ΤΕΕ ΤΜΗΜΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

Transcript

1 Αριθ. Πρωτ. Οικ 11049/ ΤΕΕ Μ. Αλεξάνδρου ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ Τηλ , Fax Πληρ. : Τμήμα Επαγγελματικών Θεμάτων Εβρένογλου Βασίλειος Τηλ. : Fax : Προς: κ. Χρήστο Σπίρτζη Πρόεδρο Δ.Ε. του Τ.Ε.Ε. Νίκης ΑΘΗΝΑ Κοινοποίηση: Μέλη Δ.Ε. του Τ.Ε.Ε. ΘΕΜΑ: Αντιμετώπιση αδικαιολόγητα μεγάλων εκπτώσεων σε διαγωνισμούς ανάθεσης μελετών του ν. 3316/2005 Συνάδελφε Πρόεδρε, Όπως έχετε ενημερωθεί, μετά την έναρξη της ισχύος του ν. 3919/2011 έχουν παρουσιαστεί διάφορα ζητήματα σχετικά με τις Οικονομικές Προσφορές διαγωνιζομένων σε διαγωνισμούς μελετών του ν. 3316/2005, σημαντικότερα από τα οποία είναι: α. Υποβολή αδικαιολόγητα μεγάλων εκπτώσεων, και β. Ενδείξεις «προσυνεννόησης» μεταξύ διαγωνιζομένων και μελών Επιτροπών Διαγωνισμού σε συγκεκριμένες περιπτώσεις ανάθεσης μελετών από Ο.Τ.Α. (το Τ.Ε.Ε. διαθέτει συγκεκριμένα στοιχεία από τα Πρακτικά των Επιτροπών Διαγωνισμού). Η Μ.Ε. Επαγγελματικών Θεμάτων του Τ.Ε.Ε./Τ.Κ.Μ. συνεδρίασε δύο φορές για τη συζήτηση των παραπάνω προβλημάτων, με τη συμμετοχή του Προέδρου και εκπροσώπων του Συλλόγου Μελετητών Δημοσίων Έργων Κεντρικής Μακεδονίας (ΣΜΕΔΕΚΕΜ) και διαμόρφωσε προτάσεις, που στοχεύουν στην αποφυγή ή τουλάχιστον στη μείωση εμφάνισης παρόμοιων φαινομένων στο μέλλον. Οι προτάσεις αυτές, τις οποίες σας διαβιβάζουμε με το συνημμένο Υπόμνημα, θεωρούνται «άμεσης εφαρμογής», και μπορούν να κατατεθούν στο Υπουργείο Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, ώστε να προωθηθούν οι απαραίτητες τροποποιήσεις διατάξεων του νόμου. Είναι σαφές ότι η εφαρμογή αυτών των προτάσεων θα είναι το πρώτο βήμα για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Άποψη μας είναι ότι στη συνέχεια απαιτείται από την πλευρά του ΤΕΕ μια πιο ενδελεχής εξέταση του προβλήματος των οικονομικών προσφορών και διαμόρφωση προτάσεων TECHNICAL CHAMBER OF GREECE Section of Central Macedonia M. Alexandrou 49, Thessaloniki Tel Fax

2 δομικών αλλαγών του θεσμικού πλαισίου, που θα προκύψουν από παρακολούθηση και συλλογή στοιχείων από διαγωνισμούς (βαθμολόγηση τεχνικών προσφορών, ποσοστά εκπτώσεων), κατά κατηγορία μελέτης. Παρακαλούμε να θέσετε το ζήτημα προς συζήτηση σε επόμενη συνεδρίαση της Δ.Ε., ώστε να προωθηθούν προς το Υπουργείο, τουλάχιστον κάποια μέτρα άμεσης εφαρμογής. Συναδελφικά Για το ΤΕΕ/ΤΚΜ Ο Πρόεδρος Τάσος Κονακλίδης Συνημμένα Υπόμνημα ΜΕ Επαγγελματικών Θεμάτων ΤΕΕ/ΤΚΜ Εσωτερική διανομή: ΤΕΕ Φ(χρον.αρχείο,ΤΕΘ, ΓΟΔ) - 2 -

3 Μ.Ε. ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΑΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΑ ΜΕΓΑΛΩΝ ΕΚΠΤΩΣΕΩΝ ΣΕ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥΣ ΜΕΛΕΤΩΝ ΤΟΥ Ν. 3316/2005 Η Μ.Ε. Επαγγελματικών Θεμάτων του Τ.Ε.Ε./Τ.Κ.Μ. συνεδρίασε δύο φορές για τη συζήτηση ζητημάτων που έχουν καταγραφεί σχετικά με τις Οικονομικές Προσφορές διαγωνιζομένων σε διαγωνισμούς μελετών του ν. 3316/2005. Στις συνεδριάσεις συμμετείχαν και εκπρόσωποι του Συλλόγου Μελετητών Δημοσίων Έργων Κεντρικής Μακεδονίας (ΣΜΕΔΕΚΕΜ). Τα ζητήματα που συζητήθηκαν είναι: α. Υποβολή αδικαιολόγητα μεγάλων εκπτώσεων σε διαγωνισμούς μελετών, και β. Ενδείξεις «προσυνεννόησης» μεταξύ διαγωνιζομένων και μελών Επιτροπών Διαγωνισμού σε συγκεκριμένες περιπτώσεις ανάθεσης μελετών από Ο.Τ.Α. (η Επιτροπή διαθέτει συγκεκριμένα στοιχεία από τα Πρακτικά των Επιτροπών Διαγωνισμού). Μετά από εκτενή ανάλυση του ζητήματος διαμορφώθηκαν προτάσεις, που στοχεύουν στην αποφυγή ή τουλάχιστον στη μείωση εμφάνισης παρόμοιων φαινομένων στο μέλλον. Οι προτάσεις αυτές θεωρούνται «άμεσης εφαρμογής» και μπορούν να κατατεθούν στο Υπουργείο Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, ώστε να προωθηθούν οι απαραίτητες τροποποιήσεις διατάξεων του νόμου. Για την καλύτερη εξέταση του προβλήματος και τη διαμόρφωση προτάσεων δομικών αλλαγών του θεσμικού πλαισίου απαιτείται παρακολούθηση και συλλογή στοιχείων από διαγωνισμούς (βαθμολόγηση τεχνικών προσφορών, ποσοστά εκπτώσεων), κατά κατηγορία μελέτης. Οι προτάσεις άμεσης εφαρμογής είναι οι ακόλουθες: 1. Ειδική τεχνική και επαγγελματική ικανότητα Σύμφωνα με το άρθρο 15 παρ. 1, σε συνδυασμό με το άρθρο 17 παρ. 1 του ν. 3316/2005, η αναθέτουσα Αρχη μπορεί να θέτει με την Προκήρυξη, πλέον της γενικής εμπειρίας, και απαιτήσεις ειδικής εμπειρίας ή και άλλες ειδικές απαιτήσεις τεχνικής ικανότητας, με στόχο τη διασφάλιση της ποιότητας της μελέτης, με ανάθεσή της σε πρόσωπο που έχει αυξημένη τεχνική ικανότητα. Στην υποσημείωση του άρθρου 21 της εγκεκριμένης Πρότυπης Διακήρυξης αναφέρεται ότι η «πρόσθετη ειδική τεχνική και επαγγελματική ικανότητα πρέπει επί ποινή ακυρότητας να μην υπερβαίνει τα όρια που επιβάλλει η γενική αρχή της αναλογικότητας, αυστηρά για την ανάγκη διασφάλισης της ποιότητας της μελέτης, σε συνδυασμό προς την υποχρέωση διασφάλισης επαρκούς ανταγωνισμού. Πρέπει εν πάση περιπτώσει να αποφεύγεται η κατάχρηση της δυνατότητας αυτής, γιατί ελλοχεύει ο κίνδυνος των «φωτογραφικών - 3 -

4 όρων», όταν η αυξημένη ικανότητα δεν δικαιολογείται από τη φύση και πολυπλοκότητα του αντικειμένου της σύμβασης». ΠΡΟΤΑΣΗ: Για να αποφευχθούν φαινόμενα κατάχρησης της διάταξης αυτής του νόμου, ειδικά μετά την κατάργηση του κάτω ορίου της οικονομικής προσφοράς, που αποκλείουν τον επαρκή ανταγωνισμό και αφαιρούν τη δυνατότητα σε πολλά γραφεία να συμμετάσχουν στον Διαγωνισμό, χωρίς αυτό να αιτιολογείται από τις απαιτήσεις και το αντικείμενο της Μελέτης, προτείνεται η ειδική τεχνικής ικανότητα να ζητείται από τις αναθέτουσες Αρχές υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις: α. Η μελέτη να αφορά θέμα με απαιτήσεις ειδικής γνώσης ή/και εμπειρίας. β. Η απαίτηση ειδικής τεχνικής ικανότητας να τίθεται μετά από Γνωμοδότηση του αρμόδιου Τεχνικού Συμβουλίου, με εισήγηση στελέχους του εργοδότη, που θα έχει αντίστοιχη γνώση του αντικειμένου και μπορεί να εισηγηθεί ανάλογα. Για την εφαρμογή της πρότασης αυτής απαιτείται τροποποίηση του άρθρου 17 του ν. 3316/2005, με προσθήκη παραγράφου ως εξής: «Όταν η φύση και η σπουδαιότητα του αντικειμένου της μελέτης ή της παροχής υπηρεσιών απαιτεί εξειδικευμένη γνώση ή/και εμπειρία, η αναθέτουσα Αρχή μπορεί να ζητά την απόδειξη της τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας των υποψηφίων για την εκπόνηση της μελέτης ή την παροχή της υπηρεσίας. Η απαίτηση ειδικής τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας σε συγκεκριμένο διαγωνισμό τίθεται μετά από Γνωμοδότηση του αρμόδιου Τεχνικού Συμβουλίου, με εισήγηση της αναθέτουσας Αρχής, που έχει συνταχθεί από στέλεχος αυτής με κατάλληλη επιστημονική και τεχνική εξειδίκευση. Σε περίπτωση που η αναθέτουσα Αρχή δεν διαθέτει τέτοιο στέλεχος, η εισήγηση μπορεί να συντάσσεται από αντίστοιχο στέλεχος άλλης αναθέτουσας Αρχής ή ιδιώτη». Τέλος, προτείνεται η έκδοση Εγκυκλίου από το Υπουργείο, η οποία να δίνει οδηγίες για την ορθή χρήση του κριτηρίου της ειδικής τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας, συμπεριλαμβάνοντας το κείμενο της ανωτέρω υποσημείωσης των Πρότυπων Διακηρύξεων. 2. Αλλαγή του ορίου βαθμολογίας αποδεκτής τεχνικής προσφοράς Σύμφωνα με τις παρ. 10 του άρθρου 6, 8 του άρθρου 7 και 9 του άρθρου 9 του ν. 3316/2005, η τεχνική προσφορά διαγωνιζομένου θεωρείται αποδεκτή εφόσον η βαθμολογία της υπερβαίνει τις εξήντα (60) μονάδες. Με τον τρόπο αυτό δίνεται η ευχέρεια στις Επιτροπές Διαγωνισμού να βαθμολογούν με μεγάλο εύρος βαθμολογιών και η μέγιστη και ελάχιστη βαθμολογία υποψηφίων δύνανται να απέχουν μεταξύ τους μέχρι 40 μονάδες. Αποτέλεσμα αυτής της μεγάλης διαφοράς, σε συνδυασμό με τις αντίστοιχες οικονομικές προσφορές, είναι η δυνατότητα φαινομένων καθοδήγησης του αποτελέσματος του διαγωνισμού. ΠΡΟΤΑΣΗ: - 4 -

5 Αύξηση του ορίου της βαθμολογικής κλίμακας, κάτω από το οποίο η τεχνική προσφορά του διαγωνιζομένου θα θεωρείται μη αποδεκτή, από εξήντα (60) σε εβδομήντα (70) μονάδες. Για την εφαρμογή της πρότασης αυτής απαιτείται σημειακή τροποποίηση των παρ. 10 του άρθρου 6 και 8 του άρθρου 7 του ν. 3316/ Βαρύτητα Οικονομικής Προσφοράς Όπως προκύπτει από τις παρ. 6 των άρθρων 7, 8 και 9 του ν. 3316/2005, η βαρύτητα του κριτηρίου της Οικονομικής Προσφοράς στο σύνολο της βαθμολογίας της προσφοράς των διαγωνιζομένων είναι 25%. Η μείωση της επίδρασης της Οικονομικής Προσφοράς στο σύνολο της βαθμολογίας θα έχει ως αποτέλεσμα την «επιδότηση» των διαγωνιζομένων που έχουν καλύτερο φάκελο τεχνικής προσφοράς έναντι αυτών που με χαμηλότερης ποιότητας φάκελο τεχνικής προσφοράς δίνουν μεγαλύτερο ποσοστό έκπτωσης. ΠΡΟΤΑΣΗ: Μείωση της βαρύτητας του κριτηρίου της οικονομικής προσφοράς στο σύνολο της βαθμολογίας της προσφοράς των διαγωνιζομένων σε 20%. Για την εφαρμογή της πρότασης αυτής απαιτείται σημειακή τροποποίηση της παρ. 6 των άρθρων 7, 8 και 9 του ν. 3316/ Ορισμός Επιτροπής Διαγωνισμού Σύμφωνα με το άρθρο 26 του ν. 4024/2012 (ΦΕΚ 226 Α), στις περιπτώσεις που για τη νόμιμη συγκρότηση των συλλογικών οργάνων της διοίκησης για τη διεξαγωγή δημόσιων διαγωνισμών δεν προβλέπεται η συμμετοχή μέλους μετά από υπόδειξη από το αρμόδιο προς τούτο όργανο ούτε η συμμετοχή εκ της θέσεων ή ιδιότητάς του, τότε τα μέλη προκύπτουν μετά από διαδικασία κληρώσεως, μεταξύ όλων όσων πληρούν τις προϋποθέσεις από τον νόμο να συμμετέχουν στο εν λόγω συλλογικό όργανο. Με βάση τη διάταξη αυτή του νόμου, διαμορφώθηκαν προτάσεις, ειδικά για τις Επιτροπές Διαγωνισμού για την ανάθεση συμβάσεων του ν. 3316/2005. ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ: α. Τα μέλη των Επιτροπών Διαγωνισμού ορίζονται με κλήρωση από δύο καταλόγους. Ο κατάλογος από τον οποίο θα προκύπτουν τα δύο μέλη (υπάλληλοι) των Επιτροπών και οι αναπληρωτές τους, τηρείται με μέριμνα της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης για κάθε νομό. Σ αυτόν εγγράφονται υπάλληλοι όλων φορέων του δημόσιου τομέα της περιοχής ευθύνης κάθε νομού. Ο κατάλογος από τον οποίο θα προκύπτει ο εκπρόσωπος του Τ.Ε.Ε. και ο αναπληρωτής του, τηρείται με μέριμνα του Τ.Ε.Ε. και των Περιφερειακών Τμημάτων. β. Δύο φορές κάθε μήνα γίνεται κλήρωση, στην οποία συμμετέχουν εκπρόσωποι της Αποκεντρωμένης Διοίκησης και του Τ.Ε.Ε

6 γ. Μέχρι την ολοκλήρωση της διαδικασίας ενός διαγωνισμού, τα μέλη της Επιτροπής δεν περιλαμβάνονται στους καταλόγους για κλήρωση σε άλλο διαγωνισμό. Συνεπώς, κάθε μέλος Επιτροπής Διαγωνισμού αναλαμβάνει την υποχρέωση να ενημερώνει τις Υπηρεσίες που τηρούν τους καταλόγους για το πέρας του διαγωνισμού, στην Επιτροπή του οποίου συμμετέχει. Για την εφαρμογή των προτάσεων αυτών απαιτείται έκδοση Απόφασης του Υπουργού Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, όπως προβλέπεται από το άρθρο 26 του ν. 4024/2012. Θεσσαλονίκη