«Οικοξενάγηση στην Προστατευόμενη Περιοχή του Εθνικού Δρυμού Ολύμπου»

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "«Οικοξενάγηση στην Προστατευόμενη Περιοχή του Εθνικού Δρυμού Ολύμπου»"

Λευκοθέα Μανωλάς
8 χρόνια πριν
Προβολές:

1 «Οικοξενάγηση στην Προστατευόμενη Περιοχή του Εθνικού Δρυμού Ολύμπου» Θέμις Νασοπούλου MSc Ξεναγός Εθνικών Δρυμών και Υγροτόπων Λιτόχωρο 7-8/12/2013, «Ελληνο- Γερμανικό Φόρουμ Ορεινής Πεζοπορίας»

2 Τι είναι μια ΠΠ; «Μια χερσαία και/ή θαλάσσια έκταση, αφιερωμένη στην προστασία και διατήρηση της βιολογικής ποικιλότητας και των φυσικών και συναφών πολιτιστικών πόρων, η οποία υπόκειται σε διαχείριση με νομικά μέσα ή άλλους αποτελεσματικούς τρόπους» (Διεθνής Ένωση για την Προστασία της Φύσης και των Φυσικών Πόρων IUCN).

3 Έχουμε ΠΠ στην Ελλάδα; Εθνικά Πάρκα, Υγρότοποι Ραμσάρ Αισθητικά Δάση Διατηρητέα Μνημεία της Φύσης Περιοχές Natura 2000 (Ευρωπαϊκό Δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών )

4 Όλυμπος, το μυθικό βουνό, η κατοικία των 12 θεών

6 1 ος Εθνικός Δρυμός, με Β.Δ. το 1938 (για την προστασία της άγριας χλωρίδας, της πανίδας και του φυσικού κάλλους). Καθεστώς Προστασίας

7 Καθεστώς Προστασίας Με το Σχέδιο του ΠΔ (μετά τη δημόσια διαβούλευση) Π.Π. ( ) στα στρέμματα. αύξηση της

8 Unesco 1981: ΑΠΟΘΕΜΑ ΤΗΣ ΒΙΟΣΦΑΙΡΑΣ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ «Άνθρωπος και Βιόσφαιρα» («Man and Biosphere»), UNESCO, Ο.Η.Ε.

9 ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ Αρχαιολογικός και Ιστορικός Τόπος (1985) Απόφαση ΥΠ. ΠΟ ΦΕΚ 248/Α/1938 Ευρωπαϊκό Δίκτυο NATURA 2000 : «Ζώνη Ειδικής Προστασίας» για την ορνιθοπανίδα και «Ειδική Ζώνης Διατήρησης», («Όρος Όλυμπος» κωδικό GR , οδηγίες 79/409/EOK και 92/43/ΕΟΚ). Διοικητικά ανήκει: Σε 2 Περιφέρειες: Κεντρικής Μακεδονίας και Θεσσαλίας, Σε 2 Νομούς: Πιερίας και Λάρισας και Σε 3 Δήμους: Δίου-Ολύμπου, Κατερίνης και Ελασσόνας

10 Φορέας Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Ολύμπου: Ιδρύθηκε το 2002, ξεκίνησε τη λειτουργία του 2003 Ν.Π.Ι.Δ. Εποπτευόμενο από το ΥΠΕΚΑ Xρηματοδοτείται από το ΕΣΠΑ Διοικείται από 11μελές συμβούλιο (εκπροσωπούνται φορείς Κεντρικής Διοίκησης, τοπικής αυτοδιοίκησης και τοπικής κοινωνίας

11 Αρμοδιότητες του ΦΔΕΔΟ Ενημέρωση - εκπαίδευση και κατάρτιση του πληθυσμού σε θέματα διαχείρισης και προστασίας της περιοχής Συστηματική παρακολούθηση των περιβαλλοντικών παραμέτρων της Π.Π. Η συνεργασία με τις αρμόδιες αρχές για τον έλεγχο και την εφαρμογή της περιβαλλοντικής νομοθεσίας. Η κατάρτιση μελετών, ερευνών για την προστασία, διατήρηση και ανάδειξη της περιοχής. Προστασία χλωρίδας, πανίδας και φυσικών σχηματισμών στην Π.Π.

12 Χαρακτηριστικά του Ολύμπου Μνημείο Φύσης- Πολιτισμού με Παγκόσμια ακτινοβολία - Μυθολογία Σύνορα Μακεδονίας και Θεσσαλίας, Β. Ελλάδα. Υψηλότερο βουνό της Ελλάδας (2918m) 2 ο στα Βαλκάνια ( Musala, Βουλγαρία) Υψώνει απότομα τις κορυφές του σε πολύ κοντινή απόσταση από τη θάλασσα (18 χλμ)

13 Γεωλογία Μικρό, κυκλικού σχήματος βουνό Σχετικά νέο (όχι παραπάνω από 200 εκ. χρόνων), τελική μορφή πριν χρόνια) Αποτελείται από ασβεστόλιθους και μάρμαρα Λίγους φλύσχες (Πιέρια) και γνεύσιους (Κάτω Όλυμπος, Πέτρα) Λόγω των κατεκερματισμένων ασβεστόλιθων που απορροφούν νερό, και του γκρίζου χρώματος των βράχων και των λιθώνων = αίσθηση ερήμωσης

14 Κλίμα Απρόβλεπτο, άστατο και ποικίλλει: εποχή, υψόμετρο, προσανατολισμό, έκθεση των πλαγιών, ανάγλυφο εδάφους, είδος πετρωμάτων και σχέση με τη θάλασσα. Μεσογειακό: Θερμό και ξηρό το καλοκαίρι, υγρό το χειμώνα. Χιόνι καλύπτει το βουνό για περίπου 7 μήνες (Νοέμ-Μάιο) Κάθε 100 μ. ανάβασης C 1100 χλσ-1800 χλσ βροχόπτωσης ετησίως Βόρειες & ανατολικές πλευρές λόγω γειτνίασης με θάλασσα έχουν πιο πολύ υγρασία

15 Βιοποικιλότητα Μικρή απόσταση από τη θάλασσα (18χλμ) Μεγάλο ύψος Διαφορετικός προσανατολισμός πλαγιών Έντονο γεωλογικό υπόβαθρο και ατελείωτος διαμελισμός (χαράδρες, φαράγγια, ρέματα) Μικροκλίμα Δημιουργία συνθηκών που συντελούν στην ανάπτυξη πλούσιας βλάστησης και στον σχηματισμό ποικιλόμορφης φύσης

16 Μικροκλίμα Ποικιλία χλωρίδας και βλάστησης Αναστροφή βλάστησης, ανατροπή φυσικών δεδομένων: αναρχία βλάστησης Σε όλα τα βουνά υπάρχει «διαδοχή βλάστησης» και διαφορετικές ζώνες με σαφή όρια. Στον Όλυμπο η ποικιλία του ανάγλυφου και του μικροκλίματος δημιουργούν έντονες αλληλοδιεισδύσεις και ανακατατάξεις

17 Χλωρίδα 1,700 είδη και υποείδη φυτών = 25/% ελληνικής χλωρίδας 186 είναι σημαντικά 56 ενδημικά Ελληνικά 23 τοπικά ενδημικά 16 είναι σπάνια στην Ελλάδα ή εμφανίζουν τα ακραία όρια εξάπλωσής τους στη Βόρεια Ελλάδα 62 ενδημικά των Βαλκανίων

19 μ. Αείφυλλα - Σκληρόφυλλα (μακκί) Θάμνοι και δέντρα χαμηλού ύψους (αριά, γλυστροκουμαριά, πουρνάρι, κουμαριά, κέδρο, μελιός, σφενδάμι, κουτσουπιά, κοκκορεβυθιά) Quercus coccifera, Quercus ilex, Juniperus oxycedrous, Fraxinus ornus, Acer campestre, Pistacia terebinthus, Arbutus unedo, Arbutus andrachne, Phillyrea latifollia, Cotinus coggygria, Crusiata laevipes, Anthemis chia, Orchis simia, Cistus incanus, Tulipa australis And many others

20 μ. Οξιάς ελάτης και ορεινών κωνοφόρων Κωνοφόρα δάση και δασικές εκτάσεις Κυρίαρχα είδη: μαύρη πεύκη (Pinus nigra) και Μακεδονική Ελάτη (Abies borissi-regis). Οξιά, ελάτη, φτελιά, ίταμος, λεπτοκαρυά, κρανιά, αγριοκερασιά, πλατάνια, ιτιές (Staehelina uniflosculosa, Rhus coriaria, Coronilla emerus, Astragalus monspessulanus,teucrium chamaedrys, Campanula lingulata, Festuca valesiaca, Anthericum liliago )

21 μ. = Ψυχρόβιων κωνοφόρων Ρόμπολο (Pinus heldreichii) το οποίο αντικαθιστά βαθμιαία τη μαύρη πεύκη και δημιουργεί αμιγές δάσος έως τα 2400 μ. Μεγαλύτερο δασοόριο στην Ευρώπη (Lilium martagon, Dianthus minutiflorus, Rhinanthus pubescens, Epipactis atrorubens,prenanthes purpurea, Iberis sempervirens etc.)

22 > 2.500μ.Αλπικά οικοσυστήματα Πάνω από το δασοόριο τα δάση δίνουν θέση: Μωσαϊκό από υποαλπικά οικοσυστήματα 55 είδη πάνω από 2800 μ.!

23 Η πανίδα του Εθνικού Δρυμού Αποτελείται από αξιοσημείωτα σημαντικά σπάνια και απειλούμενα είδη 32 θηλαστικά (αγριόγιδο, τσακάλι, λύκος, ζαρκάδι, αγριόγατα, κουνάβι κλπ) 8 αμφίβια (κιτρινομπομπίνα, σαλαμάνδρα) 22 ερπετά (χελώνα, πρασινόσαυρα, αβλεφαρόσαυρα, οχιά, λαφίτης, δενδρογαλιά) > 100 είδη πουλιών ( χρυσαετός, φιδαετός, σφηκιάρης, διπλοσάϊνο, πετροπέρδικα, χουχουριστής, χιονόψάλτης, τοιχοδρόμος), 35 οδηγία 2009/147/ΕU Εντυπωσιακός αριθμός εντομοπανίδας και πεταλούδων

24 Ποιοι ξεναγούν και ενημερώνουν τους επισκέπτες; «Ξεναγοί Εθνικών Δρυμών & Χώρων Αναψυχής» = οι κατά τεκμήριο ειδικοί στην ξενάγηση επισκεπτών στο φυσικό περιβάλλον («Οικοξεναγοί»): αποφοιτούν μόνο από τμήματα Κρατικών ΙΕΚ διετούς φοιτήσεως Κατέχουν δίπλωμα πιστοποιημένο από την Ευρωπαϊκή Ένωση (μετά από γραπτές και προφορικές εξετάσεις σε εθνικό επίπεδο) Κατοχυρωμένα επαγγελματικά δικαιώματα Π.Δ. 267/2003 (ΦΕΚ 240/Α / ) Φωτό: Θέμιδα Νασοπούλου

25 Τουρισμός και Πεζοπορία 160 χλμ μονοπατιών ~ επισκέπτες (ορειβάτες, αναρριχητές, πεζοπόροι, επιστήμονες, οικογένειες με παιδιά)

26 Τουρισμός και Πεζοπορία 9 καταφύγια 6 καταφύγια ανάγκης

27 Καταφύγια στον Όλυμπο Καταφύγιο Υψόμετρ ο 1 Χρ. Κάκκαλος Σπ.Αγαπητός Γ. Αποστολίδης Πετρόστρουγκα Δ.Μπουντόλας Βρυσπούλες KEOAX Κρεβάτια Κορομηλιές Λεπτοκαρυά Κορομηλιά Δίον Αγ.Αντώνιος Ανω Πηγάδι Χρηστάκη Βρυσοπούλες Λιβαδάκι Σαλατούρα Συνολο 502 Χωρητικότητ α 27

28 Τι θέλει από εμάς η φύση; ΣΕΒΑΣΜΟ!

29 Σεβασμός στους κανονισμούς Περπατούμε μόνο σε συγκεκριμένα μονοπάτια Προστατεύουμε τη φύση (ευαίσθητα οικοσυστήματα: φύονται σπάνια είδη χλωρίδας, ορχιδέες, αναπαράγονται πτηνά) Παρατηρούμε τα πτηνά από μακριά (κιάλια, τηλεσκόπια) Δεν συλλέγουμε λουλούδια, βότανα, πεταλούδες Δεν αφήνουμε τίποτα πίσω μας πόσο αντέχει το οικοσύστημα; (φέρουσα ικανότητα )

30 Προβλήματα (λόγω ανθρώπινης παρουσίας) Λαθροϋλοτομίες Σκουπίδια Άναμμα φωτιάς

31 Προβλήματα (λόγω ανθρώπινης παρουσίας) Κολύμβηση Κατασκήνωση

32 Καταστροφή υπαλπικής βλάστησης Λόγω του αυξανόμενου αριθμού ορειβατών

33 Παγκόσμια γνωστός λόγω μυθολογίας αλλά και βιοποικιλότητας Η σπουδαιότητά του έγκειται: στη ποικιλότητα πανίδας και χλωρίδας, στη χωροδιάταξη της βλάστησης η οποία έχει αξιοσημείωτες διαφορές με άλλα βουνά στη παρουσία πολλών ενδημικών και σπάνιων ειδών Εθνικός Δρυμός Ολύμπου

34 Ευχαριστώ για την προσοχή σας!

Σχετικά έγγραφα

Λαναρά Θεοδώρα Δασολόγος Περιβαλλοντολόγος MSc Φορέας Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Παρνασσού

Λαναρά Θεοδώρα Δασολόγος Περιβαλλοντολόγος MSc Φορέας Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Παρνασσού Ορισμός: Μια χερσαία και/ή θαλάσσια έκταση με ιδιαίτερα οικολογικά και τοπικά χαρακτηριστικά, αφιερωμένη στην