Προσβασιµότητα για άτοµα µε ειδικές ανάγκες στο σχολικό εργαστήριο

Transcript

1 Προσβασιµότητα για άτοµα µε ειδικές ανάγκες στο σχολικό εργαστήριο Α. Μέρος Κτιριακές Μετατροπές Κωνσταντίνος Φύτρος Αποσπασµένος Καθηγητής Πληροφορικής Β/θµιας στο Γραφείο ΚΤΠ του ΥΠΕΠΘ Εκτ. Εργαστηριακός συνεργάτης ΤΕΙ Αθήνας τµήµατος Πληροφορικής, Συνεργάτης ερευνητικής οµάδας στο έργο «ΑΡΧΙΜΗ ΗΣ»

2 Προσβασιµότητα χώρου Σχολικού Εργαστηρίου πληροφορικής για άτοµα µε ειδικές ανάγκες Κτιριακές µετατροπές / ρυθµίσεις για την ασφαλή πρόσβαση στο χώρο του σχολείου - σχολικού εργαστηρίου ατόµων µε ειδικές ανάγκες Όλοι οι κοινόχρηστοι χώροι πρέπει να έχουν πρόσβαση από όλους τους µαθητές και ειδικά για τα άτοµα µε ειδικές ανάγκες. Απαραίτητες προϋποθέσεις γι' αυτό είναι: Η ύπαρξη διαδρόµων κυκλοφορίας από την τάξη στο εργαστήριο καθαρού πλάτους τουλάχιστον 1.50µ. Η ύπαρξη πόρτας εργαστηρίου πλάτους 0.90µ από κάσα σε κάσα, η οποία θα ανοίγει -µε µέγιστη απαιτούµενη για το άνοιγµά τους δύναµη τα 15 Νewtonς - ή συρόµενη. Η χειρολαβή της πόρτας πρέπει να είναι ειδικού τύπου και ο µηχανισµός κλειδαριάς πρέπει να επιτρέπει το άνοιγµα και από την έξω πλευρά σε περίπτωση κινδύνου και επίσης να διαθέτει ένδειξη κατάληψης χώρου. Οι πόρτες και τα κασώµατά τους να είναι σε έντονη χρωµατική αντίθεση µε την παράπλευρη τοιχοποιία. Εξίσου έντονη χρωµατική αντίθεση θα πρέπει να υπάρχει µεταξύ της πόρτας και της χειρολαβής. Σε περίπτωση γυάλινης πόρτας να τοποθετούνται επί των φύλλων της πόρτας ειδικές ενδείξεις, σε ύψος 1,40-1,60µ από το δάπεδο και σε έντονα χρώµατα, για την διευκόλυνση των ατόµων µε προβλήµατα στην όραση. Οι πληροφοριακές πινακίδες (αριθµός αίθουσας, ο τίτλος του εργαστηρίου, χαρακτηρισµός χώρων κλπ) να τοποθετούνται σε ύψος 1,50µ από το δάπεδο, προς την ίδια πάντα πλευρά της πόστας και όλες αυτές οι πληροφορίες να αναγράφονται και στην γραφή Braille.

3 Επιθυµητό είναι να υπάρχει έλεγχο της κίνησης από την πίσω πλευρά της πόρτας και ύπαρξη ελεύθερων από κάθε εµπόδιο χώρων καθώς και εντός του εργαστηρίου, διαµέτρου 1.50µ, για την περιστροφή αµαξιδίων, µε πρόβλεψη ελεύθερων χώρων, διαστάσεων εκάστου 0.80*1.30µ, για την στάθµευση αµαξιδίων -όπου προβλέπονται αντίστοιχα καθιστικά αναµονής των µαθητών- αλλά και ειδικών θέσεων µε σκληρά καθίσµατα βάθους 0.40µ και ύψους µ µε στηρίγµατα χεριών για τα άτοµα µε προβλήµατα στην κίνηση. Αποφυγή υψοµετρικών διαφορών σε οποιαδήποτε στάθµη και η κάλυψή τους -όπου είναι αδύνατη η αποφυγή τους- µε ράµπες µέγιστης κλίσης 5% ή µε κάποιο σύστηµα ανύψωσης. Για το δάπεδο τόσο του διαδρόµου εντός του σχολείου όσο και το δάπεδο του εργαστηρίου Κατασκευή αντιολισθηρών και οµοιογενών σταθερών δαπέδων, µε µικρή αντανακλαστικότητα, χωρίς σηµεία εκτροπής, χωρίς αρµούς διαµόρφωσης των δαπέδων σε τέτοιο µέγεθος που να δηµιουργούν κραδασµούς στην κίνηση των αµαξιδίων ή ανατροπές κατά το βάδισµα των. Χωρίς κατώφλια αλλά και οποιοδήποτε άλλο στοιχείο που να προεξέχει ή να βυθίζεται στο δάπεδο περισσότερο από 2εκ. Τα υλικά που προβλέπονται για την επίστρωση των δαπέδων πρέπει να είναι σταθερά και αντιολισθηρά, να παρέχουν άνεση χωρίς να αναπτύσσουν στατικό ηλεκτρισµό, να είναι ανθεκτικά και εύκολα στον καθαρισµό, µε µικρή αντανακλαστικότητα, άφλεκτα και αυτοσβενόµενα. Προσβασιµότητα για τους διακόπτες ή πρίζες που υπάρχουν στο χώρο του εργαστηρίου και γενικά µηχανισµών χειρισµού τοποθετηµένων σε µια ζώνη µ από το δάπεδο, πάντα στα ίδια σταθερά σηµεία για όλες τις περιπτώσεις ( πχ οι διακόπτες για το φως στα δεξιά των ανοιγµάτων και κοντά στην κάσα της πόρτας, κλπ), µε όσο το δυνατόν πλατύτερη πλακέτα φωσφορίζουσα ή µε φωτάκι. Προσβασιµότητα για τα παράθυρα που υπάρχουν στο χώρο του εργαστηρίου πρέπει να είναι αρκετά µεγάλα, για να προσφέρουν όσο το δυνατόν περισσότερη θέα στους µαθητές, µε ποδιά στα 0.75µ και µηχανισµούς ανοιγοκλεισίµατος στα µ, χωρίς θερµαντικά σώµατα κάτω από αυτά, ώστε να επιτρέπεται η κατά το δυνατόν

4 µεγαλύτερη προσέγγιση σε αυτά.. Προσβασιµότητα για τις θέσεις εργασίας - υπολογιστών που υπάρχουν στο χώρο του εργαστηρίου για τον σχεδιασµό των πάγκων εργασίας δεν απαιτούνται κάποιες ιδιαίτερες αρχές εκτός των γενικών -για την κυκλοφορία, τα δάπεδα, τα κουφώµατα κλπ- που αναφέρθηκαν παραπάνω. Σηµαντικό όµως ρόλο παίζει ο σχεδιασµός και η τοποθέτηση των θέσεων εργασίας στον χώρο, έτσι ώστε να παραµένουν πάντα ελεύθεροι οι απαιτούµενοι χώροι για την κίνηση και περιστροφή των αµαξιδίων οι θέσεις εργασίας των υπολογιστών πρέπει να έχουν γωνιές στρογγυλεµένες και όσο το. δυνατόν λιγότερες προεξοχές. Τα καθίσµατα πρέπει να βρίσκονται σε 40-55εκ από το δάπεδο, εκτός εάν ο χρήστης έχει κάποια πάθηση που τον δυσκολεύει να σηκωθεί οπότε πρέπει να είναι ψηλότερα από ότι συνήθως. Το ύψος των τραπεζιών που βρίσκεται ο εξοπλισµός πρέπει να είναι τέτοιο που να επιτρέπει την προσέγγιση αµαξιδίου, δηλαδή περίπου 70εκ από το δάπεδο. Σηµαντικό στοιχείο κατά την επιλογή τραπεζιού είναι η µη ύπαρξη χιαστών συνδέσµων µεταξύ των ποδιών του. Για τα σήµανση του χώρου του εργαστηρίου Παρατήρηση: Τα άτοµα µε προβλήµατα στην όραση αντιλαµβάνονται καλύτερα τις µεγάλες χρωµατικές / τονικές αντιθέσεις. Είναι καλύτερα να χρησιµοποιούνται µαύρα γράµµατα σε άσπρη επιφάνεια πινακίδας. Ως σήµανση εννοούµε κάθε µέσον που προσφέρει ενδείξεις, που αφορούν στην ασφάλεια και στην πληροφόρηση όλων των ατόµων που κινούνται στο διάδροµο ή στην αίθουσα του σχολικού εργαστηρίου της σχολικής µονάδας. Κάθε σήµανση πρέπει να είναι αντιληπτή από το σύνολο των µαθητών συµπεριλαµβανοµένων και των ατόµων µε ειδικές ανάγκες. Πληροφορίες που αφορούν σε µια συγκεκριµένη κατηγορία ατόµων µε ειδικές ανάγκες, πρέπει να παρέχονται στους χρήστες µε τρόπο εύληπτο, χωρίς όµως να ενοχλούν τους υπόλοιπους. Σήµανση που αφορά σε µια συγκεκριµένη πληροφορία πρέπει να εµφανίζεται πάντα µε τον ίδιο τρόπο, ώστε να είναι εύκολα αναγνωρίσιµη. Σηµάνσεις που αφορούν στην ασφάλεια του συνόλου των µαθητών ή ι κάποιας ειδικής κατηγορίας χρηστών πρέπει να προηγούνται άλλων σηµάνσεων. Πρέπει να αποφεύγεται η πολύσήµανση. Τα διάφορα είδη σήµανσης συνοψίζονται σε: Επιδαπέδια σήµανση, απαραίτητη για την πληροφόρηση των µαθητών µε προβλήµατα στην

5 όραση, επιτυγχάνεται δε µε αλλαγή της υφής του δαπέδου και συγχρόνως έντονη χρωµατική αντίθεση για τους αµβλύωπες. Σήµανση µε πινακίδες που εφόσον είναι πάνω σε στύλο ή κοντάρι ή πάνω σε ειδικές βάσεις, πρέπει να τοποθετούνται πάντα εκτός ελεύθερου πλάτους και ύψους της περιοχής που κινούνται οι µαθητές. Εφόσον είναι επί τοίχων και παρέχουν µόνιµη πληροφόρηση π.χ. ονόµατα αίθουσας, αριθµούς γραφείων κλπ- να τοποθετούνται σε ύψος µ από το δάπεδο και να είναι και ανάγλυφες και σε γραφή BRAILLE, ώστε να είναι δυνατόν να διαβαστούν µε την αφή από άτοµα µε προβλήµατα στην όραση. Σήµανση µε φωτεινούς - ηχητικούς σηµατοδότες, που ταυτόχρονα θα εκπέµπουν φωτεινό και ηχητικό σήµα και θα τοποθετούνται - εκτός από τα σηµεία των διαβάσεων - και όπου υπάρχουν προσωρινά ή µόνιµα εµπόδια µέσα στην ζώνη που κινούνται µαθητές. Ανάλογα µε την χρήση τους οι ηχητικοί σηµατοδότες θα πρέπει να εκπέµπουν διαφορετικής συχνότητας ήχους -αλλά πάντα τους ίδιους για παρόµοιες περιπτώσεις -ώστε να µην δηµιουργείται σύγχυση στα άτοµα µε προβλήµατα στην όραση. Σήµανση µέσω του σχήµατος και του χρώµατος των στοιχείων τα οποία πρέπει να εµφανίζονται πάντα στο ίδιο χρώµα και σχήµα, ώστε να γίνονται εύκολα αντιληπτά. Η σήµανση που βρίσκεται σε ύψος 1.40µ µ. πρέπει να έχει χαρακτήρες και σύµβολα ανάγλυφα, έξαρσης χλστ ώστε να γίνεται αντιληπτή από τα άτοµα µε µειωµένη όραση. Πρέπει δε να συνοδεύεται από γραφή Braille. Το ύψος των γραµµάτων δεν πρέπει να είναι µικρότερο από 15χλστ. Σε πινακίδες σε εξωτερικούς χώρους να µην είναι µικρότερο των 100χλστ (δυνατότητα ανάγνωσης από απόσταση 3µ.). To κείµενο πρέπει να είναι σύντοµο και κατανοητό. Τα γράµµατα να είναι τα Arial ή Helvetica, κανονικά και µεσαία, µικρά και/ή κεφαλαία (ανάλογα µε το µέγεθος του κειµένου και την απόσταση από την οποία διαβάζονται). Γενικώς το µέγεθος των γραµµάτων και συµβόλων καθορίζεται από την απόσταση που απαιτείται για να είναι αναγνώσιµα και κατανοητά. Το ιεθνές Σύµβολο Πρόσβασης είναι τυποποιηµένο και ο σχεδιασµός του πρέπει να συνοδεύεται από επεξηγηµατικό κείµενο ή άλλο σχέδιο ή σύµβολο. Οι ελάχιστες διαστάσεις του πλαισίου του δεν πρέπει να είναι µικρότερες από 7.5x7.5εκ. Όταν εµφανίζεται σε σήµανση χαµηλά (1.40µ µ.) είναι συνήθως 10x10εκ. Τα σύµβολα και γράµµατα που χρησιµοποιούνται πρέπει να είναι τυποποιηµένα και κατανοητά. Να αποφεύγονται περιττές λέξεις, όπως πχ "ανάπηρος". Γενικά οι πινακίδες πρέπει να είναι τοποθετηµένες έτσι ώστε να µην εµποδίζουν και να µην προκαλούν ατυχήµατα. Εάν ο τοίχος είναι ανοικτού χρώµατος ή υλικού (µπεζ, ή ανοικτό γκρι), και η επιφάνεια πινακίδας σε άσπρο χρώµα, τα γράµµατα στο κείµενο πρέπει να είναι µαύρα ή σκούρου χρώµατος. Αν ο τοίχος είναι σκούρου χρώµατος ή υλικού (µαύρο, κόκκινο, σκούρο γκρι, πράσινο κλπ), η πινακίδα είναι άσπρη και µε κείµενο µαύρο. Οι πινακίδες σήµανσης πρέπει να ακολουθούν όσον αφορά στο σχήµα και στο χρώµα τις διεθνείς, ευρωπαϊκές και εθνικές προδιαγραφές. Αν το σχήµα τους είναι ορθογώνιο αυτό σηµαίνει πληροφόρηση. Αν είναι τριγωνικό προειδοποίηση και κυκλικό σηµαίνει απαγόρευση. Αν το χρώµα τους είναι πράσινο σηµαίνει ασφαλές, κίτρινο κίνδυνος και κόκκινο σηµαίνει επείγουσα κατάσταση. Τα χρώµατα αυτά αναφέρονται σε χρωµατισµό υποβάθρου (φόντο). Το κίτρινο µερικές φορές είναι ένδειξη παρεχόµενων υπηρεσιών και εµφανίζεται και σε πινακίδες πληροφόρησης. Επίσης χρησιµοποιούνται και το άσπρο και µπλε. Παρακάτω παρουσιάζονται οι συνδυασµοί των χρωµάτων των χαρακτήρων -συµβόλων και του αντίστοιχου υπόβαθρου

6 ΥΠΟΒΑΘΡΟ ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ Μπλε ʼσπρο Γενική πληροφόρηση / ρύθµιση Πράσινο ʼσπρο Ασφαλής όδευση Κίτρινο Μαύρο Προειδοποίηση / ένδειξη παρεχόµενων υπηρεσιών ʼσπρο Μαύρο Μετρικά στοιχεία / πληροφόρηση - παρεχόµενες υπηρεσίες Κόκκινο ʼσπρο Κίνδυνος /απαγόρευση Μαύρο ʼσπρο Πληροφόρηση - παρεχόµενες υπηρεσίες Η σωστή αρχιτεκτονική µελέτη παίζει σπουδαίο ρόλο στον προσανατολισµό των ατόµων. Σηµαντικός είναι ο απλός και καθαρός σχεδιασµός ο οποίος δίνει δυνατότητα καλής αντίληψης του περιβάλλοντος, περιλαµβάνοντας εύκολα αναγνωρίσιµα σηµεία προσανατολισµού, τοποθέτηση λειτουργιών που έχουν σχέση µεταξύ τους κοντά κλπ. Ανελκυστήρες, γραφεία πληροφοριών, δηµόσια τηλέφωνα ή τηλεφωνικοί θάλαµοι, Βασικές οδηγίες διαµόρφωσης σχολικού εργαστηρίου Αφού έχουµε εξασφαλίσει την προσβασιµότητα, το επόµενο βήµα είναι η επιλογή της κατάλληλης αίθουσας στο σχολείο. Η αίθουσα που θα επιλεγεί που µπορεί να είναι και µία απλή αίθουσα διδασκαλίας - πρέπει να καταλαµβάνει 40 έως 70 τ.µ, να είναι εύκολα προσπελάσιµη και κοντά στις άλλες αίθουσες διδασκαλίας. Μάλλον δεν πρέπει να επιλεχθούν χώροι µε περίεργή διαµόρφωση. Οι βασικές απαιτήσεις είναι : θέµατα ασφάλειας και εξουσιοδότησης εισόδου στο εργαστηρίου. Η ασφάλεια αφορά την προστασία της πόρτας κλειδαριά ασφαλείας, των παραθύρων µε προστατευτικά κιγκλιδώµατα και συστήµατα συναγερµού. Λειτουργία της αίθουσας εργαστηρίου σε ιδανικές συνθήκες (ζέστης, υγρασίας και σκόνης) Η διαρρύθµιση και η τοποθέτηση των θέσεων εργασίας να επιτρέπουν την άνετη µετακίνηση τόσο του εκπαιδευτικού όσο και των µαθητών. Η ύπαρξη θερµαντικών σωµάτων (καλοριφέρ) να είναι σταθερής στερέωσης στο πάτωµα ή στο δάπεδο και να µην εφάπτονται µε τους πάγκους ή άλλα έπιπλα. Θέσεις εργασίας Σε κάθε θέση εργασίας θα εργάζεται ένας µαθητής. Θα πρέπει να υπάρχει αρκετός χώρος για τον ίδιο και τα τις σηµειώσεις του αλλά και για τον υπολογιστή, τη οθόνη και το ειδικό εξοπλισµό (ειδικός βραχίονας, ειδικά buttons, πληκτρολόγιο µε πλέγµα ή Braille monitor). Κάθε θέση εργασίας είναι και ένα αυτόνοµο σύστηµα και είναι σε ένα πάγκο εργασίας. Οι διαστάσεις των πάγκων θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 80χ120εκ. και εκ. περίπου ύψος και χωρίς την ύπαρξη χιαστών συνδέσµων. εν πρέπει να υπάρχουν γωνίες και όσο το δυνατόν λιγότερες προεξοχές. Τα καθίσµατα πρέπει να βρίσκονται σε εκ. από το δάπεδο.

7 Μόνο σε περιπτώσεις που αφορά εργαστήρια για άτοµα µε προβλήµατα κινητικά, οι πάγκοι περιλαµβάνονται σε ειδικό εξοπλισµό και ρυθµίζονται ανάλογα µε το ύψος και πολλές φορές και µε την κλίση. Επίσης στους ειδικούς αυτούς πάγκους δίδεται δυνατότητα κλήσης και κίνησης µε ειδικές µικρές ροδές. Επίσης για τους υπολογιστές υπάρχουν ειδικές θήκες για την ασφαλή τους µετακίνηση. Όλοι οι πάγκοι θα τοποθετηθούν περιµετρικά της αίθουσας, εφαπτόµενοι στον τοίχο. Έτσι διευκολύνεται η παροχή ηλεκτρικού ρεύµατος ενώ παράλληλα αποφεύγεται η προσπέλαση της καλωδίωσης στο πίσω µέρος των υπολογιστών από τους µαθητές. Σε αίθουσες που δεν αφορούν άτοµα µε κινητικά προβλήµατα δηλαδή µε αµαξίδιο, οι καρέκλες να είναι άνετες, µε πλάτη και σταθερές και όχι όλες µε κίνηση. Ο πήχης του µαθητή θα πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο κοντά στην οριζόντια θέση όταν χρησιµοποιεί το πληκτρολόγιο και το ύψος των µατιών του να αντιστοιχεί στο πάνω άκρο της οθόνης σε απόσταση περίπου 60cm από αυτήν. Η οθόνη δεν πρέπει να είναι τοποθετηµένη σε επιπλέον βάση γιατί ο µαθητής εστιάζει ψηλότερα αλλά ούτε και χαµηλότερα σε σχέση µε το ύψος των µατιών του. Φωτισµός Η ένταση και η γωνία πρόσπτωσης του φωτός είναι ιδιαίτερα σηµαντική διότι επηρεάζει την ευκρίνεια της εικόνας στην οθόνη του υπολογιστή εξαιτίας των θαµβώσεων και των αντανακλάσεων που δηµιουργούνται. Ένα φωτεινό χρώµα στο τοίχο διευκολύνει την οµοιόµορφή εξάπλωση του φωτός στην αίθουσα και δεν δηµιουργεί κουραστικές για την όραση αντιθέσεις µε την φωτεινή οθόνη του υπολογιστή. Για τον φυσικό φωτισµό, πρέπει να διατηρείται σε σταθερά επίπεδα οπότε επιβάλλεται η τοποθέτηση Περσίδων ή κουρτινών στα παράθυρα. Συχνά δηµιουργούνται προβλήµατα όταν το επίπεδο της οθόνης είναι παράλληλο µε το παράθυρο οπότε έχουµε θάµπωµα στην περίπτωση που το φως έρχεται πίσω ή αντανάκλαση όταν πέφτει κάθετα σε αυτή (εκτός αν είναι LCD). Για τον τεχνικό φωτισµό θα πρέπει να είναι διάχυτος µε επαρκή ένταση του λευκού φωτός. Τυπική εγκατάσταση είναι 10 λάµπες φθορισµού των 60 watt για µία αίθουσα 40 τ.µ. Η ιδανικότερη τοποθέτηση των φωτιστικών σωµάτων στην οροφή είναι παράλληλα στην θέση εργασίας και ακριβώς πάνω από αυτήν. Ώστε να ελαχιστοποιούνται τα ανεπιθύµητα φαινόµενα ανακλάσεων που αναφέραµε παραπάνω. Για τον λοιπό και τον ειδικό εξοπλισµό πρέπει να υπάρχει ντουλάπα για την φύλαξη τους, αλλά και την φύλαξη αναλωσίµων. Επίσης και όλων των λογισµικών και αδειών χρήσης των προγραµµάτων. Προσοχή Κατάργηση όλων των "περιττών" εσωτερικών ή εξωτερικών στοιχείων, που είναι δυνατόν να λειτουργήσουν σαν εµπόδια στην προσβασιµότητα. Οι διακόπτες και οι πρίζες σε µια ζώνη µ από το δάπεδο, πάντα στα ίδια σταθερά σηµεία για όλες τις περιπτώσεις µε όσο το δυνατόν πλατύτερη πλακέτα φωσφορίζουσα ή µε φωτάκι. Οδηγίες ηλεκτρολογικής εγκατάστασης Θα εγκατασταθεί ιδιαίτερη παροχή ηλεκτρικού ρεύµατος µε ξεχωριστό πίνακα διανοµής που θα τοποθετηθεί µέσα στην αίθουσα του εργαστηρίου πληροφορικής. Η ηλεκτρική εγκατάσταση θα περιλαµβάνει : Πίνακα διανοµής (διακόπτη εισόδου 35 Α, γείωση 3Ω, ρελέ διαφυγής, τηκτή ασφάλεια 20 Α, δύο γραµµές παροχής µε διπολικό διακόπτη 25 Α και αυτόµατη ασφάλεια 16 Α σε κάθε γραµµή), ιασύνδεση του πίνακα παροχής εργαστηρίου µε τον κεντρικό πίνακα του σχολείου. Η διανοµή θα πρέπει να γίνει µε 3 ρευµατολήπτες (τύπου σούκο) ανά σταθµό εργασίας σε ύψος ενός περίπου µέτρου από το δάπεδο (τυπικά τουλάχιστον 10 εκ. από το επίπεδο του πάγκου εργασίας) σταθερά στερεωµένους στον τοίχο και πίσω από τον αντίστοιχο πάγκο εργασίας. Οι οδεύσεις της καλωδίωσης από τον πίνακα στους ρευµατολήπτες θα πρέπει να εγκατασταθούν µε ειδικά πλαστικά επιτοίχα κανάλια, σταθερά στερεωµένα στον τοίχο. Επιπλέον θα εγκατασταθούν 5 τουλάχιστον ρευµατολήπτες για την τροφοδοσία των εκτυπωτών,scanner, header projector, modem και κάµερας τηλεδιάσκεψης. Το κεντρικό

8 σύστηµα καθώς και ο διανοµέας (HUB)θα τροφοδοτείται από την έξοδο του συστήµατος αδιάλειπτης παροχής ισχύος (UPS). Βιβλιογραφία Ευρωπαϊκό Φόρουµ Ατόµων µε Αναπηρίες, European Agency for Development in Special Needs Education,Πανελλήνιο Σχολικό ίκτυο ΥΠΕΠΘ, Τεχνική Στήριξη,Μελέτη Αρχιτεκτονική Εργαστηρίου ΕΑΙΤΥ, ΥΠΕΧΩ Ε, προσβασιµότητα χώρων, Σηµειώσεις από την συµµετοχή µου στο Σεµινάριο