακού κινήματος. Πήγαινε (η ηγεσία) να κάμει ενότητα με όλα τα αντεθνικά και αντικοινωνικά στοιχεία, τους παθιασμένους εχθρούς του λαού και της Εθνικής Αντίστασης (φασίστες, τεταρταυγουστιανούς, μοναρχικούς, δοσίλογους, αντικομμουνιστές κ.λπ.) - Με το δεύτερο σκέλος (συμμαχική ενότητα). Δεν ήταν ικανή η ηγεσία του τότε Κ.Κ.Ε. να αξιολογήσει τον περιστασιακό χαρακτήρα και την προσωρινότητα της συμμαχίας του καπιταλιστικού κόσμου με την Ε.Σ.Σ.Δ.. «Όσοι είναι σύμμαχοι με την Ε.Σ.Σ.Δ. είναι και δικοί μας» διακήρυσσε. - Αποτελέσματα: α) Δεν κατάγγελνε: τη δόλια και ολοφάνερη πρακτική των Άγγλων πρακτόρων της Β.Σ.Α. δηλαδή την υπονόμευση της Εθνικής Αντίστασης, κυρίως του ΕΑΜ, την ίδρυση και ενίσχυση των Ταγμάτων Ασφαλείας και την επαφή τους με την Γκεστάπο, με παρότρυνση των Άγγλων, την ίδρυση αντιεαμικών οργανώσεων, τον εξοπλισμό και Ο Γιώργης Σιάντος ( ). Κορυφαίο στέλεχος του εργατικού κινήματος στην Ελλάδα, καθοδηγητής του ΚΚΕ, του ΕΑΜ και της ΠΕΕΑ. Ήταν γραμματέας του ΚΚΕ από το 1941 μέχρι το 1944 και είχε την κυριότερη ευθύνη για την πολιτική του κόμματος την περιόδο αυτή. Ο Γιάννης Ιωαννίδης ( ). Οργανωτικός Γραμματέας του ΚΚΕ στην περίοδο της κατοχής και τουεμφυλίου πολέμου. Γεννήθηκε στον Πύργο της Βουλγαρίας. Υπήρξε επί 33 χρόνια ( ) μέλος της ΚΕ του κόμματος. Πέθανε το 1967 στο Βουκουρέστι, πολιτικός πρόσφυγας.

8 την ανοχή των ενεργειών τους κατά το ΕΑΜ, την προώθηση μοναρχικών αξιωματικών στις αντιστασιακές οργανώσεις, ιδίως στην ΕΚΚΑ και ΕΔΕΣ κ.ά.. Κατάγγελνε μόνο την ελληνική αντίδραση, ενώ αυτή ήταν εντολοδόχος της αγγλικής πολιτικής. β) Δεν χτυπούσε τους υποχωρούντες Γερμανούς. Το απαγόρευαν οι «προστάτες» και υπάκουαν οι ηγέτες του Κ.Κ.Ε., για χάρη της συμμαχικής ενότητας. Μόνο ο Άρης αντιλήφθηκε το δόλιο ρόλο των Άγγλων πρακτόρων. Τόνιζε λοιπόν τούτα τα προφητικά: «Μια ωραία πρωία θα κάνουν απόβαση, εντελώς αναίμακτα, στη χώρα μας θα την κάνουν εναντίον μας, γιατί άλλος λόγος δεν συντρέχει. Αν επρόκειτο γι άλλο Μέτωπο θα πήγαιναν στη Γαλλία. Θα επιβάλλουν ένα φασιστικό καθεστώς» (9) Μετά την επιστροφή της Αντιστασιακής Αντιπροσωπείας από το Κάιρο, ο Άρης έ- γραφε: «δικαιώνονται οι φόβοι μου για τα σχέδια των Εγγλέζων ενάντια το δημοκρατικό κίνημα του λαού μας. Αυτό θα φανεί καθαρότερα την ώρα που θα πλησιάζουμε στην απελευθέρωση της πατρίδας μας.» (10) Ο Άρης έλεγε ακόμα για τους πράκτορες της Β.Σ.Α.: α) Είναι αντικαταστάτες των Γερμανών. (Όταν πρωτοσυνάντησε τους πρώτους που πέσανε στην Ευρυτανία. β) Είναι κατάσκοποι και θα κοιτάξουν να μας ζέψουν στο ζυγό τους, αφού μας βάλουν να σφαχτούμε. γ) Να τους διώξουμε. Ζημιά μας κάνουν και τελικά θα μας κάψουν. O Άρης Βελουχιώτης ( ) Ο ηγέτης του ΕΛΑΣ Στρατηγός Στέφανος Σαράφης ( ) Όταν διέλυσαν την ΕΚΚΑ, έφτασε ο Μάγιερς αγανακτισμένος να λέει στον Άρη: «Όταν φύγουν οι Ιταλοί και οι Γερμανοί θα έρθουν εδώ αμέτρητες βρετανικές δυνάμεις». Και του απαντά: «Και γιατί θα έρθουν; Για τουρισμό, αφού θα έχουν φύγει οι Γερμανοί; Γιατί δεν έρχεσθε τώρα να τους διώξετε; Γιατί δεν μας δίνετε όπλα να τους πολεμήσουμε εμείς; Μήπως για να μας τιμωρήσουν γιατί σκοτώνουμε Γερμανούς;» (11) Για τον αντικαταστάτη του Μάγιερς, δηλαδή τον Κρις Γιούντχάους, βλέποντας τις δολιότητές του ο Άρης έλεγε στον Ιωαννίδη: «Θα τον σκοτώσω». Για όλα τούτα οι πράκτορες έτρεφαν μεγάλο μίσος εναντίον του Άρη. Για καλύτερη και αποδοτικότερη εκτέλεση του έργου τους στην κατεχόμενη Ελλάδα, η Β.Σ.Α. χώρισε τούτη σε 7 τμήματα περιοχές :

9 1) Ανατολική Ρούμελη, 2) Δυτική Ρούμελη, 3) Θεσσαλία, 4) Ήπειρος, 5) Μακεδονία, 6) Πελοπόννησος, 7) Κρήτη (12). Ο αριθμός των μελών της Β.Σ.Α. δεν ήταν σταθερή. Σε κάθε τμήμα τούτο, υπήρχαν πράκτορες. Ας δούμε τις πηγές : Βρετανοί Αξιωματικοί Βρετανοί ΟR (άλλοι βαθμοί) Αμερικάνοι Ξένοι ΣΥΝΟΛΟ Στο ΕΑΜ Στον Ζέρβα Σε πόλεις ΣΥΝΟΛΟ Ασύρματοι 30 DSR : Αξιωματικοί 18 ΟR ΟG: Αξιωματικοί 6 ΟR Η ηγεσία της SOE 133 ομάδας στην Αράχωβα (Οκτώβριος 1943) J. Stevens, P. Mc Muller, D. Campbell, A. Andrius, W. Red α) Ο Χατζής, Δ, 22, σημ. 35 η : Στο τέλος της Κατοχής υπήρχαν υπήρχαν στον ΕΛΑΣ 113 άτομα, στον ΕΔΕΣ 45 και περίπου 35 στις Εθνικιστικές Συμμορίες. Κατά απολογισμούς των Βρετανών 378 άτομα (απ αυτούς 11 Αμερικάνοι, 35 άλλων εθνοτήτων). β) Ο Κρις στο βιβλίο του : σε 400 (σελ. 156, σημ. 1 η ) γ) Ο Ενεπεκίδης 188 : σε 300 άτομα στα μέσα του Απ αυτούς Αμερικάνοι υπό τον Ταγματάρχη Wyans δ) Ο Μαθιόπουλος, στο βιβλίο του: Η Ελληνική Αντίσταση και οι Σύμμαχοι παραθέτει δύο γερμανικές εκθέσεις για τον αριθμό των μελών της Β.Σ.Α.

10 Η 1 η Έκθεση (σελ. 374) αναφέρει πως τον Απρίλη 1944 υπήρχαν στα Ελληνικά βουνά 174 μέλη: (158 Αξιωματικοί και 16 Υπαξιωματικοί). Απ αυτούς βρίσκονταν : στον ΕΛΑΣ 102 Αξιωματικοί και 11 Υπαξιωματικοί, στον ΕΔΕΣ 21 Αξιωματικοί και 35 χωρίς μονάδα). Η 2 η Έκθεση (σελ. 474), υπ αριθ. 16/ Στρατιάς ΝΑ Ευρώπης, σε ά- τομα. ε) Ο Γ. Ανδρικόπουλος : Κρίσιμη χρονιά, Α τόμος, έγγραφο υπ αριθ Ο Λόρδος Σέλμποριν τις γνώριζε στον Τσώρτσιλ τη «Διάταξη των Συμμαχικών Στρατ. Αποστολών». Ο αρχηγός του ΕΔΕΣ Ναπολέων Ζέρβας ( ) Ο αρχηγός της ΕΚΚΑ Δημ. Ψαρρός ( ) Σε κάθε κλιμάκιο υπήρχε ασύρματος, με τον οποίο επικοινωνούσαν μεταξύ τους (τα κλιμάκια) μέσα στη χώρα, αλλά και το Κάιρο (Στρατηγείο Μέσης Ανατολής, τον Πρεσβευτή τους στην Αίγυπτο). Από το 1943 και εξής, οι πράκτορες τούτοι ενέτειναν τις πολιτικές τους δραστηριότητες, όπως τους τόνιζαν και οι πολιτικοί τους προϊστάμενοι. «Όλοι οι Βρετανοί Σύνδεσμοι, σε μονάδες του ΕΛΑΣ θα πρέπει να κάνουν σαφές πως η Αγγλία επιθυμεί την αναίμακτη επιστροφή του Γεωργίου, επικεφαλής των στρατευμάτων του» διέτασσε ο Λήπερ στις (το παραθέτει ο Φλαϊσερ Β, 212). «Οι μακροπρόθεσμοι πολιτικοστρατιωτικοί μας στόχοι είναι να κρατήσουμε την Ελλάδα μέσα στην σφαίρα επιρροής μας και να παρεμποδίσουμε τη ρωσική κυριαρχία στην περιοχή, η οποία θα απειλούσε σοβαρά τη στρατηγική μας θέση στην Ανατολική Μεσόγειο» Αναφέρει η Έκθεση των Βρετανικών Μυστικών Υπηρεσιών τις με τίτλο : Η and ling of the Greek Situation» (Στο συλλογικό ΤΟΜΟ εκδ. «ΘΕΜΕΛΙΟ» 226). Και τώρα θα ιστορήσουμε τα έργα τους. Πρώτα θα αναφέρουμε του Αρχηγού και Υπαρχηγού της ΒΣΑ Έντυ Μάγιερς ( ) και Γιούντχάους Κρις ( ). Και οι δύο τους είχαν κοινό γνώρισμα, πάθος αντικομουνιστικό και κοινή αποστολή τη διάδοση, στήριξη και επιβολή της αγγλικής πολιτικής, μεταπολεμικά στη χώρα μας. Ο Έντυ Μάγιερς Ο Έντυ Μάγιερς ( ). Ήταν ο πρώτος Αρχηγός της ΒΣΑ στα Ελληνικά βουνά μέχρι το 1943 (Αύγουστος). Έγραψε τις αναμνήσεις του με τίτλο «Ελληνική περιπλοκή».

11 Στην πατρίδα μας εκδόθηκε το 1975 σε μετάφραση του Λουκά Θεοδωρόπουλου. Μεροληπτικό και λογοκριμένο από τις Αρχές της πατρίδας του. Ήταν πιο ρεαλιστής από τον Κρις. Αρχικά πιο ήπιος αντικομουνιστής, αλλά αργότερα κατέληξε παθιασμένος. Αρχικά, τόνιζε, για το πολιτειακό της πατρίδας μας, την ανάγκη διεξαγωγής ελεύθερου Δημοψηφίσματος, για να αποφανθεί ο λαός σχετικά. Αυτή του όμως η γνώμη και πρόταση θεωρήθηκε από την ηγεσία της Ελληνικής Αριστεράς φιλοεαμισμός, ό- πως και αρκετούς Αριστερούς. Όμως ο καθηγητής Χ. Φλαϊσερ στο Β τόμο σελ. 197 λέει σχετικώς : «.. δεν έκρυβε την απέχθειά του για τους Έλληνες αριστερούς, πράγμα τότε (και τώρα) άγνωστο στον ΕΑΜικό κόσμο» (13). Ο Ταξίαρχος Έντι Μάγιερς (Eddie Meyers ), πρώτος αρχηγός της S.O.E. στην Ελλάδα. Ο Κρις Γουντχάουζ (αριστερά) με τον προκάτοχο του Ταξίαρχο Έντι Μάγιερς. Η πρότασή του για το Δημοψήφισμα δεν άρεσε στην Βρετανική πολιτική (Τσωρτσιλική δηλ.) που απαιτούσε την επαναφορά της Μοναρχίας στη χώρα μας, τον τοποτηρητή των βρετανικών συμφερόντων. Τούτο στάθηκε και η βασική αιτία ανάκλησής του από το FO και η αντικατάστασή του στην ηγεσία της ΒΣΑ στην Ελλάδα) από τον πιο ικανό του και πιο παθιασμένο αντικομουνιστή Γιούντχάους Κρις. Είπαμε πιο πάνω για την παθιασμένη αντικομουνιστική του κατάληξη. Αρκετές φορές τόνιζε τον αντικομουνισμό του «Εαμική δολιότητα». Στις έγραφε : «Σε κανένα Έλληνα δεν έχω εμπιστοσύνη. Λιγότερο από όλους στο ΕΑΜ Δεν έχω συναντήσει έναν τίμιο Έλληνα. Δεν μπορείς να τους εμπιστεύεσαι» (14). Το αποκορύφωμα της αντικομουνιστικής του παθολογίας ήταν το κατάπτυστο έγγραφο : «ΑΝΑΦΟΡΑ» ( ) στο ΣΜΑ (15). Μ αυτή γνώριζε στους προϊσταμένους του στη Μέση Ανατολή πως έδωσε στους εδώ (την Ελλάδα) υφισταμένους του τις εξής οδηγίες : 1) Να υπονομεύουν την ύπαρξη και το έργο του ΕΑΜ ΕΛΑΣ. 2) Να συγκροτούν αντι-εαμικές οργανώσεις. 3) Να έρχονται σε συνεργασία με την Κατοχική κυβέρνηση στη χώρα μας, για κατάδοση στις Κατοχικές Αρχές ανδρών του ΕΑΜ ΕΛΑΣ, με σκοπό την εξόντωσή τους,

12 «. ώστε να μην μπορούν, όταν έρθει η στιγμή, να βλάψουν τα αγγλικά συμφέροντα». 4) Να υποστηρίζουν αντιστασιακές οργανώσεις φιλικές τους και υποταχτικές τους. Θα πάμε τώρα σε μία άλλη πηγή : Συλλ. ΤΟΜΟΣ: Από την Αντίσταση στον Εμφύλιο, ΑΘΗΝΑ «ΝΕΑ ΣΥΝΟΡΑ» «ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΣΥΜΠΟΣΙΟΥ» επιμ. Μάριο Σαράφη, της ΕΛ.Ε.Μ.Ε.Π (Ελληνική Εταιρεία Μελέτης Ελλην. Πολιτισμού) να δούμε μερικές από τις πρακτικές των πρακτόρων της ΒΣΑ (κατά τις οδηγίες Μάγιερς). α) Επιδίωκαν να πείσουν τον Ελληνικό λαό για την χρησιμότητα της Μοναρχίας. β) Οι πράκτορες της ΒΣΑ έπαιξαν πολιτικό ρόλο γ) Χάρις στο έργο των πρακτόρων, ο Τσώρτσιλ ενισχύθηκε στην μοναρχική του επιδίωξη. δ) Η παρουσία της ΒΣΑ στην Ελλάδα έθεσε τα θεμέλια στις επιδιώξεις του Τσώρτσιλ, για τη μεταπολεμική τύχη της χώρας μας. ε) Οι τρικλοποδιές των πρακτόρων της ΒΣΑ εμπόδισαν την πρωτοβουλία των μαζών. (σε διάφορες σελίδες 186, 187, 193, 192, 220 κ.α.) Ο Μάγιερς πλησίασε το Σαράφη και τον συμβούλευε να μην προσχωρήσει στον ΕΛΑΣ, λέγοντάς του: «Ίδρυσε δική σου ομάδα και θα σε εφοδιάσουμε με όλα (χρήμα, όπλα, εφόδια) και θα σε υποστηρίξουμε με κάθε τρόπο. Θα σε κάμω ισχυρό». Όμως οι δολιότητές του συνεχίζονταν. Με υποκίνησή του λιποτάχτησαν από τον ΕΛΑΣ ο Κωστόπουλος, Κωστορίζος (Γκέκας). Συνελήφθησαν αργότερα από τον ΕΛΑΣ ( ) και λευτέρωσε μετά τους αντάρτες τους. Στο διάστημα αυτό επεμβαίνει ο Μάγιερς και μπροστά στον Βελουχιώτη, αρχίζει βρισιές και απειλές, για τις συλλήψεις αυτές. Απευθυνόμενος στον Άρη : «Μόνο πόλεμο θα κάνετε, τον οποίο εμείς θα καθοδηγούμε». Και η απάντηση του Άρη : «Από μας τέτοια δολιότητα μην περιμένετε» (Χατζή, Β, 394). Ο Έντυ ελάχιστα πράγματα γνώριζε για την κατάσταση στην κατεχόμενη Ελλάδα, όταν έφτασε. Τον ενημέρωνε ο Ζέρβας, μονόπλευρα και αντικομουνιστικά. Ενδιαφερόταν για στρατιωτικές επιχειρήσεις. Φοβόταν όμως την άνδρωση του λαϊκού κινήματος και, προπαντός, τη συνεργασία των αντιστασιακών κινημάτων της Βαλκανικής. Γι αυτό, με εντολή των προϊσταμένων του, προβαίνει σε δύο ενέργειες : α) την ενοποίηση των αντιστασιακών οργανώσεων της χώρας μας και τη συγκρότηση του Κ.Γ.Σ.Α. (Κοινού Γενικού Στρατηγείου Ανταρτών), θέτοντάς το υπό το Σ.Μ.Α. (16) β) χάλκευσε, με τη βοήθεια και ντόπιων αντιδραστικών στοιχείων και οργανώσεων, το κατάπτυστο «ΣΥΜΦΩΝΟ Ιωαννίδη Δασκάλωφ», για δήθεν παραχώρηση της Μακεδονίας στους Σλάβους (17). Δική του ενέργεια και η αποστολή της αντιστασιακής Αντιπροσωπείας στο Κάϊρο (Αύγουστος 1943), για το πολιτειακό. Τη συνόδευσε κιόλας. Αλλά δεν ξαναεπέστρεψε στην Ελλάδα. Δεν κατανόησε τη βρετανική εξωτερική πολιτική και το διεθνές περιβάλλον μέσα στο οποίο δρούσε. Θέλησε να κρατήσει συμβιβαστική στάση απέναντι στο ΕΑΜ, το βασικό αντίπαλο και εμπόδιο των συμφερόντων και μεταπολεμικών σχεδίων της αγγλικής πολιτικής, του Τσώρτσιλ (Συντηρητικών), όσο και του Άτλυ (Εργατικών), οι οποίοι συνέχισαν την πολιτική των προκατόχων τους. Ακόμη μία γενική προσπάθεια του Έντυ: Το Φλεβάρη του 1943 επιχείρησε τη συγκρότηση ΒΑΛΚΑΝΙΚΗΣ ΔΥΝΑΜΗΣ, αντίπαλης στα υπάρχοντα αντιστασιακά κινήματα στις χώρες αυτές, απόλυτα ελεγχόμενης από το ΣΜΑ. Την προσπάθεια συνέχισε αργότερα ο αντικαταστάτης του (ο Κρις), αλλά απέτυχε και αυτός. «Ο Έντυ υπήρξε έρμαιο του αντιδημοκρατικού και αντικομουνιστικού του πάθους» τονίζει ο Κ. Καραγιώργης στο : «Από τη Βάρκιζα στον Εμφύλιο» Αθηνά «ΠΡΟΣΚΗΝΙΟ» 2002, σελ. 191.

13 Ο Κρις Γιούντχάους (Γενικές του απόψεις) Από το Σεπτέμβριο του 1943 Αρχηγός της ΒΣΑ. Παθιασμένος αντικομουνιστής, πιο ικανός από τον Μάγιερς (18). Για το κίνημα της Εθνικής Αντίστασης πίστευε πως δεν ήταν αυθόρμητο, γέννημα από τα μέσα, αλλά επιβλήθηκε απ έξω. Το υποτιμούσε, όπως και τον δημιουργό του (τον Ελληνικό λαό, για τον οποίο, έλεγε, πως άγεται και φέρεται από μειοψηφική δύναμη. Δηλαδή τον θεωρούσε (τον λαό) άβουλο. Δεν πίστευε στη φθορά του αστικού πολιτικού κόσμου και της Μοναρχίας, εξαιτίας της στάσης τους στο δικτατορικό καθεστώς της 4 ης Αυγούστου και την Εθνική Αντίσταση. Ο Κρις Γουντχάουζ- Αρχηγός της Βρετανικής Αποστολής στην Ελλάδα Ο Ταγματάρχης Κρίστοφερ Μόνταγκιου Γουντχάουζ ( Christopher Montague Woodhouse ( ), στα ελληνικά βουνά κατά την Κατοχή Αναγνώριζε ξεκάθαρα (εμμέσως) το ρόλο της βρετανικής επέμβασης στην Κατοχή (με τη ΒΣΑ) και στην απελευθέρωση (Δεκεμβριανά), για την υπονόμευση και εκμηδένιση του ΕΑΜ ΕΛΑΣ και τη διατήρηση του παλιού πολιτικού καθεστώτος στην μεταπολεμική Ελλάδα, του υποτακτικού της βρετανικής πολιτικής. Οπαδός της αποικιοκρατίας και του βρετανικού μεγαλείου, υποστήριζε την αγγλοαμερικανική σύμπραξη, με την αυταπάτη πως θα διατηρούσε την αποικιακή Αυτοκρατορία με τη βοήθεια των ΗΠΑ, και ακούραστα και μεθοδικά εργάστηκε (μαζί με τον Λήπερ) για επιβολή και δικαίωση της βρετανικής πολιτικής στην Ελλάδα. Γι αυτό χρησιμοποιήθηκε και από τον Άτλυ (αντικαταστάτη του Τσώρτσιλ στις εκλογές του 1945) (19). Έγραψε μεταπολεμικά τις αναμνήσεις του στην Ελλάδα, με τίτλο «Το μήλον της Έριδος» (20). Από κει και οι πιο πάνω απόψεις του. Ο Κρις έδρασε για λίγο και στην Κρήτη ( μέχρι ). Κυρίως όμως στην η- πειρωτική Ελλάδα (21). Ήταν πραγματικά ακούραστος και πιστός στην αγγλική πολιτική. Πολλές φορές τόνιζε στον Τσώρτσιλ : «Η ΒΣΑ είναι χρήσιμη για έλεγχο του ΕΑΜ». Πλούσια η δράση του Κρις. Υποστήριζε τις αντιεαμικές οργανώσεις. Μάλιστα ζητούσε από τις αντιστασιακές οργανώσεις την ένταξή τους στο Κ.Γ.Σ.Α., όπως και την ΠΑΟ (22).

14 Υποκινούσε αντάρτες του ΕΛΑΣ να φύγουν απ αυτό και να ενταχθούν σε άλλες, υποχείριές τους. Έτσι τόνιζε : «Είχα συστήσει (σ.σ. στο Σ.Μ.Α.) να ενισχύσουμε τις μικρότερες ομάδες που συνεργάζονταν καλά μ εμάς και να αγνοήσουμε τις υπόλοιπες. Κατά προτίμηση, η ενίσχυση θα δινόταν, σε όσες μονάδες θα έκαναν αυτό που εμείς θέλουμε». (τα ΝΕΑ φύλλο , από τα Αρχεία των ΗΠΑ). Τις έπεισε τον Ζέρβα να στείλει στο Κάϊρο (στον Γεώργιο) το συμφιλιωτικό ΜΗΝΥΜΑ με τον ασύρματο της ΒΣΑ, διασπώντας το αντιμοναρχικό μέτωπο της Αντίστασης. Μάλιστα ο Πετιμεζάς (Εθνική Αντίσταση και Κοινωνική Επανάσταση, ΑΘΗΝΑ, «ΜΕΤΡΟΝ» 1991, σελ. 207) τονίζει πως το τηλεγράφημα αυτό του Ζέρβα προς τον Γεώργιο, στάλθηκε «επιφοιτήσει Κρις» (23). Μετά την οριστική διάλυση του ΕΚΚΑ (Απρίλης 1944), πρότεινε στην Κυβέρνηση της χώρας του να στείλει μια ταξιαρχία στην Ελλάδα, να καταλάβει το Γ.Σ. του ΕΛΑΣ και να εξοντώσει τον Άρη. Αρχικά να σταλούν δυο λόχοι αλεξιπτωτιστών και ακολούθως μια ταξιαρχία στρατού και αν χρειαζόταν, περισσότερος στρατός (24) «σας υποβάλω τη γνώμη ότι η αποστολή δύο τουλάχιστον λόχων αλεξιπτωτιστών δεν θα ήταν μεγάλη θυσία. Οπωσδήποτε κάποια λύση πρέπει να δοθεί τώρα διαφορετικά η Ελλάδα θα ακολουθήσει το δρόμο της Γιουγκοσλαβίας» (μήνυμά του στο Κάιρο αριθ. 178/ ). Στους κομουνιστοφάγους κατατάσσει και την πατρίδα του ο Κρις, συνεχιστής δηλαδή του έργου των Γερμανών. «Το ΚΚΕ είχε αναχαιτιστεί διαδοχικά από τους Γερμανούς, Βρετανούς και Αμερικανούς» (στο έργο του σελ. 414). Μετά τη μάχη του Στάλινγκραντ (από μέχρι ) η αγγλική πολιτική θεωρούσε πια τα αντιστασιακά κινήματα της Βαλκανικής περιττά, αλλά και εμπόδια στα μεταπολεμικά σχέδιά της για την περιοχή, φυσικά και για την Ελλάδα. Γι αυτό στο βιβλίο σημειώνει: «Είναι αμφίβολο, αν η στρατιωτική τους αξία δικαιολογούσε τη συνέχισή τους» (σ. 261). Εκτός από την στρατιωτική τους απαξία δεν χρειάζονταν και για δυο ακόμα λόγους: γίνονταν αιτία αντιποίνων από τον κατακτητή, αλλά και γιατί ήταν ύποπτοι μελλοντικά. Γι αυτό τόσο εργάστηκε κι αυτός για τη διάλυσή τους αργότερα. Πολύ αργότερα αποκαλύπτει, πως οι σχέσεις του με το ΕΑΜ καθορίζονταν από δυο παράγοντες: Από τη διαγωγή του (δηλ. του ΕΑΜ) και από τις οδηγίες που έπαιρναν απ έξω (δηλ. Σ.Μ.Α., F.O.) [Δες «Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» Φ , σελ. 5] Για αποδυνάμωση του ΕΛΑΣ προέβη στις εξής ενέργειες: α) Στον ΕΛΑΣ υπηρετούσαν Ρώσοι και Πολωνοί. Ήταν δραπέτες αιχμάλωτοι από τους Ναζί. Με πρόσχημα πως τους ζητούν οι κυβερνήσεις τους, οι Άγγλοι πράκτορες ζήτησαν από τον ΕΛΑΣ να τους παραδώσει σ αυτούς για να τους στείλουν εκείνοι στην Αίγυπτο. β) Ο ΕΛΑΣ είχε αιχμαλωτίσει σε μάχες με τους Γερμανο-ιταλούς αρκετούς από το στρατό τους και από τους συμμάχους τους, που πολεμούσαν μαζί τους (Τσέχους, Βέλγους, Γάλλους). Και αυτούς τους ζήτησαν από τον ΕΛΑΣ οι Άγγλοι πράκτορες. Ήθελαν, λέει, τη συγκρότηση «πολεμικών τμημάτων» κάτω από τις διαταγές του Σ.Μ.Α. (Δες Χατζή, Β, 173). Πρωτοστάτησε στην προώθηση και ένταξη στον ΕΛΑΣ, στον ΕΔΕΣ και στην ΕΚΚΑ φιλομοναρχικών και φιλοναζιστικών στοιχείων. Αυτά υπονόμευσαν και προβόκαραν τις αντιστασιακές αυτές οργανώσεις. Μάλιστα σε αυτά τα ξενόδουλα και αντικοινωνικά άτομα οφείλεται κυρίως η οριστική διάλυση της ΕΚΚΑ και ο φόνος του αρχηγού της συνταγματάρχη Δ. Ψαρού, μα και στις εμφύλιες διαμάχες μεταξύ τους. Πολλοί από την ΕΚΚΑ εντάχθηκαν στα τάγματα ασφαλείας.

15 Στις αρχές του 1943 αρχίζει η συγκρότηση του αντικομμουνιστικού μετώπου στην Ελλάδα με την παρότρυνση και συνδρομή των Άγγλων συνδέσμων. (Βρετανοί Σύνδεσμοι Αξιωματικοί ενθαρρύνουν την κίνησιν αυτήν» Κ. Πυρομάγλου: Ο Καρτάλης και η Εποχή του σελ. 238) Το Γενάρη, Φλεβάρη 1944 κατέβηκε στην Αθήνα ο Κρις με σκοπό τη συνένωση των αντικομουνιστικών οργανώσεων, για το αντιεαμικό μέτωπο. Εκεί είχε σειρά συναντήσεων με αντιπροσώπους των στρατιωτικών οργανώσεων, ανώτερων και ανώτατων αξιωματικών: 1) Με την «ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΙΕΡΑΡΧΙΑ» (25) δηλ. τους έξι αντιστράτηγους: Ι. Πιτσίκα, Δ. Παπαδόπουλο, Κ. Μπακόπουλο, Π. Δέδε, Αλ. Παπάγο. Τον απογοήτευσαν όμως. Καμιά διάθεση για πόλεμο και αντίσταση από αυτούς. Τους άφησε πικραμένος και πήγε να συναντήσει άλλους. 2) Με την «ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΞΙ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΑΡΧΩΝ» (26). Αυτοί ήταν οι: Π. Σπηλιωτόπουλος, Κιτριλάκης, Φιλιππίδης, Λιόσης, Καρπενησιώτης, Καγγούρης. Φαίνεται πως συναντήθηκε μόνο με τον Σπηλιωτόπουλο και κάποιον άλλο. Του είπαν πως η Αντίσταση είναι «ανοησίες, σαχλαμάρες». Τόση άγνοια και αφέλεια για την Αντίσταση από τους Τεταρτοαυγουστιανούς Γαλονάδες. Και πάνω στην άγνοιά τους διέπραξαν και τούτη τη γελοιότητα: Έ- στειλαν (η ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΙΕΡΑΡΧΙΑ) αργότερα τον στρατηγό Ν. Τσίπουρα στο Βουνό για να αναλάβει, λέει, την αρχηγία του αντάρτικου. Ευνόητο τι ρεζίλεμα έπαθε από τον ΕΛΑΣ. Να σημειώσουμε πως όλους αυτούς τους αδρανείς γαλονάδες, στις δύσκολες τότε εποχές τους είχαν εφεδρεία, η ντόπια αντίδραση και οι ξένοι πάτρωνές της, στα μετέπειτα επεμβατικά τους σχέδια. (27) Ο Κρις συνάντησε στην Αθήνα τους δυο Αρχιεπισκόπους, τους τοποτηρητές του Γαλαζοαίματου (και οι δύο φιλομοναρχικοί): τον Χρύσανθο και τον Δαμασκηνό. Να σημειώσουμε για τον παθιασμένο μοναρχισμό και των δύο, τα εξής: α) Για τον Χρύσανθο (28) : Αυτός προώθησε με άλλους μαζί τον Γ. Παπανδρέου στην Αίγυπτο, για πρωθυπουργό του Τσόρτσιλ, αφού τον όρκισε πρώτα και υπέγραψε και σχετικό πρακτικό, πως θα εργαστεί με κάθε τρόπο για την επαναφορά του Γεωργίου μετά την απελευθέρωση. β) Για τον Δαμασκηνό (29) : Ο Αρχιεπίσκοπος Χρύσανθος με τους εμπνευστές της δικτατορίας της 4ης Αυγούστου Ιωάν. Μεταξά και βασιλιά Γεώργιο. Δεξί χέρι του Τσόρτσιλ, ο αρχιεπίσκοπος Δαμασκηνός

16 Όρκισε το νικητή των εκλογών ( ) Κ. Τσαλδάρη, στο όνομα «του Συνταγματικού Βασιλέως», παρόλο που δεν είχε γίνει το σχετικό δημοψήφισμα για το καθεστωτικό (το δημοψήφισμα έγινε την ). Η παράδοση και ο αφοπλισμός του ιταλικού στρατού. Μετά τη συνθηκολόγηση της Ιταλίας (8-9-43), το μεγαλύτερο μέρος του στρατού τους στην Ελλάδα, είτε αιχμαλωτίστηκε από τους Γερμανούς, είτε παραδόθηκε στον ΕΛΑΣ. Μικρό μέρος τους προσχώρησε στους Γερμανούς και συνέχισε τον πόλεμο μαζί τους, κυρίως οι φανατικοί φασίστες. Όσοι δεν προσχώρησαν αφοπλίστηκαν βίαια από τους Γερμανούς και σε μερικές περιπτώσεις τους εξόντωσαν ομαδικά όπως έγινε στα Επτάνησα. Στην πατρίδα μας, ένα μεγάλο μέρος του ιταλικού στρατού θέλησε να παραδοθεί στον ΕΛΑΣ (στη Θεσσαλία και στο νομό Λασιθίου). Στη Θεσσαλία ο Κρις έκανε το παν για να μην παραδοθεί ο ιταλικός στρατός στον ΕΛΑΣ και να μην πάρει τον οπλισμό του (με λίρες, με εκβιασμούς, με υποσχέσεις κ.λπ.) Τον προέτρεπε να παραδοθεί στον ΕΔΕΣ. Σε τελευταία περίπτωση οι Άγγλοι, παρότρυναν τον ιταλικό στρατό να παραδίδεται στους Γερμανούς (30). Ο Άρης πληροφορήθηκε την άτιμη και δόλια αυτή ενέργεια του Κρις και προέκυψε σοβαρό επεισόδιο μεταξύ τους. Εξαγριωμένος ο Άρης απευθύνεται στον Κρις: «Με ποιο δικαίωμα προστάζεις να ενισχύσουμε τους φασίστες με νοματαίους; Ένα μέρος από αυτούς θα σταλεί για δουλειά στις πολεμικές βιομηχανίες και το άλλο θα το ρίξουν εναντίον μας. Μ ακούς; Εναντίον μας, όχι εναντίον σας». (31) Ιταλοί στρατιώτες, αιχμάλωτοι των Γερμανών (μετά την ιταλική συνθηκολόγηση στις 8 Σεπτεμβρίου 1943), κάνουν πορεία σε επαρχιακό δρόμο στην Κέρκυρα. (Φωτογραφία της ναζιστικής προπαγάνδας, 9ος - 10ος 1943) Η ενέργεια αυτή των πρακτόρων της ΒΣΑ αποδεικνύει την πολιτική πλευρά του θέματος. Την διάσταση των Υπουργείων Άμυνας (στρατιωτική πλευρά άμεσων αναγκών της βρετανικής πολιτικής) και του F.O. (πολιτική πλευρά, δηλαδή μακροπρόθεσμα συμφέροντα επιδιώξεις). Παράδειγμα: Ο αρχιστράτηγος Μέσης Ανατολής Ουίλσον έστειλε μήνυμα (32) στον

17 ελληνικό λαό: «προμηθευτείτε ιταλικά όπλα και πολεμοφόδια, για να μπορέσετε να εξακολουθήσετε το γενναίο σας αγώνα με τον εναπομείναντα εχθρό, με μεγαλύτερη επιτυχία». Ο Φλάισερ (Β 234) για το θέμα του οπλισμού σε βάρος του ΕΛΑΣ γράφει: «Οι Βρετανοί σύνδεσμοι συχνά προτιμούν να καταστρέφουν τα αποθέματά τους σε πολεμοφόδια και όπλα, ενόψει γερμανικών επιχειρήσεων, ή να τα θάβουν, αντί να τα θέτουν στη διάθεση των απειλούμενων μονάδων του ΕΛΑΣ. Όλο το σινάφι των Άγγλων συνδέσμων συντόνιζε τις ενέργειές του, ώστε ο ιταλικός οπλισμός να μην πέσει στα χέρια του ΕΛΑΣ. Γι αυτό όλοι τους, από την Ηπειρωτική Ελλάδα, συγκεντρώθηκαν στο Περτούλι Τρικάλων από Ιουλίου 1943 (33) Τελικά ο ιταλικός στρατός της Θεσσαλίας (Μεραρχία Πινερόλο υπό τον στρατηγό Ιφάντε) παραδόθηκε (34) στις στον ΕΛΑΣ. Με τον οπλισμό αυτόν εξοπλίστηκαν αντάρτες της Μεραρχίας του ΕΛΑΣ Θεσσαλίας. Εδώ να σημειώσουμε: Όταν αργότερα άρχισε η υποχώρηση των Γερμανών από τη χώρα μας, οι πράκτορες έκαναν τα ίδια. Τους στάλθηκε από το Κάιρο εντολή, στην οποία τους τονιζόταν, πως όσοι Ιταλοί ήθελαν να παραδοθούν, να παραδίδονται αλλά να μην περιέλθει ο οπλισμός τους στον ΕΑΜ/ΕΛΑΣ. Ακόμη και με λίρες αγόραζαν τα ιταλικά όπλα. Η εντολή δόθηκε ύστερα από σχετικά τηλεγράφημα του F.O. προς τον υπουργό Moyne στο Κάιρο ( ) (35) Όμως ο Κρις συνέχισε το καθήκον του. Στο Κάιρο ευρισκόμενος, συζήτηση με τον πρεσβευτή του Λίπερ, τη γενική κατάσταση στην Ελλάδα, μπροστά στην επικίνδυνη απελευθέρωση και τον τρόπο διάλυσης του ΕΛΑΣ. Έγραψε σχετική έκθεση που την παρέδωσε στον Λίπερ. Αυτός, από το Κάιρο, την έστειλε στον υπουργό εξωτερικών Ήντεν, στο Λονδίνο, στις Την παραθέτουμε όλη σχολιασμένη: «PREM 3/211/16 Κάιρο Από: Λίπερ Προς: Ήντεν Τηλεγράφημα υπ αριθμ. 427 Συζητήσαμε επί μακρόν με τον συνταγματάρχη Γιουντχάουζ, ο οποίος ύστερα από πρότασή μου, έγραψε την ακόλουθη σύντομη εκτίμηση της παρούσας κατάστασης, όπως τη βλέπει. Η σημερινή κατάσταση στην Ελλάδα είναι τόσο μη ικανοποιητική και ασταθής, όσο δεν ήταν για πολύ χρόνο. Αυτό ισχύει τόσο για την στρατιωτική, όσο και για τα πολιτικής φύσεως προβλήματα. Στρατιωτικά και πολιτικά θέματα είναι τόσο στενά συνδεδεμένα στην Ελλάδα, που δεν είναι δυνατόν να επηρεαστούν τα μεν, χωρίς και τα άλλα. Οι στρατιωτικές λύσεις οφείλουν να ακολουθούν πάντα τις πολιτικές, οι οποίες πρέπει να έχουν προβάδισμα. Καμιάς μορφής δράση που προϋποθέτει σύγκρουση μεταξύ στρατιωτικής πολιτικής (που είναι βραχυπρόθεσμη) και πολιτικής πολιτικής (που είναι μακροπρόθεσμη) δεν πετυχαίνει. Προς το παρόν μια βραχυπρόθεσμη πολιτική απαιτεί να χρησιμοποιηθεί ο ΕΛΑΣ. Μια μακροπρόθεσμη πολιτική (και η δικαιοσύνη) απαιτούν να εκμηδενιστεί το ΕΑΜ. Δεν βλέπω να υπάρχει σύγκρουση των παραπάνω, αν οι αντιφάσεις στηριχτούν στις εξής σκέψεις: 1) Δεν μας συμφέρει καμιά βίαιη λύση, γιατί δεν έχουμε επαρκείς δυνάμεις για να αντισταθούν στο ΕΑΜ. Καμιά απειλή δεν μπορεί να είναι αποτελεσματική, γιατί δεν μπορούμε να την πραγματοποιήσουμε, όπως ξέρει το ΕΑΜ/ΕΛΑΣ. 2) Καμιά ανοιχτή καταγγελία δεν θα αποδώσει γιατί θα προκαλέσει βία και θα ισχυροποιήσει προσωρινά το ΕΑΜ/ΕΛΑΣ, που θα παρουσιάσει στα μάτια των Ελλήνων ότι ο Παπανδρέου και η βρετανική επέμβαση προκάλεσαν τον εμφύλιο πόλεμο. Μια εντελώς ασυγκράτητη επίθεση κατά του Ζέρβα δεν μπορεί να αποκλειστεί, αν και απ ότι δείχνει το παρόν αυτό φαίνεται απίθανο. Αλλά δεν πρέπει να προβούμε σε καμιά ενέργεια,

18 που θα μπορούσε να θεωρηθεί πρόκληση. Θα ήταν σα να προσφέραμε εμείς οι ίδιοι την αφορμή στο ΕΑΜ/ΕΛΑΣ. 3) Η βρετανική πολιτική συμβαίνει να συμπίπτει με τις επιθυμίες των περισσοτέρων Ελλήνων. Ο Παπανδρέου συμβαίνει να είναι σε θέση να ομιλεί εκ μέρους και των δύο. Είναι ευτυχείς συμπτώσεις που πρέπει να τις εκμεταλλευτούμε, όσο πιο καλά μπορούμε, και όχι να φορτώσουμε τη βρετανική πολιτική με το ζόρι στο σβέρκο των Ελλήνων, γιατί έχουν έντονη εθνική περηφάνια, που δεν θα τους αφήσει να κάνουν κάτι, επειδή τους το είπαν οι Βρετανοί, έστω και αν διαφορετικά θα διάλεγαν μόνοι τους να το κάνουν. 4) Μέσα στο ΕΑΜ/ΕΛΑΣ υπάρχει μια αριθμητικά ισχυρή αλλά παθητική πέμπτη φάλαγγα υποστηριχτών μας, μερικοί από τους οποίους είναι σε θέση κλειδιά. Μια ανοιχτή εκδήλωση της βρετανικής εχθρότητας θα τους εξαφάνιζε, υποχρεώνοντάς τους είτε να αυτοκτονήσουν (ερχόμενοι μαζί μας), είτε να συμφωνήσουν με τους Κομμουνιστές, καταδικάζοντας τους πολυπράγμονες Βρετανούς. Το ΕΑΜ/ΕΛΑΣ σαν αποτέλεσμα της πρόσφατης συμπεριφοράς του, έχει χάσει την ηθική υποστήριξη των Ελλήνων και βασίζεται αποκλειστικά στον εξαναγκασμό. Αλλά μια βρετανική επέμβαση, θα αποκαθιστούσε σε σημαντικό βαθμό την ηθική υποστήριξή του. Αν το ΕΑΜ/ΕΛΑΣ γίνει αντικείμενο προσεκτικού χειρισμού, είναι στο δρόμο της αυτοκαταστροφής του. 5) Οποιοσδήποτε μη εμπαθής παρατηρητής, που έχει την ελευθερία να δει ο ίδιος τα πράγματα, πρέπει να δει ξεκάθαρα τα αληθινά γεγονότα. Δείτε την εμπειρία του ταγματάρχη Γουάινς. Πρέπει να μιλούν τα γεγονότα και όχι η θορυβώδης προπαγάνδα. Ο Παπανδρέου θα έκαμε καλά να αποφεύγει βροντερά επιχειρήματα κατά του Ε- ΑΜ/ΕΛΑΣ. Να συνεχίσει να ζητά ήσυχα την εκπλήρωση του Εθνικού Συμβολαίου και να δίνει δημοσιότητα στα γεγονότα, χρησιμοποιώντας τη γλώσσα του Ευκλείδη αντί του Δημοσθένη. 6) Ο χρόνος δουλεύει για μας. Μπορούμε να περιμένουμε επ αόριστο, χωρίς να χάνουμε έδαφος. Ο Παπανδρέου θα μπορούσε να αφήσει την πόρτα ανοιχτή στο ΕΑΜ/ΕΛΑΣ να μπει οποιαδήποτε στιγμή στον στρατιωτικό και πολιτικό συνασπισμό, χωρίς να χάσει το κύρος του. Αλλά θα πρέπει να του υπενθυμίζει δημοσίως, από καιρό σε καιρό, σε σταθερή και μη εμπαθή γλώσσα, ότι αναμένεται η απάντησή του. Όσο περισσότερο καθυστερεί, τόσο χειροτερεύει η θέση του, σε περίπτωση που τελικά θα αρνηθεί. Κι αν πάλι δεν αρνηθεί, τότε η αναβλητική στάση του, θα φανεί ακόμη πιο ανόητη. Από τη στιγμή που θα προσέλθει το ΕAM, πολιτικός συνασπισμός θα έχει πραγματοποιηθεί και τότε ο στρατιωτικός συνασπισμός γίνεται απλούστερο θέμα, αν όχι μια αυτόματη συνέπεια. Ως τότε μπορούμε να συνεχίσουμε τις πολιτικές διαπραγματεύσεις και τις στρατιωτικές επιχειρήσεις, χωρίς μεγάλη δυσκολία. 7) Τη στιγμή της αποχώρησης των Γερμανών θα χρειαστεί να ασκηθεί κάποια επιρροή, που θα υποβοηθήσει τη φυσική αυτοκαταστροφή του ΕAM/ΕΛΑΣ. Η μόνη πλήρης εγγύηση, που θα εξασφαλίσει κάτι τέτοιο, είναι η παρουσία μιας συμμαχικής δύναμης, ένας πυρήνας της οποίας θα πρέπει να φτάσει στην Ελλάδα πριν την απελευθέρωση. Η δημιουργία ενός αντιπάλου εθνικού στρατού, τόσο ισχυρού ώστε να καταβάλει τον ΕΛΑΣ ή η χρησιμοποίηση του Ζέρβα για τον ίδιο σκοπό, είναι ανεφάρμοστη και ανήθικη. Ο Εθνικός στρατός είναι ένα ιδεώδες, για την πραγμάτευση του οποίου πρέπει να δουλέψει κανένας σταδιακά. Δεν δημιουργείται στιγμιαίως, μονοκονδυλιά. 8) Θα πρέπει να μείνει ανοιχτή η πόρτα στους αξιωματικούς και άντρες των Ταγμάτων Ασφαλείας, που αντιπροσωπεύουν την αντίθετη άκρη του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ και που αποτελούνται κι αυτά στην ίδια περίπου αναλογία με το ΕΑΜ/ΕΛΑΣ. Πολλοί εμπνέονται από πατριωτικά κίνητρα και πολλοί από την πείνα, αλλά λίγοι θα τάσσονται υπέρ των Γερμανών και ακόμα θα μπορούσαν να αντιταχθούν στον Ράλλη. Θα πρέπει να τους κάνουμε σαφές, πως αποδοκιμάζουμε την παρούσα συμπεριφορά τους 9) Προτείνω λοιπόν, μια πολιτική καιροσκοπισμού, που θα κρατά υπομονετικά ανοιχτή την πόρτα σε όλους όσους έρχονται. Κατά κάποιο τρόπο, όσο πιο πολύ αργήσουν οι ακραίοι να περάσουν από την πόρτα, τόσο το καλύτερο, γιατί αν πετύχουμε πλήρη εναρμόνιση τώρα, αυτό θα σήμαινε μόνο, ότι θα ξεσπάσουν καινούργιες έριδες, ύστερα από δύο-τρεις μήνες.

19 Η καλύτερη στιγμή να επιτευχθεί η τελική ομόνοια (πολιτική, στρατιωτική) πιθανόν να είναι η στιγμή λίγο πριν φύγουν οι Γερμανοί, όταν ο Παπανδρέου θα είναι σε θέση να εκμεταλλευτεί τη φυσική ζέση του εθνικού ενθουσιασμού. 10) Συμπερασματικά να προσθέσω: Κατά τη γνώμη μου, τώρα δεν υπάρχει χώρος για συζήτηση. (Από το Βιβλίο Γ. Ανδρικόπουλου: Κρίσιμη χρονιά Α τόμος, έγγραφο 133 σε ) Σχόλια επί του εγγράφου του Κρις Αποκαλυπτικό είναι το έγγραφο έκθεση τούτο για τις παρατηρήσεις του στην εσωτερική κατάσταση της χώρας, αλλά και για τις προτάσεις του, ως προς τον τρόπο εξουδετέρωσης του ΕΛΑΣ και την επιβολή της πολιτικής της χώρας του. 1) Αναγνωρίζει την ύπαρξη δύο πολιτικών για τη χώρα μας: Τη βραχυπρόθεσμη δηλαδή τη στρατιωτική του Υπουργείου Άμυνας και τη μακροπρόθεσμη δηλαδή του Υπουργείου Εξωτερικών (Foreign Office) και τη σύνδεση μεταξύ τους. 2) Η μακροπρόθεσμη πολιτική (τα συμφέροντα της αποικιακής αυτοκρατορίας τους) απαιτούσε τη διάλυση του εμποδίου στα σχέδια αυτά για τα μεταπολεμικά χρόνια δηλαδή του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ. Προτείνει πως οι περιστάσεις απαιτούν όχι βίαια και βιαστικά και όχι τώρα ακόμη, την καταγγελία (συκοφαντία) του ΕΑΜ. 3) Θεωρεί την Αγγλοδουλεία του αστικού κόσμου της Ελλάδας, πως υπάρχει και στο λαό. 4) Αποκαλύπτει την ύπαρξη «πέμπτης φάλαγγας» στο ΕΑΜ, υποστηριχτές της πολιτικής τους. Είναι οι αγγλόφιλη μερίδα που εντάχθηκε στο ΕΑΜ, με την πολιτική της ηγεσίας του ΚΚΕ, αυτής της «εθνικής και συμμαχικής ενότητας». Σ αυτούς ανήκουν ο Σβώλος, ο Τσιριμώκος κ.ά. που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στη μοιραία πορεία και κατάληξη του λαϊκού κινήματος. 5) Συνιστά μετριοπάθεια, υπομονή, επιμονή, μεθοδικότητα στον εκλεκτό της εφαρμογής της πολιτικής της χώρας του, δηλαδή τον Γεώργιο Παπανδρέου, ως προς την αντιμετώπιση του ΕΑΜ. 6) Για την αντιμετώπιση του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ, μετά το φεύγα των Γερμανών, προτείνει να σταλεί Βρετανικός Στρατός, γιατί εθνικός στρατός δεν υπάρχει και ο Ζέρβας δεν το μπορεί. Αυτό και έκαμαν, ως γνωστόν, στα Δεκεμβριανά. 7) Προτείνει την αξιοποίηση των ταγμάτων ασφαλείας εναντίων του ΕΛΑΣ. Δεν αρκείται σ αυτό άλλωστε το έπραξαν στα Δεκεμβριανά (τα έντυσαν, εξόπλισαν και τα έριξαν στις μάχες) και αργότερα στην εξαπόλυση της λευκής τρομοκρατίας αλλά ο Κρις, τα προδοτικά και εγκληματικά αυτά τέρατα, τα εξισώνει με τον ΕΛΑΣ και τους αναγνωρίζει πατριωτικά κίνητρα! Όλοι λοιπόν είναι αξιοποιήσιμοι για την επιτυχία των σκοπών της πολιτικής της χώρας του, ακόμη και με «καιροσκοπισμό». 8) Τελειώνοντας ο Κρις αποσαφηνίζει, πως είναι ξεκάθαρο τι θέλουν, αλλά να βρουν τον καλύτερο τρόπο (μεθοδολογία) να πετύχουν την ξεκαθαρισμένη στοχοθεσία τους. Αξιοθαύμαστος εκπρόσωπος της Αποικιοκρατίας! 9) Και μετά την απελευθέρωση συνέχισε με ζήλο το αποικιοκρατικής νοοτροπίας έργο του. Τις παραμονές των εκλογών και του Δημοψηφίσματος περιόδευσε τη χώρα μας και προπαγάνδιζε την «Εθνικοφροσύνη» και το μοναρχικό πολίτευμα. 10) Στο βιβλίο του (σελ.225) ομολογεί πως η Β.Σ.Α. ίδρυσε αντιεαμικές οργανώσεις, για να μη μονοπωλήσει το ΕΑΜ την Αντίσταση. Το 1957 βρέθηκε στο Μόναχο. Εκεί έδωσε Διάλεξη για την Ελληνική Αντίσταση, μπροστά σε πολυπληθές ακροατήριο. Σ αυ-

20 τό βρίσκονταν Ναζιστές Αξιωματικοί (8 Στρατηγοί, Διοικητές της Ελλάδας στην Κατοχή και πλήθος φιλοναζιστές. Στην ομιλία του αυτή ο Κρις κατηγόρησε την Ελληνική Αντίσταση «ως ανάξια» και άχρηστη, γιατί ξέσπασαν συγκρούσεις μεταξύ των αντιστασιακών οργανώσεων, αλλά εδώ είναι το ψητό «απόβλεπε μελλοντικά στην κατάληψη στης εξουσίας, όχι σε πόλεμο κατά των κατακτητών» (36) Ο Ηλίας Τσιριμώκος ( ), με τον Γ.Γ. του ΚΚΕ Γ. Σιάντο, το Πράκτορας των Άγγλων ο Τσιριμώκος, με το ξέσπασμα των Δεκεμβριανών εγκατέλειψε το ΕΑΜ μαζί με τον Α. Σβώλο. Ο Αλέξανδρος Σβώλος ( ). Με πρόταση του ΕΑΜ, ανέλαβε την ηγεσία της ΠΕΕΑ, την οποία εκπροσώπησε στο κρίσιμο συνέδριο του Λιβάνου, που όρισε το μεταπολεμικό καθεστώς στην Ελλάδα Ας κατονομάσουμε μερικές από τις γενικές πρακτικές των πρακτόρων της Β.Σ.Α. την Κατοχή: 1) Σιγά και μεθοδικά άπλωσαν στην κατεχόμενη Ελλάδα τα κατασκοπευτικά τους πλοκάμια, όχι μόνο κατά των κατακτητών, αλλά και σε βάρος του αντιστασιακού κινήματος, κυρίως του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ, γιατί κι αυτό εχθρικό το θεωρούσαν. Ο Ιωαννίδης στις «ΑΝΑΜΝΗ- ΣΕΙΣ» του γράφει: «Σε όλη την Ελλάδα η Ιντέλιτζεντ Σέρβις είχε στήσει τα πλοκάμια της, για την παγίδευση των οπαδών και μελών του ΚΚΕ και ΕΑΜ» (σελ. 272) 2) Αυτοί συμβούλεψαν τον αστικό κόσμο (πολιτικούς, αξιωματικούς κ.ά.) να απόσχει από την Αντίσταση. Φοβούνταν τη συνειδησιακή αλλαγή τους, από την απελευθερωτική δυναμική, που ασκεί ο πόλεμος, εναντίον των δυναστών των λαών. Έτσι θα τους έχαναν, ως στηρίγματά τους στη χώρα μας. Βέβαια, η αποχή βαραίνει τους ίδιους. Δική τους επιλογή. Αντιλαμβάνονταν πως είχαν χάσει πια κάθε κύρος και επιρροή στο λαό, από τη στάση τους, τόσο κατά τη Δικτατορία της 4 ης Αυγούστου, όσο και από την αποχή τους στο πανεθνικό ξεσήκωμα του Αντιστασιακού Κινήματος. Έτσι μοναδική τους ελπίδα και στήριγμα έμειναν οι ξένοι προστάτες τους για να τους ξανακαθίσουν στον εξουσιαστικό θώκο. Προσκολλήθηκαν λοιπόν, όλος αυτός ο κόσμος, όλο το παλιό κατεστημένο (πολιτικό, στρατιωτικό, πνευματικό, οικονομικό κ.λπ.) με πρωτοφανή δουλικότητα, δίνοντας τα πάντα σ αυτούς. Είναι γνωστά τα όρια της υποτέλειας και δουλικότητας, στην οποία οδήγησαν την Ελλάδα, από το 1944 και μέχρι το 1974, από την οποία τόσα δεινά προήλθαν: Εκλογές βίας και τρομοκρατίας , το νόθο Δημοψήφισμα , ο Εμφύλιος, η Περίοδος της παντοκρατορίας της Δεξιάς ( ), οι Εκλογές βίας και νοθείας , η Αποστασία, η Δικτατορία των Συνταγματαρχών και η προδοσία και διχοτόμηση της Κύπρου.

21 3) Ενίσχυαν τον Ζέρβα (αυτοί άλλωστε τον ίδρυσαν) εναντίον του ΕΛΑΣ. Τον συνέδεσαν με τα όμοια κινήματα της Γιουγκοσλαβίας (Μιχαήλοβιτς) και της Αλβανίας (Μπαλίστες). 4) Έδιναν πληροφορίες στους Γερμανούς, σε βάρος ΕΑΜιτών και προπαγάνδιζαν εναντίον τους. Δεν δίσταζαν να συνεργάζονται με φασιστικές οργανώσεις, για καταπολέμηση του ΕΛΑΣ π.χ. τον Τσαούς - Αντων (Αντώνιο Φωστερίδη), τον οποίο προέτρεψε ο Μύλερ (τομεάρχης Α Μακεδονίας-Θράκης της Β.Σ.Α.) να συνεργαστεί με τους Βούλγαρους, για καταπολέμηση του ΕΛΑΣ, βάζοντάς τον να υπογράψει το γνωστό Σύμφωνο με τον Βούλγαρο Στρατηγό Συράκωφ. 5) Στο θέμα του Νεοζηλανδού Λοχαγού Ντον Στοτ. (37) Τον έστειλαν στην Αθήνα με δύο επιδιώξεις: α) να ενώσει τις αντιεαμικές οργανώσεις και β) να προσπαθήσει τη σύναψη αντισοβιετικής συμμαχίας Αγγλίας Γερμανίας. Το θέμα πήρε ανεξέλεγκτες διαστάσεις, από την αντικομουνιστική παθολογία του Στοτ. Περιήλθε σε γνώση της ΕΣΣΔ και η Αγγλία αναγκάστηκε να τον ανακαλέσει. Ήταν και λίαν επιπόλαιος (38). 6) Στο θέμα των Ταγμάτων Ασφαλείας, Ευζώνων. Αναγνώριζαν τον εχθρικό σχηματισμό τους και την υπηρεσία τους στους καταχτητές. Ο Κρις )σε. 152) τα χαρακτηρίζει «αντικομουνιστικά», όμως «όχι γερμανόφιλα». Τον Ιούλιο του 1944, ο Κρις αποκάλυψε σε Αμερικανό διπλωμάτη, πως, αν και ήσαν στην υπηρεσία των Γερμανών, μας ειδοποιούσαν (τους Συνδέσμους δηλ.) για τις επιχειρήσεις που ετοίμαζαν σε κάποια περιοχή. (39) Γι αυτό φραστικά τα «αποκήρυσσαν». Τα ανέχονταν όμως και στα κρυφά τα ετοίμαζαν, για μελλοντική αξιοποίησή τους, όπως και έκαμαν κατά τη στρατιωτική επέμβαση στη χώρα μας (Δεκ. 1944). Ο Δανός καθηγητής Lars Balrentzen (στον τόμο «ΘΕΜΕΛΙΟ» 237 και 243 σημ. 45 η ) αναφέρει πως ο τότε Βρετανός Σύνδεσμος στη Μεσσηνία (το 1944) είπε το 1946: «Τα Τάγματα Ασφαλείας, με τον γερμανικό οπλισμό, θα μπορούσαν να εξοντώσουν τον ΕΛΑΣ. Όταν τον Ιούλιο έφυγα από το Κάιρο, η γνώμη, όσων ασχολούνταν με τις ελληνικές υποθέσεις, ήταν : α) τα Τ.Α. ήσαν, στην ουσία, περισσότερο φιλοβρετανικά παρά ο ΕΛΑΣ, γι αυτό άξιζαν την υποστήριξή μας. β) Σε ενδεχόμενη σύγκρουση με τον ΕΛΑΣ, θα τον νικούσαν. Έτσι θα αποτελούσαν τις μόνες δυνάμεις που θα υπήρχαν στην Ελλάδα, όταν θα φτάναμε εμείς». Βέβαια, τα περί νίκης τους στον ΕΛΑΣ, είναι φαντασιώσεις του πράκτορα. τα διαφύλαξαν από την εξόντωση, που ο ΕΛΑΣ είχε αρχίσει από τον Ιούλιο του Πραγματικά. Τα συγκέντρωσαν στην Αθήνα (φυλακές, στρατόπεδο Γουδιού κ.α.). Στις μάχες του Δεκεμβρίου τα αποφυλάκισαν, τα όπλισαν και τα έριξαν κατά του ΕΛΑΣ, διαπράττοντας ανήκουστες θηριωδίες, τις οποίες η αντίδραση απέδωσε μετά στον ΕΛΑΣ. Το μαρτυρεί και ο Στρατηγός Λ. Σπαής (δες περιοδικό «ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ» τεύχος 123/ ). 7) Το κοινό Βαλκανικό Στρατηγείο Αντίστασης. Την περίοδο αυτή καταβλήθηκε προσπάθεια από τις ηγεσίες των Αντιστασιακών Κινημάτων της Βαλκανικής για ίδρυση Κοινού Στρατηγείου, για συντονισμό και συνεργασία. Όμως οι Άγγλοι πράκτορες το έβλεπαν ως σοβαρότατο κίνδυνο για τα μεταπολεμικά σχέδια της χώρας τους για την περιοχή και ιδίως για τη χώρα μας, για την οποία με κάθε τίμημα επεδίωκαν τη διατήρηση της κηδεμονίας της. «Ένα ισχυρό αντιστασιακό κίνημα της Αριστεράς στην Ελλάδα, με την υποστήριξη των άλλων βαλκανικών κινημάτων,