Aκτινοπροστασία: σκέψου και προφυλάξου έξυπνα

Transcript

1 Eιρήνη Μαυρίκου, Ακτινοφυσικός, ΓΝΑ «Γ.ΓΕΝΝΗΜΑΤΑΣ» 22 ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΟ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ 20/10/2016 Aκτινοπροστασία: σκέψου και προφυλάξου έξυπνα

2 ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΦΥΣΙΚΗΣ Τι είναι ακτινοβολία Ακτινοβολία: µορφή ενέργειας που εκπέµπεται από µία πηγή και διαδίδεται στο χώρο µε µεγάλη ταχύτητα 1. Φωτόνια (κύµατα) Ηλεκτροµαγνητική ακτινοβολία (Η/Μ) 2. Σωµατίδια

3 χηµικές επιδράσεις Είδη ακτινοβολίας i. Ιοντίζουσα: µεταφέρει ενέργεια µεγαλύτερη από 10eV, ικανή να εισχωρήσει στην ύλη να διασπάσει βίαια χηµικούς δεσµούς να προκαλέσει βιολογικές βλάβες σε ζώντες οργανισµούς ii. Μη ιοντίζουσα: µεταφέρει σχετικά µικρή ενέργεια ικανή να προκαλέσει στα κύτταρα ηλεκτρικές θερµικές

4 ενέργειας ΙΟΝΤΙΖΟΥΣΕΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΕΣ Ακτίνες Χ Ακτίνες γ Ηλεκτροµαγνητική ακτινοβολία Οι ακτίνες Χ και γ είναι ηλεκτροµαγνητική ακτινοβολία - όπως και το ορατό φως - αλλά πολύ δραστικότερες λόγω µεγαλύτερης

5 Φάσµα Η/Μ ακτινοβολίας

6 Τρόπος αλληλεπίδρασης ακτίνων Χ µε την ύλη Oι ακτίνες Χ στην αλληλεπίδρασή τους µε τη ύλη µπορεί να: σκεδαστούν διαπεράσουν την ύλη χωρίς να αλληλεπιδράσουν απορροφηθούν

7 Λυχνία παραγωγής ακτίνων-χ Μηχάνηµα ΟΝ-OFF: όταν δεν λειτουργεί Δ Ε Ν Α Κ Τ Ι Ν Ο

8 Πορεία φωτονίων- ακτίνων Χ στην ακτινοδιάγνωση 1. Απορροφούνται από τον ασθενή 2. Σκεδάζονται σε διάφορες διευθύνσεις 3. Απορροφούνται από το grid 4. Φτάνουν στον υποδοχέα εικόνας και δηµιουργούν την εικόνα

9 Πηγή ακτινοβολίας για προσωπικό: Διαχέουσα ακτινοβολία 1) Διαρροή λυχνίας (υπό αυστηρό έλεγχο, Νοµοθεσία <1mSv/hr στο 1 µέτρο, δηλαδή είναι της τάξης των µsv/hr) 2) Σκεδαζόµενη ακτινοβολία (πρωτογενής, δευτερογενής κλπ)

10 1mSv=0.001 Sv 1µSv= Sv=0.001mSv 1mSv=1000µSv Σκεδαζόµενη ακτινοβολία από ασθενή (της τάξης των msv/hr )

11 Για κάθε 1000 φωτόνια που προσπίπτουν στον X-Ray tube ασθενή περίπου σκεδάζονται, περίπου 20 φτάνουν στον ανιχνευτή και τα υπόλοιπα απορροφώνται.

12

13

14 Έχουµε πάντα στο µυαλό µας ότι από την ακτινοβολία προστατευόµαστε κυρίως µε τους εξής τρόπους: 1) χρόνο 2) απόσταση 3) ακτινοπροστατευτικά µέσα

15 3) Ακτινοπροστατευτικά µέσα Απαγορεύεται: να µπαίνουµε στην αίθουσα του µηχανήµατος χωρίς ακτινοπροστατευτική ποδιά και χωρίς κολλάρο θυρεοειδούς Απαγορεύεται να είµαστε στην αίθουσα του στεφανιογράφου χωρίς δοσίµετρο (προσέχουµε να το φοράµε σωστά!!!)

16 Δοσίµετρο µετρά ισοδύναµη δόση βάθους 10 mm (Ηp 10) όταν φοριέται σωστά Σωστός τρόπος Λάθος τρόπος ΔΕΝ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΕΙ

17 Τροχήλατο πέτασµα Ακτινοπροστατευτικά πετάσµατα γεννητικών οργάνων Πέτασµα οροφής Γυαλιά ακτινοπροστασίας

18 RADPAD shields and drapes provide up to a 95% reduction rate in scatter radiation.

19 Ακτινοπροστασία υλικών (π.χ. ποδιών ακτινοπροστασίας) για διάφορα ισοδύναµα πάχη mm Pb, σε σχέση µε διάφορες ενέργειες ακτίνων Χ (kvp) (φίλτρο 3 mm Al). Τρίτη στήλη: ποσοστό που διαπερνάει το ακτινοπροστατευτικό υλικό

20 Ποδιά και κολλάρο «κόβουν» το 93-97% της σκεδαζόµενης ακτινοβολίας που φτάνει σε εµάς στα 100 kv ΕΛΕΓΧΟΣ ΑΚΤΙΝΟΠΡΟΣΤΑΤΕΥΤΙΚΩΝ ΜΕΣΩΝ ΣΤΕΦΑΝΙΟΓΡΑΦΟΥ Αllura Xper FD10 Μπροστά msv/ hr Πίσω µsv/hr Πέτασµα Οροφής 0,5 4,4 Τράπεζας 0,83 3

21 Δοσιµετρία γιατρού έτους 2015 στο αιµοδυναµικό τµήµα (msv) Ηp (10) 3,23 1,61 1,6 2,2 1,28 Ηp (10) KΠ 0,16 0,11 0,1 0,11 0 % (κάτω ποδιά/ πάνω ποδιά) Ετήσιος έλεγχος ακτινοπροστατευτικών µέσων

22 Ποδιές, ρόµπες: 1) Tις κρεµάµε σωστά 2) Δεν τις αφήνουµε σε καρέκλες 3) Δεν καθόµαστε πάνω τους 4) Δεν τις διπλώνουµε

23

24 ΠΡΟΣΟΧΗ Κάλυψη ακτινοπροστασίας: µπροστά 0.5 mmpb, πίσω 0.25 mm Pb Apron Features: Elastic VELCRO straps across lower back provide excellent lumbar support Eliminates weight on shoulders VELCRO closure at left shoulder Shoulder pads Pockets on vest and skirt 9" hanging loops on skirt The VELCRO overlap skirt is designed for maximum protection Embroidery at an additional charge Protection level comes standardly front/back 0.50/0.25 mm Pb This style of apron incorporates a lead-free, super lightweight 2- element composite Recyclable and safe for non-hazardous disposal

25 Προσοχή όταν αγοράζουµε νέα ακτινοπροστατευτικά υλικά Ακτινοπροστατευτικές ρόµπες-ποδιές πολύ πολύ ελαφριές τύπου lead -free Lightweight Aprons EXPOSED: Information about radiation safety for interventionalists Posted on April 22, 2016 by RADPAD in Safety with no comments Lightweight Aprons EXPOSED Posted on March 6, 2016 by Chet R. Rees, MD

26 About 40-50% of interventionalists have switched to lightweight lead aprons (usually nonlead in reality) to deal with the musculoskeletal problems and fatigue that plague the profession and result in pain, Fig 1. Two aprons are both labeled 0.5 mm Pb equivalent, with corroboration by their product brochures, websites, and salesmen. They are from different manufacturers but are the same configuration and are almost indistinguishable except by their weights (and color patterns). Yet operator exposure when wearing the lightweight apron on the left was 12

27 2. Απόσταση νόµος αντιστρόφου απόστασης: διπλασιάζω απόσταση υποτετραπλασιάζω ακτινοβολία που δέχοµαι I 1 =400 στο 1 µέτρο Ι 2 =? στα 2 µέτρα

28 DISTANCE VARIATION 100 kv 1 ma 11x11 cm mgy/h at 0.5m mgy/h at 1m Σκεδαζόµενος ρυθµός δόσης µειώνεται µε την αποµάκρυνση από τον ασθενή

29 Μέγεθος ασθενή παίζει ρόλο στη σκεδαζόµενη ακτινοβολία: Φωτόνια Χ πιο µεγάλης ενέργειας προσπίπτουν στον ασθενή (πιο ψηλά kv) Πιο πολλά σκεδαζόµενα φωτόνια Αύξηση πάχους ασθενούς από 16 σε 24 cm µπορεί να αυξήσει κατά 5 φορές το ρυθµό δόσης της σκεδαζόµενης ακτινοβολίας:

30 Different C-arm angulations, involve very different scatter dose rates (Philips Integris 5000) Διαφορετικές προβολές: πολύ διαφορετικοί ρυθµοί δόσης σκεδαζόµενης ακτινοβολίας

31 Π Ρ Ο Σ Ο Χ Η: µικρότερο ποσό ακτινοβολίας δεχόµαστε όταν βρισκόµαστε από την πλευρά του Flat panel στις πλάγιες λήψεις και όταν η λυχνία είναι κάτω από την εξεταστική τράπεζα στις κάθετες λήψεις

32 Eκπαίδευση αιµοδυναµιστή: Καλές τεχνικές λήψης 1. Κλείσιµο διαφραγµάτων FIELD SIZE DEPENDENCE 100 kv 1 ma 11x11 cm 0.8 mgy/h 0.6 mgy/h 17x17 cm 1.3 mgy/h 1.1 mgy/h 0.3 mgy/h 0.7 mgy/h 1m patient distance Patient thickness 18 cm

33 2) Χρόνος ακτινοσκόπησης και αριθµός λήψεων πρέπει να µειώνονται κατά το δυνατόν 3) Χρησιµοποιούµε low mode αν έχουµε καλή εικόνα: Ρυθµός δόσης σκεδαζόµενης ακτινοβολίας µπορεί να αυξηθεί κατά 10 φορές από low mode ακτινοσκόπηση σε καταγραφή (από 2 σε 20 msv/hr)

34 Μεγάλη δόση και µεγάλος ρυθµός δόσης: παχύς ασθενή κατά τη καταγραφή (CINE) σε πλάγιες προβολές Set up µετρήσεων

35 F L U ) Projection SID (cm) kv ma msv PA µsv/hr LAO 42, CAUD 2 LAO 32, CRAN 16 LAO 8, CRAN msv/hr msv/hr msv/hr O R RAO 36, CAUD 25 RAO 38, CRAN 4 LAO 42, CAUD msv/hr msv/hr msv/hr O C Projection SID (cm) kv ma msv PA LAO 42, CAUD I N E LAO 32, CRAN 16 LAO 8, CRAN 34 RAO 36, CAUD 25 RAO 38, CRAN 4 LAO 42, CAUD

36

37 ΒΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ Χ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ i. µη στοχαστικά (ντετερµινιστικά) ii. στοχαστικά

38 i. Μη στοχαστικά αποτελέσµατα (ντετερµινιστικά) Εµφανίζονται: µεγάλες δόσεις ακτινοβολίας µεγάλοι ρυθµοί δόσεων ατκινοβολίας έχουν κατώφλι δόσης άµεσα : π.χ.εφάπαξ δόση πάνω από 50 Gy θάνατος σε µακρύτερες χρονικές περιόδους π.χ. ακτινικός καταρράκτης σοβαρότητα βλάβης αυξάνει µε τη αύξηση της δόσης

39

40 ii. Στοχαστικά αποτελέσµατα Εµφανίζονται: xαµηλές δόσεις χαµηλούς ρυθµούς δόσεων όχι άµεσα αποτελέσµατα πιθανότητα εµφάνισης όχι όριο δόσης αλλά η πιθανότητα εµφάνισης αυξάνεται µε την αύξηση της δόσης οφείλονται σε µη σωστή επιδιόρθωση των βλαβών των κυτάρρων ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ

41 Πιθανότητα εµφάνισης καρκίνου ανά Sv: 5% ή 0,05 ή 5 στους αναµένεται να εµφανίσουν καρκίνο από ακτινοβολία ανά msv ενεργού δόσης (0,005%) Φυσιολογική πιθανότητα εµφάνισης καρκίνου: 25%

42 ΑΡΧΕΣ TΗΣ ΑΚΤΙΝΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ 1. Αιτιολόγηση 2. Βελτιστοποίηση 3. Τήρηση ορίων δόσεων

43 ΑΡΧΗ ΤΩΝ ΟΡΙΩΝ ΔΟΣΕΩΝ Oρια δόσεων είναι τιµές δόσεων των οποίων η υπέρβαση α π α γ ο ρ ε ύ ε τ α ι. Ισχύει µόνον για τους επαγγελµατικά εκτιθέµενους σε ακτινοβολία και τον γενικό πληθυσµό Οχι για τους ασθενείς

44 Όρια ακτινοβολίας Γενικός πληθυσµός ΦΕΚ B 216/ msv (δεν ισχύει για ιατρικές εξετάσεις) Eπαγγελµατικώς ασχολούµενοι κατηγορίας Α 20 msv κατά τη διάρκεια ενός έτους 100 msv κατά την περίοδο πέντε συνεχόµενων ετών. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις η ενεργός δόση κατά τη διάρκεια ενός µεµονωµένου έτους µπορεί να φτάσει τα 50 msv µε την προϋπόθεση ότι τα πέντε προηγούµενα συµπεριλαµβανοµένου και του τρέχοντος να µην

45 Όρια δόσεων Ετήσια ενεργός δόση Εργαζόµενοι (msv) 20 (µπορεί να φτάσει 50 µε την προϋπόθεση που αναφέραµε) Κοινό (msv) 1 Ισοδύναµη δόση: Φακοί οφθαλµών 150 (νέο όριο ΕΕ:20 msv) 15 Δέρµα, άκρα 500 (για µέση δόση ανά cm 2 ) 50 (για µέση δόση ανά cm 2 )

46 Oι βιολογικές επιδράσεις της ακτινοβολίας εξαρτώνται από : Tην απορροφούµενη δόση Από την ποιότητα της ακτινοβολίας Από την ακτινευαισθησία ιστών και οργάνων

47 ΔΟΣΙΜΕΤΡΙΑ ΔΟΣΙΜΕΤΡΙΚΑ ΜΕΓΕΘΗ-ΜΟΝΑΔΕΣ ΜΕΤΡΗΣΗΣ I. Έκθεση II. Απορροφούµενη δόση III. Ισοδύναµη δόση IV. Ενεργός δόση

48 ΕΚΘΕΣΗ - ΔΟΣΗ ΙΣΟΔΥΝΑΜΗ ΔΟΣΗ-Ε ΝΕΡΓΟΣ ΔΟΣΗ I. ΕΚΘΕΣΗ είναι το ποσόν της ακτινοβολίας στο οποίο εκτιθέµεθα και µετριέται σε Roentgen (R) II.AΠΟΡΡΟΦΟΥΜΕΝΗ ΔΟΣΗ είναι το ποσόν της ακτινοβολίας που απορροφά το σώµα και µετριέται σε Gy (mgy=rad). (Ενέργεια ανά µονάδα µάζας)

49 Mέτρηση δοσιµέτρων Moνάδα µέτρησης: από ΕΕΑΕ Sv : (msv) Iσοδύναµη δόση III. ΙΣΟΔΥΝΑΜΗ ΔΟΣΗ: ( Ποιότητα ακτινοβολίας ) Η απορροφώµενη δόση, στον ιστό ή το όργανο Τ σταθµισµένη για το είδος και την ποιότητα της ακτινοβολίας R D T.R, η απορροφώµενη µέση δόση σε ιστό ή όργανο Τ λόγω της ακτινοβολίας R, w R, είναι ο συντελεστής στάθµισης ακτινοβολίας w R =1 για την ακτινοβολία Χ και γ

50 Eίδος ακτινοβολίας W R Φωτόνια (Χ και γ) 1 Ηλεκτρόνια 1 Πρωτόνια 2-5 Σωµάτια α 20 Νετρόνια 5-20

51 Όµως: κάθε ανθρώπινος ιστός παρουσιάζει διαφορετική ευαισθησία στην ακτινοβολία διαφορετικός κίνδυνος για την υγεία: π.χ.η ακτινοβόληση του αιµοποιητικού ιστού βάζει σε µεγαλύτερο κίνδυνο την υγεία από ότι η ακτινοβόληση του δέρµατος για την ίδια ισοδύναµη δόση Χρειαζόµαστε ένα δοσιµετρικό µέγεθος που να σχετίζεται µε τον ενδεχόµενο συνολικό κίνδυνο ανεξάρτητα από το είδος της ακτινοβολίας συνθήκες ακτινοβόλησης

52 IV. ΕΝΕΡΓΟΣ ΔΟΣΗ (+ ακτινευαισθησία ιστώνοργάνων) το άθροισµα των ισοδύναµων δόσεων σε όλους τους ιστούς και όργανα του σώµατος αντιστοιχεί αριθµητικά στην ολόσωµη ισοδύναµη δόση που πρέπει να δεχθεί το προσβληθέν άτοµο ώστε να διατρέξει τον ίδιο κίνδυνο βλάβης της υγείας του µε αυτόν που διατρέχει από την τοπική ακτινοβόληση του οργάνου D T,R η απορροφούµενη µέση δόση σε ιστό ή όργανο Τ λόγω της ακτινοβολίας R, w R, ο συντελεστής στάθµισης ακτινοβολίας και w T, ο συντελεστής στάθµισης ιστού για τον ιστό ή το όργανο Τ Η ΕΕΑΕ στέλνει δεύτερη σελίδα µε ενεργό δόση: αλγόριθµος

53 ICRP 60: 1990 ICRP 103: 2007 * Remainder tissues: Adrenals, Extrathoracic (ET) region, Gall bladder, Heart, Kidneys, Lymphatic nodes, Muscle, Oral mucosa, Pancreas, Prostate ( ), Small

54 Ενεργός δόση: µία ένδειξη-εκτίµηση κινδύνου Στην πράξη oι επιδράσεις της ακτινοβολίας εξαρτώνται (follow up Hiroshima-Nagashiki, Life Spun Study, LSS, ασθενών που έχουν υποβληθεί σε ακτινοθεραπεία, κλπ): Ηλικία στην οποία ακτινοβολούµαστε Φύλο (πιο ευαίσθητες οι γυναίκες σαν σύνολο αλλά άλλα όργανα πιο ευαίσθητα στο κάθε φύλο) Κληρονοµικό ιστορικό Φυλή?

55 Δείκτης επικινδυνότητας εξαρτάται από το φύλο: γυναίκες έχουν αυξηµένο δείκτη εξαρτάται από την ηλικία ακτινοβόλησης: µε την αύξηση της ηλικίας µειώνεται ο κίνδυνος διάφοροι παράγοντες συµβάλλουν προσθετικά: π.χ. ΤΣΙΓΑΡΟ

56

57 Μέση ετήσια δόση ανά άτοµο του πληθυσµού από το περιβάλλον (msv) Σύνολο: 2,7 msv/year

58 Μέση ετήσια δόση ανά άτοµο του πληθυσµού από τις ιατρικές διαγνωστικές πρακτικές (msv) Σύνολο: 1,8 msv/year

59 Health Risks from Exposure to Low Levels of Ionizing Radiation: BEIR VII Phase 2 All solid cancers Leukemia Males Females Males Females Excess cases (including nonfatal cases) from exposure to 0.1 Gy Number of cases in the absence of exposure Excess deaths from exposure to 0.1 Gy Number of deaths in the absence of exposure NOTE: Number of cases or deaths per 100,000 exposed persons. BEIR: Biological effects of ionizing radiation

60 Η Ελληνική Επιτροπή Ατοµικής Ενέργειας (ΕΕΑΕ) χρησιµοποιεί και χορηγεί στους εργαζόµενους δοσίµετρα θερµοφωταύγειας To χαµηλότερο όριο ανίχνευσης για το υλικό αυτό είναι 0.01 msv. Δόσεις µικρότερες του 0.1mSv για τα δοσίµετρα σώµατος καταχωρούνται ως µηδενικές H aπόσβεση του σήµατος µε το χρόνο είναι ~10% σε 3 Δοσίµετρo σώµατος: µήνες. είναι βαθµονοµηµένο ώστε να υπολογίζεται η ατοµική δόση βάθους Ηp (10) (ιστοί) και Hp (0.07) (δέρµα)

61

62 δοσιµετρούµενων. Στην ΕΕΑΕ τηρείται το Εθνικό Αρχείο Δόσεων στο οποίο φυλάσσονται όλα τα δεδοµένα σχετικά µε τα συνεργαζόµενα ιδρύµατα,τα εργαστήρια, τα άτοµα και τις καταγραφόµενες δόσεις: Σε κάθε εργαζόµενο αντιστοιχεί ένας κωδικός που τον συνοδεύει σε κάθε δραστηριότητα σχετικά µε τις ακτινοβολίες. Σε περίπτωση µετάβασης σε άλλο εργαστήριο, ή δεύτερης εγγραφής σε άλλο εργαστήριο ο κωδικός του παραµένει ο ίδιος. Με τον τρόπο αυτό παρακολουθείται για το σύνολο των δόσεων που έχει πάρει Όλα τα δεδοµένα, για κάθε δοσιµετρούµενο, φυλάσσονται για διάστηµα 30 ετών µετά τη διακοπή της εργασίας µε τις ακτινοβολίες. Τα στοιχεία αυτά είναι στη διάθεση των υπευθύνων ακτινοπροστασίας ή των

63 Δεύτερη σελίδα µε εκτίµηση ενεργού δόσης Ε= Η (10) /21 1 δοσίµετρο E=1.64 H εντός Η εκτός 2 δοσίµετρα

64 Προστασία εγκύων και εργαζοµένων Μόλις η κυοφορούσα εργαζοµένη ενηµερώσει την επιχείρηση ή, στην περίπτωση εξωτερικής εργαζοµένης, τον εργοδότη σχετικά µε την εγκυµοσύνη, η επιχείρηση και ο εργοδότης εξασφαλίζουν ότι οι συνθήκες απασχόλησης για την έγκυο εργαζοµένη είναι τέτοιες ώστε η ισοδύναµη δόση στο κυοφορούµενο παιδί να είναι στα κατώτερα ευλόγως εφικτά επίπεδα και να µην µπορεί να υπερβαίνει το 1 msv κατά τη διάρκεια τουλάχιστον της υπόλοιπης εγκυµοσύνης Δηλώνουµε την εγκυµοσύνη όσο το δυνατόν νωρίτερα

65

66

67 Probability of bearing healthy children as a function of radiation dose (Nominal newborn dysplasia rate =3% and nominal childhood cancer rate = Conceptus dose (mgy) 0.1%) Probability of no malformation/ dysplasia conceptus (%) Probability of no childhood cancer (%) 0 not primarily exposed Abdominal radiography Abdominal CT >100 <97 < %

68 Tαξινόµηση εργαζόµενων: κατηγορία Α: εκτιθέµενοι εργαζόµενοι που ενδέχεται να δεχτούν ενεργό δόση µεγαλύτερη από 6 msv ανά έτος (ερευνάται) κατηγορία B: όσοι εκτιθέµενοι εργαζόµενοι δεν κατατάσσονται στους εκτιθέµενους εργαζόµενους κατηγορίας A

69 ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ Α Όταν η ετήσια αθροιστική δόση ακτινοβολίας που δέχεται ο εργαζόµενος µετρηθεί στο 25% του µέγιστου επιτρεπόµενου ορίου που θέτει ο Κανονισµός Ακτινοπροστασίας, τον αµέσως επόµενο µήνα δύναται να λάβει επιπρόσθετη άδεια Ακτινοπροστασίας 21 συνεχών ηµερών Όταν η ετήσια αθροιστική δόση ακτινοβολίας που δέχεται ο εργαζόµενος µετρηθεί στο 50% του µέγιστου επιτρεπόµενου ορίου που θέτει ο Κανονισµός Ακτινοπροστασίας, τον αµέσως επόµενο µήνα υποχρεούται να λάβει επιπρόσθετη άδεια Ακτινοπροστασίας 21

70 Όταν η ετήσια αθροιστική δόση ακτινοβολίας δέχεται ο εργαζόµενος µετρηθεί στο 75% του µέγιστου επιτρεπόµενου ορίου που θέτει ο Κανονισµός Ακτινοπροστασίας, τον αµέσως επόµενο µήνα υποχρεούται να λάβει επιπρόσθετη άδεια Ακτινοπροστασίας 42 συνεχών ηµερών Διευκρινήσεις: Eγκύκλιος Υπουργείου Υγείας, Η ετήσια αθροιστική δόση ακτινοβολίας όπως αναφέρεται στην ανωτέρω παράγραφο αντιστοιχεί στη δόση η οποία εκτιµάται µε βάση τη µέτρηση και τη χρήση προστατευτικών µέσων Το αναφερόµενο µέγιστο επιτρεπόµενο όριο δόσης είναι τα 20 msv/έτος

71 εργαζοµένων κατηγορίας Β Νοµοθεσία ΦΕΚ Β, 216/2001 Η εκτίµηση των ατοµικών δόσεων πρέπει να είναι συστηµατική για τους εκτιθέµενους εργαζόµενους της κατηγορίας Α Η παρακολούθηση των εργαζοµένων κατηγορίας Β πρέπει να µπορεί να καταδείξει τουλάχιστον ότι οι συγκεκριµένοι εργαζόµενοι έχουν ορθώς καταταγεί στην κατηγορία Β. Η ΕΕΑΕ µπορεί να απαιτήσει την ατοµική δοσιµέτρηση

72 Υπενθύµιση: Σύµφωνα µε τους τελευταίους Κανονισµούς Ακτινοπροστασίας (ΦΕΚ Β, 216/2001, παράγραφος 1.7) οι εργαζόµενοι κατηγορίας Α είναι υποχρεωµένοι να υπόκεινται σε ιατρικές εξετάσεις τουλάχιστον µία φορά το χρόνο, και να ανοίξουν ιατρικό φάκελλο ο οποίος και θα παρακολουθείται από αρµόδιο γιατρό. Οι ιατρικές εξετάσεις στις οποίες πρέπει να υποβάλλονται είναι: Γενική εξέταση ούρων Γενική εξέταση αίµατος (αιµατοκρίτη, αιµοσφαιρίνη, αριθµό λευκών. ερυθρών, αιµοπεταλίων, λευκοκυταρρικό τύπο και δικτυοερυθροκύτταρα) Οφθαλµολογική εξέταση που να περιλαµβάνει ειδικότερα και την εξέταση του φακού του οφθαλµού

73 Ταξινόµηση περιοχών: Ελεγχόµενη περιοχή: κάθε περιοχή µέσα στην οποία ενδέχεται να γίνει υπέρβαση των 6 msv ετησίως Eπιβλεπόµενη περιοχή: κάθε περιοχή µέσα στην οποία ενδέχεται να γίνει υπέρβαση των 1 msv ετησίως και η οποία δεν θεωρείται ελεγχόµενη ζώνη

74 Ταυτοποιούµε άρρωστο ΣΥΝΟΨΙΖΟΝΤΑΣ Χρησιµοποιούµε όλα τα ακτινοπροστατευτικά µέσα που µπορούµε Χρόνος - απόσταση Το µηχάνηµα πρέπει να λειτουργεί υπό τις βέλτιστες συνθήκες (εταιρείες-γιατρός-τεχνολόγος-ακτινοφυσικός) Βέλτιστες τεχνικές λήψης Ύψος και βάρος ασθενούς Περιπλοκότητα επεµβατικής πράξης

75 ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ Διεθνές σύστηµα ακτινοπροστασίας International Committee on Radiological Protection (ICRP, Mελετάει βλαπτικές επιπτώσεις ακτινοβολιών και αναζητά εφαρµογή µέτρων και κανόνων ασφαλείας United Nation Scientific Committee on the Effects of Atomic Radiation (Unscear, Παρακολουθεί µακροχρόνιες συστηµατικές επιδηµιολογικές και ραδιοβιολογικές µελέτες πληθυσµών και ενηµερώνει.

76 International Atomic Energy Agency (IAEA, αυτόνοµος διεθνής διακρατικός οργανισµός που συνδέεται µε τον ΟΗΕ, του οποίου και αποτελεί εξειδικευµένη οργάνωση. Ευρωπαϊκή Επιτροπή (ΕURATOM) Οδηγίες 2013/59 (προσαρµογή κρατών µελών το αργότερο έως τις 6 Φεβρουαρίου 2018) documents/celex-32013l0059-en-txt.pdf

77

78