Ενημερωτικό δελτίο CYPADAPT

Transcript

1 25 km Ενημερωτικό δελτίο «Ανάπτυξη μιας εθνικής στρατηγικής για την προσαρμογή στις δυσμενείς επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην» Μάρτιος 2013 στην -7 Κατά τη Δράση 3 του προγράμματος «Ανάπτυξη μιας Εθνικής Στρατηγικής για την Προσαρμογή στις δυσμενείς επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην» (), η οποία ολοκληρώθηκε το Ιανουάριο του 2013, το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών μελέτησε τις στην που αναμένονται την περίοδο Για την κλιματική πρόγνωση, ως βασικό μοντέλο χρησιμοποιήθηκε το περιοχικό κλιματικό μοντέλο. Το μοντέλο αυτό καλύπτει την Ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή, όπως απεικονίζεται και στον ακόλουθο χάρτη, στο κέντρο του οποίου βρίσκεται η περιοχή μελέτης, η ς. Πλεονεκτήματα των Περιοχικών Κλιματικών Μοντέλων: Μελετούν τις διεργασίες με περισσότερη λεπτομέρεια από ό,τι τα παγκόσμια κλιματικά μοντέλα Είναι τα καλύτερα έως σήμερα διαθέσιμα εργαλεία για τη μελέτη της κλιματικής αλλαγής σε περιοχικό ή τοπικό επίπεδο, όπως στην περίπτωση της υ Έχουν υψηλή τυπική οριζόντια ανάλυση, 25km x 25km. Με βάση το Περιοχικό, πραγματοποιήθηκαν από το Cyprus Institute οι εξής προσομοιώσεις για την : Κλιματική προσομοίωση της περιόδου (η οποία παγκοσμίως θεωρείται ως περίοδος αναφοράς ) Κλιματική προσομοίωση της περιόδου για το σενάριο Α1B* της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή (Intergovernmental Panel for Climate Change-IPCC) και σύγκριση με τα αποτελέσματα της προσομοίωσης για την περίοδο αναφοράς. 25 km * Το σενάριο Α1Β αφορά στις αναμενόμενες αυξήσεις των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου μέχρι το Δεν αποτελεί ακραία περίπτωση, αλλά ένα μετριοπαθές σενάριο. 1

2 στην Περίοδος αναφοράς ( ): Μέση ετήσια μέγιστη θερμοκρασία Η μέση ετήσια μέγιστη θερμοκρασία κυμαίνεται από περίπου ο C στις ορεινές και παράκτιες περιοχές έως περίπου 25 ο C στις πεδινές ηπειρωτικές περιοχές. Διαφορές μεταξύ μελλοντικής περιόδου ( ) και περιόδου αναφοράς ( ): Μέση ετήσια μέγιστη θερμοκρασία Οι στη μέση ετήσια μέγιστη θερμοκρασία αναμένονται από 1.0 ο C στις ανατολικές και βόρειες ακτές έως 2.0 ο C στις ορεινές και πεδινές ηπειρωτικές περιοχές. στην Μέση ετήσια ελάχιστη θερμοκρασία Η μέση ετήσια ελάχιστη θερμοκρασία κυμαίνεται από περίπου 10 ο C στις περιοχές με μεγάλο υψόμετρο έως περίπου 20 ο C στις παράκτιες περιοχές. Μέση ετήσια ελάχιστη θερμοκρασία Οι στη μέση ετήσια ελάχιστη θερμοκρασία αναμένονται από 1.0 ο C στις ανατολικές και βόρειες ακτές έως 2.0 ο C στις περιοχές με μεγάλο υψόμετρο. -7 Συνολική ετήσια βροχόπτωση Η μέγιστη βροχόπτωση καταγράφεται στις δυτικές παράκτιες περιοχές και στις περιοχές με μεγάλο υψόμετρο. Συνολική ετήσια βροχόπτωση Σημαντική μείωση της συνολικής ετήσιας βροχόπτωσης αναμένεται στις βόρειες ακτές, ενώ ελάχιστη μείωση αναμένεται στις υπόλοιπες περιοχές της υ. 2

3 Περίοδος αναφοράς ( ): Ημέρες καύσωνα (T max >35 o C) Οι ηπειρωτικές πεδινές περιοχές της υ εμφανίζουν μέγιστη ημερήσια θερμοκρασία μεγαλύτερη από 35 o C για σχεδόν 2 μήνες/χρόνο. Ο αριθμός των ημερών καύσωνα μειώνεται βαθμιαία προς την ακτογραμμή. Διαφορές μεταξύ μελλοντικής περιόδου ( ) και περιόδου αναφοράς ( ): Ημέρες καύσωνα (T max >35 o C) Εκτιμάται ότι οι πεδινές ηπειρωτικές περιοχές θα αντιμετωπίσουν καύσωνα (μέγιστη ημερήσια θερμοκρασία μεγαλύτερη από 35 o C) για επιπλέον 1 μήνα. Πολύ μικρότερες αναμένονται για τις παράκτιες περιοχές. στην Τροπικές νύχτες (T min >20 o C) Οι παράκτιες περιοχές εμφανίζουν ελάχιστη ημερήσια θερμοκρασία μεγαλύτερη από 20 o C για περισσότερο από 2 μήνες/χρόνο, ενώ οι περιοχές με μεγάλο υψόμετρο για λιγότερο από 1 μήνα το χρόνο. Τροπικές νύχτες (T min >20 o C) Στο άμεσο μέλλον ( ), ο αριθμός νυχτών με ελάχιστη ημερήσια θερμοκρασία T min >20 o C θα αυξηθεί κατά 1 μήνα στο δυτικό τμήμα της υ, ενώ στις υπόλοιπες περιοχές η αύξηση αυτή θα είναι μικρή. -7 Ημέρες βροχής (RR>0.5mm) Ο αριθμός ημερών με ρυθμό βροχόπτωσης >0.5mm είναι περισσότερος από 5 μήνες/χρόνο στις δυτικές παράκτιες και ορεινές περιοχές και λιγότερος από 3 μήνες στο ανατολικό τμήμα της υ. Ημέρες βροχής (RR>0.5mm) Στο άμεσο μέλλον ( ), αναμένεται σημαντική μείωση στον αριθμό των ημερών βροχής με ρυθμό βροχόπτωσης >0.5mm, ειδικά στο ανατολικό τμήμα της υ όπου ήδη παρατηρείται ξηρασία. 3

4 στην -7 Για την αξιολόγηση των Επιπτώσεων, της Ευπάθειας και της Προσαρμοστικής ικανότητας (Impact, Vulnerability and Adaptation, IVA) της μελλοντικές, η αξιολόγηση των IVA της παρατηρούμενες επανεξετάστηκε υπό το φως των αναμενόμενων μελλοντικών κλιματικών αλλαγών καθώς επίσης και άλλων σχετικών κοινωνικο-οικονομικών προβλέψεων για την περίοδο Η μελλοντική IVA ανέδειξε 56 επιπτώσεις της αλλαγής στους 11 εξεταζόμενους τομείς πολιτικής της υ, εκ των οποίων 15 βαθμολογήθηκαν ως «μέτριας» μέχρι «πολύς υψηλής» στις (βλ. Σχήμα 1), αναδεικνύοντας έτσι την άμεση ανάγκη για ανάληψη κατάλληλων μέτρων προσαρμογής. Για την αξιολόγηση της, της έκθεσης και της προσαρμοστικής ικανότητας, χρησιμοποιήθηκε πλήθος ειδικών δεικτών, ποσοτικών και ποιοτικών. Τοπικά κλιματικά μοντέλα χρησιμοποιήθηκαν επίσης για τον υπολογισμό συγκεκριμένων δεικτών οι οποίοι συνδέονται με παραμέτρους (π.χ. Fire Weather Index, Heating and Cooling Degree Days, Tourism Climate Index, Human Comfort Index, κ.α.) καθώς και για τον υπολογισμό του βαθμού συσχέτισης συγκεκριμένων επιπτώσεων (π.χ. αύξηση κατανάλωσης ενέργειας) με τις. Διαθεσιμότητα νερού ύδρευσης στις ορεινές περιοχές Διαθεσιμότητα νερού άρδευσης στις ορεινές περιοχές Απερήμωση Διαθεσιμότητα νερού άρδευσης στον τουρισμό Ξηρασία Διαθεσιμότητα νερού άρδευσης στις πεδινές και παράκτιες περιοχές Ποιότητα υπογείων νερών Ξηρασία, προσβολή από έντομα και ασθένειες στα δέντρα Δασικές φωτιές Παραγωγικότητα καλλιεργειών Κατανομή φυτών σε χερσαία οικοσυστήματα Κατανομή ζώων σε χερσαία οικοσυστήματα Θάνατοι και προβλήματα υγείας σχετιζόμενα με καύσωνες και υψηλές θερμοκρασίες Καταστροφές σε καλλιέργειες λόγω ακραίων καιρικών φαινομένων Διάβρωση εδαφών Σχήμα 1: Προτεραιότητες υ για λήψη μέτρων προσαρμογής στις μελλοντικές 4

5 Λευκωσία το 2 ο μισό του 21 ου Τάσεις θερμοκρασίας: Στη Λευκωσία, η μέγιστη και η ελάχιστη θερμοκρασία εμφανίζουν αυξητική τάση, δηλαδή αύξηση κατά 2-4 ο C μέχρι το τέλος του 21ου, με μικρές αποκλίσεις μεταξύ 7 περιοχικών κλιματικών μοντέλων και παρατηρησιακών δεδομένων. Τάσεις βροχόπτωσης: Η βροχόπτωση εμφανίζει μικρή τάση μείωσης στη Λευκωσία. Επίσης, παρατηρούνται σχετικά μεγάλες αποκλίσεις μεταξύ 6 περιοχικών κλιματικών μοντέλων και παρατηρησιακών δεδομένων. Κάποια μοντέλα δεν πετυχαίνουν να αναπαραστήσουν με ακρίβεια τον υδρολογικό κύκλο. στην -7 Στα πλαίσια των επαρχιακών εκδηλώσεων, του προγράμματος Life+, το Τμήμα Περιβάλλοντος του Υπουργείου Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος υ σε συνεργασία με διάφορους Δήμους της υ διοργανώνει μια σειρά από ε κ δ η λ ώ σ ε ι ς, μ ε σ τ ό χ ο τ η ν ευαισθητοποίηση των πολιτών στην κλιματική αλλαγή και την έγκαιρη αντιμετώπιση των επιπτώσεών της. Αλλαγή Είμαστε έτοιμοι; Αλλαγή Οικονομία και Ανάπτυξη (Δήμος Λευκωσίας 18/12/2012) θέμα: «Πράσινη Ανάπτυξη: Ταυτόχρονη Αντιμετώπιση της Οικονομικής Κρίσης και της Κλιματικής Αλλαγής» από το Δρ Θ. Παναγιώτου (Διευθυντή Διεθνούς Ινστιτούτου Διοίκησης υ «CIIM ) και «Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή Αντιμετωπίζοντας σήμερα τις Προκλήσεις του Μέλλοντος» από τον κ. Άκη Κίκα (Ανώτερος Πρώτος Ελεγκτής Ελεγκτικής Υπηρεσίας). (Δήμος Πόλης Χρυσοχούς 17/12/2012) Στην εκδήλωση έγινε εισήγηση με θέμα την «Εκστρατεία Κατά του Τουρκικού Π υ ρ η ν ι κ ο ύ Ε ρ γ ο σ τ α σ ί ο υ σ τ ο Άκκιουγιου» από τον κ. Γ. Περδίκη (Βουλευτή Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών) και ακολούθησε Προβολή Ταινίας με τίτλο «Γιατί δεν Κάναμε Κάτι Όταν Μπορούσαμε;». 5

6 στην -7 Γεωργία και κτηνοτροφία (Δήμος Παραλιμνίου 16/1/2013) Από μέρους του ΙΓΕ, η Δρ Δ. Φασούλα, (Λειτουργός Γεωργικών Ερευνών Α ) παρουσίασε το θέμα «Κλιματική Αλλαγή, Φυτική Παραγωγή και ο Ρόλος Κλειδί της Γενετικής Βελτίωσης στο Μετριασμό των Επιπτώσεων». Υποδομές και Μεταφορές (Δήμος Στροβόλου 30/1/2013) θέμα: «Αρχή Βιώσιμης Κινητικότητας» από τον Δρ Μ. Λαμπρινό (Προϊστάμενο Κλάδου Βιώσιμης Κινητικότητας, Υπουργείο Συγκοινωνιών και Έργων), «Μεταφορές και Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή» από τον Δρ. Μ. Βαλιαντή (Διευθυντή Κέντρου Πράσινης Ανάπτυξης), «Προστασία Υποδομών Ζωτικής σημασίας Οι Εμπειρίες του Σ υ μ β ο υ λ ί ο υ Υ δ α τ ο π ρ ο μ ή θ ε ι α ς Λευκωσίας» από τον κ. Γ. Δημητρίου, (Προϊστάμενο Τεχνικών Υπηρεσιών, Συμβ. Υδατοπρομήθειας Λευκωσίας) και «Κήποι στις Οροφές των Κτιρίων- Εναλλακτική Επιλογή για το Περιβάλλον» από τον κ. Χ. Νεοκλέους (Διευθυντής του Κέντρου Έρευνας, Κατάρτισης και Συμβουλευτικής: Αειφόρος Γνώση) Αλλαγή Τα δάση στη ζωή μας Frederick) και «Σύστημα Δεντροφύτευσης με Εξοικονόμηση Νερού» από τον κ. Λ. Αστέρη (εταιρία GREEN THINGS). Τρόφιμα και πόσιμο νερό (Δήμος Λακαταμιάς 5/2/2013) θέμα: «Επίδραση των Κλιματικών Αλλαγών στην Ασφάλεια Τροφίμων- Σχηματισμός Μυκοτοξινών στα Τρόφιμα: Η Περίπτωση της υ» από την Δρ Ε. Ιωάννου-Κακούρη (Γενικό Χημείο του Κράτους), «Διασφάλιση Ποιότητας Τροφίμων και Νερού» από τον Δρ Κ. Τσιμμίλη (CYS-CYSAB) και «Κλιματική Αλλαγή και Πόσιμο Νερό στην Κυπριακή Πραγματικότητα» από την κα Μ. Αλετράρη (Γενικό Χημείο του Κράτους). Μπορούμε; (Δήμος Αραδίππου 11/2/2013) Ο Δήμος Αραδίππου ο οποίος ακολουθεί στοχευόμενες δράσεις σε περιβαλλοντικά θέματα, με τη ημερίδα αυτή, αποσκοπεί στην ενημέρωση του κοινού ως προς την αποτελεσματική αντιμετώπιση του φαινομένου των κλιματικών αλλαγών. Μπορούμε στην κτηνοτροφία; (Δήμος Αραδίππου 12/2/2013) (Δήμος Γερίου 30/1/2013) θέμα: «Κλιματική αλλαγή και Κυπριακά Δάση» από τον Δρ Α. Χρίστου, (Ανώτερο Λειτουργό Δασών, Τμήμα Δασών), «Οι Επιπτώσεις των Κλιματικών αλλαγών στη Βιοποικιλότητα της υ» από τον κ. Κ. Κουνναμά (Ερευνητή Πανεπιστημίου θέμα: «στην Κτηνοτροφία» από τον κ. Π. Χριστοφόρου (Λειτουργός Γεωργίας Α, Τμήμα Γεωργίας) και «Ζωϊκή Παραγωγή και Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή» από τη Δρ Γ. Χατζηπαύλου (Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών). 6

7 στην -7 Εμείς και το περιβάλλον (Δήμος Δερύνειας 14/3/2013) θέμα: «Εξοικονόμηση Ενέργειας Ξεκινώντας απ το σπίτι μας» από την κα Α. Χαραλάμπους (Διευθύντρια Ενεργειακού Γραφείου Κυπρίων Πολιτών), «Η Ανακύκλωση Βοηθά στη Μείωση των Αποβλήτων μας» από τον κ. Α. Θεοδοσίου, (Green Dot), «Οικιακή Κομποστοποίηση-Μετατροπή σε Βελτιωτικό Εδάφους» από τον κ. Κ. Σιούφτα (Τμήμα Περιβάλλοντος) και «Συστήματα Ψύξης και Κλιματισμού στην» από τον κ. Π. Παύλου (Τμήμα Περιβάλλοντος). Αλλαγή Αγροτική Παραγωγή (Δήμος Σωτήρας 9/4/2013) θέματα «Οι Επιπτώσεις της Κλιματικής Αλλαγής στην Γεωργική Παραγωγή» από τον κ. Χ. Χατζηαντώνη (Τμήμα Γεωργίας), «Κλιματική Αλλαγή και Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης » από τον κ. Ε. Γιαννουρή (Τμήμα Γεωργίας) και «Ομάδες Τοπικής Δράσης: Συμπράξεις Ιδιωτικού και Δημόσιου Τομέα» από τον κ. Μ.Παπαμιχαήλ (Αγροτοοικονομολό-γος). Προβολή ταινίας: Οικοχωριά και οικοκοινότητες στην Ευρώπη (Λευκωσία 14/03/2013) Η Οικολογική Κίνηση υ, το Πολιτιστικό Εργαστήρι των Αγίων Ο μ ο λ ο γ η τ ώ ν, Τ ο Ε ρ γ α σ τ ή ρ ι Κινηματογραφίας και Φωτογραφίας και το Υπουργείο Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος διοργάνωσαν την προβολή ντοκιμαντέρ με αντικείμενο: «Επιστροφή στην Κοινότητα, για μια πιο περιβαλλοντικά φιλική και αειφόρο διαβίωση». Περισσότερες πληροφορίες για το πρόγραμμα είναι διαθέσιμες στην ιστοσελίδα Υπουργείο Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος υ, Τμήμα Περιβάλλοντος Λεωφ. 28ης Οκτωβρίου 20-22, Έγκωμη, 2414, Λευκωσία, ς Tηλ: Fax: Website: Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Ηρώων Πολυτεχνείου 9, Ζωγράφου, Ελλάδα Τηλ: Fax: Website: Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών Λόφος Νυμφών, Θησείο, Αθήνα, Ελλάδα Tηλ: Fax: Website: 7