Σελίδα 2 από Hausmann, R., (2012), Ireland can show Greece a way out of the crisis, Financial Times, February 8.

Transcript

1 Τµήµα Βιοµηχανίας του ΣΥΡΙΖΑ Πρόταση για τον Νέο Αναπτυξιακό Νόµο 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Όταν ένας Νόµος ονοµάζεται «Αναπτυξιακός Νόµος» αναµένεται µέσα από τα άρθρα του να ορίζεται, διακρίνεται ή έστω τεκµαίρεται το Αναπτυξιακό Σχέδιο για τις οικονοµικές δραστηριότητες της χώρας που αυτός αφορά. Ωστόσο, όπως είχαν διατυπωθεί οι Αναπτυξιακοί Νόµοι την τελευταία εικοσαετία, δεν ήταν δυνατόν να διακριθεί ή αναδειχθεί οποιοδήποτε σχέδιο! Αυτό είναι το πρώτο και βασικό πρόβληµα. Η εφαρµογή των προηγούµενων αναπτυξιακών νόµων, τελικά βοήθησε στη µεγέθυνση των υπηρεσιών (σύµβουλοι-βιοµηχανίες υπηρεσιών δηµιουργίας business plan και όχι µόνο), του παρασιτισµού, της αθρόας εισαγωγής µηχανολογικού εξοπλισµού και του αυξηµένου διαχειριστικού κόστους, µε αποτέλεσµα την κατασπατάληση σηµαντικών πόρων σε βάρος των πραγµατικά δικαιούχων. Από την είσοδο της χώρας στην ΕΟΚ και µέχρι το 2008, που άρχισε η διεθνής κρίση, η µαζική εισροή χρήµατος µέσω ευρωπαϊκών κονδυλίων (τα οποία διαχειριζόταν η κυβέρνηση) και η εύκολη χρηµατοδότηση µε εξωτερικό δανεισµό του γενναιόδωρου κράτους, έστρεψε τους ανθρώπινους και µη πόρους της οικονοµίας µακριά από την παραγωγή και προς δραστηριότητες που εξασφάλιζαν την πρόσβαση σε αυτά τα χρήµατα. Η εισροή αυτών των χρηµάτων οδήγησε σε µια όλο και αυξανόµενη διάβρωση των θεσµών. «Η Ελλάδα που παράγει» έφθινε, παρόλο που η κατανάλωση σαν ποσοστό του ΑΕΠ αυξανότανε κατά πολύ πάνω από τον αντίστοιχο ευρωπαϊκό µέσο όρο, τροφοδοτούµενη από τις σηµαντικές εισροές που δεν βρίσκανε απέναντί τους µια υγιή παραγωγική βάση. 1 Ως προς τα αίτια της ελληνικής κρίσης, ο καθ. Κωνσταντίνος Γάτσιας 2 αναφέρει τα εξής: Η Ελληνική κρίση είναι αυτοτελής και ενδογενής σε µεγάλο βαθµό. Αυτό σηµαίνει ότι θα είχαµε κρίση ανεξάρτητα από την παγκόσµια ή την Ευρωπαϊκή Την περίοδο , δηλαδή περίοδο που είµαστε στην Ενωµένη Νοµισµατική Ένωση ΟΝΕ, δεν είχαµε καθόλου ανάπτυξη αλλά υποανάπτυξη και απόκλιση, ΟΧΙ σύγκλιση. Οι εξαγωγές µας κυριαρχούνταν από λιγότερο σύνθετα, χαµηλής προστιθέµενης αξίας προϊόντα. Δηλαδή, πήγε άσχηµα, όχι µόνο σχετικά µε τα σύνθετα προϊόντα (µηχανολογικό εξοπλισµό, χηµικά προϊόντα, µέταλλα κλπ, αλλά και µε τα λιγότερο σύνθετα προϊόντα (ανεπεξέργαστες πρώτες ύλες, ξυλουργικά προϊόντα, αγροτικά προϊόντα κλπ). Αυτή η συρρίκνωση της παραγωγικής ικανότητας της χώρας σε διεθνώς εµπορεύσιµα προϊόντα και η καθήλωση της σε τεχνολογίες και προϊόντα µεσαίας και χαµηλής εξειδίκευσης, είναι τελικά εκείνη που καθορίζει τι θέσεις εργασίας µπορεί να προσφέρει η οικονοµία, τι µισθούς µπορεί να πληρώνει, τι εισόδηµα µπορεί να δηµιουργεί και να αναδιανείµει. Χαρακτηριστικά προσθέτει: Αν σήµερα έπεφταν χρήµατα από ελικόπτερο, θα διογκώνονταν οι παρασιτικοί χώροι της αγοράς. Συνέπεια των παραπάνω ήταν η πτώση της συµµετοχής της µεταποίησης στη δηµιουργία της Προστιθέµενης Αξίας της οικονοµίας στα χρόνια προ της κρίσης, όπως φαίνεται στο παρακάτω διάγραµµα. 1 «Μεταποίηση, ανταγωνισµός και επιχειρηµατικό περιβάλλον» Του Μιχάλη Μητσόπουλου 2 Εισήγηση του καθηγητή και πρύτανη της ΑΣΟΕΕ Κωνσταντίνου Γάτσιου στη διηµερίδα του Levy Economics Institute µε θέµα: "Έξοδος από την κρίση: Η πρόκληση της εναλλακτικής πορείας " στις 9 Μαρτίου Σελίδα 1 από 13

2 Επίσης, στο διάγραµµα που ακολουθεί καταγράφεται η χαµηλή «πολυπλοκότητα» των προϊόντων που εξάγει η χώρα µας, µε τη µικρή συµµετοχή της µεταποίησης στο (προ κρίσης) ΑΕΠ της χώρας. 3 Τέλος, στα έτη της κρίσης 2018 έως 2013, σύµφωνα µε την Eurostat 4, η συνολική Ακαθάριστη Προστιθέµενη Αξία της χώρας (σε εκατ. Ευρώ) µειώθηκε κατά 25% (από εκ σε εκ.). 3 Hausmann, R., (2012), Ireland can show Greece a way out of the crisis, Financial Times, February 8. 4 National Accounts aggregates by industry (up to NACE rev2 A*64) Data Base [nama_10_a64]. Σελίδα 2 από 13

3 Ο πρωτογενής τοµέας (Α) ενώ µειώθηκε από 6.624εκ. σε 6.106εκ εµφανίζεται σε ποσοστό αυξηµένος (από 3,1% σε 3,8%) λόγω της µείωσης του ΑΕΠ. Η µεταποίηση (C) υπέστη τη µεγαλύτερη µείωση κατά 30% από εκ το 2008 σε εκ το 2013 (αντίστοιχα από 9,1% του ΑΕΠ σε 3% 9% 8,5%). Oι δε υπηρεσίες παντός είδους 88% εκτινάχθηκαν σε ποσοστό 88%. Όλα τα ανωτέρω βέβαια δεν συνέβησαν τυχαία. Είναι η απολύτως προδιαγραµµένη συνέπεια της οικονοµικής πολιτικής, όλων των περασµένων κυβερνήσεων. Πρωτογενής Τοµέας Δευτερογενής Τοµέας Τριτογενής Τοµέας Οι διάφοροι αναπτυξιακοί νόµοι µέχρι σήµερα, υπηρετούν απόλυτα αυτήν την καταστροφική πορεία της χώρας µας. Αντί να στοχεύουν και σκοπεύουν στο ζητούµενο, που είναι η δηµιουργία ενός ελληνικού διεθνώς εµπορεύσιµου τελικού προϊόντος, περιορίζονται στην ενίσχυση των «προθέσεων», επιδοτώντας κυρίως δαπάνες κτιριακού και µηχανολογικού εξοπλισµού (πάντα εισαγόµενου µια που δεν υπάρχει η δυνατότητα έκδοσης πιστοποιητικού για τα εγχωρίως κατασκευαζόµενα!), και πάσης φύσεως υπηρεσίες (ταξίδια, εκθέσεις, υπηρεσίες εξωτερικών συµβούλων και µιας βαριάς βιοµηχανίας υπηρεσιών «paperρολογίας»), µε τελικό αποτέλεσµα τη διόγκωση του παρασιτισµού και της διαφθοράς. Με αυτές τις συνθήκες, δεν ωφελείται σε τίποτα η επιχείρηση διότι πρέπει αυτή µε ίδιες δυνάµεις να υλοποιήσει ΠΡΩΤΑ την επένδυση και στο τέλος, µετά από έλεγχο, να εισπράξει την ενίσχυση. Ακόµα και αν χρησιµοποιηθεί τραπεζικός δανεισµός για την υλοποίηση, η επιχείρηση, εκτός από την σύµβαση, πρέπει να καταβάλει πλήρεις εγγυήσεις στην τράπεζα, κάτι που την κάνει την ενίσχυση αχρείαστη για την επιχείρηση έτσι και αλλιώς. Τελικά, µέχρι σήµερα, λειτούργησε αντιαναπτυξιακά, αντιεπιστηµονικά και ως προϊόν διαπλοκής, η επιχορήγηση δραστηριοτήτων που δεν προωθούσαν την επιχειρηµατικότητα, δηµιουργούσαν έλλειµµα στο εµπορικό ισοζύγιο της χώρας, και πρόσφεραν µηδενικές θέσεις εργασίας (πχ φωτοβολταϊκά), εµποδίζοντας τη ροή πόρων σε πραγµατικά παραγωγικές επενδύσεις. Το αποτέλεσµα ήταν να απευθύνεται η ενίσχυση µόνο σε αυτούς που δεν την είχαν ανάγκη, δηλαδή σε αυτούς που είχαν οικονοµικούς πόρους για να ξεκινήσουν. Ένας αναπτυξιακός νόµος µπορεί να υπηρετήσει την αναγκαία οικονοµική και κοινωνική βελτίωση επικουρικά, δεν µπορεί, όµως από µόνος του να την ικανοποιήσει. Θα πρέπει να ενταχθεί σε ένα ολοκληρωµένο αναπτυξιακό σχέδιο, δεκαετούς τουλάχιστον χρονικού ορίζοντα και να υπηρετεί τους στόχους του. Διαφορετικά υπάρχει κίνδυνος να αναπαραχθεί ένας αποσπασµατικός τρόπος ανάπτυξης και να υπάρξει µια ακόµη σπατάλη πόρων. Είναι εξαιρετικής σηµασίας, η συσχέτιση του αναπτυξιακού νόµου µε τα υπόλοιπα χρηµατοδοτικά εργαλεία και τις δράσεις του ΕΣΠΑ καθώς και µε το Πρόγραµµα Δηµοσίων Επενδύσεων και τις υποδοµές. Η χρηµατοδότηση του αναπτυξιακού νόµου πρέπει να είναι συµπληρωµατική προς τη χρηµατοδότηση των υποδοµών και όχι να γίνει σε βάρος των τελευταίων. Θα ήταν εξαιρετικά αντιφατικό να επιχορηγούµε τις ιδιωτικές επενδύσεις σε βάρος των δηµόσιων υποδοµών όταν είναι δεδοµένη η σηµασία των τελευταίων στη βελτίωση της κοινωνικής παραγωγικότητας και της ανταγωνιστικότητας. Ανάλογης σηµασίας είναι και η εναρµόνιση του αναπτυξιακού νόµου µε τη λειτουργία συνολικά του χρηµατοπιστωτικού συστήµατος, αφού κανένας αναπτυξιακός νόµος δεν µπορεί να υποκαταστήσει το τελευταίο. Η αποδοτική εφαρµογή του αναπτυξιακού νόµου προϋποθέτει και απαιτεί και ένα χρηµατοπιστωτικό σύστηµα το οποίο θα υπηρετεί και θα στηρίζει την πραγµατική οικονοµία και τις παραγωγικές επενδύσεις. Σελίδα 3 από 13

4 Μια ισχυρή παραγωγική, µεταποιητική βάση, τελικά είναι απαραίτητη για να διασφαλίσει σε µια οικονοµία την ύπαρξη µιας επαρκούς ποικιλίας δραστηριοτήτων που µεταξύ τους αναπτύσσουν συνέργειες, επιτυγχάνουν µη φθίνουσες οικονοµίες κλίµακας και συνεπώς είναι βιώσιµες. Αυτή είναι και η κρίσιµη παράµετρος για να αντιµετωπισθεί η αποβιοµηχάνισης µιας χώρας. Τα κύρια προτάγµατα λοιπόν ενός άλλου αναπτυξιακού σχεδίου είναι: µακροχρόνια επίπτωση της 1. Η ουσιαστική οργανική και όχι η κατασκευασµένη τεχνητή-διοικητική, αποκέντρωση και περιφερειακή ανάπτυξη της χώρας 2. Η ενίσχυση της µικρής και πολύ µικρής δηµιουργικής µεταποιητικής δραστηριότητας, δραστηριότητας που στηρίζεται στην µικρή ιδιοκτησία στα µέσα παραγωγής, και όχι των ολίγων µεγάλων ή των πολυεθνικών επιχειρήσεων, σαν ελαχίστη εκδήλωση µιας σύγχρονης και βιώσιµης δηµοκρατικής συνθήκης κοινωνικής συγκρότησης. Η ενίσχυση αυτή είναι η µόνη που θα δηµιουργήσει πολλαπλασιαστικά νέες, «ποιοτικές» και µακροβιότερες, θέσεις εργασίας. Επιζητούµε µια κοινωνία µικρών ελεύθερων παραγωγών, και προκειµένου για την χώρα µας, το µπορούµε και το οφείλουµε εδώ και τώρα. 3. Η συνάρθρωση αυτής της αποκεντρωµένης µικρο-οικονοµίας µε συµµετοχικό δηµοκρατικό τρόπο σε υπερτοπική εθνική αλλά και διεθνή οικονοµική οντότητα. 4. Η ανάπτυξη και παραγωγή ενός εξαγώγιµου ελληνικού ποιοτικού προϊόντος, γέννηµα µιας αληθινής ενδογενούς διαδικασίας. Για µια ενδογενή εξωστρέφεια. Με βάση τα παραπάνω προτάγµατα: Βασική επιδίωξη του νέου αναπτυξιακού νόµου είναι η ενίσχυση της ανάπτυξης και παραγωγής τελικού προϊόντος, διεθνώς εµπορεύσιµου µε υψηλή ελληνική εγχώρια προστιθέµενη αξία (ΕΠΑ). Ωφελούµενες επιχειρήσεις είναι οι µικρές και πολύ µικρές επιχειρήσεις. Παράλληλοι στόχοι στο πλαίσιο της βασικής επιδίωξης είναι η δηµιουργία νέων θέσεων εργασίας, η αξιοποίηση του σηµαντικού ανθρώπινου δυναµικού (επιστηµονικού, τεχνικού), η ενίσχυση συνεργατικών εγχειρηµάτων. Ο νέος αναπτυξιακός νόµος επικεντρώνεται στα αποτελέσµατα (µετρήσιµα) και δεν εξαντλείται στα σχέδια και τις προθέσεις. Η Εγχώρια Προστιθέµενη Αξία (ΕΠΑ) οφείλει να καταστεί οδηγός του Νέου Αναπτυξιακού Νόµου, όσο ο νόµος αυτός υπακούει και εφαρµόζει απαρέγκλιτα µια Αναπτυξιακή Στρατηγική που έχει ανάγκη η χώρα. Είναι το απαραίτητο εργαλείο για έναν νέου τύπου Αναπτυξιακό Νόµο, που θα ελευθερώσει υγιείς αναπτυξιακές δυνάµεις και θα εγκλωβίσει τον παρασιτισµό και τη διαπλοκή. Για την εφαρµογή αυτού του νέου νόµου προτείνονται δυο εναλλακτικές επιλογές, µε ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και εργαλεία εφαρµογής η καθεµιά, αλλά συµβατές µε την κεντρική επιδίωξη του αναπτυξιακού νόµου, την υψηλή εγχώρια προστιθέµενη αξία. Οι δυο αυτές επιλογές παρουσιάζονται στη συνέχεια του κειµένου. Σελίδα 4 από 13

5 A. Η πρόταση για τις Άµεσες Ενισχύσεις 1. Άµεσες επιχορηγήσεις θα πρέπει να προβλέπονται µόνο για επενδύσεις µικρής ή µεσαίας κλίµακας οι οποίες δηµιουργούν σηµαντικές επιπτώσεις σε περιφερειακό ή τοπικό επίπεδο, είναι καινοτόµες σε προϊόντα ή διαδικασίες, και όπου µετέχουν νέοι επιστήµονες κατά προτεραιότητα. Ιδιαίτερα τη σηµερινή εποχή, κατά την οποία οι δηµόσιοι πόροι είναι εξαιρετικά περιορισµένοι και ο τραπεζικός τοµέας φειδωλός, οι πόροι θα πρέπει να χρησιµοποιούνται απόλυτα στοχευµένα 2. Η κρίση είχε ως συνέπεια το κλείσιµο πολλών παραγωγικών µονάδων και την θέση σε αχρηστία πολύ αξιόλογου µηχανολογικού εξοπλισµού και υποδοµής. Οι επιλέξιµες δαπάνες άµεσων επιχορηγήσεων του αναπτυξιακού Νόµου θα πρέπει να αναδιαµορφωθούν ώστε να δοθεί προτεραιότητα στην επαναλειτουργία αξιόλογων µονάδων. Η επιχορήγηση νέων κτιριακών εγκαταστάσεων ή η επιχορήγηση αγοράς µόνο καινούργιου µηχανολογικού εξοπλισµού θα οδηγήσει σε απορρόφηση σηµαντικών πόρων ενώ δεν θα αξιοποιηθεί το αργούν δυναµικό της χώρας. 3. Τα παραγόµενα προϊόντα των επιχορηγούµενων επιχειρήσεων θα πρέπει να είναι υψηλής εγχώριας προστιθέµενης αξίας. 4. Θα πρέπει δοθεί προτεραιότητα σε συνεργατικές επιχειρήσεις, έναντι των µεµονωµένων περιπτώσεων, όταν αυτές προωθούν την περιφερειακή ανάπτυξη επιτυγχάνοντας τη διασύνδεση επί µέρους παραγωγικών δραστηριοτήτων ή λειτουργούν πανελλαδικά σε συγκεκριµένους κλάδους. 5. Οι επιχειρήσεις έντασης εργασίας πρέπει να προωθούνται, αλλά µόνο υπό την προϋπόθεση παραγωγής προϊόντος υψηλής προστιθέµενης αξίας. 6. Το σύστηµα αξιολόγησης των προτάσεων θα πρέπει να είναι πολύ απλό διότι η εµπειρία του παρελθόντος έδειξε ότι τα πολλά κριτήρια τελικά αποπροσανατολίζουν από το στόχο που είναι η επιλογή για χρηµατοδότηση των καλύτερων προτάσεων. Βασικές αρχές θα πρέπει να είναι: οι επενδυτές να είναι αξιόπιστοι, οι φορείς του έργου να έχουν επιστηµονική, τεχνική και επαγγελµατική ικανότητα και επάρκεια και εµπειρία (ως σύνολο), τα προϊόντα να µπορούν να αντιµετωπίσουν, µε την κατάλληλη δηµόσια στήριξη, την εγχώρια και διεθνή αγορά. 7. Τα βασικά κριτήρια αξιολόγησης των προτάσεων για άµεσες επιχορηγήσεις ενδεικτικά µπορεί να είναι: a. Το παραγόµενο προϊόν να είναι υψηλής ελληνικής προστιθέµενης αξίας. b. Το παραγόµενο προϊόν να είναι διεθνώς εµπορεύσιµο (εννοείται πιστοποιηµένο) µε τις κατάλληλες δηµόσιες παρεµβάσεις µέσω της αποκεντρωµένης, στους χώρους παραγωγής, πιστοποιήσεις - τυποποιήσεις και όχι όπως γίνεται µέχρι σήµερα µέσα στα «γραφεία». c. Να αξιοποιείται υφιστάµενο αργούν µηχανολογικό και κτιριακό δυναµικό d. Να αξιοποιείται ελληνικό επιστηµονικό δυναµικό, ελληνική τεχνογνωσία και ελληνική εµπειρία. e. Να υπάρχει δυνατότητα ενδιάµεσου ελέγχου (να µην καταλήγουµε µετά από 2-4 χρόνια να υπάρχουν δεσµευµένοι πόροι για έργα που δεν θα γίνουν). f. Όλες οι αιτήσεις να γίνονται ηλεκτρονικά (υπάρχει εφαρµογή που ήδη χρησιµοποιείται) και όλη η πορεία των προτάσεων να ελέγχεται ηλεκτρονικά. g. Τα επιχειρηµατικά σχέδια να είναι εστιασµένα στα αποτελέσµατα και όχι στα µέσα. (Οι φάκελλοι επενδύσεων που περιλαµβάνουν απίστευτη πληροφορία για κτίρια ή µηχανήµατα, βοηθούν τις αµοιβές Συµβούλων αλλά όχι τις επιχειρήσεις οι οποίες έρχονται να υλοποιήσουν επιχειρηµατικά σχέδια µέσα σε πλαίσια αυστηρής γραφειοκρατίας). Σελίδα 5 από 13

6 B. Η πρόταση για τις Έµµεσες Ενισχύσεις Βασικό Κριτήριο Ενίσχυσης: Ο Δείκτης Εγχώριας Προστιθέµενης Αξίας (ΕΠΑ) Προτείνεται µια διαφορετική προσέγγιση για ένα νέο και Αυτόµατο Μηχανισµό απονοµής Έµµεσων κρατικών ενισχύσεων µέσω του Νέου Αναπτυξιακού Νόµου που θα βασίζεται στο κριτήριο της Εγχώριας Προστιθεµένης Αξίας (ΕΠΑ), και στο αντικειµενικό αποτέλεσµα µιας επιχειρηµατικής δράσης, και όχι στην πρόβλεψη του αποτελέσµατος µε την χρήση πολύπλοκων και διαβλητών διαδικασιών αιτήσεων, αξιολόγησης, εκτιµήσεων, επιτροπών και ενδιάµεσων συµβούλων. Χαρακτηριστικά ενός πραγµατικά νέου αναπτυξιακού νόµου: (1) To µόνο τελικό ζητούµενο κάθε νέας επένδυσης που ενισχύεται, πρέπει να είναι η δηµιουργία τελικού προϊόντος, διεθνώς εµπορεύσιµου µε υψηλή ελληνική εγχώρια προστιθέµενη αξία (ΕΠΑ) µεγαλύτερης του 35%. (2) Η πρότασή µας αφορά ΜΟΝΟ τη δηµιουργία τελικού προϊόντος, αποκλείοντας τις κάθε φύσης υπηρεσίες, ανεξάρτητες από το προϊόν. (3) Η πρότασή µας αφορά τις έµµεσες ενισχύσεις, αλλά δεν αποκλείει την άµεση ενίσχυση στη βάση επιχειρησιακού σχεδίου µε αξιοποίηση άλλων εργαλείων του Αναπτυξιακού Νόµου ή του ΕΣΠΑ. Οι έµµεσες ενισχύσεις θα υλοποιούνται, από τις ίδιες τις επιχειρήσεις, µέσω των λογιστικών τους βιβλίων. Η αρµόδια υπηρεσία ελέγχου της ΕΠΑ θα πρέπει να απαντήσει εντός ενός διαστήµατος 30 ηµερών από την προσκόµιση σε αυτήν της αίτησης που θα συνοδεύεται µε τα απαραίτητα δικαιολογητικά. Μετά την παρέλευση του χρονικού αυτού διαστήµατος, θα θεωρείται αυτοδίκαια ότι υπάρχει έγκριση. (4) Οι όποιες ελαφρύνσεις, θα εφαρµόζονται µέσω των λογιστικών βιβλίων των επιχειρήσεων, τα οποία θα υπόκεινται σε έλεγχο ανά πάσα στιγµή από τις αρµόδιες υπηρεσίες, όπως και για τα λοιπά οικονοµικά στοιχεία της κάθε επιχείρησης. (5) Η πρότασή µας αφορά συνεχή έµµεση ενίσχυση ανάλογα µε τα Αποτελέσµατα Χρήσης, καθόσον η ενίσχυση δεν βασίζεται σε business plan προθέσεων. Η πρόταση αυτή ουσιαστικά βοηθά δραστικά κυρίως τις µικρές επιχειρήσεις διότι τις στρέφει στην δηµιουργία τελικού προϊόντος, µε όποια µέσα και αν διαθέτουν ακόµη και µε τα υφιστάµενα, µε τις όποιες πωλήσεις, µικρές ή µεγάλες. Οι ελαφρύνσεις είναι αναλογικές, σύµφωνα µε τις πωλήσεις του συγκεκριµένου προϊόντος, δυναµικές και όχι στατικές, δηλαδή υπολογίζονται ανά έτος και όχι όπως µε τον παρόντα νόµο άπαξ ανά επένδυση. (6) Το ύψος και το είδος των ελαφρύνσεων θα περιγράφονται σαφώς στο ΦΕΚ του νέου αναπτυξιακού νόµου, και θα είναι γνωστές στους πάντες εκ των προτέρων. Οι όποιες ελαφρύνσεις θα είναι κλιµακωτές, ανάλογα µε την επιτευχθείσα ΕΠΑ (π.χ. για ΕΠΑ από 35%-40% αυτές..., για ΕΠΑ από 40%-50% αυτές κ.ο.κ.), σύµφωνα µε την ευρύτερη στρατηγική αποκέντρωσης και ανάλογα το συνολικό ύψος πωλήσεων της εταιρείας (7) Κάθε προϊόν που θα πωλείται, θα φέρει σήµα στην ετικέτα του µε το ποσοστό της ΕΠΑ. Με αυτόν τον τρόπο ο καταναλωτής θα γνωρίζει και θα επιλέγει όχι µόνο µε το κριτήριο της τιµής, αλλά και του ποσοστού της εγχώριας κατασκευής. Η Πρόταση για µια Διαφορετική Διαδικασία 1. Συνοπτική Δήλωση ένταξης σε µια σχετική διαδικτυακή πλατφόρµα. 2. Υλοποίηση 3. Έλεγχος των πωλήσεων των προϊόντων της επιχείρησης µε κριτήριο τον Δείκτη της ΕΠΑ, ο οποίος περιγράφεται στην επόµενη ενότητα. Ο Δείκτης ΕΠΑ απαιτείται να είναι µεγαλύτερος του 35% µε επιπλέον κάποια άλλα κριτήρια, όπως, η γεωγραφική περιοχή, το ύψος πωλήσεων της επιχείρησης, τα παραστατικά κτλ, που υποβάλλει η ίδια η επιχείρηση. Σελίδα 6 από 13

7 4. Αυτόµατη παροχή της ενίσχυσης µε φορολογικές, ασφαλιστικές απαλλαγές ή και τελών που εισπράττει το κράτος, ή οιοσδήποτε ευρύτερος δηµόσιος φορέας, συµπεριλαµβανοµένων και των φόρων ενέργειας για την επόµενη οικονοµική χρήση, εφόσον αντικειµενικά η επιχείρηση έχει καλύψει τα κριτήρια, µε απλή κοινοποίηση από την επιχείρηση στις Αρχές. Οι Αρχές µπορούν να κάνουν είτε άµεσο έλεγχο είτε σε οιαδήποτε άλλη στιγµή θέλουν για την επιβεβαίωση της τήρησης των κριτηρίων. Αν διαπιστωθεί απόκλιση, έχουν δυνατότητα να ανακαλέσουν αναδροµικά τις απαλλαγές. Για να ωφεληθεί µια επιχείρηση από το ευεργέτηµα αυτού του αναπτυξιακού νόµου, προτείνουµε την ακόλουθη διαδικασία: άνοιγµα πίστωσης ανά επιχείρηση σε αρµόδιο φορέα, και χρέωση του λογαριασµού αυτού µε τη δυνατότητα έκδοσης εκχωρήσιµων κουπονιών (voucher). Στην πρόταση µας, µιλάµε για έµµεσες ενισχύσεις που υπολογίζονται ως ποσοστό επί των πωλήσεων κάθε προϊόντος της επιχείρησης που έχει ΕΠΑ µεγαλύτερη από 35%. Με την προτεινόµενη διαδικασία ο αιτών µε µια απλή ηλεκτρονική δήλωση, αποφεύγει όλο το κόστος και την καθυστέρηση από ένα πλήρες µεν αλλά στην ουσία αυθαίρετο επενδυτικό σχέδιο µαζί µε το βουνό από τα δικαιολογητικά. Η δε αξιολόγηση αντί να γίνει επί θεωρητικού αποτελέσµατος, γίνεται επί πραγµατικού βάσει αντικειµενικών δεικτών, στο τέλος της διαδικασίας, οπότε και γίνεται αυτόµατα η παροχή της ενίσχυσης. Έτσι, χτυπιέται η επιδότηση της διαφθοράς και του παρασιτισµού. Οι βασικοί στόχοι της πρότασης είναι: α) η επικέντρωση στην δηµιουργία υψηλής ΕΠΑ, µέσω της παραγωγής προϊόντων διεθνώς εµπορευσίµων και στις παραγωγικές επενδύσεις της µεταποίησης, που είναι και οι µόνες που δηµιουργούν ποιοτικές και µόνιµες θέσεις εργασίας. Άλλως η χώρα µας θα χάσει την όποια παραγωγική βάση που της αποµένει, καθώς τα εµπορεύσιµα προϊόντα πλέον θα εισάγονται, υποκαθιστώντας τα µη ανταγωνιστικά εγχώρια παραγόµενα προϊόντα. Η παραγωγή µέσω της µεταποίησης µπορεί διαχρονικά να εξασφαλίσει την προσέγγιση του επιπέδου διαβίωσης των ανεπτυγµένων χωρών, καθώς και την ποιοτική απασχόληση, β) η εξάλειψη της γραφειοκρατίας και της διαφθοράς, γ) η έµµεση ενίσχυση που βασίζεται σε αντικειµενικά κριτήρια και να µην εξαρτάται από εξωτερικούς παράγοντες, π.χ. το χρόνο της καταβολής της ενίσχυσης, ώστε αυτή να παράγει άµεσα αποτελέσµατα στην λειτουργία της επένδυσης, και τέλος δ) µια τέτοια ενίσχυση που δεν θα επιβαρύνει άµεσα την δηµοσιονοµική θέση της χώρας, ενώ και η παροχή των ενισχύσεων δεν θα επηρεάζεται από την κατάσταση ρευστότητας του δηµοσίου. Αντίθετα την αυξάνει γιατί η ενίσχυση υπάρχει ταυτόχρονα µε την επίτευξη νέων κερδών, δηλαδή νέων φόρων που ενισχύουν τη δηµοσιονοµική θέση της χώρας και αυξάνουν αντί να µειώνουν τη ρευστότητα του δηµοσίου.. Συµπερασµατικά: Η ουσία της πρότασης είναι ότι ο παράγοντας της Ελληνικής Προστιθέµενης Αξίας είναι το µέσον (εργαλείο) στρατηγικής αλλά και τακτικής, για µια υγιή ενδογενή αναπτυξιακή διαδικασία των Ελληνικών ΜµΕ, που ΜΟΝΟΝ µέσω αυτών µπορεί να αντιµετωπιστεί σε βιώσιµη βάση το πρόβληµα της ανεργίας στην χώρα µας. Ιδιαίτερα σήµερα που η οικονοµική δραστηριότητα βρίσκεται στο ναδίρ, η επικέντρωση στην Ελληνική ΠΑ, προβάλλει ως επιτακτική ανάγκη και προϋπόθεση για την παραγωγική ανασυγκρότηση και για το κτίσιµο της παραγωγικής ικανότητας των ΜΜΕ που είναι η σπονδυλική στήλη της οικονοµίας µας. Η Εγχώρια προστιθέµενη αξία, της παραγωγής της γης και των ζώων, της µεταποίησης, του πολιτισµού, της ναυτοσύνης, του κοινοτισµού και της µαστορικής έρχονται τώρα να ξαναχτυπήσουν την πόρτα µας. Σαν εργαλείο και σαν στάση ζωής. Εξαρτάται πλέον από την απάντηση µας στο κάλεσµα αυτού του χτυπήµατος. Σελίδα 7 από 13

8 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Περιγραφή και υπολογισµός του Δείκτη της Εγχώριας Προστιθέµενης Αξίας, ΕΠΑ Η σηµασία της ΕΠΑ Το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν µιας οικονοµίας (ΑΕγχΠ) αντιπροσωπεύει το άθροισµα της προστιθέµενης αξίας από όλους τους παραγωγούς του. Η προστιθέµενη αξία είναι η ακαθάριστη αξία της παραγωγής των παραγωγών µείον την αξία των ενδιάµεσων αγαθών και υπηρεσιών που καταναλώνονται κατά την παραγωγή, πριν από τον υπολογισµό της ανάλωσης πάγιου κεφαλαίου στην παραγωγή. Η συνεισφορά κάθε κλάδου στην παραγωγή της οικονοµίας υπολογίζεται µε βάση την προστιθέµενη αξία του κλάδου. Κατ αναλογία, σε επίπεδο επιχείρησης, η προστιθέµενη αξία µετρά τη συµβολή της επιχείρησης στην εγχώρια παραγωγή της χώρας. Εξ ορισµού, η προστιθέµενη αξία µετρά επίσης τα ποσά που διαθέτει η επιχείρηση για να αµείψει την εργασία και το κεφάλαιο που κινητοποιήθηκαν για την παραγωγή αυτή. Σύµφωνα µε το Γραφείο Στατιστικών Απογραφών των ΗΠΑ (US Census Bureau)[4] η προστιθέµενη αξία µιας επιχείρησης ορίζεται από την εξίσωση: Π.Α. επιχείρησης = Αξία πωλήσεων Κόστος πωληθέντων και Υπηρεσιών τρίτων Σύµφωνα µε τον ορισµό αυτό, η προστιθέµενη αξία µιας επιχείρησης είναι η συνολική συµβολή της εργασίας, του κεφαλαίου και της Διοίκησης στην αξία (τιµή) των πωλήσεων της επιχείρησης. Με τον ορισµό αυτό καλύπτεται ξεκάθαρα η συνολική συµβολή των υπηρεσιών της εργασίας, του κεφαλαίου και της Διοίκησης της εξεταζόµενης επιχείρησης στην αξία του τελικού προϊόντος που πραγµατοποιείται µε τον φυσικό µετασχηµατισµό πρώτων και βοηθητικών υλών, ηµικατεργασµένων προϊόντων και διαφόρων µερών-εξαρτηµάτων που χρησιµοποιήθηκαν κατά την παραγωγική διαδικασία. [5, σελ.2]. Πιο γενικά, η ΠΑ «αντιπροσωπεύει το τι προσθέτει µια επιχειρηµατική δραστηριότητα στις πρώτες ύλες που αγοράζει» [6]. Τονίζεται ότι η δέσµευση στην ΕΠΑ έχει διαπιστωθεί εµπειρικά ότι προκαλεί εξειδικευµένες δραστηριότητες για ανάπτυξη νέων προϊόντων και επενδυτικών έργων. Ακόµα και στις ΗΠΑ, κατ εξοχήν οικονοµία της αγοράς, τέτοιες δραστηριότητες χρηµατοδοτούνται σε µεγάλο βαθµό από το Αµερικάνικο Δηµόσιο [7] και [8]. Συνοπτικά, είναι γενικά αποδεκτό ότι για την µορφοποίηση αναπτυξιακής στρατηγικής απαιτείται να γνωρίζουµε το περιεχόµενο του παραγόµενου µικρο-οικονοµικού µεταποιητικού προϊόντος σε ΕΠΑ και να χρησιµοποιούµε το περιεχόµενο αυτό στην χρηµατοδότηση των ΜΜΕ. Υπάρχει πληθώρα αναφορών ως προς το ότι ένας υγιής µεταποιητικός τοµέας µιας εθνικής οικονοµίας είναι το κλειδί για την δηµιουργία τεχνολογίας και απεξάρτησης της εθνικής οικονοµίας από τον τοκογλυφικό ξένο δανεισµό του Δηµοσίου, ενώ αποτελεί προϋπόθεση για να σταθεί η Ελλάδα στην Ευρώπη ως ΙΣΟΤΙΜΟ µέλος και ΟΧΙ ως επαίτης, όπως είναι σήµερα. Αυτή είναι και η ουσία ενός ΝΕΟΥ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΥ ΜΟΝΤΕΛΟΥ που ευαγγελίζεται η κυβέρνηση. Προσδιορισµός του Δείκτη της Εγχώριας Προστιθέµενης Αξίας (ΕΠΑ) ως κριτηρίου για ενίσχυση. Όπως ήδη αναφέραµε, ως ΕΠΑ ορίζεται η αξία η οποία προστίθεται από την εγχώρια βιοµηχανία κατά τη διάρκεια της κατασκευής-µεταποίησης-συναρµολόγησης ενός προϊόντος. Τα στοιχεία κόστους τα οποία προσµετρούνται στην ΕΠΑ είναι εκείνα που: Σελίδα 8 από 13

9 Συνδέονται µε τη συνολική διαδικασία παραγωγής κατασκευής και διάθεσης προϊόντων και κατασκευαστικών έργων, που παράγονται από την Ελληνική (Εγχώρια) Βιοµηχανία Βιοτεχνία. Προσθέτουν αξία προερχόµενη από την Εγχώρια Βιοµηχανία Βιοτεχνία. Προέρχονται από την ανάλωση (κόστος) των καθαρά εγχωρίων πόρων ή συντελεστών παραγωγής και διάθεσης που συµµετέχουν στην παραγωγή, συµπεριλαµβανόµενου του καθαρού προ φόρων κέρδους. Το εν λόγω κόστος είναι, είτε άµεσο που αφορά αποκλειστικά την παραγωγή του συγκεκριµένου προϊόντος, είτε έµµεσο που αφορά και άλλο παραγόµενο προϊόν της συγκεκριµένης Βιοµηχανίας - Βιοτεχνίας. Ένας Αλγόριθµος που λειτουργεί εδώ και δεκαετίες στην Ελλάδα. Οι Αµυντικές Προµήθειες του Υπουργείου Εθνικής Άµυνας, από τις αρχές της δεκαετίας του '80, πραγµατοποιούνταν µε σκοπό την ελληνοποίηση των αµυντικών προµηθειών, µέσω της µεγιστοποίησης της εγχώριας προστιθεµένης αξίας, µε εφαρµογή του δείκτη της ΕΠΑ. 5 Για τη εφαρµογή του περιγραφόµενου τύπου, ως «Ελληνικής Κατασκευής» θεωρείται το προϊόν που παράγεται στην Εγχώρια Βιοµηχανία - Βιοτεχνία και έχει ΕΠΑ ίση ή µεγαλύτερη του 35% (>=35%). Ο Δείκτης ΕΠΑ µπορεί να υπολογίζεται βάσει του παρακάτω τύπου: όπου: Δείκτης ΕΠΑ = 100 x [[(α+β+γ+δ+ε+στ+η+κ)-µ]/π] α = Αξία πρώτων και βοηθητικών υλών που παράγονται εγχωρίως (1) Πρώτες ύλες είναι τα υλικά εκείνα τα οποία µετασχηµατιζόµενα δίδουν το τελικό προϊόν και αποτελούν αναπόσπαστο µέρος αυτού (π.χ. η πρώτη ύλη του υλικού «άξονας» είναι ο χάλυβας σε µορφή ράβδου ή οι πρώτες ύλες του υλικού «ελαστικό πέλµα» είναι οι κόκκοι καουτσούκ και διάφορες άλλες χηµικές ύλες). (2) Βοηθητικές ύλες είναι τα υλικά που δεν θεωρούνται πρώτες ύλες, πλην όµως είναι απαραίτητα, καθ όσον συµβάλλουν κατά την παραγωγική διαδικασία στη διαµόρφωση του προϊόντος. (3) Εάν η πρώτη ύλη είναι εισαγόµενη και επιδέχεται κάποια µορφή προ-επεξεργασίας από την εγχώρια βιοµηχανία, για τη συγκεκριµένη πρώτη ύλη απαιτείται η διαπίστωση της επιτυγχανόµενης 5 Ελληνική Προστιθέµενη Αξία (ΕΠΑ) επί των προµηθειών Αµυντικού Υλικού των Ενόπλων Δυνάµεων. Αριθµ ΦΕΚ 1225 του [1] Ο νόµος αυτός, ο οποίος είναι συνέχεια άλλων νόµων, καταργήθηκε το κρίσιµο έτος 2009, επί Βενιζέλου, µε πρόφαση την εφαρµογή της Οδηγία 2009/81/ΕΚ, η οποία ενσωµατώθηκε στο Εθνικό µας Δίκαιο (ν.3978/2011) αφήνοντας έτσι στην τύχη τους τις 100ντάδες Ελληνικές Μικρές επιχειρήσεις του ΣΕΚΠΥ (Συνδέσµου Ελλήνων Κατασκευαστών Αµυντικού Υλικού Άµυνας και Ασφάλειας). Ωστόσο στην Ευρωπαϊκή Ένωση, κατά το διάστηµα Αύγουστος 2011-Μάρτιος 2013: Το 92% των συµβάσεων που υπογράφτηκαν από τα κράτη-µέλη αφορούσε ανάθεση στην εγχώρια βιοµηχανία τους, ενώ σε αξία συµβάσεων, χρήµατα που παρέµειναν στη ίδια τη χώρα προκήρυξης των διαγωνισµών, το αντίστοιχο ποσοστό ανέρχεται σε 97% [βλ. Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συµβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Οικονοµική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών - Ευρωπαϊκή άµυνα - Βιοµηχανικά θέµατα και θέµατα αγοράς - Για να χαραχθεί µια πολιτική της ΕΕ στον τοµέα του αµυντικού εξοπλισµού. Commission staff working document on defense COM(2013)542 final tab.12-13]. Είναι σαφές ότι οι χώρες της «αναπτυγµένης» Ευρωπαϊκής Δύσης, προστατεύουν την εγχώρια Βιοµηχανία τους. Σελίδα 9 από 13

10 ΕΠΑ στο εργοστάσιο του προµηθευτή, προκειµένου να υπολογισθεί η αξία της για να ληφθεί υπόψη στον προσδιορισµό του Δείκτη ΕΠΑ. (4) Εάν η πρώτη ύλη είναι προέλευσης εξωτερικού (απόκτηση απ ευθείας από το εξωτερικό ή µέσω εγχώριου προµηθευτή) και δεν επιδέχεται καµία µορφή επεξεργασίας από την εγχώρια βιοµηχανία, δεν λαµβάνεται υπόψη στον τύπο υπολογισµού του δείκτη ΕΠΑ. (5) Ο υπολογισµός της αξίας των Ελληνικών πρώτων υλών γίνεται µε βάση τα τιµολόγια αγοράς αυτών (καθαρή αξία µονάδας επί απαιτούµενη ποσότητα συν αποδεκτό ποσοστό «φύρας» που προβλέπεται βάσει προδιαγραφών). (6) Ανάλογα υπολογίζεται και η αξία των Ελληνικών βοηθητικών υλών (στην περίπτωση αυτή δεν υπολογίζεται ποσοστό «φύρας»). β = Αξία ηµικατεργασµένων ή ηµιτελών προϊόντων και «απαρτίων» 6 που παράγονται εγχωρίως (1) Ηµικατεργασµένα ή ηµιτελή προϊόντα είναι εκείνα που δεν έχουν υποστεί την απαραίτητη κατεργασία για διαµόρφωση τελικού προϊόντος αλλά βρίσκονται στο τελευταίο στάδιο παραγωγής. (2) Η εταιρεία είναι υποχρεωµένη, εάν υπάρχει υποκατασκευαστικό έργο, να συµπληρώνει το συντελεστή β µόνο µε το ποσό το οποίο ανταποκρίνεται στην ΕΠΑ του υποκατασκευαστικού έργου (αυτό θα της γίνεται γνωστό από τον υποκατασκευαστή µε υπεύθυνη δήλωση). Ο έλεγχος του ποσού αυτού θα γίνεται από την αρµόδια επιτροπή στις εγκαταστάσεις του υποκατασκευαστή. (3) Η αξία των ηµικατεργασµένων ή ηµιτελών προϊόντων και εξαρτηµάτων, τα οποία κατασκευάζονται σε υποκατασκευαστή, υπολογίζεται λαµβανόµενης υπόψη της επιτυγχανόµενης ΕΠΑ των εν λόγω προϊόντων στο εργοστάσιο του υποκατασκευαστή (η ΕΠΑ ελέγχεται όπως και του κύριου κατασκευαστή). (4) Τα ηµικατεργασµένα ή ηµιτελή προϊόντα και εξαρτήµατα που είναι εξ ολοκλήρου προέλευσης εξωτερικού (απόκτηση απ ευθείας από το εξωτερικό ή µέσω εγχώριου προµηθευτή) δεν λαµβάνονται υπόψη στον τύπο υπολογισµού του Δείκτη ΕΠΑ. απαρτιζόµενο γ = Αξία των ειδών που περιλαµβάνονται στα α και β παραπάνω και είναι ελληνικής κατασκευής, µε τη διαφορά ότι πρόκειται για µονάδες έµµεσου κόστους, δηλαδή για υλικά που χρησιµοποιούνται και σε άλλες γραµµές παραγωγής. Στην περίπτωση αυτή, προσµετράται το 35% του κόστους ή το ποσοστό πιστοποιηµένης ΕΠΑ, επί τον συντελεστή κατανοµής κόστους λ (cost driver). Εάν πρόκειται για υπηρεσίες παρεχόµενες από εγχώρια εταιρεία, σχετικές µε την ανάπτυξη - κατασκευή του σχετικού προϊόντος, αναγνωρίζεται το 100% του τιµολογίου προ ΦΠΑ, επί τον συντελεστή κατανοµής κόστους λ. Ο συντελεστής αυτός ορίζεται ως ο λόγος της συµβατικής τιµής (τιµής πώλησης) του τιµολογίου, αφαιρουµένων των κρατήσεων και προ ΦΠΑ, του παραδοτέου προϊόντος, του οποίου υπολογίζεται η ΕΠΑ, δια του κύκλου εργασιών της εγχώριας Βιοµηχανίας Βιοτεχνίας, της τρέχουσας ή της προηγούµενης χρήσης Συµβατική Αξία Παραδοτέου Προϊόντος Κρατήσεις λ= Κύκλος Εργασιών Εταιρείας Ειδικότερα: 6 Απάρτιο: Δόκιµος όρος στις αµυντικές προµήθειες, προερχόµενος από την αγγλική λέξη «part» που περιγράφει σαφώς ένα εξάρτηµα ή ένα συγκρότηµα (assembly) εξαρτηµάτων. Σελίδα 10 από 13

11 1. Στην περίπτωση που το κόστος των πάσης φύσεως ειδών - υπηρεσιών (εισαγοµένων ή προµηθευοµένων από υποκατασκευαστές) είναι µεγαλύτερο από 50% της αξίας της πώλησης του προϊόντος, ο αριθµητής του συντελεστή λ προκύπτει από τη διαφορά της τιµής πώλησης µείον το κόστος των εισαγοµένων ή προµηθευοµένων από υποκατασκευαστές υλικών και υπηρεσιών. 2. Η µέγιστη τιµή που µπορεί να λάβει ο συντελεστής λ είναι 1. δ = Άµεσα-έµµεσα εργατικά (1) Ως άµεσα εργατικά λογίζεται το σύνολο των µισθών και ηµεροµισθίων, οι επιβαρύνσεις και οι εισφορές του επιστηµονικού και εργατοτεχνικού προσωπικού που αντιστοιχούν στην παραγωγή των υπό προµήθεια προϊόντων. (2) Είναι ευνόητο ότι το σύνολο «µισθοί-ηµεροµίσθια» πρέπει να προκύπτει από ανάλυση των εργατοωρών που αναλώθηκαν για την παραγωγή του συµβατικού προϊόντος κατά κατηγορία τεχνιτών και φάσεων παραγωγής, οι οποίες τεκµηριώνονται από τα επίσηµα βιβλία µισθοδοσίας της επιχείρησης. (3) Ως έµµεσα εργατικά λογίζεται το σύνολο των µισθών και ηµεροµισθίων, οι επιβαρύνσεις και οι εισφορές του επιστηµονικού και του εργατοτεχνικού προσωπικού που αντιστοιχούν στον έλεγχο και τη συντήρηση του µηχανολογικού εξοπλισµού, στο σχεδιασµό πρωτότυπου προϊόντος, στον ποιοτικό έλεγχο, στις µεταφορές και στην αποθήκευση των υπό προµήθεια προϊόντων. Οι δαπάνες µισθοδοσίας τεκµηριώνονται από τα επίσηµα βιβλία µισθοδοσίας της επιχείρησης. (4) Στα έµµεσα εργατικά υπολογίζεται και η τυχόν παροχή υπηρεσιών που πραγµατοποιείται από υποκατασκευαστές (π.χ. ποιοτικός έλεγχος). (5) Για τον υπολογισµό των άµεσων-έµµεσων εργατικών λαµβάνονται υπόψη τα ακόλουθα: (α) Ο χρόνος παραγωγής (χρόνος έναρξης και λήξης της παραγωγικής διαδικασίας της συγκεκριµένης σύµβασης). (β) Οι φάσεις της παραγωγικής διαδικασίας (άµεσης-έµµεσης εργασίας). (γ) Οι αναλωθείσες εργατοώρες (ΕΩ) ανά φάση παραγωγικής διαδικασίας. (δ) Η αξία της άµεσης και έµµεσης εργατοώρας (ΕΩ), η οποία υπολογίζεται από τα βιβλία της εταιρείας. (ε) Τα άµεσα και έµµεσα εργατικά που πραγµατοποιούνται στις εγκαταστάσεις του προµηθευτή προκύπτουν από τον πολλαπλασιασµό του αριθµού των εργατοωρών της παραγράφου (γ) µε την αξία της εργατοώρας (ΕΩ) της παραγράφου (δ). (στ) Σε περίπτωση που υπάρχει και παροχή υπηρεσιών [παράγραφος (4)] που πραγµατοποιούνται από υποκατασκευαστές (ποιοτικός έλεγχος), η αξία αυτών προστίθεται στο παραπάνω αποτέλεσµα, προκειµένου να διαµορφωθεί το τελικό ποσό των άµεσων-έµµεσων εργατικών. ε = Διοικητικές αµοιβές (1) Ως διοικητικές αµοιβές λογίζεται το σύνολο των µισθών και οι επιβαρύνσεις- εισφορές για το διοικητικό προσωπικό (Γραµµατείας-Λογιστηρίου) της επιχείρησης, σύµφωνα µε τα επίσηµα βιβλία µισθοδοσίας της επιχείρησης. (2) Για τον υπολογισµό των διοικητικών αµοιβών λαµβάνονται υπόψη τα ακόλουθα: (α) Ο χρόνος παραγωγής (χρόνος έναρξης και λήξης της παραγωγικής διαδικασίας). (β) Ο Συντελεστής εργατοωρών [Σ(ΕΩ)] (άµεσων-έµµεσων εργατικών) που υπολογίζεται µε τον παρακάτω τύπο: Σελίδα 11 από 13

12 Σ(ΕΩ) = {[Σύνολο ΕΩ(άµεσων-έµµεσων) αναλωθεισών στο υπόψη έργο]/[γενικό σύνολο ΕΩ(άµεσων-έµµεσων) αναλωθεισών στο χρονικό διάστηµα που διαρκεί το υπόψη έργο]} (γ) Οι αµοιβές του διοικητικού προσωπικού από την ηµεροµηνία της υπογραφής της σύµβασης µέχρι και της ολοκλήρωσης αυτής, βάσει των βιβλίων της εταιρείας (µισθοδοτικές καταστάσεις). (3) Οι διοικητικές αµοιβές προκύπτουν από τον πολλαπλασιασµό του ποσού της παραγράφου ε(2)(γ) µε το Σ(ΕΩ) [παράγραφος ε(2)(β)]. (4) Οι διοικητικές αµοιβές σε καµία περίπτωση δεν πρέπει να υπερβαίνουν το 25% των άµεσων-έµµεσων εργατικών (παράγραφος δ). στ = Γενικά Βιοµηχανικά Έξοδα (1) Ως Γενικά Βιοµηχανικά Έξοδα (ΓΒΕ) θεωρούνται: (α) Οι πάσης φύσεως παροχές τρίτων που προβλέπονται στην οµάδα 6 του Γενικού Λογιστικού Σχεδίου (ΓΛΣ), όπως: ηλεκτρική ενέργεια, νερό, τηλέφωνο, FAX, ενοίκια, ασφάλιστρα, επισκευές-συντηρήσεις, κτλ. (β) Οι δαπάνες διαφόρων εξόδων που προβλέπονται στην οµάδα 6 του ΓΛΣ, όπως: έξοδα µεταφορών, ταξιδιών και διαφηµίσεων στον τύπο, έξοδα για αγορές εντύπων - γραφικής ύλης και υλικών άµεσης ανάλωσης (καύσιµα - λοιπά υλικά θέρµανσης), έξοδα δηµοσιεύσεων, κτλ. (2) Τα ΓΒΕ προκύπτουν από τον πολλαπλασιασµό του Σ(ΕΩ) [παράγραφος ε(2)(β)] µε το σύνολο των παραπάνω δαπανών-παροχών από την έναρξη της παραγωγικής διαδικασίας έως και τη λήξη αυτής. η = κόστος αποσβέσεων που προσµετράται στην ΕΠΑ, το οποίο είναι: 1. Το φορολογικό κόστος αποσβέσεων των κτιριακών εγκαταστάσεων της εταιρείας που συµµετέχουν στη γενική λειτουργία της. Το προσµετρούµενο ποσό στην ΕΠΑ, προκύπτει από το γινόµενο του φορολογικού κόστους απόσβεσης των κτιριακών εγκαταστάσεων, όπως προκύπτει από τα επίσηµα βιβλία της εταιρείας, επί τον ανωτέρω συντελεστή λ. 2. Το φορολογικό κόστος απόσβεσης κεφαλαιοποιηµένων υλικών ή άυλων ακινητοποιήσεων που είναι αποδεδειγµένα εγχώριας προέλευσης ή ανάπτυξης. a. Όταν το εν λόγω κόστος είναι έµµεσο, το προσµετρούµενο ποσόν στην ΕΠΑ είναι το φορολογικό κόστος απόσβεσης τους, όπως αυτό προκύπτει από τα επίσηµα βιβλία της εταιρείας, επί τον ανωτέρω συντελεστή λ. b. Όταν το εν λόγω κόστος είναι άµεσο, το προσµετρούµενο ποσόν στην ΕΠΑ είναι το φορολογικό κόστος απόσβεσης τους, όπως αυτό προκύπτει από τα επίσηµα βιβλία της εταιρείας. 3. Δεν προσµετρώνται στο κόστος της ΕΠΑ αποσβέσεις που αφορούν σε πάσης φύσεως εισαγόµενα κεφαλαιοποιηµένα στοιχεία. Σελίδα 12 από 13

13 κ = το προσµετρούµενο ποσό στην ΕΠΑ, που αφορά συγκεκριµένη αξία του πωληθέντος προϊόντος. το καθαρό προ φόρων κέρδος στη Σε κάθε περίπτωση, το ποσό αυτό δεν µπορεί να υπερβαίνει το µέσο ποσοστό καθαρού προ φόρων κέρδους της εταιρείας κατά την τελευταία τριετία. Στην περίπτωση πρώτου χρόνου λειτουργίας, ο υπολογισµός του µέσου ποσοστού καθαρού προ φόρων κέρδους της εταιρείας θα γίνεται µε βάση τον πρώτο επίσηµο Ισολογισµό της εταιρείας. Όταν η εταιρεία εµφανίζει ζηµίες, το προσµετρούµενο ποσό στην ΕΠΑ είναι µηδέν (0). µ = Εκροές µερισµάτων εκτός χώρας Όλες οι τραπεζικές κινήσεις προς το εξωτερικό που αφορούν µερίσµατα των µετόχων. π = Αξία πώλησης είναι η αξία (χωρίς το ΦΠΑ και τυχόν κρατήσεις) πώλησης του παραδοτέου προϊόντος. Προϊόν το οποίο δεν επιδέχεται καµία επεξεργασία στις εγκαταστάσεις της εγχώριας επιχείρησης θεωρείται εισαγόµενο προϊόν και, ως εκ τούτου, κόστη που αφορούν έµµεσα εργατικά - διοικητικές αµοιβές - ΓΒΕ και αποσβέσεις δεν µπορούν να ληφθούν υπόψη για τον προσδιορισµό του Δείκτη ΕΠΑ στο συγκεκριµένο προϊόν. Η παραπάνω µορφή του τύπου για τον Δείκτη ΕΠΑ χρησιµοποιείται και στον στατιστικό χειρισµό της Προστιθέµενης Αξίας ως Δείκτη στη µεταποίηση από τις Στατιστικές Υπηρεσίες των ΗΠΑ (µεταξύ άλλων, βλ. ως παράδειγµα για τον κλάδο των τροφίµων την αναφορά [5, σελ. 6], όπου εισάγεται ο Δείκτης Εγχώριας ΠΑ για τον κλάδο των µεταποιηµένων τροφίµων και ερµηνεύεται ως «πόσα δολάρια ΠΑ παράγονται για κάθε δολάριο παραδοτέου προϊόντος µεταποιηµένων τροφίµων». Αναφορές 1. Ελληνική Προστιθέµενη Αξία (ΕΠΑ) επί των προµηθειών Αµυντικού Υλικού των Ενόπλων Δυνάµεων. Αριθµ ΦΕΚ 1225 του _2008.pdf 2. ΑΝΥΕΘΑ (2011). Παράρτηµα 'Γ' ΕΓΧΩΡΙΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ Το κείµενο αυτό αποτελεί το Γ Παράρτηµα στην Σύµβαση που αναρτήθηκε στο ΥΕΘΑ, αλλά ποτέ δεν υλοποιήθηκε. 3. Warner, Michael (2011). Local Content in Procurement Creating Local Jobs and Competitive Domestic Industries in Supply Chains, Greenleaf Publishing. 4. UNDP (2008). Creating Value for All: Strategies for Doing Business with the Poor. 5. United States Census Bureau (1999). Texas 1997 Economic Census, May. 6. Victoria Salin, Juan A. Atkins, and Omar Salame (2002). Value Added in Food Manufacturing and Retailing: A Ratio Analysis of Major U.S. States Agricultural Economics, available in (28 September 2015) 7. Nichols, John and H.L. Goodwin (1993). Value Added: What is it? Speech at thw 30 th annual meeting of the Texas Section of the American Society of Agricultural Engineers, October Holcomb, Rodney (2001). Value Added Products, Inc.: An Interdisciplinary Approach to Product and Industry Development. Seminar at Texas A&M University, September Boland, M.., Daniel, J.Katz, J. Parcell, and I. Romer de Aristizabal (1998). The 21 st Century Alliance: A Dry Edible Bean Cooperative, Review of Agricultural Economics 20(2): Σελίδα 13 από 13