ΤΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΕΦΕΤΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΑΚΥΡΩΤΙΚΟΣ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ

Transcript

1 Αριθμός απόφασης: 2886/2015 ΤΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΕΦΕΤΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΑΚΥΡΩΤΙΚΟΣ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ Τμήμα Ε' Με μέλη τους : Περικλή Γκότση, Πρόεδρο Εφετών Διοικητικών Δικαστηρίων Λαδοπούλου Θεοφανώ και Αλεβιζοπούλου Δήμητρα, Εφέτες Διοικητικών Δικαστηρίων συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις 8 Μαΐου 2015, με γραμματέα την Φωτεινή Ροζή, δικαστική υπάλληλο, για να δικάσει την από αίτηση ακύρωσης (αρ. κατάθ. ΔΕΑ 1036/ ). Του Α. Τ., ο οποίος εμφανίστηκε στο ακροατήριο και ενέκρινε την άσκηση της αίτησης από τον υπογράφοντα αυτήν δικηγόρο Κωνσταντίνο Αθανασόπουλο (Σόλωνος αρ. 86 Αθήνα), κατά του Υπουργού Εθνικής Άμυνας, ο οποίος παραστάθηκε με την Αννα Κάντζια, Πάρεδρο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους Κατά τη δημόσια συζήτηση που ακολούθησε, το Δικαστήριο άκουσε: την εισηγήτρια της υπόθεσης, Θεοφανώ Λαδοπούλου, Εφέτη Διοικητικών Δικαστηρίων, που εξέθεσε τα ζητήματα που προκύπτουν, την εκπρόσωπο του Υπουργού, που ζήτησε να απορριφθεί η αίτηση. Μετά τη συνεδρίαση, το Δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη και αφού μελέτησε τη δικογραφία και τις σχετικές διατάξεις αποφασίζει τα εξής: 1. Επειδή, για την άσκηση του κρινόμενου δικογράφου έχει καταβληθεί το νόμιμο παράβολο (βλ. τα και / ειδικά έντυπα παράβολου). 2. Επειδή, με την κρινόμενη αίτηση, ο αιτών, Αντισυνταγματάρχης του Σώματος Δικαστικών Γραμματέων του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας που υπηρετεί στο Ναυτοδικείο Πειραιά, ζητά παραδεκτώς την ακύρωση της τεκμαιρόμενης απόρριψης από τον Υπουργό Εθνικής Άμυνας της από αναφοράς παραπόνων του σε β' βαθμό, κατόπιν απόρριψης της από 19/2/2013 αναφοράς παραπόνων του σε α' βαθμό, κατά της με αρ.φ.453/../4-2- απόφασης του Αρχηγού του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας, με την οποία τιμωρήθηκε με δεκαήμερη φυλάκιση για πειθαρχική παράβαση που προβλέπεται και τιμωρείται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 63 παρ. 1, 2β περ. 7 και 2γ περ. 10 του π.δ/τος 130/ Επειδή, στο άρθρο 11 παρ. 13 του ν. 2292/1995 «Οργάνωση και λειτουργία Υπουργείου Εθνικής Άμυνας, διοίκηση και έλεγχος των Ενόπλων Δυνάμεων και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ Α' 35), όπως ίσχυε κατά τον κρίσιμο χρόνο και συγκεκριμένα όπως αναριθμήθηκε η παράγραφος αυτή με τη παρ. 20 του άρθρου 71 του ν. 3883/2010 (ΦΕΚ Α' 167/ ) και πριν την αντικατάστασή της με το άρθρο 1 του ν. 4284/2014 (ΦΕΚ Α' 190/10:9.2014), ορίζεται ότι ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ « Έχει διοικητική και πειθαρχική δικαιοδοσία Αρχηγού Κλάδου για το στρατιωτικό και πολιτικό προσωπικό του Επιτελείου του και των Οργανικών Μονάδων του Γ.Ε.ΕΘ.Α.. Προκαλεί την επέμβαση του Υπουργού Εθνικής Άμυνας για τον πειθαρχικό έλεγχο στους Κλάδους των Ενόπλων Δυνάμεων, σε ό,τι αφορά στην εκπλήρωση των καθηκόντων του, όπως καθορίζονται από τον παρόντα νόμο». Η διάταξη αυτή ακολούθως τροποποιήθηκε με το άρθρο 1 του ν. 4284/2014 ως εξής: ««13. Έχει διοικητική δικαιοδοσία Αρχηγού Κλάδου για το στρατιωτικό και πολιτικό προσωπικό του Επιτελείου του και των Οργανικών Μονάδων του ΓΕΕΘΑ. Έχει πειθαρχική δικαιοδοσία Αρχηγού Κλάδου για όλο το στρατιωτικό και πολιτικό προσωπικό των Ενόπλων Δυνάμεων, το εύρος της οποίας, για το στρατιωτικό προσωπικό καθορίζεται από τον εκάστοτε ισχύοντα Κανονισμό Πειθαρχίας». Εξάλλου, στο άρθρο 21 παρ. 2

2 του π.δ/τος 21/2002 «Κανονισμός Οργανώσεως και Λειτουργίας των Στρατιωτικών Δικαστηρίων και του Αναθεωρητικού Δικαστηρίου» (ΦΕΚ Α' ) ορίζεται ότι: «Ο Πρόεδρος έχει πειθαρχική δικαιοδοσία αντίστοιχη με εκείνη του διοικητή μονάδας για το στρατιωτικό και πολιτικό προσωπικό που υπηρετεί στο δικαστήριο. Την ίδια δικαιοδοσία έχει για όλο το προσωπικό του στρατοδικείου επί των παραπτωμάτων που σχετίζονται με τα θέματα της παραγράφου 1α' και β'. Δικαίωμα κρίσεως σε δεύτερο βαθμό έχει ο Πρόεδρος του Αναθεωρητικού Δικαστηρίου και σε τρίτο ο ΥΕΘΑ». 4. Επειδή, περαιτέρω στο άρθρο 40 του παραπάνω ν. 3883/2010 ορίζεται ότι «13. Αρμόδιος κατ αρχήν για την επιβολή, επαύξηση, μείωση και άρση πειθαρχικών ποινών είναι ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας, με δικαίωμα μεταβίβασης της αρμοδιότητας σε υφιστάμενα κλιμάκια διοίκησης» ενώ στο άρθρο 53 αυτού ορίζεται ότι: «Με Προεδρικό Διάταγμα που εκδίδεται με πρόταση του Υπουργού Εθνικής Άμυνας θεσπίζεται ενιαίος διακλαδικός «Κανονισμός Πειθαρχίας» περί επιβολής συνήθων και καταστατικών πειθαρχικών ποινών του συνόλου του στρατιωτικού προσωπικού των ΕΔ και καθορίζονται οι λοιπές ρυθμίσεις περί των πειθαρχικών ποινών και παραπτωμάτων, της διαδικασίας, των αρμοδίων οργάνων, των ενδικοφανών προσφυγών και κάθε άλλης αναγκαίας σχετικής λεπτομέρειας. Μέχρι την έκδοση του εν λόγω προεδρικού διατάγματος, ισχύουν οι υφιστάμενες διατάξεις και διαταγές περί πειθαρχικών παραπτωμάτων και ποινών, ατομικών αναφορών και αναφορών παραπόνων ως ενδικοφανών προσφυγών κατά συνήθων πειθαρχικών ποινών». Εξάλλου με τη διάταξη της παραγράφου 15 του άρθρου 71 αυτού ανατέθηκε στον Αρχηγό ΓΕΕΘΑ η άσκηση της πλήρους διοίκησης όλων των Κλάδων των Ενόπλων Δυνάμεων. 5. Επειδή, τέλος με το άρθρο 9 παρ. 2 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας, που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 2690/1999 (Α' 45) ορίζεται ότι «Το αρμόδιο διοικητικό όργανο, αν τούτο προβλέπεται από τις σχετικές διατάξεις, μπορεί, με κανονιστική πράξη του, να μεταβιβάσει την αρμοδιότητά του...», ενώ, με την παρ. 3 του αυτού άρθρου, ορίζεται ότι «Το αρμόδιο διοικητικό όργανο, αν τούτο προβλέπεται από τις σχετικές διατάξεις, μπορεί επίσης, με κανονιστική πράξη του, να εξουσιοδοτεί ιεραρχικά υφιστάμενό του όργανο να υπογράφει, με εντολή του, ττράξεις ή άλλα έγγραφα της αρμοδιότητάς του». 6. Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση από τα στοιχεία της δικογραφίας προκύπτουν τα ακόλουθα: Με το με αριθμ. 4/ έγγραφο του σωματείου με την επωνυμία «Σύνδεσμος Υποστήριξης και Συνεργασίας Μελών Ενόπλων Δυνάμεων» (ΣΥΣΜΕΔ), ο αϊτών, ως Πρόεδρος, ζήτησε από τον Αρχηγό ΓΕΕΘΑ να διαψεύσει ή να επιβεβαιώσει «διαρροή πληροφοριών», σύμφωνα με την οποία το Συμβούλιο Αρχηγών Γενικών Επιτελείων (ΣΑΓΕ) εισηγήθηκε την τροποποίηση διατάξεων του ασφαλιστικού-συνταξιοδοτικού θεσμικού πλαισίου του στρατιωτικού προσωπικού. Το έγγραφο αυτό έτυχε ευρείας δημοσιοποίησης μέσω του διαδικτύου. Μετά την ενημέρωσή του επί του περιεχομένου του ανωτέρω εγγράφου ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ, κρίνοντας ότι από τη δημοσιοποίηση της παραπάνω επιστολής ήταν πιθανή η πρόκληση «ανησυχίας και σύγχυσης στα εν ενεργεία στελέχη των ενόπλων δυνάμεων», ζήτησε από την υπηρεσία του αιτούντος (Ναυτοδικείο Πειραιώς) να καλέσει αυτόν σε διοικητική απολογία, σύμφωνα με τις διατάξεις του π.δ/τος 130/1984 «Κύρωση Του Γενικού Κανονισμού Υπηρεσίας στο Στρατό» (ΦΕΚ Α' 35), σε εκτέλεση δε της ανωτέρω εντολής ο απών υπέβαλε ιεραρχικά την από έγγραφη διοικητική απολογία του. Ακολούθως ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ, αφού έλαβε υπόψη τους ισχυρισμούς του αιτούντος, έκρινε ότι από τη σύνταξη και αποστολή της παραπάνω επιστολής αυτού προέκυψαν πειθαρχικές ευθύνες γι αυτόν και εισηγήθηκε στον Υπουργό Εθνικής Άμυνας την έγκριση επιβολής πειθαρχικής ποινής από τον Αρχηγό ΓΕΕΘΑ. Στη συνέχεια και κατόπιν έγκρισης του Υπουργού Εθνικής Άμυνας, όπως προκύπτει από την υπογραφή του τελευταίου αυτού επί του σχετικού εγγράφου, με το οποίο ζητείτο η έγκριση, του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας (Β' Κλάδος/Β1/Τμήμα Διοικ. και Νομικών Υποθέσεων)

3 με αρ. Φ.453 της 1 ης Μαρτίου 2013 και, κατόπιν διευκρίνησης με το με αρ. Φ.400/80/260607/ έγγραφο της ίδιας υπηρεσίας, της 1 ης Φεβρουάριου 2013, επιβλήθηκε στον αιτούντα η πειθαρχική ποινή της 10ημέρου φυλάκισης με τη με αρ. Φ.453/../ απόφαση του Αρχηγού του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας με την αιτιολογία «διότι, την , ενώ ήταν στρατιωτικός και υπηρετούσε στο Ναυτοδικείο Πειραιώς, συνέταξε, εξέδωσε και εν συνεχεία κοινοποίησε από κοινού με τον Ακστή EMΘ (ΜΗΧ) Τ. Α. της Σχολής Ναυτικών Δοκίμων (ΣΝΔ), μέσω διαδικτύου με προσωπική του ευθύνη και χωρίς έγγραφα στοιχεία επικαλούμενος παράλληλα διαρροή πληροφοριών από το ΣΑΓΕ, το με αριθ. Πρωτ. 4/ 2013/ έγγραφο του ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ & ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΕΛΩΝ ΕΝΟΠΛΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ (ΣΥΣΜΕΔ), το οποίο απηύθυνε προς τον ιεραρχικά ανώτερο του Αρχηγό του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας, κοινοποίησε δε αυτό σε πλήθος αποδεκτών, δηλαδή στο σύνολο της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΕΘΑ, στα πολιτικά κόμματα του Ελληνικού Κοινοβουλίου καθώς και στους Αρχηγούς των τριών άλλων Επιτελείων ΓΕΣ, ΓΕΝ και ΓΕΑ, προκαλώντας ανησυχία και σύγχυση στα εν ενεργεία μέλη των Ε.Δ., το κείμενο του οποίου είχε ως εξής: «Η ανωτέρω πράξη του Ανχη (ΣΔΓ) Τ. Α. αποτελεί πειθαρχική παράβαση, διότι με αυτή ο συντάξας επιδεικνύει έλλειψη σεβασμού ως κατώτερος προς ανώτερο του, και παράλληλα προσβάλλει την πειθαρχία και την υπηρεσιακή τάξη στις ΕΔ, όπως ορίζονται αυτές από τους Νόμους, τους Κανονισμούς και τις διαταγές, προκαλώντας, χωρίς να έχει στη διάθεσή του έγγραφα στοιχεία, ανησυχία και σύγχυση στα εν ενεργεία μέλη ων Ε.Δ., πράξεις οι οποίες προβλέπονται και τιμωρούνται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 63 παρ. 1, 2β περ. (7) και 2γ (10) του (α) σχετικού». Ο αιτών, κατά της εν λόγω πειθαρχικής ποινής που του επιβλήθηκε από τον Αρχηγό ΓΕΕΘΑ, υπέβαλλε την ιεραρχικά αναφορά παραπόνων, σε α' βαθμό, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 77 και 78 του π.δ/τος 130/84 «Κύρωση του Γενικού Κανονισμού Υπηρεσίας στο Στρατό» (Α' 42), η οποία, όμως, κρίθηκε αβάσιμη με τη με αρ. Φ.457/../ απόφαση του Αρχηγού του ΓΕΕΘΑ με την εξής αιτιολογία, όσον αφορά ειδικότερα τον ισχυρισμό του αιτούντος ότι ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ ήταν αναρμόδιος για την επιβολή της ποινής, «...2. Αρχικά σας γνωρίζεται, ότι σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 13 του άρθρου 40 του (γ) σχετικού, αρμόδιος καταρχήν για την επιβολή, επαύξηση, μείωση και άρση πειθαρχικών ποινών είναι ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας, με δικαίωμα μεταβίβασης της αρμοδιότητας αυτής σε υφιστάμενα κλιμάκια διοίκησης. 3. Κατόπιν σχετικού ενημερωτικού σημειώματος ο κ. ΥΕΘΑ, ως αρμόδιος καταρχήν για την επιβολή, επαύξηση, μείωση και άρση πειθαρχικών ποινών, κατά τα αναφερόμενα στην προηγούμενη παράγραφο, ενέκρινε όπως επιβληθεί η πειθαρχική ποινή της δεκαήμερης φυλάκισης στον Ανχη (ΣΔΓ) Τ.Α., και η επιβολή αυτή περιβληθεί του κύρους της υπογραφής της από τον κ. Α/ΓΕΕΘΑ. Ως εκ τούτου, η ανωτέρω πειθαρχική ποινή επιβλήθηκε από τον κ. Α/ΓΕΕΘΑ, κατόπιν σχετικής έγκρισης του κ. ΥΕΘΑ, σύμφωνα με την παράγραφο 13 του άρθρου 40 του Ν. 3883/ Οι διατάξεις του άρθρου 67 παρ. 6 του (α) σχετικού, σύμφωνα με τις οποίες η πειθαρχική δικαιοδοσία του Αρχηγού ΓΕΕΘΑ καθορίζεται από το νόμο «Περί Υπουργείου Εθνικής Άμυνας», που ισχύει κάθε φορά, καθώς και εκείνες του άρθρου 11 παρ. 13 του (β) ομοίου, σύμφωνα με τις οποίες ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ αφενός μεν ασκεί την πλήρη διοίκηση όλων των Κλάδων των ΕΔ, αφετέρου δε έχει διοικητική και πειθαρχική δικαιοδοσία Αρχηγού Κλάδου για το στρατιωτικό και πολιτικό προσωπικό του Επιτελείου του και των Οργανικών Μονάδων του ΓΕΕΘΑ, εν προκειμένω δεν τυγχάνουν εφαρμογής, καθόσον ο κ. Α/ΓΕΕΘΑ άντλησε την έγκριση επιβολής της εν θέματι πειθαρχικής ποινής στο πρόσωπό σας από άλλη διάταξη νόμου (άρθρο 40 παρ. 13 Ν. 3883/2010). 5». Ακολούθως την ο αϊτών υπέβαλλε ιεραρχικά αναφορά παραπόνων, σε β' βαθμό, δηλαδή στον Υπουργό Εθνικής Άμυνας, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 77 και 78 του π.δ/τος 130/84 (ΦΕΚ Α' 35), αίτημα το οποίο απορρίφθηκε σιωπηρά με την προσβαλλομένη. 7. Επειδή, ο αϊτών με την κρινόμενη αίτηση προβάλλει, μεταξύ άλλων, ότι η προσβαλλόμενη σιωπηρή απόρριψη είναι ακυρωτέα λόγω αναρμοδιότητας του αρχηγού του Γενικού Επιτελείου

4 Εθνικής Άμυνας να ελέγξει πειθαρχικά σε πρώτο βαθμό αξιωματικό του Σώματος των Δικαστικών Γραμματέων που υπηρετεί εκτός επιτελείου (ΓΕΕΘΑ) και οργανικών μονάδων αυτού, ενόψει της πρόβλεψης του άρθρου 11 παρ. 13 του νόμου 2292/95 αλλά και του άρθρου 21 παρ. 2 του π. δ/τος 21/ Επειδή ενόψει αυτών και δεδομένου ότι, σύμφωνα με τις αναφερόμενες διατάξεις στις σκέψεις 3 ; 4 και 5 της παρούσας, η πειθαρχική δικαιοδοσία του Αρχηγού ΓΕΕΘΑ παρέμενε κατά τον κρίσιμο χρόνο επιβολής της ένδικης ποινής περιοριζόμενη στο στρατιωτικό προσωπικό του Επιτελείου του και των υπαγομένων σ αυτόν Μονάδων, όπως καθορίστηκε από το άρθρο 11 του ν. 2292/1995 παράγραφος 16, πριν τη θέση σε ισχύ του ν. 3883/2010, γεγονός που οδήγησε στην τροποποίηση του νομικού αυτού πλαισίου με την ψήφιση του ν. 4284/2014 (βλ. εισηγητική έκθεση του ν. 4284/2014), στο άρθρο 1 του οποίου προβλέφθηκε για τον Αρχηγό ΓΕΕΘΑ η πειθαρχική δικαιοδοσία Αρχηγού Κλάδου για όλο το στρατιωτικό και πολιτικό προσωπικό των Ενόπλων Δυνάμεων, διάταξη, όμως, που, όπως προαναφέρθηκε, δεν ίσχυε κατά τον κρίσιμο χρόνο, η με αρ. Φ.453/../ απόφαση του Αρχηγού του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας, με την οποία επιβλήθηκε η ένδικη ποινή, εκδόθηκε αναρμοδίως, αφού το Ναυτοδικείο Πειραιά, στο οποίο υπηρετεί ο αϊτών δεν είναι οργανική μονάδα του ΓΕΕΘΑ. Συνεπώς, η απόφαση αυτή δεν ήταν νόμιμη και ως εκ τούτου μη νόμιμα με την προσβαλλόμενη σιωπηρή άρνηση χώρησε απόρριψη από τον Υπουργό Εθνικής Άμυνας της από αναφοράς παραπόνων του αιτούντος σε β' βαθμό. Εξάλλου, ο ισχυρισμός του καθού ότι νομίμως επιβλήθηκε η ένδικη ποινή κατόπιν έγκρισης του Υπουργού Εθνικής Άμυνας σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 40 παρ. 13 του ν. 3883/2010, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος καθόσον στην προκειμένη περίπτωση δεν χώρησε η προβλεπόμενη από τις διατάξεις αυτές μεταβίβαση αρμοδιότητας από τον Υπουργό Εθνικής Άμυνας στον Αρχηγό ΓΕΕΘΑ με τον οριζόμενο από τις διατάξεις του άρθρου 9 παρ. 2 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας τρόπο, δηλαδή με κανονιστική πράξη του Υπουργού. 9. Επειδή, κατ ακολουθία των ανωτέρω, πρέπει να γίνει δεκτή η κρινόμενη αίτηση ακύρωσης, να ακυρωθεί η προσβαλλόμενη απόρριψη, στην οποία ενσωματώθηκαν η με αρ. Φ.453/./ απόφαση του Αρχηγού του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας και η με αρ. Φ.457/./ απόφαση του ίδιου οργάνου, και να αναπεμφθεί η υπόθεση στη Διοίκηση προκειμένου το αρμόδιο όργανο, εφόσον συντρέχουν οι νόμιμες προϋποθέσεις, να προβεί στην επιβλητέα ποινή (πρβλ. ΣτΕ 2855/2014, 2042/2013). Περαιτέρω πρέπει να διαταχθεί η απόδοση του παράβολου στον αιτούντα και να μην επιβληθεί σε βάρος του Ελληνικού Δημοσίου η δικαστική δαπάνη αυτού λόγω μη υποβολής σχετικού αιτήματος. -Δέχεται την αίτηση. ΔΙΑ Τ Α Υ Τ Α -Ακυρώνει την τεκμαιρόμενη απόρριψη από τον Υπουργό Εθνικής Άμυνας της από αναφοράς παραπόνων του αιτούντος σε β' βαθμό, στην οποία ενσωματώθηκαν η με αρ. Φ.453/./ απόφαση του Αρχηγού του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας και η με αρ. Φ.457/ / απόφαση του ίδιου οργάνου. -Αναπέμπει την υπόθεση στη Διοίκηση σύμφωνα με το σκεπτικό. -Διατάσσει την απόδοση του παράβολου στον αιτούντα. Κρίθηκε και αποφασίστηκε στην Αθήνα στις 9 Οκτωβρίου 2015 και δημοσιεύτηκε στον ίδιο τόπο, σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριο του Δικαστηρίου, στις 16 Νοεμβρίου 2015.

5 Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΓΚΟΤΣΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΦΩΤΕΙΝΗ ΡΟΖΗ