Εφαρμογή των σύγχρονων τεχνολογιών στην εκτίμηση των μεταβολών στη παράκτια περιοχή του Δέλτα Αξιού

Transcript

1 Εφαρμογή των σύγχρονων τεχνολογιών στην εκτίμηση των μεταβολών στη παράκτια περιοχή του Δέλτα Αξιού Μελιάδου Βαρβάρα: Μεταπτυχιακός Τμημ. Γεωγραφίας Πανεπιστημίου Αιγαίου Μελιάδης Μιλτιάδης: Υποψήφιος Διδάκτωρ Τμημ. Δασολογίας και Φ.Π. ΑΠΘ Αθήνα 9 Μαΐου 2014

2 Σκοπός της εργασίας είναι να καταδείξει τις αλλαγές οι οποίες έχουν γίνει διαχρονικά στο Δέλτα του Αξιού. Η περίοδος μελέτης είναι από το 1990 έως το Οι αλλαγές αυτές είναι αποτέλεσμα φυσικών αλλά και ανθρωπογενών επιρροών. Αυτές οι αλλαγές είναι καλό να αποτυπωθούν και σε χάρτη αλλά και με στατιστικά. Ο συνδυασμός του συνόλου των σύγχρονων τεχνολογιών είναι πολύ σημαντικός για την καλύτερη κατανόηση ενός προβλήματος και την επίλυση του και ερμηνεία όλων των παραμέτρων που τίθενται.

3 Νέες Τεχνολογίες Με τον όρο σύγχρονες τεχνολογίες, στις γεωπιστήμες, εννοούμε τις τεχνολογίες της (δορυφορικής) Τηλεπισκόπησης, των Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών και των Συστημάτων Εντοπισμού Θέσης.

4 ΟΙ ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΚΑΙ Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥΣ ΣΤΙΣ ΓΕΩΕΠΙΣΤΗΜΕΣ Στο χώρο των Γεωεπιστημών, οι σύγχρονες τεχνολογίες βρίσκουν την καλύτερη δυνατή αξιοποίηση των δυνατοτήτων τους. Τα ψηφιοποιημένα δεδομένα είναι στοιχεία που έχουν μετατραπεί σε μορφή ικανή να την επεξεργαστεί και να την αναλύσει ο ηλεκτρονικός υπολογιστής. Τα δεδομένα είναι στατικά, δηλαδή σημεία, γραμμές και επιφάνειες σταθερές στο χρόνο και δυναμικά που περιγράφουν καταστάσεις και φαινόμενα μεταβαλλόμενα, συναρτήσει του χρόνου. Οι γνώσεις μας, για το οικολογικό περιβάλλον έχουν αυξηθεί, αλλά και οι μέθοδοι και οι τεχνικές των γεωτεχνικών επιστημών άλλαξαν και εξακολουθούν να αλλάζουν. Οι ιδιαιτερότητες αυτές καθιστούν επιβεβλημένη την ένταση των προσπαθειών εισαγωγής και προσαρμογής των Σύγχρονων Τεχνολογιών στην ελληνική πραγματικότητα.

5 Χρήση Δορυφορικών εικόνων Η επιστήμη της τηλεπισκόπησης δίνει λύση στα προβλήματα συλλογής δεδομένων από περιοχές μεγάλης έκτασης. Το κόστος αγοράς και επεξεργασίας των δορυφορικών εικόνων είναι ιδιαίτερα χαμηλό σε σχέση µε την έκταση της περιοχής που καλύπτουν και την ακρίβεια της πληροφορίας που παρέχουν. Η παρατήρηση και παρακολούθηση της γης από το διάστημα αποτελεί τα τελευταία χρόνια σημαντικό εργαλείο για τη μελέτη του περιβάλλοντος, τη κατανομή του παγκόσμιου κλίματος αλλά και το σχεδιασμό και την ενίσχυση αναπτυξιακών και παραγωγικών δραστηριοτήτων σε μία περιοχή, σε μία χώρα ή σε ολόκληρο τον πλανήτη.

6 Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών Τα Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών είναι λογισμικά που μαζί με τον κατάλληλο εξοπλισμό και το εξειδικευμένο προσωπικό αξιοποιούν τις δυνατότητες των υπολογιστών για αποθήκευση, ανάλυση και απόδοση των δεδομένων που συνδέονται άμεσα ή έμμεσα με τη γεωγραφική κατανομή. Συνδέουν τις γεωγραφικές τοποθεσίες με πληροφορία (οντότητες χαρτών), παράγοντας θεματικούς χάρτες (με περιγραφικά δεδομένα). Διάφορα θεματικά επίπεδα πληροφοριών μίας περιοχής

7 Συνδυασμένο Σύστημα ΓΣΠ- Τηλεπισκόπησης Δορυφορικές εικόνες Αναλογικοί χάρτες Σύστημα Ψηφιοποίησης χαρτών Σύστημα Γεωγραφικής ανάλυσης Χωρική Βάση Σύστημα Επεξεργασίας εικόνων δεδομένων Σύστημα Βάση δεδομένων Χαρτογραφικής απεικόνισης ιδιοτήτων Σύστημα Στατιστικής Ανάλυσης Σύστημα Διαχείρισης τράπεζας πληροφοριών Στατιστικές αναφορές Στατιστικά δεδομένα πινάκων Χάρτες

8 Συνθήκη ΡΑΜΣΑΡ Η Σύμβαση έχει κυρωθεί από την Ελλάδα με το Ν.Δ.191/ και το νόμο 1950/1991 «για την επικύρωση των τροποποιήσεων της Σύμβασης Ραμσάρ». Οι ελληνικοί υγρότοποι που έχουν χαρακτηρισθεί από τις 21 Αυγούστου 1975 ως Υγρότοποι Διεθνούς Σημασίας (Υγρότοποι Ραμσάρ) είναι δέκα (10) και καλύπτουν έκταση εκταρίων ( στρέμματα).

9 Περιοχή Μελέτης Στις δυτικές ακτές του Θερμαϊκού κόλπου βρίσκεται η περιοχή του Δέλτα Αξιού Λουδία Αλιάκμονα. Πρόκειται για ένα πολύπλευρο σύστημα ποτάμιων δέλτα και εκβολών, συνολικής επιφάνειας περίπου 428 τ.χλμ. Αποτελεί ένα από τους πιο οικολογικά και οικονομικά σημαντικούς υγροβιότοπους στην Ελλάδα. Η πλειοψηφία των περιβαλλοντικών προβλημάτων που επηρεάζουν τη περιοχή μελέτης προκύπτουν από την ανθρώπινη δραστηριότητα όπως φράγματα και αρδευτικά δίκτυα, αποστραγγιστικά έργα, ρύπανση των επιφανειακών υδάτων, η υπεραλίευση, η εκτεταμένη υδατοκαλλιέργεια και ειδικότερα η παραγωγή μυδιών, το κυνήγι, υπερβόσκηση, η παράνομη αμμοληψία. Η περιοχή έχει έκταση στρέμματα. 10 πτηνά περιλαμβάνονται στο Παράρτημα Ι της Οδηγίας 79/409/ΕΟΚ. Στην περιοχή εμφανίζονται συστηματικά πολύ σπάνια πουλιά της Ελλάδας.

10 Δεδομένα Ψηφιδωτά Διανυσματικά 3 Εικόνας Landsat Ιούλιος 1990 (Landsat 5TM) Ιούλιος 2003 (Landsat 5TM) Ιούλιος 2013(Landsat 8) Όρια φορέα διαχείρισης Αξιού- Αλιάκμονα- Λουδία

11 Καθορισμός και οριοθέτηση της περιοχής μελέτης Λήψη δεδομένων από το διαδίκτυο Layer Stack για τη δημιουργία πολυφασματικής εικόνας Ραδιομετρική & Ατμοσφαιρική διόρθωση Γεωμετρική διόρθωση (ΕΓΣΑ 87) Αποκοπή ορίων στα όρια της περιοχής μελέτης. Επιβλεπόμενη Ταξινόμηση (8 Κατηγορίες) Μετατροπή Ψηφιδωτών δεδομένων σε Διανυσματικών Ομογενοποιήση κατηγοριών Εξαγωγή στατιστικών

12 Κατηγορία Έκταση (στρ) 1990 Αγροτικές εκτάσεις μη αρδευμένες ,641 Αγροτικές εκτάσεις αρδευμένες ,179 Αλλουβιακές αποθέσεις ,320 Επιχωματώσεις ,614 Γυμνά ,169 Κωνοφόρα ,550 Νερό ,593 Πλατύφυλλα ,559

13 Κατηγορία Έκταση (στρ) 2003 Αγροτικές εκτάσεις μη αρδευμένες ,018 Αγροτικές εκτάσεις αρδευμένες ,081 Αλλουβιακές αποθέσεις ,955 Επιχωματώσεις ,878 Γυμνά ,759 Κωνοφόρα 7.742,872 Νερό ,189 Πλατύφυλλα ,389

14 Κατηγορία Έκταση (στρ) 2013 Αγροτικές εκτάσεις μη αρδευμένες ,647 Αγροτικές εκτάσεις αρδευμένες ,263 Αλλουβιακές αποθέσεις ,145 Επιχωματώσεις ,162 Γυμνά ,683 Κωνοφόρα 3.965,563 Νερό ,455 Πλατύφυλλα ,743

15 Κατηγορία Διαφορές (στρ) Αγροτικές εκτάσεις μη αρδευμένες ,38 Αγροτικές εκτάσεις αρδευμένες ,90 Αλλουβιακές αποθέσεις ,63 Επιχωματώσεις ,74 Γυμνά ,41 Κωνοφόρα ,68 Νερό 5.116,60 Πλατύφυλλα 102,83

16 Διαφορές (στρ) Κατηγορία Αγροτικές εκτάσεις μη αρδευμένες ,63 Αγροτικές εκτάσεις αρδευμένες ,82 Αλλουβιακές αποθέσεις ,81 Επιχωματώσεις ,28 Γυμνά 2.893,92 Κωνοφόρα ,31 Νερό ,73 Πλατύφυλλα -346,65

17 Κατηγορία Διαφορές (στρ) Αγροτικές εκτάσεις μη αρδευμένες ,01 Αγροτικές εκτάσεις αρδρευμένες ,92 Αλλουβιακές αποθέσεις 7.952,82 Επιχωματώσεις ,45 Γυμνά -984,49 Κωνοφόρα ,99 Νερό 2.697,86 Πλατύφυλλα -243,82

18 Τα λογισμικά των ΓΣΠ προσφέρουν πολλές δυνατότητες τις οποίες θα πρέπει να επωφεληθούν οι γεωεπιστήμονες, Ο συνδυασμός της δορυφορικής τηλεπισκόπησης και των ΓΣΠ μπορεί να προσφέρει ελπίδες για την καταγραφή περιβαλλοντικών αλλαγών, Είναι γνωστό ότι υπάρχει μια άμεση σχέση μεταξύ της ύπαρξης και διαθεσιμότητας πληροφοριών απαραίτητων στη λήψη αξιόπιστων αποφάσεων και της αποτελεσματικότητας τακτικών και στρατηγικών σεναρίων διαχείρισης των φυσικών οικοσυστημάτων. Ωστόσο, όσο η πολυπλοκότητα τέτοιων διαχειριστικών αποφάσεων αυξάνει, τόσο περισσότερο απαιτούνται αξιόπιστες διαχρονικές πληροφορίες, για τη συλλογή των οποίων χρειάζεται κόπος, κόστος και χρόνος. Εξαιτίας αυτού, η ανάπτυξη ολοκληρωμένων πληροφοριακών συστημάτων, τα οποία θα περιλαμβάνουν σύγχρονες τεχνικές, μεθόδους και τεχνολογίες παρακολούθησης και ανάλυσης, είναι απαραίτητη προϋπόθεση η οποία αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο των διαδικασιών διαχείρισης των φυσικών οικοσυστημάτων.

19 Παρατηρείται αισθητή αυξομείωση στις επιχωματώσεις μείωση, αύξηση και μείωση, Οι αλλουβιακές αποθέσεις αυξάνονται, Τα αγροτικά ανάλογα με την περίοδο έχουν διακυμάνσεις, Οι μεγάλη μείωση που φαίνεται στα κωνοφόρα και η μικρή στα πλατύφυλλα είναι λόγω του ότι πολλές εκτάσεις έχουν υποστεί λαθροϋλοτόμηση με αποτέλεσμα να υπάρχει αύξηση των γυμνών εκτάσεων.