ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΝΟΜΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΟΜΕΑΣ ΠΟΙΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΝΟΜΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΟΜΕΑΣ ΠΟΙΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ"

Transcript

1 ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΝΟΜΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΟΜΕΑΣ ΠΟΙΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΓΓΕΛΙΚΗ Π. ΣΤΟΪΛΑ ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ ΜΔΕ Ποινικών Επιστημών ΔΠΘ ΥΠΟΤΡΟΦΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΣ ΙΙ - ΔΠΘ Η ΑΞΙΟΠΟΙΝΗ «ΔΙΑΦΘΟΡΑ» Η διεθνής και ελληνική διάσταση και ειδικότερα ο σκληρός πυρήνας της στον ελληνικό Ποινικό Κώδικα Τριμελής Επιτροπή: Καθηγητής Στέφανος Παύλου (Επιβλέπων Καθηγητής), Καθηγητής Αριστοτέλης Χαραλαμπάκης, Αναπληρωτής Καθηγητής Γιάννης Μπέκας Κομοτηνή, Αύγουστος

2 Η παρούσα έρευνα έχει συγχρηματοδοτηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο - ΕΚΤ) και από εθνικούς πόρους μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς (ΕΣΠΑ) - Ερευνητικό Χρηματοδούμενο Έργο: ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΣ ΙΙ. Επένδυση στην κοινωνία της γνώσης μέσω του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου. 2

3 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Α ΜΕΡΟΣ Ο ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΟΣ, ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ ΚΑΙ ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΟΣ ΟΡΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΕΩΣ ΤΩΝ ΑΞΙΟΠΟΙΝΩΝ ΦΑΙΝΟΜΕΝΩΝ «ΔΙΑΦΘΟΡΑΣ» Η ΠΛΟΥΡΑΛΙΣΤΙΚΗ ΔΙΕΘΝΗΣ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑ I. Εισαγωγικά σελ. 15 II. Το διεθνές νομικό πλαίσιο των προσπαθειών αντιμετωπίσεως της «διαφθοράς» σελ. 16 III. Οι προσπάθειες αντιμετωπίσεως της «διαφθοράς» στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ενώσεως - Καταγραφή του ενωσιακού θεσμικού πλαισίου σελ. 21 IV. Η -άκριτη και δουλική (;)- ενσωμάτωση του ως άνω διεθνούς και ευρωπαϊκού πλαισίου για την καταπολέμηση της «διαφθοράς» στην εθνική μας έννομη τάξη και επιγραμματική αναφορά των συναφών υιοθετήσεων στο ελληνικό Ποινικό Δίκαιο σελ. 30 V. Προσπάθεια εννοιολογικής προσεγγίσεως και ορισμοδοτήσεως της έννοιας της αξιόποινης «διαφθοράς» σελ. 37 VI. Πρώτα συμπεράσματα - Η θέση της παρούσης μελέτης σελ. 42 VII. Η σημερινή πραγματικότητα. Η παλινωδία των συνεχών τροποποιήσεων των σχετικών διατάξεων, ενδεικτική της προφανούς αμηχανίας του εθνικού νομοθέτη. Η πρότασή μας περί δημιουργίας αυτοτελούς Κεφαλαίου εγκλημάτων δωροδοκίας Σελ. 46 Β ΜΕΡΟΣ Η ΒΑΣΙΚΗ ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΠΥΡΗΝΑ ΤΗΣ «ΔΙΑΦΘΟΡΑΣ»: Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΘΥΤΗ I. Εισαγωγικές Παρατηρήσεις - Το δογματικό στίγμα σελ. 51 3

4 II. Ο «διεφθαρμένος» υπάλληλος: η θεσμική ιστορία της έννοιας του υπαλλήλου, ορολογικές διακρίσεις και νομολογιακή επισκόπηση σελ. 51 II.1 Η (παραδοσιακή) έννοια του υπαλλήλου κατ άρθρον 13 στοιχ. α ΠΚ σελ. 51 II.1.1. Ο υπάλληλος του άρθρου 13 στοιχ. α ΠΚ σελ. 51 ΙΙ.1.2. Συμβολή στην αντιμετώπιση του εριζόμενου ειδικότερου ζητήματος της υπαλληλικής ή μη ιδιότητας των δικαστικών λειτουργών - Η θέση της μελέτης σελ. 62 ΙΙ.2. Η διεύρυνση της έννοιας του υπαλλήλου κατ άρθρον 263Α ΠΚ και η περαιτέρω επέκτασή της βάσει Ευρωπαϊκών Συμβάσεων που έχει κυρώσει η Ελλάδα σελ. 66 ΙΙ.2.1. Εισαγωγικές και εννοιολογικές επισημάνσεις - Συμβολή στην αντιμετώπιση ειδικότερων ζητημάτων σελ. 66 ΙΙ.2.2. Η μετεξέλιξη της διευρυμένης έννοιας του υπαλλήλου βάσει του άρθρου 263Α ΠΚ ειδικότερα μετά την πρόσφατη εκ βάθρων αντικατάστασή του - Η αποδόμηση των συναφών (διάσπαρτων) ρυθμίσεων των Ειδικών Ποινικών Νόμων σελ. 70 ΙΙ.2.3. Αντί συμπεράσματος - Η (πλασματική) διεύρυνση της έννοιας του υπαλλήλου δυνάμει ευρωπαϊκών συμβάσεων και η (επί τω τέλει) ενσωμάτωσή των στις νέες παρ. 2 και 3 του άρθρου 263Α ΠΚ σελ. 82 ΙΙΙ. Η αξιολογική αστοχία της μετατοπίσεως του κανονιστικού άξονα του άρθρου 263Α ΠΚ από τον δράστη προς τον φορέα - Η διεύρυνση της δημόσιας περιουσίας δια του άρθρου 263Α ΠΚ στον Ν. 1608/1950: η ανατροπή της αξιολογικής σταθεράς σε κατασταλτικές και πραγματοπαγείς εκδοχές σελ. 87 Γ ΜΕΡΟΣ ΚΑΙ ΜΙΑ (ΜΕΤΑ)ΝΕΩΤΕΡΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ ΤΟΥ ΠΟΙΝΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ: Η ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΔΙΑΤΑΞΕΩΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ (ΑΡΘΡΟ 263Β ΠΚ) Ι. Η ρηξικέλευθη διάταξη του άρθρου 263Β ΠΚ - «Τα μέτρα επιείκειας για όσους συμβάλλουν στην αποκάλυψη πράξεων διαφθοράς» σελ. 89 Ι.1. Εισαγωγικές Παρατηρήσεις - Οι προϊσχύουσες ρυθμίσεις των άρθρων 236 παρ. 3 και 237 παρ. 4 ΠΚ περί οιονεί έμπρακτης μετάνοιας σελ. 89 Ι.2. Η νέα διάταξη του άρθρου 263Β ΠΚ - Μια πρώτη (επι)κριτική αποτίμηση σελ. 92 Ι.3. Ειδικότερα, οι νέες προβλέψεις σελ. 97 4

5 Ι.3.1.Τα μέτρα επιείκειας - η εξάλειψη του αξιοποίνου για τον δράστη των αξιοποίνων πράξεων των διατάξεων των άρθρων 236 παρ. 1, 2 και 3, 237 παρ. 2 και 3 και 237Β παρ. 1 ΠΚ (παρ. 1) σελ. 97 Ι Η ρύθμιση του νόμου σελ. 97 Ι Μια ακόμη (επι)κριτική αποτίμηση της νέας παρ. 1 του άρθρου 263Β ΠΚ σελ. 100 Ι.3.2. Τα μέτρα επιείκειας για τον ιδιώτη που συμβάλλει στην αποκάλυψη της συμμετοχής υπαλλήλου ή δικαστικού λειτουργού στις πράξεις των άρθρων 235 έως 261 ΠΚ και του άρθρου 390 ΠΚ (παρ. 2) σελ. 101 Ι.3.3. Τα μέτρα επιείκειας για τον υπάλληλο, υπαίτιο τελέσεως των πράξεων των άρθρων 235 έως 261 ΠΚ και του άρθρου 390 ΠΚ, που συμβάλλει στην αποκάλυψη της συμμετοχής στις πράξεις αυτές άλλων υπαλλήλων (παρ. 3) σελ. 105 Ι.3.4. Τα μέτρα επιείκειας για τον υπαίτιο τελέσεως των πράξεων των άρθρων 235 έως 261 ΠΚ και του άρθρου 390 ΠΚ ή πράξεων νομιμοποιήσεως εσόδων που προέρχονται άμεσα από αυτές τις εγκληματικές δραστηριότητες, ο οποίος εισσφέρει αποδεικτικά στοιχεία για τη συμμετοχή στις πράξεις αυτές ατόμων που διατελούν ή διετέλεσαν μέλη της Κυβερνήσεως ή Υφυπουργοί (παρ. 4 και 5) σελ. 107 Ι.3.5. Η προβολή του (αυτοτελούς) ισχυρισμού περί συνδρομής των προϋποθέσεων του άρθρου 263Β ΠΚ και ζητήματα αιτιολογίας σελ. 110 ΙΙ. Η δυνατότητα μετατάξεως του υπαλλήλου που καταγγέλλει την τέλεση κάποιου από τα εγκλήματα των άρθρων 235 έως 261 ΠΚ ως έκφραση προστασίας του (;) και η (αυξημένη) ειδική παρεκκλίνουσα προστασία μαρτύρων εγκλημάτων «διαφθοράς» - «μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος» (whistleblowers) σελ. 111 ΙΙΙ. Αντί συμπεράσματος - Μία διαγραμματική (κριτική) αποτίμηση των ανατροπών στις δογματικές και αξιολογικές σταθερές του σύγχρονου Ποινικού Δικαίου σελ. 114 Δ ΜΕΡΟΣ Ο ΒΑΣΙΚΟΣ ΑΞΟΝΑΣ ΤΗΣ ΑΞΙΟΠΟΙΝΗΣ «ΔΙΑΦΘΟΡΑΣ» ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΟΙΝΙΚΟ ΚΩΔΙΚΑ. ΣΥΜΒΟΛΗ ΣΤΗ ΔΟΓΜΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΒΑΣΙΚΩΝ ΝΟΜΟΤΥΠΙΚΩΝ ΜΟΡΦΩΝ ΕΜΦΑΝΙΣΕΩΣ ΤΟΥ STRICTO SENSU ΠΥΡΗΝΑ ΤΗΣ ΑΞΙΟΠΟΙΝΗΣ «ΔΙΑΦΘΟΡΑΣ». Η ΝΟΜΟΤΕΧΝΙΚΗ ΕΝΟΣ «ΠΟΛΥΤΡΟΠΟΥ» ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΣ 5

6 Ι. Τα «πολυδαίδαλα και πολυσχιδή» εγκλήματα δωροδοκίας και η νέα τους νομοτεχνική όψη - Η πρότασή μας για θέσπιση αυτοτελούς Κεφαλαίου εγκλημάτων δωροδοκίας εν γένει στον Ποινικό Κώδικα Ι.1. Εισαγωγικά περί των τυποποιήσεων των εγκλημάτων δωροδοκίας σελ. 117 Ι.2. Η αξιόποινη πράξη της δωροληψίας υπαλλήλου κατ άρθρον 235 ΠΚ σελ. 119 Ι.2.1. Η διαχρονική διάσταση του άρθρου 235 ΠΚ σελ. 119 Ι Οι ρυθμίσεις των νόμων σελ. 119 Ι Τα πρώτα (θλιβερά) συμπεράσματα της παρούσης μελέτης σελ. 123 Ι.3. Η αναζήτηση και αποσαφήνιση της ουσίας της απαξίας της αξιόποινης πράξεως της δωροληψίας υπαλλήλου κατ άρθρον 235 ΠΚ, η οποία συνάδει και συμπροσδιορίζει την έννοια της «διαφθοράς» - Το προστατευόμενο έννομο αγαθό σελ. 125 Ι.4. Το λογικό προαπαιτούμενο της «διεφθαρμένης» σχέσεως: το αναγκαίο δίπολο δωρεολήπτη και δωρεοδότη. Η δωροληψία και η δωροδοκία υπαλλήλου ως εγκλήματα διμερούς φύσεως σελ. 129 Ι.5. Η ερμηνευτική προσέγγιση της νομοτυπικής μορφής της αξιόποινης πράξεως που τυποποιείται στο άρθρο 235 ΠΚ στη διαχρονική της διάσταση Η ταυτότητα του δράστη του εγκλήματος της δωροληψίας υπαλλήλου - Γενικές επισημάνσεις σελ. 131 Ι.6. Η δωροληψία υπαλλήλου κατ άρθρον 235 ΠΚ ως modus operandi του σκληρού πυρήνα της αξιόποινης «διαφθοράς» σελ. 134 Ι.6.1. Ειδικότερα, η απαίτηση - λήψη - αποδοχή υποσχέσεως αθέμιτων ωφελημάτων οποιασδήποτε φύσεως σελ. 135 Ι.6.2. Η (τριγωνική) έμμεση δωροληψία υπαλλήλου σελ. 136 Ι.6.3. Η εμφανής αμηχανία του εθνικού ποινικού νομοθέτη να προσδιορίσει εν τέλει το «do ut des» στην ανταλλακτική σχέση της «διαφθοράς» - Η έννοια των «οποιασδήποτε φύσεως αθέμιτων ωφελημάτων» σελ. 137 Ι.6.4. Ο πυρήνας της «διεφθαρμένης» και ποινικά κολάσιμης συμπεριφοράς: ο επανακαθορισμός της υποκρυπτόμενης σκοπιμότητας σελ. 142 Ι.6.5. Οι αξιόποινες πράξεις της δωροληψίας, δωροδοκίας υπαλλήλου και δωροδοκίας δικαστικών λειτουργών ως γνήσια πολύτροπα ή υπαλλακτικώς μεικτά εγκλήματα και οι εντεύθεν ουσιαστικές συνέπειες σελ. 150 Ι.6.6. Η εξέλιξη και γιγάντωση της δογματικής και κυρωτικής εκτροπής των εγκλημάτων δωροδοκίας υπό το πρόσχημα της «πατάξεως της μάστιγας της διαφθοράς» - Οι νέες επιβαρυντικές περιστάσεις σελ

7 I.6.7. Το θεσμικό στίγμα της επεκτάσεως του μοντέλου της έννοιας της «διαφθοράς» σε σύγχρονα modus operandi σελ. 156 Ι Η δωροδοκία για «καλλιέργεια κλίματος» (η πρόβλεψη και ο προσδιορισμός της τυποποιήσεως της νέας παρ. 3 του άρθρου 235 ΠΚ) σελ. 156 Ι Η ρωγμή της διευρύνσεως των ορίων του αξιοποίνου - Η sui generis διάταξη της παρ. 4 του άρθρου 235 ΠΚ και η τυποποίηση το πρώτον εγκλήματος τελεσθέντος εξ αμελείας στα εγκλήματα περί δωροδοκίας σελ. 159 Ι.7. Το γνωστικό περιεχόμενο του δόλου του «διεφθαρμένου» δωρεολήπτη σελ. 162 Ι.8. Η διαφαινόμενη κατασταλτική επιβάρυνση υπό τον μανδύα «της παθογένειας της διαφθοράς»: η απειλούμενη ποινική κύρωση της δωροληψίας υπαλλήλου κατ άρθρον 235 ΠΚ, ζητήματα διαχρονικού δικαίου και κριτικές επισημάνσεις σελ. 164 Ι.9. Μια επισκόπηση των μορφών εμφανίσεως της αξιόποινης πράξεως της δωροληψίας υπαλλήλου σελ. 173 Ι.9.1. Ζητήματα αξιόποινης απόπειρας σελ. 173 Ι.9.2. Ζητήματα συμμετοχής σελ. 175 Ι.9.3. Ζητήματα συρροής και (νομολογιακή) αντιμετώπισή των σελ. 175 ΙΙ. Η αξιόποινη πράξη της δωροδοκίας υπαλλήλου κατ άρθρον 236 ΠΚ - Το (αναγκαίο) δίπολο δωρεολήπτη και δωροδοκούντα σελ. 180 ΙΙ.1. Η διαχρονική διάσταση του άρθρου 236 ΠΚ σελ. 180 ΙΙ.2. Προστατευόμενο έννομο αγαθό της αξιόποινης πράξεως της δωροδοκίας υπαλλήλου κατ άρθρον 236 ΠΚ και σύνδεσή του με τον σκληρό πυρήνα της αξιόποινης «διαφθοράς» σελ. 184 ΙΙ.3. Η σύγχρονη τυποποίηση του modus operandi της δωροδοκίας υπαλλήλου και η κατασταλτική του κατάστρωση στο άρθρο 236 ΠΚ σελ. 186 ΙΙ.3.1. Το ενεργητικό υποκείμενο τελέσεως - Ο αναγκαίως συμπράττων υπαίτιος της αξιόποινης πράξεως της ομόλογης διατάξεως του άρθρου 235 ΠΚ περί δωροληψίας υπαλλήλου σελ. 186 ΙΙ.3.2. Οι επιμέρους τρόποι τελέσεως της δωροδοκίας υπαλλήλου κατ άρθρον 236 ΠΚ ως modus operandi του σκληρού πυρήνα της αξιόποινης «διαφθοράς»: η προσφορά, υπόσχεση ή παροχή άμεσα ή μέσω τρίτου οποιασδήποτε φύσεως αθέμιτων ωφελημάτων σελ. 187 ΙΙ.3.3. Η έννοια των «αθέμιτων ωφελημάτων οποιασδήποτε φύσεως» στη διάταξη του άρθρου 236 ΠΚ σελ

8 ΙΙ.3.4. Η υποκρυπτόμενη σκοπιμότητα - Ο πυρήνας της αξιόποινης «διεφθαρμένης» ποινικά κολάσιμης συμπεριφοράς του δωροδοκούντος υπάλληλο. Οι εντεύθεν διαφορές της διατυπώσεως σε σχέση με τις προϊσχύουσες ρυθμίσεις αλλά και με την ομόλογη διάταξη του άρθρου 235 ΠΚ περί δωροληψίας υπαλλήλου σελ. 191 ΙΙ.3.5. Η sui generis νεότευκτη διάταξη της παρ. 3 του άρθρου 236 ΠΚ και η τιμώρηση των διευθυντών επιχειρήσεων κ.λπ. για την εξ αμελείας μη αποτροπή τελέσεως δωροδοκίας υπαλλήλου σελ. 195 ΙΙ.4. Η κάμψη της λειτουργίας της αρχής τής ενεργητικής υπηκοότητας που καθιερώνει το παραδοσιακό άρθρο 6 ΠΚ - Η διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής της αρχής της παγκόσμιας δικαιοσύνης κατ άρθρον 8 ΠΚ στα Υπηρεσιακά Εγκλήματα σελ. 197 ΙΙ.5. Το γνωστικό περιεχόμενο του δόλου του δωροδοκούντος τον «διεφθαρμένο» υπάλληλο σελ. 201 ΙΙ.6. Η απειλούμενη ποινική κύρωση της αξιόποινης πράξεως της δωροδοκίας υπαλλήλου κατ άρθρον 236 ΠΚ, ζητήματα διαχρονικού δικαίου και κριτικές επισημάνσεις σελ. 203 ΙΙ.7. Μια επισκόπηση των μορφών εμφανίσεως της αξιόποινης πράξεως της δωροδοκίας υπαλλήλου σελ. 209 ΙΙ.7.1. Ζητήματα αξιόποινης απόπειρας σελ. 209 ΙΙ.7.2. Ζητήματα συρροής σελ. 210 ΙΙΙ. Το δογματικό στίγμα της αξιόποινης δωροληψίας και δωροδοκίας δικαστικών λειτουργών κατ άρθρον 237 ΠΚ, ως σκληρός πυρήνας της αξιόποινης «διαφθοράς». Η θεσμική ιστορία της διατάξεως - Συμβολή στην αντιμετώπιση ειδικότερων ζητημάτων διαχρονικού δικαίου σελ. 213 ΙΙΙ.1. Εισαγωγικές παρατηρήσεις σελ. 213 ΙΙΙ.2. Η καταγραφή της διαχρονικής διαστάσεως του άρθρου 237 ΠΚ περί δωροδοκίας δικαστή σελ. 214 ΙΙΙ.3. Το προστατευόμενο, υπερατομικό, έννομο αγαθό της αξιόποινης πράξεως της δωροληψίας και δωροδοκίας δικαστικών λειτουργών και σύνδεσή του με τον stricto sensu πυρήνα της αξιόποινης «διαφθοράς» - Μία de lege ferenda πρόταση σελ. 219 ΙΙΙ.4. Η επαναοριοθέτηση των (παραδοσιακών και νέων) αντικειμενικών υποστάσεων που τυποποιούνται στο άρθρο 237 ΠΚ περί δωροληψίας και δωροδοκίας δικαστικών λειτουργών σελ

9 ΙΙΙ.4.1. Η ταυτότητα του δράστη κατά την παρ. 1 του άρθρου 237 ΠΚ: ειδικότερα, η έννοια του «καλουμένου, κατά τον νόμο, να ασκήσει δικαστικά καθήκοντα» σελ. 223 ΙΙΙ Η ratio της ρητής προβλέψεως και του διαιτητή ως ενεργητικό υποκείμενο τελέσεως της δωροληψίας και δωροδοκίας δικαστικών λειτουργών σελ. 226 ΙΙΙ Παρέκβαση: Η εριζόμενη περίπτωση του μουφτή και του ραββίνου ως ενεργητικά υποκείμενα τελέσεως δωροληψίας κατ άρθρον 237 παρ. 1 ΠΚ σελ. 227 ΙΙΙ.4.2. Η δωροληψία και δωροδοκία δικαστικών λειτουργών κατ άρθρον 237 παρ. 1 και 2 ΠΚ ως modus operandi του σκληρού πυρήνα της αξιόποινης «διαφθοράς» - Η νέα διατύπωση των αντικειμενικών υποστάσεων σελ. 228 ΙΙΙ Η απαίτηση - λήψη - αποδοχή υποσχέσεως, άμεσα ή μέσω τρίτου, οποιασδήποτε φύσεως αθέμιτων ωφελημάτων για τον ίδιο ή τρίτο (παρ. 1) σελ. 228 ΙΙΙ Η υπόσχεση - παροχή, άμεσα ή μέσω τρίτου, αθέμιτων ωφελημάτων οποιασδήποτε φύσεως στον καλούμενο να εκτελέσει δικαστικά καθήκοντα ή διαιτητή, προς όφελός τους ή προς όφελος τρίτου προσώπου (παρ. 2) σελ. 230 ΙΙΙ Η «αμφοτεροβαρής» και «διεφθαρμένη» σχέση δωρεολήπτη και δωρεοδότη κατά το άρθρο 237 ΠΚ σελ. 233 ΙΙΙ Η υποκρυπτόμενη σκοπιμότητα - Ο πυρήνας της αξιόποινης «διεφθαρμένης» και ποινικά κολάσιμης συμπεριφοράς του δωρεολήπτη και δωροδεοδότη δικαστικών λειτουργών: η νέα (διευρυμένη και ακριβέστερη) διατύπωση σελ. 234 ΙΙΙ Η sui generis διάταξη της παρ. 3 του άρθρου 237 ΠΚ και η τιμώρηση των διευθυντών επιχειρήσεων κ.λπ. για την εξ αμελείας μη αποτροπή τελέσεως δωροληψίας δικαστικού λειτουργού σελ. 238 ΙΙΙ.5. Το γνωστικό περιεχόμενο του δόλου του υπαιτίου των εγκλημάτων δωροληψίας και δωροδοκίας δικαστικών λειτουργών σελ. 239 ΙΙΙ.6. Η διαχρονικά απειλούμενη ποινική κύρωση της δωροληψίας και δωροδοκίας δικαστικών λειτουργών κατ άρθρον 237 ΠΚ: η άρση μιας προϋπάρχουσας αξιολογικής αντινομίας σελ. 241 ΙΙΙ.7. Μια επισκόπηση των μορφών εμφανίσεως της αξιόποινης πράξεως της δωροληψίας και δωροδοκίας δικαστικών λειτουργών σελ. 249 ΙΙΙ.7.1. Ουσιαστική και τυπική αποπεράτωση του εγκλήματος της δωροληψίας και δωροδοκίας δικαστικών λειτουργών - Ζητήματα αξιόποινης απόπειρας σελ. 249 ΙΙΙ.7.2. Ζητήματα συμμετοχής σελ. 250 ΙΙΙ.7.3. Ζητήματα συρροής σελ

10 IV. Η νέα κατασταλτική τυποποίηση του άρθρου 237Α ΠΚ (trading in influence): η τυπολογική της συσχέτιση με τις κοινές διατάξεις περί δωροδοκίας - Η οριοθέτησή της ως μορφή εκφάνσεως του σκληρού πυρήνα της αξιόποινης «παρασκηνιακής διαφθοράς» σελ. 254 IV.1. Εισαγωγικές Παρατηρήσεις - Η ratio της αυτοτελούς τυποποιήσεως - Αντικείμενο προστασίας σελ. 254 IV.2. Ειδικότερα, η κυρωτική περιγραφή των νέων αντικειμενικών υποστάσεων που τυποποιούνται στο άρθρο 237Α ΠΚ περί εμπορίας επιρροής - Συγγένειες και διαφορές με τις (παραδοσιακές) κοινές περί δωροδοκίας διατάξεις του Ποινικού Κώδικα σελ. 257 IV.3. Η απειλούμενη ποινική κύρωση της εμπορίας επιρροής (trading in influence) κατ άρθρον 237Α ΠΚ σελ. 262 IV.4. Ζητήματα συρροής σελ. 263 V. Παρέκβαση: Η υπέρμετρη επέκταση της έννοιας της «διαφθοράς» και στον ιδιωτικό τομέα (Το νέο άρθρο 237Β ΠΚ). Δογματική χασμωδία (;) σελ. 264 V.1. Η εμπέδωση της κατασταλτικής υπερβολής και η συνειδητή δογματική διαστροφή της έννοιας της αξιόποινης «διαφθοράς». Εισαγωγικές Παρατηρήσεις σελ. 264 V.2. Η ενσωμάτωση διατάξεως περί δωροδοκίας στον ιδιωτικό τομέα στο σώμα του Ποινικού Κώδικα - Κριτικές επισημάνσεις - De lege ferenda προτάσεις συσταλτικές του αξιοποίνου σελ. 268 Ε ΜΕΡΟΣ ΟΙ ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΕΣ ΑΞΙΟΠΟΙΝΕΣ ΕΚΔΟΧΕΣ ΤΟΥ STICTO SENSU ΠΥΡΗΝΑ ΤΗΣ «ΔΙΑΦΘΟΡΑΣ» Ι. Προλεγόμενα σελ. 275 ΙΙ. Η αξιόποινη πράξη της ψευδούς βεβαιώσεως, νοθεύσεως κ.λπ. κατ άρθρον 242 ΠΚ και η συσχέτισή της με τα φαινόμενα της «διαφθοράς» σελ. 276 ΙΙ.1. Η επανατοποθέτηση του προστατευομένου εννόμου αγαθού σελ. 276 ΙΙ.2. Η ταυτότητα του δράστη στις κατ ιδίαν μορφές εμφανίσεως της αξιόποινης πράξεως του άρθρου 242 ΠΚ σελ

11 ΙΙ.3. Το υλικό αντικείμενο των κρισίμων νομοτυπικών συμπεριφορών σελ. 285 ΙΙ.4. Η κατάστρωση των κατ ιδίαν νομοτυπικών μορφών της ψευδούς βεβαιώσεως, νοθεύσεως κ.λπ. σελ. 288 ΙΙ.4.1. Η αξιόποινη συμπεριφορά της ψευδούς βεβαιώσεως της παρ. 1 σελ. 288 ΙΙ.4.2. Η αξιόποινη συμπεριφορά της νοθεύσεως, καταστροφής, βλάβης και υπεξαγωγής εγγράφου της παρ. 2 σελ. 292 ΙΙ.4.3. Η αξιόποινη συμπεριφορά της κακουργηματικής ψευδούς βεβαιώσεως, νοθεύσεως κ.λπ. της παρ. 3 - Ζητήματα διαχρονικού δικαίου σελ. 294 ΙΙ.4.4. Η αξιόποινη συμπεριφορά της χρήσεως του πλαστού ή νοθευθέντος ή υπεξαχθέντος εγγράφου της παρ. 4 σελ. 297 ΙΙ.5. Το γνωστικό περιεχόμενο του δόλου του υπαιτίου των κατ ιδίαν μορφών εμφανίσεως της αξιόποινης πράξεως του άρθρου 242 ΠΚ σελ. 298 ΙΙ.6. Η απειλούμενη ποινική κύρωση σελ. 300 ΙΙ.7. Ζητήματα συμμετοχής σελ. 302 ΙΙ.8. Ζητήματα συρροής σελ. 304 ΙΙΙ. Η εκ των ένδον κατάχρηση της εξουσίας του «διεφθαρμένου» υπαλλήλου: Τα «διαχειριστικά» εγκλήματα της απιστίας σχετικής με την υπηρεσία και της υπεξαιρέσεως στην υπηρεσία ΙΙΙ.1. Ειδικότερα, η αξιόποινη πράξη της απιστίας σχετικής με την υπηρεσία κατ άρθρον 256 ΠΚ: η συσχέτισή της με τον σκληρό πυρήνα της αξιόποινης «διαφθοράς» σελ. 309 ΙΙΙ.1.1. Η οριοθέτηση του προστατευομένου εννόμου αγαθού της απιστίας σχετικής με την υπηρεσία ως μέσο καταστολής ενάντια στα φαινόμενα «διαφθοράς» σελ. 309 ΙΙΙ.1.2. Η ταυτότητα του «διεφθαρμένου» δράστη, ιδίως στη νομολογία σελ. 311 ΙΙΙ.1.3. Ο πυρήνας του εγκληματικού αδίκου - Τα στοιχεία της «διεφθαρμένης» συμπεριφοράς του (καταχρωμένου των εξουσιών του) υπαλλήλου σελ. 317 ΙΙΙ.1.4. Η καταγραφή των διακεκριμένων μορφών απιστίας - Οι νομοτεχνικές επιλογές κατά την κατάστρωσή των σελ

12 ΙΙΙ Η ιδιαίτερα μεγάλης αξίας ελάττωση της περιουσίας (στοιχ. β ) σελ. 325 ΙΙΙ Οι επιβαρυντικές περιστάσεις του στοιχ. γ του άρθρου 256 ΠΚ σελ. 326 ΙΙΙ.1.5. Το γνωστικό περιεχόμενο του δόλου τού, «διεφθαρμένου» και «άπιστου» εν σχέση προς την υπηρεσία του, υπαλλήλου σελ. 328 ΙΙΙ.1.6. Η απειλούμενη ποινική κύρωση σελ. 329 ΙΙΙ.1.7. Ζητήματα συρροής σελ. 331 ΙΙΙ.2. Η αξιόποινη πράξη της υπεξαιρέσεως στην υπηρεσία κατ άρθρον 258 ΠΚ. Η προστασία της δημόσιας περιουσίας και του δημοσιονομικού συστήματος εν γένει από «έσωθεν» προσβολές, ως ασπίδα κατά της «διαφθοράς» σελ. 334 ΙΙΙ.2.1. Το (υπερ)ατομικό έννομο αγαθό της ιδιοκτησίας και η ανάγκη της διακρίνουσας προστασίας της στα πλαίσια της αντιμετωπίσεως των φαινομένων «διαφθοράς» σελ. 334 ΙΙΙ.2.2. Η ταυτότητα του «διεφθαρμένου» υπεξαιρέτη και η νομολογιακή του οριοθέτηση σελ. 338 ΙΙΙ.2.3. Η οριοθέτηση του υλικού αντικειμένου της πράξεως της υπεξαιρέσεως στην υπηρεσία σελ. 343 ΙΙΙ.2.4. Ο πυρήνας της «διεφθαρμένης» εγκληματικής συμπεριφοράς - Συμβολή στην εννοιολογική προσέγγιση των σχετικών εννοιών σελ. 345 ΙΙΙ.2.5. Η καταγραφή των διακεκριμένων μορφών υπεξαιρέσεως στην υπηρεσία - Οι νομοτεχνικές επιλογές κατά την κατάστρωσή των σελ. 349 ΙΙΙ Η ιδιαίτερα μεγάλη αξία του αντικειμένου της πράξεως (στοιχ. β ) σελ. 349 ΙΙΙ Οι επιβαρυντικές περιστάσεις του στοιχ. γ του άρθρου 258 ΠΚ και ζητήματα διαχρονικού δικαίου σελ. 350 ΙΙΙ.2.6. Το γνωστικό περιεχόμενο του δόλου του υπαιτίου υπεξαιρέσεως στην υπηρεσία σελ. 356 ΙΙΙ.2.7. Η απειλούμενη ποινική κύρωση σελ. 357 ΙΙΙ.2.8. Ζητήματα συμμετοχής σελ. 359 ΙΙΙ.2.9. Ζητήματα συρροής σελ. 360 ΙΙΙ Και ένα συναφές ζήτημα διαχρονικού δικαίου: η θεσμική ιστορία και η οριοθέτηση της εφαρμογής της έμπρακτης μετάνοιας στη διάταξη του άρθρου 258 ΠΚ σελ

13 ΙV. Ο επικουρικός και παρακολουθηματικός χαρακτήρας της διατάξεως της παραβάσεως καθήκοντος κατ άρθρον 259 ΠΚ σε σχέση με τις λοιπές μορφές εμφανίσεως του κατ εξοχήν σκληρού πυρήνα της αξιόποινης «διαφθοράς» σελ.366 ΙV.1. Εισαγωγικές Παρατηρήσεις σελ. 366 ΙV.2. Η οριοθέτηση του προστατευομένου εννόμου αγαθού σελ. 367 ΙV.3. Το ενεργητικό υποκείμενο τελέσεως και νομολογιακή του προσέγγιση σελ. 370 ΙV.4. Η αξιόποινη εγκληματική συμπεριφορά: ορολογικές διακρίσεις και αστοχίες - Η οριοθέτηση από το πειθαρχικό άδικο σελ. 375 ΙV.5. Το γνωστικό περιεχόμενο του δόλου του παραβαίνοντος τα καθήκοντά του σελ. 381 ΙV.6. Η απειλούμενη ποινική κύρωση σελ. 386 ΙV.7. Η λειτουργία τής μοναδικά απαντώμενης στον Ποινικό Κώδικα ρήτρας απόλυτης επικουρικότητας - Ζητήματα Συρροής σελ. 387 V. Και η αναπόφευκτη, σήμερα, παρακολουθηματική συμπεριφορά: η νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες. Η αξιολογική και νομοτεχνική αστοχία της εντάξεως των πράξεων δωροδοκίας στον κατάλογο των βασικών αδικημάτων του Ν. 3691/2008 για τη νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες σελ. 391 ΣΤ ΜΕΡΟΣ ΤΟ ΙΔΙΑΙΤΕΡΩΣ ΕΠΑΧΘΕΣ (ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΟ) ΚΥΡΩΤΙΚΟ ΟΠΛΟΣΤΑΣΙΟ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΑΞΙΟΠΟΙΝΩΝ ΠΡΑΞΕΩΝ ΠΟΥ ΣΥΝΙΣΤΟΥΝ ΤΟΝ ΣΚΛΗΡΟ ΠΥΡΗΝΑ ΤΩΝ ΕΓΚΛΗΜΑΤΩΝ «ΔΙΑΦΘΟΡΑΣ» Ι. Η απειλούμενη δήμευση σελ. 395 Ι.1. Εισαγωγικές Παρατηρήσεις - Η θεαματική επέκταση της παρεπόμενης ποινής της δημεύσεως δυνάμει του άρθρου 238 ΠΚ στα εγκλήματα «διαφθοράς» σελ. 395 Ι.2. Το ευρύτερο δογματικό στίγμα της παρεπόμενης ποινής της δημεύσεως - Η ισχύουσα ρύθμιση και η νομοτεχνική φυσιογνωμία της σελ. 397 Ι.3. Τα υποκείμενα σε δήμευση και οι προϋποθέσεις επιβολής της σελ

14 Ι.4. Αντί συμπεράσματος σελ. 403 ΙΙ. Η παρεπόμενη ποινή της αποστερήσεως των πολιτικών δικαιωμάτων δυνάμει του άρθρου 263 ΠΚ σελ. 406 ΙΙ.1. Εισαγωγικές Παρατηρήσεις σελ. 406 ΙΙ.2. Οι παρεπόμενες ποινές του άρθρου 263 ΠΚ και οι εντεύθεν διαφορές με την προϊσχύουσα διάταξη σελ. 407 ΙΙΙ. Η συσχέτιση με τον δρακόντειο και αναχρονιστικό Ν. 1608/1950 ΙΙΙ.1. Ο Ν. 1608/1950 περί καταχραστών του Δημοσίου και η διαπλοκή του με τα εγκλήματα που συνιστούν τον σκληρό πυρήνα του modus operandi των εγκλημάτων «διαφθοράς» - Αξιολογικές αστοχίες σελ. 413 ΙΙΙ.2. Ειδικότερα, η αξιόποινη πράξη της απιστίας σχετικής με την υπηρεσία στον Ν. 1608/1950 περί καταχραστών του Δημοσίου σελ. 419 Ζ ΜΕΡΟΣ ΔΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΕΠΙΜΕΤΡΟ Ι. Η εξαιρετική καθ ύλην και κατά τόπον αρμοδιότητα του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων Αθηνών, όταν δράστης είναι δικαστικός λειτουργός σελ. 422 ΙΙ. Ειδικές (παρα)δικονομικές ρυθμίσεις σελ. 423 ΙΙ.1. Η (αναγκαία;) θεσμοθέτηση του Εισαγγελέα και Ανακριτή Εγκλημάτων Διαφθοράς με τον Ν. 4022/2011 σελ. 423 ΙΙ.2. Οι ειδικές ανακριτικές πράξεις του άρθρου 253Β ΚΠΔ και η (αυξημένη) ειδική παρεκκλίνουσα προστασία μαρτύρων εγκλημάτων «διαφθοράς» - «μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος» (whistleblowers) σελ. 426 Παράρτημα σελ. 431 Βιβλιογραφία - Αρθρογραφία σελ

15 Α ΜΕΡΟΣ Ο ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΟΣ, ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ ΚΑΙ ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΟΣ ΟΡΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΕΩΣ ΤΩΝ ΑΞΙΟΠΟΙΝΩΝ ΦΑΙΝΟΜΕΝΩΝ «ΔΙΑΦΘΟΡΑΣ» Η ΠΛΟΥΡΑΛΙΣΤΙΚΗ ΔΙΕΘΝΗΣ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑ I. Εισαγωγικά Η πανσπερμία από νομικά διεθνή κείμενα που κάνουν λόγο για ποινική καταστολή πράξεων «διαφθοράς» τόσο σε διεθνές όσο και στο εσωτερικό δίκαιο των κρατώνμελών είναι πλέον μία πανθομολογούμενη πραγματικότητα. Σειρά Συμβάσεων, Συστάσεων και άλλων νομικών κειμένων επιστρατεύθηκαν κατά την τελευταία εικοσαετία από όλους τους διεθνείς οργανισμούς, όπως ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών, η Ευρωπαϊκή Ένωση, ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) και το Συμβούλιο της Ευρώπης, προκειμένου να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τη σύγχρονη «μάστιγα της διαφθοράς», όπως διαλαμβάνουν εν είδει προγραμματικών δηλώσεων στα σχετικά Προοίμιά τους. Η προσέγγιση του φαινομένου της «διαφθοράς» καταδεικνύει ότι συνδέεται στενά με το οικονομικό έγκλημα. Η επιδίωξη για μεγιστοποίηση του οικονομικού πλούτου με αθέμιτα μέσα χρησιμοποιεί συχνά και τη δωροδοκία δημοσίων λειτουργών ως μέσο για την επίτευξη του συγκεκριμένου στόχου και ειδικά το τελευταίο αυτό δεδομένο τροφοδοτεί δυναμικά την εμφάνιση των φαινομένων «διαφθοράς». Το φαινόμενο έχει λάβει αναπόδραστα διεθνείς διαστάσεις, ενόψει και της παγκοσμιοποιήσεως της οικονομίας και της διακρατικής δράσεως του οργανωμένου εγκλήματος. Η σύγχρονη δικαιϊκή εξέλιξη στο πεδίο της αντιμετωπίσεως της «διαφθοράς» αναμφισβήτητα συνιστά απότοκο της διεθνοποιήσεως των σχετικών δράσεων κατά του φαινομένου. Και η ορθή σύλληψη των ειδικότερων μορφών εμφανίσεως της «διαφθοράς» είναι αδύνατη χωρίς την αναγωγή σε μηχανισμούς διεθνούς συνεργασίας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, ως υπερκρατικός οργανισμός που κατά το μάλλον ή ήττον κατευθύνει δεσμευτικά τις δράσεις των κρατών μελών της για προώθηση συγκεκριμένων πολιτικών επιλογών, ενδιαφέρεται να συντονίζει τις επιλογές της με αυτές των λοιπών διεθνών σχηματισμών στους οποίους μετέχουν τα μέλη της, αφού 15

16 από τους τελευταίους επηρεάζεται και η έννομη τάξη τους 1. II. Το διεθνές νομικό πλαίσιο των προσπαθειών αντιμετωπίσεως της «διαφθοράς» Τα διεθνή κείμενα 2, πάντως, δεν είναι μεμονωμένα, αλλά συνιστούν μέρος μιας διεθνούς κινητοποιήσεως κατά της «διαφθοράς», η οποία έχει τις απαρχές της στην περίοδο μετά τον ψυχρό πόλεμο και έκτοτε κλιμακώνεται διαρκώς 3. Σε μια συνοπτική θεώρηση του διεθνούς νομικού πλαισίου για την αντιμετώπιση της «διαφθοράς», το πρώτο βήμα που αποτέλεσε και τον κεντρικό πυλώνα έγινε με τη Σύμβαση του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) για την Καταπολέμηση της Δωροδοκίας αλλοδαπών δημόσιων λειτουργών στις διεθνείς επιχειρηματικές συναλλαγές (Convention Combating on Bribery) 4, που υιοθετήθηκε στις και τέθηκε σε ισχύ στις και η οποία εξέφρασε την προσπάθεια για καταπολέμηση μιας επιμέρους εκφάνσεως της «διαφθοράς» από κυβερνήσεις που ελέγχουν το μεγαλύτερο μέρος του παγκοσμίου εμπορίου, της διακινήσεως αγαθών και των 1 Βλ. αναλυτικά Μ. Καϊάφα-Γκμπάντι, Ποινική καταστολή της διαφθοράς στο δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα: το νομοθετικό πλαίσιο της Ε.Ε. στην ευρύτερη διεθνή σκηνή και το εθνικό μας δίκαιο, ΠοινΧρ 2010, 3 επ. (= in: Σύγχρονες εξελίξεις του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Ποινικού Δικαίου, 2010, σελ. 139 επ.) και την ίδια, σε: Οικονομικό έγκλημα & Διαφθορά στο Δημόσιο Τομέα. Τόμος 1. Αξιολόγηση του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου, 2014, σελ. 695 επ. 2 Βλ. καταγραφή διεθνούς νομικού πλαισίου και από Α. Γιωτοπούλου-Μαραγκοπούλου, Διαφθορά: Ένα διμερές έγκλημα που έχει σαν θεμέλιο την αρχή ότι ο πλουτισμός είναι η πρώτη αξία, σε: Ίδρυμα Μαραγκοπούλου για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, Η Διαφθορά & η καταπολέμησή της, (διεύθ. έκδ. Ηρ. Σαγκουνίδου-Δασκαλάκη), 2013, σελ. 3 επ., ιδίως σελ. 4 in fine, 5 και Α. Μπρεδήμα, Διεθνείς ρυθμίσεις για την καταπολέμηση της διαφθοράς, σε: Ίδρυμα Μαραγκοπούλου για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, Η Διαφθορά & η καταπολέμησή της, ό.π., σελ. 11 επ. 3 Βλ. αναλυτικά Ι. Ανδρουλάκη, Το παγκόσμιο νομικό πλαίσιο για την αντιμετώπιση της διαφθοράς, in: Η ποινική διαχείριση της δωροδοκίας. Δυνατότητες και όρια, 6ο Συνέδριο Ένωσης Ελλήνων Ποινικολόγων, 2013, σελ. 91 επ., Μ. Καϊάφα-Γκμπάντι, Ποινική καταστολή της διαφθοράς στο δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα, ό.π., ΠοινΧρ 2010, 3 επ. (= in: Σύγχρονες εξελίξεις του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Ποινικού Δικαίου, ό.π., σελ. 139 επ.). 4 Βλ. αναλυτικά για τη Σύμβαση του ΟΟΣΑ Χ. Δημόπουλο, Η διαφθορά, 2005, σελ. 45 επ., Δ. Σπινέλλη, Η διεθνής αντιμετώπιση της δωροδοκίας από το Ποινικό Δίκαιο, σε: Προσφορά Τιμής στην Άν. Ψαρούδα-Μπενάκη, 2008, σελ επ., ιδίως σελ επ. 16

17 επενδύσεων 5. Η Σύμβαση του ΟΟΣΑ, που αποτέλεσε ουσιαστικά ορόσημο της υπό συζήτηση εκστρατείας, έχει περιορισμένο αντικείμενο αναφοράς και αναφέρεται στη χρήση του ποινικού δικαίου για την καταπολέμηση της ενεργητικής και μόνο δωροδοκίας αλλοδαπών αποκλειστικά δημοσίων λειτουργών ανά τον κόσμο, δίδοντας έναν δικό της ευρύ ορισμό. Κατά συνέπεια, δεν καλύπτει τη δωροδοκία που έχει καθαρά εθνικά χαρακτηριστικά, ούτε πράξεις παθητικής δωροδοκίας, ακόμη και αν τελούνται από αλλοδαπούς δημοσίους λειτουργούς, αλλά ούτε και τέτοιες που γίνονται χωρίς συσχετισμό με διεθνείς επιχειρηματικές συναλλαγές 6. Σκοπός της δεν ήταν να επιβάλει στα κράτη-μέλη την προστασία τής αλλοδαπής δημόσιας υπηρεσίας, αλλά να θωρακίσει επαρκώς τον διεθνή επιχειρηματικό ανταγωνισμό. Η αμέσως επόμενη χρονικά διεθνής προσπάθεια για την καταπολέμηση της «διαφθοράς» προήλθε από το Συμβούλιο της Ευρώπης με τη Σύμβαση Ποινικού Δικαίου του Συμβουλίου της Ευρώπης περί Διαφθοράς (Criminal Law Convention on Corruption) που υιοθετήθηκε στις και τέθηκε σε ισχύ στις Σύμφωνα δε με το Προίμιο της εν λόγω Συμβάσεως, η διαφθορά συνιστά απειλή για το κράτος δικαίου, τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα, υπονομεύει τη χρηστή διοίκηση, τη δίκαιη μεταχείριση και την κοινωνική δικαιοσύνη, στρεβλώνει τον ανταγωνισμό, παρεμποδίζει την οικονομική ανάπτυξη και θέτει σε κίνδυνο τη σταθερότητα των δημοκρατικών θεσμών και των ηθικών θεμελίων της κοινωνίας. Οι ρυθμίσεις της έχουν πολύ πιο διευρυμένο αντικείμενο σε σύγκριση με τη Σύμβαση του ΟΟΣΑ 7. Το Συμβούλιο της Ευρώπης κάλεσε τα μέλη που θα υπογράψουν τη Σύμβαση να ποινικοποιήσουν συμπεριφορές ενεργητικής και παθητικής δωροδοκίας στον δημόσιο τομέα, ήτοι τη δωροδοκία εθνικών δημοσίων λειτουργών (άρθρα 2 και 3) 5 Η Σύμβαση του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) για την Καταπολέμηση της Δωροδοκίας αλλοδαπών δημόσιων λειτουργών στις διεθνείς επιχειρηματικές συναλλαγές κυρώθηκε από την Ελλάδα με τον Ν. 2656/1998 (ΦΕΚ Α 265/ ) «Κύρωση της Σύμβασης για την καταπολέμηση της δωροδοκίας αλλοδαπών δημόσιων λειτουργών σε διεθνείς επιχειρηματικές συναλλαγές». 6 Βλ. αναλυτικά Δ. Σπινέλλη, Η διεθνής αντιμετώπιση της δωροδοκίας από το Ποινικό Δίκαιο, ό.π., σελ επ., Β. Φλωρίδη, Το διεθνές νομικό πλαίσιο για την καταπολέμηση της διαφθοράς, με ιδιαίτερη έμφαση στη θεσμική θωράκιση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ΠοινΔικ 2007, 203 επ. 7 Βλ. Αγλ. Τσήτσουρα, Η πρόληψη και καταστολή της διαφθοράς (δωροδοκίας) στο προσκήνιο της αντεγκληματικής πολιτικής. Η Ποινική Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης, ΠοινΔικ 2000, 875 επ. 17

18 και μελών εθνικών κοινοβουλευτικών συνελεύσεων (άρθρο 4) αλλά και αντίστοιχων αλλοδαπών (άρθρα 5 και 6), όπως επίσης τη δωροδοκία λειτουργών διεθνών οργανισμών (άρθρο 9) και μελών κοινοβουλευτικών συνελεύσεων διεθνών οργανισμών (άρθρο 10). Επιπροσθέτως, κάλεσε σε ποινικοποίηση της δωροδοκίας δικαστών και υπαλλήλων διεθνών διακστηρίων (άρθρο 11), έγινε μνεία για ποινικοποίηση τον πρώτον της δωροληψίας και δωροδοκίας στον ιδιωτικό τομέα (άρθρα 7 και 8) και της εμπορευματοποιήσεως της επιρροής (άρθρο 12), του ξεπλύματος των εσόδων των πιο πάνω πράξεων διαφθοράς (άρθρο 13) αλλά και των λογιστικών αδικημάτων που έχουν ως στόχο την τέλεση ή συγκάλυψη αδικημάτων διαφθοράς (άρθρο 14). Παράλληλα, το Συμβούλιο της Ευρώπης κατήρτισε και ένα Πρόσθετο Πρωτόκολλο στην ως άνω Σύμβαση το 2003, με το οποίο ζητήθηκε από τα κράτη-μέλη να ποινικοποιήσουν επιπροσθέτως και πράξεις δωροληψίας και δωροδοκίας εθνικών και αλλοδαπών διαιτητών ή ενόρκων 8. Για λόγους μάλιστα σφαιρικής αντιμετωπίσεως, το Συμβούλιο της Ευρώπης προχώρησε και σε Αστική Σύμβαση για τη «διαφθορά», υπογράφοντας τη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για θέματα Αστικού Δικαίου περί Διαφθοράς (Civil Law Convention on Corruption), που υιοθετήθηκε στις και τέθηκε σε ισχύ στις Αξίζει να αναφερθεί, ότι για πρώτη φορά η έννοια της «διαφθοράς» δίδεται με σαφήνεια, αφού σύμφωνα με το άρθρο 2 της ως άνω Συμβάσεως, «Για τους σκοπούς της παρούσας Σύμβασης, ως "διαφθορά" νοείται η απαίτηση, προσφορά, παροχή ή αποδοχή, αμέσως ή εμμέσως, δώρου ή οποιουδήποτε άλλου μη προσήκοντος ωφελήματος ή υπόσχεσης ενός τέτοιου ωφελήματος, που επηρεάζει την ορθή εκτέλεση καθήκοντος ή την απαιτούμενη συμπεριφορά του λήπτη του δώρου ή του μη προσήκοντος ωφελήματος ή της υπόσχεσης ενός τέτοιου ωφελήματος» 9. Συμπερασματικά, δύο είναι οι βασικοί άξονες της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης Ποινικού Δικαίου περί Διαφθοράς: α) Ο ολιστικός χαρακτήρας της απαιτήσεως για ποινικοποίηση της δωροδοκίας τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα, που εκφράζει μια τάση εξομοιώσεώς των και 8 Η Ελλάδα κύρωσε την ως άνω Σύμβαση και το Πρόσθετο σε αυτήν Πρωτόκολλο με τον Ν. 3560/2007 (ΦΕΚ Α 103/ ) «Κύρωση και εφαρμογή της Σύμβασης ποινικού δικαίου για τη διαφθορά και του Πρόσθετου σ αυτήν Πρωτοκόλλου», δημοσιευμένος σε ΠοινΧρ 2007, 663 επ. 9 Η Ελλάδα κύρωσε αυτήν τη Σύμβαση με τον Ν. 2957/2001 (ΦΕΚ Α 260/ ) «Κύρωση της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για θέματα Αστικού Δικαίου περί διαφθοράς». 18

19 β) η υπέρβαση της μέχρι πρότινος ταυτίσεως της «διαφθοράς» με τη δωροδοκία και η ενσωμάτωση στην έννοια της πρώτης μιας νέας μορφής αξιόποινης συμπεριφοράς για τον δημόσιο τομέα εν γένει, της εμπορευματοποιήσεως της επιρροής, που βρίσκεται ακόμη στο προστάδιο της «διαφθοράς». Ακολούθως, η χρονικά τελευταία διεθνής προσπάθεια για αντιμετώπιση της «διαφθοράς» πραγματοποιήθηκε με την Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για την Καταπολέμηση της Διαφθοράς (United Nations Convention Against Corruption), η οποία υιοθετήθηκε από τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών στις και τέθηκε σε ισχύ στος , ενώ έχει υπογραφεί και από την Ευρωπαϊκή Ένωση 11. Η πιο πάνω Σύμβαση συνιστά το πλέον ευρύ νομικό εργαλείο από τα υπάρχοντα διεθνή συμβατικά κείμενα για την καταπολέμηση της «διαφθοράς», δεδομένου ότι το περιεχόμενο και οι κανονιστικές επιταγές της εκτείνονται σε ένα ευρύτατο φάσμα δράσεων που αλληλοσυμπληρώνονται μεταξύ των, τόσο σε εθνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο 12 και προβλέπει τρεις βασικούς άξονες δράσεως: την πρόληψη (Κεφάλαιο ΙΙ), την ποινική καταστολή (Κεφάλαιο ΙΙΙ) και τη διεθνή συνεργασία (Κεφάλαιο IV). Στον βασικό άξονα της ποινικής καταστολής παρατηρεί κανείς αφενός την υπέρβαση της ταυτίσεως της «διαφθοράς» με τη δωροδοκία στον δημόσιο τομέα, αφού η ποινικοποίηση αφορά πέρα από την κλασική δωροδοκία (άρθρα 15-16) και την υπεξαίρεση ή άλλης μορφής σφετερισμό δημόσιας περιουσίας (άρθρο 17), την 10 Βλ. αναλυτικά για τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για την Καταπολέμηση της Διαφθοράς Αθ. Διονυσοπούλου, Σκέψεις για την ενεργητική και παθητική δωροδοκία στον ιδιωτικό τομέα (άρθρο πέμπτο Ν. 3560/2007), ΠοινΧρ 2009, 967 επ., Μ. Καϊάφα- Γκμπάντι, Ποινική καταστολή της διαφθοράς στο δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα, ό.π., ΠοινΧρ 2010, 3 επ. (= in: Σύγχρονες εξελίξεις του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Ποινικού Δικαίου, ό.π., σελ. 139 επ.), Δ. Σπινέλλη, Η διεθνής αντιμετώπιση της δωροδοκίας από το Ποινικό Δίκαιο, ό.π., σελ επ., ιδίως σελ επ., Δ. Χρυσικό/Δ. Βλάσση, Η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών κατά της Διαφθοράς ως μεταίχμιο και σημείο αναφοράς των σχετικών πρωτοβουλιών και δράσεων της διεθνούς κοινότητας, ΠοινΔικ 2004, 723 επ. 11 Η Ελλάδα κύρωσε την ως άνω Σύμβαση με τον Ν. 3666/2008 (ΦΕΚ Α 105/ ) «Κύρωση και εφαρμογή της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών κατά της Διαφθοράς και αντικατάσταση συναφών διατάξεων του Ποινικού Κώδικα». Το πλήρες κείμενο του οποίου μετά της Αιτιολογικής Εκθέσεως και της Εκθέσεως του Επιστημονικού Συμβουλίου της Βουλής, βλ. σε ΠοινΧρ 2008, 653 επ. 12 Βλ. αναλυτικά Δ. Χρυσικό, Η ποινική διαχείριση της δωροδοκίας και άλλων πρακτικών διαφθοράς: «χαρτογραφώντας» εθνικές νομοθετικές τάσεις και προσεγγίσεις στο πλαίσιο της εποπτείας εφαρμογής της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών κατά της Διαφθοράς, in: Η ποινική διαχείριση της δωροδοκίας. Δυνατότητες και όρια, 6ο Συνέδριο Ένωσης Ελλήνων Ποινικολόγων, 2013, σελ. 129 επ. 19

20 εμπορευματοποίηση επιρροής (άρθρο 18), την κατάχρηση λειτουργιών ή θέσεως (άρθρο 19), τον παράνομο πλουτισμό (άρθρο 20), καθώς επίσης πράξεις ξεπλύματος προϊόντων διαφθοράς (άρθρο 23) ή αποκρύψεως αυτής (άρθρο 24) ή παρεμποδίσεως της λειτουργίας της δικαιοσύνης σε σχετικές υποθέσεις. Αφετέρου, παρατηρούμε και πάλι την προσπάθεια για ολιστική αντιμετώπιση της δωροδοκίας και υπεξαιρέσεως ή άλλης μορφής σφετερισμού περιουσίας, τουτέστιν τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα (άρθρα 21-22) 13. Συμπερασματικά, η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών εμφανίζεται αρχικά ως ένα εργαλείο με ευρύτατο αντικείμενο και ταυτόχρονα πολύ πιο βαθείς τομές στο πεδίο της ποινικής καταστολής της «διαφθοράς», ωστόσο η ευρύτητα στις τομές συνδυάζεται με σχετική ανοικτή επιλογή των κρατών που θα την υπογράψουν όσον αφορά στην υιοθέτηση ποινικών κατασταλτικών μέτρων. Σε αντίθεση με τη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης, η Σύμβαση του ΟΗΕ περιορίζει γενικά την υποχρεωτική επέκταση της ποινικοποιήσεως στον αλλοδαπό δημόσιο τομέα στην ενεργητική δωροδοκία σε σχέση με διεθνείς επιχειρηματικές συναλλαγές, προβάλλοντας κατ αυτόν τον τρόπο το ενδιαφέρον της για διαφύλαξη των κανόνων του διεθνούς οικονομικού παιχνιδιού κυρίως και όχι τόσο για την προστασία της δημόσιας υπηρεσίας ξένων κρατών ως αλλοδαπού εννόμου αγαθού. Ωστόσο, η Σύμβαση του ΟΗΕ διατηρεί το προβάδισμά της έναντι της Συμβάσεως του Συμβουλίου της Ευρώπης όσον αφορά στην υποχρεωτικότητα της απαιτήσεώς της για την τιμώρηση της δωροδοκίας (παθητικής και ενεργητικής) ημεδαπών και (ενεργητικής σε σχέση με διεθνείς επιχειρηματικές συναλλαγές) αλλοδαπών βουλευτών και μάλιστα με περιεχόμενο που υπερβαίνει την απλή εξαγορά της ψήφου Βλ. εκτενή προσέγγιση ρυθμίσεων ποινικού ενδιαφέροντος της Συμβάσεως των Ηνωμένων Εθνών από Αλ. Δημάκη, Το έγκλημα του «παρανόμου πλουτισμού» (άρθρο 4 Ν. 3213/2003). Με αναφορά και στα άρθρα 19 και 20 της Συμβάσεως των Ηνωμένων Εθνών κατά της Διαφθοράς, ΠοινΧρ 2013, 489 επ. (= in: Η ποινική διαχείριση της δωροδοκίας, 2013, ό.π., σελ. 215 επ.). 14 Βλ. αναλυτική προσέγγιση και καταγραφή των αξιόλογων ποινικών διατάξεων περί «διαφθοράς» της Συμβάσεως των Ηνωμένων Εθνών από Μ. Καϊάφα-Γκμπάντι, Ποινική καταστολή της διαφθοράς στο δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα, ό.π., ΠοινΧρ 2010, 3 επ. (= in: Σύγχρονες εξελίξεις του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Ποινικού Δικαίου, ό.π., σελ. 139 επ., ιδίως σελ. 147 επ.) και την ίδια, σε: Οικονομικό έγκλημα & Διαφθορά στο Δημόσιο Τομέα. Τόμος 1, ό.π., σελ. 695 επ., 702 επ. 20

21 III. Οι προσπάθειες αντιμετωπίσεως της «διαφθοράς» στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ενώσεως - Καταγραφή του ενωσιακού θεσμικού πλαισίου Αποτελεί κοινό τόπο ότι κατά τα τελευταία έτη παρατηρείται διόγκωση της κανονιστικής αρμοδιότητας της Ευρωπαϊκής Ενώσεως σε θέματα του Ποινικού Δικαίου, θεσμοθετώντας εν είδει κοσμογονίας νεοπαγή κυρωτικά μοντέλα. Υπό τη σκέπη της δημιουργίας ενός «ενιαίου χώρου ελευθερίας, δικαιοσύνης και ασφάλειας», με ιλιγγιώδεις ρυθμούς λαμβάνει χώρα η εισβολή τού ευρωπαϊκού ποινικού δικαίου στον κορμό του ελληνικού (κοινές δράσεις και συμβάσεις του Γ Πυλώνα - Συνθήκη Μάαστριχτ). Ειδικότερα, από τη Συνθήκη της Λισαβόνας και μετά η Ευρωπαϊκή Ένωση, ως υπερκρατικός οργανισμός, παρεμβαίνει για τη δημιουργία ποινικών κανόνων στα εθνικά δίκαια των κρατών-μελών δεσμευτικά, ακόμη και αν τα τελευταία διαφωνούν με τις σχετικές οδηγίες, αφού για τη θέσπισή τους ισχύει πλέον και στον τομέα των ποινικών υποθέσεων η αρχή της πλειοψηφίας 15. Εν προκειμένω, εφαλτήριο για την ενοποίηση του Ποινικού Δικαίου στον ευρωπαϊκό χώρο αποτέλεσε η ανάγκη ποινικής προστασίας των οικονομικών συμφερόντων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και πλέον -μετά τη Συνθήκη της Λισαβόνας- της Ευρωπαϊκής Ενώσεως 16. Τούτο μάλιστα είναι εύλογο, δεδομένου ότι τα οικονομικά συμφέροντα της Ευρωπαϊκής Ενώσεως, ο κοινοτικός προϋπολογισμός, είναι το κεφάλαιο που επιτρέπει στην Ευρωπαϊκή Ένωση να υλοποιεί τους στόχους της όσον αφορά στην οικονομική και κοινωνική σύγκλιση των επιμέρους κρατών-μελών, άρα είναι λογικό και επόμενο να έχει ουχί μόνον οικονομική, αλλά επιπροσθέτως και πολιτική σημασία, καθώς συνιστά σημαντικό μέσο της πολιτικής ολοκληρώσεως της Ευρωπαϊκής Ενώσεως 17. Όπως σημειώνεται 15 Βλ. σχετικά Μ. Καϊάφα-Γκμπάντι, Ευρωπαϊκό Ποινικό Δίκαιο και Συνθήκη της Λισσαβώνας. Θεσμικό πλαίσιο ανάπτυξης και αρχές ποινικοποίησης σε ευρωπαϊκό περιβάλλον, 2011, ιδίως σελ. 11 επ. 16 Βλ. Μ. Καϊάφα-Γκμπάντι, Οικονομικά συμφέροντα ΕΕ και κρατών μελών: Προβάδισμα ενωσιακού δικαίου ή εθνικής νομοθεσίας;, ΠοινΔικ 2007, 1315 επ. Βλ. αναλυτικά και P. Asp, The Substantive Criminal Law Competence of the EU, 2013, ιδίως σελ. 142 επ., R. Sicurella, Some reflections on the need for a general theory of the competence of the European Union Criminal Law, in: A. Klip (ed.), Substantive Criminal Law of the European Union, 2011, σελ. 233 επ. 17 Βλ. αναλυτικά Ν. Μπιτζιλέκη, Η ποινική προστασία των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο, in: Σύγχρονες Εξελίξεις του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Ποινικού Δικαίου, 2010, σελ. 119 επ., τον ίδιο, Η ποινική προστασία των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ και ειδικότερα το αδίκημα της κοινοτικής απάτης, ΠοινΧρ 2010, 81 επ. Μ. Καϊάφα-Γκμπάντι, σε: Οικονομικό έγκλημα & Διαφθορά στο Δημόσιο Τομέα. Τόμος 1, ό.π., σελ. 457 επ. 21

22 χαρακτηριστικά, «η προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ενώσεως αποτελεί την ατμομηχανή της πιο βαθιά διείσδυσής της στο χώρο του ποινικού δικαίου» 18. Ακριβώς αυτή η ενεργοποίηση αποτέλεσε την ουσιαστική αφετηρία συναντήσεως μεταξύ της κοινοτικής πολιτικής και του Ποινικού Δικαίου 19. Ήδη το 1999 προς αυτήν την κατεύθυνση η Επιτροπή ίδρυσε την OLAF (Office de la Lutte Antifraude - Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολεμήσεως της Απάτης), αναλαμβάνοντας κατ αρχάς όλες τις αρμοδιότητες που είχε μέχρι τότε η Task Force (Συντονισμός για την καταπολέμηση της απάτης) 20, ως μια διοικητική υπερεθνική Αρχή καταπολεμήσεως της απάτης, η οποία βοηθά και συντονίζει τα μέτρα για την καταπολέμηση της απάτης σε επίπεδο των κρατών-μελών. Έχει αρμοδιότητα να προβαίνει αυτόνομα σε διοικητικούς ελέγχους, τα στοιχεία δε τα διαβιβάζει περαιτέρω στα αρμόδια κοινοτικά όργανα και στα όργανα των κρατώνμελών 21. Προς υλοποίηση αυτού του σκοπού αποκλειστικά αποτελεσματικότερης προασπίσεως των οικονομικών συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ενώσεως, ανατέθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε μια ομάδα εργασίας, αποτελούμενη από Ευρωπαίους Καθηγητές Ποινικού Δικαίου να συντάξει ένα πρότυπο κανονιστικό κείμενο, που να αφορά στην ποινική προστασία των οικονομικών συμφερόντων της σε έναν ενιαίο δικαστικό χώρο, το λεγόμενο «Corpus Juris». Το μεγαλόπνοο για την εποχή του εγχείρημα του Corpus Juris Penalis εμφανίστηκε ως μια πρωτοποριακή προσπάθεια θεσμοθετήσεως ενός ενιαίου ευρωπαϊκού 18 Έτσι ακριβώς Μ. Καϊάφα-Γκμπάντι, Οικονομικά συμφέροντα ΕΕ και κρατών μελών, ό.π., ΠοινΔικ 2007, 1315 επ. 19 Βλ. και Όλ. Τσόλκα, Η πορεία προς το Corpus Juris: Παράγοντας αναδιαμόρφωσης της δικονομικής προστασίας του κατηγορουμένου, σε: Τιμητικό Τόμο για τον Δ. Σπινέλλη, 2001, σελ επ. 20 Η οποία πήρε τη θέση της προγενέστερής της, UCLAF (Unite de Coordination de la Lutte Anti-Fraude), που λειτουργούσε από το Βλ. αναλυτικά για το έργο της OLAF, τις αρμοδιότητες και εξουσίες της, τη νομική βάση και το κανονιστικό πλαίσιο λειτουργίας της Ι. Ναζίρη, σε: Οικονομικό έγκλημα & Διαφθορά στο Δημόσιο Τομέα. Τόμος 1. Αξιολόγηση του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου (επιστημονική εποπτεία Μ. Καϊάφα-Γκμπάντι) 2014, σελ. 971 επ., 988 επ., Γ. Παπαδημητράκη, Η νομική διάσταση του Ευρωπαϊκού Γραφείου για την Καταπολέμηση της Απάτης στο πλαίσιο της ΕΕ (OLAF) και ορισμένοι προβληματισμοί όσον αφορά τον τρόπο λειτουργίας της, ΠοινΔικ 2012, 811 επ., Όλ. Τσόλκα, Ενωσιακοί θεσμοί εξιχνίασης της «ευρωαπάτης». Παρόν και μέλλον, in: Σύγχρονες Εξελίξεις του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Ποινικού Δικαίου, 2010, σελ. 77 επ., 79 επ. 22

23 κώδικα για την καταπολέμηση της κοινοτικής απάτης, το οποίο βέβαια ναυάγησε λόγω της λάθρας εισδοχής μηχανισμών καταστολής απαράδεκτων για τις επιμέρους εθνικές ποινικές δικαιοταξίες και την δικαιολογημένη απροθυμία και δυσθυμία των κρατών-μελών να εκχωρήσουν ποινική εξουσία σε κεντρικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ενώσεως 22. Δεν ίσχυσε ποτέ, καθώς ήταν καταδικασμένο να μην καταφέρει να λειτουργήσει ως κοινοτική νομοθετική πράξη δεσμευτική για όλα τα κράτη-μέλη. Το τελευταίο μάλιστα, ως ένα ενιαίο νομοθετικό κείμενο με 39 άρθρα σε ουσιαστικό (γενικό και ειδικό μέρος) και δικονομικό επίπεδο, που εκλήθη να εναρμονίσει παντελώς διαφορετικές έννομες τάξεις, επικρίθηκε 23 και για την ευρύτητα της ποινικής καταστολής που υιοθετούσε 24 αλλά και γιατί εγκαινίαζε μια άμεση ποινική αρμοδιότητα της Ενώσεως, τη θέσπιση αξιοποίνου από την Κοινότητα με κοινοτική νομοθετική πράξη 25. Παρά ταύτα, και παρά το γεγονός ότι 22 Πρβλ. σχετικώς και ECPI, Κείμενο αρχών για μια Ευρωπαϊκή Αντεγκληματική Πολιτική, ΠοινΔικ 2010, 70 επ. 23 Βλ. εντονότατη κριτική μεταξύ άλλων και από Χρ. Αργυρόπουλο, Οι δικονομικές ρυθμίσεις απέναντι στην εθνική έννομη τάξη, Υπερ. 1999, 1115 επ., Μ. Καϊάφα-Γκμπάντι, «Corpus Juris» και τυποποίηση του ποινικού φαινομένου στο χώρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Υπερ. 1999, 621 επ., την ίδια, Το ευρωπαϊκό εγχείρημα διαμόρφωσης κοινών ποινικών κανόνων. Οι ουσιαστικές διατάξεις του «Corpus Juris» κατά το νέο τροποποιημένο σχέδιο των προτάσεων της Φλωρεντίας, ΠοινΧρ 2001, 97 επ., Ι. Μανωλεδάκη, Προβληματισμοί για τη συγκρότηση ενός ενιαίου ευρωπαϊκού ποινικού δικαστικού χώρου, Υπερ. 1999, 1091 επ., τον ίδιο, Η νέα διεθνοποίηση του ποινικού δικαίου και ο κίνδυνος υποβάθμισης του νομικού μας πολιτισμού, Αρμ. 2000, 3 επ., τον ίδιο, Μπορεί να επιβιώσει το Ποινικό Δίκαιο -όπως διαμορφώθηκε μέχρι σήμερα στον ευρωπαϊκό χώρο- και στο νέο αιώνα;, Υπερ. 2000, 15 επ., Λ. Μαργαρίτη, Corpus Juris και ελληνική ποινική δικονομική τάξη, Υπερ. 1999, 1103 επ., Αν. Περιστεράκη, Τα οικονομικά εγκλήματα κατά της Ευρωπαϊκής Κοινότητας - Corpus Juris, ΠοινΔικ 2002, 204 επ., Δ. Σπινέλλη, Το Corpus Juris για την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Υπερ. 1999, 3 επ. (= ίδιος, Μελέτες Ποινικών Επιστημών, 2001, σελ. 397 επ.)., Αθ. Συκιώτου- Ανδρουλάκη, Νέες εξελίξεις στην ποινική προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης: τα δύο σχέδια του Corpus Juris και η προοπτική μετά τη Συνθήκη του Άμστερνταμ, ΠοινΧρ 2000, 389 επ., Αρ. Χαραλαμπάκη, Η εικόνα του Ποινικού Δικαίου στο ξεκίνημα του 21ου αιώνα, ΠΛογ 2001, 809 επ., τον ίδιο, Διαχρονικά και επίκαιρα προβλήματα του Ποινικού Δικαίου, ΠΛογ 2002, 11 επ., W. Hassemer, «Corpus Juris». Προς ένα ευρωπαϊκό Ποινικό Δίκαιο; (Μετάφραση Στ. Καρεκλά), Υπερ. 1999, 595 επ. 24 Για παράδειγμα, προέβλεπε την τιμώρηση εγκλημάτων βλάβης αλλά και διακινδυνεύσεως των οικονομικών συμφερόντων, επιπλέον ακόμη και μορφές βαρειάς αμέλειας, ενώ επιπλέον αναγνώριζε έως και την ποινική ευθύνη των επιχειρήσεων. Ειδικά για το τελευταίο βλ. διεξοδικώς Ν. Λίβο, Ευθύνη των επιχειρήσεων και των διοικητών τους για οικομικά εγκλήματα: Ένα παράδειγμα σύγχρονου σχεδιασμού του ποινικού δικαίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, in: Σύγχρονες Εξελίξεις του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Ποινικού Δικαίου, ό.π., σελ. 97 επ., ιδίως σελ. 102 επ. 25 Βλ. και κριτική Μ. Καϊάφα-Γκμπάντι, Η πρόταση της Επιτροπής των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων για τη δημιουργία Ευρωπαϊκής Εισαγγελικής Αρχής και το σχεδιασμό των εγκλημάτων κατά των οικονομικών συμφερόντων της κοινότητας στα πλαίσια του Α 23

24 ουδέποτε κατέληξε να περιαφθεί τη μορφή ευρωπαϊκής συμβάσεως και κατ επέκτασιν κανόνα εσωτερικού ποινικού δικαίου 26, ωστόσο προλείανε με τις προβλέψεις του πολλές από τις επικείμενες εξελίξεις στον χώρο του ευρωπαϊκού Ποινικού Δικαίου. Ακολούθως, και στη θέση τής πιο πάνω ήδη αποτυχήσασας προτάσεως, η Επιτροπή υπέβαλε το 2001 την αποκαλούμενη «Πράσινη Βίβλο» σχετικά με την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της τότε Κοινότητας, αντικείμενο της οποίας ήτο η δημιουργία της Ευρωπαϊκής Εισαγγελικής Αρχής 27. Μεταξύ των δικαιολογητικών λόγων ιδρύσεώς της ήταν η αποτροπή του κατακερματισμού του «ευρωπαϊκού δικαστικού χώρου» ή άλλως της ασυνέχειας της κατασταλτικής δράσεως για την αντιμετώπιση της ανωτέρω μορφής εγκληματικότητας. Παράλληλα, και στη Συνθήκη της Λισαβόνας 28 απαντάται η πρόβλεψη για τη δυνατότητα συστάσεως Ευρωπαϊκής Εισαγγελικής Αρχής -σε συνεργασία με τα θεσμοθετημένα ενωσιακά δίκτυα δικαστικής συνεργασίας σε ποινικές υποθέσεις, Europol και Eurojust 29 - αρμόδιας «για την καταζήτηση, τη δίωξη και την παραπομπή ενώπιον της δικαιοσύνης των δραστών αδικημάτων σε βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης καθώς και των συνεργών τους. Ασκεί δε Πυλώνα - Διάλογος με την Πράσινη Βίβλο, ΠοινΔικ 2002, 563 επ., της ιδίας, Το ποινικό δίκαιο στην καμπή του 2000: Με το βλέμμα προς το μέλλον χωρίς αποτίμηση του παρελθόντος;, Υπερ. 2000, 47 επ., Π. Στάγκου, Η ορθή νομική βάση για τη θέσπιση του Corpus Juris υπό τους όρους της συνθήκης ίδρυσης της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, Υπερ. 1999, 1123 επ. 26 Βλ. Αρ. Χαραλαμπάκη, Η σχέση απάτης κατά του δημοσίου και της λεγόμενης «κοινοτικής απάτης», ΠΛογ 2004, 977 επ. 27 Βλ. σχετικά με την Ευρωπαϊκή Εισαγγελική Αρχή Μ. Καϊάφα-Γκμπάντι, Η πρόταση της Επιτροπής των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων για τη δημιουργία Ευρωπαϊκής Εισαγγελικής Αρχής και τον σχεδιασμό των εγκλημάτων κατά των οικονομικών συμφερόντων της κοινότητας στα πλαίσια του Α Πυλώνα, ό.π., ΠοινΔικ 2002, 563 επ., Ι. Ναζίρη, σε: Οικονομικό έγκλημα & Διαφθορά στο Δημόσιο Τομέα, ό.π., σελ. 971 επ., ιδίως σελ επ. και Ευστ. Παπαθανασόπουλο, Πρωτοβουλίες υπό εξέλιξη στον τομέα της δικαστικής συνεργασίας σε ποινικά θέματα - Ο Ευρωπαίος Εισαγγελέας, ΠοινΔικ 2003, 1131 επ. 28 Στο άρθρο 86 της ΣυνθΛΕΕ. 29 Βλ. σχετικώς Μ. Καϊάφα-Γκμπάντι, Συντονιστικά όργανα για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος στην Ευρωπαϊκή Ένωση: Από τον αστυνομικό (Europol) στον δικαστικό (Eurojust) συντονισμό - Η προοπτική της προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων, ΠοινΔικ 2003, 165 επ., επίσης Λ. Πατσαβέλλα, Ο ρόλος της Eurojust στη δικαστική συνεργασία στην Ευρωπαϊκή Ένωση - Η συνεργασία με τις χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, ΠοινΔικ 2006, 780 επ., τον ίδιο, Κοινές Ομάδες Έρευνας: Ένα νέο, νομικό και επιχειρησιακό εργαλείο για την αντιμετώπιση του οργανωμένου διασυνοριακού εγκλήματος στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ΠοινΔικ 2008, 911 επ. 24

25 ενώπιον των αρμοδίων δικαστηρίων των κρατών μελών την ποινική δίωξη των αδικημάτων αυτών». Εκ των ανωτέρω καθίσταται σαφές ότι άνοιξε πλέον στο πλαίσιο της λεγόμενης «ενωσιακής νομοθετικής διαδικασίας» μια κρίσιμη διαβούλευση για το μέλλον της απονομής της ποινικής δικαιοσύνης στο πεδίο της καταστολής της οικονομικής εγκληματικότητας εις βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ενώσεως. Στο πλαίσιο αυτής της συνεργασίας για καταστολή σε ευρωπαϊκό επίπεδο της προστασίας των οικονομικών συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ενώσεως η πρώτη ουσιαστική παρέμβαση πραγματοποιήθηκε με τη Σύμβαση για την προστασία των οικονομικών συμφερόντων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων - Σύμβαση PIF (Protection des Interests Financiers de la Communaute) των Βρυξελλών της , με την οποία καλούνταν τα κράτη-μέλη να ποινικοποιήσουν στο εθνικό τους δίκαιο με αποτελεσματικές, αναλογικές και αποτρεπτικές ποινικές κυρώσεις τις από πρόθεση συμπεριφορές που χαρακτηρίζονται ως απάτη εις βάρος των συμφερόντων της, να προβλέψουν ακόμη και την ποινική ευθύνη των διευθυντών της επιχειρήσεως, σε περίπτωση που πρόσωπο υπό την εποπτεία τους διαπράξε για λογαρισμό της επιχειρήσεως κοινοτική απάτη, και με τα συνημμένα σε αυτήν πρόσθετα Πρωτόκολλά της της , της και της , που κυρώθηκαν από την Ελλάδα με τον προσαρμοστικό Ν. 2803/ «Κύρωση της Σύμβασης σχετικά με την προστασία των οικονομικών συμφερόντων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και των συναφών με αυτήν Πρωτοκόλλων». Στο ανωτέρω Πρωτόκολλο ορίσθηκε η έννοια του κοινοτικού υπαλλήλου (άρθρο 1 παρ. 1β), ενώ στην έννοια του υπαλλήλου γενικότερα περιελήφθησαν ρητά οι εθνικοί υπάλληλοι όλων των κρατών-μελών με πρόσληψη της έννοιάς τους σύμφωνα με αυτήν που κρατεί στα επιμέρους κράτη-μέλη (άρθο 1 παρ. 1γ). Σε περίπτωση δε υποθέσεως στην οποία εμπλέκεται υπάλληλος άλλου κράτους-μέλους, το ασκούν τη δίωξη κράτος δεν υποχρεούται κατά το Πρωτόκολλο να εφαρμόζει τον ορισμό τού «εθνικού δημοσίου υπαλλήλου» του άλλου κράτους-μέλους, παρά μόνον στο μέτρο που αυτός ο ορισμός συμβιβάζεται με το εθνικό του δίκαιο (άρθρο 1 παρ. 1 γ εδ. τελ.). Επιπλέον, και αυτό είναι το ουσιωδέστερο, οι πράξεις της ενεργητικής και παθητικής δωροδοκίας ορίσθηκαν κατά περιεχόμενο με τέτοιον τρόπο, ώστε το αξιόποινο να εξαρτάται ρητά από το κατά πόσον οι συγκεκριμένες πράξεις ζημίωναν ή μπορούσαν 30 (ΦΕΚ Α 48/ ). 25

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ... VII ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ... XV ΓΕΝΙΚΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ...1 ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ... VII ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ... XV ΓΕΝΙΚΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ...1 ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ... VII ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ... XV ΓΕΝΙΚΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ...1 ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΤΟ ΞΕΠΛΥΜΑ ΒΡΟΜΙΚΟΥ ΧΡΗΜΑΤΟΣ ΩΣ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΔΙΕΘΝΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ ΠΟΙΝΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ 1. Εισαγωγή...5 2. Η επιρροή του αμερικανικού

Διαβάστε περισσότερα

Η ποινικοποίηση της διαφθοράς στον ιδιωτικό τομέα: Το διεθνές νομικό πλαίσιο και το παράδειγμα της Ελλάδας

Η ποινικοποίηση της διαφθοράς στον ιδιωτικό τομέα: Το διεθνές νομικό πλαίσιο και το παράδειγμα της Ελλάδας Η ποινικοποίηση της διαφθοράς στον ιδιωτικό τομέα: Το διεθνές νομικό πλαίσιο και το παράδειγμα της Ελλάδας ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΧΑΤΖΗΚΩΣΤΑΣ, ΛΕΚΤΟΡΑΣ ΝΟΜΙΚΉΣ ΣΧΟΛΗΣ Α.Π.Θ. Ι. Εισαγωγή Η ιστορία του εγκλήματος

Διαβάστε περισσότερα

09. Ποινικό Δίκαιο & Ποινική Δικονομία

09. Ποινικό Δίκαιο & Ποινική Δικονομία 09. Ποινικό Δίκαιο & Ποινική Δικονομία Α.Μ. ΤΙΤΛΟΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗΣ ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ/ΟΥΣΑ 7340010917027 Ο Ν.3500/06 για την αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής βίας Επικ. Καθηγητής Ν. Δημητράτος 7340010918001 Η επίδραση

Διαβάστε περισσότερα

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ...

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ... ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 1 1. Ο συγκρητικός χαρακτήρας του 14 ου κεφαλαίου του Δεύτερου βιβλίου του ΠΚ...1 2. Η ατελής αναγνώριση και προστασία κοινωνικών εννόμων αγαθών στην νεοελληνική πραγματικότητα...3

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Η ΟΠΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΩΝ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ, ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Η ΟΠΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΩΝ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ, ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΕΡΟΣ Ι ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΔΙΑΦΘΟΡΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΣΕ ΒΑΡΟΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΝΝΟΜΗ ΤΑΞΗ Η ΟΠΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

(2015) 1 PRO JUSTITIA

(2015) 1 PRO JUSTITIA Τόμος 1, 2015 Η ποινική καταστολή της διαφθοράς στην άσκηση δημόσιας εξουσίας 1 Νάκη Ελένη, Μεταπτυχιακή Φοιτήτρια - Τομέας Ποινικών και Εγκληματολογικών Επιστημών ΠΕΡΙΛΗΨΗ Οι εκτεταμένες διαστάσεις της

Διαβάστε περισσότερα

Στέφανος Παύλου, Καθηγητής Ποινικού ικαίου Γιώργος ημήτραινας, Λέκτορας Ποινικού ικαίου

Στέφανος Παύλου, Καθηγητής Ποινικού ικαίου Γιώργος ημήτραινας, Λέκτορας Ποινικού ικαίου ΠΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ Η νομοθεσία για το ξέπλυμα του βρόμικου χρήματος, έτσι όπως εξελίχθηκε τα τελευταία έτη στην Ελλάδα, απηχεί δύο παραμέτρους της σύγχρονης νομοθετικής πραγματικότητας: αφενός μεν αποδίδει

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. Ποινική προστασία της περιουσίας του ελληνικού δημοσίου από εξωτερικές προσβολές

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. Ποινική προστασία της περιουσίας του ελληνικού δημοσίου από εξωτερικές προσβολές ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. Ποινική προστασία της περιουσίας του ελληνικού δημοσίου από εξωτερικές προσβολές...1 A. Συστηματική των διατάξεων για την προστασία της περιουσίας του ελληνικού κράτους και λοιπών ΝΠ...1

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. MEΡOΣ A Εγκλήματα κατά της ιδιοκτησίας

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. MEΡOΣ A Εγκλήματα κατά της ιδιοκτησίας ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ MEΡOΣ A Εγκλήματα κατά της ιδιοκτησίας Περ. αριθ. Σελ. Κεφ. Ι. Γενική εισαγωγή 1. Η ιδιοκτησία ως αντικείμενο προσβολής... 1-4 1 2. Xαρακτηριστικά των εγκλημάτων κατά της ιδιοκτησίας... 5-7

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ...17 Α. Ελληνικές...17 Β. Ξενόγλωσσες...19

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ...17 Α. Ελληνικές...17 Β. Ξενόγλωσσες...19 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ...17 Α. Ελληνικές...17 Β. Ξενόγλωσσες...19 Α. ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ Ι. Εισαγωγή...25 ΙΙ. Ιστορική επισκόπηση του θεσμού της ασφάλισης και των νομοθετικών μέτρων που τιμωρούν την απάτη

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙ ΤΟΥ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟΥ. «Πρόληψη και καταπολέµηση της εµπορίας ανθρώπων και προστασία των θυµάτων αυτής»

ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙ ΤΟΥ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟΥ. «Πρόληψη και καταπολέµηση της εµπορίας ανθρώπων και προστασία των θυµάτων αυτής» Β ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΟΤΕΧΝΙΚΗΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΧΕΔΙΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ ΝΟΜΩΝ ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙ ΤΟΥ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟΥ «Πρόληψη και καταπολέµηση της εµπορίας ανθρώπων και προστασία των θυµάτων αυτής»

Διαβάστε περισσότερα

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΣΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ «ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ Ν. 3126/2003 ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΙΝΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ ΤΩΝ ΥΠΟΥΡΓΩΝ»

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΣΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ «ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ Ν. 3126/2003 ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΙΝΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ ΤΩΝ ΥΠΟΥΡΓΩΝ» ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΣΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ «ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ Ν. 3126/2003 ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΙΝΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ ΤΩΝ ΥΠΟΥΡΓΩΝ» Όπως αναφέρεται στην από 19 Οκτωβρίου 2010, προς την Βουλή των Ελλήνων, Έκθεση της Ειδικής Μόνιμης

Διαβάστε περισσότερα

ΓΝΩΜΗ της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Νομικών της Βουλής των Αντιπροσώπων της Κυπριακής Δημοκρατίας

ΓΝΩΜΗ της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Νομικών της Βουλής των Αντιπροσώπων της Κυπριακής Δημοκρατίας ΓΝΩΜΗ της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Νομικών της Βουλής των Αντιπροσώπων της Κυπριακής Δημοκρατίας Πρόταση Οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και

Διαβάστε περισσότερα

Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΘΕΜΕΛΙΟΥ

Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΘΕΜΕΛΙΟΥ Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α Πρόλογος: Μεθοδολογικές και εννοιολογικές αποσαφηνίσεις Ι. Αντικείμενο της μελέτης, σκοπός και μεθοδολογία ΙΙ. «Δικαιώματα» και «υποχρεώσεις» πολιτειακών οργάνων ΙΙΙ. Η αρμοδιότητα

Διαβάστε περισσότερα

Ηλίας Α. Στεφάνου Έλενα Α. Καπαρδή Δικηγόροι

Ηλίας Α. Στεφάνου Έλενα Α. Καπαρδή Δικηγόροι «Μια πρώτη εκτίµηση της απόφαση του ΔΕΕ στις υποθέσεις Τele2 Sverige AB (C-203/15) και Watson και άλλων (C698/15) για την επεξεργασία δεδοµένων προσωπικού χαρακτήρα στις ηλεκτρονικές επικοινωνίες. Ουσιαστικές,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΔΙΑΦΘΟΡΑΣ: ΜΕΤΡΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΚΑΙ ΠΑΤΑΞΗΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΤΑΞΕΩΣ

ΕΘΝΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΔΙΑΦΘΟΡΑΣ: ΜΕΤΡΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΚΑΙ ΠΑΤΑΞΗΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΤΑΞΕΩΣ ΕΘΝΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΔΙΑΦΘΟΡΑΣ: ΜΕΤΡΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΚΑΙ ΠΑΤΑΞΗΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΤΑΞΕΩΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η διαμόρφωση και εφαρμογή της Εθνικής Στρατηγικής κατά της Διαφθοράς έχει τεθεί

Διαβάστε περισσότερα

Δίκαιο των Ανηλίκων. Ενότητα 4: Βασικές Αρχές της απονομής δικαιοσύνης σε ανηλίκους

Δίκαιο των Ανηλίκων. Ενότητα 4: Βασικές Αρχές της απονομής δικαιοσύνης σε ανηλίκους ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 4: Βασικές Αρχές της απονομής δικαιοσύνης σε ανηλίκους Αγγελική Γ. Πιτσελά, Αν. Καθηγήτρια Εγκληματολογίας-Σωφρονιστικής Άδειες

Διαβάστε περισσότερα

ΟΔΗΓΟΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΒΙΒΛΙΟΥ «Επιτομή Γενικού Διοικητικού Δικαίου» του Απ. Γέροντα, εκδ. Σάκκουλα, Αθήνα - Θεσσαλονίκη 2014

ΟΔΗΓΟΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΒΙΒΛΙΟΥ «Επιτομή Γενικού Διοικητικού Δικαίου» του Απ. Γέροντα, εκδ. Σάκκουλα, Αθήνα - Θεσσαλονίκη 2014 ΟΔΗΓΟΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΒΙΒΛΙΟΥ «Επιτομή Γενικού Διοικητικού Δικαίου» του Απ. Γέροντα, εκδ. Σάκκουλα, Αθήνα - Θεσσαλονίκη 2014 Κεφάλαιο πρώτο: ΙΙ. Η διοίκηση, ΙΙΙ. Το διοικητικό δίκαιο (σελ. 16 25) Σκοπός των ως

Διαβάστε περισσότερα

Πρόταση ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Πρόταση ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 28.11.2014 COM(2014) 715 final 2014/0339 (COD) Πρόταση ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για την κατάργηση ορισμένων πράξεων στον τομέα της αστυνομικής

Διαβάστε περισσότερα

Κατάλογος των νομικών βάσεων που προβλέπουν τη συνήθη νομοθετική διαδικασία στη Συνθήκη της Λισαβόνας 1

Κατάλογος των νομικών βάσεων που προβλέπουν τη συνήθη νομοθετική διαδικασία στη Συνθήκη της Λισαβόνας 1 Κατάλογος των νομικών βάσεων που προβλέπουν τη συνήθη νομοθετική διαδικασία στη Συνθήκη της Λισαβόνας 1 Το παράρτημα αυτό περιέχει τον κατάλογο των νομικών βάσεων στις οποίες εφαρμόζεται η «συνήθης νομοθετική

Διαβάστε περισσότερα

Δίκαιο των Ανηλίκων. Ενότητα 3: Ποινικό Δίκαιο των Ανηλίκων

Δίκαιο των Ανηλίκων. Ενότητα 3: Ποινικό Δίκαιο των Ανηλίκων ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 3: Ποινικό Αγγελική Γ. Πιτσελά, Αν. Καθηγήτρια Εγκληματολογίας- Σωφρονιστικής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται

Διαβάστε περισσότερα

Τελευταίως παρατηρείται έξαρση του φαινομένου επιθέσεων, βιαιοπραγιών και διενέργειας ελέγχων σε αλλοδαπούς μετανάστες, σε σχέση με τη νομιμότητα της

Τελευταίως παρατηρείται έξαρση του φαινομένου επιθέσεων, βιαιοπραγιών και διενέργειας ελέγχων σε αλλοδαπούς μετανάστες, σε σχέση με τη νομιμότητα της Τελευταίως παρατηρείται έξαρση του φαινομένου επιθέσεων, βιαιοπραγιών και διενέργειας ελέγχων σε αλλοδαπούς μετανάστες, σε σχέση με τη νομιμότητα της εισόδου και διαμονής αυτών στη χώρα καθώς και της ασκήσεως

Διαβάστε περισσότερα

Το έργο διαρκούς επιμόρφωσης δικαστικών λειτουργών εντάσσεται στο Ε.Π. «Διοικητική Μεταρρύθμιση 2007-2013» του Υπουργείου Εσωτερικών και

Το έργο διαρκούς επιμόρφωσης δικαστικών λειτουργών εντάσσεται στο Ε.Π. «Διοικητική Μεταρρύθμιση 2007-2013» του Υπουργείου Εσωτερικών και Το έργο διαρκούς επιμόρφωσης δικαστικών λειτουργών εντάσσεται στο Ε.Π. «Διοικητική Μεταρρύθμιση 2007-2013» του Υπουργείου Εσωτερικών και συγχρημοτοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Κοινοτικό Ταμείο. Το οικονομικό

Διαβάστε περισσότερα

φωνα με το δίκαιο του αλλοδαπού τόπου τέλεσής του, προκειμένου να εφαρμοστούν οι ελληνικοί ποινικοί νόμοι για τη δίωξη του συναφούς ξεπλύματος.

φωνα με το δίκαιο του αλλοδαπού τόπου τέλεσής του, προκειμένου να εφαρμοστούν οι ελληνικοί ποινικοί νόμοι για τη δίωξη του συναφούς ξεπλύματος. ΠΡΟΛΟΓΟΣ Η δυσδιάκριτη και αμφισβητούμενη αυτοτελής ποινική απαξία του ξεπλύματος βρόμικου χρήματος, η συνακόλουθη δυσκολία προσδιορισμού των εννόμων αγαθών που προσβάλλονται με την τέλεσή του και η ασυμβατότητα

Διαβάστε περισσότερα

Καταπολέμηση, μέσω του ποινικού δικαίου, της απάτης εις βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης ***I

Καταπολέμηση, μέσω του ποινικού δικαίου, της απάτης εις βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης ***I P7_TA-PROV(2014)0427 Καταπολέμηση, μέσω του ποινικού δικαίου, της απάτης εις βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης ***I Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 16ης Απριλίου 2014 σχετικά

Διαβάστε περισσότερα

ΓΙΑΝΝΗΣ Ε. ΓΙΑΝΝΑΚΕΛΟΣ

ΓΙΑΝΝΗΣ Ε. ΓΙΑΝΝΑΚΕΛΟΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ Ν.Ο.Π.Ε. ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ΠΟΙΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΟ ΠΟΙΝΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΓΙΑΝΝΗΣ Ε.

Διαβάστε περισσότερα

Υπεύθυνη δήλωση σχετικά με τα κριτήρια αποκλεισμού και τα κριτήρια επιλογής

Υπεύθυνη δήλωση σχετικά με τα κριτήρια αποκλεισμού και τα κριτήρια επιλογής Υπεύθυνη δήλωση σχετικά με τα κριτήρια αποκλεισμού και τα κριτήρια επιλογής [Ο υπογράφων] [Η υπογράφουσα] [να συμπληρωθεί το ονοματεπώνυμο του υπογράφοντος στο παρόν έντυπο]: (μόνο για φυσικά πρόσωπα)

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Α) Η θεωρητική και νοµολογιακή προσέγγιση πριν από το Ν 2408/1996 (Υπεράσπιση 1992, 357)... 9

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Α) Η θεωρητική και νοµολογιακή προσέγγιση πριν από το Ν 2408/1996 (Υπεράσπιση 1992, 357)... 9 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ I. ΓΕΝΙΚΟ ΜΕΡΟΣ ΠΟΙΝΙΚΟΥ ΚΩΔΙΚΑ 1. Ο ΠΟΙΝΙΚΟΣ ΝΟΜΟΣ (άρθρα 1-13 ΠΚ) Η έκταση ισχύος του άρθρου 2 2 ΠΚ (Υπεράσπιση 1999, 314)... 3 Η έννοια της «εµπορίας ναρκωτικών» στο άρθρο 8 ΠΚ (Υπεράσπιση

Διαβάστε περισσότερα

Δίκαιο των Ανηλίκων. Ενότητα 7: Ιδιαιτερότητες της ποινικής διαδικασίας ανηλίκων

Δίκαιο των Ανηλίκων. Ενότητα 7: Ιδιαιτερότητες της ποινικής διαδικασίας ανηλίκων ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 7: Ιδιαιτερότητες της ποινικής διαδικασίας ανηλίκων Αγγελική Γ. Πιτσελά, Αν. Καθηγήτρια Εγκληματολογίας - Σωφρονιστικής Άδειες

Διαβάστε περισσότερα

Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 15.6.2015 COM(2015) 292 final 2015/0131 (NLE) Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ σχετικά με την υπογραφή, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ 25ΗΣ ΣΕΙΡΑΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΩΝ. Δεύτερο Στάδιο

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ 25ΗΣ ΣΕΙΡΑΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΩΝ. Δεύτερο Στάδιο ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ 25ΗΣ ΣΕΙΡΑΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΩΝ Δεύτερο Στάδιο Α/ Α ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΕ Σ ΙΔΙΟΤΗΤΑ ΤΜΗΜ ΑΤΑ ΠΡΟ- ΒΛΕΠΟ ΜΕΝΑ ΔΙΩΡΑ 1 Ζητήματα Γενικού Ποινικού Δίκαιου (α. Χρονικά και τοπικά όρια ισχύος

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2009-2014 Επιτροπή Νομικών Θεμάτων 11.11.2013 ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ (95/2013) Θέμα: Αιτιολογημένη γνώμη της Βουλής των Αντιπροσώπων της Ρουμανίας για την πρόταση κανονισμού του

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΥΤΕΡΟ ΣΤΑΔΙΟ - ΣΥΝΟΛΟ ΔΙΩΡΩΝ

ΔΕΥΤΕΡΟ ΣΤΑΔΙΟ - ΣΥΝΟΛΟ ΔΙΩΡΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ 25ΗΣ ΣΕΙΡΑΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΩΝ ΔΕΥΤΕΡΟ ΣΤΑΔΙΟ - ΣΥΝΟΛΟ ΔΙΩΡΩΝ Α/Α ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΑ ΤΜΗΜΑ 450 ΠΡΟ- ΒΛΕΠΟ ΜΕΝΑ ΔΙΩΡΑ 1. Ζητήματα Γενικού Ποινικού Δίκαιου (α. Χρονικά και

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Πρόλογος. Συντομογραφίες..

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Πρόλογος. Συντομογραφίες.. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Πρόλογος Συντομογραφίες.. VII XV Α. Εγκλήματα κατά της τιμής (ά. 361-369 ΠΚ) Βασική βιβλιογραφία... 1 Ι. Εισαγωγή. 1 1. Το έννομο αγαθό της τιμής (1-26)... 3 1.1. Τι προστατεύεται.. 3 1.1.1.

Διαβάστε περισσότερα

ΓΡΑΦΕΙΟ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΣ(Γ.Δ.Ο.Ε.)-ΑΡΧΗΓΕΙΟ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ

ΓΡΑΦΕΙΟ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΣ(Γ.Δ.Ο.Ε.)-ΑΡΧΗΓΕΙΟ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΣ(Γ.Δ.Ο.Ε.)-ΑΡΧΗΓΕΙΟ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ - ΑΠΟΣΤΟΛΗ - ΡΟΛΟΣ ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΙΣΗ ΤΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΣ 1 ΜΕΤΟΝΟΜΑΣΙΑ ΤΜΗΜΑΤΩΝ ΑΡΧΗΓΕΙΟΥ ΤΜΗΜΑ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΙΣΗΣ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

16542/1/09 REV 1 ΛΜ/νικ 1 DG H 2B

16542/1/09 REV 1 ΛΜ/νικ 1 DG H 2B ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ Βρυξέλλες, 25 Νοεμβρίου 2009 (27.11) (OR. en) 16542/1/09 REV 1 JAI 868 DROIPEN 160 ΣΗΜΕΙΩΜΑ της : Προεδρίας προς : την ΕΜΑ/το Συμβούλιο αριθ. πρότ. Επιτρ. : 16542/09 JAI

Διαβάστε περισσότερα

Κοινή πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Κοινή πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΥΠΑΤΗ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΣ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΓΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΚΟΙΝΗΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ Βρυξέλλες, 14.4.2016 JOIN(2016) 8 final 2016/0113 (NLE) Κοινή πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

Μιλώντας για την καταπολέμηση της διαφθοράς στην Χώρα μας, νομίζω ότι είναι σωστό να κάνουμε δύο διαπιστώσεις:

Μιλώντας για την καταπολέμηση της διαφθοράς στην Χώρα μας, νομίζω ότι είναι σωστό να κάνουμε δύο διαπιστώσεις: ΦΟΡΕΙΣ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗΣ ΔΙΑΦΘΟΡΑΣ Υπό Ιωάννου Διώτη α) Εισαγωγή Μιλώντας για την καταπολέμηση της διαφθοράς στην Χώρα μας, νομίζω ότι είναι σωστό να κάνουμε δύο διαπιστώσεις: Από την μια πλευρά δηλαδή πρέπει

Διαβάστε περισσότερα

Στυλιανός Παπαγεωργίου -Γονατάς,

Στυλιανός Παπαγεωργίου -Γονατάς, Στυλιανός Παπαγεωργίου -Γονατάς, Aναπληρωτής Καθηγητής Ποινικού Δικαίου Νομικής Σχολής Δ.Π.Θ. Έτος γέννησης: 1958 Τόπος γέννησης: Αθήνα Απόφοιτος : Νομικής Σχολής Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Πτυχίο

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ Η θέση της πολιτικής αγωγής στην ποινική δίκη. ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ Νομιμοποίηση του πολιτικώς ενάγοντος

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ Η θέση της πολιτικής αγωγής στην ποινική δίκη. ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ Νομιμοποίηση του πολιτικώς ενάγοντος ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ Η θέση της πολιτικής αγωγής στην ποινική δίκη 1. Η πολιτική αγωγή στην ελληνική ποινική δίκη... 1 2. Νομική φύση της πολιτικής αγωγής Ο μικτός χαρακτήρας της... 6 2.1. Η βλάβη που

Διαβάστε περισσότερα

Γιώργος ηµήτραινας, Λέκτορας

Γιώργος ηµήτραινας, Λέκτορας Γιώργος ηµήτραινας, Λέκτορας Τόπος Γέννησης: Θεσσαλονίκη (24.9.1967). Τίτλοι Σπουδών: Πτυχιούχος Νοµικής Σχολής Α.Π.Θ. (1990). ιπλωµατούχος Μεταπτυχιακών Σπουδών, µε Άριστα, στη Νοµική Σχολή του Α.Π.Θ.

Διαβάστε περισσότερα

Αθήνα 1Ο Απριλίου 2013 ΠΡΟΣ

Αθήνα 1Ο Απριλίου 2013 ΠΡΟΣ ι i ιι Αθήνα 1Ο Απριλίου 2013 ΕΜΗΝΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΑ Ο ΕΣΑΓΈΛΕΥΣ ΤΟΥ ΑΡΕΟΥ ΠΑΓΟΥ ΤΜΗΜΑ ΔIΟΚΗΤιΚΟ ΤΗΛ. 2106411526 ΦΑΞ 2106411523 Αριθ. Πρωτ.: 1071 Αριθμός Γνωμοδότησης: 3/13 ΠΡΟΣ το Υπουργείο Οlκονομικών- Γενική

Διαβάστε περισσότερα

ΝΟΜΙΚΕΣ ΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΗΘΗ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ. Νομική βάση Περιγραφή Διαδικαστικά στοιχεία 1

ΝΟΜΙΚΕΣ ΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΗΘΗ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ. Νομική βάση Περιγραφή Διαδικαστικά στοιχεία 1 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ III ΝΟΜΙΚΕΣ ΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΗΘΗ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ 1 Άρθρο 14 Νομική βάση Περιγραφή Διαδικαστικά στοιχεία 1 Άρθρο 15 Άρθρο 16 Άρθρο 18 Άρθρο 19 Άρθρο 21 Άρθρο 24 Άρθρο 33 Υπηρεσίες γενικού

Διαβάστε περισσότερα

Οι συνθήκες του Μάαστριχτ και του Άμστερνταμ

Οι συνθήκες του Μάαστριχτ και του Άμστερνταμ Οι συνθήκες του Μάαστριχτ και του Άμστερνταμ Η συνθήκη του Μάαστριχτ τροποποίησε τις προηγούμενες ευρωπαϊκές συνθήκες και δημιούργησε μια Ευρωπαϊκή Ένωση που βασιζόταν σε τρεις πυλώνες: τις Ευρωπαϊκές

Διαβάστε περισσότερα

ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ. που συνοδεύει το έγγραφο

ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ. που συνοδεύει το έγγραφο ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 17.7.2013 SWD(2013) 275 final ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ που συνοδεύει το έγγραφο Πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου

Διαβάστε περισσότερα

Δικαστική συνεργασία σε ποινικές υποθέσεις

Δικαστική συνεργασία σε ποινικές υποθέσεις Δικαστική συνεργασία σε ποινικές υποθέσεις Σήμερα όλο και περισσότεροι άνθρωποι ταξιδεύουν, εργάζονται, σπουδάζουν και διαμένουν στο εξωτερικό. Η εγκληματικότητα αποτελεί πλέον ένα όλο και πιο σύνθετο

Διαβάστε περισσότερα

ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ. που συνοδεύει το έγγραφο

ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ. που συνοδεύει το έγγραφο ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 13.12.2013 SWD(2013) 513 final ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ που συνοδεύει το έγγραφο Πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού

Διαβάστε περισσότερα

Κοινή πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Κοινή πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΥΠΑΤΗ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΣ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΓΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΚΟΙΝΗΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ Βρυξέλλες, 7.6.2016 JOIN(2016) 26 final 2016/0166 (NLE) Κοινή πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ Επιτροπή Νομικών Θεμάτων. Συντάκτης γνωμοδότησης (*): Tadeusz Zwiefka

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ Επιτροπή Νομικών Θεμάτων. Συντάκτης γνωμοδότησης (*): Tadeusz Zwiefka ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2009-2014 Επιτροπή Νομικών Θεμάτων 2012/0193(COD) 6.11.2013 ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων προς την Επιτροπή Ελέγχου του Προϋπολογισμού και την Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΟΙΝΙΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ Προλογικό σημείωμα...5. Ι. Αιτιολογική Έκθεση στο σχέδιο νόμου «Κύρωση του Ποινικού Κώδικα»...

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΟΙΝΙΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ Προλογικό σημείωμα...5. Ι. Αιτιολογική Έκθεση στο σχέδιο νόμου «Κύρωση του Ποινικού Κώδικα»... ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Προλογικό σημείωμα...5 ΠΟΙΝΙΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ 2019 Ι. Αιτιολογική Έκθεση στο σχέδιο νόμου «Κύρωση του Ποινικού Κώδικα»...17 ΙΙ. Ν. 4619/2019 «Κύρωση του Ποινικού Κώδικα»...215 Πρώτο βιβλίο: Γενικό

Διαβάστε περισσότερα

ΙΙ. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΟΙ ΒΑΣΙΚΕΣ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ

ΙΙ. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΟΙ ΒΑΣΙΚΕΣ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ ΙΙ. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Ι. ΠΡΟΛΟΓΟΣ...VII ΙΙ. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ...ΙΧ ΙΙΙ. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ...XV ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ ΟΙ ΒΑΣΙΚΕΣ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ Ι. ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 1 ΙΙ. ΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 28.11.2014 COM(2014) 714 final 2014/0338 (COD) Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για την κατάργηση ορισμένων πράξεων στον τομέα της αστυνομικής

Διαβάστε περισσότερα

H ποινική ευθύνη του Διευθύνοντος Συμβούλου

H ποινική ευθύνη του Διευθύνοντος Συμβούλου H ποινική ευθύνη του Διευθύνοντος Συμβούλου 24 Νοεμβρίου 2016 Περιεχόμενα Εισαγωγή Ποινική ευθύνη Ζημία Εργατικά/ Εργασιακά/ Ασφαλιστικές εισφορές Προσωπικά δεδομένα Αθέμιτος/ Ελεύθερος Ανταγωνισμός Πνευματική/

Διαβάστε περισσότερα

ΧΡΕΗ ΣΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ Το ισχύον νομοθετικό καθεστώς ν.4321 με τροπ. με ν.4337/2015

ΧΡΕΗ ΣΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ Το ισχύον νομοθετικό καθεστώς ν.4321 με τροπ. με ν.4337/2015 ΧΡΕΗ ΣΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ Το ισχύον νομοθετικό καθεστώς ν.4321 με τροπ. με ν.4337/2015 «1. Όποιος δεν καταβάλλει τα βεβαιωμένα στη Φορολογική Διοίκηση χρέη προς το Δημόσιο, τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, τις

Διαβάστε περισσότερα

Ε.Ε. Π α ρ.ι(i), Α ρ.3920, 12/11/2004 Ο ΠΕΡΙ ΚΟΙΝΩΝ ΟΜΑΔΩΝ ΕΡΕΥΝΑΣ ΝΟΜΟΣ ΤΟΥ 2004

Ε.Ε. Π α ρ.ι(i), Α ρ.3920, 12/11/2004 Ο ΠΕΡΙ ΚΟΙΝΩΝ ΟΜΑΔΩΝ ΕΡΕΥΝΑΣ ΝΟΜΟΣ ΤΟΥ 2004 Ο ΠΕΡΙ ΚΟΙΝΩΝ ΟΜΑΔΩΝ ΕΡΕΥΝΑΣ ΝΟΜΟΣ ΤΟΥ 2004 Για σκοπούς εναρμόνισης με την πράξη του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τίτλο- «Απόφαση-Πλαίσιο του Συμβουλίου της 13 ης Ιουνίου 2002 σχετικά με τις Κοινές

Διαβάστε περισσότερα

Διαβιβάζεται συνημμένως στις αντιπροσωπίες το έγγραφο COM(2017) 606 final.

Διαβιβάζεται συνημμένως στις αντιπροσωπίες το έγγραφο COM(2017) 606 final. Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 19 Οκτωβρίου 2017 (OR. en) Διοργανικός φάκελος: 2017/0265 (NLE) 13424/17 JAI 930 CT 107 DROIPEN 140 COPEN 307 COSI 233 ENFOPOL 465 COTER 114 ΠΡΟΤΑΣΗ Αποστολέας:

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόμενα ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ ΟΙ ΚΥΡΙΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΣΤΗ ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΩΝ Α ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΑ ΜΟΝΤΕΛΑ. Πρώτο Κεφάλαιο

Περιεχόμενα ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ ΟΙ ΚΥΡΙΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΣΤΗ ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΩΝ Α ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΑ ΜΟΝΤΕΛΑ. Πρώτο Κεφάλαιο Περιεχόμενα Παρατηρήσεις για τις παραπομπές... Συντομογραφίες... XVII XVII Εισαγωγή... 3 I. Προσδιορισμός του θέματος... 3 ΙΙ. Η εξέλιξη της μέχρι σήμερα συζήτησης... 5 ΙΙΙ. Δογματική καταχώριση του θέματος...

Διαβάστε περισσότερα

Θέματα Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης 24ος Διαγωνισμός Εξεταζόμενο μάθημα: Οργάνωση και Λειτουργία του Κράτους

Θέματα Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης 24ος Διαγωνισμός Εξεταζόμενο μάθημα: Οργάνωση και Λειτουργία του Κράτους Θέματα Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης 24ος Διαγωνισμός Εξεταζόμενο μάθημα: Οργάνωση και Λειτουργία του Κράτους Θέμα 1 ο (κληρώθηκε) Ο ευρωπαϊκός και διεθνής νομικός πολιτισμός αναγνωρίζουν

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΟ ΕΚΘΕΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 2015/2110(INI)

ΣΧΕΔΙΟ ΕΚΘΕΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 2015/2110(INI) Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 2014-2019 Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων 11.4.2016 2015/2110(INI) ΣΧΕΔΙΟ ΕΚΘΕΣΗΣ σχετικά με την καταπολέμηση της διαφθοράς και τη συνέχεια που

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ «ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ ΡΑΤΣΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΞΕΝΟΦΟΒΙΑΣ» Άρθρο 1. Σκοπός

ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ «ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ ΡΑΤΣΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΞΕΝΟΦΟΒΙΑΣ» Άρθρο 1. Σκοπός ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ «ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ ΡΑΤΣΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΞΕΝΟΦΟΒΙΑΣ» Άρθρο 1 Σκοπός 1. Σκοπός του νόμου είναι η καταπολέμηση ιδιαίτερα σοβαρών εκδηλώσεων ρατσισμού και ξενοφοβίας, που μπορούν να διασαλεύσουν

Διαβάστε περισσότερα

ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΗΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ. που συνοδεύει το έγγραφο

ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΗΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ. που συνοδεύει το έγγραφο ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 23.4.2018 SWD(2018) 117 final ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΗΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ που συνοδεύει το έγγραφο Πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου

Διαβάστε περισσότερα

«Η Διαφθορά και η πάταξή της στην Κύπρο: Παρελθόν Παρόν Μέλλον» Ηλίας Α. Στεφάνου Δικηγόρος

«Η Διαφθορά και η πάταξή της στην Κύπρο: Παρελθόν Παρόν Μέλλον» Ηλίας Α. Στεφάνου Δικηγόρος «Η Διαφθορά και η πάταξή της στην Κύπρο: Παρελθόν Παρόν Μέλλον» Ηλίας Α. Στεφάνου Δικηγόρος Εισαγωγή - «Μαζί τα φάγαμε» - «Μπανανία» - Διώξεις και καταδίκες πολιτικών και πολιτειακών αρχόντων από το 2013

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΟ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL 2011/0297(COD) της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων

ΣΧΕΔΙΟ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL 2011/0297(COD) της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2009-2014 Επιτροπή Νομικών Θεμάτων 11.4.2012 2011/0297(COD) ΣΧΕΔΙΟ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗΣ της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων προς την Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής σχετικά με την

Διαβάστε περισσότερα

Ε.Ε. Παρ. Ι(Ι), Αρ. 4592, (I)/2017 ΝΟΜΟΣ ΠΟΥ ΤΡΟΠΟΠΟΙΕΙ ΤΟΥΣ ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ

Ε.Ε. Παρ. Ι(Ι), Αρ. 4592, (I)/2017 ΝΟΜΟΣ ΠΟΥ ΤΡΟΠΟΠΟΙΕΙ ΤΟΥΣ ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ Ε.Ε. Παρ. Ι(Ι), Αρ. 4592, 13.3.2017 Ν. 22(I)/2017 22(I)/2017 ΝΟΜΟΣ ΠΟΥ ΤΡΟΠΟΠΟΙΕΙ ΤΟΥΣ ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΠΟΥ ΣΥΛΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΙ ΚΑΙ ΤΕΛΟΥΝ ΥΠΟ ΚΡΑΤΗΣΗ ΝΟΜΟΥΣ ΤΟΥ 2005 ΚΑΙ 2014 Προοίμιο. Επίσημη

Διαβάστε περισσότερα

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ...VII ΠΙΝΑΚΑΣ ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΩΝ... XV 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 1 Ι. Αντικείμενο της έρευνας... 1 ΙΙ. Η διάρθρωση της ύλης... 5 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ ΤΑ ΔΟΓΜΑΤΙΚΑ ΘΕΜΕΛΙΑ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

18(Ι)/2014 ΝΟΜΟΣ ΠΟΥ ΠΡΟΝΟΕΙ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΕ ΔΙΕΡΜΗΝΕΙΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΟΙΝΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ. Η Βουλή των Αντιπροσώπων ψηφίζει ως ακολούθως:

18(Ι)/2014 ΝΟΜΟΣ ΠΟΥ ΠΡΟΝΟΕΙ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΕ ΔΙΕΡΜΗΝΕΙΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΟΙΝΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ. Η Βουλή των Αντιπροσώπων ψηφίζει ως ακολούθως: Ε.Ε. Παρ. Ι(Ι), Αρ. 4430, 21.2.2014 Ν. 18(Ι)/2014 18(Ι)/2014 ΝΟΜΟΣ ΠΟΥ ΠΡΟΝΟΕΙ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΕ ΔΙΕΡΜΗΝΕΙΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΟΙΝΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Προοίμιο. Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ: L. 280, 26.10.2010,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ (ΕΤΟΥΣ 1987)

ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ (ΕΤΟΥΣ 1987) Διάγραμμα Περιεχομένων ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ (ΕΤΟΥΣ 1987) Εισαγωγικά...23 Ι. Θρησκευτική Ελευθερία...25 Α. Γενικά...25 Β. Ελευθερία της θρησκευτικής

Διαβάστε περισσότερα

Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ι

Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ι Τίτλος Κωδικός Τύπος μαθήματος Επίπεδο Έτος / Εξάμηνο φοίτησης Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ι LAW 202 Υποχρεωτικό Προπτυχιακό 2 ο / 3 ο (Χειμερινό) ECTS 6 Διαλέξεις / εβδομάδα Στόχος 1 Εργαστήρια / εβδομάδα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Ι. Η πρωτότυπη κτήση του δικαιώματος πνευματικής ιδιοκτησίας... 1

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Ι. Η πρωτότυπη κτήση του δικαιώματος πνευματικής ιδιοκτησίας... 1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Ι. Η πρωτότυπη κτήση του δικαιώματος πνευματικής ιδιοκτησίας...1 1. Εισαγωγή... 1 2. Η λύση του εργατικού δικαίου... 2 2.1. Εισαγωγικά... 2 2.2. Master and Servant Principle... 3 2.3. Η σύγχρονη

Διαβάστε περισσότερα

15412/16 ΔΙ/ακι 1 DGD 1C

15412/16 ΔΙ/ακι 1 DGD 1C Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 12 Δεκεμβρίου 2016 (OR. en) 15412/16 ENFOPOL 484 ENV 791 ENFOCUSTOM 235 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ Αποστολέας: Γενική Γραμματεία του Συμβουλίου Με ημερομηνία:

Διαβάστε περισσότερα

Ποινική ευθύνη στις σύγχρονες μορφές «ηλεκτρονικής λ ή απάτης» ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΥΛΗΣ

Ποινική ευθύνη στις σύγχρονες μορφές «ηλεκτρονικής λ ή απάτης» ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΥΛΗΣ Ποινική ευθύνη στις σύγχρονες μορφές «ηλεκτρονικής λ ή απάτης» Εισηγητής: Οββαδίας Σ. Ναμίας Δ.Ν. Δικηγόρος ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΥΛΗΣ Ι. Εισαγωγή- Οριοθέτηση του θέματος Συμπεριφορές που επιφέρουν περιουσιακή μετατόπιση

Διαβάστε περισσότερα

Δεύτερο Στάδιο - Σύνολο Διώρων

Δεύτερο Στάδιο - Σύνολο Διώρων ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ 24ΗΣ ΣΕΙΡΑΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΩΝ Δεύτερο Στάδιο - Σύνολο Διώρων 447 Α/ Α ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΑ ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΑ ΔΙΩΡΑ 1 Ζητήματα Γενικού Ποινικού Δίκαιου (α. Χρονικά και τοπικά

Διαβάστε περισσότερα

Κοινή πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Κοινή πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΥΠΑΤΗ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΣ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΓΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΚΟΙΝΗΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ Βρυξέλλες, 21.5.2015 JOIN(2015) 24 final 2015/0110 (NLE) Κοινή πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

Η συμβολή των whistleblowers στην οικονομική ακεραιότητα. Μαρία Στυλιανίδου, Δ.Ν. Μέλος Δ.Σ. της Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ.

Η συμβολή των whistleblowers στην οικονομική ακεραιότητα. Μαρία Στυλιανίδου, Δ.Ν. Μέλος Δ.Σ. της Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ. Η συμβολή των whistleblowers στην οικονομική ακεραιότητα Μαρία Στυλιανίδου, Δ.Ν. Μέλος Δ.Σ. της Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ. I. Εισαγωγή 1.1. Γενικά Η διαφθορά ως ένα σύνθετο φαινόμενο με οικονομικές, κοινωνικές, πολιτιστικές

Διαβάστε περισσότερα

Οργάνωση και Λειτουργία του Κράτους 19 ος Διαγωνισμός ΕΣΔΔ 2 ος Διαγωνισμός ΕΣΤΑ Σάββατο 09 Δεκεμβρίου 2006

Οργάνωση και Λειτουργία του Κράτους 19 ος Διαγωνισμός ΕΣΔΔ 2 ος Διαγωνισμός ΕΣΤΑ Σάββατο 09 Δεκεμβρίου 2006 Οργάνωση και Λειτουργία του Κράτους 19 ος Διαγωνισμός ΕΣΔΔ 2 ος Διαγωνισμός ΕΣΤΑ Σάββατο 09 Δεκεμβρίου 2006 Θέμα 2 ον : Η δικαστική λειτουργία αποτελεί μία από τις τρεις θεμελιώδεις λειτουργίες του κράτους.

Διαβάστε περισσότερα

3 η Ενότητα Εγκλήματα διαφθοράς

3 η Ενότητα Εγκλήματα διαφθοράς 3 η Ενότητα Εγκλήματα διαφθοράς Το δωδέκατο κεφάλαιο του ΠΚ διαμορφώνεται ως εξής: ΔΩΔΕΚΑΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΝΑΣΚΗΣΗ ΤΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ Ι. Εγκλήματα δωροδοκίας Τα άρθρα 235-237 Α καθώς και τα άρθρα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Συντομογραφίες...15 Ελληνικές...15 Ξενόγλωσσες...18

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Συντομογραφίες...15 Ελληνικές...15 Ξενόγλωσσες...18 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Συντομογραφίες...15 Ελληνικές...15 Ξενόγλωσσες...18 Εισαγωγή: Το φυσικό περιβάλλον ως ρυθμιστικό αντικείμενο του αστικού δικαίου: μια γενική θεώρηση 1. Ο παραπληρωματικός χαρακτήρας του αστικού

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ. Bρυξέλλες, 20 εκεµβρίου 2001 (11.01) (OR. en) 15525/01 DROIPEN 113 ENV 678 ΣΗΜΕΙΩΜΑ

ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ. Bρυξέλλες, 20 εκεµβρίου 2001 (11.01) (OR. en) 15525/01 DROIPEN 113 ENV 678 ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ Bρυξέλλες, 20 εκεµβρίου 2001 (11.01) (OR. en) 15525/01 DROIPEN 113 ENV 678 ΣΗΜΕΙΩΜΑ της : Γραµµατείας προς : την Επιτροπή των Μόνιµων Αντιπροσώπων αριθ. προηγ. εγγρ. : 10031/01

Διαβάστε περισσότερα

καθώς επιλαμβάνεστε των καθηκόντων σας, θεωρώ αναγκαίο να θέσω υπόψη σας τα εξής:

καθώς επιλαμβάνεστε των καθηκόντων σας, θεωρώ αναγκαίο να θέσω υπόψη σας τα εξής: Προς την Ειδική Κοινοβουλευτική Επιτροπή «Για τη διενέργεια προκαταρκτικής εξέτασης σύμφωνα με την απόφαση της Ολομέλειας της Βουλής που λήφθηκε κατά τη συνεδρίαση της 21ης Φεβρουαρίου 2018 σχετικά με

Διαβάστε περισσότερα

Δίκαιο των Ανηλίκων. Ενότητα 1: Αυτονόμηση της αντιμετώπισης των ανηλίκων

Δίκαιο των Ανηλίκων. Ενότητα 1: Αυτονόμηση της αντιμετώπισης των ανηλίκων ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 1: Αυτονόμηση της αντιμετώπισης των ανηλίκων Αγγελική Γ. Πιτσελά, Αν. Καθηγήτρια Εγκληματολογίας-Σωφρονιστικής Άδειες Χρήσης Το

Διαβάστε περισσότερα

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ. Προλογικό σημείωμα... Εισαγωγικές παρατηρήσεις... 1

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ. Προλογικό σημείωμα... Εισαγωγικές παρατηρήσεις... 1 ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ Προλογικό σημείωμα...... VII Εισαγωγικές παρατηρήσεις............ 1 ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ Οι υποχρεώσεις εχεμύθειας και μη ανταγωνισμού κατά τη διάρκεια της σύμβασης εργασίας ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΔΑ: 4Ι0ΡΗ-ΓΞ ΚΟ Ι Ν Η Α Π Ο Φ Α Σ Η. Β. ΓΕΝ. ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ Διεύθυνση Είσπραξης Δημ. Εσόδων

ΑΔΑ: 4Ι0ΡΗ-ΓΞ ΚΟ Ι Ν Η Α Π Ο Φ Α Σ Η. Β. ΓΕΝ. ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ Διεύθυνση Είσπραξης Δημ. Εσόδων ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΑΘΗΝΑ, 4 Νοεμβρίου 2010 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ Αρ. Πρωτ.: 11130/2730 Α. ΣΩΜΑ ΔΙΩΞΗΣ ΟΙΚΟΝ. ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΣ (ΣΔΟΕ) / Κ.Υ. Διεύθυνση Ειδικών Υποθέσεων Τμήμα Πληροφορικής, Ηλ. Εμπορίου & Ηλ.

Διαβάστε περισσότερα

Περιγραφή του ισχύοντος συστήµατος οριοθέτησης αρµοδιοτήτων µεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών µελών

Περιγραφή του ισχύοντος συστήµατος οριοθέτησης αρµοδιοτήτων µεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών µελών ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ Bρυξέλλες, 28 Μαρτίου 2002 (08.04) (OR. fr) CONV 17/02 ΣΗΜΕΙΩΜΑ του: προς : Θέµα : Προεδρείου τη Συνέλευση Περιγραφή του ισχύοντος συστήµατος οριοθέτησης αρµοδιοτήτων µεταξύ

Διαβάστε περισσότερα

Επίσηµη Εφηµερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ΟΔΗΓΙΕΣ

Επίσηµη Εφηµερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ΟΔΗΓΙΕΣ 28.7.2017 L 198/29 ΟΔΗΓΙΕΣ ΟΔΗΓΙΑ (ΕΕ) 2017/1371 ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της 5ης Ιουλίου 2017 σχετικά με την καταπολέμηση, μέσω του ποινικού δικαίου, της απάτης εις βάρος των οικονομικών

Διαβάστε περισσότερα

Ενώπιον του Α Μονομελούς Πλημμελειοδικείου Αθηνών

Ενώπιον του Α Μονομελούς Πλημμελειοδικείου Αθηνών Ενώπιον του Α Μονομελούς Πλημμελειοδικείου Αθηνών Δικάσιμος: 01.10.2015 ΑΥΤΟΤΕΛΕΙΣ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ (που αναπτύχθηκαν προφορικώς και καταχωρίζονται στα πρακτικά της συνεδρίασης κατ άρθρ. 141 παρ. 2 ΚΠΔ) Των:

Διαβάστε περισσότερα

«Σύσταση αρχής καταπολέμησης της νομιμοποίησης εσόδων από ε- από Εγκληματικές Δραστηριότητες και της Χρηματοδότησης της Τρομοκρατίας,

«Σύσταση αρχής καταπολέμησης της νομιμοποίησης εσόδων από ε- από Εγκληματικές Δραστηριότητες και της Χρηματοδότησης της Τρομοκρατίας, A ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΟΤΕΧΝΙΚΗΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΧΕΔΙΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ ΝΟΜΩΝ ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙ ΤΟΥ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟΥ «Σύσταση αρχής καταπολέμησης της νομιμοποίησης εσόδων από ε- γκληματικές δραστηριότητες

Διαβάστε περισσότερα

Ποινική ευθύνη Δικηγόρων για µη γνωστοποίηση παραβάσεων του «πόθεν έσχες» από υπόχρεα πρόσωπα. Πολυχρόνη Τσιρίδη, Δ.Ν. Δικηγόρου Πειραιώς

Ποινική ευθύνη Δικηγόρων για µη γνωστοποίηση παραβάσεων του «πόθεν έσχες» από υπόχρεα πρόσωπα. Πολυχρόνη Τσιρίδη, Δ.Ν. Δικηγόρου Πειραιώς ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ www.dskalamatas.gr Καλαμάτα 9 Σεπτεμβρίου 2013 Ποινική ευθύνη Δικηγόρων για µη γνωστοποίηση παραβάσεων του «πόθεν έσχες» από υπόχρεα πρόσωπα. Πολυχρόνη Τσιρίδη, Δ.Ν. Δικηγόρου

Διαβάστε περισσότερα

EL Eνωµένη στην πολυµορφία EL B8-0350/1. Τροπολογία

EL Eνωµένη στην πολυµορφία EL B8-0350/1. Τροπολογία 15.12.2014 B8-0350/1 1 Marie-Christine Vergiat, Cornelia Ernst, Κώστας Χρυσόγονος, Marina Albiol Guzmán, Patrick Le Hyaric Αιτιολογική σκέψη Γ α (νέα) Γα. εκτιµώντας ότι οι πολιτικές ασφάλειας δεν πρέπει

Διαβάστε περισσότερα

7 η Ενότητα. Ευθύνη και κυρώσεις νομικών προσώπων και επιχειρήσεων - Ποινική ευθύνη διοικητών

7 η Ενότητα. Ευθύνη και κυρώσεις νομικών προσώπων και επιχειρήσεων - Ποινική ευθύνη διοικητών 1 7 η Ενότητα Ευθύνη και κυρώσεις νομικών προσώπων και επιχειρήσεων - Ποινική ευθύνη διοικητών Ι. Ευθύνη και κυρώσεις νομικών προσώπων και επιχειρήσεων ΝΟΜΟΣ ΧΧΧ Άρθρο 1 Ευθύνη νομικών προσώπων και επιχειρήσεων

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙ ΝΕΟΙ ΠΟΙΝΙΚΟΙ ΚΩΔΙΚΕΣ. 6-8 Σεπτεμβρίου 2019 ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΕΝΩΣΗΣ ΔΙΚΑΣΤΩΝ ΚΑΙ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ

ΟΙ ΝΕΟΙ ΠΟΙΝΙΚΟΙ ΚΩΔΙΚΕΣ. 6-8 Σεπτεμβρίου 2019 ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΕΝΩΣΗΣ ΔΙΚΑΣΤΩΝ ΚΑΙ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΕΝΩΣΗΣ ΔΙΚΑΣΤΩΝ ΚΑΙ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΩΝ ΟΙ ΝΕΟΙ ΠΟΙΝΙΚΟΙ ΚΩΔΙΚΕΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ SV8YM fecit 6-8 Σεπτεμβρίου 2019 Αίθουσα τελετών Eφετείου Αθηνών, Κυρίλλου Λουκάρεως 14 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ Παρασκευή

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΟΙΜΙΟ... 1 Α ΜΕΡΟΣ. Θεωρητική θεμελίωση

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΟΙΜΙΟ... 1 Α ΜΕΡΟΣ. Θεωρητική θεμελίωση ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΟΙΜΙΟ... 1 Α ΜΕΡΟΣ Θεωρητική θεμελίωση 1 η ENOTHTA Ποινική αντιμετώπιση της οικονομικής εγκληματικότητας και της διαφθοράς στο δημόσιο τομέα: τα θεσμικά όρια... 5 I. Η βασική αρχή της χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

Β ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΟΤΕΧΝΙΚΗΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΧΕΔΙΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ ΝΟΜΩΝ

Β ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΟΤΕΧΝΙΚΗΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΧΕΔΙΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ ΝΟΜΩΝ Β ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΟΤΕΧΝΙΚΗΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΧΕΔΙΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ ΝΟΜΩΝ ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙ ΤΟΥ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟΥ «Προσαρμογή των διατάξεων του εσωτερικού δικαίου προς τις διατάξεις του Καταστατικού

Διαβάστε περισσότερα

δικαίου προς τις διατάξεις του καταστατικού του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου που κυρώθηκε με τον ν. 3003/2002 (ΦΕΚ Α 75)»

δικαίου προς τις διατάξεις του καταστατικού του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου που κυρώθηκε με τον ν. 3003/2002 (ΦΕΚ Α 75)» ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ Στο σχέδιο νόμου «Προσαρμογή των διατάξεων του εσωτερικού δικαίου προς τις διατάξεις του καταστατικού του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου που κυρώθηκε με τον ν. 3003/2002 (ΦΕΚ Α 75)» Με

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2009-2014 Επιτροπή Νομικών Θεμάτων 12.11.2013 ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ (105/2013) Θέμα: Αιτιολογημένη γνώμη του Κοινοβουλίου της Ουγγαρίας για την πρόταση οδηγίας του Συμβουλίου 1

Διαβάστε περισσότερα

Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 21 Μαΐου 2019 (OR. en)

Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 21 Μαΐου 2019 (OR. en) Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 21 Μαΐου 2019 (OR. en) 9116/19 ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ Θέμα: JAI 490 COPEN 200 CYBER 153 DROIPEN 79 JAIEX 75 ENFOPOL 229 DAPIX 177 EJUSTICE 63 MI 420 TECOM

Διαβάστε περισσότερα

Ε.Ε. Παρ. Ι(Ι), Αρ. 4493,

Ε.Ε. Παρ. Ι(Ι), Αρ. 4493, Ε.Ε. Παρ. Ι(Ι), Αρ. 4493, 25.2.2015 Ν. 23(Ι)/2015 23(Ι)/2015 ΝΟΜΟΣ ΠΟΥ ΠΡΟΝΟΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΠΟΥ ΚΑΤΑΔΙΚΑΣΤΗΚΑΝ ΣΕ ΠΟΙΝΙΚΕΣ ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ YΠΟ ΤΟ ΦΩΣ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Ο Ν. 3691/2008 για την πρόληψη και καταστολή της νομιμοποιήσεως εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και της χρηματοδοτήσεως της τρομοκρατίας

Ο Ν. 3691/2008 για την πρόληψη και καταστολή της νομιμοποιήσεως εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και της χρηματοδοτήσεως της τρομοκρατίας Ο Ν. 3691/2008 για την πρόληψη και καταστολή της νομιμοποιήσεως εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και της χρηματοδοτήσεως της τρομοκρατίας ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ39 Η οριστικοποίηση μιας διαχρονικής δογματικής

Διαβάστε περισσότερα

Πρόλογος... ΙΧ Συντομογραφίες... ΧΧV Ε Ι Σ Α Γ Ω Γ Η ΓΕΝΙΚΑ ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ Ι. Περιεχόμενο του Δικαίου Καταστάσεως

Πρόλογος... ΙΧ Συντομογραφίες... ΧΧV Ε Ι Σ Α Γ Ω Γ Η ΓΕΝΙΚΑ ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ Ι. Περιεχόμενο του Δικαίου Καταστάσεως Πρόλογος...... ΙΧ Συντομογραφίες...... ΧΧV Ε Ι Σ Α Γ Ω Γ Η ΓΕΝΙΚΑ ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ Ι. Περιεχόμενο του Δικαίου Καταστάσεως Αλλοδαπών... 1 ΙΙ. Η σημασία της ιθαγένειας ή η έλλειψη

Διαβάστε περισσότερα

9718/17 ΚΑΛ/μκρ/ΔΛ 1 DG D 2B

9718/17 ΚΑΛ/μκρ/ΔΛ 1 DG D 2B Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 30 Μαΐου 2017 (OR. en) Διοργανικός φάκελος: 2016/0414 (COD) 9718/17 ΣΗΜΕΙΩΜΑ Αποστολέας: Αποδέκτης: Προεδρία Συμβούλιο αριθ. προηγ. εγγρ.: 9280/17 Αριθ. εγγρ.

Διαβάστε περισσότερα

Δικαστική συνεργασία σε ποινικές υποθέσεις

Δικαστική συνεργασία σε ποινικές υποθέσεις Δικαστική συνεργασία σε ποινικές υποθέσεις Η δικαστική συνεργασία σε ποινικές υποθέσεις βασίζεται στην αρχή της αμοιβαίας αναγνώρισης των δικαστικών αποφάσεων και διαταγών και περιλαμβάνει μέτρα για την

Διαβάστε περισσότερα