TΟ ΝΕΡΟ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΟ ΣΥΣΤΑΤΙΚΟ ΤΗΣ ΖΩΗΣ

Transcript

1 TΟ ΝΕΡΟ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΟ ΣΥΣΤΑΤΙΚΟ ΤΗΣ ΖΩΗΣ Προοπτικές και Προκλήσεις του 21 ου αιώνα Χαράλαμπος Ν. Χαραλάμπους Προϊστάμενος Τεχνικών Υπηρεσιών Συμβουλίου Υδατοπρομήθειας Λεμεσού

2 Και Πνεύμα Θεού εφέρετο επί της επιφανείας των υδάτων Γένεσης, Κεφάλαιο Α, Στίχος 2 (Το νερό αναφέρεται 11 φορές στους πρώτους 22 στίχους) Το ΝΕΡΟ κατέχει προέχουσα, κεντρική και θεμελιακή θέση σε ολόκληρη τη διαδικασία της «Δημιουργίας του Κόσμου» όπως την περιγράφει ο Μωϋσής Ο Θαλής ο Μιλήσιος, κάπου 600 χρόνια μετά τον Μωυσή, θεωρούσε το ΝΕΡΟ σαν την πρωταρχική ουσία του Σύμπαντος

3 Ν Ε Ρ Ο Στερεό Πάγος /χιόνι Υγρό Νερό Αέριο Υδρατμοί Υπάρχει σε όλους τους ζωντανούς οργανισμούς (φυτικούς και ζωικούς) και στις τροφές Λαχανικά 93% Γάλα 87% Πατάτες 78% αυγά 74% Άνθρωπος 65% Αίμα 90% Κότα 75% Ελέφαντας 70%

4 Παγκόσμια Ημέρα Νερού 22 Μαρτίου Ψήφισμα Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών 22 Φεβρουαρίου Καθιέρωσε την 22 Μαρτίου κάθε χρόνου αρχίζοντας από το 1993 σαν Παγκόσμια Ημέρα Νερού Καλεί τα κράτη μέλη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) να συμβάλουν στην ορθολογιστική διαχείριση των υδάτινων τους πόρων Καθορίζει πλαίσιο δράσης του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ για την επιτυχή εφαρμογή του ψηφίσματος

5 Ο Πλανήτης μας Ξηρά : 30% Νερό : 70% Νερό Παγκόσμια: 97.5% Θάλασσες / Ωκεανοί 2.25% Παγετώνες / Χιόνια / Βαθιά υπόγεια 0.25% Πόσιμο Νερό ( Λίμνες, Ποtαμοί,Υπόγειοι υδροφορείς)

6

7 Παγκόσμια υδατική κατάσταση Αύξηση πληθυσμού Έτος 1900 Έτος 2000 Έτος 2025 Έτος 2050 : 1,9 δισεκατομμύρια : 5,8 δισεκατομμύρια : 8,3 δισεκατομμύρια (υπολογιζόμενος) : δισεκατομμύρια (υπολογιζόμενος) Κατανάλωση νερού Τελευταία 100 χρόνια: Εξαπλάσια αύξηση στη χρήση νερού διπλάσια της πληθυσμιακής αύξησης Σήμερα: ανανεώσιμες πηγές νερού είναιοιμισέςαυτών που υπήρχαν το 1960 Μέχρι το 2025: οι ανανεώσιμες πηγές νερού που υπάρχουν σήμερα προβλέπεται ότι θα μειωθούν στο μισό με βάση υπολογισμούς της Διεθνούς Τράπεζας

8 Ποσοστό παγκόσμιου πληθυσμού που ζει σε αστικές περιοχές 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%

9 Παγκόσμια χρήση νερού ανά τομέα σημαντική αύξηση στη γεωργική χρήση Κατανάλωση km 3 /έτος Πραγματικά δεδομένα Υπολογιζόμενη Γεωργία Βιομηχανία Οικιακή Φράγματα

10 Ξηρές και Ημί-ξηρες περιοχές στο κόσμο (40% της επιφάνειας ) Λεκάνη Αμαζονίου 16% παγκόσμιας απορροής Ξηρές/ Ημί-ξηρες περιοχές 2% παγκόσμιας απορροής Παγκόσμια κατανομή ετήσιας βροχόπτωσης

11 Διαθέσιμη ποσότητα νερού κατά κεφαλή 1990

12 Διαθέσιμη ποσότητα νερού κατά κεφαλή 2010

13 Διαθέσιμη ποσότητα νερού κατά κεφαλή 2025

14 Προβλεπόμενες αλλαγές στην ετήσια θερμοκρασία μέχρι το έτος 2090 Οι μελλοντικές κλιματολογικές συνθήκες είναι η πρόκληση του σήμερα

15 Ακραία καιρικά φαινόμενα - ΠΛΗΜΜΥΡΕΣ Ιαπωνία, 13 / 9 / 2000 Σρι Λάνκα, 22 / 5 / 2003 Γαλλία, 4 / 12 / 2003 Αγγλία, 17 / 4 / 2004

16 Ακραία καιρικά φαινόμενα - ΑΝΟΜΒΡΙΑ

17 Αυτό είναι το νερό που χρησιμοποιούν εκατομμύρια άνθρωποι για ΟΛΕΣ τους τις ανάγκες

18 Μεσόγειος - Όψη από δορυφόρο 21 χώρες παγκόσμια έχουν καταταχθεί στις ξηρές χώρες 12 από τις χώρες αυτές είναι της περιοχής της Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής (Διεθνής Πρόγραμμα Έρευνας και Τεχνολογίας για Άρδευση και Αποχέτευση, Φεβρουάριος 2002)

19 Νερό - Προκλήσεις του 21 ου αιώνα 1,1 δισ. άνθρωποι χρειάζονται πρόσβαση σε πόσιμο νερό 2,6 δισ. άνθρωποι χρειάζονται πρόσβαση σε υπηρεσίες υγιεινής παιδιά πεθαίνουν κάθε μέρα λόγω έλλειψης πόσιμου νερού ή κακών συνθηκών υγιεινής Οι γυναίκες στην Αφρική και Ασία καλύπτουν κατά μέσο όρο απόσταση 8 χιλιομέτρων για να έχουν πόσιμο νερό Ο μέσος Αφρικανός ζει με λιγότερα από 20 λίτρα / ημέρα, ενώ ο μέσος Ευρωπαίος καταναλώνει περισσότερα από 150 λίτρα / ημέρα και ο μέσος βόρειο Αμερικάνος καταναλώνει περισσότερα από 300 λίτρα / ημέρα

20 Μεγάλες ευκαιρίες για σημαντικές αλλαγές με: ορθολογιστική χρήση του νερού σημαντική μείωση στη μόλυνση του νερού Απαιτείται: να υπερβούμε τα παραδοσιακά όρια ολοκληρωμένη στρατηγική για τη διαχείριση του νερού αρκετές καινοτομίες και εφευρέσεις

21 Καινοτομίες στην παραγωγή και χρήση νερού: Να κάνουμε περισσότερα με λιγότερες ποσότητες νερού Ορθολογιστική προσφορά και ζήτηση Συνεργασία μεταξύ χωρών Επαναχρησιμοποίηση νερού Αφαλάτωση Συνεργασία μεταξύ χρηστών Περισσότερο νερό για ανθρώπους και περιβάλλον

22 Ηευρωπαϊκήοδηγία2000/60 γιατανεράκαθορίζειτο γενικό πλαίσιο για τη διαχείριση και διαφύλαξη των πολύτιμων υδάτινων πόρων το οποίο βασίζεται σε αρκετούς τομείς στην αειφόρο ανάπτυξη. Περιβάλλον: καλή οικολογική κατάσταση των υδάτων Κοινωνία: συμμετοχή του Κοινού στη λήψη αποφάσεων Οικονομία: ανάκτηση του κόστους

23 Αειφόρος ανάπτυξη «Ανάπτυξη η οποία ικανοποιεί τις σημερινές ανάγκες χωρίς να συμβιβάζεται η δυνατότητα των μελλοντικών γενεών να ικανοποιήσουν τις δικές τους ανάγκες» Gro Harlem Brundtland, 1987

24 Κύπρος

25 ΥΔΑΤΙΚΟ ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ Πηγή: Ιστοσελίδα Τμήματος Αναπτύξεως Υδάτων, 10/10/2006

26 Μείωση της βροχόπτωσης Χρονική περίοδος Μέσος όρος (mm) Τελευταία 10 χρόνια 428

27 Πρόσφατη υδατική κατάσταση στη Κύπρο Αλλαγή στις κλιματολογικές συνθήκες Μείωση ετήσιας βροχόπτωσης >20% Μείωση απορροής στα φράγματα > 40% Συχνές περίοδοι λειψυδρίας Αυξημένες ανάγκες Πρόσφατη περίοδος ανομβρίας, Περιοριστικά μέτρα στη παροχή νερού - In 1997 : 20% μείωση στο πόσιμο : 40% μείωση στην άρδευση - In 1998 : 28% μείωση στο πόσιμο : 56% μείωση στην άρδευση

28 Υδρολογικό έτος 2003/2004 Φράγμα Πολεμιδιών Φράγμα Κούρη Ικανοποιητική βροχόπτωση Υπερχείλιση όλων των φραγμάτων Φράγμα Γερμασόγειας

29 Φράγμα Γερμασόγειας 5/10/2006

30 Χρήση και πηγές νερού για το 2005 Περιγραφή Επιφανειακό Υπόγειο Επεξ/σμένο Αφαλ/ση ΟΛΙΚΟ ΕΚΜ % ΕΚΜ % ΕΚΜ % ΕΚΜ % ΕΚΜ % Άρδευση Οικιακή/Τουρισμός Βιομηχανία Περιβάλλον ΣΥΝΟΛΟ 39% 48% 2% 11% 100%

31 Χρήσεις νερού (Source: Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων) Περιγραφή Ποσότητες νερού Κάλυψη ποσότητας ΕΚΜ % ΕΚΜ % Έτος ΕΚΜ ΕΚΜ Άρδευση Νέες πηγές Οικιακή Αλλαγή καλλιεργειών 13 Τουρισμός Διαφορά 45 Σύνολο 73 Βιομηχανία Μείωση άντλησης υπογείων νερών Περιβάλλον Επιπρόσθετη ποσότητα 85 ΣΥΝΟΛΟ Έλλειμμα 12 40

32 Ημερήσιος τύπος το 2000

33 Ημερήσιος τύπος το 2006

34

35 προγραμμάτισε έγκαιρα την κατασκευή των απαραίτητων υδατικών έργων παρέχει ικανοποιητική ποιότητα και ποσότητα νερού για τις οικιακές, εμπορικές και βιομηχανικές ανάγκες, στη χαμηλότερη δυνατή τιμή

36 Πηγές Προμήθειας Νερού Συμβουλίου Υδατοπρομήθειας Λεμεσού ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ Ε Τ Ο Σ Πηγές 25% 0% 0% Υπόγειο 75% 100% 30% Επιφανειακό 0% 0% 70% Ποσότητα 7,5 Mm 3 11 Mm 3 14 Mm 3

37 Διαφύλαξη Ποιότητας Νερού Καθημερινός έλεγχος - ΣΥΛ Υπολειμματικό χλώριο Γεύση, Οσμή, Χρώμα, Θολότητα Βακτηριολογικές αναλύσεις Δύο φορές την εβδομάδα - Γενικό Χημείο του Κράτους Χημικές Αναλύσεις Τέσσερις φορές το χρόνο - Γενικό Χημείο του Κράτους Επιπρόσθετα των πιο πάνω αναλύσεων και ελέγχων που γίνονται σε μόνιμη βάση επιπρόσθετες αναλύσεις γίνονται ανάλογα με τις επικρατούσες συνθήκες.

38 Τρόποι εξοικονόμησης νερού στην ύδρευση Ορθή τιμολογιακή πολιτική Έγκαιρη επιδιόρθωση βλαβών Χαμηλό ποσοστό απωλειών Διαφώτιση καταναλωτών Απαγόρευση στη σπατάλη Συσκευές εξοικονόμησης νερού

39 Τιμές Νερού Κατανάλωση Λευκωσία Λάρνακα Λεμεσός (m 3 /τετραμηνία) 80 41,00 31,00 17, ,00 63,20 31, ,00 108,00 111,20

40 Τ ι μ ή ( ) Κατανάλωση (m³) Λεμεσός Λάρνακα Λευκωσία

41 μεση επιδιόρθωση βλαβών έτος 2004 Αριθμός περιστατικών Χρόνος ανταπόκρισης 243 (11%) Επόμενη ημέρα (13.5%) Επόμενες δύο ημέρες (1.5%) 712 (34%) (55%) Αυθημερόν (85%) (55%) Παροχές πολυαιθυλενίου 712 (34%) Παροχές γαλβανιζέ 243 (11%) Κεντρικοί αγωγοί 2124

42 Ανεύρεση άδηλων διαρροών

43 Μη-τιμολογηθείσα ποσότητα (2004) Υδατοπρομήθεια Λευκωσίας 25% της παραγωγής 157 λίτρα/σύνδεση/ημέρα Υδατοπρομήθεια Λάρνακας 28% της παραγωγής 182 λίτρα/σύνδεση/ημέρα Υδατοπρομήθεια Λεμεσού 17% της παραγωγής 91 λίτρα/σύνδεση/ημέρα

44 Διάφοροι τρόποι εξοικονόμησης νερού στο σπίτι μας Τραβάτε το καζανάκι μόνο όταν χρειάζεται. Τοποθετήστε στα καζανάκια το πλαστικό σακούλι. ( 30% του νοικοκυριού) Χρησιμοποιείτε το πλυντήριο των πιάτων και των ρούχων μόνο όταν είναι γεμάτα. ( 20% του νοικοκυριού) Προτιμάτε ένα γρήγορο ντους. Μη γεμίζετε τη μπανιέρα Όταν ξυρίζεστε ή βουρτσίζετε τα δόντια σας κλείνετε τη βρύση 30% του νοικοκυριού

45 Διάφοροι τρόποι εξοικονόμησης νερού στο σπίτι μας Καθαρίζετε τη βεράντα και το πεζοδρόμιο μ ένα απλό σφουγγάρισμα Ποτίζετε τον κήπο σας μόνο όταν χρειάζεται 20% του νοικοκυριού Πλένετε το αυτοκίνητο σας με κουβά, όχι με λάστιχο Ελέγξτε τυχόν διαρροές νερού από βρύσες ή το καζανάκι 1 ΣΤΑΓΟΝΑ / ΔΕΥΤ. - ΧΑΝΟΝΤΑΙ 5 ΛΙΤ/ΜΕΡ ΣΥΝΕΧΗΣ ΡΟΗ ΣΤΑΓΟΝΩΝ - ΧΑΝΟΝΤΑΙ 3500 ΛΙΤ/ΜΕΡ

46 Τρόποι Εξοικονόμησης Το μισό νερό που χρησιμοποιεί σήμερα ο καταναλωτής δεν είναι ανάγκη να είναι πόσιμο Πόση και Μαγείρεμα 3% Νιπτήρες 8% Μπάνια 21% Κουζίνα 10% Πλύσιμο Ρούχων 7% Πόσιμο Νερό: 49% Αποχωρητήρια 28% Άρδευση Κήπου 14% Πλύσιμο Αυτοκινήτου 2% Άλλα 7% Μη Πόσιμο Νερό: 51%

47 Πηγή: Ιστοσελίδα Τμήματος Αναπτύξεως Υδάτων, 10/10/2006 Με την ανόρυξη γεώτρησης και την ανακύκλωση ημιακάθαρτου νερού εξοικονομείται πόσιμο νερό της τάξης του 35-50%

48 Κάποιος θα κάνει κάτι. Πότε όμως;

49 Για τις μελλοντικές γενιές

50 Όλοι μαζί μπορούμε