Α Π Ο Φ Α Σ Η 168/2011

Transcript

1 ΑΡΧΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ Ε ΟΜΕΝΩΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ Αθήνα, Αριθ. Πρωτ.: Γ/ΕΞ/2853-1/ Α Π Ο Φ Α Σ Η 168/2011 (Τµήµα) Η Αρχή Προστασίας εδοµένων Προσωπικού Χαρακτήρα συνεδρίασε σε σύνθεση Τµήµατος στο κατάστηµά της στις µετά από πρόσκληση του Προέδρου της, προκειµένου να εξετάσει την υπόθεση που αναφέρεται στο ιστορικό της παρούσας. Παρέστησαν οι Γ. Μπατζαλέξης, Αναπληρωτής Πρόεδρος κωλυοµένου του Προέδρου της Αρχής Π. Χριστόφορου, Π. Τσαντίλας, Γ. Λαζαράκος (ως εισηγητής) και Χ. Ανθόπουλος, αναπληρωµατικά µέλη σε αντικατάσταση των τακτικών µελών Αναστάσιου Πράσσου, Αναστάσιου Ιωάννη Μεταξά και. Μπριόλα, οι οποίοι αν και εκλήθησαν νοµίµως εγγράφως δεν παρέστησαν λόγω κωλύµατος. Παρούσα χωρίς δικαίωµα ψήφου ήταν η Κ. Κυριάκου, νοµικός ελέγκτρια, ως βοηθός εισηγητή, και η Ε. Παπαγεωργοπούλου, υπάλληλος του τµήµατος διοικητικών και οικονοµικών υποθέσεων, ως γραµµατέας. Η Αρχή έλαβε υπόψη τα παρακάτω: Στις ο A απευθύνθηκε στον Εισαγγελέα Πρωτοδικών Αθηνών αιτούµενος τη χορήγηση σε αυτόν από τη ιεύθυνση Προσωπικού του Αρχηγείου Πυροσβεστικού Σώµατος της έκθεσης ικανότητας του B για την περίοδο.. Νοεµβρίου

2 Νοεµβρίου Σύµφωνα µε την αίτηση του A, παρά το γεγονός ότι στον πίνακα κρινοµένων αρχιπυράρχων του έτους 2011, ο ίδιος, κατείχε την πρώτη θέση και ο B την 12 η, ο τελευταίος προήχθη στο βαθµό του υποστρατήγου, ενώ ο A αποστρατεύθηκε από τις τάξεις του Πυροσβεστικού Σώµατος ως «ευδοκίµως τερµατίσας την σταδιοδροµία του». Ο A (ο οποίος έχει ήδη προσφύγει δικαστικά κατά της ανωτέρω απόφασης) επικαλέστηκε το έννοµο συµφέρον του να ανατρέψει τη συγκεκριµένη απόφαση και ζήτησε από τον Εισαγγελέα να του επιτρέψει την πρόσβαση στην έκθεση ικανότητας του συνυποψηφίου του, Β. Ο Εισαγγελέας διαβίβασε την αίτηση του A στο Αρχηγείο του Πυροσβεστικού Σώµατος µε τη σηµείωση ότι θα πρέπει να ληφθεί σχετική άδεια από την Αρχή Προστασίας εδοµένων Προσωπικού Χαρακτήρα (εισαγγελική παραγγελία / ). Αυτή την εισαγγελική παραγγελία υπέβαλε ο A στην Αρχή (αριθ. πρωτ. Γ/ΕΙΣ/2853/ της Αρχής). Μετά από τηλεφωνική επικοινωνία της Αρχής µε τη ιεύθυνση Προσωπικού του Αρχηγείου Πυροσβεστικού Σώµατος, το Αρχηγείο, ως υπεύθυνος επεξεργασίας, έστειλε το µε αριθ. πρωτ /Φ.Α.202.2/ (αριθ. πρωτ. της Αρχής Γ/ΕΙΣ/7708/ ) φαξ προς την Αρχή µε το οποίο δήλωνε ότι ενηµερώθηκε σχετικά µε την αίτηση του A και ότι δεν έχει αντίρρηση να εξεταστεί η αίτησή του από την Αρχή. Μετά από εξέταση όλων των παραπάνω στοιχείων και κατόπιν διεξοδικής συζήτησης ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ 1. Το άρθρο 2 στοιχ. α, β, δ και θ του ν. 2472/1997 για την προστασία του ατόµου από την επεξεργασία δεδοµένων προσωπικού χαρακτήρα προβλέπει ότι «Για τους σκοπούς του παρόντος νόµου νοούνται ως: εδοµένα προσωπικού χαρακτήρα, κάθε πληροφορία που αναφέρεται στο υποκείµενο των δεδοµένων... Ευαίσθητα δεδοµένα τα δεδοµένα που αφορούν τη φυλετική ή εθνική προέλευση, τα πολιτικά φρονήµατα, τις θρησκευτικές ή φιλοσοφικές πεποιθήσεις, τη συµµετοχή σε ένωση, σωµατείο και συνδικαλιστική οργάνωση, την υγεία, την κοινωνική πρόνοια και την ερωτική ζωή, καθώς και τα σχετικά µε ποινικές διώξεις ή καταδίκες... Επεξεργασία δεδοµένων προσωπικού 2

3 χαρακτήρα κάθε εργασία ή σειρά εργασιών που πραγµατοποιείται, από το ηµόσιο ή από νοµικό πρόσωπο δηµοσίου δικαίου ή ιδιωτικού δικαίου ή ένωση προσώπων ή φυσικό πρόσωπο µε ή χωρίς τη βοήθεια αυτοµατοποιηµένων µεθόδων και εφαρµόζονται σε δεδοµένα προσωπικού χαρακτήρα, όπως η συλλογή, η καταχώριση, η οργάνωση, η διατήρηση ή αποθήκευση, η τροποποίηση, η εξαγωγή, η χρήση, η διαβίβαση, η διάδοση ή κάθε άλλης µορφής διάθεση, η συσχέτιση ή ο συνδυασµός, η διασύνδεση, η δέσµευση (κλείδωµα), η διαγραφή, η καταστροφή... Τρίτος, κάθε φυσικό ή νοµικό πρόσωπο, δηµόσια αρχή ή υπηρεσία, ή οποιοσδήποτε άλλος οργανισµός, εκτός από το υποκείµενο των δεδοµένων, τον υπεύθυνο επεξεργασίας και τα πρόσωπα που είναι εξουσιοδοτηµένα να επεξεργάζονται τα δεδοµένα προσωπικού χαρακτήρα, εφόσον ενεργούν υπό την άµεση εποπτεία ή για λογαριασµό του υπεύθυνου επεξεργασίας». Το άρθρο 4 παρ. 1 στοιχ. α και β του ν. 2472/1997 ορίζει ότι ο σκοπός της επεξεργασίας πρέπει να είναι καθορισµένος, σαφής και νόµιµος, τα δε δεδοµένα να είναι συναφή, πρόσφορα και όχι περισσότερα από όσα απαιτούνται ενόψει του σκοπού της επεξεργασίας. Για τη νόµιµη επεξεργασία ευαίσθητων προσωπικών δεδοµένων απαραίτητη είναι η χορήγηση άδειας από την Αρχή στην περίπτωση που συντρέχει κάποια από τις βάσεις νοµιµότητας της επεξεργασίας που ορίζονται στην παράγραφο 2 του άρθρου 7 του ν. 2472/1997. Κατά το άρθρο 7 παρ. 2 στοιχ. γ του προαναφερθέντος νόµου «Κατ εξαίρεση επιτρέπεται η συλλογή και η επεξεργασία ευαίσθητων δεδοµένων, καθώς και η ίδρυση και λειτουργία σχετικού αρχείου, ύστερα από άδεια της Αρχής, όταν συντρέχουν µία ή περισσότερες από τις ακόλουθες προϋποθέσεις:...γ) Η επεξεργασία αφορά δεδοµένα που δηµοσιοποιεί το ίδιο το υποκείµενο ή είναι αναγκαία για την αναγνώριση, άσκηση ή υπεράσπιση δικαιώµατος ενώπιον δικαστηρίου ή πειθαρχικού οργάνου...». Η διάταξη του άρθρου 11 παρ. 3 του ν. 2472/1997 προβλέπει ότι «Εάν τα δεδοµένα ανακοινώνονται σε τρίτους, το υποκείµενο ενηµερώνεται για την ανακοίνωση πριν από αυτούς». 2. Τα στοιχεία των εκθέσεων ικανότητας των αξιωµατικών του πυροσβεστικού σώµατος αποτελούν προσωπικά δεδοµένα αυτών κατά την έννοια του άρθρου 2 στοιχ. α και β του ν. 2472/1997. Σύµφωνα, µε το Π 305/1992 σχετικά µε την ιεραρχία, 3

4 προαγωγές, αποστρατεία πυροσβεστικού σώµατος προβλέπεται ότι : «1. Τα ουσιαστικά για προαγωγή προσόντα προσδιορίζουν τη γενική ικανότητα των αξιωµατικών για την άσκηση των καθηκόντων του βαθµού τους και την εξέλιξή τους. Αυτά αποτελούν τα βασικά στοιχεία στα οποία στηρίζονται οι κρίσεις των αξιωµατικών και συνάγονται από τις εκθέσεις ικανότητας και τα υπόλοιπα έγγραφα που υπάρχουν στους ατοµικούς φακέλους. 2. Τα ουσιαστικά για προαγωγή προσόντα διακρίνονται σε διανοητικά, επαγγελµατικά, διοικητικά, ηθικά, ψυχικά και σωµατικά. 8. Τα σωµατικά προσόντα αναφέρονται στην υγεία, στην αρτιµέλεια, στην αντοχή κατά την εκτέλεση της υπηρεσίας και στη γενική σωµατική παράσταση» (άρθρο 9) Στο άρθρο 11 του ίδιου Π.. προβλέπεται ότι οι εκθέσεις ικανότητας είναι τα έγγραφα στα οποία εµφαίνονται και βαθµολογούνται αναλυτικά τα ουσιαστικά προς προαγωγή προσόντα των αξιωµατικών του Πυροσβεστικού Σώµατος. Τα έγγραφα αυτά, σύµφωνα µε το άρθρο 19, µαζί µε τα ατοµικά βιβλιάρια και τους ατοµικούς τους φακέλους, διαβιβάζονται από τη ιεύθυνση Προσωπικού του Αρχηγείου Πυροσβεστικού Σώµατος στους προέδρους των αρµοδίων κατά περίπτωση συµβουλίων. Το άρθρο 20 προβλέπει το απόρρητο των εγγράφων αξιολόγησης των αξιωµατικών. Σύµφωνα µε αυτό «1. Οι εκθέσεις ικανότητας και οι ειδικές εκθέσεις αποστρατείας αποτελούν απόρρητα έγγραφα και δεν επιτρέπεται µε την επιφύλαξη των διατάξεων της επόµενης παραγράφου να λαµβάνουν γνώση αυτών τρίτα πρόσωπα. 2. Αντίγραφα ή αποσπάσµατα των εκθέσεων ικανότητας και των ειδικών εκθέσεων αποστρατείας, χορηγούνται µόνο στους αξιωµατικούς στους οποίους αναφέρονται και σε ικαστικές Αρχές εφόσον ζητηθούν.» 2. εδοµένου ότι οι ρυθµίσεις του Ν. 2472/1997 ενσωµατώνουν υπερνοµοθετικής ισχύος κοινοτικό δίκαιο (Οδηγία 95/46/ΕΚ), αυτές υπερισχύουν του συγκεκριµένου προεδρικού διατάγµατος και, άρα, στην περίπτωση που συντρέχουν οι προϋποθέσεις των άρθρων 4, 5 και 7 του ν. 2472/1997 είναι δυνατή η ad hoc άρση του απόρρητου χαρακτήρα των εκθέσεων ικανότητας των αξιωµατικών του πυροσβεστικού σώµατος. 3. Στην προκειµένη περίπτωση το συµβούλιο το οποίο προέβη στις κρίσεις των 4

5 αξιωµατικών του πυροσβεστικού σώµατος έλαβε υπ όψιν του και τις εκθέσεις ικανότητας των αξιωµατικών (άρθρο 9 του Π..305/1992). Τα στοιχεία που περιέχονται στις εκθέσεις ικανότητας εµπίπτουν στη νοµική έννοια τόσο των «απλών» όσο και των «ευαίσθητων» δεδοµένων προσωπικού χαρακτήρα (για παράδειγµα δεδοµένα σχετικά µε την υγεία). Συνεπώς, η επεξεργασία τους επιτρέπεται στην περίπτωση που συντρέχουν οι προϋποθέσεις των άρθρων 4, 5 και 7 του ίδιου νόµου. Ειδικότερα, όπως έχει ήδη κρίνει η Αρχή µε τις µε αριθµ. 17/2002, 56/2003 και 40/2005 αποφάσεις της, η ανακοίνωση των στοιχείων των συνυποψηφίων που επιλέχθηκαν σε άλλο υποψήφιο είναι νόµιµη και χωρίς τη συγκατάθεσή τους υπό τις εξής σωρευτικά εξεταζόµενες προϋποθέσεις: α) Τα δεδοµένα ζητούνται µε τη νόµιµη διαδικασία (έγγραφη αίτηση, τεκµηρίωση υπέρτερου έννοµου συµφέροντος). Το υπέρτερο έννοµο συµφέρον συνίσταται, κατ' εφαρµογή του άρθρου 5 παρ. 2 στοιχ. ε του ν. 2472/1997, στο δικαίωµα του αιτούντος να ασκήσει τα εκ του νόµου δικαιώµατά του προσβολής των σχετικών αποφάσεων (π.χ. υποβολή ένστασης, άσκηση αίτησης ακύρωσης κλπ). β) Η ανακοίνωση στοιχείων των συνυποψηφίων περιορίζεται στη χορήγηση των στοιχείων εκείνων µόνο που αποτέλεσαν τη βάση της αξιολόγησης των υποψηφίων για την κατάληψη των προς πλήρωση θέσεων. Στην περίπτωση, δηλαδή, που οι υποψήφιοι επικαλέστηκαν και πρόσθετα προσόντα µπορούν να χορηγηθούν και αυτά τα δικαιολογητικά στο συνυποψήφιο που απορρίφθηκε, µε την προϋπόθεση ότι υπήρξε σύγκριση των υποψηφίων και επί των πρόσθετων αυτών προσόντων. γ) Τα στοιχεία που ανακοινώνονται δεν περιλαµβάνουν ευαίσθητα προσωπικά δεδοµένα. Αν όµως και τέτοια στοιχεία αποτέλεσαν τη βάση αξιολόγησης των υποψηφίων και υπήρξε σύγκριση των υποψηφίων και επί των στοιχείων αυτών, µπορεί να χορηγηθεί, ενόψει της διατάξεως του άρθρου 7 παρ. 2 στοιχ. γ του ν. 2472/1997, η άδεια στον υπεύθυνο επεξεργασίας να επιτρέψει την πρόσβαση στα στοιχεία αυτά σε κάθε υποψήφιο που δεν επιλέχθηκε, προκειµένου να ασκήσει τα δικαιώµατά του προσβολής της επιλογής άλλου συνυποψηφίου (βλ. µε αριθµ. 40/2005 απόφαση της ΑΠ ΠΧ). δ) Η ανακοίνωση των στοιχείων των συνυποψηφίων στον αιτούντα προϋποθέτει σύµφωνα µε το άρθρο 11 παρ. 3 του Ν. 2472/1997 την προηγούµενη ενηµέρωση των 5

6 υποκειµένων των δεδοµένων. 4. Στην υπό κρίση περίπτωση, από το Π.. 305/1992 προκύπτει ότι τα δεδοµένα υγείας συµπεριλαµβάνονται στα ουσιαστικά προσόντα που αναγράφονται στις εκθέσεις ικανότητας των αξιωµατικών του πυροσβεστικού σώµατος, οι οποίες µε τη σειρά τους αποτελούν τη βάση της αξιολογικής κρίσης βάσει της οποίας αποφασίζονται οι προαγωγές/αποστρατείες. Ως εκ τούτου, είναι απολύτως αναγκαίο και πρόσφορο στοιχείο για την άσκηση των νόµιµων δικαιωµάτων του αιτούντος η πρόσβασή του αιτούντος στην έκθεση ικανότητας του Β, ο οποίος προκρίθηκε έναντι αυτού. ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ Η Αρχή κρίνει ότι η χορήγηση από το Αρχηγείο του Πυροσβεστικού Σώµατος στον A αντιγράφου της έκθεσης ικανότητας του B δεν αντίκειται στο Ν.2472/1997. Στο βαθµό που η συγκεκριµένη έκθεση ικανότητας περιέχει ευαίσθητα προσωπικά δεδοµένα (δεδοµένα υγείας) του τελευταίου, η Αρχή χορηγεί άδεια στο Αρχηγείο Πυροσβεστικού Σώµατος να χορηγήσει στον A και τα δεδοµένα αυτά εφόσον ελήφθησαν υπ όψιν για τη διαµόρφωση της αξιολογικής κρίσης βάσει της οποίας αποφασίστηκε η προαγωγή του B. Το Αρχηγείο του Πυροσβεστικού Σώµατος οφείλει ως υπεύθυνος επεξεργασίας να ενηµερώσει το υποκείµενο των δεδοµένων ότι προσωπικά του δεδοµένα θα διαβιβασθούν σε τρίτο. Ο Αναπληρωτής Πρόεδρος Η Γραµµατέας Γ. Μπατζαλέξης Ειρήνη Παπαγεωργοπούλου 6