Θέσεις-Προτάσεις ΣΕΒΕ στο διάλογο για την κατάρτιση νέου Εθνικού Φορολογικού Συστήµατος Θεσσαλονίκη,

Transcript

1 Θέσεις-Προτάσεις ΣΕΒΕ στο διάλογο για την κατάρτιση νέου Εθνικού Φορολογικού Συστήµατος Θεσσαλονίκη, Ι. Εισαγωγή Οι εξαγωγές αποτελούν το µόνο θετικό µακροοικονοµικό µέγεθος της ελληνικής οικονοµίας σήµερα (αύξηση εξαγωγών: 8,5% το 2010 χωρίς τα πετρελαιοειδή συγκριτικά µε το 2009) και δείχνουν το δρόµο εξόδου από την κρίση. Το νέο µοντέλο ανάπτυξης της χώρας µε έµφαση στην ελληνική παραγωγή και στην εξωστρέφεια είναι ο υγιής πυλώνας για µια οικονοµία που προσπαθεί να επανέλθει σε τροχιά ανάπτυξης. Με αυτά τα δεδοµένα απαιτείται ένα πλαίσιο συνεκτικών δράσεων από την παραγωγή ως τη στοχευµένη διαρκή παρουσία των ελληνικών προϊόντων και υπηρεσιών σε διεθνές επίπεδο, υπό ένα εθνικό, ισχυρό Brand Name. Ο ΣΕΒΕ προτείνει την αλλαγή του οικονοµικού µοντέλου ανάπτυξης µε έµφαση στην παραγωγή και στην εξωστρέφεια. Το νέο οικονοµικό µοντέλο µε στόχο την άνοδο των εξαγωγών βασίζεται στην λογική ότι η πραγµατικά υγιής οικονοµική ανάπτυξη συµβαίνει όταν η αύξηση του ρυθµού ανάπτυξης συµβαδίζει µε την µείωση του εµπορικού ελλείµµατος, µε βραχυπρόθεσµο στόχο τον ισοσκελισµό και µεσοπρόθεσµο το εµπορικό πλεόνασµα (χωρίς τα πετρελαιοειδή). «Παράγω και εξάγω» σηµαίνει ότι έχοντας µια ανταγωνιστική παραγωγή και έχοντας θέσει τις σωστές βάσεις µπορούµε να διεκδικήσουµε µερίδιο στις διεθνείς αγορές. 1. Η διαβούλευση για νέο Εθνικό Φορολογικό Σύστηµα έρχεται να προστεθεί σε µια σειρά φορολογικών αλλαγών που συντελέστηκαν σε διάστηµα ενός έτους, δίνοντας την εντύπωση µιας αποσπασµατικής αντιµετώπισης των προβληµάτων του φορολογικού συστήµατος, που δε δίνει λύση στο οξύτατο πρόβληµα της φοροδιαφυγής και στερείται αναπτυξιακού χαρακτήρα. Στην παρούσα εποµένως διαβούλευση ο ΣΕΒΕ θα τοποθετηθεί στον διάλογο µε την λογική µιας συνολικής και ενιαίας φορολογικής αναδόµησης και όχι αποσπασµατικών ρυθµίσεων. 2. Οι σηµερινές διεθνείς και εσωτερικές οικονοµικές και κοινωνικές εξελίξεις επιβάλλουν θεµελιώδεις αλλαγές σε όλους τους τοµείς και τις δοµές της παραγωγικής διαδικασίας του ανθρώπινου δυναµικού. Ο νέος φορολογικός νόµος δεν µπορεί να µοιάζει µε κανέναν από τους προηγούµενους. εν µπορεί δηλαδή να είναι άλλος ένα νόµος ευκαιριακός, ο οποίος θα κλείσει κάποιες «τρύπες». Θα δηµιουργήσει ενδεχοµένως περισσότερα προβλήµατα από όσα θα λύσει και σε λίγο καιρό θα µιλάµε πάλι για ένα νέο νόµο. Ένα τέτοιο νόµο δεν έχει ανάγκη ούτε ο τόπος ούτε οι πολίτες ούτε οι παραγωγικές τάξεις. Ο νέος νόµος οφείλει να είναι ένα συµβόλαιο που θα τιµηθεί και θα τηρηθεί από όλους, ένα µήνυµα εντός και εκτός Ελλάδος ότι η χώρα µπορεί να παράγει, να µοιράζει δίκαια, να αντιµετωπίζει τον διεθνή ανταγωνισµό, να αξιοποιεί τα συγκριτικά πλεονεκτήµατα και, τέλος, να καλλιεργήσει σταθερότητα, ασφάλεια, προοπτική και φορολογική συνείδηση.

2 3. Κατευθύνσεις στοχεύσεις του νέου νόµου: Ο νέος φορολογικός νόµος πρέπει να είναι: αποτελεσµατικός αναπτυξιακός ανταποδοτικός δίκαιος Zητούµενα για το ΣΕΒΕ παραµένουν η απλοποίηση, η διαφάνεια, η ανταποδοτικότητα και ο αναπτυξιακός χαρακτήρας του φορολογικού συστήµατος, µαζί βεβαίως µε τη σταθερότητα τουλάχιστον µία 10ετία, την κωδικοποίηση και τον αναδιανεµητικό του χαρακτήρα, ώστε να δηµιουργείται ένα φιλικό περιβάλλον για την επιχειρηµατικότητα, αποκαθιστώντας το βαθύ ρήγµα εµπιστοσύνης µεταξύ κράτους και φορολογουµένου και αίροντας την επιφυλακτικότητα και καχυποψία των φορολογικών αρχών έναντι όλων των επιχειρήσεων. Ο νέος φορολογικός νόµος θα πρέπει να εξασφαλίζει τον υγιή ανταγωνισµό µεταξύ των επιχειρήσεων (π.χ. δεν µπορεί να ρυθµίζει συνεχώς τις οφειλές των ασυνεπών κακοπληρωτών, όταν οι συνεπείς ανταγωνιστές τους έχουν εξοφλήσει τα πάντα στο ακέραιο - φόρος, ΦΠΑ, ασφαλιστικά θέµατα κλπ). Ιδιαίτερα ως προς την ανταποδοτικότητα του φορολογικού συστήµατος, πιστεύουµε ότι θα πρέπει να προβλέπονται µετρήσιµα ανταγωνιστικά πλεονεκτήµατα για τις επιχειρήσεις που τηρούν τις φορολογικές τους υποχρεώσεις π.χ. παροχή κινήτρων σε συνεπείς επιχειρήσεις και παροχή κινήτρων για εθελοντική συµµετοχή σε µέτρα που µπορεί να παροτρύνουν και τις µη συνεπείς επιχειρήσεις να συµµορφωθούν στις υποχρεώσεις τους. Επίσης ο φορολογικός νόµος θα πρέπει να παρέχει κίνητρα για επενδύσεις και εκσυγχρονισµό. 4. Τα έσοδα του δηµοσίου µπορούν να ενισχυθούν σηµαντικά µε την ισχυροποίηση της ανταγωνιστικής θέσης στο διεθνές περιβάλλον, µε την ανάπτυξη της εξωστρέφειας καθώς και µε την αύξηση της κερδοφορίας των επιχειρήσεων. Ο ΣΕΒΕ πιστεύει στο δόγµα ενιαίος φορολογικός συντελεστής, φορολογική σταθερότητα, περισσότερα κέρδη για τις επιχειρήσεις άρα και περισσότερα έσοδα (σε απόλυτους αριθµούς) για το δηµόσιο. Επίσης, όσο περισσότερο εξωστρεφείς γίνονται οι ελληνικές επιχειρήσεις, τόσο περισσότερο µειώνεται το έλλειµµα του εµπορικού ισοζυγίου. Η ενίσχυση της εξωστρέφειας και της διεθνούς ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων που αποτελούν τη µόνη διέξοδο για βιώσιµη ανάπτυξη πρέπει να αποτελέσει πρωταρχικό µέληµα και της αναµόρφωσης του φορολογικού συστήµατος. Ο εθνικός στρατηγικός στόχος που πρότεινε ο ΣΕΒΕ και υιοθέτησε η κυβέρνηση µέσω του Υπουργείου Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας για διπλασιασµό των εξαγωγών της χώρας µας µέχρι το 2014 (16% του ΑΕΠ) µπορεί να επιτευχθεί µέσα από τη βελτίωση του επιχειρηµατικού περιβάλλοντος και της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων, σηµαντική παράµετρος της οποίας είναι το φορολογικό καθεστώς. Είναι απαράδεκτο σήµερα µία ελληνική εξαγωγική επιχείρηση να έχει µεγαλύτερες δυσκολίες και εµπόδια για τις πωλήσεις της σε σχέση µε µία επιχείρηση µε έδρα ανταγωνιστικές χώρες. 5. Απαραίτητη είναι η πλήρης αξιοποίηση του ΤAXIS και η αναδιοργάνωση του φορολογικού, ελεγκτικού και εισπρακτικού µηχανισµού, µε στόχο την καταπολέµηση της φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής και τη διασφάλιση της αντικειµενικότητας, της ταχύτητας και της διαφάνειας ώστε να εξαλειφθούν ή να ελαχιστοποιηθούν οι δυνατότητες συναλλαγής µεταξύ των εµπλεκόµενων, ελεγκτών-επιχειρήσεων. Επίσης θα πρέπει να καθιερωθούν κοινά και διαφανή πρότυπα φορολογικού ελέγχου. Η ελεγκτική διαδικασία ως πρότυπο και το περιεχόµενο του φορολογικού ελέγχου στις επιχειρήσεις θα πρέπει να καθορίζονται και να γνωστοποιούνται ώστε να υπάρχει κοινή γνώση, κοινή αντιµετώπιση επιχειρήσεων και διαφάνεια συναλλαγών. Ο ελεγκτής θα πρέπει να είναι σύµβουλος και όχι τιµωρός. 2

3 6. Κρίσιµη είναι και η αναθεώρηση από το Υπουργείο Οικονοµικών του καταλόγου εκπιπτόµενων δαπανών επιχειρήσεων, ο οποίος σήµερα είναι αυστηρός και δε συνάδει µε την επιχειρηµατική πραγµατικότητα. Το ηµόσιο δεν πρέπει να είναι µόνο «µέτοχος» στα κέρδη των επιχειρήσεων, αλλά και συµµέτοχος στην καθηµερινότητα των επιχειρήσεων. 7. Προτείνουµε να δοθούν ιδιαίτερα κίνητρα για την απασχόληση και τις δαπάνες για την εκπαίδευση του προσωπικού. Επίσης να υπάρχει ευνοϊκότερη φορολογική µεταχείριση σε επιχειρήσεις που δείχνουν κοινωνικό πρόσωπο, προωθούν την απασχόληση και στηρίζουν τις επενδύσεις. 8. Στο πλαίσιο της αναδιοργάνωσης των ΟΥ, θα πρέπει να λειτουργούν σε αυτές ειδικά γραφεία πληροφοριών για όλα τα θέµατα φορολογικής φύσης που αφορούν τις επιχειρήσεις και να καθιερωθεί µια ανοιχτή γραµµή helpdesk και όχι να παραπέµπονται οι επιχειρήσεις αλλά και οι πολίτες από υπηρεσία σε υπηρεσία όπως είναι το ισχύον καθεστώς. Ακόµη προτείνουµε να καθιερωθεί δωρεάν εκπαίδευση επιχειρήσεων και πολιτών για τα φορολογικά θέµατα από τις αρµόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου και όχι µόνο για τους υπαλλήλους των ΟΥ όπως ισχύει σήµερα. 9. Ο φορολογικός νόµος θα πρέπει να ενταχθεί σε µία γενικότερη επιλογή της Κυβέρνησης για συνολική αντιµετώπιση και ενίσχυση της ανάπτυξης της ελληνικής οικονοµίας (π.χ. έργα υποδοµών, αδειοδοτήσεις, ΕΣΠΑ, επενδυτικός νόµος, µεταφορές, διεθνές εµπόριο και διανοµή) όπως και κατάργηση των λοιπών επιβαρύνσεων (π.χ. δηµοτικά τέλη, λιµενικά τέλη, µισθώµατα µεταλλείων, ανταποδοτικά τέλη, τέλη εισόδου σε ΚΑΘ και ΟΛΘ, κ.λπ.) που µειώνουν την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών επιχειρήσεων. ΙΙ. Ειδικές παρατηρήσεις 1. Πρόταση για ριζική ανατροπή του υφιστάµενου φορολογικού συστήµατος & καθιέρωση Ενιαίου Φορολογικού Συντελεστή (Flat Tax Rate) στις επιχειρήσεις Η ύφεση της ελληνικής οικονοµίας και η κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει σήµερα το επιχειρηµατικό περιβάλλον θα πρέπει να δράσουν ως καταλύτης για τη ριζική ανατροπή του υφιστάµενου φορολογικού συστήµατος, στοχεύοντας στη δηµιουργία ενός πιο δίκαιου πλαισίου φορολογίας. Σε αυτό το πλαίσιο, προτείνουµε τη δηµιουργία ενός συστήµατος που θα στηρίζεται στην καθιέρωση ενός ενιαίου φορολογικού συντελεστή (Flat Tax Rate), της τάξης του 15% - 19%. Ενδεικτικά, αναφέρουµε την περίπτωση της Σλοβακίας, η οποία το 2004 πραγµατοποίησε ένα δηµοσιονοµικό άλµα, εισάγοντας ενιαίο φορολογικό συντελεστή (flat tax) 19% επί της φορολόγησης φυσικών προσώπων, επιχειρήσεων και προϊόντων. Η Σλοβακία ως γνωστόν, αποτελούσε µία οικονοµία µε παρόµοια διαρθρωτικά προβλήµατα µε αυτά της Ελλάδας. Ωστόσο σήµερα, καταγράφει το 2 ο υψηλότερο ρυθµό ανάπτυξης σε επίπεδο ΕΕ-27 µετά τη Σουηδία, καθώς το 2010 η µεταβολή του ΑΕΠ ανήλθε σε 4%, ενώ για το 2011 εκτιµάται ότι θα αυξηθεί κατά 4,1% και το 2012 κατά 4,3%. Επίσης, αµέσως µετά την καθιέρωση αυτού του φορολογικού συστήµατος το 2004, η εισροή Άµεσων Ξένων Επενδύσεων στη Σλοβάκικη οικονοµία, αυξήθηκε κατά 7,2%, σε αντίθεση µε το 2003 που η αντίστοιχη αύξηση δεν ξεπέρασε το 1,7%. Σε αντίστοιχες κινήσεις τα τελευταία έτη έχουν προβεί και άλλες ευρωπαϊκές οικονοµίες, όπως η Ρουµανία, η Λετονία, η Λιθουανία και η Εσθονία. 3

4 Απώτερος στόχος του συστήµατος αυτού θα είναι η ορθολογικότερη φορολόγηση µέσω της καθιέρωσης ενός ανώτερου φορολογικού συντελεστή, ο οποίος θα µειώνεται ανάλογα µε το ύψος των δαπανών. Το σύστηµα αυτό αναµένεται να συµβάλλει: - στη δραστική απλοποίηση του φορολογικού συστήµατος σε συνδυασµό µε την ενίσχυση της εµπιστοσύνης στις σχέσεις Κράτους-επιχειρηµατιών και Κράτους επενδυτών, καθώς και στον περιορισµό της γραφειοκρατίας, µεταφέροντας κατ' αυτόν τον τρόπο, «πραγµατικά» και πιθανότατα- σταθερότερα έσοδα στο ταµείο του κράτους. - στην προσέλκυση ξένων επενδύσεων - σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να αποφασισθεί η υιοθέτηση του Flat tax rate ως στρατηγική επιλογή της χώρας και να διασφαλισθεί η διακοµµατική συναίνεση ώστε να υπάρχει συνέχεια και µακροχρόνια δέσµευση για διατήρηση του εν λόγω φορολογικού καθεστώτος 2. Πλήρης κατάργηση του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων Ηλεκτρονική θεώρηση Ο Κώδικας Βιβλίων και Στοιχείων είναι αναχρονιστικός και προσθέτει βάρη στις επιχειρήσεις, επιτρέποντας την αυθαιρεσία και τη διακριτική µεταχείριση. Μείζονος λοιπόν σηµασίας θέµα για την αναµόρφωση του φορολογικού συστήµατος συνιστά η πλήρης κατάργηση του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων (και όχι απλά η ενσωµάτωσή του στη φορολογία εισοδήµατος) και η αντικατάστασή του από ένα ηλεκτρονικό σύστηµα τήρησης τιµολογίων, βιβλίων και άλλων φορολογικών στοιχείων. Οι αλλαγές θα πρέπει να συνίστανται στην πλήρη κατάργηση της διάτρησης των τιµολογίων για όλους τους επιτηδευµατίες, καθώς είναι γνωστό ότι από την υποχρέωση θεώρησης φορολογικών στοιχείων έχουν ήδη απαλλαγεί οι µεγάλες επιχειρήσεις. 3. Βελτίωση µηχανισµών ελέγχου για την αντιµετώπιση της φοροδιαφυγής Κατάργηση επανελέγχων Η φοροδιαφυγή αποτελεί µια από τις σηµαντικότερες παθογένειες της ελληνικής οικονοµίας και κοινωνίας. Οι εξοντωτικές ποινές και τα πρόστιµα που έχουν υιοθετηθεί το τελευταίο διάστηµα δίνουν κίνητρα στη φοροδιαφυγή και τη διαφθορά. Αντίθετα η παραβατικότητα µειώνεται µόνον όταν αυξάνει αισθητά η πεποίθηση ότι ο παραβάτης µπορεί εύκολα να εντοπιστεί. Η φοροαποφυγή, η φοροδιαφυγή και η παραοικονοµία πρέπει να αποτελέσουν το βασικότερο παράγοντα για την αναµόρφωση του φορολογικού µας συστήµατος. Η πρόληψη είναι αυτή που θα παράγει αποτέλεσµα και όχι µόνο η τιµωρία. Απαιτείται η θεσµοθέτηση συστηµάτων πρόληψης και εντοπισµού των παραβατών. Η αξιοποίηση των πόρων που εισπράττονται από τη φορολογία, η απλότητα και η αξιοπιστία της φορολογικής νοµοθεσίας πρέπει να µην αµφισβητούνται από τον πολίτη έτσι ώστε να δηµιουργείται κλίµα εµπιστοσύνης και να µη δηµιουργείται το απαραίτητο άλλοθι των παραβατών αυτής. Με αυτά τα δεδοµένα το Υπουργείο Οικονοµικών θα πρέπει, µεταξύ άλλων, να δώσει απόλυτη προτεραιότητα στις συνεχείς ηλεκτρονικές διασταυρώσεις στοιχείων και να ενεργοποιήσει, µετά την εκλογίκευση της παραµετροποίησής τους, το «Ολοκληρωµένο Πληροφοριακό Σύστηµα των Ελεγκτικών Υπηρεσιών» («Elenxis»), ένα αξιόπιστο εργαλείο µέσω του οποίου διενεργούνται οι φορολογικοί έλεγχοι. Με τον τρόπο αυτό το κράτος εισάγει ενιαία τεχνολογική υποδοµή για τη διενέργεια ελέγχων, διαθέσιµη σε όλες τις ελεγκτικές υπηρεσίες της χώρας (και ειδικότερα τις εφορίες, τα τελωνεία, το Σ ΟΕ καθώς και την Οικονοµική Επιθεώρηση). Επίσης θα πρέπει να καταργηθούν οι επανέλεγχοι που προβλέπονται σε πολλές περιπτώσεις της φορολογικής νοµοθεσίας και συνιστούν βάση για περαιτέρω επιβάρυνση των επιχειρήσεων σε χρόνο και κόστος, διατήρηση εκκρεµοτήτων αλλά και αντικείµενο συναλλαγής. 4

5 Η διενέργεια του φορολογικού ελέγχου και η έκδοση φορολογικού πιστοποιητικού από έναν ανεξάρτητο φορέα όπως οι Ορκωτοί Ελεγκτές Λογιστές, είναι ένα σηµαντικό βήµα προς την φορολογική διαφάνεια και εξυγίανση, σηµαίνει όµως µία extra επιβάρυνση εργασίας και χρόνου αλλά και οικονοµική επιβάρυνση για τις ελεγχόµενες µονάδες. Ως εκ τούτου, και αφού εξασφαλιστεί η εγκυρότητα, διαφάνεια, αποτελεσµατικότητα και συντοµία του ανωτέρω ελέγχου, σηµαντικό είναι για τις επιχειρήσεις, οι πιθανοί επανέλεγχοι από την φορολογική αρχή, οι οποίοι θα πρέπει να γίνονται σύµφωνα µε πραγµατική αποδεδειγµένη (βάσει των εκδοθέντων από τους Ορκωτούς Ελεγκτές πιστοποιητικών) αναγκαιότητα, να επιφέρουν στις επιχειρήσεις όσο το δυνατόν µικρότερη επιβάρυνση. 4. Αύξηση του ποσοστού προβεβαίωσης από 25% στο 50% - Φορολογική δικαιοσύνη Η αύξηση του ποσοστού προβεβαίωσης από 25% στο 50% του αµφισβητούµενου κύριου φόρου, πρόσθετου φόρου και λοιπών συµβεβαιουµένων µε αυτόν φόρων και τελών, για την άσκηση προσφυγής στα δικαστήρια για φορολογικές διαφορές είναι υπέρογκη και ουσιαστικά κλείνει το δρόµο προς τη ικαιοσύνη για τις επιχειρήσεις στις οποίες διαπιστώθηκαν κάποιες φορολογικές παραβάσεις, για τις οποίες όµως τελικώς θα αποφανθούν τα διοικητικά δικαστήρια. Πρόκειται για µέτρο που ουσιαστικά στερεί, σε αυτή ιδίως την περίοδο της κρίσης και της µειωµένης ρευστότητας, από τις επιχειρήσεις και τους πολίτες το συνταγµατικά κατοχυρωµένο δικαίωµα προσφυγής στη δικαιοσύνη, καθιστώντας την Ελλάδα χώρα όπου η επιχείρηση είναι στο έλεος των προθέσεων των ελεγκτικών υπηρεσιών χωρίς δικαστική προστασία, µε ό,τι αυτό συνεπάγεται σε επίπεδο διαφάνειας και αντικειµενικοποίησης της φορολογίας. Πιστεύουµε ότι το Υπουργείο θα πρέπει να επανεξετάσει τη σχετική διάταξη και να µειώσει ή τουλάχιστον να διατηρήσει την προβεβαίωση του 25%, όπως συνεχίζει να ισχύει για τα πρόστιµα. Το ίδιο θα πρέπει να ισχύσει και για την αύξηση του ποσοστού στη φορολογία ΦΠΑ. Γενικότερα θα πρέπει να γίνει δραστική παρέµβαση όσον αφορά στη φορολογική δικαιοσύνη, δικαιώµατα φορολογουµένων, παραγραφές, εκδίκαση υποθέσεων στα φορολογικά δικαστήρια (χρόνος και προϋποθέσεις), ισοδύναµη αντιµετώπιση κράτους και πολιτών στις µεταξύ τους συναλλαγές. 5. Καθυστερήσεις-πάγωµα επιστροφής υπολοίπου ΦΠΑ στις εξαγωγικές επιχειρήσεις Μείζον φορολογικό πρόβληµα για τις εξαγωγικές επιχειρήσεις αποτελούν οι καθυστερήσεις και κατ ουσία το πάγωµα επιστροφής υπολοίπου ΦΠΑ στις εξαγωγικές επιχειρήσεις. Οι καθυστερήσεις που έχουν πλέον γενικευτεί στην επιστροφή επισφραγίστηκαν µε την τροποποίηση της υφιστάµενης Απόφασης (ΑΥΟ ΠΟΛ 1016/ ), ώστε πλέον οι επιστροφές πραγµατοποιούνται χωρίς έλεγχο (90% και 10% µετά από προσωρινό έλεγχο) µε την προϋπόθεση ότι τα αιτούµενα προς επιστροφή ποσά δεν υπερβαίνουν τις Για µεγαλύτερα ποσά οι επιστροφές πραγµατοποιούνται µετά από προσωρινό ή τακτικό έλεγχο σύµφωνα µε την ΠΟΛ 1016/2010, ενώ υπό προϋποθέσεις παρέχεται και η δυνατότητα συµψηφισµού των προς καταβολή ποσών από υποβαλλόµενες χρεωστικές περιοδικές δηλώσεις ΦΠΑ µε τα επιστρεφόµενα ποσά φόρου. Το πάγωµα του ΦΠΑ συνιστά καίριο πλήγµα στις εξαγωγικές επιχειρήσεις και απειλή της ίδιας της βιωσιµότητας και ανταγωνιστικότητάς τους. Και αυτό γιατί έρχεται να προστεθεί στην ήδη µειωµένη ρευστότητα των επιχειρήσεων, στη τραπεζική ασφυξία και στις συνεχώς αυξανόµενες φορολογικές υποχρεώσεις των επιχειρήσεων, πολλές από τις οποίες µολονότι έχουν επιτύχει άριστα αποτελέσµατα τα τελευταία δύο χρόνια, κινδυνεύουν µε στάση πληρωµών λόγω της αυξηµένης πλέον χρηµατοδότησής τους, µε 5

6 ιδιαίτερα αυξηµένα επιτόκια, για να καλύψουν τα οφειλόµενα εκατοµµύρια του ΦΠΑ που ήδη έχουν καταβάλει µετρητά. Ο ΣΕΒΕ τονίζει ότι το πρόβληµα βρίσκεται σε οριακό πλέον επίπεδο και επιδεινώνεται µέρα µε τη µέρα, παρά την χρήση από τις εξαγωγικές επιχειρήσεις του Ειδικού ιπλοτύπου Απαλλαγής (Ε Α) από το ΦΠΑ, αφενός διότι αυτό δεν καλύπτει όλες τις δαπάνες των επιχειρήσεων και αφετέρου διότι και οι προµηθευτές εξαγωγικών επιχειρήσεων έχουν σταµατήσει σε µεγάλο βαθµό να δέχονται Ε Α από τους πελάτες τους εξαγωγείς, καθώς έτσι δυσχεραίνεται η δική τους χρηµατοοικονοµική ρευστότητα. Η συνεχής συσσώρευση των εκκρεµοτήτων δεν οδηγεί πουθενά. Απαιτείται λοιπόν άµεση επιστροφή των ήδη οφειλοµένων ποσών ΦΠΑ στους εξαγωγείς αλλά και στις άλλες κατηγορίες που δεν µπορούν να συµψηφίσουν το φόρο (διαφορές συντελεστή, επενδύσεις) και γενικότερα πιστή τήρηση της υποχρέωσης του ηµοσίου για πραγµατικά άµεση επιστροφή του ΦΠΑ µέσω µιας αυτοµατοποιηµένης και τυποποιηµένης διαδικασίας. Στις προτάσεις του ΣΕΒΕ στο Υπουργείο Οικονοµικών για την αντιµετώπιση αυτού του προβλήµατος περιλαµβάνεται και ο συµψηφισµός του πιστωτικού υπολοίπου ΦΠΑ εξαγωγικών επιχειρήσεων, από την κατάθεση της σχετικής αίτησης επιστροφής, µε υποχρεώσεις που δηµιουργούνται για την επιχείρηση προς το ηµόσιο, όχι µόνο φορολογικές (π.χ. φόρο εισοδήµατος, ΦΠΑ, κ. ά.) αλλά και προς άλλους οργανισµούς/φορείς του δηµοσίου όπως ασφαλιστικές εισφορές για το ΙΚΑ. υστυχώς, µέχρι σήµερα, η διενέργεια συµψηφισµού του επιστρεφόµενου ΦΠΑ µε την ΠΟΛ 1108/2010 προχώρησε µόνο για τις υποβαλλόµενες χρεωστικές περιοδικές δηλώσεις, εφόσον βεβαίως και πάλι συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 83 του ΚΕ Ε και δεν υφίστανται άλλες οφειλές προς το ηµόσιο, ενώ µε το άρθρο 11 του Ν. 3943/11 τροποποιήθηκε το άρθρο 83 του ΚΕ Ε, ώστε εκκαθαρισµένη και βέβαιη χρηµατική απαίτηση του οφειλέτη κατά του ηµοσίου, η οποία αποδεικνύεται µε τελεσίδικη δικαστική απόφαση ή δηµόσιο έγγραφο να συµψηφίζεται µε βεβαιωµένα χρέη αυτού προς το ηµόσιο. Ο ΣΕΒΕ διευκρινίζει ότι, παρά τη χρησιµότητα του µέτρου για αρκετές περιπτώσεις, ο συµψηφισµός, όπως προαναφέρθηκε, θα έχει νόηµα και ουσιαστική χρησιµότητα για τις επιχειρήσεις µόνο σε περίπτωση που καταστεί εφικτός από την υποβολή της σχετικής αίτησης επιστροφής και όχι από τη βεβαίωση του οφειλόµενου ποσού επιστροφής, ιδιαίτερα την περίοδο αυτή που υπάρχει τεχνητή αδυναµία συµψηφισµού λόγω µη διενέργειας ελέγχων και εποµένως µη βεβαίωσης και εκκαθάρισης της απαίτησης. Επιπρόσθετα, το ηµόσιο, µε βάση την παρ. 12 του άρθρου 20 του Ν. 2648/98, διατηρεί το δικαίωµα και µετά τη συµµόρφωση του οφειλέτη σε διευκόλυνση τµηµατικής καταβολής που του χορηγήθηκε, να προβεί σε συµψηφισµό των χρηµατικών απαιτήσεων του οφειλέτη κατά του ηµοσίου κατά τις διατάξεις του άρθρου 83 ΚΕ Ε, διάταξη η οποία εφαρµόζεται και κατά την εφαρµογή των διατάξεων της νοµοθετικής ρύθµισης Ν. 3888/10. Στις περιπτώσεις υπαγωγής οφειλών σε νοµοθετική ρύθµιση ή διευκόλυνση τµηµατικής καταβολής και ανεξάρτητα αν ο οφειλέτης καταβάλλει εµπρόθεσµα τις δόσεις του, δεν αίρεται το ληξιπρόθεσµο αυτών και το δηµόσιο διατηρεί το δικαίωµα του συµψηφισµού απαιτήσεων του κατά το µέρος που καλύπτεται το συνολικά οφειλόµενο ποσό. Τέλος στο ίδιο άρθρο 83 ΚΕ Ε, ορίζεται ότι µε απόφαση του Υπουργού Οικονοµικών καθορίζονται οι προϋποθέσεις και η ειδικότερη διαδικασία µε την τήρηση των οποίων εξαιρούνται από τον αυτεπάγγελτο συµψηφισµό απαιτήσεις του οφειλέτη έναντι του ηµοσίου µε βεβαιωµένα και µη ληξιπρόθεσµα χρέη. Το θέµα αυτό εξετάζεται από το Υπουργείο, το οποίο όµως αφορά µόνο µη ληξιπρόθεσµα χρέη. Εποµένως, µε βάση τα παραπάνω, για την ουσιαστική αξιοποίηση του συµψηφισµού, θα πρέπει να καταργηθεί η δυνατότητα του ηµοσίου να συµψηφίζει αυτεπάγγελτα απαιτήσεις του οφειλέτη, στις περιπτώσεις που ο τελευταίος έχει υπαχθεί σε κάποια ρύθµιση (πχ 6

7 περαίωση) και είναι συνεπής στις τµηµατικές καταβολές. Ο συµψηφισµός θεωρούµε ότι αδικεί τις συνεπείς επιχειρήσεις, καθώς ουσιαστικά απαξιώνει, έστω µερικώς, την όποια ρύθµιση. Η αντιµετώπιση του συµψηφισµού µε τον προαναφερόµενο τρόπο γίνεται επιτακτική στην παρούσα εξαιρετικά δυσχερή οικονοµική συγκυρία όπου το θέµα της ρευστότητας είναι κρίσιµο για την επιβίωση των επιχειρήσεων. Συµπληρωµατικές προτάσεις του ΣΕΒΕ αναφορικά µε την επιστροφή πιστωτικού υπολοίπου ΦΠΑ είναι οι εξής: α) υνατότητα εκχώρησης απαιτήσεων στις τράπεζες από κατατεθείσες στις ΟΥ αιτήσεις ΦΠΑ για δανειοδότηση επιχειρήσεων µε κεφάλαια κίνησης µε εγγύηση του Ελληνικού ηµοσίου Η τραπεζική δανειοδότηση επιχειρήσεων µε εγγύηση του Ελληνικού ηµοσίου βάσει εκχώρησης απαιτήσεων από ΦΠΑ θα πρέπει να προχωρήσει άµεσα, είτε αυτοτελώς από το Υπουργείο Οικονοµικών, είτε σε συνεργασία µε το ΥΠΑΑ στο πλαίσιο του ΕΤΕΑΝ και του Ταµείου Εξωστρέφειας. β) Προτεραιότητα επιστροφών ΦΠΑ σε αµιγώς εξαγωγικές επιχειρήσεις βάσει Εξαγωγικού Μητρώου ΟΥ Στις επιχειρήσεις που έχουν σχεδόν αµιγώς εξαγωγική δραστηριότητα (ποσοστό εξαγωγών επί του κύκλου εργασιών προς προσδιορισµό) προτείνουµε ο ΦΠΑ να επιστρέφεται κατά προτεραιότητα, βάσει ενός Μητρώου που θα καταρτιστεί από τις οικείες ΟΥ. Οι επιχειρήσεις αυτές, αντίθετα µε εκείνες που πραγµατοποιούν περιστασιακές εξαγωγές, έχουν αναπτύξει συστηµατική και κατά κανόνα αξιόπιστη εξαγωγική δραστηριότητα και έχουν επανειληµµένα ελεγχθεί από τις υπηρεσίες του υπουργείου, στερούνται όµως της δυνατότητας συµψηφισµού ΦΠΑ, εποµένως έχουν µεγαλύτερη ανάγκη επιστροφών. γ) Άµεση επιστροφή του ΦΠΑ µε κατάθεση από τις εξαγωγικές επιχειρήσεις ισόποσης εγγυητικής επιστολής στις ΟΥ Προτείνουµε οι επιχειρήσεις που συνεχίζουν να έχουν τη δυνατότητα έκδοσης εγγυητικών από τις τράπεζες να καταθέτουν µε την αίτησή τους στις ΟΥ για επιστροφή ΦΠΑ ισόποση εγγυητική επιστολή, η οποία θα τις επιστρέφεται µετά την ολοκλήρωση του ελέγχου. Τονίζουµε ότι προϋπόθεση στην υιοθέτηση µιας τέτοιας ρύθµισης, αποτελεί η πρόβλεψη η έκδοση της σχετικής εγγυητικής να γίνεται µε χαµηλά τέλη, ώστε να υπάρξουν οι µικρότερες δυνατές επιβαρύνσεις για τις επιχειρήσεις. Η πρόταση αυτή διασφαλίζει πλήρως τα συµφέροντα του ηµοσίου και ανακουφίζει τις επιχειρήσεις, που λόγω των καθυστερήσεων, κινδυνεύουν από υγιείς να γίνουν προβληµατικές. 6. Φοροδιαφυγή στον κοινοτικό ΦΠΑ - Προβλήµατα στις ενδοκοινοτικές συναλλαγές των επιχειρήσεων (ιδίως της Βόρειας Ελλάδας µε χώρες νέα µέλη της ΕΕ) Ο ΣΕΒΕ σαφώς καταδικάζει τις εικονικές ενδοκοινοτικές συναλλαγές και τους εµπλεκόµενους σε αυτές που συνεπάγονται φοροδιαφυγή και απώλεια εσόδων του ηµοσίου, αλλά πλήττουν και την υγιή επιχειρηµατικότητα, το ενδοκοινοτικό εµπόριο και δηµιουργούν αθέµιτο ανταγωνισµό µεταξύ αξιόπιστων και µη ελληνικών επιχειρήσεων. Λόγω της γειτνίασης της Βόρειας Ελλάδας µε τις νέες χώρες µέλη της ΕΕ είναι πολύ συχνές οι ενδοκοινοτικές συναλλαγές µε τις χώρες αυτές. Σε αυτές όµως τις συναλλαγές δηµιουργούνται, χωρίς καµία ευθύνη των ελληνικών επιχειρήσεων, προβλήµατα ως προς τον ΦΠΑ. Η παρέµβαση του ΣΕΒΕ αφορά τις συναλλαγές αξιόπιστων εξαγωγικών επιχειρήσεων που, παρά το ότι λαµβάνουν κάθε δυνατό µέτρο (έλεγχος µέσω Internet της ύπαρξης και των στοιχείων της 7

8 ξένης επιχείρησης κατά τη στιγµή της φόρτωσης, επαλήθευση από το Τµήµα VIES του ΥΠΟΙΟ, τιµολόγια, φορτωτικές µε αποδείξεις παραλαβής από τον πελάτη, καταβολή τιµήµατος µέσω τράπεζας, κ.λ.π.) ώστε να είναι καλυµµένες, βρίσκονται εµπλεκόµενες χωρίς καµία υπαιτιότητα, λόγω µη δηλώσεων των συναλλαγών εκ µέρους των επιχειρήσεων των άλλων κρατών µελών ή λόγω λαθών όσον αφορά σε δηλωθέντα στοιχεία (επωνυµία, ΑΦΜ/ΦΠΑ, κ.λ.π.) ή λόγω µη διαγραφής προβληµατικών επιχειρήσεων (υπό πτώχευση, κ.λ.π.) από το σύστηµα VIES. Στο πλαίσιο αυτό και της νέας πολιτικής της ΕΕ για την καταπολέµηση της φοροδιαφυγής στο ΦΠΑ, ο ΣΕΒΕ ζητά µέτρα για την προστασία των αξιόπιστων ελληνικών επιχειρήσεων που βρίσκονται εµπλεκόµενες σε τέτοιες υποθέσεις µε σοβαρές επιπτώσεις για τις ίδιες (καθυστερήσεις σε χρόνο, κόστος, προσπάθεια συγκέντρωσης πρόσθετων δικαιολογητικών από τις ξένες επιχειρήσεις και φορολογικές αρχές, πρόσθετη απασχόληση προσωπικού, µείωση ρευστότητας, κίνδυνο συνεπειών λόγω εικαζόµενης εικονικότητας στοιχείων, κ.λ.π.). Το πρόβληµα γίνεται επιτακτικότερο στην χώρα µας, διότι, στις περιπτώσεις που δοθεί σχετική εντολή, ο έλεγχος καθυστερεί σηµαντικά, λόγω της ανεπάρκειας των ελεγκτικών µηχανισµών, οπότε οι επιπτώσεις είναι ακόµη µεγαλύτερες. 7. Αύξηση ποσοστού επισφαλειών (άρθρο 31.1 περ. θ του ΚΦΕ) Μείωση αποδεικτικών στοιχείων για τον χαρακτηρισµό µιας απαίτησης ως οριστικά ανεπίδεκτης είσπραξης Ο ΣΕΒΕ ζητά να εισαχθεί ρύθµιση για την αύξηση του ποσοστού επισφαλειών των επιχειρήσεων, καθώς θα πρέπει να ληφθούν υπόψη οι ιδιαίτερα αυξηµένες, λόγω της διεθνούς και εσωτερικής οικονοµικής κρίσης, επισφάλειες και οι πραγµατικές ανάγκες των επιχειρήσεων. Το ισχύον ποσοστό του 0,5% δεν καλύπτει παρά ένα µικρό µόνο µέρος των εν λόγω επισφαλειών. Οι εξαγωγικές επιχειρήσεις, ιδιαίτερα σε αυτή την εξαιρετικά δυσµενή συγκυρία, είναι περισσότερο ευάλωτες σε επισφάλειες. Σε αυτό συµβάλλει η αντικειµενική δυσκολία για έκδοση τελεσίδικων δικαστικών αποφάσεων στο εξωτερικό αλλά και η µη προσφυγή στη δικαστική οδό στην ξένη χώρα για εµπορικές απαιτήσεις χαµηλού κόστους. Προτείνουµε συγκεκριµένα την αύξηση του ποσοστού επισφαλειών από 0,5% στο 2%, για τις εξαγωγικές τουλάχιστον επιχειρήσεις, στο σχηµατισµό πρόβλεψης που αναγνωρίζεται φορολογικά προς έκπτωση από τα ακαθάριστα έσοδα (άρθρο 31.1 περ. θ του ΚΦΕ). Παράλληλα µε την προτεινόµενη αύξηση του ποσοστού για διενέργεια πρόβλεψης για επισφαλείς απαιτήσεις, θα µπορούσε να λειτουργήσει και η µείωση περιορισµός των «αποδεικτικών» στοιχείων που απαιτούνται προκειµένου µια απαίτηση να θεωρηθεί οριστικά ανεπίδεκτη εισπράξεως και να διαγραφεί. Ειδικά όταν αυτή η απαίτηση αφορά σε πελάτη χρεώστη εξωτερικού για τον οποίο η συγκέντρωση στοιχείων είναι ακόµη πιο δυσχερής. 8. Κατάργηση της εισφοράς 0,6% για τις εξαγωγικές επιχειρήσεις Προτείνουµε κατάργηση της εισφοράς 0,6% του Ν. 128/75, τουλάχιστον για τις εξαγωγικές επιχειρήσεις, η οποία σήµερα επιβαρύνει το επιτόκιο χορηγήσεων. Από την κατάργηση της εισφοράς αυτής θα επωφεληθούν οι δανειολήπτες και αντίστοιχα η ανταγωνιστικότητα των ελληνικών επιχειρήσεων, συµπεριλαµβανοµένων και των πιστωτικών ιδρυµάτων, καθώς η επιβολή του δηµιουργεί συνθήκες άνισου ανταγωνισµού εις βάρος των ελληνικών τραπεζών. Αντίστοιχη ρύθµιση είχε γίνει στο παρελθόν για τις εξαγωγικές επιχειρήσεις ως προς τον Ειδικό Φόρο Τραπεζικών Εργασιών (ΕΦΤΕ). 9. Επαναφορά του κινήτρου της φορολογικής απαλλαγής για δαπάνες εξαγωγών ύψους 2% επί του συνόλου των εξαγωγών χωρίς παραστατικά, ρύθµιση που διευκόλυνε τις εξαγωγικές επιχειρήσεις και ανταποκρινόταν στις ιδιαιτερότητές τους και θα πρέπει να 8

9 επανέλθει, µε συγκεκριµενοποίηση των σχετικών δαπανών και εφαρµογή του µέτρου τουλάχιστον για τις συναλλαγές µε τρίτες χώρες, ώστε να είναι κατά το δυνατό συµβατή µε τους κανόνες ανταγωνισµού της ΕΕ. 10. Μείωση Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στη βιοµηχανία Η συµπερίληψη (άρθρο 36) στο Ν.3986/11 «Επείγοντα Μέτρα Εφαρµογής Μεσοπρόθεσµου Πλαισίου ηµοσιονοµικής Πολιτικής » επιβολής Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ) 1,5 ευρώ/gigajoule στο φυσικό αέριο, δεκαπλάσιο από το ελάχιστο ύψος που προβλέπει η σχετική οδηγία, τη στιγµή που τα περισσότερα κράτη της ΕΕ δεν επιβάλουν ΕΦΚ στις βιοµηχανίες τους ή επιβάλλουν το ελάχιστο της οδηγίας (0,15 ευρώ/gigagoule), έχει προκαλέσει την έντονη δυσαρέσκεια του συνόλου της επιχειρηµατικής κοινότητας. Πρόκειται για ένα φοροεισπρακτικό και αντιαναπτυξιακό και µέτρο που επιβαρύνει την παραγωγική διαδικασία και επιφέρει πλήγµα στην ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονοµίας, ακυρώνει την εξαγωγική προσπάθεια των επιχειρήσεων και θα οδηγήσει σε κλείσιµο επιχειρήσεων και απώλεια θέσεων εργασίας. Ο ΣΕΒΕ κρίνει ότι το µέτρο αυτό θα αποτελέσει άλλο ένα ισχυρό αντικίνητρο για τη δραστηριότητα µεγάλου πλήθους παραγωγικών και µεταποιητικών µονάδων, που «καταδικάζονται» λόγω της επιλογής τους να εκσυγχρονιστούν και να γίνουν πιο φιλικές προς το περιβάλλον, υιοθετώντας «πράσινες» πρακτικές. Ήδη το ενεργειακό κόστος µε τις διαδοχικές αυξήσεις της τιµής του φυσικού αερίου έχει αυξηθεί υπέρµετρα και η οποιαδήποτε επιπλέον αύξηση θα έχει καταστροφικά αποτελέσµατα στην ανταγωνιστικότητα ιδίως των ενεργοβόρων βιοµηχανιών. Σε µία περίοδο, όπου έχει καταστεί σαφές από το σύνολο του πολιτικού κόσµου ότι η ανάκαµψη της ελληνικής οικονοµίας µπορεί να επέλθει µόνο µέσα από την αύξηση της εγχώριας παραγωγής, την ενίσχυση των εξαγωγών και την υποκατάσταση των εισαγωγών, είναι αδιανόητο αντί να γίνεται άρση των αντικινήτρων - να δηµιουργούνται συνεχώς νέα προσκόµµατα στη δραστηριότητα των επιχειρήσεων. 11. Επιστροφή Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης Καυσίµων σε δικαιούχους εξαγωγείς Με το Ν. 2861/1954 θεσπίστηκε, για την ενίσχυση της εξαγωγικής δραστηριότητας των ελληνικών επιχειρήσεων, η επιστροφή στον εξαγωγέα των δασµών και φόρων των πρώτων και βοηθητικών υλών και καυσίµων, υγρών και στερεών, που χρησιµοποιούνται για την παραγωγή των εξαγοµένων προϊόντων (όπου οι ύλες και τα καύσιµα υπεισέρχονται στο κόστος FOB των προϊόντων για να γίνουν µερικώς ανταγωνιστικά). Η συγκεκριµένη διαδικασία που ισχύει πλέον µόνο για εξαγωγές (και όχι για ενδοκοινοτικές παραδόσεις) διεκπεραιώνεται για το σύνολο των επιχειρήσεων της Βόρειας Ελλάδας από το πρώην Γ Τελωνείο Θεσσαλονίκης (νυν Α Τελωνείο Θεσσαλονίκης Εισαγωγών-Εξαγωγών). Σήµερα η όλη διαδικασία, η οποία είναι πολύ γραφειοκρατική, καθυστερεί σηµαντικά, κυρίως λόγω ελλείψεων στο προσωπικό του συγκεκριµένου τµήµατος του Τελωνείου που είναι αρµόδιο για τη σχετική διαδικασία, µε αποτέλεσµα να δηµιουργούνται σοβαρά προβλήµατα ρευστότητας στις εξαγωγικές επιχειρήσεις. Οι επιστροφές αρχικά πραγµατοποιούνταν εντός τριµήνου, ενώ σήµερα φθάνουν και υπερβαίνουν κατά πολύ τον ένα χρόνο, ενώ η κατάσταση έχει επιδεινωθεί µε την άτυπη «στάση πληρωµών» του ηµοσίου, λόγω της κρίσιµης δηµοσιονοµικής κατάστασης της χώρας. 9

10 Για την επίλυση του προβλήµατος αυτού και πέρα από το θέµα της ενίσχυσης του τµήµατος επιστροφών σε προσωπικό, ο ΣΕΒΕ προτείνει: εκσυγχρονισµό, απλούστευση, τυποποίηση και συντόµευση της όλης διαδικασίας επαναφορά της δυνατότητας προκαταβολικής επιστροφής καθιέρωση δεσµευτικού χρόνου επιστροφής Η διαδικασία χρήζει απλούστευσης και τυποποίησης ώστε να είναι σαφές και εκ των προτέρων γνωστό στις επιχειρήσεις ποια είναι ακριβώς τα δικαιολογητικά που θα πρέπει να προσκοµίζουν στο τελωνείο και να υποδεικνύονται τα έντυπα που ζητά το τελωνείο (υπόδειγµα αίτησης, υπόδειξη του προσώπου που θα πρέπει να την υποβάλλει, τύπος κατάστασης τιµολογίων, θεώρηση ή µη τιµολογίων, κ.λ.π.). Επίσης θα πρέπει να εξεταστεί αν και ποιο µέρος της διαδικασίας θα µπορούσε να διεκπεραιώνεται ηλεκτρονικά ώστε να περιοριστεί η γραφειοκρατία και να µειωθεί ο χρόνος απασχόλησης τόσο του προσωπικού των επιχειρήσεων όσο και των τελωνειακών. Αυτό θα διευκόλυνε και τις επιχειρήσεις στις οποίες ο τόπος παραγωγικής και εξαγωγικής δραστηριότητας δεν ταυτίζεται µε εκείνο του λογιστηρίου, οπότε έτσι θα αποφευχθεί η διακίνηση εγγράφων που και χρονοβόρα και κοστοβόρα είναι, και κινδύνους απώλειας ενέχει. Σήµερα παρατηρείται το φαινόµενο να ζητούνται εκ των υστέρων πρόσθετα δικαιολογητικά που έχουν µάλιστα ήδη ελεγχθεί από το τελωνείο όπως τα δελτία αποστολής, αλλά και να απαιτούνται αλλαγές στον τρόπο προσκόµισης των δικαιολογητικών που δεν είναι ουσιαστικές (πχ συγκεκριµένη γραµµογράφηση στις καταστάσεις των τιµολογίων µε στοιχεία αριθµό τιµολογίου-ηµεροµηνία-προµηθευτής-ποσότητα, ενώ οι επιχειρήσεις είχαν καταθέσει κατάσταση µε τα ίδια στοιχεία αλλά διαφορετική σειρά: ηµεροµηνία-προµηθευτής-αριθµός τιµολογίουποσότητα ή συγκεκριµένος τρόπος τοποθέτησης ή συρραφής των δικαιολογητικών ή θέση στην οποία θα πρέπει να τίθεται µια σφραγίδα). Αυτό το πισωγύρισµα δηµιουργεί πρόσθετη καθυστέρηση και επιβάρυνση στις επιχειρήσεις που θα πρέπει να απασχολούν, πολλές φορές άσκοπα, το προσωπικό του λογιστηρίου, µε ό,τι αυτό συνεπάγεται Επαναφορά της δυνατότητας προκαταβολικής επιστροφής (δυνατότητα των εξαγωγέων να λαµβάνουν προκαταβολικά όλο ή µέρος του ποσού της επιστροφής) που προβλεπόταν στο άρθρο 5 του Ν /59 και καταργήθηκε το Η δυνατότητα αυτή θα διευκολύνει σηµαντικά τη ρευστότητα των εξαγωγικών επιχειρήσεων, ιδίως αυτή την περίοδο της κρίσης που απειλείται η ίδια η βιωσιµότητά τους εσµευτικός χρόνος επιστροφής: θα πρέπει στο όποιο νέο θεσµικό πλαίσιο της διαδικασίας επιστροφών να προβλεφθεί δεσµευτική προθεσµία εντός της οποίας θα πρέπει να πραγµατοποιείται η επιστροφή. 12. απάνες επιχειρήσεων - Αναγνώριση πρόσθετου ποσού για δαπάνες έρευνας και τεχνολογίας Η πρόσθετη έκπτωση για το λογιστικό προσδιορισµό του καθαρού εισοδήµατος των επιχειρήσεων των δαπανών επιστηµονικής και τεχνολογικής έρευνας από τα καθαρά κέρδη των επιχειρήσεων (άρθρο 31.1.ια.εδ. 3-7 ΚΦΕ) παρατάθηκε µέχρι Η έκπτωση αυτή αποτελεί σηµαντικό φορολογικό κίνητρο για τις εξαγωγικές επιχειρήσεις, καθώς η έρευνα και η καινοτοµία συνιστούν καθοριστικές παραµέτρους της διεθνούς ανταγωνιστικότητάς τους. 10

11 Πέρα από το αίτηµα για περαιτέρω παράταση του µέτρου, το οποίο θα πρέπει να έχει µακροχρόνια διάρκεια, για να µπορούν οι επιχειρήσεις να προχωρήσουν σε µακροπρόθεσµο στρατηγικό σχεδιασµό, προτείνουµε: α) να καταργηθεί η προϋπόθεση για την έκπτωση από τα καθαρά κέρδη οι εν λόγω δαπάνες να πρέπει να αυξάνονται. Σύµφωνα µε την ισχύουσα διάταξη, µόνο εφόσον οι δαπάνες υπερβαίνουν µέσα στη χρήση, το µέσο όρο των αντίστοιχων δαπανών που πραγµατοποιήθηκαν τις δύο προηγούµενες χρήσεις, αφαιρείται από τα καθαρά κέρδη επιπλέον ποσοστού πενήντα τοις εκατό (50%) των δαπανών αυτών που πραγµατοποιήθηκαν στη χρήση. Η ενίσχυση της έρευνας δεν πρέπει να γίνεται µόνο αν οι δαπάνες γι αυτή αυξάνονται και υπερβαίνουν το µέσο όρο των δύο προηγούµενων ετών. To αίτηµα αυτό ενισχύεται και από το γεγονός ότι, λόγω της δυσµενούς οικονοµικής συγκυρίας που µαστίζει τις περισσότερες επιχειρήσεις στην χώρα µας, όπου οι περισσότερες από αυτές είναι αναγκασµένες να περικόπτουν δαπάνες, µη εξαιρουµένων, δυστυχώς, των δαπανών έρευνας και ανάπτυξης. β) να διευρυνθεί η έννοια των δαπανών έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης ώστε σε αυτές να συµπεριληφθούν οι παρακάτω δαπάνες που είναι αναπόσπαστο µέρος της διαδικασίας έρευνας και τεχνολογίας: απόκτηση και διατήρηση σηµάτων συµµόρφωσης: οι δαπάνες απόκτησης και διατήρησης σηµάτων συµµόρφωσης που συνδέονται άµεσα µε τις δαπάνες επιστηµονικής και τεχνολογικής ανάπτυξης έχει διευκρινιστεί από το ΥΠΟΙΟ (ΠΟΛ 1106/ ) ότι εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων, θα πρέπει όµως να υπαχθούν και στις δαπάνες επιστηµονικής και τεχνολογικής ανάπτυξης που εκπίπτουν από τα καθαρά κέρδη των επιχειρήσεων εργαστηριακές δοκιµές από αναγνωρισµένα εργαστήρια έξοδα κατοχύρωσης πνευµατικής/βιοµηχανικής ιδιοκτησίας έξοδα για έρευνες αγοράς γ) να µη περικόπτονται από τη Γενική Γραµµατεία Έρευνας και Τεχνολογίας δαπάνες που αφορούν υποχρεώσεις των επιχειρήσεων από την ίδια συµµετοχή σε ερευνητικά έργα ή προγράµµατα που συγχρηµατοδοτούνται από το ηµόσιο ή την Ευρωπαϊκή Ένωση ή διεθνείς οργανισµούς (σχετ. ΠΟΛ 1228/02 του Υπουργείου Οικονοµίας και Οικονοµικών στην οποία, µε βάση την υπ'αριθ /87 Απόφαση του Υπουργού Βιοµηχανίας, Ενέργειας και Τεχνολογίας, ως δαπάνες επιστηµονικής και τεχνολογικής έρευνας εκπεστέες από το εισόδηµα των επιχειρήσεων χαρακτηρίζονται οι δαπάνες που αφορούν υποχρεώσεις της επιχείρησης από την ίδια συµµετοχή σε ερευνητικά έργα ή προγράµµατα που συγχρηµατοδοτούνται από το ηµόσιο ή την Ευρωπαϊκή Ένωση ή διεθνείς οργανισµούς). 13. Άλλες επιχειρηµατικές δαπάνες: (α) Τα έξοδα µετακίνησης και συντήρησης (καύσιµα, επισκευές, µισθώµατα, αποσβέσεις) των επιβατικών αυτοκινήτων ιδιωτικής χρήσης, τα οποία κατέχουν οι επιχειρήσεις είτε ως ιδιοκτησία είτε µέσω µίσθωσης (χρηµατοδοτικής ή λειτουργικής), εκπίπτουν από το ακαθάριστο εισόδηµα αυτών µόνο κατά ποσοστό εξαρτώµενο από τον κυβισµό του Ε.Ι.Χ.. Θεωρούµε ότι το συγκεκριµένο µέτρο µη αναγνώρισης του συνόλου της δαπάνης, αποτελεί οικονοµικό, φορολογικό, αλλά και ταµειακό πλήγµα για τις επιχειρήσεις, οι οποίες πραγµατοποιούν τα συγκεκριµένα έξοδα στα πλαίσια της φυσιολογικής και παραγωγικής τους δράσης και λειτουργίας, αλλά δεν έχουν το δικαίωµα να τα εκπέσουν εξολοκλήρου φορολογικά. Το συγκεκριµένο πρόβληµα είναι πολύ πιο έντονο σε επιχειρήσεις, οι οποίες έχουν 11

12 «στόλο» επιβατικών αυτοκινήτων, ο οποίος εξυπηρετεί βασικές ανάγκες καθώς χρησιµοποιείται από τους πωλητές της εταιρίας. Στη συγκεκριµένη περίπτωση, η συνδεόµενη µε το µεταφορικό µέσο δαπάνη δεν είναι πια µία απλή διοικητική δαπάνη διαθέσεως, αλλά µία πολύ σηµαντική και απαραίτητη για την λειτουργία και την εξυπηρέτηση των σκοπών της επιχείρησης «παραγωγική» δαπάνη. Η θέσπιση λοιπών άλλων πιο «λογικών» και αντικειµενικών κριτηρίων για την έκπτωση ή µη των συγκεκριµένων δαπανών και όχι η εφαρµογή απρόσωπων και κοινών για όλους ποσοστών, θα βοηθούσε τόσο στην φορολογική ελάφρυνση των επιχειρήσεων όσο και στην αποφυγή της φοροδιαφυγής, η οποία συντελείται τώρα όταν οι επιχειρήσεις εκπίπτουν το σύνολο των συγκεκριµένων δαπανών, παρά το ότι µε το ισχύον φορολογικό σύστηµα δεν έχουν αυτό το δικαίωµα. (β) Τα έξοδα κινητής τηλεφωνίας, τα οποία εκπίπτουν κι αυτά µε περιορισµούς, αποτελούν πια µία βασικότατη δαπάνη για τις επιχειρήσεις και θα έπρεπε να επανεξεταστούν οι όροι και οι περιορισµοί στην έκπτωσή τους από το φορολογητέο εισόδηµα, για τους ίδιους λόγους φορολογικής ελάφρυνσης και αποφυγής της φοροδιαφυγής που αναφέρονται ανωτέρω. (γ) Σηµαντικότατη «δαπάνη» µη ταµειακή για τις επιχειρήσεις είναι και οι ετήσιες αποσβέσεις των παγίων στοιχείων τους. Οι αποσβέσεις και πολλές φορές η διενέργεια υπεραποσβέσεων, έχει λειτουργήσει στο παρελθόν ευεργετικά όσον αφορά στην επενδυτική δράση των επιχειρήσεων. Ως εκ τούτου, µία πρόταση για αλλαγή του τρόπου υπολογισµού των αποσβέσεων, θα πρέπει να περάσει µέσα από το φίλτρο της αναγκαιότητας και της χρησιµότητας. Εξάλλου ας µην ξεχνάµε ότι, µία µελλοντική υποχρεωτική ή οικειοθελής εφαρµογή των ιεθνών Λογιστικών Προτύπων από το σύνολο των ελληνικών επιχειρήσεων, θα οδηγήσει από µόνη της στην εφαρµογή νέων κανόνων υπολογισµού των αποσβέσεων. Οι αποσβέσεις υπολογίζονται βάσει των συντελεστών που έχουν ορισθεί από το Προεδρικό ιάταγµα 299/2003. Σίγουρα η δυνατότητα επιλογής συντελεστή απόσβεσης µεταξύ ενός υψηλού και ενός χαµηλού όπως αυτοί ορίζονται από το Π.. 299/2003 δίνει µία ελαστικότητα στις επιχειρήσεις και την δυνατότητα να ξεφύγουν από την απόλυτη οµαδοποίηση που ίσχυε βάσει του προηγούµενου Π.. 100/1998, που ανεξάρτητα από το είδος της επιχείρησης και την χρήση του παγίου όριζε ένα συντελεστή απόσβεσης για κάθε οµάδα παγίων. Και πάλι όµως, η υιοθέτηση ενός συστήµατος αποσβέσεων που θα χαρακτηρίζεται από αντικειµενικότητα και θα δίνει στις επιχειρήσεις τη δυνατότητα να αποσβένουν τα πάγιά τους βάσει της πραγµατικής τους χρήσης, αξίας και χρησιµότητας, θα βοηθούσε στην «εξυγίανση» των Οικονοµικών Καταστάσεων και στην εξαγωγή ενός πιο ειλικρινούς και πραγµατικού φορολογικού αποτελέσµατος (κέρδους ή ζηµίας). Φυσικά ένα τέτοιο σύστηµα υπολογισµού των αποσβέσεων θα πρέπει να συνοδεύεται από τις ασφαλιστικές δικλείδες και κανόνες που θα εξασφαλίσουν την ορθή και νόµιµη χρήση του από τις επιχειρήσεις και που δε θα επιτρέψουν να γίνει όργανο φοροδιαφυγής µέσω της δηµιουργίας υπερβολικών εικονικών δαπανών απόσβεσης, ή της δηµιουργίας ψευδών κερδών µέσω της διενέργειας µικρότερων από τις ορθές αποσβέσεις. (δ) ηµοτικό Τέλος ιαφήµισης 2%: σύµφωνα µε τον Νόµο 2880/2001 (ΦΕΚ 9/ , τ. Α'), το ηµοτικό Τέλος ιαφήµισης ορίσθηκε σε ποσοστό 2% υπολογιζόµενο επί της πραγµατοποιηθείσας δαπάνης διαφήµισης. Αντιλαµβάνεστε ότι τόσο οι συγκεκριµένες δαπάνες, όσο και το αναλογούν τέλος διαφήµισης, για την 12

13 πλειοψηφία των επιχειρήσεων, ανέρχονται σε σηµαντικά ποσά. H απόδοση δε του τέλους, γίνεται πάντοτε από τον διαφηµιζόµενο, µέχρι τη λήξη προθεσµίας υποβολής της δήλωσης φορολογίας εισοδήµατος. H καταβολή πραγµατοποιείται σε οποιοδήποτε γραφείο του Tαµείου Παρακαταθηκών και ανείων λειτουργεί σε ηµόσια Oικονοµική Yπηρεσία (.O.Y.) και αποδεικνύεται µε την παροχή ανάλογου παραστατικού στοιχείου (διπλότυπου). Σε περίπτωση όµως εκπρόθεσµης απόδοσης των οφειλόµενων τελών, οι σχετικές δαπάνες διαφήµισης δεν αναγνωρίζονται ως εκπεστέες από τα ακαθάριστα έσοδα. ηλαδή, τα ποσά των δαπανών που υπόκεινται σε τέλος διαφηµίσεων υπέρ δήµων και κοινοτήτων δεν αναγνωρίζονται ως δαπάνη της διαφηµιζόµενης επιχείρησης, αν δεν αποδεικνύεται µέχρι τη λήξη προθεσµίας υποβολής της δήλωσης φορολογίας εισοδήµατος η καταβολή του τέλους που αναλογεί µε τριπλότυπο είσπραξης του οικείου δήµου ή κοινότητας. Σηµαντική διευκόλυνση για τις επιχειρήσεις θα ήταν, σε περίπτωση εκπρόθεσµης καταβολής του τέλους 2%, να υπολογίζονται µεν προσαυξήσεις ανάλογα µε την καθυστέρηση (κάτι που τώρα δεν γίνεται), να µην χάνεται όµως το δικαίωµα έκπτωσης των συγκεκριµένων διαφηµιστικών δαπανών, καθώς είναι κατανοητό ότι η «ζηµία» από τις προσαυξήσεις θα είναι σαφώς µικρότερη από την αντίστοιχη της µη αναγνώρισης των δαπανών διαφήµισης ως εκπεστέες από τα ακαθάριστα έσοδα της επιχείρησης. 14. Μείωση ποσοστού προκαταβολής φόρου εισοδήµατος Στο πλαίσιο της ενίσχυσης της ρευστότητας των επιχειρήσεων, η µείωση του ποσοστού της προκαταβολής φόρου εισοδήµατος επόµενης χρήσης, θα µπορούσε να παίξει ένα επικουρικό ρόλο. 15. Κατάργηση του ΦΑΠ στα ακίνητα που χρησιµοποιούνται για τη λειτουργία της επιχείρησης Κρίνεται απαραίτητη η κατάργηση του ΦΑΠ στα ακίνητα που χρησιµοποιούνται για τη λειτουργία της επιχειρήσεις (παραγωγή, τυποποίηση, αποθήκευση, κ.λ.π.), ο οποίος επιβαρύνει σηµαντικά τις επιχειρήσεις πλήττοντας την ανταγωνιστικότητά τους. 16. Αύξηση ΦΠΑ σε είδη σίτισης Η αύξηση του ΦΠΑ σε είδη σίτισης αποτελεί ένα ακόµη πλήγµα σε ένα από τα πλέον εξαγώγιµα «προϊόντα» της χώρας µας, τον τουρισµό. Αντίθετα, η ενίσχυση του τουρισµού και των τουριστικών επενδύσεων θα έπρεπε να είναι βασικότατος στόχος ενός νέου φορολογικού σχεδιασµού. 17. Αποποινικοποίηση και εξαίρεση από τις διατάξεις του νόµου για Νοµιµοποίηση Εσόδων από Παράνοµες ραστηριότητες, των αναλήψεων από µέλη του.σ. ποσών από τα διαθέσιµα της εταιρίας για επιχειρηµατικούς σκοπούς Θα πρέπει να εξεταστεί το θέµα της «αποποινικοποίησης» και εξαίρεσης από τις διατάξεις του νόµου για Νοµιµοποίηση Εσόδων από Παράνοµες ραστηριότητες, των αναλήψεων από µέλη του.σ. ποσών από τα διαθέσιµα της εταιρίας, όταν βέβαια οι αναλήψεις αυτές αποδεδειγµένα χρησιµοποιούνται για επιχειρηµατικούς σκοπούς της επιχείρησης. Μία τέτοια εξαίρεση θεωρούµε θα διευκόλυνε σηµαντικά την επιχειρηµατική δράση, καθώς θα απελευθέρωνε τους επιχειρηµατίες τόσο από τον φόβο παραβάσεων του ανωτέρω νόµου όσο και αντίστοιχων του Εµπορικού Νόµου 2190/

14 18. Συµβάσεις αποφυγής διπλής φορολογίας Συµβάσεις µε χώρες Λατινικής Αµερικής για λογισµικό Οι συµβάσεις αυτές ιδίως για τις εξαγωγικές επιχειρήσεις είναι ιδιαίτερα σηµαντικές και θα πρέπει να επεκταθούν στο σύνολο των χωρών µε τις οποίες διατηρούµε εµπορικο-οικονοµικές σχέσεις (εξαγωγές, επενδύσεις, κ.λ.π.). Ειδικότερα ως προς τις επιχειρήσεις λογισµικού, καταθέτουµε το αίτηµα για επέκταση των συµβάσεων αποφυγής διπλής φορολογίας µε όλες τις χώρες της Λατινικής Αµερικής µε προτεραιότητα σε Περού και Αργεντινή και µάλιστα ζητούµε να συµπεριληφθούν σε αυτές τα παρακάτω: 1) Software USAGE FEES (Monthly Lease fees, paid by the customer who makes use of the software) 2) Software SERVICES, provided either at the customer s site (like Software INSTALLATION SET-UP, TRAINING services, COLSULTATION services) or at the supplier s site (like ANNUAL SUPPORT/MAINTENANCE fee which is provided by remote internet connection or telephone). Σε χώρες που ελληνικές επιχειρήσεις λογισµικού δραστηριοποιούνται στην Λατινική Αµερική, κατά την πληρωµή των τιµολογίων υπηρεσιών τους (service invoices) παρακρατείται φόρος (withholding tax) που ανέρχεται σε υψηλά ποσοστά (πχ στο Περού 30%, στην Αργεντινή 35%, στην Κολοµβία 10%). Συνεπώς όταν πχ. τιµολογούν ευρώ προς πελάτη στο Περού, λαµβάνουν µετά την παρακράτηση µόνο 700 ευρώ, ο παρακρατούµενος φόρος των 300 ευρώ αφενός δεν είναι συµψηφιζόµενος στην Ελλάδα (ώστε το ποσό αυτό να εκπέσει από τις φορολογικές τους υποχρεώσεις), αφετέρου φορολογούνται και επί των 300 αυτών ευρώ που ούτε εισπράττουν ούτε συµψηφίζουν (καθώς φορολογούνται επί του συνόλου των ευρώ). Προτείνουµε λοιπόν: Α) Εάν είναι δυνατόν, αποφυγή του φόρου παρακράτησης (withholding tax) επί των τιµολογίων υπηρεσιών από την χώρα όπου οι ελληνικές επιχειρήσεις παρέχουν τις υπηρεσίες ή περιορισµό του φόρου αυτού (capping) όπως για παράδειγµα αναφέρεται στην παράγραφο 2 του άρθρου 12 της σύµβασης µε το Μεξικό Β) Συµψηφισµό φόρου παρακράτησης (withholding tax) όταν επιβάλλεται στην χώρα όπου παρέχουν τις υπηρεσίες, µε τις φορολογικές υποχρεώσεις στην Ελλάδα. Γ). Σε κάθε περίπτωση, αποφυγή φορολόγησης σε ποσά παρακρατούµενου φόρου που ούτε εισπράττονται από τον πάροχο ούτε συµψηφίζονται φορολογικά. Συνεπώς, όσον αφορά το κείµενο των συµβάσεων και λαµβάνοντας ως βάση αναφοράς το κείµενο της Σύµβασης αποφυγής διπλής φορολογίας που υπογράφηκε µε το Μεξικό, προτείνουµε τα ακόλουθα: I. Εφόσον τα δικαιώµατα από χρήση λογισµικού εµπίπτουν στο άρθρο 12 που αφορά «ικαιώµατα» (στο Αγγλικό κείµενο Royalties ), τότε σε νέες συµβάσεις να συµπεριλαµβάνονται στο άρθρο αυτό οι προσδιορισµοί των καλύψεων «χρήσης προϊόντων λογισµικού (software usage fees)», «χρήσης υπηρεσιών εγκατάστασης και εκπαίδευσης λογισµικού (software installation & training services), δικαιώµατα που αφορούν υπηρεσίες συντήρησης και υποστήριξης λογισµικού (software support & maintenance). II. Εφόσον δεν εµπίπτουν στο άρθρο 12, να υπάρχει ένα άρθρο που να αφορά αυτά. 14

15 III. Στα ανωτέρω άρθρα, καθώς και στο άρθρο 23 που αφορά «εξάλειψη διπλής φορολογίας» και συγκεκριµένα στην παράγραφο 2 του άρθρου αυτού όπου διευκρινίζεται ότι η Ελληνική ηµοκρατία αναγνωρίζει ως έκπτωση από το φόρο εισοδήµατος ενός κατοίκου τον φόρο εισοδήµατος που καταβλήθηκε στο Μεξικό σύµφωνα µε τις διατάξεις αυτής της σύµβασης, να προσδιορίζεται ότι οι αναγραφόµενες καλύψεις αφορούν και επιχειρήσεις (πέραν του κατοίκου), καλύπτουν και δικαιώµατα χρήσης (πέραν του εισοδήµατος), καθώς και ότι καλύπτουν και τον φόρο παρακράτησης (πέραν του φόρου εισοδήµατος). 19. Κατάργηση της αφαίρεσης των ασφαλιστικών εισφορών και ιδιαίτερα αυτών του ΟΑΕΕ από το φορολογητέο εισόδηµα Οι ασφαλιστικές εισφορές στα ασφαλιστικά ταµεία, µεταξύ των οποίων και ο ΟΑΕΕ, είναι κατά κανόνα υποχρεωτικές, δηλαδή υποχρεωτικό έξοδο για τον επιχειρηµατία που δεν καταχωρείται στα βιβλία της επιχείρησης και γενικότερα για τον επιτηδευµατία-ελεύθερου επαγγελµατία. Η πρόσφατη (Ν. 3986/2011) κατάργηση του κινήτρου αυτού θα επιδεινώσει ακόµα περισσότερο τα έσοδα του ΟΑΕΕ, την ίδια την βιωσιµότητά του, τη δυνατότητα για πληρωµή συντάξεων και προφανώς θα δηµιουργήσει πιέσεις στον προϋπολογισµό για κάλυψη των ελλειµµάτων του. Σύµφωνα µε στοιχεία του ΟΑΕΕ οι επαγγελµατίες που δεν καταβάλλουν τις δικές τους ασφαλιστικές εισφορές ξεπερνούν το 35% (17% πριν από 3 χρόνια). Η κατάργηση από µόνη της θα αυξήσει το φόρο πάνω από 25% και ουσιαστικά αποτελεί ένα έµµεσο τρόπο αύξησης των συντελεστών φορολόγησης δια της πλασµατικής αύξησης του φορολογητέου. Η µη πληρωµή ασφαλιστικών εισφορών δεν πρόκειται να περιοριστεί µε απειλές για πρόστιµα, αυτόφωρα και φυλακίσεις. Η αδυναµία πληρωµής κάτω από τις σηµερινές συνθήκες µε δεδοµένη την επιδείνωση της οικονοµικής κρίσης και το επικείµενο κλείσιµο ακόµη περισσότερων επιχειρήσεων είναι πραγµατική και δεν αποκαθιστάται µε τα όποια διοικητικά µέτρα. Για το λόγο αυτό ζητούµε την ανάκληση της κατάργησης της δυνατότητας αφαίρεσης των ασφαλιστικών εισφορών όλων των ταµείων από το φορολογητέο εισόδηµα, ιδιαίτερα αυτή τη συγκεκριµένη χρονική συγκυρία. 20. Ετήσιο τέλος επιτηδεύµατος Προτείνουµε την εξαίρεση από το ετήσιο τέλος επιτηδεύµατος (άρθρο 31 Ν. 3986/2011), για όσους φορολογούµενους (επιτηδευµατίες-ελεύθερους επαγγελµατίες) αποκτούν µεν εισοδήµατα από ελευθέρια επαγγέλµατα αλλά είναι κατά κύριο επάγγελµα µισθωτοί ή αποκτούν εισόδηµα που θεωρείται εισόδηµα από µισθωτές υπηρεσίες. Αν ένας φορολογούµενος αποκτά εισόδηµα που είναι ή θεωρείται εισόδηµα από µισθωτές υπηρεσίες και ταυτόχρονα εισόδηµα και από ελευθέριο επάγγελµα, τότε - σε περίπτωση που το εισόδηµα από µισθούς υπερβαίνει το 50% του συνολικού ετήσιου καθαρού φορολογητέου εισοδήµατός του - να απαλλάσσεται από το ετήσιο τέλος επιτηδεύµατος. 15