ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ

Transcript

1 ΛΥΣΕΙΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΩΝ 2015 ΘΕΜΑ Α Α1. α Σωστό β Λάθος γ Σωστό δ Λάθος ε Λάθος Α2 β Α3 δ ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ ΟΜΑΔΑ ΔΕΥΤΕΡΗ ΘΕΜΑ Β Β1. α) Σχολικό βιβλίο, σελ: 34, Από την 6 Ο χρονικός ορίζοντας της επιχείρησης: α) Οι προτιμήσεις των καταναλωτών. Οι προτιμήσεις των καταναλωτών μεταβάλλονται για διάφορους λόγους. Για παράδειγμα, αλλάζουν τα έθιμα, οι καιρικές συνθήκες, το κοινωνικό περιβάλλον κτλ. Όταν οι προτιμήσεις μεταβάλλονται ευνοϊκά για ένα προϊόν, τότε αυξάνεται η ζήτησή του. Παράδειγμα, η αυξημένη ζήτηση παγωτών και αναψυκτικών το καλοκαίρι. Αν η μεταβολή των προτιμήσεων δεν είναι ευνοϊκή για ένα προϊόν, τότε μειώνεται η ζήτησή του. β) Σχολικό βιβλίο, σελ: 35 36, Από την 6 Ο χρονικός ορίζοντας της επιχείρησης: γ) Οι τιμές των άλλων αγαθών Υπάρχουν αγαθά στα οποία η τιμή του ενός αγαθού επηρεάζει τη ζήτηση ενός άλλου αγαθού. Τα αγαθά αυτά τα διακρίνουμε σε δυο κατηγορίες: Τα υποκατάστατα και τα συμπληρωματικά. Υποκατάστατα είναι δυο (ή περισσότερα) αγαθά, όταν το ένα μπορεί να χρησιμοποιηθεί αντί του άλλου (ή άλλων), για να ικανοποιήσει την ίδια ανάγκη. Για παράδειγμα, το βούτυρο και η μαργαρίνη, το μοσχαρίσιο και το χοιρινό κρέας, τα σπίρτα και ο αναπτήρας. Η ζήτηση ενός αγαθού μεταβάλλεται προς την ίδια κατεύθυνση με τη μεταβολή της τιμής του υποκατάστατου αγαθού. Για παράδειγμα, αν αυξηθεί η τιμή του μοσχαρίσιου κρέατος, οι καταναλωτές θα μειώσουν τη ζητούμενη ποσότητα μοσχαρίσιου κρέατος, και θα το υποκαταστήσουν με το σχετικά φτηνότερο χοιρινό, αυξάνοντας έτσι τη ζήτηση του χοιρινού. Η αύξηση της τιμής του μοσχαρίσιου κρέατος (ceteris paribus) από P1 σε P2 στο διάγραμμα 2.6(α) έχει ως

2 αποτέλεσμα τη μετατόπιση της καμπύλης ζήτησης του χοιρινού κρέατος από D1 σε D2 στο διάγραμμα 2.6 (β). Ρ ΜΟΣΧΑΡΙΣΙΟ Ρ ΧΟΙΡΙΝΟ D D1 D2 P2 B Γ Δ P1 A P (α) (β) Διάγραμμα 2.6. Υποκατάστατα αγαθά Συμπληρωματικά είναι δυο (ή περισσότερα) αγαθά, όταν η κατανάλωση του ενός απαιτεί και την κατανάλωση του άλλου (ή άλλων), για την ικανοποίηση μιας ανάγκης. Για παράδειγμα ο καφές και η ζάχαρη, η φωτογραφική μηχανή και το φιλμ, το βίντεο και η βιντεοκασέτα. Η ζήτηση ενός αγαθού μεταβάλλεται προς την αντίθετη κατεύθυνση με τη μεταβολή της τιμής ενός συμπληρωματικού αγαθού (ceteris paribus). Για παράδειγμα, αν αυξηθεί η τιμή του καφέ, θα μειωθεί η ζητούμενη ποσότητα του καφέ (ceteris paribus), όπως στο διάγραμμα 2.7(α), με αποτέλεσμα οι καταναλωτές να μειώσουν και τη ζήτηση της ζάχαρης (την οποία χρησιμοποιούσαν ως συμπλήρωμα του καφέ), μετατοπίζοντας την καμπύλη ζήτησης από D1, σε D2 στο διάγραμμα 2.7 (β). Βέβαια, τα παραπάνω θα συμβούν αν δεν υπάρξει μεταβολή στους λοιπούς προσδιοριστικούς παράγοντες της ζήτησης για καφέ και για ζάχαρη. Ρ ΚΑΦΕΣ Ρ ΖΑΧΑΡΗ P2 P1 D B A D2 P3 D1 Δ Γ (α) (β) Διάγραμμα 2.7. Συμπληρωματικά αγαθά 3

3 ΟΜΑΔΑ ΤΡΙΤΗ ΘΕΜΑ Γ Γ1. Για να κατασκευάσουμε τον πίνακα προσφοράς της επιχείρησης, επιλέγουμε το ανερχόμενο MC AVC και για P = MC, έχουμε: Πίνακας προσφοράς της επιχείρησης P = MC s Γ2. Όταν αυξάνεται η τιμή από 5 σε 15 χρηματικές μονάδες: Ε S = Δ ΔP P = = 1 18 Γ3. Όταν αυξάνεται η τιμή από 15 σε 30 χρηματικές μονάδες: Ε S = Δ ΔP P = = 1 20 Επειδή Ε S < 1 η προσφορά είναι ανελαστική. α) Το ενοίκιο και τα ασφάλιστρα αποτελούν σταθερό κόστος της επιχείρησης, δηλαδή FC = = 200 χρηματικές μονάδες Για = 200, TC 200 = FC VC 200 TC 200 = TC 200 = 1400 χρηματικές μονάδες ATC 200 = TC 200 = 1400 = 7 χρηματικές μονάδες β) ATC 200 = FC 200 = 200 = 1 χρηματική μονάδα Γ4. Αν η επιχείρηση θέλει να μειώσει το κόστος κατά 420 χρηματικές μονάδες, το μεταβλητό κόστος της (VC) θα γίνει = 1080 χρηματικές μονάδες, δηλαδή VC ΜC ; Όταν η παραγωγή αυξάνεται από 180 σε 200, MC 200 = 15, έτσι ισχύει

4 MC x = 15 Δ(VC) Δ 120 = 15 = 15 15( x ) = x = 8 x x = 192 Επομένως, αν η επιχείρηση παράγει 210 μονάδες και θέλει να μειώσει το κόστος κατά 420 χρηματικές μονάδες, πρέπει να μειώσει το παραγόμενο προϊόν της κατά = 18 μονάδες ΟΜΑΔΑ ΤΕΤΑΡΤΗ ΘΕΜΑ Δ Δ1. Για να υπολογίσουμε την τιμή και την ποσότητα ισορροπίας εξισώσουμε τις συναρτήσεις ζήτησης και προσφοράς. D = S P = P 20P = 300 P = 15 Για P = 15 είναι D = = 250 Επομένως P 0 = 15 0 = 250 Δ2. α) Για P K = 20, Οι καταναλωτές ζητούν D = = 200 μονάδες. Οι παραγωγοί προσφέρουν S = = 300 μονάδες. Επομένως δημιουργείται Πλεόνασμα = S D = 100 μονάδες β) Όταν το κράτος αγοράσει το πλεόνασμα στην τιμή Ρ Κ τα συνολικά έσοδα (ΣΕ) είναι: ΣΕ = Ρ Κ S = = 6000 χρηματικές μονάδες γ) Το κράτος αγοράζει το πλεόνασμα στην τιμή Ρ Κ επιβαρύνοντας τον κρατικό προϋπολογισμό κατά: Επιβάρυνση κράτους = Ρ Κ ( S D ) = = 2000 χρηματικές μονάδες Δ3. Πριν την επιβολή της Ρ Κ τα αρχικά έσοδα των αγροτών είναι: ΣΕ αρχικά = P 0 0 = = 3750 χρηματικές μονάδες και ΣΕ τελικά = 6000 χρηματικές μονάδες Το χρηματικό όφελός τους είναι: ΣΕ αρχικά ΣΕ τελικά = 2250 χρηματικές μονάδες Δ4. Για Ρ Κ = 20 είναι S = = 260 χρηματικές μονάδες

5 Η νέα κρατική επιβάρυνση είναι Επιβάρυνση (Νέα) = P K ( S D ) = = 1200 χρηματικές μονάδες Επομένως η μεταβολή της κρατικής επιβάρυνσης είναι: = 800 χρηματικές μονάδες