Περιλήψεις 22ου Πανελληνίου Αιματολογικού Συνεδρίου

Transcript

1 ΤΟΜΟΣ 2 - ΤΕΥΧΟΣ 4 ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 20 Αίμα 2 (4) Περιλήψεις 22ου Πανελληνίου ΑΙματολογικού Συνεδρίου ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 20 ISSN: Διευθυντής Σύνταξης: Καθηγητής Φώτης Ν. Μπερής Συνεκδότες: Καθηγήτρια Ελένη A. Παπαδάκη, Καθηγητής Κωνσταντίνος Τσαταλάς Περιλήψεις 22ου Πανελληνίου Αιματολογικού Συνεδρίου HELLENIC SOCIETY OF HAEMATOLOGY ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΙΜΑΤΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ

2

3

4

5

6

7 The Journal of the Hellenic Society of HEMATOLOGY HELLENIC SOCIETY OF HAEMATOLOGY Περιοδική Έκδοση της Ελληνικής ΑιμΑτολογικης Εταιρείας ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΙΜΑΤΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ BOARD OF THE HELLENIC SOCIETY OF HAEMATOLOGY ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΙΜΑΤΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ President: Vice Presidents: General Secretary: Executive Secretary: Treasurer: Members: Nikolaos Charchalakis Dimitrios Karakassis Ioanna Sakellari Elissavet Grouzi Ioannis Kakkas Panagiotis Panagiotidis Georgios Vassilopoulos Konstantinos Tsatalas Panagiotis Tsaftaridis Panagiotis Tsirigotis Πρόεδρος: Αντιπρόεδροι: Γεν. Γραμματέας: Ειδ. Γραμματέας: Ταμίας: Μέλη: Νικόλαος Χαρχαλάκης Δημήτριος Καρακάσης Ιωάννα Σακελλάρη Ελισάβετ Γρουζή Ιωάννης Κάκκας Παναγιώτης Παναγιωτίδης Γεώργιος Βασιλόπουλος Κωνσταντίνος Τσαταλάς Παναγιώτης Τσαφταρίδης Παναγιώτης Τσιριγώτης EDITOR Photis N. Beris Professor of Haematology Medical School Geneva University, Switzerland Modile: CO-EDITORS Helen A. Papadaki Professor of Haematology University of Crete School of Medicine Head of Dept of Haematology University Hospital of Heraklion, Crete Τel.: Fax.: Konstantinos Tsatalas Professor of Haematology University Haematology Clinic University General Hospital of Alexandroupolis PAST CO-EDITORS Nicolaos C. Zoumbos ΕΚΔΟΤΗΣ Φώτης Ν. Μπερής Καθηγητής Αιματολογίας Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Γενεύης Κινητό: ΣΥΝ-ΕΚΔOΤΕΣ Ελένη A. Παπαδάκη Καθηγήτρια Αιματολογίας Επικεφαλής Αιματολογικού Τμήματος Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Ηρακλείου Κρήτης Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Κρήτης Τηλ.: Fax.: Κωνσταντίνος Τσαταλάς Καθηγητής Αιματολογίας Πανεπιστημιακή Αιματολογική Κλινική Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Αλεξανδρούπολης προηγουμενοι ΣΥΝ-ΕΚΔOΤΕΣ Νικόλαος Κ. Ζούμπος ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣ: Ελληνική Αιματολογική Εταιρεία, Κηφισίας 27, 5 23 Αθήνα, Τηλ.: ΓΡΑΦΕΙΟ ΕΚΔΟΣΗΣ - ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΕΣ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΕΙΣ: Vita Congress - Β. Βουραζέρης, Παπαδιαμαντοπούλου 4 & Βασ. Σοφίας, 528 Αθήνα, Τηλ.: , Fax: , info@vitacongress.gr, ΕΚΤΥπΩΣΗ: ΤΕΧΝΟΓΡΑΜΜΑmed, Λ. Μεσογείων 380, 53 4 Αγία Παρασκευή, Τηλ.: , Fax: , techn@hol.gr

8 x xi Vol. 2, No 4 October - December 20 Τόμος 2, Τεύχος 4 Οκτώβριος - Δεκέμβριος th CONGRESS OF THE HELLENIC SOCIETY OF HAEMATOLOGY Abstracts 22 o ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΑΙΜΑΤΟΛΟΓΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ Περιλήψεις Εργασιών CONTENTS ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Awarded Abstracts Oral Presentations... 7 Chronic Lymphocytic Leukemia - Multiple Myeloma - Hodgkin Lymphoma... 9 Non Hodgkin Lymphoma - Chronic Myeloid Leukemia Myelodysplastic Syndromes - Acute Leukemia - Gaucher s Disease Red Cell Disorders - Transfusion Medicine Hematopoietic Stem Cells Transplantation - Experimental Haematology Thrombosis and Bleeding Disorders - Transfusion Medicine Posters Myelodysplastic Syndromes - Other Bone Marrow Failure Syndromes Myeloproliferative Disorders - Acute Leukemia Multiple Myeloma - Other Monoclonal Gammopathies Thrombosis and Bleeding Disorders Hematopoietic Stem Cells Transplantation... 0 Experimental Haematology... 7 Lymphoma - Chronic Lymphocytic Leukemia Transfusion Medicine Red Cell Disorders - Iron Metabolism - Miscellaneous Publication only Author s Index Βραβευμένες εργασίες Προφορικές Ανακοινώσεις... 7 Χρόνια Λεμφοκυτταρική Λευχαιμία - Πολλαπλούν Μυέλωμα - Λέμφωμα Hodgkin... 9 Μη Hodgkin Λεμφώματα - Χρόνια Μυελογενής Λευχαιμία Σύνδρομα Μυελικής Ανεπάρκειας - Οξείες Λευχαιμίες - Νόσος Gaucher Παθήσεις Ερυθροκυττάρου - Ιατρική Μεταγγίσεων Μεταμόσχευση Αιμοποιητικών Κυττάρων - Πειραματική Αιματολογία Θρόμβωση και Αιμορραγική Διάθεση - Ιατρική Μεταγγίσεων Αναρτημένες Ανακοινώσεις Μυελοδυσπλαστικά Σύνδρομα - Άλλα Σύνδρομα Μυελικής Ανεπάρκειας Μυελοϋπερπλαστικά Σύνδρομα - Οξείες Λευχαιμίες Πολλαπλούν Μυέλωμα - Άλλες Μονοκλωνικές Γαμμαπάθειες Θρόμβωση και Αιμορραγική Διάθεση Μεταμόσχευση Αιμοποιητικών Κυττάρων... 0 Πειραματική Αιματολογία... 7 Λεμφώματα - Χρόνια Λεμφογενής Λευχαιμία Ιατρική Μεταγγίσεων Παθήσεις Ερυθροκυττάρου - Μεταβολισμός Σιδήρου - Λοιπά Θέματα Ανακοινώσεις Προς Δημοσίευση Ευρετήριο Συγγραφέων... 22

9 xii ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΙΜΑΤΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙ ΡΕΙΑ Έτος Μάρτιος Θέμα Guest editor Ιούλιος Θέμα Guest editor Σεπτέμβριος Θέμα Guest editors Νοέμβριος Θέμα Έτος Μάρτιος Θέμα Guest editor Ιούλιος Θέμα Guest editor Σεπτέμβριος Θέμα Guest editor Νοέμβριος Θέμα ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΑ ΤΕΥΧΗ Ιατρική Μυελοϋπερπλαστικά των Μεταγγίσεων σύνδρομα Λουκάς Παναγιώτης Δαδιώτηs Παναγιωτίδης Μυελοδυσπλαστικά σύνδρομα 2 ο μέρος Νικόλαος Ν.Α. Βύνιου, Ζούμπος Α. Συμεωνίδης Θαλασσαιμίες Νόσος Hodgkin και Αιμοσφαιρινοπάθειες Εμμανουήλ Θεόδωρος Βασιλακόπουλος Καναβάκης - Νικόλαος Ανάγνου Περιλήψεις 22ου 23ου Ετήσιου Πανελληνίου Αιματολογικού Συνεδρίου Μυελοϋπερπλαστικά Αναιμία σύνδρομα Παναγιώτης Ελένη Παπαδάκη, Παναγιωτίδης Χαράλαμπος Ποντίκογλου Αναιμία Χρόνιες β λεμφοϋπερπλαστικές παθήσεις Μιχάλης Κώστας Σταματόπουλος Βουλγαρέλης Νόσος Hodgkin Θεόδωρος Βασιλακόπουλος Περιλήψεις 23ου Ετήσιου Πανελληνίου Αιματολογικού Συνεδρίου 22 o ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΑΙΜΑΤΟΛΟΓΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΝΟΕΜβριου 20 στο Μέγαρο Διεθνές Συνεδριακό Κέντρο Αθηνών Αθήνα ΤΟΜΟΣ ΠΕΡΙΛΗΨΕΩΝ Χορηγούνται 2 μόρια Συνεχιζόμενης Ιατρικής Εκπαίδευσης (C.M.E. Credits) Γραμματεία: Β. ΒΟΥΡΑΖΕΡΗΣ & ΣΙΑ Ε.Ε. Παπαδιαμαντοπούλου 4 & Βασ. Σοφίας, 528 Αθήνα, Τηλ.: , Fax: info@vitacongress.gr, web:

10 xiv 22 o ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΑΙΜΑΤΟΛΟΓΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΝΟΕΜβριου 20 - Αθήνα xv ΟΡΓΑΝΩΤΙΚH ΕΠΙΤΡΟΠH ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΡΙΣΕΩΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ Πρόεδρος: Νικόλαος Χαρχαλάκης Μέλη: Θεόδωρος Βασιλακόπουλος Γεώργιος Βασιλόπουλος Ελισάβετ Γρουζή Ιωάννης Κάκκας Δημήτριος Καρακάσης Χάρις Ματσούκα Παναγιώτης Παναγιωτίδης Ιωάννα Σακελλάρη Σπύρος Σταθάκης Κωνσταντίνος Τσαταλάς Παναγιώτης Τσαφταρίδης Παναγιώτης Τσιριγώτης Μαρία Αγγελοπούλου Αναστασία Αθανασιάδου Αθηνά-Νόρα Βύνιου Ευαγγελία Γιαννάκη Ελένη Γκουμάκου Λουκάς Δαδιώτης Μαρία Δήμου Χριστίνα Καλπαδάκη Εμμανουήλ Καναβάκης Μαρίνα Καρακάντζα Όλγα Κατσαρού Αντώνιος Καττάμης Χαρίκλεια Κελαϊδή Βασιλική Κίτρα Φλώρα Κοντοπίδου Ιωάννης Κοτσιανίδης Αλεξάνδρα Κουράκλη Συμεωνίδου Ελπινίκη Κρητικού-Γρίβα Χρυσαυγή Λαλαγιάννη Θεόδωρος Μαρινάκης Δήμητρα Μαρκάλα Παναγιώτα Ματσουκά Χρυσούλα Μπέλεση Ευφροσύνη Νομικού Θεοδώρα Παπαδάκη Εμμανουήλ Παπαδάκης Στέφανος Παπαδημητρίου Γεωργία Παπαϊωάννου Ευμορφία Παπακωνσταντίνου Ιωάννης Παπασωτηρίου Βασιλική Παππά Μυρσίνη Παραρά Βασίλειος Περιφάνης Χρήστος Σμίας Εμμανουήλ Σπανουδάκης Ιωάννα Σπηλιωτοπούλου Αλέξανδρος Σπυριδωνίδης Κώστας Σταματόπουλος Κωνσταντίνος Σταμούλης Ευάγγελος Τέρπος Ανθή Τραυλού Παναγιώτης Τσιριγώτης Καλλισθένη Φαρμάκη Ελευθερία Χατζημιχαήλ Ευδοξία Χατζηχαρίση ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Πρόεδρος: Κωνσταντίνος Τσαταλάς Μέλη: Αχιλλέας Αναγνωστόπουλος Σοφία Βακαλοπούλου Έρση Βοσκαρίδου Γεώργιος Θεοδοσιάδης Μαρίνα Καρακάντζα Ιωάννης Κοτσιανίδης Παναγιώτης Παναγιωτίδης Γεώργιος Πατεράκης Ιουλία Περιστέρη Ιωάννα Σακελλάρη Ιωάννα Σπηλιωτοπούλου Κωνσταντίνος Σταμούλης Νίκη Σταυρογιάννη Αργύρης Συμεωνίδης Παναγιώτης Τσιριγώτης Καλλισθένη Φαρμάκη Γραμματέας Επιστημονικής Επιτροπής: Ελισάβετ Γρουζή ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΕΠΙΤΡΟΠ Η ΚΡΙΣΗΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ Ευαγγελία Γιαννάκη Εμμανουήλ Καναβάκης Μαρίνα Καρακάντζα Αλεξάνδρα Κουράκλη Συμεωνίδου Δήμητρα Μαρκάλα Παναγιώτα Ματσουκά Θεοδώρα Παπαδάκη Ιωάννα Σπηλιωτοπούλου Κώστας Σταματόπουλος Κωνσταντίνος Τσαταλάς ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΒΡΑΒΕΙΟΥ ΝΕΟΥ ΕΡΕΥΝΗΤΗ «ΦΑΙΔΩΝ ΦΕΣΣΑΣ» - ΕΠΑΘΛΟΥ «ΑΡΚΑΓΑΘΟΣ ΓΟΥΤΤΑΣ» Πρόεδρος: George Stamatoyannopoulos Μέλη: Αχιλλέας Αναγνωστόπουλος Αναστάσιος Καραδημήτρης Ιωάννης Κλωνιζάκης Φώτης Μπερής ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΒΡΑΒΕΥΣΗΣ ΑΝΑΡΤΗΜΕΝΩΝ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΩΝ Πρόεδρος: Κωνσταντίνος Τσαταλάς http: info@eae.gr Ευαγγελία Γιαννάκη Μαρίνα Καρακάντζα Αντώνιος Καττάμης Αλεξάνδρα Κουράκλη-Συμεωνίδου Δήμητρα Μαρκάλα Παναγιώτα Ματσουκά Ιωάννα Σπηλιωτοπούλου Κωνσταντίνος Σταματόπουλος Ευάγγελος Τέρπος

11 xvi 22 o ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΑΙΜΑΤΟΛΟΓΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΝΟΕΜβριου 20 - Αθήνα xvii ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑ ΤΜΗ ΜΑ ΤΑ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑ ΤΜΗ ΜΑ ΤΑ ΑΙΜΟΔΟΣΙΑΣ - ΑΦΑΙΡΕΣΗΣ Πρόεδρος Γεώργιος Θεοδοσιάδης Αντιπρόεδρος Ελισάβετ Γρουζή Γραμματέας Κωνσταντίνος Σταμούλης Μέλη Μαρία Κριτσιώτη Ηλίας Κυριάκου ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗΣ ΑΙΜΟΠΟΙΗΤΙΚΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ Πρόεδρος Ιουλία Περιστέρη Αντιπρόεδρος Αλέξανδρος Σπυριδωνίδης Γραμματέας Ιωάννης Μπαλταδάκης Μέλη Δημήτρης Καρακάσης Ιωάννα Σακελλάρη ΑΙΜΟΣΤΑΣΗΣ Πρόεδρος Ιωάννα Σπηλιωτοπούλου Αντιπρόεδρος Όλγα Κατσαρού Γραμματέας Σοφία Βακαλόπουλου Μέλη Μαχμούντ Ελ Αλύ Ευφροσύνη Νομικού ΜΥΕΛΟΔΥΣΠΛΑΣΤΙΚΩΝ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ & ΜΥΕΛΙΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ Πρόεδρος Ελένη Παπαδάκη Αντιπρόεδρος Αργύρης Συμεωνίδης Γραμματέας Αθανάσιος Γαλανόπουλος Μέλη Μιχάλης Βουλγαρέλης Ιωάννης Κοτσιανίδης ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗΣ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΥ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ Πρόεδρος Γεώργιος Πατεράκης Αντιπρόεδρος Μαρίνα Καρακάντζα Γραμματέας Φωτεινή Καράμπαμπα Μέλη Ιωάννης Κάκκας Μαριόγκα Φραγκάκη ΟΞΕΙΩΝ ΛΕΥΧΑΙΜΙΩΝ ΚΑΙ ΜΥΕΛΟΫΠΕΡΠΛΑΣΤΙΚΩΝ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ Πρόεδρος Παναγιώτης Παναγιωτίδης Αντιπρόεδρος Μαρία Παγώνη Γραμματέας Θεόδωρος Μαρινάκης Μέλη Δαμιανός Σωτηρόπουλος Παναγιώτης Τσιριγώτης ΕΡΥΘΡΟΚΥΤΤΑΡΟΥ ΚΑΙ ΑΙΜΟΣΦΑΙΡΙΝΟΠΑΘΕΙΩΝ Πρόεδρος Έρση Βοσκαρίδου Αντιπρόεδρος Βασίλειος Περιφάνης Γραμματέας Ιωάννης Παπασωτηρίου Μέλη Ευστάθιος Βαβουράκης Καλλισθένη Φαρμάκη ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ - ΘΡΑΚΗΣ Πρόεδρος Βασιλεία Γαρυπίδου Αντιπρόεδρος Δαμιανός Σωτηρόπουλος Γραμματέας Δήμητρα Μαρκάλα Ταμίας Σοφία Βακαλοπούλου Μέλος Άννα Κιουμή ΛΕΜΦΟΫΠΕΡΠΛΑΣΤΙΚΩΝ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ Πρόεδρος Αχιλλέας Αναγνωστόπουλος Αντιπρόεδρος Θεοδώρα Γκούμα-Παπαδάκη Γραμματέας Νίκη Σταυρογιάννη Μέλη Μαρία Παπαϊωάννου Ειρήνη Κατωδρύτου

12

13 ΒΡΑΒΕΥΜΕΝΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ

14 Αίμα 20; 2(4) ΕΠΑΘΛο «ΑΡΚΑΓΑΘΟΣ ΓΟΥΤΤΑΣ» 2 3

15 Αίμα 20; 2(4) 3 Ερυθροκυτταρική κλαστερίνη: Ένας νέος μοριακός βιοδείκτης κυτταρικού στρες και γήρανσης Μ. Αντωνέλου, Α. Κριεμπάρδης,2, Κ. Σταμούλης 3, Ι. Τρουγκάκος, Ι. Παπασιδέρη Πανεπιστήμιο Αθηνών, Τμήμα Βιολογίας, Τομέας Βιολογίας Κυττάρου και Βιοφυσικής, 2 ΤΕΙ Αθήνας, Τμήμα Ιατρικών Εργαστηρίων, Εργαστήριο Αιματολογίας-Αιμοδοσίας, 3 Κέντρο Αιμοδοσίας Νίκαιας Εισαγωγή και επιδιώξεις: Η εκκριτική Απολιποπρωτεΐνη J/Clusterin (CLU) εμπλέκεται σε καταστάσεις αυξημένου οξειδωτικού στρες όπως η γήρανση και οι σχετιζόμενες με αυτή ασθένειες. Πρόσφατα δείχθηκε η παρουσία της CLU και στα ανθρώπινα ερυθροκύτταρα, αλλά ο λειτουργικός της ρόλος παραμένει άγνωστος. Για να διευκρινιστεί αν η CLU επιτελεί κάποια λειτουργία στα ερυθροκύτταρα μελετήθηκε η τοπολογία, οι μοριακές αλληλεπιδράσεις και η διακύμανση της περιεκτικότητας των ερυθροκυττάρων σε CLU, σε φυσιολογικές και παθολογικές καταστάσεις. Σχεδιασμός και μεθοδολογία: Χρησιμοποιώντας ένα συνδυασμό μοριακών, βιοχημικών και μικροσκοπικών μεθόδων μελετήθηκε η CLU κατά την κυτταρική γήρανση in vivo αλλά και ex vivo σε ασκούς μετάγγισης συμπυκνωμένων ερυθροκυττάρων (ΣΕ), κατά την ηλικιακή γήρανση, σε συνθήκες χρόνιου εξωγενούς στρες (κάπνισμα) καθώς και στη χρόνια αιμολυτική αναιμία. Αποτελέσματα: Βρέθηκε ότι η CLU είναι δομικό συστατικό των ερυθροκυττάρων αλλά και των εξωκυστιδίων τους. Αλληλεπιδρά με οξειδωμένες πρωτεΐνες και με συστατικά που συμμετέχουν στην κυστιδιοποίηση και στη σηματοδότηση γήρανσης-θανάτου. Η μεμβράνη των ερυθροκυττάρων χαρακτηρίζεται από χαμηλότερα επίπεδα CLU κατά την κυτταρική γήρανση, σε ηλικιωμένα άτομα, σε χρόνιους καπνιστές αλλά και σε ασθενείς με χρόνια αιμολυτική αναιμία, ακολουθώντας την έκφραση κυτταρικών δεικτών γήρανσης και οξειδωτικού στρες. Η μείωση της CLU είναι προοδευτική κατά την ωρίμανση των ΣΕ σε διάφορα μέσα αποθήκευσης, είναι εντονότερη κατά την αποθήκευση απουσία πρόσθετων διαλυμάτων και οφείλεται στην αποβολή της στα μεμβρανικά κυστίδια. Συμπεράσματα: Η CLU δεν είναι ανενεργό κατάλοιπο των προγονικών κυττάρων στα ερυθροκύτταρα αλλά ένας νέος μοριακός βιοδείκτης κυτταρικού στρες ο οποίος θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί στην κλινική πρακτική για τον ποιοτικό έλεγχο των ερυθροκυττάρων in vitrο. 4 5

16 Αίμα 20; 2(4) Βραβειο Νεου Ερευνητη «ΦΑΙΔΩΝ ΦΕΣΣΑΣ» Δεν θα απονεμηθεί κατά το 22ο Πανελλήνιο Αιματολογικό Συνέδριο 6 7

17 Αίμα 20; 2(4) 6 ΚΑΛΥΤΕΡΕΣ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑνΑκοινωσειΣ (ΧΩΡΙΣ ΑΞΙΟΛΟΓΙΚΗ ΣΕΙΡΑ) 8 9

18 Αίμα 20; 2(4) 25 ΣΤΕΡΕΟΤΥΠΙΑ ΤΟΥ Β ΚΥΤΤΑΡΙΚΟΥ ΥΠΟΔΟΧΕΑ ΣΤΗ ΧΡΟΝΙΑ ΛΕΜΦΟΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΛΕΥΧΑΙΜΙΑ: ΚΛΙΝΙΚΟΠΡΟΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΠΡΟΕΚΤΑΣΕΙΣ Π. Μπαλιάκας, Α. Βαρδή, Ν. Σταυρογιάννη, Χ. Λαλαγιάννη, Α. Αθανασιάδου, Μ. Χατζούλη 2, Ε. Σταλίκα, Β. Δούκα, Ε. Κοράβου, Κ. Βαλλιανάτου 2, Α. Αναστασιάδης 3, Μ. Σπανουδάκης 4, Χ. Γεωργόπουλος 5, Γ. Κοκκίνη 6, Μ. Κωτσοπούλου 7, Π. Ματσουκά 8, Α. Μεγαλακάκη 7, Α. Παπαδόπουλος 9, Μ. Παπαϊωάννου 0, Μ. Πρωτόπαπα, Π. Ρεπούσης 7, Ζ. Σαούλη 9, Μ. Τηνιακού 2, Κ. Τσαταλάς 4, Ε. Μανιουδάκη 2, Ρ. Σαλούμ, Ε. Παπαδάκη 4, Ν. Λαουτάρης 2, Α. Αναγνωστόπουλος, Χ. Μπέλεση 2, Κ. Σταματόπουλος,3 Αιματολογική Κλινική και ΜΜΜΟ, ΓΝ Γ. Παπανικολάου, Θεσσαλονίκη, 2 Αιματολογικό Τμημα, ΓΝ Νίκαιας, Πειραιάς, 3 Αιματολογική Κλινική ΔΠΘ, Αλεξανδρούπολη, 4 Αιματολογική Κλινική ΠΕΠΑΓΝΗ, Ηράκλειο, ΣΝΘ, Θεσσαλονίκη, 6 Αιματολογική Κλινική, ΓΝ Σισμανόγλειο, Αθήνα, 7 Αιματολογική Κλινική Γ.Ν. Μεταξά, Πειραιάς, 8 Αιματολογική Κλινική Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Λάρισα, 9 Α ΠΡΠ, ΑΧΕΠΑ Θεσσαλονίκη, 0 Α Παθολογική Κλινική ΑΠΘ, ΑΧΕΠΑ, Θεσσαλονίκη, Αιματολογικό Τμήμα ΓΝ Σερρών, Σέρρες, 2 Αιματολογικό Τμήμα Πανεπιστημίου Πατρών, Πάτρα, 3 ΙΝΑ, ΕΚΕΤΑ, Θεσσαλονίκη Η χρόνια λεμφοκυτταρική λευχαιμία (ΧΛΛ) χαρακτηρίζεται από την παρουσία υποσυνόλων ασθενών με ομόλογους (στερεότυπους) αντιγονικούς υποδοχείς (BcR). Η μοριακή στερεοτυπία αποτελεί ισχυρή ένδειξη κοινού αντιγονικού ερεθισμού με παθογενετικό ρόλο στην ανάπτυξη και εξέλιξη της νόσου. Σύμφωνα με πρόσφατα δεδομένα, οι ασθενείς που κατατάσσονται σε υποσύνολα με στερεότυπους BcR μπορεί επίσης να εμφανίζουν κοινά, ιδιαίτερα κατά περίπτωση, κλινικοβιολογικά χαρακτηριστικά (κλινικές εκδηλώσεις, γενετικές ανωμαλίες, προφίλ γονιδιακής έκφρασης/dna μεθυλίωσης/ρεπερτορίου microrna, λειτουργικών απαντήσεων μετά διέγερση BcR/TLR). Διερευνήσαμε την προγνωστική σημασία της στερεοτυπίας του BcR σε σειρά 209 ασθενών με ΧΛΛ με χαρακτηρισμένες αναδιατάξεις IGHV- IGHD-IGHJ, από τους οποίους 725 (60%) και 484 (40%) έφεραν μεταλλαγμένα ή αμετάλλακτα γονίδια IGHV (M-IGHV ή U-IGHV, αντιστοίχως). Η τελική αξιολόγηση πραγματοποιήθηκε τον Ιούλιο 20 και βασίστηκε σε 74 ασθενείς με επαρκή κλινικοεργαστηριακά δεδομένα και διάγνωση έως 3/2/2009. Η ομάδα μελέτης εμφάνιζε τα εξής χαρακτηριστικά: Α:Γ=459:255, Binet A/B/C: 553/05/56, Δm ηλικία: 65.5 (26-92), ισότυπος Μ-MD/G: 490/80, CD38(+): 2/605, M-IGHV/U-IGHV: 45/259, ZAP70(+): 00/308. Με Δm παρακολούθηση 62 μήνες, σε πολυπαραμετρική ανάλυση αρνητικοί προγνωστικοί παράγοντες αναφορικά με το χρόνο έως την έναρξη θεραπείας (TTFT) και την ολική επιβίωση (OS) αναδείχθηκαν τα κλινικά στάδια Binet B-C (p<0.00) και η έκφραση U-IGHV (p<0.00). Επισημαίνεται ότι οι ασθενείς με IGHV3-2 BcR είχαν μικρότερη TTFT και OS συγκριτικά με τους υπόλοιπους ασθενείς, ανεξάρτητα από το μεταλλακτικό status (p<0.00, μονοπαραμετρική ανάλυση). Εφαρμόζοντας διεθνώς αποδεκτά κριτήρια για την ταυτοποίηση της στερεοτυπίας του BcR, αναγνωρίστηκαν τα εξής στερεότυπα υποσύνολα για τα οποία υπάρχουν ουσιώδεις δημοσιευμένες πληροφορίες: # (IGHV- 5-7/IGKV(D)39): n=23, U-IGHV/ #2 (IGHV3-2/IGLV3-2): n=8, M-IGHV/ #4 (IGHV4-34/IGKV2-30): n=8, M-IGHV/ #6 (IGHV-69/IGKV3-20): n=5, U-IGHV/ #8 (IGHV4-39/IGKV(D)-39: n=6, U-IGHV. Με δεδομένο τον μικρό (από στατιστική άποψη) αριθμό ασθενών/υποσύνολο, η αξιολόγηση της πιθανής προγνωστικής σημασίας συγκεκριμένων στερεότυπων BcR πραγματοποιήθηκε με μονοπαραμετρική στατιστική ανάλυση. Διαπιστώθηκαν οι εξής σημαντικές διαφορές: () υποσύνολο #: μικρότερη OS συγκριτικά με τους υπόλοιπους ασθενείς με U-IGHV (p<0.05), (2) υποσύνολο #2: μικρότερη TTFT και OS συγκριτικά με τους υπόλοιπους ασθενείς με Μ-IGHV (p<0.00), (3) υποσύνολο #4: μεγαλύτερη OS συγκριτικά με τους υπόλοιπους ασθενείς με Μ-IGHV (p<0.05). Συμπερασματικά, η ανάλυση των αναδιατάξεων IGHV-IGHD-IGHJ στη ΧΛΛ προσφέρει ισχυρές προγνωστικές πληροφορίες, οι οποίες φαίνεται ότι επεκτείνονται από το status μεταλλάξεων των γονιδίων IGHV σε ειδικά χαρακτηριστικά των κλωνοτυπικών BcR, συνδέοντας την ανοσογενετική υπογραφή των κλώνων με τη βιολογική και κλινική συμπεριφορά τους. Τα αποτελέσματα της παρούσας μελέτης υπαινίσσονται ισχυρά ότι η στερεοτυπία του BcR αντικατοπτρίζεται σε μια «στερεότυπη» άνοση διεργασία, ιδιαίτερη για κάθε υποσύνολο, που διαμορφώνει την κλινική πορεία και έκβαση των ασθενών. 0

19 Αίμα 20; 2(4) 26 Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΚΙΝΑΣΗΣ JAK2 ΣΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΟΣΤΕΟΚΛΑΣΤΩΝ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΜΥΕΛΟΫΠΕΡΠΛΑΣΤΙΚΑ ΝΕΟΠΛΑΣΜΑΤΑ 2 Ε. Σπανουδάκης, Ι. Μπαζντιάρα, Ι. Κοτσιανίδης, E. Μουστακίδης, Μ. Παπουτσέλης, Ε. Δούβαλη, Σ. Μαντζουράνη, Ε. Νάκου, Δ. Μαργαρίτης, Γ. Μπουρίκας, Κ. Τσαταλάς Αιματολογική Κλινική, Ιατρική Σχολή, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης Εισαγωγή: Οι οστεοκλάστες (ΟΚΛ), κύτταρα αιμοποιητικής προέλευσης, ρυθμίζουν την ομοιοστασία των οστών, ενώ ταυτόχρονα υπερδραστηριότητα τους επάγει την κινητοποίηση των προγονικών αιμοποιητικών κυττάρων (ΠΑΚ) από την αιμοποιητική φωλιά στο περιφερικό αίμα []. Στα Μυελοϋπερπλαστικά νεοπλάσματα (ΜΥΝ) αυξημένος αριθμός ΠΑΚ παρητηρείται στο περιφερικό αίμα. Η μονοσημειακή JAK2V67F μετάλλαξη χαρακτηρίζει κλωνικά κύτταρα στα ΜΥΝ με ικανότητα δέσμευσης και ωρίμανσης προς ΟΚΛ. Υποθέτουμε ότι η παρουσία της JAK2V67F μετάλλαξης στους ΟΚΛ ασθενών με ΜΥΝ μπορεί να απορρυθμίσει την οστική φωλιά και να συμβάλλει στην παθολογική κινητοποίηση των ΠΑΚ στο περιφερικό αίμα. Υλικό-Μέθοδοι: CD4+ επιλεγμένα μονοπύρηνα από το περιφερικό αίμα 9 ασθενών με JAK2V67F(-/-) ΜΥΝ, 9 ασθενών με JAK2V67F(+/-) ΜΥΝ και 4 υγιών δοτών (ΥΔ) ίδιας ηλικίας, υποβλήθηκαν σε καλλιέργειες οστεοκλαστών (RANKL 25 ng/ml και MCSF 50 ng/ml), που μετρήθηκαν μετά χρώση κατά TRAP. Το ποσοστό του JAK2V67F/JAK2WT DNA μετρήθηκε με πραγματικού χρόνου ποσοτική αντίδραση αλυσιδωτής πολυμεράσης (Q- PCR) τόσο στα μονοπύρηνα που ξεκίνησαν την καλλιέργεια, αλλά και στους οστεοκλάστες που παρήγχθησαν από αυτά. Μετά τιτλοποίηση της ελάχιστης ανασταλτικής δόσης της οστεοκλαστογένεσης κατά 50% στα μονοπύτηνα 4 ΥΔ, παρήχθησαν οστεοκλάστες από κύτταρα ασθενών παρουσία JAK2 ανασταλτή AG490 σε δόση 25 ng/ml. Αποτελέσματα: Οι ΟΚΛ που παράγονται από μονοπύρηνα JAK2V67F(+/-) ασθενών είναι σημαντικά περισσότεροι σε σχέση με τους JAK2V67F (-/-) ασθενείς, ενώ η τελευταία ομάδα δεν διαφέρει από την ομάδα των ΥΔ. [ΟΚΛ Μέση Τιμή MΤ (min-max) ανά μονοπύρηνα: ΥΔ= 322 (25-520), JAK2V67F (-/-) ΜΥΝ =204 (8-286), JAK2V67F (+/-) ΜΥΝ =960 ( ), p=0.03, Mann-Witney U test]. Η αυξημένη οστεοκλαστογένεση στους ασθενείς με JAK2V67F (+/-) ΜΥΝ οφείλεται εν μέρει σε επαγωγή των ΟΚΛ από JAK2V67F μονοπύρηνα. Το ποσοστό των JAK2V67F (+) ΟΚΛ ήταν MΤ (min-max) 36.75% ( %) από 24% ( %) που ήταν στα αρχικά μονοπύρηνα (p=0.025, Wilconxon Rank test). Αυτή η κατά 2% αύξηση της JAK2V67F (+) οστεοκλαστογένεσης δεν αιτιολογεί την κατά 4 φορές μεγαλύτερη παραγωγή ΟΚΛ, επομένως συμμετέχει και άλλος παράγοντας. Παρόλα αυτά η οστεοκλαστογένεση τόσο σε JAK2V67F (+/-) αλλά και σε JAK2V67F (-/-) ασθενείς με ΜΥΝ είναι JAK2-εξαρτώμενη, καθως αναστέλλονται αμφότερες σε ποσοστό 99,8% ( %) και 84.5 % ( %) αντίστοιχα, από τον AG490 JAK2-αναστολέα. Συμπέρασματα: Η οστεοκλαστογένεση στα ΜΥΝ είναι εξαρτώμενη από την JAK2 κινάση. Η παρουσία της JAK2V67F μετάλλαξης επάγει την RANKL- εξαρτώμενη οστεοκλαστογένεση. Αυτή είναι μια πρώτη απόδειξη της απορρύθμισης της λειτουργίας των ΟΚΛ στα ΜΥΝ και πιθανών αυτό να συμβάλλει στη απορύθμιση της οστικής φωλιάς και στην αυξημένη κινητοποίηση ΠΑΚ στο περιφερικό αίμα. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ. Kollet O, Dar A, Shivtiel S et al, Osteoclasts degrade endosteal compartment and promote mobilisation of haemopoietic progenotor cells. Nat. Med Jun; 2(6): ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟΥ ΠΡΟΕΜΦΥΤΕΥΤΙΚΗΣ ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ ΓΙΑ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗ HLA ΣΕ ΣΥΝΔΥΑΣΜΟ ΜΕ ΜΟΝΟΓΟΝΙΔΙΑΚΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΙΜΑΤΟΛΟΓΙΚΟΥ-ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Γ. Κάκουρου, Α. Δεστούνη, Χ. Βρεττού, J. Traeger-Συνοδινού, Ε. Καναβάκης Εργαστήριο Ιατρικής Γενετικής, Πανεπιστήμιο Αθηνών, Χωρέμειο Ερευνητικό Εργαστήριο, Νοσοκομείο Παίδων «Η Αγία Σοφία», Αθήνα Σκοπός της μελέτης: Η βελτίωση της μεταμόσχευσης μυελού ως θεραπευτική προσέγγιση σε βαρύτατα νοσήματα που επηρεάζουν το αιματολογικό-ανοσοποιητικό σύστημα έχει οδηγήσει σε αυξημένη ζήτηση Προεμφυτευτικής Γενετικής Διάγνωσης (ΠΓΔ) για απόκτηση υγιούς και HLA-συμβατού αδελφού δότη για θεραπεία πάσχοντος παιδιού στην οικογένεια. Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν η ανάπτυξη αξιόπιστου και εύκολα προσαρμόσιμου πρωτοκόλλου, για τυποποίηση HLA παράλληλα με γενετική διάγνωση νοσημάτων όπως β-μεσογειακή αναιμία (β-μα), Diamond-Blackfan (DBA) και χρόνια κοκκιωματώδη νόσο (ΧΚΝ), σε DNA από ένα κύτταρο. Υλικό και μέθοδοι: Στη διάρκεια του τρέχοντος έτους 7 ζευγάρια ζήτησαν ΠΓΔ για συμβατό αδελφόδότη (5 είχαν παιδί με β-ma, με DBA και με ΧΚΝ). Κατά τον σχεδιασμό επελέγησαν 8 πολυμορφικές αλληλουχίες (short tandem repeats, STRs) ομοιόμορφα κατανεμημένες κατά μήκος του συστήματος HLA, που βρίσκονται σε σύνδεση (in linkage) με τα γονίδια HLA-A, HLA-B, HLA-DRA και HLA-DQB. Παράλληλα με την τυποποίηση HLA, για κάθε νόσημα σχεδιάστηκε πρωτόκολλο ΠΓΔ για άμεση και έμμεση ανίχνευση της υπεύθυνης μετάλλαξης. Για την β-μα, η τυποποίηση HLA συνδυάστηκε με το πρωτόκολλο που είναι σε χρήση και καλύπτει >95% των μεταλλάξεων στην Ελλάδα. Για όλους τους παραπάνω γενετικούς τόπους χρησιμοποιήθηκαν εκκινητές για PCR σημασμένοι με FAM, HEX, TAMRA και Cy5.5 που πολλαπλασιάζουν κατάλληλου μεγέθους τμήματα DNA. Στα πλαίσια της παρούσας εργασίας αναπτύχθηκε πρωτότυπο πρωτόκολλο πολλαπλής PCR με σταδιακά μειούμενη θερμοκρασία υβριδοποίησης ανά κύκλο, για τον πολλαπλασιασμό, ταυτόχρονα, οποιουδήποτε συνδυασμού από τους παραπάνω εκκινητές (one-step single-tube multiplex fluorescent touchdown PCR). Η διάγνωση βασίζεται στην εκτίμηση των μεγεθών των προϊόντων της PCR (fragment analysis). Η εκτίμηση της αξιοπιστίας του πρωτοκόλλου ΠΓΔ έγινε με διάγνωση μεμονωμένων λεμφοκυττάρων από δότες (ετεροζυγώτες σε όλα τα STRs), υπολογίζοντας τα ποσοστά πολλαπλασιασμού της PCR και αποτυχίας πολλαπλασιασμού από το ένα αλληλόμορφο (ADO) ανά γενετικό τόπο. Για κάθε οικογένεια γίνεται πρώτα έλεγχος σε γενομικό DNA όλων των μελών και στη συνέχεια επιλέγονται τα πληροφοριακά STRs που είναι χρήσιμα στην ΠΓΔ. Αποτελέσματα: Η επιτυχία πολλαπλασιασμού ανά γενετικό τόπο κατά τη γενετική διάγνωση των μεμονωμένων λεμφοκυττάρων, ήταν % και το ADO 0-6.2%. Κλινική εφαρμογή έγινε σε ένα περιστατικό β-μα. Από τα 5 βλαστομερίδια που εστάλησαν για διάγνωση διαγνώστηκαν τα 3 για β-μα και έγινε HLA τυποποίηση και στα 5. Παρατηρήθηκε φαινόμενο ανασυνδυασμού κατά μήκος του συστήματος HLA σε 2/5 βλαστομερίδια. Έγινε εμβρυομεταφορά ενός φυσιολογικού, HLA-συμβατού εμβρύου που δεν οδήγησε σε εγκυμοσύνη. Συμπεράσματα: Το πρωτόκολλο «one-step single-tube multiplex fluorescent touchdown PCR» που αναπτύξαμε πλεονεκτεί των πρωτοκόλλων που είναι σε χρήση διότι προσαρμόζεται σε κάθε περιστατικό χωρίς προετοιμασία, απαιτεί μόνο μία αντίδραση PCR, δίνοντας γρηγορότερα αξιόπιστα αποτελέσματα με χαμηλότερο κόστος. 28 ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΚΛΩΝΙΚΩΝ ΠΛΗΘΥΣΜΩΝ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΧΡΟΝΙΑ ΙΔΙΟΠΑΘΗ ΟΥΔΕΤΕΡΟΠΕΝΙΑ ΜΕ ΕΛΕΓΧΟ ΑΠΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ ΧΡΩΜΟΣΩΜΑΤΟΣ X Σ Μαστροδήμου, Β Βαζγιουράκης 2, Κ Πυροβολάκη, Ε Μαυρουδή, Κ Παυλάκη, Μ Βελεγράκη, Μ. Κλώντζας, Γ Γουλιέλμος 2, Ε Παπαδάκη Εργαστήριο Μελέτης της Αιμοποίησης και Αιματολογική Κλινική, 2 Εργαστήριο Μοριακής Ιατρικής και Γενετικής του Ανθρώπου, Ιατρικό Τμήμα Παν/μιου Κρήτης Η χρόνια ιδιοπαθής ουδετεροπενία (Chronic Idiopathic Neutropenia, CIN) είναι μια διαταραχή της παραγωγής κοκκιοκυττάρων που χαρακτηρίζεται από αυξημένη απόπτωση των κοκκιοκυτταρικών προβαθμίδων και παρουσία ενεργοποιημένων Τ λεμφοκυττάρων με μυελοκατασταλτικές ιδιότητες στον μυελό των οστών. Η αιτία της ενεργοποίησης του ανοσολογικού συστήματος παραμένει άγνωστη. Το ενδεχόμενο κλωνικής διαταραχής των αιμοποιητικών προβαθμίδων στη CIN δεν έχει ποτέ διερευνηθεί. ΣΚΟΠΟΣ: Στην παρούσα μελέτη διερευνήθηκε η ύπαρξη κλωνικών προτύπων της απενεργοποίησης του Χ χρωμοσώματος σε γυναίκες με CIN, χρησιμοποιώντας RT-PCR για τη μελέτη της έκφρασης δύο σιωπηλών πολυμορφισμών: ενός που απαντάται στο νουκλεοτίδιο 3 του γονιδίου της γλυκόζης-6- φωσφορικής δεϋδρογενάσης (G6PD) και ενός άλλου που απαντάται στο νουκλεοτιδίο 438 του γονιδίου της ιδουρονικής-2-σουλφατάσης (IDS). Οι κλωνικοί κυτταρικοί πληθυσμοί αναμένεται να περιέχουν ένα μοναδικό μοτίβο αυτών των πολυμορφισμών. 3

20 Αίμα 20; 2(4) 4 ΥΛΙΚΟ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΣ: Απομονώθηκε DNA από κύτταρα ολικού περιφερικού αίματος από 06 γυναίκες ασθενείς με CIN και 4 υγιείς γυναίκες και ακολούθως εκτιμήθηκε η ετεροζυγωτία για τους πολυμορφισμούς στα γονίδια G6PD και IDS. Από τα άτομα που ήταν ετεροζυγώτες σε έναν τουλάχιστον από τους δύο πολυμορφισμούς, απομονώθηκε RNA από διαχωρισμένους πληθυσμούς κοκκιοκυττάρων και λεμφοκυττάρων και ελέγχθηκε περαιτέρω η έκφραση των 2 αλληλίων για κάθε γονίδιο με RT-PCR. Μεγαλύτερη του 95% έκφραση του ενός αλληλίου σε ένα δείγμα χαρακτηρίστηκε ως «κλωνικό μοτίβο». ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Ταυτοποιήθηκαν 30 ασθενείς και 3 υγιείς ετεροζυγώτες για το G6PD και/ή για το IDS, οι οποίοι και μελετήθηκαν περαιτέρω. Όπως φαίνεται στο πίνακα, στους ασθενείς με CIN αναγνωρίστηκαν μονοκλωνικά και πολυκλωνικά μοτίβα έκφρασης των αλληλίων, ενώ στους υγιείς μάρτυρες αποκλειστικά πολυκλωνικά. Οι ασθενείς που ήταν ετεροζυγώτες και στους δύο πολυμορφισμούς είχαν σύμφωνα μοτίβα έκφρασης και για τα δύο γονίδια (Πίνακας). Πίνακας: Μοτίβα έκφρασης G6PD και IDS στα κοκκιοκύτταρα και λεμφοκύτταρα υγιών μαρτύρων και πασχόντων από CIN CIN ΥΓΙΕΙΣ ΜΑΡΤΥΡΕΣ G6PD IDS G6PD και IDS G6PD IDS G6PD και IDS ΕΤΕΡΟΖΥΓΩΤΕΣ ΜΟΝΟΚΛΩΝΙΚΟΙ ΣΕ ΚΟΚΚΙΟΚΥΤΤΑΡΑ και ΛΕΜΦΟΚΥΤΤΑΡΑ ΜΟΝΟΚΛΩΝΙΚΟΙ ΣΕ ΚΟΚΚΙΟΚΥΤΤΑΡΑ, ΠΟΛΥΚΛΩΝΙΚΟΙ ΣΕ ΛΕΜΦΟΚΥΤΤΑΡΑ ΠΟΛΥΚΛΩΝΙΚΟΙ ΣΕ ΚΟΚΚΙΟΚΥΤΤΑΡΑ και ΛΕΜΦΟΚΥΤΤΑΡΑ Συνδυάζοντας τα αποτελέσματα κλωνικότητας και από τα δύο γονίδια, κλωνικά μοτίβα στα κοκκιοκύτταρα παρατηρήθηκαν σε 9/30 ασθενείς με CIN (63,3%) σε σύγκριση με 0/3 υγιή άτομα (p<0,0). ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Σημαντικό ποσοστό ασθενών με CIN εμφανίζει κλωνικά μοτίβα στα κοκκιοκύτταρα και ενίοτε και στα λεμφοκύτταρα. Τα δεδομένα αυτά συνηγορούν υπέρ της πιθανής συμμετοχής των δεσμευμένων προς μυελική σειρά ή των πολυδύναμων προγονικών αιμοποιητικών προβαθμίδων στην παθογένεια της CIN και καταδεικνύουν για πρώτη φορά την ενδεχόμενη κλωνική προέλευση της νόσου. 29 ΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΗ ΑΡΧΕΓΟΝΩΝ ΑΙΜΟΠΟΙΗΤΙΚΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ (HSCS) ΓΙΑ ΓΟΝΙΔΙΑΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΜΕΙΖΟΝΑ Β-ΘΑΛΑΣΣΑΙΜΙΑ: Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΣΠΛΗΝΕΚΤΟΜΗΣ ΣΤΗΝ ΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΗ ΜΕ G-CSF ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ PLERIXAFOR Ε. Γιαννάκη, T. Papayannopoulou 3, Γ. Καρπόνη, Φ. Ζερβού, Ν. Ψαθά, E. Jonlin 3, Α. Ξαγοράρη, Β. Ταχυνοπούλου, Β. Κωνσταντίνου, Α. Μπουίντα, Σ. Τέφα, Κ. Κόττα, Μ. Ισκάς, P. Becker 3, Α. Αθανασιάδου 2, Α. Φάσσας, Α. Αναγνωστόπουλος, G. Stamatoyannopoulos 3 Μονάδα Γονιδιακής-Κυτταρικής Θεραπείας, Αιμ/κή-ΜΜΜΟ, Νοσ.Γ.Παπανικολάου, Θεσσαλονίκη, 2 Τμήμα Γενικής Βιολογίας, Σχολή Ιατρικής, Πανεπιστήμιο Πατρών, 3 Τμήμα Αιματολογίας και Τμήμα Ιατρικής, University of Washington Εν όψει της γονιδιακής θεραπείας (ΓΘ) για τη θαλασσαιμία, διερευνούμε την ασφάλεια και αποτελεσματικότητα της κινητοποίησης των HSCs σε ενήλικες ασθενείς με β-θαλασσαιμία. Ελέγξαμε την κινητοποίηση με G-CSF, με G-CSF μετά προθεραπεία με Υδροξυουρία (EOΦ KΔ-IS , n=26) και με Plerixafor ή Plerixafor+G-CSF (EOΦ ΚΔ-IS-32/0/0, n=4). Η ενσωμάτωση της Υδροξυουρίας (HU) στην κινητοποίηση αποσκοπούσε στη μείωση της εξωμυελικής αιμοποίησης στο σπλήνα (μη-σπληνεκτομηθέντες ασθενείς) και στη μείωση της λευκοκυττάρωσης-θρομβοκυττάρωσης (σπληνεκτομηθέντες ασθενείς), πριν τη χορήγηση του G-CSF. H κινητοποίηση με G-CSF ήταν ασφαλής και αποτελεσματική στους μη-σπληνεκτομηθέντες ασθενείς (CD34 + κύτταραx0 6 /kg/2aphereses: 6.67±2.87, n=6). Οι μη-σπληνεκτομηθέντες ασθενείς που έλαβαν HU+G-CSF (n=4), κινητοποίησαν επιτυχώς μόνο όταν διατηρήθηκε ένα βέλτιστο διάστημα δύο εβδομάδων «έκπλυσης» από την HU έναντι μιας εβδομάδας (CD34 + κύτταρα 0 6 /kg: 7.34±.9, vs.86±0.76, αντίστοιχα, p=0.03). Ωστόσο, στους σπληνεκτομηθέντες ασθενείς παρατηρήθηκε υπερβολική απάντηση στον G-CSF που εκφραζόταν ως πρώιμη υπερλευκοκυττάρωση (mean WBCs: 80.0± /μl), χωρίς αντίστοιχη αύξηση των CD34 + κυττάρων στην περιφέρεια, απαιτώντας σημαντική μείωση της δόσης και οδηγώντας σε φτωχή απόδοση (CD34 + κύτταρα/kg/2aphereses: 2.0±.7, n=4). Η προθεραπεία με Υδροξυουρία για ένα μήνα, ανέστειλε την G-CSF-σχετιζόμενη υπερβολική λευκοκυττάρωση (mean WBCs:60.4±20.8X0 3 /μl) και επέτρεψε επιτυχείς συλλογές στους σπληνεκτομηθέντες ασθενείς (CD34 + κύτταρα/kg/2aphereses: 6.6±2.3, p=0.02, n=4), όταν διατηρούνταν ένα βέλτιστο διάστημα 2 εβδομάδων «έκπλυσης» από τη χρήση της (p=0.02 έναντι της εβδομάδας, n=9). Παρά την υψηλότερη ασφάλεια-αποτελεσματικότητα του βέλτιστου συνδυασμού HU+G-CSF, η προθεραπεία με Υδροξυουρία παρέτεινε σημαντικά τη διαδικασία κινητοποίησης. Το Plerixafor, αντίθετα, προκάλεσε ταχεία και αποτελεσματική κινητοποίηση σε σπληνεκτομηθέντες και μη-σπληνεκτομηθέντες ασθενείς (CD34 + κύτταρα 0 6 /kg:7.29±.82, n=8 και 5.38±.99, n=6, αντίστοιχα) και ήταν πολύ καλά ανεκτό. Ενας ασθενής με προηγούμενη αποτυχία κινητοποίησης στον G-CSF, που έλαβε G-CSF+Plerixafor απέδωσε CD34 + κύτταρα/ kg/apheresis. Δεν παρατηρήθηκε σημαντική διαφορά στην κλωνογενή ικανότητα (CFU-GM, BFU-E) των κυττάρων που κινητοποιήθηκαν με G-CSF, HU+G-CSF ή Plerixafor. Ωστόσο, το Plerixafor, φάνηκε να κινητοποιεί πιο πρωτόγονους πληθυσμούς HSCs (CD34+/CD38-, CD34+/CD38-/HLADR-) έναντι των HU+G-CSF ή G-CSF-μόνο, γεγονός που μπορεί να έχει ιδιαίτερη σημασία σε μελλοντική χρήση των κυττάρων για ΓΘ. Προτείνουμε ότι, ο G-CSF ή το Plerixafor μπορούν να χρησιμοποιούνται για την κινητοποίηση των μη-σπληνεκτομηθέντων ασθενών, ενώ το Plerixafor αποτελεί παράγοντα εκλογής για την κινητοποίηση των σπληνεκτομηθέντων ασθενών με θαλασσαιμία. 30 ΜΕΛΕΤΗ ΤΗΣ ΜΟΡΙΑΚΗΣ HLA ΣΥΜΒΑΤΟΤΗΤΑΣ ΣΕ ΔΙΠΛΗ ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΟΜΦΑΛΟΠΛΑΚΟΥΝΤΙΑΚΟΥ ΑΙΜΑΤΟΣ (ΟΠΑ) Φ. Πανίτσας, Α. Κομιτοπούλου, Α. Μπαλτά, Α. Βούρτση, Θ. Αθανασιάδης 2, Ε. Κουνιάκη 2, Ε. Τζιότζιου, Μ. Γαροφαλάκη, Μ. Παπαγεωργίου, Σ. Βασιλείου, Μ. Καρατζά, Β. Δεληστράτη, Σ. Γιγάντες, Ι. Αποστολίδης, Χ. Παπαστεριάδη 2, Ι. Μπαλταδάκης, Δ. Καρακάσης, Ν. Χαρχαλάκης Αιματολογική Κλινική και Μονάδα Μεταμόσχευσης Μυελού, 2 Τμήμα Ανοσολογίας-Ιστοσυμβατότητας, Νοσοκομείο «Ο Ευαγγελισμός», Αθήνα Κύρια χαρακτηριστικά των μεταμοσχεύσεων μη συγγενικού ΟΠΑ είναι συνήθως οι μείζονες διαφορές HLA και η χαμηλή δόση κυττάρων, γεγονός που καθιστά αναγκαία τη χορήγηση δύο μερικά συμβατών μονάδων ΟΠΑ, ιδίως σε ενήλικες. Η επιλογή μονάδων ΟΠΑ επί του παρόντος βασίζεται στη συμβατότητα σε επίπεδο αντιγόνου για τα HLA τάξης Ι, ενώ η σημασία της συμβατότητας σε επίπεδο αλληλίου παραμένει άγνωστη. Εξετάσαμε αναδρομικά τη συμβατότητα HLA σε επίπεδο αλληλίου στους ασθενείς που υποβλήθηκαν σε μεταμόσχευση με διπλό ΟΠΑ στη Μονάδα μας. Από 08/ /20, 33 ασθενείς ηλικίας 6-60 ετών (διάμεση: 38) που δεν διέθεταν αποδεκτής συμβατότητας εθελοντή δότη, υποβλήθηκαν σε μεταμόσχευση με δύο μονάδες ΟΠΑ για αιματολογικές κακοήθειες υψηλού κινδύνου (μυελικές: 23, λεμφικές: 0). Το σχήμα προετοιμασίας ήταν μυελοαφανιστικό σε 25 και μειωμένης έντασης σε 8 ασθενείς. Το βάρος των ασθενών ήταν 48-0 kg (διάμεσο: 73). Oι δόσεις των εμπύρηνων και των CD34+ κυττάρων κατά την έγχυση ήταν x0 7 /kg (διάμεση: 4.49x0 7 ) και x0 5 /kg (διάμεση:.69x0 5 ) αντίστοιχα. Η αρχική συμβατότητα των 66 μονάδων ήταν 5/6 (n=2) και 4/6 (n=45). Μετά την τυποποίηση σε επίπεδο αλληλίου των HLA τάξης Ι, η συμβατότητα υποβιβάστηκε στο 63.6% των μονάδων και ήταν 5/6 (n=5), 4/6 (n=29) ή 3/6 (n=32). Επιπρόσθετα, η τυποποίηση σε επίπεδο αλληλίων στους τόπους HLA-C και -DQB έδειξε συμβατότητα 8/0 σε 2, 7/0 σε, 6/0 σε 2 και 5/0 σε 32 μονάδες. Εγκατάσταση του μοσχεύματος επιτεύχθηκε σε όλους τους ασθενείς πλην ενός (97%), με διάμεσο χρόνο αποκατάστασης ουδετεροφίλων >500/μL 9 ημέρες (εύρος: 6-52). Ο χρόνος εγκατάστασης του μοσχεύμαος δεν σχετιζόταν με τη δόση κυττάρων (εμπύρηνα ή CD34+) και την αρχική ή την τελική συμβατότητα της επικρατούσας μονάδας. Αξίζει να σημειωθεί ότι η επικρατούσα μονάδα δεν μπορούσε να προβλεφθεί από την κυτταρική δόση, αλλά από την καλύτερη τελική συμβατότητα σε 6 ή 0 αλλήλια HLA (P=0.033 και αντίστοιχα, Wilcoxon signed-rank test). Η τελική συμβατότητα δεν φάνηκε να φάνηκε να επηρεάζει την επίπτωση της οξείας και χρόνιας GVHD, τη θνητότητα, την υποτροπή και την επιβίωση. Περαιτέρω μελέτες είναι απαραίτητες για την αποσαφήνιση του ρόλου της HLA τυποποίησης υψηλής διακριτικής ικανότητας στην επιλογή μονάδων ΟΠΑ για μεταμόσχευση. 5

21 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 7

22 Αίμα 20; 2(4) Χρόνια Λεμφοκυτταρική Λευχαιμία - Πολλαπλούν Μυέλωμα - Λέμφωμα Hodgkin Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΣΤΑΘΕΡΟΠΟΙΗΣΗΣ ΜΕ ΒΟΡΤΕΖΟΜΙΔΗ, ΘΑΛΙΔΟΜΙΔΗ ΚΑΙ ΔΕΞΑΜΕΘΑΖΟΝΗ (VTD) ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΑΥΤΟΛΟΓΗ ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΠOΛΛΑΠΛΟΥΝ ΜΥΕΛΩΜΑ, ΠΟΥ ΔΕ ΛΑΜΒΑΝΟΥΝ ΔΙΦΩΣΦΟΝΙΚΑ, ΕΛΑΤΤΩΝΕΙ ΤΗΝ ΟΣΤΙΚΗ ΑΠΟΔΟΜΗΣΗ ΚΑΙ ΣΧΕΤΙΖΕΤΑΙ ΜΕ ΧΑΜΗΛΗ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΣΚΕΛΕΤΙΚΩΝ ΣΥΜΒΑΝΤΩΝ Ε. Τέρπος, Δ. Χριστούλας, Ε. Καστρίτης, Μ. Μήγκου, Α. Παπαθεοδώρου, Μ. Γαβριατοπούλου, Μ. Γκοτζαμανίδου, Ε. Μανιός, Χ. Παπαδημητρίου, Μ.Α. Δημόπουλος Θεραπευτική Κλινική Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, Αθήνα Εισαγωγή-Σκοπός: Σκοπός της μελέτης ήταν η επίδραση της θεραπείας σταθεροποίησης με VTD στον οστικό μεταβολισμό ασθενών με ΠΜ που υποβλήθηκαν σε θεραπεία με αυτόλογη μεταμόσχευση στελεχιαίων κυττάρων (ASCT). Υλικό-Μέθοδοι: Μελετήθηκαν 42 ασθενείς, που δεν έλαβαν διφωσφονικά κατά τη διάρκεια ή μετά την ASCT, καθώς και καθ όλη τη διάρκεια της σταθεροποίησης με VTD. Η θεραπεία με VTD ξεκίνησε την ημέρα 00 μετά την ASCT. Η βορτεζομίδη χορηγήθηκε σε δόση mg/m 2 κατά τις ημέρες,4,8, η θαλιδομίδη σε δόση 00 mg/ημέρα, po, τις ημέρες -2 και η δεξαμεθαζόνη σε δόση 40 mg/ημέρα τις ημέρες -4, σε κύκλους των 2 ημερών. Οι ασθενείς έλαβαν 4 κύκλους VTD ( ο μπλοκ), ακολούθησε διάστημα 00 ημερών χωρίς θεραπεία και στη συνέχεια έλαβαν άλλους 4 κύκλους VTD (2 ο μπλοκ). Οι ασθενείς αξιολογήθηκαν για σκελετικά συμβάντα (SREs) σε όλη τη διάρκεια της μελέτης. Ο οστικός μεταβολισμός μελετήθηκε με τη μέτρηση των ακόλουθων δεικτών, πριν και μετά από κάθε μπλοκ VTD: α) ρυθμιστές των οστεοκλαστών srankl και οστεοπροτεγερίνη (OPG), β) αναστολείς των οστεοβλαστών dickkopf- (DKK-) και σκληροστίνη, γ) δείκτες οστικής αποδόμησης CTX και TRACP-5β και δ) δείκτες οστικής παραγωγής balp και οστεοκαλσίνη (OC). Αποτελέσματα: Πριν τη θεραπεία με VTD, 6 ασθενείς ήταν σε CR (9 σε scr), 6 σε vgpr και 0 σε PR. Παρά την ανταπόκριση, οι ασθενείς είχαν αυξημένες τιμές DKK-, σκληροστίνης, CTX, TRACP-5β και OPG. Το πρώτο μπλοκ VTD μείωσε σημαντικά τα επίπεδα των srankl/opg, CTX, TRACP-5β, αλλά και της balp και της OC, ενώ βελτίωσε την ανταπόκριση στο 36% των ασθενών. Ωστόσο, οι μεταβολές των οστικών δεικτών ήταν ανεξάρτητες της περαιτέρω ανταπόκρισης. Πριν από το 2 ο μπλοκ VTD, το CTX μειώθηκε περαιτέρω ενώ η balp αυξήθηκε. Η μείωση του CTX συνεχίστηκε και μετά το δεύτερο μπλοκ VTD, αλλά η balp και οι υπόλοιποι δείκτες δεν παρουσίασαν καμία περαιτέρω μεταβολή. Κατά τη διάρκεια της μελέτης, μόνο ένας ασθενής ανέπτυξε SRE (χρειάστηκε τοπική ακτινοβόληση σε οστό). Συμπεράσματα: Η σταθεροποίηση με VTD μετά από ASCT χωρίς τη χορήγηση διφωσφονικών, μειώνει την οστική αποδόμηση και συνδέεται με πολύ χαμηλή συχνότητα SREs. [Αρ. πρωτ. έγκρισης ΕΟΦ: 29530/ ]. 8 2 ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΠΡΩΤΗΣ ΓΡΑΜΜΗΣ ΜΕ ΤΟ ΣΥΝΔΥΑΣΜΟ ΒΟΡΤΕΖΟΜΙΔΗΣ, ΔΕΞΑΜΕΘΑΖΟΝΗΣ ΚΑΙ ΡΙΤΟΥΞΙΜΑΒΗΣ (BDR) ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΜΑΚΡΟΣΦΑΙΡΙΝΑΙΜΙΑ Waldenström: ΜΙΑ ΜΕΛΕΤΗ ΦΑΣΗΣ ΙΙ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ ΜΥΕΛΩΜΑΤΟΣ Ε. Καστρίτης, Ε. Τέρπος, R. García-Sanz, Μ. Γαβριατοπούλου, P. Morel, Μ.Χ. Κυρτσώνη, Ε. Κατωδρύτου, Ε. Μιχάλη, Ζ. Καρτάσης, X. Leleu, G. Palladini, A. Tedeschi, G. Merlini, P. Sonneveld, Μ.Α. Δημόπουλος European Myeloma Network Εισαγωγή-Σκοπός: Σκοπός της μελέτης ήταν να αξιολογηθεί ο συνδυασμός BDR ως θεραπεία πρώτης γραμμής στη MW. Υλικό-Μέθοδοι: Προκειμένου να αποφευχθεί το φαινόμενο IgM flare, που έχει παρατηρηθεί κατά τη θεραπεία με ριτουξιμάβη, χορηγήθηκε ένας κύκλος βορτεζομίδης στη δόση των,3 mg/m 2 IV τις ημέρες, 4, 8 και (κύκλος, διάρκειας 2 ημερών). Στη συνέχεια, οι ασθενείς έλαβαν τέσσερις κύκλους (κύκλοι 2-5) διάρκειας 35 ημερών όπου η βορτεζομίδη χορηγήθηκε εβδομαδιαίως σε δόση,6 mg/m 2 τις ημέρες, 8, 5 και 22. Αμέσως μετά τη χορήγηση της βορτεζομίδης, στους κύκλους 2 9

23 Αίμα 20; 2(4) 20 και 5 μόνο, οι ασθενείς έλαβαν δεξαμεθαζόνη 40 mg ενδοφλεβίως ακολουθούμενη από 375 mg/m 2 ριτουξιμάβης IV (συνολικά 8 εγχύσεις ριτουξιμάβης). Αποτελέσματα: Συνολικά, 6 ασθενείς εντάχθηκαν στη μελέτη. Το 8% των ασθενών ήταν χαμηλού κινδύνου κατά IPSS, το 23% ενδιάμεσου και το 59% υψηλού κινδύνου. Οι κύριοι λόγοι για έναρξη θεραπείας ήταν: κυτταροπενίες (43%), υπεργλοιότητα (22%), παρουσία Β-συμπτωμάτων (8%) και λεμφαδενοπάθεια (8%). Μέχρι τώρα, 54 ασθενείς αξιολογήθηκαν ως προς την ανταπόκριση: CR πέτυχαν 2 ασθενείς (4%), PR 33 (6%), MR 8 (5%), ενώ 5 (9%) εμφάνισαν σταθερή νόσο και 6 (%) επιδείνωση της νόσου. Ο διάμεσος χρόνος μέχρι την αρχική ανταπόκριση ήταν 2,3 μήνες, ενώ ο αντίστοιχος μέχρι την μέγιστη ανταπόκριση ήταν 4,8 μήνες. Δεν παρατηρήθηκε φαινόμενο IgM flare. Η διάμεση παρακολούθηση ήταν 2 μήνες. Μέχρι σήμερα 0 ασθενείς έχουν υποτροπιάσε και 8 έχουν πεθάνει (5 από αίτια που δεν σχετίζονται με τη ΜW). Οι ανεπιθύμητες ενέργειες περιελάμβαναν: ουδετεροπενία (βαθμού 3) στο 3% των ασθενών, θρομβοπενία (βαθμού 3) στο 5%, περιφερική αισθητική νευροπάθεια βαθμού -2 στο 30% (βαθμού 3 στο 5%), νευροπαθητικό πόνο στο 7% (βαθμού 3 στο 2%), γαστρεντερική τοξικότητα βαθμού 3 στο 7% και λοιμώξεις στο 7% (βαθμού 3 στο 7%). Ένας ασθενής πέθανε από σηψαιμία, ενώ 3 (5%) παρουσίασαν πνευμονική τοξικότητα (βαθμού 3-4), που αποδόθηκε στη βορτεζομίδη. Μόνο ένας ασθενής (που είχε διακόψει την αγωγή προφύλαξης) εμφάνισε έρπη ζωστήρα. Η δόση της βορτεζομίδης μειώθηκε στο 30% των ασθενών, κυρίως λόγω περιφερικής νευροπάθειας. Συμπεράσματα: Το σχήμα BDR είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικό στη MW με καλή ανοχή. [αρ. έγκρισης ΕΟΦ: 44/0/06]. 3 ΧΡΩΜΟΣΩΜΙΚΕΣ ΜΕΤΑΘΕΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΧΡΟΝΙΑ ΛΕΜΦΟΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΛΕΥΧΑΙΜΙΑ: ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ, ΚΛΙΝΙΚΟΒΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΣΥΣΧΕΤΙΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΓΝΩΣΤΙΚΗ ΣΗΜΑΣΙΑ Π. Μπαλιάκας, Μ. Ισκάς, Γ. Παπαϊωάννου, Β. Δούκα, Μ. Γκαϊτατζή, Ζ. Λαζάρου, Ο. Αστερίου, Ν. Σταυρογιάννη, Χ. Λαλαγιάννη, Ρ. Σαλούμ, Κ Σταματόπουλος, Α. Αναγνωστόπουλος, Α. Αθανασιάδου Αιματολογική Κλινική και ΜΜΜΟ, ΓΝ Γ. Παπανικολάου, Θεσσαλονίκη Η κλινική ετερογένεια της ΧΛΛ αντικατοπτρίζει την αντίστοιχη ετερογένεια της νόσου σε γενετικό επίπεδο. Χαρακτηριστικά είναι τα ευρήματα από τον κυτταρογενετικό έλεγχο που αναδεικνύει ετερογενείς γενετικές βλάβες με ποικίλουσα προγνωστική σημασία, από ευμενή (del3q) έως εξαιρετικά δυσμενή (del7p). Οι σχετικές πληροφορίες προέρχονται κυρίως από μελέτες με την τεχνική του μεσοφασικού FISH, ενώ πολύ λιγότερες πληροφορίες είναι διαθέσιμες από κλασική κυτταρογενετική ανάλυση, μολονότι η τελευταία επιτρέπει τη σαφή αποτύπωση του καρυοτύπου. Σε αυτό το πλαίσιο, οι πληροφορίες αναφορικά με τις χρωμοσωμικές μεταθέσεις (ΧΜ) στη ΧΛΛ και την πιθανή κλινική σημασία τους είναι περιορισμένες και αντικρουόμενες. Στην παρούσα μελέτη εξετάσαμε τη συχνότητα των ΧΜ σε σειρά 384 ασθενών με ΧΛΛ και αναζητήσαμε κλινικοβιολογικές συσχετίσεις, με έμφαση στην πιθανή προγνωστική σημασία τους. Ομάδα μελέτης: A:Γ=25/33, Δm ηλικία: 65 (26-84), Binet-A/B/C: 293/43/2, CD38(+): 40/375 (37.3%), ZAP70(+): 9/267 (34%), αμετάλλακτα γονίδια IGHV (A-IGHV) 60/384 (4.7%), Δm παρακολούθηση: 59 μήνες, πρόοδος νόσου: 74/358 ασθενείς (48.6%). ΧΜ ανιχνεύθηκαν σε 49/384 ασθενείς (2.8%). Συνολικά καταγράφηκαν 55 μεταθέσεις (6 ασθενείς έφεραν 2 ΧΜ), 30 από τις οποίες αναφέρονται για πρώτη φορά στη βιβλιογραφία. Η διάμεση ηλικία των ασθενών με ΧΜ ήταν 60.4 έτη (34-84), με αναλογία Α/Γ:34/5, ενώ το στάδιο της νόσου ήταν A/B/C:34/5/5. Α-IGHV έφεραν 25/49 ασθενείς (5%), ενώ έκφραση CD38 και ZAP70 εμφάνιζαν 23/49 (47%) και 8/39 (46%) ασθενείς, αντιστοίχως. Με διάμεση παρακολούθηση 34.5 μηνών πρόοδο νόσου παρουσίασαν 25/45 ασθενείς με ΧΜ, ενώ 2/45 ανέπτυξαν σύνδρομο Richter. Τα σημεία θραύσης των χρωμοσωμάτων συσσωρεύονταν στους βραχίονες: 3q (n=2), 8q (n=9), 7p (n=8), 2p (n=6), 7q (n=6), 3p (n=5) και 4q (n=5). Σε 6/49 ασθενείς (32.6%) οι ΧΜ αποτελούσαν μέρος σύνθετου καρυοτύπου ( 3 χρωμοσωμικές ανωμαλίες): 3/6 ασθενείς έφεραν A-IGHV και 2/6 ασθενείς (75%) παρουσίασαν πρόοδο νόσου. Βλάβη του χρωμοσώματος 7p υπό μορφή είτε συμμετοχής στην ίδια τη μετάθεση είτε έλλειψης διαπιστώθηκε σε 5/47 ασθενείς (32%), δηλαδή σε συχνότητα σημαντικά υψηλότερη συγκριτικά με τους ασθενείς χωρίς ΧΜ (7/335, 2.%/ p<0.00). Στη στατιστική ανάλυση, η παρουσία ΧΜ δεν αναδείχθηκε ως ανεξάρτητος αρνητικός προγνωστικός παράγοντας για εξέλιξη της νόσου. Συμπερασματικά, οι ΧΜ στη ΧΛΛ μπορεί να διακριθούν σε δύο γενικές κατηγορίες: (i) ΧΜ στα πλαίσια σύνθετου καρυοτύπου με συχνή συμμετοχή βλαβών του χρωμοσώματος 7 και παρουσία A-IGHV και (ii) ΧΜ ως μεμονωμένη κυτταρογενετική βλάβη, συνήθως σε ασθενείς με ευνοϊκά βιολογικά χαρακτηριστικά. Συνεπώς, η έλλειψη ανεξάρτητης προγνωστικής σημασίας των ΧΜ πιθανότατα αντικατοπτρίζει την ετερογένεια των σχετικών γενετικών βλαβών, οι οποίες έχουν διαφορετικό κλινικοβιολογικό αντίκτυπο. 4 ΠΟΣΟΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΙΚΟΣ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΑΝΟΣΟΡΥΘΜΙΣΤΙΚΩΝ Τ ΛΕΜΦΟΚΥΤΤΑΡΩΝ (Tregs) ΣΤΟ ΠΕΡΙΦΕΡΙΚΟ ΑΙΜΑ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ Β ΧΡΟΝΙΑ ΛΕΜΦΙΚΗ ΛΕΥΧΑΙΜΙΑ Ε.Δ. Ιωαννίδου, Β. Παππά, Μ. Βικεντίου, Ε. Κώνστα, Β. Μπάκου, Φ. Κοντιώτη, Σ. Κοκόρη, Ε. Γρουζή, Π. Τσιριγώτης, Κ. Γκίρκας, Α. Μπούχλα, Ν. Παπανικολάου, Π. Οικονομοπούλου, Μ. Αττα, Ε. Παπαγεωργίου, Β. Καψιμάλη, Ι. Δερβενούλας Β Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών, Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο «Αττικόν», Αθήνα Εισαγωγή: Τα ανοσοσορυθμιστικά Τ λεμφοκύτταρα είναι υπεύθυνα για την επαγωγή και διατήρηση της περιφερικής ανοχής καταστέλλοντας τα αυτοδραστικά Τ λεμφοκύτταρα.η ανοσοκαταστολή μέσω των TREGS αποτελεί ένα βασικό μηχανισμό ανοσοδιαφυγής των νεοπλασιών, δεδομένου οτι τα κύτταρα αυτά καταστέλλουν τη δράση των Τ λεμφοκυττάρων που είναι ειδικά για τα νεοπλασματικά αντιγόνα με αποτέλεσμα την αποτυχία της εξάλειψης του όγκου. Η Β χρόνια λεμφική λευχαιμία χαρακτηρίζεται τόσο από ανοσοανεπάρκεια όσο και από την εμφάνιση συχνά αυτοάνοσων εκδηλώσεων. Αποτελεί νόσο με ετερογενή πορεία και πρόγνωση. Ο σκοπός της παρούσας εργασίας είναι ο προσδιορισμός των Tregs λεμφοκυττάρων στο περιφερικό αίμα ασθενών με Β- ΧΛΛ και η συσχέτισή τους με τα κλινικά χαρακτηριστικά των ασθενών και με γνωστούς προγνωστικούς δείκτες. Υλικό και μέθοδοι: Στη μελέτη περιελήφθησαν 28 ασθενείς με Β-ΧΛΛ οι οποίοι δεν είχαν λάβει θεραπεία με διάμεση ηλικία 62 έτη (44-88) και 7 υγιείς μάρτυρες. Το στάδιο νόσου κατά Rai είχε ως εξής: RaiI: 9 RaiII:4 RaiIII:5 και Binet A: 24 Binet B:3 Binet C:. Όλοι οι ασθενείς είχαν CD38<7%. Mελετήθηκαν με κυτταρομετρία ροής τα Tregs στο περιφερικό αίμα ασθενών και controls με τους ακόλουθους συνδυασμούς μονοκλωνικών αντισωμάτων:. CD45Ro-FITC/CD45RA-PE/CD4-ECD/CD25-PC5/CD27-PC7 2. CDa-FITC/CD37-PE/CD4-ECD/CD25-PC5/CD27-PC7 3. CD95-FITC/cyCD52-PE/CD4-ECD/CD25-PC5/CD27-PC7 4. beads/foxp3-pe/cd4-ecd/cd25-pc5/cd27-pc7 5. Annexin V-FITC/CD4-ECD/CD25-PC5/CD27-PC7 Επίσης μελετήθηκε η λειτουργικότητα των Tregs ως εξής:. Από το περιφερικό αίμα διαχωρίστηκαν τα CD4+CD25+(Tregs) και CD4+CD25- (effectοr) με ανοσομαγνητικό διαχωρισμό 2. Έγινε κυτταροκαλλιέργεια όπου καλλιεργήθηκαν τα Τregs μόνα τους, τα T effector μόνα τους και τα Τregs μαζί με τα T effector (αναλογία 4:). 3. Προστέθηκε βρωμοδεοξυουριδίνη (BrdU), για 24 ώρες. 4. Στη συνέχεια, τα κύτταρα μονιμοποιήθηκαν και αποδιατάχθηκαν με προσθήκη διαλύματος FixDenat. 5. Τα ανοσοσύμπλοκα BrdU και νεοσυντιθέμενου κυτταρικού DNA (που αντιστοιχεί στον κυτταρικό πολλαπλασιασμό) ποσοτικοποιήθηκαν μέσω μέτρησης της απορρόφησης με τη βοήθεια σπεκτροφωτόμετρου (Elisa reader). ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Η μελέτη των Tregs με κυτταρομετρία ροής ανέδειξε τα εξής: Η συνέκφραση των δεικτών CD45RA-CD45RO στα Tregs ήταν στατιστικώς σημαντικά μεγαλύτερη στους ασθενείς σε σχέση με τα controls (p=0.047). Η έκφραση του δείκτη CD α δεν παρουσιάζει στατιστικώς σημαντικές διαφορές μεταξύ ασθενών και controls. Η έκφραση των δεικτών CD95 και CD52 δεν παρουσιάζει στατιστικώς σημαντικές διαφορές μεταξύ ασθενών και controls. 2

24 Αίμα 20; 2(4) 22 Ο αριθμός των Tregs (cells/μl) είτε προσδιορίστηκε μέσω της αρνητικότητας του CD27 (CD4+ CD25+ CD27-) είτε μέσω της έκφρασης του FoxP3 (CD4+ CD25+ FoxP3+) ήταν στατιστικώς σημαντικά μεγαλύτερος στους ασθενείς σε σχέση με τα controls (CD27- p=0.047, FoxP3+ p= 0.036). Η έκφραση της Annexin στα Tregs ήταν στατιστικώς σημαντικά χαμηλότερη στους ασθενείς σε σχέση με τα controls (p=0.027) Σε 4 από τους 28 ασθενείς έγιναν κυτταροκαλλιέργειες των Τregs, των T effector και συγκαλλιέργεια Τregs με T effector. Ακολούθησε ποσοτικός προσδιορισμός κυτταρικού πολλαπλασιασμού με BrdU και προέκυψε ότι η συγκαλλιέργεια Τregs -T effector είχε ως αποτέλεσμα την στατιστικώς σημαντική μείωση BrdU και συνεπώς του κυτταρικού πολλαπλασιασμού σε σχέση με την καλλιέργεια T effector. (p=0.002) Συμπεράσματα: Tα Tregs ανοσορυθμιστικά κύτταρα στην Β-ΧΛΛ είναι σημαντικώς αυξημένα σε σχέση με τους μάρτυρες και παρουσιάζουν μειωμένη απόπτωση. Διατηρούν τη λειτουργικότητά τους δηλαδή καταστέλλουν την λειτουργία των effector κυττάρων. Απαιτείται έλεγχος μεγαλυτέρου αριθμού ασθενών για την διαλεύκανση της συσχέτισής τους με τα κλινικά χαρακτηριστικά και την πρόγνωση των ασθενών καθώς και για το λειτουργικό ρόλο τους στην παθογένεια και την συσχέτισή τους με τα αυτοάνοσα φαινόμενα της νόσου. 5 ΠΡΟΓΝΩΣΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΛΕΜΦΩΜΑ HODGKIN (HL) ΠΟΥ ΚΑΘΙΣΤΑΝΤΑΙ PET/CT-ΑΡΝΗΤΙΚΟΙ ΜΕΤΑ ΤΗ ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΥ ABVD: ΔΥΝΗΤΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΘΟΡΙΣΜΟ ΤΗΣ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑΣ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ Θ.Π. Βασιλακόπουλος, Γ.Α. Πάγκαλης, Φ. Ροντογιάννη, Σ. Μασουρίδη, Β. Πρασόπουλος, Ζ. Γαλάνη, Γ. Μπούτσικας, Μ. Δήμου, Μ. Μοσχογιάννη, Π. Τσιρκινίδης, Σ. Χατζηϊωάννου, Σ.Ι. Κοκόρη, Β. Παππή, Ο. Τσοπρά, Γ. Γεωργίου, Χ. Καλπαδάκη, Σ. Σαχανάς, Ξ. Γιακουμή, Α. Μπιλάλης, Β. Καραλή, Α. Κανελλόπουλος, Λ. Παπαγεωργίου, Η. Πέσσαχ, Ν.Α. Βύνιου, Ε. Βαριάμη, Μ.Χ. Κυρτσώνη, Μ.Π. Σιακαντάρη, Φ. Μπερής, Ι. Δατσέρης, Π. Παναγιωτίδης, Μ.Κ. Αγγελοπούλου, Ι. Μελέτης Αιματολογική Κλινική ΕΚΠ Αθηνών και Ιατρικού Κέντρου Ψυχικού και Τμήματα PET-Scan Νοσοκομείου «O Ευαγγελισμός», Θεραπευτηρίου ΥΓΕΙΑ και Ιατροβιολογικού Κέντρου Ακαδημίας Αθηνών Σκοπός της μελέτης: Οι ασθενείς με HL που καθίστανται PET/CT(-) μετά τη χημειοθεραπεία (ΧΜΘ) πρώτης γραμμής με τον συνδυασμό ABVD αναμένεται να έχουν πολύ καλή πρόγνωση. Παρ όλα αυτά είναι γνωστό ότι στο HL ο κίνδυνος υποτροπής εξακολουθεί να υφίσταται επί μακρόν. Οι προγνωστικοί παράγοντες που καθορίζουν την έκβαση των PET/CT(-) ασθενών δεν έχουν μελετηθεί επαρκώς, έχουν όμως μεγάλη σημασία για την ενημέρωση και τον τρόπο παρακολούθησής τους. Σκοπός της παρούσης μελέτης ήταν ο καθορισμός των ανωτέρω προγνωστικών παραγόντων. Υλικό και Μέθοδος: Μεταξύ ΔΕΚ 2004 και ΦΕΒ 20, 3 ασθενείς με HL έλαβαν ΧΜΘ με 4-8 κύκλους ABVD: 243 ανταποκρινόμενοι (CR, CRu, PR) ασθενείς υποβλήθηκαν σε PET/CT μετά τη ΧΜΘ, 40 ανταποκρινόμενοι ασθενείς δεν υποβλήθηκαν στην εξέταση για τεχνικούς λόγους, για 6 δεν υπάρχουν ακόμη στοιχεία, 3 απεβίωσαν πρόωρα και 9 εμφάνισαν ταχύτατη πρόοδο νόσου πριν το PET/CT. Από τους 243 ανταποκριθέντες ασθενείς 9 αξιολογήθηκαν ως PET/CT(-) μετά το ABVD και αναλύονται αναδρομικά ως προς την πιθανότητα υποτροπής της νόσου. Αποτελέσματα: Η διάμεση ηλικία των 9 PET/CT(-) ασθενών ήταν 30 έτη (5-78), 53% ήταν άρρενες, 98% είχαν κλασικό HL, 27% είχαν στάδιο III/IV, 3% Β-συμπτώματα, 22% προσβολή 5 περιοχών, 38% αναιμία, 5% σημαντική λευκοκυττάρωση, 9% σοβαρή λεμφοκυτταροπενία, 50% ΤΚΕ 50 mm/h και 53% λευκωματίνη <4g/dL. Η διάμεση παρακολούθηση των ασθενών ήταν 26 μήνες (-72). Ακτινοθεραπεία έλαβε το 96% των ασθενών σταδίων Ι/ΙΙ (διάμεση δόση 3000 cgy). Αντίθετα, το 92% των ασθενών προχωρημένων σταδίων δεν ακτινοβολήθηκαν. Από τους 9 ασθενείς, εμφάνισαν υποτροπή. H επιβίωση ελεύθερη υποτροπής (ΕΕΥ) ήταν 98%,95%,93% και 89% στα,2,3 και 4-5 έτη μετά το αρνητικό PET/CT. Μεταξύ των προαναφερθέντων δυνητικών προγνωστικών παραγόντων μόνο το κλινικό στάδιο είχε στατιστικώς σημαντική επίδραση στην ΕΕΥ: Η 3-ετής ΕΕΥ ήταν 97% έναντι 79% για τους PET/CT(-) ασθενείς κλινικού σταδίου Ι/ΙΙ και ΙΙΙ/IV αντίστοιχα (p=0.0002). Ειδικά για τους 9 PET/CT(-) ασθενείς σταδίου IV, η 3-ετής ΕΕΥ ήταν μόλις 64%. Η προσβολή 5 περιοχών είχε οριακή επίδραση στην ΕΕΥ (p=0.06), ενώ όλοι οι άλλοι παράγοντες δεν συσχετίζονταν με την ΕΕΥ στον συγκεκριμένο πληθυσμό ασθενών, συμπεριλαμβανομένου μάλιστα και του IPS (p=0.79). Από τις αυτές υποτροπές, τουλάχιστον 3 ήταν αντιληπτές μόνο με την κλινική εξέταση και συγκεκριμένα τουλάχιστον 2/3 που αφορούσαν ασθενείς σταδίων Ι/ΙΙ αλλά μόνο /8 που αφορούσαν ασθενείς σταδίων III/IV. Από τους 8 ασθενείς προχωρημένου σταδίου, μόνον υποτροπίασε σε περιοχή ογκώδους νόσου με τον κλασικό ορισμό, που θα μπορούσε να έχει ακτινοβοληθεί. Συμπεράσματα: Οι ασθενείς με HL που καθίστανται PET/CT(-) μετά το ABVD, διατρέχουν κίνδυνο υποτροπής περίπου 0% κατά την επόμενη 5ετία. Το αρνητικό PET/CT μετά από 4-6 κύκλους ABVD προοιωνίζει άριστο βραχυχρόνιο αποτέλεσμα σε ασθενείς σταδίων Ι/ΙΙ, οι οποίοι τυπικά ακτινοβολούνται. Αντίθετα, στους ασθενείς σταδίων III/IV που καθίστανται PET/CT(-) μετά ABVDx6-8, εκ των οποίων λίγοι ακτινοβολούνται, η πιθανότητα υποτροπής δεν είναι αμελητέα, προσεγγίζοντας το 20% εντός των 3 πρώτων ετών. Κατά συνέπεια, οι PET/CT(-) ασθενείς σταδίων III/IV χρήζουν συχνής παρακολούθησης, ενώ οι συχνές ακτινολογικές εξετάσεις πιθανώς μπορούν να αποφευχθούν σε PET/CT(-) ασθενείς σταδίων Ι/ΙΙ που έχουν λάβει ΑΚΘ, με σκοπό την ελαχιστοποίηση της περαιτέρω έκθεσής τους σε ακτινοβολία και την εξοικονόμηση πόρων. 6 ΕΚΒΑΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΓΝΩΣΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΛΕΜΦΩΜΑ HODGKIN (HL) ΠΟΥ ΠΑΡΑΜΕΝΟΥΝ PET/CT-ΘΕΤΙΚΟΙ ΜΕΤΑ ΤΗ ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΥ ABVD: ΔΥΝΗΤΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΘΟΡΙΣΜΟ ΤΗΣ ΠΕΡΑΙΤΕΡΩ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ Θ.Π. Βασιλακόπουλος, Φ. Ροντογιάννη, Γ.Α. Πάγκαλης, Β. Πρασόπουλος, Σ. Μασουρίδη, Γ. Μπούτσικας, Σ.Ι. Κοκκόρη, Μ. Δήμου, Σ. Χατζηϊωάννου, Μ. Μοσχογιάννη, Σ. Σαχανάς, Ξ. Γιακουμή, Β. Παππή, Ο. Τσοπρά, Γ. Γεωργίου, Ε.Μ. Δημητριάδου, Κ. Πέτεβη, Θ. Νταλαγεώργος, Ι. Βαρδουνιώτη, Γ. Γκαϊνάρου, Κ. Κούτση, Ν.Α. Βύνιου, Μ.Χ. Κυρτσώνη, Μ.Π. Σιακαντάρη, Ι. Δατσέρης, Π. Παναγιωτίδης, Ι. Μελέτης, Μ.Κ. Αγγελοπούλου Αιματολογική Κλινική ΕΚΠ Αθηνών και Ιατρικού Κέντρου Ψυχικού και Τμήματα PET-Scan Νοσοκομείου Ευαγγελισμός, Θεραπευτηρίου ΥΓΕΙΑ και Ιατροβιολογικού Κέντρου Ακαδημίας Αθηνών Εισαγωγή/Σκοπός: Οι ασθενείς με HL που παραμένουν PET/CT(+) μετά τη χημειοθεραπεία (ΧΜΘ) πρώτης γραμμής με τον συνδυασμό ABVD έχουν μέτρια έως μάλλον πτωχή πρόγνωση. Ορισμένοι εξ αυτών διασώζονται με ακτινοθεραπεία (ΑΚΘ). Οι προγνωστικοί παράγοντες που καθορίζουν την έκβαση των PET/CT(+) ασθενών δεν έχουν μελετηθεί, ενώ μπορεί να έχουν ρόλο στην επιλογή μεταξύ ΑΚΘ διάσωσης ή ΧΜΘ διάσωσης και αυτόλογης μεταμόσχευσης. Σκοπός της παρούσης μελέτης ήταν η αναζήτηση προγνωστικών παραγόντων για την έκβαση των PET/CT(+) ασθενών με HL μετά τη ΧΜΘ με ABVD. Ασθενείς και Μέθοδοι: Μεταξύ ΔΕΚ 2004 και 20, 3 ασθενείς με HL έλαβαν ΧΜΘ με 4-8 κύκλους ABVD: 243 ανταποκρινόμενοι (CR,CRu,PR) ασθενείς υποβλήθηκαν σε PET/CT μετά τη ΧΜΘ, 40 ανταποκρινόμενοι ασθενείς δεν υποβλήθηκαν στην εξέταση για τεχνικούς λόγους, για 6 δεν υπάρχουν ακόμη στοιχεία, 3 απεβίωσαν πρόωρα και 9 εμφάνισαν ταχύτατη πρόοδο νόσου πριν το PET. 52/243 ασθενείς αξιολογήθηκαν ως PET/CT(+) μετά το ABVD και αναλύονται αναδρομικά ως προς την πιθανότητα εξέλιξης της νόσου. Αποτελέσματα: Η διάμεση ηλικία των 52 PET/CT(+) ασθενών ήταν 3.5 έτη (5-73), 58% ήταν άρρενες, 98% είχαν κλασικό HL, 27% είχαν στάδιο III/IV, 9% Β-συμπτώματα, 0% προσβολή 5 περιοχών, 3% αναιμία, 8% σημαντική λευκοκυττάρωση, 0% σοβαρή λεμφοκυτταροπενία, 56% ΤΚΕ 50 mm/h και 39% λευκωματίνη <4g/dL. Η διάμεση παρακολούθηση των 3 ασθενών που παραμένουν σε ύφεση είναι 24 μήνες (-67), ενώ 2 έχουν εμφανίσει εξέλιξη της νόσου. Ακτινοθεραπεία έλαβε το 8% των ασθενών (διάμεση δόση 3620 cgy): 4 ασθενείς προωθήθηκαν σε αυτόλογη μεταμόσχευση και 6 δεν ακτινοβολήθηκαν οικεία βουλήσει. Η διάμεση SUVmax ήταν 6.7 έναντι 4. στους ασθενείς με και χωρίς εξέλιξη της νόσου (p=0.02). H επιβίωση ελεύθερη εξέλιξης της νόσου (ΕΕΕΝ) ήταν 73%, 64%, 48% και 4% στα, 2, 3 και 4-5 έτη μετά το PET/CT. H 3-ετής ΕΕΕΝ ήταν 56% έναντι 24% για τους ασθενείς με SUVmax < και 9 αντίστοιχα (p=0.002). Μεταξύ των προαναφερθέντων δυνητικών προγνωστικών παραγόντων μόνο παρουσία αναιμίας είχε στατιστικώς σημαντική επίδραση στην ΕΕΕΝ (p=0.0), ενώ η σημασία της ΤΚΕ ήταν οριακή (p=0.0). Στην πολυπαραγοντική ανάλυση, η SUVmax ήταν ανεξάρτητος προγνωστικός παράγων για την ΕΕΕΝ. Σε 4 ακτινοβοληθέντες ασθενείς, το PET/CT επαναλήφθηκε μετά την ΑΚΘ: μόνο 2/4 έχουν υποτροπιάσει και η ΕΕΕΝ στους 30 μήνες είναι 82%. 23