Πλευριτική συλλογή. Ενότητα 7: Πλευριτική συλλογή

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Πλευριτική συλλογή. Ενότητα 7: Πλευριτική συλλογή"

Transcript

1 Πλευριτική συλλογή Ενότητα 7: Πλευριτική συλλογή Κωνσταντίνος Σπυρόπουλος, Καθηγητής Κυριάκος Καρκούλιας, Επίκουρος Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής

2 Σκοποί ενότητας Εισαγωγικά Παθοφυσιολογία Συμπτώματα σημεία Διαγνωστική προσέγγιση Εξέταση υπεζωκοτικού υγρού Αίτια Ανακεφαλαίωση

3 Ορισμός Υπεζωκοτική συλλογή ονομάζουμε την παθολογική άθροιση υγρού στην υπεζωκοτική κοιλότητα

4 Το υπεζωκοτικό υγρό Φυσιολογικά ~ 12 ml Υ.Υ. / ημιθωράκιο Σε έναν ενήλικα 80 Kg παράγονται ~ 20 ml/24ωρο Απομακρύνεται κυρίως μέσω των στομάτων των λεμφαγγείων του τοιχωματικού υπεζωκότα και μέσω των λεμφαγγείων εκβάλει στον μείζονα θωρακικό πόρο και ακολούθως στις μεγάλες φλέβες του θώρακα

5 Παθοφυσιολογία Qt= Lp. A [(Pcap-Ppl) σd (πcap-πpl)] P = Υδροστατική πίεση π = κολλοειδοσμωτική πίεση cap = τριχοειδή pl = υπεζωκοτική κοιλότητα Lp = συντελεστής διήθησης / μονάδα επιφάνειας A = το εμβαδόν επιφανείας της μεμβράνης σd = ο συντελεστής ανάκλασης διαλυμένης ουσίας

6 Σχηματισμός υπεζωκοτικής συλλογής Υπεζωκοτική συλλογή σχηματίζεται όταν ο ρυθμός παραγωγής του υγρού ξεπερνά τον ρυθμό απομάκρυνσής του: παραγωγής απομάκρυνσης

7 Πως αυξάνεται η παραγωγή του υγρού; Με φυσιολογική διαπερατότητα της ενδοθηλιακής και μεσοθηλιακής μεμβράνης υδροστατικής / ωσμωτικής πίεσης στα τριχοειδή αρνητικής πίεσης υπεζωκοτικής κοιλότητας Με αυξημένη διαπερατότητα της ενδοθηλιακής και μεσοθηλιακής μεμβράνης φλεγμονή (λοιμώδης ή μη-λοιμώδης) πνευμονική εμβολή νεοπλασία Εξωϋπεζωκοτική/ εξωπνευμονική προέλευση

8 Πως μειώνεται η απομάκρυνση του υγρού; Απόφραξη στομάτων των λεμφαγγείων από νεοπλασία, συνδετικό ιστό, κοκκιώματα Προσβολή λεμφαγγείων και λεμφαδένων από νεοπλασία Αύξηση ΚΦΠ με απότοκο αύξηση της πίεσης στον μείζονα θωρακικό πόρο

9 Μηχανισμοί παθολογικής διακίνησης του υγρού ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ Aύξηση Pcap Ελάττωση της κολλοειδοσμωτικής πίεσης, λόγω υπολευκωματιναιμίας Αύξηση της Ppl Αύξηση της διαπερατότητας ΚΛΙΝΙΚΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ Συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια Κίρρωση, νεφρωσικό σύνδρομο, υποθρεψία Ατελεκτασία, μεσοθηλίωμα Πνευμονία, νεοπλασίες, στα τριχοειδή πνευμονικό έμφρακτο

10 Μηχανισμοί παθολογικής διακίνησης του υγρού ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ Διαταραχή της λεμφικής παροχέτευσης Διάσταση των επιφανειών του υπεζωκότα Μετακίνηση υγρού από το περιτόναιο Ρήξη του θωρακικού πόρου ΚΛΙΝΙΚΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ Απόφραξη από όγκο ή ίνωση «Παγιδευμένος» πνεύμονας Κίρρωση, περιτοναϊκή κάθαρση Χυλοθώρακας

11 Συμπτώματα και Σημεία Πλευριτικός πόνος, αίσθημα βάρους, δύσπνοια, ξηρός βήχας, πυρετός Ασυμπτωματικοί ασθενείς Ποσότητα υγρού ml < >1500 Υπαμβλήτητα-αμβλύτητα - ± + Ελαττωμένο αναπνευστικό ψιθύρισμα - ± + Ελαττωμένες φωνητικές δονήσεις - ± + Βρογχική αναπνοή - ± + Ήχος τριβής ± ± + Αύξηση της αναπνευστικής συχνότητας ± ± + Προπέτεια ημιθωρακίου, περιορισμός κινητικότητας - ± +

12 Συμπτώματα και σημεία της υποκείμενης νόσου ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ Πυρετός Αιμόπτυση Απωλεια βαρους Πνευμονία, εμπύημα, ΤΒC Καρκίνος πνεύμονα, πνευμονική εμβολή, ΤΒC Κακοήθεια, ΤΒC, Πνευμονία από αναερόβια ΣΗΜΕΙΑ Ασκίτης Περιφερικά οιδήματα, Διάταση σφαγιτίδων Περικαρδιακός ήχος τριβής Θρομβοφλεβίτιδα Κίτρινα νύχια, λεμφοίδημα Ηπατικός υδροθώρακας, σ.meigs Καρδιακή ανεπάρκεια Περικαρδίτιδα Πνευμονική εμβολή Σύνδρομο κίτρινων ονύχων

13 Διαγνωστική προσέγγιση υπεζωκοτικής συλλογής Υπάρχει συλλογή ; Είναι σημαντική;

14 Διαγνωστική προσέγγιση υπεζωκοτικής συλλογής ΥΠΑΡΧΕΙ ΣΥΜΑΝΤΙΚΗ ΥΠΕΖΩΚΟΤΙΚΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΟΧΙ ΠΕΡΙΜΕΝΟΥΜΕ

15 Σημαντική υπεζωκοτική συλλογή Απλή ακτινογραφία θώρακα De cupitus: > 10 mm σκίαση Υπερηχογράφημα Αναγνώριση και παρακέντηση μικρών (πιο αξιόπιστα από τη decubitus) ή εγκυστωμένων ΥΣ Αναγνώριση πάχυνσης υπεζωκότα Αναγνώριση εγκυστώσεων πιο αξιόπιστα από CT Αποκλεισμός πνευμοθώρακα

16 Απεικονιστικές εξετάσεις Ακτινογραφία θώρακα οπισθοπρόσθια, πλάγια, decubitus Echo διαγνωστικά, καθοδηγούμενη παρακέντηση και βιοψία CT θώρακα με σκιαγραφικό σε όλους τους ασθενείς με αδιάγνωστη συλλογή

17 Απεικονιστικές εξετάσεις Spiral CT αγγειογραφία σε υπόνοια Πνευμονικής Εμβολής PET Scan αυξημένη εστιακή πρόσληψη, βλάβες εκτός του υπεζωκότα MRI μικρές συλλογές, όγκοι του υπεζωκότα, διήθηση του θωρακικού τοιχώματος χαρακτηρισμός του περιεχομένου της συλλογής

18 Διαγνωστική προσέγγιση υπεζωκοτικής συλλογής ΥΠΑΡΧΕΙ ΣΥΜΑΝΤΙΚΗ ΥΠΕΖΩΚΟΤΙΚΗ ΣΥΛΛΟΓΗ NAI ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ ; OXI ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΘΩΡΑΚΕΝΤΗΣΗ

19 Διαγνωστική προσέγγιση υπεζωκοτικής συλλογής ΥΠΑΡΧΕΙ ΣΥΜΑΝΤΙΚΗ ΥΠΕΖΩΚΟΤΙΚΗ ΣΥΛΛΟΓΗ NAI ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ ; ΝΑΙ ΔΙΟΥΡΙΤΙΚΑ. Μη κλινική ανταπόκριση σε 3 ημέρες; ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΘΩΡΑΚΕΝΤΗΣΗ ΟΧΙ ΕΤΕΡΟΠΛΕΥΡΗ ΣΥΛΛΟΓΗ; ΑΜΦΩ ΣΥΛΛΟΓΕΣ ΑΝΟΜΟΙΟΥ ΜΕΓΕΘΟΥΣ; ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΟΣ Κ.Θ.Δ.; ΠΛΕΥΡΙΤΙΚΟΣ ΠΟΝΟΣ; ΠΥΡΕΤΟΣ;

20 Διαγνωστική προσέγγιση υπεζωκοτικής συλλογής ΥΠΑΡΧΕΙ ΣΥΜΑΝΤΙΚΗ ΥΠΕΖΩΚΟΤΙΚΗ ΣΥΛΛΟΓΗ NAI ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ ; ΝΑΙ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΘΩΡΑΚΕΝΤΗΣΗ ΝΑΙ ΕΤΕΡΟΠΛΕΥΡΗ ΣΥΛΛΟΓΗ; ΑΜΦΩ ΣΥΛΛΟΓΕΣ ΑΝΟΜΟΙΟΥ ΜΕΓΕΘΟΥΣ; ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΟΣ Κ.Θ.Δ.; ΠΛΕΥΡΙΤΙΚΟΣ ΠΟΝΟΣ; ΠΥΡΕΤΟΣ;

21 Πότε δεν θέλω να παρακεντήσω; ΜΟΝΟΠΛΕΥΡΕΣ Ασυμπτωματικές, μικρές συλλογές τις πρώτες μέρες μετά από χειρουργείο κοιλιάς Όταν σε πλάγια κατακεκλιμένη α/α θώρακος το πάχος του υγρού είναι < 10 χιλιοστά μικρές και εγκυστωμένες με US έλεγχο ΑΜΦΟΤΕΡΟΠΛΕΥΡΕΣ γνωστή ή εμφανής καρδιακή ανεπάρκεια, κίρρωση, νεφρική ανεπάρκεια, ή νεφρωσικό σύνδρομο... που δεν έχουν άλλο σύμπτωμα εκτός από τη δύσπνοια

22 Αντενδείξεις θωρακοκέντησης ΑΠΟΛΥΤΕΣ: καμία ΣΧΕΤΙΚΕΣ: Αντιπηκτική αγωγή ή αιμορραγική διάθεση Πολύ μικρή ποσότητα υγρού Φλεγμονή του δέρματος στο σημείο εισόδου

23 Διαγνωστική προσέγγιση υπεζωκοτικής συλλογής ΕΞΙΔΡΩΜΑ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΘΩΡΑΚΕΝΤΗΣΗ Για ποιόν λόγο ρωτάμε; ΔΙΙΔΡΩΜΑ

24 Για ποιόν λόγο ρωτάμε; Εξίδρωμα = τυπικά νόσος του πνεύμονα ή του υπεζωκότα που προκαλεί αύξηση της διαπερατότητας των μεμβρανών (φλεγμονή, νεοπλασία) Σημαντικά τοπικά φαινόμενα μελέτησε τους χαρακτήρες του υγρού Διίδρωμα = τυπικά εξωπνευμονική /εξωϋπεζωκοτική νόσος που προκαλεί αυξημένη παραγωγή υγρού μέσω ανισορροπίας πιέσεων εκατέρωθεν φυσιολογικών μεμβρανών (καρδιακή ανεπάρκεια, γενικευμένες οιδηματικές καταστάσεις) Ασήμαντα τοπικά φαινόμενα αγνόησε τους χαρακτήρες του υγρού

25 Αίτια διιδρωμάτων ΚΟΙΝΑ Καρδιακή ανεπάρκεια Νεφρωσικό σύνδρομο Κίρρωση με ασκίτη Περιτοναϊκή διάλυση Υπολευκωματιναιμία ΣΠΑΝΙΑ Ουροθώρακας Ατελεκτασία Πνευμονική Εμβολή Μυξοίδημα Στένωση μιτροειδούς Απόφραξη ΑΚΦ Συμπιεστική περικαρδίτιδα Σύνδρομο Meigs

26 Αίτια εξιδρωμάτων ΚΟΙΝΑ Παραπνευμονική Συλλογή Κακοήθεια Πνευμονική Εμβολή Φυματίωση Αγγειίτιδες Παγκρεατίτιδα Μετά θωρακοτομή ΣΠΑΝΙΑ Χυλοθώρακας Ουραιμία Ρήξη οισοφάγου Έκθεση σε αμίαντο -Μεσοθηλίωμα Φάρμακα Ιογενής ή μυκητιασική λοίμωξη Σύνδρομο κίτρινων ονύχων Σαρκοείδωση

27 Διίδρωμα ή Εξίδρωμα Κριτήρια του Light πρωτεΐνη υγρού / πρωτεΐνη ορού LDH υγρού / LDH ορού LDH υγρού Διίδρωμα 0,5 0,6 2/3 του ανώτερου ορίου των φυσιολογικών επιπέδων στον ορό Εξίδρωμα > 0,5 > 0,6 > 2/3 του ανώτερου ορίου των φυσιολογικών επιπέδων στον ορό Αν ένα από τα παραπάνω ισχύει, το υγρό είναι ΕΞΙΔΡΩΜΑ

28 Κριτήρια του Light Τα κριτήρια του Light έχουν ευαισθησία για την διαπίστωση εξιδρώματος ~ 100%, αλλά χαρακτηρίζουν περίπου 20% των διιδρωμάτων σαν εξίδρωμα. Αρκετά από αυτά οφείλονται σε «διουρημένη καρδιακή ανεπάρκεια» Τότε αν: λεύκωμα ορού λεύκωμα υγρού > 3,1 g/dl ή αλβουμίνη ορού αλβουμίνη υγρού > 1,2 g/dl. είναι συνήθως διίδρωμα NT-proBNP: αν είναι υψηλό σηματοδοτεί σαν αιτία την καρδιακή ανεπάρκεια. Sens και spec: 94% για καρδιακή ανεπάρκεια

29 Διαγνωστική προσέγγιση υπεζωκοτικής συλλογής ΕΞΙΔΡΩΜΑ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΘΩΡΑΚΕΝΤΗΣΗ ΔΙΙΔΡΩΜΑ ΘΕΡΑΠΕΙΑ για καρδιακή ανεπάρκεια, κίρρωση, νεφρική ανεπάρκεια

30 Διαγνωστική προσέγγιση υπεζωκοτικής συλλογής ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΘΩΡΑΚΕΝΤΗΣΗ ΕΞΙΔΡΩΜΑ ΔΙΙΔΡΩΜΑ Εμφάνιση, Glc, ph, κύτταρα τύπος, δείκτες ΤΒ καλλιέργειες, κυτταρολογικές

31 Διαγνωστική προσέγγιση υπεζωκοτικής συλλογής Πως μοιάζει το υγρό ; Αχυρόχρωμο, κίτρινο Αιμοβαφές Αιματηρό (RBC > /mm3)

32 Μακροσκοπική εμφάνιση Εμφάνιση Εξετάσεις Ερμηνεία Αιμορραγικό Hct <1% μη σημαντική Γαλακτώδες ή θολερό Hct: 1-20% Hct >50% υπερκείμενο θολερό μετά τη φυγοκέντρηση TG >110mg/dl TG <50mg/dl και CHOL>200 TG >50 mg/dl αλλά <110mg/dl, μετρώ χυλομικρά καρκίνος, πνευμονία αιμοθώρακας υψηλά επίπεδα λιπιδίων χυλοθώρακας ψευδοχυλοθώρακας χυλοθώρακας Δύσοσμο Gram χρώση, κ/α λοίμωξη από αναερόβια Οσμή ούρων κρεατινίνη ουροθώρακας

33 Εξετάσεις που μπορεί να απαιτηθούν κατά τη διερεύνηση των εξιδρωματικών συλλογών Κύτταρα τύπος ph Σάκχαρο Gram χρώση και κ/α κοινά Χρώση Ζ/Ν και κ/α Β -Koch Χρώση και κ/α για μύκητες Κυτταρολογικές εξετάσεις ADA ή INFγ Αμυλάση σιαλική παγκρεατική Hct ΑΝΑ, RF TG, CHOL, χυλομικρά Κρεατινίνη Tumor markers Επαρκείς πληροφορίες για να τεθεί η διάγνωση στο 92% των περιπτώσεων

34 Συλλογές με ph < 7,30 ή σάκχαρο < 60 mg/dl Παραπνευμονική - Εμπύημα Φυματιώδης πλευρίτιδα Κακοήθεια ΣΕΛ, Ρευματοειδής αρθρίτιδα Ρήξη οισοφάγου Ουροθώρακας ph < 7,2 : ανάγκη άμεσης παροχέτευσης εμπυήματος ph < 7,3 : κακή πρόγνωση στις κακοήθεις συλλογές

35 Επίπεδα LDH > 1000 U/L τυπικά σε εμπυήματα και ΤΒC Συσχετίζονται με το βαθμό της φλεγμονής Αύξηση σε διαδοχικές παρακεντήσεις είναι ένδειξη επιδείνωσης

36 Μικροσκοπική εξέταση Πολυμορφοπύρηνα: οξεία κατάσταση Μονοκύτταρα, μικρά λεμφοκύτταρα: χρόνια κατάσταση

37 Παραπνευμονική συλλογή ΠΑΡΑΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΥΠΕΖΩΚΟΤΙΚΗ ΣΥΛΛΟΓΗ: Μία ΥΣ που συνοδεύει πνευμονία ή απόστημα. Στο 90% λύεται μόνο με αντιβίωση ΕΜΠΥΗΜΑ: παρουσία πύου στην υπεζωκοτική κοιλότητα 40-57% των ασθενών με πνευμονία αναπτύσσουν υπεζωκοτική συλλογή

38 Παραπνευμονική συλλογή Μη επιπλεγμένη: δεν υπάρχει φλεγμονή του υπεζωκότα και το ph και το σάκχαρο του υγρού είναι φυσιολογικά Επιπλεγμένη: το πλευριτικό υγρό είναι μακροσκοπικά πύο ή έχει την τάση να οργανωθεί, χαμηλό ph (< 7.2), σάκχαρο (< 40 mg/dl), υψηλή LDH (> 1000 IU/L), θετική χρώση Gram ή καλλιέργεια. Απαιτεί παροχέτευση με θωρακικό σωλήνα

39 Παράγοντες κινδύνου εμπυήματος Ηλικία Άντρες ΣΔ Αλκοολισμός Κατάχρηση ουσιών Χρόνια αναπνευστική νόσος

40 Μικροβιολογία επιπλεγμένης / Αερόβια Gram (+) 180 (48%) Str Viridans 46 Str Milleri 44 Str Pneumoniae 31 Other Str spp 14 Staphylococcus spp 31 Enterococus spp 6 Αερόβια Gram (-) 101 (27%) Klebsiella pn 43 Pseudomonas spp 15 E Coli 14 Haemophilus spp 10 Enterobacter spp 8 Proteus miribalis 5 E corrodens 4 Salmonella spp 2 Αναερόβια 86 (23%) Άλλα 8 (2%) εμπυήματος

41 Παραπνευμονική συλλογή Σε κάθε ασθενή με πνευμονία και ακτινολογική υπόνοια υπεζωκοτικού υγρού, η παρουσία της συλλογής θα πρέπει να επιβεβαιώνεται και αν υπάρχει ικανή ποσότητα υγρού (πλάγια κατακεκλιμένη) να διενεργείται παρακέντηση Η παρακέντηση θα πρέπει να διενεργείται άμεσα καθώς το υγρό μπορεί να εγκυστωθεί μέσα σε ώρες

42 Μικροσκοπική εξέταση Λεμφοκύτταρα > 80% Φυματίωση Κακοήθεια Χυλοθώρακας Σαρκοείδωση Ρευματοειδής αρθρίτιδα Σύνδρομο κίτρινων ονύχων Μετά θωρακοτομή Εωσινόφιλα >10% Πνευμοθώρακας Αιμοθώρακας Φάρμακα Έκθεση σε αμίαντο Σ. Churg Strauss Λοιμώξεις (μύκητες, παράσιτα)

43 Σε λεμφο-μονοκυτταρικές ψάχνω για ΚΑΡΚΙΝΟ: Κυτταρολογική εξέταση Ευαισθησία 62-90%... αλλά ποικίλει ανάλογα με ιστολογικό τύπο και έκταση της προσβολής Πόσα δείγματα; - μέχρι 2-3 Πόσο υγρό σε κάθε δείγμα; - τουλάχιστον 50 ml

44 Κυτταρολογική εξέταση Συχνότερα (+) σε υγρό με χαμηλό ph <7,30 (78 vs 51%) Διαγνωστική στο 70% σε αδενο-ca Λιγότερο ευαίσθητη σε μεσοθηλίωμα (20%), πλακώδες (20%), λέμφωμα (25-50)% ή σάρκωμα (25%) Αύξηση της ευαισθησίας Flow cytometry (100%) Ανοσοϊστοχημεία (80%) PCR (88 vs 63 %) Αν (-) επί υψηλής κλινικής υποψίας θωρακοσκόπηση (ή κλειστή βιοψία)

45 Νεοπλασματική υπεζωκοτική συλλογή Αδενο-Ca πνεύμονα Πλακώδες Ca πνεύμονα Μεσοθηλίωμα υπεζωκότα Ca μαστού Ca στομάχου Ca ωοθηκών Λεμφώματα- λευχαιμίες Σάρκωμα Πολλαπλούν μυέλωμα

46 Σε λεμφο-μονοκυτταρικές ψάχνω για ΦΥΜΑΤΙΩΔΗ ΠΛΕΥΡΙΤΙΔΑ: PPD (-) στο 30% 47% (+) σε HIV Εωσινόφιλα < 10%, Μεσοθηλιακά < 5% AFB < 10%, Καλλιέργειες (+) < 10% - 50% Αναζήτηση μυκοβακτηριδίου και στα πτύελα Η κ/α (+) σε 4-7% (με ακτινολογικά κφ παρέγχυμα)

47 Νεότερες διαγνωστικές εξετάσεις για τη διάγνωση της φυματιώδους υπεζωκοτικής συλλογής ADA > 40 U/L Όριο U/L. Sens: % και Spec: 81-98% < 40 = απίθανη TB. Βιοψία αν υπάρχει έντονη κλινική υποψία = πιθανή ΤΒ. Βιοψία μόνο αν κλινικά υποπτεύομαι άλλη νόσο > 70 = εξαιρετικά πιθανή ΤΒ. Δίνω πάντα αγωγή εκτός αν είναι προφανής άλλη διάγνωση Ψευδώς θετική νεοπλασίες, εμπύημα, επιπλεγμένη παραπνευμονική συλλογή ADA1/ total ADA < 0,42 Sens: 89-92%, Spec: 92-99%)

48 Νεότερες διαγνωστικές εξετάσεις για τη διάγνωση της φυματιώδους υπεζωκοτικής συλλογής Interferon γ >140 pg/ml (ELISA) Sens 90%, Spec 97% PCR για DNA μυκοβακτηριδίου Sens 78-90%, Spec %

49 Διαγνωστική προσέγγιση υπεζωκοτικής συλλογής ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΘΩΡΑΚΕΝΤΗΣΗ ΕΞΙΔΡΩΜΑ ΔΙΙΔΡΩΜΑ Εμφάνηση, Glc, ph, κύτταρα τύπος, δείκτες ΤΒ καλλιέργειες, κυτταρολογικές ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΕ ΤΗΝ ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΕΜΒΟΛΗ

50 Μήπως ευθύνεται κάποιο φάρμακο; Αμιοδαρόνη Νιτροφουραντοϊνη Φενυντοΐνη Μεθοτρεξάτη (

51 ΔΙΑΓΝΩΣΤΙ ΚΗ ΘΩΡΑΚΕΝΤ ΗΣΗ Διαγνωστική προσέγγιση υπεζωκοτικής συλλογής ΕΞΙΔΡΩΜΑ ΔΙΙΔΡΩΜΑ Εμφάνηση, Glc, ph, κύτταρα τύπος, δείκτες ΤΒ καλλιέργειες, κυτταρολογικές ΌΧΙ ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΕΜΒΟΛΗ Μedical thoracoscopy, Video assisted thoracoscopy (VATS),ανοικτή Θωρακοσκό πηση Κλειστή βιοψία Βρογχοσκόπηση, Αξονική τομογραφία κοιλίας 1. Παρακολούθηση ( εάν δεν υπάρχει παρεγχυματική προσβολή, δεν αναπαράγεται, είναι ασυμπτωματική)

52 Βρογχοσκόπηση Αν έχει παρεγχυματική βλάβη Αν έχει αιμόπτυση Μαζική υπεζωκοτική συλλογή Μετατόπιση του μεσοθωρακίου προς την συλλογή

53 Κλειστή βιοψία υπεζωκότα Όταν υποψιαζόμαστε ΤΒC Κοκκιώματα >80% AFB 26% Καλλιέργεια 56% Επί υπόνοιας κακοήθειας Sensitivity 7-72% Καθοδηγούμενη ακτινολογικά με US ή CT Sensitivity 86-93%, specificity 100% στο μεσοθηλίωμα

54 Θωρακοσκόπηση Μedical thoracoscopy: Διαγνωστικά (sens %) Φαρμακευτική πλευρόδεση Video assisted thoracoscopy (VATS): Βιοψία υπεζωκότα / πνεύμονα Λοβεκτομή, πνευμονεκτομή, αφαίρεση οζιδίων Αποκατάσταση βρογχοϋπεζοκωτικών συριγγίων Εκτίμηση όγκων / λεμφαδενοπάθειας μεσοθωρακίου thoracoscopy_(vats)_cruk_378.svg

55 Αδιάγνωστη υπεζωκοτική συλλογή 15-20% των εξιδρωματικών συλλογών Επανεξετάστε: ιστορικό, φάρμακα, παράγοντες κινδύνου Σκεφτείτε: Αδιάγνωστη ενδοκοιλιακή εξεργασία Πνευμονική Εμβολή

56 Αδιάγνωστη υπεζωκοτική συλλογή PPD (+), λεμφοκυτταρική πλευρίτιδα και παράγοντες κινδύνου για ΤΒC: Ξεκινήστε θεραπεία για TBC PPD(-): Επαναλάβατε σε 6-8 εβδομάδες αν (-), όχι ανεργία, μεσοθηλιακά >5% και καλλιέργειες (-) : περιμένετε Η συλλογή επιμένει και υπάρχει υπόνοια για κακοήθεια: Βρογχοσκόπηση VATS ή ανοιχτή βιοψία

57 Ανακεφαλαιώνοντας Ο ασθενής θα πρέπει να υποβάλλεται σε θωρακοκέντηση σε κάθε περίπτωση κλινικά σημαντικής συλλογής άγνωστης αιτιολογίας, εκτός αν παρουσιάζει κλινικά σημεία και συμπτώματα καρδιακής ανεπάρκειας Η υπεζωκοτική συλλογή θεωρείται εξιδρωματική όταν πληρεί τα κριτήρια του Light Η διαφορά στον ορό και στο υγρό της λευκωματίνης και του λευκώματος μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη διάγνωση εξιδρώματος σε ασθενείς που έχουν λάβει προηγουμένως διουρητικά Σε λεμφοκυτταρικό υγρό, μια τιμή ADA > 40U/L καθιστά ως πιθανότερη διάγνωση τη φυματίωση Αν υποψιαζόμαστε κακοήθεια και η κυτταρολογική εξέταση είναι αρνητική ο ασθενής πρέπει να διερευνηθεί θωρακοσκοπικά

58 Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Πατρών» έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.

59 Σημείωμα Ιστορικού Εκδόσεων Έργου Το παρόν έργο αποτελεί την έκδοση 1.1.

60 Σημείωμα Αναφοράς Copyright Πανεπιστήμιο Πατρών, Κωνσταντίνος Σπυρόπουλος, Κυριάκος Καρκούλιας «Πλευριτική συλλογή. Πλευριτική συλλογή». Έκδοση: 1.1. Πάτρα Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση:

61 Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά, Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 4.0 [1] ή μεταγενέστερη, Διεθνής Έκδοση. Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων π.χ. φωτογραφίες, διαγράμματα κ.λ.π., τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο «Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων». [1] Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση: που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου, για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (π.χ. διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση, εφόσον αυτό του ζητηθεί.

62 Διατήρηση Σημειωμάτων Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει: το Σημείωμα Αναφοράς το Σημείωμα Αδειοδότησης τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει) μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους.

63 Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (1/2) Το Έργο αυτό κάνει χρήση των ακόλουθων έργων: Εικόνες/Σχήματα/Διαγράμματα/Φωτογραφίες Δεν περιέχει.

64 Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (2/2) Το Έργο αυτό κάνει χρήση των ακόλουθων έργων: Πίνακες Δεν περιέχει.

ΑΡΧΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΜΕ ΥΠΕΖΩΚΟΤΙΚΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΤΣΑΟΥΣΗΣ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΟΣ - ΦΥΜΑΤΙΟΛΟΓΟΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΣ Α ΓΝΘ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ

ΑΡΧΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΜΕ ΥΠΕΖΩΚΟΤΙΚΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΤΣΑΟΥΣΗΣ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΟΣ - ΦΥΜΑΤΙΟΛΟΓΟΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΣ Α ΓΝΘ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ ΑΡΧΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΜΕ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΤΣΑΟΥΣΗΣ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΟΣ - ΦΥΜΑΤΙΟΛΟΓΟΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΣ Α ΓΝΘ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ ΒΑΣΙΚΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Τί είναι η υπεζωκοτική συλλογή; Συλλογή υγρού

Διαβάστε περισσότερα

Υπεζωκοτικές συλλογές σε παθήσεις κάτω του διαφράγματος

Υπεζωκοτικές συλλογές σε παθήσεις κάτω του διαφράγματος Υπεζωκοτικές συλλογές σε παθήσεις κάτω του διαφράγματος Γιάννης Καλομενίδης 2η Πνευμονολογική Κλινική Ιατρικής Σχολής Αθηνών ΔΙΙΔΡΩΜΑΤΑ Κίρρωση Περιτοναϊκή κάθαρση Ουροθώρακας Γλυκινοθώρακας ΕΞΙΔΡΩΜΑΤΑ

Διαβάστε περισσότερα

Φυσική εξέταση - Ψηλάφηση

Φυσική εξέταση - Ψηλάφηση Φυσική εξέταση - Ψηλάφηση Ενότητα 2: Φυσική εξέταση - Ιστορικό Κυριάκος Καρκούλιας, Επίκουρος Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής Σκοποί ενότητας Φυσική εξέταση του αναπνευστικού συστήματος

Διαβάστε περισσότερα

Παρακέντηση πλευριτικής συλλογής Ενότητα 3: Διαγνωστικές εξετάσεις. Κυριάκος Καρκούλιας, Επίκουρος Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής

Παρακέντηση πλευριτικής συλλογής Ενότητα 3: Διαγνωστικές εξετάσεις. Κυριάκος Καρκούλιας, Επίκουρος Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής Παρακέντηση πλευριτικής συλλογής Ενότητα 3: Διαγνωστικές εξετάσεις Κυριάκος Καρκούλιας, Επίκουρος Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής Σκοποί ενότητας Ενδείξεις παρακέντησης υπεζωκοτικής συλλογής

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΙΣΗ ΤΗΣ ΥΠΕΖΩΚΟΤΙΚΗΣ ΣΥΛΛΟΓΗΣ

ΙΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΙΣΗ ΤΗΣ ΥΠΕΖΩΚΟΤΙΚΗΣ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΙΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΙΣΗ ΤΗΣ ΥΠΕΖΩΚΟΤΙΚΗΣ ΣΥΛΛΟΓΗΣ Θεσσαλονίκη 2-11-2009 Εύα Φούκα Πνευµονολόγος, Επιµελήτρια 1 ης Πνευµονολογικής Κλινικής Εισαγωγή Υπεζωκοτική συλλογή ονοµάζουµε την παθολογική άθροιση

Διαβάστε περισσότερα

Πτύελα. Ενότητα 1: Εισαγωγή. Κωνσταντίνος Σπυρόπουλος, Καθηγητής Κυριάκος Καρκούλιας, Επίκουρος Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής

Πτύελα. Ενότητα 1: Εισαγωγή. Κωνσταντίνος Σπυρόπουλος, Καθηγητής Κυριάκος Καρκούλιας, Επίκουρος Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής Πτύελα Ενότητα 1: Εισαγωγή Κωνσταντίνος Σπυρόπουλος, Καθηγητής Κυριάκος Καρκούλιας, Επίκουρος Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής Πτύελα Τα πτύελα αποτελούν ένα μίγμα από σίελο, βλέννη και

Διαβάστε περισσότερα

Υπεζωκοτική συλλογή αδιευκρίνιστης αιτιολογίας

Υπεζωκοτική συλλογή αδιευκρίνιστης αιτιολογίας Υπεζωκοτική συλλογή αδιευκρίνιστης αιτιολογίας Ιωάννης Καλομενίδης 2 η Πνευμονολογική Κλινική Ιατρική Σχολή Αθηνών Νοσοκομείο «Αττικόν» Για ποιες συλλογές μιλάμε; Χωρίς κλινικά, απεικονιστικά και εργαστηριακά

Διαβάστε περισσότερα

Ασθενής 48 ετών με εμπύρετο, πλευριτική συλλογή και σπληνομεγαλία ιαφορική διάγνωση

Ασθενής 48 ετών με εμπύρετο, πλευριτική συλλογή και σπληνομεγαλία ιαφορική διάγνωση Ασθενής 48 ετών με εμπύρετο, πλευριτική συλλογή και σπληνομεγαλία ιαφορική διάγνωση Σοφία Κατσίλα Ειδικευόμενη Γ Παθολογικής Κλινικής Πλευριτικό υγρό ph 7.404 Glu 104 Αμυλάση 35 Ολικές πρωτείνες 5.84 Αλβουμίνη

Διαβάστε περισσότερα

Αερισμός. Ενότητα 1: Αερισμός και αιμάτωση. Κωνσταντίνος Σπυρόπουλος, Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής

Αερισμός. Ενότητα 1: Αερισμός και αιμάτωση. Κωνσταντίνος Σπυρόπουλος, Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής Αερισμός Ενότητα 1: Αερισμός και αιμάτωση Κωνσταντίνος Σπυρόπουλος, Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής Ολικός και κυψελιδικός αερισμός Η κύρια λειτουργία του αναπνευστικού συστήματος είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΘΟΓΕΝΕΣΗ ΚΑΙ ΑΙΤΙΑ ΥΠΕΖΩΚΟΤΙΚΩΝ ΣΥΛΛΟΓΩΝ

ΠΑΘΟΓΕΝΕΣΗ ΚΑΙ ΑΙΤΙΑ ΥΠΕΖΩΚΟΤΙΚΩΝ ΣΥΛΛΟΓΩΝ ΠΑΘΟΓΕΝΕΣΗ ΚΑΙ ΑΙΤΙΑ ΥΠΕΖΩΚΟΤΙΚΩΝ ΣΥΛΛΟΓΩΝ Γιάννης Καλοµενίδης 2ηΠνευµονολογική Κλινική Ιατρική Σχολή Πανεπιστηµίου Αθηνών Νοσοκοµείο «Αττικόν» Το ΥΥ σε φυσιολογικές συνθήκες 0,26 ± 0,1 ml/kg ανά ηµιθωράκιο

Διαβάστε περισσότερα

Έλεγχος της αναπνοής. Ενότητα 6: Έλεγχος της αναπνοής. Κωνσταντίνος Σπυρόπουλος, Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής

Έλεγχος της αναπνοής. Ενότητα 6: Έλεγχος της αναπνοής. Κωνσταντίνος Σπυρόπουλος, Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής Έλεγχος της αναπνοής Ενότητα 6: Έλεγχος της αναπνοής Κωνσταντίνος Σπυρόπουλος, Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής Ρύθμιση της αναπνοής Το αναπνευστικό σύστημα αποτελείται από: Αναπνευστικό

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΘΟΓΕΝΕΣΗ ΚΑΙ ΑΙΤΙΑ ΥΠΕΖΩΚΟΤΙΚΩΝ ΣΥΛΛΟΓΩΝ

ΠΑΘΟΓΕΝΕΣΗ ΚΑΙ ΑΙΤΙΑ ΥΠΕΖΩΚΟΤΙΚΩΝ ΣΥΛΛΟΓΩΝ ΠΑΘΟΓΕΝΕΣΗ ΚΑΙ ΑΙΤΙΑ ΥΠΕΖΩΚΟΤΙΚΩΝ ΣΥΛΛΟΓΩΝ Γιάννης Καλομενίδης 2η Πνευμονολογική Κλινική Ιατρικής Σχολής Αθηνών Το ΥΥ σε φυσιολογικές συνθήκες 0,26 ± 0,1 ml/kg ανά ημιθωράκιο Κύτταρα 1716 /μl Μακροφάγα

Διαβάστε περισσότερα

Συλλογή Υπεζωκοτικού Υγρού σε Συστηματικά Νοσήματα

Συλλογή Υπεζωκοτικού Υγρού σε Συστηματικά Νοσήματα Συλλογή Υπεζωκοτικού Υγρού σε Συστηματικά Νοσήματα Γιάννης Καλομενίδης Πνευμονολόγος B Πνευμονολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών, Νοσοκομείο «Αττικόν» Τύπος προσβολής «Ξηρά» Πλευρίτιδα Υπεζωκοτική συλλογή

Διαβάστε περισσότερα

Ιστορικό. Ενότητα 2: Φυσική εξέταση - Ιστορικό. Κυριάκος Καρκούλιας, Επίκουρος Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής

Ιστορικό. Ενότητα 2: Φυσική εξέταση - Ιστορικό. Κυριάκος Καρκούλιας, Επίκουρος Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής Ιστορικό Ενότητα 2: Φυσική εξέταση - Ιστορικό Κυριάκος Καρκούλιας, Επίκουρος Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής Σκοποί ενότητας Περιγραφή κυριότερων στοιχείων κατά τη λήψη του ιστορικού από

Διαβάστε περισσότερα

Υπεζωκοτικές συλλογές σε παθήσεις κάτω του διαφράγματος

Υπεζωκοτικές συλλογές σε παθήσεις κάτω του διαφράγματος Υπεζωκοτικές συλλογές σε παθήσεις κάτω του διαφράγματος Γιάννης Καλομενίδης 2η Πνευμονολογική Κλινική Ιατρικής Σχολής Αθηνών ΔΙΙΔΡΩΜΑΤΑ Ηπατική Κίρρωση Περιτοναϊκή κάθαρση Ουροθώρακας Γλυκινοθώρακας ΕΞΙΔΡΩΜΑΤΑ

Διαβάστε περισσότερα

Αιμάτωση. Ενότητα 1: Αερισμός και αιμάτωση. Κωνσταντίνος Σπυρόπουλος, Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής

Αιμάτωση. Ενότητα 1: Αερισμός και αιμάτωση. Κωνσταντίνος Σπυρόπουλος, Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής Αιμάτωση Ενότητα 1: Αερισμός και αιμάτωση Κωνσταντίνος Σπυρόπουλος, Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής Κατανομή πνευμονικής αιματικής ροής Όπως και ο αερισμός, έτσι και η αιματική ροή στους

Διαβάστε περισσότερα

Αρτηριακή παρακέντηση

Αρτηριακή παρακέντηση Αρτηριακή παρακέντηση Ενότητα 3: Διαγνωστικές εξετάσεις Κυριάκος Καρκούλιας, Επίκουρος Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής Σκοποί ενότητας Εξήγηση της τεχνικής λήψης αερίων αρτηριακού αίματος

Διαβάστε περισσότερα

Ασθενής 82 ετών, συνταξιούχος Προοδευτικά επιδεινούμενη δύσπνοια από 3μήνου. Η δύσπνοια αυξάνεται προοδευτικά και τις τελευταίες εβδομάδες έγινε πολύ

Ασθενής 82 ετών, συνταξιούχος Προοδευτικά επιδεινούμενη δύσπνοια από 3μήνου. Η δύσπνοια αυξάνεται προοδευτικά και τις τελευταίες εβδομάδες έγινε πολύ Ασθενής 82 ετών, συνταξιούχος Προοδευτικά επιδεινούμενη δύσπνοια από 3μήνου. Η δύσπνοια αυξάνεται προοδευτικά και τις τελευταίες εβδομάδες έγινε πολύ έντονη, ακόμα και στην ήπια προσπάθεια. Ατομικό αναμνηστικό:

Διαβάστε περισσότερα

Σχέση αερισμού αιμάτωσης

Σχέση αερισμού αιμάτωσης Σχέση αερισμού αιμάτωσης Ενότητα 1: Αερισμός και αιμάτωση Κωνσταντίνος Σπυρόπουλος, Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής ΣΧΕΣΗ ΑΕΡΙΣΜΟΥ-ΑΙΜΑΤΩΣΗΣ 2 ΣΧΕΣΗ ΑΕΡΙΣΜΟΥ-ΑΙΜΑΤΩΣΗΣ H Hb είναι κορεσμένη

Διαβάστε περισσότερα

Φυσική εξέταση - Επίκρουση

Φυσική εξέταση - Επίκρουση Φυσική εξέταση - Επίκρουση Ενότητα 2: Φυσική εξέταση - Ιστορικό Κυριάκος Καρκούλιας, Επίκουρος Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής Σκοποί ενότητας Φυσική εξέταση του αναπνευστικού συστήματος

Διαβάστε περισσότερα

Δύσπνοια. Ενότητα 1: Σημεία και Συμπτώματα. Κυριάκος Καρκούλιας, Επίκουρος Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής

Δύσπνοια. Ενότητα 1: Σημεία και Συμπτώματα. Κυριάκος Καρκούλιας, Επίκουρος Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής Δύσπνοια Ενότητα 1: Σημεία και Συμπτώματα Κυριάκος Καρκούλιας, Επίκουρος Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής Δύσπνοια Δυσάρεστο αίσθημα της ΔΥΣΚΟΛΙΑΣ κατά την αναπνοή Συνηθέστερο σύμπτωμα των

Διαβάστε περισσότερα

Επιδημιολογία καρκίνου του πνεύμονα Ενότητα 1: Ογκολογία Πνεύμονα. Κυριάκος Καρκούλιας, Επίκουρος Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής

Επιδημιολογία καρκίνου του πνεύμονα Ενότητα 1: Ογκολογία Πνεύμονα. Κυριάκος Καρκούλιας, Επίκουρος Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής Επιδημιολογία καρκίνου του πνεύμονα Ενότητα 1: Ογκολογία Πνεύμονα Κυριάκος Καρκούλιας, Επίκουρος Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής Επιδημιολογικά στοιχεία καρκίνου του πνεύμονα Ο καρκίνος

Διαβάστε περισσότερα

Θερμοδυναμική. Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα. Πίνακες Νερού σε κατάσταση Κορεσμού. Γεώργιος Κ. Χατζηκωνσταντής Επίκουρος Καθηγητής

Θερμοδυναμική. Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα. Πίνακες Νερού σε κατάσταση Κορεσμού. Γεώργιος Κ. Χατζηκωνσταντής Επίκουρος Καθηγητής Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Αθήνας Πίνακες Νερού σε κατάσταση Κορεσμού Γεώργιος Κ. Χατζηκωνσταντής Επίκουρος Καθηγητής Διπλ. Ναυπηγός Μηχανολόγος Μηχανικός M.Sc. Διασφάλιση

Διαβάστε περισσότερα

Πολυσωματοκαταγραφική μελέτη ύπνου Ενότητα 2: Εργαστηριακές εξετάσεις. Κυριάκος Καρκούλιας, Επίκουρος Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής

Πολυσωματοκαταγραφική μελέτη ύπνου Ενότητα 2: Εργαστηριακές εξετάσεις. Κυριάκος Καρκούλιας, Επίκουρος Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής Πολυσωματοκαταγραφική μελέτη ύπνου Ενότητα 2: Εργαστηριακές εξετάσεις Κυριάκος Καρκούλιας, Επίκουρος Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής Σκοποί ενότητας Περιγραφή πολυσωματοκαταγραφικής μελέτης

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Ενότητα 5 η Άσκηση Συγχώνευση & απαρίθμηση Διδάσκων Χρήστος Ζαρολιάγκης Καθηγητής Τμήμα Μηχανικών Η/Υ & Πληροφορικής Πανεπιστήμιο Πατρών Email: zaro@ceid.upatras.gr Άδειες Χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

Μηχανική αναπνευστικού

Μηχανική αναπνευστικού Μηχανική αναπνευστικού Ενότητα 2: Μηχανική αναπνευστικού Κωνσταντίνος Σπυρόπουλος, Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής Εισαγωγή Η αναπνευστική αντλία αποτελείται από: Θωρακικό κλωβό Πνεύμονα

Διαβάστε περισσότερα

Ανταλλαγή αερίων. Ενότητα 1: Αερισμός και αιμάτωση. Κωνσταντίνος Σπυρόπουλος, Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής

Ανταλλαγή αερίων. Ενότητα 1: Αερισμός και αιμάτωση. Κωνσταντίνος Σπυρόπουλος, Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής Ανταλλαγή αερίων Ενότητα 1: Αερισμός και αιμάτωση Κωνσταντίνος Σπυρόπουλος, Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής Ανταλλαγή αερίων 2 Ανταλλαγή αερίων Η συγκέντρωση O 2 στον ατμοσφαιρικό αέρα

Διαβάστε περισσότερα

Ακτινογραφία θώρακος. Ενότητα 3: Εργαστηριακές εξετάσεις. Κυριάκος Καρκούλιας, Επίκουρος Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής

Ακτινογραφία θώρακος. Ενότητα 3: Εργαστηριακές εξετάσεις. Κυριάκος Καρκούλιας, Επίκουρος Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής Ακτινογραφία θώρακος Ενότητα 3: Εργαστηριακές εξετάσεις Κυριάκος Καρκούλιας, Επίκουρος Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής Σκοποί ενότητας Ανάλυση της ακτινολογικής εξέτασης του θώρακα Φυσιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Κβαντική Επεξεργασία Πληροφορίας

Κβαντική Επεξεργασία Πληροφορίας Κβαντική Επεξεργασία Πληροφορίας Ενότητα 4: Κλασσική και Κβαντική Πιθανότητα Σγάρμπας Κυριάκος Πολυτεχνική Σχολή Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Τεχνολογίας Υπολογιστών Σκοποί ενότητας Σκοπός της ενότητας

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΠΑΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΥΠΕΖΩΚΟΤΙΚΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΚΑΙ ΕΜΠΥΗΜΑ ΘΩΡΑΚΑ

ΠΑΡΠΑΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΥΠΕΖΩΚΟΤΙΚΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΚΑΙ ΕΜΠΥΗΜΑ ΘΩΡΑΚΑ ΠΑΡΠΑΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΥΠΕΖΩΚΟΤΙΚΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΚΑΙ ΕΜΠΥΗΜΑ ΘΩΡΑΚΑ Γιάννης Καλομενίδης Πνευμονολόγος B Πνευμονολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών Νοσοκομείο «Αττικόν» ΟΡΙΣΜΟΙ ΠΑΡΑΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΥΠΕΖΩΚΟΤΙΚΗ ΣΥΛΛΟΓΗ (ΠΥΣ):

Διαβάστε περισσότερα

Πνευμονικό αγγειακό δίκτυο

Πνευμονικό αγγειακό δίκτυο Πνευμονικό αγγειακό δίκτυο Ενότητα 5: Πνευμονικό αγγειακό δίκτυο Κωνσταντίνος Σπυρόπουλος, Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής Πνευμονικό αγγειακό δίκτυο Η πνευμονική κυκλοφορία αρχίζει από

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Ενότητα 5 η Άσκηση - Συγχώνευση Διδάσκων Χρήστος Ζαρολιάγκης Καθηγητής Τμήμα Μηχανικών Η/Υ & Πληροφορικής Πανεπιστήμιο Πατρών Email: zaro@ceid.upatras.gr Άδειες Χρήσης Το παρόν

Διαβάστε περισσότερα

Λογιστική Κόστους Ενότητα 12: Λογισμός Κόστους (2)

Λογιστική Κόστους Ενότητα 12: Λογισμός Κόστους (2) Λογιστική Κόστους Ενότητα 12: Λογισμός Κόστους (2) Μαυρίδης Δημήτριος Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για

Διαβάστε περισσότερα

Μυελού των Οστών Ενότητα #1: Ερωτήσεις κατανόησης και αυτόαξιολόγησης

Μυελού των Οστών Ενότητα #1: Ερωτήσεις κατανόησης και αυτόαξιολόγησης Δωρεά Κυττάρων Αίματος και Μυελού των Οστών Ενότητα #1: Ερωτήσεις κατανόησης και αυτόαξιολόγησης για τη Δωρεά Κυττάρων Αίματος και Μυελού των Οστών Αλέξανδρος Σπυριδωνίδης Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα

Διαβάστε περισσότερα

Θωρακικό άλγος. Ενότητα 1: Εισαγωγή

Θωρακικό άλγος. Ενότητα 1: Εισαγωγή Θωρακικό άλγος Ενότητα 1: Εισαγωγή Κωνσταντίνος Σπυρόπουλος, Καθηγητής Κυριάκος Καρκούλιας, Επίκουρος Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής Θωρακικό άλγος Το θωρακικό άλγος είναι συχνό σύμπτωμα

Διαβάστε περισσότερα

Διοικητική Λογιστική

Διοικητική Λογιστική Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Διοικητική Λογιστική Ενότητα 10: Προσφορά και κόστος Το περιεχόμενο του μαθήματος διατίθεται με άδεια Creative Commons εκτός και αν αναφέρεται διαφορετικά

Διαβάστε περισσότερα

Υπεζωκοτικές Συλλογές - Διερεύνηση και αντιμετώπιση

Υπεζωκοτικές Συλλογές - Διερεύνηση και αντιμετώπιση Υπεζωκοτικές Συλλογές - Διερεύνηση και αντιμετώπιση Γιάννης Καλομενίδης Επίκουρος Καθηγητής Β Πνευμονολογική Κλινική ΕΚΠΑ Νοσοκομείο «Αττικόν» Συμπτώματα και σημεία: συνήθως μη-ειδικά για κάποια νόσο Ακτινολογικά

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Διοίκηση Επιχειρήσεων

Εισαγωγή στην Διοίκηση Επιχειρήσεων Εισαγωγή στην Διοίκηση Επιχειρήσεων Ενότητα 7: ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΜΕΓΕΘΟΥΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ Μαυρίδης Δημήτριος Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ Διαφορικήδιάγνωση

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ Διαφορικήδιάγνωση ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ Διαφορικήδιάγνωση Γ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ Ειδικευόμενη: Σοφία Κραββαρίτη Επιμελητής: Εμμανουήλ Ανδρεάδης Διευθυντής: Γεώργιος Μουσούλης ΚΛΙΝΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ Ταχύπνοια: αναπνοές >30/min

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΘΟΓΕΝΕΣΗ ΚΑΙ ΑΙΤΙΑ ΥΠΕΖΩΚΟΤΙΚΩΝ ΣΥΛΛΟΓΩΝ

ΠΑΘΟΓΕΝΕΣΗ ΚΑΙ ΑΙΤΙΑ ΥΠΕΖΩΚΟΤΙΚΩΝ ΣΥΛΛΟΓΩΝ ΠΑΘΟΓΕΝΕΣΗ ΚΑΙ ΑΙΤΙΑ ΥΠΕΖΩΚΟΤΙΚΩΝ ΣΥΛΛΟΓΩΝ Γιάννης Καλομενίδης Α Κλινική Εντατικής Θεραπείας ΕΚΠΑ Νοσοκομείο «Ο Ευαγγελισμός» Το ΥΥ σε φυσιολογικές συνθήκες 0,26 ± 0,1 ml/kg ανά ημιθωράκιο (πάχος 10-20

Διαβάστε περισσότερα

VATS VATS ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΤΟΜΟΣ ΒΧ ΛΑΙΚΟ V=VINTEO A=ASSISTED T=THORACIC S=SURGERY ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ VATS ΕΠΙΚ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΧΕΙΡ. ΘΩΡΑΚΟΣ ΘΩΡΑΚΟΣΚΟΠΗΣΗ ΘΩΡΑΚΟΣΚΟΠΗΣΗ

VATS VATS ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΤΟΜΟΣ ΒΧ ΛΑΙΚΟ V=VINTEO A=ASSISTED T=THORACIC S=SURGERY ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ VATS ΕΠΙΚ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΧΕΙΡ. ΘΩΡΑΚΟΣ ΘΩΡΑΚΟΣΚΟΠΗΣΗ ΘΩΡΑΚΟΣΚΟΠΗΣΗ VATS ΘΩΡΑΚΟΣΚΟΠΗΣΗ ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΤΟΜΟΣ ΕΠΙΚ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΧΕΙΡ. ΘΩΡΑΚΟΣ ΒΧ ΛΑΙΚΟ 1 VATS ΘΩΡΑΚΟΣΚΟΠΗΣΗ V=VINTEO A=ASSISTED T=THORACIC S=SURGERY ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ VATS 1 1922 CHRISTIAN JACOBEOUS χρησιμοποιώντας τοπική αναισθησία

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΙIΙ

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΙIΙ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΙIΙ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΣΤΑ ΣΗΕ Λαμπρίδης Δημήτρης Κατσανού Βάνα Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΙIΙ

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΙIΙ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΙIΙ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΣΤΑ ΣΗΕ Λαμπρίδης Δημήτρης Κατσανού Βάνα Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΙIΙ

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΙIΙ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΙIΙ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΣΤΑ ΣΗΕ Λαμπρίδης Δημήτρης Κατσανού Βάνα Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών

Διαβάστε περισσότερα

Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας. Βιοστατιστική (Ε) Ενότητα 3: Έλεγχοι στατιστικών υποθέσεων

Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας. Βιοστατιστική (Ε) Ενότητα 3: Έλεγχοι στατιστικών υποθέσεων Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας Βιοστατιστική (Ε) Ενότητα 3: Έλεγχοι στατιστικών υποθέσεων Δρ.Ευσταθία Παπαγεωργίου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Τμήμα Ιατρικών Εργαστηρίων Το περιεχόμενο του μαθήματος

Διαβάστε περισσότερα

Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας. Βιοστατιστική (Ε) Ενότητα 1: Καταχώρηση δεδομένων

Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας. Βιοστατιστική (Ε) Ενότητα 1: Καταχώρηση δεδομένων Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας Βιοστατιστική (Ε) Ενότητα 1: Καταχώρηση δεδομένων Δρ.Ευσταθία Παπαγεωργίου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Τμήμα Ιατρικών Εργαστηρίων Το περιεχόμενο του μαθήματος διατίθεται

Διαβάστε περισσότερα

ΠΛΕΥΡΙΤΙΚΗ ΣΥΛΛΟΓΗ Ορισµός Μη φυσιολογική συλλογή υγρού στην υπεζωκοτική κοιλότητα

ΠΛΕΥΡΙΤΙΚΗ ΣΥΛΛΟΓΗ Ορισµός Μη φυσιολογική συλλογή υγρού στην υπεζωκοτική κοιλότητα ΠΛΕΥΡΙΤΙΚΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΠΛΕΥΡΙΤΙΚΗ ΣΥΛΛΟΓΗ Ορισµός Μη φυσιολογική συλλογή υγρού στην υπεζωκοτική κοιλότητα ΠΛΕΥΡΙΤΙΚΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΠΛΕΥΡΙΤΙΚΉ ΣΥΛΛΟΓΗ Στις ΗΠΑ διαγιγνώσκονται περίπου 1,5 εκατοµµύριο πλευριτικές

Διαβάστε περισσότερα

Κβαντική Επεξεργασία Πληροφορίας

Κβαντική Επεξεργασία Πληροφορίας Κβαντική Επεξεργασία Πληροφορίας Ενότητα 12: Ιδιοτιμές και Ιδιοδιανύσματα Σγάρμπας Κυριάκος Πολυτεχνική Σχολή Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Τεχνολογίας Υπολογιστών Σκοποί ενότητας Ιδιοτιμές και Ιδιοδιανύσματα

Διαβάστε περισσότερα

Μηχανολογικό Σχέδιο Ι

Μηχανολογικό Σχέδιο Ι ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα # 8: Άτρακτοι και σφήνες Μ. Γρηγοριάδου Μηχανολόγων Μηχανικών Α.Π.Θ. Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες

Διαβάστε περισσότερα

Εφαρμογές των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών στη διδασκαλία και τη μάθηση

Εφαρμογές των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών στη διδασκαλία και τη μάθηση Εφαρμογές των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών στη διδασκαλία και τη μάθηση Ενότητα: Εργασίες Διδάσκων: Βασίλης Κόμης, Καθηγητής komis@upatras.gr www.ecedu.upatras.gr/komis/ Τμήμα Επιστημών

Διαβάστε περισσότερα

Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας. Βιοστατιστική (Ε) Ενότητα 2: Περιγραφική στατιστική

Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας. Βιοστατιστική (Ε) Ενότητα 2: Περιγραφική στατιστική Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας Βιοστατιστική (Ε) Ενότητα 2: Περιγραφική στατιστική Δρ.Ευσταθία Παπαγεωργίου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Τμήμα Ιατρικών Εργαστηρίων Το περιεχόμενο του μαθήματος

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνία & Υγεία Υγεία Πρόληψη Προαγωγή υγείας: Βαθμίδες πρόληψης

Κοινωνία & Υγεία Υγεία Πρόληψη Προαγωγή υγείας: Βαθμίδες πρόληψης ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ Κοινωνία & Υγεία Υγεία Πρόληψη Προαγωγή υγείας: Βαθμίδες πρόληψης Αντώνης Κούτης Τμήμα Ιατρικής Βαθμίδες πρόληψης Πρωταρχική πρόληψη (primordial prevention) Πρωτογενής

Διαβάστε περισσότερα

Ινοθώρακας. Γιάννης Καλομενίδης. 2η Πνευμονολογική Κλινική Ιατρική Σχολή Αθηνών Νοσοκομείο «Αττικόν»

Ινοθώρακας. Γιάννης Καλομενίδης. 2η Πνευμονολογική Κλινική Ιατρική Σχολή Αθηνών Νοσοκομείο «Αττικόν» Ινοθώρακας Γιάννης Καλομενίδης 2η Πνευμονολογική Κλινική Ιατρική Σχολή Αθηνών Νοσοκομείο «Αττικόν» Μηχανισμοί ίνωσης Σύνθεση κολλαγόνου Ανισορροπία πήξης και ινοδώλυσης Οι μηχανισμοί αυτοί κινητοποιούνται

Διαβάστε περισσότερα

Εκκλησιαστικό Δίκαιο. Ενότητα 10η: Ιερά Σύνοδος της Ιεραρχίας και Διαρκής Ιερά Σύνοδος Κυριάκος Κυριαζόπουλος Τμήμα Νομικής Α.Π.Θ.

Εκκλησιαστικό Δίκαιο. Ενότητα 10η: Ιερά Σύνοδος της Ιεραρχίας και Διαρκής Ιερά Σύνοδος Κυριάκος Κυριαζόπουλος Τμήμα Νομικής Α.Π.Θ. ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 10η: Ιερά Σύνοδος της Ιεραρχίας και Διαρκής Ιερά Σύνοδος Κυριάκος Κυριαζόπουλος Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται

Διαβάστε περισσότερα

Ενδεικτικές λύσεις ασκήσεων διαχείρισης έργου υπό συνθήκες αβεβαιότητας

Ενδεικτικές λύσεις ασκήσεων διαχείρισης έργου υπό συνθήκες αβεβαιότητας Ενδεικτικές λύσεις ασκήσεων διαχείρισης έργου υπό συνθήκες αβεβαιότητας 1 Περιεχόμενα 1 η Άσκηση... 4 2 η Άσκηση... 7 3 η Άσκηση... 10 Χρηματοδότηση... 12 Σημείωμα Αναφοράς... 13 Σημείωμα Αδειοδότησης...

Διαβάστε περισσότερα

1 η Διάλεξη. Ενδεικτικές λύσεις ασκήσεων

1 η Διάλεξη. Ενδεικτικές λύσεις ασκήσεων 1 η Διάλεξη Ενδεικτικές λύσεις ασκήσεων 1 Περιεχόμενα 1 η Άσκηση... 3 2 η Άσκηση... 3 3 η Άσκηση... 3 4 η Άσκηση... 3 5 η Άσκηση... 4 6 η Άσκηση... 4 7 η Άσκηση... 4 8 η Άσκηση... 5 9 η Άσκηση... 5 10

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΠΛΕΥΡΙΤΙΚΗΣ ΣΥΛΛΟΓΗΣ. Αικ. Χανιώτου, Ι. Βρυώνη Πνευμονολογική Κλινική ΓΟΝΚ ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΑΝΑΡΓΥΡΟΙ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΠΛΕΥΡΙΤΙΚΗΣ ΣΥΛΛΟΓΗΣ. Αικ. Χανιώτου, Ι. Βρυώνη Πνευμονολογική Κλινική ΓΟΝΚ ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΑΝΑΡΓΥΡΟΙ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΠΛΕΥΡΙΤΙΚΗΣ ΣΥΛΛΟΓΗΣ Αικ. Χανιώτου, Ι. Βρυώνη Πνευμονολογική Κλινική ΓΟΝΚ ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΑΝΑΡΓΥΡΟΙ Αύξηση της παραγωγής πλευριτικού υγρού (ΠΥ) Διατήρηση της φυσιολογικής διαπερατότητας

Διαβάστε περισσότερα

Διδακτική των εικαστικών τεχνών Ενότητα 1

Διδακτική των εικαστικών τεχνών Ενότητα 1 Διδακτική των εικαστικών τεχνών Ενότητα 1 Ουρανία Κούβου Εθνικὸ καi Καποδιστριακὸ Πανεπιστήμιο Αθηνών Τμήμα Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία Ενότητα 1. Ιστορική αναδρομή της διδακτικής της

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Ενότητα 6 η Άσκηση - DFS δένδρα Διδάσκων Χρήστος Ζαρολιάγκης Καθηγητής Τμήμα Μηχανικών Η/Υ & Πληροφορικής Πανεπιστήμιο Πατρών Email: zaro@ceid.upatras.gr Άδειες Χρήσης Το παρόν

Διαβάστε περισσότερα

Τίτλος Μαθήματος: Μαθηματική Ανάλυση Ενότητα Γ. Ολοκληρωτικός Λογισμός

Τίτλος Μαθήματος: Μαθηματική Ανάλυση Ενότητα Γ. Ολοκληρωτικός Λογισμός Τίτλος Μαθήματος: Μαθηματική Ανάλυση Ενότητα Γ. Ολοκληρωτικός Λογισμός Κεφάλαιο Γ.4: Ολοκλήρωση με Αντικατάσταση Όνομα Καθηγητή: Γεώργιος Ν. Μπροδήμας Τμήμα Φυσικής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Διδακτική των εικαστικών τεχνών Ενότητα 2

Διδακτική των εικαστικών τεχνών Ενότητα 2 Διδακτική των εικαστικών τεχνών Ενότητα 2 Ουρανία Κούβου Εθνικὸ καi Καποδιστριακὸ Πανεπιστήμιο Αθηνών Τμήμα Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία Ενότητα 2. Το παιδικό σχέδιο ως γνωστική διεργασία:

Διαβάστε περισσότερα

Διδακτική των εικαστικών τεχνών Ενότητα 2

Διδακτική των εικαστικών τεχνών Ενότητα 2 Διδακτική των εικαστικών τεχνών Ενότητα 2 Ουρανία Κούβου Εθνικὸ καi Καποδιστριακὸ Πανεπιστήμιο Αθηνών Τμήμα Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία Ενότητα 2. Το παιδικό σχέδιο ως γνωστική διεργασία:

Διαβάστε περισσότερα

Διδακτική των εικαστικών τεχνών Ενότητα 2

Διδακτική των εικαστικών τεχνών Ενότητα 2 Διδακτική των εικαστικών τεχνών Ενότητα 2 Ουρανία Κούβου Εθνικὸ καi Καποδιστριακὸ Πανεπιστήμιο Αθηνών Τμήμα Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία Ενότητα 2. Το παιδικό σχέδιο ως γνωστική διεργασία:

Διαβάστε περισσότερα

Διδακτική των εικαστικών τεχνών Ενότητα 2

Διδακτική των εικαστικών τεχνών Ενότητα 2 Διδακτική των εικαστικών τεχνών Ενότητα 2 Ουρανία Κούβου Εθνικὸ καi Καποδιστριακὸ Πανεπιστήμιο Αθηνών Τμήμα Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία Ενότητα 2. Το παιδικό σχέδιο ως γνωστική διεργασία:

Διαβάστε περισσότερα

Βέλτιστος Έλεγχος Συστημάτων

Βέλτιστος Έλεγχος Συστημάτων Βέλτιστος Έλεγχος Συστημάτων Ενότητα 7: Βέλτιστος έλεγχος συστημάτων διακριτού χρόνου Καθηγητής Αντώνιος Αλεξανδρίδης Πολυτεχνική Σχολή Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Τεχνολογίας Υπολογιστών Σημείωμα

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ

ΔΙΑΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ Παθολογική Κλινική Γ.Ν. «Η Παμμακάριστος» ΔΙΑΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ Κωνσταντινίδης Ιωάννης Συντ. Διευθυντής Μανιατάκου Μαρία Επικ. Παθολόγος Παρούσα νόσος Άνδρας 38 ετών με: Εμπύρετο

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Ενότητα 9η Άσκηση - Αλγόριθμος Prim

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Ενότητα 9η Άσκηση - Αλγόριθμος Prim Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Ενότητα 9η Άσκηση - Αλγόριθμος Prim Διδάσκων Χρήστος Ζαρολιάγκης Καθηγητής Τμήμα Μηχανικών Η/Υ & Πληροφορικής Πανεπιστήμιο Πατρών Emil: zro@ei.uptrs.r Άδειες Χρήσης Το παρόν

Διαβάστε περισσότερα

Θερμοδυναμική. Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα. Πίνακες Νερού Υπέρθερμου Ατμού. Γεώργιος Κ. Χατζηκωνσταντής Επίκουρος Καθηγητής

Θερμοδυναμική. Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα. Πίνακες Νερού Υπέρθερμου Ατμού. Γεώργιος Κ. Χατζηκωνσταντής Επίκουρος Καθηγητής Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Αθήνας Πίνακες Νερού Υπέρθερμου Ατμού Γεώργιος Κ. Χατζηκωνσταντής Επίκουρος Καθηγητής Διπλ. Ναυπηγός Μηχανολόγος Μηχανικός M.Sc. Διασφάλιση Ποιότητας,

Διαβάστε περισσότερα

Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Τμήμα Ιατρικής Εργαστήριο Ακτινολογίας Ιατρικής Απεικόνισης

Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Τμήμα Ιατρικής Εργαστήριο Ακτινολογίας Ιατρικής Απεικόνισης Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Τμήμα Ιατρικής Εργαστήριο Ακτινολογίας Ιατρικής Απεικόνισης Διδάσκοντες Ιωάννης Β. Φεζουλίδης Καθηγητής Μαριάννα Βλυχού Αναπλ. Καθηγήτρια Έφη Καψαλάκη Αναπλ. Καθηγήτρια Αικατερίνη

Διαβάστε περισσότερα

Μαθηματικά Διοικητικών & Οικονομικών Επιστημών

Μαθηματικά Διοικητικών & Οικονομικών Επιστημών Μαθηματικά Διοικητικών & Οικονομικών Επιστημών Ενότητα 7: Παράγωγος, ελαστικότητα, παραγώγιση συναρτήσεων (Φροντιστήριο) Μπεληγιάννης Γρηγόριος Σχολή Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων Τμήμα Διοίκησης

Διαβάστε περισσότερα

Διδακτική των εικαστικών τεχνών Ενότητα 2

Διδακτική των εικαστικών τεχνών Ενότητα 2 Διδακτική των εικαστικών τεχνών Ενότητα 2 Ουρανία Κούβου Εθνικὸ καi Καποδιστριακὸ Πανεπιστήμιο Αθηνών Τμήμα Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία Ενότητα 2. Το παιδικό σχέδιο ως γνωστική διεργασία:

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στους Υπολογιστές

Εισαγωγή στους Υπολογιστές Εισαγωγή στους Υπολογιστές Εργαστήριο 2 Καθηγητές: Αβούρης Νικόλαος, Παλιουράς Βασίλης, Κουκιάς Μιχαήλ, Σγάρμπας Κυριάκος Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Τεχνολογίας Υπολογιστών Άσκηση 2 ου εργαστηρίου

Διαβάστε περισσότερα

Χωρικές σχέσεις και Γεωμετρικές Έννοιες στην Προσχολική Εκπαίδευση

Χωρικές σχέσεις και Γεωμετρικές Έννοιες στην Προσχολική Εκπαίδευση Χωρικές σχέσεις και Γεωμετρικές Έννοιες στην Προσχολική Εκπαίδευση Ενότητα 7: Κανονικότητες, συμμετρίες και μετασχηματισμοί στο χώρο Δημήτρης Χασάπης Τμήμα Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία

Διαβάστε περισσότερα

Λογιστική Κόστους Ενότητα 8: Κοστολογική διάρθρωση Κύρια / Βοηθητικά Κέντρα Κόστους.

Λογιστική Κόστους Ενότητα 8: Κοστολογική διάρθρωση Κύρια / Βοηθητικά Κέντρα Κόστους. Λογιστική Κόστους Ενότητα 8: Κοστολογική διάρθρωση Κύρια / Βοηθητικά Κέντρα Κόστους. Μαυρίδης Δημήτριος Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες

Διαβάστε περισσότερα

Εφαρμογές των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών στη διδασκαλία και τη μάθηση

Εφαρμογές των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών στη διδασκαλία και τη μάθηση Εφαρμογές των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών στη διδασκαλία και τη μάθηση Ενότητα: Εργασίες Διδάσκων: Βασίλης Κόμης, Καθηγητής komis@upatras.gr www.ecedu.upatras.gr/komis/ Τμήμα Επιστημών

Διαβάστε περισσότερα

Διοίκηση Εξωτερικής Εμπορικής Δραστηριότητας

Διοίκηση Εξωτερικής Εμπορικής Δραστηριότητας Διοίκηση Εξωτερικής Εμπορικής Δραστηριότητας Ενότητα 8: Αξιολόγηση και επιλογή αγορών στόχων από ελληνική εταιρία στον κλάδο παραγωγής και εμπορίας έτοιμου γυναικείου Καθ. Αλεξανδρίδης Αναστάσιος Δρ. Αντωνιάδης

Διαβάστε περισσότερα

Λογιστική Κόστους Ενότητα 10: Ασκήσεις Προτύπου Κόστους Αποκλίσεων.

Λογιστική Κόστους Ενότητα 10: Ασκήσεις Προτύπου Κόστους Αποκλίσεων. Λογιστική Κόστους Ενότητα 10: Ασκήσεις Προτύπου Κόστους Αποκλίσεων. Μαυρίδης Δημήτριος Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

Έλεγχος και Διασφάλιση Ποιότητας Ενότητα 4: Μελέτη ISO Κουππάρης Μιχαήλ Τμήμα Χημείας Εργαστήριο Αναλυτικής Χημείας

Έλεγχος και Διασφάλιση Ποιότητας Ενότητα 4: Μελέτη ISO Κουππάρης Μιχαήλ Τμήμα Χημείας Εργαστήριο Αναλυτικής Χημείας Έλεγχος και Διασφάλιση Ποιότητας Ενότητα 4: Μελέτη Κουππάρης Μιχαήλ Τμήμα Χημείας Εργαστήριο Αναλυτικής Χημείας ISO 17025 5.9. ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΔΟΚΙΜΩΝ (1) 5.9.1 Το Εργαστήριο

Διαβάστε περισσότερα

Λογιστική Κόστους Ενότητα 11: Λογισμός Κόστους

Λογιστική Κόστους Ενότητα 11: Λογισμός Κόστους Λογιστική Κόστους Ενότητα 11: Λογισμός Κόστους Μαυρίδης Δημήτριος Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Διδακτική των εικαστικών τεχνών Ενότητα 3

Διδακτική των εικαστικών τεχνών Ενότητα 3 Διδακτική των εικαστικών τεχνών Ενότητα 3 Ουρανία Κούβου Εθνικὸ καi Καποδιστριακὸ Πανεπιστήμιο Αθηνών Τμήμα Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία Ενότητα 3. Ο ρόλος του εκπαιδευτικού: σχεδιασμός

Διαβάστε περισσότερα

Κβαντική Επεξεργασία Πληροφορίας

Κβαντική Επεξεργασία Πληροφορίας Κβαντική Επεξεργασία Πληροφορίας Ενότητα 11: Είδη και μετασχηματισμοί πινάκων Σγάρμπας Κυριάκος Πολυτεχνική Σχολή Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Τεχνολογίας Υπολογιστών Σκοποί ενότητας Είδη και μετασχηματισμοί

Διαβάστε περισσότερα

Διδακτική Πληροφορικής

Διδακτική Πληροφορικής Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Διδακτική Πληροφορικής Ενότητα 4: Διδακτικός μετασχηματισμός βασικών εννοιών πληροφορικής Το περιεχόμενο του μαθήματος διατίθεται με άδεια Creative Commons

Διαβάστε περισσότερα

Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις και Ανάπτυξη

Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις και Ανάπτυξη ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις και Ανάπτυξη Ενότητα 8: Η Οικονομική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης Γρηγόριος Ζαρωτιάδης Άδειες Χρήσης Το

Διαβάστε περισσότερα

Κβαντική Επεξεργασία Πληροφορίας

Κβαντική Επεξεργασία Πληροφορίας Κβαντική Επεξεργασία Πληροφορίας Ενότητα 23: Υπολογισμοί σε Κβαντικά Κυκλώματα ΙΙ Σγάρμπας Κυριάκος Πολυτεχνική Σχολή Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Τεχνολογίας Υπολογιστών Σκοποί ενότητας Υπολογισμοί

Διαβάστε περισσότερα

Λογιστική Κόστους Ενότητα 11: Λογισμός Κόστους (1)

Λογιστική Κόστους Ενότητα 11: Λογισμός Κόστους (1) Λογιστική Κόστους Ενότητα 11: Λογισμός Κόστους (1) Μαυρίδης Δημήτριος Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για

Διαβάστε περισσότερα

Θεσμοί Ευρωπαϊκών Λαών Ι 19 ος -20 ος αιώνας

Θεσμοί Ευρωπαϊκών Λαών Ι 19 ος -20 ος αιώνας ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Θεσμοί Ευρωπαϊκών Λαών Ι 19 ος -20 ος αιώνας Ενότητα 7η: Ιερά Σύνοδος Κυριάκος Κυριαζόπουλος Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Ενότητα 10η Άσκηση Αλγόριθμος Dijkstra

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Ενότητα 10η Άσκηση Αλγόριθμος Dijkstra Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Ενότητα 1η Άσκηση Αλγόριθμος Dijkra Διδάσκων Χρήστος Ζαρολιάγκης Καθηγητής Τμήμα Μηχανικών Η/Υ & Πληροφορικής Πανεπιστήμιο Πατρών Email: zaro@ceid.upara.gr Άδειες Χρήσης Το παρόν

Διαβάστε περισσότερα

Φυματίωση με νέα «πρόσωπα»

Φυματίωση με νέα «πρόσωπα» Φυματίωση με νέα «πρόσωπα» Φιλίππου Δ., Τιτόπουλος Ηρ., Κωνσταντίνου Ελ., Οικονόμου Δ. Πνευμονολογική & Θωρακοχειρουργική Κλινική Ιατρικό Διαβαλκανικό Κέντρο, Θεσσαλονίκη περιστατικό 1 στοιχεία ασθενούς

Διαβάστε περισσότερα

Διδακτική των εικαστικών τεχνών Ενότητα 2

Διδακτική των εικαστικών τεχνών Ενότητα 2 Διδακτική των εικαστικών τεχνών Ενότητα 2 Ουρανία Κούβου Εθνικὸ καi Καποδιστριακὸ Πανεπιστήμιο Αθηνών Τμήμα Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία Ενότητα 2. Το παιδικό σχέδιο ως γνωστική διεργασία:

Διαβάστε περισσότερα

Μεθοδολογία Έρευνας Κοινωνικών Επιστημών Ενότητα 2: ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ Λοίζου Ευστράτιος Τμήμα Τεχνολόγων Γεωπόνων-Kατεύθυνση

Μεθοδολογία Έρευνας Κοινωνικών Επιστημών Ενότητα 2: ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ Λοίζου Ευστράτιος Τμήμα Τεχνολόγων Γεωπόνων-Kατεύθυνση Μεθοδολογία Έρευνας Κοινωνικών Επιστημών Ενότητα 2: ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ Λοίζου Ευστράτιος Τμήμα Τεχνολόγων Γεωπόνων-Kατεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό

Διαβάστε περισσότερα

Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις και Ανάπτυξη

Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις και Ανάπτυξη ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις και Ανάπτυξη Ενότητα 6: Διαπεριφερειακές διαφορές Γρηγόριος Ζαρωτιάδης Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Ποιοτική μεθοδολογία έρευνας στη Διδακτική των Μαθηματικών Ενότητα: Η διαχείριση του λάθους στην τάξη των μαθηματικών

Ποιοτική μεθοδολογία έρευνας στη Διδακτική των Μαθηματικών Ενότητα: Η διαχείριση του λάθους στην τάξη των μαθηματικών Ποιοτική μεθοδολογία έρευνας στη Διδακτική των Μαθηματικών Ενότητα: Η διαχείριση του λάθους στην τάξη των μαθηματικών Πόταρη Δέσποινα, Σακονίδης Χαράλαμπος Σχολή Θετικών επιστημών Τμήμα Μαθηματικών Η διαχείριση

Διαβάστε περισσότερα

Χειρουργική θεραπευτική αντιμετώπιση της υπεζωκοτικής κοιλότητας. Ζάβρας Ν

Χειρουργική θεραπευτική αντιμετώπιση της υπεζωκοτικής κοιλότητας. Ζάβρας Ν Χειρουργική θεραπευτική αντιμετώπιση της υπεζωκοτικής κοιλότητας Ζάβρας Ν 1900: Εφαρμόσθηκε για πρώτη φορά από τον Jacobeous στις αρχές του 20 ου αιώνα για τη λύση συμφύσεων σε ασθενείς με φυματίωση αλλά

Διαβάστε περισσότερα

Ψηφιακή Επεξεργασία Εικόνων

Ψηφιακή Επεξεργασία Εικόνων ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ Ψηφιακή Επεξεργασία Εικόνων Ενότητα # 14: Τμηματοποίηση με χρήση τυχαίων πεδίων Markov Καθηγητής Γιώργος Τζιρίτας Τμήμα Επιστήμης Υπολογιστών Τμηματοποίηση εικόνων

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Φροντιστήριο 1

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Φροντιστήριο 1 Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Φροντιστήριο 1 Διδάσκων Χρήστος Ζαρολιάγκης Καθηγητής Τμήμα Μηχανικών Η/Υ & Πληροφορικής Πανεπιστήμιο Πατρών Email: zaro@ceid.upatras.gr Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Ενότητα 9η Άσκηση - Αλγόριθμος Kruskal

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Ενότητα 9η Άσκηση - Αλγόριθμος Kruskal Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Ενότητα 9η Άσκηση - Αλγόριθμος Kruskl Διδάσκων Χρήστος Ζαρολιάγκης Καθηγητής Τμήμα Μηχανικών Η/Υ & Πληροφορικής Πανεπιστήμιο Πατρών Emil: zro@ei.uptrs.r Άδειες Χρήσης Το παρόν

Διαβάστε περισσότερα

Διοικητική Λογιστική

Διοικητική Λογιστική Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Διοικητική Λογιστική Ενότητα 6: Μέθοδοι ς Το περιεχόμενο του μαθήματος διατίθεται με άδεια Creative Commons εκτός και αν αναφέρεται διαφορετικά Το έργο

Διαβάστε περισσότερα

Έλεγχος Ποιότητας Φαρμάκων

Έλεγχος Ποιότητας Φαρμάκων Έλεγχος Ποιότητας Φαρμάκων Ενότητα 6: Κουππάρης Μιχαήλ Τμήμα Χημείας Εργαστήριο Αναλυτικής Χημείας Συσκευές Αποσάθρωση Δισκίων (ενός καλαθιού (δεξιά) και δύο καλαθιών (αριστερά) 2 Συσκευή Αποσάθρωσης 4

Διαβάστε περισσότερα

Ιστορία της μετάφρασης

Ιστορία της μετάφρασης ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 6: Μεταφραστές και πρωτότυπα. Ελένη Κασάπη ΤΜΗΜΑ ΑΓΓΛΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΚΑΙ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons.

Διαβάστε περισσότερα

Εκκλησιαστικό Δίκαιο

Εκκλησιαστικό Δίκαιο ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 11η: Οργανισμοί της Εκκλησίας της Ελλάδος Κυριάκος Κυριαζόπουλος Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες

Διαβάστε περισσότερα