Α Π Ο Φ Α Σ Η 97/2012

Transcript

1 ΟΡΘΗ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ Αθήνα, ΑΡΧΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ Ε ΟΜΕΝΩΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ Αριθ. Πρωτ.: Γ/ΕΞ/4022/ Α Π Ο Φ Α Σ Η 97/2012 (Τµήµα) Η Αρχή Προστασίας εδοµένων Προσωπικού Χαρακτήρα συνεδρίασε σε σύνθεση Τµήµατος, στην έδρα της, την 29/05/2012 και ώρα 10:00, µετά από πρόσκληση του Προέδρου της, προκειµένου να εξετάσει την υπόθεση που αναφέρεται στο ιστορικό της παρούσας. Παρέστησαν οι Γεώργιος Μπατζαλέξης, Αναπληρωτής Πρόεδρος, κωλυοµένου του Προέδρου της Αρχής Πέτρου Χριστόφορου, και τα αναπληρωµατικά µέλη της Αρχής Πέτρος Τσαντίλας και Γρηγόρης Λαζαράκος, ως εισηγητής. Εξάλλου, δεν παρέστησαν λόγω κωλύµατος, αν και κλήθηκαν νοµίµως εγγράφως, τα τακτικά µέλη της Αρχής Αν. Πράσσος και Αναστάσιος Ιωάννης Μεταξάς, οι οποίοι αντικαταστάθηκαν αντίστοιχα από τα προαναφερόµενα αναπληρωµατικά µέλη της Αρχής. Το τακτικό µέλος της Αρχής ηµ. Μπριόλας και ο αναπληρωτής αυτού Χαράλαµπος Ανθόπουλος, αν και κλήθηκαν νοµίµως εγγράφως, δεν παρέστησαν λόγω κωλύµατος. Στη συνεδρίαση παρέστη, µε εντολή του Προέδρου, ο ηµήτρης Ζωγραφόπουλος, ικηγόρος ( Ν) Νοµικός ελεγκτής, ως βοηθός εισηγητή. Επίσης, παρέστη, µε εντολή του Προέδρου, και η Ειρήνη Παπαγεωργοπούλου, υπάλληλος του ιοικητικού Οικονοµικού Τµήµατος της Αρχής, ως γραµµατέας. Η Αρχή έλαβε υπόψη τα ακόλουθα: Υποβλήθηκε στην Αρχή το υπ αρ. πρωτ. Β../ (και υπ αρ. πρωτ. Αρχής Γ/ΕΙΣ/8497/ ) έγγραφο ερώτηµα της ιοίκησης του ΟΑΕ, ως υπευθύνου επεξεργασίας, µε το οποίο η εν λόγω υπηρεσία ζητεί από την Αρχή όπως την πληροφορήσει για το εάν νοµιµοποιείται ο ΟΑΕ ΚΠΑ2 Ν. Ιωνίας να διαβιβάσει στον αιτούντα τρίτο ήµο Ν. Ιωνίας ονοµαστικό κατάλογο των δηµοτών

2 του εν λόγου ήµου, οι οποίοι είναι εγγεγραµµένοι στα µητρώα ανέργων του ΟΑΕ ως µακροχρόνια άνεργοι, προκειµένου ο εν λόγω ήµος να προβεί σε µείωση των προβλεπόµενων από τις οικείες διατάξεις δηµοτικών τελών αυτών. Μετά από εξέταση των προαναφεροµένων στοιχείων, αφού άκουσε την πρόταση του εισηγητή και του βοηθού εισηγητή, ο οποίος στη συνέχεια αποχώρησε, και κατόπιν διεξοδικής συζήτησης, Η Αρχή, ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ ΝΟΜΟ 1.Επειδή, το άρθρο 2 του Ν. 2472/1997 ορίζει ότι για τους σκοπούς του νόµου αυτού νοούνται ως «ευαίσθητα δεδοµένα», τα δεδοµένα που αφορούν, µεταξύ άλλων, στην κοινωνική πρόνοια. 2.Επειδή, η διάταξη του άρθρου 4 παρ. 1 του Ν. 2472/1997, εναρµονιζόµενη, ιδίως, µε τις διατάξεις των άρθρων 9Α, 25 παρ. 1 και 28 του Συν/τος, 8 και 7 του Χάρτη Θεµελιωδών ικαιωµάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και 6 της Οδηγίας 95/46/ΕΕ, ρητά ορίζει ότι: «Τα δεδοµένα προσωπικού χαρακτήρα για να τύχουν νόµιµης επεξεργασίας πρέπει: α) Να συλλέγονται κατά τρόπο θεµιτό και νόµιµο για καθορισµένους, σαφείς και νόµιµους σκοπούς και να υφίστανται θεµιτή και νόµιµη επεξεργασία ενόψει των σκοπών αυτών. β) Να είναι συναφή, πρόσφορα, και όχι περισσότερα από όσα κάθε φορά απαιτείται εν όψει των σκοπών της επεξεργασίας. ( )». 3.Επειδή, από το συνδυασµό των διατάξεων των άρθρων 5 και 7 του Ν. 2472/1997 προκύπτει ότι η συλλογή και κάθε περαιτέρω επεξεργασία απλών και ευαίσθητων δεδοµένων προσωπικού χαρακτήρα επιτρέπεται, καταρχήν, εφόσον το υποκείµενο των δεδοµένων έχει δώσει τη συγκατάθεσή του. Ωστόσο, η συλλογή και κάθε περαιτέρω επεξεργασία τόσο των απλών όσο και των ευαίσθητων δεδοµένων προσωπικού χαρακτήρα επιτρέπεται, κατ εξαίρεση, και χωρίς τη συγκατάθεση του υποκειµένου τους, στις περιπτώσεις που περιοριστικά προβλέπει ο νόµος. Ειδικότερα, επιτρέπεται, για τα µεν απλά δεδοµένα, ιδίως, υπό τις προϋποθέσεις του άρθρου 5 παρ. 2 στοιχ. (ε ) και για τα ευαίσθητα δεδοµένα, ιδίως, υπό τις προϋποθέσεις του άρθρου 7 παρ. 2 στοιχ. (γ ) του Ν. 2472/1997. Συγκεκριµένα επιτρέπεται, στην πρώτη περίπτωση όταν «η επεξεργασία είναι απολύτως αναγκαία για την ικανοποίηση του έννοµου συµφέροντος που επιδιώκει ο υπεύθυνος επεξεργασίας ή ο τρίτος ή οι τρίτοι

3 στους οποίους ανακοινώνονται τα δεδοµένα και υπό τον όρο ότι τούτο υπερέχει προφανώς των δικαιωµάτων και συµφερόντων των προσώπων στα οποία αναφέρονται τα δεδοµένα και δεν θίγονται οι θεµελιώδεις ελευθερίες αυτών», στη δε δεύτερη, που περιλαµβάνει και τα δεδοµένα που αφορούν κοινωνική πρόνοια, όταν «η επεξεργασία αφορά δεδοµένα που δηµοσιοποιεί το ίδιο το υποκείµενο ή είναι αναγκαία για την αναγνώριση, άσκηση ή υπεράσπιση δικαιώµατος ενώπιον δικαστηρίου ή πειθαρχικού οργάνου». 4.Επειδή µε τις διατάξεις αυτές καθιερώνονται ως θεµελιώδεις προϋποθέσεις για τη νοµιµότητα κάθε επεξεργασίας δεδοµένων προσωπικού χαρακτήρα, καθώς και για τη νοµιµότητα της σύστασης και λειτουργίας κάθε αρχείου, οι αρχές του σκοπού της επεξεργασίας και της αναλογικότητας των δεδοµένων σε σχέση πάντα µε το σκοπό επεξεργασίας. Συνεπώς, κάθε επεξεργασία προσωπικών δεδοµένων, που γίνεται πέραν του επιδιωκόµενου σκοπού η οποία δεν είναι πρόσφορη και αναγκαία για την επίτευξή του, δεν είναι νόµιµη. Συνακόλουθα, τόσο για τα απλά όσο και για τα ευαίσθητα δεδοµένα, πρέπει ο σκοπός επεξεργασίας να είναι νόµιµος, σαφής και καθορισµένος, και τα δεδοµένα να µην υπερβαίνουν το σκοπό της επεξεργασίας. Ειδικότερα δε για τα ευαίσθητα προσωπικά δεδοµένα, όπως και εκείνα που αφορούν την υγεία, η επεξεργασία επιτρέπεται, όπως λέχθηκε ανωτέρω, όταν πρόκειται να χρησιµοποιηθούν για άσκηση ή υπεράσπιση δικαιώµατος ενώπιον δικαστηρίου ή πειθαρχικού οργάνου. Η προϋπόθεση αυτή ισχύει, όπως έχει κρίνει η Αρχή, κατά µείζονα λόγο και για τα απλά δεδοµένα (βλ. ιδίως, τις αποφάσεις της Αρχής 27/2001, 75/2001 και τις πρόσφατες 92/2011 και 111/2011). 5.Επειδή, το άρθρο 11 παρ. 3 του Ν. 2472/1997 ρητά ορίζει ότι «εάν τα δεδοµένα ανακοινώνονται σε τρίτους, το υποκείµενο ενηµερώνεται για την ανακοίνωση πριν από αυτούς». 6.Επειδή, στην υπό κρίση υπόθεση από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτουν τα ακόλουθα: Με το υπ αρ. πρωτ../ αίτησή του προς την αρµόδια υπηρεσία του ΟΑΕ ο ήµος Ν. Ιωνίας, ως αιτών τρίτος, ζήτησε να του διαβιβαστεί ονοµαστικός κατάλογος των δηµοτών του εν λόγου ήµου, οι οποίοι είναι εγγεγραµµένοι στα µητρώα ανέργων του ΟΑΕ ως µακροχρόνια άνεργοι, προκειµένου ο εν λόγω ήµος να προβεί σε µείωση των προβλεπόµενων από τις οικείες διατάξεις δηµοτικών τελών αυτών. Με το προαναφερόµενο υπ αρ. πρωτ. Β./ (και υπ αρ. πρωτ. Αρχής Γ/ΕΙΣ/8497/ ) έγγραφο ερώτηµα της ιοίκησης του ΟΑΕ, ως υπευθύνου επεξεργασίας, ζητείται από την

4 Αρχή όπως πληροφορήσει τον ΟΑΕ για το εάν νοµιµοποιείται ο ΟΑΕ ΚΠΑ2 Ν. Ιωνίας να προβεί στην ως άνω ζητηθείσα διαβίβαση εν όψει του ως άνω προβαλλόµενου σκοπού επεξεργασίας. 7.Επειδή, οι ως άνω ζητηθείσες από τον αιτούντα τρίτο ήµο Ν. Ιωνίας πληροφορίες συνιστούν, όπως παγίως κρίνει η Αρχή, ευαίσθητα δεδοµένα προσωπικού χαρακτήρα των υποκειµένων τους, σύµφωνα µε τα οριζόµενα στο άρθρο 2 στοιχ. (β ) του Ν. 2472/1997, καθόσον τα στοιχεία αυτά αφορούν στην ιδιότητα των προσώπων αυτών ως ανέργων ή / και δικαιούχων επιδόµατος κοινωνικής πρόνοιας από τον ΟΑΕ και είναι, συνεπώς, σχετικά µε την κοινωνική πρόνοια (Βλ., ιδίως, τις αποφάσεις της Αρχής 34/2007, 1/2009, 117/2011, 133/2011 και 134/2011). 8.Επειδή, ο σκοπός επεξεργασίας, τον οποίο προβάλλει ο αιτών τρίτος ήµος Ν. Ιωνίας συνίσταται στη µείωση των δηµοτικών τελών των δηµοτών του, οι οποίοι είναι εγγεγραµµένοι στα µητρώα ανέργων του ΟΑΕ ως µακροχρόνια άνεργοι, και, υπό την έννοια αυτή καταρχήν ερείδεται στις προαναφερόµενες διατάξεις του άρθρου και 4 παρ. 1 στοιχ. (α ) του Ν. 2472/ Επειδή, ωστόσο, ο εν λόγω σκοπός επεξεργασίας δεν ερείδεται σε κάποια από τις προβλεπόµενες από τις διατάξεις του άρθρου 7 παρ. 2 του Ν. 2472/1997 περιπτώσεις και, ιδίως, εκείνες των στοιχ. (γ ) και (ε ) επεξεργασίας ευαίσθητων δεδοµένων προσωπικού χαρακτήρα χωρίς τη συγκατάθεση ή παρά τη ρητή άρνηση των υποκειµένων των δεδοµένων (Πρβλ. και την απόφαση της Αρχής 15/2009). 10.Επειδή, συνεπώς, ο εν λόγω σκοπός επεξεργασίας, δηλαδή η µείωση των δηµοτικών τελών των δηµοτών του ήµου Ν. Ιωνίας, που είναι εγγεγραµµένοι στα µητρώα ανέργων του ΟΑΕ ως µακροχρόνια άνεργοι, δύναται να πληρωθεί µόνο µε τη συγκατάθεση καθενός από τα ενδιαφερόµενα υποκείµενα. Στο πλαίσιο αυτό, ο ήµος Ν. Ιωνίας δύναται να ενηµερώσει το ευρύ κοινό συµπεριλαµβανοµένων των µακροχρόνια ανέργων δηµοτών του µε κάθε πρόσφορο τρόπο (π.χ. µε την ανάρτηση ανακοινώσεων στις υπηρεσίες του ήµου και σε άλλες δηµόσιες υπηρεσίες ή, ευρύτερα, σε δηµόσιους χώρους, την ενηµέρωση δια του τοπικού τύπου, κλπ.) ότι έχει αποφασίσει τη µείωση των δηµοτικών τελών για τους µακροχρόνια άνεργους δηµότες του (ενδεχοµένως, δε, και για άλλες ευπαθείς κοινωνικές οµάδες, όπως είναι οι πολύτεκνοι, οι οικονοµικά αδύναµοι, οι ανάπηροι) και να θεσπίσει διαδικασία υποβολής από τους ίδιους τους ενδιαφερόµενους στις αρµόδιες δηµοτικές υπηρεσίες των αναγκαίων δικαιολογητικών, που θα αποδεικνύουν την πλήρωση από τους ενδιαφερόµενους των προϋποθέσεων για τη µείωση των οφειλόµενων από τους ιδίους

5 δηµοτικών τελών. Ανάµεσα στα δικαιολογητικά αυτά, οι ενδιαφερόµενοι δύνανται να προσκοµίζουν και βεβαίωση µακροχρόνιας ανεργίας, η οποία θα χορηγείται στους ιδίους από την αρµόδια υπηρεσία του ΟΑΕ. ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ Η Αρχή, 1) Αποφαίνεται ότι η υπό κρίση αίτηση του ήµου Ν. Ιωνίας προς τον ΟΑΕ, ως υπεύθυνο επεξεργασίας, για τη διαβίβαση από τον ΟΑΕ ΚΠΑ2 Ν. Ιωνίας στον εν λόγω ήµο ονοµαστικού καταλόγου των δηµοτών του, οι οποίοι είναι εγγεγραµµένοι στα µητρώα ανέργων του ΟΑΕ ως µακροχρόνια άνεργοι, προκειµένου ο εν λόγω ήµος να προβεί σε µείωση των προβλεπόµενων από τις οικείες διατάξεις δηµοτικών τελών αυτών, δεν συνάδει µε τις προβλεπόµενες από τις διατάξεις του άρθρου 7 παρ. 2 του Ν. 2472/1997 περιπτώσεις επεξεργασίας ευαίσθητων δεδοµένων προσωπικού χαρακτήρα χωρίς τη συγκατάθεση ή παρά τη ρητή άρνηση των υποκειµένων των δεδοµένων και, συνεπώς, δεν παρέχει την άδεια για τη ζητηθείσα από τον εν λόγω ήµο διαβίβαση των επίµαχων ευαίσθητων δεδοµένων προσωπικού χαρακτήρα. 2) Αποφαίνεται ότι η συλλογή από το ήµο Ν. Ιωνίας πληροφοριών για την εγγραφή δηµοτών του στα µητρώα του ΟΑΕ ως µακροχρόνια ανέργων, για το σκοπό της µείωσης των δηµοτικών τελών, που αναλογούν σε καθένα από αυτούς µε βάση τις οικείες διατάξεις, µπορεί να διενεργηθεί µόνο µε τη συγκατάθεση καθενός από τους ενδιαφερόµενους δηµότες του και απευθείας από τους δηµότες αυτούς. Ο Αναπληρωτής Πρόεδρος Η Γραµµατέας Γεώργιος Μπατζαλέξης Ειρήνη Παπαγεωργοπούλου

6