ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ & ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΕΩΝ ΕΛΛΑΔΑΣ

Transcript

1 ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ & ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΕΩΝ ΕΛΛΑΔΑΣ Τιμολέοντος Βάσσου 11-13, τ.κ Αθήνα ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ: 2 η ΕΘΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΓΕΩΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΘΕΜΑ: Έκθεση προόδου ανάπτυξης της Εθνικής Υποδομής Γεωχωρικών Πληροφοριών (Ν. 3882, ΦΕΚ 166 Α, ΕΙΣΗΓΗΣΗ:Οργανισμός Κτηματολογίου και Χαρτογραφήσεων Ελλάδας Μάρτιος 2012

2 Τίτλος Έκθεση προόδου ανάπτυξης της Εθνικής Υποδομής Γεωχωρικών Πληροφοριών (Ν. 3882, ΦΕΚ 166 Α, Δημιουργός Έλενα Γρηγορίου Ημερομηνία Θέμα Έκδοση Εκδότης Τύπος Συντελεστές Μορφότυπος Γλώσσα Έκθεση προόδου του ΟΚΧΕ προς την Εθνική Επιτροπή Γεωπληροφορίας για την ανάπτυξη της Εθνικής Υποδομής Γεωχωρικών Πληροφοριών σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 13 του Ν. 3882/2010 Τελική Οργανισμός Κτηματολογίου και Χαρτογραφήσεων Ελλάδας Κείμενο Κωνσταντίνος Α. Νέδας, Καλλιόπη Πεδιαδίτη, Όλγα Βλάχου application/pdf gre These are Dublin Core metadata elements. See for more details and examples Αριθμός έκδοσης Ημερομηνία Επεξεργάστηκε από: Σχόλια Έκδοση Έλενα Γρηγορίου Προσχέδιο Έκδοση Έλενα Γρηγορίου Ολοκλήρωση πρώτης έκδοσης κειμένου, επεξεργασία παραρτήματος, στατιστικών στοιχείων, χαρτών και διαγραμμάτων Έκδοση Όλγα Βλάχου Παροχή επικαιροποιημένων στατιστικών στοιχείων Έκδοση Καλλιόπη Πεδιαδίτη Στατιστική επεξεργασία και δημιουργία διαγραμμάτων Έκδοση Κωνσταντίνος Α. Νεδας Διορθώσεις στο κείμενο Έκδοση Έλενα Γρηγορίου, Κωνσταντίνος Α. Νέδας Τελική αναθεώρηση. Διαμόρφωση τελικού κειμένου

3 Περιεχόμενα Περίληψη Εισαγωγή Υποστηρικτικές δράσεις για την ψήφιση του Ν. 3882/2010, την ευαισθητοποίηση και την ενημέρωση Δίκτυο εμπλεκόμενων Εθνική Επιτροπή Γεωπληροφορίας Κομβικά Σημεία Επαφής και Δημόσιες Αρχές Τεχνική υποστήριξη από τον ΟΚΧΕ Προώθηση της κοινοχρησίας και της ελεύθερης διάθεσης Άλλες δράσεις του ΟΚΧΕ Παράρτημα Α...i Στατιστικά στοιχεία και διαγράμματα...i 1. Ανάρτηση γεωχωρικών δεδομένων της δημόσιας διοίκησης στην πύλη geodata.gov.gr. i 2. Πρόοδος σύστασης ΚΟΣΕ.... iv Παράρτημα Β... x Χρονολογικός πίνακας προόδου... x

4 Περίληψη Η παρούσα Έκθεση Προόδου συντάχθηκε στο πλαίσιο των υποχρεώσεων του Οργανισμού Κτηματολογίου και Χαρτογραφήσεων Ελλάδας (ΟΚΧΕ) σύμφωνα με το άρθρο 13 του νόμου 3882 (ΦΕΚ 166 Α,. Αφορά στις ενέργειες του Οργανισμού και την πρόοδο που σημειώθηκε για την υλοποίηση της Εθνικής Υποδομής Γεωχωρικών Πληροφοριών (ΕΥΓΕΠ), από την περίοδο προετοιμασίας του σχεδίου νόμου μέχρι και τον Μάρτιο του Πρόκειται για την πρώτη έκθεση προόδου που κατατίθεται στην Εθνική Επιτροπή Γεωπληροφορίας (ΕΘΕΓ), συνεπώς κρίθηκε απαραίτητο να παρουσιάστούν όλες οι δράσεις του Οργανισμού που αφορούν την ΕΥΓΕΠ και να μην περιοριστεί η έκθεση στο έτος αναφοράς Στο κείμενο που ακολουθεί, γίνεται συνοπτική παρουσίαση της Οδηγίας 2007/2/ΕΚ για την ανάπτυξη της Ευρωπαϊκής Υποδομής Χωρικών Πληροφοριών (INSPIRE), η οποία αποτέλεσε την αφορμή για τη θεσμοθέτηση της ελληνικής υποδομής. Το δεύτερο κεφάλαιο αφορά στην περίοδο προετοιμασίας του σχεδίου νόμου για την ΕΥΓΕΠ μέχρι και την ψήφιση του νόμου 3882 στις 22 Σεπτεμβρίου Στα δύο επόμενα κεφάλαια γίνεται αναλυτική αναφορά στις δράσεις του ΟΚΧΕ για την ανάπτυξη της ΕΥΓΕΠ σε οργανωτικό - διοικητικό και τεχνικό επίπεδο. Η ελεύθερη πρόσβαση, χωρίς θεσμικούς και τεχνικούς φραγμούς στη γεωπληροφορία που παράγεται από δημόσιες αρχές της χώρας αποτελεί τον παράγοντα με την πλέον καθοριστική σημασία για την ανάπτυξη και λειτουργία της Υποδομής. Το πέμπτο κεφάλαιο αφορά σε σημαντικές πρωτοβουλίες του ΟΚΧΕ για την άρση των κωλυμάτων σχετικά με το διαμοιρασμό και την πρόσβαση σε σημαντικά δημόσια γεωχωρικά δεδομένα. Στο τελευταίο κεφάλαιο παρουσιάζονται άλλες δράσεις του Οργανισμού, υποστηρικτικές και συμπληρωματικές προς την ΕΥΓΕΠ. Μεταξύ αυτών συμπεριλαμβάνεται και η διεθνής δραστηριότητα του ΟΚΧΕ καθώς και η συμμετοχή του σε άλλες συναφείς ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες. Ο Οργανισμός, ως ο Εθνικός Χαρτογραφικός Φορέας, δραστηριοποιείται σε όλο το φάσμα της γεωδαισίας, της χαρτογραφίας, του κτηματολογίου, της φωτογραμμετρίας και της γεωπληροφορικής, επιστημονικά πεδία στα οποία έχει συντελεστεί σημαντική πρόοδος τα τελευταία δύο χρόνια λειτουργίας του ΟΚΧΕ. Πολλές από τις δράσεις που διενεργούνται στο πνεύμα της ΕΥΓΕΠ αφορούν και σε αυτά τα επιστημονικά πεδία, παρόλα αυτά το κείμενο δεν αναφέρεται σε όλο το έυρος δραστηριοποίησης του ΟΚΧΕ. Το κείμενο της αναφοράς προόδου συνοδεύεται από δύο παραρτήματα. Στο πρώτο παράρτημα περιλαμβάνονται στατιστικά στοιχεία και διαγράμματα που τεκμηριώνουν το βαθμό προόδου που έχει συντελεστεί μέχρι σήμερα. Το δεύτερο παράρτημα περιλαμβάνει συγκεντρωτικό πίνακα των δράσεων για την ΕΥΓΕΠ. Οργανισμός Κτηματολογίου & Χαρτογραφήσεων Ελλάδας 1

5 1. Εισαγωγή Από το 2002 η Ευρωπαϊκή Ένωση, αναγνωρίζοντας τη σημασία της γεωπληροφορίας για την αποτελεσματικότερη διαχείριση και προστασία του περιβάλλοντος αλλά και για όλες τις διοικητικές πράξεις που αφορούν στη λήψη αποφάσεων και την άσκηση πολιτικών για το χώρο, ξεκίνησε τις απαραίτητες ενέργειες που οδήγησαν στην ψήφιση της Οδηγίας 2007/2/ΕΚ το 2007 για τη δημιουργία της Ευρωπαϊκής Υποδομής Χωρικών Πληροφοριών INSPIRE (INfrastructure for Spatial InfoRmation in Europe). Τα κράτη μέλη έπρεπε να θέσουν σε ισχύ τις αναγκαίες νομοθετικές, κανονιστικές και διοικητικές διατάξεις προκειμένου να συμμορφωθούν με την Οδηγία έως τις 15 Μαΐου Η Οδηγία INSPIRE απαιτεί τη συμμόρφωση των Υποδομών Γεωχωρικών Πληροφοριών των κρατών μελών με τις διατάξεις της, σε θεσμικό και τεχνικό επίπεδο. Στην Ελλάδα, όχι μόνο δεν υπήρχε τέτοια Υποδομή αλλά η παραγωγή και διαχείριση της γεωπληροφορίας δεν γινόταν βάσει ενός ενιαίου τεχνικού και θεσμικού πλαισίου. Ο νόμος 3882, που ψηφίστηκε στις 22 Σεπτεμβρίου 2010, αποτελεί πλέον το θεσμικό εργαλείο για τη συμμόρφωση με την Οδηγία INSPIRE αλλά και για τη λήψη μέτρων για την παραγωγή, τη διαχείριση και τη διάθεση του συνόλου της γεωπληροφορίας της δημόσιας διοίκησης. Προβλέπεται η δημιουργία της Εθνικής Υποδομής Γεωχωρικών Πληροφοριών (ΕΥΓΕΠ), δηλαδή ενός συστήματος τεχνικών προδιαγραφών, ηλεκτρονικών υπηρεσιών, δεδομένων, υποδομών και κανόνων με καθολική εφαρμογή. Πρόκειται για μια καινοτομία σε όλους τους τομείς της Δημόσιας Διοίκησης της χώρας, με πολλαπλά οφέλη σε εξοικονόμηση πόρων, ενθάρρυνση των επενδυτικών πρωτοβουλιών, προστασία του περιβάλλοντος και ίση πρόσβαση στα γεωδεδομένα για όλους τους πολίτες. Αρμόδιος φορέας για την ανάπτυξη και λειτουργία της ΕΥΓΕΠ, σύμφωνα με το άρθρο 18 του Ν. 3882, ορίζεται ο Οργανισμός Κτηματολογίου και Χαρτογραφήσεων Ελλάδας. Από το Σεπτέμβρη του 2010, ο ΟΧΚΕ έχει προβεί σε πλήθος ενεργειών για την έναρξη υλοποίησης της ΕΥΓΕΠ. Οι ενέργειες αυτές αποσκοπούσαν κυρίως στο να καλύψουν επείγουσες ανάγκες της δημόσιας διοίκησης σε θέματα τήρησης του χρονοδιαγράμματος εφαρμογής της Οδηγίας INSPIRE αλλά και στη δημιουργία, στην ενημέρωση, στην εκπαίδευση και στην ευαισθητοποίηση ενός πρώτου δικτύου δημοσίων αρχών σε θέματα εφαρμογής του Ν. 3882/2010. Οργανισμός Κτηματολογίου & Χαρτογραφήσεων Ελλάδας 2

6 2. Υποστηρικτικές δράσεις για την ψήφιση του Ν. 3882/2010, την ευαισθητοποίηση και την ενημέρωση. Κατά τη σύνταξη του σχεδίου νόμου για την ΕΥΓΕΠ ήταν απαραίτητη η δημιουργία ενός πρώτου δικτύου εμπλεκόμενων για την επικοινωνία καθώς και η ευαισθητοποίηση των δημοσίων αρχών για τα οφέλη της ανοιχτότητας των δεδομένων, της κοινοχρησίας και της ελεύθερης διάθεσης. Κατά τις συναντήσεις που πραγματοποιήθηκαν με εκπροσώπους των δημοσίων αρχών, έγιναν σαφείς και οι υποχρεώσεις της χώρας σχετικά με την εφαρμογή της Οδηγίας καθώς και το αυστηρό χρονοδιάγραμμα. Τον Ιούνιο του 2010, με πρωτοβουλία του ΟΚΧΕ και του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ), συντάχθηκε και υπογράφτηκε από φορείς με σημαντικά γεωχωρικά δεδομένα το πρώτο Μνημόνιο συνεργασίας και διαμοιρασμού γεωδεδομένων. Ο νόμος 3882 (ΦΕΚ 166 Α, «Εθνική Υποδομή Γεωχωρικών Πληροφοριών Εναρμόνιση με την Οδηγία 2007/2/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 14 ης Μαρτίου 2007 και άλλες διατάξεις. Τροποποίηση του ν. 1647/1986 «Οργανισμός Κτηματολογίου και Χαρτογραφήσεων Ελλάδας (ΟΚΧΕ) και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ 141 Α )» ψηφίζεται στη Βουλή στις 22 Σεπτεμβρίου Τον Ιούνιο του 2010 ανακοινώθηκε η λειτουργία της διαδικτυακής πύλης geodata.gov.gr, η οποία επιτρέπει την αναζήτηση, τη θέαση, τη λήψη και χρήση δεκάδων γεωχωρικών δεδομένων της δημόσιας διοίκησης. Επίσης, ο ΟΚΧΕ τον Νοέμβριο του 2010 διοργάνωσε με μεγάλη επιτυχία διημερίδα για την ΕΥΓΕΠ και το Ν. 3882/2010, με σκοπό την ενημέρωση, την ευαισθητοποίηση και την επικοινωνία και με τον επιστημονικό, επαγγελματικό και ακαδημαϊκό κόσμο της γεωπληροφορίας. 3. Δίκτυο εμπλεκόμενων 3.1 Εθνική Επιτροπή Γεωπληροφορίας Έναν από τους πλέον καθοριστικούς ρόλους στη θέσπιση κανόνων για τη διαχείριση του συνόλου της γεωπληροφορίας της χώρας σε ένα σύγχρονο πλαίσιο και συνεπώς και σε όλο τον κύκλο διαδικασιών υλοποίησης και λειτουργίας της ΕΥΓΕΠ, πρόκειται να αναλάβει η Εθνική Επιτροπή Γεωπληροφορίας. Στο Ν. 3882/2010, η ΕΘΕΓ ορίζεται ως το ανώτατο πολιτικό όργανο με αποφασιστικές, εισηγητικές και γνωμοδοτικές αρμοδιότητες, στο οποίο ανατίθεται ο σχεδιασμός και η διαμόρφωση της εθνικής πολιτικής της γεωπληροφορίας και η διασφάλιση σε ανώτερο πολιτικό επίπεδο του αναγκαίου συντονισμού όλου του Οργανισμός Κτηματολογίου & Χαρτογραφήσεων Ελλάδας 3

7 δημόσιου τομέα, για την επίτευξη των στόχων του νόμου. Λόγω της διασποράς των γεωχωρικών δεδομένων στην ευρύτερη δημόσια διοίκηση αλλά και της αναγκαιότητας παραγωγής και χρήσης τους από όλα σχεδόν τα Υπουργεία και τους εποπτευόμενους φορείς τους, η ΕΘΕΓ καθορίζεται ως διυπουργικό όργανο με απευθείας υπαγωγή στον Πρωθυπουργό. Ο ΟΚΧΕ και το ΥΠΕΚΑ φρόντισαν για την έγκαιρη συγκρότηση σε σώμα της επιτροπής το Δεκέμβριο του 2010 με την έκδοση της υπ αριθμ απόφασης Υπουργού ΠΕΚΑ. Η πρώτη συνεδρίαση της Επιτροπής έλαβε χώρα στις 24 Ιανουαρίου 2011, κατά την οποία εγκρίθηκε ο Κανονισμός Λειτουργίας της, ο οποίος δημοσιεύθηκε στο δεύτερο τεύχος με αριθμό 832/2011 της Εφημερίδας της Κυβέρνησης. Στο πλαίσιο της ίδια συνεδρίασης, η ΕΘΕΓ εξουσιοδότησε τον ΟΚΧΕ να συντάξει εισήγηση σχετικά με την εφαρμογή του Ν. 3882/2010 και να την υποβάλει στη δεύτερη συνεδρίαση της Επιτροπής που προγραμματίζεται να συγκληθεί τον Απρίλιο του Κομβικά Σημεία Επαφής και Δημόσιες Αρχές Η ΕΥΓΕΠ θα θέσει κανόνες αλλά και θα παρέχει εργαλεία για το σύνολο των παραγωγών και των χρηστών της γεωπληροφορίας του δημοσίου τομέα. Τα μέτρα που θα ληφθούν θα προκύψουν μέσα από συνεργατικές διαδικασίες και θα πρέπει να ικανοποιούν τις ανάγκες όλων των εμπλεκόμενων. Ως εκ τούτου, από τις σημαντικότερες δράσεις για την ΕΥΓΕΠ είναι εκείνες που αφορούν στη δημιουργία, στο συντονισμό, στη βιωσιμότητα, στην ενημέρωση, στην εκπαίδευση και στην ευαισθητοποίηση αυτού του δικτύου. Ο Ν. 3882/2010 προβλέπει μια νέα διοικητική δομή στη δημόσια διοίκηση για την εφαρμογή του. Τα Κομβικά Σημεία Επαφής (ΚΟΣΕ) που προβλέπονται από το νόμο είναι διαρκείς συντονιστικές επιτροπές που συστήνονται σε κάθε Υπουργείο, Δήμο, Περιφέρεια και Αποκεντρωμένη Διοίκηση και εκπροσωπούν έναν αριθμό δημοσίων αρχών. Η συγκρότηση των ΚΟΣΕ γίνεται με αποφάσεις των αρμόδιων οργάνων των δημοσίων αρχών που εκπροσωπούν και ολοκληρώνεται σε δύο φάσεις. Κατά την πρώτη φάση, το δίκτυο των ανθρώπων που συμμετείχαν στις πρώτες επαφές του ΟΚΧΕ με τη δημόσια διοίκηση την άνοιξη του 2010 αλλά και η πολιτική ηγεσία των Υπουργείων, ανταποκρίθηκαν άμεσα, με αποτέλεσμα σε διάστημα 6 μηνών να έχουν συσταθεί ΚΟΣΕ στα Υπουργεία (σύμφωνα με τη δομή της κυβέρνησης εκείνη την περίοδο), με πρώτη την Ελληνική Στατιστική Αρχή στις 21 Οκτωβρίου Το δίκτυο είναι ενεργό και λειτουργεί συνεχώς, ανταποκρινόμενο στη δομή της κυβέρνησης όπως ισχύει. Οργανισμός Κτηματολογίου & Χαρτογραφήσεων Ελλάδας 4

8 Η δεύτερη φάση έχει ως αφετηρία την και αφορούσε τους Δήμους, τις Περιφέρειες και τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις. Η χρονική αυτή αφετηρία προβλέφθηκε στην αριθμ της 3 ης Δεκεμβρίου 2010 Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) ΥΠΕΚΑ και Υπουργείου Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης (ΥΠΕΣΑΗΔ) (ΦΕΚ 1917 Β ), προκειμένου να συμπίπτει με την ανάληψη των καθηκόντων των νέων οργάνων της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης της μεταρρύθμισης ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ (Ν. 3852/. Την έκδοση της ΚΥΑ ακολούθησε η σύσταση ΚΟΣΕ στο 40% περίπου των Δήμων και σε ποσοστό μεγαλύτερο του 50% στις Περιφέρειες και τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις μέχρι το καλοκαίρι του Ο ΟΚΧΕ και το ΥΠΕΣΑΗΔ υποστήριξαν τη σύσταση των ΚΟΣΕ με την έκδοση εγκυκλίων, μέσω τηλεφώνου, μέσω αλλά και με την αποστολή ενημερωτικού υλικού. Στα μέλη των ΚΟΣΕ των Υπουργείων έγιναν παρουσιάσεις εκπαιδεύσεις από τον ΟΚΧΕ το διάστημα Μαρτίου - Απριλίου 2011, σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Επιμόρφωσης (ΙΝΕΠ) του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης (ΕΚΔΔΑ). Οι παρουσιάσεις εκπαιδεύσεις αφορούσαν τον Ν. 3882/2010, και τις απαιτήσεις της Οδηγίας INSPIRE (καταγραφή των συνόλων και υπηρεσιών γεωχωρικών δεδομένων των δημοσίων αρχών, παραγωγή μεταδεδομένων, νέοι όροι και προϋποθέσεις για την εκτέλεση και παραλαβή νέων έργων κλπ). Επίσης για ειδικότερα θέματα έχουν γίνει πάνω από 30 συναντήσεις με εκπροσώπους των ΚΟΣΕ σε χώρους είτε του ΟΚΧΕ είτε των ίδιων των φορέων. Επιπλέον της ενημέρωσης των ίδιων των φορέων οι οποίοι παράγουν ή χρησιμοποιούν γεωπληροφορία, πραγματοποιήθηκε και μία ενημερωτική συνάντηση με στελέχη των Ειδικών Υπηρεσιών Διαχείρισης των συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων. Η συνάντηση αφορούσε τους νέους όρους εκτέλεσης και παρακολούθησης έργων και μελετών που αφορούν άμεσα ή έμμεσα σε παραγωγή, προμήθεια ή χρήση γεωχωρικών δεδομένων και υπηρεσιών. Τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο 2011 διεξήχθησαν αντίστοιχα ενημερωτικά σεμινάρια που απευθύνονταν στα μέλη των ΚΟΣΕ της Αυτοδιοίκησης και των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων. Τα σεμινάρια οργανώθηκαν από τον ΟΚΧΕ σε συνεργασία με το ΙΝΕΠ και σκοπός τους ήταν η ενημέρωση για την ΕΥΓΕΠ, η παρουσίαση των ωφελημάτων αλλά και των υποχρεώσεων που προκύπτουν για όλες τις Δημόσιες Αρχές και η παρουσίαση των εργαλείων και των δράσεων του ΟΚΧΕ για την αρωγή όλων όσοι συμμετέχουν στην ανάπτυξη της Υποδομής. Τα σεμινάρια παρακολούθησαν περισσότερα από 750 μέλη ΚΟΣΕ. Εν όψη των σεμιναρίων, ο ΟΚΧΕ ανέλαβε πρωτοβουλίες υποστήριξης της σύστασης των ΚΟΣΕ με συνεχή επικοινωνία με τις τοπικές αρχές. Το αποτέλεσμα ήταν να επισπευσθεί η σύσταση, φτάνοντας το Νοέμβριο σε ποσοστό 62% (202 από τους 325) για τους Δήμους. Μέχρι το τέλος Οκτωβρίου είχαν συσταθεί ΚΟΣΕ σε 9 από τις 13 Περιφέρειες και σε 6 από τις 7 Αποκεντρωμένες Διοικήσεις. Το Μάρτιο του Οργανισμός Κτηματολογίου & Χαρτογραφήσεων Ελλάδας 5

9 2012, μετά το πέρας των ενημερωτικών σεμιναρίων, το ποσοστό σύστασης στους Δήμους ανέρχεται στο 90% (292 από τους 325 ΟΤΑ). Η σύσταση των επιτροπών στις Περιφέρειες και τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις έχει ολοκληρωθεί. Το δίκτυο των ΚΟΣΕ αριθμεί σήμερα περισσότερα από 2500 στελέχη της δημόσιας διοίκησης, η συντριπτική πλειοψηφία των οποίων είναι στελέχη με πανεπιστημιακή και τεχνολογική εκπαίδευση (Γράφημα 1). ΔΕ ΤΕ ΠΕ Γράφημα 1: Επίπεδο εκπαίδευσης μελών ΚΟΣΕ Αποκεντρωμένης Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης Κατά τη διάρκεια των σεμιναρίων, οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν κατάλληλα διαμορφωμένα ερωτηματολόγια που συνέταξε η Διεύθυνση Γεωπληροφορικής του ΟΚΧΕ. Σύμφωνα με τις απαντήσεις των συμμετεχόντων, το 70% των μελών ΚΟΣΕ που συμμετείχαν αντιπροσωπεύουν Πάρα πολύ/πολύ τους υπεύθυνους για τη διαχείριση της γεωπληροφορίας στους φορείς που εκπροσωπούν (Γράφημα 2). Οι προβλέψεις του Ν. 3882/2010, η επιλογή των μελών των ΚΟΣΕ από τις δημόσιες αρχές και οι κατευθύνσεις που δόθηκαν από τον ΟΚΧΕ κατά τη σύσταση των επιτροπών κατέληξαν στη δημιουργία ενός δικτύου ανθρώπων, ικανό να στηρίξει τη δημιουργία και συνεχή λειτουργία της Εθνικής Υποδομής. Οργανισμός Κτηματολογίου & Χαρτογραφήσεων Ελλάδας 6

10 Γράφημα 2: Απάντηση στην ερώτηση «Κατά πόσο θεωρείτε ότι οι συμμετέχοντες εκπροσωπούν τους παραγωγούς και διαχειριστές γεωπληροφορίας στο φορέα σας;» Στα πλαίσια ευαισθητοποίησης των επαγγελματιών και των πολιτών, τις εκπαιδευτικές ημερίδες ακολούθησαν ενημερωτικές εκδηλώσεις σε τρεις μεγάλες πόλεις (Θεσσαλονίκη, Καλαμάτα και Ηράκλειο), οι οποίες ήταν ιδιαίτερα επιτυχείς. Με αυτή την ευκαιρία ενημερώθηκε και το κοινό και οι επαγγελματίες της περιφέρειας για τα οφέλη των προβλέψεων του νόμου για την ΕΥΓΕΠ. Ο Ν. 3882/2010 προάγει την επαναχρησιμοποίηση της γεωπληροφορίας και των αντίστοιχων υπηρεσιών και εφαρμογών. Στο ίδιο πλαίσιο, ο ΟΚΧΕ επιχειρεί να επεκτείνει την έννοια της αξιοποίησης όχι μόνο τα δεδομένα και τις υποδομές αλλά και στην εμπειρία και τη δουλειά που έχει γίνει ήδη στη δημόσια διοίκηση. Έτσι προχώρησε στις απαραίτητες ενέργειες για τη συνεργασία με την Κεντρική Ένωση Δήμων και Κοινοτήτων (ΚΕΔΕ) και την Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Αυτοδιοίκησης και Ανάπτυξης (ΕΕΤΑΑ). Οι τρεις φορείς πρόκειται να συνεργαστούν και να αξιοποιήσουν τη γνώση, τους μηχανισμούς και τις δομές που έχουν αναπτύξει για τη διαχείριση του δικτύου των ΚΟΣΕ της αυτοδιοίκησης, έτσι ώστε να επιτευχθεί η μέγιστη λειτουργικότητα του. 4. Τεχνική υποστήριξη από τον ΟΚΧΕ Ο ΟΚΧΕ έχει υποστηρίξει μέχρι σήμερα τα στελέχη της δημόσιας διοίκησης στην άσκηση των καθηκόντων τους που απορρέουν από την εφαρμογή του Ν και την υλοποίηση της Οδηγίας INSPIRE. Επίσης έχει αναλάβει πρωτοβουλίες για την εφαρμογή της διαλειτουργικότητας, της κοινοχρησίας και της ελεύθερης διάθεσης. Ο Ν. 3882/2010 προβλέπει, μεταξύ άλλων, τη σύσταση Διεύθυνσης Γεωπληροφορικής έτσι ώστε να ανταπεξέλθει ο Οργανισμός στο νέο του ρόλο, ως φορέας υλοποίησης, διαχείρισης και λειτουργίας της ΕΥΓΕΠ. Μέχρι την έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος κατάρτισης του Οργανισμού του ΟΚΧΕ, η λειτουργία, η στελέχωση και η οργάνωση της Διεύθυνσης καθορίζεται με Υπουργική Απόφαση. Η Οργανισμός Κτηματολογίου & Χαρτογραφήσεων Ελλάδας 7

11 στελέχωση του Οργανισμού με αποσπάσεις και μετατάξεις στελεχών, εξειδικευμένων στη γεωπληροφορική και στην παραγωγή και διαχείριση χαρτογραφικών προϊόντων με χρήση των τελευταίων τεχνολογιών, είχε ήδη ξεκινήσει από τον Απρίλιο του Τον Ιούνιο του 2011 εκδόθηκε και η απόφαση Υπουργού Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής με αριθμό 26793/ (Φ.Ε.Κ Β ), η οποία καθορίζει την λειτουργία, τη στελέχωση και την οργάνωση της Διεύθυνσης. Μία από τις πρώτες δράσεις που ανέλαβε ο ΟΚΧΕ σε τεχνικό επίπεδο σε συνεργασία με το ΥΠΕΚΑ, ήταν η καταγραφή των γεωχωρικών δεδομένων της δημόσιας διοίκησης κατά τη χρονική περίοδο σύνταξης του σχεδίου νόμου για την ΕΥΓΕΠ, αφενός για να υπάρχει μια εικόνα των θεμάτων που θα κληθεί να αντιμετωπίσει ο νόμος, αφετέρου διότι υπήρχε η πρώτη προθεσμία εφαρμογής της INSPIRE που αφορούσε στην αποστολή αναφορών και τον υπολογισμό δεικτών παρακολούθησης σχετικά με την υλοποίησή της. Αυτή η δράση είχε ως αποτέλεσμα την δημιουργία του πρώτου Καταλόγου γεωχωρικών δεδομένων και υπηρεσιών το 2010, ο οποίος περιείχε περισσότερα από 1000 σύνολα δεδομένων. Από αυτό τον Κατάλογο προέκυψε με κατάλληλη επεξεργασία η λίστα και οι δείκτες παρακολούθησης εφαρμογής της Οδηγίας στα πλαίσια της Απόφασης 2007/442/ΕΚ, η οποία συνόδευε τη σχετική αναφορά της χώρας μας και απεστάλη εμπρόθεσμα. Η 3 η Δεκεμβρίου 2010 ήταν η επόμενη ημερομηνία δράσης για την INSPIRE και αφορούσε τη δημιουργία μεταδεδομένων για να τα σύνολα γεωχωρικών δεδομένων των δημοσίων αρχών, που εντάσσονται στις θεματικές κατηγορίες των Παραρτημάτων Ι & ΙΙ της Οδηγίας και του Ν Ο ΟΚΧΕ συνέταξε οδηγό χρήσης, o οποίος αναρτήθηκε στον διαδικτυακό τόπο μαζί με video οδηγιών βήμα προς βήμα για τη δημιουργία αρχείων μεταδεδομένων κατά το πρότυπο INSPIRE. Παράλληλα, διοργάνωσε ενημερωτική ημερίδα για την εκπαίδευση των μελών των ΚΟΣΕ των Υπουργείων. Η εκπαίδευση και υποστήριξη που παρείχε ο ΟΚΧΕ ήταν ιδιαίτερα αποτελεσματική αφού δημιουργήθηκαν 837 αρχεία μεταδεδομενων από τα ΚΟΣΕ των Υπουργείων και η χώρα μας ήταν συνεπής ως προς το χρονοδιάγραμμα εφαρμογής των εκτελεστικών διατάξεων της Οδηγίας INSPIRE. Τα μεταδεδομένα είναι ένας τρόπος τεκμηρίωσης της γεωπληροφορίας και, αν χρησιμοποιηθούν από μια υπηρεσία αναζήτησης, επιτρέπουν στο χρήστη να αναζητήσει και να εξάγει την πληροφορία που χρειάζεται και να αξιολογήσει την καταλληλότητά της και τη δυνατότητα πρόσβασης, στα πλαίσια της δικής του εφαρμογής. Μέχρι να είναι διαθέσιμη μια τέτοια ηλεκτρονική υπηρεσία αναζήτησης γεωχωρικών δεδομένων και υπηρεσιών, ο ΟΚΧΕ προχώρησε στη επέκταση της λειτουργικότητας της πρώτης φόρμας καταγραφής της γεωπληροφορίας των δημοσίων αρχών. Το διάστημα Φεβρουαρίου Μαρτίου 2011, ο ΟΚΧΕ εξέλιξε τη δομή του αρχικού Καταλόγου του 2010 διευρύνοντάς τον με πολλά νέα στοιχεία και δυνατότητες, Οργανισμός Κτηματολογίου & Χαρτογραφήσεων Ελλάδας 8

12 συνδυάζοντας με αυτό τον τρόπο τις ανάγκες μια ευρύτερης καταγραφής με την υποχρέωση αποστολής αναφοράς και δεικτών παρακολούθησης υλοποίησης της Οδηγίας INSPIRE και το Συγκεκριμένα, αναπτύχθηκε εφαρμογή σε λογιστικό φύλο (excel) με ενσωματωμένο κώδικα μακροεντολών σε γλώσσα Visual Basic for Applications (VBA). Ο νέος Κατάλογος καταγράφει πλήθος νέων στοιχείων και περιλαμβάνει όλα τα απαραίτητα στοιχεία μεταδεδομένων σύμφωνα με τον Κανονισμό 1205/2008 της INSPIRE, άλλα στοιχεία που αφορούν λεπτομέρειες που χρειάζονται για την ετήσια αναφορά προς την ΕΕ, καθώς και στοιχεία κόστους κλπ. Επιπλέον των συνόλων γεωχωρικών δεδομένων και υπηρεσιών, στον Κατάλογο αυτό υπάρχει η δυνατότητα καταγραφής και άλλων πόρων σχετικών με τον εξοπλισμό σε λογισμικό και υποδομές που χρησιμοποιούνται από τη δημόσια διοίκηση για γεωχωρικά δεδομένα αλλά και πολλές αυτοματοποιημένες δυνατότητες μαζί με ένα πολύ πιο εύχρηστο περιβάλλον για το χρήστη (ενσωματωμένη βοήθεια, λίστες τιμών, δυνατότητα μαζικής εισαγωγής στοιχείων, αυτοματοποιημένοι συντακτικοί έλεγχοι κ.ά). Ο ΟΚΧΕ ανήρτησε το πρότυπο καταγραφής στον ιστοχώρο του, συνοδευόμενο από οδηγό χρήσης, κατάλληλο για να υποστηρίξει μη ειδικευμένους χρήστες στη συμπλήρωσή του. Ακολούθησαν ενημερωτικά σεμινάρια, απευθυνόμενα στα μέλη των ΚΟΣΕ των Υπουργείων αλλά και σε υπαλλήλους των υπηρεσιών και των εποπτευόμενων φορέων τους. Τα σεμινάρια διοργανώθηκαν από τον ΟΚΧΕ σε συνεργασία με το ΙΝΕΠ τον Μάρτιο και Απρίλιο του 2010 και συμμετείχαν περισσότερα από 200 στελέχη υπηρεσιών των Υπουργείων. Για τη συντακτική και εννοιολογική ορθότητα αυτών των εγγραφών του Καταλόγου, υπάλληλοι του ΟΚΧΕ έκαναν τις απαραίτητες διορθώσεις και σε αρκετές περιπτώσεις επικοινώνησαν με τους αρμόδιους συμπλήρωσης, το διάστημα Μαΐου Σεπτεμβρίου Η δράση αυτή ήταν ιδιαίτερα επιτυχής αφού σήμερα είναι διαθέσιμος ο Εθνικός Κατάλογος γεωχωρικών δεδομένων και υπηρεσιών της κεντρικής διοίκησης με πληροφορία για περισσότερα από 1600 σύνολα δεδομένων και 60 δικτυακές υπηρεσίες. Στα πλαίσια της κοινοχρησίας της γεωπληροφορίας μεταξύ των δημοσίων αρχών με σκοπό την εξοικονόμηση πόρων και την βελτιστοποίηση μέσω της επαναχρησιμοποίησης, ο ΟΚΧΕ έχει προχωρήσει σε δράσεις που αφορούν σε παροχή υπηρεσιών μετασχηματισμού και διάθεσης υπαρχόντων δεδομένων. Εξειδικευμένα στελέχη του ΟΚΧΕ έχουν αναπτύξει την απαραίτητη τεχνογνωσία και τις υποδομές για τον μετασχηματισμό και τη διάθεση σε άλλες δημόσιες αρχές των ορθοεικόνων υψηλής και πολύ υψηλής ανάλυσης (LSO & VLSO) αλλά και τα αντίστοιχα ψηφιακά μοντέλα εδάφους (DEM, DSM) της εταιρείας Κτηματολόγιο ΑΕ, στο σύστημα αναφοράς ΕΓΣΑ 87. Στο ίδιο πλαίσιο, ο ΟΚΧΕ έχει φροντίσει για την εκπαίδευση στελεχών του σχετικά με τη διαχείριση της δικτυακής πύλης geodata.gov.gr. Μέχρι την ανάπτυξη και Οργανισμός Κτηματολογίου & Χαρτογραφήσεων Ελλάδας 9

13 λειτουργία της Γεωπύλης της ΕΥΓΕΠ, το geodata.gov.gr είναι ένα μέσο αναζήτησης, πρόσβασης και λήψης κρατικής γεωχωρικής πληροφορίας. Σήμερα το geodata.gov.gr παρέχει πρόσβαση σε 179 σύνολα δεδομένων. Τα 11 από αυτά αφορούν στην αυτοδιοίκηση και αναρτήθηκαν μετά την ευαισθητοποίηση των φορέων κατά τη διάρκεια των ενημερωτικών ημερίδων του ΟΚΧΕ τον Νοέμβριο και Δεκέμβριο του Το geodata.gov.gr δέχεται νέα δεδομένα για ανάρτηση σχεδόν καθημερινά. Τέλος, ο ΟΚΧΕ επικαιροποίησε και εξέλιξε τη λειτουργικότητα και την παρεχόμενη πληροφορία του ιστότοπου με ίδια μέσα τον Οκτώβριο του Στο νέο site όλες οι Δημόσιες Αρχές αλλά και κάθε ενδιαφερόμενος μπορεί να βρει όλες τις πληροφορίες που αφορούν στην ανάπτυξη της ΕΥΓΕΠ και στην υλοποίηση της INSPIRE καθώς και εργαλεία, βοηθητικό και εκπαιδευτικό υλικό και εφαρμογές. Επίσης έχουν αναρτηθεί τα στοιχεία των μελών όλων των ΚΟΣΕ που έχουν συσταθεί, έτσι ώστε να είναι δυνατή η επικοινωνία και η αλληλεπίδραση του δικτύου της ΕΥΓΕΠ για την ανταλλαγή καλών πρακτικών και την συνεργασία. Ο δικτυακός τόπος ενημερώνεται καθημερινά από το προσωπικό της Διεύθυνσης Γεωπληροφορικής του ΟΚΧΕ. 5. Προώθηση της κοινοχρησίας και της ελεύθερης διάθεσης Μία σημαντική καινοτομία στο χώρο της διάθεσης κυβερνητικής πληροφορίας ήταν η λειτουργία της πύλης geodata.gov.gr. Τα προηγούμενα χρόνια τα δεδομένα που παράγονταν με χρήματα του Ελληνικού Δημοσίου δεν ήταν διαθέσιμα στους πολίτες και στους επαγγελματίες ή οι δημόσιες υπηρεσίες συνήθιζαν να τα διαθέτουν έναντι αντιτίμου. Η λειτουργία της πύλης geodata.gov.gr είναι το πρώτο βήμα για την πρακτική εφαρμογή της ελεύθερης διάθεσης των γεωχωρικών δεδομένων σε όλους χωρίς θεσμικούς και τεχνικούς φραγμούς. Δεκάδες φορείς ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα για τη διάθεση των δεδομένων τους, με αποτέλεσμα σήμερα αυτά να είναι άμεσα διαθέσιμα για αναζήτηση, θέαση ακόμη και λήψη για να χρησιμοποιηθούν στα πλαίσια διαφόρων εφαρμογών. Για την ποιότητα αυτών των δεδομένων αρμόδιοι είναι οι φορείς που είναι θεσμικά υπεύθυνοι για την παραγωγή και τη διαχείρισή τους. Οι πολίτες λαμβάνουν από την πύλη τα ίδια δεδομένα που θα λάμβαναν αν επισκέπτονταν την ίδια την υπηρεσία. Παρόλα αυτά, δαπανήθηκαν πολλές εργατοώρες για να δημιουργηθούν οι υποδομές και να γίνει η κατάλληλη επεξεργασία στα δεδομένα ώστε να αναρτηθούν σε διάφορους ανοιχτούς μορφότυπους. Η ομάδα διαχείρισης του geodata.gov.gr δέχεται καθημερινά αιτήματα, προτάσεις αλλά και παράπονα σχετικά με την ποιότητα των δεδομένων. Αυτή η επικοινωνία των χρηστών αναδεικνύει ακόμη μια χρησιμότητα της ελεύθερης διάθεσης την βελτιστοποίηση και τον εντοπισμό λαθών και παραλείψεων μέσω της επαναχρησιμοποίησης αλλά και τη δημιουργία δεδομένων προστιθέμενης αξίας με τη χρησιμοποίηση υπαρχόντων δεδομένων ως πόρων. Οργανισμός Κτηματολογίου & Χαρτογραφήσεων Ελλάδας 10

14 Το ζήτημα της κοινοχρησίας και των όρων και προϋποθέσεων διάθεσης πρόκειται να αντιμετωπιστεί με ενιαίο τρόπο μέσω της Εθνικής Πολιτικής Γεωπληροφορίας. Μέχρι την έκδοσή της, ο ΟΚΧΕ ανέλαβε την πρωτοβουλία να προχωρήσει σε μια σειρά συναντήσεων με σημαντικότερη αυτή του Απριλίου του με μεγάλους χαρτογραφικούς φορείς της χώρας, σχετικά με την προστασία ευαίσθητων και απόρρητων δεδομένων. Κατά την προσπάθεια προστασίας τέτοιων δεδομένων, στη χώρα μας έχει παγιωθεί μια πολιτική απαγόρευσης της πρόσβασης χωρίς να έχουν προσδιοριστεί σαφή κριτήρια για τον ορισμό της πληροφορίας ως ευαίσθητης ή απόρρητης. Το αποτέλεσμα ήταν ο περιορισμός ή η απαγόρευση της πρόσβασης ακόμη και η υψηλή κοστολόγηση κάποιων δεδομένων που λειτουργούσε αποθαρρυντικά για τον πιθανό χρήστη. Έτσι, ακόμη και φορείς του Δημοσίου έπρεπε να προμηθεύονται επανειλημμένως τα ίδια δεδομένα, κάθε φορά που ήταν απαραίτητα για την άσκηση των καθηκόντων τους, με μεγάλο κόστος. Ο ΟΚΧΕ εκτιμά ότι οι νέες τεχνολογικές εξελίξεις στο χώρο της γεωπληροφορίας αλλά και η διεθνής εμπειρία σε θέματα κοστολόγησης και διάθεσης θα οδηγήσουν σε ορθολογική προστασία της ευαίσθητης και απόρρητης πληροφορίας και παράλληλα στη διαφύλαξη του δικαιώματος ελεύθερης πρόσβασης με όρους και κανόνες που θα προάγουν το δημόσιο συμφέρον και θα διαφυλάττουν την εθνική ασφάλεια. Ο ΟΚΧΕ έχει ήδη επέμβει στις περιπτώσεις που φορείς απαγόρευαν ή δυσχέραιναν την πρόσβαση στα δεδομένα που έχουν παράγει, είτε προσφέροντας υπηρεσίες επεξεργασίας, όπως ο μετασχηματισμός των ορθοεικόνων που αναφέρθηκε παραπάνω, είτε ευαισθητοποιώντας τις δημόσιες αρχές και ενημερώνοντάς τες για τις διατάξεις του Ν. 3882/2010. Στις 19 Ιανουαρίου 2012, το Διοικητικό Συμβούλιο του ΟΚΧΕ, μετά από σχετική εισήγηση του μέλους του Διοικητικού Συμβουλίου κ. Κωνσταντίνου Νέδα, έλαβε απόφαση - σταθμό σχετικά με τη διάθεση και την περαιτέρω χρήση των γεωχωρικών δεδομένων του Οργανισμού (Απόφαση με αριθμό 535/06/ ). Σύμφωνα με την απόφαση αυτή, διατίθενται ελεύθερα και δωρεάν προς όλους και για κάθε τύπο χρήσης οι νέοι ορθοφωτοχάρτες του ΟΚΧΕ, οι οποίοι καλύπτουν την ευρύτερη περιοχή της Αττικής. Το έργο αφορά στην κάλυψη του Τμήματος της Στερεάς Ελλάδας και της Νήσου Σαλαμίνας της Περιφέρειας Αττικής. Η συνολική έκταση, επιφανείας 3018 τετραγωνικών χιλιομέτρων, καλύπτεται από αεροφωτογραφίες λήψης του 2010, με χωρική ανάλυση 0.25m, σε πινακίδες διανομής ΕΓΣΑ87 κλίμακας 1:2500. Συνολικά πρόκειται να παραχθούν 1168 πινακίδες, ενώ έχουν ήδη παραχθεί οι 577 από αυτές, που καλύπτουν το Ανατολικό τμήμα της Αττικής και οι οποίες θα είναι πολύ σύντομα διαθέσιμες μέσω διαδικτύου. Στο πνεύμα αυτής της απόφασης, ο Οργανισμός έλαβε εντολή από το Διοικητικό Συμβούλιο να προωθήσει σχετική έκθεση στην ΕΘΕΓ σχετικά με τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν για την προώθηση της κοινοχρησίας και Οργανισμός Κτηματολογίου & Χαρτογραφήσεων Ελλάδας 11

15 της περαιτέρω διάθεση των σημαντικότερων συνόλων γεωχωρικών δεδομένων που είναι σήμερα διαθέσιμα από δημόσιες αρχές. Ο ΟΚΧΕ συνεχίζει να παράγει σύγχρονα γεωχωρικά δεδομένα. Οι πρωτοβουλίες του Οργανισμού για την ελεύθερη πρόσβαση στη γεωπληροφορία πρόκειται να επεκταθούν σε νέα και παλαιότερα προϊόντα του. 6. Άλλες δράσεις του ΟΚΧΕ Ο ΟΚΧΕ, ως ο αρμόδιος φορέας για την ανάπτυξη και λειτουργία της ΕΥΓΕΠ αλλά και για την εφαρμογή της Οδηγίας INSPIRE, συμμετέχει με ορισμένο εκπρόσωπο στις συνεδριάσεις της Επιτροπής INSPIRE. Η Επιτροπή συνεδριάζει κυρίως για να γνωμοδοτήσει επί των σχεδίων των θεσμικών κειμένων που αφορούν στις εκτελεστικές διατάξεις της Οδηγίας 2007/2/ΕΚ αλλά και για να λάβει αποφάσεις για την εφαρμογή της γενικότερα από τα κράτη - μέλη. Την Ελλάδα εκπροσωπεί ο κ. Κωνσταντίνος Α. Νέδας, Αγρ. Τοπογράφος Μηχανικός PhD και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του ΟΚΧΕ. Παράλληλα, ο ΟΚΧΕ συμμετέχει με ορισμένους εκπροσώπους σε Ομάδες Εργασίας που συστήνονται στα πλαίσια άλλων πρωτοβουλιών σχετικών με τη χρήση και τη διάθεση γεωδεδομένων με διαλειτουργικό και ενιαίο τρόπο. Ένα παράδειγμα είναι η συμμετοχή στην Ομάδα Εργασίας της δράσης Global Monitoring for Environment and Security (GMES). Αυτή η ευρωπαϊκή δράση στοχεύει στην παροχή δεδομένων από διάφορες πηγές μέσω ενός συστήματος το οποίο θα παρέχει πληροφορία και υπηρεσίες υψηλής ποιότητας σχετικές με το περιβάλλον και την ασφάλεια, κυρίως σε οργανισμούς και φορείς λήψης αποφάσεων. Το GMES και παρόμοιες πρωτοβουλίες αφορούν στη διάθεση αξιόπιστων δεδομένων, τα οποία να μπορούν να χρησιμοποιηθούν άμεσα χωρίς θεσμικούς και τεχνικούς περιορισμούς. Ο Ν. 3882/2010 είναι το θεσμικό εργαλείο της χώρας μας για να συμμετέχει αλλά και να χρησιμοποιεί τέτοια συστήματα για την προστασία του περιβάλλοντος, τις δράσεις για την κλιματική αλλαγή, την αντιμετώπιση φυσικών ή ανθρωπογενών καταστροφών, την προστασία της ανθρώπινης ζωής κλπ. Ο ΟΚΧΕ συμμετέχει με προφορικές παρουσιάσεις σε επιστημονικά συνέδρια στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, παρουσιάζοντας το έργο του Οργανισμού και την προσπάθεια της ελληνικής δημόσιας διοίκησης. Με αυτό τον τρόπο εκπροσωπεί τη χώρα μας και έρχεται σε επαφή με επιστήμονες και επαγγελματίες του χώρου της γεωπληροφορίας, ανταλλάσσοντας απόψεις, καλές πρακτικές και εμπειρία. Έτσι δημιουργείται ένα κανάλι επικοινωνίας σε ένα χώρο που εξελίσσεται διαρκώς σε θεωρητικό και τεχνολογικό επίπεδο. Τον Φεβρουάριο του 2012, ο ΟΚΧΕ προσκλήθηκε να συμμετάσχει με εξειδικευμένο εκπρόσωπο στις εργασίες δοκιμαστικής λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Γεωπύλης. Η Ευρωπαϊκή Γεωπύλη θα παρέχει υπηρεσίες αναζήτησης, απεικόνισης, Οργανισμός Κτηματολογίου & Χαρτογραφήσεων Ελλάδας 12

16 μετασχηματισμού και λήψης των γεωχωρικών δεδομένων όλων των κρατών μελών που συμμετέχουν στην Ευρωπαϊκή Υποδομή. Είναι φανερό ότι πολλές από τις δράσεις για την ΕΥΓΕΠ απαιτούν τη λήψη τεχνικών και θεσμικών μέτρων, την ανάπτυξη ηλεκτρονικών υπηρεσιών υψηλών προδιαγραφών, τη λειτουργία του πληροφοριακού συστήματος της ΕΥΓΕΠ, τη χρησιμοποίηση υποδομών της δημόσιας διοίκησης όπως ορίζει ο Ν. 3979/2010 καθώς και θεσμικές αλλαγές και δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης ενός μεγάλου δικτύου εμπλεκόμενων. Για το λόγο αυτό, ο ΟΚΧΕ εξασφάλισε την απόκτηση διαχειριστικής επάρκειας, έτσι ώστε να μπορεί να αξιοποιήσει εθνικούς και κοινοτικούς πόρους αποτελεσματικά. Αιτήθηκε την ένταξη της πράξης «Εθνική Υποδομή Γεωχωρικών Πληροφοριών» στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ψηφιακή Σύγκλιση». Η ένταξη εγκρίθηκε τον Μάιο Η πράξη θα υλοποιηθεί σε 5 Υποέργα, ώστε να καλυφθούν όλες οι ανάγκες για την παραγωγή των θεσμικών κειμένων και των τεχνικών υποδομών και εργαλείων για την ανάπτυξη και έναρξη λειτουργίας της ΕΥΓΕΠ και της Γεωπύλης. Το πρώτο από τα Υποέργα αφορά κυρίως στη σύνταξη και υποβολή στην ΕΘΕΓ των κειμένων του Εθνικού Πλαισίου Διαλειτουργικότητας Γεωπληροφορίας και Υπηρεσιών και της Εθνικής Πολιτικής Γεωπληροφορίας. Το τεύχος της διακήρυξης συντάχθηκε από στελέχη του ΟΚΧΕ και τέθηκε σε διαβούλευση το διάστημα από 5 Αυγούστου 2011 έως 16 Σεπτεμβρίου Τον Νοέμβριο του 2011 το τεύχος κατατέθηκε προς έγκριση στην Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης «Ψηφιακή Σύγκλιση». Εγκρίθηκε το Φεβρουάριο του 2012 και στις 16 Μαρτίου 2012 ο ΟΚΧΕ ανακοίνωσε την ημερομηνία διεξαγωγής του ανοιχτού διεθνούς διαγωνισμού. Οργανισμός Κτηματολογίου & Χαρτογραφήσεων Ελλάδας 13

17 Παράρτημα Α Στατιστικά στοιχεία και διαγράμματα 1. Ανάρτηση γεωχωρικών δεδομένων της δημόσιας διοίκησης στην πύλη geodata.gov.gr. Πρόοδος δημοσίευσης γεωχωρικών δεδομένων Διάγραμμα 1.1: Πρόοδος δημοσίευσης γεωχωρικών δεδομένων της δημόσιας διοίκησης στο geodata.gov.gr Από τον Μάιο μέχρι τον Ιούνιο 2010, οπότε και υπογράφτηκε το μνημόνιο συνεργασίας, τα σύνολα που δημοσιεύονται στην πύλη αυξήθηκαν κατά 20. Με την ψήφιση του Ν. 3882/2010 παρατηρείται σημαντική ενίσχυση της πύλης με δεδομένα, η οποία συνεχίζεται αυξανόμενη έως το Δεκέμβριο Τον Ιανουάριο του 2011 αναρτήθηκαν πλήρη διανυσματικά αρχεία για 33 Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια της Αττικής, αυξάνοντας το σύνολο των δεδομένων που παρέχονται από την πύλη στα 135. Μέχρι τον Οκτώβριο του 2011, τα σύνολα που διατίθενται μέσω του geodata ανέρχονται στα 153. Κατά τη διάρκεια των ενημερωτικών ημερίδων στα μέλη των ΚΟΣΕ της αυτοδιοίκησης και σε συνδυασμό με τις συμπληρωματικές και υποστηρικτικές δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του ΟΚΧΕ, η πύλη ενισχύθηκε με σημαντικά δεδομένα σε τοπική και περιφερειακή κλίμακα. Η πύλη τον Ιανουάριο του 2012 φιλοξενεί 166 σύνολα δεδομένων. Το Μάρτιο του 2012 τα σύνολα ανέρχονται στα 179. Οργανισμός Κτηματολογίου & Χαρτογραφήσεων Ελλάδας i

18 Επισκεψιμότητα Διάγραμμα Α.1.2. Επισκεψιμότητα της πύλης κατά το διάστημα 1 Ιουνίου Δεκεμβρίου 2010 Η λειτουργία του geodata.gov.gr ανακοινώθηκε τον Ιούνιο του Τον Σεπτέμβρη, οι επισκέψεις ανήλθαν σε περίπου Με την ψήφιση του Ν. 3882/2010 και τη διεξαγωγή της διημερίδας του ΟΚΧΕ τον Νοέμβριο του 2010 και της παράλληλης δράσης του Geodata Camp, όπου παρουσιάστηκαν και αναπτύχθηκαν εφαρμογές με χρήση ελεύθερου και ανοιχτού κώδικα λογισμικού, οι επισκέψεις αυξήθηκαν πλησιάζοντας τον Νοέμβριο τις Το 40% των επισκεπτών της πύλης, επέστραψαν ξανά μετά την πρώτη φορά. Διάγραμμα Α.1.3. Επισκεψιμότητα της πύλης κατά το διάστημα 1 Ιανουαρίου Φεβρουαρίου 2012 Μετά από μία μικρή πτώση της επισκεψιμότητας το Δεκέμβριο του 2010, τον Ιανουάριο του 2011 παρατηρείται ακόμη μία αύξηση που μπορεί να συνδεθεί με την ανάρτηση των Γενικών Πολεοδομικών Σχεδίων 33 περιοχών της Αττικής. Από τον Μάρτιο του 2011 και μέχρι το Σεπτέμβριο παρατηρείται σταθερή επισκεψιμότητα με μια αναμενόμενη αισθητή πτώση τον Αύγουστο. Τον Νοέμβριο και το Δεκέμβριο, οι επισκέπτες αυξήθηκαν σημαντικά, γεγονός που οφείλεται στην προβολή της σημαντικότητας της ελεύθερης πρόσβασης στα δεδομένα κατά τη διάρκεια των ημερίδων εκείνη την περίοδο. Από τότε η επισκεψιμότητα έχει διατηρηθεί σε υψηλά επίπεδα. Σε αυτό το διάστημα, οι χρήστες που επισκέπτονται ξανά την πύλη ξεπερνούν σε ποσοστό το 50%. Οργανισμός Κτηματολογίου & Χαρτογραφήσεων Ελλάδας ii

19 Χάρτης Α.1.1: Επισκέψεις ανά χώρα κατά το διάστημα 1 Ιουνίου 2010 έως 29 Φεβρουαρίου 2012 Χάρτης Α.1.2: Επισκέψεις ανά πόλη κατά το διάστημα 1 Ιουνίου 2010 έως 29 Φεβρουαρίου 2012 Οργανισμός Κτηματολογίου & Χαρτογραφήσεων Ελλάδας iii

20 2. Πρόοδος σύστασης ΚΟΣΕ. Πρόοδος σύστασης ΚΟΣΕ στους Δήμους Σύσταση ΚΟΣΕ Δήμων Αύγουστος 2011 Σεπτέμβριος 2011 Οκτώβριος 2011 Νοέμβριος 2011 Δεκέμβριος 2011 Ιανουάριος 2012 Φεβρουάριος Μαρτίου 2012 Δεν έχει συσταθεί ΚΟΣΕ Έχει συσταθεί ΚΟΣΕ Διάγραμμα Α.2.1: Πρόοδος σύστασης ΚΟΣΕ στους Δήμους Οργανισμός Κτηματολογίου & Χαρτογραφήσεων Ελλάδας iv

21 Χάρτης Α.2.1: Σύσταση ΚΟΣΕ στους Δήμους (Μάρτιος 2012) Οργανισμός Κτηματολογίου & Χαρτογραφήσεων Ελλάδας v

22 Πρόοδος σύστασης ΚΟΣΕ στις Περιφέρειες Σύσταση ΚΟΣΕ Περιφερειών Αύγουστος 2011 Σεπτέμβριος 2011 Οκτώβριος 2011 Νοέμβριος 2011 Δεκέμβριος 2011 Ιανουάριος 2012 Φεβρουάριος Μαρτίου 2012 Δεν έχει συσταθεί ΚΟΣΕ Έχει συσταθεί ΚΟΣΕ Διάγραμμα Α.2.2: Πρόοδος σύστασης ΚΟΣΕ στις Περιφέρειες Οργανισμός Κτηματολογίου & Χαρτογραφήσεων Ελλάδας vi

23 Χάρτης Α.2.2: Σύσταση ΚΟΣΕ στις Περιφέρειες (Μάρτιος 2012) Οργανισμός Κτηματολογίου & Χαρτογραφήσεων Ελλάδας vii

24 Πρόοδος σύστασης ΚΟΣΕ στις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις 8 Σύσταση ΚΟΣΕ Αποκ. Διοικήσεων Αύγουστος 2011 Σεπτέμβριος 2011 Οκτώβριος 2011 Νοέμβριος 2011 Δεκέμβριος 2011 Δεν έχει συσταθεί ΚΟΣΕ Έχει συσταθεί ΚΟΣΕ Διάγραμμα Α.2.3: Πρόοδος σύστασης ΚΟΣΕ στις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις Οργανισμός Κτηματολογίου & Χαρτογραφήσεων Ελλάδας viii

25 Χάρτης Α.2.3: Σύσταση ΚΟΣΕ στις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις (Μάρτιος 2012) Οργανισμός Κτηματολογίου & Χαρτογραφήσεων Ελλάδας ix

26 Παράρτημα Β Χρονολογικός πίνακας προόδου ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑ 2010 Μάρτιος Μάιος 2010 Μάιος 2010 Ενημερωτικές συναντήσεις με δημόσιες αρχές της κεντρικής διοίκησης σχετικά με την Οδηγία INSPIRE. Ενημέρωση για προετοιμασία σχεδίου νόμου ΕΥΓΕΠ. Πρώτη καταγραφή των συνόλων και υπηρεσιών γεωχωρικών δεδομένων που διαθέτουν. Υποβολή αναφοράς σχετικά με την εφαρμογή της Οδηγίας INSPIRE στην Ελλάδα, συνοδευόμενη από δείκτες παρακολούθησης και λίστα συνόλων και υπηρεσιών γεωχωρικών δεδομένων, σύμφωνα με την Απόφαση 2009/442/ΕΚ. 15 Ιουνίου 2010 Μνημόνιο συνεργασίας με στόχο τη δωρεάν διάθεση των γεωχωρικών δεδομένων των συμμετεχόντων. Ιούνιος 2010 Ανακοίνωση λειτουργίας της πύλης geodata.gov.gr. 22 Σεπτεμβρίου 2010 Δημοσίευση του νόμου 3882 (ΦΕΚ 166 Α, Οκτώβριος 2010 Απρίλιος 2011 Σύσταση ΚΟΣΕ Υπουργείων. 19 & 20 Νοεμβρίου 2010 Διημερίδα ΟΚΧΕ για την ΕΥΓΕΠ. Νοέμβριος 2010 Μετασχηματισμός των ορθοεικόνων υψηλής ανάλυσης (LSO) στο σύστημα ΕΓΣΑ 87. Δεκέμβριος 2010 Δημιουργία αρχείων μεταδεδομένων για τα σύνολα γεωχωρικών δεδομένων και τις υπηρεσίες των Παραρτημάτων Ι & ΙΙ Οργανισμός Κτηματολογίου & Χαρτογραφήσεων Ελλάδας x

27 του Ν. 3882/2010 και της Οδηγίας INSPIRE. Τα αρχεία δημιουργήθηκαν από τις δημόσιες αρχές με την αρωγή του ΟΚΧΕ (εκπαιδευτικό υλικό, σεμινάρια). 10 Δεκεμβρίου 2010 Έκδοση της ΚΥΑ των Υπουργών Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλ. Διακυβέρνησης και Περιβάλλοντος, Ενέργειας & Κλιματικής Αλλαγής με αριθμό (ΦΕΚ 1917 Β,, σχετικά με τον καθορισμό χρονικών προθεσμιών για τη σύσταση ΚΟΣΕ στους Δήμους, τις Περιφέρειες και τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις. (Ερμηνευτικές εγκύκλιοι: Εσωτερικών 7325/2011 και ΟΚΧΕ 864/252 οικ./2011). 14 Δεκεμβρίου 2010 Παρουσίαση της δουλειάς του ΟΚΧΕ και της ελληνικής δημόσιας διοικησης για την υλοποίηση της INSPIRE στην 6 η συνεδρίαση της Επιτροπής INSPIRE (INSPIRE Committee). 31 Δεκεμβρίου 2010 Έκδοση της με αριθμό Απόφασης Υπουργού ΠΕΚΑ με θέμα τη συγκρότηση της ΕΘΕΓ Ιανουαρίου 2011 Πρώτη συνεδρίαση της ΕΘΕΓ. 16 Φεβρουαρίου 2011 Ενημερωτική ημερίδα για στελέχη των Ειδικών Υπηρεσιών Διαχείρισης των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων σχετικά με τους νέους όρους και προϋποθέσεις για τα έργα και τις μελέτες που αφορούν άμεσα ή έμμεσα στην παραγωγή, προμήθεια ή χρήση γεωχωρικών δεδομένων και υπηρεσιών. Φεβρουάριος Μάρτιος 2011 Δημιουργία νέου προτύπου Καταλόγου καταγραφής γεωχωρικών πόρων της Δημόσιας Διοίκησης με πολλαπλή χρήση Οργανισμός Κτηματολογίου & Χαρτογραφήσεων Ελλάδας xi

28 και λειτουργικότητα. Μάρτιος 2011 Υπογραφή σύμβασης διάρκειας ενός έτους με το ΙΠΣΥΠ/ΕΚ «Αθηνά» κατόπιν διαγωνισμού, που αφορά στην παροχή υπηρεσιών υποστήριξης και μεταφοράς τεχνογνωσίας σε θέματα διαχείρισης δεδομένων, υποδομών και κοινότητας χρηστών της δικτυακής πύλης geodata.gov.gr. 13 Απριλίου 2011 Συνάντηση με εκπροσώπους χαρτογραφικών φορέων της δημόσιας διοίκησης κσι ακαδημαϊκών σχετικά με θέματα διάθεσης και προστασίας ευαίσθητων δεδομένων της χώρας. Μάρτιος Απρίλιος 2011 Διεξαγωγή ενημερωτικών-εκπαιδευτικών ημερίδων για τα μέλη των ΚΟΣΕ των Υπουργείων σε συνεργασία με το ΙΝΕΠ του ΕΚΔΔΑ. Η θεματολογία των σεμιναρίων αφορούσε τον Ν. 3882/2010 και την ΕΥΓΕΠ, την καταγραφή των γεωχωρικών πόρων για τη δημιουργία του Εθνικού Καταλόγου, τους νέους όρους και προϋποθέσεις για την προκήρυξη, παρακολούθηση και παραλαβή έργων που αφορούν άμεσα ή έμμεσα σε γεωπληροφορία και για την πύλη geodata.gov.gr. Απρίλιος Μάιος 2011 Εισαγωγικά εκπαιδευτικά σεμινάρια μεταφοράς τεχνογνωσίας σε υπαλλήλους του ΟΚΧΕ σχετικά με τη διαχείριση των δεδομένων, των υποδομών και της κοινότητας χρηστών της πύλης geodata.gov.gr. Η εκαπίδευση προβλέπται να ολοκληρωθεί τον Μάρτιο του Μάιος 2011 Έκδοση απόφασης ένταξης της πράξης «Εθνική Υποδομή Γεωχωρικών Πληροφοριών» στο επιχειρησιακό πρόγραμμα «Ψηφιακή Σύγκλιση» Οργανισμός Κτηματολογίου & Χαρτογραφήσεων Ελλάδας xii

29 Μάιος 2011 Σεπτέμβριος 2011 Επεξεργασία και διόρθωση από τον ΟΚΧΕ των συμπληρωμένων Καταλόγων καταγραφής γεωχωρικών πόρων, που ελήφθησαν από τα ΚΟΣΕ των Υπουργείων. 12 Μαΐου 2011 Δημοσίευση του Κανονισμού Λειτουργίας της ΕΘΕΓ (ΦΕΚ 832 Β, ) Μάιος 2011 Έναρξη συμμετοχής του ΟΚΧΕ στην Ομάδα Εργασίας για την πρωτοβουλία GMES με ορισμένο εκπρόσωπο. 16 Ιουνίου 2011 Δημοσίευση Υπουργικής Απόφασης συγκρότησης της Διεύθυνσης Γεωπληροφορικής στον ΟΚΧΕ (ΦΕΚ 1453 Β, 2011) Ιούνιος 2011 Ιούνιος 2011 Αύγουστος 2011 Ιούλιος και Σεπτέμβριος Αυγούστου Σεπτεμβρίου 2011 Σεπτέμβριος 2011 Οκτώβριος 2011 Συμμετοχή του ΟΚΧΕ με προφορική παρουσίαση και αφίσα στο ετήσιο συνέδριο INSPIRE (Εδιμβούργο, 27 Ιουνίου έως 1 Ιουλίου 2011). Σύνταξη των τευχών διακήρυξης για το Υποέργο 1 της πράξης «Εθνική Υποδομή Γεωχωρικών Πληροφοριών» από τη Διεύθυνση Γεωπληροφορικής του ΟΚΧΕ. Εκπαίδευση για τη διαχείριση της πύλης geodata.gov.gr με πραγματικά δεδομένα σε εκπαιδευτικό περιβάλλον. Δημόσια διαβούλευση του τεύχους διακήρυξης του Υποέργου 1 της ΕΥΓΕΠ. Ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των Δήμων, των Περιφερειών και των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων σχετικά με τη επίσπευση της σύστασης ΚΟΣΕ εν όψει των εκπαιδευτικών ημερίδων του Νοεμβρίου και Δεκεμβρίου Οκτώβριος 2011 Μετασχηματισμός των ορθοεικόνων πολύ υψηλής ανάλυσης (VLSO) και των ψηφιακών μοντέλων εδάφους και Οργανισμός Κτηματολογίου & Χαρτογραφήσεων Ελλάδας xiii

30 επιφάνειας (DTM & DSM) του έργου LSO & VLSO στο σύστημα ΕΓΣΑ 87. Οκτώβριος 2011 Αναβάθμιση του Ο ιστοχώρος του ΟΚΧΕ για την ΕΥΓΕΠ εμπλουτίστηκε με όλη την απαραίτητη πληροφορία για τα ΚΟΣΕ, όλες τις δημόσιες αρχές και τους πολίτες σχετικά με το Ν και την INSPIRE, με χρήσιμα εργαλεία και εφαρμογές. Η αναβάθμιση και η καθημερινή ενημέρωση γίνεται από στελέχη της Διεύθυνσης Γεωπληροφορικής του ΟΚΧΕ. 18 Νοεμβρίου 2011 Αποστολή των τευχών διακήρυξης της πράξης για την ΕΥΓΕΠ για έγκριση από την ΕΥΔ «Ψηφιακή Σύγκλιση». Νοέμβριος 2011 Δεκέμβριος 2011 Διεξαγωγή ενημερωτικών-εκπαιδευτικών ημερίδων, απευθυνόμενων στα μέλη των ΚΟΣΕ των Δήμων, των Περιφερειών και των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων σε συνεργασία με το ΙΝΕΠ του ΕΚΔΔΑ. Οι ημερίδες αφορούσαν σε όλα τα θέματα που πραγματεύεται ο Ν και η Οδηγία INSPIRE 2012 Ιανουάριος 2012 Έκδοση απόφασης του Διοικητικού Συμβουλίου του ΟΚΧΕ με αριθμό , σχετικά με τη δωρεάν διάθεση ορθοεικόνων τμήματος τη Περιφέρειας Αττικής, οι οποίες παρήχθησαν από αεροφωτογραφίες λήψης 2010 στο σύστημα ΕΓΣΑ 87. Φεβρουάριος 2012 Συμμετοχή του ΟΚΧΕ στις δράσεις δοκιμαστικής λειτουργίας του Ευρωπαϊκού Geoportal που διοργανώνει το Ερευνητικό Κέντρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Joint Research Center JRC). Οργανισμός Κτηματολογίου & Χαρτογραφήσεων Ελλάδας xiv

31 Φεβρουάριος 2012 Έγκριση των τευχών διακήρυξης της πράξης για την ΕΥΓΕΠ από την ΕΥΔ «Ψηφιακή Σύγκλιση». Ο ΟΚΧΕ ανακοίνωσε στις 16 Μαρτίου την ημερομηνία διεξαγωγής του ανοιχτού διεθνούς διαγωνισμού. Οργανισμός Κτηματολογίου & Χαρτογραφήσεων Ελλάδας xv