ΥΠΕΚΑ / ΕΙΔΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ Ε.Π.ΠΕΡ.Α.Α. «Αναθεώρηση Εθνικού Σχεδιασμού Διαχείρισης Αποβλήτων» ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Transcript

1

2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ I. ΕΞΕΛΙΞΗ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ... Π.1 II. ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΣΤΙΚΩΝ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ... Π.5 III. ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΙΛΥΩΝ... Π.27 IV. ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ... Π.34 V. ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ... Π.38 VI. ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΖΩΙΚΩΝ ΥΠΟΠΡΟΪΟΝΤΩΝ... Π.70 VII. ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΑΠΟ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΚΟΙΝΗΣ ΩΦΕΛΕΙΑΣ, ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗΣ ΚΟΙΝΟΥ, ΚΛΠ... Π.72 VIII. ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΓΕΩΡΓΟΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ... Π.89 IX. ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΕΚΣΚΑΦΩΝ, ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ ΚΑΙ ΚΑΤΕΔΑΦΙΣΕΩΝ... Π.91 X. ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟΥ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΥ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ... Π.100 XI. ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΟΧΗΜΑΤΩΝ ΤΕΛΟΥΣ ΚΥΚΛΟΥ ΖΩΗΣ... Π.106 XII. ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΕΛΑΙΩΝ... Π.109 XIII. ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΦΟΡΗΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΣΤΗΛΩΝ... Π.112 XIV. ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΣΥΣΣΩΡΕΥΤΩΝ ΟΧΗΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ... Π.116 XV. ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΜΕΝΩΝ ΕΛΑΣΤΙΚΩΝ ΟΧΗΜΑΤΩΝ... Π.121 XVI. ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΕΞΟΡΥΚΤΙΚΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ... Π.125 XVII. ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΠΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΥΝ ΑΜΙΑΝΤΟ... Π.128 Π.i

3 I. ΕΞΕΛΙΞΗ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ Π.1

4 Ακολουθούν υπολογισμοί για την προβολή του μόνιμου πληθυσμού της χώρας, τις τουριστικές διανυκτερεύσεις και τέλος του ισοδύναμου πληθυσμού για τα έτη Οι προβολές τόσο του μόνιμου όσο και του ισοδύναμου πληθυσμού χρησιμοποιούνται από τα Διαχειριστικά σχέδια για τον υπολογισμό των παραγωγών αποβλήτων. I.1. I.1.1. Υπολογισμός προβολής μόνιμου πληθυσμού Μόνιμος Πληθυσμός Στον Πίνακα Π.Ι 1 περιλαμβάνονται εκτιμήσεις διαφόρων φορέων για τον αναμενόμενο πληθυσμό ανά πενταετία. Από τις εκτιμήσεις αυτές πιο αξιόπιστη, μπορεί να θεωρηθεί του ΟΗΕ, αφού έχει ως αφετηρία τον πληθυσμό του 2010 και η μεθοδολογία της είναι περισσότερο προηγμένη. Η ΕΛΣΤΑΤ και η EUROSTAT είχαν ως σημείο εκκίνησης προγενέστερα έτη. Πίνακας Π.I 1: Αναμενόμενος πληθυσμός της χώρας Έτος ΕΛΣΤΑΤ ΟΗΕ EUROSTAT.000 Mεταβολή %.000 Mεταβολή %.000 Mεταβολή % , , , , , ,71 Πηγή: Προβολές Πληθυσμού της Ελλάδας ΕΛΣΤΑΤ, ΟΗΕ και EUROSTAT 1 H εκτίμηση του ΟΗΕ λαμβάνεται στη συνέχεια για τον υπολογισμό της πληθυσμιακής προβολής, (0,2% για τα έτη και 0,1% για τα έτη ). Ο πληθυσμός του 2011 είναι αυτός της επίσημης απογραφής. Στην πληθυσμιακή προβολή συμπεριλαμβάνεται και το Άγιο Όρος το οποίο εξαιρείται στους περαιτέρω υπολογισμούς των παραγωγών ΑΣΑ, καθώς δεν έχει συμπεριληφθεί στον αρχικό υπολογισμό των ποσοτήτων ΑΣΑ στο 2 ο παραδοτέο. Επίσης πρέπει να σημειωθεί ότι όλοι οι υπολογισμοί που ακολουθούν στρογγυλοποιήθηκαν. 1 «Ο πληθυσμός της Ελλάδας: θεωρήσεις προοπτικές προσανατολισμοί, Μ. Παπαδάκης Μ. Κογεβίνας Δ. Τριχόπουλος Π.2

5 Πίνακας Π.I 2: Προβολή μόνιμου πληθυσμού έως το 2020 ανά Περιφέρεια 1. Περιφέρεια Αν. Μακεδονία & Θράκη Κεντρική Μακεδονία Δυτική Μακεδονία Ήπειρος Θεσσαλία Ιόνιοι Νήσοι Δυτική Ελλάδα Στερεά Ελλάδα Αττική Πελοπόννησος Βόρειο Αιγαίο Νότιο Αιγαίο Κρήτη Άγιον Όρος Σύνολο χώρας Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Ίδια Επεξεργασία 1 Ως de facto πληθυσμό ή σύμφωνα με την ορολογία μέχρι την απογραφή του 2001 πραγματικό πληθυσμό ενός τόπου ορίζουν οι στατιστικές υπηρεσίες το συνολικό πληθυσμό που βρέθηκε και απογράφηκε κατά την απογραφή στο συγκεκριμένο αυτό τόπο, ανεξάρτητα από το αν διαμένει μόνιμα στον τόπο αυτό, ή αν είναι προσωρινός ή περαστικός και για το 2011 ήταν Στους υπολογισμούς προβολής θα χρησιμοποιηθεί η απογραφή του μόνιμου πληθυσμού, στον οποίο συμπεριλαμβάνονται και αλλοδαποί άλλης ή αδιευκρίνιστης υπηκοότητας, καθώς για αυτόν υπάρχουν αναλυτικά στοιχεία ανα περιφέρεια. Η διαφοροποίηση ανάμεσα στους δύο πληθυσμούς στις προβολές υπολογίστηκε στο 1%. Π.3

6 I.1.2. Τουριστικές διανυκτερεύσεις Προβλέπεται αύξηση 3,5% της ζήτησης της Ελλάδας ως τουριστικού προορισμού από το 2010 μέχρι το Λαμβάνοντας το μέσο ετήσιο ρυθμό αύξησης επισκεψιμότητας 0,3% της πρόβλεψης, ο αριθμός των διανυκτερεύσεων θα αυξηθεί ως εξής: Περιφέρεια Πίνακας Π.I 3: Προβολή του αριθμού τουριστικών διανυκτερεύσεων έως το 2020 ανά Περιφέρεια. ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΔΙΑΝΥΚΤΕΡΕΥΣΕΩΝ Αν. Μακεδονία & Θράκη Κεντρική Μακεδονία Δυτική Μακεδονία Ήπειρος Θεσσαλία Ιόνιοι Νήσοι Δυτική Ελλάδα Στερεά Ελλάδα Αττική Πελοπόννησος Βόρειο Αιγαίο Νότιο Αιγαίο Κρήτη Σύνολο χώρας Πηγή: ΙΤΕ απογραφή 2010, Ίδια Επεξεργασία 1 Πρόβλεψη του WTΤC για την Ελλάδα, «Travel & Tourism Trends and Economic Impact August 2013 Monthly Update Π.4

7 I.1.3. Ισοδύναμος Πληθυσμός Ο Ισοδύναμος Πληθυσμός κρίνεται ως το καταλληλότερο μέγεθος για να προσδιορίσει τον αριθμό των εξυπηρετούμενων από ένα σύστημα διαχείρισης Αποβλήτων. Ο ισοδύναμος πληθυσμός είναι συνδυασμός του χειμερινού και του θερινού πληθυσμού και σύμφωνα με την βιβλιογραφία ορίζεται ως εξής: Ισοδύναμος πληθυσμός= (Συνολικές Διανυκτερεύσεις/365)+(πληθυσμός χειμερινής περιόδου) 1 Πίνακας Π.I 4: Προβολή του ισοδύναμου πληθυσμού της χώρας ανά Περιφέρεια έως το Περιφέρεια Αν. Μακεδονία & Θράκη Κεντρική Μακεδονία Δυτική Μακεδονία Ήπειρος Θεσσαλία Ιόνιοι Νήσοι Δυτική Ελλάδα Στερεά Ελλάδα Αττική Πελοπόννησος Βόρειο Αιγαίο Νότιο Αιγαίο Κρήτη Σύνολο χώρας Πηγή: Ιδία Επεξεργασία 1 Γ. Τσομπάνογλου F. Kreith, «Εγχειρίδιο Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων,2010 Π.5

8 II. ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΣΤΙΚΩΝ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Π.6

9 Ακολουθεί εφαρμογή σεναρίων για τον υπολογισμό της παραγωγής ΑΣΑ το χρονικό διάστημα II.1. Υφιστάμενη Παραγωγή και Διαχείριση Η συνολική παραγόμενη ποσότητα και διαχείριση ΑΣΑ σε επίπεδο χώρας για το 2011, όπως αναλυτικά παρουσιάζεται στο Παράρτημα ΙΙ.1 του 2 ου Παραδοτέου 1, αποτυπώνεται στον Πίνακα Π.ΙΙ 1. Πίνακας Π.II 1: Χωρική ανάλυση της παραγωγής ΑΣΑ για το ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ Διάθεση στο έδαφος Αν/ση Υλικών και Συσκευασιών Ανάκτηση Οργανικών ΠΟΣΟΣΤΟ Πανελληνίας ΧΥΤΑ ΧΑΔΑ ΚΔΑΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ 2 Εμβέλειας 3 ΕΜΑΚ ΑΛΛΑ 4 ΑΣΑ Αν. Μακεδονία & Θράκη ,57 Κεντρική Μακεδονία ,28 Δυτική Μακεδονία ,59 Ήπειρος ,08 Θεσσαλία ,70 Ιόνιοι Νήσοι ,06 Δυτική Ελλάδα ,22 Στερεά Ελλάδα ,01 Αττική ,03 Πελοπόννησος ,30 Βόρειο Αιγαίο ,84 Νότιο Αιγαίο ,22 Κρήτη ,11 Σύνολο χώρας Πηγή: Απογραφή ΕΛΣΤΑΤ 2011, Τμ. Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων ΥΠΕΚΑ, Ιδία Επεξεργασία 1 παρ «Μεθοδολογία Εκτίμησης Ποσοτήτων, Αναδόχου ΥΠΕΚΑ» 2 Υπολογίστηκε ως % ποσοστό ο λόγος του ισοδύναμου πληθυσμού κάθε περιφέρειας προς το σύνολο της χώρας 3 Αφορά την ανακύκλωση υλικών που απογράφεται σε επίπεδο χώρας μόνο (Συσκευασία, έντυπο χαρτί, ανταποδοτική, ΑΗΗΕ κλπ ) και επιμερίστηκε στις περιφέρειες με το ποσοστό πληθυσμού 4 Αθροίστηκε η οικιακή κομποστοποίηση και η ανάκτηση βρώσιμων ελαίων και λιπων και επιμερίστηκε στις περιφέρειες με το ποσοστό πληθυσμού Π.7

10 Πίνακας Π.II 2: Χωρική ανάλυση της παραγωγής ΑΣΑ για το Διάθεση στο έδαφος Αν/ση Υλικών και Συσκευασιών Ανάκτηση Οργανικών ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ περιοχών Εκτροπή ΧΥΤΑ ΧΑΔΑ ΚΔΑΥ Ανακύκλωση 2 ΕΜΑΚ αγροτικων ΑΛΛΑ 3 ΣΥΝΟΛΟ 1 Αν. Μακεδονία & Θράκη Κεντρική Μακεδονία Δυτική Μακεδονία Ήπειρος Θεσσαλία Ιόνιοι Νήσοι Δυτική Ελλάδα Στερεά Ελλάδα Αττική Πελοπόννησος Βόρειο Αιγαίο Νότιο Αιγαίο Κρήτη Σύνολο χώρας Πηγή: Απογραφή ΕΛΣΤΑΤ 2011, Τμ. Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων ΥΠΕΚΑ, Ιδία Επεξεργασία 1 Οι ποσότητες διορθώθηκαν βασει πρόσφατων μελετών και αναθεωρήμένων ΠΕΣΔΑ εντος του Ποσότητες ανακυκλώσιμων υλικών (περαν συσκευασίας) εντός ΑΣΑ καθώς και ΑΗΗΕ, ΦΗΣ, Ελαστικά κλπ που μετρώνται σε εθνικό επίπεδο και επιμερίζονται στις Περιφέρειες με το ποσοστό πληθυσμού 3 Αθροίστηκε η οικιακή κομποστοποίηση και η ανάκτηση βρώσιμων ελαίων και λιπων και επιμερίστηκε στις περιφέρειες με το ποσοστό πληθυσμού Π.8

11 Για τον υπολογισμό των ΑΣΑ έως το 2020 ελήφθησαν 3 σενάρια (οι ποσότητες παρουσιάζονται στρογγυλοποιημένες): Α. σενάριο (συντηρητικό): Η Μέση Παραγωγή Αποβλήτων κατά κεφαλή λαμβάνεται σταθερή και ίση με αυτήν του 2011 (508,5 kg/κάτοικο). Η παραγωγή ανά περιφέρεια προκύπτει ως το γινόμενο του ισοδύναμου πληθυσμού επί την ΜΠΑ. Σε αυτό το σενάριο θεωρείται ότι έχουν δράσει τα μέτρα πρόληψης παραγωγής, καθώς βασικός στόχος είναι να σταθεροποιηθεί αρχικά η παραγωγή στις ποσότητες του 2010 μέσω των προγραμμάτων πρόληψης, που παράλληλα υποδηλώνει και την αποσύνδεση της παραγωγής ΑΣΑ από το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν. Πίνακας Π.II 3: Προβολή παραγωγής ΑΣΑ του ισοδύναμου πληθυσμού της χώρας ανά Περιφέρεια έως το 2020 με σταθερή παραγωγή 508,5kgr/κάτοικο/έτος. Περιφέρεια Αν. Μακεδονία & Θράκη Κεντρική Μακεδονία Δυτική Μακεδονία Ήπειρος Θεσσαλία Ιόνιοι Νήσοι Δυτική Ελλάδα Στερεά Ελλάδα Αττική Πελοπόννησος Βόρειο Αιγαίο Νότιο Αιγαίο Κρήτη Σύνολο χώρας Πηγή:2 ο παραδοτέο, ΥΠΕΚΑ, Ιδία Επεξεργασία 1 Οι ποσότητες των ετών 2011 και 2012 δεν αποτελούν υπολογισμό προβολής. Οι τιμές 2011 λαμβάνονται από το 2 ο Παραδοτέο ενώ οι τιμές 2012 από την έκθεση του ΥΠΕΚΑ προς ΕΛΣΤΑΤ για τα έτη Π.9

12 Β. σενάριο (τάσης): Προκειμένου να αποτυπωθεί η τάση σταθεροποίησης της παραγωγής καθώς και η οικονομική κρίση, η παραγωγή ΑΣΑ λαμβάνεται σταθερή έως το 2015 και ίση με τα επίπεδο του 2012, και στη συνέχεια για τα έτη υιοθετείται η μεθοδολογική προσέγγιση του ETC/SCP 1 σχετικά με την εξέλιξη της παραγωγής των αστικών στερεών αποβλήτων, σύμφωνα με την οποία η αναμενόμενη εξέλιξη της παραγωγής των ΑΣΑ για την Ελλάδα εκτιμάται σε 15,8% για την περίοδο 2010 έως ( μέση ετήσια μεταβολή 1,46%). Το μοντέλο πρόβλεψης που αναπτύχθηκε συνυπολογίζει την πληθυσμιακή εξέλιξη που υπολογίστηκε από τον ΟΗΕ και συμπεριλαμβάνει βασικές παραμέτρους συνδεδεμένες με την ατομική τελική κατανάλωση και τη μορφή των νοικοκυριών, όπως αυτές έχουν εκτιμηθεί στην έκθεση της DG ENERGY, «Energy Trends to 2030». Πίνακας Π.II 4: Προβολή παραγωγής ΑΣΑ του ισοδύναμου πληθυσμού της χώρας ανά Περιφέρεια έως το 2020 με αυξανόμενη παραγωγή σε ποσοστό 1,46%/έτος. Περιφέρεια Αν Μακεδονία & Θράκη Κεντρική Μακεδονία Δυτική Μακεδονία Ήπειρος Θεσσαλία Ιόνιοι Νήσοι Δυτική Ελλάδα Στερεά Ελλάδα Αττική Πελοπόννησος Βόρειο Αιγαίο Νότιο Αιγαίο Κρήτη Σύνολο χώρας Πηγή: 2 ο παραδοτέο, ΥΠΕΚΑ, Ιδία Επεξεργασία 1 European Topic Centre on Sustainable Consumption and Production 2 ETC/SCP Working paper 4/ Οι ποσότητες των ετών 2011 και 2012 δεν αποτελούν υπολογισμό προβολής. Οι τιμές 2011 λαμβάνονται από το 2 ο Παραδοτέο ενώ οι τιμές 2012 από την έκθεση του ΥΠΕΚΑ προς ΕΛΣΤΑΤ για τα έτη Π.10

13 Γ. σενάριο (μαξιμαλιστικό): Η κατά κεφαλή παραγωγή ΑΣΑ συνδέεται με το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν σύμφωνα με τις πρόσφατες εκτιμήσεις προβολής των EUROSTAT, ΕΛΣΤΑΤ & ΔΝΤ (Πίνακας Π.ΙΙ 4). Πίνακας Π.II 5: Ρυθμός μεταβολής πραγματικού Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος ,2% 0,6% 2,9% 3,7% 3,5% 3,3% 3,4% 3,4% Πηγή: ΕUROSTAT / ΕΛΣΤΑΤ IFS (International Finance Statistics) / IMF Ιδία Επεξεργασία Πίνακας Π.II 6: Προβολή παραγωγής ΑΣΑ του ισοδύναμου πληθυσμού της χώρας ανά Περιφέρεια έως το 2020 συνδεδεμένη με ΑΕΠ. Περιφέρεια Αν. Μακεδονία & Θράκη Κεντρική Μακεδονία Δυτική Μακεδονία Ήπειρος Θεσσαλία Ιόνιοι Νήσοι Δυτική Ελλάδα Στερεά Ελλάδα Αττική Πελοπόννησος Βόρειο Αιγαίο Νότιο Αιγαίο Κρήτη Σύνολο χώρας Πηγή:2 ο παραδοτέο, ΥΠΕΚΑ, Ιδία Επεξεργασία 1 Οι ποσότητες των ετών 2011 και 2012 δεν αποτελούν υπολογισμό προβολής. Οι τιμές 2011 λαμβάνονται από το 2 ο Παραδοτέο ενώ οι τιμές 2012 από την έκθεση του ΥΠΕΚΑ προς ΕΛΣΤΑΤ για τα έτη Π.11

14 Πίνακας Π.II 7: Εκτίμηση Παραγωγής ΑΣΑ (τρία σενάρια) έως το 2020 για το σύνολο της χώρας. σενάριο α σενάριο β σενάριο γ Έτος Προβολής Ισοδ. Πληθυσμός χώρας Συνολική Παραγωγή ΑΣΑ kg ΑΣΑ ανά ισοδ. Κάτοικο το έτος 508,5 488,4 508,5 508,5 508,5 508,5 508,5 508,5 508,5 508,5 ΜΠΑ 1,39 1,34 1,39 1,39 1,39 1,39 1,39 1,39 1,39 1,39 Ισοδ. Πληθυσμός χώρας Συνολική Παραγωγή ΑΣΑ kg ΑΣΑ ανά ισοδ. Κάτοικο το έτος 508,5 489,4 488,4 487,4 486,4 493,0 499,7 506,5 513,3 0,520 ΜΠΑ 1,39 1,34 1,34 1,34 1,33 1,35 1,37 1,39 1,41 1,43 Ισοδ. Πληθυσμός χώρας Συνολική Παραγωγή ΑΣΑ kg ΑΣΑ ανά ισοδ. Κάτοικο το έτος 508,5 489,4 467,9 469,7 482,4 499,7 516,7 533,2 550,7 568,9 ΜΠΑ 1,39 1,34 1,28 1,29 1,32 1,37 1,42 1,46 1,51 1,56 Πηγή: Ιδία Επεξεργασία Π.12

15 Πίνακας Π.II 8: Χωρική ανάλυση των ποσοτήτων ΑΣΑ ανά κατηγορία υλικών (2020 σε t). Οργανικό Κλάσμα ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΕΣ (Ζυμώσιμα) Χαρτί Χαρτόνι Πλαστικά Μέταλλα Γυαλί Ξύλο 1 Λοιπά 2 44,3% 22,2% 13,9% 3,9% 4,3% 4,6% 6,8% Αν Μακεδονία & Θράκη Κεντρική Μακεδονία Δυτική Μακεδονία Ήπειρος Θεσσαλία Ιόνιοι Νήσοι Δυτική Ελλάδα Στερεά Ελλάδα Αττική Πελοπόννησος Βόρειο Αιγαίο Νότιο Αιγαίο Κρήτη Σύνολο χώρας Πηγή: Ιδία Επεξεργασία 1 Ποσόστωση Ξύλου στα ΑΣΑ από Γ. Τσομπάνογλου, F. Kreith «Εγχειρίδιο Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων, 2010» 2 Στα «Λοιπά» συμπεριλαμβάνονται τα ΜΠΕΑ, ΑΗΗΕ, ΦΗΣ&Σ, υφάσματα, λάστιχα, δέρματα και άλλα μη ανακτήσιμα υλικά Π.13

16 II.2. Δίκτυα Διαχείρισης Ανακυκλώσιμων Υλικών II.2.1. Ανακυκλώσιμα Υλικά Πίνακας Π.II 9: Υπολογισμός ποσοτήτων ΑΥ εντός των ΑΣΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΣΥΜΒΟΛΗ ΣΤΗΝ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΩΝ ΧΩΡΙΣΤΑ ΣΥΛΛΕΓΕΝΤΑ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΑΠΟ ΜΕΑ 92% 32% 50% 60% 53% 70% 6,0% 15% 45,5% 10% 40% 50% ΧΑΡΤΙ ΧΑΡΤΟΝΙ ΠΛΑΣΤΙΚΑ ΜΕΤΑΛΛΑ ΓΥΑΛΙ ΞΥΛΟ ΕΝΤΥΠΟ ΧΑΡΤΙ ΠΛΑΣΤΙΚΑ ΜΕΤΑΛΛΑ ΓΥΑΛΙ ΧΑΡΤΙ ΠΛΑΣΤΙΚΟ ΜΕΤΑΛΛΟ ΧΑΡΤΙ ΣΥΝΟΛΟ ΠΛΑΣΤΙΚΑ ΜΕΤΑΛΛΑ ΓΥΑΛΙ Αν Μακεδονία & Θράκη Κεντρική Μακεδονία Δυτική Μακεδονία Ήπειρος Θεσσαλία Ιόνιοι Νήσοι Δυτική Ελλάδα Στερεά Ελλάδα Αττική Πελοπόννησος Βόρειο Αιγαίο ΧΩΡΙΣ ΜΕΑ Νότιο Αιγαίο Κρήτη Σύνολο χώρας Πηγή: Ιδία Επεξεργασία Σημ: Αποκλίσεις στα νούμερα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις Π.14

17 II.3. Ανάπτυξη δικτύου βιοαποβλήτων Το δίκτυο βιοαποβλήτων περιλαμβάνει τέσσερα επιμέρους δίκτυα: επιτόπια/ οικιακή κομποστοποίηση εκτροπή οργανικών αποβλήτων από τα νοικοκυριά των αγροτικών περιοχών χωριστή διαχείριση των αποβλήτων βρώσιμων ελαίων και λιπών χωριστή συλλογή βιοαποβλήτων και ανάκτηση σε μονάδες προδιαλεγμένων οργανικών αποβλήτων (α) Επιτόπια/ Οικιακή κομποστοποίηση Αν και πιστεύεται ότι υπάρχουν μεγάλα περιθώρια εφαρμογής και ευρύτερης συμμετοχής των πολιτών και των μεγάλων σχετικά παραγωγών βιοαποβλήτων σε προγράμματα επιτόπιας/ οικιακής κομποστοποίησης, θεωρήθηκε σκόπιμο να τεθούν μετριοπαθείς στόχοι, με κατ ελάχιστο στόχο εκτροπής 3% έως το 2020, και η στόχευση της ανάπτυξης ανάλογων προγραμμάτων να τεθεί σε πλήρη κλίμακα μετά το Τα υφιστάμενα πιλοτικά προγράμματα οικιακής κομποστοποίησης θα πρέπει καταρχήν να παρακολουθούνται και λάβουν μόνιμο χαρακτήρα και να συνεχίσουν να εξελίσσονται σε συνεχή βάση. Καθώς πρόκειται για μια εύκολη και οικονομική λύση που μάλιστα δρα θετικά στην ευαισθητοποίηση των κατοίκων για την ανακύκλωση και γενικά την ορθολογική διαχείριση των αστικών αποβλήτων, η οικιακή κομποστοποίηση θα πρέπει να αναπτυχθεί πανελλαδικά στους δήμους, με έμφαση στις περιοχές με αγροτικό και ημιαστικό χαρακτήρα. Η επιτόπια κομποστοποίηση θα πρέπει πρωτίστως να στοχεύει στους χώρους πρασίνου και τα σχολεία των δήμων και να επεκταθεί και σε επαγγελματικούς χώρους που έχουν μεγάλες εκτάσεις πρασίνου, όπως τα ξενοδοχεία και τα στρατόπεδα. Επιπλέον είναι θεμιτή σε αστικές περιοχές που δεν είναι δυνατή η κομποστοποίηση στο σπίτι, με την εφαρμογή μηχανικής κομποστοποίησης σε οικιστικά συγκροτήματα ή συγκεκριμένους χώρους της γειτονιάς. Το παραγόμενο κόμποστ θα αξιοποιείται κυρίως για ιδία χρήση (κήπους κατοικιών, πάρκα, χώρους πρασίνου) και εναλλακτικά θα διανέμεται μέσω των δήμων στους κατοίκους και την κάλυψη των ευρύτερων αναγκών εκτάσεων πρασίνου της τοπικής κοινωνίας. Η συμμετοχή των Περιφερειών στην επιτόπια/ οικιακή κομποστοποίηση δεν είναι αναλογική και βασίζεται στα στοιχεία της υφιστάμενης κατάστασης, τα έργα που είναι ενταγμένα στο πρόγραμμα «Αστική Αναζωογόνηση » του Πράσινου Ταμείου, και τα έργα που είναι ενταγμένα ή προβλέπονται να ενταχθούν και χρηματοδοτηθούν στο πλαίσιο του άξονα προτεραιότητας 4 «Προστασία εδαφικών συστημάτων και διαχείριση στερεών αποβλήτων» του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη» ΕΠΠΕΡΑΑ (κυρίως μέσω του κωδικού πρόσκλησης 4.10) με χρονικό ορίζοντα υλοποίησης το Για την εκτίμηση του 2020 σε περιφερειακό επίπεδο λήφθηκαν υπόψη επιπλέον οι κατευθύνσεις του Οδηγού του ΥΠΕΚΑ για τα Βιοαπόβλητα 1. 1 ΥΠΕΚΑ, Οδηγός εφαρμογής προγραμμάτων διαλογής στην πηγή & συστημάτων διαχείρισης των βιοαποβλήτων (Ιούλιος 2012). Π.15

18 Περιφέρεια Πίνακας Π.II 10: Δυναμικότητα επιτόπιας / οικιακής κομποστοποίησης. Εκτροπή 2015 [t] % συμμετοχή περιφέρειας στο συνολικό στόχο Εκτροπή 2020 [t] % συμμετοχή περιφέρειας στο συνολικό στόχο Αν Μακεδονία & Θράκη ,4% ,3% Κεντρική Μακεδονία ,6% ,7% Δυτική Μακεδονία ,0% ,0% Ήπειρος ,9% ,7% Θεσσαλία ,3% ,3% Ιόνιοι Νήσοι 300 0,9% ,3% Δυτική Ελλάδα ,1% ,3% Στερεά Ελλάδα ,7% ,3% Αττική ,0% ,3% Πελοπόννησος ,7% ,3% Βόρειο Αιγαίο 100 0,3% ,0% Νότιο Αιγαίο 800 2,3% ,7% Κρήτη ,9% ,7% Σύνολο χώρας Εκτροπή βιοαποβλήτων 1,5% 3,0% Απαιτούμενη δυναμικότητα σε σχέση με τα επίπεδα του Πηγή: ΥΠΕΚΑ ΕΠΕΡΡΑΑ & Πράσινο Ταμείο, Οδηγός ΥΠΕΚΑ για Βιοαπόβλητα, εκτιμήσεις (β) Εκτροπή από νοικοκυριά αγροτικών περιοχών Η εκτροπή των οργανικών αποβλήτων των νοικοκυριών στις αγροτικές περιοχές αντιπροσωπεύει μια εναλλακτική μέθοδο αποκεντρωμένης κομποστοποίησης με παραπλήσια οφέλη με την επιτόπια/ οικιακή κομποστοποίηση. Στις αγροτικές περιοχές, λόγω διαφορετικών συνθηκών διαβίωσης και διαφορετικών καταναλωτικών προτύπων, είναι διαδεδομένη η πρακτική της απευθείας χρήσης ως ζωοτροφή σημαντικού μέρους των οργανικών αποβλήτων που παράγονται στα νοικοκυριά (φλούδες, κοτσάνια, χαλασμένοι καρποί, υπολείμματα φαγητού, κλπ). Βασική επιδίωξη είναι η διατήρηση των υφιστάμενων επιπέδων εκτροπής βιαποβλήτων από τα νοικοκυριά των αγροτικών περιοχών, παραπλήσιων με αυτών του Ο στόχος αυτός κατανέμεται στις Περιφέρειες αναλογικά με τη ποσόστωση του απασχολούμενου αγροτικού πληθυσμού της κάθε Περιφέρειας. Πίνακας Π.II 11: Δυναμικότητα εκτροπής βιοαποβλήτων από τα νοικοκυριά αγροτικών περιοχών. Περιφέρεια Εκτροπή 2015 [t] Εκτροπή 2020 [t] % συμμετοχή περιφέρειας στο συνολικό στόχο Αν. Μακεδονία & Θράκη ,0% Κεντρική Μακεδονία ,0% Δυτική Μακεδονία ,4% Ήπειρος ,4% Θεσσαλία ,8% Ιόνιοι Νήσοι ,9% Δυτική Ελλάδα ,8% Στερεά Ελλάδα ,7% Π.16

19 Περιφέρεια Εκτροπή 2015 [t] Εκτροπή 2020 [t] % συμμετοχή περιφέρειας στο συνολικό στόχο Αττική ,3% Πελοπόννησος ,2% Βόρειο Αιγαίο ,0% Νότιο Αιγαίο ,0% Κρήτη ,5% Σύνολο χώρας Εκτροπή βιοαποβλήτων 3,4% 3,2% Απαιτούμενη δυναμικότητα σε σχέση με τα επίπεδα του Πηγή: εκτιμήσεις βάσει της διατήρησης των επιπέδων εκτροπής 2011 (γ) Χωριστή διαχείριση αποβλήτων βρώσιμων ελαίων και λιπών Επιδίωξη είναι η μεγιστοποίηση της χωριστής διαχείρισης των διαθέσιμων προς συλλογή βρώσιμων λιπών και ελαίων 1, στοχεύοντας στο 75% έως το Το δίκτυο θα πρέπει να επικεντρωθεί στους μεγάλους παραγωγούς τέτοιων αποβλήτων, όπως οι χώροι μαζικής εστίασης, οι επιχειρήσεις catering, τα ξενοδοχεία, τα νοσοκομεία και τα στρατόπεδα. Η δυναμικότητα του δικτύου σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο για τα έτη στόχους 2015 και 2020 διαμορφώνεται ως εξής: Περιφέρεια Πίνακας Π.II 12: Δυναμικότητα εκτροπής αποβλήτων βρώσιμων ελαίων και λιπών. Παραγωγή αποβλήτων βρώσιμων ελαίων και λιπών [t] % Παραγωγή αποβλήτων Εκτροπή Εκτροπή βρώσιμων [t] [t] ελαίων και λιπών [t] συμμετοχή περιφέρειας στο συνολικό στόχο Αν. Μακεδονία & Θράκη ,8% Κεντρική Μακεδονία ,0% Δυτική Μακεδονία ,5% Ήπειρος ,8% Θεσσαλία ,7% Ιόνιοι Νήσοι ,4% Δυτική Ελλάδα ,2% Στερεά Ελλάδα ,6% Αττική ,4% Πελοπόννησος ,0% Βόρειο Αιγαίο ,9% Νότιο Αιγαίο ,5% Κρήτη ,2% Σύνολο χώρας Εκτροπή βιοαποβλήτων 1,3% 1,5% Απαιτούμενη δυναμικότητα σε σχέση με τα επίπεδα του Πηγή: Εκτιμήσεις 1 Σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία η ποσότητα των αποβλήτων βρώσιμων ελαίων και λιπών που μπορεί να συλλεχθεί χωριστά εκτιμάται κατ ελάχιστον στα 5 kg/κάτοικο ετησίως. Π.17

20 Οι στόχοι στις περιφέρειες κατανέμονται σύμφωνα με τη συμμετοχή της κάθε περιφέρειας στην παραγωγή αποβλήτων βρώσιμων ελαίων και λιπών (αναλογική κατανομή). Δεν κρίνεται σκόπιμη οιαδήποτε διαφοροποίηση, καθώς σήμερα δραστηριοποιούνται συνολικά 42 εταιρείες συλλογής και μεταφοράς με πανελλαδική κάλυψη (πλην της Περιφέρειας Ηπείρου) 1. Η συλλογή θα γίνεται σε προκαθορισμένα σημεία όπου θα είναι εγκατεστημένοι ειδικοί κάδοι συλλογής (π.χ. καταστήματα αλυσίδων τροφίμων), ή ατομικά, μέσω τηλεφωνικής επικοινωνίας με την εκάστοτε αδειοδοτημένη εταιρεία. Το δίκτυο ανάκτησης των συλλεγόμενων αποβλήτων βρώσιμων ελαίων και λιπών αφορά κυρίως την παραγωγή βιοκαυσίμων και βιολιπαντικών αλλά και την αξιοποίηση σε άλλες παραγωγικές δραστηριότητες, όπως η σαπωνοποιία, και είναι αναπτυσσόμενο και δυναμικό. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι η υφιστάμενη δυναμικότητα παραγωγής βιοκαυσίμων στη χώρα, σύμφωνα με τα στοιχεία της τελευταίας διαθέσιμης εθνικής έκθεσης 2, ανέρχεται στους 702 χιλ τόνους ετησίως και μπορεί να απορροφήσει το σύνολο της εκτροπής αποβλήτων βρώσιμων ελαίων και λιπών σε ποσόστωση 5,6% σε σχέση με τα υπόλοιπα συνδιαχειριζόμενα υλικά. (δ) Χωριστή συλλογή και ανάκτηση σε μονάδες επεξεργασίας προδιαλεγμένων οργανικών αποβλήτων Η χωριστή συλλογή των βιοαποβλήτων και ανάκτηση σε κατάλληλες μονάδες επεξεργασίας προδιαλεγμένων οργανικών αποβλήτων αποτελεί σημαντικό στόχο της στρατηγικής για την εκτροπή των ΒΑΑ από την ταφή. Προς την κατεύθυνση αυτή, βασική επιδίωξη είναι η αξιοποίηση πλήρως του συνόλου των υποδομών για προδιαλεγμένα οργανικά απόβλητα που προβλέπει ο υφιστάμενος περιφερειακός σχεδιασμός και η ένταξη συμπληρωματικά και συνεργιστικά των πρωτοβουλιών της τοπικής αυτοδιοίκησης μέσω έργων δημοτικής κομποστοποίησης. Ειδικότερα στα μικρού μεγέθους νησιά και σε απομακρυσμένες περιοχές με μικρή παραγωγή βιοαποβλήτων, θα πρέπει πρωτίστως να εφαρμόζονται απλά συστήματα ανακύκλωσης προδιαλεγμένων βιοαποβλήτων. Ορισμένες από τις βασικές προϋποθέσεις για την επιτυχή λειτουργία του δικτύου είναι η ορθή ενημέρωση των πολιτών και η διασφάλιση της αγοράς των παραγόμενων δευτερογενών προϊόντων. Η δυναμικότητα του δικτύου για το 2015 εκτιμάται με βάση τα ενταγμένα έργα και τα έργα με υψηλό βαθμό ωριμότητας που προβλέπονται να χρηματοδοτηθούν στο πλαίσιο του άξονα προτεραιότητας 4 «Προστασία εδαφικών συστημάτων και διαχείριση στερεών αποβλήτων» του ΕΠΠΕΡΑΑ (κυρίως μέσω του κωδικού πρόσκλησης 4.10) με χρονικό ορίζοντα υλοποίησης το Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία αναμένεται να τεθούν σε λειτουργία μονάδες επεξεργασίας προδιαλεγμένων βιοαποβλήτων μικρής κλίμακας σε δήμους πανελλαδικά (δημοτική κομποστοποίηση). Επιπλέον αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία γραμμή της υφιστάμενης μονάδας ΜΕΑ στην Αττική (ΕΜΑΚ Ι) που θα δέχεται προδιαλεγμένα βιοαπόβλητα από προγράμματα διαλογής στην πηγή που θα εφαρμοστούν σε δήμους της Αττικής. Για το έτος 2020 λαμβάνονται επιπρόσθετα υπόψη οι προβλέψεις υλοποίησης κεντρικών μονάδων προδιαλεγμένων οργανικών αποβλήτων του υφιστάμενου περιφερειακού σχεδιασμού, που έχουν υψηλό βαθμό ωριμότητας. Με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία για τα έργα αυτά (ενταγμένα σε ΣΔΙΤ ή άλλο χρηματοδοτικό μέσο), για το έτος 2020 αναμένεται κατ ελάχιστο η λειτουργία του 55% της 1 ΥΠΕΚΑ: Γενική Γραμματεία Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής Γενική Διεύθυνση Ενέργειας Διεύθυνση Πετρελαϊκής Πολιτικής 2 6η Εθνική Έκθεση (Έτους 2009) σχετικά με την προώθηση της χρήσης των βιοκαυσίμων ή άλλων ανανεώσιμων καυσίμων για μεταφορές στην Ελλάδα Π.18

21 προβλεπόμενης ετήσιας συνολικής δυναμικότητας 390 χιλ τόνων προδιαλεγμένων οργανικών αποβλήτων (βλέπε Πίνακα Π.ΙΙ 17). Επιπρόσθετα στοχεύεται η σταδιακή ανάπτυξη σχετικού δικτύου στις Περιφέρειες που υπολείπονται ανάλογων έργων, είτε μέσω μονάδων δημοτικής κομποστοποίησης είτε κεντρικών μονάδων επεξεργασίας προδιαλεγμένων οργανικών αποβλήτων, όπου αυτό είναι εφικτό. Πίνακας Π.II 13: Δυναμικότητα ανάκτησης σε μονάδες επεξεργασίας προδιαλεγμένων οργανικών αποβλήτων. Περιφέρεια Ανάκτηση [t] % συμμετοχή % συμμετοχή Ανάκτηση περιφέρειας στο περιφέρειας στο [t] συνολικό στόχο συνολικό στόχο Αν. Μακεδονία & Θράκη ,6% ,3% Κεντρική Μακεδονία ,4% ,0% Δυτική Μακεδονία ,3% ,5% Ήπειρος 0 0,0% ,4% Θεσσαλία 0 0,0% ,0% Ιόνιοι Νήσοι 0 0,0% ,1% Δυτική Ελλάδα 0 0,0% ,5% Στερεά Ελλάδα ,7% ,3% Αττική ,5% ,4% Πελοπόννησος 0 0,0% ,0% Βόρειο Αιγαίο 0 0,0% ,2% Νότιο Αιγαίο ,1% ,6% Κρήτη ,4% ,8% Σύνολο χώρας ,0% Εκτροπή βιοαποβλήτων 4,0% 13,0% Απαιτούμενη δυναμικότητα σε σχέση με τα επίπεδα του Πηγή: ΥΠΕΚΑ ΕΠΕΡΡΑΑ, ΓΓ ΣΔΙΤ, εκτιμήσεις II.4. Συγκεντρωτική ανάλυση εκτροπής ΒΑΑ από την ταφή Η ποσότητα ΒΑΑ που θα εκτραπεί από την ταφή το έτος 2020 θα είναι: Πίνακας Π.II 14: Εκτροπή Βιοαποδομήσιμων Αστικών Αποβλήτων (ΒΑΑ) έτους ΕΚΤΡΟΠΗ ΒΑΑ (σε τόνους) ΠΟΣΟΤΗΤΑ (Α) ΣΥΝΟΛΟ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΕΜΑΚ (Β) ΜΟΝΑΔΕΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΡΟΔΙΑΛΕΓΜΕΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΚΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ (Γ) ΟΙΚΙΑΚΗ ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗ (Δ) ΕΚΤΡΟΠΉ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΒΡΩΣΙΜΩΝ ΕΛΑΙΩΝ ΚΑΙ ΛΙΠΩΝ (Ε) ΕΚΤΡΟΠΗ ΒΙΟΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ (ΣΤ) ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΕΝΤΥΠΟΥ ΧΑΡΤΙΟΥ (Ζ) ΑΝAΚΥΚΛΩΣΗ ΧΑΡΤΙΝΗΣ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑΣ Πηγή: Ιδία Επεξεργασία (Α+Β+Γ+Δ+Ε+ΣΤ+Ζ) ΣΥΝΟΛΟ ΕΚΤΡΟΠΗΣ ΒΑΑ: Π.19

22 II.5. Έλεγχος επάρκειας Μονάδων Επεξεργασίας Απορριμμάτων (ΜΕΑ) Για τον έλεγχο επάρκειας της δυναμικότητας των υφιστάμενων και των υπό υλοποίηση εγκαταστάσεων επεξεργασίας λαμβάνονται οι εξής παραδοχές: Η απαιτούμενη δυναμικότητα υπολογίζεται με βάση τις εκτιμώμενες παραγόμενες ποσότητες το 2020 αφαιρώντας τις ποσότητες εκείνες που προβλέπεται να συλλέγονται με προγράμματα χωριστής συλλογής. Ως δυναμικότητα των υφιστάμενων αλλά και των μελλοντικών ΜΕΑ ελήφθη η δυναμικότητα σχεδιασμού μόνο για τα σύμμεικτα ΑΣΑ καθώς τα τμήματα των ΜΕΑ για επεξεργασία ιλύων ή / και πράσινων αποβλήτων αφορούν σε ποσότητες που συλλέγονται χωριστά και εξετάζονται στις παραγράφους για τα ειδικά ρεύματα. Θεωρείται ότι οι ΟΕΔΑ με υψηλό βαθμό ωριμότητας (έχουν ενταχθεί σε ΣΔΙΤ ή άλλο χρηματοδοτικό μέσο) θα λειτουργήσουν πριν το τέλος του 2020 ενώ εκείνες για τις οποίες έχει απλώς εκδοθεί ΑΕΠΟ και δεν έχουν ενταχθεί ακόμη σε πρόγραμμα χρηματοδότησης ή ΣΔΙΤ, δε θα λειτουργήσουν πριν το Στον Πίνακα Π.ΙΙ 15 αποτυπώνονται οι θεωρούμενες ώριμες ΜΕΑ και η δυναμικότητα αυτών ενώ στον Πίνακα Π.ΙΙ 16 παρουσιάζεται ο έλεγχος επάρκειας των ΜΕΑ κατά το έτος Πίνακας Π.II 15: Δυναμικότητα υφιστάμενων και υπό υλοποίηση ΜΕΑ με υψηλό βαθμό ωριμότητας (λειτουργία έως το 2020) Περιφέρεια Υφιστάμενες ΜΕΑ Δυναμικότητα επεξεργασίας σύμμεικτων ΑΣΑ ανά ΜΕΑ (τόνοι/έτος) Υπό υλοποίηση ΜΕΑ με υψηλό βαθμό ωριμότητας Δυναμικότητα επεξεργασίας σύμμεικτων ΑΣΑ ανά σχεδιαζόμενη ΜΕΑ (τόνοι/έτος) Δυναμικότητα ανά Περιφέρεια το 2020 (τόνοι/έτος) Αν. Μακεδονία & Θράκη Αλεξανδρούπολης Κεντρική Μακεδονία Σερρών Δυτική Μακεδονία ΔΙΑΔΥΜΑ Ήπειρος ΗΠΕΙΡΟΥ Θεσσαλία Κεφαλληνίας/ Κέρκυρας Ιόνιοι Νήσοι Ιθάκης Ζακύνθου Αχαΐας Δυτική Ελλάδα Ηλείας Αιτωλοακαρνανίας Στερεά Ελλάδα Βοιωτίας (Θήβας ) ΕΜΑΚ Ι * (Λιοσίων) ( ) ΒΑ Αττικής Αττική ΝΑ Αττικής ΕΜΑΚ ΙΙ ΜΒΕ (βιολ. Ξήρ.) Δ. Αττικής ης Δ.Ε Πελοπόννησος 2 ης Δ.Ε ης Δ.Ε Βόρειο Αιγαίο Π.20

23 Περιφέρεια Υφιστάμενες ΜΕΑ Δυναμικότητα επεξεργασίας σύμμεικτων ΑΣΑ ανά ΜΕΑ (τόνοι/έτος) Υπό υλοποίηση ΜΕΑ με υψηλό βαθμό ωριμότητας Δυναμικότητα επεξεργασίας σύμμεικτων ΑΣΑ ανά σχεδιαζόμενη ΜΕΑ (τόνοι/έτος) Δυναμικότητα ανά Περιφέρεια το 2020 (τόνοι/έτος) Νότιο Αιγαίο Ηρακλείου Κρήτη ΕΜΑΚ Χανίων Σύνολο χώρας Πηγή: ΥΠΕΚΑ, ΦοΔΣΑ, Γ.Γ. ΣΔΙΤ, Ιδία Επεξεργασία * H δυναμικότητα του ΕΜΑΚ Ι αναφέρεται μαζί με την σχεδιαζόμενη επέκταση της υφιστάμενης δυναμικότητας από τόνους ανά έτος σε τόνους ανά έτος. Π.21

24 Περιφέρεια Εκτιμώμενη παραγωγή ΑΣΑ 2020 (τόνοι/ έτος) Πίνακας Π.II 16: Εκτιμώμενη απαιτούμενη δυναμικότητα ΜΕΑ ανά Περιφέρεια το Εκτιμώμενες ποσότητες AY & BA που εκτρέπονται 2020 (τν/ έτος) 1 Απαιτούμενη δυναμικότητα ΜΕΑ 2020 (τν/ έτος) Συνολική δυναμικότητα υποδομών εν λειτουργία το 2013 (τν/ έτος) Δυναμικότητα υπό υλοποίηση υποδομών (τν/ έτος) Συνολική δυναμικότητα υποδομών εν λειτουργία το 2020 (τν/ έτος) Πρόσθετη αναγκαία δυναμικότητα 2020 (τν/ έτος) Αν. Μακεδονία & Θράκη Κεντρική Μακεδονία Δυτική Μακεδονία Ήπειρος Θεσσαλία Ιόνιοι Νήσοι Δυτική Ελλάδα Στερεά Ελλάδα Αττική Πελοπόννησος Βόρειο Αιγαίο Νότιο Αιγαίο Κρήτη Σύνολο χώρας Πηγή: Ιδία Επεξεργασία 1 Δεν αφαιρούνται οι ποσότητες ΑΗΗΕ, ΦΗΣ&Σ και ΜΠΕΑ που ανακτώνται μέσω ΔσΠ Π.22

25 Α/Α ΥΠΕΚΑ / ΕΙΔΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ Ε.Π.ΠΕΡ.Α.Α. Μονάδα Επεξεργασίας Αξιοποίησης ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ 1 ΟΕΔΑ ΔΥΤΙΚΟΥ ΤΟΜΕΑ Δυναμικότητα ΑΣΑ (τν/ έτος) Δυναμικότητα Προδιαλεγμένου (τν/ έτος) Πίνακας Π.II 17: Προβλεπόμενες ΜΕΑ. Δυναμικότητα Πρασίνων (τν/ έτος) Δυναμικότητα Ιλύος (τν/ έτος) Σύνολο Δυναμικότητας (τν/ έτος) ΥΠΟΛΕΙΜΜΑ ΣΕ ΧΥΤΥ Π/Υ Έργου (ΜEuro) Παρατηρήσεις έχει εγκριθεί ΑΕΠΟ/ κατάθεση φάκελος ΣΔΙΤ προβλήματα με τη χωροθέτηση/ κοινωνικές αντιδράσεις 2 ΜΕΑ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗΣ ΣΔΙΤ/ΕΠΠΕΡΑΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ 3 ΒΔ Ν. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ καμία εξέλιξη 4 ΝΑ Ν. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ καμία εξέλιξη 5 ΓΙΑΝΝΙΤΣΑ καμία εξέλιξη 6 Ν. ΠΙΕΡΙΑΣ καμία εξέλιξη 7 Ν. ΠΕΛΛΑΣ καμία εξέλιξη 8 Ν.ΚΙΛΚΙΣ καμία εξέλιξη 9 ΜΕΑ ΗΜΑΘΊΑΣ ΜΕΑ ΣΕΡΡΩΝ ΣΔΙΤ/ΕΠΠΕΡΑΑ, Σε διαγωνισμό ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΣΔΙΤ/Ιδιωτικοί Πόροι, 11 Έχουν υποβληθεί ΜΕΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ δεσμευτικές ΔΥΤ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ προσφορές, Ανάδοχος μέσα στο 2013 ΗΠΕΙΡΟΣ Π.23

26 Α/Α ΥΠΕΚΑ / ΕΙΔΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ Ε.Π.ΠΕΡ.Α.Α. Μονάδα Επεξεργασίας Αξιοποίησης Δυναμικότητα ΑΣΑ (τν/ έτος) Δυναμικότητα Προδιαλεγμένου (τν/ έτος) Δυναμικότητα Πρασίνων (τν/ έτος) Δυναμικότητα Ιλύος (τν/ έτος) Σύνολο Δυναμικότητας (τν/ έτος) ΥΠΟΛΕΙΜΜΑ ΣΕ ΧΥΤΥ ΜΕΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΗΠΕΙΡΟΥ ΘΕΣΑΛΙΑ 13 ΤΡΙΚΑΛΑ ΚΑΡΔΙΤΣΑ Π/Υ Έργου (ΜEuro) Παρατηρήσεις ΣΔΙΤ/ΠΔΕ, Σε εξελιξη διαγωνισμός 14 ΛΑΡΙΣΑ ΣΥΝΤΑΞΗ ΦΑΚΕΛΟΥ ΣΔΙΤ 15 ΒΟΛΟΣ ΣΥΝΤΑΞΗ ΦΑΚΕΛΟΥ ΣΔΙΤ ΙΟΝΙΑ ΝΗΣΙΑ 16 ΖΑΚΥΝΘΟΥ ΠΕΠ, ΕΚΔΟΘΗΚΕ ΑΕΠΟ 1800 τν ιλυς 17 ΛΕΥΚΑΔΑ ΕΠΠΕΡΑΑ, προς εκδοση ΑΕΠΟ 18 ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ ΜΕΑ Κ. ΚΕΡΚΥΡΑΣ Σύμφωνα με νέο ΠΕΣΔΑ, Εγκεκριμένη ΣΔΙΤ ΔΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ 20 ΜΕΑ ΗΛΕΙΑΣ ΣΔΙΤ/ΕΠΠΕΡΑΑ, Σε εξελιξη διαγωνισμός 21 ΜΕΑ ΣΔΙΤ/ΕΠΠΕΡΑΑ, Σε ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ εξελιξη διαγωνισμός 22 ΜΕΑ ΑΧΑΪΑΣ ΣΔΙΤ/ΕΠΠΕΡΑΑ, Σε εξελιξη διαγωνισμός ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ 23 ΛΑΜΙΑΣ 0 καμία εξελιξη 24 ΧΑΛΚΙΔΑ 0 καμία εξελιξη 25 ΦΩΚΙΔΑΣ ΕΠΕΡΡΑΑ, υποβληθηκε στο ΠΕΠ 26 ΦΘΙΩΤΙΔΑ 0 καμία εξέλιξη 27 ΜΕΑ ΘΗΒΑΣ ,75 Ενταγμένη σε ΠΕΠ Π.24

27 Α/Α ΑΤΤΙΚΗ Μονάδα Επεξεργασίας Αξιοποίησης Δυναμικότητα ΑΣΑ (τν/ έτος) Δυναμικότητα Προδιαλεγμένου (τν/ έτος) Δυναμικότητα Πρασίνων (τν/ έτος) Δυναμικότητα Ιλύος (τν/ έτος) Σύνολο Δυναμικότητας (τν/ έτος) ΥΠΟΛΕΙΜΜΑ ΣΕ ΧΥΤΥ 28 ΜΕΑ ΙΙ Δ. ΑΤΤΙΚΗΣ ΜΕΑ Δ ΑΤΤΙΚΗΣ ΜΕΑ ΒΑ ΑΤΤΙΚΗΣ ΜΕΑ ΝΑ ΑΤΤΙΚΗΣ ΕΜΑΚ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ 33 ΜΕΑ 1ης ΔΕ ΜΕΑ 2ης ΔΕ ΜΕΑ 3ης ΔΕ Π/Υ Έργου (ΜEuro) Παρατηρήσεις ΣΔΙΤ/ΕΠΠΕΡΑΑ, Σε εξελιξη διαγωνισμός 3 Μονάδες προδιαλεγμένων με πιθανή συμμετοχή ΣΔΙΤ/ΕΠΠΕΡΑΑ, Σε εξελιξη διαγωνισμός 3 Μονάδες προδιαλεγμένων με πιθανή συμμετοχή ΣΔΙΤ/ΕΠΠΕΡΑΑ, Σε εξελιξη διαγωνισμός 3 Μονάδες προδιαλεγμένων με πιθανή συμμετοχή ΣΔΙΤ/ΕΠΠΕΡΑΑ, Σε εξελιξη διαγωνισμός 3 Μονάδες προδιαλεγμένων με πιθανή συμμετοχή ΣΔΙΤ/ΕΠΠΕΡΑΑ, Σε εξέλιξη διαγωνισμός ΣΔΙΤ/ΕΠΠΕΡΑΑ, Σε εξέλιξη διαγωνισμός ΣΔΙΤ/ΕΠΠΕΡΑΑ, Σε εξέλιξη διαγωνισμός ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ Π.25

28 Α/Α Μονάδα Επεξεργασίας Αξιοποίησης Δυναμικότητα ΑΣΑ (τν/ έτος) Δυναμικότητα Προδιαλεγμένου (τν/ έτος) Δυναμικότητα Πρασίνων (τν/ έτος) Δυναμικότητα Ιλύος (τν/ έτος) Σύνολο Δυναμικότητας (τν/ έτος) ΥΠΟΛΕΙΜΜΑ ΣΕ ΧΥΤΥ Π/Υ Έργου (ΜEuro) 36 ΛΕΣΒΟ ΛΗΜΝΟ ΣΑΜΟ ΧΙΟ ΙΚΑΡΙΑ ΝΟΤΙΟ ΑΙΓΑΙΟ 37 ΡΟΔΟΣ ΛΕΙΨΟΙ 39 ΠΑΤΜΟΣ ΚΡΗΤΗ 40 ΜΕΑ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΜΕΑ ΧΕΡΣΟΝΗΣΟΥ ΜΕΑ Π.Ε. ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΜΕΑ ΣΗΤΕΙΑΣ ΜΕΑ ΡΕΘΥΜΝΗΣ ΜΕΑ ΧΑΝΙΩΝ ΣΥΝΟΛΟ Πηγή: ΥΠΕΚΑ, ΦοΔΣΑ, Γ.Γ. ΣΔΙΤ, Ιδία Επεξεργασία Παρατηρήσεις Πρόβλεψη νέου ΠΕΣΔΑ Κρήτης Με μαύρο σημειώνονται οι ώριμες προωθημένες ΜΕΑ και με κόκκινο αυτές που είτε απλά προβλέπονται από τους ΠΕΣΔΑ είτε έχει ξεκινήσει η ωρίμανσή τους ως έργα. Π.26

29 III. ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΙΛΥΩΝ Π.27

30 III.1. Εξέλιξη Παραγωγής έως το 2020 III.1.1. Ιλύες από ΕΕΛ πόλεων & τουριστικών μονάδων Για την προβολή παραγωγής της ιλύος από αστικές ΕΕΛ χρησιμοποιείται ο ισοδύναμος πληθυσμός όπως υπολογίστηκε και επισυνάπτεται στο Παράρτημα Ι. Στη συνέχεια υπολογίζεται η ποσότητα ιλύος που προβλέπεται να παραχθεί από τον ισοδύναμο πληθυσμό στις αστικές ΕΕΛ και στις ΕΕΛ τουριστικών μονάδων, ως γινόμενο του ισοδύναμου πληθυσμού επί 41,6 kg/έτος κατ άτομο αφυδατωμένης ιλύος και αντίστοιχα 12,6 kgr DS/έτος κατ άτομο ξηράς ιλύος. Παράλληλα γίνεται η παραδοχή ότι το 89% του πληθυσμού θα είναι συνδεδεμένο σε αστικές ΕΕΛ καθώς ενώ το υπόλοιπο 11% είναι πληθυσμός που κατοικεί εκτός ορίων οικισμού και εκτός αποχετευτικού δικτύου και εξυπηρετείται από σύστημα σηπτικής απορροφητικής δεξαμενής ή και μικρές αυτόνομες μονάδες επεξεργασίας λυμάτων. III.1.2. Ιλύες από τουριστικές μονάδες Καθώς ο υπολογισμός της παραγόμενης ιλύος έως το 2020 πραγματοποιείται με βάση τον ισοδύναμο πληθυσμό, θεωρείται ότι έχει συμπεριληφθεί ο πληθυσμός που εξυπηρετείται από τουριστικές μονάδες και camping. Π.28

31 Πίνακας Π.III 1: Προβολή της παραγόμενης ιλύος αστικού τύπου (επί ξηρού) ανά Περιφέρεια και έως το 2020 βάσει του ισοδύναμου πληθυσμού σε t/ds έτος. Περιφέρεια Αν. Μακεδονία & Θράκη Κεντρική Μακεδονία Δυτική Μακεδονία Ήπειρος Θεσσαλία Ιόνιοι Νήσοι Δυτική Ελλάδα Στερεά Ελλάδα Αττική Πελοπόννησος Βόρειο Αιγαίο Νότιο Αιγαίο Κρήτη Σύνολο χώρας Πηγή: ΥΠΕΚΑ, Ιδία Επεξεργασία Η παραγόμενη ξηρά ιλύς αστικού τύπου από αστικές ΕΕΛ και ΕΕΛ τουριστικών μονάδων για το 2020 λαμβάνεται για τους περαιτέρω υπολογισμούς στρογγυλοποιημένη ως tn DS. 1 Οι τιμές των ετών 2010 & 2011 αποτελούν καταγραφές παραγωγών και αποτυπώνονται στο 2 ο Παραδοτέο 2 Για το 2012 έχει ολοκληρωθεί η καταγραφή των παραγωγών των αστικών ΕΕΛ από το ΥΠΕΚΑ ωστόσο στην στήλη αυτή γίνεται υπολογισμός των ποσοτήτων βάσει ισοδύναμου πληθυσμού προκειμένου να συμπεριληφθούν και οι παραγωγές ιλυών των ΕΕΛ του τουριστικού τομέα 3 Βάσει των δεδομένων του 2011 και 2010 το 89% του πληθυσμού εξυπηρετείται από ΕΕΛ, ενώ το υπόλοιπο 11% είναι πληθυσμός που κατοικεί εκτός ορίων οικισμού και εκτός αποχετευτικού δικτύου και εξυπηρετείται από σύστημα σηπτικής απορροφητικής δεξαμενής ή και μικρές μονάδες επεξεργασίας λυμάτων. Π.29

32 III.1.3. Ιλύες από το Βιομηχανικό κλάδο του Παραρτήματος ΙΙΙ της ΚΥΑ 5673/400/1997 Η προβολή παραγωγής βιολογικής ιλύος αστικού τύπου για τις βιομηχανίες του Παραρτήματος ΙΙΙ της ΚΥΑ 5673/400/1997 (τροφίμων και ποτών) λαμβάνεται μέσω της μεθοδολογίας που αναπτύχθηκε στο Διαχειριστικό Σχέδιο των Βιομηχανικών Αποβλήτων και παρουσιάζεται στον Πίνακα Π.ΙΙΙ 2. Πίνακας Π.III 2: Διαχρονική εξέλιξη παραγωγής Βιολογικής Ιλύος στον Βιομηχανικό Κλάδο Τροφίμων & Ποτών έως 2020 σε tds/έτος. ΕΚΑ ΣΥΝΟΛΟ Πηγή: ΥΠΕΚΑ, Ιδία Επεξεργασία Η παραγόμενη ξηρά ιλύς αστικού τύπου από τις βιομηχανίες του Παραρτήματος ΙΙΙ της ΚΥΑ 5673/400/1997 για το 2020 λαμβάνεται για τους περαιτέρω υπολογισμούς στρογγυλοποιημένη ως t DS. III.1.4. Ιλύες Κοινωφελών Οργανισμών Η προβολή παραγωγής βιολογικής ιλύος αστικού τύπου από εγκαταστάσεις κοινής ωφέλειας, Εξυπηρέτησης Κοινού κλπ λαμβάνεται μέσω της μεθοδολογίας που αναπτύχθηκε στο Διαχειριστικό Σχέδιο των Αποβλήτων ΟΚΩ και παρουσιάζεται στον Πίνακα Π.ΙΙΙ 3. Πίνακας Π.III 3: Διαχρονική εξέλιξη παραγωγής Βιολογικής Ιλύος από ΟΚΩ έως 2020 σε tds/έτος Πηγή: Ιδία Επεξεργασία Η υπολογιζόμενη προβολή αφορά μόνο τον κλάδο των αερομεταφορών. III.2. III.2.1. Δίκτυα Ανάκτησης Μονάδες Παραγωγής Βιοαερίου Πιο ειδικά οι κατηγορίες οργανικών υποπροϊόντων και μπορούν να χρησιμοποιηθούν σαν πρώτη ύλη για παραγωγή βιοαερίου βάσει του «Anaerobic digestate: Εnd of waste criteria for the production and use of quality outputs from anaerobic digestion of source segregated biodegradable waste» που εκδόθηκε από την DEFRA (Department of Environment Food and Rural Affairs) UK είναι οργανικής προέλευσης και με την προϋπόθεση ότι δεν περιέχουν χημικούς και τοξικούς παράγοντες: 1 Οι τιμές των ετών 2010 & 2011 αποτελούν καταγραφές παραγωγών και αποτυπώνονται στο 2 ο Παραδοτέο Π.30